Zespół oka czerwonego i najczęściej spotykane urazy oka

Zespół oka czerwonego i najczęściej spotykane urazy oka
Zespół oka czerwonego i najczęściej spotykane urazy oka
Zespół oka czerwonego
Większość przypadków ostrego zaczerwienienia oka powodują zmiany patologiczne w przedniej części gałki
ocznej. Niektóre zagrażają widzeniu
i wymagają szybkiego rozpoznania.
Wiele przyczyn zaczerwienienia oka
można stosunkowo łatwo leczyć w warunkach oddziału ratunkowego. Spośród nich najczęściej spotykaną jest zapalenie spojówek.
Główne kryteria diagnostyczne
Należy zacząć od przeprowadzenia
wywiadu. W większości przypadków
badanie oka lampą szczelinową i oftalmoskopem potwierdzi rozpoznanie
(ryc. 1). Początkowa ocena wszystkich
pacjentów zgłaszających się z dolegliwościami w zakresie oczu powinna
obejmować pomiar ostrości wzroku.
Do objawów w zakresie przedniej części gałki ocznej zaliczają się: ból (często
wskazujący na poważniejsze zmiany
patologiczne), światłowstręt, łzawienie
i wyciek, niekiedy o charakterze ropnym. W tab. 1 przedstawiono listę
oznak i objawów o charakterze sygnałów ostrzegawczych. Do czynników ryzyka wystąpienia zmian patologicznych w zakresie przedniej części gałki
ocznej zaliczają się:
■ Noszenie soczewek kontaktowych – osoby noszące miękkie soczewki narażone są na podwyższone
ryzyko wystąpienia zapalenia ro-
gówki i owrzodzeń, w tym zapalenia
rogówki wywołanego przez amebę
Acanthamoeba.
■ Przebyte schorzenia medyczne,
w przebiegu których wykazano
związek z chorobą oczu, w tym zapalna choroba jelit, zesztywniające
zapalenie stawów kręgosłupa i zespół Reitera.
Ostrość wzroku. Należy zbadać zarówno z użyciem urządzeń korygujących,
jak i bez nich (jeżeli pacjent zwykle
używa okularów, należy użyć otworu
stenopeicznego, jeśli w danej chwili nie
ma ich ze sobą). Wielu pacjentów
od wielu lat nie badało ostrości wzroku. Zadziwiająca liczba ludzi funkcjonuje bardzo dobrze ze wzrokiem
o ostrości poniżej 6/6.
Powieki. Należy poszukiwać zgrubień,
wycieków i oznak kurczu powiek. Badanie oka można ułatwić, likwidując
ten ostatni. Jeżeli znieczulenie środkiem znieczulającym miejscowo przygotowanym do stosowania w okulistyce kończy się niepowodzeniem, ulgę
często przynoszą leki porażające akomodację, takie jak cyklopentolat.
Spojówka/twardówka. Należy poszukać oznak zaczerwienienia i zapalenia
rąbka.
Rogówka. Należy zidentyfikować
wszelkie źródła zamglenia rogówki,
wkroplić fluoresceinę i zbadać wzorzec
wychwytu, używając niebieskiego filtra
(błękit kobaltowy) założonego na lampę szczelinową. Niewielki wychwyt
fluoresceiny układający się w kropki
wskazuje na zapalenie rogówki. Należy także zbadać reaktywność i symetryczność źrenic, poszukać komórek
i zaczerwienień w komorze przedniej
oka.
Poważne przyczyny zespołu
oka czerwonego
Ostre zapalenie tęczówki
Powoduje ono ból (zwykle silny, tępy),
światłowstręt i nieostre widzenie. Pacjent niekiedy informuje o przebytych
wcześniej podobnych epizodach. Podczas badania stwierdza się zapalenie
rąbka, osadzanie się białych precypitatów na rogówce, obecność komórek
w cieczy wodnistej w przedniej części
oka i zaczerwienienie reaktywne komory przedniej. Źrenica często jest nieruchoma (nie reaguje na światło) i zwężona z powodu zrostów w komorze
tylnej oka. Postępowanie na oddziale
ratunkowym polega na zastosowaniu
leków znieczulających, podaniu leków
porażających akomodację, takich jak
cyklopentolat, i skierowaniu pacjenta
do okulisty.
Wrzody rogówki
Występują one dość często u osób noszących soczewki kontaktowe. Do objawów zalicza się ból i łzawienie. Podczas
badania niekiedy stwierdza się na rogówce białe, zlokalizowane nacieki zapalne. Jeżeli są one widoczne
przed wkropleniem fluoresceiny, wskazują raczej na owrzodzenie o etiologii
bakteryjnej lub wywołanej przez amebę niż na zwykłe otarcie rogówki.
Wrzody o pochodzeniu półpaścowym
po wkropleniu fluoresceiny mają klasyczny wygląd przypominający rozgałęziające się korzenie (ryc. 2). Wszystkie
nieurazowe wrzody rogówki wymagają konsultacji okulistycznej. Może zaistnieć wskazanie do podawania leków
przeciwbakteryjnych lub przeciwwirusowych.
Tabela 1 Sygnały ostrzegawcze
u pacjenta z zaczerwienieniem oka
Ryc. 1 Badanie oka za pomocą lampy
szczelinowej.
■ Ból
■ Upośledzenie ostrości wzroku (w porównaniu z normą)
■ Nieruchoma źrenica
■ Widoczny stan zapalny komory przedniej
oka
■ Naciekanie lub obrzęk rogówki
■ Zapalenie rąbka rogówki
■ Widoczne owrzodzenie podczas badania
z barwieniem fluorescencyjnym
Ryc. 2 Wrzód pełzający rogówki.
203