Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora

Transkrypt

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku
Delegatura w Łomży
18-402 Łomża, ul. Akademicka 20
tel. (86) 218-21-69; fax: 218-28-93; e-mail:[email protected]
Informacja
Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora
Ochrony Środowiska w Białymstoku
o stanie środowiska na terenie powiatu wysokomazowieckiego
za rok 2011
Łomża, maj 2012r.
WIOŚ Białystok
Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska
w Białymstoku o stanie środowiska na terenie powiatu wysokomazowieckiego w
2011 roku
Spis treści:
Wstęp........................................................................................................................3
1. Stan czystości i ochrona wód....................................................................................5
1.1.
1.2.
1.3.
Presje- Źródła zanieczyszczenia wód ……….........................................................5
Stan - Ocena jakości wód powierzchniowych...................................................14
Przeciwdziałania – Działalność kontrolna…......................................................17
1.4.
Wody podziemne.............................................................................................21
2. Powietrze...............................................................................................................22
2.1.
2.2.
2.3.
Presje - Emisja zanieczyszczeń do powietrza ……..………….....................………...22
Stan - Monitoring imisji....................................................................................24
Przeciwdziałania – Działalność kontrolna …….................................................26
3. Gospodarka odpadami...........................................................................................30
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
Presje- Ilość wytworzonych odpadów.....…………………….....................……….…..30
Stan - Składowiska odpadów…….......…………………….........................……….……..32
Stan - Odpady niebezpieczne…….......……………………………..........................….…33
Reakcje – Kontrole składowisk odpadów..……….............................…………….…34
4. Promieniowanie elektromagnetyczne /PEM/………..……....................…..…………..…37
4.1.
4.2.
4.3.
Presje – Źródła emisji PEM………………………………............................…………..……37
Stan – Pomiary kontrolne PEM…………………………………………..........................…38
Przeciwdziałania……….................................................................................……39
5. Hałas.......................................................................................................................40
5.1.
5.2.
Hałas drogowy...................………………………………............................…………..……40
Hałas przemysłowy..................…………………………………………..........................…42
6. Ochrona środowiska przed poważnymi awariami..................................................43
7. Działania kontrolne WIOŚ......................................................................................45
2
WIOŚ Białystok
2011 roku
Wstęp - charakterystyka powiatu
Powiat wysokomazowiecki geograficznie położony jest pomiędzy doliną górnego
biegu Narwi, a rzeką Bug na południu. Jest to obszar nizinny zwany Wysoczyzną
Wysokomazowiecką, wchodzącą w skład północnej części Niziny Podlaskiej. Od
zachodu ogranicza ją linia Czerwonego Boru związana z Międzyrzeczem Łomżyńskim
przechodząc w pradolinę rzeki Narew otaczającą wysoczyznę od strony północnej i
wschodniej. W bliskim sąsiedztwie położona jest Kotlina Biebrzańska na północy i
Wysoczyzna Białostocka na północnym wschodzie. Południe mezoregionu graniczy
poprzez starorzecze Nurca z Wysoczyzną Drohicką i Równiną Bielską. Jednostajny
lekko pofałdowany krajobraz jest typowy dla obszarów nizinnych. Silniej urozmaicona
jest pod tym względem część północno-wschodnia powiatu, gdzie niewielkie morenowe wzgórza są liczniejsze i
wznoszą się do 160 m n.p.m. Wysoczyzna stanowi dział wodny Bugu i Narwi. Powierzchnia całkowita powiatu
wynosi 1289 km2, co stanowi
6,4% powierzchni woj. podlaskiego. Powiat w 2010 roku liczył
58 700
mieszkańców i w ostatnim 10-leciu liczba ludności systematycznie malała (GUS,2010). Ludność powiatu
wysokomazowieckiego tylko w 28 % zamieszkiwała w miastach, a 72 % to mieszkańcy wsi. Sieć osadniczą
tworzą: 1 gmina miejska (m. Wysokie Mazowieckie), 2 gminy miejsko-wiejskie (Ciechanowiec i Szepietowo) i 7
gmin wiejskich (Czyżew Osada; Klukowo, Kobylin Borzymy; Kulesze Kościelne Nowe Piekuty Sokoły oraz gmina
Wysokie Mazowieckie). Łącznie z miastami jest to 381 miejscowości. Dominującą formą mieszkalnictwa na
terenie powiatu jest zabudowa jednorodzinna i zagrodowa.
Z całkowitej powierzchni powiatu przeważającą część stanowią użytki rolne zajmujące 95 911 ha. Stanowią one
74 % powierzchni fizycznej, dystansując zarówno wskaźnik wojewódzki (59 % ) jak i ogólnokrajowy (58,9%).
Większość, bo ponad 72% użytków rolnych stanowią grunty orne. Lasy zajmują 23918 ha , a wskaźnik
lesistości powiatu wynosi 19 % i jest to wskaźnik znacznie niższy od wskaźnika dla województwa podlaskiego
wynoszącego 30,2 %. Największe powierzchnie leśne w powiecie posiada gmina Ciechanowiec – 5092 ha
(dane GUS,2008 danych późniejszych brak). Cechą szczególną Wysoczyzny Wysokomazowieckiej na tle Niziny
Podlaskiej jest stosunkowo dobra jakość gleb skupionych w części środkowej i południowej. Korzystne warunki
glebowe stopniowo zanikają w północnej części powiatu ustępując przewadze gleb lekkich i żwirów. Gminy:
Czyżew, Szepietowo, Klukowo, Wysokie Mazowieckie i Nowe Piekuty posiadają gleby o najkorzystniejszych
właściwościach agrotechnicznych w skali powiatu i całego województwa podlaskiego. W powiecie
wysokomazowieckim jest niewiele gleb nieprzydatnych do produkcji rolniczej. Udział gleb marginalnych w
ogólnej powierzchni użytków rolnych waha się od 0,3% w Wysokiem Mazowieckiem do 6,2%, w gminie Kobylin
Borzymy oraz 14,3%, w gminie Kulesze Kościelne i 16,9% w gminie miejskiej – Ciechanowiec. Średni wskaźnik
dla województwa podlaskiego wynosi 7,4%. Cechą charakterystyczną podlaskiego rolnictwa jest bowiem
czynnik ekologiczny wynikający z czystości środowiska naturalnego oraz niskiego poziomu zużycia chemicznych
środków służących do ochrony i nawożenia roślin uprawnych. Ilość nawozów sztucznych ogółem w NPK w kg na
3
WIOŚ Białystok
2011 roku
1 ha użytków rolnych wynosi 93,3 podczas gdy w kraju 117,9 (dane GUS 2009). Ma to również olbrzymi wpływ
na produkcję, przetwórstwo a przede wszystkim na eksport.
Struktura przemysłu powiatu zdominowana jest przez produkcję i przetwórstwo artykułów spożywczych
(przemysł mleczarski, mięsny, owocowo-warzywny i młynarski). Ważne znaczenie ma również produkcja
maszyn i urządzeń oraz drewna i wyrobów z drewna. Największe w powiecie przedsiębiorstwa zajmujące się
przetwórstwem rolno spożywczym to: SOKOŁÓW S.A., Przedsiębiorstwo Zakłady Mięsne „FARM FOOD” Oddział
Czyżew-Osada, Zakłady Mięsne „NETTER” w Czyżewie-Osadzie oraz sieć nowoczesnych młynów. Zorganizowana
baza surowcowa stymuluje produkcję żywca trzody chlewnej i bydła mięsnego.
Dużą rolę w przemyśle
spożywczym odgrywa przetwórstwo mleka. Spółdzielnia Mleczarska “MLEKOVITA” w Wysokiem Mazowieckiem
jest liderem ilościowym i jakościowym w produkcji wyrobów mleczarskich. Dzięki jej istnieniu dynamicznie
rozwinęły się gospodarstwa hodowlane. Sektor przetwórstwa rolno spożywczego obsługuje w około 70 %
powiatowy rynek produktów rolnych.
Sieć komunikacyjna
Teren Powiatu Wysokomazowieckiego przecina jedna z najstarszych w kraju linii kolejowych tzw. kolej
Warszawsko-Petersburska. Jest to obecnie jeden z głównych węzłów komunikacji kolejowej łączący kraje
Europy Wschodniej i Północno Wschodniej z pozostałą częścią Kontynentu. Strategiczne położenie tak ważnej
linii przebiegającej w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Wysokie Mazowieckie i Szepietowa ma bardzo duże
znaczenie dla wymiany towarowej i komunikacji osobowej z większymi miastami naszego kraju i zagranicy.
Uzupełniającym ciągiem kolejowym o marginalnym już znaczeniu jest jednotorowa linia Ostrołęka-Łapy
przebiegająca przez teren gminy Kulesze Kościelne i Sokoły. Transport drogowy powiatu opiera się na ciągu
drogi krajowej nr E-689 Zambrów - Wysokie Mazowieckie- Szepietowo – Brańsk umożliwiając ponadregionalne
połączenie środkowej i południowej część powiatu, z drogą krajową E-8. Dzięki takiej lokalizacji Wysokie
Mazowieckie, jest też miastem tranzytu dla komunikacji południowej części województwa podlaskiego z
Warszawą. Droga wojewódzka nr E-678 stanowi uzupełnienie tego trzonu łącząc bezpośrednio Miasto Wysokie
Mazowieckie z Białymstokiem. Północny skraj powiatu styka się z drogą międzynarodową E-8 jednakże dla
struktury komunikacyjnej powiatu ma to niewielkie, lokalne znaczenie obejmujące teren gmin Kobylin Borzymy
i częściowo Kulesze Kościelne i Sokoły. Lokalny transport gminny i międzygminny obsługuje sieć dróg gminnych
i powiatowych. Gęstość i lokalizacja sieci transportowo komunikacyjnej niemal całkowicie zaspokaja potrzeby
mieszkańców, stawiając Powiat Wysokomazowiecki w korzystnej sytuacji na mapie województwa podlaskiego.
Atrakcje przyrodnicze
Tereny chronione w powiecie wysokomazowieckim zajmują powierzchnię 3 121,5 ha (dane GUS,2010).
Ważnym elementem ochrony przyrody jest Narwiański Park Narodowy, otaczający pradolinę Narwi w
północno-wschodniej części powiatu wysokomazowieckiego. Teren parku zajmuje 1052 ha powierzchni
powiatu. Park obejmuje malowniczy odcinek Doliny Górnej Narwi z licznymi zakolami, starorzeczami,
rozlewiskami i obszarami bagiennymi. Mozaika różnorodnych zbiorowisk roślinnych (lasy łęgowe, trzcinowiska,
turzycowiska, podmokłe łąki) stanowi ostoję dla wielu gatunków zwierząt, a szczególnie ptactwa wodnego m.in.
4
WIOŚ Białystok
2011 roku
zagrożonego wyginięciem derkacza i wodniczki. Pozostałe 2069,6 ha to Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny
Bugu i Nurca (GUS,2010). Utworzony został w 1982 roku. Utworzenie obszaru chronionego krajobrazu na tym
terenie miało na celu ochronę i zachowanie doliny Bugu i Nurca o naturalnym charakterze oraz fragmentu
Wysoczyzny Drohickiej odznaczających się wysokimi walorami przyrodniczymi, krajobrazowymi, kulturowymi i
wypoczynkowymi.
1. Stan czystości i ochrona wód
1.1.
Presje - Źródła zanieczyszczeń wód
Dominujące presje wywierane przez człowieka na środowisko wodne to:
- pobór wód na różne cele;
- wprowadzanie do wód zanieczyszczeń wraz ze ściekami komunalnymi, przemysłowymi oraz wodami
pochłodniczymi;
- wprowadzanie do wód zanieczyszczeń ze źródeł rolniczych (nawożenie, brak skanalizowania terenów
wiejskich);
- zmiany morfologiczne i hydrologiczne wynikające z inwestycji w dziedzinie regulacji rzek (melioracje) czy
energetyki.
W 2010 roku, w powiecie wysokomazowieckim, pobrano na potrzeby gospodarki narodowej i ludności
3
4 839,6 dam wody (GUS, 2010 – brak danych za rok 2011) W minionym 10-leciu, zaznacza się coraz wyższy
pobór wody. W związku z rozbudową sieci wodociągowej wyraźny jest wzrost poboru na jej eksploatację. W
2010 roku, podobnie jak w roku poprzednim, najwięcej wody w powiecie zużywały gospodarstwa domowe.
Całkowite roczne zużycie wody z wodociągów w gospodarstwach domowych było w 2010 roku wyższe jak w
3
2009 roku (2 727,2 dam3) i kształtowało się na poziomie 2 934,2 dam . Systematycznie w kolejnych latach rośnie
3
też zużycie wody w przemyśle, w roku 2010 było to 1 741 dam . Największe i wciąż wzrastające zużycie wody do
3
celów przemysłowych zanotowano w Wysokiem Mazowieckiem (1 396 dam ).
dam3
Pobór wód w powiecie wysokomazowieckim w latach 1999-2010
- dane GUS
5 000,0
4 500,0
4 000,0
3 500,0
3 000,0
2 500,0
2 000,0
1 500,0
1 000,0
500,0
0,0
ogółem
1999
2000
2001
przemysł
2002
2003
2004
rolnictwo i leśnictwo
5
2005
2006
2007
2008
2009
2010
eksploatacja sieci wodociągowej
WIOŚ Białystok
2011 roku
Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności w 2010 r. [dam3/rok] - dane GUS
ogółem
Jednostka terytorialna
eksploatacja
sieci
wodociągowej
rolnictwo i
leśnictwo
przemysł
w tym
gospodarstwa
domowe
Powiat wysokomazowiecki
4839,6
1741
15
3083,6
2934,2
Wysokie Mazowieckie – miasto (1)
1727,8
1396
0
331,8
235,4
Ciechanowiec (3)
363,6
55
0
308,6
297,4
Ciechanowiec – miasto(4)
180,0
55
0
125,0
116,1
Ciechanowiec-obszar wiejski (5)
183,6
0
0
183,6
181,3
Czyżew Osada - gmina(2)
639,9
280
0
359,9
337,9
Klukowo (2)
233,8
0
2
231,8
227,1
Kobylin-Borzymy (2)
228,1
0
4
224,1
217,1
Kulesze Kościelne (2)
242,7
0
0
242,7
242,6
Nowe Piekuty (2)
283,9
0
3
280,9
277,4
Sokoły (2)
348,4
0
0
348,4
344,9
Szepietowo – miasto i gmina(3)
448,9
10
3
435,9
434,9
89,2
10
0
79,2
78,9
Szepietowo – obszar wiejski (5)
359,7
0
3
356,7
356,0
Wysokie Mazowieckie - gmina
322,5
0
3
319,5
319,5
Szepietowo – miasto (4)
Zagadnienia
Długość sieci wodociągowej
w pow. wysokomazowieckim w latach 2000-2010 - dane GUS
związane
z
zaopatrzeniem w wodę realizowane są
km
1200,0
indywidualnie
jednostki
1000,0
przez
poszczególne
samorządu
800,0
głębinowych
600,0
lokalną,
400,0
wodociągową.
Istniejące
wodociągowe
zrealizowane
200,0
0,0
ujęć
lokalnego,
wody
najczęściej
z
poprzez
gminną,
sieć
potrzeby
są
na
terenie powiatu w prawie 100%.
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Łączna długość czynnej rozdzielczej
w odociągi
sieci
wodociągowej
w
powiecie
wysokomazowieckim w kolejnych latach systematycznie, choć powoli, wzrastała i w 2010r. wynosiła 1022,2 km
(brak danych GUS dla 2011r.) Najdłuższą sieć posiadają gminy:
Wysokie Mazowieckie, Czyżew-Osada i
Ciechanowiec. W stosunku do roku 2009 wzrost długości sieci zanotowano tylko w Gminie Wysokomazowieckie
i Gminie Sokoły.
Wodociągi - długość czynnej sieci rozdzielczej w km – dane GUS
2004
919,4
2005
957,0
2006
961,4
6
2007
967,5
2008
1 060,8
2009
972,2
2010
1022,2
WIOŚ Białystok
2011 roku
Wysokie Mazowieckiemiasto (1)
25,2
25,4
25,5
25,8
26,5
27,3
27,8
Wysokie Mazowieckiegmina (2)
135,1
135,1
135,1
135,7
135,8
135,8
179,4
Ciechanowiec- miasto i
gmina (3)
99,6
133,1
134,0
134,0
134,0
134,0
134,0
25,9
27,8
28,5
28,5
28,5
28,5
28,5
Ciechanowiec-obszar
wiejski (5)
73,7
105,3
105,5
105,5
105,5
105,5
105,5
137,3
137,5
137,5
137,5
137,8
137,8
137,8
Klukowo – gmina (2)
85,2
88,9
90,2
90,2
90,2
90,2
93,0
Kobylin-Borzymy (2)
80,8
80,8
80,8
80,8
80,8
80,8
80,8
69,0
69,0
69,0
69,0
70,5
70,5
70,5
Nowe Piekuty- gmina (2)
66,1
66,1
66,1
66,1
66,1
66,1
66,1
Sokoły – gmina (2)
108,5
108,5
110,6
112,7
113,2
113,2
116,3
Szepietowo - gmina (2)
112,4
112,6
112,6
112,6
115,7
116,5
116,5
Szepietowo - miasto (4)
-
-
-
-
-
-
13,5
Szepietowo - obszar wiejski
(5)
-
-
-
-
-
-
Czyżew Osada – gmina (2)
103,0
Mimo, że długość sieci wodociągowej wzrasta, wg danych GUS od 5 lat maleje ilość osób z niej
korzystających. Wynika to zapewne z malejącej liczby mieszkańców powiatu (patrz str. 3). Według danych GUS
ludność obsługiwana przez wodociągi wynosiła w 2010 roku 53652 osoby, co stanowiło 91 % ludności powiatu.
Zużycie wody na 1 mieszkańca powiatu wysokomazowieckiego w 2010 roku, wg danych GUS, wynosiło 49,8
3
3
3
m , z czego 26 m zużywał statystyczny mieszkaniec miast, a 59,1 m , przypadało na mieszkańca terenów
3
wiejskich. Zużycie wody w powiecie było o prawie 19 m większe jak średnia dla województwa podlaskiego.
3
Mieszkańcy miast zużywali co prawda mniej wody niż średnie zużycia w województwie, natomiast aż 26 m
wody więcej zużywali mieszkańcy wsi. Świadczy to
o wysokim stopniu zwodociągowania terenów
pozamiejskich w powiecie.
Ludność korzystająca z sieci wodociągowej w osobach - dane GUS
2005
2006
2007
2008
2009
2010
54 418
54 252
54 238
54 208
53 893
53652
Wysokie Mazowieckie (1)
9 031
9 025
9 034
9 084
9 111
9140
Ciechanowiec (3)
7 566
7 580
7 573
7 550
7 562
7520
4 184
4 186
4 207
4 208
4 242
4238
Ciechanowiec-obszar wiejski
(5)
3 382
3,394
3 366
3 342
3 320
3282
Czyżew Osada (2)
6 264
6 236
6 271
6 248
6 161
6156
Klukowo (2)
4 285
4 230
4 214
4 198
4 151
4111
Kobylin-Borzymy (2)
3 377
3 334
3 297
3 257
3 244
3208
3 195
3 212
3 206
3 199
3 165
3150
Nowe Piekuty (2)
3 585
3 558
3 610
3 641
3 614
3613
Sokoły (2)
5 497
5 489
5 478
5 445
5 420
5374
7
WIOŚ Białystok
2011 roku
Szepietowo (2)
6 900
6 890
6 877
6 879
6 774
6716
Szepietowo - miasto (4)
-
-
-
-
-
2068
(5)
-
-
-
-
-
4648
4 718
4 698
4 678
4 707
4 691
4664
Emisja ścieków
3
W 2010 roku z terenu powiatu wysokomazowieckiego odprowadzono do wód lub do ziemi łącznie
2603,0 dam
ścieków komunalnych i przemysłowych wymagających oczyszczenia, z czego całe 100% oczyszczono (GUS,2010).
W 2010 roku nie odprowadzano już
Ilości ścieków przemysłowych i komunalnych wymagających oczyszczenia
odprowadzanych do wód lub do ziemi w pow. wysokomazowieckiem w latach
2003-20010 - dane GUS
do wód ścieków nieoczyszczonych
3 000
lub
2 500
mechanicznie.
2 000
dam3
oczyszczonych
W
tylko
roku
2009
3
1 500
odprowadzono jeszcze 2,5 dam
1 000
ścieków nieoczyszczonych (0,1%).
500
0
Od
2003
2004
ocz. mechanicznie
2005
2006
ocz. biologicznie
2007
2008
2009
ocz. z podw. us. biogenów
1010
2006
roku
w
dominującym
nieoczyszczane
oczyszczania
powiecie
sposobem
ścieków
jest
ich
oczyszczanie z podwyższonym usuwaniem biogenów (związków azotu i fosforu), co znacznie przyczynia się
do ograniczenia presji na środowisko wodne. Ilość ścieków oczyszczanych tym sposobem systematycznie
wzrasta. Dotyczy to oczywiście terenów skanalizowanych.
W
Długość sieci kanalizacyjnej
w pow. wysokomazowieckiem w latach 2000-2010
- dane GUS
powiecie wysokomazowieckim sieć
kanalizacyjna jest niestety, w stosunku do
km
100,0
sieci
wodociągowej,
bardzo
krótka.
Stanowi ona zaledwie niecałe 9 % długości
80,0
sieci wodociągowej.
60,0
Długość sieci
40,0
kanalizacyjnej w 2009 roku wyniosła 87
20,0
km, tj. niecały kilometr więcej jak w roku
0,0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2008.
W kolejnych latach długość sieci
wzrosła nieznacznie i to głównie w mieście
kanalizacja
Wysokie Mazowieckie .
8
WIOŚ Białystok
2011 roku
Kanalizacja - długość czynnej sieci kanalizacyjnej w km - dane GUS
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
74,5
79,7
82,6
85,5
86,2
87
91,9
18,5
19,8
21,8
24,4
25,1
25,9
26,6
Ciechanowiec (3)
8,3
11,7
12,7
12,7
12,7
12,7
12,7
8,3
11,7
12,7
12,7
12,7
12,7
12,7
0
0
0
0
0
0
0
14,4
14,9
15,8
15,8
15,8
15,8
19,0
2,4
2,4
2,4
2,4
2,4
2,4
2,4
Kobylin-Borzymy (2)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Nowe Piekuty (2)
0
0
0
0
0
0
0
Sokoły (2)
19,4
19,4
18,4
18,4
18,4
18,4
19,4
Szepietowo (2)
11,5
11,5
11,5
11,8
11,8
11,8
11,8
Szepietowo – miasto(4)
-
-
-
-
-
-
9,0
Szepietowo- obszar wiejski(5)
-
-
-
-
-
-
2,8
Wysokie Mazowieckiegmina( 2)
0
0
0
0
0
0
0
Ciechanowiec-obszar wiejski
(5)
Czyżew Osada - gmina(2)
Klukowo (2)
Z sieci kanalizacyjnej korzystało w 2010 roku 17286 osób tj. nieznacznie więcej jak w roku 2009 (17 070
osób). Stanowiło to niecałe 29% mieszkańców powiatu wysokomazowieckiego. Byli to mieszkańcy miast i
miejscowości gminnych: Wysokiego Mazowieckiego, Ciechanowca, Czyżewa, Klukowa oraz Szepietowa i Sokół.
Pozostałe gminy nie są skanalizowane.
Ludność korzystająca z sieci wodociągowej i kanalizacyjnej
w pow. wysokomazowieckim w 2010 roku- GUS,2010
Szepietowo - miasto
Szepietowo - gmina
Sokoły- gmina
Nowe Piekuty-gmina
Kulesze Kościelne -gmina
Kobylin-Borzymy- gmina
Klukowo - gmina
Czyżew-Osada- gmina
Ciechanowiec - obszar wiejski
Ciechanowiec - miasto
Ciechanowiec- miasto i gmina
Wysokie Mazowieckie- gmina
Wysokie Mazowieckie- miasto
0
1000
2000
wodociągi
3000
4000
5000
kanalizacja
6000
7000
8000
9000
10000
osoby
Na obszarze powiatu wysokomazowieckiego funkcjonowało wg danych GUS z 2010r. łącznie 8 oczyszczalni
ścieków,
w tym: sześć komunalnych (jedna oczyszczalnia w Ciechanowcu, jedna w Szepietowie, jedna
w Sokołach, jedna w Czyżewie, dwie w Klukowie) oraz dwie przemysłowe (Spółdzielni Mleczarskiej MLEKOVITA
w Wysokiem Mazowieckiem i Zakładów Mięsnych SOKOŁÓW S.A. w Czyżewie). Oczyszczalnia przemysłowa
9
WIOŚ Białystok
2011 roku
zakładu MLEKOVITA w Wysokiem Mazowieckiem pełni również funkcję oczyszczalni komunalnej dla tego
miasta. Łączna przepustowość oczyszczalni komunalnych i przemysłowych w 2010 roku wyniosła 8 927
m3/dobę, z czego 64% stanowiła przepustowość największej oczyszczalni w Wysokiem Mazowieckiem
(GUS,2010). Alternatywą dla zabudowy rozproszonej są oczyszczalnie przydomowe, mogące obsłużyć kilka do
kilkunastu domostw. Kierunek ten preferowany jest we wszystkich programach pomocowych, wspierających
finansowanie inwestycji komunalnych. Oczyszczalnie przydomowe funkcjonują w pow. wysokomazowieckiem
głównie na terenie gminy Klukowo i gminy Nowe Piekuty.
W trzeci stopień oczyszczania ścieków tj. w podwyższony stopień usuwania substancji biogennych
(związków azotu i fosforu) wyposażone są 2 oczyszczalnie:
oczyszczalnia SM MLEKOVITA w Wysokiem
Mazowieckiem i oczyszczalnia komunalna w Szepietowie (GUS,2010). Przepustowość oczyszczalni wyposażonych w
3
3 stopień oczyszczania wyniosła w 2010 roku 5900 m /d co stanowi ponad 66% łącznej przepustowości
oczyszczalni.
W
Ludność obsługiwana przez oczyszczalnie - powiat
wysokomazowiecki - dane GUS
10
leciu
rosła
liczba
obsługiwanych
przez
systematycznie
20000
Liczba osób
minionym
osób
oczyszczalnie.
15000
Pozytywnym
zjawiskiem jest wyraźny, w
10000
latach 2008-2010, wzrost ilości
5000
osób
obsługiwanych
przez
oczyszczalnie z podwyższonym
0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
ogółem
usuwaniem biogenów.
z usuwaniem biogenów
Najgorsza
sytuacja
gminach:
Kobylin
jest
w
Borzymy,
Kulesze Kościelne i Nowe Piekuty, gdzie brak jest sieci kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków sanitarnych.
Ścieki gromadzone są w szambach, które nie zawsze są szczelne. Ponadto cześć ścieków wywożona jest na łąki,
pola i do rowów, skąd trafia do środowiska zanieczyszczając wody gruntowe. W Kuleszach Kościelnych przy
3
Urzędzie Gminy działa niewielka oczyszczalnia komunalna, o wydajności 2 m / d. Działa tu również niewielka
oczyszczalnia szkolna.
Ścieki oczyszczone z oczyszczalni odprowadzane są przeważnie do wód powierzchniowych, głównie do
rzek: Brok i Nurzec.
Oczyszczalnie funkcjonujące na terenie powiatu wysokomazowieckiego w 2010 roku odprowadziły
3
łącznie 847 dam3 ścieków komunalnych (w 2008 roku 638,2 dam , a w roku 2009 - 819,5 dam3) z czego ok.
59% stanowiły ścieki z Wysokiego Mazowieckiego. Powyżej 100 dam3 odprowadzały oczyszczalnie z
3
Ciechanowca (137 dam3) i Czyżewa (108 dam3) . Pozostałe oczyszczalnie odprowadzały poniżej 100 dam /rok
(dane GUS,2010). Odprowadzane ścieki w 100 % zostały oczyszczone. Ilość ścieków oczyszczonych w kolejnych
latach systematycznie wzrastała.
10
WIOŚ Białystok
2011 roku
ścieki komunalne oczyszczane razem - w dam3- dane GUS
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
515
537
636
698
744
817
847
262
262
351
386
411
460
502
112
113
122
126
134
140
137
64
64
60
84
95
108
108
0
4
5
5
5
5
5
Sokoły (2)
33
38
39
38
39
41
41
Szepietowo (2)
44
56
59
59
60
63
54
Czyżew-Osada (2)
Klukowo (2)
ścieki oczyszczane biologicznie
471
481
577
639
273
294
291
262
262
351
386
0
0
0
112
113
122
126
134
140
137
64
64
60
84
95
108
108
0
4
5
5
5
5
5
33
38
39
38
39
41
41
0
0
0
0
0
0
0
Czyżew-Osada (2)
Klukowo (2)
Sokoły (2)
Szepietowo (2)
ścieki oczyszczane z podwyższonym usuwaniem biogenów
Szepietowo (2)
44
56
59
59
471
523
556
0
0
0
0
411
460
502
44
56
59
59
60
63
54
Ładunki zanieczyszczeń w ściekach komunalnych odprow adzanych w pow .
w ysokomazow ieckim do w ód pow ierzchniow ych [kg/r] - dane GUS
Mimo,
że
wychwytują
oczyszczalnie
większą
część
50000
zanieczyszczeń,
ich
40000
odprowadzane
ze
30000
komunalnymi
20000
powierzchniowych są wysokie i
10000
od 2007 roku rosnące, pomimo,
0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
BZT5
ChZT
ściekami
do
wód
że zamieszczony wykres nie
uwzględnia
zaw iesina
ładunki
ścieków
ładunków
ze
komunalnych
odprowadzanych z największej w powiecie oczyszczalni w Wysokiem Mazowieckiem (są one uwzględnione przy
zestawieniu dot. ścieków przemysłowych). W 2010 roku największy, bo ponad dwukrotny wzrost, w zakresie
wszystkich trzech badanych wskaźników, stwierdzono w ściekach odpływających z oczyszczalni w gminie
Klukowo. Do rzek trafia również znaczny ładunek związków biogennych, głównie związków azotu i fosforu. Od
2006 roku nie wykonuje się niestety badań tych związków w odprowadzanych ściekach. Wynika to z
prawnego zwolnienia mniejszych oczyszczalni z badania tych związków w oczyszczanych ściekach. Taki zapis
11
WIOŚ Białystok
2011 roku
prawny spowodował zaprzestanie przez zarządzających oczyszczalniami strącania w oczyszczanych ściekach
związków biogennych. Może się to odbić bardzo niekorzystnie na jakości wód do których ścieki oczyszczane są
odprowadzane, szczególnie w przypadku jeżeli odbiornikiem ścieków są cieki o małym przepływie. Prowadzona
w poprzednich latach polityka ochrony wód poprzez nakładanie na oczyszczalnie obowiązku redukcji biogenów
zaowocowała wyraźnym spadkiem stężeń, głównie związków fosforu, we wszystkich badanych przez WIOŚ
rzekach. Przez wiele lat fosforany były jednym z głównych wskaźników obniżających jakość wód do wartości
pozaklasowych, ostatnio ich stężenia przeważnie nie przekraczają granic I i II klasy czystości.
obowiązujące obecnie
Niestety
regulacje prawne, w tym również „samokontrola” podmiotów emitujących
zanieczyszczenia do środowiska, mogą doprowadzić do powrotu problemu z utrzymaniem dobrej jakości wód.
Ścieki przemysłowe
Powiat wysokomazowiecki wytwarza znaczne ilości ścieków pochodzenia przemysłowego zajmując
drugie miejsce, za powiatem miasta Łomża, na liście powiatów województwa podlaskiego. W roku 2010 było to
3
3
3
1811 dam i ilość ta systematycznie rośnie (w 2008 roku - 1 647 dam , w 2009 – 1727 dam ) (GUS,2010).
Ponad 82% stanowią ścieki z zakładu MLEKOVITA w Wysokiem Mazowieckiem, oczyszczane biologicznie, z
podwyższonym usuwaniem biogenów. 14% stanowią ścieki z zakładów mięsnych SOKOŁÓW S.A w Czyżewie,
3
oczyszczane biologicznie. Ostatecznym odbiornikiem tych ścieków jest niewielka rzeka Brok. Ponadto 55 dam
ścieków przemysłowych wytwarzane jest w Ciechanowcu i odprowadzane do sieci kanalizacyjnej i oczyszczane
na oczyszczalni komunalnej.
ścieki przemysłowe oczyszczane razem - w dam3- dane GUS
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
1 890
1 550
1 642
1 595
1 571
1 671
1 756
1 621
1 268
1 380
1 332
1 287
1371
1501
269
282
262
263
284
300
255
Czyżew-Osada (2)
ścieki oczyszczane biologicznie
1 890
1 550
262
263
284
300
255
1 621
1 268
0
0
0
0
0
269
282
262
263
284
300
255
Czyżew-Osada (2)
ścieki oczyszczane z podwyższonym usuwaniem biogenów
0
0
1 380
1 332
1 287
1 371
1501
0
0
1 380
1 332
1 287
1 371
1501
Ładunki odprowadzane,
Ładunki zanieczyszczeń w ściekach przemysłow ych
odprow adzanych w pow . w ysokomazow ieckiem do w ód
pow ierzchniow ych [kg/r] - dane GUS
ze ściekami
przemysłowymi są znacznie wyższe niż te
pochodzące ze ścieków komunalnych - w
140 000
120 000
zakresie BZT5 , ChZT i zwiesiny ponad
100 000
80 000
trzykrotnie (dane GUS, 2010). Biorąc pod
60 000
40 000
uwagę wielkość odbiornika- rzeki Brok -
20 000
0
2003
2004
2005
2006
BZT5
ChZT
2007
zaw iesina
2008
2009
2010
12
WIOŚ Białystok
2011 roku
jest to dla niego bardzo duże obciążenie. Znaczne są również ładunki azotu i fosforu, powodujące eutrofizację
Broku.
Wg danych GUS w 2010 roku ładunki
Ładunki zanieczyszczeń biogennych w ściekach przem ysłow ych
odprow adzanych w pow . w ysokom azow ieckim do w ód
pow ierzchniow ych [kg/r] - dane GUS
te były nieco niższe niż w 2009 roku,
6 000
podobne natomiast do ładunków z lat
5 000
poprzednich. Ładunek odprowadzony
4 000
do Broku ze ściekami przemysłowymi
3 000
wyniósł
2 000
1 000
4652
kg/rok azotu i 1427
kg/rok fosforu.
0
2006
2007
2008
azot ogólny
2009
2010
fosfor ogólny
Ładunki siarczanów i chlorków odprow adzane w pow .
w ysokom azow ieckiem do w ód pow ierzchniow ych [kg/r] - dane GUS
Do Broku ze ściekami przemysłowymi
trafia również bardzo duży ładunek
500 000
chlorków i siarczanów. W 2008 roku
400 000
było to ok. 291 tys. kg, a w 2009 ilość
300 000
ta wzrosła do prawie 350 tysięcy kg na
200 000
rok.
100 000
84% z nich były to ładunki
odprowadzane
ze
ściekami
SM
0
2003
2004
pow . w ysokomazow iecki
2005
2006
2007
oczyszczalnia SM MLEKOVITA
2008
2009
2010
oczyszczalnia SOKOŁÓW S.A.
MLEKOVITA
Mazowieckiem.
w
Wysokiem
Pozostałe
16%
odprowadzała oczyszczalnia SOKOŁÓW S.A. w Czyżewie. Do roku 2008 można było stwierdzić obniżanie się tych
ładunków, w 2009 roku nastąpił ich ponowny wzrost. W 2010 roku w danych GUS nie wykazano ładunku tych
związków odprowadzanych z Wysokiego Mazowieckiego.
Niekorzystnym „ubocznym” zjawiskiem związanym z procesem oczyszczania ścieków jest powstawanie
na oczyszczalniach znacznej ilości osadów ściekowych.
W
Osady ściekowe wytworzone w oczyszczalniach
na terenie pow. wysokomazowieckiego - dane GUS
powiecie wysokomazowieckim
ilość osadów w kolejnych latach
systematycznie rosła. W 2010 roku
2 500
wytworzono łącznie 2 280 ton (w
tony
2 000
1 500
roku 2008- 2224 tony, a w 2009-
1 000
2193). 96% osadów (2 182 ton)
500
0
powstało w oczyszczalni ścieków
2 003
2 004
2 005
2 006
ocz. przemysłowe
2 007
2 008
2 009
ocz. komunalne
2 010
przemysłowych i komunalnych SM
MLEKOVITA
13
w
Wysokiem
WIOŚ Białystok
2011 roku
Mazowieckiem. Zostały one w całości wykorzystane do rekultywacji terenów, w tym gruntów na cele rolne
(dane GUS,2010). 8 ton osadów z oczyszczalni przemysłowych: w Ciechanowcu (5 ton) i Czyżewie (3 tony)
zostało przekształcone termicznie. 16 ton osadów z oczyszczalni komunalnej w Szepietowie było składowanych,
38 ton z oczyszczalni komunalnych w Sokołach (18 ton) i Ciechanowcu (20 ton) było magazynowane czasowo, a
28 ton z oczyszczalni w Czyżewie zostało w całości wykorzystane do rekultywacji terenów, w tym gruntów na
cele rolne (dane GUS,2010).
Problemem przyszłości jest nieuregulowana gospodarka odchodami zwierzęcymi na terenach
rolniczych. Ilościowy rozwój wysokoprodukcyjnych gospodarstw hodowlanych, gdzie skala produkcji nie jest
skorelowana z ilością użytków rolnych coraz częściej prowadzi do kumulowania się niezagospodarowanych
odchodów oraz wykorzystywania ich niezgodnie z Kodeksem dobrej praktyki rolniczej, co stanowi znaczne
zagrożenie dla środowiska.
1.2.
Stan - Ocena jakości wód powierzchniowych
W związku z wprowadzeniem przepisów prawnych mających na celu dostosowanie prawodawstwa polskiego
do wymogów Unii Europejskiej, zasady badań i oceny jakości wód powierzchniowych uległy istotnej zmianie. W
roku 2011 wprowadzono nowe rozporządzenie służące ocenie stanu wód.
Ogólna klasyfikacja wód
Podstawę oceny stanowi Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 roku w sprawie sposobu
klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji
priorytetowych (Dz. U. 2011 nr 257 poz. 1545.)
Punkty monitoringowe ustanawiane są na zamknięciach jednostek, wyznaczonych przez Krajowy Zarząd
Gospodarki Wodnej, zwanych Jednolitymi Częściami Wód (JCW). Monitoring JCW prowadzi się w sposób
umożliwiający ocenę ich stanu oraz ilościowe ujęcie czasowej i przestrzennej zmienności elementów jakości i
parametrów wskaźnikowych dla elementów biologicznych, hydromorfologicznych , fizykochemicznych i
chemicznych. Ze względu na ten fakt, z badań monitoringowych wypadł punkt na Broku w Michałkach (poniżej
Wysokiego Mazowieckiego) oraz punkt na Siennicy poniżej ujścia ścieków z zakładów mięsnych w Czyżewie.
Punkty te np. na wniosek organów samorządowych mogą być włączone do badań w ramach monitoringu
badawczego.
W okolicach Wysokiego Mazowieckiego biorą swój początek niewielkie dopływy Narwi (Jabłonka, Ślina,
Rokitnica) i Bugu (Brok Mały i Duży) tworząc lokalną sieć rzeczną o dość dużym współczynniku gęstości. W
obrębie powiatu nie występują naturalne zbiorniki wód powierzchniowych większych rozmiarów. Dość częste
są natomiast oczka śródpolne, i sztuczne zbiorniki przeznaczone na użytek mieszkańców. W okolicach wsi
Tybory Kamianka znajduje się sztuczny zbiornik o charakterze rekreacyjnym. Największymi ciekami wodnym
powiatu są rzeki Brok i Nurzec.
14
WIOŚ Białystok
2011 roku
W 2011 roku na terenie powiatu wysokomazowieckiego badaniami w ramach monitoringu operacyjnego
wód powierzchniowych objęto:
Nurzec w punkcie pomiarowo-kontrolnym Tworkowice;
Brok punkcie pomiarowo-kontrolnym w m. Ołdaki.
- w monitoringu operacyjnym - celowym tzw. „rybnym” - wg wykazu RZGW Warszawa na rok 2011 do badania
pod kątem przydatności do bytowania ryb nie zostały wyznaczone rzeki leżące w powiecie
wysokomazowieckim.
Ze względu na fakt, że nową sieć punktów pomiarowych ustanawia się na zamknięciach jednolitych
części wód, z badań monitoringowych wypadł punkt na Broku w Michałkach (poniżej Wysokiego
Mazowieckiego) oraz punkt na Siennicy poniżej ujścia ścieków z zakładów mięsnych w Czyżewie. Punkty te
mogą być włączone do badań w ramach monitoringu badawczego np. na wniosek organów samorządowych.
Omówienie wyników badań rzek:
2
NURZEC o całkowitej długości 100,2 km i powierzchni zlewni 2082,6 km jest w pierwszej grupie największych
rzek Makroregionu Północno-Wschodniego i jednocześnie jedną z większych zlewni dopływów Bugu. Rzeka i jej
dopływy odprowadzają wody z obszaru Wysoczyzny Bielskiej, Drohickiej i Wysokomazowieckiej będących
mezoregionami Niziny Północno-Podlaskiej. Na terenie powiatu wysokomazowieckiego leży dolny odcinek
Nurca i jej ujście do Bugu. Jednym z większych dopływów w górnej części zlewni jest rzeka Nurczyk. Mniejsze
dopływy to Kukawka, Pełchówka, Siennica i Płonka. Na terenie powiatu wysokomazowieckiego największym
punktowym źródłem zanieczyszczenia Nurca jest oczyszczalnia komunalna w Ciechanowcu.
Ocena jakości wód Nurca – ppk Tworkowice – odcinek ujściowy do Bugu
• Ocena stanu ekologicznego . Na podstawie elementu biologicznego, którym w 2011 roku był fitobentos
(wskaźnik
okrzemkowy
IO),
określono
umiarkowany
stan
wód.
Zbadane
stężenia
wskaźników
fizykochemicznych przekroczyły wartości określone dla stanu dobrego w zakresie: ogólnego węgla
organicznego (OWO), azotu Kjeldahla i azotu amonowego. Wynik klasyfikacji, po uwzględnieniu obu
składowych ocen bilogicznej i fizykochemicznej, zakwalifikował ujściowy odcinek Nurca do umiarkowanego
stanu ekologicznego tj. do III klasy.
• Ocena stanu chemicznego – stan chemiczny oceniono jako poniżej stanu dobrego ze względu na
przekroczenia w zakresie sumy stężeń wskaźników z grupy wielopierścieniowych węglowodorów
aromatycznych (WWA) tj. benzo(g,h,i)perylenu i indeno (1,2,3-cd) pirenu. Ocena nie uległa zmianie w stosunku
do lat ubiegłych.
• Stan sanitarny rzeki jest słaby. Średnioroczna ilość bakterii grupy coli typu fekalnego w 100 ml wyniosła
9300.
15
WIOŚ Białystok
2011 roku
BROK jest prawobrzeżnym dopływem Bugu uchodzącym na 87,4 km jego biegu, na terenie woj.
mazowieckiego. Długość rzeki wynosi
72,0 km, a powierzchnia zlewni
2
819,8km . Na terenie powiatu
wyskomazowieckiego położona jest górna część zlewni z odcinkiem o długości 32 km. Ciek charakteryzuje się
małym przepływem, jest uregulowany i posiada mało zasobną w wodę zlewnię. Większe dopływy, przeważnie
uregulowane, to Brok Mały, Penchratka, Kanał Szumowo-Łątownica, Ciek spod Dąbrowy oraz Siennica (Dopływ
spod Nowej Wsi). Na terenie powiatu wysokomazowieckiego głównym źródłem zanieczyszczenia rzeki są:
oczyszczalnia Spółdzielni Mleczarskiej MLEKOVITA w Wysokiem Mazowieckiem (oczyszczająca również ścieki
komunalne z miasta) i oczyszczalnia komunalna w Czyżewie.
Ocena jakości wód Broku - punkt p-k w m. Ołdaki - poniżej Czyżewa
• Ocena stanu ekologicznego. Wskaźnikiem biologicznym służącym do oceny stanu ekologicznego rzeki był w
2011 roku
MIR (makrofitowy indeks rzeczny). Na jego podstawie określono dobry stan elementów
biologicznych, jednak liczne przekroczenia wartości wskaźników fizykochemicznych poniżej określonego
rozporządzeniem stanu dobrego zakwalifikowały badaną JCW do umiarkowanego stanu ekologicznego tj. do
III klasy. Przekroczenia wartości wskaźników fizykochemicznych mające wpływ na obniżenie oceny jakości
wody wystąpiły dla azotu amonowego, azotu Kjeldahla, azotu azotanowego, azotu ogólnego oraz fosforu
ogólnego.
• Ocena stanu chemicznego – stan chemiczny oceniono jako poniżej stanu dobrego ze względu na
przekroczenia w zakresie sumy stężeń wskaźników z grupy wielopierścieniowych węglowodorów
aromatycznych (WWA) tj. benzo (g,h,i) perylenu i indeno (1,2,3-cd) pirenu.
• Stan sanitarny rzeki był
bardzo niekorzystny i znacznie gorszy niż w 2010 roku (4442 na 100 ml).
Średnioroczna ilość bakterii grupy coli typu fekalnego w 100 ml wyniosła 93000.
2 sierpnia 2011 roku zgłoszono do WIOŚ, że w związku z obfitymi opadami deszczu i przedostaniem się ścieków
opadowych do urządzeń oczyszczalni komunalnej w Czyżewie nastąpiło jej przeciążenie i niedostatecznie
oczyszczone ścieki trafiły do rzeki Brok. W trakcie kontroli interwencyjnej przedstawiciel Gminy Czyżew
biorący udział w kontroli poinformował, że po ulewnych opadach deszczu wystąpił napływ wód deszczowych do
kolektora sanitarnego i urządzenia przepompowni nie nadążyły przepompowywać ścieków. Stan ten w godz.
18-22 spowodował wypływ rozcieńczonych ścieków ze studzienki rewizyjnej na kolektorze położonej przed
przepompownią na przyległy teren, ze spływem do rzeki Brok. Przeprowadzone 11.08.2011 roku przez WIOŚ
badania kontrolne rzeki nie wykazały jej zanieczyszczenia. Podobna sytuacja wystąpiła 19 lipca 2010 roku.
Wtedy w Broku wystąpiło śnięcie ryb.
Wnioski
1.
Stan ekologiczny odcinka Broku poniżej Czyżewa oraz Nurca w ppk Tworkowice, oceniono jako
umiarkowany w 5 stopniowej skali tj. od stanu bardzo dobrego, poprzez dobry, umiarkowany, słaby
do złego. Na wyniki oceny miał wpływ zarówno rodzaj i otrzymana wartość indeksu badanego
wskaźnika biologicznego oraz przekroczenia dopuszczalnych stężeń wskaźników fizykochemicznych
określonych dla stanu dobrego.
2.
Badania stanu chemicznego, przeprowadzone w 2011 roku ponownie wykazały podwyższone wartości
wskaźników z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), co obniżyło,
podobnie jak w latach poprzednich, ocenę stanu chemicznego wody. Nowe rozporządzenie oparte na
16
WIOŚ Białystok
2011 roku
wytycznych Unii Europejskiej i Ramowej Dyrektywy Wodnej ustaliło bardzo restrykcyjne wartości
dopuszczalne dla substancji szczególnie szkodliwych. Mimo braku ewidentnych źródeł WWA w
zlewniach badanych JCW są one obecne w środowisku wodnym.
3.
1.3.
Niepokojącym zjawiskiem jest brak poprawy jakości sanitarnej rzek.
Przeciwdziałania - Działalność kontrolna
Rozporządzenie Ministra Środowiska z 22 lipca 2006r w sprawie warunków , jakie należy spełnić przy
wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska
wodnego (Dz.U. nr 137, poz. 984, z późn. zmian.) określa częstotliwość poboru próbek ścieków do badań i
zakres ich badań. W marcu 2009 roku weszło w życie nowe Rozporządzenie MŚ z dnia 28 stycznia 2009r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzeniu ścieków do wód lub
do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2009 Nr 27 poz.
169). Zarządzający oczyszczalniami mają obowiązek wykonywania badań próbek ścieków z częstotliwością i w
zakresie określonym w pozwoleniach wodnoprawnych. Inspektorzy WIOŚ w czasie kontroli prowadzą analizę
wyników badania ścieków przedstawioną przez zarządzającego oczyszczalnią i na tej podstawie określają, czy
warunki pozwolenia w zakresie ilości i jakości ścieków zostały dotrzymane.
Wykaz źródeł zanieczyszczeń wód powierzchniowych na terenie powiatu wysokomazowieckiego wg danych
za 2011 rok
Lp
Miejscowość,
nazwa zakładu
Uwagi
Typ oczyszczalni
m. Ciechanowiec (odbiornik bezpośredni – rz. Nurzec dopływ Bugu)
mech.-biologiczna z tlenową
1
Przedsiębiorstwo Robót
Komunalnych FARE Sp. z o.o. w
stabilizacja osadów
Ciechanowcu Oczyszczalnia
pościekowych,
Miejska
BIOBLOK
Ilość ścieków odprowadzonych z 2 x WS – 400
oczyszczalni wyniosła 318870 m3
za okres 23.01.2010 –
22.01.2011. tj. 883,72 m3/d
Stan formalno-prawny uregulowany. Zakładowi wydano
nowe pozwolenie wodnoprawne ważne do 23.01.2018.
W trakcie przeprowadzonej 16.12. i 22.12.2011 roku
kontroli stwierdzono, że na podstawie okresu
obowiązywania pozwolenia wodno prawnego tj.
23.01.2010-22.01.2011 została wykonana wymagana ilość
badań prób ścieków. Na podstawie otrzymanych wyników
stwierdzono, że ścieki nie spełniały wymagań w zakresie
wskaźnika: azot azotynowy, za co naliczona została kara
administracyjna. Ilość odprowadzanych ścieków do
środowiska
za
okres
23.01.2010-22.01.2011
nie
przekraczała ilości ustalonych w pozwoleniu. Zakład
wystąpił o odroczenie kary w związku z rozbudową i
przebudową oczyszczalni. Przeprowadzona w dn.
01.03.2012r. w tym zakresie kontrola sprawdzająca, nie
wykazała naruszeń, w związku z tym odroczono termin
płatności wymierzonej kary.
m. Kozarze (odbiornik bezpośredni – rz. Nurzec dopływ Bugu)
2
Oczyszczalnia Domu Pomocy
Społecznej
mech.-biologiczna,
typ BIOCLERE, złoże biologiczne
typu B95 i typu B55.
Stan formalno-prawny uregulowany. Zakład
pozwolenie wodnoprawne ważne do 30.12.2012.
W roku 2011 podmiot nie był kontrolowany.
miejscowość Trojanówek (odbiornik bezpośredni – rów melioracyjny dopływ rz. Nurzec dopływ Bugu)
3
Oczyszczalnia ścieków
mech.-biologiczna
sanitarnych dla miejscowości
z osadem czynnym typu „ Lęg”
Trojanówek użytkowana przez
Gminę Klukowo
17
posiada
posiada
WIOŚ Białystok
2011 roku
miejscowość Trojanowo (odbiornik bezpośredni – rów melioracyjny dopływ rz. Nurzec dopływ Bugu)
4
Oczyszczalnia ścieków
mech.-biologiczna
Stan formalno-prawny uregulowany. Zakład posiada
sanitarnych dla miejscowości
z osadem czynnym typu „ Lęg”
Trojanowo użytkowana przez
W trakcie przeprowadzonej w dn.27.02.2012-01.03.2012r.
Gminę Klukowo
kontroli stwierdzono, że w kontrolowanym okresie
28.10.2008-28.10.2011
obowiązywania
pozwolenia
wodnoprawnego została wykonana wymagana ilość badań
prób ścieków. Na podstawie oceny wskaźników zbadanych
w odprowadzanych ściekach stwierdzono przekroczenia
dopuszczalnych wartości wskaźników zanieczyszczeń (BZT5,
ChZTCr, wskaźnika zawiesiny ogólnej) w całym okresie
objętym kontrolą (lata 2008, 2009, 2010). Za stwierdzone
przekroczenia naliczone zostały kary pieniężne za lata 2008,
2009 i 2010.
Ilość odprowadzanych ścieków do środowiska nie
przekracza ilości ustalonych pozwoleniem.
miejscowość Nowe Piekuty (odbiornik bezpośredni – rów melioracyjny d.rz. Tłoczewki d. Mianki d. Nurca d. Bugu)
5
Oczyszczalnia ścieków Gminy
mech.-biologiczna typu POLI 1
Nowe Piekuty przy obiektach
A.E.100.
szkoły podstawowej, gimnazjum
i domu nauczyciela
m. Łuniewo (odbiornik bezpośredni – Ciek z Klukowa dopływ rz. Ralki dopływ rz. Nurzec dopływ rz. Bug)
6
mech.-biologiczna
Stan formalno-prawny uregulowany. Zakład od czerwca
Klukowo przy Szkole
ze złożem biologicznym
2009 roku posiada pozwolenie wodnoprawne ważne do
Podstawowej w Łuniewie
8.07.2019r.
Małym
Po uzyskaniu pozwolenia w okresie 2010-2011 podmiot nie
był kontrolowany, nie przesłał również do WIOŚ wyników
badania ścieków oczyszczonych.
miejscowość Wyszonki Kościelne (odbiornik bezpośredni – rów melioracyjny P-6 dopływ rz. Płonki dopływ rz. Nurzec
7
mech.-biologiczna
Klukowo przy Szkole
ze złożem
pozwolenie wodnoprawne ważne do 21.07.2019r.
Podstawowej w Wyszonkach
Kościelnych
Po uzyskaniu pozwolenia w 2010 roku podmiot w okresie
Ilość ścieków wg pozwolenia –
2010 – 2011 nie był kontrolowany, nie przesłał również do
3
Qdśr. -4,61 m /d
WIOŚ wyników badania ścieków oczyszczonych.
miejscowość Kuczyn (odbiornik bezpośredni – rów melioracyjny NB dopływ rz. Nurzec, dopływ rz. Bug)
8
mech.-biologiczna
Klukowo przy Szkole
ze złożem
2009
posiada
pozwolenie
wodnoprawne
ważne
Podstawowej w Kuczynie
do7.07.2019r.
Po uzyskaniu pozwolenia w 2010 roku podmiot w okresie
Qdśr. -4,61 m3/d
2010 – 2011 nie był kontrolowany, nie przesłał również do
WIOŚ wyników badania ścieków oczyszczonych
miejscowość Klukowo (odbiornik bezpośredni – rów melioracyjny - rz. Ralka dopływ rz. Nurzec dopływ rz. Bug)
9
mech.-biologiczna
Klukowo przy Szkole
z osadem czynnym typu
2009 posiada pozwolenie wodnoprawne ważne do
Podstawowej w Klukowie
MICLOCLAR DC-100
21.07.2019
Podmiot w okresie 2010-2011 nie był kontrolowany, nie
Qdśr. – 12,69 m3/d
przesłał również do WIOŚ wyników badania ścieków
oczyszczonych.
m. Wysokie Mazowieckie ( odbiornik bezpośredni – rz. Brok dopływ Bugu)
10
Spółdzielnia Mleczarska
mechaniczno-biologiczna,
"MLEKOVITA"
osad czynny, po modernizacji
pozwolenie zintegrowane ważne do 13.07.2016.
W 2009 roku ilość ścieków – 1
zaopatrzona w urządzenia do
W trakcie przeprowadzonej w dn. 05.07 -21.07.2011r.
976 298 m3 tj. 5 415 m3/dobę
podwyższonego usuwania
kontroli stwierdzono, że w kontrolowanym okresie
biogenów.
13.07.2009 do 31.12.2010 obowiązywania pozwolenia
wodnoprawnego nie było naruszenia wymaganych
warunków wprowadzania ścieków do środowiska. W
badanych ściekach nie stwierdzono przekroczenia wartości
dopuszczalnych ustalonych w pozwoleniu. Osady ściekowe
przekazywane są do rolniczego wykorzystania. Badania
osadów ściekowych oraz gleby w
zakresie obecności
bakterii chorobotwórczych oraz żywych jaj pasożytów
jelitowych prowadzone są z wymaganą częstotliwością - raz
na dwa miesiące. W przebadanych próbkach zanieczyszczeń
parazytologicznych nie stwierdzono.
Prowadzone przez zakład badania automonitoringowe
odprowadzanych ścieków nie wykazały przekroczeń
18
WIOŚ Białystok
2011 roku
dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń.
Przeprowadzona w dn. 27.10-04.11.2011r. kontrola
interwencyjna wykazała brak badań gruntu przed
stosowaniem na nim komunalnych osadów ściekowych we
wsi Brzóski Tatary – wydano zarządzenia pokontrolne.
m. Czyżew ( odbiornik bezpośredni – rz. Brok dopływ Bugu)
11
Gmina Czyżew
mechaniczno-biologiczna, złoże
Oczyszczalnia gminna
biologiczne i osad czynny
posiada
W sierpniu 2011 roku przeprowadzono kontrolę gminnej
oczyszczalni ścieków w Czyżewie w zakresie przestrzegania
wymagań ilości i jakości odprowadzanych ścieków
oczyszczonych w okresie obowiązywania pozwolenia
wodnoprawnego. Nie stwierdzono naruszeń.
m. Czyżew (odbiornik bezpośredni – rz. Siennica dopływ rz. Brok dopływ Bugu)
12
”SOKOŁÓW” S.A. Oddział w
mechaniczno- biologiczna,
Czyżewie
osad czynny, PIX
pozwolenie zintegrowane ważne do 16.03.2019.
Kontrola automonitoringowa przesłanych wyników badań
jakości i ilości odprowadzanych ścieków oczyszczonych nie
wykazała przekroczeń wielkości określonych pozwoleniem
wodnoprawnym.
m. Szepietowo (odbiornik bezpośredni - rów melioracyjny dopływ rz. Brok )
13
Zakład Wodociągów, Kanalizacji
mechaniczno-biologiczna na
i Oczyszczania w Szepietowie
bazie osadu czynnego
W ciągu technolologicznym: sita
W okresie od 22.08.2009 do
Combi, dwa reaktory
W grudniu 2011 roku przeprowadzono kontrolę w zakresie
21.08.2011 roku zakład
biologiczne SBR typu BIOVAC,
eksploatacji miejskiej oczyszczalni ścieków. Nie stwierdzono
odprowadził 105.904 m3
zbiornik stabilizacji osadu,
nieprawidłowości. Zakład wykonał wymaganą pozwoleniem
ścieków(średniodobowo 145
instalacja PIX, stacja
wodnoprawnym ilość badań próbek ścieków oczyszczonych
m3).
odwadniania osadu
których jakość odpowiadała warunkom pozwolenia.
14
Agencja Rezerw Materiałowych
mechaniczno-biologiczna typu
w Warszawie, Biuro Inwestycji i
BIOCLAR EG-35
Eksploatacji Składnica
w Szepietowie
Analiza przesłanych w 2011 roku do WIOŚ wyników
pomiarów ilości i jakości ścieków wprowadzanych do wód
nie wykazała przekroczeń w stosunku do warunków
zawartych w pozwoleniu wodnoprawnym.
W 2011 roku obiekt nie był kontrolowany
m. Sokoły (odbiornik bezpośredni - rz. Awissa dopływ Narwi)
15
Spółdzielnia Kółek Rolniczych w
dwustopniowa mechanicznoStan formalno-prawny uregulowany. Zakład posiada
Sokołach
biologiczna
Oczyszczalnia Gminna
typu EKOBLOK z bioreaktorem
typu EKOLAND , oczyszczanie
W październiku 2011 roku przeprowadzono kontrolę w
wspomagane PIX-em,
zakresie sprawdzenia przestrzegania wymagań dotyczących
mechaniczne odwadnianie
jakości ścieków odprowadzanych z gminnej oczyszczalni
osadu
ścieków w Sokołach do rzeki Awissy w kolejnych latach
obowiązywania pozwolenia wodnoprawnego. Kontrola nie
wykazała nieprawidłowości.
m. Kulesze Kościelne (odbiornik bezpośredni - rz. Rokietnica)
16
Zespół Szkół w Kuleszach
mechaniczno-biologiczna z
Stan formalno prawny uregulowany . Zakład posiada
Kościelnych
osadem czynnym „Bioclar EGpozwolenie wodnoprawne ważne do 23.06.2019.
50” o wydajności Q=6,1-9,0
m3/d
W 2011 roku obiekt nie był kontrolowany.
m. Kurowo – rów melioracyjny do rz. Kurówki
17
Gmina Kobylin Borzymy –
Osiedle mieszkaniowe
osadem czynnym typu
Oczyszczalnia w Kurowie
„Microclar” typu DCE-50 o
wydajności Q=6-9 m3/d
m. Stypułki- Święchy – kanał sanitarny do rz. Śliny
18
Gmina Kobylin Borzymy – Szkoła mechaniczno-biologiczna z
Podstawowa w Stypułkach
osadem czynnym typu
Święchach – Oczyszczalnia
Ścieków
19
WIOŚ Białystok
2011 roku
m. Kobylin Borzymy - rów melioracyjny
19
Gmina Kobylin Borzymy – Zespół
Szkół w Kobylinie Borzymach –
Oczyszczalnia Scieków
osadem czynnym
Ścieki odprowadzane do ziemi:
m. Kulesze Kościelne drenaż rozsączający do ziemi
1
Urząd Gminy Kulesze Kościelne
mechaniczno-biologiczna
Qmax=2,2 m3/d
posiada
m. Kurowo – drenaż rozsączający do ziemi
2
Narwiański Park Narodowy –
Przewidywana ilość ścieków
osadem czynnym typu
●
Dobrą pracą charakteryzowały się największe obiekty odprowadzające ścieki do Broku i Nurca tj.
oczyszczalnia spółdzielni mleczarskiej MLEKOVITA w Wysokiem Mazowieckiem oraz oczyszczalnie
komunalne w Czyżewie i Szepietowie. Rozbudowuje się i modernizuje oczyszczalnia w Ciechanowcu, gdzie
stwierdzane były przekroczenia wartości dopuszczalnych w odprowadzanych ściekach. Na stan czystości
rzek ma jednak wpływ ciągle niski stopień skanalizowania miejscowości położonych w ich zlewniach oraz
notowane przekroczenia dopuszczalnych ładunków w ściekach oczyszczonych odprowadzanych z
niewielkich oczyszczalni.
Mimo dobrze funkcjonującej w Wysokiem Mazowieckiem i Czyżewie oczyszczalni ścieków, ciągle notowane są
bardzo wysokie stężenia zanieczyszczeń w Broku.
Wynika to z bardzo dużej, w stosunku niewielkiego
przepływu w rzece, ilość odprowadzanych ścieków. W Czyżewie istnieje też problem z funkcjonowaniem
oczyszczalni w okresie bardzo intensywnych opadów deszczu.
Dodatkowym istotnym problemem jest
Oczyszczalnia ”SOKOŁÓW” S.A. Oddział w Czyżewie, która dostarcza poprzez Siennicę do Broku znaczne ładunki
chlorków, sodu i potasu. Zły stan czystości, oraz zanik życia biologicznego na ujściowym odcinku Siennicy
wynika z dopływu bardzo dużej (w stosunku do niewielkiego przepływu w rzece) ilości ścieków z oczyszczalni
w/w zakładów mięsnych mimo, że jakość i ilość odprowadzanych ścieków nie przekracza wartości określonych
w pozwoleniu wodnoprawnym.
•
W pierwszej kolejności należy rozwiązać problem gospodarki ściekowej poprzez wybudowanie gminnych
oczyszczalni ścieków w gminach, w których jest ich brak. Są to gminy: Kulesze Kościelne, Klukowo i Kobylin
Borzymy. Istnieją tu niewielkie oczyszczalnie szkolne, a w Gminie Klukowo i Nowe Piekuty liczne
oczyszczalnie przyzagrodowe, jednak nie przyjmują one ścieków z zewnątrz, wobec czego problem
rozwiązania gospodarki ściekowej jest tam nadal bardzo aktualny. W 2012 roku gmina Nowe Piekuty
wystąpiła do WIOŚ o wydanie opinii w sprawie uzyskania efektu ekologicznego inwestycji polegającej na
budowie 40 przydomowych oczyszczalni ścieków (sprawa w toku).
Podstawowym działaniem w zakresie ochrony wód w powiecie wysokomazowieckim jest kontrola nad
prawidłowym działaniem oczyszczalni ścieków i rozbudowa sieci kanalizacyjnej. W związku z niewielkim
stopniem skanalizowania powiatu istotną sprawą jest budowa szczelnych, wybieralnych zbiorników z
zapewnieniem kontrolowanego wywozu ścieków dla mieszkańców i obiektów nie objętych zbiorowym
20
WIOŚ Białystok
2011 roku
systemem oczyszczania ścieków. Pożądanym działaniem gmin byłoby opracowanie pełnej ewidencji
zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków w poszczególnych gminach oraz
wdrożenie harmonogramu wywozu nieczystości płynnych łącznie z opracowaniem i wdrożeniem systemu kar
za niedotrzymanie harmonogramu wywozu.
Na terenie powiatu wysokomazowieckiego znajduje się znaczna ilość gospodarstw rolnych o
skoncentrowanej produkcji zwierzęcej, które produkują znaczne ilości gnojowicy. Nawóz ten niewłaściwie
przechowywany i wykorzystywany stanowi potencjalne zagrożenie dla wód powierzchniowych
i podziemnych. Znaczna część powiatu została wyznaczona przez RZGW Warszawa w 2012 roku jako Obszar
Szczególnie Narażony na eutrofizację ze źródeł rolniczych tzw. OSN. Będzie on objęty przygotowywanym
obecnie szczególnym programem ochronnym.
Celem nadrzędnym wszystkich działań , wynikającym z transpozycji prawa wspólnoty europejskiej
do prawodawstwa polskiego, jest osiągnięcie do 2015 roku dobrego stanu wód w Polsce.
1.4
Wody podziemne
Wody podziemne są głównym źródłem zaopatrzenia powiatu wysokomazowieckiego
w wodę do celów
komunalnych i przemysłowych. W 2010 roku, w powiecie wysokomazowieckim, pobrano na potrzeby
3
gospodarki narodowej i ludności 4 839,6 dam wody (GUS, 2010 – brak danych za rok 2011) i pobór ma
tendencję wzrostową. Z powyższej ogólnej ilości - 2 934,2 dam3 (ok. 61%) przypada na eksploatację sieci
wodociągowej, a 1 741 dam3 (39%) zużywa przemysł (dane GUS z roku 2010).
Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności w ciągu roku – dane GUS
2005
PODLASKIE - ogółem
4310,3
80605,6
2006
2007
2008
2009
2010
4203,2
4309,0
4567,9
4605,9
4839,6
78 855,2
78 985,9
79911,9
81 434,5
79 366,6
Monitoring wód podziemnych
Wydzielenie Jednolitych Części Wód Podziemnych (JCWPd) i przeprowadzenie wstępnej oceny ich stanu zostało
dokonane w 2004 roku przez Państwowy Instytut Geologiczny (PIG), po konsultacji z RZGW, GIOŚ i Biurem
Gospodarki
Wodnej.
Geologiczny
na
Państwowy
zlecenie
Instytut
GIOŚ
prowadzi
monitoring jakości wód podziemnych w sieci
piezometrów
wyznaczonych
we
wszystkich
JCWPd. W 2009 roku badania prowadzone były
w JCWPd zagrożonych nieosiągnięciem dobrego
stanu
21
wód
do
2015
roku.
Na
terenie
WIOŚ Białystok
2011 roku
województwa podlaskiego, nie wydzielono JCWPd zagrożonych nieosiągnięciem dobrego stanu ilościowego
wód podziemnych do 2015 roku. W 2010 roku PIG przeprowadził badania stanu chemicznego w ramach
monitoringu diagnostycznego w pozostałych JCWPd. Monitoring diagnostyczny wód podziemnych na terenie
powiatu wysokomazowieckiego zrealizowany został w dwóch punktach pomiarowo-kontrolnych: punkt nr
1681 leżący w Wysokiem Mazowieckiem w granicach JCWPd nr 54 oraz punkt nr 1882 w Kobylinie Kuleszkach
(JCWPd – 55). Ocenę stanu chemicznego wody oparto na Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 lipca
2008r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz.U. Nr 143 poz. 896). Wyniki
przeprowadzonych badań w obu punktach wskazują na III klasę czystości klasyfikując tym samym wody do
dobrego stanu chemicznego. Większość wskaźników mieściła się w I i II klasie czystości. Do klasy III
kwalifikowały się tylko stężenia wodorowęglanów i żelaza, zaliczanych do naturalnych wskaźników twardości
wody.
W 2011 roku PIG prowadził badania wód podziemnych tylko w punktach z obszaru 47 JCWPd, uznanych za
zagrożone niespełnieniem określonych dla nich celów środowiskowych. Punkty takie na terenie woj.
podlaskiego nie występują.
2. Powietrze
2.1
Presje - Emisja zanieczyszczeń do powietrza
Powiat
wysokomazowiecki
charakteryzuje
się
stosunkowo
niewielkim
poziomem
emisji
zanieczyszczeń do powietrza. Ewidencja GUS obejmuje 19 kotłowni i 10,2 km sieci cieplnej przesyłowej oraz
12,3 km połączeń prowadzących do
budynków
i
innych
obiektów
(GUS,2010).
Według danych GUS największa ilość
zanieczyszczeń gazowych przypada
na dział wytwarzania i zaopatrywania
w energię elektryczną, gaz i wodę.
Emisja zanieczyszczeń gazowych z
zakładów szczególnie uciążliwych w
powiecie wysokomazowieckim wg
GUS wyniosła w 2010 roku 58 735
ton (w 2009r.
stanowi 3,6 % emisji gazowej w woj. podlaskim.
Największy udział w emisji zanieczyszczeń gazowych miał dwutlenek węgla.
22
61 418 ton), co
WIOŚ Białystok
2011 roku
Emisja zanieczyszczeń gazowych do powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych w 2010roku [Mg/rok] – dane GUS
Jednostka
terytorialna
ogółem (bez
dwutlenku węgla)
dwutlenek siarki
tlenki azotu
tlenek węgla
dwutlenek węgla
359
115
80
164
58 376
9 229
3 304
3 150
2 408
1 607 331
Powiat
wysokomazowiecki
PODLASKIE
Emisja zanieczyszczeń pyłowych do powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych w 2010r. [Mg/rok] – dane GUS
Powiat
wysokomazowiecki
PODLASKIE
ogółem
w tym ze spalania paliw
węglowo-grafitowe, sadza
48,0
48,0
0
1 096
819,0
15
Znacznie
niższa
była
emisja
zanieczyszczeń pyłowych z zakładów
szczególnie uciążliwych
i wyniosła w
2010r. 48 ton (w 2009 roku 58 tony, w
2008 – 104 tony), w tym 100%
pochodziło
ze
spalania
paliw
(GUS,2010). Emisja pyłowa z większości
kotłowni komunalnych i zakładowych
jest skutecznie redukowana w urządzeniach odpylających. W 2010 roku 343 ton zanieczyszczeń pyłowych było
zatrzymanych lub zneutralizowanych w urządzeniach do redukcji (GUS,2010).
Wielkość emisji zanieczyszczeń z zakładów w powiecie wysokomazowieckim (dane: baza opłat Urzędu
Marszałkowskiego).
Emisja zanieczyszczeń w 2011r. [Mg/rok]
Nazwa zakładu
SO2
NO2
CO
CO2
pył
benzo(a)piren
Przed.Robót Drogowo-Mostowych
„TRAKT” w Wys. Mazowieckiem
0,475
1,223861
6,56104
0
0,0065
0
SOKOŁÓW S.A. Zaklady Mięsne
FARM FOOD w Czyżewie
0,065
4,582428909
26,11939856
4755,79882
0,0553
0,000000018
Zakłady Mięsne NETTER w Czyżewie
(kotłownia i wędzarnia)
0,381
0,55617
3,344248
174,247
0,1901
0
0
0,0065
0,428
0
0
0
1,328
0,14989
6,74205
299,78
1,43
0,00209846
0,285
0,066
2,97
132,0
0,5
0,000924
138,814
90,06885263
74,51204364
66702,09
39,8
0,00847832
0
0
0
0
0
0
141,349
96,65370254
120,6767802
72063,9158
41,982
0,011500798
Centrum Mięsne MAKTON S.A.
Oddział w Ciechanowcu
Zespół Szkół Rolniczych w Sokołach
Piekarnia K. Śliwowski
w Wysokiem Mazowieckiem
Spółdzielnia Mleczarska MLEKOVITA
w Wys. Mazowieckiem
Zakład Wodociągów Kanalizacji
i Energetyki Cieplnej w Wys.
Mazowieckiem
Suma
23
WIOŚ Białystok
2011 roku
Na terenie powiatu wysokomazowieckiego, podobnie jak na większości obszaru województwa podlaskiego,
dominują niewielkie źródła emisji zanieczyszczeń powietrza. Są to głównie kotłownie grzewcze i przemysłowe
emitujące do powietrza zanieczyszczenia powstające w wyniku spalania węgla, gazu ziemnego i paliw płynnych.
Występują tu również źródła technologiczne.
Największe źródła emisji (kotłownie i źródła technologiczne ) na terenie miasta Wysokie Mazowieckie
znajdują się w:
Spółdzielni Mleczarskiej „MLEKOVITA” w Wysokiem Mazowieckiem – kotłownia węglowa, kotłownia
gazowa i nagrzewnica gazowa instalacji proszkowni mleka,
- Zakładzie Wodociągów, Kanalizacji i Energetyki Cieplnej w Wysokiem Mazowieckiem – 2 kotłownie zasilane
gazem ziemnym;
kotłowni Szpitala Ogólnego w Wysokiem Mazowieckiem.
Poza miastem Wysokie Mazowieckie, większe źródła emisji zanieczyszczeń, powstające w procesach
energetycznego spalania paliw, znajdują się w Czyżewie – „SOKOŁÓW” S. A. Oddział Zakłady Mięsne „Farm
Food” w Czyżewie (kotłownia olejowa) i Zakładach Mięsnych „NETTER” w Czyżewie (kotłownia węglowa).
Pozostałe obiekty emitujące zanieczyszczenia z procesów spalania paliw, występujące na terenie
powiatu, są niewielkimi kotłowniami o sumarycznej mocy 200 - 1500 kW, pracującymi na potrzeby grzewcze
osiedli mieszkaniowych, szkół, urzędów i innych instytucji, opalanymi węglem kamiennym, olejem opałowym i
gazem ziemnym.
Na terenie powiatu zlokalizowane są również obiekty emitujące zanieczyszczenia z procesów
technologicznych. Źródłami tego typu, o największym znaczeniu, są:
- linia do produkcji granulatu drzewnego w EMG Sp. z o.o. w Szepietowie (emitująca do powietrza pył drzewny i
produkty zgazowywania i spalania drewna),
- instalacja do produkcji mas asfaltowych w Wytwórni Mas Bitumicznych w Szepietowie należąca do
Przedsiębiorstwa Robót Drogowo-Mostowych „TRAKT” Sp. z o.o. w Wysokiem Mazowieckiem emitujące do
powietrza zanieczyszczenia pyłowe (pył zawierający krzemionkę) i gazowe (CO, NOx , węglowodory) powstające
w procesie produkcji mas asfaltowych do budowy dróg.
Źródła technologiczne występują również, obok źródeł energetycznych, w zakładach branży
przetwórstwa mięsnego (zespoły komór wędzarniczych, zasilane dymem wytwarzanych z wiórków z drewna
liściastego):
– Sokołów S.A. w Czyżewie,
- Zakłady Mięsne „NETTER” w Czyżewie,
- Centrum Mięsne MAKTON S.A. Oddział w Ciechanowcu.
Na terenie powiatu znajdują się również niewielkie zakłady emitujące zanieczyszczenia wyłącznie z
procesów technologicznych (lakiernie i warsztaty samochodowe, stolarnie, „DIKPAK” S.C. w Szepietowie). Są to
obiekty o niewielkim zasięgu oddziaływania.
2.2.
Stan - Monitoring imisji (na podstawie „Oceny poziomów substancji w powietrzu i
klasyfikacji stref woj. podlaskiego w 2011r.)
W 2011r. na terenie powiatu wysokomazowieckiego nie wykonywano pomiarów imisji
zanieczyszczeń powietrza.
Zgodnie z kryteriami wyznaczonymi ze względu na ochronę zdrowia ludzi przeprowadzono za rok
2011 ocenę jakości powietrza w Wysokiem Mazowieckiem, należącym do strefy podlaskiej*.
* w założeniach do projektu ustawy o zmianie ustawy – prawo ochrony środowiska oraz niektórych
innych ustaw (przygotowywanych w związku z planowaną transpozycją do prawa polskiego, Dyrektywy
2008/50/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 maja 2008r. w sprawie jakości powietrza i czystszego
powietrza dla Europy) przyjmuje się, że od stycznia 2011r. dla wszystkich zanieczyszczeń uwzględnianych w
ocenach jakości powietrza będzie obowiązywał nowy podział kraju na strefy. Ocena za rok 2011 wykonana
została więc w nowym układzie stref, w którym strefę stanowią:
- aglomeracja o liczbie mieszkańców powyżej 250 tys.,
- miasto (nie będące aglomeracją) o liczbie mieszkańców powyżej 100tys.,
24
WIOŚ Białystok
2011 roku
- pozostały obszar województwa, nie wchodzący w skład aglomeracji i miast powyżej 100tys.
mieszkańców do którego należy miasto Wysokie Mazowieckie.
Wykaz istniejących powiatów oraz strefy utworzone na potrzeby oceny jakości powietrza na terenie
województwa podlaskiego.
Nazwa strefy
Kod strefy
Nazwy powiatów, z których składa się strefa
strefa podlaska
PL2002
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
powiat białostocki
powiat grajewski
powiat łomżyński
powiat kolneński
powiat zambrowski
powiat wysokomazowiecki
powiat augustowski
powiat suwalski
powiat sejneński
powiat moniecki
powiat sokólski
powiat hajnowski
powiat bielski
powiat siemiatycki
powiat miasta Łomża
powiat miasta Suwałki
aglomeracja podlaska
PL2001
1.
powiat miasta Białystok
Ocenę jakości powietrza i klasyfikację stref za 2011r. wykonano na podstawie wyników pomiarów
otrzymanych z 6 stacjonarnych stacji pomiarowych: w aglomeracji białostockiej (2 stacje tła miejskiego i 1 stacja
podmiejska), w Łomży (1 stacja tła miejskiego), w Suwałkach (1 stacja tła miejskiego) oraz 1 stacja tła
wiejskiego, zlokalizowana w Borsukowiźnie, do oceny narażenia ekosystemów (reprezentatywna dla
województwa). Badania zanieczyszczenia powietrza uzupełniono o obiektywne metody szacowania emisji. W
klasyfikacji strefy za 2011r. uwzględniono również wyniki wykonanych w latach wcześniejszych pomiarów
wskaźnikowych (metoda pasywna).
W roku 2011 dla strefy podlaskiej ( w której położone jest miasto Wysokie Mazowieckie) – kryterium
ochrona zdrowia - przyjęto dla:
•
zanieczyszczeń (SO2, NO2 , benzenu, tlenku węgla i ołowiu) najwyższą klasę wynikową A, gdzie
wielkości mierzonych zanieczyszczeń powietrza nie przekraczają dopuszczalnych wartości,
•
zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM 10 – najniższą klasę wynikową C, gdzie wielkości
mierzonego zanieczyszczenia powietrza przekraczają dopuszczalne wartości: obszarem przekroczeń
jest miasto Łomża,
•
zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM 2,5 – najniższą klasę wynikową C, gdzie wielkości
mierzonego zanieczyszczenia powietrza przekraczają dopuszczalne wartości powiększone o margines
tolerancji dla 2011r. obszarem przekroczeń jest miasto Łomża,
25
WIOŚ Białystok
2011 roku
zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM 2,5 – najniższą klasę wynikową C, gdzie wielkości
•
mierzonego
zanieczyszczenia
powietrza
przekraczają
poziom
docelowy
dla
2011r.
obszarem przekroczeń jest miasto Łomża,
Klasyfikacja stref z uwzględnieniem poziomów dopuszczalnych oraz docelowych określonych dla zanieczyszczeń powietrza – ochrona
zdrowia.
Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych substancji w strefie
Nazwa strefy
Strefa
SO2
NO2
PM 10
PM 2,51/
PM 2,5 2/
CO
Benzen
Pb
A
A
C*
C*
C*
A
A
A
podlaska
* obszar przekroczeń: miasto Łomża
1/
przekroczenie poziomu dopuszczalnego + margines tolerancji,
2/
przekroczenie poziomu docelowego
Pełne informacje dot. klasyfikacji stref zawiera „Ocena poziomów substancji i klasyfikacja stref woj .podlaskiego w 2011r.” dostępna na :
www.wios.bialystok.pl.
2.3.
Przeciwdziałania - Działalność kontrolna
Kontrolowane przez Delegaturę WIOŚ obiekty charakteryzują się różnym stopniem oddziaływania na
środowisko. W przypadku kotłowni przeważają głównie obiekty o niewielkiej mocy.
Kontrolowane przez Delegaturę WIOŚ obiekty charakteryzują się różnym stopniem oddziaływania na
środowisko. W przypadku kotłowni przeważają głównie obiekty o niewielkiej mocy.
Delegatura w Łomży Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Białymstoku w 2011 roku
przeprowadziła kontrole w zakresie przestrzegania norm ochrony powietrza w następujących zakładach:
KRASBUD Krasowski Sp.J. 18-220 Czyżew, ul. Zarzecze 8A,
Mechanika Pojazdowa Blacharstwo-Lakiernictwo, Handel-Usługi Marek Zbigniew Żochowski, ul. Lipowa 3,
18-210 Szepietowo
Mazowieckie Zakłady Graficzne S.C. Jarosław Zaczek, Andrzej Fiłończuk, Bogusław Kozakiewicz 18-200
Wysokie Mazowieckie, ul. Ludowa 89
KRASBUD Krasowski Sp.J.
Firma „KRASBUD” Krasowski Sp. J. w Czyżewie prowadzi działalność w zakresie produkcji i handlu
styropianem budowlanym. Produkcja styropianu odbywa się w oparciu o urządzenia f-my: Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „Elektromechanika” Eksport-Import Stanisław Bieńkowski w Koniecpolu.
W skład linii technologicznej wchodzą:
- spieniarka granulek wraz z suszarnią fluidalną
3
- silosy (6 szt. x 140 m ) na spienione wstępnie granulki
- forma o wymiarach 1,0 x 1,2 x 4 m
- magazyn bloków (w 2011 roku dobudowano wiatę o pow. ok. 300 m2)
- potokowa linia cięcia
26
WIOŚ Białystok
2011 roku
- frezarka potokowa
- pakowaczka
W zakładzie wytwarzane są płyty styropianowe budowlane w 6 asortymentach, o różnej gęstości. Linia
wykorzystywana była w 2011 roku na poziomie 60% wydajności nominalnej. Zanieczyszczenia z procesów
technologicznych (głównie styren, etylobenzen i pentan) odprowadzane są wyrzutniami dachowymi z
poszczególnych urządzeń. Na potrzeby produkcyjne eksploatowany jest kocioł parowy BUDERUS o wydajności
1250 kg pary/godz. (ok. 0,7 MW), zasilany olejem opałowym lekkim. Dla kontrolowanej jednostki nie jest
wymagane posiadanie pozwolenia na wprowadzanie zanieczyszczeń do powietrza.
Mazowieckie Zakłady Graficzne S.C. Wysokie Mazowieckie
Jednostka prowadzi działalność w zakresie poligrafii. Działalność prowadzona jest w obiekcie przy ul.
Ludowej 89 w Wysokiem Mazowieckiem. W zakładzie wykorzystywane do produkcji są: maszyny drukarskie
offsetowe: Rolland Practica f-my Rolland – Niemcy (2 szt.), Shinohara 75VHC+CP prod. Japońskiej (2szt.),
maszyna do druku etykiet samoprzylepnych EFI Jetrion 4830 UV, maszyna fleksograficzna OZPRESS oraz inne
maszyny pomocnicze (krajarki, maszyny sztancujące, linie zbierające, szyjace i.in.). W procesie produkcyjnym
stosowane są farby offsetowe olejowe, alkohol izopropylowy i farby fleksograficzne wodne.
Lotne związki organiczne uwalniane w procesie produkcyjnym odprowadzane są za pośrednictwem
urządzeń wentylacyjnych. Energia cieplna wykorzystywana do ogrzewania hali produkcyjnej i pomieszczeń
socjalno biurowych oraz wytwarzania ciepłej wody, wytwarzana jest w kotle VAILLANT typu VK-1054/9 o mocy
105 kW, zasilanym gazem ziemnym.
Źródła emisji zanieczyszczeń powietrza występujące w kontrolowanym zakładzie nie wymagają
pozwoleń na wprowadzanie zanieczyszczeń do powietrza.
Mechanika Pojazdowa Blacharstwo-Lakiernictwo, Handel-Usługi Marek Zbigniew Żochowski Szepietowo
Głównymi źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza w zakładzie są procesy lakiernicze związane z naprawą
pojazdów samochodowych. W latach ubiegłych na terenie zakładu wybudowana została kabina lakiernicza.
Dotychczas nie zostały uregulowane sprawy formalne dotyczące jej budowy. Inwestycja została wstrzymana
postanowieniem Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Wysokiem Mazowieckiem z dnia
18.05.2010 znak: SIO.7355-04/10 w związku z prowadzeniem budowy kabiny lakierniczej bez wymaganego
pozwolenia. W 2011 roku toczyło się postępowanie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w
Białymstoku w związku ze skargą kontrolowanego podmiotu na decyzję Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora
Nadzoru Budowlanego w Białymstoku utrzymująca w mocy postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru
Budowlanego w Wysokiem Mazowieckiem ustalającą opłatę za legalizację samowolnie wybudowanego
obiektu. Kabina zostanie oddana do użytku po uregulowaniu stanu formalno-prawnego.
27
WIOŚ Białystok
2011 roku
Pozostałe obiekty emitujące zanieczyszczenia do powietrza nie były kontrolowane w 2011 roku. Największe z
nich oceniane były na podstawie wyników pomiarów emisji, do prowadzenia których są obowiązane. Są to:
Spółdzielnia Mleczarska „MLEKOVITA” w Wysokiem Mazowieckiem
Na terenie Spółdzielni Mleczarskiej „MLEKOVITA” w Wysokiem Mazowieckiem zlokalizowana jest
kotłownia zasilana węglem kamiennym, kotłownia gazowa, instalacji proszkowni mleka z nagrzewnicą gazową.
Kotłownia węglowa wyposażona jest w cztery zmodernizowane kotły parowe typu OR-10 (o łącznej
wydajności eksploatacyjnej 46,0 Mg pary/godz. W kotłach spalany jest miał węglowy. Kotły wyposażone są w
II-stopniowe układy odpylania spalin, w skład którego wchodzą odpylacze przelotowe typu MOS-8 i cyklony
bateryjne typu CE/S-4x800. Urządzenia zapewniają dotrzymanie standardów emisyjnych pyłu. W SM
„Mlekovita” eksploatowana jest również kotłownia gazowa, wyposażona obecnie w dwa kotły parowe
VITOMAX 200 o mocy 10,48 MW, zasilane gazem ziemnym GZ-50. Kotły gazowe pracują przemiennie z kotłami
węglowymi. Gazem ziemnym zasilana jest również nagrzewnica gazowa współpracująca z liniami proszkowni
mleka. Wyposażona jest ona w palnik o mocy 1,3 MW.
Linia proszkowni mleka, emitująca niewielkie ilości pyłu (proszek mleczny lub serwatkowy) zaliczana
jest do źródeł technologicznych. Wyposażona jest w wysokowydajny system odpylania, w skład którego
wchodzą filtry workowe, pulsacyjne o skuteczności odpylania powyżej 99 %.
W 2011 roku Delegatura WIOŚ w Łomży nie prowadziła pomiarów w SM „Mlekovita” w Wysokiem
Mazowieckiem. Spółdzielnia, zgodnie z posiadanym pozwoleniem zintegrowanym, jest zobowiązana do 2krotnych w ciągu roku pomiarów emisji zanieczyszczeń emitowanych do powietrza dla źródeł energetycznych i
1-krotnego pomiaru w ciągu roku dla proszkowni mleka. Pomiary przeprowadzone w 2010 roku na zlecenie
zakładu przez certyfikowaną firmę zewnętrzną, zgodne z obowiązującymi metodykami referencyjnymi, nie
wykazały przekroczeń dopuszczalnych wartości, zarówno dla źródeł energetycznych jak i technologicznych.
„SOKOŁÓW” S.A. Oddział w Czyżewie
Na terenie „SOKOŁÓW” S.A. Oddział Zakłady Mięsne „FARM FOOD” w Czyżewie zlokalizowanych jest
szereg źródeł energetycznych i technologicznych. Są to:
▪ kotłownia grzewczo-technologiczna - wyposażona w 3 kotły parowe typu HD0101-12 CONDOR-KESSEL
niemieckiej firmy STANDARD-KESSEL o wydajności pary 6 tp/godz., zasilane gazem ziemnym lub olejem
opałowym
▪ komory piekarnicze - 4 komory piekarnicze 3-wózkowe typu REX-POL o mocy 0,1 kW każda. Komory zasilane
są gazem ziemnym GZ-50. Wykorzystywane są do pieczenia mięs.
▪ zespół komór wędzarniczo-parzelniczych.
Do obróbki termicznej kiełbas i wyrobów blokowych stosowane są komory wędzarniczo-parzelnicze:
- 5 szt. komór 8-wózkowych f-my WEMAG
- 1 szt. komór 8-wózkowych f-my MAURER
28
WIOŚ Białystok
2011 roku
Do obróbki termicznej parówek stosowane są komory wędzarniczo-parzelnicze:
- 1 szt. komora 8-wózkowa f-my ATMO-FOODCO
- 2 szt. komór 6-wózkowych f-my ATMO-FOODCO
- 3 szt. komór 8-wózkowych f-my MAURER
Komory zasilane są dymem, wytworzonym w indywidualnych dymogeneratorach, ze zrębków drewna
liściastego. Komory WEMAG wyposażone są w myjki wodne o skuteczności usuwania zanieczyszczeń stałych i
gazowych rozpuszczalnych w wodzie 65-75 %. Komory FOODCO wyposażone są w myjki wodne o skuteczności
usuwania zanieczyszczeń stałych i gazowych rozpuszczalnych w wodzie 70-90%.
▪ Instalacje pomocnicze - kocioł do spalania biogazu o mocy cieplnej 0,866 MW, wykorzystujący ciepło ze
spalania biogazu do podgrzewania komory fermentacyjnej i pomieszczenia oczyszczalni w sezonie grzewczym.
Jako paliwo stosowany jest biogaz wytwarzany w procesach beztlenowych
zachodzących w komorze
fermentacyjnej.
W 2011 roku WIOŚ Białystok Delegatura w Łomży prowadziła pomiary emisji zanieczyszczeń ze źródeł
energetycznych i technologicznych na zlecenie zakładu. Nie stwierdzono przekroczeń wartości dopuszczalnych.
Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych „TRAKT” Sp. z o.o. w Wysokiem Mazowieckiem
W PRDM „TRAKT” Sp. z o.o. w Wysokiem Mazowieckiem eksploatuje instalację do produkcji mas
bitumicznych, o wydajności 80 Mg/godz., f-my AMMANN w Wytwórni Mas Bitumicznych w Szepietowie.
Instalacje te pracują wyłącznie w okresie dodatnich temperatur powietrza. W 2011 roku WIOŚ Białystok
Delegatura w Łomży nie prowadził pomiarów emisji. Kontrola przewidziana jest na II kwartał 2012 roku.
Pomiary, do których zakład jest zobowiązany w pozwoleniu na emisję, wykonane przez firmę zewnętrzną w
2011 roku, nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych wartości emisji zanieczyszczeń do powietrza.
Zakłady emitujące zanieczyszczenia do powietrza znacznie różnią się wielkością i stopniem
oddziaływania na środowisko. Część z nich ogranicza oddziaływanie na środowisko poprzez stosowanie
urządzeń odpylających: SM „MLEKOVITA”, WMB w Szepietowie, EMG Sp. z o.o. w Szepietowie. W innych
spalane jest paliwo w mniejszym stopniu wpływające na środowisko: gaz ziemny lub olej opałowy (kotłownie
należące do ZWKiEC w Wys. Maz., kotłownia Szpitala Ogólnego w Wys. Maz., kotłownia „SOKOŁÓW S.A.”
Oddział w Czyżewie, oraz SM „Mlekovita”, a także niewielkie kotłownie gazowe i olejowe szkół i innych
instytucji). Pozostałe niewielkie obiekty (w tym kotłownie i paleniska indywidualnej zabudowy mieszkalnej),
opalane głównie węglem kamiennym i drewnem, nie są wyposażone w urządzenia ochrony atmosfery.
29
WIOŚ Białystok
2011 roku
3. Gospodarka odpadami
3.1
Presje – Ilość wytwarzanych odpadów
Odpady przemysłowe
W powiecie wysokomazowieckim sektor przemysłowy zdominowany jest głównie przez przetwórstwo rolnospożywcze, z przewagą przemysłu mleczarskiego i mięsnego. Struktura powstających odpadów przemysłowych
ze względu na ich pochodzenie przedstawia się następująco:
•
odpady z rolnictwa, sadownictwa, hodowli, leśnictwa oraz przetwórstwa żywności,
•
odpady produkcyjne przemysłu mleczarskiego,
•
odpady nieorganiczne z procesów termicznych,
•
odpady z zakładowych oczyszczalni ścieków,
•
odpady z urządzeń do likwidacji i neutralizacji odpadów oraz oczyszczania ścieków i gospodarki
wodnej,
•
odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz drogowych.
Według danych uzyskanych z Głównego Urzędu Statystycznego ilość odpadów przemysłowych wytworzonych i
nagromadzonych w powiecie wysokomazowieckim w 2010r. wyniosła ok. 18 tys. ton i stanowiła tylko około 3%
ogólnej ilości odpadów wytworzonych i nagromadzonych w województwie podlaskim (brak danych GUS dla
roku 2011).
Odpady przemysłowe. Odpady wytworzone i nagromadzone (z wyłączeniem odpadów komunalnych- dane:
GUS).
Ogółem [tys.t]
2005
Czyżew-Osada (2)
Klukowo (2)
pow. wysokomazowiecki
2006
2007
2008
2010
2009
19,2
14,6
16,9
18,5
16,4
18,3
2,4
2,1
2,1
1,4
1,3
1,3
0
0
4,0
0
3,9
4,8
21,6
16,7
23,0
19,9
21,6
24,4
927,9
957,4
1 057,2
838,3
737,9
713,5
Korzystnym zjawiskiem jest rosnąca ilość odpadów przemysłowych wytwarzanych w ciągu roku poddawanych
procesom odzysku.
30
WIOŚ Białystok
2011 roku
Udział odpadów poddanych odzyskowi w ilości odpadów wytworzonych (z wyłączeniem odpadów komunalnych)
w ciągu roku- dane: GUS.
Udział procentowy (%)
2005
pow. wysokomazowiecki
2006
97,7
2007
100
2008
78,6
2009
93,5
2010
94,4
95,5
Odpady komunalne
W związku ze specyfiką analizowanego terenu, tj. terenu o charakterze rolniczym, bez uciążliwego dla
środowiska przemysłu, w powiecie powstają głównie odpady komunalne. Głównymi źródłami wytwarzania
odpadów komunalnych są gospodarstwa domowe oraz obiekty handlowo- usługowe, szkoły, przedszkola,
obiekty turystyczne i targowiska. W przypadku odpadów komunalnych bardzo trudne jest prowadzenie
monitorowania powstającej ilości, zwłaszcza na składowiskach nie prowadzących ewidencji dowożonych
odpadów. Nieznana jest też ilość odpadów trafiających na nielegalne wysypiska. Tabela poniżej przedstawia
ilość
zebranych
zmieszanych
odpadów
komunalnych
w
poszczególnych
gminach
powiatu
wysokomazowieckiego na tle województwa podlaskiego w latach 2007-2010 wg danych GUS. Największa ilość
odpadów pochodzi z miasta Wysokie Mazowieckie, chociaż w 2010 roku zanotowano znaczne jej zmniejszenie,
w stosunku do lat 2006-2007.
Odpady komunalne zmieszane zebrane w latach 2007-2010 (dane GUS).
Ogółem [Mg]
2007
2008
2009
2010
Wysokie Mazowieckie - miasto(1)
4 629,88
2 313,04
2 429,59
2 496,97
Ciechanowiec - miasto i gmina(3)
925,13
1 747,35
1 711,25
1 713,1
Ciechanowiec - miasto (4)
670,49
871,41
851,62
852,13
Ciechanowiec - obszar wiejski(5)
254,64
875,94
859,63
860,97
Czyżew-Osada - gmina(2)
545,00
578,00
599,00
881,35
Klukowo (2)
132,45
152,00
150,00
154,3
Kobylin-Borzymy (2)
257,52
178,61
252,12
241,42
196,97
105,86
100,15
171,7
Nowe Piekuty (2)
219,55
208,53
235,72
251,27
Sokoły (2)
431,28
418,91
402,29
373,19
Szepietowo (2)
797,30
634,50
552,5
761,8
Szepietowo – miasto (4)
-
-
-
470,0
Szepietowo – obszar wiejski (5)
-
-
-
291,8
357,48
202,53
207,82
273,25
8 492,56
6 539,33
6 640,44
7 318,35
254 774,01
235 946,09
235 887,60
232 576,08
31
WIOŚ Białystok
2011 roku
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego ilość zmieszanych odpadów komunalnych z powiatu
wysokomazowieckiego stanowi 3,1% ogólnej ilości odpadów wytworzonych w województwie podlaskim.
Pomimo trwającego od kilku lat upowszechniania systemów segregacji i selektywnej zbiórki odpadów
obejmującej papier i tekturę, szkło, tworzywa sztuczne, metale, tekstylia i odpady wielkogabarytowe, w
dalszym ciągu podstawowym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych jest ich łączne deponowanie
na składowiskach. W 2012 roku, po zamknięciu składowisk niedostosowanych do wymagań dyrektywy
1999/31/WE w sprawie składowania odpadów, odpady komunalne z terenu powiatu przekazywane będą do
Zakładu Przetwarzania i Unieszkodliwiania Odpadów w Czerwonym Borze (będącego w trakcie budowy).
3.2
Stan – Składowiska odpadów
Zgodnie z załącznikiem XII Traktatu Akcesyjnego o przystąpieniu Polski do UE, okres przejściowy na
dostosowanie składowisk przyjmujących odpady komunalne do wymogów dyrektywy 1999/31/WE w
sprawie składowania odpadów obowiązywał do 1 stycznia 2012r. Począwszy od tej daty istnienie składowisk
niedostosowanych w pełni do wymagań wynikających z przepisów ochrony środowiska jest niezgodne
zarówno z przepisami prawa krajowego jak i wspólnotowego.
Na terenie powiatu wysokomazowieckiego zlokalizowanych jest 7 gminnych składowisk odpadów
komunalnych:
- 3 składowiska przeznaczone do zamknięcia do końca czerwca 2012r. zgodnie z ww. dyrektywą (SOK W
Gołaszach Puszczy, SOK w Dąbrówce Kościelnej i SOK w Czarnowie Bikach),
- 2 składowiska zamknięte w 2010 roku, będące w trakcie rekultywacji: składowisko w Nowodworach dla gminy
Ciechanowiec oraz składowisko w Noskach Śnietnych dla gminy Sokołów. Składowiska te posiadają decyzję na
czasowe magazynowanie odpadów komunalnych na wydzielonym terenie na składowisku do czasu
wywiezienia, celem unieszkodliwienia poprzez składowanie na składowisku docelowym,
- 2 składowiska zostały zamknięte z końcem 2009 roku i zrekultywowane: składowisko w Żabińcu dla gminy
Klukowo (rekultywacja zakończona w dn. 15.11.2010r.) oraz składowisko w Czyżewie Siedliskach dla gminy
Czyżew (Delegatura WIOŚ w Łomży została poinformowana pismem o zakończeniu prowadzenia prac
rekultywacyjnych z dn. 30.11.2011r.).
Gmina Kobylin Borzymy nie posiada własnego składowiska odpadów komunalnych, które spełniałoby warunki
ochrony środowiska. Do 2000r. mieszkańcy gminy korzystali z gminnego składowiska odpadów we wsi
Kropiewnica Racibory o powierzchni 0,6 ha, które nie posiadało jakichkolwiek zabezpieczeń ograniczających
jego wpływ na środowisko. Z końcem 2000 roku zaprzestano jego eksploatacji. W związku z tym w roku 2000
gmina wydała zezwolenie dla trzech firm na odbiór odpadów komunalnych z posesji. Dwie z nich pozawierały
umowy indywidualne na świadczenie tych usług. Są to : Przedsiębiorstwo Usługowo-Asenizacyjne „ASTWA” Sp.
z o.o. w Białymstoku i Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe „MPO” Sp. z o.o. w Białymstoku. Firmy te
odbierają odpady komunalne z terenu gminy i składują je poza terenem gminy, na własnych składowiskach
odpadów.
32
WIOŚ Białystok
3.3
2011 roku
Stan – Odpady niebezpieczne
W roku 2011 WIOŚ nie zbierał danych na temat wytwarzania i zagospodarowywania odpadów niebezpiecznych
w województwie podlaskim. Dane w zakresie odpadów, w tym niebezpiecznych, zbiera, zgodnie z
kompetencjami, Marszałek Województwa Podlaskiego.
W 2010 roku w bazie WSO (Wojewódzki System Odpadowy) zgromadzono informacje o 89 wytwórcach
odpadów niebezpiecznych z terenu powiatu wysokomazowieckiego (dane za 2011r. do czasu przygotowania tej
informacji w WSO były niepełne). Do największych wytwórców odpadów niebezpiecznych należą:
- SEPARATOR SERVICE Sp. z o. o. w Piasecznie
(odpady z Ciechanowca, Szepietowa i Wysokiego Mazowiecka)
42,4660 Mg,
- Szpital Ogólny w Wysokiem Mazowieckiem
22,6305 Mg,
- „EDMASZ” E. Nowacki Spółka jawna w Wysokiem Mazowieckiem
19,1030 Mg,
- Spółdzielnia Mleczarska „MLEKOVITA” w Wysokiem Mazowieckiem
16,9920 Mg.
Na terenie powiatu wysokomazowieckiego wytworzono w sumie 139,1064 Mg odpadów niebezpiecznych,
zebrano 965,2160 Mg, odzyskano w instalacjach 368,8290 Mg.
Największą grupę odpadów stanowiły:
- odpady powstające w procesie czyszczenia separatorów (mieszanina odpadów z piaskowników i odwadniania
olejów w separatorach),
- odpady medyczne i weterynaryjne,
- materiały konstrukcyjne zawierające azbest.
Proces odzysku w instalacjach dotyczył odpadu: zużyte lub nienadające się do użytkowania pojazdy. Prowadziły
go firmy :
- TOMEX Sp. J. w Ciechanowcu,
- AUTO-HANDEL Skup Złomu W. Kierlewicz, Osipy Lepertowizna.
Zbieranie odpadów z terenu powiatu prowadziło 12 firm. Najwięcej zebrały i przekazały do unieszkodliwienia
bądź odzysku:
- Handel i Usługi A. Wojno, Wojny Pietrasze
442,0 Mg,
- AUTO-HANDEL Skup Złomu W. Kierlewicz, Osipy Lepertowizna
227,4890 Mg,
- TOMEX Sp. J. w Ciechanowcu
141,34 Mg,
- Przedsiębiorstwo Przerobu Złomu i Metali SEGROMET Sp. z o.o.
Oddział Kruszewo Brodowo, Sokoły
118,7970 Mg.
33
WIOŚ Białystok
3.4
2011 roku
Reakcje – Kontrole składowisk odpadów
Delegatura WIOŚ w Łomży skontrolowała w latach 2011 – 2012 następujące składowiska odpadów:
Składowisko odpadów komunalnych w Gołaszach Puszczy (miasto i gmina Wysokie Mazowieckie).
Kontrolę przeprowadzono w dniach 22-23.03.2012r. Składowiskiem zarządza Zakład Wodociągów Kanalizacji i
Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Wysokiem Mazowieckiem. Lokalizacja składowiska: w pobliżu miejscowości
Gołasze Puszcza, w odległości 3km od miejscowości Wysokie Mazowieckie. Teren składowiska jest ogrodzony i
oznakowany. Wjazd na składowisko zabezpieczony jest zamykaną bramą. Składowisko czynne jest w dni
powszednie w godzinach od 8-15.
Według danych zawartych w zbiorczym zestawieniu danych o ilości i rodzajach odpadów oraz sposobach
gospodarowania nimi wykorzystana pojemność składowiska na koniec 2011r. wynosiła 149 452 Mg, przy
planowanej pojemności całkowitej 160 140 Mg.
Stan formalno-prawny w zakresie gospodarki odpadami uregulowany jest następującymi dokumentami:
- Decyzja Starostwa Powiatowego w Wysokiem Mazowieckiem z dn. 20.06.2007r. znak: RA.7623-12/07
zezwalająca na transport i zbieranie odpadów,
- Decyzja Starostwa Powiatowego w Wysokiem Mazowieckiem z dn.09.06.2010r. znak: RA.7648-20/10
zatwierdzająca instrukcję eksploatacji składowiska odpadów,
- Decyzja Starostwa Powiatowego w Wysokiem Mazowieckiem z dn.09.06.2010r. znak: RA. 7648-19/10
zezwalająca na prowadzenie działalności w zakresie unieszkodliwiania odpadów,
- Decyzja Starostwa Powiatowego w Wysokiem Mazowieckiem z dn. 16.08.2010r. znak: RA.7648-32/10r. na
zamknięcie i rekultywację wydzielonej części składowiska (sektory 1 i 4).
Składowisko wyposażone jest w:
- izolację syntetyczną składowiska - stanowi ją geomembrana PEHD o grubości 2mm,
- system drenażu wód odciekowych,
- wagę samochodową najazdową,
- brodzik dezynfekcyjny,
- bezodpływowy, betonowy zbiornik na odcieki,
- repery,
- piezometry do poboru wód podziemnych – 3 szt..
Brak jest instalacji do odprowadzania gazu składowiskowego.
Zarządzający składowiskiem podpisał umowę na wykonanie projektu instalacji odgazowującej w dn.
12.03.2012r. z firmą HYDROS Jacek Sawicki i Joanna Sawicka S.C. w Białymstoku. Projekt ma być wykonany do
dnia 15 kwietnia 2012r. a planowany termin realizacji inwestycji – przed 30 czerwca 2012r.
Ewidencja odpadów:
Ilościowa i jakościowa ewidencja dowożonych odpadów była prowadzona zgodnie z Rozporządzeniem MŚ z dn.
14.02.2006r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz.U. z 2006r. Nr
30, poz.213). Zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów oraz sposobach gospodarowania nimi w
2011r. zostało przesłane do Urzędu Marszałkowskiego w Białymstoku.
Monitoring składowiska:
Monitoring składowiska w Gołaszach Puszczy prowadzony jest w oparciu o badania:
- wielkości opadu atmosferycznego,
- poziomu wód podziemnych oraz ich składu,
- objętości wód odciekowych i ich składu,
- struktury i składu masy składowanych odpadów,
- przebiegu osiadania powierzchni składowiska w oparciu o ustalone repery.
34
WIOŚ Białystok
2011 roku
Wyniki badań przeprowadzonych w 2011r. przedstawiono w tabeli.
Składowisko Odpadów Komunalnych w Osipach Lepertowiźnie – gmina Wysokie Mazowieckie
Piezometr 1
Piezometr 2
Piezometr 3
Stan chemiczny
DOBRY
DOBRY
DOBRY
Klasa czystości
II
III
I
Decydujące wskaźniki
ogólny węgiel organiczny
W badanych piezometrach w latach 2009-2011 stwierdzono dobry stan wód charakterystyczny dla I i II klasy
czystości. Nie stwierdzono podwyższonych wartości metali ciężkich i ogólnego węgla organicznego.
Prowadzone badania nie wykazują zmian parametrów, mogących świadczyć o negatywnym wpływie obiektu na
środowisko.
W wodzie pobranej ze studzienek odciekowych na składowiskach stwierdzono wysokie wartości
przewodnictwa właściwego wskazującego na zawartość jonów mineralnych oraz wysoką wartość ogólnego
węgla organicznego świadczącą o dużej zawartości w wodzie odciekowej związków organicznych. Ze względu
na brak stosownego rozporządzenia dotyczącego oceny wód odciekowych nie przeprowadzono szczegółowej
analizy i oceny tych wód.
Naruszenia i nieprawidłowości:
- składowisko nie zostało dostosowane do określonych wymagań (brak instalacji odgazowującej).
W wyniku kontroli nie zastosowano sankcji w drodze pouczenia, grzywny w drodze mandatu.
Podlaski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska wydał decyzję znak: DIŁ.7023.467.1.2012.JZa z dn.
30.03.2012r. orzekającą wstrzymać od dnia 30.06.2012r. użytkowanie instalacji do składowania odpadów
innych niż niebezpieczne i obojętne w m. Gołasze Puszcza zarządzanej przez ZWKiEC Sp. z o.o. w Wysokiem
Mazowieckiem.
Składowisko odpadów komunalnych w Dąbrówce Kościelnej (miasto i gmina Szepietowo)
Kontrolę składowiska przeprowadzono w dniach 22-26.03.2012r. Właścicielem składowiska odpadów
w Dąbrówce Kościelnej jest miasto Szepietowo, a składowiskiem zarządza Zakład Wodociągów Kanalizacji i
Oczyszczania w Szepietowie. Instalacja usytuowana jest w wyrobisku pożwirowym, składa się z dwóch kwater,
z których jedna jest niewykorzystywana. Czasza składowiska nie jest zabezpieczona geomembraną, posiada
izolację naturalną.
3
Pojemność całkowita składowiska wynosi 24 095 m . Według danych zawartych w zbiorczym
zestawieniu danych o odpadach, ich rodzajach i ilości oraz sposobach gospodarowania nimi, na koniec 2011r.
3
3
wykorzystana pojemność składowiska wynosiła 23 000 m . Do zapełnienia pozostało 1 095 m .
Składowisko jest oznakowane, ogrodzone oraz zabezpieczone bramą. Obiekt funkcjonuje jeden dzień
w tygodniu. Pracownik znajdujący się na składowisku w godzinach otwarcia rejestruje ilość przyjętych
odpadów.
Stan formalno-prawny w zakresie gospodarki odpadami uregulowany jest następującymi dokumentami:
- decyzja Starosty Wysokomazowieckiego z dn. 16.06.2003r. znak: RA.7630-23/03 zatwierdzająca instrukcję
eksploatacji składowiska,
- decyzja Starosty Wysokomazowieckiego z dn.27.10.2009r. znak: RA.7623-54/09 zezwalająca na prowadzenie
działalności w zakresie unieszkodliwiania odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne z okresem ważności do
31.12.2009r.,
- decyzja Starosty Wysokomazowieckiego z dn.29.12.2009 znak: RA.7623-67/09 zmieniająca w decyzji powyżej
termin jej obowiązywania do 31.12.2011r.,
→ decyzja Starosty Wysokomazowieckiego z dn. 29.12.2011r. znak: RA.6233.28.2011r. zmieniająca termin
obowiązywania zezwolenia unieszkodliwiania odpadów do 30.06.2012r.,
→ decyzją Starosty Wysokomazowieckiego RA.6237.2.2012 z dn. 10.05.2012 wyrażająca zgodę na zamknięcie
składowiska odpadów (termin przyjmowania odpadów na składowisko 30 czerwiec 2012r.).
Gmina Szepietowo podpisała umowy na określenie technicznego sposobu zamknięcia składowiska
odpadów z firmą HYDROS S.C. w Białymstoku oraz na wykonanie rekultywacji składowiska z Przedsiębiorstwem
35
WIOŚ Białystok
2011 roku
Inżynieryjnym EXBUD z Bydgoszczy. Rozpoczęcie rekultywacji ustalono na 02.07.2012r., a zakończenie na
31.10.2012r.
Składowisko wyposażone jest w:
- wagę samochodową najazdową o nośności 20 Mg,
- w użytkowanej kwaterze wykonano w 2005r., z własnych środków właściciela składowiska, drenaż w postaci
rur drenarskich zbierający odcieki ze składowiska,
3
- zbiornik bezodpływowy na odcieki o poj. 5 m ,
- piezometry do poboru wód podziemnych – szt. 3,
- instalacja odgazowująca w postaci 3 rur,
- obiekt jest częściowo otoczony nierównomiernym pasem zieleni.
Brak jest :
- instalacji do odprowadzania gazu składowiskowego,
- brak uszczelnienia czaszy składowiska geomembraną,
- reperów.
W dniu kontroli brodzik dezynfekcyjny był całkowicie zasypany i nie spełniał swojej funkcji,
Ewidencja odpadów:
Gmina Szepietowo sporządza i przekazuje Marszałkowi Województwa zbiorcze zestawienie danych o rodzajach
i ilości odpadów oraz sposobach gospodarowania nimi oraz instalacjach służących do odzysku i
unieszkodliwiania odpadów.
Monitoring składowiska:
Monitoring składowiska w Dąbrówce Kościelnej prowadzony jest w oparciu o badania:
- stanu i składu wód podziemnych
- skład wód odciekowych,
- wielkości opadu atmosferycznego na podstawie danych uzyskanych Internetu ze stacji IMGW w Szepietowie.
Nie prowadzi się badań:
- przebiegu osiadania składowiska,
- struktury i masy składowanych odpadów
- gazu składowiskowego.
Wyniki badań przeprowadzonych w 2011r. przedstawiono w tabeli.
Składowisko Odpadów Komunalnych w Dąbrówce Kościelnej – gmina Szepietowo
Piezometr 1
Piezometr 2
Piezometr 3
Stan chemiczny
DOBRY
DOBRY
DOBRY
Klasa czystości
II
III
III
Decydujące wskaźniki
Monitoring wód podziemnych na składowisku prowadzony jest od 2007r, kiedy to wody z piezometrów
zakwalifikowano do wód niezadowalającej i złej jakości ze względu na wysokie stężenia przewodnictwa
właściwego, OWO oraz rtęci. W 2008r. we wszystkich badanych piezometrach stwierdzono dobry stan
chemiczny wód podziemnych. W latach 2009-2010 zanotowano w piezometrze 2 i 3 wody słabej jakości ze
względu na wysokie stężenia ogólnego węgla organicznego.
W 2011r. w badanych piezometrach stwierdzono dobry stan wód. Badane parametry przyjęły wartości
charakterystyczne dla I, II i III klasy czystości. Nie stwierdzono podwyższonych wartości metali ciężkich, WWA
oraz przewodnictwa właściwego. W piezometrach 2 i 3, w porównaniu z latami 2009-2010, zanotowano
poprawę stanu chemicznego do dobrego ze względu na zmniejszenie się zawartości ogólnego węgla
organicznego.
W wyniku kontroli nie zastosowano sankcji w drodze pouczenia, grzywny w drodze mandatu.
Burmistrz Szepietowa wystąpił z pismem z dn.30.03.2012r. do Starostwa Powiatowego w Wysokiem
Mazowieckiem o wydanie decyzji zezwalającej na zamknięcie składowiska odpadów w Dąbrówce Kościelnej.
36
WIOŚ Białystok
2011 roku
Składowisko odpadów komunalnych w Żabińcu (gm. Klukowo) – składowisko zrekultywowane.
Kontrolę przeprowadzono w dn. 10.08.2011r. i 07.09.2011r. w zakresie prowadzenia prac rekultywacyjnych
Rekultywację wykonano w oparciu o dokumentację „Określenie Technicznego Sposobu Zamknięcia
Składowiska Odpadów” sporządzona przez firmę HYDROS z Białegostoku.
Monitoring składowiska prowadzony jest w oparciu o badania:
- wielkości opadu atmosferycznego na podstawie danych pozyskanych z punktu obserwacyjnego IMGiW w
Szepietowie,
- osiadania powierzchni składowiska w oparciu o repery,
- wód opadowych,
- skład i jakość wód podziemnych pobranych z piezometrów,
- gazu składowiskowego z 4 otworów odgazowujących.
W wyniku kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. Nie zastosowano sankcji w drodze pouczenia, grzywny w
drodze mandatu.
Składowisko odpadów komunalnych w Czarnowie Bikach (gm. Kulesze Kościelne) - w 2011r. nie było
kontrolowane.
Urząd Gminy w Kuleszach Kościelnych wystąpił pismem znak: OCK. 6232.4.2012 z dn. 15.03.2012r. do
Starostwa Powiatowego w Wysokiem Mazowieckiem o wydanie zgody na zamknięcie gminnego składowiska
odpadów w m. Czarnowo Biki (w związku z art. 54 ust. 1 pkt.3 ustawy z dn. 27 kwietnia 2001r. o odpadach – Dz.
U. z 2010r. Nr 185,poz. 1243 ze zmianami. Datę zaprzestania przyjmowania odpadów na składowisko
wyznaczono na dzień 31.12.2012r.
4. Promieniowanie elektromagnetyczne – PEM
4.1
Presje- Źródła emisji PEM
Promieniowanie elektromagnetyczne (PEM) w tym promieniowanie niejonizujące zaliczane jest obecnie do
podstawowych rodzajów zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Promieniowanie niejonizujące to emisja
energii elektromagnetycznej w postaci pól elektromagnetycznych, wywoływana zmianami rozkładów ładunków
elektrycznych w układach materialnych, której absorpcja w organizmach żywych może wywoływać efekty
biologiczne, nie powodując jednak jonizacji atomów i cząsteczek tych organizmów.
Najpowszechniej występującymi instalacjami będącymi źródłami PEM, które mają istotny wpływ na ogólny
poziom pól w środowisku są linie elektroenergetyczne oraz instalacje radiokomunikacyjne, takie jak stacje
bazowe telefonii komórkowej oraz stacje nadawcze radiowe i telewizyjne.
Szczegółowe zasady pomiarów pól elektromagnetycznych w środowisku określa Rozporządzenie
Ministra Środowiska z 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych
w środowisku oraz sposobów sprawdzenia dotrzymania tych poziomów (Dz.U. Nr 192, poz. 1883). Badania
prowadzi się dla dwóch rodzajów terenów:
- przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową,
37
WIOŚ Białystok
2011 roku
- miejsc dostępnych dla ludności.
Sprawdzenia dotrzymania dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku dokonuje się
metodą pomiaru pól elektromagnetycznych w środowisku w otoczeniu instalacji wytwarzających takie pola i
porównując otrzymane wyniki pomiarów z wartościami dopuszczalnymi parametrów fizycznych pól
elektromagnetycznych określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia. Ochrona przed polami
elektromagnetycznymi polega również na wykonaniu pomiarów przez inne podmioty. Przepisy prawne
stanowią, że prowadzący instalację oraz użytkownik urządzenia emitującego pola elekromagnetyczne, które są
przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko, są obowiązani do wykonania pomiarów pól
elektromagnetycznych w środowisku bezpośrednio po rozpoczęciu użytkowania oraz każdorazowo
w przypadku zmiany warunków pracy instalacji.
W roku 2011 pomiary prowadzono wg wytycznych określonych przez Rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 12 listopada 2007 roku w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań
poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz.U. Nr 221 poz. 1645).
4.2.
Stan – Pomiary kontrolne pól elektromagnetycznych w 2011 roku
Od 2004 roku WIOŚ prowadzi inwentaryzację źródeł promieniowania na obszarze województwa
podlaskiego. W bazie WIOŚ wg stanu na dzień 31.12.2006 r. zewidencjonowane były 452 podmioty będące
źródłami emisji. W większości są to stacje bazowe radiolinii telefonii komórkowej oraz stacje nadawcze
radiowo-telewizyjne. Ponadto znajdują się tu także obiekty i urządzenia radiokomunikacyjne, radiolokacyjne
i radionawigacyjne, systemy radiowego dostępu abonenckiego SRDA oraz sieć elektroenergetyczna 400kV.
W roku 2011 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska zrealizował kolejny program badań pól
elektromagnetycznych (poprzednie programy opisane w „Informacji Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora
Ochrony Środowiska o stanie środowiska na terenie powiatu wysokomazowieckiego w 2010r.”) Program ten
zakłada skoncentrowanie pomiarów na obszarach dostępnych dla ludności tj. w centralnych dzielnicach lub
osiedlach miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50 tys. oraz w pozostałych miastach i na terenach
wiejskich. Zakres badań obejmował pomiary natężenia składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego w
przedziale częstotliwości, co najmniej od 3 MHz do 3 000 MHz. WIOŚ przeprowadził w okresie od 18 kwietnia
do 14 grudnia 2011 roku pomiary w 45 punktach pomiarowych rozmieszczonych równomiernie na terenie
województwa. Badania wykonano za pomocą miernika do pomiaru pola elektromagnetycznego NMB 550 nr B0781 oraz sondy EF-0391 A-0886 o zakresie częstotliwości 100 kHZ – GHz. W każdym z 45 punktów wykonano 2
–godzinny pomiar z częstotliwością próbkowania 1s. Na terenie powiatu wysokomazowieckiego wytypowano
do badań w 2011 roku 2 punkty pomiarowe: 1 - w Wysokiem Mazowieckiem przy ul. Ludowej (przy Miejskim
Ośrodku Kultury), 2 – w Kuleszach Kościelnych (centrum miejscowości).
38
WIOŚ Białystok
2011 roku
Na podstawie przeprowadzonych pomiarów należy stwierdzić, że: w badanych w 2011 roku punktach
pomiarowych, jak również w punktach badanych w latach poprzednich w powiecie wysokomazowieckim,
nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych.
Wyniki pomiarów w punktach wyznaczonych do badania w 2011 roku zestawiono w poniższej tabeli:
Średnia arytmetyczna zmierzonych wartości skutecznych natężeń pól
elektromagnetycznych promieniowania elektromagnetycznego przy
użyciu sondy EP-300
V/m
%
wartości
dopuszczalnej
Wysokie Mazowieckie ul. Ludowa 19
0,21
3,0
Kulesze Kościelne – centrum
miejscowości
0,07
1,0
Lokalizacja punktu kontrolnego
Zmierzone
wartości
składowej
elektrycznej,
w
większości
punktów
pomiarowych
w
powiecie
wysokomazowieckim w 2011, stanowiły poniżej 10% normy dopuszczalnej.
Pomimo wzrostu liczby uruchamianych nadajników na obszarze województwa, nie obserwuje się
wzrostu zmierzonych wartości pól elektromagnetycznych. Przeprowadzone w 45 punktach pomiarowych w
województwie podlaskim badania nie wykazały, w żadnym badanym z badanych stanowisk przekroczeń
wartości dopuszczalnej składowej elektrycznej (7 V/m).
4.3.
Przeciwdziałania
Oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizm człowieka jest trudne do ustalenia, gdyż
człowiek nie posiada – podobnie jak w przypadku promieniowania jonizującego – receptorów, które
ostrzegałyby go o jego istnieniu. Na dodatek skutki promieniowania nie są natychmiastowe. Skutki
oddziaływania pola elektromagnetycznego na zdrowie człowieka to stosunkowo nowe zjawisko w dzisiejszym
świecie. Jednoznaczne stwierdzenie wpływu, a szczególnie szkodliwego oddziaływania promieniowania
elektromagnetycznego na zdrowie człowieka jest obecnie trudne do ustalenia (brak odpowiednich,
długofalowych badań). Każdy organizm reaguje indywidualnie i posiada różną odporność na działanie tego
rodzaju promieniowania. Warto wspomnieć, że pomimo dużej liczby badań doświadczalnych, nie udało się do
tej pory ujednolicić koncepcji dotyczących mechanizmów działania pól elektromagnetycznych na organizmy
i ich elementy. Ważnym czynnikiem mającym wpływ na oddziaływanie promieniowania elektromagnetycznego
na zdrowie człowieka są parametry tego pola, a także inne czynniki wynikające z warunków w których dochodzi
do kontaktu człowieka z tym polem. Do istotnych parametrów należy zaliczyć: odległość od źródła pola oraz
sumaryczny czas oddziaływania różnych źródeł. Ten drugi czynnik, w miarę wzrostu ilości źródeł
promieniowania elektromagnetycznego w naszym otoczeniu, staje się coraz bardziej istotny. Bowiem nawet
jeśli z każdego ze źródeł będziemy korzystali krótko, ale będzie ich coraz więcej, to sumaryczny czas
oddziaływania może okazać się nieobojętny dla naszego organizmu, szczególnie w przypadku ciągłego
narażenia na promieniowanie w domach mieszkalnych.
Przebywanie w pobliżu urządzeń będących emiterami promieniowania elektromagnetycznego, może
mieć trudne do przewidzenia konsekwencje. Ponieważ jednoznaczna odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu
oddziaływanie promieniowania elektromagnetycznego na zdrowie człowieka w różnych warunkach jest
szkodliwe, nie jest obecnie możliwa, konieczna jest szczególna ostrożność i rozwaga organów decyzyjnych
przy wydawaniu pozwoleń na lokalizację nowych źródeł emisji PEM na terenach gęsto zaludnionych.
39
WIOŚ Białystok
2011 roku
5. Hałas
Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku określa 4
grupy źródeł hałasu. Są to drogi lub linie kolejowe; starty , lądowania i przeloty statków powietrznych; linie
elektroenergetyczne oraz pozostałe obiekty i działalność będące źródłem hałasu.
Do najważniejszych czynników mających wpływ na klimat akustyczny powiatu wysokomazowieckiego zaliczyć
należy komunikację drogową, a szczególnie udział w ruchu samochodów ciężkich oraz w mniejszym stopniu
hałas przemysłowy. W 2011 roku WIOŚ Białystok Delegatura w Łomży, w ramach działań monitoringowych,
przeprowadziła w Szepietowie, przy drodze krajowej nr 66, pomiary hałasu komunikacyjnego. Badania hałasu
komunikacyjnego w Wysokiem Mazowieckiem w ramach działań monitoringowych prowadzone były w 2009
roku, a wyniki zawiera „Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Białymstoku
o stanie środowiska w powiecie wysokomazowieckim w 2009 roku” dostępna na stronie WIOŚ Białystok :
www.wios.bialystok.pl – Publikacje.
5.1
Hałas drogowy
Do głównych źródeł hałasu tworzących klimat akustyczny w Szepietowie należy komunikacja drogowa. Przez
miasto i gminę Szepietowo przebiega droga krajowa nr 66 z Łomży do Bielska Podlaskiego. Hałas przemysłowy
na terenie Szepietowa nie stwarza większych uciążliwości dla mieszkańców miasta, co wynika z małego
stopnia uprzemysłowienia.
W 2011 roku Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku przeprowadził badania
hałasu komunikacyjnego w Szepietowie. Celem badań było określenie uciążliwości akustycznej drogi krajowej
nr 66 biegnącej przez miasto ulicą Główną. Punkt pomiarowy ustalono przy ulicy Głównej 26. Wykonany
program pomiarowy ma zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w
odniesieniu do jednej doby.
Pomiary wykonano zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 2 października 2007 roku
/Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 października 2007 roku w sprawie wymagań w zakresie
prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią
kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. Nr 192, poz. 1392). oraz wytycznymi Głównego
Inspektoratu Ochrony Środowiska.
Uregulowania prawne dotyczące zagadnienia ochrony przed hałasem zawiera ustawa Prawo ochrony
środowiska. Według tej ustawy ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu
akustycznego środowiska poprzez utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co najmniej na tym
poziomie oraz zmniejszenie poziomu hałasu, co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany.
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku określone zostały w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14
czerwca 2007 r. (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826). Wartości poziomów dopuszczalnych są zależne od
funkcji urbanistycznej, jaką spełnia dany teren oraz od pory dnia i nocy. Dla wszystkich źródeł hałasu, z
wyłączeniem statków powietrznych, wielkością podlegającą ocenie jest równoważny poziom dźwięku w dB,
określany w przypadku dróg lub linii kolejowych przedziałem czasu odniesienia równym 16 godzinom dnia i 8
godzinom nocy, natomiast dla pozostałych obiektów i grup źródeł obiektów hałasu przyjęte przedziały
odniesienia to 8 najniekorzystniejszych godzin dnia, kolejno po sobie następujących i 1 najniekorzystniejsza
godzina nocy.
40
WIOŚ Białystok
2011 roku
Tabela 1. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł
hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz
linie elektroenergetyczne, wyrażone wskaźnikami LAeq D i LAeq N , które to wskaźniki mają zastosowanie do
ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby oraz LDWN i LN, które
to wskaźniki mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem.
Dopuszczalny poziom hałasu w dB /
Dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku
Drogi lub linie kolejowe
Pozostałe obiekty i działalność
będące źródłem hałasu
LAeqD/ LDWN
LAeqN/ LN
LAeqD/ LDWN
LAeqN/ LN
Lp.
Przeznaczenie terenu
1.
a) Strefa ochronna „A” uzdrowiska
b) Tereny szpitali poza miastem
a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej
b) Tereny zabudowy związanej ze stałym lub
czasowym pobytem dzieci i młodzieży
c) Tereny domów opieki społecznej
d) Tereny szpitali w miastach
a) Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej
i zamieszkania zbiorowego
b) Tereny zabudowy zagrodowej
c) Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe
d) Tereny mieszkaniowo-usługowe
Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100
tys. mieszkańców
2.
3.
4.
50 /50
45 / 45
45 / 45
40 / 40
55 / 55
50 / 50
50 / 50
40 / 40
60 /60
50 / 50
55 / 55
45 / 45
65 / 65
55 / 55
55 / 55
45 / 45
OMÓWIENIE WYNIKÓW badania POZIOMÓW HAŁASU
Na podstawie wykonanych pomiarów wskaźników LAeqD oraz LAeqN stwierdzono, że w Szepietowie
poziom LAeqD wyniósł 65,9 dB , co przekraczało dopuszczalne normy o 5,9 dB, natomiast poziom hałasu dla
pory nocnej LAeqN wyniósł 58,2 dB, co dało przekroczenie normy o 8,2 dB.
Podczas pomiarów prowadzono również rejestrację natężenia ruchu pojazdów, z wyodrębnieniem
pojazdów ciężkich.
Natężenie ruchu pojazdów w Szepietowie ul. Główna 26 w 2011r.
Nazwa punktu
Data pomiaru
Liczba pojazdów
na dobę
Liczba pojazdów
ciężkich na dobę
% udział w ruchu
pojazdów ciężkich
ul. Główna 26
05-06.10.2011
3679
625
17
Z przeprowadzonych badań wynika, że natężenie ruchu na ulicy Głównej jest umiarkowane i są to
głównie pojazdy lekkie (osobowe), a więc mniej uciążliwe akustycznie. Udział w strumieniu ruchu pojazdów
ciężarowych jest niezbyt duży (niecałe 17%), a w porze nocnej znikomy.
Rozkład natężenia ruchu w Szepietowie w poszczególnych godzinach w porze dziennej i nocnej, w dni
zwykłe , przedstawia niżej zamieszczony wykres.
41
WIOŚ Białystok
2011 roku
300
250
200
150
100
50
0
6-7
7-8
8-9
9-10 10-11 11-12 12-13 13-14 14-15 15-16 16-17 17-18 18-19 19-20 20-21 21-22 22-23 23-24 24-1
pojazdy lekkie
1-2
2-3
3-4
4-5
5-6
pojazdy ciężkie
Reakcje
Dyrektywa 2002/49/WE odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku wprowadziła
obowiązek realizacji map akustycznych oraz opracowywania na ich podstawie programów ochrony środowiska
przed hałasem. Obowiązek obejmował w pierwszej kolejności aglomeracje powyżej 250 tys. mieszkańców, a do
końca 2012 roku powinny zostać opracowane mapy dla aglomeracji powyżej 100 tys. mieszkańców.
Szepietowo, ze względu na mniejszą liczbę mieszkańców, nie podlega temu obowiązkowi.
5.1
Hałas przemysłowy
Hałas przemysłowy nie stwarza w powiecie wysokomazowieckim większych problemów. Systemy lokalizacji
nowych inwestycji i sporządzania ocen ich oddziaływania na środowisko, kontroli i egzekucji nałożonych kar
pozwalają na znaczne ograniczenia zasięgu rozprzestrzeniania tego rodzaju hałasu. Ważne jest również to, że
dla źródeł hałasu przemysłowego, ze względu na ich stosunkowo niewielkie wymiary, istnieje wiele prostych
możliwości ograniczenia emisji do środowiska przez zastosowanie skutecznych rozwiązań technicznych takich
jak: tłumiki, obudowy dźwiękochłonne, zwiększenie izolacyjności akustycznej ścian czy stolarki okiennej
pomieszczeń, w których pracują hałasujące maszyny.
W 2011 roku przeprowadzono w powiecie wysokomazowieckiem 1 kontrolę (interwencyjną) w
zakresie ochrony przed hałasem. W jej trakcie wykonane zostały pomiary kontrolne.
Zakład Produkcyjno-Usługowo-Handlowy „MICHAŁ” Krzysztof Targoński Wysokie Mazowieckie
Firma prowadzi działalność w zakresie produkcji zbiorników i silosów, na terenie przy ul. 1-Maja 7.
Maksymalne obciążenie występuje w okresie letnim. Główny asortyment wytwarzanych wyrobów stanowią:
zbiorniki na zboże i pasze o ładowności 3,0 – 300,0 Mg (o średnicach 1,75 – 7,50 m). Na terenie zakładu,
kompletny montaż prowadzony jest dla zbiorników o średnicach do 2,77 m. Działalność produkcyjna odbywa
2
się w halach o łącznej powierzchni ok. 2000 m . Sporadycznie, prace montażowe prowadzone są na zewnątrz
42
WIOŚ Białystok
2011 roku
hali produkcyjnej. Kontrolę przeprowadzono w związku ze skargami na nadmierną uciążliwość prac
wykonywanych poza pomieszczeniami produkcyjnymi. Pomiary wykazały przekroczenia dopuszczalnych
poziomów hałasu na terenach chronionych (zabudowa jedno i wielorodzinna). W związku ze stwierdzonymi
przekroczeniami, Starosta Wysokomazowiecki wydał decyzję ustalającą dopuszczalne poziomy hałasu
emitowanego z terenów zakładu. Kontrola sprawdzająca dotrzymywanie dopuszczalnych wielkości hałasu
przewidziana jest na II kwartał 2012 roku.
6. Ochrona środowiska przed awariami
Awarie zagrażające środowisku, na terenie powiatu wysokomazowieckiego, mogą nastąpić na terenie obiektów
przemysłowych znajdujących się na jego obszarze, jak też poza nimi. Zagrożenia mogą również powstać w
wyniku wypadków kolejowych i drogowych z udziałem cystern i autocystern przewożących materiały
niebezpieczne, a także na skutek rozszczelnień rurociągów transportujących gaz ziemny. Na terenie powiatu
znajduje się znaczna ilość stacji paliw. Należą one do różnych podmiotów gospodarczych. Eksploatacja tych
stacji stwarza zagrożenie dla środowiska (możliwość awarii zbiorników, pożar itp.). Główne zagrożenie wynika
jednak z transportu paliw na zaopatrzenie tych obiektów.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku Delegatura w Łomży prowadzi "Rejestr
potencjalnych sprawców poważnych awarii". W rejestrze tym znajdują się aktualnie dwa zakłady położone na
terenie powiatu wysokomazowieckiego:
Spółdzielnia Mleczarska „MLEKOVITA” w Wysokiem Mazowieckiem
-amoniak w instalacji chłodniczej:
- 8 Mg
-kwas azotowy
- 6 Mg
-wodorotlenek sodu
- 8 Mg
Podstawowym źródłem zagrożenia jest amoniakalna instalacja chłodnicza. W przypadku wystąpienia
awarii z udziałem amoniaku, w zależności od miejsca awarii oraz wielkości emisji, może nastąpić
zanieczyszczenie powietrza, w stopniu stwarzającym zagrożenie dla ludności, również poza granicami zakładu.
Zagrożenie to jest poważne przede wszystkim ze względu na znaczną ilość osób przebywających na terenie
zakładu oraz zamieszkałych w jego pobliżu, szczególnie od strony wschodniej. Awaria związana z uwolnieniem
się kwasu azotowego lub wodorotlenku sodu może spowodować skażenie gleby i wód podziemnych, a w
przypadku przedostania się tych substancji do kanalizacji deszczowej, także wód rzeki Brok.
Zakład posiada „Zakładowy plan przeciwdziałania nadzwyczajnemu zagrożeniu środowiska naturalnego i ludzi
opracowany w 2005 roku. Plan przewiduje procedury uruchamiane w przypadku wystąpienia awarii, mające na
celu ograniczenie ich skutków. Procedury są weryfikowane i doskonalone podczas okresowych ćwiczeń
organizowanych na terenie zakładu. W zakładzie funkcjonuje sześcioosobowa Zakładowa Drużyna Ratownictwa
chemicznego oraz siedmioosobowy Zespół do Spraw Przeciwdziałania Nadzwyczajnemu Zagrożeniu.
“SOKOŁÓW” S.A. Zakłady Mięsne „FARM FOOD” w Czyżewie
-amoniak w instalacji chłodniczej:
- 10 Mg
43
WIOŚ Białystok
2011 roku
-metan (NPG)
- 46 Mg
-olej opałowy lekki
- 10 Mg
- wodorotlenek sodu
- 0,5 Mg
Podstawowym źródłem zagrożenia jest amoniakalna instalacja chłodnicza. W przypadku wystąpienia
awarii z udziałem amoniaku, w zależności od jej miejsca oraz wielkości emisji, może nastąpić zanieczyszczenie
powietrza, również poza granicami zakładu, co może stanowić zagrożenie dla mieszkańców kilku najbliżej
położonych zabudowań. Główne zagrożenie dotyczy jednak pracowników zakładu oraz innych osób,
przebywających na tym terenie. W zakładzie funkcjonuje system detekcji amoniaku z czujnikami umieszczonymi
w miejscach zagrożonych emisją.
Analiza zakresu zagrożenia zawarta jest w „Zakładowym planie przeciwdziałania nadzwyczajnym
zagrożeniom Zakładów Mięsnych w Czyżewie”. Plan ten przewiduje grupę ratownictwa chemicznego, do której
należą pracownicy uprawnieni do obsługi amoniakalnych urządzeń chłodniczych. Część tych osób posiada
również przeszkolenie ratownicze. Zakład posiada odpowiedni sprzęt umożliwiający prowadzenie akcji
ratowniczej. Okresowo przez zakład i PSP organizowane są ćwiczenia prowadzenia akcji ratowniczej.
Ochrona środowiska przed awariami, w obu ww. zakładach, regulowana jest przepisami pozwoleń
zintegrowanych, które zakładom tym wydał Starosta Powiatu Wysokomazowieckiego. Pozwolenia takie
Spółdzielnia Mleczarska uzyskała w roku 2007, a Zakłady Mięsne „FARM-FOOD” w Czyżewie w roku 2009.
Pozwolenia te określają sposoby zapobiegania występowaniu awarii i ograniczania skutków ewentualnej awarii.
Pozwolenia nakładają również obowiązek, by w razie wystąpienia awarii przemysłowej, natychmiast
zawiadamiać o tym fakcie Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej oraz Wojewódzkiego
Inspektora Ochrony Środowiska.
Gazociągi
Do źródeł zagrożenia na terenie powiatu wysokomazowieckiego należy zaliczyć gazociągi tranzytowe
oraz gazowe sieci i instalacje.
Gazociąg międzynarodowy Jamal - Europa
- trasa - Miodusy - Perki,
- długość - około 30 km,
- przekrój - Dn= 1400 mm,
- ciśnienie - pr= 8,4 Mpa.
Sieć gazociągów lokalnych (nadal rozbudowywana)
- przekroje:
magistrale - Dn= 200 mm,
doprowadzenia - dostosowane do potrzeb,
- ciśnienie - pn= 6,4 Mpa.
44
WIOŚ Białystok
2011 roku
Powiat wysokomazowiecki należy do nielicznych powiatów w województwie podlaskim, który ma
podłączenie do sieci gazowej. Wg danych GUS za rok 2010 długość sieci gazowej na terenie powiatu wynosiła
114,98 km i nie uległa zmianie w stosunku do roku 2009. Z sieci gazowej w powiecie w 2010 roku korzystało
2057 osób. W 2009 roku było to 1980 (dane GUS,2010). Największa grupa odbiorców korzystała z gazu w
mieście Wysokie Mazowieckie – 1954 osoby. Znacznie mniejsza ilość odbiorców była w gminie Wysokie
Mazowieckie – 75 osób i w gminie Sokoły – 28 osób.
Czyżew-Osada (2) *
długość czynnej sieci ogółem
wm
długość czynnej sieci
przesyłowej w m
długość czynnej sieci
rozdzielczej w m
2010
2010
2010
114 976
65954
49022
29391
2225
27166
10
0
10
5262
5262
0
Nowe Piekuty (2)
4000
4000
0
18567
16602
1965
Szepietowo (3) *
2500
2500
0
Szepietowo - obszar wiejski (5) *
2500
2500
0
55246
35365
19881
Sokoły (2)
W 2011 roku w powiecie wysokomazowieckim nie notowano zdarzeń o charakterze poważnych awarii
związanych z siecią gazową.
W ostatnich latach nie odnotowano na terenie powiatu wysokomazowieckiego wystąpienia awarii,
będących przyczyną nadzwyczajnego zagrożenia środowiska.
7. Działania kontrolne WIOŚ prowadzone w 2011 roku na terenie powiatu
wysokomazowieckiego
W rejestrze Delegatury WIOŚ w Łomży znajduje się 139 podmiotów z terenu powiatu wysokomazowieckiego
kontrolowanych w związku z oddziaływaniem na środowisko. W roku 2011 przeprowadzono 36 kontroli (w roku
2010 – 66). Przeprowadzono: 3 kontrole kompleksowe, 21 kontroli problemowych i 12 kontroli
interwencyjnych.
W trakcie przeprowadzonych kontroli w 19 przypadkach stwierdzono nieprawidłowości (w trakcie: 1
kontroli kompleksowej, 9 kontroli problemowych , 9 interwencyjnych).
Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości to:
- nieuregulowanie spraw dotyczących gospodarki odpadami,
- brak pełnych informacji o źródłach emisji niezbędnych do prawidłowego naliczenia opłat za korzystanie ze
środowiska,
- nieuregulowana gospodarka wodościekowa.
Kontrole interwencyjne dotyczyły przeważnie problemów z zanieczyszczeniami pochodzącymi z
gospodarstw rolnych oraz gospodarki odpadami. Większość interwencji tj. 75% okazała się zasadna.
W celu wyeliminowania nieprawidłowości przeważnie wydawano stosowne zarządzenia pokontrolne
(14 podmiotów) i dokonywano pouczeń (2 podmioty). W 1 przypadku podmiot ukarano mandatem karnym, w 1
wszczęto postępowanie w sprawie wydania kary. Po przeprowadzonych kontrolach, w związku z
45
WIOŚ Białystok
2011 roku
nieprawidłowościami, wystosowano pisma do właściwych organów: Starosty Wysokomazowieckiego, wójtów
gmin, burmistrzów miast.
■ Kontrole kompleksowe przeprowadzono:
→ w zakresie postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym:
1. Zakład Zbierania i Przetwarzania Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego, Osipy Lepertowizna – kontrola
przeprowadzona w dn. 18.01.2011r. wykazała brak zgłoszenia zakładu do rejestru GIOŚ oraz stwierdzono brak
powiadomienia WIOŚ o uruchomieniu instalacji. Właściciela Zakładu ukarano grzywną w postaci mandatu
karnego.
→ w zakresie gospodarki odpadami oraz zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym:
1. Firma „STOTON” w Wysokiem Mazowieckiem – kontrola przeprowadzona w dn. 16.05.2011r. nie wykazała
nieprawidłowości.
→ w zakresie ochrony przed hałasem:
1. Mazowieckie Zakłady Graficzne s.c., Wysokie Mazowieckie – w wyniku kontroli przeprowadzonej w dn.
31.08.2011r. nie stwierdzono nieprawidłowości.
■ Kontrole problemowe przeprowadzono:
→ w zakresie spełniania wymagań ochrony środowiska:
1. PPH „SMAKOWITA”, Sokoły – na podstawie kontroli przeprowadzonej w dn.31.08.2011r. stwierdzono
nieprawidłowości w zakresie przestrzegania wymagań ochrony środowiska (brak pomiarów ze źródeł
technologicznych, brak pozwolenia wodno prawnego). Wydano zarządzenia pokontrolne.
→ w zakresie cyklu kontrolnego: krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych:
1. Spółdzielnia Mleczarska „MLEKOVITA” w Wysokiem Mazowieckie – podczas kontroli przeprowadzonej w
dn. 05 – 14.07.2011r. nie stwierdzono nieprawidłowości.
→ w zakresie ochrony powietrza:
1. „KRASBUD” Krasowski Sp. J., Zarzecze, gm. Czyżew – podczas kontroli przeprowadzonej w dn. 30.08.2011r.
stwierdzono błędne sporządzanie informacji dotyczących opłat za korzystanie ze środowiska. Wydano
zarządzenie pokontrolne.
2. Mechanika Pojazdowa M. Żochowski, Szepietowo – podczas kontroli przeprowadzonej w dn. 29.11 –
15.12.2011r. stwierdzono nieprawidłowości polegające na: nie uwzględnianiu wszystkich źródeł, z których
emitowane są do powietrza zanieczyszczenia, niezbędne do naliczania opłat za korzystanie ze środowiska oraz
braku oznaczeń na pojemnikach, w których magazynowane są odpady niebezpieczne przed przekazaniem ich
do unieszkodliwienia. Wydano zarządzenia pokontrolne.
→ w zakresie gospodarki wodno – ściekowej:
1. „AGRO MIĘS” Babińscy, Pogorzałki, gm. Kobylin Borzymy – kontrola przeprowadzona w dn. 23.02.10.03.2011r. w zakresie gospodarki wodnościekowej oraz gospodarki odpadami wykazała brak aktualnych
badań ścieków przemysłowych. Wydano zarządzenia pokontrolne.
2. Urząd Gminy w Czyżewie Osadzie - podczas kontroli przeprowadzonej w dn. 11-17.08.2011r. nie
stwierdzono nieprawidłowości.
3. Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Sokołach, gm. Sokoły - podczas kontroli przeprowadzonej w dn.
4. Zakład Wodociągów Kanalizacji i Oczyszczania w Szepietowie - podczas kontroli przeprowadzonej w dn.
46
WIOŚ Białystok
2011 roku
5. Przedsiębiorstwo Robót Komunalnych „FARE” w Ciechanowcu - podczas kontroli przeprowadzonej w dniu
16.12.2011r. stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w odprowadzanych ściekach
oraz, niezgodne z ustawą o odpadach, magazynowanie odpadów wytwarzanych na oczyszczalni: skratek oraz
zawartości piaskownika. Wydano zarządzenie pokontrolne oraz wszczęto postępowanie w sprawie wydania
decyzji o karze pieniężnej.
→ w zakresie gospodarki odpadami:
1.Urząd Miejski w Szepietowie – kontrola przeprowadzona w dn. 18.03.2011r. przeprowadzona w zakresie
eksploatacji gminnego składowiska odpadów komunalnych w Dąbrówce Kościelnej nie wykazała
nieprawidłowości - opisana w Rozdziale 3.4. Kontrole składowisk odpadów;
2. Zakład Wodociągów Kanalizacji i Energetyki Cieplnej w Wysokiem Mazowieckiem - kontrola
przeprowadzona w dn. 18.03.2011r. w zakresie eksploatacji gminnego składowiska odpadów komunalnych w
Gołaszach Puszczy – opisana w Rozdziale 3.4. Kontrole składowisk odpadów;
3. „SEGROMET” Sp. z o.o. Oddział Kruszewo, Kruszewo Brodowo, gm. Sokoły – podczas kontroli
przeprowadzonej w dn. 15.07.2011r. stwierdzono nieprawidłowe magazynowanie pojazdów wycofanych z
eksploatacji, oczekujących na demontaż, powodujące wyciek płynów eksploatacyjnych. Wydano zarządzenia
pokontrolne.
4. Urząd Gminy w Klukowie – podczas kontroli przeprowadzonej w dn. 10.08.2011r. w zakresie eksploatacji
gminnego składowiska odpadów komunalnych w Żabińcu nie stwierdzono nieprawidłowości.
5. Zakłady Mięsne „ŁUNIEWSCY”, Kostry, gm. Klukowo – podczas kontroli przeprowadzonej w dn. 30.08.2011r.
stwierdzono nieprawidłowości w przestrzeganiu prawa ochrony środowiska- w zakresie gospodarki odpadami.
Wydano zarządzenia pokontrolne.
→ w zakresie ochrony przed awariami:
1. Stacja Paliw PKN Nr 874 , Ciechanowiec - podczas kontroli przeprowadzonej w dn. 05.09.2011r. nie
2. Stacja paliw G. Mierzwiński, Wysokie Mazowieckie - podczas kontroli przeprowadzonej w dn. 13.09.2011r.
stwierdzono brak zgłoszenia organowi ochrony środowiska (tu: Starosta Wysokomazowiecki) instalacji do
magazynowania i przetaczania paliw – wydano zarządzenia pokontrolne.
3. Stacja Paliw Romanowski, Wysokie Mazowieckie – podczas kontroli problemowej inwestycyjnej
przeprowadzonej w dn. 14.09.2011r. nie stwierdzono nieprawidłowości, stacja paliw spełnia wymagania objęte
przepisami ochrony środowiska.
→ w zakresie postępowania z nawozami naturalnymi w gospodarstwie rolnym:
1. Gospodarstwo rolne T. Koc, Trzaski, gm. Ciechanowiec – podczas kontroli przeprowadzonej w dn.
2. Gospodarstwo rolne Wojtkowski, Wojtkowice, gm. Ciechanowiec - podczas kontroli przeprowadzonej w dn.
12.10.2011r. sprawdzającej przestrzeganie wymagań przepisów ochrony środowiska w rolnictwie, nie
→ w zakresie spełniania wymagań przez stacje demontażu pojazdów:
1. Auto Handel Skup Złomu W. Kierlewicz, Osipy Lepertowizna, gm. Wysokie Mazowieckie – kontrola
przeprowadzona w dn. 09.06.2011r. nie wykazała nieprawidłowości.
2. „TOMEX” Sp. J. T. Miliszkiewicz, Zadobrze, gm. Ciechanowiec – kontrola przeprowadzona w dn.
17.06.2011r. nie wykazała nieprawidłowości.
■ Kontrole interwencyjne :
→ w zakresie gospodarki wodościekowej:
1. Gmina Kobylin Borzymy – kontrola przeprowadzona w dn. 02.03.- 09.03. 2011r. wykazała, że przez posesję
47
ERROR: syntaxerror
OFFENDING COMMAND: %ztokenexec_continue
STACK:
-filestream-

Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora

Transkrypt

Podobne dokumenty

Opiekun i Opiekunka osób starszych na terenie Niemiec

21-22 marzec 2013 – obchody Światowego Dnia Wody w Łomży

F334 Informacje do oceny ryzyka

załącznik nr 1 (plik pdf) - Szpital Ogólny w Wysokiem Mazowieckiem

Ciechanowiec, Akacjowa 17