więzi wspólnoty - Uniwersytet Śląski

KATEDRA LITERATURY PORÓWNAWCZEJ
UNIWERSYTET ŚLĄSKI
WIĘZI WSPÓLNOTY
LITERATURA – RELIGIA – KOMPARATYSTYKA
Międzynarodowa Konferencja Naukowa
Katedry Literatury Porównawczej
Uniwersytet Śląski, Wydział Filologiczny, Katowice
15-16 listopada 2012
Z całą pewnością nie doszło bynajmniej do tego – chociaż wielu komentatorów wciąż
jest tego zdania – że to, co religijne, sakralne, boskie, zostało rozkruszone, rozsypane i
doszczętnie usunięte ze świata przez czynnik zewnętrzny, przez światło oświecenia.
Rezultatem czegoś takiego byłby świat składający się z samych pogrzebów,
zasmucająco żałosnych. Doszło natomiast do tego, że to, co religijne, sakralne, boskie,
w wyniku tajemniczego procesu osmozy zostało wchłonięte i ukryte w czymś, co już nie
potrzebuje tamtych nazw, gdyż jest samowystarczalne i poprzestaje na przekonaniu, że
uchodzi za s p o ł ec z eń s t wo (…).
Roberto Calasso
Serdecznie zapraszamy do udziału w konferencji Więzi wspólnoty: literatura – religia
– komparatystyka. Interesuje nas interdyscyplinarny, niesprowadzalny do refleksji
teologicznej, socjologicznej czy też literaturoznawczej, namysł nad fenomenem religii
jako więzi społecznej oraz nad jego literackimi reprezentacjami. W trakcie
konferencji chcielibyśmy zastanowić się zarówno nad wzajemnymi związkami
zagadnień teologicznych i praktyki literackiej różnych czasów i języków, jak i nad
historycznymi przemianami wzajemnych relacji tego, co teologiczne oraz tego, co
polityczno-społeczne. Pragnęlibyśmy również podjąć próbę refleksji nad
projektowaną formułą komparatystyki jako dyskursu pośredniczącego, w którym gest
porównania nie sprowadza się do praktyki badawczej, ale pociąga za sobą próbę
redefinicji i rekonfiguracji zastanych pól dyscyplinarno-dyskursywnych.
Na potrzebę ponownego przemyślenia wymienionych zagadnień wskazują przede
wszystkim podejmowane w ostatnich latach zróżnicowane analizy i interpretacje
przeprowadzane w obrębie tzw. myśli postsekularnej, jak i refleksja spod znaku
zwrotu etycznego, zwłaszcza w jej odmianie retorycznej (wg rozróżnienia D. Ulickiej),
odsyłającej do dziedzictwa późnego Jacquesa Derridy. Obie te perspektywy
wydają się nam zarówno inspirujące i warte kontynuacji, jak i zasługujące na
rzetelną refleksję na poziomie meta-, co nie znaczy, że chcielibyśmy więzić
konferencyjny namysł w wyznaczonych przez nie ramach.
Zasygnalizowany w tytule konferencji splot problemów i dyskursów jawi się jej
organizatorom jako tyleż obiecujący, co nieunikniony. Zdajemy sobie sprawę, że –
jak w miniaturze Zbigniewa Herberta – zaciskając się wciąż bardziej i bardziej,
węzeł ten nie przestaje „kpić sobie z naszych wysiłków”. Zamiast jednak dobywać
miecza, chcielibyśmy raz jeszcze – w dziesięciolecie istnienia Katedry Literatury
Porównawczej Uniwersytetu Śląskiego – spróbować zadać sobie i Państwu tych kilka,
zawsze niewczesnych, pytań, ufni w możliwość odnalezienia nowych na nie
odpowiedzi:
W jaki sposób możemy mówić dziś o teologii i religijności, a do jakiego typu refleksji
obligują nas wewnętrzne prawa tych i innych uprawianych dziś dyscyplin? Czy nie
więzią one namysłu nad tym szczególnie frapującym typem więzi, jaki nazywamy
religią? Czy można jeszcze uprawiać teologię niekulturową, stroniącą od odniesień
do nauk społeczno-politycznych? Czy można podejmować literaturoznawcze
interpretacje tekstów literackich i kulturowych bez świadomości ich
kryptoteologicznych uwikłań? Czy możliwa jest inna refleksja nad religią i na czym
miałaby ona polegać? Czy możliwe są więzi bez więzów?
Zgłoszenia
Serdecznie zapraszamy do udziału w konferencji przedstawicieli wszelkich dyscyplin
humanistycznych. Prosimy o nadsyłanie abstraktów o długości ok. 500 słów wraz z
wypełnionym formularzem zgłoszeniowym pod adres [email protected]
do 1 września 2012. Obrady konferencji odbywać się będą w języku polskim i
języku angielskim. Długość wystąpienia nie powinna przekraczać 20 minut.
Informację o dokonanym wyborze referatów przekażemy Państwu drogą mailową
do dnia 15 września 2012. Planujemy publikację recenzowanej książki
monograficznej zawierającej wybrane wystąpienia konferencyjne.
Opłata konferencyjna
400 zł (obejmuje nocleg i wyżywienie)
Komitet organizacyjny
prof. dr hab. Tadeusz Sławek
dr hab. Zbigniew Kadłubek
dr Alina Mitek-Dziemba
dr Piotr Bogalecki
mgr Elżbieta Owczarek – sekretarz konferencji
mgr Joanna Soćko – sekretarz konferencji
KATEDRA LITERATURY PORÓWNAWCZEJ
UNIWERSYTET ŚLĄSKI