D - Sąd Okręgowy w Szczecinie

Sygn. akt VI U 101/16
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 czerwca 2016 r.
Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie następującym:
Przewodniczący:
SSO Aleksandra Mitros
Protokolant:
st. sekr. sąd. Joanna Wilczyńska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 czerwca 2016 r. w S.
sprawy W. L.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.
o deputat węglowy
na skutek odwołania W. L.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.
z dnia 17 grudnia 2015 roku znak: I/039072313/15
zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu W. L. prawo do wypłaty deputatu węglowego
w formie ekwiwalentu pieniężnego
SSO Aleksandra Mitros
Sygn. akt VI U 101/16
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 17 grudnia 2015 roku, znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił W. L. wypłaty
deputatu węglowego przy rencie. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, iż z przedłożonego zaświadczenia o
zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 9 stycznia 2015 roku wynika, że ostatni deputat węglowy został ubezpieczonemu
wypłacony w 2001 roku, co oznacza, że bezpośrednio przed przejściem na rentę deputat węglowy mu nie przysługiwał.
Wskazano, że z wyjaśnień zakładu pracy z dnia 6 maja 2015 roku wynika, iż w 2001 deputat został włączony do
wynagrodzenia, powodując jego zwielokrotnienie i takie też wynagrodzenie uwzględniono przy ustalaniu podstawy
wymiaru renty.
W odwołaniu od tej decyzji W. L. wniósł o jej zmianę i przyznanie mu prawa do wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za
deputat węglowy przy rencie jako byłemu pracownikowi (...). Ubezpieczony podkreślił, iż jest on jedynym znanym
mu przypadkiem byłego pracownika (...) odchodzącego na rentę lub emeryturę, któremu odmówiono ekwiwalentu
pieniężnego za deputat węglowy.
Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn jak w zaskarżonej decyzji. Odnosząc
się do treści odwołania wskazano, iż załączone do odwołania dokumenty nie mają wpływu na zaskarżoną decyzję
albowiem w załączonym do odwołania druku Rp-7 w rubryce świadczenia w naturze brak jest informacji o wypłacanym
deputacie węglowym.
Sąd ustalił, co następuje:
W. L. urodził się (...)
Niesporne
Ubezpieczony od 7 maja 1979 roku do 12 marca 2015 roku był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym
wymiarze czasu pracy w (...) S.A. jako stażysta na referendarza, monter inżynier, z-ca starszego zawiadowcy odcinka,
st. referendarz, kierownik działu, naczelnik wydziału automatyki, naczelnik działu, naczelnik wydziału, przy czym
okres jego pracy od 7 maja 1979 roku do 31 grudnia 2008 roku uznany został za zatrudnienia na kolei, traktowane
jako wykonywanie pracy w szczególnych warunkach.
Ubezpieczonemu wypłacano deputat węglowy do końca zatrudnienia w (...) S.A., przy czym od 1 czerwca 2001 roku
został on włączony do wynagrodzenia zasadniczego według uchwały zarządu spółki i był wypłacany co miesiąc.
Dowód;
- świadectwo pracy z 13.03.2015 r., k. 41 akt sprawy
- pismo z 6.05.2015 r., k. 35 akt ZUS
- akta osobowe ubezpieczonego k. 46-400 akt sprawy
W dniu 30 grudnia 2014 roku W. L. złożył wniosek o rentę na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
Decyzją z dnia 6 marca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał W. L. od dnia 16 lutego 2015 roku do
dnia 28 lutego 2017 roku prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
Do ustalenia podstawy wymiaru renty organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie
społeczne z 10 lat kalendarzowych od 2004 roku do 2013 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia
wyniósł 260,78% i został ograniczony do 250,00%.
Dowód;
- wniosek, k. 1-4 akt ZUS
- decyzja z 6.03.2015 r., k. 28-29 akt ZUS
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie ubezpieczanego okazało się uzasadnione.
Zgodnie z treścią przepisu art. 74 ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2000 roku o komercjalizacji i prywatyzacji
przedsiębiorstwa państwowego (...) ( Dz.U. z 2014 r. poz. 1160 ze zm. dalej jako ustawa) byłemu pracownikowi
kolejowemu pobierającemu emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, przyznaną na podstawie przepisów
o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin lub przepisów ustawy z dnia 12 czerwca 1975
roku o świadczeniach o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych albo przepisów ustawy z
dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych a także członkom rodziny
tego pracownika pobierającym po nim rentę rodzinną przyznaną na podstawie wymienionych przepisów, przysługuje
prawo do deputatu węglowego w ilości 1800 kilogramów węgla kamiennego rocznie, w formie ekwiwalentu
pieniężnego.
Na podstawie ust. 4 ww. artykułu prawo do deputatu węglowego nie przysługuje emerytowi lub renciście, jeżeli nie
przysługiwało mu w okresie zatrudnienia, z tytułu którego powstało prawo do emerytury lub renty.
Zgodnie zaś z ust. 10 i 11 ww. artykułu emeryci i renciści nabywają prawo do ekwiwalentu pieniężnego z dniem
przyznania emerytury lub renty. Prawo do pobierania ekwiwalentu pieniężnego ustaje lub ulega zawieszeniu wraz z
ustaniem prawa do emerytury lub renty.
W świetle przywołanych regulacji prawo do deputatu węglowego przysługuje pracownikom pracującym na kolei.
Przysługuje ono również byłym pracownikom kolejowym, którzy na podstawie właśnie tego zatrudnienia nabyli
emeryturę lub rentę. Dla nabycia prawa do deputatu węglowego decydujące znaczenie ma ustalenie, czy wnioskodawcy
przysługiwało prawo do deputatu węglowego w okresie zatrudnienia na kolei oraz czy nabycia prawa do renty z tytułu
niezdolności do pracy nastąpiło w oparciu o zatrudnienie wykonywane na kolei.
W ocenie Sądu W. L. wszystkie powyższe przesłanki spełnił. Bezspornym w sprawie jest, że W. (...) w okresie od
7 maja 1979 roku do 12 marca 2015 roku był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu
pracy, w jednostkach organizacyjnych (...). Nadto, przez cały wymieniony wyżej okres zatrudnienia uprawniony
był do deputatu węglowego, przy czym z dniem 1 czerwca 2001 roku ekwiwalent ten został włączony do jego
wynagrodzenia. Okoliczność ta wynika wprost z zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 13 marca 2015
roku (k. 3 akt sprawy) wystawionego przez pracodawcę ubezpieczonego. Potwierdzeniem tego faktu jest też pismo
znajdujące się w aktach ZUS z dnia 6 maja 2015 roku (k.35), w którym pracodawca wskazał, iż z dniem 1 czerwca
2001 roku W. L. włączono ekwiwalent za węgiel do wynagrodzenia krotnościowego według uchwały zarządu Spółki.
Ubezpieczony spełnił też kolejną wymaganą przesłankę, a mianowicie z dniem 16 lutego 2015 roku nabył prawo do
renty z tytułu niezdolności do pracy. Spór natomiast powstał w związku z poglądem organu rentowego wywiedzionym
z treści art. 74. Zakład Ubezpieczeń Społecznych konsekwentnie twierdził bowiem, że skoro z wystawionego przez
pracodawcę zaświadczenia wynika, że ostatni deputat węglowy w naturze został wypłacony ubezpieczonemu w 2001
roku, natomiast z dniem 1 czerwca 2001 roku został on włączony do wynagrodzenia ubezpieczonego, to nie nabył on
prawa do deputatu węglowego.
Ze stanowiskiem tym zgodzić się nie można. Skoro bowiem nabycie przez wnioskodawcę prawa do renty z tytułu
niezdolności do pracy nastąpiło w oparciu o zatrudnienia na kolei, w czasie którego ubezpieczony niewątpliwie przez
cały czas był uprawniony do deputatu węglowego, to prawo do tego deputatu w świetle art. 74 ust. 1 i 4 ustawy o
komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego (...) przysługuje mu również aktualnie
- jako byłemu pracownikowi kolejowemu uprawnionemu do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie ustawy
o emeryturach i rentach z FUS. Podkreślić należy, że - wbrew stanowisku organu rentowego - z przepisu art. 74 (ani z
żadnego innego) nie wynika, ażeby warunkiem nabycia przez byłego pracownika kolejowego pobierającego emeryturę
lub rentę z tytułu niezdolności do pracy prawa do deputatu węglowego w ilości 1800 kilogramów węgla kamiennego
rocznie, w formie ekwiwalentu pieniężnego, było otrzymywanie go w czasie zatrudnienia w naturze. Przepis ust. 4
art. 75 wymienionej wyżej ustawy wyraźnie stanowi o „prawie do deputatu węglowego”, a nie o „prawie do deputatu
węglowego wypłacanego w naturze”.
Gdyby wolą ustawodawcy było ograniczenie przedmiotowego prawa jedynie do kategorii osób zatrudnionych na kolei
i pobierających deputat węglowy w naturze, to dałby temu wyraz umieszczając stosowny zapis w art. 74 ustawy. Tego
jednak nie uczynił. Innymi słowy, przepis art. 74 ustawy z dnia 8 września 2000 roku nie odnosi się jedynie do byłych
pracowników ostatnio zatrudnionych na kolei, którzy bezpośrednio przed nabyciem prawa do renty otrzymywali
deputat w naturze, ale do wszystkich byłych pracowników kolejowych, którzy otrzymywali deputat czy to w naturze,
czy też jako świadczenie pieniężne.
Podobne stanowisko wyraził Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 20 maja 2008 roku, sygn. akt III AUa
282/08, w którym przyjął, że za zaspokojenie roszczenia w rozumieniu powołanego przepisu należy uznać wypłatę
przez byłego pracodawcę deputatu węglowego w naturze lub jego ekwiwalentu pieniężnego oraz wypłatę przez organ
rentowy ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla np. w wykonaniu wyroku sądowego.
W świetle powyższego, za niezasadną należało uznać decyzję z dnia 17 grudnia 2015 roku, w której ZUS odmówił
ubezpieczonemu prawa do deputatu węglowego i jego wypłaty przy rencie.
Na marginesie wskazać należy, na co zresztą słusznie zwrócił uwagę ubezpieczony, że sam organ rentowy w
„Komentarzu do niektórych przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych”, zawartym na swojej stronie internetowej, wprost wskazał, iż wliczenie pełnej wartości
świadczenia w naturze nie może spowodować wstrzymania wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za deputat węglowy
wypłacanego na podstawie ustawy z dnia 8 września 2000 roku.
Reasumując, na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.
SSO Aleksandra Mitros
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
3. (...)