Biblioteka Narodowa w Belgradzie

Biblioteka Narodowa w Belgradzie ponownie otwarta dla użytkowników
Vreme, 15 września 2011 r.
Autorka: Sonja Ćirić
Po pięciu latach prac rewitalizacyjnych Biblioteka Narodowa w Belgradzie jest w pełni
dostępna dla użytkowników. Zakończenie remontu to nie tylko poprawa warunków pracy
czytelników i bibliotekarzy, ale i koniec jednego z wieloletnich problemów lokalowych
instytucji kultury w Serbii. Nie zaszkodzi przypomnieć, że: rekonstrukcja Muzeum
Narodowego jeszcze się nie zaczęła, mimo iż jest zapowiadana od 2003 roku; Muzeum
Sztuki Współczesnej jest nieczynne z powodu remontu od 2008 roku; nawet po pięciu
latach nie rozwiązano jeszcze sprawy nieruchomości przy ul. Rešavackiej, przeznaczonej
na potrzeby Muzeum Miasta; rekonstrukcja Teatru Małego „Duško Radović” jest
zapowiadana od czasów bombardowania…
Do 12 września na tej (i tak niepełnej) liście instytucji czekających na własne budynki, znajdowała
również Biblioteka Narodowa Serbii. Prace nad rewitalizacją rozpoczęły się 8 października 2007 roku.
Według pierwotnego planu, który przewidywał tylko odnowienie zewnętrznej fasady, prace miały być
zakończone w ciągu dwóch lat. Kilka spraw wpłynęło na to, że Biblioteka dopiero teraz przyjmie
pierwszych użytkowników do swojego odnowionego wnętrza. W trakcie prac remontowych okazało
się, że potrzebna jest jeszcze przebudowa instalacji. Środki finansowe z budżetu państwa nie były
wystarczające, dlatego należało czekać na kredyt. To z kolei spowodowało opóźnienia w zapłacie
wynagrodzenia wykonawcy, dlatego prace były kilkakrotnie przerywane – w tym raz nawet na
dziewięć miesięcy.
Jednak na uroczystym otwarciu użytkownicy, dziennikarze i inni zainteresowani cieszyli się z efektów
prac, nie myśląc o ich przebiegu. Rezultaty są następujące: Biblioteka Narodowa Serbii posiada teraz 6
tys. m2 zmodernizowanej i funkcjonalnej przestrzeni, 600 miejsc pracy w czytelniach, co oznacza, że
może pomieścić 50% więcej użytkowników niż kiedyś. Wiele miejsc pracy jest wyposażonych w
komputery z dostępem do Internetu. Odnowiono hall wejściowy z licznikiem gości, kawiarnię w atrium,
recepcję i punkt informacyjny przed czytelnią główną oraz sanitariaty na trzech poziomach.
Wymienione zostały: instalacja elektryczna, system przeciwpożarowy, wentylacja i klimatyzacja, linie
telefoniczne, monitoring i widny.
Vesna Jovanović, rzeczniczka prasowa Biblioteki Narodowej w Belgradzie podkreśla, że rekonstrukcja
wnętrz została sfinansowana za pomocą środków z Narodowego Planu Inwestycyjnego Republiki Serbii
i kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego o całkowitej wartości 4,3 mln euro oraz, że kompania
energetyczna EFT Group przekazała sprzęt komputerowy i oprogramowanie o wartości 250.000 euro.
Od wejścia gości prowadzi czarny szlak, rodzaj nawigacji wprowadzonej wewnątrz budynku, nazwany
„Drogą wiedzy”, ponieważ kieruje użytkowników od wejścia do 12 czytelń. Równolegle ze szlakiem, na
suficie, widnieje instalacja świetlna z wpisanym kodem binarnym, symbolizującym kulturę cyfrową.
Zamysł był taki, aby i wnętrze pokazywało koncepcję odnowionej Biblioteki – składające się na
synergiczną całość dwa kody kulturowe – kod książki drukowanej i kod książki elektronicznej.
W największej, głównej, czytelni wszystkie 281 miejsc posiada bezpłatny dostęp do Internetu.
Czytelnia multimedialna, do korzystania z materiałów audiowizualnych, to zupełnie nowa przestrzeń w
bibliotece, ma 52 stanowiska i tyle samo komputerów. Czytelnia elektroniczna posiada 48 stanowisk
pracy z urządzeniami thin client (wirtualny pulpit, pozwalający na szybkie, wydajne i ekonomiczne
funkcjonowanie systemu informatycznego) do przetwarzania katalogów i cyfrowych baz danych. W
Bibliotece mieści się także Centrum bibliotekoznawstwa i informacji naukowej czy Centrum prawa, a
Czytelnia dla niewidomych i słabowidzących jest wyposażona w najnowocześniejsze technologie, które
pozwalają użytkownikom przeczytać każdą publikację, nie tylko książki w brajlu i formatach.
– Ustawa o egzemplarzu obowiązkowym weszła w życie akurat kiedy dostaliśmy nowy specjalistyczny
sprzęt dla słabowidzacych i niewidomych. Teraz każdy wydawca musi dostarczyć nam po dwa
egzemplarze książki, w postaci tradycyjnej i elektronicznej, a niewidomi i słabowidzący będą mieli
dostęp do wszystkich najnowszych publikacji – mówi Jovanović.
Oprócz licznych czytelń, użytkownicy mogą korzystać ze stanowisk kartograficznych i muzycznych oraz
zwiedzać sale pamięci – Miloša Crnjanskiego i Milana Rikicia – z prywatnymi rzeczami i książkami
pisarzy.
Tłum. i red. Marta Szymankiewicz