Drożdże lecznicze

Farmakoterapia
Farmakoterapia
Drożdże lecznicze (Faex medicinalis)
Drożdże piwowarskie od wieków wykorzystuje się w medycynie jako bogate źródło cennych witamin, aminokwasów,
makro- i mikroelementów. Ze względu na skład stosowane
są w wielu schorzeniach, zwłaszcza we wszelkich stanach
związanych z niedoborem witamin z grupy B.
Niedobory te objawiają się zaburzeniami układu nerwowego, wzrostem
poziomu cholesterolu, homocysteiny,
cukru oraz chorobami skóry i błon śluzowych, często też niedokrwistością.
Szczególną rolę odgrywają w razie
zachwiania równowagi fizjologicznej
skóry, włosów i paznokci.
związku powoduje głównie osłabienie,
zmęczenie, zaburzenia pamięci i koncentracji, przeczulicę. Wpływa też na
układ sercowo-naczyniowy, powodując
tachykardię i niekiedy zaburzenia ze
strony układu pokarmowego. W wyniku znaczącego niedoboru tiaminy
pojawia się choroba beri-beri.
Zwiększone zapotrzebowanie na
kompleks witamin z grupy B występuje zwłaszcza u osób spożywających nadmierne ilości produktów
o dużej zawartości węglowodanów,
które wpływają na zmiany składu
jelitowej flory bakteryjnej.
Witamina B2 (ryboflawina) – bierze
udział w procesach utleniania i redukcji. Jest witaminą odpowiadającą
za wygląd skóry, włosów i paznokci,
ponieważ wpływa na stan wszystkich
błon śluzowych. Odpowiada także za
stan układu oddechowego i pokarmowego. Razem z tiaminą troszczy
się o odpowiednią kondycję układu
nerwowego oraz prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku. Jej niedobór
może powodować zajady, uszkodzenia skóry, zaburzenia widzenia oraz
światłowstręt, kłopoty z koncentracją, zawroty głowy, a nawet problemy
z oddychaniem.
Natomiast kawa, herbata i alkohol
niszczą witaminy z grupy B. Na niedobory narażone są też osoby żyjące
w sytuacjach stresowych, chorzy po
przebytych zabiegach operacyjnych
i w czasie długotrwałej farmakoterapii, kobiety po urodzeniu dziecka oraz
w czasie karmienia piersią. Witaminy
z grupy B powinny być podawane razem, ponieważ w zestawie ich skuteczność zwiększa się poprzez działanie
synergistyczne.
Witamina B1 (tiamina, aneuryna) – jest
koenzymem uczestniczącym głównie
w bezpośredniej przemianie węglowodanów. Hamuje cholinoesterazę,
a więc wpływa na zawartość acetylocholiny w organizmie. Wywiera też
wpływ na gruczoły wewnątrzwydzielnicze organizmu, przede wszystkim
gonadotropowe. Odpowiedzialna jest
za regenerację układu nerwowego.
Przyspiesza gojenie się ran i zmniejsza odczuwanie bólu. Niedobór tego
22
Witamina B 3 (PP, niacyna) – to mieszanina kwasu nikotynowego i nikotynamidu. Jej zapotrzebowanie
zaspokajane jest przede wszystkim
w wyniku przemian tryptofanu w organizmie. Niacyna obniża poziom
złego cholesterolu oraz cukru we
krwi, reguluje przepływ krwi przez
naczynia, utrzymuje prawidłowy stan
skóry oraz wspomaga syntezę hormonów płciowych. Uczestniczy także
w produkcji czerwonych krwinek. Zbyt
niski poziom witaminy B 3 powoduje
problemy neurologiczne, krwawienie z dziąseł, choroby skóry, a nawet
pelagrę, objawiającą się owrzodze-
niem skóry, problemami trawiennymi
i otępieniem.
Witamina B 5 (kwas pantotenowy) –
uczestniczy w syntezie hemu i hemoglobiny, jest też składnikiem koenzymu A
i tym samym odpowiada za wytwarzanie cholesterolu, hormonów steroidowych i kwasów tłuszczowych. Bierze udział w wytwarzaniu przeciwciał
oraz odpowiada za regenerację komórek skóry i błon śluzowych. W wyniku
niedoboru pojawiają się zaburzenia
czynności układu nerwowego, takie
jak zmęczenie, bóle głowy, problemy
z koncentracją, a także łysienie, czyraki, nudności, wymioty oraz częste
infekcje górnych dróg oddechowych.
Witamina B 6 (pirydoksyna) – to ważny element odpowiedzialny za produkcję hemoglobiny. Uczestniczy też
w przemianie aminokwasów i produkcji
białek, wpływa na odporność organizmu. Z jej udziałem produkowana jest
również lecytyna, która stanowi ważny
składnik nerwów. Zapotrzebowanie
na ten związek rośnie wraz z poziomem spożycia białka. W wyniku jej
niedoboru pojawiają się stany zapalne skóry, zaburzenia funkcjonowania
ośrodkowego układu nerwowego,
niedokrwistość oraz zwiększona podatność na infekcje. Mogą pojawić
się także mdłości, wymioty, zaburzenia pracy serca.
Witamina B7 (witamina H, biotyna) – jest
to niezbędny element metabolizmu
i wzrostu organizmu ludzkiego. Bierze
udział w produkcji przeciwciał, enzymów trawiennych oraz w rozkładzie
wybranych aminokwasów. Wspomaga
funkcje tarczycy, wpływa na stan skóry
i włosów, a z witaminą K odpowiada za
syntezę protrombiny. Pewne ilości tej
witaminy wytwarzane są przez bakterie
jelitowe. Biotyna traci swe właściwości biologiczne w silnie kwaśnych lub
zasadowych roztworach. Niedobory,
choć bardzo rzadkie, mogą powodować łuszczycę, bóle mięśniowe, apatię,
podwyższony poziom cholesterolu,
zmiany zapalne jelit.
Witamina B9 (kwas foliowy, witamina M)
– jej najważniejszym zadaniem jest
wpływ na procesy wzrostu i funkcjonowania komórek poprzez uczestniczenie w powstawaniu DNA i RNA
oraz podziałach komórkowych. Odgrywa też ważną rolę w prawidłowym
funkcjonowaniu układu nerwowego
i zapobiega uszkodzeniom cewy nerwowej u płodu. Uczestniczy w syntezie białek ustrojowych oraz produkcji
czerwonych krwinek. Ma pozytywny
wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego. Niedobór kwasu foliowego u kobiet w ciąży może powodować poważne uszkodzenia układu
nerwowego u płodu, dlatego zaleca
się spożywanie tego związku w ilości
0,4 mg dziennie przez 3 miesiące przed
planowaną ciążą, a potem aż do 12.
tygodnia ciąży. Kwas foliowy zapobiega również miażdżycy i chroni przed
chorobami nowotworowymi. Wskutek
niedoboru zahamowany zostaje wzrost,
pojawiają się niedokrwistość, problemy
z trawieniem, regeneracją komórek,
bezsenność, stany niepokoju i lęku.
Witaminy z grupy B są nietrwałymi
związkami chemicznymi, ponieważ łatwo ulegają zniszczeniu pod wpływem
światła oraz podwyższonej temperatury,
czyli m.in. podczas obróbki termicznej, a także w wyniku długotrwałego
przechowywania. Dlatego ważne jest,
aby dostarczać je do organizmu pod
postacią surowych warzyw. Alternatywą
jest suplementacja witamin z grupy B
w postaci preparatów farmaceutycznych. Naturalnym ich źródłem są drożdże piwowarskie, dostępne w aptece
w postaci tabletek. Szczególnie polecane są w okresie jesienno-zimowym,
gdy organizm jest bardziej narażony
na infekcje, gdyż regulując florę saprofityczną przewodu pokarmowego,
działają immunostymulująco.
dr n. farm. Anna Gajos
Tab. 1. Wartość odżywcza 100 g drożdży
Dane
ogólne
Wartość energetyczna
1235 kJ = 295 kcal
Woda
7,6 g
Białko ogółem
115 g
Węglowodany ogółem
38,2 g
Błonnik pokarmowy
21 g
Izoleucyna
2177
Leucyna
3057
Lizyna
3158
Metionina
759
Cystyna
511
Fenyloalanina
1861
Tyrozyna
1579
Treonina
1989
Aminokwasy Tryptofan
[mg]
Walina
Składniki
mineralne
[mg]
Witaminy
Kwasy
tłuszczowe
484
2345
Arginina
2116
Histydyna
994
Alanina
2533
Kwas asparaginowy
3905
Kwas glutaminowy
5651
Glicyna
1861
Prolina
1633
Seryna
1888
Sód
50
Potas
2100
Wapń
230
Fosfor
1400
Magnez
200
Żelazo
7,5
Cynk
4,9
Miedź
0,5
Mangan
0,5
Chrom
0,2
Witamina A (ekwiwalent retinolu)
1 μg
Witamina B1 (tiamina)
3,7 mg
Witamina B2 (ryboflawina)
1,2 mg
Niacyna
33,4 mg
Witamina B6 (pirydoksyna)
0,4 mg
Foliany (kwas foliowy)
185 μg
Biotyna
11 μg
Witamina C
0,3 mg
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone ogółem 1,3 g
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone ogółem 0,05 g
23