Pobierz za darmo aktualny numer
Transkrypt
Pobierz za darmo aktualny numer
z a r z ą d z a n i e – u t r z y m a n i e – i n w e s t y c j e www.administrator24.info rok XXII Odpowiedzialność Prawo zarządcy str. 11 do lokalu socjalnego str. 22 Faktury w 2013 r. str. 16 Przygotowanie budynku do zimy str. 44 reklama 11 /2012 Nakład 9 000 egz. ISSN 0867-5953 INDEKS 320390 Cena 16,50 zł (wtym 5% VAT) Elektroosmoza bezprzewodowa Bezprzewodowy elektroniczny system osuszania murów Elektro Aqua Aparat Elektro Aqua Gpl–111/RW wposażony jest w mikroprocesową kontrolę procesu osuszania i wyświetlacz parametrów. Posiada możliwość pomiaru zasięgu za pomocą dołączonego odbiornika wraz ze słuchawkami. Promień zasięgu działania tego modelu urządzenia to 14–20 m. Aparat Elekto Aqua zapewnia: osuszanie murów będących w promieniu działania urządzenia (beton, kamień, cegła), całkowitą blokadę możliwości ponownego zawilgocenia po osuszeniu, usuwanie pleśni, usuwanie zapachu stęchlizny. Zalety urządzenia Elekto Aqua: nie wymaga żadnych prac budowlanych, stosowania środków chemicznych, wierceń itp., aparat pracuje bez mechanicznej ingerencji w substancje osuszanej budowli (kamień, cegła, beton itp.), urządzenie montuje się na stałe podczas normalnej eksploatacji budynku, bez względu na porę roku, nie wymaga wykonywania wykopów, naprawy, izolacji, posiada wszelkie aktualne atesty, certyfikaty wymagane przez prawo budowlane krajowe oraz UE, po osuszeniu obiektu aparat nadal działa spełniając rolę zarówno izolacji pionowej, jak i poziomej, zapobiegając ponownemu zawilgoceniu budynku, urządzenie objęte jest 20–letnim bezpłatnym serwisem, ma najniższą cenę w porównaniu z wszelkimi tego typu usługami dostępnymi w kraju, urządzenie pobiera minimalną ilość energii elektrycznej – koszt eksploatacji w przybliżeniu wynosi około 1 zł miesięcznie, wytwarza zdrowy mikroklimat w obiekcie, nie wymaga dozoru, posiada bezobsługowy system kontroli, posiada liczne referencje. Nasza oferta obejmuje: – ocenę stopnia zawilgocenia, – dobór urządzenia, – dostawę i zainstalowanie urządzenia, – kontrolę przebiegu procesu osuszania. Autoryzowanym dystrybutorem na terenie całego kraju jest: Zakład Osuszania i Zabezpieczania Przeciwwilgociowego „Elektroosmoza” ul. Lenartowicza 10/9, 35-051 Rzeszów tel./faks: 17 853 52 98 tel. kom. 601 956 861 e-mail: [email protected] R zobacz www.elektroosmoza.pl Wydawca Dom Wydawniczy MEDIUM Adres redakcji 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18 tel.: 22 512 60 93, 512 60 90 faks: 22 810 27 42 [email protected] www.administrator24.info Redaktor naczelny Sabina Augustynowicz [email protected] Sekretarz redakcji Agnieszka Górska-Szustak [email protected] Redakcja Agnieszka Piksa – red. portalu, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Marek Mejssner Reklama i marketing tel. 22 810 28 14, 512 60 70 [email protected] Dyrektor biura reklamy i marketingu Joanna Grabek, tel. 600 050 380 Dyrektor ds. marketingu i sprzedaży Michał Grodzki Kierownik ds. promocji Marta Lesner-Wirkus Prenumerata i kolportaż Jerzy Lachowski tel. 22 810 21 24, 512 60 82 [email protected] Skład i łamanie Agencja Reklamowa MEDIUM WYDARZENIA Nakłady na grunt użytkownika wieczystego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Od stycznia tańszy gaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zamiast eksmisji – dokwaterowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zarząd wspólnoty czy spółdzielni nadal będzie zajmował się śmieciami . . . . . . . . . . . . . . . . . Budynki (nie tylko mieszkalne) czeka kolejna rewolucja energetyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ostatnie tygodnie „Rodziny na swoim” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 6 6 7 7 7 Z WIZYTĄ U… Ja nie krzyczę, ja się tylko nakręcam… – rozmowa z Jerzym Jankowskim – Helena Śpiewak 8 PRAWO Ograniczone prawa rzeczowe w Kodeksie cywilnym – Katarzyna Jachacy . . . . . . . . . . . . . . 10 Odpowiedzialność zarządcy – Paweł Puch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 ORZECZNICTWO SĄDOWE Odpowiedzialność zarządcy za nienależyte sprawowanie zarządu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Wspólnota mieszkaniowa odpowiada za schody na sąsiedniej działce . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Skutki zatajenia wady fizycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 FINANSE Faktury w 2013 roku – Stella Brzeszczyńska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 INTERPRETACJE PODATKOWE Opodatkowanie zużycia węgla w kotłowni wspólnoty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 PSYCHOLOGIA W ZARZĄDZANIU Miękkie kompetencje społeczne w praktyce zarządcy nieruchomości – Anna Dessoulavy-Śliwińska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 ZARZĄDZANIE Niewzruszone prawo do lokalu socjalnego – Maria Weber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 ZARZĄDCA PUBLICZNY Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do ich redagowania, skracania oraz opatrywania własnymi tytułami. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń. Wszystkie prawa zastrzeżone © by Dom Wydawniczy MEDIUM. Rozpowszechnianie opublikowanych materiałów bez zgody wydawcy jest zabronione. ISSN 0867-5953 Zdjęcia: www.sxc.hu Odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego – Jarosław Kowszuk . . . . . . . . . . . . . 24 Właściwość sądu w sprawach związanych z nieruchomościami – Jarosław Kowszuk . . . . . 26 Srebrny jubileusz firmy Mieszczanin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 EKSPLOATACJA Kolektory na dachu – Małgorzata Waszkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jaka przyszłość energetyki? – Irena Scholl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zdalny odczyt mediów na osiedlu – Agnieszka Antoszewska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przegląd systemów zdalnego odczytu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przygotowanie nieruchomości do zimy – Bożena Blum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Drzwi Wiśniowski dla budownictwa mieszkaniowego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nieproszeni sublokatorzy – Jacek Sawicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 30 33 36 44 49 50 ZIELEŃ Zabezpieczamy rośliny na zimę – Anna Skórkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 ZARZĄDCY PISZĄ Ustawa o utrzymaniu czystości pod lupą – Krzysztof Cichowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 POCZTA „ADMINISTRATORA” Zaliczki na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną – Paweł Puch . . . . . . . . . . . 56 Indywidualne umowy na wywóz odpadów – Paweł Puch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 INFORMATOR Prenumerata realizowana przez RUCH S.A: Konferencje i szkolenia dla zarządców nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Indeks firm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: [email protected] lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem: 801 800 803 lub 22 717 59 59 – czynne w godzinach 7:00 – 18:00. Koszt połączenia wg taryfy operatora. www.administrator24.info OPROGRAMOWANIE DLA ZARZĄDCÓW NIERUCHOMOŚCI Działamy na rynku od 10 lat. Zaufało nam już ponad 500 zarządców w całej Polsce! Oferujemy następce uznanego systemu Weles2FK. Weles3 jest aplikacją internetową, pozwalającą pracować z dowolnego miejsca i o dowolnym czasie. Nie trzeba instalować czegokolwiek na komputerze ani samemu martwić się o bezpieczeństwo danych. Zapraszamy do wypróbowania wersji demonstracyjnej dostępnej przez naszą stronę internetową. Elastyczny system naliczeń i rozliczeń od zawsze był chlubą marki Weles. Weles3 przyjmuje również dane „wstecz” (np spóźnione akty notarialne ze sprzedaży lokalu, poprawki błędnych danych o liczbie osób czy właściwe odczyty liczników) i sam wylicza i wystawia odpowiednie korekty. Powolność i częsta nieaktualność informacji, będąca charakterystyczna dla branży zarządzania nieruchomościami, przestaje być problemem. System posiada zintegrowany, pełny system księgowy, przystosowany specjalnie dla potrzeb zarządzania nieruchomościami. Księgowość zapewnia obsługę VAT oraz integruje się z bankowymi systemami płatności masowych. Każdy z właścicieli lokali w nieruchomości może otrzymać login i hasło, dzięki któremu będzie mógł sprawdzać swoje rozrachunki, dokumenty obciążeniowe, udostępniane mu pliki, głosowane uchwały, dane swoich lokali i dyskusje na forum. Dostępne dane są zawsze aktualne i nie wymagają synchronizacji, jak w innych systemach. Bycie blisko klienta to podstawa sukcesu w naszej branży. Weles3 zapewnia pozycję dwa kroki przed konkurencją! Odwiedź naszą stronę WWW Zajrzyj do nas na Facebooku Skontaktuj się z nami mailem http://www.weles2fk.com http://www.facebook.com/Weles3 [email protected] WYDARZENIA Od stycznia tańszy gaz Od 1 stycznia klienci PGNiG będą mniej płacić za gaz. To efekt porozumienia z rosyjskim Gazpromem, który obniżył cenę dostarczanego paliwa o ponad 15%. Zmiana taryf będzie wymagała zgody Urzędu Regulacji Energetyki (URE), ale prezes Urzędu – Marek Woszczyk zapowiedział już, że taki wniosek zostanie zaakceptowany. Porozumienie między PGNiG i Gazpromem powoduje, że od stycznia będziemy mieli jedną z najniższych cen gazu dla odbiorców końcowych w całej UE. Według ministra skarbu M. Budzanowskiego obniżka cen dla odbiorców końcowych będzie „znacząca” i wyniesie powyżej 5–7%. Porozumienie oznacza również zakończenie sporu między PGNiG i Gazpromem przed Trybunałem Arbitrażowym w Sztokholmie o ceny importowanego gazu. Przedmiotem pozwu złożonego przez polską firmę była zmiana warunków cenowych w kontrakcie długoterminowym zawartym w 1996 r. Podpisany obecnie aneks do kontraktu oznacza polubowne załatwienie sprawy. rex Zamiast eksmisji – dokwaterowanie W gminie Krapkowice zadłużenie lokatorów mieszkań komunalnych wynosi już ok. 800 tys. zł. Władze gminy wprowadziły zatem prekursorski sposób walki z uporczywymi dłużnikami i zamiast eksmitować osoby zalegające z czynszem, postanowiły dokwaterowywać ich do innych dłużników. Zadłużone zaś mieszkania chcą podzielić na dwa lub trzy mniejsze ze wspólną kuchnią i łazienką. Ultimatum władz już poskutkowało – wiele osób zaczęło spłacać długi lub negocjować warunki ich uregulowania. Kielce to kolejne miasto, które również zdecydowało się na dokwaterowywanie do zadłużonych mieszkań komunalnych. Miejski Zarząd Budynków w Kielcach pracuje nad programem dokwaterowań, który ma wejść w życie na początku 2013 r. 6 Nakłady na grunt użytkownika wieczystego Aktualizacja opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste może nastąpić tylko w przypadku zmiany wartości nieruchomości, zgodnie z art. 77 Ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przyczyny zmian wartości nieruchomości to: zmiana cen na rynku wynikających z ogólnej koniunktury, zmiany otoczenia wpływające na atrakcyjność nieruchomości tam położonych lub nakłady poniesione na nieruchomości przez użytkownika wieczystego. Przy aktualizacji opłaty rocznej za użytkowanie na poczet różnicy między opłatą dotychczasową a opłatą zaktualizowaną, ustawa przewiduje możliwość zaliczenia wartości nakładów poniesionych przez użytkownika wieczystego na budowę poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej po dniu dokonania ostatniej aktualizacji opłaty (bądź wcześniej, jeżeli zaliczenia nie dokonano w poprzedniej aktualizacji). Może to być budowa drogi czy wybudowanie na ziemi, pod ziemią albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych (tzw. uzbrojenie terenu). Użytkownik wieczysty może także zaliczyć nakłady poniesione na nieruchomość również wtedy, gdy nie zostały one uwzględnione w poprzednich aktualizacjach. Zasady te stosuje się do nakładów koniecznych wpływających na cechy techniczno-użytkowe gruntu dokonanych przez użytkownika, o ile w następstwie wzrosła wartość gruntu. Wniosek o zaliczenie inwestycji składa użytkownik wieczysty. Jeśli zgłosi on wniosek o uwzględnienie poniesionych kosztów na nieruchomości od dnia wypowiedzenia wysokości poniesionej opłaty, właściciel, czyli np. gmina, Skarb Państwa, nie może się uchylić od zaliczenia na poczet różnicy pomiędzy opłatą poprzednią a aktualizowaną wartości udokumentowanych wydatków. Natomiast nakłady poniesione przez użytkownika po oddaniu mu gruntu w użytkowanie wieczyste, a przed pierwszą aktualizacją opła- ty, nie mogą być zaliczone na poczet różnicy między opłatą w dotychczasowej wysokości a zaktualizowaną przy pierwszej aktualizacji. Będą zaliczone przy kolejnej aktualizacji. Dlaczego właściciel zwraca nakłady? U podłoża instytucji zaliczenia nakładów na budowę urządzeń infrastruktury technicznej na poczet opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste leży obowiązek partycypowania przez właścicieli nieruchomości lub użytkowników wieczystych w kosztach budowy urządzeń infrastruktury, jeżeli środki na ich wybudowanie pochodziły z budżetu Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej. Partycypacja odbywa się poprzez wnoszenie na rzecz gmin opłat adiacenckich określanych w decyzji wójta, burmistrza albo prezydenta miasta każdorazowo po powstaniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo po stworzeniu warunków do korzystania z wybudowanej drogi. Dlatego też, jeżeli użytkownik wieczysty „wyręczył gminę” w budowie drogi lub urządzeń infrastruktury technicznej, wówczas nabywa prawo do zaliczenia na poczet rocznych opłat za użytkowanie wieczyste nakładów poniesionych przy ich budowie. Poza procedurą aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste niedopuszczalne jest odrębne, jednostronne oświadczenie użytkownika wieczystego o potrąceniu wartości nakładów poniesionych przez użytkownika wieczystego na infrastrukturę techniczną. Wniosek użytkownika wieczystego podlega weryfikacji przez rzeczoznawcę majątkowego tylko w toku aktualizacji opłat. Właściciel nieruchomości, prowadzący aktualizację opłaty rocznej od użytkownika wieczystego, chcąc ustalić ją w nowej wysokości, powinien zlecić sporządzającemu operat szacunkowy wskazanie nakładów użytkownika na grunt oraz zaliczyć na poczet nowo ustalanej wysokości opłaty rocznej wartość tych nakładów. AG www.administrator24.info Zarząd wspólnoty czy spółdzielni nadal będzie zajmował się śmieciami Obowiązki właściciela nieruchomości określone w Ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w przypadku wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej spoczywają na zarządzie wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej. Zgodnie z art. 2 ust. 3 Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (DzU z 2012 r., poz. 391), jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkami wielolokalowymi, w których ustanowiono odrębną własność lokali, obowiązki właściciela nieruchomości obciążają zarząd nieruchomością wspólną, w myśl przepisów Ustawy o własności lokali (DzU z 2000 r., nr 80, poz. 903, ze zm.) lub właścicieli lokali, jeżeli zarząd nie został wybrany. Również Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych z 15 grudnia 2000 r. (DzU z 2003, nr 119, poz. 1116, ze zm.) odwołuje się w kwestiach dotyczących zarządu nieruchomością wspólną do Ustawy o własności lokali (w art. 26 oraz 27). Ministerstwo Środowiska podkreśla, że pomimo nowelizacji Ustawy o utrzymaniu czystości nie uległa zmianie definicja właściciela nieruchomości. W dotychczasowym stanie prawnym do obowiązków właściciela nieruchomości należało zawarcie umowy na odbieranie odpadów komunalnych. Spółdzielnie mieszkaniowe zawierały je, nie kwestionując dotąd swojego statusu właściciela nieruchomości w rozumieniu ustawy. Zatem obowiązki właściciela nieruchomości określone w Ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w przypadku wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej spoczywają na zarządzie wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej. AG Program ma obejmować przede wszystkim lokatorów z wyrokiem eksmisji do lokalu zastępczego. A do takiego lokalu miasto powinno wykwaterować 354 rodziny. Ponadto, na mieszkanie od gminy czeka jeszcze 266 bezdomnych i 532 osoby żyjące w trudnych warunkach. Jak powiedział prezydent Kielc – Wojciech Lubawski: Miastu brakuje lokali komunalnych i socjalnych. Równocześnie mamy takie sytuacje, że zadłużone są mieszkania trzypokojowe zajmowane przez jedną czy dwie osoby. Dokwaterowania mogą ograniczyć takie przypadki”. Krapkowice i Kielce to nie jedyne miasta, które mają problem ze ściąganiem zaległych opłat za mieszkania komunalne. Władze zadłużonych gmin z zainteresowaniem przyglądają się efektom krapkowickiego pomysłu na zmniejszenie zadłużenia lokatorów mieszkań komunalnych. KS Ostatnie tygodnie „Rodziny na swoim” Budynki (nie tylko mieszkalne) czeka kolejna rewolucja energetyczna Konsekwencją uchwalonej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/ UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (DzU UE L z 2010 r., nr 153, poz. 13) stała się konieczność wprowadzenia do polskich przepisów zmian zgodnych z przyjętymi w dokumencie założeniami. Resort budownictwa opracował już projekty rozporządzeń odnoszących się do tego problemu. Prace nad projektami rozporządzeń prowadził Departament Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa MTBiGM. Na stronie internetowej BIP tego ministerstwa dostępne są projekty: 1) rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75 z 15.06.2002 r., poz. 690), zwanym dalej w tekście Warunkami Technicznymi; 2) rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (DzU z 27.04.2012 r., poz. 462), zwanych dalej w tekście Warunkami Projektu Budowlanego. Portal Administrator24.info przygotował w/w aktualnie obowiązujące akty prawne – są dostępne na www.administrator24.info/rewolucja-energetyczna. jasa Zacznij dzień z portalem Administrator24.info! Znajdziesz tam codzienne aktualności dotyczące rynku nieruchomości, przegląd orzecznictwa sądowego i wieści z kraju oraz artykuły i omówienia ustaw przydatnych w pracy zarządcy nieruchomości. listopad 2012 Ostatnim dniem, kiedy będzie można złożyć wniosek kredytowy w programie „Rodzina na swoim” jest 31 grudnia tego roku. Zdaniem analityków Home Broker zainteresowanie wygasającym programem będzie bardzo duże. Może wzrosnąć pod koniec roku nawet o kilkadziesiąt procent. Trudno się dziwić. Przykładowo za 50-metrowe mieszkanie w Warszawie, którego cena za metr kwadratowy mieści się w limitach „Rodziny na swoim”, kredytobiorca zapłaci powiedzmy niecałe 290 tys. zł. Biorąc pod uwagę, że rodzina zaciągnie kredyt w złotych, oprocentowany na 6,5 proc., rozłożony na 30 lat, to może liczyć na dopłaty z budżetu państwa rzędu 76 tys. zł (w ciągu 8 lat). Taka dopłata stanowi ok. 1/4 wartości mieszkania. Ponadto chętnym na zakup w ostatnich dniach obowiązywania programu sprzyjać będą powolne, ale jednak wciąż widoczne spadki cen mieszkań. RA 7 Z WIZYTĄ U... Helena Śpiewak Z Jerzym Jankowskim – przewodniczącym Krajowej Rady Spółdzielczości, prezesem Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP rozmawia Helena Śpiewak HŚ: W rubryce zawód wpisuje Pan… JJ: Ekonomista ze specjalnością gospodarka zasobami mieszkaniowymi. Wykształcenie – doktor ekonomii, pracę doktorską pisałem ze spółdzielczości. Pytanie jest dla mnie z gatunku niewygodnych, gdyż już prawie 40 lat pracuję w spółdzielczości mieszkaniowej! Nie wiem czy to miłość, wiara, że się powiedzie, przyzwyczajenie? Jak w małżeństwie! Jestem prawdziwym dewiantem! Kiedy w pracy zawodowej pojawiła się u Pana przydawka spółdzielczość mieszkaniowa? Wiem, że wcześnie został Pan prezesem spółdzielni mieszkaniowej w Zgorzelcu… Tak. Był rok 1976. Po ukończeniu studiów na Uniwersytecie, wtedy Bieruta, we Wrocławiu, wróciłem do rodzinnego miasta i podjąłem pracę w spółdzielni. Tak się zaczęło. Jak doszedł Pan do obecnego stanowiska? Zaczął Pan od referenta? Tak jest. Przeszedłem wszystkie szczeble – referenta, specjalisty, wiceprezesa ds. gospodarki zasobami mieszkaniowymi, wreszcie prezesa. Potem z funkcji prezesa spółdzielni zostałem wybrany na prezesa Naczelnej Rady, później Krajowej, w końcu zostałem jej przewodniczącym. W międzyczasie 2 i pół kadencji było posłowanie. I tak czas leci… 8 W Krajowej Radzie Spółdzielczości nie ma już przydawki mieszkaniowa. Ale ma Pan jeszcze drugą funkcję, gdzie jest? Tak. Jestem jednocześnie prezesem Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP. Czyżby sentyment? Też. Ale przede wszystkim przywiązanie do ludzi. Dla mnie wzorcem niedoścignionym, jeśli chodzi o spółdzielczość wierną merytorycznie, był nieżyjący już dr Jajszczyk, były wiceprezes Centralnego Związku. Był dla mnie guru! Gdy go zabrakło, podjęliśmy decyzję, że musimy jego pracę kontynuować. I to robimy! Nieskromnie powiem, że jesteśmy największym związkiem w RP. Mamy 600 członków i… największe osiągnięcia! Gdy mowa o osiągnięciach – Pana największe dotychczasowe sukcesy i porażki to? W życiu osobistym największy sukces to 8-letnia super wnuczka. A porażka? Myślę, że upływający czas. Gdy człowiek wstaje rano i cieszy się, że go coś boli, bo to znaczy, że jeszcze żyje. Natomiast na polu zawodowym – przyczyniłem się do powstania kawałka miasta (mowa o Zgorzelcu). Wpadłem na pomysł budownictwa plombowego, byłem w tamtej epoce jego prekursorem, myślę, że nie tylko na tamtym terenie. Poza tym, jako Fot. archiwum JJ Ja nie krzyczę, ja się tylko nakręcam… spółdzielnia, przełamaliśmy wtedy monopol państwowy: zaczęliśmy od własnego zakładu remontowo-budowlanego! Usługi komunalne też nas irytowały, kupiliśmy 4 śmieciarki i… podziękowaliśmy miastu za obsługę! Potem był własny zakład zieleni, itp., itd. Wreszcie gdy, w najtrudniejszym okresie, wszyscy zwijali się z kulturą, my otworzyliśmy dumnie osiedlowy klub dla dzieci i młodzieży. Byłem też pasjonatem sportu, zwłaszcza koszykówki – Zgorzelec awansował do I ligi! Jak to możliwe? Dostałem szansę realizacji najbardziej szalonych – jak na tamte czasy – pomysłów i w pełni ją wykorzystałem! Nigdy nie bałem się ryzyka, nie byłem kunktatorem. Zawsze grałem na full! Sukcesem jest też to, że potrafię znaleźć – póki co, do dnia dzisiejszego mi się udaje – wspólny język i zrozumienie u spółdzielców, razem pracujemy nad tym , by nas nie rozwalono! I druga, bardzo cyniczna satysfakcja – gdzie są spece od prywatyzacji? Szlag trafia dziś prywatne banki, a spółdzielczy żaden nie upadł. Ani spółdzielnia! Porażka? Spotykamy się z murem obojętności ze strony rządzących, żeby nie powiedzieć wręcz niechęci. Bez żadnego racjonalnego uzasadnienia! Wściekła nagonka neoliberałów, którzy mówią, że wszystko jest prywatne, a im mniej państwa, tym lepiej, niestety przekłada się i na spółdzielczość! Co do mnie, w ryzyko zawodowe mam wpisane, że muszę walczyć. I walczę! Do tej pory, PO – mimo usilnych starań – nie udało się zlikwidować spółdzielczości mieszkaniowej! www.administrator24.info Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 9 PRAWO Katarzyna Jachacy adwokat Ograniczone prawa rzeczowe w Kodeksie cywilnym Kodeks cywilny w przepisie art. 244 zawiera listę ograniczonych praw rzeczowych, do których zalicza się: użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipotekę. Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 10 www.administrator24.info PRAWO Odpowiedzialność zarządcy Paweł Puch prawnik Zawód zarządcy nieruchomości polega m.in. na utrzymaniu danej nieruchomości w stanie co najmniej niepogorszonym; zapewnieniu bezpieczeństwa jej użytkowania oraz prowadzenia właściwej gospodarki ekonomiczno-finansowej. Poza tym przepisy nakładają na zarządców, jako profesjonalistów, całą listę innych zobowiązań. Zarządca podlega odpowiedzialności w przypadku niewypełnienia obowiązków. Odpowiada przy tym zarówno za zaniechania, jak i za działania na szkodę właścicieli nieruchomości. Odpowiedzialność zarządcy może przybrać formę odpowiedzialności cywilnej, karnej i zawodowej. Przy czym poniesienie jednej z nich, nie wyklucza innych. Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym reklama Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 11 PRAWO Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata wszyscy są na... Nowoczesna czytelnia on-line dla fachowców: pełne numery „Administratora” promocja pełne wydania innych tytułów DW Medium 12 e-czytelnia.eu oferuje: dostęp do wszystkich zgromadzonych czasopism już przy najniższym abonamencie możliwość dokonania płatności elektronicznej w wybranej formie, także SMS-em korzystanie z zamieszczonych treści bez konieczności instalowania aplikacji na komputerze użytkownika kompatybilność z systemami operacyjnymi Windows, Linux oraz MAC OS X. e-mail: [email protected] www.e-czytelnia.eu www.administrator24.info Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym reklama Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 13 PRAWO PRAWO ORZECZNICTWO SĄDOWE Odpowiedzialność zarządcy za nienależyte sprawowanie zarządu Zarządca jest zobowiązany do prowadzenia zarządu zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki i z należytą starannością. Nienależytym wykonywaniem zarządu jest m.in. niepodjęcie działań mających na celu zwiększenie przychodów z nieruchomości – uznał Sąd Apelacyjny w Krakowie. W przedmiotowej sprawie pozwana była zarządcą nieruchomości, którą niewłaściwie zarządzała, przez co nieruchomość przynosiła straty. Nie pobierała czynszów od najemców, a opróżnione lokale udostępniła mężowi i córce, którzy nie uiszczali żadnego czynszu. Pozwana nie zawierała z powyższymi osobami umów najmu i nie konsultowała ze wszystkimi współwłaścicielami decyzji związanych z zasiedlaniem zwalnianych lokali. Sąd, do którego trafiło powództwo jednego z współwłaścicieli przeciwko zarządcy, ustalił ponadto w oparciu o dowód z opinii biegłego, że w przypadku prawidłowo sprawowanego zarządu powód powinien uzyskać pożytki w łącznej kwocie 19 694,87 złotych. W ocenie Sądu Okręgowego powyższe ustalenia faktyczne wskazują na niewłaściwe spra- wowanie zarządu przez pozwaną, co stanowi podstawę jej odpowiedzialności na podstawie art. 471 KC. Sąd uznał, że odpowiedzialność pozwanej za nienależyte wykonanie zobowiązania wynika z art. 938 § 1 KPK w zw. z art. 615 KPC. Zasądzona kwota stanowi sumę pożytków, które otrzymałby powód jako współwłaściciel, gdyby zarząd sprawowany byłby w sposób należyty. Od powyższego wyroku wniesiono apelacje. Sąd Apelacyjny uznał jednak, że apelacje nie zasługują na uwzględnienie. Pozwana odpowiada względem powoda na podstawie art. 471 KC z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania. W braku unormowań szczególnych, zawartych w rozdziale 3 KPC „Zarząd związany ze współwłasnością i użytkowaniem”, do wyznaczenia zarządcy i sprawowania zarządu znajdą odpowiednio zastosowanie przepisy o zarządzie w toku egzekucji z nieruchomości, tj. art. 931–940 KPC, z uwzględnieniem swoistego celu ustanowienia i sprawowania zarządu, jakim jest uregulowanie spornych stosunków między współwłaścicielami. Tak więc poprzez art. 615 KPC znajdzie zastosowanie art. 938 KPC statuujący odpowiedzialność zarządcy nieruchomości za nienależyte wykonanie obowiązków. Należy jednocześnie zauważyć, że przepis art. 615 KPC wskazuje na odpowiednie stosowanie norm dotyczących zarządu w toku egzekucji. Okoliczność, że pozwana została powołana do pełnienia funkcji zarządcy na podstawie postanowienia sądu nie oznacza, że pomiędzy nią a współwłaścicielami nie nawiązał się żaden węzeł obligacyjny. Powołanie zarządcy przez sąd jest tylko sposobem jego ustanowienia. Powyższe oznacza, że zarządca sądowy ma taką samą pozycję względem współwłaścicieli, jak powołana przez nich osoba zobowiązana do sprawowania funkcji zarządu. Pozwana jako zarządca nieruchomości była zobowiązana do prowadzenia jej zarządu zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki i z należytą starannością. W ocenie sądu nienależyte wykonywanie zarządu polegało przede wszystkim na niepodjęciu żadnych działań przez pozwaną mających na celu zwiększenie przychodów kamienicy. Należy zauważyć, że biegły sądowy w swojej opinii wskazał, że kwoty podane przez pozwaną jako jej wydatki w czasie sprawowania zarządu, są kwotami jakie mogła ona wydatkować racjonalnie, gospodarując jako zarządca nieruchomości. Natomiast uzyskane Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 14 www.administrator24.info ORZECZNICTWO SĄDOWE PRAWO PRAWO Wspólnota mieszkaniowa odpowiada za schody na sąsiedniej działce Skutki zatajenia wady fizycznej Obowiązek utrzymania schodów do budynku znajdujących się na sąsiedniej działce, nie należącej do wspólnoty mieszkaniowej, obciąża tę wspólnotę gdyż stanowią one część składową budynku będącego elementem nieruchomości wspólnej – uznał Sąd Apelacyjny w Katowicach. Osoba sprzedająca nieruchomość ma obowiązek ujawnienia kupującemu wszelkich ograniczeń – wynika z wyroku Sądu Rejonowego w Zamościu. W przedmiotowej sprawie powódka, wychodząc z budynku, upadła ze schodów prowadzących bezpośrednio do klatki schodowej. Schody były w bardzo złym stanie technicznym i trudno było się na nich bezpiecznie poruszać. Schody nie znajdowały się jednak na działce będącej częścią nieruchomości wspólnej gdyż ta wyodrębniona została po obrysie budynku, a na działce która należała do gminy. Na skutek upadku powódka doznała licznych urazów. W związku z tym powódka wystąpiła przeciwko wspólnocie mieszkaniowej o odszkodowanie. Sąd Okręgowy uznał, że to wspólnota mieszkaniowa jest stroną w sprawie, a za niezasadny uznał zarzut wspólnoty jakoby nie była ona zobowiązana do utrzymywania w należytym stanie schodów prowadzących do lokalu mieszkalnego powódki, gdyż stanowią one własność gminy jako część składowa gruntu. Zdaniem Sądu schody, na których doszło do wypadku, są funkcjonalnie powiązane z budynkiem zarządzanym przez wspólnotę mieszkaniową i należy je traktować jako część składową tego budynku. Bez tych schodów żaden z właścicieli lokali nie mógłby bowiem wejść do tej nieruchomości. Zdaniem Sądu nieruchomość wspólna winna być utrzymana w takim stanie, aby można było z niej korzystać w sposób zgodny z jej przeznaczeniem i nie zagrażający bezpieczeństwu korzystających. Obowiązek takiego utrzymania części wspólnej obciąża wspólnotę mieszkaniową, tworzoną przez właścicieli lokali. Sąd uznał, że zaniechania wspólnoty w zakresie utrzymania schodów w należytym stanie uzasadniają jej odpowiedzialność na podstawie art. 415 i art. 445 Kodeksu cywilnego (KC). Mając na względzie rodzaj obrażeń doznanych przez powódkę w wyniku upadku, przebieg leczenia, trwałe następstwa dozna- W przedmiotowej sprawie powodowie kupili od właściciela działkę, na której chcieli wybudować swój dom. Teren miał być działką budowlaną. Kupującym została też przekazana decyzja o warunkach zabudowy. Jak się potem okazało, przy sprzedaży właściciele zataili, że decyzja o warunkach zabudowy wygasła, a przez działkę przebiega gazociąg z 15-metrowym pasem ochronnym po obu stronach. Powoduje to odsunięcie planowanego domu od drogi gminnej o 47 m w stosunku do pierwotnie uzyskanych warunków zabudowy, co podnosi koszty doprowadzenia mediów, wybudowania podjazdu i utrzymania nieruchomości. W związku z zaistniałą sytuacją powodowie złożyli oświadczenie o odstąpieniu od umowy, powołując się na wadę rzeczy oraz wystąpili o zwrot ceny sprzedaży i pokrycie wydatków związanych z umową sprzedaży jakie ponieśli. Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 15 FINANSE Stella Brzeszczyńska doradca podatkowy Faktury w 2013 roku Nowelizacja ustawy o VAT wprowadza wiele istotnych zmian, w tym dotyczących wystawiania faktur. Większość z nich wejdzie w życie 1 lipca 2013 roku. W artykule omówiono przepisy, dotyczące fakturowania transakcji krajowych, związanych z nieruchomościami, m.in.: zasady wystawiania, korygowania i dostarczania faktur. Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 16 www.administrator24.info na rok 2013 +dostęp do wersji elektronicznej „Administratora” CENA PRENUMERATY BEZ ZMIAN: promocja • półroczna – 105 zł • roczna – 184 zł • dwuletnia – 345 zł + atrakcyjne pakiety na konferencje i seminaria +wydania specjalne w ramach serii „Teczka Administratora” Zamów pocztą Dom Wydawniczy MEDIUM ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa przez telefon: 22 810 21 24 faksem: 22 810 27 42 wyślij e-mail: [email protected] elektronicznie na: www.administrator24.info/prenumerata FINANSE Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 18 www.administrator24.info FINANSE PRAWO INTERPRETACJE PODATKOWE Opodatkowanie zużycia węgla w kotłowni wspólnoty Wspólnota mieszkaniowa wykorzystuje własną kotłownię na węgiel do wytwarzania energii cieplnej na potrzeby ogrzewania zarówno lokali współwłaścicieli, jak i części wspólnych nieruchomości. Ponadto wspólnota podgrzewa wodę ciepłą na potrzeby współwłaścicieli. Przy czym, kotłownia pracuje w 100% na rzecz lokali mieszkalnych, a wspólnota nie prowadzi działalności gospodarczej. Mając na uwadze zmianę przepisów dotyczących opodatkowania węgla podatkiem akcyzowym, która weszła w życie 2 lutego 2012 r. wspólnota ma problem z zakupem węgla do celów opałowych. Ów problem polega na tym, iż dostawcy żądają od wspólnoty mieszkaniowej potwierdzenia z Urzędu Celnego, że ta jest zwolniona z podatku akcyzowego, a z kolei Urząd Celny nie wyda takiego potwierdzenia o zwolnieniu. Dodatkowo pojawiła się kwestia czy wspólnoty mieszkaniowe należy zaliczyć do gospodarstw domowych i naliczać podatek akcyzowy za zakupiony węgiel. Dlatego też wspólnota powzięła wątpliwość czy może być zaliczana do gospodarstw domowych jak również czy może być zwolniona z podatku akcyzowego na podstawie art. 31a ust. 2 pkt 3 Ustawy o podatku akcyzowym z 6 grudnia 2008 r. (tj. DzU z 2011 r. nr 108, poz. 626 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym od 2 stycznia 2012 r. Ponadto, czy wspólnoty mieszkaniowe objęte zwolnieniem od akcyzy są zobowiązane do rejestracji w Urzędzie Celnym? W ocenie wspólnoty mieszkaniowej, w związku z użyciem wyrobów węglowych w kotłowni wspólnoty mieszkaniowej, należy traktować je jak na potrzeby gospodarstwa domowego. Jest to bowiem ogół właścicieli lokali, którzy wchodzą w skład nieruchomości wspólnej, zarządzają wspólnym majątkiem oraz wspólnym budżetem w celu zaspokojenia potrzeb na rzecz nieruchomości wspólnej. Tym samym na podstawie art. 31a ust. 2 pkt 3 Ustawy o podatku o podatku akcyzowym – podlega zwolnieniu od akcyzy przewidzianym dla gospodarstw domowych. Z powyższym stanowiskiem zgodził się także organ podatkowy. Jak wynika z art. 2 ust. 1 pkt 1 i pkt 1a Ustawy o podatku akcyzowym w brzmieniu obowiązującym od 2 stycznia 2012 r., za wyroby akcyzowe uważa się wyroby energetyczne, energię elektryczną, napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe, określone w załączniku nr 1 do ustawy, przy czym wyroby energetyczne, określone w poz. 19–21 tego załącznika są wyrobami węglowymi. Konferencja promocja Organizator: październik 2012 2013 Jeśli wspólnota mieszkaniowa zużywa wyroby węglowe korzystając ze zwolnienia przewidzianego dla gospodarstw domowych i nie prowadzi działalności gospodarczej, jest zwolniona z podatku akcyzowego na podstawie art. 31a ust. 2 pkt 3 Ustawy o podatku akcyzowym i nie jest zobowiązana do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego właściwemu naczelnikowi urzędu celnego. Zgodnie z powołanym przepisem art. 31a ust. 2 pkt 3 ustawy, zwalnia się od akcyzy wyroby węglowe zużywane przez gospodarstwa domowe. Jeśli zatem opisana wspólnota mieszkaniowa składa się wyłącznie z gospodarstw domowych, to jest ona uprawniona do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 31a ust. 2 pkt 3 cytowanej ustawy. Odnosząc się zaś do trzeciego zadanego przez wspólnotę mieszkaniową pytania, organ podatkowy wskazał, że nie ma ona obowiązku dokonania rejestracji w Urzędzie Celnym. (interpretacja indywidualna DIS w Katowicach, sygn. IBPP4/443-39/12/PH, www.mf.gov.pl) oprac. MCH ROLA IZOLACJI W NOWOCZESNYM PROJEKTOWANIU I ARCHITEKTURZE Sponsorzy główni konferencji: 19 PSYCHOLOGIA W ZARZĄDZANIU mgr Anna Dessoulavy-Śliwińska*) licencjonowany trener PTP Miękkie kompetencje społeczne Realizacja projektów w obszarze nieruchomości i ich powodzenie jest uwarunkowane umiejętnością współpracy z ludźmi oraz skutecznym kierowaniem nimi. Sukces zawodowy zarządcy nieruchomości zależy w 70% od wiedzy fachowej i w 30% od zdolności społecznych. P raktyka zawodu zarządcy nieruchomości opiera się na trzech podstawowych obszarach kompetencyjnych: obszar kompetencji zawodowych – nabytych w trakcie studiów i szkoleń, obejmujący szeroką tematykę związaną z prawem, ekonomią i techniką; obszar kompetencji metodycznych – uzyskiwanych najczęściej w ramach praktyki zawodu zarządcy (w tym korzystanie z narzędzi informatycznych i technik wspomagania decyzji), obszar kompetencji społecznych – związany z wykorzystywaniem umiejętności zawodowych i metodycznych w otoczeniu społecznym. Każdy z tych obszarów jest równie ważny. Brak umiejętności zawodowych, zdolności wdrażania metod i instrumentów zarządzania lub brak umiejętności społecznych może być poważnym problemem w prowadzeniu działalności w zakresie zarządzania nieruchomościami. Ale również trzeci z wymienionych obsza*) specjalistka w zakresie relacji interpersonalnych i procesów grupowych, licencjonowany trener Polskiego Towarzystwa Psychologicznego w zakresie umiejętności psychospołecznych. Od wielu lat prowadzi szkolenia umiejętności psychospołecznych dla zarządców nieruchomości i pośredników w obrocie nieruchomościami. 20 w praktyce zarządcy nieruchomości rów jest coraz bardziej doceniany w praktyce. Wydawać by się mogło, że zarządca w swojej pracy ma do czynienia głównie z obiektem technicznym, ale w rzeczywistości większość problemów z jakimi się spotyka jest wywołana przez interakcje z innymi osobami. Mając do czynienia z szeregiem różnych klientów – zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych zarządca jest zmuszony do komunikowania się, respektowania obowiązujących zasad międzyludzkich oraz prowadzenia negocjacji. Bez takich umiejętności nie można mówić o skutecznym wypełnianiu funkcji zarządczych. Kontakt z klientem zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym nie odbywa się wyłącznie na płaszczyźnie merytorycznej, ale także na płaszczyźnie interpersonalnej, obejmującej kwestie komunikacji werbalnej i niewerbalnej, asertywności, umiejętności negocjacyjnych itp. Może zdarzyć się, że osoba wyposażona w merytoryczną wiedzę, bez umiejętności psychospołecznych nie jest w stanie w sposób pełny wykorzystać własnego potencjału. Aktywne słuchanie i umiejętna komunikacja Ciekawym przykładem ilustrującym różne podejścia do tego samego problemu przez dwie strony konfliktu posługuje się Roger Fisher-William Ury w książce „Dochodząc do TAK”. Chodzi w nim o próbę rozumienia racji obydwu stron konfliktu i elastycznego dostosowania się do zaistniałej sytuacji związanej z przedłużeniem umowy najmu lokalu mieszkalnego. Przykład percepcji najemcy i właścicielki lokalu przedstawiono w tabeli obok. Zdolność aktywnego słuchania, rzetelnej weryfikacji otrzymanych komunikatów, otwartego i elastycznego reagowania na nie – będzie przynosić realne korzyści np. w postaci zawartej umowy najmu. Wymagać to jednak będzie umiejętnej komunikacji i przekazania istotnych informacji obu stronom uczestniczącym w tym procesie. Także realizacja projektów w obszarze nieruchomości i ich powodzenie jest uwarunkowane umiejętnością współpracy z ludźmi oraz skutecznym kierowaniem nimi. Z tego względu, w ramach przygotowania pracy zespołowej dokonuje się w grupach projektowych oceny kompetencji merytorycznych (niezbędnych dla właściwego poprowadzenia projektu) oraz – jak to mają w praktyce wyspecjalizowane firmy zarządzające – przeprowadza się szkolenia i warsztaty z szeregu kompetencji „miękkich”. Kompetencje interpersonalne W praktyce zawodu zarządcy nieruchomości kompetencje społeczne są szczególnie ważne w 3 obszarach: Komunikacji – werbalnej, ukrytej i niewerbalnej. Komunikacja ma pomóc zarządcy zarówno w uzyskiwaniu informacji od klientów, jak i przekazywaniu im komunikatów w sposób czytelny i zrozumiały. Dodatkowo zarządca musi zdawać sobie sprawę z własnych ograniczeń w komunikacji (np. w kwestii asertywności) i mimo wszystko starać się stanowczo, śmiało i uczciwie realizować cele i zamierzenia bez łamania praw i naruszania granic innych ludzi. Do- www.administrator24.info Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym reklama Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 21 ZARZĄDZANIE Maria Weber Niewzruszone prawo do lokalu socjalnego Można wygrać dużą sumę w totka i nadal rościć sobie prawo do lokalu socjalnego, które przyznał sąd. Gmina bowiem nie może pozbawić lokatora tego prawa, nawet jeśli zmieniła się zdecydowanie jego sytuacja finansowa. W 2004 roku pewien deweloper wystąpił do sądu z wnioskiem o eksmisję rodziny P. z mieszkania w jednym ze swych budynków w Warszawie. Sąd orzekł wstrzymanie eksmisji w stosunku do Marty P. i jej małoletniej córki Anny i przyznał im prawo do lokalu socjalnego. Mąż Stanisław P. został eksmitowany do pomieszczenia zastępczego. Minęły lata. Gmina, której obowiązkiem jest dostarczyć lokal socjalny osobom wskazanym przez sąd, nie uczyniła tego, tłumacząc się później brakiem tego typu lokali, zwłaszcza w nowych dzielnicach. Co więcej, w 2009 roku deweloper wystąpił przeciwko gminie o zasądzenie odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego. W praktyce oznacza to, że pozwani nie płacili czynszu, określonego przez zarządcę, natomiast sami zaczęli zarabiać na mieszkaniu należącym do dewelopera. Okazało się bowiem, że Marta P. ponownie wyszła za mąż i wyprowadziła się, zaś jej córka po osiągnięciu pełnoletniości wyjechała na studia za granicę. Kobiety wynajęły mieszkanie Wietnamczykom. Po kilku latach miasto uznało, że w powyższej sytuacji nie należy się lokatorkom prawo do lokalu socjalnego i wystąpiło w 2011 roku do sądu z powództwem o pozbawienie ich tych uprawnień. Podczas rozprawy Marta P. nie zajęła stanowiska w swojej sprawie natomiast pełnomocnik Anny P. przekonywał, że pozwana przebywa czasowo za granicą, nie ma możliwości zamieszkania w Polsce w in- 22 nym miejscu, zaś w mieszkaniu znajdują się jej rzeczy. Argumenty te nie miały znaczenia dla orzeczenia sądu rejonowego, który oparł się na art. 199 ust.1 pkt 2 Kodeksu postępowania cywilnego (KPC), zgodnie z którym sąd odrzuci pozew, „…jeśli pomiędzy stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona”. I dalej: „… niewykonanie przez powoda w rozsądnym terminie obowiązku złożenia oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego pozwanym, nie może stanowić przesłanki do zwolnienia powoda z tego obowiązku”. Nastąpienie zaś określonych zdarzeń po wydaniu wyroku nie stanowi podstawy do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy. Od powyższego orzeczenia gmina odwołała się do sądu okręgowego, który oddalił zażalenie i tym samym podtrzymał orzeczenie izby niższej rangi. Wyrokiem z dnia 19.11.2009 roku Sąd Okręgowy zasądził na rzecz dewelopera od m.st. Warszawy sumę 103 675 zł wraz z ustawowymi odsetkami, tytułem odszkodowania za poniesione przez właściciela koszty, które narosły w wyniku niedostarczenia przez gminę lokalu socjalnego. Dla kogo lokal socjalny? O tym, komu sąd musi przydzielić lokal socjalny w razie eksmisji z dotychczasowego lokalu mówi Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego z 2001 roku. Są to: kobiety ciężarne dzieci do lat 18, niepełnosprawni, ubezwłasnowolnieni oraz opiekunowie tych trzech kategorii, pod warunkiem, że mieszkają z nimi, emeryci oraz renciści spełniający kryteria otrzymania pomocy społecznej, bezrobotni i obłożnie chorzy, osoby o niskich dochodach. Sąd może też przyznać lokal socjalny osobom spoza tej listy. Obecnie w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej trwają prace nad nowelizacją ustawy w celu zniesienia listy i przyznania wyłącznie sądowi prawa do orzeczenia komu należy się lokal socjalny. To postulat gmin, które nie są w stanie wybudować lub znaleźć we własnym zasobie wystarczającej liczby tych lokali. Wprawdzie rząd może dofinansować budowę lub remont lokali socjalnych ale gminy nie korzystają z tej możliwości, bowiem koszt budowy lokalu socjalnego dorównuje prawie kosztom budowy mieszkań komunalnych. Poza tym, nawet po zmianie ustawy, nadal będą obowiązywać przepisy KPC o konieczności dostarczenia lokalu socjalnego, pomimo poprawy sytuacji życiowej pozwanych. – Gmina, na której ciąży obowiązek dostarczania lokali socjalnych dla wyeksmitowanych, jest w trudnej sytuacji, bo ich liczba jest niewielka, zwłaszcza w nowych dzielnicach, takich jak Bemowo czy Ursynów. W rejestrze oczekujących na lokal socjalny po wyrokach eksmisyjnych znajdują się m.in. osoby z orzeczeniami sprzed 20 lat – mówi Dorota Borodej, radca prawny na Bemowie. Lokalu socjalnego nie może zatem wskazać inny właściciel – osoba prywatna, deweloper, spółdzielnia mieszkaniowa czy wspólnota www.administrator24.info Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym reklama Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 23 ZARZĄDCA PUBLICZNY Jarosław Kowszuk prawnik, pracownik samorządowy Odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego W artykule omówiono praktyczne problemy z zastosowaniem art. 18 ust. 5 Ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (DzU z 2005 r., nr 31, poz. 266 z późn. zm.). Autor precyzuje m.in. kim jest właściciel zgodnie z przepisami UOPL oraz komu, w jakiej wysokości i na jakich zasadach należy się odszkodowanie za niedostarczenie lokalu socjalnego przez gminę. Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 24 www.administrator24.info Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 25 ZARZĄDCA PUBLICZNY Jarosław Kowszuk prawnik, pracownik samorządowy Właściwość sądu w sprawach związanych z nieruchomościami Wiedza z zakresu właściwości sądów pozwala stosownie zabezpieczyć interesy gminy poprzez doprowadzenie do rozstrzygnięcia spraw przez odpowiedni sąd. C zęstokroć podczas zajmowania się nieruchomościami występują sytuacje, w których istnieje konieczność skorzystania z drogi sądowej. Dlatego też warto mieć chociaż ogólną wiedzę o postępowaniu przed sądem. Dobrze byłoby, aby osoby zajmujące się nieruchomościami, nawet nie będące prawnikami, posiadały podstawową wiedzę w tym zakresie, chociażby do jakiego sądu należy kierować sprawy. Wiedza taka pozwala właściwie zabezpieczyć interesy strony, w tym gminy, poprzez odpowiedni wybór sądu. W niektórych przypadkach można bowiem np. samemu wybrać sąd właściwy do rozpoznania sprawy. W niniejszym tekście omówione będą tylko te podstawowe kwestie, które dotyczą postępowania cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego – KPC (DzU z 1964 r. nr 43, poz. 296 z późn. zm.), ustawa ta normuje postępowanie sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz w innych sprawach, do których przepisy KPC stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy cywilne). Kodeks postępowania cywilnego nie reguluje takich spraw, które dotyczą nieruchomości, ale z racji swojego charakteru należą do właściwości 26 innych podmiotów, np. spraw o uchylenie decyzji o warunkach zabudowy. Właściwość rzeczowa Zasadniczo sprawy wnosi się do sądów rejonowych, które rozpoznają wszystkie sprawy z wyjątkiem spraw, dla których zastrzeżona jest właściwość sądów okręgowych. Do sądów okręgowych należą natomiast m.in. następujące sprawy: prawa niemajątkowe i łącznie z nimi dochodzone roszczenia majątkowe oprócz spraw o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka, o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa oraz o rozwiązanie przysposobienia (np. sprawy związane z ochroną dobrego imienia zarządcy nieruchomości), ochronę praw autorskich i pokrewnych, jak również dotyczących wynalazków, wzorów użytkowych i przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych (np. sprawy dotyczące różnych projektów, czy koncepcji architektoniczno-budowlanych), prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa 75 000 zł, oprócz spraw o alimenty, o naruszenie posiadania, o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami, o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym oraz spraw rozpoznawanych w elektronicznym postępowaniu upomi- nawczym (np. w sprawach o rozliczenie nakładów, których wartość przewyższa 75 000 zł), wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale spółdzielni, uchylenie, stwierdzenie nieważności albo o ustalenie nieistnienia uchwał organów osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną (np. stwierdzenie nieważności uchwały wspólnoty mieszkaniowej), zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji (np. sprawy związane z wynajmem przez gminę lokali użytkowych, czy działania spółdzielni związane z nadużywaniem pozycji dominującej). Powyższa właściwość sądu nie ma jednak charakteru absolutnego. Mogą bowiem zdarzyć się takie przypadki, w których przy rozpoznawaniu sprawy w sądzie rejonowym powstanie zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości. Wtedy też sąd ten może przekazać sprawę do rozpoznania sądowi okręgowemu. Postanowienie o przekazaniu sprawy wymaga uzasadnienia. Sąd okręgowy może zaś przed pierwszą rozprawą odmówić przyjęcia sprawy do rozpoznania i zwrócić sprawę sądowi rejonowemu, jeżeli uzna, że nie zachodzą poważne wątpliwości. Postanowienie zapada na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów i wymaga uzasadnienia. Ponowne przekazanie tej samej sprawy przez sąd rejonowy nie jest wtedy dopuszczalne. www.administrator24.info Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 27 SREBRNY JUBILEUSZ FIRMY MIESZCZANIN 1 sierpnia br. minęło 25 lat od dnia, w którym Michał Mieszczanin rozpoczął własną działalność gospodarczą, decydując się na samodzielne tworzenie oprogramowania. Uroczyste obchody srebrnego jubileuszu firmy świętowaliśmy już po okresie urlopowym, w połowie października. D o położonego w mysłowickim parku leśnym hotelu Trojak przybyło ponad 100 zaproszonych gości – wieloletnich klientów naszej firmy, partnerów biznesowych a także przedstawicieli zaprzyjaźnionych organizacji branżowych – z zarządem Małopolskiego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych i prezesem Instytutu Gospodarki Nieruchomościami na czele. Obchody rozpoczęły się od części oficjalnej, podczas której dyrekcja oraz analitycy firmy (Michał Mieszczanin, Anna Czernik oraz Tadeusz Świerkosz) zostali odznaczeni medalami Staszica, przyznanymi przez Krajową Radę Spółdzielczą, za zasługi w rozwoju spółdzielczości mieszkaniowej w Polsce. Wręczający w imieniu Krajowej Rady odznaczenia Marek Juszkiewicz, prezes Małopolskiego Związku Rewizyjnego w Tarnowie, dziękował za kilkunastoletnią współpracę w zakresie wspierania mieszkalnictwa. Następnie goście mieli okazję posłuchać wystąpienia założyciela i dyrektora firmy, który barwnie opowiedział naszą dwudziestopięcioletnią historię. Michał Mieszczanin wspominał koniec lat 80. i swoje pierwsze doświadczenia na rynku mieszkaniowym, galopującą inflację i nieskomplikowane wówczas oczekiwania zarządców. Opowiadał także o dawnych technologiach, warsztacie pracy programisty mieszczącym się na jednej dyskietce i realiach, w których nie było telefonów komórkowych. W dalszej części przemówienia nawiązał do popularyzacji Internetu z końcem lat 90., do rozszerzenia działalności firmy na skalę ogólnopolską jakie miało miejsce w tym okresie, do dywersyfikacji rynku zarządzania nieruchomościami oraz do współczesnej dominacji urządzeń mobilnych i jej wpływu na oprogramowanie. Na zakończenie 28 ARTYKUŁ SPONSOROWANY dyrektor podziękował obecnym na sali za trwającą od lat współpracę i życzył sobie i zebranym kolejnych jubileuszów. Po przemówieniu założyciela prowadzący uroczystość aktor, Kuba Abrahamowicz, przygotował dla gości quiz z nagrodami. Mimo niełatwych pytań przybyli z różnych stron kraju zaproszeni poradzili sobie z odpowiedziami bezproblemowo a w nagrodę prowadzący zaprosił na salę kabareciarza Grzegorza Stasiaka. Po zakończeniu części oficjalnej goście udali się na uroczysty bankiet. Po wspólnym obiedzie i ceremonialnym pokrojeniu przez dyrektora firmy jubileuszowego tortu, uczestnicy obchodów długo jeszcze prowadzili kuluarowe rozmowy, pełne wspomnień, ale i planów na przyszłość zarazem. Zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej naszej firmy (www.mieszczanin.pl), gdzie znajduje się bogata dokumentacja fotograficzna z jubileuszowych obchodów, a na koniec raz jeszcze oddajemy głos założycielowi firmy, Michałowi Mieszczaninowi: – Obowiązujące w naszym kraju ustawodawstwo z bardzo wielu powodów nie sprzyja rynkowi nieruchomości. Ciągłe zmiany przepisów powodują, że jako firma Mieszczanin chcemy być jeszcze bliżej właścicieli i zarządców nieruchomości, aby lepiej realizować naszą misję. Od dwudziestu pięciu lat tworzymy solidne oprogramowanie sprawdzone przez ponad 700 firm. Oprogramowanie, które zawsze służy skuteczną pomocą naszym użytkownikom. Rzetelną pracą, stałym podnoszeniem naszych kwalifikacji i jakości usług chcemy troszczyć się o naszych klientów. Taka jest nasza misja i chcemy ją realizować przez kolejne dekady. www.administrator24.info EKSPLOATACJA Małgorzata Waszkiewicz Kolektory na dachu I nwestycje solarne godne są uwagi nie tylko ze względu na oszczędności jakie mogą przynieść, ale również ze względu na wsparcie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program dofinansowania NFOŚiGW realizowany w latach 2010–2015 umożliwia pozyskanie dopłaty do 45% kapitału kredytu na zakup i montaż kolektorów słonecznych. Działa on na mocy Ustawy Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 r. (DzU z 2008 r., nr 25, poz. 150, z późn. zm.). Jego celem jest ograniczenie lub uniknięcie emisji CO2 poprzez zwiększenie produkcji energii cieplnej ze źródeł odnawialnych. Beneficjentami programu są właściciele domów jednorodzinnych oraz wspólnoty mieszkaniowe. Jak pokazują dane NFOŚiGW, w 2010 i 2011 roku fundusze przeznaczone na dotacje zostały wykorzystane w 100%, w 2012 roku ich wykorzystanie kształtuje się na poziomie 79,1%. Dotychczas z programu skorzystało 28,8 tys. beneficjentów), a przyznane dopłaty wynosiły łącznie 190 203 tys. zł. Okazuje się, że najczęściej montowano po 3 kolektory na budynek, przy średniej zamawianej powierzchni kolektorów wynoszącej 6,58 m 2. Jednak spośród wszystkich dokumentów złożonych o dofinansowanie, wnioski wspólnot mieszkaniowych stanowiły mniejszość – w sumie złożono 30 836 wniosków na kwotę dotacji 204 258 tys. zł, w tym tylko 27 wniosków wspólnot mieszkaniowych na kwotę dotacji zaledwie 1 396 tys. zł. listopad 2012 Aby uzyskać dotację z NFOŚiGW należy uruchomić kredytowanie w jednym z 6 współpracujących banków. Solary pozwalają użytkownikom na zaoszczędzenie 50–60% kosztów ogrzewania wody w skali roku. Przy dobrze zaprojektowanych i zrealizowanych instalacjach solarnych takie inwestycje mogą zwrócić się już po 5–6 latach. Zatem może warto rozważyć takie inwestycje w zarządzanych budynkach? słoneczne chłodzenie w mieszkalnictwie Korzyści z energii słonecznej W praktyce zgromadzona energia jest wykorzystywana głównie do podgrzewania wody użytkowej – wydajność urządzeń jest obliczona na poziomie 60%, co oznacza, że instalacje są tak zaprojektowane, aby w 60% pokryć zapotrzebowanie budynku na ciepłą wodę użytkową. Dużo rzadziej wykorzystuje się ją do ogrzewania pomieszczeń. Instalacja kolektorów słonecznych ma wiele zalet, m.in.: obniżają one poziom kosztów eksploatacyjnych, budują wizerunek nieruchomości nastawionej na proekologiczne rozwiązania, pozwalają na częściowe uniezależnienie od zewnętrznych dostawców. Niestety, koszt instalacji tzw. zestawu (w skład którego wchodzi: kolektor, zbiornik, zespół pompowy, sterownik, naczynie przepływowe, odpowietrznik, manometr oraz zawór bezpieczeństwa), a także jego konserwacji, jest niestety dość wysoki. W przyszłości zakłada się, że energia słoneczna będzie wykorzystywana do wszystkich wymienionych niżej zastosowań (Opracowanie pt. „Określenie potencjału energetycznego regionów Polski w zakresie odnawialnych źródeł energii – wnioski dla Regionalnych Programów Operacyjnych na okres programowania 2014–2020” autorstwa zespołu Instytutu Energetyki Odnawialnej): c.w.u. i c.o. w mieszkalnictwie, c.w.u. i c.o. w usługach i sektorze publicznym, ciepło technologiczne w przemyśle i rolnictwie, i w sektorze usług. Jak podają autorzy opracowania, systemy słonecznego chłodzenia pojawią się na rynku około 2020 roku. Najpierw znajdą swoje zastosowanie w biurach, a następnie w mieszkalnictwie. Maksymalne możliwe wykorzystanie instalacji słonecznych do chłodzenia pomieszczeń oszacowano na 70%, natomiast do celów klimatyzacji pomieszczeń – na poziomie zaledwie 2%. W przyszłości – fotowoltaika Kolejnym rozwiązaniem, dotychczas rzadko stosowanym, a bardzo perspektywicznym dla zarządców nieruchomości ze względu na zapisy nowej Ustawy o OZE, jest fotowoltaika (tj. pozyskiwanie energii elektrycznej ze światła słonecznego). Rozwiązanie to komentuje Jarosław Bieniecki, Interim Manager, b. Dyrektor Strategii w ENERGA-OBRÓT S.A.: „Jak dotąd energia słoneczna jest w Polsce wykorzystywana głównie w indywidualnych instalacjach na potrzeby podgrzewania ciepłej wody użytkowej oraz – w mniejszym zakresie – do wsparcia systemów centralnego ogrzewania. Fotowoltaika, w skrócie PV jest nieomal nieobecna w Polsce. Aktualnie opiniowany projekt Ustawy o odnawialnych źródłach energii przewiduje zmianę systemu wsparcia dla OZE, która powinna zaowocować dynamicznym wzrostem w obszarze fotowoltaiki, zwłaszcza w zestawieniu ze stałymi trendami wzrostu cen energii i spadku cen rozwiązań PV”. 29 EKSPLOATACJA Irena Scholl Sytuacja w energetyce nie nastraja optymistycznie. W 2016 roku, a unijni eksperci twierdzą, że już w 2015 r., czyli za niecałe trzy lata, może zabraknąć w Polsce co najmniej 5 tys. MW. P rzyczyn takiego stanu jest sporo. Do najważniejszych należy wyeksploatowanie naszych elektrowni węglowych i elektrociepłowni wraz z ich sieciami przesyłowymi, zbudowanymi w dawno minionej epoce. Także prawo unijne tracące dosyć kategorycznie cierpliwość do producentów CO2. No i przede wszystkim ogromny społeczny koszt powoływania do życia nowych gigantów, których budowę finansujemy my wszyscy płacący (coraz to nowe) podatki oraz rosnące rachunki za prąd i c.o. Sęk w tym, że przyzwyczailiśmy się do tzw. energetyki zawodowej, bazującej na węglu czarnym i brunatnym, więc trudno nam, myśląc o przyszłości, oderwać się od zakodowanej głęboko w genach wizji kotłów-gigantów, coraz większych bloków liczących po 500 MW. Największy, bełchatowski, ma nawet 800 MW! Aby na dłużej zapewnić bezpieczeństwo energetyczne tradycyjnymi metodami, trzeba by wybudować bloki o łącznej mocy ok. 11 tys. MW. Jednak to, zdaniem fachowców, jest nierealne i z powodu braku środków, i z powodu zbyt małego potencjału firm budowlanych. Już opóźnione jest rozpoczęcie dwóch inwestycji, które miały powstać w pierwszej kolejności: dwóch bloków w Elektrowni Opole i bloku w Elektrowni Rybnik. Prace rozpoczną 30 Jaka przyszłość energetyki? się być może w 2013 r., a okres budowy bloku węglowego trwa około 5 lat. A przy okazji: jesteśmy jedynym krajem w UE, gdzie planuje się budowę nowych bloków węglowych. Przed laty zauroczyła nas nowoczesnością energetyka atomowa, ale ostatnio entuzjazm nieco osłabł po katastrofach w kilku siłowniach na wschodzie i na zachodzie. Wpłynęły na to także informacje, że planowana budowa takiej siłowni w Polsce o mocy 6 tys. MW ma pochłonąć ok. 50 mld zł. A co gorsze, nie zdąży zaradzić zbliżającemu się szybko kryzysowi, bo aktualne plany zakładają, że elektrownia ruszy w 2032 roku. Wciąż nie wiadomo jednak gdzie zostanie wybudowana i jak będzie finansowana. W trybie nagłym nie będzie możliwe poratowanie sytuacji gazem z łupków, bo w tej sprawie nie ma wciąż konkretnego rozpoznania sytuacji co do zasobności złóż, warunków ich eksploatacji, technologii wydobywania gazu i kosztów. To robota na lata. Jak ratować sytuację? Co więc można zrobić szybko, aby ratować sytuację? Prof. Krzysztof Żmijewski (Politechnika Warszawska, Społeczna Rada Narodowego Programu Redukcji Emisji Energii), realista i wizjoner w jednej osobie twierdzi, że 2 tys. MW można uzyskać dzięki mocom, których… nie wykorzystamy. Czyli z efektywności energetycznej. – Szczególny potencjał widzę w unowocześnieniu oświetlenia dróg i ulic – twierdzi. Kolejne 2 tys. MW to energia sprowadzona z zagranicy, zwłaszcza z Ukrainy, gdzie 1,2 tys. MW można uzyskać od ręki, wykorzystując nieaktywną dziś linię elektrowni jądrowej Chmielnik–Rzeszów. Drugi kierunek – litewski, czyli most energetyczny, który obecnie jest w budowie. A pozostałe 2 tys. MW drzemie w energetyce odnawialnej, rozproszonej, zwłaszcza prosumenckiej. Profesor od kilkunastu lat propaguje „generację rozproszoną”, dziś wręcz namawia do pospolitego ruszenia, w którym mogą i powinni wziąć udział gospodarze gmin, właściciele obiektów użyteczności publicznej, domów jedno- i wielorodzinnych, korzystając ze wsparcia budżetu państwa, funduszy wojewódzkich i UE. Do dyspozycji jest słońce, wiatr, energia termalna, którą mamy tuż pod piwnicą oraz jest zawarta w biomasach i biogazie. Pytany, jakie technologie mają szanse powodzenia w Polsce w generacji rozproszonej, zachęca do korzystania z doświadczeń Wielkiej Brytanii i Niemiec. To przede wszystkim fotowoltaiki ze względu na łatwość montażu oraz wiatraki o pionowej osi obrotu – dla tych technologii paliwo nic nie kosztuje. Jako trzecią technologię wymienia mikrokogeneracje biogazowe i gazowe. Problemem jest brak legislacyjnego umocowania mikrokogeneracji gazowej – biogazowa jest uwzględniona w projekcie ustawy o OZE. Za gaz trzeba wprawdzie zapłacić, ale jak się porówna sprawność urządzeń to widać, że ta technologia jest bardzo opłacalna. Pozostaje kwestia dostępu do gazu, ale to można rozwiązać przez rozbudowę sieci gazowej oraz www.administrator24.info Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 31 Dokładność re alizaji a potrzeba m odernizacji budynków wi elkopłytowyc h ielkopłytowyc h j Teresa Taczanow ska Anna Ostańska Teresa Taczan owska Anna Ostańs ka 50 ZŁ z VAT Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym Teresa Taczanowska Anna Ostańska Dokładność realizacji a potrzeba modernizacji budynków wielkopłytowych Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata „(…): Czy dokładność realizacji i stan techniczny uzasadnia potrzebę przebudowy budynków z wielkiej płyty? Autorki (…) często spotykają się z takim pytaniem ze strony inwestorów, zarządców, osób zajmujących się pośrednictwem czy wyceną nieruchomości. Substancja mieszkaniowa tej technologii stanowiła 50% zabudowy kraju, a problemy z nią związane były i narastają, stąd połączenie wyników badań z czasów realizacji i ostatnich badań technicznych i ankietowych pozwoliło na nowo spojrzeć na zasadność modernizacji tego rodzaju zasobów mieszkaniowych.” promocja Księgarnia Techniczna Dom Wydawniczy MEDIUM 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18 tel. 22 512 60 60, faks 22 810 27 42 32 e-mail: [email protected] www.ksiegarniatechniczna.com.pl www.administrator24.info EKSPLOATACJA Zdalny odczyt mediów na osiedlu Agnieszka Antoszewska audytor energetyczny Zarządzanie budynkiem wyposażonym w urządzenia pomiarowe w każdym lokalu, a nie tylko na granicy budynku pozwala na dokonanie podziału kosztów odpowiadających realnemu zużyciu. Sytuacja ta jest jeszcze bardziej komfortowa, kiedy odczytów urządzeń pomiarowych możemy dokonywać zdalnie. W artykule omówiono wybrane kwestie związane z rozliczaniem i odczytem mediów za pomocą bezprzewodowego systemu odczytu. Znajdują się w nim informacje, dotyczące m.in. regulaminów rozliczeń, elementów wyposażenia urządzeń pomiarowych, sposobów zbierania i odczytu danych, a także raportowania i obligatoryjnej legalizacji wodomierza. Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 33 EKSPLOATACJA Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata Opomiarowanie i rozliczanie mediów Poradnik „Opomiarowanie i rozliczanie mediów” jest pierwszą publikacją z serii Teczka Administratora. Mamy nadzieję, że zarówno pierwsza publikacja, jak i kolejne będą stanowiły kompendium wiedzy przydatne w codziennej pracy zawodowej zarządcy nieruchomości. Zachęcamy do gromadzenia wszystkich części w swojej teczce. Teczkę Administratora warto mieć zawsze ze sobą! promocja Księgarnia Techniczna 34 Dom Wydawniczy MEDIUM 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18 tel.: 22 512 60 60 www.ksiegarniatechniczna.com.pl www.administrator24.info Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 35 PRZEGLĄD SYSTEMÓW ZDALNEGO ODCZYTU www.bmeters.pl reklama ƚ ƒ Ƈ ƒ Ɛ ƌ ƈ ƕ Ɲ ƈŃƌŃƆ ƌ ƈ Ɠ Ǖ ƒ Ɛ ƌ ƈ ƕ Ɲ ƈ BMETERS POLSKA Sp. z o.o. ul. Główna 60, 51 – 188 Psary tel. 71 388 90 83, faks: 71 387 15 37 www.bmeters.pl, e-mail: [email protected] BMETERS POLSKA Sp. z o.o. HYDROLINK to zintegrowany System Zdalnego Odczytu wodomierzy, ciepłomierzy i podzielników kosztów ciepła. Dzięki temu systemowi: oszczędzamy czas, unikniemy błędów przy odczytach w trudno dostępnych miejscach, otrzymujemy archiwizację wskazań bezpośrednio na komputerze, dysponujemy komunikatami o próbie manipulacji, np. wodomierza. System HYDROLINK umożliwia dwie transmisje danych: radiową, magistralową (przewodową). Obie transmisje umożliwiają odczyt wszystkich urządzeń w jednym czasie bez absorbowania lokatora. Rodzaje odczytów: odczyt radiowy Wireless MBUS wg PN-EN 13757 wodomierzy, ciepłomierzy i podzielników kosztów ciepła [jednokierunkowy – tryb odczytu (wireless MBUS T1), dwukierunkowy – tryb konfiguracji (wireless MBUS T2)]: – typu Walk by, – przez Internet z wykorzystaniem modemów GPRS/ EDGE, – z wykorzystaniem koncentratorów. odczyt magistralowy MBUS wg PN-EN 13757 wodomierzy i ciepłomierzy: – z wyjściem RS232, – z wyjściem Ethernet, – z wyjściem radiowym z wykorzystaniem modemów GPRS. Odczyt poprzez złącze optyczne podzielników kosztów ciepła. Częstotliwość odczytu: możliwość konfiguracji częstotliwości transmisji, dni tygodnia, miesięcy oraz zakresu godzin. Dane systemu radiowego: częstotliwość pracy: 868 MHz, zasilanie: bateria litowa, 10 lat + rezerwa zależna od konfiguracji, zasięg: maks. 350 m (zależny od warunków zewnętrznych i ukształtowania terenu), moc modułów radiowych: 10 mW. Dane przesyłane drogą radiową: wodomierze i ciepłomierze – numer seryjny, data odczytu, zużycie w m3, historia wskazań z 12 miesięcy, eksport do pliku csv, xml lub dbf, konfiguracja transmisji, informacja o alarmach (przyłożenie magnesu, demontaż modułu, przepływ wsteczny, przepływ maksymalny, niski poziom baterii, próba oszukania czujnika IR, brak przyrostu wskazań w okresie miesięcznym, przeciek na instalacji dłuższy niż 12 godzin); podzielniki – wskazanie jednostek zużycia za poprzedni okres rozliczeniowy, miesięczne wskazania zużycia z poprzedniego okresu rozliczeniowego, miesięczne wskazania temperatur z poprzedniego okresu rozliczeniowego, średnia temperatura otoczenia z aktualnego i poprzedniego okresu rozliczeniowego, ilość pomiarów temperatury otoczenia <16°C, liczba sumowań wskazań z poprzedniego okresu rozliczeniowego, informacja o alarmach wraz z datą, seria i numer, aktualna data i czas. Zintegrowany system odczytu i rozliczeń mediów ƚ ƒ Ƈ ƒ Ɛ ƌ ƈ ƕ Ɲ ƈŃƌŃƆ ƌ ƈ Ɠ Ǖ ƒ Ɛ ƌ ƈ ƕ Ɲ ƈ www.bmeters.pl Podstawowa konfiguracja systemu radiowego: wodomierze, ciepłomierze, podzielniki wyposażone w moduły radiowe → komputer (przenośny) z oprogramowaniem BMETERS i odbiornikiem USB System magistralowy (przewodowy): wodomierze i ciepłomierze → moduł MBUS → MBUS Master (jednostka centralna) → komputer. System rozliczeniowy mediów: Programy odczytowe wodomierzy, ciepłomierzy i podzielników kosztów ogrzewania współpracują w pełni z programem do samodzielnego rozliczania zużycia wody i ciepła – HydroCalc. ( ) – elementy opcjonalne dobierane są według preferencji klienta. 36 www.administrator24.info PRZEGLĄD SYSTEMÓW ZDALNEGO ODCZYTU reklama BRUNATA Sp. z o.o. ul. Sobieskiego 11, 40 – 082 Katowice tel: 32 205 52 12, faks: 32 205 52 13 www.brunata.pl BRUNATA Sp. z o.o. Firma Brunata stworzyła unikalny system zdalnego odczytu o nazwie BrunataNet. System BrunataNet dzięki zastosowaniu nadajników radiowych zamontowanych w urządzeniach firmy Brunata takich jak: podzielniki Futura+, moduły radiowe Click On Water, liczniki impulsów Futura Signal+, pozwala na transmisję danych bezpośrednio na serwer Brunata. Brunata oferuje swoim Klientom dwa sposoby pozyskiwania danych z odczytywanych urządzeń: pierwszy: „drive by” polegający na odczycie wykonywanym przez pracownika wyposażonego w urządzenie typu PSION, dzięki któremu nie są Państwo zmuszeni do udostępniania lokalu podczas odczytu – odczyt następuje zdalnie, a wszystkie zebrane informacje natychmiast trafiają na serwer Brunata, sposób drugi: dane zbierane są za pomocą koncentratorów zamontowanych na klatkach schodowych, które dokonują automatycznego odczytu urządzeń, a następnie dzięki podłączeniu do internetu lub poprzez konwerter GPRS łączą się z siecią GSM, przekazując automatycznie dane na serwer Brunata. Model ten sprawdzi się zwłaszcza u tych z Państwa, którzy potrzebują stałego monitoringu zużycia w swoich zasobach, daje on możliwość nieustannej kontroli administrowanych nieruchomości. Wszystkie pozyskane dane można na bieżąco śledzić dzięki internetowemu programowi obsługującemu system zdalnego odczytu o nazwie Web Mon. Program ten pozwala na stały dostęp do zebranych informacji, umożliwia analizę danych odczytowych, zainteresowanym daje możliwość importu oraz eksportu wybranych plików. Aby skorzystać z programu wystarczy wejść na stronę www.brunata.pl, a następnie zalogować się z poziomu administratora lub poziomu mieszkańca. Odczyt radiowy: jednokierunkowa, bezpieczna transmisja danych. Nadajnik radiowy zamontowany w podzielniku Futura+ lub nakładce Click On Water wysyła sygnał standardowo co 2 minuty. Dane systemu radiowego: częstotliwość pracy: 433 MHz (UHF); zasilanie: bateria litowa o trwałości 10 lat + rezerwa; moc modułu radiowego: 2 mW (0,002 W). Wyjątkowość naszej oferty polega na połączeniu kompleksowej usługi odczytowo–rozliczeniowo–serwisowej z możliwością udostępnienia Klientowi całego systemu BrunataNet do samodzielnej obsługi przy stałym wsparciu technicznym. Schemat działania systemu BrunataNet listopad 2012 37 PRZEGLĄD SYSTEMÓW ZDALNEGO ODCZYTU reklama ista Polska Sp. z o.o. ul. Powstańców 25 A, 31 – 422 Kraków tel.: 12 418 01 29, faks: 12 418 01 31 www.ista.pl, e-mail: [email protected] ISTA Polska Sp. z o.o. SYSTEMY ZDALNEGO ODCZYTU Symphonic®sensor net – system radiowy z przyszłością Dbając o wspólną przyszłość już dziś, oferujemy system zarządzania danymi o zużyciu mediów. Nasze innowacyjne rozwiązanie umożliwia zarządcom i właścicielom mieszkań podejmowanie decyzji w kwestii świadomego korzystania z ciepła, wody i innych mediów. Tylko wiedząc o tym, ile energii zużywamy, możemy odpowiednio wcześnie zapobiegać jej nadmiernemu zużyciu! Dzięki systemowi symphonic® sensor net otrzymają Państwo nie tylko system radiowy rejestrujący dane dotyczące zużycia mediów, ale również za pomocą portalu ista24.pl – kompletną koncepcję dla racjonalnego gospodarowania energią. Zasada działania systemu System symphonic®sensor net jest w pełni automatycznym dwukierunkowym systemem odczytowym, zarządzanym przez centralny serwer odczytowy AMM. Programowanie oraz rozruch urządzeń końcowych odbywa się za pomocą przenośnego komputera PDA i przenośnej bramki komunikacyjnej. Następnie dane montażowe oraz struktura nieruchomości wprowadzane są do systemu rozliczeniowego. Od tej chwili pełną kontrolę nad siecią radiową przejmuje serwer odczytowy AMM. Zainstalowana w nieruchomości jednostka centralna memonic®3 radio net łączy się poprzez modem GSM/GPRS z systemem AMM, który przesyła dane operacyjne zainstalowanych urządzeń. Na podstawie tych danych memonic®3 radio net konfiguruje w nieruchomości sieć radiową. Od tego momentu dane dotyczące zużycia oraz pracy urządzeń przekazywane są do systemu AMM, który zapisuje je w bazie oraz przekazuje do portalu ista24.pl gdzie dane udostępniane są zarządcy, a w niedalekiej przyszłości również właścicielom mieszkań. ista24.pl – narzędzie w racjonalnym gospodarowaniu energią Wystarczy w pasku przeglądarki internetowej wpisać adres: ista24.pl, zalogować się do portalu przy użyciu indywidualnej nazwy użytkownika oraz hasła, aby natychmiast uzyskać dostęp do informacji, dzięki którym Państwa praca stanie się jeszcze bardziej efektywna. Portal ista24.pl umożliwia: zarządzanie danymi o zużyciu mediów i racjonalizację ich zużyć, np.: informacja o zużyciu ciepła w nieruchomości dostępna jest już od pierwszego tygodnia okresu grzewczego w podziale na każde mieszkanie, a nawet pomieszczenie, bieżący monitoring zużycia mediów z dowolnego komputera, np.: informacja o dziennym, tygodniowym, miesięcznym zużyciu wody, ciepła dla każdego mieszkania i nieruchomości (również z licznikami głównymi), dostęp do archiwów, np.: rozliczenia indywidualne i całkowite w postaci elektronicznej, co skutkuje skróceniem czasu potrzebnego na obsługę mieszkańców, przygotowywanie raportów porównawczych oraz analiz zużyć, np.: rozkład zużycia ciepła w poszczególnych mieszkaniach i pomieszczeniach, raport wstecznych przepływów i niskich zużyć wody, rozbudowę systemu o kolejne urządzenia końcowe, np.: czujniki dymu, odczyt wszystkich mediów: ciepło, woda, prąd i gaz, export danych do pliku, np.: excel. Symphonic® walk-by – system radiowy z tradycją Pierwszy, wolny od koncentratorów i kabli, dwukierunkowy radiowy system odczytu mediów, umożliwiający sprawny odczyt bez potrzeby wchodzenia do mieszkań. Odczyt odbywa się przy użyciu przenośnego komputera PDA wyposażonego w moduł komunikacyjny. Zebrane w ten sposób dane przesyłane są przez odczytującego siecią Ethernet bezpośrednio do serwera odczytowego. M-Bus pierwszy, stosowany do dziś system zdalnego odczytu Rys. Schemat działania systemu Symphonic®sensor net 38 Oparty na centralkach M-Bus LC 250 z 2-przewodową lub 4-przewodową, dwukierunkową kablową magistralą, w strukturze drzewa zgodną z PN-EN1434-3. Odczyt danych odbywa się poprzez program M-Bus View, zainstalowany na komputerze PC. Każde urządzenie końcowe ma swój adres m-bus dzięki czemu odczyt oraz prace serwisowe można wykonać dla pojedynczego urządzenia lub grupy urządzeń. Każda z centralek może zarządzać pracą maksymalnie do 2000 urządzeń końcowych. www.administrator24.info Itron Polska Sp. z o.o. ul. T. Romanowicza 6, 30 – 702 Kraków tel.: 12 257 10 27 do 29; faks: 12 257 10 25 www.itron.pl, e-mail: [email protected] reklama PRZEGLĄD SYSTEMÓW ZDALNEGO ODCZYTU Itron Polska Sp. z o.o. SYSTEM ZDALNEGO ODCZYTU M-Bus Przeznaczenie: ciepłomierze i wodomierze montowane w mieszkaniach, biurach, centrach handlowych. Rodzaj odczytu i transmisji danych: dwuprzewodowa, o dowolnej polaryzacji, dwukierunkowa kablowa magistrala w strukturze drzewa, zgodna z PN-EN1434-3. Opis: dane z ciepłomierzy i dołączonych do nich wodomierzy, bądź bezpośrednio z wodomierzy przesyłane są do centrali, która może być odczytywana przez Internet lub bezpośrednio za pomocą przenośnego lub stacjonarnego komputera. Użytkownik systemu jest jego właścicielem i nie ponosi w związku z tym żadnych dodatkowych kosztów zewnętrznych. Rozwiązanie to jest bardzo ekonomiczne, efektywne energetycznie (magistrala nie jest zasilana z baterii urządzeń M-Bus), łatwe w montażu i niezawodne. Urządzenia i elementy systemu odczytu: ciepłomierze: CF Max, CF 51/55, CF Echo II przystosowane do montażu modułów M-Bus; ciepłomierze CF UltraMax z wyjściem M-Bus i wejściami dla wodomierzy; wodomierze Unimag PE przystosowane do montażu modułów M-Bus i impulsujących; wodomierze: Aquadis, Flodis, Flostar M, Woltex, MSD, Unimag Cyble przystosowane do montażu modułów Cyble M-Bus i Cyble Sensor; konwerter 2 wejścia impulsowe/M-Bus, konwertery typu PadPuls; centrale M-Bus do 60 i 250 adresów, konwertery M-Bus do 3, 20 i 60 adresów; konwerter TCP/IP umożliwiający odczyt poprzez internet; centrala M-Bus do 256 adresów wysyłająca dane po GPRS. Odczyt danych: informacje pogrupowane są w tak zwanych ramkach, dzięki czemu można odczytywać tylko te, które są interesujące dla użytkownika. System umożliwia dostęp do wszystkich danych, podłączonych do niego ciepłomierzy i modułów M-Bus. Oprogramowanie MBUSREAD instalowane w komputerze administracyjnym pozwala tworzyć bazy urządzeń, programować zdalnie, odczytywać indywidualnie lub zbiorowo, udostępniać dane do programu rozliczeniowego. Wskazania alarmowe: alarmy podobnie jak inne dane przesyłane są w ramkach. Dostępne są informacje o uszkodzeniach ciepłomierzy i wodomierzy oraz anomaliach eksploatacyjnych. Rys. 1. Schemat systemu M-Bus RADIOWE SYSTEMY ZDALNEGO ODCZYTU: Inkasencki (obchodzony) i EverBlu (stacjonarny) System Inkasencki: odczyty dokonywane są za pomocą przenośnego terminala z wbudowanym układem nadawczo-odbiorczym pracującym w systemie dwukierunkowym. Ta dwukierunkowość ma wpływ na oszczędność baterii, pozwala na zdalne programowanie modułów, nie zakłóca środowiska ciągłą emisją fal radiowych oraz pozwala na przesyłanie większej ilości danych niż w systemach jednokierunkowych. Odczyty liczników z terminala przesyłane są do komputera administrującego. Oprogramowanie zainstalowane w komputerze umożliwia tworzenie tras odczytowych, analizowanie danych oraz łatwe ich przesyłanie do systemu rozliczeniowego. Użytkownik systemu jest jego właścicielem i nie ponosi w związku z tym żadnych dodatkowych kosztów zewnętrznych. System stacjonarny EverBlu: stała sieć radiowa umożliwiająca odczyt liczników wyposażonych w moduły radiowe. Dane z liczników przesyłane są poprzez kolektory (urządzenia pośredniczące) do punktu zbierania danych tzw. Akces Point. Następnie za pomocą GPRS przesyłane są do serwera ftp, gdzie w każdej chwili są dostępne poprzez Internet. listopad 2012 Rys. 2. System stacjonarny EverBlu 39 PRZEGLĄD SYSTEMÓW ZDALNEGO ODCZYTU reklama MINOL Sp. z o.o. ul. Wojska Polskiego 82, 95 – 070 Aleksandrów Łódzki tel.: 42 270 46 00, faks: 42 270 46 31 www.minol.pl, e-mail [email protected] MINOL Sp. z o.o. Oferowany przez firmę Minol system zdalnego odczytu RADIO3 umożliwia prowadzenie pełnego monitoringu zużycia mediów. Główną zaletą zdalnego odczytu jest przeprowadzenie go spoza mieszkania, a tym samym nie jest wymagana obecność lokatora w mieszkaniu. Pozwala to zaoszczędzić czas administratorów, a lokatorom zapewnić pełen komfort oraz prywatność. Uruchomienie systemu jest w pełni kompatybilne z dodaniem kolejnych urządzeń w przyszłości. W każdej chwili możliwe jest również rozbudowanie systemu zdalnego odczytu o koncentratory Minomat wraz z odczytem danych przez Internet. Charakterystyka systemu RADIO3: częstotliwość pracy: 868 MHz, zasilanie: bateria litowa, 10 lat +, prędkość przesyłu danych ~38,4 kBaud, emisyjna moc nadawcza ~10 dBm, certyfikat CE. System RADIO3 umożliwia: odczyt radiowy dla podzielników kosztów, wodomierzy, ciepłomierzy, odczyt optyczny poprzez złącze IR, odczyt ręczny z urządzenia. System RADIO3 pozwala na odczyty: radiowy bezpośredni WALK-BY (bez urządzeń przekaźnikowych), radiowy pośredni Minomat (z wykorzystaniem urządzeń przekaźnikowych), przez Internet z wykorzystaniem technologii GSM. Dane przesyłane dane drogą radiową to m.in.: numer seryjny urządzenia, data odczytu oraz aktualne zużycie, zużycia historyczne (m.in. miesięczne, data zaprogramowana), alerty o manipulacji (w przypadku wodomierzy o przepływie wstecznym). Częstotliwość odczytu System jest przystosowywany indywidualnie do potrzeb klientów, a w szczególności dotyczy to między innymi terminów odczytów oraz ich częstotliwości. Bez względu na konfigurację systemu RADIO3 w każdej chwili istnieje możliwość przeprowadzenia odczytów aktualnych wskazań wszystkich, jak i tylko pojedynczych urządzeń. reklama Mirometr Sp. z o.o. ul. Cieszyńska 1A , 43 – 440 Bażanowice tel.: 33 851 04 39, faks: 33 852 16 75 www.mirometr.com.pl, e-mail: [email protected] MIROMETR Sp. z o.o. System Zdalnego Odczytu IZAR (do wodomierzy, ciepłomierzy, liczników energii elektrycznej oraz liczników gazu) Rodzaj odczytów: Odczyt radiowy liczników wszystkich mediów Walk by/Drive by Odczyt stacjonarny Podtypy: Odczyt radiowy wg EN 300 220, EN 13757-3,-4 Protokół PRIOS, OMS Jednokierunkowy Częstotliwość emisji telegramu radiowego: wodomierze 8 sek., ciepłomierze 8 sek. lub 12 sek. System radiowy: Wodomierze –> moduły radiowe montowane bezpośrednio na wodomierzu lub moduły impulsowe –> PRT BT –> Terminal przenośny Ciepłomierze -> moduł radiowy zintegrowany z ciepłomierzem lub moduł radiowy podłączany do złącza RS232 lub M-Bus. Możliwość odczytu drogą radiową liczników innych producentów. Częstotliwość odczytów: Dowolna, w zależności od potrzeb oraz bez dodatkowych kosztów. Sprzęt odczytowy jest własnością klienta. 40 Dane systemu radiowego: Częstotliwość pracy: 868MHz, Zasilanie: bateria litowa, dwa okresy legalizacyjne, Zasięg: max 500 m (zależny od warunków zewnętrznych i ukształtowania terenu), Moc modułów radiowych: 15 mW. Dane przesyłane drogą radiową: Wodomierze: – numer wodomierza, – indeks bieżący (rzeczywisty stan wodomierza) i drugorzędny (np. roczny, miesięczny, tygodniowy), – alarm wycieku i zablokowania licznika (obecny/historyczny), oszustwa mechanicznego i magnetycznego (obecny/historyczny), alarm nadprzepływu, podprzepływu oraz przepływu wstecznego, – stan baterii. Ciepłomierze: – numer seryjny ciepłomierza, – energia i objętość, – temperatura zasilania/powrotu, – przepływ chwilowy, – moc, – wartości historyczne (miesięczne), – kody błędów. www.administrator24.info PRZEGLĄD SYSTEMÓW ZDALNEGO ODCZYTU reklama Techem Techniki Pomiarowe Sp. z o.o. ul. Romana Maya 1, 61 – 371 Poznań tel.: 61 650 25 25; faks: 61 650 25 50 www.techem.pl, e-mail: [email protected] Techem Techniki Pomiarowe Sp. z o.o. TECHEM SMART SYSTEM Techem, jako światowy i polski lider technologiczny kolejny raz oferuje nowy produkt w zakresie zdalnej rejestracji zużycia ciepła i wody oraz ich rozliczania – Techem Smart System. Podstawą tego systemu jest technologia sprawdzonego systemu radiowego Techem. Dane z urządzeń przesyłane są do Centrum Informatycznego Techem drogą GPRS i przechowywane w nim do dalszego przetwarzania. Dzięki temu możliwy jest dostęp do wielu usług serwisowych i monitoringu. Aby móc skorzystać z tych usług niezbędne jest posiadanie urządzeń radiowych data IIl firmy Techem. Radiowy system data III firmy Techem cechuje: bezpieczna i stabilna jednokierunkowość sygnału radiowego: urządzenia są jedynie nadajnikami, dzięki czemu ryzyko manipulacji z zewnątrz redukowane jest do minimum; możliwość wykonania odczytu w ciągu całego roku: sygnał radiowy o niewielkiej mocy nadawany jest z niską częstotliwością każdego dnia; szybki odczyt sprzed budynku: w zaplanowanych okresach odczytu urządzenia zaprogramowane są na „szybkie nadawanie”, co pozwala dostarczyć dane odczytowe w niezwykle krótkim czasie; komunikaty o manipulacjach czy zakłóceniach przekazywane są drogą radiową: rozpoznanie przecieku, ingerencji magnetycznej czy demontażu możliwe jest bez wizyty w mieszkaniu. Charakterystyka Techem Smart System: prosty i szybki montaż w nieruchomości (koncentrator danych zasilany bateryjnie, główny koncentrator danych zasilany sieciowo); możliwość doposażenia każdej nieruchomości; najwyższa jakość rozliczenia: dane dotyczące zużyć są automatycznie przejmowane przez system rozliczeniowy; niższe nakłady administracyjne: bez dodatkowych terminów oraz szacowań wynikających z nieobecności lokatora; niższe nakłady przy zmianie lokatora: międzyodczyty są możliwe w każdej chwili; redukcja czasu przestoju: natychmiastowe rozpoznanie uszkodzonych urządzeń (monitoring urządzeń) i ich wymiana; szybkie rozliczenie: dzięki automatycznemu przesyłowi danych; podział przechowywanych danych na wartości zużyć oraz dane użytkowników; przystosowanie do Smart Metering: według specyfikacji Open-Metering (m.in. bezprzewodowe połączenie M-busowe, EN 13757-4). Korzyści Techem Smart System: natychmiastowe i precyzyjne rozliczenie sporządzone na podstawie automatycznego przesyłu danych bezpośrednio po dniu zakończenia okresu rozliczeniowego; ciągły monitoring urządzeń to mniej szacowań, mniej pytań od lokatorów, oszczędność czasu dla Państwa; 1 Urządzenia rejestrujące przesyłają wartości drogą radiową do koncentratora danych. 2 Koncentrator danych rejestruje wartości zużyć, które zostały do niego przesłane z urządzeń radiowych. Następnie przesyła je do głównego koncentratora danych. 3 Główny koncentrator rejestruje wartości zużyć oraz informacje o statusie wszystkich urządzeń. 4 Przesyłanie danych przez GPRS do Centrum Informatycznego Techem. 5 Natychmiastowe rozliczenie nieruchomości. 6 Monitoring urządzeń: ciągły nadzór urządzeń. 7 Wskazania wartości odczytowych: możliwość pobierania wartości odczytowych za miniony okres oraz na każdy dzień w dowolnej chwili. 8 Monitoring energii i wody: analiza zużycia energii oraz wody danej nieruchomości. 9 System oszczędzania energii adapterm. Rys. 1. Usługi dodatkowe Techem Smart System listopad 2012 41 PRZEGLĄD SYSTEMÓW ZDALNEGO ODCZYTU reklama Techem Techniki Pomiarowe Sp. z o.o. ul. Romana Maya 1, 61 – 371 Poznań tel.: 61 650 25 25; faks: 61 650 25 50 www.techem.pl, e-mail: [email protected] Techem Techniki Pomiarowe Sp. z o.o. wskazania wartości odczytowych: możliwość pobierania wartości odczytowych za minione okresy oraz na konkretny dzień w dowolnej chwili online; system oszczędzania energii adapterm gwarantuje niższe zużycia energii przy nie zmienionym komforcie cieplnym, średnio na poziomie 10%; precyzyjny monitoring energii i wody rozpoznaje zmiany w zużyciu w trakcie całego roku (rys. 2). Możliwe są między innymi następujące analizy: – tygodniowa analiza lokalu (monitorowanie zużycia lokalu z dokładnością do tygodnia), – tygodniowa analiza obiektu (monitorowanie zużycia obiektu z dokładnością do tygodnia), – okresowa analiza lokali (monitorowanie zużycia lokali w określonym przedziale czasu). Portal Techem umożliwia korzystanie z wielu usług serwisowych Techem Smart System. Zarządca budynku może udostępnić portal mieszkańcom. Dzięki temu mają oni również dostęp do swoich danych o zużyciu i pozostałych usług (rys. 3). Rys. 2. Elementy składowe Techem Smart System Rys. 3. Portal Techem 42 www.administrator24.info Firma IMBUDIZOL Sp. z o.o. specjalizuje się w wykonywaniu kompleksowych hydroizolacji, osuszania i zabezpieczania budynków przed wilgocią podciągającą kapilarnie, iniekcji, odgrzybiania, wykonywania ekspertyz i projektów technicznych z uwzględnieniem problemów mykologii, obiektów nowo wznoszonych, remontowanych, w tym również zabytkowym. Firma IMBUDIZOL Sp. z o.o. w ramach swojej działalności świadczy usługi w zakresie: iMBUDiZOL Sp. z o.o. IZOLACJE PRZECIWWODNE ul. Nowolipki 23/103, 01-006 Warszawa tel./fax: (22) 663 56 12, kom: +48 602 366 566 e-mail: [email protected] biuro: ul. Krasińskiego 41A, 01-755 Warszawa – osuszania i zabezpieczania budynków przed wilgocią podciąganą kapilarnie: • metoda termofalowa • metoda mikrofalowa • metoda termoiniekcji – izolacji przeciwwodnych (odpornych na parcie hydrostatyczne wody) : • powłokowe (papy, membrany, folie, maty bentonitowe) • chemiczne (szlamy, powłoki elastyczne) – izolacji kurtynowych (od strony gruntu) : • przepony bentonitowe • przepony żelowe – uszczelniających iniekcji ciśnieniowych (rysy, przerwy robocze) : • przeciwwodne • konstrukcyjne – odgrzybianie budynków – naprawa dachów, tarasów, balkonów – tynki renowacyjne – wykonanie ekspertyz i projektów technicznych z uwzględnieniem problemów mikologii EKSPLOATACJA mgr inż. Bożena Blum Trudne warunki atmosferyczne są zawsze najlepszym sprawdzianem dla stanu technicznego budynku, a tym samym dla zarządcy, który ma zadbać o przygotowanie nieruchomości do zimy. Stare przysłowie mówi „lepiej zapobiegać niż leczyć”. O wi d 20 czerwca 2007 r. wraz z nowelizacją ustawy Prawo budowlane zaostrzono zasady dotyczące bezpieczeństwa obiektu budowlanego poprzez rozszerzenie zapisów o użytkowaniu obiektów i przeglądach. Art. 61 nakłada na właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego obowiązek utrzymywania i użytkowania obiektu zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2, tj. zgodnie z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska, utrzymując obiekt w należytym stanie technicznym i estetycznym i nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego własności użytkowych i sprawności technicznej. Zapisy tego artykułu zostały uzupełnione o obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziałujących na obiekt, takich jak: wyładowania atmosferyczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne lub inne zjawiska, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, które może spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub zagrożenie dla środowiska. Należy zwrócić uwagę, że ponadto wprowadzono obowiązek dokonania Przygotowanie nieruchomości do zimy kontroli „bezpieczeństwa użytkowania obiektu” każdorazowo w razie wystąpienia czynników zewnętrznych wymienionych w art. 61 ust. 2. Z powyższych zapisów wynika, że każdy budynek powinien przed zimą przejść ocenę stanu technicznego. Dach sprawdzamy w słoneczny dzień Okres zimowy to czas zawiei i zamieci śnieżnych. Dlatego też, nawet jeżeli w czasie opadów w okresie innych pór roku nie wykryto przecieków w dachu, to w zimie, podczas chwilowych odwilży może okazać się, że dach jest dziurawy. Drobne nieszczelności pokrycia są przyczyną dostawania się pod nie wody i za sprawą rozpierania warstw przez lód lub nawiewany śnieg powodują jeszcze większe nieszczelności. Prostą metodą odnalezienia miejsc możliwych przecieków jest przejrzenie dachu w słoneczny dzień od strony poddasza – oczywiście jeżeli jego konstrukcja na to pozwala. Taki przegląd przed zimą jest bezwzględnie konieczny zwłaszcza wtedy gdy mamy do czynienia z dachem płaskim. W przypadku stwierdzenia uszkodzeń należy bezzwłocznie zlecić ich naprawę. Mogą być to miejsca wnikania wilgoci do budynku nie tylko w czasie opadów deszczu czy zalegania śniegu, ale przede wszystkim w czasie topnienia śniegu. Dachy pokryte dachówką także wymagają oceny stanu pokrycia i szczelności. Jeżeli dach został ułożony przez profesjonalną ekipę, powinien być odporny na działanie ekstremalnych warunków atmosferycznych. Pomimo, iż dachówki ceramiczne mają wieloletnią gwarancję, nawet na dobrze położonym dachu burze i wichury mogą pozostawić ślady swojego działania. Silny wiatr może spowodować drobne przesunięcia lub uszkodzenia dachówek. Szczególnie ważnym „zimowym” obowiązkiem właścicieli i zarządców nieruchomości jest odśnieżanie dachów budynków. Śnieg zalegający na powierzchni dachu – zwłaszcza mokry, roztapiający się – może stanowić szereg zagrożeń. Z jednej strony jest to niekorzystny czynnik oddziałujący negatywnie na konstrukcję dachu, zwłaszcza w czasie roztopów i wahań temperatury, a z drugiej – w zależności od indywidualnych cech budynku – może również stanowić zagrożenie dla przechodniów oraz samochodów poruszających się po drogach osiedlowych. Z tego powodu ustawodawca nakłada na zarządcę bądź właściciela nieruchomości obowiązek usuwania nadmiaru śniegu z dachu oraz wykonywania doraźnej kontroli stanu technicznego dachu oraz całego budynku. Jak uniknąć sopli? Elementy orynnowania są szczególnie narażone na szkodliwe czynniki atmosferyczne czy zanieczyszczenia. Należy pamiętać o ich konserwacji. Przed zimą dobrze więc jest dokonać ich przeglądu, a w razie potrzeby wyczyścić lub naprawić. Spadające liście, a zwłaszcza ęc na ej st 44 www.administrator24.info 2 r. HYDROIZOLACJE profesjonalizm i wiarygodność NOMOS-BUD Sp. z o.o. z powodzeniem prowadzi działalność na rynku polskim od 2005 roku. Specjalizujemy się w kompleksowym wykonawstwie hydroizolacji budynków i budowli od fundamentów do dachów i dachów zielonych. Specjalizujemy się w kompleksowym wykonywaniu i naprawach izolacji: • • • • • • części podziemnych budynków i budowli, tuneli, stacji metra, dachów w tym dachów zielonych, tarasów i balkonów, zbiorników (p.poż., na wodę pitną), oczyszczalni ścieków, systemów kanalizacji. KONTAKT: Jesteśmy sprawdzonym i wiarygodnym wykonawcą, posiadającym wysoko kwalifikowaną kadrę inżynieryjno-techniczną ze stosownymi uprawnieniami wykonawczymi i projektowymi oraz zespół wykwalifikowanych pracowników fizycznych z wieloletnim doświadczeniem zawodowym. Na wykonywane roboty udzielamy wszelkich wymaganych zabezpieczeń i gwarancji. NOMOS-BUD sp. z o.o. ul. Kępna 17A, 03-730 Warszawa tel.: 22 618 41 33, 22 618 34 34 Informacja techniczna: 22 618 41 33 Informacja handlowa: 22 618 41 33 faks: 22 618 34 34 [email protected] www: www.nomosbud.pl, www.xypex.pl Potwierdzeniem jakości naszych usług są uzyskiwane referencje i wyróżnienia. Serdecznie zapraszamy do współpracy! EKSPLOATACJA Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 46 www.administrator24.info Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym reklama Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata HYDROIZOLACJE WEBAC® listopad 2012 www.webac.pl Więcej na str. 1FM 47 EKSPLOATACJA Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym reklama Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 48 www.administrator24.info Drzwi WIŚNIOWSKI dla budownictwa mieszkaniowego D rzwi przeznaczone do budownictwa mieszkaniowego i instytucjonalnego muszą spełniać wiele wymagań w związku z funkcjonalnością i wytrzymałością. Stanowią część ciągów komunikacyjnych, z których korzysta codziennie kilkadziesiąt mieszkańców, przez co są w wysokim stopniu eksploatowane i narażone na zniszczenia. Sprawdzonym rozwiązaniem w tym zakresie są drzwi stalowe produkowane przez firmę WIŚNIOWSKI. Charakteryzują się zestawieniem najwyższej jakości, trwałości, a także atrakcyjnej ceny. Firma WIŚNIOWSKI oferuje dla segmentu mieszkaniowego szeroki asortyment stolarki stalowej. Są to zarówno drzwi zewnętrzne stanowiące główne wejścia do budynków, ale także drzwi wewnętrzne. Wszystkie typy drzwi mogą być wykonywane w wersji jedno lub dwuskrzydłowej w każdym dopuszczalnym wymiarze. Wysokie parametry wytrzymałościowe drzwi zawdzięcza się zastosowaniu odpowiednich metod łączenia profili drzwiowych. W połączeniu z najwyższej klasy materiałami uzyskuje się w efekcie drzwi o stabilnej i wytrzymałej konstrukcji, odpornej na czynniki fizyczne i atmosferyczne. Szeroki asortyment wzorów wypełnień, kolorów a także uchwytów, klamek i wyposażenia dodatkowego czyni ofertę bardzo elastyczną, dostosowaną do indywidualnych wymagań inwestorów. listopad 2012 Drzwi stalowe WIŚNIOWSKI zdobywają coraz więcej rekomendacji zarówno od użytkowników jak i zarządów spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. Pozytywną opinię zawdzięczają parametrom technicznym, dzięki którym można je wykorzystywać w obiektach o trudnych warunkach eksploatacji, takich jak budynki mieszkalne czy obiekty użyteczności publicznej. Dzięki zastosowaniu odpowiednich zabezpieczeń w postaci okuć, bolców antywyważeniowych czy specjalnych szyb drzwi dostosowuje się do odpowiedniej klasy ryzyka oraz wymogów Prawa budowlanego. Drzwi są testowane zgodnie z najnowszymi normami europejskimi dzięki czemu producent zapewnia ich użytkownikom najlepszą ochronę. Drzwi stalowe WIŚNIOWSKI zostały poddane rygorystycznym badaniom w Instytucie Techniki Okiennej i Drzwiowej w Rosenheim. Badania potwierdziły wysokie klasy drzwi w zakresie przepuszczalności powietrza, wodoszczelności, odporności na obciążenia wiatrem oraz odporności na uderzenia, potwierdzając tym samym ich najwyższą jakość. WIŚNIOWSKI Sp. z o.o. S.K.A. 33-311 Wielogłowy 153 tel. 18 44 77 111 faks 18 44 77 110 www.wisniowski.pl ARTYKUŁ SPONSOROWANY 49 EKSPLOATACJA Jacek Sawicki „Szczury atakują miasto”, „Karaluchy terroryzuja stolicę”, „Potrzebna deratyzacja” – to tylko przykłady tytułów publikacji prasowych ukazujących skalę problemu oraz konieczność wydania wojny gryzoniom i owadom, które zadomowiły się na dobre we wszystkich polskich miastach i zagrażają wręcz naszemu zdrowiu. W spólną cechę wymienionych we wstępie społeczności stanowi daleko posunięta umiejętność wykorzystywania ludzkiej nieuwagi. Mogą one w najmniej spodziewanym momencie wtargnąć do budynku chowając się w jego różne zakamarki. Mają w nich ciepłe schronienie, dające jeszcze możliwości żerowania w bogatych spiżarniach. Zadowalają ich pojmowane po ludzku niewygody. Stworzenia te ubóstwiają wszelkie braki standardów higienicznych w pomieszczeniach i potrafią się do nich idealnie dostosować, byle tylko ludzie ich nie wyganiali, ani nie tępili. Szczególnie boją się zabiegów 3xD, czyli: deratyzacji, dezynsekcji i dezynfekcji. 3xD Deratyzacja Jej zakres stanowi zespół zabiegów mających na celu zwalczanie gryzoni i zabezpieczenie przed nimi chronionych obiektów. Gryzonie związane z człowiekiem wyrządzają znaczne straty żywności. Codziennie na świecie przybywa około 3,5 mln szczurów, z których każdy zjada dziennie 20 g pożywienia, wydala 20 grudek kału i pozostawia w żywności 16 ml 50 Nieproszeni sublokatorzy moczu, zanieczyszczając około 30 kg produktu. Sto szczurów spożywa więcej niż tonę suchych produktów w ciągu roku, a 25 je tyle, ile jeden człowiek. W ciągu roku jedna para myszy domowej pozostawia tam, gdzie żeruje, ponad 10 000 grudek kału i prawie 2 litry moczu. Gryzonie gryzą napotkane przeszkody ostrymi siekaczami pokrytymi emalią twardą jak stal (5,5 w skali Mohsa). Szczur wędrowny gryzie z naciskiem 1 700 kg/cm2 i szybkością 1,5–6 ugryzień na sekundę. Gryzonie uszkadzają konstrukcje i wyposażenie budynków, zabudowań gospodarskich i magazynów. Niszczą warstwę izolacyjną tych pomieszczeń oraz uszkadzają przewody elektryczne i wodociągowe. W wyniku ich działalności powstają pożary pomieszczeń lub przechowywane produkty są zalewane wodą wydostającą się z uszkodzonych przewodów wodociągowych. Gryzonie, a w szczególności szczury, przenoszą ponad 60 groźnych chorób, np. gorączkę szczurzą, leptospirozę (chorobę Weila), salmonellozy, dżumę, włośnicę. Dezynsekcja Ta kategoria działań dotyczy zwalczania niepożądanych owadów latających i biegających oraz chrząszczy będących szkodnikami żywności. Dezynsekcja obejmuje też akaryzację, czyli zwalczanie roztoczy. Ich obecność we wnętrzach mieszkań jest niepożądana z uwagi na fakt, że organizmy te są roznosicielami patogenów wielu chorób groźnych dla zdrowia człowieka. Dezynfekcja Dezynfekcja, czyli odkażanie, łączy w sobie operacje mające na celu zniszczenie mikroorganizmów chorobotwórczych (bakterii, riketsji i wirusów). Przedsięwzięciem poprzedzającym dezynfekcję jest sanityzacja, czyli mycie, czyszczenie i wietrzenie pomieszczeń, które prowadzą głównie do usunięcia drobnoustrojów z powierzchni poddanych tym zabiegom. Jednocześnie dobrze wykonana sanityzacja zmniejsza zużycie środków odkażających. Wymagania prawne W zasadzie przepisy prawne odnoszące się do spraw sanitarnych w mieszkalnictwie formalnie przywołują jedynie problem deratyzacji. Obowiązek przeprowadzania takich czynności zapisany jest w ustawie z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (DzU 2005 nr 236 poz. 2008 z późn. zm.), gdzie zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 8 właściciele nieruchomości (użytkownicy, posiadacze, inne podmioty nią władające) są zobligowani do przeprowadzenia corocznej deratyzacji. Obowiązek ten uwidaczniany jest w regulaminach www.administrator24.info Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym reklama Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 51 ZIELEŃ Anna Skórkowska architekt krajobrazu Od tego, w jakiej kondycji rośliny zakończą sezon wegetacyjny, zależy ich dalsza odporność. Przygotowania warto rozpocząć zanim nadejdzie silne ochłodzenie. Zabezpieczamy rośliny na zimę temperatury między dniem i nocą, brak wilgoci i susza fizjologiczna spowodowana zasoleniem podłoża. (chyba, że pora będzie deszczowa) tak, aby gleba była dobrze i głęboko nawilżona. Właściwe okrycie S reklama taranne zakomponowanie i obsadzenie terenu osiedla mieszkaniowego nie wystarczy, by nasze otoczenie stało się przyjazne i estetyczne. Konieczna jest systematyczna pielęgnacja roślin, wymagająca określonych działań o każdej porze roku. Jesień, to czas, gdy rośliny przechodzą w stan spoczynku (gatunki liściaste) lub spowalniają procesy fizjologiczne (rośliny zimozielone iglaste i liściaste). Osoby odpowiedzialne za opiekę nad nasadzeniami powinny swymi działaniami wspomóc rośliny w przygotowaniu do zimy i przetrwaniu tego, trudnego – zwłaszcza w miastach – okresu. Nie jest to sprawa skomplikowana, ale wymaga wyczucia: zbyt wczesne przeprowadzenie niektórych zabiegów może przynieść więcej szkody niż pożytku. Dla roślin groźny jest nie tylko mróz. Także ostre zimowe słońce, gwałtowne skoki 52 Oczyszczona powierzchnia Trawnik to specyficzne zbiorowisko roślin. Utrzymany w dobrej kondycji, a więc regularnie strzyżony (ostatni raz w październiku!) i podlewany w okresie suszy pozostaje zielony także zimą. Ale, aby tak było, należy czyścić go z liści, bo pod nimi źdźbła żółkną i zamierają, a gdy spadnie śnieg, mogą zostać zaatakowane przez choroby grzybowe. W takiej sytuacji wiosną może się okazać, że trawnik trzeba założyć ponownie. Zapas wody Rośliny powinny zgromadzić w tkankach zapas wody, bo dzięki temu łatwiej zniosą jej okresowy niedostatek. Jest to szczególnie ważne dla roślin zimozielonych, które nie przerywają transpiracji. Warto więc – choć to kosztowne – jesienią podlewać nasadzenia Wprawdzie jest wiele roślin dobrze znoszących panujące zimą warunki, jednak są też te bardziej wrażliwe, które przetrwają jedynie wtedy, gdy zapewnimy im odpowiednią osłonę. Trzeba też pamiętać, że sposób okrywania zależy nie tylko od określonych wymagań gatunków i odmian, ale także od panujących warunków pogodowych. Aby nie ponosić strat w nasadzeniach osoby opiekujące się przestrzenią osiedli, czyli administratorzy i dozorcy muszą działać elastycznie: śledzić prognozy pogody i reagować na bieżąco, dodając i zdejmując warstwy okrycia. Może się zdarzyć szczególnie niesprzyjająca kombinacja warunków, jak to się stało w ubiegłym roku. Długotrwały silny mróz, brak okrywy śniegowej, wiosną wysoki poziom wód gruntowych spowodowały spustoszenie wśród uznawanych za bardzo odporne roślin takich jak irgi, róże botaniczne, tawuły japońskie, sumaki octowce a nawet topole Simona. Zatem jak i kiedy należy okrywać rośliny? Po pierwsze – nie spieszyć się. Wystarczy zrobić to, gdy temperatura spadnie na dłużej poniżej 0°C. Jeżeli jest zbyt ciepło, okrycie pobudzi aktywność roślin lub przyczyni się do ich gnicia. Poza tym stworzymy doskonałe kryjówki dla gryzoni. Szkody spowoduje także przedłużający się silny mróz: jeżeli temperatura spada poniżej –10°C na dłużej niż kilka dni, zwłaszcza, gdy zima jest bezśnieżna, trzeba dołożyć dodatko- www.administrator24.info Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym reklama Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 53 ZIELEŃ Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata reklama Tekst powstał we współpracy ze Związkiem Szkółkarzy Polskich www.zszp.pl 54 Zdjęcia: Agencja Promocji Zieleni www.administrator24.info ZARZĄDCYPRAWO PISZĄ Ustawa o utrzymaniu czystości pod lupą We wrześniu br. posłowie SLD i PIS Sprawa wydaje się być istotną dla wszystkich osób zajmujących się zarządzaniem nieruchomościami, bowiem moim zdaniem wynika z następujących przesłanek: obecnie obowiązująca ustawa tworzy zasadę odpowiedzialności karno-skarbowej za postępowanie osób trzecich, zaproponowane nowelizacje naruszają przepisy ustawy z 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów i tym samym – w sprawie wniesionych projektów ustawy o zmianie przedmiotowej ustawy powinien wyrazić stanowisko Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Wobec powyższego, o ile moja argumentacja wyda się przekonywująca, sugeruję Czytelnikom, by wszelkimi możliwymi sposobami podjęli starania, by w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w: art. 2 skreślić ust. 3 oraz art. 6q dopisać w treści słowa „właścicieli nieruchomości” nadając brzmienie: Art. 6q. W sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się wobec właścicieli nieruchomości przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Powyższe uzasadniam następująco: Aktualnie obowiązujący przepis powoduje w świetle przepisów Ordynacji podatkowej – odpowiedzialność materialną osób fizycznych wchodzących w skład organów podmiotów zarządzających nieruchomością. Zatem za zobowiązania faktycznych właścicieli (współwłaścicieli) danej nieruchomości odpowiadają osoby prowadzące zarząd daną nieruchomością wspólną niezależnie czy właściciele poszczególnych mieszkań, czyli współwłaściciele tej nieruchomości, a więc faktycznie wytwarzający odpady: – uiszczają terminowo opłaty na ten cel do prowadzących zarząd ta nieruchomością, złożyli projekt ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Proponuję obserwować postępowanie prac legislacyjnych nad zmianą tej ustawy (tekst jednolity DzU z 2012 roku poz. 391). – złożą w terminie właściwe informacje do deklaracji będącej podstawą do wymiaru opłaty. Tym samym w świetle obowiązujących przepisów prawa – zarządzający cudzą nieruchomością odpowiadają materialnie za treść informacji osób trzecich, będących faktycznymi właścicielami nieruchomości, nie mając żadnych uprawnień do kontroli i weryfikacji danych zawartych w takich informacjach. Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 55 POCZTA PRAWO ADMINISTRATORA Zaliczki na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną Odpowiedź prawnika na pytanie czy zarządca może pobierać zaliczki na podstawie umów zawieranych z poszczególnymi właścicielami wspólnoty mieszkaniowej. Autor, przywołując odpowiednie przepisy prawne precyzuje, czy takie działanie będzie poprawne zarówno w dużej, jak i małej wspólnocie mieszkaniowej. Indywidualne umowy na wywóz odpadów Odpowiedź prawnika na pytanie czy każdy lokal użytkowy musi mieć podpisaną osobną umowę na wywóz śmieci w świetle Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, i jak rozliczać koszty za tego typu usługi we wspólnocie mieszkaniowej. Artykuły dostępne tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 56 www.administrator24.info INFORMATOR Konferencje i szkolenia dla zarządców nieruchomości Indeks firm AKCENTSÓL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 ANMARO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 FM ASEKURACJA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 ASKOM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 BANK POCZTOWY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 BASMA DDD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 LISTOPAD Szkolenie „Zarządzanie nieruchomościami a windykacja należności” 28.11.2012 r., Miejsce szkolenia: uzależnione jest od ilości zgłoszonych osób SZN WARECKA, kontakt: Urszula Burakowska tel./fax (22) 826 10 92, kom. 604 70 98 98 e-mail: [email protected] – więcej informacji na stronie www.warecka.eu BMETERS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1, 36 BRUNATA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 ELEKTROOSMOZA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2, 44 GLOBAL Outsourcing . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 FM IMBUDIZOL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Szkolenie „Białe plamy w zarządzaniu nieruchomościami” 29.11.2012 r., Katowice SZN WARECKA, kontakt: Urszula Burakowska tel./fax (22) 826 10 92, kom. 604 70 98 98 e-mail: [email protected] – więcej informacji na stronie www.warecka.eu ISTA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 ITRON . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 LARS LAJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 MIESZCZANIN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 MINOL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 MIROMETR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 MPRO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 GRUDZIEŃ Seminarium „Jak obniżyć koszty eksploatacji budynku?” 05.12.2012 r., Wrocław DW Medium „Administrator”, kontakt: tel. 22 810 21 24, faks 22 810 27 42 e-mail: [email protected] – więcej informacji na stronie www.administrator24.info NOMOS-BUD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 PERSEUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 PROBIT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 SOFTHARD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 TECHEM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41–42 UNIWERSAL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 FM WEBAC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 FM, 47 WELES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 WIŚNIOWSKI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Szkolenie „Białe plamy w zarządzaniu nieruchomościami” 6.12.2012 r., Wrocław SZN WARECKA, kontakt: Urszula Burakowska tel./fax (22) 826 10 92, kom. 604 70 98 98 e-mail: [email protected] – więcej informacji na stronie www.warecka.eu Szkolenie „Inwestycja we wspólnocie mieszkaniowej – aspekty prawne i inwestycyjne” 12.12.2012 r., Miejsce szkolenia: uzależnione jest od ilości zgłoszonych osób SZN WARECKA, kontakt: Urszula Burakowska tel./fax (22) 826 10 92, kom. 604 70 98 98 e-mail: [email protected] – więcej informacji na stronie www.warecka.eu promocja cena Kupon prenumeraty rocznej cena cena 105 zł 184 zł 345 zł PÓŁROCZNA ROCZNA DWULETNIA ZAMAWIAM PRENUMERATĘ ADMINISTRATORA OD NUMERU NAZWA FIRMY MIESIĘCZNIK DLA ZARZĄDCÓW NIERUCHOMOŚCI ULICA I NUMER KOD POCZTOWY I MIEJSCOWOŚĆ PRENUMERATA: » półroczna – 105 zł » roczna – 184 zł » dwuletnia – 345 zł + dostęp do wersji elektronicznej „Administratora” i atrakcyjne pakiety na konferencje i seminaria OSOBA ZAMAWIAJĄCA Lider RODZAJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NIP wśród czasopism branżowych E-MAIL TELEFON KONTAKTOWY Informujemy, że składając zamówienie, wyrażacie Państwo zgodę na przetwarzanie wyżej wpisanych danych osobowych w systemie zamówień Domu Wydawniczego Medium w zakresie niezbędnym do realizacji powyższego zamówienia. Zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Państwu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania ich i poprawiania. Upoważniam Dom Wydawniczy Medium do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy. Wysyłka będzie realizowana po dokonaniu wpłaty na konto: Bank Zachodni WBK SA VI O/Warszawa 46 1090 1753 0000 0000 7406 8950. Dom Wydawniczy MEDIUM ul. Karczewska 18 04-112 Warszawa tel. 22 810 21 24 faks 22 810 27 42 e-mail: [email protected] Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych przez Dom Wydawniczy Medium oraz inne podmioty współpracujące z Wydawnictwem z siedzibą w Warszawie przy ul. Karczewskiej 18. Informujemy, że zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. (DzU Nr 101/2002, poz. 926 z późniejszymi zmianami) przysługuje Pani/Panu prawo wglądu do swoich danych, aktualizowania i poprawiania ich, a także wniesienia umotywowanego sprzeciwu wobec ich przetwarzania. Podanie danych ma charakter dobrowolny. DATA I CZYTELNY PODPIS listopad 2012 www.administrator24.info [email protected] 57 p o r a d y – r o z w i ą z a n i a – t e c h n o l o g i e Rola zasilania awaryjnego 11 /2012 str. 8 Nakład 9 000 egz. ISSN 0867-5953 INDEKS 320390 Integracja systemów HVAC str. 10 Norma PN-EN 15221 str. 4 reklama HYDROIZOLACJA NOWOŚĆ !!! Po raz pierwszy na rynku polskim! Iniekcyjne żywice poliuretanowe WEBAC o cechach żywicy konstrukcyjnej – do napraw „siłowych”; połączeń przenoszących naprężenia. WEBAC 1660- wytrzymałość na ściskanie 65 N/mm2 (MPa) -wytrzymałość na zginanie 85 N/mm2 (MPa) Ponadto: Spienialne, iniekcyjne żywice poliuretanowe WEBAC - ekspansja od 15 do 40 razy Iniekcyjne żywice poliuretanowe i epoksydowe WEBAC o stałej objętości - do wykonywania przepon poziomych przed podciąganiem kapilarnym oraz trwałego uszczelniania rys i spękań. Żywica poliuretanowa do wypełnień wzmacniających pustek i kawern WEBAC 2260 – powolna 4-krotna ekspansja wytrzymałość na ściskanie 1,8 N/mm2 (MPa) Żywica epoksydowa do gruntowania podłoży mokrych i zaolejonych (WEBAC 4270) System Węży Iniekcyjnych - najnowszy wąż – WEBAC Typ AB Żele akrylowe – iniekcje kurtynowe - uszczelnienia strukturalne Pompy iniekcyjne, iniektory, osprzęt iniekcyjny Pionierskie rozwiązania do stabilizacji i utwardzania formacji geologicznych – Consolidation Line WEBAC Sp. z o.o. 03-994 Warszawa, Wał Miedzeszyński 646 tel./fax 22 514 12 69, 22 514 12 70, 22 672 04 76 e-mail: [email protected] www.webac.pl Zawartość numeru 11/2012 FACILITY MANAGEMENT Nowe narzędzie pracy w Facility Management – Bartłomiej Śliwiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Wydawca Dom Wydawniczy MEDIUM Domy inteligentne przyszłością inwestowania – Marek Mejssner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Rola zasilania awaryjnego – Bartłomiej Śliwiński, Piotr Szczegot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Adres redakcji 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18 tel.: 22 512 60 93, 512 60 90 faks: 22 810 27 42 [email protected] www.administrator24.info Redaktor naczelny Sabina Augustynowicz [email protected] Sekretarz redakcji Agnieszka Górska-Szustak [email protected] Redakcja Agnieszka Piksa – red. portalu, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Marek Mejssner Reklama i marketing tel. 22 810 28 14, 512 60 70 [email protected] Dyrektor biura reklamy i marketingu Joanna Grabek, tel. 600 050 380 Dyrektor ds. marketingu i sprzedaży Michał Grodzki Kierownik ds. promocji Marta Lesner-Wirkus Prenumerata i kolportaż Jerzy Lachowski tel. 22 810 21 24, 512 60 82 [email protected] Skład i łamanie Agencja Reklamowa MEDIUM Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do ich redagowania, skracania oraz opatrywania własnymi tytułami. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń. Wszystkie prawa zastrzeżone © by Dom Wydawniczy MEDIUM. Rozpowszechnianie opublikowanych materiałów bez zgody wydawcy jest zabronione. ISSN 0867-5953 Zdjęcia: www.sxc.hu październik 2012 Integracja systemów HVAC – Katarzyna Czajkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Pasaż FM Pasaż FM Żarówki, które leczą Naukowcy z Holandii pracujący dla koncernu Philips opracowali nowy system oświetlenia dla domu inteligentnego. Żarówki Hue mają pomóc w koncentracji, odpoczynku, a nawet ułatwić leczenie z bezsenności. Każda żarówka LED w systemie Hue jest ekwiwalentem 50 W żarówki tradycyjnej. System Hue to zestaw trzech żarówek LED o regulowanej barwie i nasyceniu kolorem. Jest kierowany poprzez tradycyjny przełącznik świetlny w instalacji domu inteligentnego oraz tablet lub smartfon działający w sieci domu inteligentnego. Jak stwierdzają badania naukowe, zmiany kolorów wpływają na ludzki system postrzegania. Zarówno żarówki energooszczędne jak i standardowe LED emitują zbyt ostre światło niebieskobiałe – LED-y dlatego, że wytwarzają je przy użyciu niebieskich diod. Żarówki Hue emitują światło poprzez diody LED czerwone, zielone i niebieskie. Jest to droższy sposób na wytwarzanie białego światła, jednak jednocześnie poziom nasycenia każdym kolorem może być wysterowany i zmieniany aż do produkcji całej palety świetlnej, także z kolorami zawierającymi niewielką domieszkę światła białego. Taki zestaw, według naukowców pracujących dla Philipsa, może z powodzeniem służyć jako terapeutyczny, zmieniając nasycenie i kolory w miarę zbliżania się nocy. Ponadto żarówki Hue mogą odtwarzać wybrany zestaw kolorów, co ma właściwości terapeutyczne i ułatwiające koncentrację. Źródło: New Scientist/MM Ściany według indywidualnych preferencji Włoscy naukowcy skonstruowali system, analizujący sztukę abstrakcyjną i umożliwiający przewidywanie reakcji widzów na poszczególne obrazy. Jak twierdzą badacze, takie systemy zastosowane do celów użytkowych będą umożliwiały malowanie pomieszczeń w domach inteligentnych we spersonalizowane wzory. Jak twierdzą naukowcy ich odkrycie jest przełomowe dla budowy domów i mieszkań nowej generacji. Obecnie bowiem do malowania ścian stosuje się kolory neutralne – odcienie niebieskiego, zielonego, żółtego czy białego, według psychologów sprzyjające odpoczynkowi. Jednak nie dla wszystkich kolory te są obojętne. Naukowcy chcą stworzyć program-wzornik, który umożliwi malowanie ścian w pokoju w sposób sprzyjający odpoczynkowi jego właściciela i wywołujący pozytywne asocjacje. „Optymistyczne” malowanie zwiększy wydajność pracy w biurach a także zmniejszy zagrożenie depresją. Ponadto warto podkreślić, iż indywidualnie dostosowane wnętrza podnoszą prestiż i wartość nieruchomości komercyjnych. Pierwsze eksperymenty z personalizacją wzorów na ścianach w pomieszczeniach budynków inteligentnych będzie można przeprowadzać za już około rok. Źródło: Universita Degli Studi Di Trento/MM 3 FACILITY MANAGEMENT Bartłomiej Śliwiński członek IFMA Nowe narzędzie pracy w Facility Management Artykuł dotyczy wprowadzania na rynek polski norm serii EN 15221 z obszaru Facility Management, wspierających pracę zarządców nieruchomości. Przygotowanie polskich wersji tych norm może znacznie ułatwić adaptację doświadczeń europejskich w zakresie FM na polskim rynku. W artykule o serii norm PN-EN-1522, m.in. o benchmarkingu w obszarze usług FM, a także o cyklu spotkań seminaryjnych środowiska dotyczących wdrażania tychże norm w Polsce. Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 4 www.administrator24.info FACILITY MANAGEMENT Marek Mejssner Domy inteligentne Według ekspertów i praktyków branży budowlanej, energetycznej i informatycznej, certyfikowane BREEAM, LEED lub DGNB budynki inteligentne są przyszłością zarówno w inwestycjach dokonywanych przez inwestorów indywidualnych jak i w komercyjnych, zaś skonstruowanie w Polsce budynku o parametrach odpowiadających amerykańskim budynkom inteligentnym jest tylko „kwestią czasu”. B udowa domów inteligentnych jest obecnie koniecznością, wynikającą z rosnących cen energii i wody. Coraz istotniejsze staje się także spełnianie zacieśniających się kryteriów certyfikacji konstrukcji budynków np. w zakresie przenikalności cieplnej. Budowa domu inteligentnego oznacza przy tym spełnienie nie tylko istniejących, ale i wprowadzanych dopiero parametrów certyfikacji budynków oraz zaoszczędzenie sporych sum na eksploatacji w czasie jego użytkowania. Najważniejsze standardy Obecne inteligentne i energooszczędne budynki certyfikowane są standardami BREEAM, LEED i DGNB. Brytyjskie certyfikaty wielokryterialnej oceny budynków BREEAM umożliwiają certyfikowanie obiektów biurowych, handlowych i przemysłowych. Budynek jest oceniany według 10 kategorii, z których każda posiada kilka podkategorii. Wynik w nich przekłada się na procentowy wynik certyfikacji. W 6 z 10 kategorii występują punkty krytyczne, których spełnienie warunkuje uzyskanie certyfikatu. Certyfikaty BREEAM mogą dotyczyć domów rodzinnych, spółdzielczego budownictwa 6 przyszłością inwestowania mieszkaniowego, sądów, budynków edukacyjnych czy domów ekologicznych. Kryteria certyfikacji BREEAM obejmują m.in. zarządzanie, energię, transport, materiały, odpady, wodę, zanieczyszczenie, innowacje oraz zdrowie. Certyfikaty te obejmują pięć różnych poziomów: Pass – 30–44%, Good – 45–54%, Very Good 55–74%, Excellent – 75–84%, Outstanding – 85% i więcej. Certyfikaty LEED, czyli Leadership in Energy and Enviromental Design powstały w USA. Stworzyła je w 1998 roku USGBC – U.S. Green Building Council, organizacja non-profit, zajmująca się utrzymywaniem standardów budownictwa ekologicznego. Organizacją wchodzącą w skład USGBC jest GBCI – Green Building Certification Institute, która szkoli certyfikatorów LEED. Popularniejsze od BREEAM, które są raczej certyfikatem europejskim, LEED przyznawane są w 120 krajach i obejmują budynki wszelkiego typu – od komercyjnych po mieszkalne. Certyfikacja LEED obejmuje 7 kategorii, w których łącznie można uzyskać 110 punktów. W 5 podstawowych kategoriach występują wymagania krytyczne, których spełnienie jest konieczne do ubiegania się o certyfikat na każdym z poziomów. Kategorie LEED to: zrównoważona lokalizacja, efektywne wykorzystanie zasobów wodnych, energia i atmosfera, materiały i zasoby, jakość środowiska wewnętrznego, innowacyjność projektu, priorytety regionalne. Poziomy certyfikatu LEED to: Certified – 40–49 pkt., Silver – 50–59 pkt., Gold – 60–79 pkt., Platinum – 80 pkt. i powyżej. Budynek SFPUC posiada najwyższy z możliwych do uzyskania certyfikat LEED Platinum. Najmłodszym z certyfikatów „zielonych” budynków jest niemiecki certyfikat DGNB. Składa się z 6 kategorii – aspektów: ekologicznego, społeczno-ekonomicznego, kulturowego, technologicznego, jakości procesu i lokalizacji. Najbardziej przejrzysty ze wszystkich systemów certyfikacji posiada tylko dwa wymagania krytyczne: w powietrzu wybranych pomieszczeń podlegających testowaniu całkowita zawartość LZO (organicznych związków lotnych) nie może przekraczać 3000 mikrogramów na metr sześcienny oraz zawartość formaldehydu nie może przekraczać 120 mikrogramów na metr sześcienny; budynki muszą mieć udogodnienia dla osób niepełnosprawnych we wszystkich ogólnodostępnych przestrzeniach. W DGNB są tylko trzy poziomy certyfikacji – Bronze, Silver i Gold. Uzyskanie kolejnej kategorii wymaga spełnienia wszystkich wymagań kategorii niższej. Dla poziomu Silver należy spełnić wszystkie warunki poziomu Bronze oraz uzyskać łącznie 65–79,9% łącznej ilości punktów. Aby uzyskać certyfikat na poziomie www.administrator24.info Artykuł w pełnej wersji dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 7 FACILITY MANAGEMENT dr Bartłomiej Śliwiński, mgr inż. Piotr Szczegot Rola zasilania awaryjnego Jednym z głównych zagadnień w obszarze Facility Management jest wykorzystanie technologii bezpieczeństwa energetycznego w budynkach. W artykule m.in. o systemach zasilania awaryjnego – agregatach prądotwórczych i UPS-ach, wymogach projektowo-prawnych w tym zakresie oraz ryzyku, jakie niesie ze sobą brak zasilania we współczesnych budynkach. Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym reklama Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 8 www.administrator24.info Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata Portal Administrator24.info zaprasza na forum zarządców nieruchomości, rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami Masz wątpliwość? Nurtuje Cię pytanie, na które nie możesz znaleźć jednoznacznej odpowiedzi? Musisz rozwiązać problem? Zajrzyj na forum! Pomogą Ci nasi eksperci. Wątki na forum: promocja • Prawo i nieruchomości publiczne • Wspólnota mieszkaniowa • Zarządzanie nieruchomością wspólną • Finanse: podatki, opłaty, dotacje • Umowy, procedury, regulaminy, uchwały, kwestie formalne • Otoczenie budynku, remonty, modernizacje, technika • Zarządzanie nieruchomościami, licencje zawodowe, egzaminy • Co gryzie zarządców i administratorów? listopad 2012 9 FACILITY MANAGEMENT Katarzyna Czajkowska Integracja systemów HVAC – ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja Systemy klimatyzacji i wentylacji są odpowiedzialne za ponad 50% energii zużytej w budynkach. Efektywne ich zaprojektowanie zapewnia więc ogromne oszczędności kosztów eksploatacji. W artykule m.in. o tym, na co trzeba zwrócić uwagę wybierając zintegrowany system HVAC, o projekcie oraz efektywnym użytkowaniu instalacji tego typu, a także o wyzwaniach stawianych branży HVAC. Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata 10 www.administrator24.info Artykuł dostępny tylko w wydaniu papierowym Zamów prenumeratę na www.administrator24.info/prenumerata listopad 2012 11 miesięcznik dla zarządców nieruchomości • • • • • • Opinie i komentarze Prawo i finanse Orzecznictwo i interpretacje Zarządzanie w praktyce Eksploatacja Poczta „Administratora” W każdym numerze „Administratora” FM: • porady • rozwiązania • technologie