spawanie lukowe
Transkrypt
spawanie lukowe
Spawanie łukowe za pomocą spawarki transformatorowej lub inwertorowej. Spawanie łukowe jest to proces łączenia metalowych elementów przy zastosowaniu spawarki elektrycznej. W trakcie tego procesu wytwarza się łuk elektryczny w szczelinie pomiędzy łączonymi elementami metalowymi a metalową elektrodą. W wyniku tego powstaje bardzo wysoka temperatura rzędu 3000 o C co powoduje stopienie się krawędzi metalowych elementów i elektrody w jedną całość. Podczas tego procesu na powierzchni spawu tworzy się warstwa ŜuŜla powstającego w wyniku topienia się i utleniania elektrody. Warstwę tą usuwa się następnie za pomocą specjalnego młotka spawalniczego. Elektroda składa się z rdzenia – jest to drut wykonany z tego samego materiału co elementy łączone oraz z otuliny pełniącej rolę antyutlenicza. Ze względu na rodzaj otuliny elektrody dzielimy na rutylowe – stosowane do bieŜących napraw zasadowe - do spawania elementów poddawanych duŜym obciąŜeniom takich jak konstrukcje stalowe ( elektrod tych uŜywa się w spawarkach na prąd stały) Spawanie łukowe ma zastosowanie w: - kowalstwie artystycznym, - ślusarstwie, - łączeniu duŜych metalowych elementów lub elementów grubości większej niŜ 1,5 mm. Zaletami tej metody łączenia elementów metalowych są : - oszczędność, - duŜa wytrzymałość spoin, - moŜliwość łączenia elementów stalowych lub wykonanych ze stali nierdzewnej, - moŜliwość naprawy elementów Ŝeliwnych. Spawarka transformatorowa Spawarka transformatorowa to urządzenie słuŜące do wytworzenia łuku elektrycznego uwalniającego olbrzymie ilości ciepła (temperatury rzędu 3000 o C ) pozwalającego na stopienie metali Ŝelaznych i połączenie ich z metalem o podobnych właściwościach. Zasadniczą częścią spawarki jest transformator zasilany napięciem 230V lub 400 V. Dostarcza on prądu o niskim napięciu (45-60 V), ale o bardzo duŜym natęŜeniu (40-350 A). Jeden z biegunów transformatora jest połączony z zaciskiem masy, drugi zaś z zaciskiem elektrody. Rys. 1 Transformator spawalniczy Telwin PRO-ARC TS-160/1-3 Polecane produkty : Transformator spawalniczy Transformator spawalniczy Transformator spawalniczy Transformator spawalniczy Transformator spawalniczy Transformator spawalniczy Transformator spawalniczy PRATICA 152 NORDICA 4.161 PRO-ARC TS-130/1 PRO-ARC TS-160/1-4 NORDICA 4.185 NORDIKA 3250 ARTIKA 270 Budowa spawarki transformatorowej a. wyłącznik b. regulator natęŜenia prądu c. uchwyt elektrody d. uchwyt masy e. maska ochronna Spawarka inwertorowa Spawarka inwertorowa to urządzenie zasilane napięciem 230 V, które dostarcza prąd o natęŜeniu 40-200 A. Zaletą spawarki inwertorowej jest jej mała waga i duŜa sprawność. Niektóre modele posiadają opcjonalnie moŜliwość spawania metodą TIG (spawanie elektrodą wolframową w osłonie gazu), dającą mocny i trwały spaw. Rys. 2 Spawarka inwertorowa Telwin TECNICA 144 ACX Polecane produkty : Spawarka inwertorowa TECNICA 144 ACX Spawarka inwertorowa TECNICA 164 Średnice elektrod i natęŜenie prądu w zaleŜności od grubości spawanego metalu Grubość metalu Średnica elektrody NatęŜenie prądu 0,8 – 1,4 mm 1-2 mm 2-3 mm 3-4 mm 4-10 mm 1,6 mm 2 mm 2,5 mm 2,5 mm lub 3,25 mm 3,25 mm lub 4 mm 35 – 52 A 52 – 75 A 75 – 100 A 100 – 132 A 132 175 A NatęŜenie prądu waha się w zaleŜności od pozycji spawania: - poziomo: patrz tabela, - na górze: mniejsze o ok. 10%, - na dole: większe o ok. 15%. Przygotowanie materiału Podstawowe zasady • • • • • • • Elementy które chcemy połączyć muszą być czyste i wolne od rdzy. NaleŜy oczyścić je szczotką stalową i odtłuścić rozpuszczalnikiem. Ściskamy spawane części zaciskami śrubowymi Dobieramy elektrodę o średnicy odpowiadającej grubości spawanych elementów (patrz tabela powyŜej). Wkładamy elektrodę w uchwyt. Sprawdzamy, czy elektroda jest dobrze zamocowana. Mocujemy zacisk masy na spawanych elementach. Ustawiamy natęŜenie prądu odpowiednio od średnicy elektrody. Zakładamy rękawice, maskę ochronną i grube ubranie. Przyjmujemy wygodną pozycję. Wzbudzenie łuku elektrycznego • • • • Włączamy spawarkę. Chroniąc twarz maską, przesuwamy elektrodę po spawanych częściach na przestrzeni 1-2 cm, tak aby wytworzyła się iskra. Oddalamy elektrodę o 4-5 mm, Ŝeby wzbudzić łuk. PrzybliŜamy elektrodę na 2-3 mm i rozpoczynamy spawanie. Technika spawania Pozycja elektrody • • • • • • Długość łuku musi być stała i mniej więcej równa średnicy elektrody. Spawamy, ciągnąc elektrodę do siebie. Powinna być nachylona pod kątem 60 o. Opuszczamy rękę w miarę zuŜycia elektrody. Manipulujemy elektrodą w taki sposób, by otrzymać spaw o szerokości 1,5-2 razy większej od jej średnicy. Dobry spaw powinien być lekko wypukły, o równej szerokości i nieco falisty. Jeśli będziemy pracować zbyt szybko, spaw będzie wąski i punktowy. Jego nieregularność spowoduje osłabienie złącza. Jeśli spawanie jest przeprowadzane zbyt wolno, kształt spawu jest na tyle wypukły, Ŝe zachodzi obawa jego deformacji. Podstawowe zasady • • • • Spaw wykonujemy elektrodą przesuwaną dość wolno, bez dotykania spawanych elementów. Po zakończeniu spawania ostukujemy spoinę młotkiem, by usunąć ŜuŜel tworzący czarną skorupę na spawie. Oczyszczamy spaw drucianą szczotką i korygujemy ewentualne ubytki. Wyrównujemy spaw pilnikiem lub szlifierką kątową. Rys. 3 Szlifierka kątowa WORX WU 721.1 Polecane produkty : Szlifierka kątowa Szlifierka kątowa Szlifierka kątowa Szlifierka kątowa Szlifierka kątowa Szlifierka kątowa FDAG-750 FDAG-880 WU 708.1 WU 709.1 WU 721 WU722.1 AGM1027 AGM1028 WORX WORX WORX WORX JeŜeli uŜywamy dodatkowego pręta do spawania, nie przesuwamy elektrody ruchem ciągłym, lecz wykonujemy szybkie ruchy w lewo i w prawo lub przerywamy łuk. Spawanie części płaskich • • Trzymamy elektrodę prostopadle do powierzchni spawanych elementów. Unieruchamiamy je zaciskami śrubowymi. Jeśli spoina jest szeroka, lecz cienka, spawamy po raz drugi. Po wzbudzeniu łuku balansujemy lekko elektrodą w lewo i w prawo. Spawanie elementów prostopadłych • • Elementy łączymy wstępnie, spawając punktowo w kilku miejscach, co ułatwi nam pracę. Trzymamy elektrodę pod kątem równym połowie kąta spawanych elementów. Spawanie grubych elementów • • Łącząc grube elementy (3-6 mm), musimy spawać z obu stron. Przy łączeniu elementów bardzo grubych (ponad 6 mm), szlifujemy skośnie ich krawędzie i spawamy kilkakrotnie. Przy spawaniu wielokrotnym musimy usunąć ŜuŜel z kaŜdej warstwy spawu. Spawanie duŜych elementów • Przed wykonaniem spawu ciągłego, elementy łączymy wstępnie, spawając punktowo co ok. 10 cm. Zasady bezpieczeństwa 1. Pracę wykonujemy w odzieŜy ochronnej i stosujemy maskę spawalniczą. 2. Nie wolno dotykać elementów urządzenia gołą ręką ani przez wilgotną odzieŜ. 3. Unikamy bezpośredniego wdychania oparów i gazów spawalniczych. 4. Zabezpieczamy miejsce spawania przed iskrami, które mogą wywołać poŜar. 5. JeŜeli spawamy na otwartej przestrzeni naleŜy zabezpieczyć miejsce pracy tak aby osoby postronne nie były naraŜone na naświetlenie błyskami łuku elektrycznego.