docCele zarządzanie wiedzą
download 
Reklamacja Transkrypt
Cele zarządzanie wiedzą
2013-06-09 Trzy perspektywy zarządzania wiedzą Tworzenie wiedzy Produkty oparte na wiedzy Zarządzanie innowacjami Cele zarządzanie wiedzą Produkt Tomasz Poskrobko WIEDZA Zasób Ograniczenie Gromadzenie i dzielenie wiedzy Pamięć organizacyjna Kapitał intelektualny Budowa uczącej się organizacji Błędy decyzyjne i poznawcze Myślenie systemowe Wiedza jako produkt (tworzenie wiedzy) • Wiedza jako produkt jest tworzona przez pracowników, a później sprzedawana przez firmę w postaci produktów lub usług • Przykłady produktów i usług opartych na wiedzy: Tworzenie wiedzy WIEDZA JAKO PRDUKT Wiedza jako produkt (tworzenie wiedzy) • Zarządzanie wiedzą rozumiane jako tworzenie wiedzy skoncentrowane jest nie tyle na tworzeniu produktów opartych na wiedzy co na tworzeniu innowacji (produktowych, technologicznych, organizacyjnych, marketingowych), w więc wiedzy oryginalnej, istotnej dla firmy i klientów. • Szczególnie cenna jest wiedza: – niewidoczna dla postronnych podmiotów (przede wszystkim konkurentów) – trudna do skopiowania – unikalna dla danej organizacji – będąca mieszanką innowacyjnych umiejętności organizacyjnych, zasobów i procesów – – – – – – – urządzenie techniczne program komputerowy gazeta modne ubranie mieszanka przypraw proszek do prania prowadzenie ksiąg rachunkowych Kreatywność, wynalazek, innowacja • kreatywność – charakterystyka psychologiczna człowieka, a zarazem proces generowania nowych rozwiązań lub pomysłów • wynalazek – oznacza oryginalny pomysł wdrożony w życie, istniejące rozwiązanie powstałe w wynik procesów kreatywnego myślenia • innowacyjność – umiejętność wykorzystania swoich pomysłów przy wprowadzaniu nowego wynalazku na rynek (np. produktu dostosowanego do potrzeb klienta) 1 2013-06-09 Źródła wiedzy Badania i rozwój Komercjaliza cja Dział Pracownicy kreatywność wynalazek B+R innowacja Otoczenie Nieprzydatne pomysły niewdrożone wynalazki Wiedza organizacyjna Wiedza jako zasób Gromadzenie i udostępnianie wiedzy WIEDZA JAKO ZASÓB Wiedza organizacyjna • Zasoby wiedzy dostępne dla wszystkich pracowników, kontrolowane przez całą organizację, a nie pojedyncze osoby • Zasoby te obejmują między innymi: – – – – – – doświadczenia zawodowe pracowników sieci kontaktów z klientami i partnerami procedury wewnątrzorganizacyjne technologie produkcji systemy teleinformatyczne patenty, znaki towarowe, marki • zarządzanie wiedzą jak zasobem ma na celu gromadzenie, identyfikację, ochronę, dzielenie się i wykorzystywanie wiedzy istniejącej w organizacji, a więc efektywne wykorzystanie istniejącego już zasobu (tzw. wiedzy organizacyjnej). Kapitał intelektualny • Kapitał intelektualny – suma kapitału ludzkiego (indywidualnej wiedzy, umiejętności i doświadczenia pracowników) oraz kapitału strukturalnego 2 2013-06-09 ochrona wiedzy identyfikacja wiedzy kodyfikacja dostarczanie wiedzy wiedzy ochrona wiedzy kodyfikacja dzielenie się wiedzą Identyfikacja wiedzy ochrona wiedzy identyfikacja wiedzy kodyfikacja dostarczanie wiedzy wiedzy dzielenie się wiedzą Dostarczane wiedzy • Tworzenie sieci kontaktów wewnątrzorganizacyjnych, • Inicjowane spotkania osób mogących stworzyć zespół problemowy, • Narzędzia technologiczne (głównie systemy informacyjno-informatyczne); dostarczanie wiedzy wiedzy dzielenie się wiedzą – Lokalizacja zasobów wiedzy i posiadających ją specjalistów (mapy wiedzy); – Zbadanie kanałów przepływu wiedzy i barier jej przepływu; – Stworzenie katalogu kluczowych kompetencji i ekspertów; – Integracja bazy wiedzy z procesami biznesowymi; – Stworzenie mechanizmów zdecentralizowanej aktualizacji i oceny przydatności. identyfikacja wiedzy ochrona wiedzy identyfikacja wiedzy kodyfikacja dostarczanie wiedzy wiedzy dzielenie się wiedzą 3 2013-06-09 Dzielenie się wiedzą Dzielenie się i tworzenie wiedzy ukrytej przez doświadczenie bezpośrednie Artykułowanie wiedz ukrytej poprzez dialog i refleksję Dzielenie się wiedzą Dzielenie się i tworzenie wiedzy ukrytej przez doświadczenie bezpośrednie Artykułowanie wiedz ukrytej poprzez dialog i refleksję WIEDZA UKRYTA Eksternalizacja I G I I I I I I Internalizacja Kombinacja G G G I Internalizacja G G G G O I I G WIEDZA DOSTĘPNA Artykułowanie wiedz ukrytej poprzez dialog i refleksję WIEDZA UKRYTA Eksternalizacja I G I WIEDZA UKRYTA • eksternalizacja - jest procesem I I wyrażania wiedzy ukrytej za pomocą dostępnych i znanych Internalizacja Kombinacja pojęć. Najczęściej G G transferowana wiedza przybiera formę metafor, analogii, G G G O hipotez lub modeli. Odgrywa I G ona kluczowe znaczenie w tworzeniu wiedzy zespołowej, WIEDZA DOSTĘPNA gdyż dostarcza Uczenie się,nowych pozyskiwanie nowej wiedzy ukrytej pomysłów, opartych na wiedzy poprzez wykorzystanie w praktyce ukrytej. WIEDZA DOSTĘPNA I I WIEDZA UKRYTA Dzielenie się wiedzą • kombinacja - jest procesem Dzielenie się i tworzenie Artykułowanie wiedz ukrytej wiedzy przez porządkowania i ukrytej angażowania poprzez dialog i refleksję doświadczenie bezpośrednie koncepcji w określony system WIEDZA UKRYTA wiedzy, obejmuje swoim zakresem Socjalizacja Eksternalizacja łączenie różnych elementów wiedzy dostępnej. Dzielenie się wiedzą I I zachodzi dzięki dokumentom, I I G I I pismom, spotkaniom, sieciom komputerowym. Założeniem jest, że I I selekcjonowanie, ujednolicanie i kategoryzowanie danychInternalizacja i Kombinacja informacji może prowadzić do G G powstania nowej wiedzy. G O G G WIEDZA DOSTĘPNA Przetwarzanie, gromadzenie i udostępnianie wiedzy dostępnej WIEDZA DOSTĘPNA O Przetwarzanie, gromadzenie i udostępnianie wiedzy dostępnej I • internalizacja jest to proces Artykułowanie wiedz ukrytej bardzo blisko związany z poprzez dialog i refleksję WIEDZA UKRYTA „uczeniem poprzez działanie”. Wiedza staje się użytecznym Socjalizacja Eksternalizacja zasobem, gdy przenika I I człowieka w formie ukrytej, I I G I I dzięki doświadczeniu, modelom I I mentalnym i umiejętnościom technicznym. Człowiek Internalizacja Kombinacja wiedzę i odpowiednio gromadzi ją interpretuje, a później G G użytkuje. G G Uczenie się, pozyskiwanie nowej wiedzy ukrytej poprzez wykorzystanie w praktyce G Dzielenie się wiedzą Dzielenie się i tworzenie wiedzy ukrytej przez doświadczenie bezpośrednie I • Socjalizacja - jest to proces I I dzielenia się doświadczeniem, podczas którego powstaje wiedza Kombinacja w postaci modeli ukryta, mentalnych i umiejętności G technicznych. Zdobywanie tych następuje Gumiejętności G O najczęściej nie poprzez język, ale G obserwacje, naśladownictwo i ćwiczenia WIEDZA DOSTĘPNA Dzielenie się wiedzą Dzielenie się i tworzenie wiedzy ukrytej przez doświadczenie bezpośrednie I I G WIEDZA UKRYTA Przetwarzanie, gromadzenie i udostępnianie wiedzy dostępnej I I WIEDZA DOSTĘPNA Uczenie się, pozyskiwanie nowej wiedzy ukrytej poprzez wykorzystanie w praktyce Socjalizacja Eksternalizacja WIEDZA DOSTĘPNA WIEDZA UKRYTA I Socjalizacja I WIEDZA UKRYTA I WIEDZA DOSTĘPNA Socjalizacja WIEDZA UKRYTA Uczenie się, pozyskiwanie nowej wiedzy ukrytej poprzez wykorzystanie w praktyce Przetwarzanie, gromadzenie i udostępnianie wiedzy dostępnej Techniki myślenia zespołowego • Burza mózgów – Stosowana w małych kilkuosobowych grupach osób o równym statusie zawodowym – Przedstawienie problemu w zwięzły sposób – Zachęta do zgłaszania pomysłów – Obowiązuje dokładne notowanie – Zakaz krytyki: wszystkie pomysły są dobre G I G WIEDZA DOSTĘPNA Uczenie się, pozyskiwanie nowej wiedzy ukrytej poprzez wykorzystanie w praktyce Przetwarzanie, gromadzenie i udostępnianie wiedzy dostępnej 4 2013-06-09 Techniki myślenia zespołowego Techniki myślenia zespołowego • Metoda Gordona (odmiana burzy mózgów) • Metoda skojarzeń przymusowych/losowych – Uczestnicy nie wiedzą, jaki jest rzeczywisty konkretny problem, znają jedynie zarys problemu – Moderator stopniowo zawęża zakres dyskusji i dopiero pod koniec podaje problem szczegółowy – Metoda pozwala na wykorzystanie szerszego zasobu wiedzy uczestników i uniknięcie skupienia uwagi na kwestiach szczegółowych – wykorzystywana w projektowaniu innowacji – wskazuje się dwa lub więcej przedmiotów celowo lub losowo dobranych i prosi o podawanie pomysłów produktów, które łączą ich cechy Techniki myślenia zespołowego Techniki myślenia zespołowego • Myślenie na dwóch poziomach – precyzyjnie zdefiniowany problem do rozwiązania – dokładny przeglądu wiedzy na temat problemu – przegląd znanych rozwiązań – przeeeeeerwa!!! – powrót do problemu • Sesje pomysłowości – Przedstawienie problemu przez moderatora – Uczestnicy proponują rozwiązania bez zastanowienia się nad wykonalnością – Zgłaszanie pomysłów ulega zakończeniu z chwilą, gdy zaczynają się powtarzać – Grupowanie pomysłów – Dyskusja na wartością grup rozwiązań i definiowanie hierarchii Wady myślenia zespołowego Zalety myślenia zespołowego • Sprzyja konformizmowi • Rzadko generuje rozwiązania rewolucyjne • Możliwość „ukrywania się” • Znacznie zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się innowacyjnych rozwiązań; • Uczą eliminować ocenę w toku zgłaszania pomysłów; • Uczą dostrzegać przydatność pozornie absurdalnych idei; • Ograniczają „transfer nawyku” albo tzw. „fiksację funkcjonalną”; • Ograniczają wpływ hedonizmu • angażują wiedzę dostępną i ukrytą 5 2013-06-09 ochrona wiedzy identyfikacja wiedzy kodyfikacja dostarczanie wiedzy wiedzy dzielenie się wiedzą Zależy od kontekstu • • • • intranet specjalistyczne bazy danych wspólne projekty w sieci realizacja procedur wieloetapowych (workflow) • mapowanie wiedzy Mądrość Wiedza Systemy IT Dane Przedsiębiorczość Zarządzanie ludźmi Zarządzanie procesami i jakością Marketing Rachunkowość i finanse Systemy informatyczne Ludzie Informacja Nie zależy od kontekstu Strategia firmy Zarządzanie wiedzą Kodyfikacja wiedzy Niski stopień zrozumienia całego zagadnienia Zarządzanie informacją Wysoki stopień zrozumienia całego zagadnienia • Rozwój zasobów wiedzy i kompetencji • Tworzenie przedsięwzięć opartych na wiedzy • Rozwój kultury organizacyjnej wspierającej kreatywność i dzielenie się wiedzą oraz kapitału intelektualnego • Projektowanie struktur i procedur gwarantujących gromadzenie i wykorzystywanie wiedzy • Zdobywanie wiedzy z otoczenia rynkowego i wykorzystywanie jej do rozwoju innowacji • Pomiar kapitału intelektualnego i podnoszenie wartości firmy przez rozwój aktywów intelektualnych • Kodyfikacja, gromadzenie i udostępnianie wiedzy przy wykorzystaniu narzędzi informatycznych, sztuczna inteligencja i systemy eksperckie 6
