Ostra niewydolnoϾ oddechowa

Ostra niewydolność oddechowa
Niewydolność oddechowa – stan, gdy zaburzenia czynności układu oddechowego doprowadzają do
upośledzenia wymiany gazowej w płucach i do spadku stęŜenia parcjalnego tlenu poniŜej 60 mmHg (8,0
kPa) (hipoksemia) lub wzrostu ciśnienia dwutlenku węgla powyŜej 45 mmHg (6,0 kPa) (hiperkapnia).
Ostra niewydolność oddechowa jest cięŜką postacią ostrego uszkodzenia płuc (acute lung injury –
ALI), spowodowanego nagłym nieswoistym, rozlanym odczynem zapalnym w płucach, z towarzyszącym
wzrostem przepuszczalności naczyń płucnych dla wody i białka.
Ostra niewydolność oddechowa jest najczęściej spowodowana chorobami układu oddechowego, ale
moŜe powstać takŜe w wyniku uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego lub niektórych zatruć.
Dochodzi wtedy do niedoboru tlenu i obniŜenia się ciśnienia cząsteczkowego O2 we krwi tętniczej, a
następnie do gromadzenia się dwutlenku węgla i wzrostu ciśnienia cząsteczkowego CO2.
Czynniki ryzyka:
- zachłyśnięcie kwaśną treścią pokarmową,
- cięŜka infekcja płuc (Pseudomonas aeruginosa, E. coli, Salmonella typhimurium, Pneumocystis carnii),
- posocznica pochodzenia pozapłucnego,
- tonięcie (prawie utopienie),
- wdychanie toksycznych gazów lub par,
- uraz (stłuczenie) płuca,
- wstrząs pourazowy,
- nadmierne przetoczenie krwi (> 10 jednostek w ciągu 24 h).
Postępowanie:
W pomocy przedlekarskiej zaleca się utrzymywanie droŜności dróg oddechowych oraz ewentualnej
sztucznej wentylacji znanymi metodami oraz wezwanie zespołu ratownictwa medycznego.
Tak jak w pomocy przedlekarskiej w zaleŜności od stanu pacjenta naleŜy zadbać o droŜność dróg
oddechowych z zastosowaniem odpowiedniego sprzętu. Intubacja dotchawicza zwykle jest konieczna u
chorych z uszkodzeniem dróg oddechowych lub chorych którzy nie są zdolni do utrzymania ich droŜności.
Po zapewnieniu droŜności podstawowe znaczenie ma dostarczanie tlenu i utrzymywanie odpowiedniej
wentylacji. chorym naleŜy podawać tlen w takiej ilości aby moŜna było uzyskać wysycenie tlenem krwi
tętniczej co najmniej 90%.
U chorych zaintubowanych podawanie tlenu naleŜy zaczynać od od stęŜenia wynoszącego 100 %
odpowiednio zmniejszając, adekwatnie do wyników bada gazometrii.
U chorych nie zaintubowanych moŜna stosować róŜne metody podaŜy tlenu: przez cewnik donosowy,
maskę twarzową. StęŜenie tlenu podawanego tymi drogami jest zmienne, aby zapewnić wysokie stęŜenie
naleŜy stosować maski twarzowe bezzwrotne.
Oprócz tlenoterapii stosuje się wentylację mechaniczną jeŜeli pH krwi tętniczej jest niŜsze niŜ 7,30 przy
pomocy intubacji i uŜycia respiratora.
Pacjentowi zakładamy wkłucia do Ŝył obwodowych zapewniające choremu podawanie płynów i leków.
Leczenie ukierunkowane jest na przyczynę ostrej niewydolności oddechowej. W niektórych przypadkach
leczenie choroby podstawowej (np. nitrogliceryna, i leki moczopędne w zastoinowej niewydolności
krąŜenia, wziewne betamimetyki w astmie oskrzelowej, czy drenaŜ jamy opłucnej w wypadku odmy
opłucnowej lub krwiaka opłucnej) moŜe prowadzić do ustąpienia niewydolności oddechowej bez
konieczności intubacji.
Wszyscy chorzy z ostrą niewydolnością oddechową na oddział intensywnej opieki medycznej OIOM.
Chorzy u których stan kliniczny jest wyrównany, ale są naraŜeni na ryzyko wystąpienia niewydolności
oddechowej, takŜe powinni być skierowani na OIOM lub inny mający moŜliwość stałego monitorowania
chorego.