Widzę, słyszę, czuję i smakuję

Izabela Hejne – Krystosiak
nauczyciel języka polskiego
Szkoła Podstawowa nr 23
w Warszawie
Temat: Widzę, słyszę, czuję i smakuję.....świat.
Lekcja jest jedną z pierwszych jednostek wprowadzających w klasie IV pojęcie środków
obrazowania poetyckiego i kształcących ich rozpoznawanie i użycie zarówno w wierszu, jak i w
mowie potocznej. Jednostka dwugodzinna.
I.
Cele operacyjne
• Uczeń zna zmysły, jakimi człowiek rozpoznaje różnego rodzaju bodźce ł wrażenia
płynące ze świata zewnętrznego
• Rozpoznaje i nazywa czynności dokonywane za pomocą różnych zmysłów
• Umie konstruować notatkę skojarzeniową ( za pomocą rysunku )
• Zna pojęcie związku frazeologicznego i potrafi go zbudować w związku z określonym
tematem.
II.
Metody
Praca z tekstem, dyskusja, metody aktywne przy układaniu notatki skojarzeniowej, praca w
grupach.
Środki
III.
Teksty: dla każdego ucznia
„ W ogródku Ani"
K. Iłłakowiczówna „ Słowik i Księżyc"
duży arkusz papieru, mazaki.
IV.
Przebieg lekcji.
1. Zapoznanie uczniów z tekstem „ W ogródku Ani" w sposób dowolny ( piękne czytanie przez
nauczyciela lub uzupełnianie przez uczniów w powielonym tekście, wybranych, trudnych
ortograficznie luk w wyrazach.)
2. Jak Ania poznawała kwiat ? - analiza tekstu mająca na celu uświadomienie uczniom roli
zmysłów w odbieraniu otaczającej nas rzeczywistości.
Polecenie l
Podkreśl w tekście wyrazy, które mówią o tym, jak Ania poznawała kwiat, który wyrósł za jej
oknem.
Polecenie 2
Zastanów się i odpowiedz, jakie zmysły biorą udział w poznawaniu świata przez człowieka.
(ustnie)
3. Zanotowanie w zeszytach przedmiotowych tematu lekcji. T.
Widzę, słyszę, czuję i smakuję ... świat.
4. Zapis spostrzeżeń poczynionych podczas analizy tekstu w formie notatki.
Notatka
Ania poznawała kwiat za pomocą zmysłów
wzrok
- zobaczyłam
czerwony wysoki
kwiat
był kruchy i
delikatny
słuch
dotyk
- płatki szumiały wyczułam
unerwienie listków
kwiat szepnął
- dotknęłam
łodyżki - był
kruchy i delikatny
węch
pachniał
intensywnie
roztaczał słodką
woń
Smak
nektar smakował
jak miód
Polecenie
Nazwij czynności jakie można dokonać wykorzystując różne zmysły ( ustnie )
Czynności: można patrzeć, słuchać, dotykać, wąchać, smakować.
5. Zapoznanie uczniów z wierszem K. Iłłakowiczównej „ Słowik i Księżyc"
6. Analiza wiersza - ułożenie notatki skojarzeniowej dotyczącej treści wiersza.
Polecenie 1.
Na arkuszu papieru narysuj elementy wiersza określone rzeczownikami
( na rysunku pojawiają się drzewo, słowik siedzący na gałęzi, księżyc, ropucha )
Polecenie 2
Nazwij czynności wykonywane przez słowika, księżyc, ropuchę i zaznacz je na rysunku.
Słowik
gwiżdże
i kląska
księżyc przelewa
się po gałęziach
Ropucha otwiera
krągłe oko
7. Kształtowanie wyobraźni językowej ucznia budowanie dalszego łańcucha skojarzeń.
Polecenie
Zastanów się i dorysuj:
- co jeszcze mogła usłyszeć żaba i co zobaczyć ? co
czuł, widział słowik ? co widział księżyc ? itp.
8. Ćwiczenia kształcące umiejętność obserwowania i opisywania rzeczywistości.
Ćwiczenie 1.
Określ zmysły które pomogą ci opisać krajobraz:
- słodko pachnąca łąka-zmysł.........................................
chropowata kora drzew-zmysł......................................
szumiące morze-zmysł..................................................
różnobarwne liście - zmysł..............................................
rosa na trawie- zmysł......................................................
Ćwiczenie 2. (praca w dwuosobowych zespołach)
Wyobraź sobie, że z niewidomym przyjacielem wybrałeś się na spacer po parku (jesiennym,
zimowym itp.)
Opisz mu szczegółowo wszystko to, co widzisz, a on wzbogaci twój opis o wrażenia
słuchowe i dotykowe.
Waszą wspólną pracę zanotujcie w zeszycie pod hasłem:
widzę.............................
czuję..............................
słyszę............................
Przedstawienie ćwiczenia przez chętne zespoły uczniów i omówienie wykonanie zadania. 9.
Podsumowanie lekcji i ocena pracy uczniów, wypełnienie arkuszy ewaluacji. Praca domowa.
Napisz dalszy ciąg opowiadania o zaczarowanym kwiecie, który wyrósł w ogródku Ani.
Załącznik nr l.
Dziś w moim ogródku rozkwitł czerwony wysoki kwiat. Zobaczyłam go przez okno, gdy
odsłaniałam zasłony. Pachniał tak intensywnie, że czuć go było w całym pokoju. Płatki szumiały
cichutko, gdy owady przeciskały się pomiędzy nimi. Nektar zbierany przez pszczoły roztaczał
słodką woń i smakował jak miód. Kwiat był kruchy i delikatny, pod palcami wyczuwałam
unerwienia jego listków. Gdy dotknęłam łodyżki kwiat przestraszony szepnął: nie zrywaj mnie
Aniu......... jestem zaczarowaną księżniczką.
Jak Ania poznawała kwiat
wzrok
słuch
dotyk
węch
Smak
Załącznik nr 2.
K. Iłłakowiczówna „ Słowik i księżyc'
Słowik gwiżdże i kląska
wśród drzewa
Księżyc się po gałęziach
przelewa
Krągłe oko otwiera
ropucha
Nie wie - patrzeć ma teraz
czy słuchać ?
l. Narysuj notatkę skojarzeniową związaną z wierszem.
Załącznik nr 3.
Temat: Widzę słyszę, czuję i smakuję ..............świat.
Wypełnij arkusz oceniający lekcję i swój udział w zajęciach. W
punkcie l i 4 zaznacz tylko jedną odpowiedź.
1. Dzisiejsza lekcja była :
bardzo ciekawa, ciekawa, nieciekawa
2. Na dzisiejszej lekcji nauczyłem się :
3. Po dzisiejszych zajęciach będę wiedział:
4. Na dzisiejszej lekcji pracowałem :
- bardzo aktywnie
- od czasu do czasu
w ogóle nie pracowałem
imię i nazwisko
klasa
data zajęć