umożliwiają przesączanie w głąb gleby i odnawianie zasobów wód

Transkrypt

umożliwiają przesączanie w głąb gleby i odnawianie zasobów wód
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
umoĪliwiają przesączanie w gáąb gleby i odnawianie zasobów wód gruntowych. Są ponadto miejscem
Īycia wielu gatunków roĞlin i zwierząt. àąki jednokoĞne są bogatsze w gatunki od áąk dwukoĞnych.
Na áąkach jednokoĞnych gniazduje wiele gatunków ptaków, które wprowadzają potomstwo przed
koszeniem, wiele rzadkich roĞlin zakwita i wydaje nasiona. Na dwukoĞnych áąkach pierwszy pokos
jest wczeĞniej w trakcie koszenia gniazda ptaków są niszczone a roĞliny Ğcinane przed wydaniem
nasion.
Dane dotyczące melioracji na terenach poszczególnych gmin są nastĊpujące:
Tabela 17 Zestawienie danych dotyczących melioracji na obszarze powiatu sztumskiego
Wyszczególnienie
gmina
gmina
gmina
gmina
gmina
Sztum
Stary Targ
Mikoáajki
DzierzgoĔ
Stary
Pomorskie
DzierzgoĔ
DáugoĞü rowów i
179,4 km
cieków
melioracyjnych
W tym:
139,1 km
cieki naturalne
3720 ha
Powierzchnia
drenowanych uĪytków
rolnych
Stacje pomp
2
297,1 km
121,7 km
367,9 km
192,2 km
255,4 km
13,9 km
367,9 km
49,1 km
5502 ha
2907 ha
6096 ha
4787,0 ha
1
brak
2
brak
odwadniających
Na terenie powiatu sztumskiego zostaá zaburzony pierwotny reĪim wód powierzchniowych, na
mniejszą skalĊ wód podziemnych. Stosunki wodne omawianego obszaru ulegáy wyraĨnym
antropogenicznym przeobraĪeniom, spowodowanym regulacją rzek oraz gĊstą siecią kanaáów i rowów
melioracyjnych, których dáugoĞü 10- krotnie przekracza dáugoĞü cieków naturalnych.
Zmeliorowanych jest 24,7% gruntów ornych. Ogólna dáugoĞü sieci rowów melioracyjnych
szczegóáowych wynosi 1158,3 km. Na 1 km2 powierzchni powiatu przypada 12,3 km sieci
melioracyjnej.
60
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
Rysunek 4 Lokalizacja oczyszczalni Ğcieków na terenie powiatu sztumskiego
61
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
7.1.2. PROGRAM POPRAWY W SEKTORZE: JAKOĝû WÓD I STOSUNKI WODNE
Cel strategiczny:
Przywrócenie jakoĞci wód powierzchniowych do wymaganych standardów oraz ochrona jakoĞci
i iloĞci wód podziemnych wraz z racjonalizacją ich wykorzystania
Cele Ğrednioterminowe do roku 2011:
1.
2.
3.
4.
DąĪenie do osiągniĊcia wáaĞciwych standardów wód powierzchniowych pod wzglĊdem
jakoĞciowym,
Zapewnienie mieszkaĔcom powiatu dostĊpu do wody o odpowiedniej jakoĞci,
Ochrona wód podziemnych,
Rozwój i modernizacja infrastruktury ochrony Ğrodowiska (wodociągi i kanalizacja).
Strategia osiągania celów dáugoterminowych i Ğrednioterminowych
Dáugofalowym celem polityki ekologicznej Polski w zakresie gospodarki wodnej jest osiągniĊcie
dobrego stanu wód, tak pod wzglĊdem jakoĞciowym jak i iloĞciowym. Ten dáugofalowy cel nie jest
moĪliwy do osiągniĊcia do 2011 r. – natomiast powinien byü osiągniĊty do 2015 r., zgodnie z
dyrektywą UE 2000/60/WE (tzw. Ramową Dyrektywą Wodną).
Podstawowym aktem prawnym regulującym sprawy w dziedzinie gospodarki wodno-Ğciekowej jest
ustawa z dnia 18 lipca 2001 - Prawo Wodne. Ustawa ta reguluje gospodarowanie wodami zgodnie z
zasadą zrównowaĪonego rozwoju, a w szczególnoĞci ksztaátowanie i ochronĊ zasobów wodnych,
korzystanie z wód oraz zarządzanie wodami.
Analiza aktualnego stanu Ğrodowiska powiatu sztumskiego wykazaáa, Īe priorytetowym zadaniem w
zakresie ochrony Ğrodowiska bĊdzie poprawa jakoĞci wód powierzchniowych i podziemnych oraz
zapewnienie mieszkaĔcom dobrej jakoĞci wody pitnej. Konieczne bĊdzie osiągniĊcie standardów
obowiązujących w Unii Europejskiej, co wymagaü bĊdzie realizacji dziaáaĔ programowych,
organizacyjnych i przede wszystkim inwestycyjnych.
ZwiĊkszona zostanie skutecznoĞü ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem poprzez
ograniczenie przenikania ich z powierzchni terenu oraz ochronĊ miejsc szczególnie wraĪliwych
(ustanawianie stref ochronnych, likwidacja nieczynny ujĊü wody, szczególnie nieeksploatowanych
studni kopanych, ograniczenie zanieczyszczeĔ obszarowych z terenów przemysáowych,
zurbanizowanych i rolniczych). Zadania te uwzglĊdniane bĊdą w planach zagospodarowania
przestrzennego. Niewykorzystywane studnie kopane powinny byü zasypywane.
W dziaáaniach dáugoterminowych poszczególne gminy powiatu bĊdą zwracaáy szczególną uwagĊ na
poprawĊ gospodarki wodno-Ğciekowej, ze szczególnym naciskiem na równoczesną budowĊ
wodociągów i kanalizacji rozdzielczej, a takĪe odprowadzenie Ğcieków opadowych z terenów
zurbanizowanych i przemysáowych. Istotną sprawą jest inwentaryzacja wszystkich legalnych
i nielegalnych wylotów Ğcieków, szczególnie nieoczyszczonych, z opracowaniem koncepcji poprawy
tego stanu. Docelowo planuje siĊ objĊcie systemem kanalizacji i wodociągów caáego obszaru
powiatu, zgodnie z Krajowym Planem Oczyszczania ĝcieków Komunalnych oraz modernizacjĊ
istniejących odcinków sieci.
Wynegocjowane przez PolskĊ okresy przejĞciowe z zakresie gospodarki wodno – Ğciekowej
w zakresie dyrektywy Rady 91/271/Eec i prawa wodnego zakáadają, Īe w do roku 2010 aglomeracje
o liczbie RLM powyĪej 15 000 wyposaĪone bĊdą w sieci kanalizacyjne zakoĔczone oczyszczalniami
Ğcieków. Na terenie powiatu niema takich aglomeracji, nie przewiduje siĊ równieĪ, przy ujemnym
przyroĞcie naturalnym i saldzie migracji, powstania takowych do roku 2010. Aglomeracje o RLM od
62
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
2 000 do 15 000 powinny byü wyposaĪone w sieü kanalizacyjną do roku 2015 – obowiązywaü to
bĊdzie wszystkie gminy powiatu.
Do roku 2015 przewiduje siĊ caákowitą likwidacjĊ zrzutu Ğcieków nieoczyszczonych z terenu powiatu,
w tym z zakáadów przemysáowych, zaspokojenie zapotrzebowania mieszkaĔców poszczególnych gmin
w odpowiedniej jakoĞci wodĊ do picia, ochronĊ wód podziemnych, a szczególnie gáównych
zbiorników tych wód na terytorium powiatu oraz wspóápracĊ z sąsiednimi powiatami w celu
ograniczenia zanieczyszczeĔ doprowadzanych do wspólnych cieków wodnych, szczególnie zaĞ rzeki
Liwy, dla której opracowywany jest ponadlokalny program ochrony jej zlewni,
W zakresie jakoĞci wód powierzchniowych nie przewiduje siĊ, by w perspektywie do roku 2011
poprawiáa siĊ jakoĞü wód rzeki Wisáy z uwagi na liczne Ĩródáa zanieczyszczeĔ poza granicami
powiatu. NaleĪy natomiast podjąü energiczne, dáugofalowe dziaáania zmierzające do poprawy jakoĞci
wód pozostaáych rzek páynących na terenie powiatu. Gáówne zadania zmierzające do realizacji tego
celu przedstawiono poniĪej.
Cele krótkoterminowe do roku 2007 i kierunki dziaáaĔ w zakresie ochrony iloĞciowej zasobów
wodnych:
1. Systematyczny spadek poboru wód podziemnych do celów innych niĪ konsumpcyjne oraz dla
przemysáu spoĪywczego i farmaceutycznego
2. Podnoszenie ĞwiadomoĞci ekologicznej mieszkaĔców powiatu i podmiotów gospodarczych
w zakresie ograniczania zuĪycia wody
Lp. Nazwa zadania
Uwagi
1
3
dziaáanie wspomagane z budĪetu
paĔstwa oraz przez RZGW GdaĔsk
realizacja przez UrzĊdy Miast i
Gmin poprzez wydawanie decyzji i
studium
opracowanie
zagospodarowania przestrzennego,
we wspóápracy z RZGW GdaĔsk
realizacja przez UrzĊdy Miast i
Gmin oraz RZGW GdaĔsk
realizacja przez UrzĊdy Miast i
Gmin
we
wspóápracy
z
przedsiĊbiorstwami
wodociągowymi
koordynacja dziaáaĔ przez Starostwo
Powiatowe, we wspóápracy z
oĞrodkami
edukacyjnoinformacyjnymi:
edukacji
ekologicznej, szkoáami, mediami,
podmiotami gospodarczymi
koordynacja dziaáaĔ przez Starostwo
Powiatowe, we wspóápracy z
oĞrodkami
edukacyjnoinformacyjnymi:
edukacji
ekologicznej, szkoáami, mediami,
podmiotami
gospodarczymi,
przedsiĊbiorstwami
wodociągowymi
1
2
3
4
2
Porządkowanie systemu odwodnieĔ i melioracji
Ochrona ujĊü wód pitnej na terenie powiatu oraz
wyznaczanie punktów poboru wody i odprowadzania
Ğcieków, wraz z oceną moĪliwoĞci uzdatniania wody
Ograniczanie i eliminowanie wykorzystania wód
podziemnych do celów innych niĪ zaopatrzenie ludnoĞci
w wodĊ do picia oraz zastosowania technologiczne w
przemyĞle spoĪywczym i farmaceutycznym
Optymalizacja zuĪycia wody do celów socjalno-bytowych
i przemysáowych (propagowanie instalowania liczników
zuĪycia wody oraz stymulacja do zmniejszania jej zuĪycia)
Edukacja
mieszkaĔców
w
zakresie
moĪliwoĞci
i koniecznoĞci oszczĊdzania wody w gospodarstwach
domowych
63
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
Lp. Nazwa zadania
1
5
Uwagi
2
3
UwzglĊdnienie
w
planach
zagospodarowania
przestrzennego ochrony gáównych zbiorników wód UrzĊdy Miast i Gmin
podziemnych
Cele krótkoterminowe do roku 2007 i kierunki dziaáaĔ w zakresie jakoĞci wód:
Ochrona jakoĞci wód przed degradacją polega na prowadzeniu dziaáaĔ administracyjno-prawnych,
przyrodniczych i technicznych. W tym celu konieczne jest:
1. Poprawa jakoĞci wód powierzchniowych i podziemnych
Dziaáania obejmą:
Lp. Nazwa zadania
Uwagi
1
2
1
Efektywne
poszukiwanie
funduszy
do
realizacji
zaplanowanych dziaáaĔ ze Ĩródeá krajowych i zagranicznych
3
Dziaáania te bĊdą koordynowane
przez Starostwo Powiatowe, we
wspóápracy z UrzĊdami Miast i
Gmin,
mediami,
podmiotami
gospodarczymi
oraz
stowarzyszeniami i organizacjami
na terenie zlewni rzek powiatu
2
3
4
5
6
7
8
Dziaáania edukacyjne - podniesienie ĞwiadomoĞci
ekologicznej
mieszkaĔców
powiatu
sztumskiego
i podmiotów gospodarczych
Wspieranie dziaáaĔ zmierzających do likwidacji dopáywu
zanieczyszczeĔ do rzek i innych wód powierzchniowych
oraz
podziemnych
(ograniczenie
zanieczyszczeĔ
pochodzących z jednostek osadniczych, ograniczenie
zanieczyszczeĔ spowodowanych gospodarką odpadami,
ograniczenie zanieczyszczeĔ pochodzących ze spáywów
powierzchniowych, itp.)
Eliminacja nieszczelnych zbiorników gromadzenia Ğcieków
(szamb), kontrola zagospodarowania Ğcieków bytowo –
gospodarczych na terenach nieskanalizowanych
Eliminacja zanieczyszczeĔ wymywanych przez opady
poprzez zorganizowany odbiór wód opadowych z terenów
przemysáowych i zurbanizowanych poprzez opracowanie
i wdroĪenie
koncepcji
zagospodarowania
Ğcieków
opadowych na tych terenach
Eliminacja zanieczyszczania brzegów zbiorników i cieków
odpadami zdeponowanymi na tzw. „dzikich skáadowiskach”
Inwentaryzacja Ĩródeá zanieczyszczeĔ dopáywających do
rzeki i innych wód powierzchniowych na terenie caáej
zlewni, kontrola pozwoleĔ wodno – prawnych na
odprowadzanie Ğcieków (dziaáania realizowane we
wspóápracy regionalnej z innymi powiatami)
Ocena stanu technicznego i efektywnoĞci pracy istniejących
urządzeĔ oczyszczających Ğcieki na terenie gmin z terenu
zlewni rzek (dziaáania realizowane we wspóápracy
regionalnej z innymi powiatami)
64
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
Lp. Nazwa zadania
Uwagi
1
2
3
9
WdraĪanie opracowanych koncepcji kanalizacji deszczowej
i sanitarnej, realizacja zapisów Krajowego Planu
Oczyszczania ĝcieków Komunalnych
10
Likwidacja nieczynnych ujĊü wody, szczególnie studni
kopanych
11
Wprowadzenie stref ochrony poĞredniej ujĊü wody
12
13
Ograniczanie negatywnego wpáywu na Ğrodowisko
zanieczyszczeĔ obszarowych i punktowych pochodzących z
dziaáalnoĞci rolniczej, szczególnie zaĞ opracowanie
i wdroĪenie programu dziaáaĔ na rzecz ograniczenia spáywu
zanieczyszczeĔ azotowych (stanowiska do skáadowania
obornika, magazynowania gnojowicy, zastosowania
rolniczego Ğcieków i osadów),
Edukacja ekologiczna rolników i osób uprawiających ziemiĊ
w celu uĞwiadamiania szkodliwoĞci nadmiernego
stosowania Ğrodków ochrony roĞlin, nawozów sztucznych
i naturalnych
2. Poprawa gospodarki wodno – Ğciekowej powiatu
Lp. Nazwa zadania
Uwagi
1
3
2
W zakresie zaopatrzenia w wodĊ pitną:
1
2
3
4
Inwentaryzacja stanu sieci wodociągowej
Dziaáania te bĊdą koordynowane przez
Modernizacja ujĊü wody oraz sieci wodociągowej poprzez UrzĊdy Miast i Gmin, we wspóápracy ze
Powiatowym
oraz
wymianĊ urządzeĔ wodociągowych znajdujących siĊ w záym Starostwem
przedsiĊbiorstwami
wodno
stanie technicznym.
kanalizacyjnymi
Budowa nowej sieci wodociągowej z uwzglĊdnieniem
obecnych i przyszáych odbiorców wody
Zmniejszenie
awaryjnoĞci
sieci
wodociągowej
i kanalizacyjnej poprzez stosowanie nowoczesnych
materiaáów i rozwiązaĔ technicznych oraz intensyfikacjĊ
napraw bieĪących
W zakresie kanalizacji:
5
Inwentaryzacja stanu sieci kanalizacyjnej, zbiorników
bezodpáywowych i przydomowych oczyszczalni Ğcieków
6
Budowa oczyszczalni Ğcieków i rozbudowa systemu
kanalizacji
7
Wymiana odcinków kanalizacji bĊdących w záym stanie
technicznym
8
Budowa równoczesna wodociągów i kanalizacji
65
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
Lp. Nazwa zadania
Uwagi
1
3
2
9
Modernizacja gospodarki Ğciekowej w zakáadach
przemysáowych oraz wspieranie i egzekwowanie programów
racjonalnej gospodarki wodno-Ğciekowej w zakáadach
10
Wspieranie budowy przydomowych oczyszczalni Ğcieków
na obszarach o zabudowie ekstensywnej
11
Optymalizacja wykorzystania istniejących oczyszczalni
Ğcieków
12
Modernizacja istniejących oczyszczalni Ğcieków
13
Budowa systemu oczyszczania Ğcieków opadowych,
szczególnie z terenów zurbanizowanych i przemysáowych
Efekty dziaáaĔ:
- zwiĊkszenie iloĞci oczyszczanych Ğcieków
- poprawa czystoĞci wód powierzchniowych i podziemnych
- zmniejszenie strat wody spowodowanej awaryjnoĞcią sieci wodociągową
- efektywniejsze wykorzystanie zasobów wód podziemnych
- poprawa stanu zdrowia mieszkaĔców powiatu
7.2 POWIETRZE ATMOSFERYCZNE
7.2.1 STAN AKTUALNY
W ostatnich latach w caáym kraju obserwuje siĊ spadek zanieczyszczenia powietrza. Zjawisko to
definiuje siĊ jako wprowadzanie do powietrza organizmów Īywych lub substancji chemicznych, które
nie są jego naturalnymi skáadnikami, albo – bĊdąc nimi – wystĊpują w stĊĪeniach przekraczający
wáaĞciwy dla nich zakres.
Na stan jakoĞci powietrza atmosferycznego na terenie powiatu sztumskiego mają wpáyw
zanieczyszczenia pochodzące :
- z procesów spalania paliw - zbiorowe i indywidualne ogrzewanie pomieszczeĔ (zanieczyszczenia:
pyá, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek wĊgla)
- ze Ğrodków transportu koáowego (zanieczyszczenia: tlenki azotu, wĊglowodory, tlenek wĊgla, pyá,
oáów)
- z procesów produkcyjnych (zanieczyszczenia: wĊglowodory i ich pochodne, pyáy siarki,
siarkowodór i inne specyficzne dla danej produkcji substancje).
PoniĪsza tabela przedstawia gáówne czynniki zanieczyszczające powietrze z uwzglĊdnieniem miejsca
ich powstawania:
Tabela 18 Gáówne substancje zanieczyszczające powietrze atmosferyczne
Zanieczyszczenie
Pyá ogóáem
SO2 – dwutlenek siarki
NO - tlenek azotu
NO2 – dwutlenek azotu
ħródáo emisji
Spalanie paliw, unos pyáu przez wiatr, pojazdy
Spalanie paliw zawierających siarkĊ, procesy technologiczne
Spalanie paliw i procesy technologiczne przy wysokiej temperaturze
Spalanie paliw i procesy technologiczne
66
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
NOx - suma tlenków azotu
CO - tlenek wĊgla
O3 – ozon
Sumaryczna emisja tlenków azotu (NO, NO2)
Powstaje podczas niepeánego spalania
Powstaje naturalnie oraz z innych zanieczyszczeĔ (utleniaczy)
Na terenie powiatu sztumskiego brak jest znaczących Ĩródeá zanieczyszczenia powietrza. Na stan
aerosanitarny najwiĊkszy wpáyw mają zanieczyszczenia napáywające spoza terenu powiatu,
szczególnie z miasta Kwidzyn (przy niesprzyjającym ukáadzie wiatrów). W ostatnich latach obserwuje
siĊ pozytywną tendencjĊ do zmniejszania iloĞci zanieczyszczeĔ wprowadzanych do atmosfery na
terenie powiatu kwidzyĔskiego. Początkowo spowodowane byáo to spadkiem produkcji energii
cieplnej oraz restrukturyzacją przemysáu, w ostatnich latach zaĞ dziaáaniami proekologicznymi
podejmowanymi przez zakáady stanowiące najwiĊksze zagroĪenie dla Ğrodowiska.
Na terenie powiatu sztumskiego gáównymi Ĩródáami punktowymi emisji zanieczyszczeĔ są kotáy i
piece grzewcze. Liniowe Ĩródáa zanieczyszczeĔ to szlaki komunikacyjne (gáównie drogi krajowe
o najwiĊkszym natĊĪeniu ruchu). ħródáa te są sprawcami tzw. niskiej emisji. Z reguáy duĪa iloĞü tych
emitorów skupiona w jednym miejscu i niekorzystne warunki rozprzestrzeniania na ograniczonym
terenie ksztaátują poziom stĊĪeĔ zanieczyszczeĔ w ich najbliĪszym otoczeniu. Zjawisko takie
wystĊpuje na terenach o zwartej zabudowie z duĪą iloĞcią indywidualnych palenisk w budynkach
mieszkalnych oraz w zakáadach usáugowych i przemysáowych maáej wielkoĞci.
Nieco mniejszym problemem z punktu widzenia lokalnych parametrów czystoĞci powietrza jest niska
emisja na terenach zabudowy luĨnej, gdyĪ istnieją lepsze warunki przewietrzania i depozycji
zanieczyszczeĔ, a co za tym idzie relatywnie niĪsze stĊĪenia. Zanieczyszczeniem wskaĨnikowym
niskiej emisji jest benzo-a-piren, naleĪący do grupy wĊglowodorów aromatycznych. Gáównym
problemem zapobiegania w przypadku niskiej emisji jest brak inwentaryzacji Ĩródeá i wielkoĞci emisji
oraz danych o rodzaju i iloĞci stosowanych paliw (np. spalanie odpadów w instalacjach nie
przeznaczonych do tego celu). Charakterystyczną cechą niskiej emisji jest jej sezonowa zmiennoĞü.
W okresach grzewczych notuje siĊ wzrost emisji energetycznej w porównaniu do okresów ciepáych.
Problemem jest spalanie w domowych piecach odpadów, tworzyw sztucznych, gumy i tekstyliów.
Domowe paleniska nie wytwarzają wystarczająco wysokiej temperatury do ich caákowitego spalenia.
W związku z tym do atmosfery przedostają siĊ duĪe iloĞci sadzy, wĊglowodorów aromatycznych,
merkaptanów i innych szkodliwych dla zdrowia ludzi związków chemicznych. Nasila siĊ to
szczególnie w okresie grzewczym.
Drugim waĪnym elementem niskiej emisji są zanieczyszczenia komunikacyjne, obejmujące takie
substancje jak: tlenki azotu, pyáy, tlenek wĊgla, dwutlenek siarki, aldehydy. Ponadto spaliny
w swym skáadzie zawierają wĊglowodory aromatyczne i alifatyczne, z których szereg (w tym
benzo/a/piren) wykazuje silne dziaáanie rakotwórcze. Samochody są równieĪ jednym z gáównych
Ĩródeá emisji do powietrza, a takĪe do gleby takich związków jak oáów (z benzyny) i azbest (okáadziny
samochodowe i tarcze sprzĊgieá). Emisja ta wraz z postĊpującym zwiĊkszaniem siĊ iloĞci pojazdów na
szlakach komunikacyjnych, wykazuje tendencjĊ wzrostową. Szczególnie wysokie zanieczyszczenie
powietrza substancjami pochodzącymi ze spalania paliw w silnikach pojazdów wystĊpuje na
skrzyĪowaniach gáównych ulic miast, przy trasach komunikacyjnych o duĪym natĊĪeniu ruchu
biegnących przez obszary o zwartej zabudowie. Przyczyną nadmiernej emisji zanieczyszczeĔ ze
Ğrodków transportu jest záy stan techniczny pojazdów, záa eksploatacja, przestoje w ruchu
spowodowane záą organizacją ruchu lub zbyt maáą przepustowoĞcią dróg.
W celu utrzymania dobrego stanu czystoĞci powietrza na terenie powiatu sztumskiego naleĪy zwróciü
uwagĊ przede wszystkim na doprowadzenie alternatywnych Ĩródeá ciepáa. NaleĪy dąĪyü do likwidacji
palenisk wĊglowych i zapewniü mieszkaĔcom dostĊp do gazociągu lub sieci cieplnych,
w szczególnoĞci w zabudowie zwartej.
Na terenie powiatu sztumskiego nie są prowadzone wáasne pomiary zanieczyszczeĔ powietrza, są tu
natomiast trzy stanowiska pomiarowe Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony ĝrodowiska w GdaĔsku,
67
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
zlokalizowane w Sztumie (1 stanowisko), w Dzierzgoniu (1 stanowisko) i w Mikoáajkach Pomorskich
(1 stanowisko). W ramach badaĔ zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego prowadzi siĊ pomiary
SO2, NO2, pyáu zawieszonego oraz opadu pyáu, metodą pasywną.
WartoĞci Ğrednie pomierzone w roku 2002 i odniesione do normy przedstawiaáy siĊ nastĊpująco:
Tabela 19 ĝrednie roczne wartoĞci stĊĪeĔ substancji zanieczyszczających powietrze na obszarze
powiatu sztumskiego
PARAMETR
JEDNOSTKA
WARTOĝû
WARTOĝû
POMIERZONA
DOPUSZCZALNA
3
SO2
µg/m
3,75
40
NO2
µg/m3
9,00
40
Pyá zawieszony
µg/m3
14,00
50
ħródáo: Raport WIOĝ o stanie Ğrodowiska województwa pomorskiego, GdaĔsk, 2002.
Tabela 20 StĊĪenia Ğrednioroczne NO2 i SO2 pomierzone w powietrzu atmosferycznym na obszarze
powiatu sztumskiego
Lokalizacja stacji
StĊĪenie Ğrednioroczne w [µg/m3]
NO2
SO2
2001
2002
2001
2002
Stary Targ
15
3
DzierzgoĔ
8
7
5
3
Sztum, ul. MáyĔska
10
7
3
4
ħródáo: Raport WIOĝ o stanie Ğrodowiska województwa pomorskiego, GdaĔsk, 2003.
Jak wynika z analizy przedstawionych powyĪej danych, stĊĪenia poszczególnych zanieczyszczeĔ
emitowanych na terenie powiatu sztumskiego nie przekraczają dopuszczalnych norm. Co wiĊcej,
wartoĞci pomierzone w 2002 roku są znacznie niĪsze w stosunku do roku poprzedniego.
JakoĞü powietrza atmosferycznego na obszarze powiatu sztumskiego zostaáa takĪe oceniona podczas
opracowywania Oceny rocznej jakoĞci powietrza w województwie pomorskim za rok 2002 (WIOĝ).
Celem prowadzonych badaĔ byáo przedstawienie informacji o stĊĪeniach zanieczyszczeĔ
w poszczególnych strefach województwa, wskazanie obszarów wystĊpowania ponadnormatywnych
stĊĪeĔ zanieczyszczeĔ a takĪe wskazanie potrzeb w zakresie wzmocnienia istniejącego systemu
monitoringu.
Stacje pomiarowe na obszarze powiatu, z których wykorzystano dane, zlokalizowane byáy
w Dzierzgoniu (1 stacja), Mikoáajkach Pomorskich (1 stacja) i Sztumie (2 stacje). Uzyskane wyniki
przedstawiaáy siĊ nastĊpująco:
Tabela 21 Klasy wynikowe dla poszczególnych zanieczyszczeĔ oraz klasa ogólna z uwzglĊdnieniem
kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia
Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych Klasa ogólna Dziaáania
wynikające
z
zanieczyszczeĔ dla obszaru caáej strefy
klasyfikacji
SO2 NO2 PM10 Pb
C6H6 CO
O3
A
A
A
A
A
A
A
A
Utrzymanie stanu aktualnego
ħródáo: Ocena roczna jakoĞci powietrza w województwie pomorskim za rok 2002, WIOĝ
Tabela 22 Klasy wynikowe dla poszczególnych zanieczyszczeĔ oraz klasa ogólna z uwzglĊdnieniem
kryteriów ustanowionych w celu ochrony roĞlin
Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych Klasa ogólna Dziaáania wynikające z
zanieczyszczeĔ dla obszaru caáej strefy
klasyfikacji
SO2
NOx
O3
68
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
A
A
A
A
Utrzymanie stanu
ħródáo: Ocena roczna jakoĞci powietrza w województwie pomorskim za rok 2002, WIOĝ
Obszar caáego powiatu sztumskiego zostaá zaliczony do klasy A zarówno ze wzglĊdu na ochronĊ
zdrowia jak i ze wzglĊdu na ochronĊ roĞlin. Jako Īe klasa A jest najwyĪszą z moĪliwych, wymaganym
dziaáaniem na obszarze omawianej jednostki administracyjnej jest dąĪenie do utrzymania poziomu
stĊĪeĔ na niezmienionym poziomie.
Dane z Rocznika statystycznego województwa pomorskiego (GUS, 2003) wskazują, Īe w roku 2002
emisja zanieczyszczeĔ pyáowych (pyáy ze spalania paliw) na obszarze powiatu wyniosáa 3 tony, a
emisja zanieczyszczeĔ gazowych - 57 ton. Byáy to najniĪsze wartoĞci w caáym województwie.
Emisja zanieczyszczeĔ gazowych powietrza z zakáadów
szczególnie uciąĪliwych na obszarze powiatu
sztumskiego w [t]
8
16
dwutlenek siarki
33
tlenki azotu
tlenek wĊgla
Rysunek 5 Emisja zanieczyszczeĔ gazowych z zakáadów szczególnie uciąĪliwych
Wg tego samego Ĩródáa masa zanieczyszczeĔ zatrzymanych w urządzeniach do redukcji
zanieczyszczeĔ powietrza w zakáadach szczególnie uciąĪliwych przedstawiaáa siĊ nastĊpująco:
- zanieczyszczenia pyáowe – 24 tony (co stanowiáo 88,9% ogóáu zanieczyszczeĔ wytworzonych),
- zanieczyszczenia gazowe – 0 ton.
ZgodĊ Starosty Sztumskiego na wprowadzanie pyáów i gazów do powietrza uzyskaáy w 2002 r.
firmy: „Elita” ze Sztumskiego Pola i „Fila” ze Sztumu.
7.2.2 PROGRAM POPRAWY W SEKTORZE: POWIETRZE ATMOSFERYCZNE
Cel strategiczny:
Utrzymanie dotychczasowej jakoĞci powietrza atmosferycznego na terenie powiatu poprzez
ograniczenie emisji zanieczyszczeĔ ze Ĩródeá bytowo - komunalnych i komunikacyjnych.
Cele Ğrednioterminowe do roku 2011:
1. Ograniczanie wielkoĞci emisji zanieczyszczeĔ komunikacyjnych
2. Ograniczenie emisji ze Ĩródeá komunalnych, szczególnie niskiej emisji
Strategia osiągania celów dáugoterminowych i Ğrednioterminowych
Analiza stanu aktualnego wykazaáa, Īe na terenie powiatu sztumskiego nie wystĊpują przekroczenia
norm powietrza, a stan sanitarny powietrza ulega permanentnej poprawie i nie jest wymagane
sporządzenie programu ochrony powietrza. Podstawowe uciąĪliwoĞci wynikają:
69
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
-
z zanieczyszczeĔ komunikacyjnych, związanych z ruchem pojazdów silnikowych
z zanieczyszczeĔ z sektora komunalno – bytowego, gównie spalania niskiej jakoĞci paliwa
(wĊgla) w paleniskach domowych w sezonie jesienno – zimowym.
Zanieczyszczenie powietrza jest nierównomierne na terenie powiatu – najwiĊksze w otoczeniu tras
komunikacyjnych, zakáadów przemysáowych i zwartej zabudowy mieszkaniowej w okresie
grzewczym.
W perspektywie dáugoterminowej dziaáania koncentrowaü powinny siĊ na ograniczaniu emisji niskiej
z sektora mieszkaniowego. Ochrona powietrza nie bĊdzie naleĪaáa do zadaĔ priorytetowych powiatu i
gmin w zakresie ochrony Ğrodowiska.
Najskuteczniejszą formą ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem na terenie powiatu bĊdzie
prewencja, realizowana jako likwidacja zanieczyszczeĔ u Ĩródáa poprzez dziaáania w zakresie:
-
ograniczania udziaáu indywidualnych palenisk wĊglowych w strukturze systemu grzewczego
miast i gmin, szczególnie na terenach gĊstej zabudowy,
wspieranie dziaáaĔ inwestycyjnych ograniczających drogowy ruch tranzytowy przez centa miast,
prowadzenie zintegrowanych dziaáaĔ na rzecz minimalizacji zuĪycia energii (w tym surowców
energetycznych),
rozwój monitoringu zanieczyszczeĔ powietrza i dostosowanie go do aktualnych wymogów,
wielokierunkowych dziaáaĔ minimalizujących emisjĊ zanieczyszczeĔ powietrza z zakáadów
przemysáowych powiatu.
Cele krótkoterminowe i kierunki dziaáaĔ do roku 2007:
Ochrona powietrza atmosferycznego na terenie powiatu sztumskiego odbywaü siĊ bĊdzie w czterech
gáównych dziedzinach:
1. Ograniczanie zanieczyszczeĔ z sektora przemysáowego
ħródáem zanieczyszczenia powietrza jest dziaáalnoĞü gospodarcza, szczególnie przemysá.
W celu ograniczenia emisji przemysáowej podejmowane powinny byü dziaáania przez samych
sprawców zanieczyszczeĔ, m.in. zainstalowanie urządzeĔ ochronnych, wdroĪenie nowych technologii.
W celu dalszej minimalizacji tego wpáywu naleĪy podjąü nastĊpujące dziaáania:
Lp.
Nazwa zadania
Uwagi
1
2
Rozbudowa
lub
áączenie
systemów
ciepáowniczych
w celu
racjonalizacji
wykorzystania energii pierwotnej paliw
MontaĪ urządzeĔ odpylających stosowanie
wysokosprawnych,
nowoczesnych
technik
odpylania
MontaĪ urządzeĔ dla ograniczania emisji
zanieczyszczeĔ gazowych
3
realizacja zadaĔ przez zakáady
przemysáowe i inne podmioty
wprowadzające zanieczyszczenia
do powietrza przy wsparciu
merytorycznym
Starostwa
Powiatowego, UrzĊdów Miast i
Gmin,
1
2
3
4
Hermetyzacja procesów technologicznych
5
Likwidacja Ĩródeá emisji niezorganizowanej na
terenie zakáadów
70
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
6
7
Wspomaganie
systemów
kontrolnopomiarowych oraz badaĔ stanu Ğrodowiska
naturalnego
Przestrzeganie przez poszczególne zakáady norm
odnoĞnie emisji zanieczyszczeĔ
8
Promowanie i wdraĪanie
energooszczĊdnych technologii
nowoczesnych,
9
Promowanie zakáadów wdraĪających projekty Czystej
Produkcji i norm zarządzania Ğrodowiskowego (np.
ISO 14000)
2. Ograniczanie zanieczyszczeĔ komunikacyjnych
Emisja komunikacyjna jest najbardziej uciąĪliwa dla mieszkaĔców ulic poáoĪonych przy ruchliwych
trasach komunikacyjnych i w gĊstej zabudowie mieszkalnej. Nie jest obecnie moĪliwa zmiana
organizacji ruchu dla najbardziej uciąĪliwych dróg w powiecie, równieĪ wiele dziaáaĔ poprawiających
stan powietrza jest niezaleĪnych od wáadz gminnych i powiatowych (stan techniczny samochodów,
jakoĞü benzyny, páynnoĞü i organizacja jazdy, stan techniczny dróg). Na terenie powiatu istotne
znaczenie ma turystyka i ruch tranzytowy, przyczyniające siĊ do zanieczyszczenia powietrza na
terenach atrakcyjnych turystycznie. Z tego wzglĊdu istotne jest promowanie turystyki rowerowej,
budowa nowych ĞcieĪek rowerowych, pieszych i konnych, a takĪe organizacja tzw. dojazdów
kombinowanych (dojazd do miejsca przeznaczenia Ğrodkami komunikacji zbiorowej, nastĊpnie
moĪliwoĞü wynajĊcia roweru).
Dla zmniejszenia lub eliminacji uciąĪliwoĞci spowodowanych przez transport drogowy proponuje siĊ
podjĊcie nastĊpujących dziaáaĔ:
Lp.
Nazwa zadania
1
2
Optymalizacja warunków ruchu drogowego przy
wykorzystaniu
podstawowych
narzĊdzi
inĪynierii ruchu, zapewniających zwiĊkszenie
páynnoĞci i przepustowoĞci drogowej
1
2
3
Uwagi
3
realizacja zadaĔ przez zarządy
dróg,
Starostwo
Powiatowe,
UrzĊdy
Miast
i Gmin,
we
wspóápracy z policją, StraĪą
Miejską,
oĞrodkami
kierowcami
PodwyĪszenie
standardów
technicznych edukacyjnymi,
i
stacjami
infrastruktury drogowej, zwáaszcza w obszarach pojazdów
wysoko zurbanizowanych i na obszarach diagnostycznymi
chronionych
Wprowadzenie stref ograniczonego ruchu lub
caákowitej eliminacji pojazdów z wybranych
czĊĞci ulic i rejonów miast i gmin powiatu
4
Wyprowadzenie ruchu tranzytowego z obszaru
zintensyfikowania miejskiego
5
Stosowanie
nowoczesnych
rozwiązaĔ
technicznych w komunikacji i pojazdach
6
Promowanie stosowania w pojazdach benzyny
bezoáowiowej, biopaliw i gazu
71
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
7
8
9
10
DoposaĪenie stacji diagnostycznych w zakresie
przyrządów pomiarowych umoĪliwiających
pomiar emisji gazów silnikowych, propagowanie
i wspieranie akcji kontroli stanu technicznego
pojazdów
Eliminacja z ruchu pojazdów nie speániających
obowiązujących norm ekologicznych
Promowanie transportu ekologicznego i tzw.
kombinowanego
Systematyczne
usprawnianie
transportu
zbiorowego w celu zwiĊkszenia jego udziaáu
w caákowitych przewozach pasaĪerskich
11
Promowanie
proekologicznych
zachowaĔ
wáaĞcicieli samochodów (np. DzieĔ bez
samochodu, korzystanie ze Ğrodków transportu
publicznego, korzystanie kilku osób z jednego
pojazdu)
12
Rozbudowa ĞcieĪek pieszych, rowerowych i konnych
3. Ograniczanie zanieczyszczeĔ z sektora komunalnego
Na terenie powiatu najistotniejszym Ĩródáem zanieczyszczeĔ powietrza są lokalne kotáownie i piece
domowe, opalane wĊglem o czĊsto niskiej jakoĞci. W celu ograniczenia emisji zanieczyszczeĔ naleĪy
dąĪyü do zmiany w strukturze grzewczej powiatu, jednakĪe jest to trudne z uwagi na duĪe koszty
przedsiĊwziĊü modernizacyjnych. Aby zachĊciü mieszkaĔców do zmiany kotáów i pieców opalanych
wĊglem na bardziej ekologiczne (np. opalane gazem lub olejem), naleĪy wprowadziü system zachĊt
finansowych, np. w postaci dotowania z PFOĝ i GW oraz funduszy gminnych. Podobne dziaáania
mogą byü równieĪ dofinansowywane z WFOĝ i GW oraz innych funduszy ekologicznych i celowych.
Znaczną poprawĊ moĪna uzyskaü podczas prowadzenia edukacji ekologicznej mieszkaĔców, na temat
szkodliwoĞci spalania odpadów w paleniskach domowych, co obecnie jest czĊstą praktyką.
UwzglĊdniü naleĪy takĪe ekonomiczne aspekty zmiany paliwa - najtaĔszym paliwem dla
mieszkaĔców jest drewno i odpady z jego przeróbki oraz wĊgiel. Koszt energii uzyskiwanej z wĊgla
wynosi okoáo 13 zá/GJ. Koszty gazu sieciowego są porównywalne z kosztami ciepáa z kotáowni. Koszt
energii uzyskiwanej z gazu wynosi ponad 30 zá/GJ. Natomiast pozostaáe noĞniki ciepáa, które są
przyjazne dla Ğrodowiska tj. gaz propan – butan, olej opaáowy i energia elektryczna są znacznie
droĪsze i dlatego ich stosowanie ogranicza siĊ gáównie do rejonów nie zgazyfikowanych oraz
poáoĪonych z daleka od sieci cieplnej, a stosowane są przez zamoĪniejszą czĊĞü spoáeczeĔstwa lub
firmy i instytucje.
W póĨniejszym okresie naleĪy zwróciü uwagĊ na moĪliwoĞü wykorzystania czystych Ĩródeá energii
oraz Ĩródeá odnawialnych. Do Ĩródeá energetycznych o charakterze odnawialnym naleĪy np. biomasa
roĞlinna. ħródáem biomasy wykorzystywanej dla celów energetycznych mogą byü odpady tartaczne
oraz drewno odpadowe z wyrĊbu i czyszczenia lasów. Perspektywicznie dodatkowym Ĩródáem
biomasy mogą byü uprawy energetyczne wierzby krzewiastej prowadzone na nieuĪytkach
i terenach niezagospodarowanych, wilgotnych czy zalewowych czy teĪ sáoma pszeniczna. DuĪe
nadzieje wiąĪe siĊ takĪe z geotermią, bądĨ w postaci ujĊü wód geotermalnych, lub w postaci
gruntowych wymienników ciepáa, ogrzewających indywidualne budynki mieszkalne. Szerzej
zagadnienia te zostaáy omówione w rozdziale 9 niniejszego Programu.
Najpilniejszymi zadaniami z zakresu ograniczania zanieczyszczeĔ komunalnych są:
72
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
Lp.
Nazwa zadania
Uwagi
1
2
3
1
Spalanie wĊgla o korzystnych dla Ğrodowiska
parametrach, m.in. takich jak: zmniejszona zawartoĞü
siarki, niska zawartoĞü popioáu, wysoka wartoĞü
opaáowa
2
Przechodzenie na paliwo ekologiczne, np. olejowe
lub gazowe
3
DąĪenie do zmniejszenia strat energii wytworzonej,
gáównie cieplnej, poprzez:
- uszczelnienie i usprawnienie sieci przesyáowych
- poprawĊ parametrów energetycznych budynków, w
szczególnoĞci
mieszkalnych
(termoizolacja,
modernizacja wĊzáów cieplnych),
4
ZwiĊkszenie udziaáu odnawialnych Ĩródeá energii
5
Podáączanie obiektów do centralnej sieci cieplnej, w
przypadkach ekonomicznie uzasadnionych
6
Wspieranie wykorzystania lokalnych Ĩródeá energii
odnawialnej oraz pomoc przy wprowadzaniu bardziej realizacja zadaĔ przez UrzĊdy
Miast
i Gmin,
wáaĞcicieli
przyjaznych dla Ğrodowiska noĞników energii
budynków,
przy
wsparciu
7
PoĪyczki, dodatki, dofinansowanie dla inwestorów, merytorycznym i finansowym
wáaĞcicieli
nieruchomoĞci
modernizujących Starostwa Powiatowego
ogrzewanie
8
Termoizolacja elewacji budynków i elementów
stolarki okiennej i drzwi
9
Stosowanie w budownictwie materiaáów o wysokim
wspóáczynniku izolacyjnoĞci cieplnej
10
11
Edukacja ekologiczna mieszkaĔców dotycząca
oszczĊdnego
zuĪycia
energii
cieplnej
i elektrycznej oraz korzystania z proekologicznych
noĞników energii
Zorganizowanie
punktu
informacji,
gdzie
zainteresowani mogliby uzyskaü informacje, jakie
naleĪy speániü warunki, aby uzyskaü dofinansowanie
lub kredyt na preferencyjnych warunkach np. z
WFOĝiGW, Banku Ochrony ĝrodowiska SA lub
Banku Gospodarstwa Krajowego - na termorenowacjĊ
budynków i modernizacjĊ kotáowni i palenisk
domowych
4. Zarządzanie ochroną powietrza
Mechanizmy prawne sáuĪące realizacji ochrony Ğrodowiska w zakresie ochrony powietrza,
a nakáadające na organy administracji samorządowej okreĞlone zadania wynikają z ustawy Prawo
ochrony Ğrodowiska, ustawy Prawo energetyczne oraz ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym.
Wedáug w/w ustaw kaĪdy z organów administracji dziaáając wedáug przepisów prawnych ma inny
zakres kompetencji i zadaĔ.
Obowiązujące akty prawne w zakresie ochrony powietrza okreĞlają dopuszczalne poziomy oraz
dopuszczalne czĊstoĞci przekraczania niektórych substancji zanieczyszczających w powietrzu
w odniesieniu do jednostek organizacyjnych. Na jednostki te naáoĪono obowiązek stosowania metod,
73
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
technologii, Ğrodków technicznych chroniących powietrze przed zanieczyszczeniem. Jednostka
organizacyjna wprowadzająca do powietrza substancje zanieczyszczające jest zobowiązana posiadaü
decyzjĊ ustalającą rodzaje i iloĞci substancji dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza. DecyzjĊ
taką wydaje starosta powiatu lub prezydent miasta.
Najbardziej uciąĪliwa dla Ğrodowiska emisja pochodząca z zabudowy mieszkaniowej nie jest objĊta
regulacjami prawnymi. W przypadku, gdy na okreĞlonym obszarze nastąpiáo przekroczenia
dopuszczalnych poziomów substancji zanieczyszczających, na mocy art. 96 ustawy POĝ – wojewoda
jest upowaĪniony do wydawania rozporządzenia, w którym moĪe okreĞliü dla danego terenu jakoĞü
albo rodzaje paliw dopuszczonych do stosowania przez wymienione jednostki administracyjne oraz
przez osoby fizyczne, a takĪe sposób realizacji i kontroli obowiązku. Rozporządzenie to moĪe wydaü
tylko w celu ograniczenia zagroĪenia dla zdrowia i Īycia ludzi i zapobieĪenia zniszczenia Ğrodowiska.
Na terenie powiatu sztumskiego nie zachodzi taka potrzeba.
Zadania z zakresu zarządzania i monitoringu powietrza:
Lp.
Nazwa zadania
1
2
3
Dalszy monitoring jakoĞci powietrza na terenie realizacja zadaĔ przez WIOĝ,
powiatu
WSSE oraz zakáady przemysáowe
1
2
Uwagi
Pomoc w uzyskaniu dofinansowania na zmianĊ UrzĊdy Miast i Gmin, Starostwo
Ĩródeá ciepáa
Powiatowe
Efekty dziaáaĔ:
- poprawa stanu zdrowotnego powiatu, poprawa jakoĞci Īycia
- poprawa stanu fauny i flory na terenie powiatu
- zmniejszenie strat materialnych spowodowanych zanieczyszczeniami powietrza
7.3 HAàAS I WIBRACJE
7.3.1 STAN AKTUALNY
Haáas stanowi jedno ze Ĩródeá zanieczyszczenia Ğrodowiska, którego intensywnoĞü wzrasta
w ostatnich latach w związku z rozwojem komunikacji, uprzemysáowieniem i postĊpującą urbanizacją.
Odczuwany jest przez ich mieszkaĔców jako jeden z najbardziej uciąĪliwych czynników
wpáywających ujemnie na Ğrodowisko i samopoczucie. Haáas wywoáuje zmĊczenie, záe samopoczucie,
utrudnia wypoczynek, moĪe prowadziü do czĊĞciowej lub caákowitej utraty sáuchu. Ponadto powoduje
powaĪne zmiany psychosomatyczne, jak zagroĪenie nadciĞnieniem, zaburzenia nerwowe, zaburzenia
w ukáadzie kostno-naczyniowym.
Haáasem nazywa siĊ kaĪdy dĨwiĊk, który w danych warunkach jest okreĞlony jako szkodliwy,
uciąĪliwy lub przeszkadzający, niezaleĪnie od jego parametrów fizycznych. Odczucie haáasu jest wiĊc
bardzo subiektywne i zaleĪy od wraĪliwoĞci sáuchowej poszczególnych jednostek. Zespóá zjawisk
akustycznych zachodzących w Ğrodowisku, okreĞlony za pomocą parametrów akustycznych czasu
i przestrzeni nazywa siĊ umownie klimatem akustycznym Ğrodowiska zewnĊtrznego. UciąĪliwoĞü
haáasu dla organizmu zaleĪy od natĊĪenia dĨwiĊku, jego czĊstotliwoĞci i czasu trwania.
WyróĪnia siĊ trzy gáówne rodzaje haáasu, wedáug Ĩródáa powstawania:
74
Program Ochrony ĝrodowiska dla powiatu sztumskiego na lata 2004 - 20011
- haáas przemysáowy powodowany przez urządzenia i maszyny w obiektach przemysáowych
i usáugowych,
- haáas komunikacyjny pochodzący od Ğrodków transportu drogowego, kolejowego
i lotniczego,
- haáas komunalny wystĊpujący w budynkach mieszkalnych, szczególnie wielorodzinnych
i w obiektach uĪytecznoĞci publicznej.
Na terenie powiatu brak stanowisk do pomiarów natĊĪenia haáasu. Ocenia siĊ jednakĪe, Īe
podwyĪszony poziom haáasu wystĊpuje jedynie lokalnie i okresowo, gáównie w okolicach gáównych
dróg i nie zagraĪa zdrowiu mieszkaĔców.
Haáas przemysáowy na terenie powiatu równieĪ stanowi zagroĪenie o charakterze lokalnym,
wystĊpując gáównie na terenach sąsiadujących z zakáadami produkcyjnymi. Jest on uciąĪliwy gáównie
dla budynków zlokalizowanych w pobliĪu takich obiektów. Poziom haáasu przemysáowego jest
ksztaátowany indywidualnie dla kaĪdego obiektu i zaleĪy od parku maszynowego, zastosowanej
izolacji hal produkcyjnych, a takĪe prowadzonych procesów technologicznych oraz funkcji
urbanistycznej sąsiadujących z nim terenów.
Oprócz wymienionych Ĩródeá haáasu na terenie powiatu funkcjonują równieĪ inne obiekty emitujące
haáas do Ğrodowiska, jednak obiekty te nie posiadają decyzji o dopuszczalnym poziomie haáasu, co
powoduje, Īe nie są kontrolowane przez sáuĪby ochrony Ğrodowiska w tym zakresie. RównieĪ zakáady
przemysáowe i warsztaty usáugowe są Ĩródáami haáasu o ograniczonym zasiĊgu oddziaáywania,
wpáywają one na warunki klimatu akustycznego, jednakĪe wpáyw ten ma charakter lokalny. Do
zakáadów takich naleĪą najczĊĞciej: warsztaty mechaniki pojazdowej, blacharskie, Ğlusarskie,
stolarskie, kamieniarskie, krawieckie i markety handlowe. Takie stacjonarne Ĩródáa haáasu mogą
jednak powodowaü uciąĪliwoĞci dla osób zamieszkujących w ich najbliĪszym sąsiedztwie. ħródáem
haáasu są równieĪ pojazdy motorowodne uĪywane na kąpieliskach.
Do najpowszechniejszych i najbardziej uciąĪliwych Ĩródeá haáasu naleĪy komunikacja drogowa.
ĝrodki transportu są ruchomymi Ĩródáami haáasu decydującymi o parametrach klimatu akustycznego
przede wszystkim na terenach zurbanizowanych. Z uwagi na wzrastającą liczbĊ pojazdów i
zwiĊkszające siĊ natĊĪenie ich ruchu moĪna przyjąü, Īe na terenie powiatu, szczególnie w centrach
miast, w otoczeniu dróg tranzytowych i na terenach intensywnej turystyki utrzymywaü siĊ bĊdzie
tendencja wzrostowa natĊĪenia haáasu związanego z ruchem koáowym. Przyczyną wzrostu
uciąĪliwoĞci jest równieĪ záa jakoĞü nawierzchni dróg.
Póánocne kraĔce gmin: DzierzgoĔ (np. okolice ĩuáawki Sztumskiej) i Stary Targ (okolice Dąbrówki
Malborskiej) leĪą w obszarze tzw. „obszaru ograniczonego uĪytkowania” wokóá lotniska wojskowego
w Królewie Malborskim. Kilkakrotnie juĪ dochodziáo do wszczynania postĊpowania
administracyjnego wobec wáadz lotniska i wykonywania ocen oddziaáywania na Ğrodowisko; ostatnio,
w 2000 r. Wydziaá Ochrony ĝrodowiska UrzĊdu Wojewódzkiego umorzyá postĊpowanie w tej
sprawie.
Istotne moĪe byü takĪe oddziaáywanie tzw. Haáasu mieszkaniowego. Haáas wewnątrz osiedlowy
spowodowany jest przez pracĊ silników samochodowych, wywoĪenie Ğmieci, dostawy do sklepów,
gáoĞną muzykĊ radiową. Do tych haáasów doáącza siĊ niejednokrotnie bardzo uciąĪliwy haáas
wewnątrz budynku, spowodowany wadliwym funkcjonowaniem instalacji wodno-kanalizacyjnej,
centralnego ogrzewania, dĨwigów, hydroforów, itp. Bardzo czĊsto powodem haáasu wewnątrz
budynków mieszkalnych jest lokalizacja w pomieszczeniach piwnicznych lokali usáugowych typu
introligatornie, pub czy dyskoteka. Wedáug polskiej normy, poziom haáasu pochodzący od instalacji
i urządzeĔ budynku moĪe wynosiü w ciągu dnia 30-40 dB, nocą 25-30 dB.
75

Podobne dokumenty