Lubelski Wojewódzki Inspektor - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji
Transkrypt
Lubelski Wojewódzki Inspektor - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji
Informacja za II kwartał 2012 r. z kontroli wprowadzonych do obrotu wybranych środków ochrony indywidualnej pod kątem zgodności z wymaganiami określonymi w: ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności, rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej, zwanym dalej rozporządzeniem MG, transponującym do polskiego prawa Dyrektywę Rady Wspólnot Europejskich z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie ujednolicenia przepisów prawnych państw członkowskich dotyczących środków ochrony indywidualnej – 89/686/EWG. Zgodnie z w/w programem, kontrolą objęte zostały środki ochrony głowy, kolan, łokci i nadgarstków oraz rąk i dłoni, tj.: rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi, kaski dla rowerzystów użytkowników deskorolek i wrotek, ochraniacze goleni stosowane podczas gry w piłkę nożną, ochraniacze nadgarstków, dłoni, kolan i łokci przeznaczone dla użytkowników sprzętu rolkarskiego. Kontrolę wymienionych środków ochrony indywidualnej przeprowadzono w 10 podmiotach gospodarczych, tj.: 2 hurtowniach 8 placówkach handlu detalicznego Wszystkie kontrole do chwili sporządzenia niniejszej informacji zostały zakończone. Sprawdzeniu pod kątem spełniania zasadniczych i innych wymagań określonych w rozporządzeniu MG poddano łącznie 39 partii wyrobów wprowadzonych do obrotu: w grupie sprzętu do indywidualnej ochrony głowy - kaski dla rowerzystów, użytkowników deskorolek i wrotek 1/13 8 partii wyrobów importowanych z Chin, partię wyrobów pochodzących z innego kraju UE – Niemiec, w grupie odzieży ochronnej - ochraniacze nadgarstków, dłoni, kolan i łokci dla użytkowników sprzętu rolkarskiego oraz ochraniacze goleni dla graczy w piłkę nożną 17 partii wyrobów importowanych z Chin i Indii, w grupie ochron indywidualnych rąk i dłoni - rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi, bakteriologicznymi, chemicznymi i chłodem 10 partii wyrobów importowanych z Chin i Meksyku, partię wyrobów pochodzących z innego kraju UE – Czech, 2 partie wyrobów produkcji krajowej, Z uwagi na stwierdzone niezgodności zasadnicze lub inne wynikające z przepisów rozporządzenia oraz norm zharmonizowanych, zakwestionowano łącznie 18 partii środków ochrony, w tym: wyroby wyprodukowane w krajach trzecich, tj. w Chinach, Indiach i Meksyku 11 partii ochraniaczy dla rolkarzy i graczy w piłkę nożną 2 partie kasków dla rowerzystów, użytkowników deskorolek i wrotek, 2 partie rękawic ochronnych, wyroby wyprodukowane w Polsce partię rękawic chroniących przed urazami mechanicznymi, wyroby wyprodukowane w innym kraju UE partię kasków rowerowych pochodzących z Niemiec, partię rękawic ochronnych wyprodukowanych w Czechach. I. USTALENIE KATEGORII ŚRODKA OCHRONY INDYWIDUALNEJ 2/13 Środki ochrony indywidualnej podlegające rozporządzeniu MG zostały podzielone na trzy kategorie odpowiadające różnym poziomom zagrożeń. W związku z tym, poddane ocenie wyroby przyporządkowano następującym kategoriom: - kategoria I – ochraniacze goleni stosowane podczas gry w piłkę nożną, ochraniacze na kolana, łokcie i nadgarstki przeznaczone dla użytkowników sprzętu rolkarskiego, rękawice chroniące przed minimalnymi zagrożeniami, których skutki są powierzchowne; - kategoria II – kaski dla rowerzystów, użytkowników deskorolek i wrotek, rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi; - kategoria III – rękawice chroniące przed zagrożeniami: chemicznymi, bakteriologicznymi, mechanicznymi oraz chłodem. II . PRAWIDŁOWOŚĆ UMIESZCZANIA NA WYROBIE OZNAKOWANIA CE Podczas oceny objętych kontrolą wyrobów stwierdzono, że na 4 zestawach ochraniaczy na kolana, łokcie i nadgarstki przeznaczonych dla użytkowników sprzętu rolkarskiego oznakowanie CE umieszczono na opakowaniu zestawu, natomiast zgodnie z zapisem § 43 ust. 2 rozporządzenia MG przedmiotowe oznakowanie powinno być umieszczone na każdym egzemplarzu środka ochrony indywidualnej w sposób widoczny, czytelny i odporny na zatarcie przez cały okres używania tego środka. Powyższe dotyczy zestawów ochraniaczy: 3/13 wprowadzonych do obrotu przez upoważnionego przedstawiciela chińskiego producenta, wprowadzonych do obrotu przez podmiot mający siedzibę na terenie UE – w Szwecji. Do oznakowania pozostałych objętych oceną wyrobów uwag nie wniesiono, a przy oznakowaniu CE na produktach należących do kategorii III umieszczono numer jednostki notyfikowanej, która ocenia system kontroli produkowanych środków ochrony indywidualnej. III. WERYFIKACJA DOKUMENTÓW DOTYCZĄCYCH OCENY ZGODNOŚCI Biorąc pod uwagę różne kategorie ocenianych wyrobów oraz zastosowanie odpowiedniej dla danej kategorii procedury oceny zgodności, od przedsiębiorców wprowadzających środki ochrony osobistej do obrotu lub za pośrednictwem podmiotu, który po raz pierwszy udostępnił produkt w Polsce, żądano przedłożenia na wyroby kategorii I deklaracji zgodności WE wystawionej przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela natomiast dla wyrobów należących do kategorii II i III oprócz w/w dokumentu także certyfikatów oceny typu WE wydanych przez jednostki notyfikowane. W wyznaczonym terminie deklaracji zgodności (sporządzonych zgodnie z § 36 ust. 1 i 2 rozporządzenia MG) nie przedłożono na ochraniacze dla użytkowników sprzętu rolkarskiego: wprowadzone do obrotu przez podmiot mający siedzibę na terenie UE, tj. we Włoszech; wprowadzone do obrotu przez przedsiębiorcę Wspólnotowego z siedzibą w Czechach. Nadmienia się, że na zestawy ochraniaczy wprowadzone do obrotu przez podmiot mający siedzibę na terenie UE, tj. we Włoszech deklaracje zgodności 4/13 dostarczono w późniejszym terminie, tj. po zakończeniu kontroli. Natomiast na drugi model ochraniaczy do czasu sporządzenia niniejszej informacji nie otrzymano żądanego dokumentu. W dwóch przypadkach kontrolującym przedłożono nieprawidłowo wypełnione deklaracje zgodności. Dotyczyło to: kasków dla rowerzystów wprowadzonych na teren Wspólnoty przez polskiego upoważnionego przedstawiciela chińskiego producenta. Dokument nie zawierał oświadczenia o treści „nowy środek ochrony indywidualnej jest identyczny ze środkiem ochrony indywidualnej będącym przedmiotem certyfikatu oceny typu WE z podaniem numeru certyfikatu, wydanego przez jednostkę notyfikowaną z podaniem nazwy, adresu i numeru jednostki notyfikowanej” (wymaganie § 36 ust. 2 pkt. 4 rozporządzenia MG); kasków dla rowerzystów wprowadzonych do obrotu przez unijnego przedsiębiorcę z Czech. Podana w deklaracji nazwa i adres jednostki notyfikowanej (SGS Tajwan L.t.d. Odział Testowy w Republice Czeskiej) nie była zgodna z nazwą i adresem jednostki (TÜV Rheinland Product Safety GmbH Köln, Germany - Nr ident. 0197 ), która wystawiła certyfikat oceny Typu WE na objęty kontrolą wyrób. Po zakończeniu kontroli na kaski dostarczono deklarację zgodności uzupełnioną o brakujące oświadczenie, natomiast na 1 kask do czasu sporządzenia niniejszej informacji nie otrzymano przedmiotowego dokumentu. Natomiast ważne certyfikaty oceny Typu WE przedłożono na wszystkie wytypowane do oceny środki ochrony indywidualnej kategorii II i III. IV. SPRAWDZENIE SPEŁNIANIA ZASADNICZYCH WYMAGAŃ W ZAKRESIE INSTRUKCJI ORAZ OZNAKOWANIA 5/13 W toku kontroli sprawdzono, czy dla ocenianych środków ochrony sporządzona została instrukcja użytkowania zgodnie z postanowieniami § 9 ust. 1 - 3 rozporządzenia MG oraz czy zawiera w swojej treści wszystkie informacje wymagane odpowiednim punktem normy zharmonizowanej z dyrektywą PPE odnoszącą się do danego środka ochrony indywidualnej: EN 14120 + A1: 2008 „Odzież ochronna. Ochraniacze nadgarstków, dłoni, kolan i łokci dla użytkowników sprzętu rolkarskiego. Wymagania i badania”; EN 1078:2000/A1:2008 „Kaski dla rowerzystów, użytkowników deskorolek oraz wrotek”; EN 13061: 2009 „Odzież ochronna. Ochraniacze goleni dla graczy w piłkę nożną. Wymagania i metody badań”; EN 420:2003 + A1:2009 „Rękawice ochronne – Wymagania ogólne i metody badań” oraz normy związane. W wyniku oceny stwierdzono, że 14 partii wyrobów nie spełnia wymagań zasadniczych z uwagi na brak instrukcji użytkowania lub niektórych informacji w jej treści. Polskojęzycznej wersji instrukcji użytkowania nie dołączono do 5 partii wyrobów, tj.: 3 partii partii kasków dla rowerzystów użytkowników deskorolek oraz wrotek model wyprodukowanych i wprowadzonych do obrotu przez podmiot mający siedzibę w Niemczech, co narusza pkt 7 normy PN-EN 1078 oraz § 9 ust. 3 rozporządzenia MG, partii ochraniaczy goleni dla graczy w piłkę nożną wyprodukowanych w Indiach, wprowadzonych do obrotu przez krajowego przedsiębiorcę pod „własną marką”; co narusza pkt 6 normy EN 13061 oraz § 9 ust. 3 rozporządzenia MG. W instrukcjach dołączonych do 8 partii wyrobów nie umieszczono niektórych informacji, tj.: 6/13 o rodzaju opakowania właściwego do bezpiecznego transportu (naruszenie § 9 ust. 2 pkt 3 ppkt e rozporządzenia MG): ochraniaczy goleni przeznaczonych do gry w piłkę nożną wprowadzonych do obrotu przez podmiot z Holandii, rękawic chroniących przed zagrożeniami bakteriologicznymi, chemicznymi i mechanicnzymi kat. III, (kraj poch. Meksyk) i kraj poch. Chiny - poz. 19 - 20 Zał. Nr 1, wprowadzonych na rynek UE przez przedsiębiorców (odpowiednio) z Belgii i Czech; rękawic chroniących przed zagrożeniami mechanicznymi (poz. 23 Zał. Nr 1) produkcji krajowej, o poziomie skuteczności ochrony (pkt 7 ppkt d, pkt 8 ppkt c EN 14120 oraz § 9 ust. 2 pkt 3 ppkt b rozporządzenia MG): ochraniaczy nadgarstków, kolan i łokci dla użytkowników sprzętu rolkarskiego wprowadzonych na rynek Wspólnoty przez polskiego upoważnionego przedstawiciela chińskiego producenta, nazwy, adresu i numeru identyfikacyjnego jednostki notyfikowanej biorącej udział w procesie oceny zgodności (§ 9 ust. 2 pkt 6 ): kasków dla rowerzystów, użytkowników deskorolek oraz wprowadzone do obrotu przez czeskiego przedsiębiorcę, o prawidłowym doborze poziomu skuteczności ochrony, objaśnień dot. poziomu skuteczności ochrony oraz szczegółów dot. wielkości wyrobu w odniesieniu do wymiarów ciała ludzkiego pkt 8 ppkt c, e EN 14120 oraz § 9 ust. 2 pkt 3 ppkt b rozporządzenia MG ): ochraniaczy nadgarstków, kolan i łokci dla użytkowników sprzętu rolkarskiego wprowadzonych na rynek Wspólnoty przez podmiot mający siedzibę na terenie Czech. 7/13 o rodzaju opakowania właściwego do bezpiecznego transportu, adresu producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela oraz daty ważności lub okresu trwałości (§ 9 ust. 2 pkt 1 i pkt 3 ppkt e oraz pkt 4 rozporządzenia MG): rękawic chroniących przed zagrożeniami mechanicznymi wyprodukowanych w Czechach. Nadmienia się, że brak w oznakowaniu ww. rękawic daty ważności lub okresu trwałości, narusza także § 11 ust. 1 rozporządzenia MG. W jednym przypadku do ochraniaczy kolan, nadgarstków i łokci dla użytkowników sprzętu rolkarskiego wprowadzonych do obrotu przez firmę we Francji dołączono instrukcję użytkowania w języku polskim, która w niektórych fragmentach sporządzona została niezrozumiale ze względu na jej niepoprawne i niestaranne tłumaczenie. Zgodnie z § 9 ust. 3 rozporządzenia MG „instrukcja użytkowania powinna być opracowana dokładnie i zrozumiale w języku polskim … „ ; Do instrukcji użytkowania dołączonych do pozostałych wyrobów uwag nie wniesiono. Wyroby, w zależności od stopnia zagrożenia, posiadały także stosowne informacje, znaki lub ostrzeżenia zamieszczone bezpośrednio na wyrobie, jego opakowaniu lub w dołączonej instrukcji użytkowania. V. DOKONANIE OGLĘDZIN ORAZ BADAŃ ORGANOLEPTYCZNYCH I LABORATORYJNYCH ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ W trakcie czynności kontrolnych 28 partii środków ochrony osobistej poddano oględzinom, organoleptycznej. natomiast Przeprowadzone 11 partii czynności wyrobów poddano udokumentowano ocenie poprzez sporządzenie stosownych protokółów. Ocenie organoleptycznej poddano 8 partii ochraniaczy dla użytkowników sprzętu rolkarskiego oraz 3 partie kasków dla rowerzystów, użytkowników deskorolek i wrotek. Badania ww. wyrobów przeprowadzono w zakresie 8/13 parametrów określonych w PN-EN 14120 „Odzież ochronna. Ochraniacze nadgarstków, dłoni, kolan i łokci dla użytkowników sprzętu rolkarskiego. Wymagania i badania” pkt 5.3. „Nieszkodliwość” oraz PN-EN1078 „Kaski dla rowerzystów, użytkowników deskorolek oraz wrotek” pkt 4.2 „Budowa” oraz pkt 4.6. – 4.6.4 „Układ mocujący”, tj. w wyrobach sprawdzono właściwy stan powierzchni części składowych ŚOI stykających się z użytkownikiem. W produktach o twardej konstrukcji nie stwierdzono widocznych ich uszkodzeń, ostrych krawędzi, szwów lub innych defektów, które mogłyby powodować dyskomfort lub zranić użytkownika. W poszczególnych elementach wyrobów, które wykonane zostały z włókien tekstylnych (np. wykładziny kasków i ochraniaczy) nie wystąpiły także wady konfekcjonowania oraz strzępienia się krawędzi (np. rękawic oraz taśm/pasków układu mocującego kasków i umocowania ochraniaczy). Do badań laboratoryjnych przeprowadzonych w Specjalistycznym Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej w Łodzi zwanym dalej „specjalistycznym laboratorium” przekazano próbę pobraną z partii zestawów ochraniaczy. W protokóle pobrania próbki produktu/próbki kontrolnej ww. wyrobu zaproponowano badania w zakresie: odporności wybarwień na działanie potu, zawartości amin aromatycznych uwalniających się z azobarwników oraz oznaczenia PH materiału. Natomiast specjalistyczne laboratorium, z uwagi na stwierdzenie w przekazanych zestawach ochraniaczy obecności metalowych dodatków (nitów), rozszerzyło proponowany w ww. protokóle pobrania próbki zakres badań o analizę emisji niklu. O powyższej zmianie poinformowano kontrolowanego w formie pisemnej. Przeprowadzone badania wykazały, że zestawy ochraniaczy zbadane w zakresie wartości PH roztworu wodnego materiału oraz wartości wskaźnika 9/13 użytkowego odporności wybawień na pot kwaśny i alkaliczny spełniają wymagania normy PN-EN 14120 + A1: 2008 „Odzież ochronna. Ochraniacze nadgarstków, dłoni, kolan i łokci dla użytkowników sprzętu rolkarskiego. Wymagania i badania.” natomiast w zakresie obecności amin aromatycznych uwalniających się z azobarwników oraz uwalniania się niklu z powierzchni metalowych elementów produktu są zgodne z wymaganiami § 7 ust. 4 pkt. 1 rozporządzenia MG. Nadmienić należy, że wyroby poddane ocenie organoleptycznej oraz laboratoryjnej spełniają wymagania określone w rozdziale 2 Zasadnicze wymagania dla środków ochrony indywidualnej rozporządzenia MG. VI. DOBROWOLNE DZIAŁANIA I PRZEKAZANIE AKT KONTROLI DO UOKiK W przypadku stwierdzenia braku instrukcji użytkowania w języku polskim lub niektórych informacji/oznaczeń na skontrolowanych wyrobach, producentów, upoważnionych przedstawicieli lub pierwszych dystrybutorów na terenie Polski poinformowano dobrowolnych o stwierdzonych działań niezgodnościach naprawczych, które i powinny możliwości dotyczyć podjęcia wszystkich (kwestionowanych) środków ochrony indywidualnej znajdujących się w obrocie handlowym oraz w jednostce kontrolowanej. W skierowanych pismach wnioskowano także o przedstawienie dowodów podjętych działań w wyznaczonym terminie. Kompleksowych działań naprawczych, zarówno w jednostce kontrolowanej jak i u innych odbiorców, nie dokonała i nie udokumentował dystrybutor kasków rowerowych i ochraniaczy dla użytkowników sprzętu rolkarskiego. Dystrybutor nie przedłożył w wyznaczonym terminie także deklaracji zgodności na ww. ochraniacze. 10/13 W związku z powyższym akta sprawy przekazane zostały do UOKiK celem wszczęcia postępowania administracyjnego. Nie udokumentował (w wyznaczonym terminie i w formie możliwej do przyjęcia) działań naprawczych dotyczących dostarczenia polskojęzycznej instrukcji użytkowania do wyrobów znajdujących się u pozostałych kontrahentów dystrybutor ochraniaczy nadgarstków/dłoni, kolan i łokci przeznaczonych dla użytkowników sprzętu rolkarskiego. Z zebranych materiałów wynika, że instrukcje użytkowania dostarczone zostały wyłącznie do jednostki kontrolowanej, co udokumentowane zostało oświadczeniem jej właściciela. W sprawie dołączenia przedmiotowego dokumentu do pozostałych znajdujących się w obrocie wyrobów, dystrybutor złożył jedynie pisemne oświadczenie o dostarczeniu instrukcji innym kontrahentom. W związku z powyższym ponowiono wniosek o udokumentowanie działań w terminie do dnia 30 lipca br. Nadmienia się, że w ww. zestawach ochraniaczy oprócz braku instrukcji ich użytkowania stwierdzono także brak oznakowania CE na każdym egzemplarzu środka – przedmiotowe oznakowanie umieszczone było na opakowaniu zestawu. Do ww. dystrybutora skierowano pismo, w którym poinformowano, że zgodnie z § 43 ust. 2 rozporządzenia MG „Oznakowanie CE powinno być umieszczone na każdym egzemplarzu środka ochrony indywidualnej w sposób widoczny, czytelny i odporny na zatarcie przez cały okres używania tego środka.” oraz, że ww. oznakowanie na wyrobie, zgodnie z § 43 ust. 1 rozporządzenia MG, umieścić może wyłącznie producent lub jego upoważniony przedstawiciel. Z uzyskanej telefonicznie informacji wynika, że: pracownicy nie zwrócili uwagi na oznakowanie poszczególnych egzemplarzy ochraniaczy, sprawdzili tylko, że przedmiotowe oznakowanie umieszczone jest na opakowaniu i uznali to za prawidłowe, 11/13 uwagi dotyczące braku CE na każdym egzemplarzu ŚOI, dystrybutor przekazał firmie wprowadzającej do obrotu ww. ochraniacze. Fakt przekazania powyższej informacji dystrybutor potwierdził także na piśmie, jednak do chwili obecnej nie przekazał kontrolującym stanowiska strony szwedzkiej w przedmiotowej sprawie. Pozostali przedsiębiorcy, których wyroby kwestionowano z uwagi na naruszenie zasadniczych lub innych wymagań rozporządzenia MG podjęli i udokumentowali działania naprawcze. INNE DZIAŁANIA W II kwartale 2012 r. do Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Lublinie nie wpłynął z Urzędów Celnych żaden wniosek o wydanie opinii dotyczącej środków ochrony indywidualnej. PODSUMOWANIE WYNIKÓW KONTROLI Przedstawione w niniejszej informacji wyniki kontroli wskazują, że prawie połowa (46 % zbadanych partii) znajdujących się w obrocie środków ochrony indywidualnej nie spełnia obowiązujących wymagań. Stwierdzone podczas bieżących kontroli niezgodności i nieprawidłowości są bardzo podobne do ustaleń z kontroli w latach poprzednich i polegają na: braku instrukcji użytkowania sporządzonej w języku polskim lub niektórych informacji w jej treści, braku deklaracji zgodności, niektórych jej elementów (stosownych oświadczeń) lub nieprawidłowym ich wypełnieniu (niezgodne z certyfikatem dane jednostki notyfikowanej). 12/13 Najwięcej (72%) niezgodności z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu MG ujawniono w wyrobach wprowadzonych do obrotu przez inne kraje UE – Szwecję, Włochy, Francję, Niemcy, Holandię, Belgię oraz Czechy (na 18 partii zbadanych - 13 zakwestionowano). Także w wyrobach produkcji krajowej (w tym 1 p. pod własną marką) stwierdzono wysoki odsetek nieprawidłowości jednak nie jest on miarodajny ponieważ zbadano tylko 3 partie wyrobów, z czego 2 partie zakwestionowano. Natomiast wskaźnik stwierdzonych niezgodności w wyrobach wyprodukowanych w krajach trzecich i wprowadzonych do obrotu przez upoważnionych przedstawicieli stanowi 16% wyrobów zbadanych ogółem (na 18 p. zbadanych – 3 p. zakwestionowano). Uzyskane wyniki mogą świadczyć o tym, iż krajowi przedsiębiorcy (producenci, dystrybutorzy i upoważnieni przedstawiciele), pomimo corocznych kontroli tego segmentu rynku, nadal nie dokładają starań w zakresie sprawdzania oznakowania i załączania do wyrobów prawidłowo sporządzonych instrukcji ich użytkowania. Należy podkreślić, że dostarczenie użytkownikowi środków ochrony wszystkich informacji o produkcie oferowanym do sprzedaży ma duże znaczenie przy podejmowaniu decyzji o jego zakupie. Brak niektórych informacji lub ich tłumaczenia na język polski, uniemożliwia odpowiedni dobór sprzętu, bezpieczne i prawidłowe z niego korzystanie, a także właściwe przechowywanie, konserwację oraz dokładną kontrolę jego zużycia. 13/13