11 Steps to Developing Bladder Control

Advice and Information about Hepatitis C
For patients, carers and the public
CGD 120074
Source: NHS Grampian
Language: Polish (Translated August 2013)
Porady oraz Informacje
o Zapaleniu Wątroby Typu C
Dla pacjentów, opiekunów oraz osób trzecich
Co to jest wirus Zapalenia Wątroby Typu C (Hepatitis C Virus HCV)?
Zapalenie Wątroby oznacza stan zapalny w wątrobie. Zapalenie Wątroby może
wywołać wiele rzeczy również nadmierny alkohol, narkotyki, leki, wirusy oraz
środki chemiczne. HCV jest jednym z kilku wirusów, które mogą atakować
wątrobę. Znajduje się on we krwi i może powodować stan zapalny wątroby
wliczając w to długoterminowe uszkodzenia. HCV występuje na całym świecie.
Do roku 1989 zapalenie było znane jako Zapalenie Wątroby Typu non-A, non-B.
W Szkocji około 1 osoba na 100 może być zakażona.
Jak rozprzestrzenia się HCV?
HCV jest zaraźliwy i rozprzestrzenia się na wiele sposobów, ale najczęściej
przez krew:
•
Poprzez skaleczenie skóry ostrym narzędziem na którym znajdowała się
krew, np. niesterylna opieka zdrowotna lub przychodnia, zakłucie igłą, tatuaż,
akupunktura, kolczykowanie ciała, elektroliza.
•
Używanie wspólnych igieł, strzykawek oraz innego sprzętu do zastrzyków np.
filtry, łyżki, woda.
Do mniej popularnych sposobów zaliczamy:
• Otrzymanie transfuzji z niezbadanej krwi lub produktów krwiopochodnych
(produkty krwiopochodne w UK są badane na obecność HCV od 1991 roku).
•
Stosunek płciowy bez zabezpieczenia.
•
Matki zakażone HCV mogą przekazać infekcję noworodkom.
•
Poprzez kontakt z krwią np. gdy krew dostanie się do otwartej rany lub błon
śluzowych, ugryzienie do krwi przez drugiego człowieka, używanie wspólnych
golarek oraz szczoteczek do zębów.
HCV nie można się zarazić poprzez:
•
•
•
Uściśnięcie dłoni, pocałunek, przytulanie.
Kaszel lub kichanie.
Używanie wspólnych kubków, sztućców, desek sedesowych itp.
1
Jak uniknąć zakażenia lub przekazania HCV
• Jeśli przyjmujesz narkotyki dożylnie, zwróć się o pomoc, żeby zaprzestać
zastrzyków.
• Jeśli przyjmujesz narkotyki dożylnie, nie udostępniaj nikomu igieł, strzykawek,
wody lub niczego co używasz do przygotowania swojego narkotyku.
• Unikaj naruszania ciągłości skóry (np. tatuowanie) niewysterylizowanym
sprzętem.
• Po przemyciu zaklej skaleczenia lub rany wodoodpornym opatrunkiem np.
plastrem.
• Przy pomocy gumowych rękawiczek natychmiast zmyj rozlaną krew. Użyj
słabego roztworu wybielacza na twardych nawierzchniach (postępuj wg.
instrukcji). Do czyszczenia dywanów oraz miękkich mebli użyj gorącej, ale
nie parzącej, lub ciepłej wody z mydłem i postaraj się je wysuszyć, jeśli to
możliwe.
• Używaj prezerwatyw podczas stosunków płciowych, zwłaszcza jeśli ty lub
twój/oja partner/ka sypia z więcej niż jedną osobą.
• Nie używaj wspólnych szczoteczek do zębów lub golarek.
Te porady pomogą również uniknąć innych infekcji, takich jak Zapalenie Wątroby
Typu B i HIV.
Nie istnieją żadne szczepienia ochronne przeciwko HCV.
Czy istnieje badanie na HCV?
Infekcja HCV mogła pojawić się wiele miesięcy lub lat temu. Dostępne są
badania krwi, test ‘anti-HCV’ wykrywa przeciwciała jakie formuje twój układ
odpornościowy, jeśli miałeś/aś kontakt z wirusem. Wynik jest pozytywny jeśli
miałeś/aś z nim kontakt. Wynik jest negatywny jeśli nie miałeś/aś kontaktu z
HCV. Aczkolwiek, przeciwciała mogą formować się do sześciu miesięcy po
zakażeniu. Okres ten nazywany jest inkubacją lub ‘okienkiem serologicznym.’
Badanie HCV PCR potwierdza występowanie przewlekłej infekcji. Jeśli wynik jest
pozytywny, wciąż możesz zarażać innych. Jeśli wynik jest negatywny, istnieje
bardzo niewielkie prawdopodobieństwo, że możesz kogoś zarazić.
Samo wykonanie badania na obecność HCV nie ma wpływu na aktualne lub
przyszłe ubezpieczenia. Aczkolwiek, pozytywny wynik może mieć i dlatego
zalecamy, abyś poinformował/a o tym twojego ubezpieczyciela.
Jeśli uważasz, że miałeś/aś kontakt z HCV, zaleca się wczesne badania.
Co się dzieje, gdy jesteś zakażony/a HCV?
Pomimo, iż zwykle nie występują żadne symptomy, to mogą pojawić się:
•
Zmęczenie/depresja/ból mięśni/gorączka.
•
Utrata apetytu/mdłości/wymioty.
•
Ból brzucha.
•
Żółtaczka (zażółcenie skóry lub białek oczu).
2
Co się dzieje, gdy twój wynik badania na obecność HCV jest pozytywny?
Tak długo jak obecna jest infekcja, tak długo będziesz mógł/ogła zarażać innych.
Zalecane jest wykonanie badań na inne infekcje, które mogą być przekazane w
ten sam sposób (np. Zapalenie Wątroby Typu B i HIV).
Jeśli masz ostrą infekcję
Ponieważ u większości ludzi na początku nie występują żadne symptomy,
infekcja HCV jest zwykle diagnozowana wiele lat po zakażeniu. Aczkolwiek, jeśli
jest ona zdiagnozowana we wczesnej fazie, specjalistyczne leczenie może być
bardzo efektywne.
Jeśli masz trwającą przewlekłą infekcję
• Jeśli badania pokazują, że wciąż jesteś zakażony/a HCV, powinieneś/naś
porozmawiać ze swoim lekarzem lub pielęgniarką o skierowaniu cię do
specjalisty.
•
U do 8 na 10 zakażonych osób rozwinie się przewlekłe (długoterminowe)
Zapalenie Wątroby Typu C z lub bez symptomów. Może to prowadzić do
poważnych uszkodzeń wątroby wliczając w to marskość wątroby
(nieodwracalne bliznowacenie wątroby) a w niektórych przypadkach, raka
wątroby.
•
Dalsze badania zwykle wymagają specjalistycznych badań krwi oraz
badań usg wątroby.
•
Unikanie alkoholu pomaga zredukować dalsze uszkodzenia wątroby.
•
Zalecane jest wykonanie szczepienia ochronnego przeciwko Zapaleniu
Wątroby Typu A i B oraz corocznego na grypę, tak jak i pojedynczej dawki
szczepionki przeciwko Pneumokokom.
•
Leczenie lekiem antywirusowym może odnieść pozytywne efekty i może
być ono zaoferowane przez specjalistę.
•
Środki uzupełniające oraz ziołowe powinny być omówione z twoim
lekarzem/specjalistą.
Przekaz informacji
Jeśli powiesz swojemu lekarzowi, dentyście, położnej oraz innemu pracownikowi
służby zdrowia o tym, że masz infekcję HCV, pomoże im to w zapewnieniu ci
najlepszej opieki.
Proszę również:
• Wziąć pod uwagę powiedzenie komuś, kto jest ci bliski, aby mógł on cię
wspierać od samego początku.
•
Wziąć pod uwagę powiedzenie osobom, które mogły mieć bezpośredni
kontakt z twoją krwią lub osobom, które korzystały z tobą ze wspólnego
sprzętu do zastrzyków.
•
Wziąć pod uwagę powiedzenie byłym oraz aktualnym partnerom
seksualnym, aby mogli oni przemyśleć kwestię wykonania badań.
•
Nie oddawaj krwi, nasienia ani nie rejestruj się jako dawca organów.
3
Gdzie zrobić badania, udać się po poradę oraz szczepienia ochronne
• Lekarz Rodzinny (GP).
•
Grampian Sexual Health Services, 0845 337 99 00.
•
Timmermarket Centre, Integrated Drug Service, Aberdeen (tylko dla
pacjentów korzystających z usługi).
Inne usługi oferują badania oraz szczepienia ochronne tylko dla korzystających
z usług klientów np. wybrane usługi ds. narkomani, wymiana igieł, Aberdeen
Maternity Hospital. Proszę kontaktować się z usługą.
Ogólne informacje o HCV.
• British Liver Trust, 0800 6527330 www.britishlivertrust.org.uk
•
Health Protection Team, NHS Grampian, 01224 558520
•
NHS Grampian Sexual Health and BBV MCN,
www.nhsgrampian.org/hepcmcn
Ulotki odnośnie innych wirusów powstałych we krwi są dostępne na stronie
NHS Grampian’s Health Protection, www.nhsgrampian.org/hpt pod Publications
Usługi oferujące wymianę igieł
ABERDEEN CITY:
• Dickies Pharmacy, 68 Gardner Drive, Kincorth, Aberdeen, 01224 874608.
• Douglas Dickie Chemist, 96 Victoria Road,Torry, Aberdeen, 01224 878459.
• Drugs Action, 7 Hadden Street, Aberdeen,01224 577120
• (Telephone for information regarding additional Aberdeen outreach
exchanges).
• Healthy Hoose, 2B Logie Place, Aberdeen, 01224 661500.
• Holburn Pharmacy, 560 Holburn Street, Aberdeen, 01224 581685.
• John Ross Chemist, 109 Hayton Road, Aberdeen, 01224 277434.
• Rowlands Pharmacy, City Hospital, Park Road, Aberdeen (side door
entrance) 01224 636597.
ABERDEENSHIRE:
• Buchanhaven Pharmacy, 23 Skelton Street, Peterhead, 01779 473525.
•
Charles Michie Chemist, 24 Market Square, Stonehaven, 01569 762298.
•
Davidsons Chemists, 61 High Street, Banchory, 01330 822542
•
Duke Street Pharmacy, 26 Duke Street, Huntly, 01466 792141.
4
•
Kemnay Pharmacy, 17 High Street, Kemnay, 01467 642205.
•
NHS Grampian Substance Misuse Service, Kessock Road, Fraserburgh,
01346 585160.
•
Northern Horizons, Turning Point Scotland, Chalmers Hospital, Banff.
•
Northern Horizons, Turning Point Scotland, Peterhead, 01779 470490.
•
Strachan Pharmacy, 29 Main Street, Turriff, 01888 562403.
•
Will Chemists, 35 West High Street, Inverurie, 01467 620475.
MORAY:
• Bishopmill Pharmacy, 20 North Street, Bishopmill, Elgin, 01343 547374.
•
Dufftown Pharmacy, 15 Balvenie Street, Dufftown, 01340 820228.
•
Lloyds Pharmacy, 23a Clifton Road, Lossiemouth, 01343 812818.
•
Lloyds Pharmacy, 48 High Street, Elgin,01343 547065.
•
Norvik Pharmacies Ltd, 1 High Street, Buckie, 01542 831116.
•
Studio 8, Turning Point Scotland,73 High Street, Elgin, 01343 543792.
•
Your Local Boots Pharmacy, 88/94 High Street, Forres, 01309 673370.
•
Your Local Boots Pharmacy, Glassgreen Centre, 2 Thornhill Road, Elgin, 01343
542186.
5