FULL TEXT - Implantoprotetyka
Transkrypt
FULL TEXT - Implantoprotetyka
Implantoprotetyka 2007, tom VIII, nr 3 (28) S TO M ATO L O G I A K L I N I C Z NA STANISŁAW MAJEWSKI Dawne i aktualne problemy implantologii stomatologicznej w Polsce - - - - - Referat inaugurujący VII Jubileuszowy Kongres OSIS-EDI w Mikołajkach 17 – 19 maja 2007 wygłoszony przez prezesa Stowarzyszenia prof. S. Majewskiego Otwierając VII-my Międzynarodowy Kongres Implantologiczny – Kongres Jubileuszu 15-lecia naszego Towarzystwa pragnę zaznaczyć, ze jest to naturalna kontynuacja I Kongresu zorganizowanego przez prof. S. Kowalika w 1992 w Szczecinie i następnych w Zielonej Górze (org. doc. J. Wnukiewicz), 2x w Zakopanem, z czego najbardziej znaczący był IV Kongres Zjednoczenia trzech organizacji implantologicznych, a następnie V Jubileuszowy 10-lecia w Krakowie 2002 r. (wszystkie organizowane pod przewodnictwem S. Majewskiego). Już tradycyjnie nasze Kongresy są wielkim świętem polskiej implantologii – zatem świątecznie witam: Honorowych Członków naszego towarzystwa: prof. Leszka Krysta, prof. Eugeniusza Spiechowicza, dr Michała Soltana, Honorowych gości z zagranicy: prezydenta EDI Christiana Bergera, Prezydenta Ukraińskiego Towarzystwa Implantologicznego – Myrona Ugryna, wybitnego uczonego z USA prof. Aleksandra Wolszczana. Witam kadrę profesorów naszych uczelni: prof. Ostrowskiego, prof. J. Komendera, prof. B. AdamowiczKlepalską, prof. Z. Berezowskiego, prof. R. Koczorowskiego, prof. S. Suliborskiego, dr H. Markiewicz, doc. J. Sokalskiego, doc. M. Prośba-Mackiewicz. Witam wykładowców z zagranicy oraz PT Autorów referatów sesji krajowej. Witam kierowników Międzynarodowych Ośrodków Implantologicznych w Polsce: Europejskiego Ośrodka Osteointegracji w Gdańsku – dr M. Dijakiewicza, oraz dr P. Majewskiego kierownika Central European Implant Academy w Krakowie. Witam serdecznie przewodniczących wszystkich 10-ciu Oddziałów Regionalnych OSIS-EDI z terenu całego kraju oraz przedstawicieli firm wspierających działalność OSIS-EDI. Kłaniam się wszystkim uczestnikom razem i każdemu z osobna życząc miłego pobytu w Mikołajkach. Mam też dla Państwa informację specjalną, tzn. – dwie ważne wiadomości: 1-a; po 15-latach zakończyła się moja funkcyjna działalność najpierw w Polskim Towarzystwie Implantologii Stomatologicznej a potem w Ogólnopolskim Stowarzyszeniu Implantologii Stomatologicznej OSIS-EDI, którego byłem współtwórcą i do chwili obecnej liderem na stanowisku Prezesa Zarządu Głównego, 2-ga wiadomość: od dnia dzisiejszego Prezesem OSIS-EDI wybranym na wczorajszym Walnym Zebraniu z mojej rekomendacji, został prof. Andrzej Wojtowicz. Pragnę Panu Prezesowi przekazać Krakowską Koronę, tj. kościuszkowską rogatywkę którą otrzymałem 10-lat temu po zjednoczeniu trzech Towarzystw Implantologicznych w jedną organizację, tj. OSIS, a od niedawna OSIS-EDI. Przekazuję zatem ten symbol władzy implantologicznej z gratulacjami i życzeniami sukcesów, a mnie pozostaje zadowolić się prestiżowym tytułem honorowego prezydenta, który z mocy uchwalonych przez Walne Zebranie przepisów Regulaminowych jest mi należny jako założycielowi i pierwszemu prezesowi OSIS. Deklaruję też Prezesowi i Zarządowi swoją wolę – już nie funkcyjnej, lecz koleżeńskiej współpracy. 48 Nim przejdę do charakterystyki rozwoju implantologii stomatologicznej w Polsce z perspektywy 15 lat działalności naszego towarzystwa – pozwolicie Państwo na kilka zdań przypomnienia genezy tej dziedziny stomatologii w Polsce i jej wcześniejszych osiągnięć. Implantologia jako metoda leczenia przeszła w Polsce - podobnie jak w innych krajach - dwie fazy rozwojowe: najpierw implantologii nakostnej, a następnie praktykowanej współcześnie implantologii śródkostnej. Pierwsze publikacje z tej dziedziny w piśmiennictwie polskim ukazały się na przełomie lat 80/90 ubiegłego stulecia i dotyczyły prób stosowania wszczepów dozębodołowych z tworzyw sztucznych oraz rozległych konstrukcji podokostnowych w żuchwie ze stopów chromo-kobaltowych (były to prace Mieszkowskiej z Gdańska, Wierzyńskiego z Katowic i Kulikowskiego ze Szczecina). Na przełomie lat 1970/80 próby stosowania różnego typu produkowanych wówczas wszczepów podejmowano w ośrodkach: warszawskim (Sołtan, Spiechowicz, Rusiniak), katowickim (Knapik, Pogorzelska-Strączak) i szczecińskim (Kowalik). A teraz odczytam a'capit, który miałem przygotowany w pierwotnej wersji wystąpienia przed przyjazdem do Mikołajek cytuję: „widząc wśród nas Panią dr Barbarę Krzycką z przyjemnością pragnę Państwu przypomnieć, że pierwszą w języku polskim monografią, szerzej ujmującą zagadnienia związane ze stosowaniem wszczepów dentystycznych było wydane w 1981 roku opracowanie autorów: Barbary Krzyckiej i Józefa Kraszewskiego pt.: „Wszczepy filarowe protetyczne jamy ustnej". Ta ambitna publikacja zawierała podstawy ówczesnej wiedzy o powstającej nowej metodzie rekonstrukcji uzębienia na bazie wszczepów filarowych” koniec cytatu. Tu miałem serdecznie powitać Panią Doktor jako Honorowego Członka OSIS…., jednak dzisiaj jest to już niemożliwe, bowiem właśnie otrzymałem informację, że Pani Doktor, która jest na liście uczestników Kongresu… wczoraj zmarła. Proszę o uczczenie Jej pamięci chwilą milczenia. Dziękuję. Dzięki pionierskiej pracy naszych poprzedników, a też dzięki przemianom polityczno-ekonomicznym jesteśmy obecnie świadkami rozkwitu implantologii stomatologicznej w naszym Kraju. Jaką drogę przeszliśmy, a jaką mamy sytuację aktualną ilustruje analiza, którą na zlecenie Redakcji „Protetyki Stomatologicznej” opublikowałem kilkanaście lat temu w artykule redakcyjnym pt.: „Implantologia Stomatologiczna w Polsce – szanse i zagrożenia”. Spróbujmy teraz wspólnie zastanowić się jaki byłby dzisiejszy wynik analizy postawionych wówczas problemów, które dotyczyły następujących zagadnień: systemu organizacyjnego placówek stosujących metodę leczenia implantoprotetycznego, ich wyposażenia, statusu prawnego i fachowego nadzoru, kwalifikacji zawodowych personelu, rodzaju stosowanych systemów implantologicznych, ich legalizacji i sposobu nabywania, kryteriów kwalifikacji pacjen- - - - - - 2007, tom VIII, nr 3 (28) tów do zaopatrzenia implantoprotetycznego, modelu współpracy zespołu implantologicznego: lekarz chirurg, protetyk, periodontolog i technik dentystyczny, oceny ewentualnych zagrożeń dla praktyki implantoprotetycznej w naszym kraju. Z uzyskanych wówczas danych - dotyczących pierwszej grupy zagadnień - wynikało, że w Polsce nie ukształtował się powtarzalny model placówek wyspecjalizowanych w dziedzinie implantologii stomatologicznej. Poza nielicznymi przypadkami podejmowania takich prób, stosowanie wszczepów było proponowane jako dodatkowa oferta w gabinetach o różnym profilu, różnym stanie wyposażenia i różnym poziomie przygotowania kadry. Już wówczas dane uzyskane na podstawie analizy materiału ankietowego pokazały zdecydowanie inny obraz faktycznych możliwości i dorobku gabinetów i instytucji w stosunku do tego, jaki można było mieć na podstawie różnorodnych i licznych ofert reklamowych w środkach masowej informacji. W kontekście powyższego zastanówmy się: jak jest dzisiaj? Co z sześciu punktów wskazywanych wtedy przez respondentów zagrożeń moglibyśmy teraz wykreślić? Oto one: 1) brak sprecyzowanych wymagań kwalifikacyjnych w stosunku do personelu oraz brak nadzoru fachowego, odpowiednich programów szkoleniowych i uregulowań prawnych, 2) mała aktywność w zakresie tematyki implantologicznej krajowych ośrodków akademickich, 3) nierespektowanie zasad weryfikacji i dopuszczalności stosowania u pacjentów materiałów i różnego pochodzenia systemów implantologicznych, a także uprawnień osób wykonujących zabiegi, 4) niegodne etycznie reklamiarstwo, gdzie hasło „implant" służy do ściągania pacjentów do gabinetów, w których często nie ma kwalifikowanego personelu i odpowiednich warunków leczenia tą metodą, 5) wykonywanie zabiegów przez osoby nie mające specjalistycznych kwalifikacji, odpowiednio wyposażonego gabinetu i zaplecza laboratoryjno-technicznego, 6) brak skoordynowanej współpracy chirurgiczno-protetycznej, a zwłaszcza niezrozumienie i swoiste dyletanctwo w stosunku do kompleksu zagadnień związanych ze specyfiką postępowania protetycznego, jako właściwego celu tej metody leczenia. Chociaż od cytowanej publikacji upłynęło już kilkanaście lat i wiele problemów znalazło pozytywne rozwiązanie to jednak niektóre z powyższych stwierdzeń i analiz wciąż nie straciły na aktualności. Wobec takich problemów, w kontekście powyższego nie do przecenienia była inicjatywa powołania ogólnopolskiego towarzystwa, które mogłoby skutecznie przejąć rolę koordynatora rozwoju implantologii stomatologicznej na terenie całej Polski. Tak też się stało kiedy dzięki rozsądnej decyzji liderów trzech organizacji implantologicznych (S. Majewski, M. Świder, R. Orlicki) powstałych w 1992 roku, utworzono z ich połączenia Ogólnopolskie Stowarzyszenie Implantologii Stomatologicznej OSIS (od 1997/98 i OSIS-EDI 2004/05). Z chwilą utworzenia OSIS – jako organizacji ogólnopolskiej najważniejszym forum wymiany wiedzy i doświadczeń polskich i zagranicznych implantologów są organizowane co dwa lata Kongresy Implantologiczne o charakterze międzynarodowym oraz coroczne ogólnopolskie spotkania szkoleniowe praktyków nazwane „Dniami Implantologicznymi”. Ponadto towarzystwo nasze w ramach współpracy z towarzystwami implantologicznymi krajów sąsiadujących jest współorganizatorem dwu ważnych europejskich imprez naukowych za granicą tj. Wschodnioeuropejskich Kongresów Implantologii Stomatologicznejodbywających się we Lwowie (prezes M. Uhryn) i Środkowoeuropejskich Sympozjów Implantologicznych w Brnie (prezes I. Vănek). w w w. i m p l a n t o p r o t e t y k a . e u Implantoprotetyka S TO M ATO L O G I A K L I N I C Z NA Nieprzerwanie wydajemy czasopismo naukowe IMPLANTOPROTETYKA, które dość szybko uzyskało trzecią lokatę w rankingu przeszło 20 czasopism stomatologicznych w Polsce, co świadczy o jego wysokiej randze naukowej i wartości merytoryczno-edytorskiej.Warto podkreślić, że jest to jedyne polskie pismo naukowe w całości poświęcone problematyce implantologicznej – mające szczególne zasługi zarówno dla rozwoju implantologii w naszym kraju, jak też zasługi dla rozwoju kadry naukowej, czego wyrazem niech będzie opublikowanie ponad 200 oryginalnych prac naukowych z dziedziny implantologii przez polskich autorów. Najlepsze z nich zostaną dzisiaj wyróżnione. Jest tu jednak pewien problem: wciąż jest nieliczna (prawie znikoma) ilość polskich autorów prac o tematyce implantologicznej. Sądzę, że na tym etapie rozwoju praktyki można to zmienić: zachęcam do dzielenia się swoimi doświadczeniami na forum naszego pisma. Pod patronatem naszego towarzystwa realizowane są jedyne w Polsce wieloośrodkowe programy badań naukowych przez implantologiczne ośrodki uczelniane Krakowa, Gdańska i Warszawy oraz Katowic i Poznania. Przyjęliśmy zasadę, że zarówno Zarząd Główny OSIS-EDI, jak i wszystkie Oddziały Terenowe (a jest ich 10), pozostają w ciągłej współpracy z akademickimi ośrodkami naukowymi na terenie całego kraju – to bowiem gwarantuje właściwy poziom realizacji projektów badawczych. Z naszej inicjatywy do programu kształcenia studentów w polskich uczelniach medycznych została wprowadzona tematyka implantologiczna, jak również w wielu uczelniach medycznych na terenie Polski funkcjonują już uczelniane ośrodki Implantoprotetyki lub implantologii stomatologicznej – są to nazwy równoznaczne z tym że nazwą pełniejszą jest implantoprotetyka (rozumiana jako chirurgia i protetyka łącznie). W związku z przygotowywanym Rozporządzeniem Ministra Zdrowia, w sprawie tzw. umiejętności medycznych tworzy się formalna możliwość dla lekarzy stomatologów urzędowego potwierdzania umiejętności w dziedzinie implantologii stomatologicznej. Specjalna komisja programowa ZG OSIS-EDI wraz z konsultantami krajowymi z dziedziny protetyki stomatologicznej, chirurgii i periodontologii opracowała całościowy dwuletni program szkolenia oraz system jego organizacji. Choć prace nad tym Rozporządzeniem się przedłużają to działania te są ważnym elementem dla rozwoju tej dziedziny stomatologii w naszym kraju. Ważnym dorobkiem zarówno towarzystwa, jak i redakcji „Implantoprotetyki” jest zapoczątkowanie opracowania słownika implantologicznego, zawierającego spis (trzyjęzyczny: polski, angielski, niemiecki) najważniejszych pojęć i terminów współczesnej implantologii stomatologicznej. Jest to ważne działanie w kierunku tworzenia specjalistycznego aparatu pojęciowego. Obecnie możemy z pełną satysfakcją stwierdzić, że każda nowa procedura implantologiczna, tak w zakresie chirurgii, jak też protetyki jest znana i stosowana w Polsce – dzięki licznej już polskiej kadrze specjalistów w tej dziedzinie. Niemały udział w rozwoju implantologii stomatologicznej w Polsce mają nasze kontakty z zagranicznymi ośrodkami implantologicznymi, a w tym z licznymi naukowcami i praktykami z Niemiec, Ukrainy, Czech, Rosji, Holandii, Szwecji, Belgii, Austrii, USA, Szwajcarii, Francji i Włoch – witamy wszystkich, którzy przybyli także na ten Kongres. Z zainteresowaniem i sympatią obserwujemy, że coraz szerzej w naszej praktyce, obok znanych w świecie produktów stosowany jest – opracowany i wdrożony w ośrodku poznańskim – polski system implantologiczny pod nazwą OSTEOPLANT. 49 Implantoprotetyka S TO M ATO L O G I A K L I N I C Z NA Artykuł nadesłano: 15.05.2007 Przyjęto do druku: 30.06.2007 Adres do korespondecji: Instytut Stomatologii UJ, ul. Montelupich 4, 31-155 Kraków - - - - - Ważnym elementem rozwoju każdej dziedziny jest system kształcenia przed i podyplomowego. Obecnie pracujemy zarówno nad ujednoliceniem programu kształcenia w dziedzinie implantologii realizowanego w ramach poszczególnych specjalizacji, jak też przygotowaliśmy pełny zakres programowy dla nabycia biegłości praktycznej, który będzie realizowany w ramach kursów wymaganych dla potwierdzenia umiejętności w tej dziedzinie. W podsumowaniu tego referatu mogę zatem z największym przekonaniu powtórzyć opinię jaką sformułowałem w jednym z rozdziałów podręcznika „Implantologia” wydanym pod moją redakcją, że współczesna implantologia stomatologiczna w Polsce znajduje się na dobrej drodze rozwoju i zarówno w nauce, jak też w praktyce klinicznej w wielu ośrodkach nie ustępuje rozwiniętym placówkom zagranicznym. Wyrażam też przekonanie, iż „polska implantologia stomatologiczna, zdoła wykorzystać zarówno wiedzę światową, jak i dotychczasowe nie małe już doświadczenia własne i pójdzie w kierunku wszechstronnego rozwoju. Jest to bowiem nieunikniony kierunek rozwoju stomatologii przyszłości, I jeszcze pewna dygresja natury osobistej… Ponieważ z dniem dzisiejszym kończy się moja funkcyjna działalność w organizacjach implantologicznych, których przed 15 laty byłem współzałożycielem i które następnie z mojej inspiracji udało się scalić w jeden sprawny organizm ogólnokrajowy jakim jest dzisiejszy OSIS-EDI, pozwólcie Państwo, że zwrócę się do wszystkich wspaniałych ludzi, z którymi w tym czasie dane mi było współpracować z najserdeczniejszymi uczuciami, które mieszczą się w jednym krótkim słowie DZIĘKUJĘ! (nawiasem: pozwólcie państwo, że do incydentalnych, acz drukowanych i raczej żałosnych poczynań negatywnych w stosunku do OSIS i do mnie osobiście, w żadnej formie się nie odniosę, gdyż jest to poziom, do którego z zasady nigdy się nie zniżam). Nowowybranemu PREZESOWI Andrzejowi, wszystkim przewodniczącym Oddziałów Regionalnych i Członkom naszej wspaniałej organizacji życzę wszelkiej pomyślności w pracy na rzecz dalszego rozwoju implantologii stomatologicznej w naszym pięknym kraju. Pięknie dziękuję za uwagę i życzę miłego pobytu na Jubileuszowym Kongresie i w niepowtarzalnej scenerii tego cudownego regionu Polski. 50 2007, tom VIII, nr 3 (28) KOMUNIKATY KOMUNIKATY OSIS WYNIKI KONKURSU NA NAJLEPSZE ARTYKUŁY OPUBLIKOWANE NA ŁAMACH IMPLANTOPROTETYKI W OKRESIE 2000-2006 KOMUNIKAT Z KONFERENCJI SPRAWOZDAWCZOWYBORCZEJ OSIS-EDI W SPRAWIE WYNIKU WYBORÓW Maciej Stupka – cykl artykułów dotyczący osteotomowej metody implantacji. Walne Zebranie sparozdawczo-wyborcze, które zakończyło kadencje ustępujących władz dotychczasowego Zarządu OSISEDI pod przewodnictwem prof. S. Majewskiego dokonało wyboru nowych władz w następującym składzie: Maciej Dijakiewicz, Krzysztof Awiłło, Piotr Majewski – cykl artykułów zawierających wyniki badań wieloośrodkowych dotyczących przed i śródimplantacyjnej regeneracji kości. A n d r ze j Wo j t ow i c z , M ag d a l e n a K i s ł ow s k a Syryczyńska, Elżbieta Urbanowska – artykuł Pt. „Komórki macierzyste ich źródła i właściwości terapeutyczne. Stanisław Majewski, Wiesław Chladek – cykl artykułów z zakresu badań modelowych w implantoprotetyce. Georg Arentowicz – cykl artykułów z zakresu rehabilitacji struktur twarzoczaszki mocowanych na implantach śródkostnych. PRENUMERATA Zarząd Głowny: Dr hab.Andrzej Wojtowicz prof. nadzw. - Prezes Prof. Elżbieta Nastalska-Mierzwińska v-ce prezes dr Maciej Dijakiewicz v-ce prezes dr Krzysztof Awiłło, - członek dr Piotr Majewski- członek dr Dariusza Mateńko - sekretarz dr Piotr Wychowański - skarbnik Komisja Rewizyjna: dr Janusz Szarmach - przewodniczący prof. Stanisław Suliborski - sekretarz dr hab. Bartłomiej Loster - członek dr Dorota Schmidt - członek dr Sławomir Szymański - członek Zapraszamy do Prenumeraty Czasopisma IMPLANTOPROTETYKA. Bliższych informacji nt. warunków prenumeraty udziela p. Zofia Brajczewska tel. 0 12 424 55 55 w. 247. Wpłaty prosimy kierować na konto Fundacji Protetyka: Fundacja Protetyka, ul. Syrokomli 10, 30-102 Kraków BPH SA 21 1060 0076 0000 3200 0046 9031 - - - - - Roczna prenumerata na rok 2007 kosztuje 50 zł. W tytule przelewu proszę podąć: „ prenumerata IP 2007”. w w w. i m p l a n t o p r o t e t y k a . e u 51 Implantoprotetyka 2007, tom VIII, nr 3 (28) S TO M ATO L O G I A K L I N I C Z NA REGULAMIN PUBLIKACJI PRAC W IMPLANTOPROTETYCE Rulez and regulations of papers publication in the "Implantoprosthetics and Clinical Dentistry" Implantoprotetyka i Stomatologia Kliniczna jest czasopismem naukowym o tematyce poświęconej całej stomatologii i pokrewnym dziedzinom medycyny ogólnej ze szczególnym wyróżnieniem problematyki implantologicznej. W czasopiśmie zamieszcza się prace oryginalne (doświad-czalne i kliniczne), poglądowe i kazuistyczne w zakresie problematyki takiej jak: implantologia stomatologiczna (implantoprotetyka, stomatologia zachowawcza, endodoncja, pedodoncja, periodontologia, ortodoncja, chirurgia stomatologiczna i szczękowo-twarzowa oraz protetyka i radiologia stomatologiczna. Ponadto publikujemy materiały szkoleniowe, opisy nowych procedur klinicznych i laboratoryjnych oraz metod diagnostycznych i zabiegowych, a także listy do redakcji, sprawozdania i materiały ze zjazdów naukowych, recenzje książek i komunikaty o planowanych kongresach i zjazdach naukowych. Czasopismo jest także forum dla wymiany poglądów z praktyki lekarskiej i techniki laboratoryjnej. Artykuły należy nadsyłać pod adresem redakcji (ul. Monte-lupich 4, 31-155 Kraków) w dwóch egzemplarzach (wydruk) oraz w formie elektronicznej.Akceptowane będą dyski CD-ROM, DVD. Opis dysku powinien zawierać imię i nazwisko autora oraz tytuł pracy. Teksty i grafiki powinny tworzyć osobne zbiory plików. Nie zamieszczać fotografii i rycin w plikach tekstowych. Preferowana rozdzielczość zdjęć: 300 DPI. We wszystkich częściach manuskryptu należy zachować 1,5 odstęp między wierszami, a do wydruku dołączyć nośnik danych. Artykuły można przesyłać również pocztą elektro-niczną na adres: [email protected] Oryginalne prace naukowe powinny zawierać: wstęp, opis materiału i metod, wyniki badań i ich omówienie oraz wnioski, a tekst należy podzielić na ustępy zawierające zwartą treść. Prace te winny być parafowane przez pracownika naukowego odpowiedzialnego za tok prowadzonych badań. Strona tytułowa powinna zawierać: tytuł naukowy, imię i nazwisko (imiona i nazwiska) autorów w pełnym brzmieniu, tytuł pracy w języku polskim i angielskim, nazwę placówki naukowej, tytuł, imię i nazwisko kierownika placówki naukowej skąd pochodzi praca oraz tytuł naukowy, imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za tok pracy. U dołu strony należy podać imięi nazwisko oraz e-mail, adres, telefon, fax, autora odpowiedzialnego za korespondencję. Redakcja preferuje kontakt z autorem (autorami) na drodze elektronicznej. Druga strona powinna zawierać (abstrakt 150-250 słów, w j. polskim i angielskim), w którym należy podać: cel badań, podstawowe procedury (wybór badanych osób lub zwierząt doświadczalnych, metody obserwacji lub analizy), główne wyniki oraz główne wnioski. Pod abstraktem należy zamieścić słowa kluczowe (w j. polskim i angielskim) zgodne z Medical Subject Headings (MeSH). Piśmiennictwo ma być ułożone według kolejności cytowania. Każda pozycja – pisana od nowego wiersza - powinna być opatrzona numerem i zawierać: nazwisko autora(ów), inicjały imion, tytuł pracy, tytuł czasopisma, w którym została opublikowana, rok wydania, nr zeszytu, numery stron. Jeśli autorów jest więcej niż pięciu, wówczas należy podać nazwisko pierwszego z nich z dopiskiem „i wsp.”. Powołania w tekście, umieszczone w nawiasach, powinny być oznaczone cyframi arabskimi. Podawać wyłącznie pozycje prac oryginalnych mających istotny związek z tematyką badań własnych. - - - Tabele, umieszczone każda na oddzielnej stronie, należy ponumerować cyframi rzymskimi i opatrzyć tytułami umieszczonymi nad tabelą. Opisy tabel należy podać na oddzielnej stronie z numerami tabel oznaczonymi cyframi rzymskimi. Ryciny tj. wykresy, rysunki, slajdy, fotografie czarno-białe i kolorowe - ich wydruki lub odbitki winny być umieszczone w osobnej kopercie, ponumerowane, opatrzone nazwiskiem autora i tytułem pracy, z zaznaczeniem „góra”, „dół”. Opisy rycin należy podać na oddzielnej stronie z numerami ilustracji oznaczonymi cyframi arabskimi. Zapis elektroniczny rycin (pliki jpg, tiff) jest wymogiem bezwzględnym. Prace podlegają ocenie przez recenzentów wyznaczonych każdorazowo przez redaktora naczelnego. Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania poprawek, zmiany brzmienia tytułu, korekt i skrótów tekstu (bez porozumienia z autorem). Do pracy należy dołączyć oświadczenie, że nie była nigdzie publikowana ani wysyłana do druku w innym czasopiśmie. This journal is a scientific paper dealing with general dentistry and related branches of general medicine with a special stress on implantology. The Board of Editors accept for publication original (experimental and clinical) papers, review papers and casuistic papers concerning implantoprosthetics as well as related branches of contemporary dentistry, such as prosthetics, periodontology, dental and maxillofacial surgery, dental radiology. Besides, the journal publishes descriptions of new clinical and laboratory procedures, as well as diagnostic and surgical methods. Also included are letters to the Board of Editors, reports and materials from scientific conferences, book reviews and information on future congresses and conferences.There is also a forum for opinion interchange on medical practiceand laboratory technology. The printed versions of papers are to be sent to the Editors address (ul. Montelupich 4 pok. 147, 31-155 Kraków) in two copies if printed or by electronics means. The paper should be accompanied by an electronic data medium; 3,5” floppy disks and CD-ROM or DVD disks will be accepted. The disk description should contain the author's first and second name and the paper title. The text and graphics should form separate files. Do not put pictures and graphics into the text files. The preferred pictures resolution is 300 DPI and the whole text should have 1,5 interline and be followed by a proper disk. The papers can be also send by e-mail to the following address: [email protected] The original papers should contain an introduction, the material and method description, research results and their discussion, as well as conclusions.The text is to be divided into coherent paragraphs. All the papers must be initialled by an academic responsible for the research. .The title page should include: the academic degrees, first and second names of the authors; the title of the paper in the Polish and English languages; the name of the university that the paper comes from; the first name, second name and academic degree of the head of the university; and the first and second name and academic degree of the academic responsible for the research. At the bottom of the page there should be the first and second name, address, telephone number, and e-mail of the author responsible for the correspondence. The Editor preferres an electronic contact with authors. The second page should include a summary (150-250 words, in Polish and in English), containing the aim of the research or trial, the basic procedures (the choice of patients or animals, observation or analysis methods), the main results and conclusions.The summary should be followed by the key words (in Polish and in English) consistent with the Medical Subject Headings (MeSH). The bibliography is to be presented in the order of quotation. Each position, started with a new line, should be given a number and contain: the second name(s) of the author(s), their first names initials, the title of the paper, the title of the journal in which it was publi-shed, the year of publication, the volume number, the issue number, the page number. If thereare more than three authors, the name of the first one should be given, followed by an ”etal.” annotation.The references within the text should be in Arabic numerals and in brackets. Only oryginal papers should be quoted having essential connection with authors own researches. The tables, each on a separate page, should be numbered in Roman numerals and preceded by their titles.The tables descriptions are to be printed on a separate page, with the tables numbers in Roman numerals. The figures (diagrams, drawings, slides, colour or black-and-white photographs) should be put into a separate envelope. On each figure there should be placed its number, the author's name, the title of the paper, and the signs identifying the top and bottom of the figure. The figures descriptions are to be printed on a separate page, with the figures numbers in Arabic numerals. It is absolutelly required to send the pictures and graphics as files (tiff, jpg and others). The papers undergo an assessment by reviewers appointed each time by the Editor-inChief. The Editors reserve the right to correct and abbreviate the text (without the author's approval) or change the paper title. The paper should be accompanied by a statement that it has not been published anywhere or sent in for publication in any other journal. The material sent in, together with the review, remain among the documentation of the Board of Editors. - - Przesłane materiały wraz z recenzją pozostają w dokumentacji redakcji. Wydawca nabywa na zasadzie wyłączności prawa autorskie do wydrukowanych prac (w tym prawo do wydawania drukiem, na nośnikach elektronicznych CD i innych oraz w Internecie). Bez pisemnej zgody dopuszcza się natomiast przedruk streszczeń. 52 The Editor purchases, on the basis of exclusiveness, the whole of the copyrights for the published papers (including the right to publishing in print, on electronic media, such as CD-ROM disks or others, and in the Internet). Reprinting the summaries is allowed without a written permission.