Wentylatory przemysłowe

Dr in¿. Stanis³aw Fortuna
Wentylatory przemys³owe
– konferencja
W dniach 1–3 paŸdziernika 2003
roku odby³a siê w Zakopanem Koœcielisku Szósta Miêdzynarodowa
Konferencja Naukowa pt. „Wentylatory przemys³owe”. Wziê³o w niej
udzia³ oko³o 100 osób reprezentuj¹cych krajowe i zagraniczne œrodowiska naukowe oraz œrodowiska
techniczne. Organizatorami konfe-
zakresu. Pani Profesor, na zdjêciu,
odwiedzi³a równie¿ Laboratorium
Wentylatorów w Katedrze Maszyn
i Urz¹dzeñ Energetycznych AGH.
Wentylatory znajduj¹ bardzo
szerokie zastosowanie we wszystkich ga³êziach gospodarki od budownictwa poczynaj¹c gdzie g³ównie s³u¿¹ do transportu powietrza
rencji byli prof. Tadeusz Chmielniak
– Dyrektor Instytutu Maszyn i Urz¹dzeñ Energetycznych Politechniki
Œl¹skiej w Gliwicach oraz prof. Stanis³aw Gumu³a – Kierownik Katedry Maszyn i Urz¹dzeñ Energetycznych AGH. W sk³ad Komitetu
Organizacyjnego oprócz wymienionych osób weszli: dr Stanis³aw
Fortuna z AGH oraz mgr in¿. Jaros³aw Dziuba i mgr in¿. Daniel Wêcel z Politechniki Œl¹skiej. Na konferencji wyg³oszono 21 referatów
opracowanych przez pracowników
Uniwersytetu w Belgradzie (M. Benišek, Z. Protiæ, M. Nedeljkoviæ),
Politechniki Œl¹skiej (T. Chmielniak,
A. Witkowski, J. Otte, M. Strozik),
Politechniki Poznañskiej (J. Walczak, M. Grudziñski), AGH (S. Gumu³a, S. Fortuna), Politechniki Wroc³awskiej (K. Jesionek), Instytutu
Techniki Cieplnej w £odzi (J. Kêdzierzawski), Uniwersytetu w Karlsruhe (T. Klemm, M. Gabi), Politechniki Krakowskiej (J. Stacharska-Targosz), Instytutu Maszyn Przep³ywowych PAN w Gdañsku (Z. Wierciñski). W konferencji uczestniczy³a
tak¿e pani prof. Tatiana So³omachowa z Centralnego Aerohydrodynamicznego Instytutu z Moskwy
imienia N. E. ¯ukowskiego specjalizuj¹ca siê w badaniach i konstrukcji wentylatorów promieniowych, autorka monografii z tego
wentylacyjnego. Wykorzystywane
s¹ do licznych technologii przemys³owych we wszystkich bran¿ach
przemys³u od górnictwa, hutnictwa, przemys³u chemicznego po
przemys³ spo¿ywczy i elektroniczny. Stawiane s¹ im bardzo wysokie
wymagania techniczne jak niezawodnoœæ, cichobie¿noœæ, sprawnoœæ. Dalszy rozwój tych bardzo
popularnych maszyn wymaga prowadzenia ¿mudnych badañ poznawczych nad zwi¹zkami miêdzy
parametrami geometrycznymi i przep³ywowymi gdy¿ w dalszym ci¹gu
brak jest dostatecznej wiedzy z tego zakresu.
Na konferencji przedstawiono
aktualne problemy badawcze tematyki wentylatorowej, spoœród
których nale¿y wymieniæ zagadnienia eksperymentalnej weryfikacji
wyników analizy numerycznej przep³ywu w elementach maszyn do
p³ynów.
Na obecnym poziomie rozwoju
maszyn przep³ywowych znacz¹cy
postêp mo¿e byæ osi¹gniêty tylko
na drodze wzajemnie uzupe³niaj¹cej siê analizy numerycznej i doœwiadczalnej opartej o nowoczesne systemy pomiarowe jak aerodynamiczne, termoanemometryczne czy laserowe. W tym zakresie
technik pomiarowych na przestrzeni ostatnich 5 lat nast¹pi³ znacz¹cy
BIP 126 – luty 2004 r.
postêp prowadz¹cy do wyjaœnienia mechanizmu przekazywania
jak i optymalizacji procesów konwersji energii. Du¿e perspektywy
rozwojowe stoj¹ przed numeryczn¹ mechanik¹ p³ynów rzeczywistych stosowan¹ dla stopni osiowych i promieniowych. Tematyka
numeryczna jest obecnie rozwijana
w dziedzinie wentylatorów dziêki
dostêpowi do komercyjnych programów jak Reflux, Tasc-flow, Flo.
W kilku oœrodkach w kraju za ich
pomoc¹ dokonano modelowania
i symulacji przep³ywu w rzeczywistych maszynach z uwzglêdnieniem lepkoœci i turbulencji. Zaprezentowane zosta³y wyniki badañ
przep³ywu uœrednionego wykonane za pomoc¹ sond aerodynamicznych, wyniki badañ termoanemometrycznych i badania za pomoc¹ dopplerowskiego anemometru laserowego. S¹ to trzy ca³kowicie odmienne technologie metrologiczne, które pozwalaj¹ weryfikowaæ symulacje numeryczne i badaæ œlady ³opatkowe. Te rezultaty
nowoczesnych badañ mog¹ w najbli¿szym czasie spowodowaæ powstanie lepszych projektów maszyn do transportu gazów oraz ich
wdro¿enia.
Znacz¹cym przyczynkiem do
dorobku poznawczego omawianej
dyscypliny jest wk³ad Katedry Maszyn i Urz¹dzeñ Energetycznych
AGH, w której wykonano ostatnio
pe³ne badania termoanemometryczne strug za ko³ami wirnikowymi. Wyniki tych badañ pozwoli³y
zbilansowaæ energiê dostarczon¹
do wentylatora promieniowego
z energi¹ przekazan¹ w nim do
czynnika. Dokonania badawcze
Katedry wynikaj¹ z tradycji wentylatorowej zapocz¹tkowanej w latach 1970 przez em. profesora Jana Sentka oraz wieloletniej i owocnej wspó³pracy z Fabryk¹ Wentylatorów w Olkuszu.
Dalsze zagadnienia omawiane
na konferencji dotyczy³y aspektów
utylitarnych. Wœród tej tematyki
podkreœliæ nale¿y zagadnienia wykorzystania samych wirników do
transportu powietrza wentylacyjnego w centralach klimatyzacyjnych
oraz optymalizacjê ich parametrów
geometrycznych. Inne nie mniej
wa¿ne problemy to rozwi¹zania
uszczelnieñ m³ynów za pomoc¹
wentylatorów, wentylatory do wentylacji i ch³odzenia tramwajów oraz
wentylatory komputerowe. Zagadnienia konstrukcyjne dotyczy³y
obliczania optymalnej liczby ³opatek wirnika promieniowego i zarysu
obudów spiralnych, ³opatek maszyn osiowych oraz wentylatorów
poprzecznych.
Nastêpna konferencja odbêdzie siê zapewne wg dotychczasowej czêstoœci za piêæ lat.
Niecodzienny goϾ
JM Rektor AGH prof. Ryszard Tadeusiewicz, goœci³ w dniu 7 listopada
2003 r., legendê kajakarstwa, absolwenta Wydzia³u IMiR AGH, Piotra
Chmieliñskiego. Goœæ Rektora jest, do tej chwili, jedynym cz³owiekiem
na œwiecie, który przep³yn¹³ kajakiem najpotê¿niejsz¹ na œwiecie rzekê
Amazonkê („Amazonka uwolni³a mnie z kokonu”, B. Pawlak BIP nr 116
kwiecieñ 2003 r.). Oczywiœcie Piotr Chmieliñski ma wiele innych osi¹gniêæ
na swoim koncie, wœród których na pewno wymieniæ nale¿y wyprawê
„Canoandes 79”, w czasie której wraz kolegami byli pierwszymi, którzy
pokonali najg³êbszy kanion œwiata, kanion rzeki Colki („Przez najg³êbszy
kanion œwiata”, B. Pawlak BIP nr 114 luty 2003 r.).
ZS
23