Czyszczenie munduru

Czyszczenie munduru
Kiedy kurtka została zabrudzona plamami z wina, tłuszczu czy mierzwy,
używamy tłustej Pfeifenerde (Bolus Alba - glinka kaolinowa) wymieszanej
ze śliną na czczo, zostawiamy glinkę do wyschnięcia, delikatnie przecieramy zaplamione miejsce i „ponownie wklepujemy” (lub też strzepujemy wyschniętą glinkę - tekst trudny do przetłumaczenia).
Zdarzają się także plamy ze smoły, które można pokryć masłem, które następnie usuwa się sposobem opisanym powyżej.
Do wywabienia plam ze szkarłatu (sądzimy, że chodzi tu o sukno w barwie
szkarłatnoczerwonej), bardzo przydatny jest sok z cytryny, lub w przypadku
jego braku, ocet winny.
Jak wyczyścić białe elementy uniformu?
Mieli się hiszpańską kredę na pył i miesza ją z zupełnie suchymi otrębami,
następnie posypuje się uzyskanym proszkiem kurtkę, którą można rozpostrzeć na stole; przeciera się ją kawałkiem sukna, poczym usuwa proszek
i oklepuje wspomnianym kawałkiem wszystkie części kurtki do momentu aż staną się jednakowo białe; ponownie strzepuje się kurtkę, aby usunąć
nadmiar kredy i potem szczotkuje niezbyt twardą szczotką.
Opisana powyżej metoda czyszczenia białego sukna, była niegdyś powszechnie stosowana przez piechotę, niestety może ona w przyszłości szkodzić sprawiając, że sukno szybko ulega zniszczeniu. Paragraf 16 artykuł 5
Przepisów Policyjnych z 1792, mówi:
„Każda sztuka odzieży powinna być wytrzepana, wyszczotkowana i przechowywana w największej schludności. Plamy powinny zostać wyczyszczone albo
za pomocą mydła albo kamienia piorącego (pierre ŕ détacher), który używa się
z czystą wodą, na plamy, na świeżym powietrzu aż do wyschnięcia pozostawić
i przez łagodne tarcie suknem ponownie usunąć.”
Słownik militarny Encyklopedii w rozdziale „Ubrania” podaje skład mieszaniny, którą można spróbować przygotować:
„Bierze się funt niebieskawej gliny, która znana jest pod nazwą Walkererde
(Bolus Alba) i jeden funt blanc de Troies; powinno się rozetrzeć te dwa składniki ziemi, zachowuje się przy tym siłę tych materiałów, należy spłukać je dużą
ilością wody, miesza się je mocno, wlewa się do tej mieszaniny dwa Quntschen
(7,30g) soli kamiennej i uncję esencji terpentynowej; z tego wytwarza się ciawww.kompaniawoltyzerow.pl
sto, któremu pozwala się wyschnąć i rozdziela się na kawałki, kiedy jest na wpół
suche. Jeśli zachodzi potrzeba, należy pokropić plamę odrobiną wody i nakładać warstwami tak przygotowaną masę. Po jego wysuszeniu nie będzie więcej
plam, a sukno nie będzie się spalać
Guziki i zapinki czyszczone są rozkruszoną kredą. Aby nie zniszczyć sukna,
wkłada się guziki we wcześniej przygotowane drewienka.”
[Bardin]. Handbuch für Unteroffiziere und Corporäle der Infanterie; lub Inbegriff aller
Vorschrien und Gebräuche, deren Kenntniß ihnen unentbehrlich ist. Herausgegeben mit
Gutheißung S. E. des Kriegsministers, zum Gebrauche der Westphälischen Armee. Düsseldorf und Straßburg, 1810. S. 6 f. (§. 6.)
Tłumaczenie Paweł Zawadzki i Jan Snopkiewicz
Według artykułu „Uniform reinigen - Das Putzen der Kleider” Oliviera Schmidt`a ze
strony www.demi-brigade.org
www.kompaniawoltyzerow.pl