Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów

Transkrypt

Plan Rozwoju Lokalnego
Gminy Tuchów
Załącznik do Uchwały Nr XXII/180/04 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 09-06-2004 r.
Tuchów, czerwiec 2004
1
czerwiec 2004
Opracowanie merytoryczne i obsługa techniczna:
Zespół Zadaniowy ds. Opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów
Urząd Gminy Tuchów
33-170 Tuchów
ul. Rynek 1
2
czerwiec 2004
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE.......................................................................................................................................... 4
Cel i zakres opracowania................................................................................................................................ 5
I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ................................................................. 5
II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM
PLANU .................................................................................................................................................................... 5
ANALIZA SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ ...................................................................................... 5
Położenie, powierzchnia. ................................................................................................................................ 5
Ludność:.......................................................................................................................................................... 6
Środowisko przyrodnicze. ............................................................................................................................... 7
Turystyka....................................................................................................................................................... 15
Zagospodarowanie przestrzenne................................................................................................................... 17
Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego.................................................................................... 18
Infrastruktura techniczna........................................................................................................................... 19
Własność nieruchomości........................................................................................................................... 28
Stan obiektów dziedzictwa kulturowego................................................................................................... 29
Identyfikacja problemów........................................................................................................................... 32
Gospodarka................................................................................................................................................... 34
Struktura i trendy....................................................................................................................................... 34
Struktura podstawowych branż. ................................................................................................................ 34
Sfera społeczna. ............................................................................................................................................ 36
Warunki i jakość życia mieszkańców – mieszkalnictwo, usługi, infrastruktura społeczna....................... 38
Rynek pracy .............................................................................................................................................. 42
III. ZADANIA WPŁYWAJĄCE NA POPRAWĘ SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE ........................................ 44
LISTA ZADAŃ MAJĄCYCH WPŁYW NA POPRAWĘ SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE ........................................ 44
1. Zmiany w strukturze gospodarczej obszaru .............................................................................................. 44
2. Zmiany w sposobie użytkowania terenu .................................................................................................... 45
3. Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury............................................................................................ 47
4. Poprawa stanu środowiska naturalnego................................................................................................... 51
5. Poprawa stanu środowiska kulturowego ................................................................................................. 53
6. Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców ..................................................................................... 54
LISTA ZADAŃ DO REALIZACJI WEDŁUG HIERARCHII WAŻNOŚCI. ................................................................. 56
IV . REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW ........................................................................................................ 61
A.1. PLANOWANE DO WYKONANIA W OKRESIE 2004-2006R. ZADANIA INWESTYCYJNE REALIZOWANE W
OPARCIU O PROJEKTY/PRZEDSIĘWZIĘCIA Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ I BUDOWNICTWA
KUBATUROWEGO. ................................................................................................................................. 62
B. PLANOWANE DO WYKONANIA W OKRESIE 2007-2013 R. ZADANIA INWESTYCYJNE REALIZOWANE W
OPARCIU O PROJEKTY /PRZEDSIĘWZIĘCIA Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ I BUDOWNICTWA
KUBATUROWEGO I INNE DŁUGOTERMINOWE. .......................................................................................... 70
V. POWIĄZANIE PROJEKTU/ÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY ............ 73
VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO .............................................. 73
VII. PLAN FINANSOWY ROZWOJU LOKALNEGO GMINY TUCHÓW............................................................... 77
1. PLAN NA LATA 2004-2006 [W ZŁ]...................................................................................................... 77
2. PLAN NA LATA 2007 – 2013 [ W TYS. ZŁ]........................................................................................ 81
VIII. SYSTEM WDRAŻANIA ................................................................................................................................. 91
IX. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ ................................................... 91
MONITORING PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ............................................................................................... 91
PUBLIC RELATIONS......................................................................................................................... 92
3
czerwiec 2004
WPROWADZENIE
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów został opracowany z inicjatywy samorządu.
Dokument obejmuje dwa horyzonty czasowe: krótkookresowy na lata 2004 – 2006
i długookresowy na lata 2007 - 2013
Opracowany plan odpowiada na potrzeby i aspiracje mieszkańców oraz stanowi narzędzie
nowoczesnego zarządzania gminą, które pokazuje, na co, w jakiej kolejności oraz w jakiej
ilości będą wydawane publiczne pieniądze, pozostające w dyspozycji samorządu.
Posiadanie takiego dokumentu, choć nie jest wymogiem ustawowym, to jest spełnieniem
podstawowej zasady obowiązującej w polityce strukturalnej Unii Europejskiej, mianowicie
zasady programowania.
Łatwiej będzie aplikującej gminie uzasadnić potrzebę realizacji poszczególnych projektów
w kontekście wcześniej przygotowanego programu, który pozostaje w spójności
z dokumentami programowymi powiatu, województwa i gminy.
Plan Rozwoju Lokalnego gminy Tuchów został opracowany w oparciu o następujące
dokumenty:
Strategię Rozwoju Gminy Tuchów na lata 1999-2010,
Wieloletnie Plany Inwestycyjne na lata 2003-2006,
Strategię Rozwoju Powiatu Tarnowskiego
Strategię Rozwoju Województwa Małopolskiego
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego
Sektorowe Programy Operacyjne
Zasadniczy wpływ na kształt i zakres planu miały opinie mieszkańców zebrane podczas
spotkań konsultacyjnych, które odbyły się z rolnikami, przedsiębiorcami, młodzieżą,
organizacjami pozarządowymi, członkami Komisji Rady Miejskiej.
Plan opracowano zgodnie z przyjętymi na wstępie założeniami, tj.: w formule uspołecznionej,
z udziałem szerokiego przedstawicielstwa mieszkańców w przystępnej i praktycznej formie,
tak, aby mógł służyć w codziennej pracy osób odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji
rozwojowych przy zaangażowaniu minimum czasu i środków finansowych z możliwością
łatwego weryfikowania ustaleń, stosownie do potrzeb zmieniającej się rzeczywistości
gospodarczo – społecznej. Struktura planu zawiera elementy, które wynikają z logiki
programowania:
wnioski z diagnozy sytuacji społeczno– gospodarczej gminy
cel planu
priorytety
działania
projekty
powiązanie planu z dokumentami programowymi powiatu, województwa i kraju
promocja planu
monitoring realizacji planu
Plan powinien być dokumentem wykonawczym, lecz o tym, jaki przyjmie charakter
decydować będzie Rada Gminy.
Nawet najlepiej przygotowany plan będzie martwy, jeśli nie znajdą się ludzie, którzy zechcą
go realizować.
4
czerwiec 2004
Cel i zakres opracowania
Plan Rozwoju Lokalnego gminy Tuchów to dokument określający politykę społeczno
– gospodarczą rozwoju Gminy Tuchów w okresie 2004 – 2006 oraz w okresie
programowania Unii Europejskiej w latach 2007-2013.
Jego celem jest określenie reguł gospodarowania środkami finansowymi oraz ustalenie
najważniejszych potrzeb inwestycyjnych i rozwojowych gminy z dostosowaniem ich do
standardów i norm Unii Europejskiej. Ponadto Plan Rozwoju Lokalnego jest jednym z
podstawowych narzędzi skutecznego zarządzania gminą, umożliwiającym w perspektywie
wieloletniej planowanie realizacji inwestycji komunalnych i podejmowanie aktywnych działań
zmierzających do podniesienia jakości życia mieszkańców i poprawy infrastruktury
technicznej.
I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Określenie obszaru realizacji planu na lata 2004-2006 oraz na kolejny okres programowania
Unii Europejskiej - 2007-2013
Zakres przestrzenny planu dotyczy obszaru w granicach administracyjnych gminy Tuchów
jednakże jest powiązany z rozwojem gmin sąsiednich, współpracą w realizacji inwestycji
wspólnych na szczeblu Gmin, Powiatów, Województwa Małopolskiego.
Plan Rozwoju Lokalnego nie ma określonego ustawowo terminu obowiązywania. Jego
aktualność nie wygasa samoistnie. Może być zmienione, zgodnie zobowiązującymi
przepisami, w trybie przewidzianym dla uchwalania planów.
II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE
OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU
Analiza sytuacji społeczno-gospodarczej
Położenie, powierzchnia.
Gmina Tuchów, zlokalizowana w południowo-wschodniej części powiatu
tarnowskiego, graniczy od północy z gminami Tarnów i Skrzyszów, od zachodu z gminami
Pleśna i Gromnik, od południa z gminą Rzepiennik Strzyżewski, a od wschodu z gminą
Ryglice.
Gmina Tuchów położona jest w Pogórzu Karpackim, w jego części zwanej CiężkowickoRożnowską, 16 km na południowy wschód od Tarnowa, zaledwie 100 km od Krakowa i ok.
80 km od Wieliczki i 80 km od granicy z Słowacją. Miasto położone jest na obydwu wysokich
brzegach rzeki Białej, która wypływa ze zboczy Lackowej, szczytu w Beskidzie Niskim na
granicy ze Słowacją. Malowniczymi elementami krajobrazu gminy są będące na jej terenie i
otaczające ją wzgórza, powstałe w okresie tworzenia się Karpat. Przybierają one podłużne
kształty lub szerokie garby sięgające wysokości 350-500 m n.p.m., pokryte pasami lasów
mieszanych, jednak z przewagą pól uprawnych. Zbocza ich są łagodne, o nachyleniu 20
stopni, zachęcające do uprawiania turystyki, utrudniające jednak uprawę roli. Na terenie
gminy znajduje się Park Krajobrazowy z najwyższym szczytem Brzanka (536 m n.p.m.), na
którym znajduje się Bacówka licznie odwiedzana przez turystów. Gmina Tuchów znajduje się
w najcieplejszej strefie klimatycznej w Polsce, przy czym biegun ciepła znajduje się w
okolicach Góry Marcina. Na terenie gminy znajdują się szlaki turystyczne i ścieżki rowerowe,
w tym szlak oznakowany na niebiesko przebiegający z Tarnowa do Ciężkowic i dalej nad
Jez. Rożnowskie. Atrakcyjna turystycznie jest zwłaszcza południowa część gminy,
szczególnie wieś Jodłówka Tuchowska, leżąca wśród pokrytych lasami wzgórz, wzdłuż krętej
doliny potoku Rostówka.
5
czerwiec 2004
Powierzchnia gminy wynosi 10 014 ha, a w jej skład wchodzi 12 sołectw: Buchcice, Burzyn,
Dąbrówka Tuchowska, Jodłówka Tuchowska, Karwodrza, Lubaszowa, Łowczów, Meszna
Opacka, Piotrkowice, Siedliska, Trzemesna, Zabłędza, oraz miasto Tuchów.
Głównym ośrodkiem zapewniającym obsługę mieszkańców gminy jest położony około 20 km
w kierunku północnym Tarnów. Zapewnia on obsługę w zakresie:
administracji – Starostwo Powiatowe, Oddział Zamiejscowy Urzędu Wojewódzkiego i
Urzędu Marszałkowskiego; bezpieczeństwa publicznego – Komenda Miejska Policji,
Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej; zdrowia – szpitale, pogotowie ratunkowe,
przychodnie specjalistyczne, apteki; handlu, usług i rzemiosła; kultury – kino, teatr, muzea;
szkolnictwa – szkoły zasadnicze zawodowe, średnie zawodowe i ogólnokształcące, wyższe
zawodowe ekonomiczne; zatrudnienia – Tarnów jest najbliższym ośrodkiem miejskim
generującym znaczną liczbę miejsc pracy w przemyśle, usługach i administracji.
Istotne związki funkcjonalno-przestrzenne zachodzą z gmina Tuchów: opieka zdrowotna –
szpital, pogotowie ratunkowe, przychodnie specjalistyczne; szkolnictwa – zespół szkół
ogólnokształcących, zespół szkół zawodowych; zatrudnienia.
Analiza danych demograficznych dotyczących gminy Tuchów prowadzi do następujących
wniosków:
• wzrasta liczba mieszkańców gminy
• wzrasta liczba mieszkańców w wieku produkcyjnym
• wzrasta liczba mieszkańców w wieku poprodukcyjnym
• trwa proces migracji mieszkańców poza granice gminy
Ludność:
Gmina Tuchów liczy ponad 17,5 tys. mieszkańców. W samym Tuchowie mieszka ok. 6,6 tys.
osób, co stanowi 36,5% ogółu mieszkańców gminy (stan na koniec grudnia 2002 r). Średnia
gęstość zaludnienia wynosi 176 osób/km2 i jest od wyższy od średniej dla powiatu,
wynoszącej 137 os./km2. Gmina jest pod względem liczby mieszkańców trzecią, co do
wielkości w powiecie tarnowskim, po gminach Tarnów i Żabno; mieszka w niej ok. 10%
ludności powiatu. Na przestrzeni ostatnich lat liczba mieszkańców gminy zmieniała się
następująco:
Tabela nr 1. Liczba mieszkańców w gminie Tuchów.
Wyszczególnienie 1999
2000
2001
2002
VI 2003
Liczba
mieszkańców
ogółem
17400
17553
17590
17598
17474
Z powyższej tabeli wynika, że w roku 2002 liczba mieszkańców gminy wzrosła o 37 osób w
stosunku do roku 2001 (0,2%), natomiast w roku 2001 – o 153 osoby w stosunku do roku
2000 (0,8%). Można, zatem uznać, że liczba mieszkańców w gminie charakteryzuje się lekką
tendencją wzrostową.
Podstawowe cechy struktury wiekowej mieszkańców gminy przedstawiały się następująco:
6
czerwiec 2004
Tabela nr 2. Struktura wiekowa mieszkańców gminy Tuchów.
Wyszczególnienie
1999
2000
2001
2002
Liczba osób w wieku
5206
przedprodukcyjnym
5042
4950
4877
9799
produkcyjnym
9849
10048
10123
2469
poprodukcyjnym
2509
2555
2590
Przyrost naturalny
73
119
96
64
Struktura zatrudnienia mieszkańców gminy Tuchów przedstawia się następująco. Znaczna
część mieszkańców gminy – około 49% pracuje w rolnictwie indywidualnym, natomiast w
gospodarce narodowej (pracujący poza rolnictwem indywidualnym, według faktycznego
miejsca pracy, bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób) w roku 2002
r. pracowało 1581 osób, w tym 28,3% w budownictwie i przemyśle, w usługach rynkowych
pracowało 17,9%, w usługach nierynkowych 53,3%, natomiast w rolnictwie i leśnictwie 0,5%.
W stosunku do roku 2001 ogólna liczba osób pracujących w gospodarce narodowej wzrosła
o 122 osoby (8,4%).
W roku 2002 przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto osób zatrudnionych
w gospodarce narodowej dla województwa małopolskiego wynosiło 2060,99 zł, natomiast dla
powiatu tarnowskiego – 1573,07 zł.
Dla obliczenia średniego dochodu na mieszkańca gminy Tuchów uwzględniono wpływy do
budżetu gminy pochodzące z podatku dochodowego od osób fizycznych. W 2003 r. wpływy
do budżetu gminy z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (PDOF) zaplanowano
na poziomie 1 933 164 zł. Biorąc po uwagę efektywną stawkę PDOF wynoszącą 15% oraz
fakt, iż udział gminy w tym podatku wynosi 27,6%, ustalono, że przybliżony roczny dochód
mieszkańców gminy wyniósł ok. 46 695 tys. zł. Dzieląc tę wartość przez liczbę mieszkańców
(17 590) uzyskujemy roczny dochód na jednego mieszkańca gminy, wynoszący ok. 2 655 zł,
co daje 221, 25 zł miesięcznie. Średnia ta uwzględnia wszystkich mieszkańców gminy, a
więc również dzieci, osoby niepracujące i niepłacące podatku dochodowego, (np. rolnicy),
oraz dochodów przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem lub kartą podatkową. Dlatego
też wartości rzeczywiste dochodu mieszkańca są znacznie wyższe niż obliczone powyżej.
Środowisko przyrodnicze.
Opis geologiczny, hydrogeologiczny i hydrograficzny
Teren gminy znajduje się w obszarze Pogórza Ciężkowickiego i Pogórza Rożnowskiego,
które zbudowane są z trzech płaszczowin nasuniętych na siebie od południa tj.:
płaszczowiny śląskiej (zajmująca największą powierzchnię), wąskiej strefy podśląskiej i
skolskiej. Obszar na północ od Tuchowa, Wzniesienie Trzemeskie zbudowane jest ze
spiętrzonych fałdów warstw istebniańskich, inoceramowych, lgockich płaszczowiny śląskiej.
Od płaszczowiny skolskiej oddziela je wąska, silnie złuskowana płaszczowina podśląska, w
przewadze łupkowa.
Rejon Tuchowa – Ryglic obejmuje równoleżnikowa synklina, zbudowana z mniej odpornych
warstw krośnieńskich płaszczowiny śląskiej. Z uwagi na jej mniejszą odporność dolina Białej
w rejonie Tuchowa dochodzi do szerokości ~ 2 km. Tuż na południe równoleżnikowo
7
czerwiec 2004
przebiega antyklina Brzanki – Liwocza, pocięta południkowo uskokami, zbudowana z
odpornych gruboławicowych piaskowców godulskich i istebniańskich.
Analizowany obszar pod względem hydrograficznym należy do zlewni Wisły i jest
odwadniany przez rzekę Białą z jej licznymi w tym rejonie dopływami: Siedliszanka,
Mesznianka, Rostówka, Burzynianka, Młynówka, Radlanka, Dąbrówka. Zlewnie dopływów
Białej rozdzielają topograficzne działy wodne, których przebieg wyznaczają kulminacje
terenowe.
Pasmo Brzanki odznacza się w tym terenie największą gęstością sieci cieków wodnych i jest
ono dużym obszarem alimentacji wód podziemnych. Dzieje się to głównie za sprawą budowy
geologicznej – płytkie, szkieletowe pokrywy zwietrzelinowe oraz charakter pokrycia terenu –
las, który magazynuje wody opadowe, zmniejsza spływ powierzchniowy i odpływ poprzez
formowanie swoistych warunków mikroklimatycznych – zmniejszenie amplitudy wahań
dobowych temperatury, co sprzyja powolnemu procesowi tajania pokrywy śnieżnej.
Małą retencją i niską zasobnością w wody charakteryzuje się obniżenie tuchowskie z uwagi
na występujące w tym obszarze pylasto-ilaste pokrywy czwartorzędowe. Teren ten odznacza
się dużym spływem powierzchniowym tym bardziej, że jest on pozbawiony większych połaci
lasów.
Występowanie zasobów wód podziemnych jest uwarunkowane tektoniką i litologią terenu.
Występują one na trzech różnych horyzontach wodonośnych. Pierwszy z nich
czwartorzędowy poziom wodonośny związany jest z występującymi w sterasowanej dolinie
Białej i płaskodennej dolinie Szwedki utworami aluwialnymi. Wydajność eksploatacyjna
zasobów szacowana jest od 8 do 30 m3/h W aluwiach doliny Białej zalega główny zbiornik
wód podziemnych nr 434 (czwartorzędowy) o szacowanych zasobach dyspozycyjnych na 7
tys.m3/d i powierzchni 53 km2. Średnia głębokość ujęć to 6 m.
Drugi horyzont wodonośny mioceński jest słabo rozpoznany, fragmentaryczny, nieciągły z
powodu zafałdowań tych utworów na progu Karpat.
Trzeci horyzont fliszowy występuje w spękanych, gruboławicowych seriach piaskowców
warstw lgockich, istebniańskich i godulskich, praktycznie na całym obszarze pogórskim.
Wody podziemne należą do typu szczelinowego a głębokość zalegania waha się od 5 do 20
m i więcej pod powierzchnią wierzchowin. W omawianym terenie największy zbiornik tego
typu występuje w paśmie Brzanki
Wody powierzchniowe
Głównym ciekiem wodnym na omawianym terenie jest rzeka Biała, prawobrzeżny dopływ
Dunajca, o długości całkowitej 101,8 km. Ujście tej rzeki do Dunajca znajduje się w km
30+300. Źródła rzeki Białej znajdują się w Beskidzie Niskim, u podnóża najwyższego szczytu
tej grupy górskiej Karpat – Lackowej (blisko 1000 m n.p.m.). Wzdłuż biegu rzeka przyjmuje
szereg dopływów prawo- i lewobrzeżnych m.in. potoki Kąśnianka, Zborowianka, a w
analizowanym rejonie Tuchowa Szwedka, Siedliszanka, Mesznianka, Rostówka,
Burzynianka, Dąbrówka, Młynówka, Radlanka. Deniwelacje terenu w zlewniach dopływów
wahają się między 100 a 200 m.
Poniżej Tuchowa dolina Białej rozszerza się do 2-3 km, a następnie rzeka tworzy przełom
przez wzgórza zbudowane z inoceramowych łupków piaskowca. Poniżej ujścia dopływu
Spod Ostrej Góry Biała wypływa z Karpat do Kotliny Sandomierskiej. Powierzchnia rzeki
Białej przy ujściu do Dunajca wynosi 983,3 km2. Długość odcinka Białej przepływającego
przez powiat tarnowski wynosi ok. 48,4 km.
W omawianym terenie Tuchowa zlewnia rzeki Białej ma charakter rolniczo-rekreacyjny
podobnie jak cały jej górny i środkowy bieg. W dolnym biegu z uwagi na aglomerację miejską
z dużym ośrodkiem przemysłowym charakter zlewni jest przemysłowy.
Rzeka na całej długości jest odbiornikiem zanieczyszczeń niesionych w nieoczyszczonych
ściekach komunalnych z części miast i małych miejscowości. Ponadto jest odbiornikiem
ścieków komunalnych z oczyszczalni miast Grybów, Ciężkowice, Tuchów, Tarnów oraz
ścieków przemysłowych głównie z Zakładów Azotowych S.A. w Tarnowie,
8
czerwiec 2004
Wody rzeki Białej wykorzystywane są do celów zaopatrzenia mieszkańców Ciężkowic i
Tuchowa w wodę pitną.
Wody podziemne:
Przez teren gminy przebiega Główny Zbiornik Wód Podziemnych (GZWP), jest to zbiornik nr
434 o nazwie Dolina rzeki Biała Tarnowska o powierzchni 3,9 km2, śr. głębokości ujęć 5-26
m, oraz szacunkowych zasobach - 7,0 tys. m3/d. W paśmie Brzanki znajduje się lokalny
zbiornik wód podziemnych Brzanki, szczelinowo-porowy, o przeciętnej głębokości ujęć 45 m i
zasobach 4,26 tys. m3/d. Wody podziemne degradowane są w procesie infiltracji przez
azotany i azotyny. Ponadto w zbiornikach trzeciorzędowych i czwartorzędowych występują
duże ilości żelaza i magnezu, powodujące obniżenie klasy czystości.
Zarówno
wody
powierzchniowe
i
podziemne
wymagają
ścisłej
ochrony
i doprowadzenia do stanu, w którym spełniać będą wymagania norm czystości.
Podstawowym warunkiem osiągnięcia tego celu jest rozbudowa infrastruktury kanalizacyjnej,
dzięki czemu ścieki bytowe nie będą trafiały bezpośrednio do gruntów i wód
powierzchniowych w gminie.
Gleba
Na analizowanym terenie gleby są znacznie zróżnicowane za sprawą złożonych warunków
geologicznych, pokryw i stosunków wodnych. W omawianej części pogórskiej przeważają
gleby brunatne wykształcone z utworów pyłowych, które na stromych stokach i
wzniesieniach przechodzą w gleby brunatne gliniaste a w Paśmie Brzanki w płytkie gleby
brunatne szkieletowe. Rozległą w tym terenie dolinę rzeki Białej wypełniają mady średnie i
ciężkie, natomiast mniejsze dolinki o niewielkim spadku pokrywają gleby brunatne
deluwialne, zmyte ze stoków.
Klimat i warunki meteorologiczne
Analizowany teren gminy Tuchów znajdujący się w obrębie Pogórza Ciężkowickiego
położony jest w piętrze klimatycznym umiarkowanie ciepłym, który jest charakterystyczny dla
najniższej partii gór, ze średnią temperaturą roczną od +8 do +6o C. W obniżeniach takich jak
tuchowsko-ryglickie, występuje inwersyjny rozkład temperatur oraz niższe opady niż na
wzgórzach. Średnia suma rocznych opadów z wielolecia dla Tuchowa wynosi 673 mm,
średnia suma opadów w miesiącu lipcu wynosi 105 mm a najniższe opady notuje się
miesiącu marcu - zaledwie 37 mm. Okoliczne wzniesienia mają niższą średnioroczną
temperaturę +7,5 – 6oC, krótszy okres wegetacyjny (zależny silnie od ekspozycji) oraz
wyższe opady 700 – 900 mm w roku.
Zgodnie z przyjętym podziałem przez W. Okołowicza w Narodowym Atlasie Polski
omawiany teren znajduje się w Regionie Subkarpackim, dla którego ogólna charakterystyka
klimatyczna przedstawia się następująco:
- średnia temperatura stycznia - - 3 oC
- średnia temperatura lipca - powyżej +18 oC
- liczba dni z pokrywą śnieżną - 80 - 100 dni
- liczba dni pogodnych - 40 - 50 dni
- średnie opady z roku: - około 700 - 750 mm
- średnie opady stycznia - około 30 mm
- średnie opady lipca - około 100 mm
- czas trwania zimy - 80 - 90 dni
- liczba dni gorących - 35 - 40 dni
Do opisu statystyki częstości, kierunków wiatrów oraz klas równowagi atmosfery
wykorzystano różę wiatrów dla stacji meteorologicznej w Tarnowie, która zamieszczona jest
w programie KOMIN wersja 6.07. firmy EkoSoft Jacek Iwanek W-wa. Analizowana róża
9
czerwiec 2004
wiatrów zawiera opis dla 12 kierunków i 11 prędkości wiatrów, z uwzględnieniem 6 stanów
równowagi atmosfery.
Charakterystyka środowiska przyrodniczego.
Rzeźba terenu.
Według podziału geomorfologicznego Klimaszewskiego (1972) gmina Tuchów usytuowana
jest następująco:
Strefa: Alpejska,
Prowincja: Karpaty
Podprowincja: Karpaty Zachodnie
Makroregion: Karpaty Zewnętrzne
Mezoregion: Pogórze
Region: Pogórze Wielickie
W obrębie tego regionu zostały wyróżnione jednostki podrzędne: Pogórze Ciężkowickie z
podregionem Próg Czchowski (południowa część gminy), Pogórze Wiśnickie z subregionem
Obniżenie Zakliczyńskie (Brzozowa, Siemiechów) i Płaskowyż Wału (północno-zachodnia
część gminy) oraz Pogórze Strzyżowskie
z subregionem Płaskowyż Rzepiennicki
(Rzepiennik Marciszewski), Grzbiet Brzanka-Liwocz i Kotlina Tuchowska (Chojnik).
Główne elementy rzeźby mają przebieg równoleżnikowy zakłócony rozcięciami większych
dolin o przebiegu do nich prostopadłym. Teren gminy przecina dolina rzeki Białej. W czasie
wezbrań powodziowych jest ona zalewana.
Gleby
Ocenę jakości gleb omówiono na podstawie badań realizowanych w sieci monitoringu
krajowego w dwu seriach badawczych: 1995, 2000. Z dwu punktów zlokalizowanych na
terenie powiatu tarnowskiego, jeden znajduje się w miejscowości Biała i został
sklasyfikowany jako narażony na oddziaływanie emisji zanieczyszczeń przemysłowych, drugi
w miejscowości Zakliczyn jako punkt bez wyrażanego oddziaływania zanieczyszczeń.
Analiza wyników badań odczynu pH wykazała, że gleby charakteryzują się odczynem bardzo
kwaśnym (Biała) i kwaśnym (Zakliczyn). Stan stwierdzony w 2000 roku nie uległ poprawie w
stosunku do 1995 roku.
Ocena jakości gleby w punkcie znajdującym się w Zakliczynie, czyli w terenie o podobnym
charakterze co gmina Tuchów, przedstawia się następująco:
kadm - podwyższona zawartość ( I°) - nie obserwuje się wzrostu stężenia.
miedź - podwyższona zawartość ( I°) - nie obserwuje się wzrostu stężenia.
nikiel - podwyższona zawartość ( I°) - nie obserwuje się wzrostu stężenia.
ołów - naturalna zawartość (0°)
cynk - podwyższona zawartość (I°) - nie obserwuje się wzrostu stężenia
metale ciężkie łącznie (Cd, Cu, Ni, Pb, Zn) - podwyższona zawartość ( I°) - nie obserwuje się
wzrostu metali ciężkich
zawartość siarki siarczanowej wyniosła 1,83 mg/100g gleby i jest wyższa od średniej
krajowej i średniej wojewódzkiej. W porównaniu do 1995 roku obserwuje się spadek
zawartości siarki siarczanowej w glebach
wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) - małe zanieczyszczenie (2°) porównaniu do 1995 roku obserwuje się spadek zanieczyszczenia gleby
Obszar gminy Tuchów należący do pogórzy niskich i średnich wykazuje dużą podatność na
procesy naturalne jakimi są erozja i spłukiwanie gleb. Proces ten ułatwiają pylaste pokrywy
czwartorzędowe oraz bardzo niski stopień zalesienia, który w okresie wiosennym i jesiennym
w czasie poza wegetacją roślin przejawia się nasileniem procesów erozji i spłukiwania.
Jak wynika z powyższych wyników monitoringu degradacja gleb przejawia się ich
zakwaszeniem oraz podwyższoną zawartością metali ciężkich. Dodatkowym czynnikiem
degradującym gleby jest brak na większości omawianego terenu kanalizacji sanitarnej.
10
czerwiec 2004
Ścieki sanitarne wprowadzane do ziemi i cieków wodnych przy rozproszonej zabudowie na
terenie pogórza i gęstej w dolinach rzek, może powodować znaczne ich zanieczyszczenie.
Powietrze
Ocenę tego komponentu środowiska przeprowadzono w oparciu o dane pochodzące z sieci
monitoringu Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska oraz Państwowej Inspekcji
Sanitarno-Epidemiologicznej. Na podstawie analizy wyników pomiarów stężeń
zanieczyszczeń podstawowych, badanych w powiecie tarnowskim w latach 1999-2001, stan
powietrza można oceniano jako :
bardzo dobry dla zanieczyszczenia SO2, opadu pyłu, kadmu i ołowiu, dobry dla pyłu
zawieszonego, średni dla zanieczyszczeń NO2.
W roku 2003 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie opublikował
opracowanie zatytułowane „Ocena jakości powietrza w województwie małopolskim w 2002
roku”. Opracowanie to stanowi pierwszą ocenę roczną opracowaną w oparciu o przepisy
zawarte we wprowadzonej w roku 2001 ustawie Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62,
poz. 627) oraz wydanych w roku 2002 przez Ministra Środowiska rozporządzeniach
wykonawczych do tej ustawy: w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w
powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów
tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 87, poz. 796) oraz
w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 87, poz. 798).
Zawarte w tym opracowaniu oceny wykonywane są zgodnie z przepisami przywołanej
ustawy dla obszarów (stref) obejmujących aglomeracje o liczbie mieszkańców powyżej 250
tysięcy lub obszar powiatu nie wchodzący w skład aglomeracji. Ocena dokonywana jest
według dwóch grup kryteriów: ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz
ustanowionych ze względu na ochronę roślin. W ocenie rocznej dokonywanej pod kątem
spełnienia kryteriów ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi uwzględnia się
następujące zanieczyszczenia:
benzen C6H6,
dwutlenek azotu NO2,
dwutlenek siarki SO2,
ołów Pb,
tlenek węgla CO,
ozon O3,
pył PM10.
Roślinność
W podziale geobotanicznym Pawłowskiego (1992) położenie gminy przedstawia się
następująco:
prowincja: Górska, Środkowoeuropejska
dział: Karpaty Zachodnie
okręg: Pogórze Karpat Zachodnich
podokręg: Pogórze Fliszowe
W podziale na piętra roślinności gmina Tuchów leży w piętrze pogórza.
Dominują nieleśne zbiorowiska roślinne. Wśród zbiorowisk roślinności nieleśnej przeważają
zbiorowiska synantropijne, związane z gruntami ornymi (segetalne). Półnaturalne
zbiorowiska roślinności nieleśnej stanowią łąki i pastwiska.
Duże fragmenty lasów, odznaczają się dość wysokim stopniem naturalności. W
drzewostanach ekosystemów leśnych dominuje buk i jodła . Znaczny udział ma sosna
zwyczajna
i dąb szypułkowy . Występuje też świerk, modrzew europejski, dąb
bezszypułkowy, jawor, czereśnia, olsza czarna i szara.
Wśród siedlisk nawiązujących do piętrowego układu roślinności dominuje las wyżynny .
Niewielki udział posiada bór mieszany świeży i las mieszany wyżynny .
Dominującym zbiorowiskiem w piętrze pogórza jest zespół żyznej buczyny karpackiej w
formie podgórskiej. Występuje ona głównie w obrębie lasów pasma Brzanki. Niżej na
11
czerwiec 2004
zboczach oraz u podnóży wzgórz występują lasy jodłowe. Innym zbiorowiskiem leśnym
niższych partii pogórza jest zespół grądu Tilio-Carpinetum, tworzony przez grab zwyczajny,
dąb szypułkowy oraz jodłę, buk, klon polny i lipę drobnolistną. Często sadzone są w
charakterze przedplonów drzewostany sosnowe. Dość często spotykane na terenie gminy są
zagajniki i laski brzozowe.
W dolinach górnych odcinków potoków i mniejszych rzek wykształcają się zbiorowiska
łęgowe podgórskiego łęgu jesionowego. Spotykane są również zbiorowiska o cechach
pośrednich między podgórskim łęgiem jesionowym, a niżowym łęgiem Circaeo-Alnetum.
Zbiorowiska łęgowe są często znacznie zniekształcone prze człowieka. Na terasie zalewowej
rzeki Białej występują zarośla wiklin nadrzecznych.
W dolinach rzek i potoków wykształcają się wilgotne łąki reprezentowane najczęściej przez
zespół ostrożenia łąkowego (dolina Białej), a także świeże łąki rajgrasowe, występujące
także na zboczach wzniesień.
Mniejsze powierzchnie w pobliżu zabudowań i w miejscach wypasów zajmuje pastwiskowy
zespół życicowo-grzebienicowy. Wśród zbiorowisk roślinności synantropijnej najpospolitszy
jest zespół wyki czteronasiennej.
Świat zwierzęcy
Według podziału fizyczno - geograficznego Kondrackiego (1977) gmina Tuchów leży na
Pogórzu Środkowo-Beskidzkim, na pograniczu regionu Pogórza Rożnowskiego (lewy brzeg
Białej) i Pogórza Ciężkowickiego (pozostała część). Większość gatunków zwierząt związana
jest z ekosystemami leśnymi. W szczególności znajdują tam schronienie duże zwierzęta
łowne: sarna, a także jeleń, dzik, lis. Dużą liczebnością odznaczają się ptaki z podrzędu
śpiewających. Lasy są także miejscem schronienia dla rzadkich, puszczańskich gatunków
ptaków takich jak kania czarna i bocian czarny.
Na terenach otwartych występuje drobna zwierzyna łowna: zając, bażant, kuropatwa oraz
gryzonie, ptaki przestrzeni otwartych. Ichtiofaunę wód powierzchniowych stanowią ryby
krainy pstrąga i krainy brzany.
Występują tu cztery rzadko występujące gatunki zwierząt. Są nimi ryś, dzięcioł białogrzbiety,
paź żeglarz, pachnica.
Walory przyrodniczo-krajobrazowe
Analizowany teren odznacza się wysokimi wartościami przyrodniczo-krajobrazowymi i z tego
też względy został on objęty prawną ochroną poprzez utworzenie Parku Krajobrazowego
Pasma Brzanki. Ponadto pozostały teren aż po Próg Karpat został objęty Obszarem
Chronionego Krajobrazu Pogórza Ciężkowickiego .
W granicach Parku znajduje się najwyższa część Pogórza Ciężkowickiego, rozciągnięta
pomiędzy dolinami Białej i Wisłoki. W części województwa małopolskiego leży on na terenie
czterech gmin: Gromnik, Ryglice, Rzepiennik Strzyżewski i Tuchów.
Na terenie Parku projektuje się utworzenie 4 rezerwatów przyrody o łącznej powierzchni
310,5 ha, z których dwa "Ostry Kamień" i "Góra Liwecka" znajdują się na terenie
województwa małopolskiego – poza obszarem objętym analizą w raporcie. Cennymi
elementami przyrody nieożywionej są dwa pomniki przyrody nieożywionej:
"Ostry Kamień" położony w Żurowej (znajdujący się poza omawianym obszarem),
grzęda skalna w kształcie ambony położony w Burzynie, zbudowany z piaskowców
należących do warstw godulskich – znajdujący się w odległości ~1,5 km od omawianego
przedsięwzięcia, czyli poza jego zasięgiem oddziaływania.
W zasięgu oddziaływania przedsięwzięcia znajduje się pomnik przyrody ożywionej nr 48 –
aleja lip w miejscowości Burzyn.
Park Krajobrazowy Pasma Brzanki wyróżnia się znacznym zróżnicowaniem zbiorowisk
roślinnych i bogactwem flory. Aktualnie przeważają tu nieleśne zbiorowiska roślinne. Lasy
porastają około 34% powierzchni Parku. Łąki i pastwiska zajmują około 10%, zaś
zbiorowiska segetalne związane z gruntami ornymi około 48%. Dominującym zbiorowiskiem
12
czerwiec 2004
leśnym jest zespół żyznej buczyny karpackiej tworzący dość rozległe kompleksy w wyższych
partiach pasma Brzanki i Liwocza. W drzewostanie dominuje buk, często ze znacznym
udziałem jodły lub jej dominacją. Ponadto występują tu również jawor, a w formie podgórskiej
brzoza brodawkowata i czarna, grab zwyczajny, dąb szypułkowy i sosna. W warstwie
krzewów dominują podrosty bukowe i jodłowe, leszczyna, dziki bez czarny i koralowy.
Runo omawianego zespołu jest bardzo bogate, a najliczniej i najczęściej występują w nim:
żywiec gruczołowaty, zawilec gajowy, żywiec cebulkowy, jeżyna gruczołowata, narecznica
samcza, kokoryczka wielokwiatowa, miodunka ćma i marzanka wonna.
Na wysoką ocenę florystyczną omawianego Parku wpływa stosunkowo liczny udział
gatunków górskich we florze naczyniowej (61 roślin naczyniowych) wśród, których
najbardziej interesującymi są: turzyca zwisła, paprotnik kolczysty, nerecznica górska i
śnieżyczka przebiśnieg. Bardzo interesującymi elementami flory są też gatunki
kserotermiczne, np: goryczka krzyżowa oraz chwasty: ostróżeczka polna, groszek bulwiasty.
O wysokiej wartości Parku świadczy fakt występowania na jego obszarze wielu gatunków
chronionych. Stwierdzono tutaj 23 gatunki roślin objętych ochroną całkowitą oraz 8 gatunków
chronionych częściowo. Do najcenniejszych należy kłokoczka południowa. Z innych
chronionych roślin wymienić można storczyki: plamisty i szerokolistny, wroniec widlasty,
wawrzynek wilczełyko.
Do ciekawych i objętych ochroną prawną grzybów występujących na terenie Parku zaliczyć
należy soplówkę jodłową, szmaciaka gałęzistego i szyszkowca łuskowatego.
Fauna Pasma Brzanki obfituje przede wszystkim w zwierzynę łowną, jak sarny, jelenie, dziki,
lisy oraz gatunki objęte ochroną prawną, m.in.: jeża, gronostaja, łasicę, wydrę. Spotkać
możemy także około 140 gatunków ptaków, w tym.: bociana czarnego, krogulca, myszołowa
i jastrzębia. Z płazów występujących na omawianym terenie spotkać można salamandrę
plamistą, kumaki, ropuchy: szarą i zieloną, rzekotkę drzewną i inne żaby oraz traszki. Gady
reprezentowane są przez zaskrońca, żmiję zygzakowatą, jaszczurki: zwinkę i żyworodną
oraz padalca.
W analizowanym terenie Park Krajobrazowy Pasma Brzanki obejmuje sołectwa Burzyn i
Lubaszowa. Natomiast w obszarze chronionego krajobrazu znajdują się: Siedliska,
Dąbrówka Tuchowska, Tuchów.
Rejon Tuchowa wykazuje niski stopień zalesienia a roślinność naturalna o charakterze gęstej
puszczy została wyparta wielowiekową działalnością człowieka. Lasy porastają jedynie
małymi płatami leje źródłowe i strome zbocza dolinek. Największym kompleksem leśnym w
okolicy Tuchowa jest las zaliczany do zespołu boru sosnowego i buczyny karpackiej
porastający Pasmo Brzanki. Na północny wschód od Tuchowa znajduje się również większy
kompleks leśny typu grądów i borów na Wzgórzu Trzemeskim.
Obszary podmokłe porastają przeważnie olsy, rzadziej lasy łęgowe olchowo-jesionowe.
O walorach krajobrazowo – przyrodniczych gminy Tuchów decydują: urozmaicona rzeźba
terenu, wierzchowiny i wydłużone garby, przecinane dolinami potoków, wądołami i jarami
dolina rzeki Białej Tarnowskiej, rozdzielająca wzgórza Pogórza Ciężkowickiego i Pogórza
Rożnowskiego, lasy jodłowe pasma Suchej Góry na południu gminy zalesione wzgórza
Pasma Brzanki w północno – wschodniej części gminy występowanie źródeł wód
mineralnych, fizjonomia terenów rolnych z charakterystyczną mozaiką pól, łąk zadrzewień
śródpolnych oraz lasów jodłowo – bukowych, liczne cieki wodne, tworzące system korytarzy
ekologicznych oraz łąki i pastwiska stanowiące ich naturalną obudowę biologiczną, miejsca
widokowe zapewniające szczególne warunki ekspozycji penetracji krajobrazu
Obszary podlegające ochronie
Obszar miasta i gminy Tuchów objęty jest następującymi formami ochrony prawnej:
Park Krajobrazowy Pasma Brzanki, Obszar Chronionego Krajobrazu Pogórza
Ciężkowickiego, pomniki przyrody, zabytkowy układ przestrzenny i zabytkowe obiekty kultury
w centrum Tuchowa objęte strefą ochrony konserwatora zabytków, udokumentowane złoża
13
czerwiec 2004
surowców mineralnych, których obszar górniczy objęty jest ochroną, zbiornik wód
podziemnych.
Do zabytków kultury materialnej tego terenu można zaliczyć:
dwór z XIX w. w Burzynie, kościół w Jodłówce Tuchowskiej, drewniany z 1871 r, z dzwonnicą
z 1878 r.
W rejonie Tuchowa znajdują się cmentarze z okresu I wojny światowej wpisane w krajobraz
tego regionu. Niektóre z nich stanowią cenne zabytki architektury wojennych cmentarzy
starannie wkomponowane w krajobraz pogórza.
Na terenie parków krajobrazowych ochroną przyrody, organizacją działalności dydaktycznonaukowej, wydawaniem decyzji administracyjnych w zakresie ochrony przyrody i
współdziałaniem w zakresie ochrony przyrody z jednostkami organizacyjnymi i osobami
prawnymi i fizycznymi, zajmuje się Zespół Parków Krajobrazowych Pogórza w Tarnowie.
Obszary cenne przyrodniczo, nie objęte ochroną
Tereny występowania gleb IIIa i IIb klasy bonitacyjnej gruntów ornych i III klasy bonitacyjnej
użytków zielonych.
obszary łąk i pastwisk związane z rzekami, potokami i ciekami wodnymi, stanowiące ich
biologiczną obudowę.
Główne Zbiorniki Wód Podziemnych.
Zagrożenia środowiska przyrodniczego.
Stan czystości wód powierzchniowych.
Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych mają dwojaki charakter – punktowy i
obszarowy:
- źródła punktowe:
związane są ze skupiskami zabudowy mieszkaniowej, usługowej, produkcyjno-magazynowej
oraz z grupami obiektów i pojedynczymi obiektami. Wytwarzane ścieki bytowo- gospodarcze
zrzucane są bezpośrednio do odbiorników, którymi są cieki wodne, płynące przez obszar
gminy.
- źródła obszarowe:
związane są one ze zjawiskiem spływów powierzchniowych zanieczyszczeń biogennych,
wytworzonych w procesie produkcji rolnej. Spływowi biogenów towarzyszy spływ pestycydów
odkładających się w osadach dennych cieków. Spływom powierzchniowym sprzyja
ukształtowanie terenu.
Zanieczyszczenie wód wgłębnych.
Wody podziemne gromadzą się w utworach holoceńskich (GZWP nr 434 „Dolina Białej
Tarnowskiej”) i czwartorzędowych (GZWP nr 436 Istebna – Ciężkowice, GZWP „B” Pasma
Brzanki). Zbiorniki holoceńskie są zbiornikami nie izolowanymi, natomiast zbiorniki
czwartorzędowe są zbiornikami słabo izolowanymi. Zagrożenie stanu czystości wód
wgłębnych związane jest:
• przedostawaniem się do warstwy wodonośnej ścieków bytowo gospodarczych
infiltracji skażonych wód powierzchniowych,
• niewłaściwego stosowania i składowania nawozów mineralnych, nawozów
sztucznych i środków ochrony roślin.
Według danych PIOŚ (1996) wody trzeciorzędowe można zaliczyć do wód klasy Ic,
czwartorzędowe do wód Ia i Ib.
Zanieczyszczenie powietrza.
Wprowadzanie zanieczyszczeń do atmosfery na terenie gminy związane jest:
• ze zjawiskiem lokalnej emisji pyłów i gazów (w tym zjawisko tzw. niskiej emisji
dwutlenku siarki)
14
czerwiec 2004
z importem zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego spoza obszaru gminy z
zanieczyszczeniami komunikacyjnymi
Zjawisko niskiej emisji związków siarki wywołane jest wykorzystywaniem paliwa węglowego
w systemach grzewczych poszczególnych budynków. Rozproszenie zabudowy sprawia, że
zjawisko to zachodzi na terenie całej gminy. Związki siarki posiadają cechę długotrwałego
utrzymywania się w atmosferze, wchodzą w reakcje z wodą, tworząc zjawisko kwaśnych
deszczy.
Emisja zanieczyszczeń komunikacyjnych wiąże się głównie z ruchem samochodowym
głównie na drogach wojewódzkich. Komunikacja samochodowa generuje zanieczyszczenia
tlenkiem węgla, tlenkiem azotu, węglowodorami aliafatycznymi i aromatycznymi, związkami
ołowiu, siarki, fosforu, sadzą i popiołem. Substancje te gromadzą się przy szlakach
komunikacyjnych oraz w miejscach związanych z obsługą ruchu.
•
Obszary objęte szkodliwym oddziaływaniem na środowisko.
Przez teren gminy przebiegają dwie linie przesyłowe wysokiego napięcia: linia 110 kV
Tarnów – Nowy Sącz (dwutorowa) i linia wysokiego napięcia 110 kV – Tarnów – Gorlice.
Wzdłuż linii energetycznych 110 kV w strefie wyznaczonej przez linie odległe o 14,5 m. od
skrajnych przewodów obowiązują ograniczenia ustalone w zarządzeniu Ministra Górnictwa i
Energetyki z dnia 28.03.1985 roku (M.P. nr 3, poz.24).
Przez teren gminy przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia DN 250, relacji Wygoda –
Grybów, z odgałęzieniem DN 80 do miejscowości Olszyny w gminie Rzepiennik Strzyżewski.
Wzdłuż tych gazociągów istnieją ograniczenia lokalizacji zabudowy (pas szerokości 30 m
którego osią jest przewód gazociągu), zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Przemysłu i
Handlu z dn. 14.11.1995 roku (Dz.U. Nr 139 poz. 686). W miejscowości Rzepiennik
Marciszewski zlokalizowana jest stacja redukcyjno – pomiarowa I stopnia. Ograniczenia
lokalizacji zabudowy w sąsiedztwie stacji określa Zarządzenie Ministra Przemysłu z dnia
24.06.1989 roku (Dz.U. Nr 45/89 poz. 243).
Turystyka.
Turystyka jest jedną z najdynamiczniej rozwijających się dziedzin gospodarki i w związku z
tym przynosi coraz większe dochody. Doprowadzenie do intensyfikacji ruchu turystycznego
wymaga
zaproponowania
różnorodnej
oferty
dla
przybyszów.
Gmina Tuchów chcąc przedstawić turystom odwiedzającym nasz region bogaty plan takich
usług, opracowała wraz z 9 innymi gminami Pogórza strategię rozwoju produktu
turystycznego pod nazwą "Pogórze Odkrywanie Tajemnicy". Produkt turystyczny gminy
Tuchów nosi nazwę "Wrota Pogórza"; „Wrota”, odsłaniają tajemnice walorów naturalnych i
dziedzictwa kulturalnego, programów przyrodniczych i rozrywkowych. Rozwój
przedstawionych w nim projektów przewidziany był na lata 2000 - 2015. W systemie 10 gmin
zintegrowanych programem "Pogórze Odkrywanie Tajemnicy" Tuchów ma pełnić rolę
pierwszej siedziby Rady Stanów Pogórzańskich – Lokalnej Organizacji Turystycznej. W
istniejące na naszym terenie zabytki kulturalne i osobliwości przyrodnicze zostały
wkomponowane nowoczesne projekty mające na celu zwiększenie turystycznego "kapitału"
gminy i "przyciągnięcie" turystów.
Gmina Tuchów posiada wiele walorów przyrodniczych, klimatycznych, krajobrazowych
(rzeka Biała, pasma górskie, Brzanka, Park Krajobrazowy). Wyznaczone szlaki turystyczne
prowadzą przez otaczające wzgórza z szeregiem miejsc widokowych (w tym Szlak
Jubileuszowy 650-lecia Tuchowa, o długości 20 km). Ponadto na terenie gminy jest wiele
dóbr kultury i obiektów zabytkowych. Obecnie na terenie gminy istnieje 15 gospodarstw
agroturystycznych oraz schronisko turystyczne Bacówka z 24 miejscami noclegowymi,
Zajazd z hotelem, kawiarnią i restauracją. Jeśli dodamy do tego podobne walory sąsiednich
gmin, to centralne położenie Tuchowa z pewnością jest atutem dla organizacji turystyki i
rozwoju agroturystyki.
15
czerwiec 2004
Wzgórza na terenie gminy Tuchów otwierają możliwości przed miłośnikami wędrówek
pieszych, niezbyt forsownych szlaków rowerowych i wędrówek konnych.
Szlaki turystyki pieszej:
Trzemeska Góra (403 m) - Las Tuchowski (380 m) - Tuchów (225 m)
Szlak niebieski: 8,5 km - 2 godz.
Ciekawe krajobrazowo przejście z okolic Trzemeskiej Góry poprzez kompleks Tuchowskiego
Lasu do centrum Tuchowa. Przy szlaku cmentarze wojskowe nr 163 i 164 z I wojny
światowej oraz klasztor i sanktuarium o.o. Redemptorystów.
Słona
Góra
(403
m)
Piotrkowice
(280
m)
Łowczów
(250
m)
Szlak niebieski: 4,0 km - 1 godz.
Najkrótszy wariant zejścia w dolinę Białej spod szczytu Słonej Góry. Malownicza polana
stokowa Słonej Góry ze wspaniałą panoramą Pasma Brzanki. W Piotrkowicach neogotycki
kościół Św. Michała Archanioła. W pobliskim Łowczówku cmentarz nr 171 z I wojny
światowej - miejsce spoczynku polskich legionistów poległych w grudniu 1914 r. Tuchów
(225 m) - Kielanowice (240 m) - Bistuszowa Podlesie (380 m) - Brzanka (536 m)
Szlak niebieski: 8,6 km - 2.15 godz.
Ładna widokowo wycieczka z doliny Białej na wybitny szczyt Brzanki, wiodąca przez tereny
Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki. W Bistuszowej Podlesiu ośrodek jazdy konnej. Na
wschód od szczytu schronisko turystyki kwalifikowanej - bacówka (obecnie ogólnodostępny
obiekt prywatny). Okolice podszczytowe o wybitnych walorach krajobrazowych.
Brzanka (536 m) - Jodłówka Tuchowska (300 m) - Osiedle Granice (365 m)
Szlak niebieski: 4,5 km - 1.45 godz.
Trasa łącząca obszary Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki i Ciężkowicko-Rożnowskiego
Parku Krajobrazowego. Miejsca walk partyzanckich - 1 batalion 16 pp AK "Barbara". Z
wododziałowego grzbietu pomiędzy dolinami Rostówki i Rzepianki w okolicy Granic
wspaniałe panoramy Beskidu Niskiego.
Siedliska (225 m) - Nosalowa (365 m) - dolina Rostówki (260 m) - Polana Morgi (453 m) Brzanka (536 m). Szlak żółty: 10,6 km - 3.15 godz.
Urozmaicone terenowo podejście z doliny Białej na Brzankę. Malownicza Polana Morgi. Na
stoku Morgów (453 m) klasztor o.o. Redemptorystów. Rozległe panoramy podszczytowe na
Beskid Niski, Beskid Wyspowy i Pogórze Rożnowskie.
Lubaszowa (235 m) - Polana Morgi (453 m). Szlak czarny: 3,5 km - 0.50 godz.
Widokowy spacer do klasztoru o.o. Redemptorystów nieopodal szczytu Morgów (453 m).
Obok klasztoru i kościoła, źródełko i alpinarium. Przy szlaku prywatna Izba Pamięci (p. St.
Derusa) batalionu AK "Barbara".
Trasy rowerowe:
Trasa rowerowa nr 1 "Legionistów", kolor zielony. Długość: 20 km.
Tuchów Rynek - Łowczów - Buchcice - Łowczówek - Zagórze - Meszna Opacka - Tuchów.
Trasa o małym stopniu trudności w większości prowadzi drogami asfaltowymi o małym
natężeniu ruchu. Trasa o relaksowo-refleksyjnym charakterze, z punktami widokowymi i
licznymi cmentarzami z I wojny światowej. Na trasie: 6 cmentarzy z I wojny światowej,
cmentarz Legionistów miejsce bitwy pod Łowczówkiem 22 - 25 XII 1914 roku. Pomniki
przyrody. Ośrodek jazdy konnej, przydrożne kapliczki, punkt gastronomiczny.
Trasa rowerowa nr 2 "Klasztorna", kolor niebieski. Długość: 16 km. Tuchów Klasztor
o.o. Redemptorystów - Wołowa - Bistuszowa - Burzyn - Kielanowice - Klasztor. Trasa w
większości prowadzi drogami gruntowymi, małe natężenie ruchu, na trasie liczne odcinki
widokowe.
Trasa
o
średnim
stopniu
trudności.
Na
trasie:
W zabytkowym kompleksie klasztornym, Sanktuarium Maryjne, muzea: etnograficzne,
sanktuaryjne, misyjne, ruchoma szopka. Cmentarz z I wojny światowej. Ośrodek rehabilitacji
hippicznej, zabytkowy dworek, węzły trasy rowerowej kierunek Ryglice. Fragmentami trasa
prowadzi szlakiem pieszym 650-lecia Tuchowa.
16
czerwiec 2004
Trasa rowerowa nr 3 "Krajobrazowa - pasma Brzanki", kolor czerwony. Długość: 27 km.
Tuchów Rynek - Burzyn - Jodłówka Tuchowska - Lubaszowa - Siedliska - Burzyn. Trasa
prowadzi drogami asfaltowymi i gruntowymi (małe natężenie ruchu), duże pofałdowanie
terenu. Trasa o dużych walorach widokowych i dużym stopniu trudności z możliwością
skracania trasy, łagodnymi zjazdami. W większości prowadzi zalesionymi obszarami parku
krajobrazowego (najwyższy szczyt widokowy 534 m n.p.m. Na trasie:
Unikatowa aleja lipowa w Burzynie, gospodarstwa agroturystyczne, starodrzewie
kompleksów leśnych, teren obfitujący w grzyby. Bacówka punkt gastronomiczny, latarnia
lądowa (kapliczka słupowa), punkty widokowe, węzły tras rowerowych i szlaków pieszych.
Zagospodarowanie przestrzenne.
Obowiązujący do końca 2003 roku miejscowy plan ogólny zagospodarowania
przestrzennego miasta Tuchów został uchwalony w 1981 roku Uchwałą Nr XIX/70/81 Rady
Narodowej Miasta i Gminy w Tuchowie z dnia 13 października 1981 roku.
W latach późniejszych były dokonywane częściowe zmiany niniejszego planu:
uchwała nr X/41/90 Rady Narodowej Mista i Gminy Tuchów z dnia 24.04.1990 roku
( tekst jednolity planu )
uchwała nr XXIII/133/92 z dnia 30 .12.1992r. Rady Miejskiej w Tuchowie ( zmiany w trybie
uproszczonym )
uchwała nr V/31/94 z dnia 27.10.1994r. Rady Miejskiej w Tuchowie (zmiany w trybie
uproszczonym ),
uchwała nr XIV/186/00 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 22.02.2000 roku
Natomiast miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy Tuchów
został uchwalony uchwałą nr IX/ 37/79 Rady Narodowej Miasta i Gminy w Tuchowie z dnia
02.10.1979 roku, z późniejszymi zmianami :
uchwała nr XX/117/88 Rady Narodowej Miasta i Gminy w Tuchowie z dnia 29 .03.1988 roku
( tekst jednolity )
uchwała nr XXIII/132/92 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 30.12.1992 roku (zmiany w trybie
uproszczonym )
uchwała nr V/30/94 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 27.10.1994 roku (zmiany w trybie
uproszczonym )
- uchwała nr XVIII/213/00 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 06.09.2000 roku
Ostatnie zmiany z 2000 roku zostały dokonane w trybie ustawy o zagospodarowaniu
przestrzennym z dnia 7 lipca 1994r. i zachowują nadal moc obowiązującą.
Gmina Tuchów posiada Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania
Przestrzennego Miasta i Gminy Tuchów uchwalone uchwałą XXI/243/00 Rady Miejskiej w
Tuchowie z dnia 29 listopada 2000 roku , które jest podstawą do opracowania nowego planu
zagospodarowania przestrzennego całej gminy Tuchów , będącego w trakcie sporządzania.
Zgodnie z założeniami studium funkcją wiodącą gminy jest funkcja rolnicza, funkcjami
uzupełniającymi – funkcja mieszkaniowa, usługowa, przemysłowa oraz rekreacyjna.
Uwarunkowania sprzyjające realizacji celów zagospodarowania przestrzennego
gminy.
Istniejący, zagospodarowany obszar gminy
• Dominacja na obszarze miejskim Tuchowa zabudowy mieszkaniowej, jedno i
wielorodzinnej, z usługami w parterach domów stojących przy rynku i głównych ulicach
centrum.
17
czerwiec 2004
• Znaczny udział zwartej zabudowy obrzeżnej jednorodzinnej lub zagrodowej na terenach
wiejskich gminy, sprzyjający podnoszeniu stopnia cywilizacyjnego wyposażenia tej
zabudowy.
• Czytelny historyczny układ przestrzenny z zespołami zabudowy zabytkowej i wplecioną
zabudową współczesną. Zawiera on elementy o znaczeniu lokalnym, regionalnym i
ponadregionalnym.
• Korzystny wpływ na tożsamość, prestiż i promocję miasta ruch pielgrzymkowy związany
z Sanktuarium Maryjnym.
• Występowanie terenów i obiektów sprzyjających dalszemu rozwojowi przedsiębiorczości
lokalnej oraz lokowaniu inwestycji przez inwestorów zewnętrznych.
• Istniejące w centrum miasta tereny umożliwiają obniżenie kosztów uzbrojenia nowych
terenów na cele mieszkaniowe i rekreacyjne.
Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego.
Obszary i obiekty chronione i przewidziane do ochrony
• Park Krajobrazowy Pasma Brzanki, utworzony rozporządzeniem Wojewody
Tarnowskiego z 16. XI 1995 r. W gminie Tuchów zajmuje 2 682,22 ha. Fakt występowania
tego obszaru chronionego wpływa pozytywnie na wizerunek gminy oraz stanowi walor dla
rozwoju funkcji turystycznej.
• Obszar Chronionego Krajobrazu Pogórza Ciężkowickiego utworzony rozporządzeniem
Wojewody Tarnowskiego z dnia 28 sierpnia 1996 r. Obejmuje teren miasta Tuchowa oraz
pozostały obszar gminy (prócz części włączonych w Park Krajobrazowy Pasma Brzanki).
Rozporządzenie nakłada na gospodarkę terenową pewne ograniczenia - nie stanowią one
jednak barier dla rozwoju gminy w dziedzinach będących jej specyfiką.
• Korzystnie prezentuje się obserwowane z okolicznych wzniesień się miasto Tuchów
(położone w dolinie nad Białą), w którym zespół centrum miejskiego objęty jest wpisem do
rejestru zabytków. Panorama miasta widoczna jest z dróg dojazdowych. W panoramie
konkurują dwie dominanty sakralne – wieża i masyw zespołu klasztornego oo.
Redemptorystów oraz wieża i bryła kościoła farnego.
• W granicach Gminy znajduje się 12 zespołów i obiektów wpisanych do rejestru zabytków.
• Występuje w granicach gminy 50 obszarów z obiektami bądź układami godnymi ochrony
i posiadającymi walory regionalne lub lokalne, w tym cmentarze wojenne z pierwszej wojny
światowej bądź kwatery wojenne na innych cmentarzach.. Cmentarze wojenne znajdujące
się w Gminie Tuchów należą do szerszej grupy cmentarzy zachodniogalicyjskich,
charakteryzujących się wysokim poziomem artystycznym kompozycji, detalu i świadomego
usytuowania krajobrazowego. Są to zabytki o znaczeniu europejskim.
Strefy polityki przestrzennej w dziedzinie ochrony środowiska.
Przyjmując jako cel polityki kształtowanie współzależności funkcji obszarów zgodnie z
zasadami zrównoważonego rozwoju, ustalono następujące strefy polityki przestrzennej w
dziedzinie ochrony środowiska:
Strefa
I
- przestrzeń
osadnictwa i
aktywizacji
gospodarczej
Zasady
kształtowania
terenów strefy
Zabezpieczenie
Rozwój
standardów
mieszkalnictwa w
środowiska terenów
oparciu o zasady
osiedleńczych.
kształtowania ładu
Rozwój osadnictwa wg architektonicznego i
cele polityki ochrony
środowiska
główne narzędzia
Miejscowe plany
zagospodarowani
a przestrzennego,
Procedury OOŚ,
(A), decyzje o
18
zasad
zrównoważonego
rozwoju, kształtowanie
przestrzeni aktywizacji
II
- obszar
„podmiejski”
zachowanie i
wzbogacenie
istniejących wartości
przyrody i krajobrazu,
gospodarka rolna przy
poszanowaniu zasad
rozwoju
zrównoważonego
III
- przestrzeń
gospodarki
leśnej
zachowanie i
wzbogacenie
istniejących wartości
przyrody i krajobrazu
czerwiec 2004
przestrzennego oraz
grupowania
obiektów
potencjalnie
uciążliwych
ochrona rolniczej
przestrzeni
produkcyjnej przed
przesadnym
wyłączeniem z
produkcji,
zabezpieczenie
ciągłości pasm
(“korytarzy”)
ekologicznych
Gospodarka leśna
zgodna z zasadami
urządzenia lasów
ochronnych,
zalesienie terenów o
predyspozycjach do
przekształcenia w
lasy
warunkach
zabudowy i
zagospodarowani
a terenów (B)
ustawowa
ochrona gruntów
rolnych,
decyzje o
warunkach
zabudowy i
zagospodarowani
a terenu
plany urządzenia
gospodarstwa
leśnego
Stan i funkcjonowanie środowiska przyrodniczego i rolniczej przestrzeni produkcyjnej
• Przydatność gruntów gminy do celów budownictwa jest zróżnicowana i zależy od
lokalnych warunków morfologicznych i wodnych. Stosunkowo korzystne warunki występują w
dolinie Białej i dolinach jej dopływów w obrębie terasy wyższej. Utwory rzeczne przykrywa
miąższa warstwa lessów i utworów lessopodobnych, stanowiących tu najczęściej podłoże
budowlane.
• Uprzywilejowanie klimatyczne obszaru gminy, w porównaniu do innych obszarów
Pogórza Karpackiego, przejawia się większą częstotliwością napływu ciepłych mas
powietrza wzdłuż doliny Białej z południa.
• Obszary najcieplejsze, i najbardziej uprzywilejowane klimatycznie to stoki i zbocza o
ekspozycji południowej i zachodniej położone powyżej linii zasięgu mgieł radiacyjnych
(wysokości względne około 70 metrów) nad dna dolin. W takim położeniu leżą tereny na
stokach i wierzchowinach garbów pogórskich.
• Gleby gminy stanowią jednostki produkcyjne o wysokiej jakości dla produkcji roślinnej.
• Obszar gminy syntetycznie (według ocen rzeźby, gleb, klimatu, struktury agrarnej)
cechują średnie warunki przyrodnicze dla produkcji roślinnej (ograniczenie wynika z trudnych
warunków rzeźby i - po części - klimatu).
• Zróżnicowana wartość rolnicza gleb umożliwia zarówno utrzymanie i pewną
intensyfikację rolnictwa jak i rozwój inwestycji związanych z innymi funkcjami gminy przy
minimalizacji kolizji z wymogami ochrony rolniczej przestrzeni produkcyjnej.
Infrastruktura techniczna
Komunikacja.
Transport kolejowy
Przez teren gminy przebiega pierwszorzędna jednotorowa zelektryfikowana pasażerskotowarowa linia kolejowa nr 96 Tarnów - Leluchów. Kolej zapewnia połączenia pociągami
19
czerwiec 2004
osobowymi bezpośrednio z Krakowem, Tarnowem, Nowym Sączem oraz Krynicą. W
sąsiedztwie stacji kolejowej w Tuchowie zlokalizowane są budynki stacyjne, magazynowe
oraz zabudowa mieszkaniowa.
Według informacji uzyskanych w przedsiębiorstwie PKP nie przewiduje ono w przyszłości
prac związanych z modernizacją infrastruktury.
Transport drogowy
Istniejący układ drogowy charakteryzuje się dość dużą gęstością i generalnie
zapewnia dostępność komunikacyjną terenów zainwestowanych zarówno w mieście jak i na
terenach wiejskich gminy.
• Drogi krajowe
Gmina Tuchów znajduje się poza układem dróg krajowych. Generalna Dyrekcja Dróg
Publicznych nie planuje też inwestycji na terenie gminy.
• Drogi wojewódzkie
Przez gminę Tuchów przebiega
droga wojewódzka nr 977 relacji Tarnów – Tuchów –Grybów – Konieczna
Długość odcinka na terenie gminy wynosi 12,8 km.
Istniejący układ dróg wojewódzkich jest wystarczający dla przeniesienia istniejącego ruchu
drogowego. Dla poprawy stanu technicznego wskazana jest ich modernizacja.
• Drogi powiatowe
Połączenia z terenami gmin sąsiednich zapewniają drogi powiatowe:
nr 380 – Siedliska - Lichwin
nr 381- Tuchów – Pleśna (ulica Sobieskiego )
nr 314 – Siepietnica – Lubaszowa
nr 368 – Burzyn – Jodłówka Tuchowska
nr 382 – Tuchów – Rychwałd ( ulica Leśna )
nr 365 – Karwodrza – Łękawica
nr 370 - Jodłówka Tuchowska – Rzepiennik
nr 313 – Tuchów – Ryglice ( ulica Ryglicka )
- Tuchów – Zalasowa ( ulica Partyzantów )
Drogi powiatowe posiadają parametry kwalifikujące je do dróg lokalnych i mają długość na
terenie
gminy
46,6
km.
Zarząd
Dróg
Powiatowych
planuje
w
przyszłości ich modernizację , mającą na celu zaliczenie ich do dróg klasy Z (zbiorczych).
Drogi gminne
Miasto Tuchów
4308001
Tuchów
4308002
4308003
4308004
4308005
4308006
4308007
4308008
4308009
4308010
4308011
4308012
4308013
4308014
4308015
4308016
4308017
4308018
4308019
4308020
4308021
4308022
4308023
4308024
4308025
4308026
4308027
4308028
4308029
- ul. Rolnicza
- ul. bez nazwy (385)
- ul. bez nazwy (1053-4)
- bez nazwy (375)
- ul. Górna
- ul. Rzeczna
- ul. Owocowa
- ul. Wróblewskiego
- ul. Okólna
- ul. Szafera
- ul. Głęboka
- ul. Ogrodowa
- ul. Kościuszki
- ul. Chopina
- ul. Rynek (wokoło)
- ul. Zielona
- ul. Stroma
- ul. Jana Pawła II
- ul. Bema
- ul. Kolejowa
- ul. Żeromskiego
- ul. Szpitalna
4308030
4308031
4308032
4308033
4308034
4308035
4308036
4308037
4308038
4308039
4308040
4308041
4308042
4308043
4308044
4308045
4308046
4308047
4308048
4308049
4308050
4308051
4308052
4308053
4308054
4308055
4308056
4308057
4308058
4308059
4308060
4308061
- ul. Grochmala
- ul. Florkowskiego (była Szkolna)
- ul. Wspólna
- ul. Reymonta
- ul. Piotrowskiego
- ul. Przedmieście Górne
- ul. bez nazwy (204/3/4)
- ul. Warzywna
- ul. Daleka
- ul. Wysoka
- ul. Graniczna
- ul. Strzelecka
- ul. bez nazwy (963/1,2,3,4)
20
4308062
4308063
4308064
4308065
4308066
4308067
4308068
4308069
4308070
4308071
4308072
4308073
4308074
4308075
4308076
4308077
4308078
4308079
4308080
4308081
4308082
4308083
4308084
4308085
4308086
4308087
4308088
4308089
4308090
4308091
4308092
4308093
4308094
4308095
4308096
4308097
4308098
4308099
4308100
4308101
4308102
4308103
4308104
4308105
4308106
4308107
4308108
4308109
4308110
4308111
4308112
4308113
4308114
4308115
4308116
4308117
Gmina Tuchów
4308118
4308119
4308120
4308121
4308122
4308123
4308124
4308125
4308126
4308127
4308128
4308129
4308130
4308131
4308132
4308133
4308134
4308135
4308136
4308137
4308138
4308139
4308140
4308141
4308142
4308143
4308144
4308145
4308146
4308147
4308148
4308149
4308150
4308151
4308152
4308153
4308154
4308155
4308156
4308157
4308158
4308159
4308160
4308161
- ul. Wołowa
- ul. Polna
- ul. Konopnickiej
- ul. Kopernika
- ul. Dzierżona
- ul. Długa
- ul. Łowiecka
- ul. Ziołowa
- ul. Stawarza
- ul. Młyńca
- ul. Młyńca
- ul. Drelicharza
- ul. bez nazwy (556/1-5)
- ul. Szafera
- ul. Wróblewskiego
- ul. Leśna
- ul. Brzozówki
- ul. Słoneczna
- ul. Widok
- ul. Prusa
- ul. Działkowiczów
- ul. Kąpielowa
- ul. Podwale
- ul. Krótka
- ul. bez nazwy (881/1-2)
- ul. bez nazwy (1655/1-2)
Buchcice - Granice - Rychwałd
Buchcice - wieś (5)
Buchcice - wieś (67/2-3)
Buchcice - droga do potoku
Burzyn- Lubaszowa- Jodłówka Tuchowska- Zatoka
Burzyn- Bistuszowa 207
Burzyn- wieś (259)
Burzyn- wieś (18)
Burzyn- wieś (42)
Burzyn- wieś (68)
Burzyn- wieś (43)
Burzyn- wieś (75)
Burzyn- wieś (61)
Burzyn- wieś (8)
Burzyn- wieś (89)
Burzyn- do ogrodów działkowych
Burzyn- wieś (159)
Burzyn- wieś(244)
Burzyn- wieś(215)
Burzyn- wieś (281/2)
Burzyn- wieś (261)
Burzyn- wieś (282)
Burzyn- wieś (329)
Burzyn- wieś (388)
Burzyn- wieś (415)
Burzyn- wieś (379)
Burzyn- wieś (350)
Burzyn- wieś (357)
Burzyn- wieś (342)
Burzyn- wieś (474)
Burzyn- wieś (497)
Burzyn- wieś (475)
Burzyn- wieś (439)
Burzyn- wieś (427)
Burzyn- wieś (465)
Burzyn- wieś (516)
czerwiec 2004
4308162
4308163
4308164
4308165
4308166
4308167
4308168
4308169
4308170
4308171
4308172
4308173
4308174
4308175
4308176
4308177
4308178
4308179
4308180
4308181
4308182
4308183
4308184
4308185
4308186
4308187
4308188
4308189
4308190
4308191
4308192
4308193
4308194
4308195
4308196
4308197
4308198
4308199
4308200
4308201
4308202
4308203
4308204
4308205
4308206
4308207
4308208
4308209
4308210
4308211
4308212
4308213
4308214
4308215
4308216
4308217
4308218
4308219
4308220
4308221
4308222
4308223
4308224
4308225
4308226
4308227
4308228
4308229
4308230
4308231
4308232
4308233
4308234
4308235
4308236
4308237
4308238
4308239
4308240
4308241
4308242
4308243
4308244
4308245
4308246
4308247
4308248
4308249
4308250
4308251
4308252
4308253
4308254
4308255
4308256
4308257
4308258
4308259
4308260
4308261
4308262
Burzyn- wieś (420)
Burzyn- wieś (537)
Burzynwieś (659)
Burzyn- wieś (587)
Burzyn- wieś (611)
Burzyn- wieś (685)
Dąbrówka Tuchowska- Meszna Opacka
Dąbrówka Tuchowska- Siedliska
Dąbrówka Tuchowska- wieś (379)
Dąbrówka Tuchowska- Brzozówki
Dąbrówka Tuchowska- wieś (115/1)
Jodłówka Tuchowska- Ratówki- Bistuszowa
Jodłówka Tuchowska- Rzepiennik Marciszewski
Jodłówka Tuchowska- do kościoła
Lubaszowa ALP (5)
Lubaszowa ALP (11)
Jodłówka Tuchowska- wieś (1868)
Lubaszowa ALP (78)
Lubaszowa ALP - ALP (87)
Jodłówka Tuchowska- wieś (120/1-2)
Jodłówka Tuchowska-wieś (174)
Jodłówka Tuchowska-wieś (400
Jodłówka Tuchowska-droga leśna (805)
Jodłówka Tuchowska-wieś (1866, 929)
21
4308263
4308264
4308265
4308266
4308267
4308268
4308269
4308270
4308271
4308272
4308273
4308274
4308275
4308276
4308277
4308278
4308279
4308280
4308281
4308282
4308283
4308284
4308285
4308286
4308287
4308288
4308289
4308290
4308291
4308292
4308293
4308294
4308295
4308296
4308297
4308298
4308299
4308300
4308301
4308302
4308303
4308304
4308305
4308306
4308307
4308308
4308309
4308310
4308311
4308312
4308313
4308314
4308315
4308316
4308317
4308318
4308319
4308320
4308321
4308322
4308323
4308324
4308325
4308326
4308327
4308328
4308329
4308330
4308331
4308332
4308333
4308334
4308335
4308336
4308337
4308338
4308339
4308340
4308341
4308342
4308343
4308344
4308345
4308346
4308347
4308348
4308349
4308350
4308351
4308352
4308353
4308354
4308355
4308356
4308357
4308358
4308359
4308360
4308361
4308362
4308363
Jodłówka Tuchowska-wieś (25/2)
Burzyn Leśniczówka (555)
Karwodrza- Galia
Karwodrza- Galia (10)
Karwodrza- Góra
Karwodrza- Nowa Wieś
Karwodrza- Piekło
Karwodrza- wieś (222)
Karwodrza- wieś (186/2)
Lubaszowa- Jodłówka Tuchowska
Lubaszowa- wieś (15)
Łowczów- wieś (161)
Lubaszowa- wieś (483/3)
Lubaszowa- wieś (661, 591)
Granica- Buchcice
Łowczów- wieś (92/2)
Łowczów- wieś (96/2)
Siedliska- Meszna Opacka
Meszna Opacka- Dąbrówka Tuchowska
Meszna Opacka- wieś (7)
czerwiec 2004
4308364
4308365
4308366
4308367
4308368
4308369
4308370
4308371
4308372
4308373
4308374
4308375
4308376
4308377
4308378
4308379
4308380
4308381
4308382
4308383
4308384
4308385
4308386
4308387
4308388
4308389
4308390
4308391
4308392
4308393
4308394
4308395
4308396
4308397
4308398
4308399
4308400
4308401
4308402
4308403
4308404
4308405
4308406
4308407
4308408
4308409
4308410
4308411
4308412
4308413
4308414
4308415
4308416
4308417
4308418
4308419
4308420
4308421
4308422
4308423
4308424
4308425
4308426
4308427
4308428
4308429
4308430
4308431
4308432
4308433
4308434
4308435
4308436
4308437
4308438
4308439
4308440
4308441
4308442
4308443
4308444
4308445
4308446
4308447
4308448
4308449
4308450
4308451
4308452
4308453
4308454
4308455
4308456
4308457
4308458
4308459
4308460
4308461
4308462
4308463
4308464
Piotrkowice- Pleśna
Piotrkowice- Łowczówek
Łowczówek- Piotrkowice
Piotrkowice k. Cmentarza
Piotrkowice- wieś (26)
Piotrkowice- wieś (458/1-2-3/651)
Piotrkowice- wieś (634, 635, 622, 656, 624, 633)
Piotrkowice- wieś (656, 639, 642, 643, 655, 657)
Siedliska- Meszna Opacka
Chojnik- Siedliska
Siedliska- Stadniczówka
Krzywotki- Stadniczówka
Chodnik- Stadniczówka
Krzywotki- Stawki
Siedliska- wieś (1)
Siedliska- wieś (103, 93)
Siedliska- wieś (123,142)
Siedliska- wieś (333, 389, 185)
Siedliska- wieś (524, 522/2)
Siedliska- wieś (964/1)
22
4308465
4308466
4308467
4308468
4308469
4308470
4308471
4308472
4308473
4308474
4308475
4308476
4308477
4308478
4308479
4308480
4308481
4308482
4308483
4308484
4308485
4308486
4308487
4308488
4308489
4308490
Siedliska- wieś (937/2-3-4-5)
Zalasowa- Trzemesna
Trzemesna- Łękawka
Trzemesna -wieś (12)
czerwiec 2004
4308491
4308492
4308493
4308494
4308495
4308496
4308497
4308498
4308499
4308500
4308501
4308502
4308503
4308504
4308505
4308506
4308507
4308508
4308509
4308510
4308511
4308512
4308513
Zabłędza- Piotrkowice- Łowczówek
Zabłędza- Łękawka
Zabłędza-wieś (19)
Łączna długość dróg gminnych wynosi 256 km. Drogi o nawierzchni utwardzonej ulepszonej
mają długość 114 km. Stan nawierzchni można ocenić jako dobry. Prace związane
ulepszaniem i remontami kolejnych odcinków dróg prowadzone są na bieżąco.
Na terenie gminy istnieje rozwinięta sieć dróg dojazdowych do pól. Są to zarówno drogi
komunalne jak też ogólnodostępne drogi prywatne.
Transport drogowy
Komunikację pasażerską zapewniają autobusy PKS przewoźników z Tarnowa, Nowego
Sącza, Gorlic i Jasła. Oprócz PKS gminę obsługują przewoźnicy prywatni, zapewniający
połączenie z Tarnowem, Ciężkowicami i Gorlicami, za pomocą tzw. „mini busów”. Przystanki
PKS znajdują się we wszystkich sołectwach.
Na terenie gminy funkcjonują trzy stacje paliw, zlokalizowana w Tuchowie, Dąbrówce
Tuchowskiej i Siedliskach.
Zaopatrzenie w wodę.
Miasto i Gmina Tuchów jest zaopatrywane w wodę przez Zakład Usług Komunalnych w
Tuchowie, który zarządza ujęciem wody w Lubaszowej i siecią rozdzielczą. Ujęcie wody wraz
ze stacją uzdatniania posiada zdolność produkcyjną 6,5 tys. m3/dobę. Woda pobierane jest z
rzeki Biała na podstawie pozwolenia wodno-prawnego wydanego w 1994 r. przez Urząd
Wojewódzki w Tarnowie, ważnego do 2010 r. z możliwością dalszego przedłużenia. W roku
2003 ilość wody pobranej z rzeki Białej wyniosła 414,7 tys. m3. W tym samym roku Zakład
Usług Komunalnych sprzedał 321,7 tys. m3, w tym dla gospodarstw domowych – 215,5 tys.
m3, firm i instytucji – 27,4 tys. m3, sprzedaż hurtowa dla gminy Pleśna – 78,8 tys. m3.
Oznacza to, że przy uwzględnieniu zużycia na cele przeciwpożarowe i własne, wskaźnik
strat wody w sieci wyniósł ok. 20%, co jest wartością zbliżoną do średniej ogólnopolskiej,
wynoszącej 18,6%.
Gmina Tuchów posiada dosyć dobrze rozwiniętą sieć wodociągową. Na koniec 2003 r.
stopień zwodociągowania gminy wynosił ok. 70%. Długość sieci wodociągowej (stan na 31
grudnia 2003) wyniosła 192,1 km, w tym magistrala: 4,5 km, uliczna sieć rozdzielcza: 109,5
km oraz przyłącza: 78,1 km. Do sieci przyłączonych jest 1735 gospodarstw domowych oraz
149 firm i instytucji. Gmina prowadzi intensywne prace związane z rozbudową sieci
wodociągowej. W latach 2001-2003 gmina zrealizowała następujące inwestycje:rozbudowa
wodociągu w m. Buchcice. Wykonano sieć PVC o długości 4 738,1 mb wraz z przyłączami
domowymi.
Koszt
inwestycji
wyniósł
ok.
242
tys.
zł,
z czego ok. 98 tys. uzyskano z dotacji ARiMR;
rozbudowa
wodociągu
w
m.
Kielanowice.
Wykonano
hydrofornię
wraz
z zasilaniem energetycznym oraz 120 mb sieci;
23
czerwiec 2004
rozbudowa wodociągu w m. Łowczów i Buchcice-Granice. Wykonano sieć
o długości 11 029 mb wraz z przyłączami domowymi (66 szt). Koszt inwestycji wyniósł ok.
490,5 tys. zł, z czego ok. 147 tys. uzyskano z dotacji Banku Światowego;
rozbudowa wodociągu w Tuchowie na osiedlu Klękana Górka. Wykonano sieć o długości
454 mb, z przyłączami. Koszt inwestycji wyniósł ok. 38 tys. zł.
Dzięki realizacji powyższych inwestycji wzrost liczby nowopodłączonych gospodarstw
przedstawiał się następująco: w roku 2001 – 79 szt., 2002 – 31 szt. I w roku 2003 – 122 szt.
Zgodnie z założeniami Wieloletniego Planu Inwestycyjnego na lata 2003-2006 gmina
zamierza kontynuować inwestycje w sieć wodociągową w miejscowościach: Piotrkowice,
Tuchów – Kielanowice; Jodłówka Tuchowska, Tuchów – ulice: Okólna, Długa, Brzozówki,
Kolejowa.
Kanalizacja sanitarna
Na terenie gminy występuje duża dysproporcja pomiędzy stopniem rozwoju sieci
wodociągowej, a sieci kanalizacyjnej, która odbiera ścieki tylko od ok. 30% gospodarstw
domowych i instytucji. Długość sieci kanalizacyjnej w gminie Tuchów na koniec 2003 r.
wyniosła łącznie 51,01 km, w tym sieć ogólnospławna – 19,6 km, sieć uliczna – 20,5 km,
przykanaliki – 4,6 km. Liczba podmiotów podłączonych obecnie do sieci kanalizacyjnej
wynosi łącznie 626 szt., w tym 528 szt. do gospodarstw domowych oraz 98 szt. do firm i
instytucji.
W gminie Tuchów sytuacja w zakresie stopnia skanalizowania zdecydowanie korzystniej
przedstawia się na terenie miasta Tuchów, niż na terenach wiejskich, w tym w sołectwach
objętych planowaną inwestycją. Stan ten jest niekorzystny z punktu widzenia planów
rozwojowych gminy (opartych w dużej części o turystykę na terenach wiejskich), dlatego
samorząd od kilku lat prowadzi intensywne działania zmierzające do zwiększenia
dostępności do sieci kanalizacyjnej w sołectwach gminy. W latach 2001-2003 wykonano
inwestycje kanalizacyjne w miejscowościach:
Tuchów – Przedmieście Górne i Dolne; kolektor PVC ∅ 200 – 1070 mb, sięgacze PVC ∅
160 – 460 mb oraz 63 szt. przyłączy;
Tuchów – ul. Mickiewicza; kolektor PVC ∅ 500 – 600 mb, kolektor PVC ∅ 400 – 350 mb,
kolektor PVC ∅ 315 – 700 mb; kolektor PVC ∅ 200 – 300 mb; sięgacz PVC ∅ 160 – 280
mb, przyłącza – 15 szt.;
Tuchów – ul. Wróblewskiego; kolektor PVC ∅ 200 – 950 mb; sięgacz PVC
∅ 160 – 280 mb; przyłącza – 24 szt.;
Tuchów – os. Klękana Górka; kolektor PVC ∅ 315 –240 mb; kolektor PVC
∅ 200 – 900 mb; sięgacz PVC ∅ 160 – 260 mb; przepompownia; kolektor tłoczny PE ∅ 110
– 400 mb i 6 szt. przyłączy;
Burzyn – przepompownia, przekroczenie rzeki Białej oraz rurociąg tłoczny – 2x ∅ 125 - 600
mb; kolektor PVC ∅ 315 – 2050 mb; kolektor PVC ∅ 200 – 2250 mb; kolektor PVC ∅ 160 –
540 mb i 63 szt. przyłączy;
Dąbrówka Tuchowska – kolektor PVC ∅ 315 – 500 mb; sięgacz PVC ∅ 160 – 270 mb; 7 szt.
przyłączy;
Lubaszowa - kolektor PVC ∅ 315 – 3085 mb, przepompownia;
Tuchów – ul. Okólna, Leśna, Ryglicka - kolektor PVC ∅ 200 – 1407 mb, kolektor PVC ∅ 160
– 770,5 mb, kolektor tłoczny PE ∅ 110 – 323 mb; przykanaliki – 33 szt.
Łącznie wykonano ponad 20 km sieci kanalizacyjnej wraz z trzema przepompowniami i
przekroczeniem rz. Białej. Łączny koszt tych inwestycji wniósł ponad 6 mln zł. Należy
podkreślić, że zbudowane na przestrzeni ostatnich 3 lat odcinki sieci kanalizacyjnej stanowią
44% ogólnej długości sieci, co oznacza, że prawie połowa sieci w gminie Tuchów jest nowa i
jej stan techniczny jest dobry. Zdecydowanie starszym wiekiem (ponad 19 lat) i tym samym
gorszym stanem technicznym cechuje się kanalizacja ogólnospławna.
24
czerwiec 2004
W Wieloletnim Planie Inwestycyjnym na lata 2004-2006 ujęto kolejne inwestycje
kanalizacyjne, w tym projekt opisywany w niniejszym opracowaniu.
Liczba korzystających z sieci kanalizacyjnej.
Na koniec 2003 r. w gminie Tuchów z istniejącej sieci kanalizacyjnej korzysta 30%
mieszkańców. Do sieci kanalizacyjnej podłączonych jest 528 gospodarstw domowych oraz
98 firm i instytucji.
Zgodnie z danymi uzyskanymi z Zakładu Usług Komunalnych od osób fizycznych odebrano
125,2 tys. m3 ścieków, w tym od gospodarstw domowych podłączonych do kanalizacji –
118,8 tys. m3. Oznacza to, że rocznie 1 gospodarstwo domowe wytwarza średnio 225 m3
ścieków, co daje 0,61 m3 /dobę (610 l). Przyjmując średnią liczbę osób w gospodarstwie
domowym dla gminy Tuchów, wynoszącą 3,65 obliczono, że średnia ilość wytworzonych
ścieków przez jedną osobę zamieszkującą gospodarstwo domowe podłączone do kanalizacji
wynosi 61,6 m3 na mieszkańca rocznie, co daje ok. 168 litrów na mieszkańca na dobę.
98 firm, posiadających podłączenie do kanalizacji wytworzyło w roku 2003 łącznie 11,4 tys.
m3 ścieków. Oznacza to, że średnia roczna ilość produkowanych ścieków na jeden podmiot
gospodarczy wyniosła 116,3 m3, co daje 319 litrów (0,32 m3) na dzień.
Oczyszczanie ścieków.
W gminie Tuchów istnieje 1 oczyszczalnia ścieków, która funkcjonuje od połowy 1995 roku.
Obiekt jest własnością gminy i jest zarządzany przez Zakład Usług Komunalnych w
Tuchowie.
Jest
to
oczyszczalnia
mechaniczno-biologiczna
o przepustowości projektowanej 2120 m3/dobę. Ze względu na niski stopień skanalizowania
gminy jest ona wykorzystywana obecnie w niespełna 50% (ok. 1042 m3/dobę).
Oczyszczalnia ta będzie również przyjmować ścieki z terenów objętych przedmiotowym
projektem.
Przebieg procesu oczyszczania ścieków odbywa się w następujący sposób:
Ścieki sanitarne i wody opadowe odprowadzane są na oczyszczalnie grawitacyjnie
kolektorem ogólnospławnym o średnicy Dn 800 mm oraz dowożone wozami asenizacyjnymi.
Ścieki doprowadzane są do komory pompowni głównej, skąd kierowane są grawitacyjnie na
dalsze obiekty oczyszczalni. W pompowni głównej zainstalowane są dwa rodzaje pomp:
pompy dla ścieków sanitarnych i pompy dla ścieków deszczowych. Połączona jest z
punktem zlewnym ścieku i szamb. Ścieki z pompowni głównej doprowadzane są korytem B
400 mm do budynku krat, gdzie oczyszczane są z zanieczyszczeń stałych na kracie łukowej
z mechanicznym zgarniaczem z kratek. Dalej ścieki trafiają do piaskownika poziomego
dwukomorowego przedmuchiwanego sprężonym powietrzem, gdzie są oczyszczane z
zanieczyszczeń mineralnych (piasku) sedymentujących na dnie piaskownika i frakcji
pływającej (tłuszczy) wyflotowanych na powierzchnię ścieków. Piasek z dna piaskownika jest
usuwany i wywożony na składowisko odpadów po dezynfekcji wapnem chlorowanym. Ścieki
są dalej doprowadzane do komory osadu czynnego, w której następują kolejno cztery
procesy:
• biologiczna defosfatacja fosforu zachodząca na skutek stresu biologicznego
wywołanego przejściem z warunków beztlenowych do warunków tlenowych;
• denitryfikacja azotu azotanowego do wolnego azotu (odprowadzanego do atmosfery)
przez bakterie beztlenowe (anaeroby) przy udziale związków węgla zawartych w
substancjach organicznych znajdujących się w ściekach;
• dalsze oczyszczanie ścieków z substancji organicznych;
• nitryfikacja azotu amonowego do azotanów przy udziale bakterii tlenowych
(aerobów).
Dla przebiegu wyżej wymienionych procesów komora osadu czynnego podzielona została na
kilka części:
- część biologicznej defosfatacji (jedna komora);
- część denitryfikacji (dwie komory);
- część biologiczno-nitryfikacyjna (dwie komory).
25
czerwiec 2004
Ścieki z komór osadu czynnego odprowadzane są grawitacyjnie przez studnię przepadową i
komorę rozdzielczą do osadnika wtórnego, w którym zachodzi proces sedymentacji osadu
czynnego. Osad ten usuwany jest zgarniaczem ssawkowym i odprowadzany grawitacyjnie
rurociągiem Dn 200 mm do pompowni recyrkulatu i osadu nadmiernego, skąd osad
recyrkulowany jest z powrotem do komór osadu czynnego. Ścieki oczyszczone z osadnika
wtórnego poprzez przelew pilasty odprowadzane są do koryta zbierającego B 400 mm
usytuowanego na obwodzie osadnika i dalej korytem zbiorczym do kanału zrzutowego Dn
800 mm do rzeki Białej.
Wszystkie urządzenia pompowe pracujące na oczyszczalni ścieków w Tuchowie są
wyprodukowane przez szwedzką firmę ITT Flygt Industries.
Oczyszczalnia posiada pozwolenie wodnoprawne, wydane przez Starostę Powiatu
Tarnowskiego w dniu 6 lipca 1999 r. (znak: WOŚ.II.5.6210-50/99) na szczególne korzystanie
z wód poprzez odprowadzanie ścieków miejskich z oczyszczalni ścieków w Tuchowie do
wód powierzchniowych rzeki Biała. W ramach tej decyzji określone zostały następujące
parametry:
dotyczące ilości ścieków:
ścieki oczyszczone – Qmax dob = 1560,0 [m3/d]
wody opadowe - Qmax = 2060,0 [m3/h]
ścieki oczyszczone + wody opadowe - Qmax dob = 3620,0 [m3/d]
stężeń zanieczyszczeń w oczyszczonych ściekach:
odczyn pH – 6,5 – 9,0
temperatura – 35 [oC]
BZT5 – 30,0 [mgO2/l]
Zawiesina og. – 50,0 [mg/l]
ChZT m. dwuchr. – 150,0 [mgO2/l]
Azot ogólny – 30,0 [mg/l]
Fosfor ogólny – 5,0 [mg/l]
Ekstrakt eterowy – 15,0 [mg/l]
Według danych ZUK w roku 2003 przyjęto łącznie 380 tys. m3 ścieków. W strukturze
przyjętych ścieków największą grupę stanowiły ścieki opadowe i infiltracyjne – 243,2 tys. m3,
co stanowi ok. 64% wszystkich przyjętych ścieków. Odebrano 130,2 tys. m3 ścieków
sanitarnych, w tym z gospodarstw domowych przyjęto 118,8 tys. m3, a od firm i instytucji 11,4
tys. m3. Ponadto w roku 2003 do oczyszczalni dowieziono beczkowozami 6,6 tys. m3
zanieczyszczeń.
Tabela nr 6. Struktura ścieków przyjętych przez oczyszczalnię w Tuchowie
w 2003 r. (tys. m3)
Ścieki sanitarne
Łączna ilość Ścieki
Ścieki
przyjętych
opadowe
i
dowiezione
Z
gospodarstw
Z
firm
ścieków
infiltracyjne Razem
beczkowozami
domowych
i instytucji
380,0
243,2
130,2
118,8
11,4
6,6
W strukturze odebranych ścieków sanitarnych 91% stanowiły ścieki bytowe gospodarstw
domowych, natomiast ścieki odebrane od firm i instytucji – 9%. Za pośrednictwem sieci
kanalizacyjnej dotarło do oczyszczalni 34% wszystkich przyjętych ścieków.
Stężenie i ładunek zanieczyszczeń w odprowadzanych ściekach są uzależnione od tego, czy
są dostarczane kanalizacją, czy dowożone beczkowozami. Stężenie zanieczyszczeń jest
dużo wyższe w ściekach dowożonych, ponieważ są one bardziej skondensowane. W 2003 r.
26
czerwiec 2004
ładunki
zanieczyszczeń
w
ściekach
z oczyszczalni ścieków w Tuchowie miały następujące wartości:
BZT5 – 9 122 Mg,
ChZT (Cr) – 33 861 Mg,
Zawiesina – 19 583 Mg
Azot ogólny – 12 452 Mg,
Fosfor ogólny – 1 824 Mg.
wyprowadzanych
Średnie wartości stężeń w ściekach oczyszczonych prezentuje poniższa tabela.
Tabela nr 7. Stężenia zanieczyszczeń w ściekach oraz stopień ich oczyszczenia
BZT 5
Stężenie
w
ściekach
700
doprowadzonych
Stężenia
w
ściekach 25,0
oczyszczonych**
normy polskie po
15,0
1.01.2002
ChZT
Zawiesina
Azot ogólny
Fosfor
ogólny
1000
330
70
b.d.
81,2
75,4
45,3
3,5
150,0
50,0
30,0
1,5
% normy
167%
54%
151%
151%
233%
normy UE
25,0
125,0
35,0
15,0
2,0
% normy UE
100%
65%
215%
302%
175%
Stężenia
wg
pozwolenia
30,0
wodnoprawnego
150,0
50,0
30,0
5,0
% normy
54%
151%
151%
70%
83%
* na podstawie danych dostarczonych przez Zakład Usług Komunalnych w Tuchowie
** wartości uśrednione za IV kwartał 2003 r.
Dane z tabeli wskazują, iż dla niektórych parametrów czystości odprowadzanych ścieków
odnotowuje się przekroczenie dopuszczalnych norm. W związku z tym oraz w kontekście
szeroko prowadzonych w gminie działań zmierzających do poprawy gospodarki wodnościekowej należy spodziewać się, że gmina w najbliższym czasie rozpocznie również
inwestycję modernizacji oczyszczalni ścieków w Tuchowie.
Na podstawie powyższych danych można oszacować skuteczność oczyszczania ścieków
przez oczyszczalnię w Tuchowie. Redukcja zanieczyszczeń dla podstawowych wskaźników
wygląda następująco: BZT5 – 96%, ChZT – 92%, Zawiesina – 77%, Azot ogólny – 35%.
Elektroenergetyka
System zaopatrzenia w energię elektryczną jest dostosowany do aktualnych potrzeb.
W miarę narastania wymagań w zakresie zwiększonych dostaw energii elektrycznej może
być on modyfikowany oraz rozbudowywany.
Przez obszar gminy przebiegają linie energetyczne wysokiego napięcia: linia 110 kV Tarnów
– Nowy Sącz (dwutorowa) i linia wysokiego napięcia 110 kV – Tarnów – Gorlice
(dwutorowa). Są to linie przesyłowe o znaczeniu regionalnym i nie służą do bezpośredniego
zasilania terenu.
Teren gminy zasilany jest poprzez sieć napowietrzną średniego i niskiego napięcia.
Dostawa energii elektrycznej zapewniona jest do wszystkich odbiorców w wystarczającym
27
czerwiec 2004
zakresie. Utrzymanie właściwych parametrów energii elektrycznej wymaga prowadzenia
bieżących prac mających dla podtrzymania dobrego stanu technicznego sieci.
W zakresie energetyki powiązania wynikają z przebiegu tranzytowych linii napowietrznych
wysokiego napięcia 110 kV relacji Tarnów – Nowy Sącz oraz Tarnów – Gorlice, a także z
przebiegu sieci średniego napięcia.
Telekomunikacja
Głównym operatorem sieci telefonii stacjonarnej na terenie gminy jest Telekomunikacja
Polska SA , a sieć tego operatora jest sukcesywnie rozbudowywana.
Tereny gminy znajdują się w zasięgu wszystkich działających na rynku
telekomunikacyjnym operatorów telefonii komórkowej. Urządzenie nadawczo – odbiorcze
umieszczone jest na maszcie stacji telewizyjnej stacji przekaźnikowej w Tuchowie przy ulicy
Strzeleckiej .
Ciepłownictwo
Budynki mieszkalne zaopatrywane są w ciepło przy pomocy indywidualnych urządzeń
grzewczych. Są nimi piece albo wewnętrzne instalacje centralnego ogrzewania. Najczęściej
stosowanym paliwem jest gaz, węgiel i drewno. Budynki usługowe i produkcyjne są
zaopatrywane w ciepło z indywidualnych lub wbudowanych - kotłowni głównie gazowych.
Gazownictwo
System dystrybucji gazu na terenie miasta Tuchowa i na terenie gminy Tuchów zapewnia
dostawę żądanych ilości gazu dla istniejących odbiorców jak również posiada możliwość
dalszej rozbudowy.
Przez teren gminy przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia DN 250, relacji Wygoda –
Grybów, z odgałęzieniem DN 80 do miejscowości Olszyny w gminie Rzepiennik Strzyżewski.
Na terenie wsi Burzyn znajduje się kopalnia gazu. Średnioprężna sieć gazowa obejmuje
swoim zasięgiem cały obszar gminy. Gaz ziemny używany jest niemal wyłącznie jako paliwo
w piecach kuchennych.
Gospodarka odpadami stałymi
Istniejące gminne wysypisko śmieci jest w fazie likwidacji , a w przyszłości planuje się
wywóz śmieci na utworzone międzygminne wysypisko.
Gospodarowanie odpadami stałymi wymaga podjęcia przez władze gminy działań
zmierzających do opracowania systemu gromadzenia i segregacji.
Własność nieruchomości.
Własność gminy stanowią grunty o powierzchni 412 ha, w tym:
- użytki rolne – 201 ha
- grunty leśne oraz zadrzewienia – 45 ha
- grunty zabudowane i zurbanizowane – 149 ha
- grunty pod wodami – 14 ha
- nieużytki – 2 ha
Własność Skarbu Państwa stanowią:
• grunty Skarbu Państwa z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkowanie
wieczyste w ilości 1.029 ha, w tym:
- reny różne – 2 ha
28
czerwiec 2004
• grunty Skarbu Państwa przekazane w użytkowanie wieczyste w ilości 9 ha, w tym:
Indywidualne gospodarstwa rolne zajmują powierzchnię 6805 ha, w tym:
Grunty nie wchodzące w skład indywidualnych gospodarstw rolnych, stanowiące własność
osób fizycznych lub prawnych zajmują powierzchnie 2.206 ha, w tym:
- użytki rolne – 1.912 ha
Istniejąca struktura własności gruntów
jest niekorzystna pod względem możliwości
wykorzystania terenów dla realizacji celów publicznych i prowadzenia aktywnej gospodarki
gruntami. Grunty orne zajmują nie zalesione powierzchnie wierzchowin i stoków wzniesień.
Łąki i pastwiska znajdują się głównie w dolinach cieków wodnych i w dolnych partiach
zboczy wzniesień. Rośliny uprawiane na terenie gminy to głównie zboża – 1.870 ha
zasiewów, następnie ziemniaki – 595 ha powierzchni zasiewów. Zasiewy buraków
cukrowych, strączkowych jadalnych i pozostałych zasiewów (warzywa, truskawki , okopowe
pastewne , rośliny motylkowe) w ilości ok. 200 ha..
Na terenie gminy Tuchów występują głównie trzy typy gleb:
gleby pseudobielicowe wytworzone z lessu i pseudobielicowe wietrzeniowe
gleby brunatne wyługowane, wytworzone z lessów i brunatne wyługowane wietrzeniowe
mady wytworzone z osadów aluwialnych Białej i jej dopływów.
Poza tym występują w znikomej ilości gleby brunatne właściwe oraz gleby początkowego,
okresu rozwojowego.
Stan obiektów dziedzictwa kulturowego.
Historia Tuchowa jest ciekawa i bogata. Prawdopodobnie już w okresie rzymskim istniała tu
osada mieszkalna. Niektórzy historycy sugerują jeszcze starsze pochodzenie miejscowości
w oparciu o przypadkowe wykopaliska (siekierka krzemienna, fragmenty ceramiki
cienkościennej itp.). W innych publikacjach mówi się też o uroczysku pogańskim na miejscu
dzisiejszego wzgórza, gdzie mieści się klasztor oo. Redemptorystów.
Pierwsza pewna informacja historyczna o Tuchowie (Tukowie) przypada na rok 1105. Z
dokumentu legata papieskiego Idziego dowiadujemy się, że Tuchów (Tucov) został
darowany przez żonę Władystawa Hermana opactwu benedyktyńskiemu. Na przełomie XIII i
XIV wieku istniała w Tuchowie dobrze prosperująca kopalnia soli, położona po lewej stronie
Białej. Dzięki niej w roku 1340 Kazimierz Wielki nadaje Tuchowowi prawa miejskie
(wzorowane na prawie magdeburskim).Wyznaczono rynek i prostopadle wychodzące ulice.
W dokumencie lokacyjnym zatwierdzono herb miasta: są nim dwa złote skrzyżowane klucze,
z mieczem pośrodku, umieszczone na niebieskim tle heraldycznej tarczy. J. Długosz (XV
wiek) w "Kronikach" wspomina o rozwoju rękodzielnictwa: młynarstwa, szewstwa,
garncarstwa, piekarnictwa, sukiennictwa, tkactwa, krawiectwa, stolarstwa, bednarstwa,
warzelnictwa piwa, kowalstwa, kuśnierstwa. Do XVII wieku miasto rozwijało się pomyślnie,
czerpiąc dochody z różnych rzemiosł, dobywania soli oraz z prowadzonego handlu. Już
wówczas tuchowscy kupcy docierali aż do Rzymu, Lwowa, Moskwy, Berlina i Wiednia.
Później rozpoczął się upadek. Przyczyniły się do tego najazdy obcych wojsk (węgierskich,
29
czerwiec 2004
niemieckich, szwedzkich, rosyjskich), pożary i epidemie. Od 29 VI 1772 r. Tuchów dostał się
pod rządy Austrii (l rozbiór), co tylko pogłębiło osłabienie gospodarcze miasteczka. Brak
przemysłu i połączeń komunikacyjnych dawał się mieszkańcom dotkliwie we znaki. Od końca
XVI wieku, dokładnie od 1597 roku, rozpoczął się rozwijać kult cudownego obrazu
Najświętszej Marii Panny. Wieść o niecodziennych zdarzeniach (cudach), jakie się działy
przy Jej obrazie w Tuchowie, rozchodziła się szybko i coraz szerzej. Już w latach
trzydziestych XVII wieku na dzień Nawiedzenia Matki Boskiej przybywało do Tuchowa po 15
000 ludzi, z czego około 4 000 przystępowało do sakramentów św.; była to wielka liczba, jeśli
przypomnimy słabe ówczesne zaludnienie Polski. Kult ten trwa do dziś, czego dowodem są
wielkie rzesze pielgrzymów w ciągu całego roku, a zwłaszcza w czasie wielkiego odpustu (2
- 8 lipca), kiedy to ich liczba przekracza 150 000.
W latach 1855 -1867 rząd austriacki dał mieszkańcom Tuchowa pewne szanse, organizując
w nim powiat ziemski, zwany becyrkiem. Wówczas to zorganizowano pocztę (1855),
zbudowano drewniany most na Biatej (1855), pozwolono też osiedlić się Żydom (1854). W
latach 1870 - 71 wielka garbarnia Markusa Reintera i Michała Horna dostarczała surowca do
wyrobu butów. Była to w tym czasie licząca się gałąź rzemiosła w tej okolicy. W samym
Tuchowie pracowało wówczas 60 szewców, produkując 12 tysięcy par butów rocznie.
Powolne ożywienie gospodarcze zaznacza się dopiero pod koniec XIX wieku.
Zapoczątkowało je oddanie do użytku linii kolejowej Tarnów - Leluchów(1876). Dzięki kolei
miasteczko zasłynęło na przełomie XIX i XX wieku aż w Wiedniu, Berlinie i Moskwie
tuchowską kiełbasą o specjalnej recepturze, przekazywanej w rodzinach masarzy z
pokolenia na pokolenie. W 1883,w prawie sto lat po największym pożarze Tuchowa (1789),
założono oddział Ochotniczej Straży Pożarnej, a w roku 1898 oddział Towarzystwa
Gimnastycznego "Sokół". Obie te organizacje przyczyniły się do wzrostu świadomości
polityczno - gospodarczej mieszkańców. W czasie l wojny światowej toczono tu ciężkie walki.
Pod Łowczówkiem biła się między innymi l Brygada Legionów (1.600 żołnierzy), która w
dniach 22-25 XII 1914 roku próbowała powstrzymać ofensywę rosyjską. Zginęło 128
legionistów, rannych było aż 342. W dniach tych Tuchów przeżył po raz pierwszy wielką
bitwę armatnią, która spowodowała duże zniszczenia. Zniszczony został ratusz, uszkodzony
kościół św. Jakuba, spalony budynek Kasy Oszczędności, uszkodzone zabudowania wokół
rynku. W wyniku ofensywy na tym odcinku wojska rosyjskie zdobyty ostatecznie Tuchów i
najbliższą okolicę, biorąc te ziemie w swoją okupację. Front ustalił się na wzgórzach
Chojnika, Lichwina, przez co Tuchów i okolica znalazły się w tzw. terenach frontowych.
Ludność aż do maja 1915 roku cierpiała od rekwizycji, zabójstw, gwałtów i tym podobnego
bezprawia. Austriacy utrzymali się w Gromniku, który też znacznie ucierpiał w tej wojnie. W
Tuchowie, w ocalałym klasztorze Redemptorystów i we dworze Rozwadowskich urządzono
szpitale wojskowe; budynek "Sokoła" zamieniono na cerkiew dla rosyjskich żołnierzy. W
okresie od listopada 1914 roku do 15 maja 1915 roku z ponad 3 000 mieszkańców Tuchowa
pozostało w miasteczku zaledwie 500, pozostali zginęli lub uciekli. Po walkach w dniach 4 i 5
maja 1915 roku Tuchów "przedstawiał jeden obraz nędzy i rozpaczy". Zniszczone byty
zagrody, spalony most, popękane mury, brak drzwi, okien itp. Wiele zabudowań
gospodarskich zostało po prostu przez wojsko rozebranych bądź dla lepszej widoczności, lub
na ogniska w czasie zimy. Ludność została obrabowana z zapasów żywności, zwierząt
gospodarskich, nawet o psa było ciężko. Tuchowianie do końca wojny cierpieli niedostatki. W
okresie międzywojennym Tuchów byt jedynym miasteczkiem w powiecie tarnowskim, które
utrzymało swoje prawa miejskie do wybuchu drugiej wojny światowej. W tym okresie
osłabione i częściowo zniszczone rzemiosło powoli dźwigało się z wojennej zawieruchy.
Los okazał się dla Tuchowa łaskawszy w czasie II wojny światowej, oszczędził miasto, które
po 1945 roku zaczęło się rozwijać. Zorganizowano i wybudowano szkoły ponadpodstawowe
(Liceum Ogólnokształcące, Zespół Szkół Zawodowych), wybudowano szpital, drobne
zakłady pracy, osiedla mieszkaniowe , wyremontowano ratusz i rynek, zbudowano Dom
Kultury, oczyszczalnię ścieków, ujęcie wody pitnej w Lubaszowej, stację paliw , wodociągi i
przeprowadzono gazyfikację. Obecnie jest siedzibą gminy, mając około 6,7 tys.
mieszkańców.
30
czerwiec 2004
Stare budownictwo Tuchowa było drewniane i w wyniku pożaru zostało zniszczone.
Dopiero budowle późniejsze lub budowane z kamienia i cegły przetrwały. Do zabytków
możemy więc zaliczyć:
Kościół Najświętszej Marii Panny zbudowany w latach 1677-1682, murowany, w stylu
barokowym, jednonawowy. W nim obraz Matki Boskiej pochodzący z XVI wieku, słynący
cudami od XVII wieku. Zabytkowa jest też dzwonnica wybudowana w 1922 roku,
pseudobarokowa, kwadratowa, nakryta hełmem i latarnią.
Kościół Św. Jakuba zbudowany w latach 90 XVIII w. murowany trójnawowy z wieżą.
Rynek i ratusz – rynek wytyczono w 1341 roku i w takim kształcie dotrwał do dziś. Ratusz
murowany zbudowano na miejscu drewnianego w roku 1874. Jest to budynek piętrowy,
trójskrzydłowy, zamknięty od zachodu murem.
Budynek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” – budowę rozpoczęto w 500 rocznicę bitwy
pod Grunwaldem i w ciągu następnego roku ją ukończono.
Budynek stacji kolejowej, murowany wg typowych planów austryjackich z roku 1876.
Zabytkowe domy w rynku z podcieniami – do niedawna trzy obecnie już tylko dwa.
Budynek klasztoru z II połowy XIX wieku rozbudowany pod koniec XIX wieku i później.
Powstał w ten sposób pokaźny kompleks mieszkaniowy, w którym mieści się Wyższe
Seminarium Duchowne OO. Redemptorystów.
Ochronka Sióstr Służebniczek wybudowana w 1891 roku przez hr. Rozwadowską,
murowana z kaplicą obecnie znacznie rozbudowana.
W Tuchowie funkcjonują trzy muzea:
Muzeum etnograficzne:
To najmłodsze z trzech muzeów przysanktuaryjnych. Jego powstanie podyktowała 60
rocznica istnienia Koła Pszczelarzy w Tuchowie. Zaś umiejscowienie go przy sanktuarium
łączy się z faktem 400 lecia jego istnienia. Treść wystawy związana jest ściśle z życiem,
zamieszkaniem, religijnością i pracą ludzi tego środowiska. U podstaw ekspozycji znalazły
się przedmioty używane w dawnej pasiece, Dostarczyli je do Domu Kultury w Tuchowie
miejscowi i okoliczni pszczelarze. Z czasem zbiory zostały ubogacone przedmiotami
codziennego użytku z minionych epok. Ofiarowali je zarówno mieszkańcy Tuchowa, jak i
pobliskich miejscowości. W miarę rozwoju wystawa wymaga odpowiedniego pomieszczenia i
dostępu. Pojawiły się zatem problemy ze znalezieniem takiego lokum, a niektóre plany i
rozwiązania nie spełniały wymagań. ostatecznie eksponaty znalazły swe miejsce w
pomieszczeniach przysanktuaryjnych, w bliskim sąsiedztwie ruchomej szopki i muzeum
misyjnego. Bez wątpienia ta "podręczność" zakątka przy tuchowskim sanktuarium ma walory
niewątpliwej jakości. Taką zresztą była intencja kolejnych darczyńców, do których
udostępnienie poszczególnych przedmiotów zwracali się osobiście przez Koło Pszczelarzy i
ich kapelan.
Muzeum misyjne.
Powstało w roku 1975 ze zbiorów dostarczonych przez misjonarzy redemptorystów
pracujących w Ameryce Południowej - Argentynie, Brazylii i Boliwii. Nasze Zgromadzenie
znane jest w kraju przede wszystkim ze swego misyjnego charyzmatu. Początki
zagranicznych "wypraw misyjnych" Polskiej Prowincji Redemptorystów sięgają już okresu
przedwojennego (1938 r.). Znaczny jednak rozwój działalności misyjnej nastąpił w okresie
powojennym. Duszpasterstwo polegające w dużej mierze na odwiedzaniu kaplic
modlitewnych budowanych na rozległych, nieprzebytych, dzikich nieraz obszarach sprawiało,
że pracujący tam misjonarze napotykali na całe bogactwo życia i pracy tubylców. Zauroczeni
tą różnorodnością, wracając do ojczyzny, chcąc przybliżyć "Współbraciom i najbliższym
piękno miejsc, w których pracują, przywozili ze sobą różne go rodzaju okazy. Z czasem
postanowiono pozbierać je jednym miejscu.
Dziś zbiory usytuowane w sali kolumnowej mieszczącej się przy sanktuarium (pod
dziedzińcem sanktuaryjnym) dzieląc jedno pomieszczenie z ruchomą szopką skonstruowaną
przez jednego z polskich redemptorystów.
Zebrane eksponaty ilustrują różnorodność życia i dorobku kulturalnego krajów misyjnych.
Muzeum zawiera ponadto eksponaty flory
31
czerwiec 2004
Muzeum sanktuaryjne.
Muzeum zajmuje pomieszczenia dawnych salek katechetycznych. Powstało w latach 19931994. Można jednak mówić o pewnym procesie i dojrzewaniu idei. Pierwsze bowiem
eksponaty zaczął zbierać już w roku 1974 ówczesny rektor klasztoru tuchowskiego o.
Mieczysław Witalis. Bezpośrednim przyczynkiem były zbliżające się obchody 70-lecia
koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej. Zamiarem twórców było nagromadzenie jak
najwięcej pamiątek związanych z tym wydarzeniem. O udostępnienie pamiątek i informacji
zwrócono się wtedy z ambony do wiernych. Owocem prośby były przedmioty (głównie
obrazy wiszące w domach wiernych) przedstawiające Matkę Bożą Tuchowską jeszcze z
czasu poprzedzających przyjście Redemptorystów do Tuchowa (1893). Znalazło się wśród
nich także kilka eksponatów cennych od strony artystycznej. Zebrane wówczas eksponaty
nie znalazły jednak właściwego dla siebie miejsca. Tymczasowo zostały umieszczone w
korytarzu klasztornym. Gdy katechizacja na powrót zaczęła odbywać się w szkole, salki przy
dziedzińcu kościelnym ("pod ambitami") stały się dobrym miejscem dla eksponowania tych
pamiątek. Zabezpieczono je odpowiednio i tam została otwarta pierwsza i zasadnicza część
MUZEUM SANKTUARYJNEGO w Tu-chowie. Okazało się jednak wtedy, że wiele z
nagromadzonych eksponatów zaginęło.
Ponownym zbieraniem, i jednocześnie przygotowywaniem pomieszczeń, zajął się kustosz
sanktuarium - o. Stanisław Gruszka. Przedsięwzięciu sprzyjał zbliżający się jubileusz 1OOlecia pobytu redemptorystów w Tuchowie (1993) oraz 90-lecie koronacji Cudownego Obrazu
(1994).
Zebrane elementy świadczą o maryjnej duchowości tego miejsca. Przedziwności muzeum
świadczy też fakt, że miejsce to doskonale łączy i przeplata historię ze współczesnością,
liturgię z codziennym życiem.
Zespoły i obiekty wpisane do rejestru zabytków
W granicach miasta znajduje się 5 zespołów i obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Są
to:
1. Tuchów – układ urbanistyczny, A-149.
2. Tuchów – kościół par. p.w. św. Jakuba, A-188.
3. Tuchów – kościół klasztorny p.w. Nawiedzenia NMP, A-189.
4. Tuchów – ratusz, A-249.
5. Tuchów – budynek „Sokoła”, A-245.
Podlegają one ochronie zgodnie z ustawą o ochronie dóbr kultury z dnia 15 lutego 1962 r.
W granicach obszarów wiejskich gminy znajduje się 7 zespołów i obiektów wpisanych do
rejestru zabytków. Są to:
1. Dąbrówka Tuchowska – cmentarz wojenny nr 157, A-401.
2. Jodłówka Tuchowska – kościół par. p.w. św. Michała Archanioła, A-281.
3. Lubaszowa – cmentarz wojenny nr 151, A-402 .
4. Piotrkowice – kościół par. p.w. św. Michała Archanioła, A-282.
5. Siedliska – cmentarz wojenny nr 152, A-410.
6. Siedliska – cmentarz wojenny nr 153, A-409.
7. Zabłędza – cmentarz wojenny (Piotrkowice) nr 174, A-403.
Podlegają one ochronie zgodnie z ustawą o ochronie dóbr kultury z dnia 15 lutego 1962 r.
Identyfikacja problemów.
W zakresie istniejącego zagospodarowania obszaru gminy:
32
czerwiec 2004
• Wyraźna przewaga zabudowy rozproszonej w sołectwach Zabłędza, Trzemesna i
Jodłówka Tuchowska oraz występowanie jej w pozostałych sołectwach w postaci osad
rozproszonych, położonych na zboczach garbów pogórskich i w małych dolinach
rozczłonkowujących stoki.
Wynikające ze stanu i funkcjonowania środowiska przyrodniczego:
• Intensywna erozja bruzdowa i zorganizowana gleb na stokach o nachyleniu >25% i
mniej, intensywna erozja rozproszona na stokach o nachyleniu > 15% - ułatwiona
występowaniem gleb na podłożu glin pylastych i pyłów, glin piaszczystych, utworów
lessowych i lessopodobnych.
• Zagrożenie powodzią w dolinie Białej szczególnie na płaskim dnie doliny ukształtowanym
w części bliskiej koryta rzeki jako terasa zalewowa.
• Zagrożenie osuwiskami na stokach garbów w obrębie wychodni łupków krośnieńskich.
Występują tam liczne osuwiska i złaziska. Część osuwisk - zwłaszcza starych, jest już
zaorana, należy jednak bezwzględnie na wszystkich terenach osuwiskowych unikać
lokalizacji dróg i budynków, gdyż roboty ziemne mogą z powrotem uruchomić procesy
grawitacyjne.
• Zróżnicowana przydatność gruntów gminy do celów budownictwa - zależy od lokalnych
warunków morfologicznych i wodnych. Powstawaniu osuwisk sprzyja występowanie łupków
w bliskim podłożu, które nawodnione stanowią dobrą płaszczyznę poślizgu dla warstw wyżej
położonych
• Zbocza o ekspozycji północnej i dna dolin rzecznych stanowią obszary mniej korzystne
pod względem klimatycznym, przede wszystkim ze względu na duże wahania temperatur
i wilgotności pomiędzy dniem i nocą oraz częste inwersje temperatur i powstawanie mgieł
radiacyjnych w okresach wiosny i jesieni. W tej odmianie mezoklimatu znajduje się
zabudowa wsi położonych w dolinach uchodzących do doliny Białej oraz jej dolina.
Wynikające ze stanu i potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej komunikacji:
• Brak sieci wodociągowej występujący w Przedmieściu Dolnym, Przedmieściu Górnym
(koło klasztoru) oraz na osiedlu domków jednorodzinnych Klękana Górka (północnozachodnia część miasta).
• We wsiach: Łowczów, Jodłówka Tuchowska, Trzemesna całkowity brak sieci
wodociągowej zbiorowego zaopatrzenia
• W południowej części miasta Tuchowa brak jest kanalizacji. W mieście występuje
rozbieżność pomiędzy zwodociągowaniem (58,1 %) a jego skanalizowaniem (29,8 %).
• Na terenach wiejskich gminy Tuchów brak jest sieci kanalizacyjnej i urządzeń utylizacji
ścieków. Występuje całkowita rozbieżność pomiędzy zwodociągowaniem gminy (35 %) a jej
skanalizowaniem (0,0 %).
• Kolizje funkcjonalne wynikające z przebiegu drogi wojewódzkiej nr 977 przez centrum
Tuchowa i nakładanie się ruchu tranzytowego z ruchem lokalnym prowadzonym tą drogą
oraz ruchem lokalnym na kierunkach poprzecznych.
• Niskie parametry techniczne i brak ulepszonych nawierzchni na większości odcinków
dróg układu obsługującego w mieście i na obszarach wiejskich gminy.
• Urozmaicona fizjografia gminy, falisty teren, liczne cieki wodne, w tym rzeka Biała,
stanowią istotną barierę dla rozbudowy i modernizacji układu drogowego. Warunki takie
utrudniają trasowanie nowych korytarzy komunikacyjnych (zwłaszcza dla tras o wysokich
parametrach technicznych). Ich realizacja wymaga dużych kosztów, ze względu na duży
zakres robót ziemnych i konieczność budowy licznych obiektów inżynierskich.
33
czerwiec 2004
Gospodarka.
Struktura i trendy
Główne kierunki rozwoju gospodarczego gminy Tuchów to produkcja roślinna i zwierzęca
oraz przetwórstwo rolno-spożywcze, handel, przetwórstwo przemysłowe i budownictwo.
W systemie REGON w 2002 r. zarejestrowanych było 885 podmiotów gospodarczych, w tym
w sekcji:
handel i naprawy – 273 podmioty;
przetwórstwo przemysłowe – 159 podmiotów;
budownictwo – 102 podmioty;
obsługa nieruchomości i firm oraz nauka – 76 podmiotów;
transport, gospodarka magazynowa i łączność – 61 podmiotów;
rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo – 28 podmiotów;
hotele i restauracje – 9 podmiotów.
W sektorze prywatnym zarejestrowanych było 849 podmiotów, co stanowi 95,9%. Wskaźnik
przedsiębiorczości w gminie Tuchów wyrażony liczbą podmiotów gospodarczych w systemie
REGON na 1000 mieszkańców przyjął w roku 2002 wartość 50,3. jest to wskaźnik
zdecydowanie niższy w porównaniu z wartością dla województwa małopolskiego (75,06),
natomiast w stosunku do powiatu (46,7) jest on nieznacznie wyższy.
Do większych zakładów zlokalizowanych na terenie gminy należą:
Zakład Produkcji Znaków Drogowych „WIMED”, FHU MBM Serwis Ogumienia S.C.,
„ROJAR” S.J., FHU „BET-POL”, Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „COALA”, FUH
„KOREX”, Dom Handlowy „ TRÓJKA” S.C., Betoniarnia „MAXBUD”, Zakład Masarski
„PEXOB” S.C., „Sajdak” Sp. j. Zakład Rzeźniczo-Wędliniarski, „TAURUS” Przedsiębiorstwo
Przemysłu Mięsnego, FH „ROGALA” - Delikatesy Centrum, Piekarnia i Handel Art.
Spożywczymi, Więcek Ewa,. , Zakład PUH „KARMOT” .
Struktura podstawowych branż.
Gmina Tuchów jest gminą o charakterze rolniczym, jednak gospodarstwa są w dużym
stopniu rozdrobnione. Średnia powierzchnia gospodarstwa wynosi 3,1 ha, przy czym 2/3
(77%) stanowią gospodarstwa o obszarze do 3 ha.
Tabel nr 4. Struktura gruntów w gminie Tuchów w 2001 r. (%)
Powierzchnia Użytki rolne
Lasy
gminy ogółem razem
grunty
Grunty
sady
Łąki,
w ha
leśne
orne
pastwiska
10 014
62,4
45,6
0,8
15,9
23,9
i Pozostałe
grunty
i
nieużytki
13,7
Powierzchnia użytków rolnych wynosi 6 000 ha i stanowi 60% obszaru gminy. W strukturze
użytków rolnych przeważają grunty orne - 73%. Na obszarze gminy pod względem
bonitacyjnym dominują powierzchniowo gleby dobre i średnie. Gleby zaliczane do klas
najwyższych (I, II i III) występują na około 40% powierzchni użytków rolnych. Gleby średnie –
klas IVa, IVb gruntów ornych oraz IV klasy użytków zielonych występują na około
47%powierzchni użytków rolnych. Pozostałe 13%powierzchni użytków rolnych stanowią
gleby słabe i bardzo słabe. Tak więc grunty w gminie należy zaliczyć do jednostek wysoko
produktywnych rolniczo w skali województwa małopolskiego. Podstawowymi produktami
gospodarstw rolnych w gminie są zboża, ziemniaki, kukurydza i buraki pastewne. Rozwija się
również uprawa warzyw w gruncie i pod szkłem/folią , sadownictwo oraz uprawa krzewów
34
czerwiec 2004
ogrodowych. Głównymi kierunkami produkcji zwierzęcej w gminie, jest bydło mleczne i
trzoda chlewna.
Podstawowe informacje o liczbie podmiotów, strukturze własności, formach oraganizacyjnoprawnych jednostek sektora przedsiębiorstw w latach 2000-2002 przedstawiono w tabeli .
Rok
2000
2001
2002
Sektor publiczny
14
15
15
Sektor prywatny
167
169
169
Razem
181
184
184
w tym:
Przedsiębiorstwa państwowe i komunalne
Spółki prawa handlowego
Zakłady osób fizycznych
147
147
147
Wśród form organizacyjnych jednostek gospodarczych dominuje działalność gospodarcza
osób fizycznych. Brak spółek prawa handlowego i przedsiębiorstw państwowych, skąd
wniosek o słabej kapitalizacji i niewielkiej skali prowadzonej działalności większości
podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy. Jednocześnie skala niepowodzeń
indywidualnych przedsięwzięć gospodarczych, mierzona stosunkiem liczby podmiotów
rezygnujących z działalności i liczby podmiotów nowopowstałych w tym samym okresie
wynosi około 90%.
Strukturę branżową podmiotów gospodarczych przedstawia tabela
Rodzaj działalności
Liczba podmiotów
Udział procentowy
Ogółem
184
100%
W tym:
Działalność produkcyjna
17
9,2
Budownictwo
45
24,5
Handel i naprawy
59
32,1
Hotele i restauracje
2
1,1
Transport, składowanie, łączność
13
7,1
Obsługa nieruchomości i firm
7
3,8
Pozostała działalność usługowa, komunalna, 11
6,0
socjalna i indywidualna
Na terenie gminy brak jest wyróżniających się towarowych gospodarstw rolnych. Należy
spodziewać się, że opłacalność produkcji rolnej będzie się obniżać. Zmiana tej tendencji
będzie wymagać:
-
zmiany struktury gospodarstw rolnych – zwiększenie średniej wielkości
gospodarstwa,
zmiany struktury zatrudnienia w rolnictwie
stworzenia miejsc pracy poza rolnictwem ( usługi, przetwórstwo rolno-spożywcze,
produkcja, turystyka)
podniesienia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych ludności zawodowo
czynnej
wprowadzenie ekologicznych technologii produkcji i przetwórstwa rolnego
tworzenia grup producenckich
wprowadzania specjalizacji gospodarstw.
Warunki krajobrazowe, jakimi dysponuje gmina Tuchów oraz interesujące sąsiedztwo
terenów otaczających, a także korzystne położenie komunikacyjne tworzą potencjał możliwy
do wykorzystania w turystyce. Obecnie na terenie gminy znajduje się 124 miejsca noclegowe
w gospodarstwach agroturystycznych,.
35
czerwiec 2004
Utrzymanie potencjału umożliwiającego rozwój funkcji turystycznej, tworzonego przez
krajobraz gminy, wymaga prawidłowego funkcjonowania środowiska przyrodniczego. W
pierwszym rzędzie konieczne jest uporządkowanie gospodarki – wodno – ściekowej i
odpadami stałymi oraz ograniczenia procesu rozpraszania zabudowy.
Identyfikacja problemów.
Problemy gospodarcze:
•
•
•
•
brak lokalnego kapitału skłonnego do inwestowania na terenie gminy, brak
sprzyjających warunków dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw,
niski poziom budżetu gminy (wysokie wydatki związane z prowadzeniem placówek
oświatowych) przy konieczności podjęcia kosztownych inwestycji dotyczących
gospodarki wodno – ściekowej,
brak warunków dla wykorzystania wysokiej jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej
sprzyjającej prowadzeniu specjalistycznych, wysokotowarowych gospodarstw rolnych
(lokalne tradycje, niesprzyjająca polityka państwa dot. rolnictwa i terenów wiejskich,
brak rynków zbytu, zakładów przetwórstwa rolno – spożywczego, obiektów i urządzeń
obsługi rolnictwa).
Niska efektywność produkcji rolnej generująca niskie dochody gospodarstw rolnych
Sfera społeczna.
W roku 2002 w gminie Tuchów przeważali mieszkańcy w wieku produkcyjnym
i stanowili oni ponad 57,5% ogółu mieszkańców. Udział ten jest niższy od średniej w
województwie, wynoszącej 61% oraz bardzo zbliżony do średniej w powiecie wynoszącej
57,4%.
Na przestrzeni lat 1999-2002 grupa osób w wieku przedprodukcyjnym powoli malała (średnio
w tempie ok. 0,6% rocznie). W roku 2002 grupa ta obejmowała 27,7% ogólnej liczby
mieszkańców gminy. Jest to wskaźnik wyższy niż dla województwa małopolskiego (24,4%) i
bliski wskaźnikowi dla powiatu tarnowskiego (27,9%).
Grupa mieszkańców w wieku poprodukcyjnym objęła w roku 2002 ok. 14,7% mieszkańców.
Na
przestrzeni
lat
1999-2002
udział
tej
grupy
mieszkańców
w strukturze wiekowej gminy bardzo nieznacznie rósł, co należy uznać za zjawisko
pozytywne w porównaniu z tendencjami krajowymi i europejskimi. Na tle województwa
wskaźnik ten również rysuje się minimalnie bardziej korzystnie (14,9%), jednak nieco gorzej
niż wskaźnik dla całego powiatu tarnowskiego, wynoszącego 14,6%.
W 2002 roku w gminie Tuchów odnotowano 213 żywych urodzeń oraz 117 zgonów, co
skutkowało osiągnięciem dodatniego przyrostu naturalnego, który wyniósł 96 osób. Wskaźnik
przyrostu naturalnego na tysiąc mieszkańców był bardzo wysoki (5,43) i był zdecydowanie
wyższy do średniej dla województwa (1,4) i powiatu (3,35). Pod względem wielkości
przyrostu naturalnego gmina Tuchów zajmuje pierwsze miejsce w powiecie tarnowskim.
Ważnym miernikiem charakteryzującym przebieg procesów demograficznych jest również
przebieg migracji stałej. W 2002 roku do gminy Tuchów napłynęło 185 osób, a odpłynęło
193, dając tym samym ujemne saldo migracji wynoszące –8 osób. W porównaniu z rokiem
2001, dla którego saldo migracji stałej wyniosło –12 osób, wskaźnik ten zmniejszył się.
Ze względu na charakter przedmiotowej inwestycji ważnym jest określenie prognozy
demograficznej. Analiza prognozowanej liczby mieszkańców gminy została przeprowadzona
w oparciu o prognozy demograficzne opracowane przez GUS dla powiatu tarnowskiego.
Zakłada ona, że liczba ludności w powiecie tarnowskim będzie rosła o około 0,38% rocznie w
okresie od 2003 do 2020 roku. Przybliżona prognoza demograficzna dla gminy Tuchów
przedstawia się następująco:
36
czerwiec 2004
Tabela nr 3. Prognoza demograficzna dla gminy Tuchów na lata 2003 -2020
Wyszczególnienie 2003
Liczba
mieszkańców
ogółem
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2015
2020
17 589 17 656 17 723 17 790 17 858 17 926 17 994 18 062 18 408 18 760
Jak wynika z tabeli prognoza zakłada wzrost liczby ludności w latach 2003-2020
o 6,6% (1.171 osób).
Rynek pracy.
Liczba osób bezrobotnych (stan na 31 grudnia 2003 r.) w gminie Tuchów wynosiła 1382
osoby i było to o 45 osób mniej niż na koniec roku 2002.
Wskaźniki
rejestrowanego
bezrobocia
dla
gminy,
powiatu
tarnowskiego
i województwa małopolskiego kształtowały się odpowiednio: ok. 13,6%, 14,8% oraz 13,9%.
Ze względu na rolniczy charakter gminy należy oczekiwać, że powyżej przestawioną
sytuację pogarsza dodatkowo nierejestrowane tzw. ukryte bezrobocie agrarne.
Wśród zarejestrowanych osób bezrobotnych kobiety stanowiły grupę w liczbie 656 osób
(47,4% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych). Ponad 91% osób pozostających bez pracy
nie miało prawa do zasiłku. W gminie Tuchów udział osób z prawem do zasiłku w ogólnej
liczbie osób bezrobotnych był zdecydowanie niższy niż dla województwa małopolskiego
(14,6%) i nieznacznie niższy niż dla powiatu tarnowskiego (10,9%). W roku 2003 liczba
absolwentów
zarejestrowanych
w Urzędzie Pracy wynosiła 81 osób i w porównaniu z rokiem poprzednim nieznacznie
zmalała.
Struktura zatrudnienia mieszkańców gminy Tuchów przedstawia się następująco. Znaczna
część mieszkańców gminy – około 49% pracuje w rolnictwie indywidualnym, natomiast w
gospodarce narodowej (pracujący poza rolnictwem indywidualnym, według faktycznego
miejsca pracy, bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób) w roku 2002
r. pracowało 1581 osób, w tym 28,3% w budownictwie i przemyśle, w usługach rynkowych
pracowało 17,9%, w usługach nierynkowych 53,3%, natomiast w rolnictwie i leśnictwie 0,5%.
W stosunku do roku 2001 ogólna liczba osób pracujących w gospodarce narodowej wzrosła
o 122 osoby (8,4%).
W roku 2002 przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto osób zatrudnionych
w gospodarce narodowej dla województwa małopolskiego wynosiło 2060,99 zł, natomiast dla
powiatu tarnowskiego – 1573,07 zł.
Dla obliczenia średniego dochodu na mieszkańca gminy Tuchów uwzględniono wpływy do
budżetu gminy pochodzące z podatku dochodowego od osób fizycznych. W 2003 r. wpływy
do budżetu gminy z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (PDOF) zaplanowano
na poziomie 1 933 164 zł. Biorąc po uwagę efektywną stawkę PDOF wynoszącą 15% oraz
fakt, iż udział gminy w tym podatku wynosi 27,6%, ustalono, że przybliżony roczny dochód
mieszkańców gminy wyniósł ok. 46 695 tys. zł. Dzieląc tę wartość przez liczbę mieszkańców
(17 590) uzyskujemy roczny dochód na jednego mieszkańca gminy, wynoszący ok. 2 655 zł,
co daje 221, 25 zł miesięcznie. Średnia ta uwzględnia wszystkich mieszkańców gminy, a
więc również dzieci, osoby niepracujące i niepłacące podatku dochodowego (np. rolnicy),
oraz dochodów przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem lub kartą podatkową. Dlatego
też wartości rzeczywiste dochodu mieszkańca są znacznie wyższe niż obliczone powyżej.
Poziom wykształcenia
Poziom wykształcenia jest to najwyższy ukończony cykl kształcenia w szkole lub
szkolenie w innym trybie i formie, uznany zgodnie z obowiązującym systemem szkolnictwa.
Podstawą zaliczenia wykształcenia do określonego poziomu było uzyskane świadectwo
37
czerwiec 2004
(dyplom) ukończenia odpowiedniej szkoły: dziennej, wieczorowej, zaocznej czy
eksternistycznej. W 2002 roku, po reformie szkolnictwa z 1999 roku, wprowadzającej 6-letnią
szkołę podstawową i 3-letnie gimnazjum, badaniem poziomu wykształcenia objęto osoby w
wieku 13 lat i więcej. W spisie zastosowano szczegółową klasyfikację, za pomocą której
badano czy osoby o wykształceniu wyższym miały tytuł naukowy, magisterium lub licencjat,
a osoby o wykształceniu średnim i policealnym czy miał maturę.
Należy również zaznaczyć, że w momencie przeprowadzenia spisu (maj 2002r.)
uczniowie ostatnich klas, we wszystkich typach szkół, nie posiadali jeszcze świadectwa
ukończenia szkoły, tym samym został im określony niższy poziom wykształcenia. Dane
spisowe dotyczą zatem raczej sytuacji z początku roku szkolnego (lub z końca roku
kalendarzowego 2001).
Przy spisie zastosowano następującą klasyfikację poziomu wykształcenia:
Wyższe
Policealne
Średnie ogólnokształcące
Średnie zawodowe
Zasadnicze zawodowe
Podstawowe ukończone
Podstawowe nieukończone i bez wykształcenia szkolnego.
Warunki i jakość życia mieszkańców – mieszkalnictwo, usługi, infrastruktura
społeczna.
Mieszkalnictwo. Ruch budowlany
Na terenie gminy przeważa zabudowa jednorodzinna i zagrodowa . Wynika to z dużej
liczby gospodarstw rolnych. W 2003 roku liczba mieszkań wynosiła 4025. Łączna
powierzchnia użytkowa mieszkań wynosiła 320,1 tys. m2 , a liczba izb wynosiła 15.693. Na
jedno mieszkanie przypadało 4,33 osoby. Powierzchnia użytkowa na jedną osobę wynosiła
18,4 m2. Średnia wielkość mieszkania jest wysoka i wynosi 79,6 m2.
Powstawanie nowych mieszkań wiąże się wyłącznie z budową jednorodzinnych budynków
mieszkalnych przez osoby fizyczne. Gmina nie prowadzi działalności inwestycyjnej w
dziedzinie budownictwa komunalnego.
Liczbę decyzji pozwolenia na budowę w latach 1994 – 2003 przedstawia tabela
Rok
2000
2001
2002
2003
Liczba wydanych decyzji
pozwolenia na budowę
184
79
44
9
W tym dotyczące:
Budynków mieszkalnych
65
65
35
8
Pozostałych inwestycji
119
14
9
1
Administracja, bankowość
W Tuchowie znajduje się siedziba Urzędu Gminy, oraz działają 3 oddziały banków,
placówka pocztowa, Sąd Rejonowy - Wydział Ksiąg Wieczystych.
Handel, gastronomia
Na terenie gminy Tuchów odczuwa się niedosyt bazy hotelowej i gastronomicznej. Mając na
uwadze rozwój turystyki i agroturystyki zarówno na terenie gminy jak i gmin sąsiadujących
38
czerwiec 2004
niezbędne jest posiadanie odpowiedniego zaplecza socjalnego dla turystów. Z pewnością
turyści, którzy teraz przyjeżdżają do gminy Tuchów na kilka godzin, w przyszłości zatrzymają
się na dłużej. Rozwój tej bazy niezbędny jest także z uwagi na licznie przybywających do
Sanktuarium Maryjnego w Tuchowie pielgrzymów.
Oświata
Na terenie gminy funkcjonuje gimnazjum nr 1 i nr 2 w Tuchowie , a także w Siedliskach oraz
gimnazjum w Jodłówce Tuchowskiej jako Zespół Szkół; ponadto trzynaście szkół
podstawowych. Od miesiąca września będą funkcjonować szkoły publiczne w Mesznej
Opackiej, Buchcicach i Trzemesnej. Szkoły dysponują łącznie 122 pomieszczeniami do
nauki i zatrudniają w szkołach podstawowych i gimnazjach 296 nauczycieli ( 2004 ). Szkoła
Podstawowa, oraz Gimnazjum nr 1 i nr 2 w Tuchowie dysponują halą gimnastyczną,
natomiast pozostałe szkoły dysponują salami gimnastycznymi lub zastępczymi. Szkoły
Podstawowe w Tuchowie , Siedliskach, oraz Gimnazja posiadają pracownie komputerowe.
Mniejszą liczbę komputerów posiadają także szkoły w Łowczowie i w Zabłędzy.
Gmina posiada system zorganizowanego dowozu dzieci do szkół.
Gimnazjum nr 1 , i nr 2 w Tuchowie nie posiada własnego budynku. Działają one
wykorzystując sale lekcyjne w budynku Liceum Ogólnokształcącego w Tuchowie oraz sale
lekcyjne w budynku Zasadniczej Szkoły Zawodowej .
Na terenie gminy działa 5 oddziałów przedszkoli.
Gmina realizuje następujące inwestycje, związane z budową bazy oświatowej:
budowa szkoły podstawowej w Burzynie
rozbudowa szkoły podstawowej w Zabłędzy
budowa szkoły podstawowej w Lubaszowej
rozbudowa szkoły podstawowej w Karwodrzy
Planowana jest także budowa hali gimnastycznej przy szkole podstawowej w Siedliskach.
Kultura, sport, rekreacja
Gmina Tuchów należy do nielicznych w Małopolsce, również w Polsce, która realizuje bogaty
program współpracy z miastami partnerskimi Europy. Program ten realizowany jest w
oparciu o podpisane partnerskie umowy o współpracy. Do tej pory Tuchów zrealizował cztery
projekty międzynarodowych spotkań miast bliźniaczych. Systematycznie od 2000 roku
realizowane są projekty o charakterze międzynarodowym które wspierane są przez fundusze
europejskie. W roku 2000 zorganizowano w Tuchowie międzynarodowe spotkanie miast
bliźniaczych; w roku 2001 forum obywateli małych miast europy; w 2002 roku
międzynarodowe spotkanie młodzieży, a w roku 2003 międzynarodowe spotkanie
animatorów kultury. Na spotkania miedzynarodowe przyjeżdża do Tuchowa od 80 do 200
osób z miast zaprzyjaźnionych Podczas tych spotkań odbywają się spotkania, konferencje,
koncerty, występy, zawody sportowe. Co roku do miast partnerskich wyjeżdżają delegacje z
gminy Tuchów. Są to samorządowcy, zespoły muzyczne, sportowe, twórcze.
Wzbogacenie kulturowe gminy, efektywniejsza promocja, rozwój turystyki w dużej mierze jest
wynikiem prowadzonej współpracy i wymianie międzynarodowej. W życiu kulturowym miasta
i gminy pojawił się nowy element możliwość organizowania wydarzeń kulturowych o
charakterze międzynarodowym, ale równocześnie możliwość występów , koncertów i wystaw
za granicą dla grup tuchowskich. Tym samym konfrontacji wymiany doświadczeń i wreszcie
poznania innych kultur. Wymiany międzynarodowe i organizowane w Tuchowie duże
wydarzenia z udziałem przedstawicieli miast partnerskich są dla twórców kultury i jej
animatorów swego rodzaju wezwaniem twórczym i mobilizującym. Współpraca
międzynarodowa jest również stymulatorem promocji i rozwoju turystyki. Dzięki kontaktom
międzynarodowym możemy skuteczniej promować miasto i gminę pokazywać jej walory
krajobrazowe, turystyczne i kulturowe. Współpraca międzynarodowa przynosi również
konkretne efekty w kulturze promocji i turystyce. Zdobywane środki finansowe na realizację
projektów z Europejskiego Funduszu Współpracy, Międzynarodowego Funduszu
Wyszehradzkiego, Fundacji Współpracy Polsko Niemieckiej- Fundacji Batorego, Urzędu
39
czerwiec 2004
Marszałkowskiego, Rezerwy Celowej Państwa oraz środki finansowe i rzeczowe pozyskane
przy lej okazji od licznych sponsorów pozostają w Tuchowie. Tu są wydawane na potrzeby
realizacji projektów. Są to środki na organizację imprez i przedsięwzięć kulturowych, ale
również inwestycyjne. Do tej pory na organizację wydarzeń międzynarodowych od fundacji i
sponsorów pozyskano około 300 tys. zł a na programy inwestycyjne 115 tys. zł. Współpraca
międzynarodowa daje możliwość pozyskiwania właśnie takich środków finansowych Już w
tym roku ogłoszony został projekt Kultura 2004 gdzie na realizację europejskiego wydarzenia
kulturowego uzyskać można nawet 100 tys. euro. Współpraca międzynarodowa daje również
możliwość zainteresowania w poszczególnych miastach partnerskich i nie tylko naszą gminą
jej walorami turystycznymi i kulturowymi
Sport
w
gminie
Tuchów
to
przede
wszystkim
piłka
nożna.
Istnieje 6 klubów piłkarskich w 3 klasach rozgrywek. W najwyższej klasie rozgrywek (IV liga 3 raz w historii klubu) od sezonu 2003/2004 będzie występować LKS Tuchovia Tuchów. W
klasie A występują 2 drużyny: Huragan Buchcice oraz Burzyn. W najniższej klasie rozgrywek
(klasa B) występują 3 drużyny: Alfa Siedliska, Biała Lubaszowa i Karwodrza. Ponadto w
gminie Tuchów bardzo szybko rozwija się piłka siatkowa. Istnieją 3 drużyny: Belferek
Tuchów, Sokół Tuchów oraz Alfa Siedliska. Wszystkie te zespoły biorą udział w rozgrywkach
Ligi Pasma Brzanki w Piłce Siatkowe
W naszej gminie znajduje się wiele obiektów sportowych między innymi 2 hale sportowe oraz
sala gimnastyczna przy L.O. w Tuchowie oraz stadiony sportowe w Tuchowie, Burzynie,
Lubaszowej, Siedliskach, Karwodrzy, Łowczowie.
Działalność Domu Kultury.
W Tuchowie działa Dom Kultury. Wyposażony jest w budynek o powierzchni ok. 1500 m2, w
tym salę widowiskową o powierzchni 400 m2.
Dom Kultury realizuje plan zgodnie z założeniami Statutowymi. Prowadzona jest
podstawowa działalność kulturalno edukacyjna poprzez prowadzone zajęcia z dziećmi i
młodzieżą. Są to dwie grupy teatralne, dwie grupy muzyczne, jedna grupa wokalna, dwie
grupy taneczne i trzy grupy plastyczne. Łącznie w grupach i zespołach pracowało 93 dzieci i
młodzieży.
Rok rocznie Dom Kultury przeprowadza gminny turniej szkół w skład, którego wchodzi 8
konkursów, m.in. plastyczne, teatralne recytatorskie, muzyczne. Ponadto przy organizacji
koncertów, występów i wystaw DK współpracuje z: gimnazjami, szkołami
ponadgimnazjalnymi, Parafią św. Jakuba, Klasztorem O.O. Redemtorystów oraz z
Sanktuarium Chórem Mieszanym, Orkiestrą Dętą, zespołem Pokolenia, Towarzystwem
Miłośników Tuchowa, Społecznym Ogniskiem Muzycznym, tuchowskimi twórcami.
W 2003 roku zorganizowano ok. 90 imprez w tym: międzynarodową, małopolskie,
ogólnopolską, regionalne i lokalne. Były to koncerty, występy, festyny, konkursy, turnieje,
festiwale wystawy i programy artystyczne. W zorganizowanych imprezach w ciągu 2003 roku
uczestniczyło ok. 50.000 osób.
Biblioteka Publiczna w Tuchowie.
Rok powstania - 1911 r. Sieć Bibliotek w gminie stanowią: Biblioteka Publiczna w Tuchowie,
Filia w Jodłowce Tuchowskiej i Filia w Siedliskach.
W 2003 r. powstał punkt Biblioteczny w ZOZ w Tuchowie oraz przy Szkole Podstawowej w
Łowczowie. Stan księgozbioru na dzień 31.12.2003 r.: Tuchów - 33 526 woluminy, Filia w
Jodłówce Tuchowskiej - 11 230 woluminy, Filia w Siedliskach – 9 762 woluminy. Razem
54518 woluminów.
W roku 2003 zrealizowano ogółem 102 306 wypożyczeń książek czasopism i zbiorów
specjalnych. Zarejestrowano 3889 czytelników. Zakupiono 1789 nowych książek.
Biblioteka realizuje: wypożyczenia na miejscu i na zewnątrz, książek czasopism i zbiorów
specjalnych, wypożyczenia międzybiblioteczne, lekcje biblioteczne, spotkania z pisarzami,
kiermasze i promocje książek, konkursy plastyczne i czytelnicze, wystawy, wykłady
dotyczące literatury oraz kultury.
Prowadzona jest działalność informacyjna
40
czerwiec 2004
W 2004 otwarto dwie czytelnie internetowe /Tuchów, Jodłówka Tuchowska / dzięki
programowi IKONKA
Biblioteka posiada bogaty zbiór materiałów dotyczących Tuchowa i okolic.
Zatrudnienie w Bibliotece wynosi 5,5 etatu bibliotekarzy i ¼ etatu księgowej.
Zdrowie, opieka społeczna
Początki zorganizowanej służby zdrowia w Tuchowie to okres II Wojny Światowej. W
czerwcu 1941 roku otwarto w Tuchowie Ośrodek Zdrowia pod nazwą „Gesundheitscentrale”.
W 1943 roku jedno skrzydło budynku klasztornego O.O. Redemptorystów przeznaczono na
szpital zakaźny, w którym było 100 łóżek. Po wyzwoleniu wraz z wygasaniem epidemii duru
brzusznego uruchomiono oddział wewnętrzny kobiecy i męski, położniczy i małej chirurgii
wraz z salą operacyjną. W maju 1947 roku szpital został rozwiązany, pomieszczenia
zwrócono O.O. Redemptorystom. Niezależnie od szpitala funkcjonował Ośrodek Zdrowia,
który został doszczętnie zniszczony przez wycofujące się oddziały Niemców. Do chwili
zakończenia remontu sal w remizie strażackiej zorganizowano Ośrodek Zdrowia w budynku
„Ochronki”. W „Ochronce” w latach 1947-1963 istniała Izba Porodowa.
W latach 1959 – 1964 trwała budowa obiektu, w którym przewidziano pomieszczenia dla
Ośrodka Zdrowia i Szpitala Rejonowego z oddziałami: ginekologiczno-położniczym
uruchomionym 1 września 1965 roku i wewnętrznym uruchomionym 1 listopada 1965 roku.
Stopniowo nabywano sprzęt medyczny i urządzenia dla zaplecza gospodarczotechnicznego.
W październiku 1973 roku rozpoczęto dobudowę drugiego skrzydła, w którym zaplanowano
pomieszczenia dla Szpitala Rejonowego i Ośrodka Zdrowia.
1 września 1973 roku został utworzony Zespół Opieki Zdrowotnej w Tarnowie, któremu
podlegał Szpital Rejonowy w Tuchowie. Od 1975 roku Szpital Rejonowy podlegał
Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu w Tarnowie. W 1976 roku zarządzaniem
Wojewody Tarnowskiego został powołany Zespół Opieki Zdrowotnej w Tuchowie, który w
rejonie swojej działalności ma miasto i gminę Tuchów oraz gminy: Ciężkowice, Gromnik,
Ryglice, Rzepiennik Strzyżewski, Szerzyny.
W październiku 1978 roku oddano do użytku pomieszczenia w dobudowanym skrzydle a w
1979 roku budynek administracyjny.
W kolejnych latach podejmowane były prace modernizacyjne w różnych pomieszczeniach,
co pozwoliło na rozszerzenie zakresu świadczeń, poprawę warunków pacjentom i
pracownikom. Modernizowane były też urządzenia techniczne.
W związku z rosnącym zapotrzebowaniem środowisk wiejskich przybywało wiejskich
ośrodków zdrowia i punktów lekarskich. Rosła liczba zatrudnionych.
Obecnie Zespół Opieki Zdrowotnej w Tuchowie to Przychodnia Rejonowa, Szpital Rejonowy,
2 Punkty Lekarskie.
Ponadto w Tuchowie działa Dom Samotnej Matki „MARKOT” – Stowarzyszenie „MONAR”.
Dom w ramach swej działalności zapewnia schronienie bezdomnym oraz zabezpieczenie
bezdomnym oraz zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych matkom z dziećmi, które
znalazły się w szczególnie trudnej sytuacji spowodowanej przemocą w rodzinie, brakiem
mieszkania oraz niezaradnością życiową.
Ośrodek zapobiega marginalizacji dzieci i młodzieży znajdującej się w trudnej sytuacji
życiowej, zwłaszcza z rodzin dysfunkcyjnych i patologicznych.
Wspiera tworzenie i funkcjonowanie grup samorządowych na rzecz rozwiązywania
problemów społeczności lokalnych.
Bezpieczeństwo, ochrona przeciwpożarowa.
Ochronę bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy zapewnia Posterunek Policji
w Tuchowie.
Na terenie Gminy działa 11 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej: OSP Buchcice,
OSP Burzyn, OSP Dąbrówka Tuchowska, OSP Jodłówka Tuchowska, OSP, Karwodrza,
41
czerwiec 2004
OSP Lubaszowa, OSP Łowczów, OSP Meszna Opacka, OSP Piotrkowice, OSP Siedliska,
OSP Tuchów.
Jednostki są bardzo dobrze wyposażone w sprzęt ratowniczo – gaśniczy i w system
łączności. Jednostka OSP w Tuchowie znajduje się w Krajowym Systemie Ratownictwa
Gaśniczego.
Najbliższa jednostka Państwowej Straży Pożarnej znajduje się w Tarnowie.
Usługi komunalne
Zaopatrzenie w wodę, oczyszczenie ścieków oraz wywóz nieczystości stałych dla
mieszkańców gminy realizuje Zakład Usług Komunalnych.
Na terenie gminy działają cmentarze parafialne:
cmentarz parafialny w Tuchowie (czynny)
cmentarz parafialny w Buchcicach (czynny)
cmentarz parafialny w Burzynie (czynny)
cmentarz parafialny w Jodłówce Tuchowskiej (czynny)
cmentarz parafialny w Piotrkowicach (czynny)
cmentarz parafialny w Siedliskach (czynny)
Zieleń komunalna
W 1995 roku rozporządzeniem wojewody tarnowskiego utworzono Park Krajobrazowy
Pasma Brzanki. Swoim zasięgiem obejmuje cale Pasmo: od Nosalowej przez Brzankę aż po
Liwocz. Jego powierzchnia wynosi około 18 tys. ha. Na tym terenie projektuje się utworzenie
czterech rezerwatów, ale wszystkie poza terenem gminy Tuchów. Granica przebiega wzdłuż
Białej i Szwedki. Park został utworzony przede wszystkim w celu ochrony lasów bukowojodłowych.
W gminie znajdują się, obiekty uznane za pomniki przyrody żywej. Najokazalszym z nich jest
aleja lipowa w Burzynie, ciągnąca się wzdłuż drogi z Tuchowa l obejmująca 177 lip, 306
akacji w wieku około 100 — 120 lat. Jej obecny stan budzi zastrzeżenia i wymaga
staranniejszej niż dotąd opieki konserwatorskiej.
Oprócz tego:
— aleja w Karwodrzy o długości 200 m, złożona z 8 grabów, 5 dębów, 19 lip, 7 wiązów l 2
jaworów;
— park podworski w Tuchowie (obecnie własność Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych),
gdzie są 3 dęby szypułkowe;
— w Buchcicach 9 dębów o obwodach od 500 do 722 cm oraz l lipa o obwodzie 330 cm;
— w Piotrkowicach 2 lipy o obwodach 318 i 408 cm;
— lipy w okolicach klasztoru Redemptorystów. Obiekty te są dobrem społecznym i powinny
być chronione również dla celów kulturalnych i rekreacyjnych.
Rynek pracy
Tworzenie nowych miejsc pracy
Redukcja zatrudnienia w zakładach przemysłowych Tarnowa spowodowała utratę
miejsc pracy również przez mieszkańców gminy Tuchów. W tej sytuacji zmuszeni są oni do
większej aktywności gospodarczej zarówno w sferze rolniczej, jak i pozarolniczej. Rozwój
gospodarczy gminy zależeć będzie głównie zarówno od samych mieszkańców, jak i
odpowiednich działań podejmowanych przez władze administracyjne i samorządowe gminy.
Niezbędna jest przede wszystkim szeroka edukacja z zakresu podejmowania działalności na
własny rachunek (w tym marketingu i promocji) oraz zasad tworzenia i działania grup
producentów (w tym także pomoc organizacyjna); stworzenie warunków dla rozwoju
przetwórstwa rolno-spożywczego zarówno przez samych producentów rolnych (produkcja
42
czerwiec 2004
dużych partii jednorodnego produktu), jak i władze gminy w gestii, których leży m.in.
opracowanie zasad przyznawania ulg i zachęt dla inwestorów krajowych i zagranicznych.
Rozwój przedsiębiorczości rolniczej
Wprowadzenie w ostatnim dziesięcioleciu zasad gospodarki rynkowej spowodowało również
konieczność zmian w rolnictwie i stało się bodźcem rozwoju przedsiębiorczości rolniczej.
Rozwój ten wiąże się przede wszystkim z orientacją rynkową producentów rolnych. Zmiana
kierunków i specjalizacja produkcji rolniczej, wprowadzenie nowych technologii produkcji,
tworzenie nowych form organizacyjnych sprzyjają podwyższeniu efektywności
gospodarowania i zwiększeniu jakości i konkurencyjności produktów. Wszystkie te czynniki
mają z kolei wpływ na zmniejszenie tzw. ukrytego bezrobocia i zwiększenie dochodów
osobistych ludności i wpływów do budżetu gminy poprzez podatki.
Rozwój działalności pozarolniczej i produkcyjnej
Istniejące duże zasoby siły roboczej w gminie (wsiach), przy równocześnie niskich
dochodach uzyskiwanych z działalności rolniczej, stwarzają konieczność rozwijania
przedsiębiorczości nie tylko rolniczej, ale także pozarolniczej działalności na własny
rachunek, jak i uruchamiania innych przedsięwzięć produkcyjnych przez inwestorów spoza
gminy. Taka wielokierunkowa działalność sprzyjać będzie tworzeniu nowych miejsc pracy,
zwiększaniu dochodów osobistych mieszkańców gminy oraz zwiększaniu budżetu gminy, a
w efekcie szeroko pojętemu rozwojowi gminy.
Identyfikacja problemów
Problemy społeczne
•
•
duży udział ludności w wieku produkcyjnym, utrzymującej się wyłącznie z pracy w
rolnictwie, przy silnym rozdrobnieniu gospodarstw (wysoka obsada siły roboczej na
100 ha użytków rolnych i ukryte bezrobocie),
niska zasobność społeczeństwa, brak aktywności gospodarczej i chęci poszukiwania
nowych źródeł dochodów nie związanych z rolnictwem,
43
czerwiec 2004
III. ZADANIA WPŁYWAJĄCE NA POPRAWĘ SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE
Konsekwencją zdefiniowanych w planie, założeń rozwoju gminy Tuchów będzie
przyjęcie odpowiedniej polityki przestrzennej, umożliwiającej osiągnięcie zakładanych celów
rozwoju.
Lista zadań mających wpływ na poprawę sytuacji na danym obszarze
1. Zmiany w strukturze gospodarczej obszaru
Polityka przestrzenna jest ukierunkowanym zbiorem działań i decyzji związanych z
zarządzaniem przestrzenią. Planowany rozwój gminy Tuchów, zgodny z potrzebami i
aspiracjami mieszkańców, winien uwzględniać ochronę zasobów gminy i konieczność
zachowania dla przyszłych pokoleń walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego.
Polityka władz gminy w odniesieniu do przestrzeni powinna opierać się na:
•
•
•
•
traktowaniu ładu przestrzennego jako celu nadrzędnego,
konsekwentnej ochronie obszarów i obiektów stanowiących o atrakcyjności gminy,
integracji zagospodarowania z polityką społeczną i gospodarczą,
koncentracji komunalnych działań inwestycyjnych na realizacji priorytetowych celów
rozwoju.
Na obszarze gminy określono strefy polityki przestrzennej, dla których zostały ustalone
kierunki i zasady zagospodarowania. Ustalono również kierunki zagospodarowania dla
wyodrębnionych obszarów. Ustalenia te nie wykluczają innego przeznaczenia fragmentów
terenów, pod warunkiem podjęcia procedury miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego.
Tworzenie warunków przestrzennych dla rozwoju gospodarczego wymagało będzie:
• wyznaczenia obszarów dla rozwoju rolnictwa „ekologicznego”, zapewniających
wysoką jakość i konkurencyjność wytworzonych produktów rolnych,
• wyznaczenia terenów dla budowy bazy drobnego przetwórstwa rolno - spożywczego
oraz usług wspomagających funkcjonowanie rolnictwa,
• przygotowania ofert lokalizacyjnych dla lokalizacji małych i średnich przedsiębiorstw
(drobna wytwórczość, rzemiosło),
• określenia obszarów dla realizacji urozmaiconej bazy turystyczno - wypoczynkowej
(hotele, pensjonaty, campingi, pola namiotowe, budownictwo letniskowe),
• określenia kierunków przekształceń dla istniejących zespołów usługowych i usługowo
- produkcyjnych.
Główne zadania kształtujące rolną i leśną przestrzeń produkcyjną:
Biorąc pod uwagę aktualny stan rolnictwa i całokształt uwarunkowań ekonomicznych, w
odniesieniu do gospodarki przestrzennej gminy, kierunki polityki przestrzennej uwzględniać
będą:
- dalszy skuteczny ekonomicznie rozwój rolnictwa wymaga wyodrębnienia terenów dla
powstania infrastruktury umożliwiającej działalność gminnych podmiotów gospodarczych
(skup, przechowywanie, przetwarzanie i zbyt) wyprodukowanych artykułów rolnych. (Ich
istnienie może zminimalizować negatywne dla miejscowego rolnictwa zjawisko związane
z działalnością pośredników w handlu płodami rolnymi);
- biorąc pod uwagę zmiany na rynku zbytu i konieczność zwiększenia konkurencyjności,
korzystne będzie powstanie grupy rolnych gospodarstw ekologicznych. (ich działalność
może łagodzić problem nadmiaru siły roboczej oraz również uaktywnić miejscowy
przemysł przetwórczy i handel (np. "firmowy") ekologicznymi produktami spożywczymi);
44
czerwiec 2004
rozwój rolnictwa ekologicznego dobrze korespondujący z agroturystyką może stanowić
alternatywę ekonomiczną dla pewnej grupy ludności rolniczej;
- działaniem pożądanym jest utrzymanie bez zainwestowania nierolniczego gruntów o
najwyższej produktywności; oraz zwiększenie powierzchni gospodarstw;
- niezbędny jest wielofunkcyjny rozwój terenów przedmiejskich (organizacja
pozarolniczych miejsc pracy);
- prowadzić należy dolesienia na niskich klasach bonitacyjnych gleby (zgodnie z krajowym
programem dolesień).
-
2. Zmiany w sposobie użytkowania terenu
Określona misja i cele strategiczne rozwoju wyznaczają ramy i kierunki przekształcania
przestrzeni gminy. Generalnie zakłada się utrzymanie wykształconych już układów
przestrzennych. Niezbędne zmiany będą wynikiem działań zmierzających do uzyskania
zmian jakościowych, obejmujących podniesienie ogólnych standardów funkcjonalnych i
użytkowych.
Zasady i kierunki przekształceń
Przewidziano następujące zasady i kierunki przekształceń:
- obszary zabudowy mieszkaniowej i mieszkaniowo - usługowej, podlegać będą
uzupełnieniom i modernizacji zachowując główną funkcję. Intensywność, gabaryty i
charakter zabudowy - powinny zachowywać walory kompozycyjne tradycyjnych zespołów
zabudowy oraz współczesnych z nimi zharmonizowanych. Dopuszczalne będą
uzupełnienia i przekształcenia na cele usług nie pogarszających warunków środowiska.
- obszary zabudowy usługowej i usługowo mieszkaniowej, o dużym udziale usług
publicznych i komercyjnych, podlegać będą modernizacji i uzupełnieniom, szczególnie w
zakresie:
- usług komercyjnych (w tym związanych z turystyką),
- dróg dojazdowych i parkingów,
- zieleni publicznej i przejść pieszych,
- obszarów otwartych dla okresowych celów publicznych (wystawy, targi, imprezy
plenerowe, uroczystości religijne itp.),
- obszary działalności wytwórczo - usługowej podlegać będą sukcesji funkcji
wynikającej ze zmian koniunktury, modernizacji i dostosowaniu do zmieniających się
potrzeb, uwzględniając:
- zapewnienie prawidłowej obsługi komunikacyjnej, parkingowej i infrastrukturalnej,
- zmniejszenie lub, co najmniej nie zwiększanie uciążliwości dla otoczenia i środowiska,
- obszary infrastruktury technicznej podlegać będą:
- adaptacji i modernizacji dostosowującej je do wymaganych standardów efektywności
i norm ochrony środowiska,
- przekształceniom na inne cele - w przypadku przejęcia ich funkcji przez nowe,
bardziej wydajne i skuteczniejsze systemy,
- obszary rekreacji sportu i turystyki wymagają (niezależnie od rozbudowy)
modernizacji i przekształceń a związku z tym poszerzenia oferty - (tak dla społeczności
lokalnej jak i dla turystów) - o urządzenia poszukiwane; korty tenisowe, baseny (w tym
kryte), ścieżki zdrowia itp.
Zasady zagospodarowania nowych obszarów:
• zasady realizacji mieszkalnictwa na terenach wolnych zawierają obowiązek spełnienia
niżej określonych warunków:
- występowania na nich sieci drogowej i infrastruktury technicznej wymagającej jedynie
realizacji przyłączy (bez realizacji zewnętrznych dróg dojazdowych i sieci
45
•
-
-
-
czerwiec 2004
zewnętrznych) - zasada ta obowiązuje dla obszarów nie posiadających miejscowych
planów zagospodarowania przestrzennego,
- zgodności realizacji zabudowy mieszkaniowej z ustaleniami miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego (lub równoważnych w przyszłości) realizowanej,
co najmniej równolegle z powstaniem wynikających z ustaleń planu urządzeń
infrastruktury technicznej i sieci ulicznej,
- zasadę kształtowania zabudowy i jej standardów według ustaleń miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego (lub równorzędnych w przyszłości) a na terenach
nie objętych obowiązkiem opracowania tych planów - o intensywności i gabarytach
przeważających na obszarach sąsiednich,
zasady zagospodarowania nowych obszarów usługowych (publicznych i
komercyjnych) i rekreacyjnych:
dla obszarów użyteczności publicznej bądź, na których przewidywane jest występowanie
tego typu usług wraz z innymi - wymagane jest opracowanie miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego (lub równorzędnych w przyszłości),
dla pozostałych - wydawanie decyzji w oparciu o przepisy szczegółowe oraz o zasady
polityki przestrzennej określone w niniejszym studium,
dla wszystkich - przestrzeganie skali zabudowy, gabarytów, charakteru i intensywności
zabudowy zgodnej z charakterem miejsca i krajobrazem danej części gminy,
obszary rekreacji sportu i turystyki wymagają stworzenia oferty - (tak dla społeczności
lokalnej jak i dla turystów) - w postaci urządzeń poszukiwanych jak; korty tenisowe,
baseny (w tym kryte), ścieżki zdrowia itp. oraz wyważonej oferty noclegowej,
zróżnicowanej - w zależności od motywów pobytu i możliwości ekonomicznych
wizytujących miasto.
• zasady zagospodarowania nowych obszarów działalności wytwórczo - usługowej:
na terenie obszarów wielofunkcyjnych - po opracowaniu m.p.z.p. - zgodnie z tymi
planami,
obszarów wytwórczości związanej z główną funkcją gminy
- (przetwórstwo,
przechowalnictwo płodów rolnych) - także na obszarach o innych funkcjach (rolna,
zabudowa zagrodowa i ekstensywna mieszkaniowa) na warunkach spełniających
wymagania ochrony środowiska i nie zwiększania uciążliwości dla terenów sąsiednich - w
trybie bądź miejscowych planów tych obszarów, bądź decyzji wydawanych w oparciu
o przepisy szczegółowe i kierunki polityki przestrzennej.
Za zadania wiodące uznać należy:
•
•
•
•
•
•
realizację polityki „zagęszczania” zabudowy konsekwentną kontynuację przyjętej
polityki w zakresie lokalizacji nowej zabudowy przez podniesienie intensywności
wykorzystania
terenów
wyznaczonych
w
dotychczasowych
planach
zagospodarowania przestrzennego na cele budowlane,
ograniczenie ekspansji budownictwa przez wprowadzenie zakazu realizacji nowych
siedlisk na terenach rolnych,
porządkowanie i podnoszenie jakości przestrzeni publicznych związanych z
obiektami usługowymi,
wyznaczenie terenów dla rozwoju przetwórstwa i działalności gospodarczej nie
związanej z rolnictwem,
wyznaczenie terenów dla rozwoju funkcji rekreacji i wypoczynku oraz umożliwienie
przekształcania rozproszonych siedlisk zabudowy zagrodowej na potrzeby
budownictwa letniskowego i rezydencjonalnego,
zachowanie dotychczasowych rezerw terenu dla realizacji zbiorników retencyjnych,
umożliwiających również budowę bazy turystycznej i urządzeń sportowych,
46
czerwiec 2004
3. Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury
Rozwój układu komunikacyjnego winien zapewniać możliwość osiągnięcia następujących
celów:
•
•
•
•
dostosowanie systemu komunikacyjnego do społecznych oczekiwań w zakresie
kształtowania ładu przestrzennego, ochrony środowiska i wartości kulturowych,
zapewnienie odpowiednich standardów i poprawa bezpieczeństwa ruchu,
zapewnienie powiązań wewnętrznych i zewnętrznych,
zapewnienie prawidłowej obsługi transportem publicznym.
Komunikacja
Kierunki przekształceń układu drogowego
Główne cele, które powinny kształtować politykę komunikacyjną gminy w zakresie układu
drogowego przedstawiają się następująco:
• uwolnienie obszaru Tuchowa, od ruchu tranzytowego, w szczególności ruchu
ciężkiego;
• uzyskanie jednorodności funkcjonalnej układu drogowego;
• poprawa bezpieczeństwa ruchu i komfortu podróżowania;
• zmniejszenie uciążliwości funkcjonalnych transportu, takich jak zatłoczenie i rozcięcia
więzi;
• ograniczenie negatywnego wpływu układu komunikacyjnego na środowisko.
Podstawowe działania inwestycyjne służące realizacji sformułowanych wyżej celów
koncentrować się będą przede wszystkim w obszarze miasta:
1) Realizacja drogi klasy G1/2 jako obejścia drogowego Tuchowa w ciągu drogi
wojewódzkiej nr 977,
2) Modernizacja istniejącego układu drogowo - ulicznego.
3) Rozbudowa sieci dróg i ulic lokalnych na nowych terenach budowlanych.
Realizacja powyższych zamierzeń pozwoli na uporządkowanie układu drogowego oraz
ujednolicenie parametrów technicznych i funkcji poszczególnych jego elementów.
Przyjęto rezerwy pasów terenu dla realizacji nowych odcinków i modernizacji drogi
wojewódzkiej umożliwiające realizację ewentualnej zabudowy poza tymi pasami oraz
nałożono w niniejszym studium obowiązek opracowania planu miejscowego
zagospodarowania przestrzennego dla modernizacji w ciągu drogi wojewódzkiej Nr 977.
Występują następujące warianty rozwoju układu drogowego, zróżnicowane w obszarze
miejskim:
Wariant 1 zakłada przekształcenia układu drogowego w Tuchowie w zakresie przyjętym w
ustaleniach planu ogólnego miasta, w szczególności:
- Realizację wschodniej obwodnicy miasta jako drogi/ulicy głównej, prowadzonej na
odcinku północnym śladem istniejącej drogi powiatowej nr 43313 (ul. Ryglicka) i dalej w
kierunku południowym z nową przeprawą mostową na rzece Biała i włączenie do
istniejącej drogi nr 977 (ul. Mickiewicza) przy południowej granicy miasta.
- Realizację nowych dróg zbiorczych odciążających centrum miasta, w tym Rynek:
północnego obejścia centrum od ulicy Sobieskiego do ul. Zielonej oraz trasy północ –
południe od istniejącego mostu na rzece poprzez ulicę Zieloną i do ul. Kolejowej;
- Korektę przebiegu ul. Polnej w nawiązaniu do projektowanej obwodnicy wschodniej;
- Przełożenie ul. Leśnej – zbiorczej;
- Realizacja układu lokalnego w południowo – zachodniej części miasta, na terenach
rozwojowych.
Wariant 2 zakłada odmienny w stosunku do ustaleń planu ogólnego przebieg obwodnicy
wschodniej. Zaproponowano przejście niezależne od ul. Ryglickiej, w pobliżu rzeki, z
47
czerwiec 2004
przekroczeniem jednym obiektem mostowym rzeki, ul. Polnej oraz linii kolejowej Tarnów –
Leluchów. Zaproponowano ponadto realizację ciągu ulic zbiorczych po zachodniej stronie
miasta, częściowo w nawiązaniu do rezerw przyjętych w planie ogólnym, z projektowanym
mostem na rzece
Założono zasadę rozdziału ruchu o charakterze tranzytowym na obwodnicy wschodniej drogi
wojewódzkiej od powiązań lokalnych i dojazdowych. Sieć tych powiązań skomunikowana jest
jedynie w kilku punktach z drogą wojewódzką. Przyjęto rezerwy pasów terenu dla realizacji
nowych odcinków i modernizacji drogi wojewódzkiej umożliwiające realizację ewentualnej
zabudowy poza tymi pasami oraz nałożono w niniejszym studium obowiązek opracowania
planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego dla obwodnicy miasta Tuchowa w
ciągu drogi wojewódzkiej Nr 977.
Kierunki przekształceń układu kolejowego
Podstawowe cele polityki komunikacyjnej w zakresie przekształceń układu kolejowego to:
- poprawa stanu technicznego infrastruktury kolejowej i podniesienie standardów
technicznych istniejącej linii kolejowej,
- podniesienie standardów obsługi pasażerów.
Osiągnięcie założonych celów przewiduje się drogą modernizacji istniejącej infrastruktury:
dobudowy drugiego toru na istniejącej linii Tarnów – Leluchów, torowisk, sieci trakcyjnej,
urządzeń zabezpieczenia ruchu i obiektów stacji Tuchów.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 05. 05. 1999 r.
lokalizacja nowej zabudowy w obszarach przylegających do linii kolejowej Tarnów Leluchów może mieć miejsce w odległościach nie mniejszych od 20 m. do granicy terenów
kolejowych. W przypadkach wystąpienia ponadnormatywnych poziomów hałasu i drgań,
w razie ewentualnej realizacji budynków w sąsiedztwie w/w linii granicznej, należy się liczyć
z koniecznością zastosowania zabezpieczeń akustycznych, sprowadzających poziom hałasu
w pomieszczeniach do wielkości dopuszczalnych.
W szczególnych przypadkach mogą wystąpić także ograniczenia lokalizacyjne poza strefą
20 m. (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 14.
12. 1999r.)
Kierunki rozwoju transportu publicznego
Główne cele przekształceń transportu publicznego są następujące:
- poprawa standardów podróżowania,
- skrócenie czasu podróżowania,
- podniesienie standardów obsługi pasażerów.
Przewiduje się, że podstawowymi środkami transportu zbiorowego na terenie gminy
pozostaną autobus PKS (lub innych firm o podobnym zakresie działania) i kolej. Dla realizacji
zamierzonych celów przewiduje się zwiększenie częstotliwości kursowania autobusów,
koordynację rozkładów jazdy oraz przebiegu linii w celu skrócenia czasów oczekiwania w
relacjach przesiadkowych, modernizację zaplecza (wiat przystankowych, zatok
autobusowych, urządzeń obsługi pasażerów na stacjach i przystankach kolejowych).
Poprawa dostępności środków transportu zbiorowego może zostać uzyskana poprzez dalszy
rozwój sieci połączeń mikrobusowych. Większa elastyczność tego środka przewozowego w
dostosowywaniu się do zmieniających się potrzeb przewozowych, mniejsze wymagania w
zakresie parametrów technicznych tras drogowych, a także niskie koszty eksploatacyjne
pozwalają na obsługę terenów położonych poza zasięgiem obsługi linii autobusowych.
Kierunki rozwoju obiektów zaplecza motoryzacji
Wobec zmian rynkowych, jakie nastąpiły w kraju w ostatnich latach wydaje się niecelowe
sterowanie w fazie planistycznej lokalizacją obiektów zaplecza motoryzacji, w tym stacji
paliw. Obiekty tego typu powinny być traktowane tak jak inne obiekty usług komercyjnych.
O ich ilości i usytuowaniu powinny decydować potrzeby rynkowe a ograniczenia
48
czerwiec 2004
lokalizacyjne powinny wynikać jedynie z wymogów ochrony środowiska i uwarunkowań
funkcjonalno - ruchowych (możliwość lokalizacji wjazdu i bezpieczeństwo ruchu drogowego).
Infrastruktura komunalna
Rozwoju systemu zaopatrzenia w wodę.
Zakłada się rozbudowę istniejącej sieci wodociągowej oraz modernizację ujęcia w
Lubaszowej, dla zaopatrzenia w wodę sołectw Piotrkowice, Jodłówka Tuchowska,Tuchów
(ul. Długa, Okólna, Kolejowa, Brzozówki) oraz zapewnienie zaopatrzenia w wodę w zakresie
wymagań przeciwpożarowych. Należy zapewnić dalsze funkcjonowanie istniejących studni,
nie zasilających sieci gminnej, dla zaopatrzenia ludności w wodę w warunkach specjalnych.
Do czasu realizacji sieci wodociągowej zaopatrzenie w wodę odbywać się będzie ze studni
kopanych, punktów czerpania wody lub zbiorników przeciwpożarowych dla
przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego.
Rozwoju kanalizacji sanitarnej.
Zakłada się dalszą rozbudowę systemu kanalizacji sanitarnej i dostosowanie do norm
unijnych istniejącej oczyszczalni ścieków w Tuchowie. System kanalizacji sanitarnej
obsługiwał będzie tereny znajdujące się w obrębie rzeki Białej dopływ Dunajca - sołectwa
Burzyn, Lubaszowa, Dąbrówka Tuchowska, Siedliska oraz nieskanalizowaną część miasta
Tuchowa (ul. Tarnowska, Sobieskiego, Leśna, Wróblewskiego, Centrum) – stanowiących
aglomerację w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2001 – Prawo wodne.
Dla pozostałych terenów gminy znajdujących się w zlewni Dunajca (poza aglomeracją),
planuje się budowę sieci kanalizacji sanitarnej w latach 2007-2013. Dopuszcza się
możliwość współpracy z innymi gminami w zakresie wspólnej realizacji gospodarki wodno –
ściekowej.
Do czasu realizacji systemu kanalizacji sanitarnej zakłada się funkcjonowanie
gospodarki ściekowej w oparciu o indywidualne urządzenia utylizacji i odprowadzania
ścieków (osadniki, systemy rozsączające) lub o wywóz ścieków, gromadzonych w
indywidualnych zbiornikach szczelnych, do oczyszczalni w Tuchowie ( ul. Sobieskiego).
Rozwoju kanalizacji deszczowej
Zakłada się realizację urządzeń kanalizacji deszczowej oraz podczyszczalników
w miejscach wprowadzenia kanalizacji deszczowej do cieków powierzchniowych. Wymóg
utrzymywania w stanie sprawności technicznej urządzeń melioracyjnych, drenaży, rowów,
przepustów oraz budowy urządzeń zapobiegających zalewaniu przez wody powodziowe.
Rozwoju elektroenergetyki
Adaptuje się przebieg istniejącej sieci rozdzielczej. Zaleca się prowadzenie
systematycznej modernizacji sieci – w wypadku zwiększenia zapotrzebowania (np. obsługa
dużej ilości nowych małych i średnich przedsiębiorstw) konieczna będzie budowa nowych
stacji transformatorowych 15/0,4 kV. Utrzymuje się przebieg istniejącej napowietrznych linii
elektroenergetycznych 110 kV, relacji Tarnów – Nowy Sącz i Tarnów – Gorlice.
Rozwoju w zakresie gospodarki odpadami stałymi
Ze względu na szczególne walory przyrodnicze oraz prawną ochronę całego obszaru
gminy, nie przewiduje się na terenie gminy Tuchów realizacji gminnego wysypiska śmieci.
Istniejące gminne wysypisko śmieci jest w fazie likwidacji, a w przyszłości planuje się wywóz
śmieci na utworzone międzygminne wysypisko (zakłada się podjęcie przez Radę Gminy
działań na rzecz utworzenia takiego wysypiska). Niezbędna jest likwidacja dzikich wysypisk,
stanowiących duże zagrożenie dla czystości wód wgłębnych.
Rozwoju w zakresie gazownictwa i ciepłownictwa
49
czerwiec 2004
Zaleca się zwiększenie stosowania gazu w gospodarstwach domowych dla
przygotowania ciepłej wody i ogrzewania budynków, celem zmniejszenia zjawiska niskiej
emisji.
Ze względu jednak na charakter monopolistyczny wydobycia i dystrybucji gazu (jego
wysoka cena)
przy niewielkich możliwości finansowe mieszkańców gminy może
doprowadzić do powrotu stosowania konwencjonalnych źródeł energii (opalanie paliwem
stałym – węgiel, drewno odpady gospodarcze).
Zmiana polityki państwa w zakresie wykorzystania lokalnych złóż gazu przez gminy
(niewykorzystywanych obecnie ze względu na niskie ciśnienie – nie odpowiadające normom
„sieci krajowej”) może zmienić tę sytuację.
Cmentarnictwo
• budowa cmentarza komunalnego w Tuchowie (lub w miejscowości Dąbrówka
Tuchowska)
50
czerwiec 2004
4. Poprawa stanu środowiska naturalnego
Cel i strategia ochrony środowiska naturalnego
Celem ochrony będzie:
- ukształtowanie powiązanej przestrzennie struktury obszarów najmniej przekształconych
przyrodniczo i zachowanie obecnego stanu czystości gminy,
- zachowanie gatunków i siedlisk grożących wyginięciem,
- ułatwienie rozprzestrzenienia się gatunków i przetrwania różnorodności genetycznej
istniejących populacji,
- zachowanie systemów leśnych i łąkowych, oraz roślinności kserotermicznej.
Określenie strategii ochrony;
- podnoszenie aktywności ekologicznej i zwiększenie różnorodności biologicznej przez
zwiększenie obszarów mających wpływ na odtwarzanie zasobów przyrody (między
innymi przez zalesianie),
- pro ekologiczne zachowanie podmiotów gospodarczych, w tym rolnictwa,
- wtórne wykorzystanie odpadów,
- oszczędne użytkowanie przestrzeni oraz zachowanie naturalności gleb, źródeł i
zbiorników wodnych,
- ochrona naturalnych stanowisk roślin i zwierząt przed ingerencją z zewnątrz.
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte ochroną prawną na podstawie przepisów
szczególnych.
Obszar Krajobrazu Chronionego Pogórza Ciężkowickiego
Utworzony rozporządzeniem nr 23/96 Wojewody Tarnowskiego z dnia 28 sierpnia 1996 r.
(Dz. U. Woj. Tarnowskiego Nr 10, poz. 50), obejmuje teren miasta Tuchów (oraz pozostały
obszar gminy) (prócz części włączonych uprzednio w obszar Parku Krajobrazowego Pasma
Brzanki).
OKCH utworzono w celu ochrony istniejących zasobów i walorów przyrodniczych oraz
kulturowych b. woj. tarnowskiego.
Pomniki przyrody
Obiekt
Nr ew.
Położenie
Właściciel
Lipa drobnolistna
052
Tuchów, przy kościele Św. Jakuba
Diecezja
Tarnowska
Dęby szypułkowe 3 szt.
053
park miejski w Tuchowie
Skarb Państwa
Grupa 3 lip i 1
kasztanowca
263
teren Klasztoru OO Redemptorystów w
Tuchowie
Klasztor OO
Redempt.
Dąb szypułkowy o
obwodzie 610 cm
264
Grunt ob. J. Cichego; ul. Graniczna 19a;
Tuchów
J. Cichy, zam.
Tuchów,
Graniczna 19a
Lipa szerokolistna
265
Grunt P. Zofii Brodło: ul. Wysoka 20;
Tuchów
Z. Brodło,
Tuchów, ul.
Wysoka 20
Lipa drobnolistna
266
Grunt Pana Kazimierza Bernala, ul. Daleka
16; Tuchów
K. Bernal, ul.
Daleka 16
Dąb szypułkowy
324
Tuchów, na gruncie p. Galusa, ul.
Drelicharza
p. Bogdan Galus,
Tuchów, Długa 19
51
czerwiec 2004
Ochrona udokumentowanych złóż kopalin
Na terenie gminy udokumentowano zasoby gazu ziemnego i surowców ilastych. Wydano
koncesje dla eksploatacji:
kopalina
nazwa
obszaru
górniczego
gaz ziemny
„Tuchów –
Dąbrówka
TuchowskaBurzyn
Surowce ilaste
ceramiki
budowlanej`
„Tuchów”
nr i data koncesji
27/93
16.04.1993
OŚ 2/7512/K/14/97 z dn.
12.11.1997
dla kogo
Polskie Górnictwo
Naftowe i
Gazownicze
Zakł. BudowlanoProdukcyjny w
Tarnowie. J.
Machnik
okres
koncesji
25 lat
(do r. 2013)
do
31.12.2015
Obszar górniczy
Kopalni Gazu Ziemnego Burzyn.
• Obszary górnictwa gazowego nie stwarzają wielkich ograniczeń dla zagospodarowania.
Jednak każda inwestycja wznoszona na obszarze górniczym wymaga uzgodnienia z
Urzędem Górniczym. Spod innego zainwestowania wyłączone są także obszar kopalni
oraz szyby eksploatacyjne wraz ze strefą o kształcie okręgu o promieniu 60 m.
• Obszary górnicze eksploatacji surowców ilastych są wyłączone spod innego
zagospodarowania, które będzie możliwe dopiero po wyeksploatowaniu złoża.
Dla obszarów i obiektów objętych ochroną prawną obowiązują ustalenia, określone w
odpowiednich rozporządzeniach, zarządzeniach, lub decyzjach, dotyczących objęcia
ochroną prawną tych obszarów i obiektów, nakazujące zachowanie wielkości i wartości
ekologicznej istniejących systemów przyrodniczych, zakazujące lokalizacji działalności
mogącej spowodować zanieczyszczenie gleby, powietrza, wód podziemnych lub
powierzchniowych.
I tak w przypadku obszaru chronionego krajobrazu obowiązują następujące ograniczenia:
• Zakazuje się:
- dokonywania zmian stosunków wodnych, obniżających potencjał ekologiczny siedlisk,
- niszczenia zadrzewień i zakrzewień,
- prowadzenia linii energetycznych o napięciu powyżej 110 kV.
• Nakazuje się:
- hamowanie procesów degradacji oraz ochronę podstawowych kompleksów środowiska
poprzez:
- tworzenie lepszych warunków retencji,
- ograniczenie wytwarzania zanieczyszczeń gazowych, pyłowych, ścieków i odpadów
poprzez zmiany technologiczne,
- porządkowanie gospodarki ściekowej i odpadami,
- modernizację istniejących i realizację nieuciążliwych systemów grzewczych,
- propagowanie, popieranie i inicjowanie rolnictwa ekologicznego,
- promowanie wszelkich form turystyki.
52
czerwiec 2004
5. Poprawa stanu środowiska kulturowego
Obowiązek ochrony środowiska kulturowego wynika z przepisów ustawy o ochronie
dóbr kultury, która ustala nadzór Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków nad wszelkimi
działaniami w obrębie obiektów zabytkowych lub w ich sąsiedztwie.
Wyznacza się następujące strefy ochrony konserwatorskiej:
I - Strefa ścisłej ochrony konserwatorskiej:
dotyczy obiektów wpisanych do rejestru zabytków i innych o najwyższych walorach
zabytkowych, przewidywanych docelowo do wpisu do rejestru zabytków, lub objęcia inną
formą ochrony (np. rezerwat lub park kulturowy). Strefa może dotyczyć pojedynczych
obiektów architektury, małej architektury, parków, cmentarzy lub układów i zespołów
zabudowy, obszarów krajobrazu kulturowego i naturalno - kulturowego oraz
bezpośredniego otoczenia i obszarów ekspozycji widokowej wymienionych obiektów.
W strefie tej zasadą postępowania powinno być:
1. utrzymanie stanu istniejącego oraz konserwacja i rewaloryzacja obiektów i zespołów
zabytkowych
2. wyprzedzające uzgadnianie wszelkich prac remontowych i form zagospodarowania
z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków
3. wykluczenie wprowadzania inwestycji kubaturowych oraz podporządkowanie
wszelkich form zagospodarowania potrzebie ochrony zabytku, w tym również
ochronie widoku na zabytek
4. w przypadku potrzeby rekompozycji zespołu (likwidacji, odtworzenia lub dopełnienia
któregoś z elementów) niezbędne jest poprzedzenie działań opracowaniem studium
historycznego z wytycznymi konserwatorskimi lub studium historyczno krajobrazowego.
5.
•
II - Strefa częściowej ochrony konserwatorskiej:
•
•
1.
2.
3.
4.
5.
dotyczy zespołów osadniczych, kompozycji krajobrazowych, cennych krajobrazów
kulturowych, układów zabudowy o charakterze mieszanym, w których mimo przewagi
współczesnego zainwestowania czytelne są historyczne układy kompozycyjne i walory
kulturowe.
utrzymanie historycznego układu zabudowy, sieci drożnej, kontynuacja historycznych
reguł przy podziale działek, zachowanie skali i intensywności zabudowy
nowe inwestycje kubaturowe pod względem lokalizacji, gabarytów i form
architektonicznych powinny stanowić dopełnienie kompozycji, lub podlegać zasadzie
kontynuacji podporządkowanej ochronie istniejących walorów
w szczególnych wypadkach zagospodarowanie danego obszaru wymaga opracowania
kompleksowego studium krajobrazowego
umieszczenie reklam i tablic informacyjnych (po za wymaganymi przez względy
bezpieczeństwa i przepisy szczegółowe np. o ruchu drogowym) powinno podlegać
każdorazowemu uzgodnieniu formy przez Służbę Konserwatorską. Wykluczone jest
wprowadzanie reklam wielkogabarytowych (np. typu bilboard)
działania projektowe i inwestycyjne wymagają uzgodnienia z Wojewódzkim
Konserwatorem Zabytków.
III - Strefa ochrony krajobrazu:
•
•
dotyczy obszarów szczególnie cennych pod względem krajobrazowym oraz osi
widokowych, panoram i obszarów ekspozycji poszczególnych obiektów bądź zespołów
dóbr kultury
53
czerwiec 2004
1. ograniczenie zainwestowania terenu w sposób umożliwiający utrzymanie stanu
zachowania obszarów wartościowych przyrodniczo i krajobrazowo, lub uczytelnienie
ekspozycji widokowej wskazanych obiektów
2. uzgadnianie działań inwestycyjnych z Służbą Ochrony Zabytków, lub w przypadku
dominacji walorów przyrodniczych z Służbami Ochrony Środowiska.
IV - Ochrona jednostkowa obiektu:
•
•
dotyczy obiektów budownictwa i małej architektury o znaczeniu lokalnym.
Ochrona jednostkowa powinna zapewnić:
1. zachowanie obiektu w dobrym stanie technicznym, bez zmian zagrażających
zatarciem cech indywidualnych lub stylowych
2. utrzymanie ekspozycji obiektu w bezpośrednim otoczeniu
3. uzgadnianie działań dotyczących obiektu z Służbą Ochrony Zabytków.
Wytyczne ogólne dla obszaru Gminy
Na całym obszarze Gminy powinny obowiązywać zasady ochrony krajobrazu naturalno –
kulturowego i kulturowego, w zakresie umożliwiającym zachowanie czytelnych granic
osadnictwa, terenów przeznaczonych pod inwestycje, terenów upraw rolnych i innych
terenów zielonych. Szczególnej ochronie powinny podlegać zwarte kompleksy leśne.
Nowa zabudowa powinna uzupełniać istniejące układy lub stanowić rozwinięcie
(kontynuację) istniejących układów przestrzennych o historycznej genezie.
Współczesna zabudowa mieszkalna powinna powstawać na podstawie projektów
nawiązujących pod względem skali, bryły i usytuowania względem dróg i sąsiadów do
tradycji lokalnej.
Budynki użyteczności publicznej i usług powinny być projektowane indywidualnie,
z uwzględnieniem projektu zagospodarowania ich otoczenia i zieleni.
Nazewnictwo - w granicach ścisłej strefy ochrony konserwatorskiej obowiązuje ochrona
(zachowanie) tradycyjnych nazw miejscowych, w tym ulic o udokumentowanej tradycji
historycznej. Ewentualne zmiany nazw miejscowych i tworzenie nazw nowych na
pozostałych obszarach, przeprowadzane zgodnie z pragmatyką administracyjną na szczeblu
gminy, powinno być poprzedzone konsultacją specjalisty historyka.
6. Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców
Osiągniecie wysokiej jakości życia wymagać będzie:
•
•
•
•
•
•
zapewnienia możliwości przestrzennych rozwoju usług publicznych i komercyjnych,
dostosowanie obiektów oświatowych do wymogów reformy oświaty
zorganizowania systemów nowoczesnej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej o
właściwych parametrach technicznych, poprzez budowę i modernizację sieci dróg,
kanalizacji sanitarnej i opadowej, sieci wodociągowej, umożliwiających kompleksową
obsługę terenów mieszkaniowych i podniesienie poziomu wyposażenia zabudowy,
wyznaczenia terenów dla realizacji nowej zabudowy mieszkaniowej oraz terenów
wymagających przekształceń i rehabilitacji,
określenia
zasad
porządkowania
przestrzeni
publicznych
oraz
zasad
zagospodarowania szczególnych miejsc tożsamości gminy.
określenia zasad kształtowania centrum miejscowości gminnej (gminnego ośrodka
usługowego),
54
czerwiec 2004
Rozwój usług publicznych
Poprawa dostępności usług publicznych na terenie miasta Tuchowa do roku 2010 będzie
wymagała podjęcia następujących działań w obszarach (w tym również zapewnienia
odpowiedniej rezerwy terenów na ewentualne przedsięwzięcia):
Ochrona zdrowia i opieka społeczna:
• rozbudowa szpitala o pomieszczenia dla oddziału chirurgicznego, utworzenie centralnej
sterylizatorni oraz rezerwowego ujęcia wody
• utworzenie oddziału ratownictwa medycznego
• utworzenie zakładu pielęgnacyjno opiekuńczego
• utworzenie centralnej spalarni odpadów medycznych zabezpieczających potrzeby Gminy
Tuchów jak również gmin; Ciężkowice, Gromnik, Rzepiennik Strzyżewski, Szerzyny
• utworzenie jadłodajni oraz małej noclegowni ( do 15 miejsc) dla osób bezdomnych
• utworzenia na bazie istniejących a niewykorzystanych obiektów (wygospodarowanie)
niewielkiej puli mieszkań socjalnych ( ok. 20 mieszkań).
Oświata
Dostosowanie obiektów oświatowych do wymogów reformy oświaty.
Zamierzenia inwestycyjne gminy Tuchów dotyczące modernizacji obiektów oświatowych w
podziale na szkoły:
• Szkoła Podstawowa Piotrkowice: wymiana stolarki, remont dachu, wymiana pokrycia,
docieplenie i elewacja, dobudowa sali sportowej
• Szkoła Podstawowa Łowczów: wymiana stolarki, wymiana kotłowni i centralnego
ogrzewania, docieplenie i elewacja, dobudowa sali sportowej
• Szkoła Podstawowa Buchcice: wymiana stolarki, docieplenie i elewacja,
• Szkoła Podstawowa Dąbrówka Tuchowska: wymiana stolarki, wymiana pokrycia
dachowego, docieplenie i elewacja, odwodnienie
• Szkoła Podstawowa Burzyn: dobudowa sali sportowej,
• Szkoła Podstawowa Lubaszowa: remont i wymiana dachu, remont centralnego
ogrzewania, docieplenie i elewacja
• Szkoła Podstawowa Tuchów: zmiana pokrycia dachu, wymiana stolarki okiennej,
docieplenie i elewacja
• Gimnazjum w Tuchowie: rozbudowa Liceum Ogólnokształcącego pod potrzeby
gimnazjum
• Gimnazjum w Siedliskach: dobudowa sali sportowej
• Gimnazjum w Karwodrzy: wymiana stolarki okiennej, docieplenie wraz z elewacją,
dobudowa sali sportowej
• Szkoła Podstawowa Trzemesna: remont dachu i zmiana pokrycia, wymiana stolarki,
remont kotłowni, docieplenie i elewacja,
• Szkoła Podstawowa Zabłędza: remont dachu, zmiana pokrycia, wymiana stolarki,
remont kotłowni, docieplenie i elewacja, dobudowa sali sportowej
• Zespół Szkół w Jodłówce Tuchowskiej: dobudowa sali sportowej, wymiana stolarki
okiennej, docieplenie i elewacja,
Sport i rekreacja
• zagospodarowanie rekreacyjno wypoczynkowe terenów w Tuchowie (np. kortów
tenisowych, wędkarskie łowiska komercyjne itp.) po zaniechaniu korzystania z czynnego
dotychczas wysypiska śmieci i rekultywacji tych terenów.
• zagospodarowanie rekreacyjno wypoczynkowe terenów przy ulicy Kolejowej naturalnego terenu niedzielnych spacerów mieszkańców miasta.
• zagospodarowanie rekreacyjne terenów w centrum miasta z przeznaczeniem na budowę
kompleksu sportowo-rekreacyjnego z pływalnią
55
•
•
czerwiec 2004
wygospodarowanie terenu celem utworzenia placów zabaw dla dzieci na osiedlach
domków jednorodzinnych - osiedla „Warzywna” (teren za Klasztorem) oraz osiedle „Za
Torem”.
zorganizowanie zaplecza socjalnego dla powstających tras rowerowych w oparciu o
funkcjonujące lub nowo projektowane parkingi
Kierunki rozwoju mieszkalnictwa w mieście Tuchów
Charakterystyka stanu obecnego
W porównaniu ze średnią krajową dla małych miast (294 mieszkania na 1000 osób w
miastach do 10 tys. mieszkańców) liczba mieszkań przypadająca na 1000 mieszkańców jest
w Tuchowie znacznie niższa. Wskaźnik ten wynosił w końcu 1998 r. 235 mieszkania/1000
osób. Relacja liczby mieszkań do liczby mieszkańców świadczy o niskiej dostępności
mieszkań w mieście.
Przewidywane kierunki rozwoju mieszkalnictwa
Obok dominującego popytu na budynki jednorodzinne, w mieście Tuchowie zaznacza się
zapotrzebowanie na mieszkania w budynkach wielorodzinnych (spółdzielczych). Przewiduje
się, że w perspektywie dwudziestu lat udział takich mieszkań w mieście nieznacznie
wzrośnie ( z obecnych 26 % do 27 %). Należy liczyć się z możliwością zmiany struktury
aktualnego popytu na mieszkania w miarę restrukturyzacji w gospodarce rolniczej na terenie
gminy.
W przypadku pogłębiania się nieopłacalności gospodarki w małych gospodarstwach rolnych
istnieje prawdopodobieństwo powiększania się popytu na tanie mieszkania własnościowe
i czynszowe, kosztem popytu na budynki jednorodzinne. Może to wpłynąć na dalszy rozwój
budownictwa spółdzielczego – własnościowego lub typu TBS. W tym przypadku
zapotrzebowanie na uzbrojone tereny dla budownictwa wielorodzinnego, a także na zwarte
budownictwo jednorodzinne może się wyraźnie powiększyć.
Zarys struktury przyrostu mieszkań
W mieście przyrost mieszkań realizowany będzie w większości w budownictwie
jednorodzinnym (ok. 71 %). Niemniej istniejący popyt na mieszkania w budynkach
wielorodzinnych będzie wyrażał się 29 % udziałem tych mieszkań w przyroście ogółem.
Struktura przyrostu mieszkań w latach 2000 – 2020 (prognoza)
Lp.
Wyszczególnienie
1.
Miasto
204
1.1.
1.2.
- budownictwo wielorodzinne
- budownictwo jednorodzinne
72
132
175
2011 r. – 2020
r.
380
RAZEM 20002020 r.
759
50
125
100
280
222
537
2000 r..-2005 r. 2006 r.-2010 r.
Lista zadań do realizacji według hierarchii ważności.
Wykaz działań i inwestycji publicznych warunkujących realizację celów rozwoju
lokalnego i ponadlokalnego.
Zadania o charakterze ponadlokalnym
•
•
•
Ochrona wód zlewni rz. Dunajec poprzez realizację przedsięwzięcia pn. Budowa
kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów w zlewni rzeki Biała dopływ Dunajca
Modernizacja drogi wojewódzkiej nr 977 oraz budowa chodników.
Modernizacja dróg powiatowych Lubaszowa – Siepietnica - Siedliska – Pleśna oraz
budowa chodników.
56
•
•
•
•
Rozbudowa i modernizacja LO w Tuchowie i remont
Ponadgimnazjalnych.
Remont budynku szpitala.
Remont Komisariatu Policji.
Remont i rozbudowa obiektów DWD w Jodłówce Tuchowskiej.
czerwiec 2004
Zespołu
Szkół
Zadania o charakterze lokalnym – długoterminowe
•
•
•
•
Budowa, remonty i modernizacje sieci dróg gminnych wraz z budową chodników.
Modernizacja ścieżek rowerowych i szlaków turystycznych oraz budowa platformy
widokowej.
Regulacja rzek i potoków, budowa zbiornika małej retencji w celach turystycznych i
przeciwpowodziowych.
Likwidacja zagrożeń ekologicznych (dzikie wysypiska).
Zadania o charakterze lokalnym – średnioterminowe
•
•
•
•
•
•
•
•
Rozbudowa systemu kanalizacji sanitarnej i modernizacja oczyszczalni ścieków.
Rozbudowa sieci wodociągowej i modernizacja ujęcia wody.
Rekultywacja terenu po wysypisku śmieci.
Budowa placówek oświatowych.
Budowa sal gimnastycznych.
Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego z pływalnią
Remont i modernizacja obiektów sportowych.
Budowa kaplicy cmentarnej.
Zadania o charakterze lokalnym – krótkoterminowe
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Remonty i modernizacja placówek oświatowych.
Zagospodarowanie terenu obok osiedla Centrum dla celów rekreacyjnych miejscowej
ludności.
Renowacja budynku „Sokół” i modernizacja Amfiteatru.
Remont i modernizacja budynków mienia komunalnego.
Przebudowa drogi na osiedlu Centrum.
Budowa ulicy Działkowiczów.
Budowa drogi do terenów przemysłowych.
Budowa parkingów.
Modernizacja chodników i ciągów pieszych.
Budowa boiska przy szkole podstawowej w Tuchowie.
Przy opracowaniu listy zadań do realizacji wg hierarchii ważności kierowano się również
opracowaną wcześniej Strategią Rozwoju Gminy Tuchów na lata 1999-2010 w której
określono następujące kierunki rozwoju gminy:
1. Tworzenie nowych miejsc pracy
Uzasadnienie: Redukcja zatrudnienia w zakładach przemysłowych Tarnowa spowodowała
utratę miejsc pracy również przez mieszkańców gminy Tuchów. W tej sytuacji zmuszeni są
oni do większej aktywności gospodarczej zarówno w sferze rolniczej, jak i pozarolniczej.
Rozwój gospodarczy gminy zależeć będzie głównie zarówno od samych mieszkańców, jak i
odpowiednich działań podejmowanych przez władze administracyjne i samorządowe gminy.
Niezbędna jest przede wszystkim szeroka edukacja z zakresu podejmowania działalności na
własny rachunek (w tym marketingu i promocji) oraz zasad tworzenia i działania grup
producentów (w tym także pomoc organizacyjna); stworzenie warunków dla rozwoju
57
czerwiec 2004
przetwórstwa rolno-spożywczego zarówno przez samych producentów rolnych (produkcja
dużych partii jednorodnego produktu), jak i władze gminy, w gestii, których leży m.in.
opracowanie zasad przyznawania ulg i zachęt dla inwestorów krajowych i zagranicznych.
Cele strategiczne:
1. Rozwój przedsiębiorczości rolniczej
2. Rozwój przedsiębiorczości pozarolniczej
3. Rozwój turystyki i agroturystyki
2. Oświata, rekreacja, sport
Uzasadnienie: Od wieków mieszkańcy Tuchowa doceniają wiedzę i naukę. Już w XV wieku
większość zamieszkujących tu rzemieślników była wykształcona. Wielu mieszkańców
Tuchowa studiowało w Akademii Krakowskiej, a jeden z nich ufundował nawet stypendium
dla dwu uczniów z Tuchowa, szerząc tym samym oświatę w swym rodzinnym mieście. Dużą
wagę przywiązywano tu także do krzewienia kultury fizycznej. Już na początku XX wieku
wybudowano w Tuchowie budynek dla Towarzystwa Gimnastycznego Sokół. Na terenie
gminy poza szkołami podstawowymi istnieją także dwie szkoły średnie: liceum
ogólnokształcące i zespół szkół zawodowych. Stan techniczny wielu z nich jest jednak zły.
Niezbędne, zatem jest podjęcie działań zmierzających do poprawy bazy oświatowej, oraz
zaplecza sportowego i rekreacyjnego.
Cele strategiczne:
1. Budowa i rozbudowa szkół
2. Budowa boisk sportowych z zapleczem
3. Budowa kąpieliska nad rzeką Białą
4. Budowa basenu
3. Infrastruktura
Uzasadnienie: Rozwój infrastruktury jest jednym z celów priorytetowych gminy Tuchów.
Chodzi tu głównie o sieć wodociągową, kanalizację i drogi. Właściwa infrastruktura jest
podstawą realizacji wielu zadań zmierzających do osiągnięcia właściwie wszystkich celów
priorytetowych. gminy. W efekcie służy ona całej społeczności gminy.
Cele strategiczne:
1. Zbudowanie sieci wodociągowej na 80 % obszaru gminy
2. Dokończenie budowy sieci kanalizacji sanitarnej w Tuchowie oraz budowa kanalizacji w
sołectwach: Burzyn, Lubaszowa, Dąbrówka Tuchowska, Siedliska
3. Rozwój infrastruktury drogowej - remonty, modernizacja i budowa dróg i ulic
4. Ochrona środowiska
Uzasadnienie: Przez ochronę środowiska zyskamy poprawę warunków życia, co korzystnie
wpłynie na kondycję obecnych i przyszłych pokoleń. Zachowamy także walory krajobrazu i
dobra kulturowe gminy Tuchów i gmin sąsiednich.
Cele strategiczne:
1. Zbudowanie składowiska odpadów komunalnych, na którym prowadzona będzie
segregacja i częściowa utylizacja odpadów.
2. Ochrona powietrza poprzez likwidację kotłowni węglowych i zamianę na kotłownie
gazowe.
3. Zwiększenie lesistości gminy do poziomu średniej krajowej.
4. Regulacja rzek i potoków.
58
czerwiec 2004
Lista zadań do realizacji według hierarchii ważności.
Hierarchia ważności projektów/zadań lata realizacji 2004 - 2006
Całkowity koszt
projektu (w zł)
Wkład własny
(w zł)
922.872,65
236.993,95
1.350.730,53
352.653,78
855.130,24
233.729,71
10.272.000
2 904 499
Budowa Szkoły Podstawowej w Burzynie
1.377.713
1.377.713
6
Budowa Szkoły podstawowej w Siedliskach
1.757.303
1.526.303
7
Rozbudowa budynku Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w
Karwodrzy
310.000
310.000
Termo modernizacja Szkoły Podstawowej w Łowczowie
200.000
200.000
Budowa Szkoły Podstawowej w Lubaszowej
952.206
952.206
Budowa boiska przy Szkole Podstawowej w Tuchowie
100.000
100.000
2.500.000
1.250.000
Renowacja budynku „Sokoła” i modernizacja Amfiteatru
300.000
300.000
Modernizacja kotłowni Domu Kultury
200.000
200.000
Budowa ulicy Działkowiczów wraz z parkingiem
224.000
224.000
Budowa infrastruktury drogowej na terenach
przemysłowych
90.000
90.000
Budowa chodnika wraz z kanalizacją opadową w ciągu
drogi wojewódzkiej w miejscowości Dąbrówka Tuchowska
492.412
246.205
Budowa chodnika w ciągu dróg powiatowych w Siedliskach,
Burzynie, Karwodrzy i Lubaszowej
180.000
180.000
Zagospodarowanie terenu przy osiedlu Centrum dla celów
rekreacyjnych miejscowej ludności
60.000
60.000
387.000
387.000
809.367
209.367
Lp.
1
2
3
4
5
8
9
10
11
13
14
15
16
17
18
19
20
21
Nazwa zadania
Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchówmiejscowości: Dąbrówka Tuchowska, Siedliska
Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów-ulice:
Okólna, Leśna, Ryglicka
Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w
miejscowościach Piotrkowice, Tuchów-Kielanowice
Budowa kanalizacji - Burzyn, Dąbrówka Tuchowska,
Lubaszowa, Siedliska, Tuchów
Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z
pływalnią
Modernizacja chodników Kolejowa, Szpitalna, Zielona,
Daszyńskiego i Mickiewicza oraz ciągu pieszego od ul.
Jana Pawła II do ulicy Reymonta
Budowa wodociągu dla miasta i Gminy Tuchów w
miejscowości Jodłówka Tuchowska, Tuchów – Okólna,
Długa, Brzozówki, Kolejowa
59
czerwiec 2004
Hierarchia ważności projektów/zadań lata realizacji 2007 – 2013
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15,
Nazwa projektu/zadania
Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów wraz z
modernizacją oczyszczalni ścieków
Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów oraz
modernizacja ujęcia wody w Lubaszowej
Budowa i modernizacja dróg gminnych, parkingów oraz
chodników
Realizacja programu rozwoju gospodarki turystycznej
„Pogórze – odkrywanie tajemnicy”
Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z
pływalnią
Budowa
infrastruktury
drogowej
na
terenach
przemysłowych
Regulacja rzek i potoków w miejscowościach Jodłówka
Tuchowska, Lubaszowa, Siedliska, Karwodrza oraz rzeki
Biała
Realizacja Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Tuchów
Budowa sal gimnastycznych przy szkołach podstawowych i
gimnazjach
Modernizacja Szkoły Podstawowej w Tuchowie
Modernizacja obiektów sportowych w Tuchowie, Burzynie,
Lubaszowej,
Siedliskach,
Łowczowie
i
Dąbrówce
Tuchowskiej
Remont budynków komunalnych – Dom Kultury, OSP
Dąbrówka Tuchowska, Dom nauczyciela Lubaszowa,
przedszkole Siedliska, budynek wielofunkcyjny Jodłówka
Tuchowska
Ochrona zabytków na terenie gminy, cmentarze z I wojny
światowej, kapliczki, zabytkowe kamienice
Oświetlenie dróg, placów i parkingów
Modernizacja Szkoły Podstawowej w Tuchowie
Całkowity koszt
projektu (w zł)
Wkład własny
(w zł)
33.750.000
6.750.000
22.384.500
1.432.000
3.500.000
700.000
20.000.000
4.000.000
6.500.000
975.000
2.000.000
525.000
100.000.000
200.000
5.050.000
1.010.000
2.000.000
1.000.000
200.000
100.000
2.500.000
1.000.000
968.000
968.000
398.000
198.000
250.000
250.000
200.000
100.000
60
czerwiec 2004
IV . REALIZACJA ZADAŃ i PROJEKTÓW
Wybór projektów został dokonany na podstawie następujących kryteriów:
1. Stopnia ważności projektu dla społeczności gminy
2. Stopnia technicznego i organizacyjnego przygotowania projektu
3. Możliwości sfinansowania projektu
4. Wpływu projektu na podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej obszaru,
którego dotyczy
5. Wpływ projektu na rozwój ponadlokalny
W kontekście powyższych kryteriów wyłoniono dwie kategorie projektów. Pierwsza kategoria
realizowana będzie w latach 2004 – 2006 i dotyczy przedsięwzięć najważniejszych,
przygotowanych technicznie i organizacyjnie do realizacji i możliwych do sfinansowania.
Druga kategoria realizowana będzie w latach 2007 – 2013 i dotyczy przedsięwzięć równie
ważnych, lecz nie przygotowanych do realizacji i niemożliwych do sfinansowania.
Wydzielono również zadania nieinwestycyjne („miękkie” projekty).
Wszystkie zadania planowane do realizacji w latach 2004 – 2006 oraz 2007 – 2013 są
zgodne z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego.
61
czerwiec 2004
a.1. Planowane do wykonania w okresie 2004-2006r. zadania inwestycyjne realizowane w oparciu o projekty/przedsięwzięcia z
zakresu infrastruktury technicznej i budownictwa kubaturowego.
I. Przedsięwzięcia/projekty i inwestycje z zakresu: wodociągów i kanalizacji
Przedsięwzięcie/projekt
Lp
Zadanie inwestycyjne
1
2
1.Kanalizacja dla miasta i gminy
Tuchów
1.1
2.1
8
9
10/2005
Gmina Tuchów, ARiMR
Podłącz. 61 gosp.dom., powst. 4 nowych
firm i 2 gospo. agroturyst., nowe miejsca
pracy (4 stałe i 2 sezonowe).
10/2005
Podłącz. 23 gosp.dom., powst. 3 nowych
firm i 10 gospo. agroturyst., nowe miejsca
pracy (5 stałe i 10 sezonowe).
Rozpoczęcie
Zakończenie
3
4
5
6
7
16 322 613,57
Nakłady na
przedsięwzięcie
1991
2010
912 896
Razem na inwestycję
234 432
Budżet JST
05/2004
678 464
SAPARD
922 873
236 994
Budżet JST
05/2004
685 879
SAPARD
10 272 000
2 904 499
Budżet JST
7 367 501
EFRR ze ZPORR
2 164 830
Wydatki ogółem na
przedsięwzięcie
854 245
60 597 643,76
Budowa kanalizacji - Burzyn, Dąbrówka
Tuchowska, Lubaszowa, Siedliska, Tuchów
8 787 912
Budowa wodociągu dla miasta i gminy
Tuchów w miejscowości: Piotrkowice,
Tuchów-Kielanowice
62
Oczekiwane rezultaty
Źródła
finansowania
Budowa kanalizacji dla miasta i gminy
Tuchów-ulice: Okólna, Leśna, Ryglicka
2. Wodociąg dla miasta i gminy Tuchów
Instytucje i podmioty
uczestniczące we
wdrażaniu
Nakłady do
poniesienia
1.2 Tuchów-miejscowości: Dąbrówka
Tuchowska, Siedliska
1.3
Okres realizacji
inwestycji/
przedsięwzięcia
Wartość
przedsięwzięcia
239 134
Budżet JST
615 112
SAPARD
09/2004
12/2006
1 990
2 010
05/2004
05/2004
Gmina Tuchów, Urząd
Marszałkowski
Podłącz. 270 gosp.dom., powst.
4
nowych firm i 2 gospo. agroturyst., nowe
miejsca pracy (4 stałe i 2 sezonowe).
Podłącz. 27 gosp.domowych, powst. 5
nowychfirm i 3 gospo. agroturyst., nowe
miejsca pracy (5 stałe i 6 sezonowe).
1
2
Tuchów w miejscowości: Jodłówka
2.2
Tuchowska, Tuchów - ulice: Okólna, Długa,
Brzozówki, Kolejowa,
czerwiec 2004
3
4
809 367
209 367
Budżet JST
600 000
EFRR ze ZPORR
5
6
7
05/2004
10/2006
8
1. Podłączenie 100 gosp. dom. 2.
Wzrost poziomu zwodociągowania
gminy z 37,2% do 39,04%
II. Przedsięwzięcia/projekty i inwestycje z zakresu: budownictwa kubaturowego
Lp.
Wartość
przedsięwzięcia
Źródła
finansowania
4 817 245
Nakłady na
przedsięwzięcie
1 377 713
1 377 713
Budżet JST
1. Rozbudowa sieci szkół w gminie Tuchów
1.2
Nakłady do
poniesienia
Okres realizacji
inwestycji/
przedsięwzięcia
Rozpoczęcie
Zakończenie
1990
2010
uczestniczące we
wdrażaniu
Termomodernizacja Szkoły Podstawowej w
1.4
Łowczowie
1.5
Rozbudowa budynku Szkoły Podstawowej i
1.6
Gimnazjum w Karwodrzy
63
1 757 303
1 526 303
Budżet JST
231 000
UKFIS
200 000
200 000
Budżet JST
0,00
WFOŚiGW
952 206
952 206
Budżet JST
0
Inne źródła
560 000
560 000
Budżet JST
0
Inne źródła
1. Nauka na jedną zmianę 2.Lepsze
warunki nauczania
3. Lepsze warunki dla nauki
4.Wyższy odsetek uczniów z lepszymi
wynikami w nauce
2005
Gmina Tuchów, Gminna
Administracja Oświaty,
Dyrektor szkoły
2001
2006
Dyrektor szkoły
warunki nauczania
wynikami w nauce
2005
2006
Dyrektor szkoły
1.Zmniejszenie zużycia energii cieplnej
2. Zmniejszenie kosztów ogrzewania
2006
Dyrektor szkoły
warunki nauczania
wynikami w nauce
2006
Dyrektor szkoły
warunki nauczania
wynikami w nauce
2002
Inne źródła
Rozbudowa Szkoły Podstawowej i
1.3 Gimnazjum w Siedliskach – sala
gimnastyczna
2003
2004
1
1.7
1.8
2
Rozbudowa Szkoły Podstawowej w Zabłędzy
Budowa boiska przy Szkole Podstawowej w
Tuchowie
2. Budowa kompleksu sportoworekreacyjnego w Tuchowie
2.1
9 000 000
Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego
wraz z pływalnią
czerwiec 2004
3
4
112 523
112 523
Budżet JST
0
Inne źródła
100 000
100 000
Budżet JST
0
Inne źródła
2 500 000
Wydatki ogółem na
przedsięwzięcie
2 500 000
1 250 000
Budżet JST
1 250 000
UKFiS, EFRR
5
2003
6
2006
2004
2005
2004
2007
7
8
Dyrektor szkoły
warunki nauczania
wynikami w nauce
Dyrektor szkoły
1. Zwiększenie liczby młodzieży
uprawiającej sport
2. Poprawa stanu zdrowia i kondycji
fizycznej dzieci i młodzieży
3. Pożyteczne zagospodarowanie wolnego
czasu
1. Rozwój lokalnego biznesu
2004
2007
Gmina Tuchów, Starostwo (turystycznego)
2. Stworzenie dodatkowych miejsc pracy.
Powiatowe w Tarnowie,
3. Wdrożenie nawyku aktywnego i
UKFiS
pożytecznego spędzania czasu wolnego
III. Przedsięwzięcia/inwestycje pozostałe (z zakresu budownictwa)
Lp.
Wartość
przedsięwzięcia
1.2
1.3
Rozbudowa cmentarza w Tuchowie
Renowacja budynku “Sokół”
Modernizacja Amfiteatru
2. Modernizacja kotłowni gminnych
2.1
Źródła
finansowania
1. Renowacja zabytków. Cmentarze
1.1
Nakłady do
poniesienia
Modernizacja kotłowni Domu Kultury w
Tuchowie
64
532 778
Wydatki ogółem na
przedsięwzięcie
232 778
232 778
Budżet JST
0,00
Inne źródła
200 000
200 000
Budżet JST
0,00
Inne źródła
100 000
100 000
Budżet JST
0,00
Inne źródła
200 000
Wydatki ogółem na
przedsięwzięcie
200 000
200 00
Budżet JST
0,00
Inne źródła
Okres realizacji
inwestycji/
przedsięwzięcia
uczestniczące we
wdrażaniu
Rozpoczęcie
Zakończenie
2004
2007
2003
2006
2004
2007
Gmina Tuchów, Dom Kultury 1. Poprawa stanu technicznego budynku,
2. Nowe pomieszczenia na działalność
w Tuchowie
gospodarczą
2005
2006
Gmina Tuchów, Dom Kultury 1.Poprawa stanu technicznego amfiteatru.
2. Zwiększeni liczby organizowanych
w Tuchowie
imprez kulturalnych
2004
2006
2005
2006
Gmina Tuchów, Parafia św. 1. Nowe miejsca pochówku,
2. Poprawa warunków sanitarnych
Jakuba Ap.
Gmina Tuchów, Dom Kultury 1.Zmniejszenie emisji spalin.
2. Zmniejszenie kosztów ogrzewania
w Tuchowie
czerwiec 2004
IV. Przedsięwzięcia/inwestycje z zakresu: drogownictwa
Lp
Wartość
przedsięwzięcia
1.2
Budowa ulicy Działkowiczów wraz ze
zjazdem
przemysłowych
Budowa chodnika z kanalizacją deszczową w
1.3 ciągu drogi wojewódzkiej w miejscowości
Dąbrówka Tuchowska
2. Oświetlenie ulic, placów i dróg
2.1
2.2
2.3
Źródła
finansowania
1. Drogi gminne (modernizacja drogi, budowa i remonty
chodników)
1.1
Nakłady do
poniesienia
Oświetlenie drogi przy ul. Stawarza i
powiatowej w Lubaszowa, Siedliskach i
Mesznej Opackiej
291 925
Wydatki ogółem na
przedsięwzięcie
101 925
101 925
Budżet JST
-
Inne źródła
90 000
90 000
Budżet JST
-
Inne źródła
100 000
100 000
Budżet JST
-
Inne źródła
227 079,00
Wydatki ogółem na
przedsięwzięcie
176 573,00
81 262,00
Budżet JST
95 311,00
Inne źródła
14 006,00
Oświetlenie drogi w Jodłówce Tuchowskiej
14 006,00
Budżet JST
-
Inne źródła
Dobudowa oświetlenia w ciągu drogi
wojewódzkiej w miejscowości Dąbrówka
Tuchowska
36 500,00
36 500,00
Budżet JST
-
Inne źródła
65
Okres realizacji
inwestycji/
przedsięwzięcia
uczestniczące we
wdrażaniu
Rozpoczęcie
Zakończenie
1990
2006
2004
2006
Gmina Tuchów
1. Poprawa bezpieczeństwa.
zmniejszenie kosztów dojazdu
mieszkańców
2004
2006
Gmina Tuchów
1. Nowe przedsiębiorstwa. 2.Nowe
miejsca pracy. 3.Zwiększenie dochodów
gminy
2004
2006
Gmina Tuchów
1.Usprawnienie komunikacji dla pieszych.
2. Poprawa bezpieczeństwa
1990
2006
2003
2005
Gmina Tuchów, Zarząd Dróg 1.Poprawa bezpieczeństwa
komunikacyjnego.
Powiatowych
2. Zmniejszenie przestępczości.
2003
2005
komunikacyjnego.
Powiatowych
2004
2004
komunikacyjnego.
Powiatowych
2.
czerwiec 2004
a.2. Planowane do wykonania w okresie 2004-2006 r. pozostałe zadania realizowane w oparciu o
projekty/przedsięwzięcia „nieinwestycyjne” i inne.
Cel priorytetowy: TWORZENIE NOWYCH MIEJSC PRACY
Przedsięwzięcie nr 1. Rozwój przedsiębiorczości rolniczej
Cele do osiągnięcia:
1. Stworzenie warunków dla dalszego rozwoju usług i rzemiosła
3. Stworzenie zachęt dla inwestorów krajowych i zagranicznych np. poprzez kilkuletnie ulgi podatkowe
Oczekiwane efekty:
1. Zwiększenie liczby zakładów rzemieślniczych i usługowych
2. Wzrost liczby miejsc pracy
3. Spadek bezrobocia
4. Wyższe wpływy do budżetu gminy
Beneficjenci:
1. Społeczność gminy
2. Pracodawcy
4. Inwestorzy spoza gminy, tworzący nowe miejsca pracy dla mieszkańców gminy
Współpracujący
Nakłady do
poniesienia
[zł]
Źródło środków
4
5
6
7
Rada Gminy
Ośrodek
Doradztwa
Rolniczego (ODR)
Tarnowska Izba
Rolnicza (TIR)
100 000
25% z budżetu gminy, w
75% z instytucji i
organizacji pozarządowych
oraz europejskich
Burmistrz gminy
wykładowcy z
ODR i TIR;
szkoła rolnicza
Lp
Nazwa zadania
Termin
realizacji
Odpowiedzialny
1
2
3
Edukacja z zakresu przedsiębiorczości.
Opracowanie i realizacja programu edukacji
1. mieszkańców nt. rolnictwa ekologicznego.
Organizacja i szkolenia grup producenckich
(organizacji grup producentów, umiejętności pracy
w grupie; przygotowanie oferty promocyjnej;
2. organizacja kanałów dystrybucji, zawarcie umów
kontraktacyjnych; leki i opieka weterynaryjna):
a. Producentów Warzyw i Owoców
b. Producentów Ziemniaka
c. Producentów Trzody Chlewnej
66
Od zaraz do
2013
Od zaraz do
2013
15 000
80% środki własne
producentów, 20 % z
budżetu gminy
1
czerwiec 2004
2
3
d. Pszczelarzy
Od zaraz do 2013
przetwórstwa
pszczelarskich
5
wykładowcy z
Burmistrz gminy ODR i TIR; szkoła
rolnicza
grupy producentów
Członkowie grup
we współpracy z
producenckich
ODR i TIR
począwszy od
utworzenia grup
producentów do
2013
grup Burmistrz gminy
produktów utworzenia
producentów
do
2013
Rozwój infrastruktury technicznej (chłodnie,
3. przechowalnie, urządzenia techniczne)
4. Organizacja
4
6
7
50 000
90% środki
własne producentów, 10%
budżet gminy
Środki pomocowe Unii
Europejskiej, Członkowie
grup producenckich
grupy producentów
we współpracy z
ODR i TIR
Środki pomocowe Unii
Europejskiej, Członkowie
grup producenckich
Przedsięwzięcie Nr 2: ROZWÓJ DZIAŁALNOŚCI POZAROLNICZEJ I PRODUKCYJNEJ
1. Stworzenie warunków dla dalszego rozwoju usług i rzemiosła
2. Stworzenie zachęt dla inwestorów krajowych i zagranicznych np. poprzez kilkuletnie ulgi podatkowe
Oczekiwane efekty:
1. Zwiększenie liczby zakładów rzemieślniczych i usługowych
2. Wzrost liczby miejsc pracy
3. Spadek bezrobocia
4. Wyższe wpływy do budżetu gminy
Beneficjenci:
1. Społeczność gminy
2. Pracodawcy
3. Inwestorzy spoza gminy, tworzący nowe miejsca pracy dla mieszkańców gminy
Lp
Nazwa zadania
1. Opracowanie systemu ulg podatkowych
i zachęt dla inwestorów
2. Inwentaryzacja terenów i obiektów na terenie
gminy, które mogłyby być przeznaczone pod
określone formy działalności gospodarczej
3. Analiza branżowa działalności gospodarczej
firm istniejących na terenie gminy
4. Organizacja kursów i szkoleń z zakresu
prowadzenia działalności gospodarczej na
własny rachunek
67
Termin
realizacji
Odpowiedzialny
Na bieżąco
Burmistrz
gminy
Na bieżąco
Burmistrz
gminy
Na bieżąco
Burmistrz
gminy
Gminne
Na bieżąco
Centrum
Informacji, PUP
Współpracujący
Nakłady do
poniesienia
[zł]
Źródło środków
Budżet gminy
MODR
Izba Rolnicza
Gmina Tuchów
Gmina Tuchów,
PUP, Dom
Kultury
10 000
Środki
pozabudżetowe
Budżet gminy
PUP, środki
uczestników kursów i
szkoleń
Przedsięwzięcie Nr 3:
czerwiec 2004
TURYSTYKA I AGROTURYSTYKA
1. Promocja turystyczna gminy
2. Rozwój infrastruktury turystycznej i agroturystycznej
3. Rozwój istniejących i powstanie nowych gospodarstw agroturystycznych
Oczekiwane efekty:
1. Organizacja 100 nowych gospodarstw agroturystycznych
2. Modernizacja i budowa infrastruktury turystycznej i agroturystycznej
3. Zwiększenie dochodów osobistych rolników
4. Zwiększenie wpływów finansowych do budżetu gminy
Beneficjenci:
1. Właściciele gospodarstw agroturystycznych
2. Społeczność gminy Tuchów
3. Turyści
Nazwa zadania
Lp
1. Edukacja (szkolenia i wyjazdy studyjne)
2.
Katalogi gospodarstw agroturystycznych
(aktualizacja ofert)
Termin
realizacji
Odpowiedzialny
Na bieżąco Rolnicy, MODR
Na bieżąco
Burmistrz
Gminy
Współpracujący
Nakłady do
poniesienia
[zł]
MODR, Tarnowską
Izbą Rolniczą
10 000
MODR, Tarnowską
Izbą Rolniczą
10 000
Cel priorytetowy: OCHRONA ŚRODOWISKA
Cele strategiczne:
1.
2.
3.
4.
68
Zbudowanie systemu segregacja i częściowa utylizacja odpadów.
Ochrona powietrza poprzez likwidację kotłowni węglowych i zamianę na kotłownie gazowe.
Zwiększenie lesistości gminy do poziomu średniej krajowej.
Regulacja rzek i potoków.
Źródło środków
Środki własne
rolników, fundusze
UE
Budżet gminy, Środki
pozabudżetowe
czerwiec 2004
Przedsięwzięcie Nr 1: REALIZACJA PLANU GOSPODARKA ODPADAMI W GMINIE TUCHÓW
1. Likwidacja wysypiska śmieci
2. Wprowadzenie segregacja śmieci i częściowa ich utylizacja
Oczekiwane efekty:
1. Stworzenie warunków odbioru odpadów stałych z terenu gminy
Beneficjenci:
1. Mieszkańcy gminy
2. Zakłady pracy zlokalizowane na terenie gminy
3. Zakłady użyteczności publicznej zlokalizowane na terenie gminy
Lp
Nazwa zadania
Odpowiedzialny Współpracujący
Nakłady do
poniesienia
[zł]
Źródło środków
50 000
Budżet gminy, NFOŚiGW,
WFOŚiGW
2004-2005
Burmistrz
Gminy
Gmina Tuchów
Budowa kompostowni odpadów z
2. systemem zagospodarowania osadów
ściekowych
2005-2008
Burmistrz
Gminy
Gmina Tuchów,
Gminy sąsiednie
2 500 000
Zakup kontenerów do selektywnej zbiórki
3. odpadów oraz wprowadzenie selektywnej
zbiórki odpadów komunalnych
2006-2010
Burmistrz
Gminy
Gmina Tuchów
500 000
1.
69
Techniczne zamknięcie składowiska
odpadów komunalnych w Tuchowie
Termin
realizacji
Budżet gminy, środki
własne podmiotów
NFOŚiGW, WFOŚiGW,
środki pomocowe UE
Budżet gminy, środki
własne podmiotów
NFOŚiGW, WFOŚiGW,
środki pomocowe
czerwiec 2004
b. Planowane do wykonania w okresie 2007-2013 r. zadania inwestycyjne realizowane w oparciu o projekty
/przedsięwzięcia z zakresu infrastruktury technicznej i budownictwa kubaturowego i inne długoterminowe.
Część zadań inwestycyjnych jest kontynuacją realizowanych projektów/przedsięwzięć w latach 2004-2006.
Cel priorytetowy: OŚWIATA, REKREACJA, SPORT w latach 2007-2013
Cele strategiczne:
1. Budowa i rozbudowa szkół
3. Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z pływalnią
Przedsięwzięcie Nr 1: BUDOWA I ROZBUDOWA SZKÓŁ
1. Poprawa warunków nauki dzieci i pracy nauczycieli
2. Poprawa stanu zdrowia dzieci i młodzieży
Oczekiwane efekty:
1. Nauka na jedną zmianę
2. Rozwinięcie kół zainteresowań oraz w efekcie nowocześniejsze wyposażenie pracowni
3. Wyższy odsetek uczniów z lepszymi wynikami w nauce
Beneficjenci:
Uczniowie i nauczyciele szkół podstawowych i gimnazjów w gminie Tuchów
Termin
realizacji
Odpowiedzialny
Współpracujący
1. Budowa Szkoły Podstawowej w Lubaszowej
2007-2008
Burmistrz
Gminy
2007-2013
Burmistrz
Gminy
Dyrektor szkoły
Dyrektor szkoły
Lp
70
Nazwa zadania
Nakłady do
poniesienia
[zł]
Źródło środków
500 000
Budżet gminy,
Kontrakt Wojewódzki
Budżet gminy
czerwiec 2004
Przedsięwzięcie nr 2: Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z pływalnią
Lp.
1.
Nazwa zadania
Termin
realizacji
Budowa stadionu z zapleczem przy
pływalni
2007-2008 Burmistrz Gminy
Gmina Tuchów,
Starostwo Powiatowe
w Tarnowie
Nakłady do
poniesienia Źródło środków
[zł]
9 000 000
Budżety gminy i
starostwa, środki UE
Cel priorytetowy: Infrastruktura
Przedsięwzięcie Nr 1: BUDOWA WODOCIĄGÓW
1. Zaopatrzenie mieszkańców w wodę
2. Poprawa rentowności zakładu ujęcia wody
3. Zbudowanie sieci wodociągowej w całej gminie
Oczekiwane efekty:
1. Poprawa stanu zdrowia ludności gminy
2. Rozwój przedsiębiorczości lokalnej
3. Rozwój agroturystyki
Lp.
1
71
Nazwa zadania
Termin
realizacji
Nakłady do
poniesienia
[zł]
Źródło środków
Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów
wraz z modernizacją sieci i ujęcia wody w
Lubaszowej
2007-2013
Burmistrz Gminy
Tuchów
22 385 000
Budżet gminy,
czerwiec 2004
Cel priorytetowy: OCHRONA ŚRODOWISKA]
Cele strategiczne:
1. Zbudowanie systemu segregacja i częściowa utylizacja odpadów.
2. Ochrona powietrza poprzez likwidację kotłowni węglowych i zamianę na kotłownie gazowe.
3. Zwiększenie lesistości gminy do poziomu średniej krajowej.
4. Regulacja rzek i potoków.
Przedsięwzięcie Nr 1: REALIZACJA PLANU GOSPODARKA ODPADAMI W GMINIE TUCHÓW
1. Likwidacja wysypiska śmieci
2. Wprowadzenie segregacja śmieci i częściowa ich utylizacja
Oczekiwane efekty:
1. Stworzenie warunków odbioru odpadów stałych z terenu gminy
Beneficjenci:
1. Mieszkańcy gminy
2. Zakłady pracy zlokalizowane na terenie gminy
3. Zakłady użyteczności publicznej zlokalizowane na terenie gminy
Lp
Nazwa zadania
Termin
realizacji
Nakłady do
poniesienia
[zł]
Źródło środków
1. Techniczne
zamknięcie
składowiska 2004-2005
odpadów komunalnych w Tuchowie
Burmistrz
Gminy
500 000
Budżet gminy, NFOŚiGW,
WFOŚiGW
2.
Budowa
kompostowni
odpadów
z 2005-2008
systemem zagospodarowania osadów
ściekowych
Burmistrz
Gminy
5 000 000
3. Zakup kontenerów do selektywnej zbiórki 2006-2010
odpadów oraz wprowadzenie selektywnej
zbiórki odpadów komunalnych
Burmistrz
Gminy
1 500 000
Budżet
gminy,
środki
podmiotów
własne
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
środki pomocowe UE
Budżet
gminy,
środki
własne
podmiotów
NFOŚiGW,
WFOŚiGW,
środki pomocowe
72
Czerwiec 2004
V. POWIĄZANIE PROJEKTU/ÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA
TERENIE GMINY
Projekty/zadania inwestycyjne powiązane z wcześniejszą realizacją m.in. przedsięwzięć z
zakresu:
- infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, tj.:
1) Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów w ramach, którego zrealizowano inwestycje pn.:
a. Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów, sieć kanalizacyjna z przyłączami i przepompownią
P1 ( PHARE INRED,)
b. Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów, sieć kanalizacyjna z przyłączami i przepompownią
P1- etap II. (PHARE INRED
c. Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów- etap II (NFOŚiGW oraz WFOŚiGW)
Wodociąg dla miasta i gminy Tuchów w ramach, którego zrealizowano inwestycje pn.:
a. Wodociąg Tuchów - Kielanowice
b. Wodociąg Buchcice
c. Wodociąg Jodłówka Tuchowska – Rzepiennik Strzyżewski
d. Wodociąg Piotrkowice
e. Wodociąg Łowczów
f. Wodociąg Meszna Opacka
g. Tuchów – Klękana Górka
- budownictwa kubaturowego:
a. Budowa hali sportowo-widowiskowej z zapleczem przy SP, w Tuchowie
VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Każdy Projekt jest interwencją w stan obecny, która poprzez wykonanie szeregu
czynności, dostarcza społeczności pewien produkt (np. droga, most, system zaopatrzenia
miejscowości w wodę itp.). Powstanie produktu i oddanie go w ręce społeczności powoduje dla
rozpatrywanej przez nas grupy docelowej pewne rezultaty, wypełnia ich niezaspokojone dotąd
potrzeby, realizując cel bezpośredni Projektu. Zmiana stanu obecnego, spowodowana realizacją
Projektu powoduje również szereg oddziaływań na szerszą niż grupa docelowa grupę
społeczną. Oddziaływania te - zwykle w bardziej długoterminowej perspektywie, 3-5 lat przyczyniają się do poprawy warunków społeczno-ekonomicznych szerszej grupy społecznej
realizując cele ogólne Projektu. Powyższe przedstawia tzw. „Logikę interwencji” Projektu.
Wskaźniki osiągnięcia celów projektu wynikają z „logiki interwencji”.
Poszczególne kategorie wskaźników osiągnięć:
Produkt – bezpośredni, materialny efekt realizacji przedsięwzięcia mierzony konkretnymi
wielkościami (długość kanalizacji, przepustowość stacji uzdatniania wody, długość gazociągu,
oddana do użytku powierzchnia itp.)
Rezultat – bezpośredni wpływ zrealizowanego produktu na otoczenie społeczno – ekonomiczne
uzyskany natychmiast po zakończeniu Projektu (zmniejszenie emisji lub zrzutu zanieczyszczeń,
stworzenie x nowych miejsc pracy)
Oddziaływanie – długofalowe konsekwencje zrealizowanego produktu, wykraczające poza
natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjentów (poprawa poszczególnych parametrów
stanu środowiska naturalnego, zmiana klasy czystości wód powierzchniowych, przyrost lub
utrzymanie miejsc pracy itp.).
73
Czerwiec 2004
Oczekiwane wskaźniki osiągnięć planu rozwoju lokalnego poszczególnych projektów i grup projektów w ramach przedsięwzięć
realizowanych w latach 2004-2006.
1. Przedsięwzięcie pn.: „Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów”
Projekty realizowane w latach
2004-2006
2007-2013
- Budowa kanalizacji – Burzyn, Dąbrówka Tuchowska, Siedliska, Tuchów.
-Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów wraz z modernizacją sieci
- Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów-ulice: Okólna, Leśna, i oczyszczalni ścieków
Ryglicka
- Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów-miejscowości: Dąbrówka
Wskaźniki osiągnięć przedsięwzięcia pn.: „Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów”
Wskaźniki osiągnięć
Źródła informacji
Jednostka
miary
Wartość (narastająco) osiągnięta
po zrealizowaniu projektów w
latach
2004-2006
2007-2013
Wskaźniki osiągnięć oddziaływania
-
poprawa czystości wód powierzchniowych
-
liczba zarejestrowanych podmiotów
gospodarczych
- liczba nowych miejsc pracy utworzonych na
obszarze zdefiniowanym przez beneficjenta (w
okresie 5 lat)
- liczba turystów na obszarze zdefiniowanym
przez beneficjenta (na roku)
Wskaźniki osiągnięć rezultatu
- liczba gospodarstw domowych podłączonych do
sieci
- powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem
do sieci kanalizacji sanitarnej
- liczba osób korzystających z sieci kanalizacyjnej
-
74
ilości nieoczyszczonych ścieków (przyjęcie na
oczyszczalnię)
Pomiary parametrów środowiska naturalnegoWIOŚ w Krakowie o/Tarnów
klasa
II i I
I
Rejestr ewidencji gospodarczej – Urząd Gminy
Tuchów
Szt.
35
100
Dane statystyczne - GUS w Tarnowie, Info. od
przedsiębiorców.
Szt.
50
250
Dane z gospodarstwa agroturystyczne: ODR w
Tuchowie
osób
250
1000
Umowy na odbiór ściek.: ZUK Tuchów
Szt.
360
2750
ha
28
49
osób
3530
12700
3
227
1700
Protokoły odbioru robót, MPZP, dokumentacja
geodezyjna,: UG, ZUK Tuchów
Ewidencja ludności, umowy na odbiór ścieków:
UG Tuchów, ZUK Tuchów,
Raporty z oczyszczalni ścieków -ZUK w
Tuchowie
m /d
czerwiec 2004
Wskaźniki osiągnięć produktu
- długość sieci kanalizacyjnej,
- liczba wybudowanych/zmodernizowanych
przyłączy (przykanalików)
przepompowni ścieków
Protokoły odbioru robót, umowy na odbiór
ścieków, dokumentacja geodezyjna: UG, ZUK
Tuchów
mb
41 370
63 070
Szt.
354
2750
Szt.
4
8
2. Przedsięwzięcie: „Wodociąg dla miasta i gminy Tuchów”
Projekty realizowane w latach
2004-2006
2007-2013
- Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości: Piotrkowice, - Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów wraz z modernizacją
Tuchów-Kielanowice
sieci i ujęcia wody w Lubaszowej
- Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości: Jodłówka
Tuchowska, Tuchów - ulice: Okólna, Długa, Brzozówki, Kolejowa,
- Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości KielanowiceIII etap
- Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości Jodłówka
Tuchowska-Rzepiennik
- Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości Buchcice
Wskaźniki osiągnięć przedsięwzięcia pn.: „ Wodociąg dla miasta i gminy Tuchów”
Wskaźniki osiągnięć
Źródła informacji
Jednostka
miary
Wartość (narastająco) osiągnięta
po zrealizowaniu projektów w
latach
2004-2006
2007-2013
Wskaźniki osiągnięć oddziaływania
-
-
75
liczba zarejestrowanych podmiotów
gospodarczych
liczba nowych miejsc pracy utworzonych na
obszarze zdefiniowanym przez beneficjenta (w
okresie 5 lat)
Rejestr ewidencji gospodarczej – Urząd Gminy
Tuchów
Szt.
5
15
Dane statystyczne - GUS w Tarnowie, Info. od
przedsiębiorców.
Szt.
10
30
liczba turystów na obszarze zdefiniowanym
przez beneficjenta (po roku)
Dane z gospodarstwa agroturystyczne: ODR w
Tuchowie
osób
50
100
czerwiec 2004
Wskaźniki osiągnięć rezultatu
- liczba gospodarstw domowych podłączonych do
sieci wodociągowej
Umowy na dostawę wody: ZUK Tuchów
Szt.
150
450
- liczba osób korzystających z sieci wodociągowej
Ewidencja ludności, umowy na dostawę wody:
UG Tuchów, ZUK Tuchów,
osób
600
1800
mb
15 000
2 700
Szt.
150
450
Wskaźniki osiągnięć produktu
- długość sieci wodociągowej,
przyłączy (przykanalików)
Protokoły odbioru robót, umowy na dostawę
wody, dokumentacja geodezyjna: UG, ZUK
Tuchów
Dla pozostałych projektów/zadań opracowywane są na bieżąco wskaźniki osiągnięć i będą uzupełniane w niniejszym dokumencie w miarę
opracowywania studiów wykonalności dla poszczególnych projektów.
76
czerwiec 2004
VII. PLAN FINANSOWY ROZWOJU LOKALNEGO GMINY TUCHÓW
1. Plan na lata 2004-2006 [w zł]
I. Przedsięwzięcia/inwestycje z zakresu: wodociągów i kanalizacji
Lp
Wartość
przedsięwzięcia
1
2
1.Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów
60 597 643,76
1.1
Tuchów-ulice: Okólna, Leśna, Ryglicka
1.2
1.3
Tuchów-miejscowości: Dąbrówka
Budowa kanalizacji - Burzyn, Dąbrówka
Tuchowska, Lubaszowa, Siedliska, Tuchów
2. Wodociąg dla miasta i gminy Tuchów
8 787 912
2.1 Tuchów w miejscowości: Piotrkowice,
Tuchów-Kielanowice
77
Okres realizacji
inwestycji/
przedsięwzięcia
Plan na lata:
Źródła finansowania
Całkowity Koszt
Rozpoczęcie
Zakończenie
2004
2005
2006
3
4
5
6
7
8
9
1991
2010
1 918 827
5 975 777
5 000 000
Wydatki ogółem na przedsięwzięcie
16 322 613,57
456 438
456 458
0
Razem
912 896
117 213
117 218
0
Budżet JST
234 432
0
0
0
Środki UE
0
0
0
0
Budżet Państwa
0
339 225
339 239
0
Inne: SAPARD
678 464
403 553
519 319
-
Razem
922 873
103 633
133 361
-
Budżet JST
236 994
0
0
0
Środki UE
0
05/2004
05/2004
09/2004
1 990
05/2004
10/2005
10/2005
12/2006
2 010
05/2004
0
0
0
Budżet Państwa
0
299 921
385 958
-
SAPARD
685 879
272 000
5 000 000
5 000 000
Razem
10 272 000
68 000
1 250 000
1 250 000
Budżet JST
2 568 000
204 000
3 750 000
3 750 000
Środki UE
7 704 000
0
0
0
Budżet Państwa
0
0
0
0
Inne
0
609 957
523 904
600 000
2 164 830
6 000
524 341
323 904
Razem
854 245
6 000
148 832
84 302
Budżet JST
239 134
0
0
0
Środki UE
0
0
0
0
Budżet Państwa
0
0
375 510
239 602
SAPARD
615 112
1
2
czerwiec 2004
3
Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów
w miejscowości: Jodłówka Tuchowska,
2.2
Tuchów - ulice: Okólna, Długa, Brzozówki,
Kolejowa,
05/2004
4
10/2006
5
6
7
8
9
-
200 000
600 000
Razem
809 367
-
50 000
150 000
Budżet JST
209 367
-
150 000
450 000
Środki UE
600 000
-
-
-
Budżet Państwa
-
-
-
Inne
II. Przedsięwzięcia/inwestycje z zakresu : budownictwa kubaturowego
Wartość
przedsięwzięcia
Lp
1
2
1. Rozbudowa sieci szkół w gminie Tuchów
1.2
Rozbudowa Szkoły Podstawowej i Gimnazjum
1.3
w Siedliskach – sala gimnastyczna
1.4
1.5
Termomodernizacja Szkoły Podstawowej w
Łowczowie
Okres realizacji
inwestycji/
przedsięwzięcia
Plan na lata:
Całkowity Koszt
Rozpoczęcie
Zakończenie
2004
2005
3
4
5
6
7
8
9
1990
2010
1 444 840
1 330 000
1 160 000,00
4 817 245
790 000
330 000
50 000
Razem
1 377 713
790 000
330 000
50 000
Budżet JST
1 377 713
-
-
-
Środki UE
-
2002
2001
2005
2003
2005
2006
-
-
-
Budżet Państwa
-
-
-
-
Inne
-
393 000
300 000
400 000
Razem
1 757 303
393 000
201 000
268 000
Budżet JST
1 526 303
Środki UE
-
2006
2006
2006
Budżet Państwa
-
-
99 00
132 000
Razem
231 000
-
100 000
100 000
Budżet JST
200 000
200 000
-
100 000
100 000
Środki UE
-
-
-
Budżet Państwa
-
-
-
-
Inne: WFOŚiGW
0,00
2 000
400 000,00
550 000
Razem
952 206
2 000
400 000
550 000
Budżet JST
952 206
-
-
-
Środki UE
0
-
-
-
Budżet Państwa
Inne źródła
1.6
Rozbudowa budynku Szkoły Podstawowej i
Gimnazjum w Karwodrzy
78
2004
2006
237 500
50 000
30 000
Razem
317 500
237 500
50 000
30 000
Budżet JST
317 500
-
-
-
Środki UE
-
-
-
-
Budżet Państwa
-
-
-
-
Inne źródła
-
1
1.7
czerwiec 2004
2
3
Rozbudowa Szkoły Podstawowej w Zabłędzy
2003
4
2006
5
6
7
8
9
22 340
50 000
30 000
Razem
112 523
22 340
50 000
30 000
Budżet JST
112 523
-
-
-
Środki UE
0
Budżet Państwa
Inne źródła
1.8
Budowa boiska przy Szkole Podstawowej w
Tuchowie
2. Budowa kompleksu sportoworekreacyjnego w Tuchowie
2.1
9 000 000
wraz z pływalnią
2004
-
100 000
-
Razem
100 000
-
100 000
-
Budżet JST
100 000
2005
Środki UE
Budżet Państwa
2004
2004
2007
2007
-
-
-
Inne źródła
0
-
1 000 000
1 500 000
2 500 000
-
1 000 000
1 500 000
Razem
2 500 000
-
500 000
750 000
Budżet JST
1 250 000
Środki UE
-
Budżet Państwa
500 000
750 000
Inne: UKFiS
1 250 000
III. Przedsięwzięcia/inwestycje pozostałe (z zakresu budownictwa)
Przedsięwzięcie
Wartość
przedsięwzięcia
Lp
1
2
1. Renowacja zabytków. Cmentarze
1.1
Rozbudowa cmentarza w Tuchowie
Okres realizacji
inwestycji/
przedsięwzięcia
Rozpoczęcie
Zakończenie
Plan na lata:
2004
2005
2006
3
4
5
6
7
8
9
2004
2007
30 000
150 000
300 000
532 778
30 000
50 000
100 000
Razem
232 778
30 000
50 000
100 000
Budżet JST
232 778
-
-
-
2003
2006
Środki UE
Budżet Państwa
Inne źródła
1.2
Renowacja budynku “Sokół”
2004
2007
-
50 000
150 000
Razem
200 000
-
50 000
150 000
Budżet JST
200 000
-
-
-
Środki UE
Budżet Państwa
Inne źródła
79
1
1.3
2
czerwiec 2004
3
Modernizacja Amfiteatru
2005
4
2006
5
6
7
8
9
-
50 000
50 000
Razem
100 000
-
50 000
50 000
Budżet JST
100 000
-
-
-
Środki UE
Budżet Państwa
Inne źródła
2. Modernizacja kotłowni gminnych
2.1
Modernizacja kotłowni Domu Kultury w
Tuchowie
2005
2006
-
100 000
100 000
200 000
-
100 000
100 000
Razem
200 000
-
100 000
100 000
Budżet JST
200 00
-
-
-
Środki UE
Budżet Państwa
Inne źródła
IV. Przedsięwzięcia/inwestycje z zakresu: drogownictwa
Przedsięwzięcie
Wartość
przedsięwzięcia
Lp
1
2
1. Drogi gminne (modernizacja drogi,
budowa i remonty chodników)
1.1
przemysłowych
Okres realizacji
inwestycji/
przedsięwzięcia
Plan na lata:
Rozpoczęcie
Zakończenie
2004
2005
2006
3
4
5
6
7
8
2004
2007
30 000
150 000
300 000
0
50 000
40 000
Razem
90 000
0
50 000
40 000
Budżet JST
90 000
-
-
-
Środki UE
2004
2009
9
Budżet Państwa
Inne źródła
1.2
Budowa ulicy Działkowiczów wraz ze zjazdem
2004
2006
0
51 000
50 925
Razem
101 000
0
51 000
50 925
Budżet JST
101 000
-
-
-
Środki UE
Budżet Państwa
Inne źródła
Budowa chodnika z kanalizacją deszczową w
1.3 ciągu drogi wojewódzkiej w miejscowości
Dąbrówka Tuchowska
80
2004
2005
200 000
292 412
-
Razem
492 412
100 000
146 205
-
Budżet JST
246 205
-
-
-
Środki UE
100 000
146 207
Budżet Państwa
Inne źródła
246 207
1
2
2. Oświetlenie ulic, placów i dróg
2.1
Oświetlenie drogi przy ul. Stawarza i
powiatowej w Lubaszowa, Siedliskach i
Mesznej Opackiej
czerwiec 2004
3
4
5
6
7
8
2004
2007
30 000
150 000
300 000
10 000
30 000
30 000
Razem
90 000
10 000
30 000
30 000
Budżet JST
90 000
-
-
-
Środki UE
2004
2006
9
Budżet Państwa
Inne źródła
2. PLAN NA LATA 2007 – 2013 [ w tys. zł]
Lp.
Nazwa projektów
Nakłady do
poniesienia na
projekt [tys. ZŁ]
1
2
3
1 Tuchów wraz z modernizacją sieci i
oczyszczalni ścieków
2 Tuchów wraz z modernizacją sieci i ujęcia
wody w Lubaszowej
3
Budowa i modernizacja dróg gminnych,
parkingów oraz chodników
81
33 750
22 385
3 500
Źródła
finansowania
4
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Razem
PLAN NA LATA 2007 – 2013 [tys. ZŁ]
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2007-2013
15
8
9
10
11
12
13
14
1 100
3 850
550
950
3 325
475
900
3 150
450
800
2 800
400
1 000
3 500
500
1 000
3 500
500
1 000
3 500
500
5 500
79
185
4 750
99
231
4 500
112
262
4 000
152
354
5 000
330
770
5 000
330
770
5 000
330
770
264
175
613
88
330
175
613
88
374
175
613
88
506
175
613
88
1 100
1 100
1 100
875
875
875
875
0
0
0
6 750
23 625
3 375
0
33 750
1 432
3 342
0
0
4 774
700
2 450
350
0
3 500
1
2
Budowa infrastruktury drogowej na
4 terenach przemysłowych, usługowych i
rekreacyjnych
Realizacja programu rozwoju gospodarki
5 turystycznej „Pogórze – odkrywanie
tajemnicy”
Regulacja rzek i potoków w miejscowościach
6 Jodłówka Tuchowska, Lubaszowa, Siedliska,
Karwodrza oraz rzeki Biała
czerwiec 2004
3
2 000
20 000
100 000
7
wraz z pływalnią
6 500
8
Realizacja Planu Gospodarki Odpadami dla
Gminy Tuchów
5 050
9
Budowa sal gimnastycznych przy szkołach
podstawowych i gimnazjach
82
2 000
4
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
5
6
7
8
9
150
350
150
350
75
175
75
175
75
175
10
11
500
571
2 000
286
500
571
2 000
286
250
571
2 000
286
250
571
2 000
286
250
571
2 000
286
571
2 000
286
571
2 000
286
2 857
100
2 857
100
2 857
2 857
2 857
2 857
2 857
9 900
10 000
488
2 275
0
325
3 250
202
606
9 900 10 000 10 000 20 000 20 000 20 000
10 000 10 000 10 000 20 000 20 000 20 000
488
2 275
0
325
3 250
0
0
0
0
0
202
202
202
202
606
606
606
606
202
1 010
250
202
1 010
250
202
1 010
250
202
1 010
250
250
500
250
500
250
500
250
500
202
1 010
0
0
0
0
0
12
525
1 225
0
0
1 750
4 000
14 000
2 000
0
20 000
200
0
0
99 800
100 000
975
4 550
0
650
6 500
1 010
3 030
0
1 010
5 050
1 000
0
0
1 000
2 000
1
2
czerwiec 2004
3
Modernizacja obiektów sportowych w
Tuchowie, Burzynie, Lubaszowej,
10
Siedliskach, Łowczowie i Dąbrówce
Tuchowskiej
2 500
Modernizacja budynków komunalnych –
Dom Kultury, OSP Dąbrówka Tuchowska,
11 Dom nauczyciela Lubaszowa, przedszkole
Siedliska, budynek wielofunkcyjny Jodłówka
Tuchowska
968
Ochrona zabytków na terenie gminy,
12 cmentarze z I wojny światowej, kapliczki,
zabytkowe kamienice
398
13 Oświetlenie dróg, placów i parkingów
14
Modernizacja Szkoły Podstawowej w
Tuchowie
Razem
83
250
200
4
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
Budżet JST
Środki UE
Budżet państwa
Inne środki
Razem
5
6
7
8
250
250
250
250
400
650
242
400
650
242
400
650
242
300
550
242
0
0
0
242
100
242
98
242
242
0
0
0
100
200
50
100
198
100
0
100
0
0
0
0
50
100
100
100
0
0
0
0
0
3 675
9 400
848
11 177
25 100
0
2 878
6 805
823
10 852
21 358
0
2 717
6 548
773
10 752
20 790
0
2 178
7 051
786
20 202
30 217
0
1 901
6 270
786
20 000
28 957
0
1 901
6 270
786
20 000
28 957
100
200
3 857
9 878
923
11 277
25 936
9
10
11
12
1 000
0
0
1 500
2 500
968
0
0
0
968
198
0
0
200
398
250
0
0
0
250
100
0
0
100
200
19 108
52 222
5 725
104 260
181 315
czerwiec 2004
Przy opracowaniu powyższego planu uwzględniono m.in. LIMITY NA WIELOLETNIE
PROGRAMY INWESTYCYJNE na lata 2003-2006 oraz Budżet Gminy Tuchów za rok 2003
(poniżej)
Gospodarkę finansową gminy Tuchów w roku 2003 przedstawia poniższe sprawozdanie z
wykonania budżetu.
Sprawozdanie Burmistrza Gminy Tuchów z wykonania budżetu gminy za rok
2003
Zawiera części opisowe:
Część I
Część II
Część III
Część IV
- Dochody i wydatki
- Zakład budżetowy
- Inwestycje
- Fundusze specjalne i celowe,
oraz informacja o wykonaniu zadań z zakresu
administracji rządowej.
CZĘŚĆ I
Dochody i Wydatki
SPRAWOZDANIE
Burmistrza Gminy Tuchów z wykonania budżetu za rok 2003.
Opracowanie niniejsze sporządzono na podstawie rocznych sprawozdań finansowych o
wykonanych dochodach i wydatkach budżetowych oraz kosztach i przychodach zakładu
budżetowego, funduszach celowych, środkach specjalnych, przedłożonych do Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Krakowie, zespół w Tarnowie. Działalność finansowa Gminy prowadzona była
w oparciu o Uchwałę Rady Miejskiej w Tuchowie Nr IV/27/03 z dnia 26lutego 2003 roku.
Uchwalony budżet gminy na 2003 r. nie równoważył się. Plan dochodów wynosił 23.036.152 zł,
zaś plan wydatków 24.576.052 zł. Różnica między planem wydatków a dochodów stanowi
deficyt budżetowy w wysokości 1.538.900 zł, który w ciągu roku uległ zmianie. Gmina na 2003
r. przeszła z długiem w wysokości 6.452.531 zł. Przypadające do spłaty kolejne raty
długoterminowej pożyczki zaciągniętej w Narodowym i Wojewódzkim Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej,banku PKO BP, banku BGŻ planowane były jako rozchody
budżetu gminy w łącznej wysokości 1.376.131 zł.
W okresie sprawozdawczym budżet gminy ulegał zwiększeniu i zmniejszeniu. Wg stanu na
31.12.2003 r. po stronie dochodów zamknął się kwotą 23.620.647zł, zaś po stronie wydatków
25.355.065 zł. Zwiększenie budżetu nastąpiło w oparciu o zawiadomienia o przyznaniu
dodatkowych środków na określone zadania zlecone, powierzone, zwiększenie subwencji
wyrównawczej, przyznanie dotacji celowych na usuwanie skutków powodzi na oczyszczalni
ścieków, na drogach, ulicach, dotacji na drogi transportu rolnego, dotacji z funduszu PHARE
oraz wprowadzenie do budżetu ponadplanowych dochodów. Ogółem plan dochodów
w stosunku do Uchwały pierwotnej wzrósł o kwotę 584.495 zł, tj. o 2,53 %, zaś wydatków o
kwotę 779.013 zł, tj. o 3,16%
84
czerwiec 2004
Uchwały Rady Miejskiej zwiększające budżet/wydatki to:
- Uchwała Nr V/53/03 z dnia 26.03.2003r
57.500 zł
- Uchwała Nr IX/84/03 z dnia 27.08.2003r
63.635 zł
- Uchwała Nr XII/115/03z dnia 26.11.2003r
160.000 zł
- Uchwała Nr XII/113/03 z dnia 26.03.2003r
200.000 zł
- Uchwała Nr XIV/127/03z dnia 31.12.2003r
223.683 zł
Uchwały Rady Miejskiej wprowadzające do budżetu dodatkowe środki/ponadplanowe dochody,
dotacje/-na dochody –wydatki to:
- Uchwała Nr V/53/03 z dnia 26.03.2003r
232.350 zł
- Uchwała Nr VIII/74/03 z dnia 18.06.2003r
17.317 zł
- Uchwała Nr X/90/03 z dnia 24.IX.2003r
291.839 zł
- Uchwała Nr XI/98/03 z dnia 29 X. 2003r
67.055 zł
- Uchwała Nr XIV/118/03 z dnia 17.XII.2003r
60.611 zł
Zarządzenia Burmistrza Gminy dokonujące zwiększenia budżetu gminy to:
/dochody, wydatki/
70.746 zł
- Zarządzenie Nr37/B1/03 z dnia 10.03.2003r.
- Zarządzenie Nr83/B11/03 z dnia 30.04.2003r.
38.231 zł
- Zarządzenie Nr112/B16/03 z dnia 22.05.2003r
57.887 zł
61.583 zł
-Zarządzenie Nr126/B17/03 z dnia 12.06.2003r
- Zarządzenie Nr213/B34 /03 z dnia 30.09.2003r
7.200 zł
1.170 zł
901 zł
34.644 zł
29.845 zł
2.394 zł
35.000 zł
780 zł
Uchwały Rady Miejskiej zmniejszające /dochody, wydatki/ to:
- Uchwała Nr IX/85/03
z dnia 27.08.2003r
153.153 zł
- Uchwała Nr XII/116/03
z dnia 26.11.2003r
1.997 zł
-Zarządzenia Burmistrza Gminy dokonujące zmniejszenia budżetu gminy to:
/dochody, wydatki/
- Zarządzenie Nr56/B5/03
z dnia 18.03.2003r
10.469 zł
- Zarządzenie Nr257/B42 /03 z dnia 28.11.2003r
259.439zł
Uchwały Rady Miejskiej zmniejszające budżet / wydatki/ to:
- Uchwała Nr XIV/127/03 z dnia 31.12.2003r
510.300 zł
Wynik wykonania budżetu za okres sprawozdawczy przedstawia się następująco [w zł]:
plan
wykonanie
%
DOCHODY - 23.620.647
23.218.541
98.3
WYDATKI -
24.125.668
95,2
25.355.065
Zobowiązanie budżetu gminy z tytułu zaciągniętych pożyczek na dzień 01.01.2003 r. wynosiło
6.452.531 zł
85
czerwiec 2004
w tym:
NFOŚiGW
w Warszawie
2.157.999 zł
WFOŚiGW Oddział w Krakowie
894.532 zł
Bank Ochrony Środowiska
1.600.000 zł
PKO BP
1.800.000 zł
W okresie sprawozdawczym zostały spłacone raty pożyczek: do WFOŚiGW w Krakowie 276.131 zł,NFOŚiGW w Warszawie - 100.000,kredyty: do BOŚ Tarnów - 300,000 zł, do PKO
BP Tarnów - 700,000,zł. Pobrano pożyczki: z Narodowego Fund.Ochr. Środ. - 882.000 zł,z
WFOŚ - 375.613 zł.Pobranokredyty: z PKO BP- 521.135 zł,z Banku Milenium –519.700 zł
Na dzień 31.12. 2003 r. pozostające zobowiązanie budżetu gminy z tytułu pobranych
pożyczek i kredytów wynosi 7.374.848 zł
W oparciu o powyższe uchwały zmiany w budżecie przedstawiają się następująco:
I . Plan wg uchwały budżetowej
Nr IV/27/03 z dnia 26 lutego 2003 roku na dzień 01.01.2003 r.
dochody – 23.036.152zł.
wydatki – 24.576.052 zł.
II. Zmiany zwiększające
lub zmniejszające przez Radę Gminy w trakcie roku budżetowego
dochody – +514.022 zł.
wydatki – +708.540 zł.
III Zmiany zwiększające
/zmniejszające/ budżet wprowadzone Zarządzeniami Burmistrza Gminy
dochody – + 70.473 zł.
wydatki - + 70.473 zł
V. O g ó ł e m budżet po zmianach na 31. 12. 2003 r.
dochody – 23.620.647 zł.
wydatki – 25.355.065 zł.
=============================================================
Wynik wykonania budżetu gminy.
I . Rozliczenie wyniku budżetowego za rok sprawozdawczy:
Wyszczególnienie
Plan
Wykonanie
Wskaźnik
%
w zł
Sfinansowanie
niedoboru budż.
1 . Dochody ogółem
23.620.647
23.218.541
98.3 %
2 . Wydatki ogółem
25.355.065
24.125.668
95,2 %
3 . Wynik /1 – 2 /
- 1.734.418
907.127
4 . Saldo przychody i rozchody związane z finansowaniem niedoboru - 1.135.096
z tego:
Przychody:
- inne źródła
- zaciągnięte pożyczki
- zaciągnięte kredyty
Rozchody:
- spłata rat pożyczek
- spłata rat kredytów
-
2.511.227
212.779
1.257.613
1.040.835
1.376.131
376.131
1.000.000
86
czerwiec 2004
5 . Rozliczenie wyniku budżetu gminy narastająco wg bilansu z wykonania budżetu gminy na
dzień 31.12.2003 r.
a/ skumulowany niedobór budżetu gminy za rok 2002
na 31.12. roku poprzedniego
6.387.230
b/ zwrot dotacji celowej c/ wynik budżetu gminy za rok sprawozdawczy
908.416
d/ wynik budżetu gminy narastająco
na 31.12. roku sprawozdawczego - niedobór 7.295.646
e/ zobowiązania budżetu gminy z tytułu zaciągniętych pożyczek
i kredytów na 31 grudnia roku sprawozdawczego 7.374.848
z tego:
pożyczki z lat ubiegłych 3.934.013
(WFOŚiGW – 994.014, NFOŚiGW – 2.939.999
kredyty zaciągnięte w roku sprawozdawczym 3.440.835
(PKO BP – 1.621.135 BOŚ – 1.300.000,Bank Milenium-519.700)
Rezerwa budżetowa w kwocie
na:
63.341 zł została w całości rozpracowana z przeznaczeniem
- roboty publiczne –
6,616 zł
- ulice ,drogi 2.350 zł
- administracja- oplaty ,składki – 2.400 zł
- kluby sportowe LKS Tuchovia - 2.250 zł
- dofinansowanie środków na remonty szkół
- Szkoła Podstawowa Lubaszowa – 2.500 zł
- Szkoła Podstawowa Zabłędza - 2.500 zł
- dofinansowanie kosztów funkcjonowania Powiatowego Urzędu Pracy,
filia w Tuchowie- 3.408 zł
- koszt postępowania sądowego i prokuratorskiego /mienie komunalne/ - 2.077 zł
- oświetlenie uliczne 19.240 zł
- gimnazjum Nr2
20.000 zł
87
czerwiec 2004
Wykonanie dochodów w poszczególnych działach i odchylenia wpływów od planu obrazuje
poniższe zestawienie:
Wykonanie dochodów w/g poszczególnych działów
%
Odchylenia od
wskaźn
planu
ik
/zł /
wykona
+,nia
3
4
5
Dział
NAZWA
1
2
010
020
Rolnictwo i łowiectwo
Leśnictwo
102.316
1.000
127.171
1,000
127.746
341
100,4
+ 575
- 659 34,1
400
Wytwarzanie
i
zaopatrywanie
w
energię
elektryczną,gaz i wodę
Transport i łączność
Gospodarka
mieszkaniowa
Administracja
Publiczna
Urzędy
naczelnych
organów
władzy
państwowej , kontroli i
ochrony prawa oraz
sądownictwa
Bezpieczeństwo
publiczne i ochrona
przeciw pożarowa
Dochody od
osób
osób
prawnych,od
fizycznych i od innych
jednostek
nie
posiadających
osobowości prawnej
Różne rozliczenia
Oświata i Wychowanie
Opieka Społeczna
Edukacyjna
opieka
wych.
Gospodarka
komunalna
i ochrona środowiska
Kultura
Fizyczna
i
Sport
Ogółem
432.240
432.240
391.669
-40.571
748.979
507.008
723.626
507.008
433.004
-290.622
127.680
2.270
127.482
48.000
127.335
48.000
-147
-
300
300
300
-
4.397.504
4.445.487
4.315.241
-130.246
13.217.224
35.502
1.688.281
146.561
13,309.830
122.801
1,695.759
170.043
13.307.502
117.564
1.690.360
167.726
-2.328
-5.237
-5.399
-2.317
2.105.095
1.867.700
1.940.311
+72.611
44.434
+2.234
23.218.541
-402.106
600
700
750
751
754
756
758
801
853
854
900
926
DZIAŁU
Wykonanie
/ zł /
Plan po zmian.
Plan
na
w/g stanu
pocz.2003 roku
na 31.12.2003r
31.200
23.036.152
42.200
23.620.647
90,6
100,0
59,8
99,8
100,0
100,0
97,0
99,9
95,7
99,6
98,6
103,8
105,2
98,3
Z powyższego zestawienia wynika, że w wyżej wymienionych działach występują odchylenia
wpływów od planu zarówno dodatnie jak i ujemne. Analizując wykonanie dochodów w
88
czerwiec 2004
poszczególnych działach, a w nich źródła dochodów gminy, ich realizacja przedstawia się
następująco:
W Y D A T K I
GMINA Tuchów pod względem wykonanych wydatków jest zaliczona do największych gmin w
powiecie tarnowskim .Zajmuje także I miejsce pod względem dokonanych wydatków
inwestycyjnych. Obsługę budżetu gminy prowadzi jednostka budżetowa- Urząd Gminy. W skład
budżetu gminy Tuchów wchodzi 21jednostek budżetowych,1 zakład budżetowy , 1 środek
specjalny ,1 fundusz. Wymaga to wzmożonej czujności ,aby przepływ środków finansowych
pomiędzy wszystkimi instytucjami był prawidłowy i zgodny z obowiązującymi w tym zakresie
przepisami.
Z roku na rok ze względu na obowiązujące prawo w Unii Europejskiej wzrastają wymagania
wobec administracji publicznej w celu dostosowania się do obowiązujących standardów
unijnych. Wzrastają także zadania a w ślad za tym nie napływają pieniądze.
O G Ó Ł E M wydatki budżetowe za 2003 rok
Plan
25.355.065
Wykonanie
24.125.668
%
95.2
Z tego wydatki:
Plan
Wykonanie
a). majątkowe
6.125.990
w tym inwestycyjne
6.105.727
b). bieżące
19.229.075
w tym:
- wynagrodzenia
i pochodne od wynagrodzeń
10.353.195
- dotacja dla gospodarki
151.232
pozabudżetowej
- dotacje dla przedszkoli
79.184
niepublicznych
- dotacje dla instytucji kultury
534.470
- wydatki na obsługę długu
350.875
- pozostałe wydatki utrzyman.
7.760.119
%
5.160.571
5.142.207
18.965.097
84,2
84,2
98,6
10.319.217
151.232
99,7
100,0
79.184
534.470
315.820
7.565.174
100,0
100,0
89,9
97,5
89
Wykonanie finansowe
poniższe zestawienie:
wydatków
czerwiec 2004
budżetowych w poszczególnych
Plan
pocz.2003
roku
Plan
po
na zmian.
Wykonanie
w/g stanu
na 31.12. 2003 / zł /
r.
obrazuje
% wskaźnik
wykon.
Zadań
Dział
NAZWA
1
2
3
4
5
510.021
Rolnictwo i łowiectwo
Leśnictwo
1.000
Wytwarzanie
i
zaopatrywanie w energię 449.800
elektryczną, gaz i wodę
522.826
438.933
83,95
1.000
873
87,27
464.515
463.929
99,87
600
Transport i łączność
550.740
1.357.771
1.353.172
99,66
700
Gospodarka mieszkaniowa
49.400
55.717
53.188
95,46
710
Działalność usługowa
65.000
64.515
64.438
99,88
750
2.238.507
2.227.528
2.145.861
96,33
2.270
48.000
48.000
100,00
120.660
125.760
122.971
97,78
347.385
350.875
315.320
89,87
758
Administracja Publiczna
Urzędy
naczelnych
organów
władzy
państwowej , kontroli
i
hrony
prawa
oraz
sądown.
Bezpieczeństwo publiczne
i
ochrona
przeciw
pożarowa
Obsługa
długu
publicznego
Różne rozliczenia
63.641
-
- 90
-
801
Oświata i wychowanie
10.415.862
10.768.961
10.538.619
97,86
851
Ochrona Zdrowia
98.270
113.270
106.600
94,11
853
Opieka Społeczna
2.069.370
2.074.426
2.073.067
99,93
854
Edukacyjna
wychowawcza
749.421
774.747
773.646
99,94
5.577.607
4.799.594
86.05
534.470
100,00
010
020
400
751
754
757
DZIAŁU
działach
opieka
900
Gospodarka komunalna i
6.019.032
ochrona środowiska
921
Kultura i ochrona dziedz.
535.870
926
Kultura fizyczna i sport
290.103
293.077
293.077
100,00
24.576.052
25.355.065
24.125.668
95,2
Ogółem
534.470
90
czerwiec 2004
Jak wynika z powyższego zestawienia na przestrzeni całego roku należało dokonywać
szeregu zmian w planach finansowych,by móc zrealizować nakreślone Uchwałą Budżetową
zadania. Szczególne trudności jednostka napotykała w ustalonych terminach związanych ze
spłatą rat kredytów, pożyczek,zapłatą za roboty remontowo –budowlane, kiedy w grę wchodziły
wysokie kwoty ponoszonych wydatków.
Nie wykonanie ogółem planowanych wydatków w 100 % ma po części związek z wpływem
faktur dotyczących roku 2003 za dostarczoną energię elektryczną, opał, wodę, gaz, świadczone
usługi telekomunikacyjne i inne w m-cu styczniu 2004 r., brakiem spływu planowanych dotacji na
określone zadania, przyznanej pożyczki jak i również brakiem fizycznym środków z uwagi na
niewykonanie planowanych dochodów budżetowych, tj. przede wszystkim z mienia
komunalnego jak i udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wynikłe zobowiązania z rozliczenia rocznego przypisane są na odpowiednich kontach
rozrachunkowych – Zespołu 2 i wynoszą 1.810.404 zł, z tego:
Urząd Gminy – 1.110.677zł ( zobowiązania niewymagalne),
Gminna Administracja Oświaty – 673.980 zł (w tym zobowiązania wymagalne-55 zł),
Ośrodek Pomocy Społecznej – 25.747 zł, ( zobowiązania niewymagalne)
Reasumując powyższą informację - wykonane wydatki z zakresu administracji rządowej na
zadania zlecone i powierzone w roku 2003 przekroczyły przyznaną dotację o 180.533 zł.
Cała brakująca kwota została pokryta ze środków samorządowych.
VIII. SYSTEM WDRAŻANIA
WDROŻENIE PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Wdrożenie obejmować będzie następujące etapy:
• Zatwierdzenie Planu Rozwoju Lokalnego przez Radę Miejską w Tuchowie.
• Realizacja poszczególnych projektów
Odpowiedzialni za wdrażanie planu:
• odpowiedzialny za realizację programu – Burmistrz Gminy Tuchów.
• koordynacja realizacji programu – Z-ca Burmistrza Gminy Tuchów
• realizacja priorytetów – kierownicy odpowiednich komórek kompetencyjnych (referatów
Urzędu Gminy)
• realizacja projektów – pracownicy referatów lub innych komórek Urzędu Gminy zgodnie z
posiadanymi kompetencjami
IX. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ
MONITORING PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Monitoring jest to proces systematycznego zbierania i analizowania ilościowych
i jakościowych informacji na temat wdrażania projektów i całego programu w aspekcie
finansowym i czasowym. Proces monitoringowy wdrażania planu przebiegał będzie następująco:
• koordynatorem procesu monitoringowego będzie Z-ca Burmistrza Gminy
• monitoring bieżący będzie prowadzony przez osoby odpowiedzialne za wdrażanie
poszczególnych elementów planu
• spotkania monitoringowe dotyczące realizacji poszczególnych priorytetów będą
organizowane raz na kwartał pod przewodnictwem koordynatora tj. Z-cy Burmistrza Gminy.
W spotkaniach uczestniczyć będą kierownicy odpowiedzialni za realizację poszczególnych
priorytetów oraz przedstawiciele Komisji
91
•
•
czerwiec 2004
spotkanie monitoringowe dotyczące realizacji całego programu organizowane będzie jeden
raz w roku w czwartym kwartale. Przewodniczył takiemu spotkaniu będzie Burmistrz Gminy
spotkanie sprawozdawcze przed Radą Gminy odbywać się będzie w czwartym kwartale
każdego roku
PUBLIC RELATIONS
Promocja planu oraz budowanie poziomu akceptacji społecznej dla jego realizacji będzie
ważnym przedsięwzięciem w procesie wdrażania. Public relations wewnątrz gminy obejmować
będzie:
• publikacje w lokalnym czasopiśmie „Tuchowskie Wieści” zawierające informacje o
priorytetach i działaniach planu rozwoju lokalnego
• przekazanie skróconej wersji planu wszystkim sołtysom w celu upowszechnienia
informacji wśród mieszkańców
• zorganizowanie serii spotkań z grupami mieszkańców, którzy brali udział w spotkaniach
konsultacyjnych w trakcie opracowywania planu, tj. z rolnikami, przedsiębiorcami,
organizacjami pozarządowymi, młodzieżą, członkami Komisji Rady Miejskiej.
• przekazywanie informacji o efektach wdrażania planu w trakcie corocznie
organizowanych zebrań sołeckich
Public Relations na zewnątrz gminy odbywał się będzie poprzez:
• umieszczenie informacji o planie na stronie internetowej gminy
• przekazanie egzemplarza dokumentu do Starostwa Powiatowego w Tarnowie w celu
jego upowszechniania
• promocja planu na spotkaniach i imprezach powiatowych i regionalnych.
Dziękujemy wszystkim tym, którzy czynnie brali udział przy tworzeniu niniejszego
opracowania, za Ich wysiłek oraz wniesienie wielu cennych uwag i wskazówek.
Zespół Zadaniowy
Tuchów czerwiec, 2004
92

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów

Transkrypt

Podobne dokumenty

Zachęcamy do zapoznania się z informacją prezesa

Zobacz sprawozdanie z działalności MRGT w latach 2011

XVIII MKP w Tuchowie

MAPA - cała trasa biegu

Regulamin-MKP-SM-2016 - Szkoła Muzyczna I st. w Tuchowie

Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego

pobierz regulamin

pobierz regulamin

Projekt uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru