Mechanizmy obronne organizmu - PG

KATARZYNA SURTEL
KONSPEKT
TEMAT LEKCJI: Mechanizmy obronne organizmu – odporność organizmu.
ZAKRES TREŚCI: odporność wrodzona; rola przeciwciał i krwinek białych w reakcjach
obronnych;różnice Odporność nabyta pomiędzy szczepionką a surowicą.
CEL GŁÓWNY:Poznanie rodzajów odporności oraz mechanizmu reakcji obronnej.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Wiadomości
A – uczeń:
- definiuje pojęcia: antygen, przeciwciało, odporność wrodzona i odporność nabyta;
- wymienia bariery obronne organizmu.
B – uczeń:
- rozróżnia odporność wrodzoną i nabytą;
- wyjaśnia rolę krwinek białych w obronie organizmu.
Umiejętności
C – uczeń:
- porównuje szczepionkę i surowicę;
- rysuje schemat reakcji obronnej na obcy antygen.
D – uczeń:
- analizuje schemat reakcji obronnej w kontakcie z obcym antygenem.
POSTAWY:
Świadomość roli szczepień w życiu człowieka, współpraca z członkami grupy,
odpowiedzialność za przekazywana wiedzę.
METODY NAUCZANIA:
- mapa mentalna, praca z podręcznikiem, pogadanka, pokaz.
FORMY PRACY:
- praca indywidualna, praca w grupach, praca z całą klasą
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
- schematy map mentalnych „Rodzaje odporności” dla każdego ucznia; kartki z
tabelką„Odporność czynna i bierna”; podręcznik; foliogramy: „Rodzaje krwinek białych”,
„Antygeny i przeciwciała”, „ Niszczenie mikroorganizmu przez krwinkę białą”; film
edukacyjny „Jak działają krwinki białe?”, projektor.
PRZEBIEG LEKCJI:
I FAZA WSTĘPNA
- czynności organizacyjno – porządkowe, nauczyciel sprawdza obecność uczniów, wpisuje
temat do dziennika lekcyjnego
- sprawdzenie wiedzy i umiejętności uczniów z lekcji poprzedniej (pogadanka o roli układu
limfatycznego)
- wyjaśnienie celów bieżącej lekcji
- wprowadzenie do tematu: uczniowie przypominają (forma pogadanki):

Rolę krwinek białych
- nauczyciel podaje temat lekcji, który uczniowie zapisują w zeszycie
II FAZA GŁÓWNA
- nauczyciel dokonuje podziału krwinek białych na: makrofagi i limfocyty. Na foliogramie
pokazuje różnice w wyglądzie, omawia ich budowę i funkcje. Następnie nauczyciel podaje
krótką charakterystykę rodzajów krwinek białych, którą uczniowie zapisują w zeszytach.
- uczniowie próbują wyjaśnić – na czym polega odporność organizmu.
- nauczyciel podaje definicję odporności, którą uczniowie zapisują w zeszytach, a następnie
wyjaśnia pojęcia: antygen, przeciwciało.
- nauczyciel zwraca uwagę na podział odporności na dwa rodzaje: wrodzoną i nabytą.
- nauczyciel omawia odporność wrodzoną – na czym polega, co ją charakteryzuje i dlaczego
nazywana jest odpornością nieswoistą, co uczniowie odnotowująw zeszytach.
- uczniowie (z pomocą nauczyciela) wykorzystując burzę mózgów – wymieniają bariery i
odruchy obronne organizmu człowieka.
- nauczyciel prezentuje na projektorze film edukacyjny „Jak działają krwinki białe?”, a
następnie uczniowie wymieniają kolejne etapy mechanizmu reakcji obronnej.
- uczniowie zostają podzieleni na 2 grupy i każda z grup otrzymuje instrukcję do dalszej
pracy, tzn. na podstawie podręcznika str. 101-103 – uczniowie maja przygotować informacje
o odporności nabytej czynnie i biernie. (10 min.)
Grupa I – przygotowuje informacje o odporności nabytej czynnie
- co to znaczy odporność czynna?,
- jak można wywołać odporność naturalnie? (przykłady),
- jak można wywołać odporność sztucznie? (przykłady),
- jak długo trwa jej oddziaływanie na organizm?,
- co to jest szczepionka?
Grupa II – przygotowuje informacje o odporności nabytej biernie
- co to znaczy odporność bierna?,
- jak można wywołać odporność naturalnie? (przykłady),
- jak można wywołać odporność sztucznie? (przykłady),
- jak długo trwa jej oddziaływanie na organizm?,
- co to jest surowica odpornościowa?
- po upływie wyznaczonego czasu uczniowie prezentują wiadomości, które opracowali.
Nauczyciel rozdaje kartki z tabelką „Odporność czynna i bierna”, którą uczniowie
uzupełniają.
III FAZA PODSUMOWUJĄCA
-nauczyciel rozdaje schematy map mentalnych „Rodzaje odporności”.
- uczniowie uzupełniają mapy mentalne a nauczyciel nadzoruje ich pracę
- po upływie wyznaczonego czasu uczniowie wskazywani przez nauczyciela – podają
informacje, jakie należało wpisać w poszczególne luki. Pozostali uczniowie sprawdzają
poprawność uzupełnienia swoich map
- uczniowie wklejają mapy do zeszytu
PRACA DOMOWA
Wyjaśnij, na czym polega transplantacja narządów i jaki ma ona związek z wiedzą na temat
odporności?