Przewodnik dla studentów I roku

Transkrypt

Przewodnik dla studentów I roku
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
DLA STUDENTÓW I ROKU
I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Rok akademicki 2013 / 2014
Opracowanie edytorskie i druk:
Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Zam. ...... / 2013
nakład 450 egz.
tel. (22) 5720 327
e-mail: [email protected]
www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl
Koledzy Studenci!
Pierwszy rok studiów na Wydziale Lekarskim Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego jest dla Was początkiem drogi, która za sześć lat zakończy się uzyskaniem Dyplomu Lekarza.
Osiągnięcie tego celu to spełnienie marzeń wszystkich, którzy rozpoczynają studia
medyczne. Czas studiów to okres piękny ale i trudny. Wraz z przekroczeniem progu naszej Alma Mater bierzecie na siebie nie tylko prawa, ale i obowiązki studentów, które nie
są jeszcze Wam dobrze znane. W tych trudnych początkach będą pomagać Wam władze
dziekańskie, pracownicy dziekanatu, nauczyciele akademiccy, samorząd studentów i organizacje studenckie.
W czasie pierwszych lat studiów nie będzie wielu okazji do sprawdzenia się w niesieniu pomocy chorym. Jest to jednak okres bardzo ważny, bo poświęcony przede wszyst-kim
naukom podstawowym, których zgłębienie pozwoli potem na łatwe zrozumienie przedmiotów klinicznych. Program jest obszerny, a jego opanowanie będzie wymagało nie tylko
zmiany sposobu uczenia się w stosunku do poprzednich lat, ale również dużej mobilizacji
i wewnętrznej dyscypliny.
Przewodnik Dydaktyczny, który w tej chwili dotarł do Waszych rąk, pozwala na uzyskanie informacji o przedmiotach nauczania, programie zajęć, ich organizacji, a także zasadach i formach ich zaliczania. Przy każdym z przedmiotów podane zostały podręczniki
i piśmiennictwo, które pomagają w opanowaniu obowiązujących wiadomości. Dane te,
mamy nadzieję, ułatwią przygotowanie się do zajęć i pozwolą na uzyskanie lepszych wyników. Ważną informacją zawartą w przewodniku są nazwiska nauczycieli akademickich
odpowiedzialnych za nauczanie danego przedmiotu.
Od pierwszych lat studiów zachęcamy do uczestniczenia w pracach Studenckich Kół
Naukowych przy zakładach i katedrach. Aktywne uczestnictwo w pracach kół, chociaż zazwyczaj absorbujące czasowo, pozwala nie tylko na rozwinięcie własnych zainteresowań,
ale także na nawiązanie bliższych kontaktów z pracownikami naukowymi zakładu, przy
którym działa Koło i zdobywanie zazwyczaj najnowszej, nie zawartej jeszcze w podręcznikach wiedzy z danej dziedziny.
Władze Dziekańskie zapewniają, że będą otwarte na wszelkie konstruktywne propo-zycje i uwagi młodzieży akademickiej dotyczące procesu dydaktycznego w Uczelni.
Prodziekan ds. I roku
Prof. nadzw. dr hab. Barbara Górnicka
Dziekan I Wydziału Lekarskiego
Prof. dr hab. Mirosław Wielgoś
Spis treści
.
WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO.......5
.
PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2013/2014 ........................................6
.
SKŁAD ZARZĄDU SAMORZĄDU STUDENTÓW WUM
W KADENCJI 2012-2014.................................................................................7
4.
Plan studiów na rok akademicki 2013/2014.................................8
5.
Anatomia .....................................................................................................10
6.
Histologia z embriologią...................................................................32
7.
Biofizyka......................................................................................................37
8.
Podstawy Biologii Molekularnej..................................................40
9.
Pierwsza pomoc i elementy pielęgniarstwa.............................43
0. Bezpieczeństwo i Higiena Pracy .....................................................45
. Propedeutyka Medycyny Uzależnień . .......................................47
. Język Łaciński w Medycynie..............................................................49
. Język Obcy w Medycynie: język angielski/francuski/niemiecki/rosyjski.... 51
14. Język Polski w Medycynie (dla obcokrajowców) ..................................... 54
15. Historia Medycyny.................................................................................56
6. PRZYSPOSOBIENIE BIBLIOTECZNE..........................................................58
17. Wychowanie Fizyczne...........................................................................59
RAMOWY PROGRAM PRAKTYK DLA STUDENTÓW
I ROKU WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Po I roku studiów obowiązuje studentów 4 tygodniowa / 20 dni roboczych – 140 godzin / praktyka pielęgniarska w Klinikach Państwowych Szpitali Klinicznych lub oddziałach szpitalnych Zespołów Opieki Zdrowotnej.
Kierownik Kliniki / Ordynator / lub wyznaczony przez niego opiekun ustala szczegółowy zakres obowiązków i harmonogram praktyki oraz sprawuje kontrolę nad pracą
studenta.
Opiekunem praktyki studenckiej winna być pielęgniarka o odpowiednim przygotowaniu zawodowym i ogólnym.
Nieobecność studenta w pracy może być usprawiedliwiona jedynie formalnym zwolnieniem lekarskim. Choroba dłuższa niż 1 tydzień powoduje konieczność przedłużenia
praktyki o odpowiedni okres czasu.
W miarę możliwości student pod nadzorem opiekuna winien wykonywać wszystkie
czynności pielęgnacyjne, pracując w systemie zmianowym obowiązującym w oddziale.
Odbycie praktyki potwierdza opiekun a praktykę zalicza Kierownik Kliniki lub Ordynator Oddziału.
Celem praktyki jest:
1 / Zdobycie orientacji w systemie organizacyjnym szpitala.
2 / Zaznajomienie studenta z rolą pielęgniarki w procesie pielęgnowania i leczenia chorego.
3 / Zdobycie umiejętności wykonywania podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych
(mierzenie temperatury, tętna, ciśnienia krwi, liczby oddechów, technika słania łóżka
i zmiany pościeli, toaleta chorego, obsługa sanitarna, karmienie chorych, przygotowanie leków do podania chorym).
4 / Nauczanie wykonywania wstrzyknięć podskórnych i domięśniowych oraz przygotowanie kroplówki dożylnej.
WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO
REKTOR – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK
Prorektorzy
PROREKTOR ds. DYDAKTYCZNO–WYCHOWAWCZYCH
– prof. dr hab. MAREK KULUS
PROREKTOR ds. NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ
– prof. dr hab. SŁAWOMIR MAJEWSKI
PROREKTOR ds. KLINICZNYCH, INWESTYCJI i współpracy z regionem
– prof. dr hab. SŁAWOMIR NAZAREWSKI
PROREKTOR ds. KADR – prof. dr hab. RENATA GÓRSKA
DZIEKAN I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
– prof. dr hab. MIROSŁAW WIELGOŚ
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. I / II/ III r.
– prof. dr hab. Barbara Górnicka
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. IV / V / VI r.
– prof. dr hab. Krzysztof Zieniewicz
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. studiów licencjackich
– prof. dr hab. Kazimierz Niemczyk
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Przewodów Doktorskich
– dr hab. Paweł Włodarski
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Nauki
– prof. dr hab. Krzysztof Filipiak
WŁADZE UCZELNI urzędują w budynku przy ul. Żwirki i Wigury 61.
Przewodniczący Rady Pedagogicznej I r. – dr med. HELENA DESZCZYŃSKA
Kierownik dziekanatu – mgr Joanna Kwiatkowska, tel. (22) 57 20 208,
fax (22) 57 20 266, pok. 208.
SEKRETARIAT I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO
Sprawy studenckie I r. studiów mgr Danuta Bogucka, pok. 213 d, przyjmuje w poniedziałek,
wtorek, czwartek, piątek w godz. 1030–1500, tel. (22) 57 20 210, fax (22) 57 20 266.
SEKCJA SPRAW BYTOWYCH STUDENTÓW tel. (22) 57 20 814, 57 20 815.
Przychodnia dla studentów WUM: Niepubliczny ZOZ Centrum Medyczne WUM ul. Banacha 1 a, tel. (22) 599 18 01, 02-03.
PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2013/2014
Na podstawie Zarządzenia nr 11/2013 Rektora WUM z dnia 21 lutego 2013 r. oraz Zarządzenia
nr 61/2013 Retora WUM z dnia 24 lipca 2013 r.
SEMESTR ZIMOWY
30.09.2013 22.12.2013
zajęcia dydaktyczne
23.12.2013 06.01.2014
wakacje zimowe
07.01.2014 26.01.2014
zajęcia dydaktyczne
27.01.2014 02.02.2014
sesja egzaminacyjna zimowa
03.02.2014 09.02.2014
przerwa semestralna
10.02.2014 16.02.2014
sesja poprawkowa
12 tygodni
3 tygodnie
SEMESTR LETNI
17.02.2014 19.04.2014
zajęcia dydaktyczne
20.04.2014 27.04.2014
wakacje wielkanocne
28.04.2014 07.06.2014
zajęcia dydaktyczne
08.06.2014 29.06.2014
sesja egzaminacyjna letnia
01.09.2014 07.09.2014
sesja poprawkowa
9 tygodni
6 tygodni
Warszawski Uniwersytet Medyczny
SAMORZĄD STUDENTÓW
ul. Oczki 5, pok. 307
02-007 Warszawa
tel./faks: +48 22 62 88 306
SkųadZarzČduSamorzČduStudentówWUMwkadencji2012Ͳ2014:
PrzewodniczČcy
TomaszZawadzki,Vrok,IWLkieruneklekarski,
Tel.Kom.:510Ͳ051Ͳ468
WiceprzewodniczČcy
1.MarcinWojciechowski,IrokdrugiegostopniaWNOZ,
Tel.Kom.:531Ͳ299Ͳ999
2.PiotrSobieraj,VIrok,IWLkieruneklekarski,
WiceprzewodniczČcy,PrzewodniczČcyKomisjiDydaktyki
MaciejPawliszewski,Vrok,IWLkieruneklekarski,
Tel.Kom.:531Ͳ299Ͳ999
PrzewodniczČcyKomisjiInformacjiiPromocji
MarcinWojciechowski,IrokdrugiegostopniaWNOZ,
Tel.Kom.:531Ͳ299Ͳ999
PrzewodniczČcyKomisjiKultury
MichaųGontkiewicz,VIrok,IWLkieruneklekarski
Tel.Kom.:604Ͳ840Ͳ013
PrzewodniczČcaKomisjiSportuiTurystyki
EwaSzymczyk,IVrokkieruneklekarski,
Tel.Kom.:509Ͳ296Ͳ222
Sekretarz
MartaPieŷkowska,IIIrok,zdrowiepubliczne,
Wiħcejinformacjinastroniehttp://www.samorzad.wum.edu.pl/
3
4
2
2
3
Biofizyka
Praktyki zawodowe
Podstawy biologii molekularnej
Fakultet
Język franc., niem., ros., ang.
w medycynie (1 język do wyboru)
c
2
2
1
2
1
Propedeutyka medycyny uzależnień
c
c
1
Język polski w medycynie (tylko
dla obcokrajowców)
Język łaciński w medycynie (nie
dla wszystkich studentów)
c
Histologia z embriologią
8
1
Bezpieczeństwo i higiena pracy
c
1
2
100, 0
zaliczenie 60, 0
zaliczenie 30, 0
zaliczenie 20, 0
zaliczenie 140, 0
zaliczenie 40, 0
zaliczenie 25, 0
zaliczenie 40, 0
zaliczenie 30, 0
egzamin
zaliczenie 4, 0
zaliczenie 2, 0
sem.
2, 0
30, 0
10, 0
2, 0
15, 0
60, 0
10, 0
36, 0
10, 0
40, 0
30, 0
60, 0
2, 0
60, 0
ćwicz.
w tym:
10, 0 30, 0
2, 0
2, 0
Wymiar
godzin obowiązujących
studenta (makwyk.
symalny)
zaliczenie 60, 0
Forma
zaliczenia
140,
0
prak.
zaw.
S1
1 M14A
NZME
1WJ
S1P
Studium Języków Obcych
Zakład Biologii Ogólnej i Parazytologii
Zakład Biofizyki i Fizjologii
Człowieka
Katedra i Klinika Psychiatryczna
Studium Języków Obcych – Polski i Rosyjski
Studium Języków Obcych
– Łacina
10
20
c. kurs 20
20
Zakład Transplantologii i Centralc. kurs 20
ny Bank Tkanek (20%)
1 M17
S1L
c. kurs 20
Katedra i Zakład Histologii
i Embriologii (80%)
1 M15
sem.
c. kurs
c. kurs
wyk.
20
10
10
5
20
10
10
20
20
ćwicz.
Minimalna liczba
studentów w grupie
na zajęciach
AB
Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny
Biblioteka Główna
Studium Wychowania Fizycznego
i Sportu
Jednostka dydaktyczna prowadząca zajęcia
Dział Ochrony Pracy i Środowiska
1 M31
BIBG
S3
Kod
jednostki
I Wydział Lekarski – studia 6 letnie stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe)
ROK STUDIÓW I
Plan studiów na rok akademicki 2013/2014
Semestr (1
zimowy,
2 letni,
c oznacza
1 i 2)
Przysposobienie biblioteczne
Wychowanie fizyczne
Nazwa przedmiotu
ECTS
2
18
Historia medycyny
Anatomia
R a z e m (maksymalnie) przedmioty:
2
Pierwsza pomoc i elementy
pielęgniarstwa
c
1
2
egzamin
836, 0
200, 0
zaliczenie 40, 0
zaliczenie 45, 0
6, 0
3, 0
160, 0
7, 0
8, 0
9, 0
24, 0
119,
85, 0
492, 0
0
40, 0
20, 0 20, 0
2, 0
4, 0
3, 0
3, 0
12, 0
9, 0
140,
0
1 M12
1 ME
1 MC3
1 MC1
1 MC2
c. kurs 20
c. kurs
Zakład Anatomii Prawidłowej
i Klinicznej
c. kurs 20
Zakład Historii Medycyny
c. kurs 20
Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej
c. kurs 20
I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii
II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii
I Wydział Lekarski – studia 6 letnie stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe)
ROK STUDIÓW I
Plan studiów na rok akademicki 2013/2014
10
5
5
5
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
obowiązkowy
zaawansowany
polski
Zakład Anatomii Prawidłowej i Klinicznej
Chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne:
I rok, I-II semestr
Stacjonarne, niestacjonarne.
Anatomia
Prof. dr hab. Bogdan Ciszek
Prof. dr hab. Bogdan Ciszek
Ćwiczenia, wykłady
Wykłady odbywają się w I i II semestrze w gmachu Centrum Biostruktury w sali
wykładowej im. Prof. dr Ludwika Paszkiewicza.
Ćwiczenia odbywają się w Zakładzie Anatomii Prawidłowej i Klinicznej w salach
do ćwiczeń prosektoryjnych.
200
wykłady: 40
ćwiczenia: 160
seminaria:
18
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Zajęcia w prosektorium mają swoisty charakter i polegają na zaznajamianiu się
poszczególnymi elementami organizmu człowieka, z ich kształtem, budową, położeniem oraz zrozumieniu ich wzajemnej zależności. Na drodze analizy dochodzimy do syntezy ciała ludzkiego, szczególnie do znajomości budowy ciała człowieka
żywego. Zajęcia odbywają się w kilkunastosobowych grupach z asystentem prowadzącym daną grupę przez cały rok akademicki (nawiązanie do zasady mistrzuczeń). W trakcie zajęć nacisk kładziony jest na interaktywne omówienie materiału
i praktyczną weryfikację poznanych struktur anatomicznych na zwłokach. Program
klasycznego nauczania anatomicznego jest wzbogacany o szereg elementów anatomii klinicznej i zaznajomienie z metodami badań przyżyciowych jak: endoskopowe badania przewodu pokarmowego (ezofagoskopia, gastrofiberoskopia, dróg
oddechowych (rynoskopia, laryngoskopia, bronchoskopia), dróg moczowych (cystoskopia), gałki ocznej (oftalmoskopia) jak również poprzez badania radiologiczne
(bronchografia, arteriografia, flebografia, limfografia) oraz przez stosowanie takich
metod jak: ultarsonografia, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny.
Wykłady są wzbogacane obrazami radiologicznymi, USG, CT, MR oraz obrazami uzyskanymi za pomocą niektórych technik endoskopowych. W tym celu Zakład
prowadzi współpracę z wieloma Zakładami i Klinikami. Wykłady i ćwiczenia są
również wzbogacane metodami wizualnymi przez wykorzystanie filmów i nagrań
video.
10
Metody dydaktyczne:
W toku kształcenia w Zakładzie Anatomii Prawidłowej i Klinicznej podnoszone są kwestie szacunku wobec chorego, jego cierpienia i śmierci, szacunku wobec
szczątków ludzkich. W trakcie wykładu inauguracyjnego studenci poprzez powstanie i minutę ciszy czczą pamięć donatorów – osób które ofiarowały swoje ciała
na potrzeby nauczania w Zakładzie Anatomii Prawidłowej i Klinicznej.
W drugim semestrze roku akademickiego rozpoczną się fakultatywne wykłady poświęcone Anatomii Klinicznej (wtorek 17:00–18:30). Są to monograficzne wykłady
przeznaczone dla studentów wszystkich lat studiów oraz specjalizujących się lekarzy.
Zachęcamy studentów do odwiedzania strony www Zakładu, na której znajdują
się informacje dotyczące wykładów i ćwiczeń – ich tematyki oraz stale poszerzany
i uaktualniany dział dydaktyczny, zawierający m.in materiał fotograficzny preparatów ze sprawdzianów praktycznych oraz odsyłacze do wielu interesujących zasobów dydaktycznych internetu na całym świecie.
W drugim semestrze rozgrywany jest turniej wiedzy anatomicznej „Scapula
Aurea” dla studentów I roku wydziałów lekarskich i oddziału stomatologicznego.
Troje zwycięzców zostaje zwolnionych z egzaminu z anatomii z oceną celującą.
Wyłoniona w toku konkursu reprezentacja uczelni bierze udział w Ogólnopolskim
Konkursie Wiedzy Anatomicznej Scapula Aurea.
Wykłady i ćwiczenia
Szczegółowy Program może ulegać niewielkiej modyfikacji w zależności od układu
kalendarza.
Szczegółowy program wykładów i ćwiczeń zostanie podany na początku roku.
PROGRAM WYKŁADÓW
OSTEOLOGIA
* Anatomia – przedmiot i rola w nauce i praktyce lekarskiej. Ogólna budowa
organizmu ludzkiego.
* Onto- i filogeneza kręgosłupa, anatomia czynnościowa oraz mechanika
kręgosłupa i klatki piersiowej.
* Budowa stawów i ich mechanika.
* Onto- i filogeneza czaszki.
* Czaszka jako całość. Doły i jamy czaszki.
* Połączenia między dołami i jamami czaszki.
* Anatomia kości i ich połączeń w badaniach obrazowych (rtg, CT, MRI).
* Wybrane zagadnienia z antropogenezy.
OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY
* Zadania i podział układu nerwowego. Rozwój osobniczy OUN.
Podział ontogenetyczny i kliniczny mózgowia.
* Neuron, synapsa, łuk odruchowy. Budowa rdzenia kręgowego.
Nerw rdzeniowy. Układ komorowy. Krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego.
* Swoiste drogi i ośrodki czuciowe. Zespoły uszkodzenia rdzenia kręgowego.
Drogi czuciowe nieswoiste – układ siatkowaty (wprowadzenie).
* Podział czynnościowy jąder wzgórza. Kora mózgu. Ośrodki korowe.
* Układ rąbkowy. Podwzgórze. Przysadka mózgowa. Układ autonomiczny.
* Ośrodki i drogi układu piramidowego – objawy uszkodzenia drogi
piramidowej.
* Ośrodki i drogi układu pozapiramidowego – objawy uszkodzenia. Móżdżek.
Układ siatkowaty – podsumowanie.
* Unaczynienie OUN. Wybrane zagadnienia z mikroanatomii.
* Współczesne obrazowanie anatomii czynnościowej OUN. Anatomia
praktyczna OUN w obrazach rtg, MRI, CT.
11
Metody dydaktyczne:
GŁOWA I SZYJA
* Anatomia palpacyjna, Mięśnie szyi. Wybrane zagadnienia z topografii szyi
– trójkąty szyi. Przestrzenie międzypowięziowe.
* Powrózek naczyniowo nerwowy szyi. Układ tętniczy, żylny i chłonny szyi.
Tarczyca i przytarczyce.
* Krtań – topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie.
* Nerw twarzowy – objawy porażenia centralnego i obwodowego.
* Układ autonomiczny głowy i szyi. Zwoje szyjne pnia współczulnego.
Zwoje nerwów czaszkowych.
* Jama ustna – zęby, język, podniebienie.
* Narząd wzroku.
* Rozwój głowy i szyi. Wady rozwojowe
* Narząd przedsionkowo-ślimakowy.
* Anatomia RTG głowy i szyi.
KLATKA PIERSIOWA
* Pojęcie klatki i jamy piersiowej. Naczynia i węzły chłonne klp. Wady
wrodzone i nabyte klp. Sutek. Drogi odpływu chłonki z sutka. Metody badania
na osobniku żywym.
* Rozwój i zaburzenia rozwojowe tchawicy i płuc. Płuca i opłucna: budowa
i topografia, mechanika oddychania. Śródpiersie: ograniczenia, podział,
zawartość i topografia.
* Unaczynienie, unerwienie i topografia serca. Czynność serca. Metody badania.
Ogólna budowa serca.
* Budowa i rozwój serca. Wady rozwojowe serca i dużych naczyń.
* Echo serca.
* Anatomia radiologiczna klatki piersiowej.
JAMA BRZUSZNA
* Pojęcie brzuch a jama brzuszna. Ściany jamy brzusznej. Miejsca zmniejszonej
oporności tych ścian. Przepukliny (kanał pachwinowy i udowy).
* Wybrane zagadnienia z budowy i topografii wątroby, dróg żółciowych
wewnątrz i zewnątrz wątrobowych. Trzustka – wybrane zagadnienia z budowy
i topografii.
* Rozwój i najczęściej spotykane wady układu pokarmowego i otrzewnej.
* Unaczynienie narządów jamy brzusznej. Układ żyły wrotnej.
* Krążenie oboczne. Naczynia i węzły chłonne jamy brzusznej.
* Unerwienie narządów jamy brzusznej. Sploty: aortowy brzuszny, splot
trzewny, splot podbrzuszy i sploty pochodne.
* Narządy jamy brzusznej w obrazach Rtg, TK, MR, i USG.
NARZĄDY MOCZOWO-PŁCIOWE
DNO MIEDNICY
* Przestrzeń zaotrzewnowa i jej zawartość. Układ moczowy.
* Układ rozrodczy męski.
* Układ rozrodczy żeński.
* Wybrane zagadnienia z rozwoju układu moczowego i rozrodczego.
Wady rozwojowe.
* Dno miednicy (przepony, przestrzenie międzypowięziowe, doły, kanały)
Krocze – topografia, anatomia praktyczna. Układ moczowy i rozrodczy
w odrazach Rtg, TK, MR i USG.
12
Metody dydaktyczne:
GRZBIET I KOŃCZYNA GÓRNA
* Topografia grzbietu, obręczy kończyny górnej, ramienia
* Wybrane zagadnienia z anatomii przedramienia i ręki (topograficzne
i praktyczne).
* Objawy uszkodzenia nerwów i naczyń kończyny górnej.
* Kończyna górna i grzbiet w obrazach Rtg, CT i MR Anatomiczne podstawy
endoskopii stawu kończyny górnej.
KOŃCZYNA DOLNA
* Topografia obręczy kończyny dolnej, uda, goleni i stopy.
* Unaczynienie i unerwienie kończyny dolnej – mechanizm odpływu krwi
żylnej, objawy porażenia nerwów.
* Finał Konkursu „Scapula Aurea”.
* Anatomiczne podstawy endoskopii stawu kolanowego. Anatomia radiologiczna
kończyny górnej i dolnej. Arteriografia, flebografia, limfografia. MR. TK.
* Rozwój aparatu lokomocyjnego w aspekcie kształtowania się postawy
dwunożnej człowieka.
* Zamknięcie kursu anatomii.
PROGRAM ĆWICZEŃ
OSTEOLOGIA
* Kręgi szyjne, piersiowe, lędźwiowe, kość krzyżowa. Kręgosłup jako
całość. Połączenia kręgów. Żebra, mostek. Połączenia żeber z kręgosłupem
i mostkiem. Klatka piersiowa jako całość.
* Obojczyk i łopatka. Kość ramienna, promieniowa i łokciowa. Kości ręki.
Połączenia w obrębie kończyny górnej.
* Kość miedniczna. Kość udowa, rzepka, kość piszczelowa i strzałkowa.
Kości stopy. Miednica jako całość. Połączenia w obrębie kończyny dolnej.
* Czaszka: kość potyliczna, ciemieniowa, czołowa, klinowa i sitowa.
* Kość skroniowa, szczęka, kość podniebienna, jarzmowa, łzowa, nosowa,
małżowina nosowa dolna, lemiesz żuchwa, kość gnykowa.
* Czaszka jako całość: ściany, doły i jamy czaszki. Połączenia kości czaszki.
* Anatomia kości i stawów w badaniach obrazowych rtg, CT, MRI.
* Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE
OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY
* Podział mózgowia – powierzchnia zewnętrzna (z pominięciem szczegółowego
opisu powierzchni półkul). Opony mózgowia i rdzenia kręgowego. Naczynia
OUN (główne pnie tętnicze, koło tętnicze mózgu, zatoki opony twardej,
ż. szyjna wewnętrzna). Powierzchnia zewnętrzna i przekroje rdzenia
kręgowego. Krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego.
* Kresomózgowie – półkula mózgu, powierzchnie półkuli, brzegi, szczelina
międzypółkulowa, podział na płaty, bieguny, bruzdy i zakręty.
* Kresomózgowie środkowe: ciało modzelowate, sklepienie, spoidło przednie,
przegroda przezroczysta. Komora boczna części, rogi, ograniczenia, splot
naczyniówkowy.
* Międzymózgowie – budowa zewnętrzna. Podwzgórze. Wzgórzomózgowie.
Otwór międzykomorowy. Komora trzecia.
* Pień mózgu – powierzchnia grzbietowa i podstawna. Miejsca wyjścia nerwów
czaszkowych. Móżdżek.
* Anatomia przekrojów – przekrój pośrodkowy mózgu. Komory boczne. Jądra
podkorowe. Istota biała półkul.
* Anatomia przekrojów – pokrywa śródmózgowia, nakrywka, odnogi mózgu,
komora czwarta – w obrazach CT i MRI.
13
Metody dydaktyczne:
* Płat węchowy, płat limbiczny. Twór i układ siatkowaty. Lokalizacja jąder
nerwów czaszkowych. Drogi wstępujące i zstępujące.
* Lokalizacja czynnościowa w korze mózgu. Drogi rdzenia kręgowego.
Unaczynienie poszczególnych części OUN. Drogi wstępujące i zstępujące.
* Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE
GŁOWA I SZYJA
* Skóra, budowa, przydatki skóry. Granice i okolice szyi. Trójkąty szyi. Powięź
szyi. Przestrzenie międzypowięziowe szyi. Mięsień szeroki szyi. Splot szyjny.
Żyły szyi.
* Mięśnie szyi: mostkowo-obojczykowo-sutkowy, nadgnykowe, podgnykowe,
pochyłe. Gruczoł tarczowy. Gruczoły przytarczyczne. Pęczek naczyniowonerwowy szyi. Tętnica szyjna wspólna.
* Krtań i tchawica – topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie. Gałęzie
początkowego odcinka t. szyjnej zewnętrznej: t. tarczowa górna, t. językowa,
t. twarzowa. Odcinek szyjny n. błędnego. Nerw. dodatkowy. Zwoje szyjne pnia
współczulnego.
* Mięśnie wyrazowe twarzy. T. twarzowa – odcinek główny. Nerw twarzowy
– objawy porażenia centralnego i obwodowego. Ślinianka przyuszna.
* Dół podskroniowy – ograniczenia, zawartość. Tętnica szczękowa. Mięśnie
żucia. Jama nosowa – zatoki przynosowe, miejsca ujść. Nerw węchowy. Nerw
trójdzielny.
* Jama ustna – ściany, zęby, dziąsła. Zwarcie, zgryz. Język – budowa,
czynność, unaczynienie, unerwienie. Nerw podjęzykowy – objawy porażenia.
Podniebienie – podział, budowa, unaczynienie, unerwienie. Cieśń gardzieli.
Migdałki podniebienne. Nerw językowo-gardłowy. Gardło – położenie,
topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie. Podział jamy gardła. Przestrzeń
przygardłowa.
* Opona twarda mózgowia – uwidocznienie po odpiłowaniui sklepienia czaszki,
zatoki opony twardej. Wyjścia nn. czaszkowych w obrębie dołów czaszki.
Mięśnie gałki ocznej. Unerwienie mięśni gałki ocznej – objawy porażenia.
Narząd łzowy. Uwidocznienie zawartości oczodołu po odpreparowaniu ściany
górnej. Anatomia warstwowa głowy i szyi.
* Narząd wzroku. Budowa gałki ocznej. Narząd przedsionkowo-ślimakowy.
Ucho zewnętrzne. Ucho środkowe – ograniczenia i zawartość jamy
bębenkowej. Ucho wewnętrzne – błędnik kostny, błędnik błoniasty.
* Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE
KLATKA PIERSIOWA
* Anatomia przekrojów – przekrój pośrodkowy mózgu. Komory boczne. Jądra
podkorowe. Istota biała półkul.
* Anatomia przekrojów – pokrywa śródmózgowia, nakrywka, odnogi mózgu,
komora czwarta – w obrazach CT i MRI. Dostępne badaniu punkty kostne,
linie topograficzne na tułowiu, granice i okolice klp. Powtórzenie wiadomości
z układu kostno-stawowego klp. Mięśnie piersiowo-ramienne i mięśnie
własne klp – przyczepy, przebieg, topografia, czynność, unaczynienie,
unerwienie, objawy porażenia. Naczynia i nerwy ścian klp – naczynia
i nerwy międzyżebrowe, naczynia piersiowe wewnętrzne, ich gałęzie, zakres
unaczynienia i unerwienia. Gruczoł sutkowy- położenie, budowa, unaczynienie
krwionośne i chłonne, unerwienie.
* Budowa i zawartość przestrzeni międzyżebrowej. Jama pachowa, jej ściany
i zawartość. Korzenie, pęczki i nerwy splotu ramiennego w jamie pachowej.
Tętnice, żyły i węzły chłonne jamy pachowej, ich gałęzie, dopływy, przebieg
i zespolenia.
14
Metody dydaktyczne:
* Jama klp, jej podział. Śródpiersie – jego podział i zawartość poszczególnych
jego części. Przepona – przyczepy, unaczynienie, unerwienie, czynność.
Otwory przepony – miejsca zmniejszonej odporności, przepukliny
przeponowe. Nerw przeponowy – przebieg, gałęzie, zakres unerwienia,
objawy porażenia. Opłucna – podział, przebieg, unaczynienie, unerwienie.
Tchawica i oskrzela główne. Płuca – położenie, topografia, budowa, czynność,
unaczynienie, unerwienie. Korzeń płuca. Pojęcie segmentu płucnego.
Segmenty płuca prawego i lewego. Grasica.
* Serce – kształt, wielkość, położenie. Szczegółowe ukształtowanie i budowa
ścian poszczególnych części serca. Unaczynienie tętnicze i żylne serca.
Unerwienie serca (splot sercowy powierzchowny i głęboki). Rzut sylwetki
serca i rzuty zastawek na przednią ścianę klp. Osierdzie. Wielkie naczynia
wychodzące i wchodzące do serca (aorta, pień płucny, żyły płucne, żyła
główna górna i dolna), ich przebieg i topografia.
* Przełyk – położenie, topografia, budowa, unaczynienie. Aorta – podział,
topografia poszczególnych części, gałęzie aorty, ich przebieg (pień ramiennogłowowy, tt. szyjne wspólne i podobojczykowe, tt. międzyżebrowe tylne, tt.
przeponowe). Nerw błędny, odcinek piersiowy – przebieg, topografia, gałęzie.
Pień współczulny – odcinek piersiowy – położenie, gałęzie, zakres unerwienia.
Przewód piersiowy – początek, topografia, ujście, czynność..
* Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE
JAMA BRZUSZNA
* Podział topograficzny przedniej ściany brzucha – okolice. Unaczynienie
i unerwienie ścian brzucha ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia żył
podskórnych dla krążenia obocznego żylnego. Mięśnie przedniej ściany
brzucha – (mm: skośne, poprzeczny, prosty), mm czworoboczny lędźwi – ich
przyczepy, czynność, unerwienie. Budowa i znaczenie ścian jamy brzusznej.
Kanał pachwinowy.
* Powierzchnia wewnętrzna przedniej ściany jamy brzusznej. Naczynia
nabrzuszne górne i dolne, ich znaczenia dla krążenia obocznego (tętniczego).
Splot lędźwiowy – jego korzenie, położenie, gałęzie splotu do ściany brzucha.
Stosunki ogólne otrzewnej i narządów jamy brzusznej. Otrzewna ścienna
i trzewna. Pojęcie narządu zewnątrz – i wewnątrz – otrzewnowego. Podział
jamy otrzewnej. Więzadła i zachyłki otrzewnej. Sieć większa i mniejsza. Otwór
sieciowy. Krezka jelita. Podział części brzusznej przewodu pokarmowego.
Położenie poszczególnych narządów w jamie brzusznej.
* Pień trzewny – położenie, gałęzie, ich przebieg i zakres unaczynienia oraz
połączenia między nimi. Żołądek – kształt, położenie, topografia, budowa
ścian, unaczynienie, unerwienie, czynność. Jelito cienkie – podział, położenie,
budowa ścian. Dwunastnica – dokładna topografia, ukształtowanie powierzchni
wewnętrznej, unaczynienie, unerwienie, czynność. Jelito czcze i kręte – różnica
w budowie ściany. Tętnica krezkowa górna – położenie, gałęzie, ich przebieg,
zakres unaczynienia. Unerwienie żołądka i jelita cienkiego.
* Jelito grube – podział, topografia poszczególnych części jelita grubego,
unaczynienie i unerwienie. Ujście krętniczo-kątnicze. Wyrostek robaczkowy
– położenie, budowa, znaczenie. Wątroba – kształt, położenie, topografia,
ukształtowanie powierzchni, budowa (płaty, zraziki anatomiczne
i czynnościowe) unaczynienie odżywcze i czynnościowe, czynność. Pęcherzyk
żółciowy, przewody wątrobowe i przewód żółciowy wspólny – położenie,
topografia, czynność unaczynienie i unerwienie. Tętnica krezkowa dolna –
odejście, gałęzie ich przebieg i zakres unaczynienia, zespolenia. Żyła krezkowa
górna i żyła krezkowa dolna – dopływy, przebieg, ujście.
15
Metody dydaktyczne:
* Trzustka – położenie, topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie,
czynność. Przewód trzustkowy – warianty połączenia z przewodem żółciowym
wspólnym i ujścia do dwunastnicy. Śledziona – położenie, topografia, budowa,
unaczynienie i unerwienie. Żyła wrotna. Krążenie wrotne. Drogi krążenia
obocznego żylnego w przypadku przeszkody w przepływie krwi przez żyłę
wrotną. Krążenie płodowe. Splot aortowy brzuszny i sploty pochodne. Splot
podbrzuszny górny i dolny.
* Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE
NARZĄDY MOCZOWO-PŁCIOWE
DNO MIEDNICY
* Pojęcie przestrzeni zaotrzewnowej. Narządy leżące w tej przestrzeni. Mięśnie
tylnej ściany brzucha: czworoboczny lędźwi, lędźwiowy większy i mniejszy,
biodrowy – ich przyczepy, topografia, czynność. Nerwy splotu lędźwiowego
– ich odcinki wewnątrzbrzuszne. Nerki – położenie, topografia, budowa,
unaczynienie, unerwienie, czynność. Osłonki nerek, ich znaczenie. Nadnercza
– położenie, topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność.
Moczowód – przebieg, topografia (u mężczyzny i u kobiety), budowa,
unaczynienie, unerwienie, czynność. Aorta brzuszna, jej topografia, gałęzie.
Żyła główna dolna – topografia, dopływy. Tętnica biodrowa wewnętrzna
– przebieg, gałęzie ścienne i trzewne, ich przebieg i zespolenia na obwodzie
(również z gałęziami tętnicy biodrowej zewnętrznej). Znaczenie tych zespoleń
dla krążenia obocznego w górnej części kończyny dolnej. Część lędźwiowa
i krzyżowa pnia współczulnego.
* Narządy płciowe męskie. Gruczoł krokowy – położenie, topografia.
Budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność. Jądro – położenie, budowa,
unaczynienie, unerwienie, czynność. Nasieniowód – przebieg, topografia,
budowa, unaczynienie, unerwienie. Bańka nasieniowodu. Pęcherzyki nasienne.
Powrózek nasienny – elementy składowe, osłonki powrózka, jego przebieg
wewnątrz- i zewnątrzbrzuszny. Prącie – położenie, budowa, unaczynienie,
unerwienie, czynność. Cewka moczowa męska – położenie, topografia,
unaczynienie, unerwienie. Moszna – budowa, czynność. Splot podbrzuszny
górny, sploty podbrzuszne dolne, ich korzenie i gałęzie. Sploty pochodne,
ich czynność.
* Powtórzenie budowy miednicy. Części kostne, więzadła, płaszczyzny
i wymiary miednicy. Pęcherz moczowy – położenie, topografia, unaczynienie
i unerwienie, budowa ściany, trójkąt pęcherzowy. Narządy płciowe
wewnętrzne żeńskie. Więzadło szerokie, więzadła jajnika i macicy. Jajnik
– położenie, topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność (cykl
jajnikowy). Jajowód – przebieg, topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie,
czynność. Macica – położenie prawidłowe, odmiany położenia, topografia,
budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność (cykl miesięczny). Omaciczne
i przymaciczne Pochwa – położenie, topografia, budowa, unaczynienie
i unerwienie. Cewka moczowa żeńska – przebieg, topografia.
* Dno miednicy. Krocze i okolica kroczowa. Przepona miednicy i przepona
moczowo-płciowa – elementy mięśniowe i powięziowe. Przestrzenie
międzypowięziowe miednicy i ich znaczenie. Kanał zasłonowy. Dół kulszowoodbytniczy i kanał sromowy. Tętnica sromowa wewnętrzna – przebieg, gałęzie,
zespolenia. Nerw sromowy – przebieg, gałęzie, zakres unerwienia, objawy
porażenia. Podstawy anatomiczne jamy brzusznej i miednicy w CT, NMR, USG.
* Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE
16
Metody dydaktyczne:
GRZBIET I KOŃCZYNA GÓRNA
* GRZBIET:
Okolice grzbietu. Gałęzie grzbietowe nerwów rdzeniowych – przebieg,
zakres, unerwienia. Powięź powierzchowna grzbietu, powięź karkowa,
powięź piersiowo-lędźwiowa. Mięśnie grzbietu powierzchowne: kolcoworamienne i kolcowo-żebrowe, ich przebieg, przyczepy, czynność, unerwienie,
objawy porażenia. Trójkąt lędźwiowy, przestrzeń czworoboczna lędźwi.
Mięsień prostownik grzbietu – jego poszczególne części, przyczepy,
przebieg, czynność, unerwienie. Powięź piersiowo-lędźwiowa i jej znaczenie.
Unerwienie skóry karku i potylicy. Nerwy potyliczne większy, mniejszy i trzeci
– przebieg, zakres unerwienia. Mięśnie podpotyliczne – przyczepy, przebieg,
czynność, unerwienie. Trójkąt podpotyliczny. Kanał kręgowy. Nakłucie
lędźwiowe – podstawy anatomiczne.
* KOŃCZYNA GÓRNA:
Powtórzenie: kości, stawy i więzadła kręgosłupa i kończyny górnej. Splot
ramienny, tętnica pachowa. Okolice kończyny górnej. Mięśnie obręczy
kończyny górnej – przyczepy, przebieg, unerwienie, unaczynienie, czynność,
objawy porażenia. Nerwy splotu ramiennego dla mięśni obręczy – przebieg,
zakres unerwienia. Otwory pachowe – przyśrodkowy i boczny. Powięź
ramienia, przegrody międzymięśniowe. Nerwy i żyły podskórne ramienia.
Mięśnie ramienia – przyczepy, przebieg, czynność, unerwienie, objawy
porażenia. Tętnica ramienna i żyły ramienne – przebieg, gałęzie, zakres
unaczynienia, zespolenia. Pęczek naczyniowo-nerwowy ramienia. Nerw
pachowy i nerw mięśniowo-skórny – przebieg, gałęzie, zakres unerwienia,
objawy porażenia.
* KOŃCZYNA GÓRNA
Mięśnie przedramienia, grupa przednia, boczna i tylna – przyczepy, przebieg,
czynność, unerwienie, objawy porażenia. Dół łokciowy – ograniczenia,
zawartość. Tętnice przedramienia: promieniowa i łokciowa – przebieg, gałęzie,
zespolenia. Sieć tętnicza łokciowa i nadgarstkowa, ich znaczenie dla krążenia
obocznego. Nerw pośrodkowy, nerw łokciowy i nerw promieniowy – przebieg,
gałęzie, zakres unerwienia
* KOŃCZYNA GÓRNA
Troczek prostowników i zginaczy ręki. Kanał nadgarstka, jego zawartość.
Rozcięgno dłoniowe, jego znaczenie. Nerwy skórne dłoni i grzbietu ręki. Sieć
żylna ręki. Mięśnie kłębu i kłębika oraz mięśnie środkowe ręki – przyczepy,
przebieg, czynność, unerwienie, objawy porażenia. Końcowe odcinki tętnicy
promieniowej i łokciowej w obrębie ręki. Łuki dłoniowe: powierzchowny
i głęboki, gałęzie odchodzące od łuków. Pochewki ścięgien mięśni zginaczy
i prostowników oraz ich znaczenie. Końcowe odcinki nerwów: pośrodkowego
i łokciowego dla mięśni ręki. Objawy porażenia nerwów ruchowych kończyny
górnej w jej różnych częściach. Miejsca powierzchownego przebiegu
naczyń tętniczych i żylnych na kończynie górnej (miejsca wyczuwania tętna
i wkłuwania się do naczyń) Miejsca powierzchownego przebiegu dużych
pni nerwowych na kończynie górnej (miejsca badania palpacyjnego pni
nerwowych, miejsca znieczuleń przewodowych).
* Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE
17
Metody dydaktyczne:
Wymagania wstępne
KOŃCZYNA DOLNA
* Powtórzenie: kości, stawy i więzadła kończyny dolnej, splot lędźwiowy.
Kształty zewnętrzne i okolice kończyny dolnej. Oś konstrukcyjna. Powięź
szeroka i powięź pośladkowa, przegrody międzymięśniowe uda. Żyły
podskórne i nerwy skórne uda. Węzły chłonne pachwinowe. Rozstęp mięśni
i rozstęp naczyń. Kanał udowy. Rozwór odpiszczelowy. Mięśnie obręczy
kończyny dolnej – przyczepy, przebieg, czynność, unerwienie, objawy
porażenia. Mięśnie uda – grupa przednia, przyśrodkowa i tylna – przyczepy,
przebieg, czynność, unerwienie, objawy porażenia. Trójkąt udowy, kanał
przywodzicieli. Tętnica i żyła udowa – przebieg, topografia, gałęzie i dopływy,
zespolenia. Nerw udowy i nerw zasłonowy – przebieg, gałęzie, zakres
unerwienia. Naczynia zasłonowe – przebieg, gałęzie, zespolenia, zakres
unaczynienia. Nerwy i naczynia pośladkowe górne i dolne – przebieg, gałęzie,
zespolenia, zakres unerwienia i unaczynienia. Otwór nad- i podgruszkowy.
* Splot krzyżowy – korzenie splotu i jego gałęzie. Powięź goleni, przegrody
międzymięśniowe goleni. Troczek zginaczy, troczki prostowników i mięśni
strzałkowych. Nerwy skórne i żyły podskórne goleni. Mięśnie goleni – grupa
przednia, boczna i tylna – przyczepy, przebieg, czynność, unaczynienie
i unerwienie, objawy porażenia. Dół podkolanowy – ograniczenia, zawartość,
topografia przebiegających tam naczyń i nerwów. Nerw kulszowy – przebieg,
topografia, gałęzie. Nerw piszczelowy i nerwy strzałkowe – przebieg na goleni,
gałęzie, zakres unerwienia. Tętnica podkolanowa i jej gałęzie. Tętnica
piszczelowa przednia i tylna – przebieg, gałęzie, zakres unaczynienia. Sieć
tętnicza kolana.
* Kanał kostki przyśrodkowej. Troczek zginaczy, troczki prostowników i mm.
strzałkowych. Pochewki ścięgniste mięśni długich biegnących z goleni
na stopę. Prostownik palców krótki i długi – przebieg ścięgien na grzbiecie
stopy. Rozcięgno podeszwowe. Krótkie mięśnie stopy (mm. palucha
i palca V, mm. wyniosłości pośredniej) – przyczepy, przebieg, czynność,
unerwienie. Końcowe odcinki nerwów strzałkowych i nerwy podeszwowe
(od nerwu piszczelowego) – ich przebieg, gałęzie skórne i mięśniowe, zakres
unerwienia. Końcowe odcinki tętnicy piszczelowej przedniej i tylnej: łuki
tętnicze podeszwowy i grzbietowy, ich znaczenie, gałęzie od nich odchodzące.
Objawy porażenia nerwów kończyny dolnej po ich uszkodzeniu na różnych
poziomach. Miejsca powierzchownego przebiegu naczyń tętniczych i naczyń
żylnych kończyny dolnej – miejsca wyczuwania tętna i miejsca wkłuwania
się do naczyń. Miejsca powierzchownego przebiegu dużych pni nerwowych
na kończynie dolnej.
* Anatomia topograficzna i stosowana stawu biodrowego, kolanowego
i skokowego. Anatomia RTG,CT MR kończyny dolnej.
* Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE
* ZALICZENIE ZALEGŁOŚCI
Wiadomości z zakresu anatomii człowieka i zwierząt na poziomie kursu biologii
dla szkoły średniej.
18
Cele kształcenia
Po zakończonym kursie anatomii prawidłowej student powinien:
■ znać mianownictwo anatomiczne polskie, łacińskie i angielskie
■ nazwać, opisać budowę, topografię i rozwój wszystkich struktur
wypreparowanych w prosektorium,
■ znać czynność tkanek i narządów w warunkach prawidłowych oraz zależność
pomiędzy budową i czynnością narządu,
■ umieć zidentyfikować i określić właściwą nazwę prawidłowej struktury
anatomicznej na zdjęciach rentgenowskich, obrazach USG, TK, MR
i endoskopowych,
■ przeprowadzić analizę ruchów wykonywanych w poszczególnych stawach
■ opisać podstawy anatomiczne uszkodzenia nerwów i ośrodków nerwowych,
■ znać stosunki topograficzne narządów, zmienność ich budowy, odmiany
i wyciągać z tego własne wnioski,
■ umieć określić granice narządów i rzuty ważnych elementów (np. zastawek
serca) na powierzchnię ciała,
Ocenić różnicę między obrazem prawidłowym i patologicznym posługując się różnymi poznanymi metodami, głównie badaniami przyżyciowymi.
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
– zna mianownictwo anatomiczne w języku polskich, łacińskim i angielskim;
student:
– zna budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyna górna
i dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja, głowa) oraz
czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ krążenia,
układ oddechowy, układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe,
układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna);
– zna topografie narządów, naczyń i nerwów oraz ich rzuty na powierzchnie
ciała,
– zna miejsca obmacywania tętna, pni nerwowych, narządów wewnętrznych
grup mięśniowych, kości i stawów,
– zna obrazy struktur anatomicznych na preparacie oraz w ikonografii
anatomiczno medycznej,
– zna podstawy prowadzenia badań naukowych w zakresie anatomii.
- w zakresie umiejętności
– wyjaśnia anatomiczne podstawy badania przedmiotowego,
student:
– wnioskuje o relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie
przyżyciowych badań diagnostycznych, w szczególności z zakresu
radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych,
tomografia komputerowa oraz magnetyczny rezonans jądrowy),
– posługuje się w mowie i piśmie mianownictwem anatomicznym,
– rozumie i posługuje się obrazami struktur anatomicznych uzyskanymi
z preparatów, badań obrazowych i przedstawionych w ikonografii
anatomiczno-medycznej,
– analizuje biomechanikę stawów,
– potrafi znaleźć miejsca obmacywania tętna na ciele ludzkim, miejsca
powierzchownego przebiegu pni nerwowych i typowe punkty kostne,
– rozpoznaje podstawowe struktury anatomiczne, których praktyczna
znajomość stanowi niezbędny składnik umiejętnosci lekarza (lista punktów
bazowych) na preparatach i modelach anatomicznych w co najmniej 90%,
– rozpoznaje pozostałe struktury anatomiczne na preparatach modelach
i w obrazach USG, TK, MR, RTG, w co najmniej 65%,
– potrafi zaplanować proste badanie naukowe w zakresie anatomii.
19
- w zakresie umiejętności Punkty bazowe
student:
Zasady zdawania egzaminu praktycznego i kollokwiów (liczba stanowisk
odnosi się do egzaminu)
1. Na każdym z trzydziestu stanowisk należy rozpoznać dwa punkty oznaczone
szpilkami.
2. Czas na 1 stanowisko 60 sek.
3. Preparatów nie wolno dotykać przemieszczać i odwracać albowiem następna
zdająca osoba nie będzie miała szansy na rozwiązanie sprawdzianu.
4. Maksymalna ocena za jedną szpilkę 2 pkt.
Przykładowe warianty oceny szpilka wbita w t. tarczową górną lewą
◦ a. thyroidea sup. sin. 2p.
◦ a. thyroidea sup. dx. 1p.
◦ a. thyroidea sup. 1p
◦ t. tarczowa górna lewa 1p.
◦ t. tarczowa górna prawa 0p.
◦ t. tarczowa górna 0p.
◦ a. thyroidea 0p.
◦ lewa lub sin. 0p
5. Uwaga! Prawidłowe rozpoznanie struktury pojedynczej w sposób sugerujący
jej parzystość lub zwielokrotnienie = 0p.
np. trachea dx. Falx cerebri sin. Tentorium cerebelli sup.
6. Na egzaminie aby zaliczyć należy zdobyć 76 pkt na 120 możliwych Osoby
ubiegające się o termin „0” poza odpowiednimi ocenami z kolokwiów (patrz
regulamin) muszą w obu sprawdzianach zdobyć co najmniej po 100 pkt.
7. Pierwsze 20 szpilek będzie wbite w punkty bazowe czyli podstawowe struktury
anatomiczne których praktyczna znajomość odróżnia wiedzę lekarza od wiedzy
przedstawicieli innych zawodów medycznych. Tutaj ocena będzie tylko
na 2 pkt albo na 0 pkt bez wariantów pośrednich. Np.: przy oznaczenie lewej
t.szyjnej wspólnej jedyną pozytywna odpowiedź to:
◦ a.carotis communis sin. 2p.
◦ a.carotis communis dx. 0p
◦ a.carotis communis 0p.
◦ a.carotis 0p.
◦ t.szyjna wspólna lewa 0p.
◦ t.szyjna wspólna prawa 0p.
◦ t.szyjna wspólna 0p.
◦ t.szyjna 0p.
W grupie dwudziestu punktów bazowych można popełnić 2 błędy. Większa liczba błędów powoduje automatyczne niezaliczenie i praca nie jest dalej sprawdzana.
Oznacza to, że aby zaliczyć egzamin należy uzyskać w tej części 36 pkt.
Punkty bazowe I semestru
OSTEOLOGIA I ARTROLOGIA
CRANIUM
1. Otwory i kanały zawierające nerwy czaszkowe oraz
◦ canalis caroticus,
◦ meatus acusticus externus,
◦ canalis nasolacrimalis,
◦ fossa hypophysialis,
◦ protuberantia occipitalis externa,
◦ sulcus sinus sagitalis sup.
◦ sulcus sinus trsv.
◦ sulcus sinus sigmoidei.
◦ alveolus dentalis
Nie trzeba podawać nazwy kości, w której przebiega kanał, ale trzeba podać stronę.
20
- w zakresie umiejętności 2. Kości czaszki
student:
◦ Os frontale
◦ Os ethmoidale
◦ Os temporale
◦ Os sphenoidale
◦ Os parietale
◦ Os occipitale
◦ Maxilla
◦ Os zygomaticum
◦ Os palatinum
◦ Os nasale
◦ Mandibula.
COLUMNA VERTEBRALIS
1. części kręgu (corpus, arcus, processus spinosus) i nazwa własna (atlas,
axis, prominens) lub odcinek np. processus spinosus vertebrae cervicalis
2. dens axis
3. os sacrum, facies auricularis
4. os coccygis
5. promontorium
6. discus intervertebralis.
THORAX
1. costa + strona
2. costa prima
3. sternum.
MEMBRUM SUPERIUS
1. Scapula: angulus inf., cavitas glenoidalis,
2. Clavicula
3. Humerus: caput, collum chirurgicum, epicondyli
4. Radius
5. Ulna
6. Kości nadgarstka (umieć rozróżnić bez podania strony)
7. Kości śródręcza (rozpoznać os metacarpi bez strony i numeru)
8. Paliczki (rozpoznać paliczek bez strony i numeru + phalanx distalis).
MEMBRUM INFERIUS
1. Os coxae: crista iliaca, fossa iliaca, acetabulum, os pubis, tuber ischiadicum
2.Femur: caput, collum, trochanter maior et condylus medialis et lateralis
3. Patella (bez strony)
4. Tibia: malleolus medialis
5.Fibula: malleolus lateralis
6. Kości stępu (umieć rozróżnić bez podania strony)
7. Kości śródstopia (jak kości śródręcza)
8. Paliczki (jak w k. górnej).
21
- w zakresie umiejętności SYSTEMA NERVOSUM CENTRALE
student:
1. a. basilaris
2. a. carotis interna
3. medulla oblongata
4. pyramis medullae oblongatae
5. pons
6. radix n. trigemini
7. ventriculus IV
8. vermis cerebelli
9. hemispherium cerebelli
10. tonsilla cerebelli
11. mesencephalon
12. aqueductus mesencephali
13. crus cerebri
14. thalamus
15. corpus pineale
16. ventriculus tertius
17. corpus mamillare
18. chiasma opticum
19. nucleus caudatus
20. nucleus lentiformis
21. capsula interna
22. ventriculus lateralis
23. plexus choroideus
24. hipocampus
25. septum pellucidum
26. corpus callosum
27. insula
28. lobus temporalis
29. lobus frontalis
30. lobus occipitalis
31. lobus parietalis
32. sulcus lateralis
33. sulcus centralis
34. fissura longitudinalis cerebri
35. tractus olfactorius
36. bulbus olfactorius
37. medulla spinalis.
22
- w zakresie umiejętności COLLUM
1. m. sternocleidomastoideus
student:
2. a. carotis communis
3. a. carotis interna
4. a. carotis externa
5. v. iugularis interna et externa
6. trachea
7. glandula thyroidea
8. os hyoideum
9. prominentia laryngis
10. epiglottis
11. plica vocalis
12. cartilago thyroidea
13. m. digastricus
14. n. hypoglossus
15. glandula submandibularis
16. a. subclavia
17. v. subclavia
18. plexus brachialis
19. n. vagus
20. n. phrenicus
21. m. scalenus ant.
CAPUT
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
a. facialis
glandula parotis
labium superius
labium inferius
rima oris
palpebra sup.
palpebra inf.
nasus externus
mentum
m. maseter
m. temporalis
gingiva
lingua
palatum durum
palatum molle
uvula
tonsilla paltina
tonsilla pharyngea
ostium pharyngeum tubae auditivae
sinus maxillaris
sinus frontalis
sinus sphenoidalis
concha nasalis inf.
concha nasalis media
ganglion trigeminale
n. alveolaris inf.
n.lingualis
a. maxillaris
a. temporalis spf.
falx cerebri
tentorium cerebelli
sinus sagitalis sup
23
- w zakresie umiejętności
student:
33.
34.
35.
36.
37.
38.
sinus transv.
sinus sigmoideus
n. opticus
bulbus oculi
cavum tympani
auris interna.
Punkty bazowe II semestru
THORAX
1. a. axillaris
2. m. pectoralis maior
3. m. latissimus dorsi
4. n. ulnaris,
5. n. medianus
6. n.musculocutaneus
7. n. radialis
8. n. axillaris
9. m. intercostalis ext.
10. m. intercostalis int.
11. a. thoracica interna
12. n. intercostalis
13. pleura parietalis
14. truncus sympathicus
15. esophagus
16. trachea
17. n. vagus
18. n. phrenicus
19. v. brachiocephalica
20. v. cava sup.
21. v. cava inf.
22. v. azygos
23. ductus thoracicus
24. aorta ascendens
25. arcus aortae
26. truncus brachiocephalicus
27. a. carotis communis dx et sin
28. a. subclavia sin et dx.
29. Aorta descendens
30. truncus pulmonalis
31. a. pulmonalis
32. bronchus principalis
33. vena pulmonalis sup
34. vena pulmonalis inf
35. apex pulmonis
36. lobus superior pulmonis
37. lobus medius pulmonis dx.
38. lobus inferior pulmonis
39. apex cordis
40. atrium sin.
41. auricula sin.
42. atrium dx.
43. auricula dx
44. m. papillaris
45. valva aortae
24
- w zakresie umiejętności
student:
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
valva trunci pulmonalis
valva bicuspidalis
valva tricuspidalis
septum interventriculare
fossa ovalis
ventriculus sinister
ventriculus dexter
a. coronaria sin
a. coronaria dx
sinus coronarius
diaphragma.
ABDOMEN
1. funiculus spermaticus
2. umbilicus
3. m. rectus abdominis
4. linea alba
5. lig. inguinale
6. m. obl. ext. abdominis
7. peritoneum parietale
8. omentum maius
9. ventriculus
10. cardia ventriculi
11. fundus ventriculi
12. curvatura ventriculi minor et maior
13. pylorus
14. bulbus duodeni
15. duodenum
16. mesenterium
17. jejunum
18. ileum
19. caecum
20. apendix vermiformis
21. colon ascendens
22. colon transversum
23. colon descsendens
24. colon sigmoideum
25. rectum
26. lien
27. pancreas
28. lig hepatoduodenale
29. ductus choledochus
30. vena portae
31. lobus sinister
32. lobus dexter
33. lobus caudatus
34. lobus quadratus
35. ligamentum teres hepatis
36. aorta
37. v. cava inf
38. truncus celiacus
39. a et v. mesenterica sup.
40. A. et v. mesenterica inf
41. Vesica fellea.
25
- w zakresie umiejętności SPATIUM RETROPERITONEALE ET ORGANA UROGENITALIA
student:
1. m. psoas maior
2. m. iliacus
3. n. femoralis
4. n. obturatorius
5. a. iliaca communis, externa et interna
6. v. iliaca communis, externa et interna
7. a. v. renalis
8. ren
9. pelvis renalis
10. glandula suprarenalis
11. ureter
12. vesica urinaria
13. truncus symphaticus
14. nodi lymphatici lumbales
15. excavatio rectouterina
16. uterus
17. vagina
18. tuba uterina
19. ovarium
20. lig. latum uteri
21. testis
22. epidydymis
23. ductus deferens
24. prostata
25. urethra masculina
26. corpus cavernosum penis
27. glans penis
28. scrotum
29. urethra feminina
30. labium maius pudendi
31. labium minus pudendi
32. clitoris
33. anus
34. m. levator ani
MEMBRUM SUPERIUS
1. m. erector spinae
2. m. latissimus dorsi
3. m. trapesius
4. m. serratus ant.
5. m. subscapularis
6. m. infraspinatus
7. m. supraspinatus
8. m. deltoideus
9. m. biceps brachii
10. m. triceps brachii
11. m. brachioradialis
12. m. flexor carpi radialis
13. m. flexor carpi ulnaris
14. m. flexor digitorum spf.
15. m. flexor digitorum prof.
16. m. extensor digitorum communis
26
- w zakresie umiejętności
student:
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
thenar
hypothenar
a. axillaris
a. brachialis
a. radialis
a. ulnaris
v. basilica
v. cephalica
n. medianus
n. radialis
n. ulnaris
n. musculocutaneus
unguis.
MEMBRUM INFERIUS
1. m. iliacus
2. m. psoas maior
3. m. gluteus maximus
4. m. gluteus medius
5. m. gluteus minimus
6. m. quadriceps femoris
7. m. sartorius
8. m. adductor magnus
9. tractus iliotibialis
10. m. gastrocnemius
11. m. soleus
12. tendo Achilli
13. m. tibialis ant
14. a. v. femoralis
15. a. v. poplitea
16. a. tibialis
17. v. saphena magna
18. n. ischiadicus
19. n. femoralis
20. n. tibialis
21. n. peroneus communis
22. Lig. patellae
23. Lig. cruciatum genus
24. unguis.
Punkt bazowy może pojawić się w dalszej części sprawdzianu i wtedy należy
opisać go szerzej aby uzyskać maksymalną ocenę np. punkt bazowy ulna sin. w dalszej części sprawdzianu należy uwzględnić w jaką część kości łokciowej wbito
szpilkę np. tuberositas ulnae sin.
- w zakresie kompetencji
W toku kształcenia w Zakładzie Anatomii Prawidłowej i Klinicznej podnoszopersonalno-społecznych: ne są kwestie szacunku wobec chorego, jego cierpienia i śmierci, szacunku wobec
szczątków ludzkich. W trakcie wykładu inauguracyjnego studenci poprzez powstanie i minutę ciszy czczą pamięć donatorów – osób które ofiarowały swoje ciała
na potrzeby nauczania w Zakładzie Anatomii Prawidłowej i Klinicznej.
27
Metody oceny pracy
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Szczegółowy program ćwiczeń jest podzielony na tzw. preparaty:
1. Osteologia.
2. Ośrodkowy układ nerwowy.
3. Głowa i szyja.
4. Klatka piersiowa.
5. Jama brzuszna.
6. Narządy moczowo – płciowe. Dno miednicy.
7. Grzbiet. Kończyna górna.
8. Kończyna dolna.
Po przerobieniu każdego preparatu, student jest zobowiązany przystąpić
do kolokwium (zaliczenie wiadomości praktycznych i teoretycznych). Zaliczenie
praktyczne odbywa się przy preparacie, zaliczenie teoretyczne może być ustny
lub testowy.
Warunkiem zaliczenia części teoretycznej preparatu jest znajomość materiału
podawanego na wykładach, których treść jest integrowana z programem ćwiczeń.
Zgodnie z regulaminem każdy preparat można zaliczać w terminach wyznaczonych przez Zakład. W przypadku niepowodzenia termin ostateczny dla wszystkich
nie zaliczonych kolokwiów wyznaczany jest pod koniec II semestru (zazwyczaj
koniec maja).
Do egzaminu dopuszczone są jedynie osoby, które zaliczyły wszystkie kolokwia.
(szczegółowe informacje znajdują się w Zakładowym regulaminie zajęć dla
studentów).
Egzamin odbywa się w czerwcu podczas sesji egzaminacyjnej i składa się z części
praktycznej i teoretycznej – testowej.
Egzamin praktyczny polega na rozpoznaniu 60 struktur anatomicznych (wraz ze
stroną) z czego pierwsze 20 to tzw. struktury bazowe (lista ok. 300 struktur bazowych jest podana na początku roku akademickiego – są to najważniejsze struktury
anatomiczne, brak ich znajomości uniemożliwia zaliczenie egzaminu). Rozpoznanie struktury bazowej jest oceniane na 0 pkt. lub 2 pkt. Pozostałe struktury 0 pkt.
lub 1 pkt. lub 2 pkt. Warunkiem zaliczenia egzaminu praktycznego jest uzyskanie
minimum 36 pkt. za struktury bazowe oraz 76 pkt. z całości egzaminu, brak uzyskania wymaganej liczby punktów bazowych jest traktowane jako nie zaliczenie części
praktycznej i tym samym całości egzaminu.
Egzamin teoretyczny – testowy składa się z 120 pytań, aby go zaliczyć należy
odpowiedzieć na 76 pytań. Suma punktów z egzaminu praktycznego i teoretycznego określa ocena według następującej skali:
152-169 – dostateczny,
170-187 – dość dobry, 188 205 – dobry
206 223 – ponad dobry,
224-240 – bardzo dobry.
Osoby, które zaliczyły kolokwium z osteologii w I terminie, a wszystkie pozostałe kollokwia na co najmniej 90%, mogą zdawać egzamin w tzw. terminie zerowym u kierownika Zakładu lub innego wyznaczonego egzaminatora. Będzie to
egzamin ustny.
W przypadku uzyskania na egzaminie oceny niedostatecznej studentowi przysługuje prawo składania egzaminu poprawkowego.
Egzamin poprawkowy odbywa się we wrześniu i również składa się z części
praktycznej i teoretycznej.
28
Literatura
obowiązkowa:
Literatura
uzupełniająca
Koło naukowe
Regulamin Zakładu:
LITERATURA ZALECANA do wyboru
1/ Anatomia Człowieka podręcznik dla studentów W. Woźniak.
2/ Anatomia Człowieka W. Sylwanowicz (red. Sokołowska Pituchowa) PZWL.
3/ Anatomia Człowieka A. Bochenek M. Reicher T I-V PZWL (wybrane rozdziały).
4/ Anatomia Ośrodkowego Układu Nerwowego dla Studentów H. Dobaczewska.
5/ Anatomia Kliniczna Głowy i Szyi R. Aleksandrowicz, B. Ciszek PZWL.
6/ Zarys Anatomii Człowieka A. Krechowiecki, F. Czerwiński PZWL.
7/ Mianownictwo Anatomiczne R. Aleksandrowicz PZWL.
ATLASY KLASYCZNE – przykłady
1/ Sobotta Atlas Anatomii Człowieka T I-II dowolne wydanie.
2/ Kiss Atlas Anatomii dowolne wydanie.
3/Bertollini Atlas Anatomii dowolne wydanie.
4/ Sinielnikow Atlas Anatomii dowolne wydanie.
5/ Petra Kopf-Meier dowolne wydanie.
6/ Prometeusz dowolne wydanie.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA – przykładowe propozycje
1/ Anatomia Topograficzna i Stosowana W. Łasiński T I-III PZWL.
2/ Anatomia Prawidłowa Człowieka T. Marciniak RU ZSP AM Wrocław.
3/ Anatomia Czynnościowa Ośrodkowego Układu Nerwowego B. Gołąb PZWL.
4/ Anatomia Głowy dla Stomatologów W. Łasiński PZWL.
5/ Anatomia tom I i II – Lippert Urban & Partner.
6/ Anatomia Człowieka A. Bochenek M. Reicher T I-V PZWL.
7/ dostępne na rynku słowniki mian anatomicznych.
ATLASY FOTOGRAFICZNE – przykłady
1/ Kolorowy Atlas Anatomii Człowieka Mc. Minn i wsp. dowolne wydanie.
2/ Anatomia Człowieka Rohen, Yokochi dowolne wydanie.
3/ Atlas Anatomii Vajda.
Przy ZAPiK działa Studenckie Naukowe Koło Anatomiczne. W Kole pracują
sekcje: neuroanatomiczna, anatomii klinicznej płodu i układu sercowo-naczyniowego, anatomii narządu ruchu
Członkiem koła może zostać student, który zdał egzamin z anatomii z wynikiem
pozytywnym. Tym samym student odbywający kurs anatomii przewidziany programem studiów nie może być członkiem koła lub jeśli był nim wcześniej musi zawiesić członkostwo do czasu zdania egzaminu w celu uniknięcia konfliktu interesów.
Regulamin zajęć dla studentów medycyny r. ak 2012/13
1. Warunkiem zaliczenia semestru, roku i dopuszczenia do egzaminu z Anatomii
jest czynny udział w wykładach i ćwiczeniach oraz uzyskanie zaliczenia
z każdego tematu ćwiczeń oraz kolokwiów.
UWAGA! – Aby w pełni wykorzystać czas ćwiczeń student obowiązany jest
przychodzić na zajęcia przygotowany teoretycznie z aktualnego materiału
oraz obowiązuje znajomość materiału ze wszystkich poprzednio odbytych
ćwiczeń.
2. Materiał podzielony jest na 8 cykli tematycznych:
• Osteologia.
•Brzuch i jama brzuszna.
•
•
Ośrodkowy układ nerwowy.
Narządy moczowo – płciowe.
•
•
Głowa i szyja.
Kończyna górna i grzbiet.
•
•
Klatka piersiowa.
Kończyna dolna.
29
Regulamin Zakładu:
Cykl osteologii kończy się kollokwium ustno-praktycznym (przy preparacie). Ewentualny drugi termin – poprawkowy – ma miejsce w ciągu jednego z kolejnych dwóch
ćwiczeń. Termin trzeci (w przypadku nie zaliczenia dwóch poprzednich terminów) może
mieć miejsce w drugiej połowie maja przed sesją letnią po zakończeniu kursu anatomii.
Pozostałe cykle tematyczne kończą się kollokwiami teoretycznymi (test) oraz
praktycznymi (szpilki).
Z każdego kollokwium teoretycznego (36 pytań – 1 min na pytanie) można
uzyskać 36 pkt. Tym samym z kollokwiów teoretycznych można uzyskać 252 pkt.
w ciągu roku akademickiego.
W trakcie każdego kollokwium praktycznego należy rozpoznać 18 struktur
oznaczonych wskaźnikami z numerem (szpilka). Czas na rozpoznanie 30 sek.
Pierwsze 6 to struktury podstawowe – punkty bazowe: można uzyskać 0 lub 2 pkt
a do zaliczenia kollokwium należy rozpoznać 5 z nich tzn. uzyskać 10 pkt. Pozostałe szpilki oceniane są na 0, 1 lub 2 pkt. Maksymalna liczba punktów za kollokwium
praktyczne to 36 pkt. Uzyskanie co najmniej 10 pkt z części bazowej stanowi warunek niezbędny do zaliczenia pozostałych punktów. Wynik z części bazowej poniżej
10 pkt. oznacza że tylko te punkty są zaliczone, a dalsza część nie jest oceniana.
W sumie w ciągu roku akademickiego można uzyskać 252 pkt. (szczegółowe zasady zdawania części praktycznej patrz strona www.anatomy.ib.amwaw.edu.pl.).
Kolokwium odbywa się dla wszystkich studentów danego rzutu na początku
ćwiczeń. Z chwilą rozpoczęcia kolokwium brak wstępu na sale prosektoryjną.
Osoby spóźnione tracą termin.
3. Do zaliczenia kursu anatomii i dopuszczenia do egzaminu niezbędne
jest zaliczenie kolokwium z osteologii w I lub II terminie oraz zdobycie
z pozostałych kollokwiów łącznie 164 pkt za kolokwia teoretyczne i 164 pkt.
za kolokwia praktyczne.
Osoby z niezaliczoną osteologią podchodzą do III terminu w końcu maja (patrz
wyżej) – jest to termin ostateczny.
Osoby które uzyskały mniej niż 164 pkt. za kolokwia teoretyczne – testowe podchodzą w końcu maja do dopuszczającego kolokwium testowego z całości materiału.
Poziom zaliczenia 65%.
Osoby, które uzyskały mniej niż 164 pkt. za kolokwia praktyczne podchodzą
w końcu maja do dopuszczającego kolokwium praktycznego z całości materiału.
Warunek pomyślnego zaliczenia to: zaliczenie pkt. bazowych i uzyskanie w łącznej
punktacji 65%.
Dopuszczające kolokwia teoretyczne i praktyczne odbywają się po zakończeniu
kursu anatomii – jest to termin ostateczny.
Nie spełnienie powyższych warunków oznacza nie zaliczenie roku
i niedopuszczenie do egzaminu.
4. Dopuszczalna jest nieobecność na nie więcej niż dwóch ćwiczeniach z danego
cyklu i na nie więcej niż czterech ćwiczeniach w semestrze. Większa liczba
niż dwie nieobecności w cyklu uniemożliwia przystąpienie do kolokwium.
Usprawiedliwienie nieobecności nie jest konieczne.
Przekroczenie liczby czterech nieobecności w semestrze uniemożliwia jego
zaliczenie i tym samym oznacza niedopuszczenie do egzaminu.
5. Osoby, które zaliczyły kollokwium z osteologii w I terminie, i zgromadziły
co najmniej 225 pkt. z części teoretycznej i 225 pkt. z części praktycznej
kolokwiów mogą zdawać egzamin w tzw. terminie zerowym u kierownika
Zakładu lub innego wyznaczonego egzaminatora. Będzie to egzamin ustny.
6. Egzamin z Anatomii odbywa się w sesji letniej i składa się z części praktycznej
i teoretycznej – testowej. Warunkiem zdania egzaminu jest pozytywne
zaliczenie obu części. Nie zaliczenie jednej części tz. praktycznej lub
teoretycznej oznacza ocenę niedostateczną z całości egzaminu.
Aby zaliczyć egzamin praktyczny należy uzyskać minimum 36 pkt. na 40 pkt.
w zakresie „punktów bazowych”.
30
Regulamin Zakładu:
Z pozostałej części należy uzyskać taką liczbę punktów aby sumarycznie zgromadzić co najmniej 76 pkt. na 120 pkt. z całości egzaminu praktycznego. W przypadku nieuzyskania 36 pkt. z części bazowej pozostała część egzaminu praktycznego nie jest oceniania.
Egzamin teoretyczny składa się ze 120 pytań. Aby go zaliczyć należy uzyskać
co najmniej 76 pkt.
Suma punktów z egzaminu praktycznego i teoretycznego określa ocenę wg następującej skali:
152-169 – dostateczny,
170-187 – dość dobry, 188-205 – dobry,
206-223 – ponad dobry,
224-240 – bardzo dobry.
7. Termin poprawkowy jest wyznaczony w sesji jesiennej.
Osoby, które w I terminie uzyskały wystarczającą do zaliczenia liczbę punktów
z jednej części egzaminu w II terminie zdają jedynie część niezliczoną.
8. Studenci winni pamiętać, że znajdują się na salach gdzie mają do czynienia
ze szczątkami ludzkimi, wobec których obowiązuje zachowanie nacechowane
powagą, szacunkiem i spokojem.
9. Wstęp do sal prosektoryjnych mają tylko studenci WUM, których program
nauczania przewiduje zajęcia prosektoryjne, legitymujący się książeczką
prosektoryjną (lub legitymacją studencką), ubrani w stroje ochronne:
biały fartuch chirurgiczny (zapinany z tyłu), biała chusteczka lub czepek
chirurgiczny, rękawy zawinięte do łokci. Strój ochronny wkładamy
i zdejmujemy poza salą prosektoryjną. Obowiązuje noszenie identyfikatora.
W czasie trwania ćwiczeń studenci nie opuszczają sal prosektoryjnych. Osoby
nie spełniające powyższych warunków nie mają wstępu do prosektorium.
Wstęp do sal prosektoryjnych możliwy jest jedynie w godzinach ćwiczeń
własnych lub w innych określonych oddzielnymi ogłoszeniami.
Prosimy o przestrzeganie godzin rozpoczęcia zajęć. Wstęp na salę prosektoryjną jest możliwy w ciągu 10 min od rozpoczęcia zajęć. Osoby spóźnione nie
będą wpuszczane i traktowane są jako nieobecne.
10.Wprowadzanie osób postronnych oraz wykonywanie zdjęć lub filmów jest
niedozwolone pod rygorem usunięcia z prosektorium.
11.We wszystkich pomieszczeniach Zakładu obowiązuje bezwzględne
przestrzeganie zasad higieny (czystość!!) oraz zasad BHP.
W szczególności:
a)ręce czyste o krótkich, nielakierowanych paznokciach, bez biżuterii.
b)przed przystąpieniem do badania preparatów należy ręce umyć i nasmarować
wazeliną lub kremem (zalecane są rękawiczki).
c)o każdym przypadku skaleczenia lub wprowadzenia formaliny do spojówki
należy bezwzględnie poinformować asystenta.
13.Przypomina się, że na terenie Zakładu i całego gmachu obowiązuje zakaz
palenia.
14.W salach ćwiczeń panuje bezwzględny zakaz spożywania pokarmów.
15.W salach prosektoryjnych obowiązuje całkowity zakaz używania telefonów
komórkowych oraz innych przekaźników informacji.
16.W czasie korzystania z preparatów należy wykazać maksymalną troskę o to,
aby nie uległy one zniszczeniu lub zaginięciu.
17.Za zniszczenie lub zaginięcie preparatu odpowiedzialny jest starosta grupy.
18.Można, a nawet należy przynosić ze sobą pensety (anatomiczne), książki
i atlasy anatomiczne.
19.Po zakończeniu ćwiczeń (korzystania z preparatów) studenci zobowiązani
są zabezpieczyć je osobiście, (aby nie uległy zniszczeniu) wg wskazówek
asystenta.
31
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów,
semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu:
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
obowiązkowy
zaawansowany
polski
Katedra i Zakład Histologii i Embriologii
CENTRUM BIOSTRUKTURY
02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5 (budynek Anatomicum)
STRONA INTERNETOWA: http://histologia.wum.edu.pl
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
I rok, semestr I i II
Stacjonarne/niestacjonarne
Histologia z embriologią
Sekretariat przyjmuje studentów w godz. 9.30 – 14.00 i w razie potrzeby umawia na
spotkanie z Kierownikiem Katedry, (tel./fax 22 629-52-82).
prof. dr hab. Jacek Malejczyk
prof. dr hab. Jacek Malejczyk
Wykłady, ćwiczenia, seminaria
Ćwiczenia i seminaria z histologii odbywają się w salach mikroskopowych
na I piętrze budynku Anatomicum przy ul. Chałubińskiego 5.
Wykłady odbywają się w sali im. prof. Ludwika Paszkiewicz w tym samym
budynku.
100
wykłady:
ćwiczenia:
seminaria:
10
60
30
8
Zajęcia dydaktyczne prowadzone są w formie wykładów, seminariów i ćwiczeń.
Egzamin końcowy obejmuje materiał wszystkich rodzajów zajęć.
Organizacja ćwiczeń i seminariów:
1.������������������������������������������������������������������������
Studenci przystępują do ćwiczeń przygotowani. Zakres materiału objętego
ćwiczeniem jest podany w Programie Zajęć.
2.����������������������������������������������������������������������������
W trakcie ćwiczeń studenci omawiają z asystentem zagadnienia objęte tematem
ćwiczenia oraz oglądają preparaty mikroskopowe, schematy i elektronogramy.
Obrazy tkanek i narządów oglądanych pod mikroskopem należy narysować
w zeszycie. Warunkiem zaliczenia ćwiczenia jest obecność na zajęciach,
wykazanie się wiedzą z zakresu omawianego tematu oraz wykonanie rysunków
preparatów i ich poprawne opisanie.
3.������������������������������������������������������������������������
Mikroskopy są rozmieszczone na stołach, lub wypożycza się je pod zastaw
legitymacji studenckiej. Po zakończeniu oglądania preparatów należy wyłączyć
oświetlenie mikroskopu i przykryć mikroskop pokrowcem. Wynoszenie
mikroskopów lub ich części z sal ćwiczeniowych jest zabronione.
4.��������������������������������������������������������������
W okresie przedkolokwialnym i przedegzaminacyjnym każda grupa
studencka może wypożyczyć komplet preparatów demonstracyjnych. Zestawy
można wielokrotnie wymieniać. Przed oddaniem/wymianą zestawu, należy
uporządkować preparaty wg załączonej listy. Za zgubione i zniszczone
preparaty studenci ponoszą odpowiedzialność finansową.
5.���������������������������������������������������
W czasie ćwiczeń należy przestrzegać przepisów BHP.
32
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Wiedza z zakresu biologii komórki na poziomie liceum ogólnokształcącego.
Celem nauczania Histologii z Embriologią jest zapoznanie studentów kierunku
lekarskiego z budową komórek, tkanek i narządów. W programie przewidziane jest
omówienie funkcji komórek i struktur subkomórkowych widocznych w mikroskopie świetlnym i elektronowym oraz budowy wszystkich rodzajów tkanek i narządów
człowieka. W trakcie zajęć studenci poznają powiązania budowy komórek i tkanek
z pełnionymi przez nie funkcjami. Stanowi to podstawę do późniejszego nauczania
biochemii, fizjologii i histopatologii.
W czasie zajęć z embriologii omawiane są wczesne stadia rozwojowe zarodka
ludzkiego oraz proces formowania się listków zarodkowych i powstawania pierwotnych tkanek i narządów.
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
•������������������������������������������������������������������������������
zna mianownictwo histologiczne i embriologiczne w języku polskim i angielskim;
•��������������������������������������������������������������������
zna podstawowe struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne
•�������������������������������������������������������������������
zna mikroarchitekturę tkanek, macierzy pozakomórkowej oraz narządów
•�����������������������������������������������������������������������
zna stadia rozwoju zarodka ludzkiego, budowę i czynność błon płodowych
i łożyska oraz zna etapy rozwoju poszczególnych narządów.
- w zakresie umiejętności
•����������������������������������������������������������������������
obsługuje mikroskop optyczny, także w zakresie korzystania z immersji;
student:
•����������������������������������������������������������������
rozpoznaje w obrazach z mikroskopu optycznego lub elektronowego
struktury histologiczne odpowiadające narządom, tkankom, komórkom
i strukturom komórkowym oraz dokonuje opisu i interpretacji ich budowy
oraz interpretuje relacje między budową i funkcją;
•�����������������������������������������������������������������
posługuje się w mowie i piśmie mianownictwem histologicznym oraz
embriologicznym.
- w zakresie kompetencji
•�������������������������������������
powinien znać zasady pracy w zespole;
personalno-społecznych
•���������������������������������������������
wykazuje umiejętność i nawyk samokształcenia;
•������������������������������������������
rozumie potrzebę ustawicznego kształcenia;
•����������������������������������������������������������������������
wykazuje zdolność komunikowania się ze specjalistami reprezentującymi
nauki morfologiczne;
•����������������������������������������������������������������
potrafi wytłumaczyć podstawowe terminy morfologiczne pacjentowi;
Treści merytoryczne
Tematy wykładów:
przedmiotu:
Semestr I (zimowy)
1.��������������������������������������������������������������������������������
Włókno mięśniowe w zdrowiu i chorobie, czyli dlaczego Herkules łeb hydrze urwał.
2.���������������������������������������������
Mechanizmy hematopoezy, implikacje kliniczne.
3.��������������������������������������������������������������������
Omówienie zależności hormonalnych – podwzgórze – przysadka – jajnik
– macica. Powstawanie owocytów i plemników, cykl menstruacyjny.
4.��������������������������������������������������������������������
Zapłodnienie komórki jajowej, rozwój zarodka do stadium blastocysty.
5.������������������������������������������������������������������������������������
Implantacja, regulacja implantacji przez czynniki wzrostu i różnicowania, naturalna
utrata ciąży, immunologiczne bariery zapłodnienia, nieprawidłowe miejsca
implantacji, rozwój zarodka przedsomitarnego, pęcherzyk żółtkowy pierwotny.
Semestr II (letni)
1. Rozwój trofoblastu i kosmówki, pęcherzyk żółtkowy ostateczny, powstawanie
cewy nerwowej i grzebienia nerwowego, różnicowanie się mezodermy,
tworzenie naczyń krwionośnych, powstawanie fałdu głowowego i ogonowego
oraz fałdów bocznych, różnicowanie się endodermy, łuki i kieszonki gardłowe,
wędrówki komórek, tworzenie chimer
2. Powstawanie jamy owodni i łożyska, różnicowanie się doczesnej, pępowina,
krążenie płodowe, regulacja objętości płynu owodniowego, bliźnięta,
powstawanie wad rozwojowych
3. Odbudowa i degradacja tkanek łącznych.
4. Angiogeneza – implikacje terapeutyczne.
5. Zagadka medyczna XXI wieku.
33
Treści merytoryczne
przedmiotu:
Metody oceny pracy
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Literatura
obowiązkowa:
Literatura
uzupełniająca:
Tematy ćwiczeń:
Semestr I (zimowy)
1.����������������������������������
Mikroskop, technika histologiczna.
2.�����������������������������������������������������������������������
Ultrastruktura komórki (1). Mikroskop elektronowy, organelle komórkowe.
3.��������������������������������������������������������
Ultrastruktura komórki (2). Chromatyna, podział komórki.
4.������������������
Tkanka nabłonkowa.
5.�����������������������
Tkanka łączna właściwa.
6.������������������
Tkanka chrzęstna.
7.�������������������������������
Tkanka kostna. Kościotworzenie.
8.���������������������������������������
Tkanka nerwowa. Układ nerwowy obwodowy.
9.�����������������
Tkanka mięśniowa.
10.�������������
Krew i szpik.
11.���������������
Układ krążenia.
12.������������������
Układ limfatyczny.
13.��������������������������������������������������������������
Przedkolokwialne pokazy preparatów i seminarium podsumowujące
z histologii ogólnej.
14.����������
Kolokwium.
15.��������������������
Kolokwium II termin.
Semestr II (letni)
1.������������������
Gruczoły dokrewne.
2.���������������������
Układ płciowy żeński.
3.��������������������
Układ płciowy męski.
4.������������
Embriologia.
5.������������������������
Kolokwium z embriologii.
6.�����������������������������������������
Układ pokarmowy (1) – budowa jamy ustnej.
7.����������������������������������������
Układ pokarmowy (2) – przewód pokarmowy.
8.��������������������������������������������������
Układ pokarmowy (3) – gruczoły układu pokarmowego.
9.�����������������
Układ oddechowy.
10.��������������
Układ moczowy.
11.�������������������������
Skóra i przydatki skórne.
12.�������������������������������
Układ nerwowy, narządy zmysłów.
13.�������������������������������������������������������������
Seminarium podsumowujące. Przedkolokwialne pokazy preparatów.
14.������������������������������������
Kolokwium z histologii szczegółowej.
15.�����������������������������������������������������������
Kolokwium II termin i pokazy przedegzaminacyjne preparatów.
• Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest obecność na zajęciach i wykazanie się
wiedzą z zakresu omawianego tematu.
• Warunkiem dopuszczenia do kolokwium jest zaliczenie wszystkich ćwiczeń.
• Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zdanie wszystkich kolokwiów
przewidzianych programem.
• Wszystkie zaliczenia odbywają się w formie testu.
• Egzamin końcowy odbywa się po drugim semestrze.
• Egzamin składa się z dwóch części: praktycznej i teoretycznej. Ocena
końcowa jest wystawiana na podstawie wyników obu części egzaminu.
Szczegółowe informacje dotyczące warunków zaliczenia zamieszczone są w Regulaminie.
1.����������������������������������������������������������
Sawicki W, Malejczyk J..: Histologia, PZWL Warszawa, 2012.
2.����������������������������������������������������������������������
Sadler T. W. Embriologia lekarska, Med Tour Press International, 1993.
Książki:
1.������������������������������������������������������������������������
Wheater – Histologia podręcznik i atlas, Elsevier Urban & Partner 2010,
wydanie I polskie.
2.�������������������������������������������������������
Bartel H.: Embriologia. PZWL. Warszawa 2002, wyd. III.
34
Koło naukowe
Regulamin:
Przy Katedrze i Zakładzie Histologii i Embriologii działają dwa koła studenckie:
1. SKN Opiekunami Koła są dr Izabela Młynarczuk-Biały i dr Ryszard Galus
http://histologia.wum.edu.pl – Studenckie Koło Naukowe
2. SKN Inżynierii Tkankowej Opiekunem Koła jest prof. dr hab. Małgorzata
Lewandowska-Szumieł [email protected]
Regulamin
1. Obecność na zajęciach jest obowiązkowa.
•����������������������������������������������������������������������
Dni, w których wyznaczono termin odbywania się ćwiczeń i kolokwiów są
dniami zajęć obowiązkowych.
•������������������������������������������������������������������������
Dopuszcza się nieobecności na trzech zajęciach w semestrze, bez względu
na przyczynę nieobecności. Nieobecność na 4 zajęciach powoduje
niezaliczenie semestru.
•�������������������������������������������������������������������������
Zajęcia niezaliczone z powodu nieobecności lub nieprzygotowania do zajęć
należy zaliczyć w formie ustalonej z prowadzącym ćwiczenia. Dotyczy to
również zajęć odwołanych przez Władze Uczelni.
•�������������������������������������������������������������������
Ćwiczenia rozpoczynają się objaśnieniami, na których obecność jest
obowiązkowa.
•�������������������������������������������������������������������
Spóźnienia przekraczające 15 minut będą traktowane jak nieobecność.
2. Warunkiem dopuszczenia do kolokwium jest zaliczenie wszystkich ćwiczeń.
3. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zdanie wszystkich kolokwiów
przewidzianych programem.
•�������������������������������������������������������������������
Każde kolokwium można zdawać dwukrotnie. W przypadku niezaliczenia
w obu terminach studentom przysługuje prawo do zdawania w trzecim
terminie, uzgodnionym z Radą Pedagogiczną.
•����������������������������������������������������������������
Kolokwium praktyczne należy zaliczyć przed wyznaczonym terminem
poprawkowym kolokwium testowego.
4. Kierownik Katedry może wyznaczyć egzamin w terminie zerowym Studentom,
którzy zaliczyli w pierwszym terminie wszystkie kolokwia z oceną co najmniej
4,0 i uzyskali z nich średnią nie niższą niż 4,5.
5. Egzamin końcowy odbywa się po drugim semestrze.
•������������������������������������������������������������������������
Egzamin składa się z dwóch części: praktycznej i teoretycznej, za które
przyznawane są osobne punkty. Ocena końcowa jest wystawiana na
podstawie wyników obu części egzaminu.
•�����������������������������������������������������������������
Niezaliczenie części praktycznej lub teoretycznej skutkuje oceną
niedostateczną z egzaminu.
•������������������������������������������������������������������������
Egzamin praktyczny polega na rozpoznaniu 10 preparatów histologicznych.
Minimalna liczba rozpoznanych preparatów wynosi 6. Za każdy dodatkowo
rozpoznany preparat Student uzyskuje 1 punkt, a w przypadku rozpoznania
10 preparatów – 5 punktów.
•�����������������������������������������������������������������
Kryteria zaliczenia testu określa każdorazowo Kierownik Katedry.
•�������������������������������������������������������������������������
Część teoretyczna egzaminu odbywa się w formie testu pisemnego złożonego
ze 100 pytań z zakresu histologii ogólnej i szczegółowej oraz z embriologii.
•������������������������������������������������������������������������
W pierwszym terminie na ocenę składają się punkty uzyskane z obu części
egzaminu. W drugim terminie punkty z egzaminu praktycznego nie będą
doliczane.
•��������������������������������������������������������������������������
Studenci, którzy nie zaliczyli części praktycznej egzaminu przystępują do
testu, którego pozytywny wynik będzie traktowany jako wynik egzaminu
poprawkowego.
•��������������������������������������������������������������������������
Studenci, którzy zaliczyli część praktyczną, a nie zdali testu, nie muszą
przystępować ponownie do egzaminu praktycznego w drugim terminie egzaminu.
6. Drugi termin egzaminu odbywa się w sesji poprawkowej. W razie niezaliczenia
tego egzaminu Dziekan może wyznaczyć egzamin komisyjny.
7. W przypadku nieobecności na egzaminie lub kolokwium spowodowanej
przyczynami zdrowotnymi, Student zobowiązany jest dostarczyć zwolnienie
lekarskie w ciągu trzech dni roboczych od dnia wyznaczonego egzaminu.
35
Regulamin:
Stanowisko Katedry w sprawie ściągania na egzaminach i kolokwiach
Ściąganie na egzaminach i kolokwiach jest naruszeniem zasad etyki oraz Regulaminu studiów WUM. Osoby aktywnie i biernie uczestniczące w tym procederze
będą karane usunięciem z egzaminu, z oceną niedostateczną. Dodatkowo Zakład
wdroży postępowanie dyscyplinarne wobec osób ściągających.
Osoby aktywnie ściągające to osoby, które odpisują wyniki od innych studentów, bądź korzystające w czasie egzaminu z niedozwolonych notatek lub urządzeń
elektronicznych służących do komunikowania się lub do przechowywania danych.
Wnoszenie takich urządzeń na egzaminy jest zabronione.
Poprzez bierny udział w ściąganiu rozumie się ułatwianie odpisywania własnych odpowiedzi innym uczestnikom egzaminu. Student jest zatem zobowiązany
dochować należnej staranności, aby uniemożliwić innym odpisywanie swoich odpowiedzi.
Kierownik Katedry obliguje Studentów i Egzaminatorów do ścisłego przestrzegania tych zasad.
Stanowisko Katedry w sprawie formy zaliczenia przedmiotu
Wszystkie zaliczenia odbywają się w formie testu. Także studenci, dla których
język polski jest językiem obcym podlegają takim samym kryteriom oceny i zdają
kolokwia i egzamin w formie testu.
36
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko Osoby
odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
obowiązkowy ogólny
zaawansowany
polski
Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka
Ul. Chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa, IV p.
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
I rok, semestr I/II
Stacjonarne/niestacjonarne
Biofizyka
prof. dr hab n. med. Jacek Przybylski
dr Maria Sobol
Wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, seminarium
40
wykłady: 2
ćwiczenia: 36
3
seminaria: 2
Treści programowe
Przy realizowaniu niżej wymienionych zagadnień wykorzystywane są metody:
podająca, programowa, praktyczna, problemowa
Wykłady/seminaria/ćwiczenia laboratoryjnych
• Elementy termodynamiki. Transport przez błony (metody: podająca,
praktyczna).
• Podstawy fizyczne bioelektryczności (metoda podająca).
• Układ krążenia krwi- podstawy fizyczne przepływów (metody: podająca,
praktyczna).
• Elektryczna i magnetyczna czynność serca (metody: podająca, praktyczna,
problemowa).
• Wstęp do mechaniki oddychania (metody: podająca, praktyczna).
•Fale mechaniczne, ultradźwięki. Biofizyka narządu słuchu (metody:
podająca, praktyczna).
• Podstawy optyki. Narząd wzroku (metody: podająca, praktyczna).
• Promieniowanie elektromagnetyczne. UV, IR, lasery (metoda: podająca).
• Promieniowanie rentgenowskie (metody: podająca, praktyczna,
programowa).
• Promieniowanie jonizujące. Wpływ promieniowania jonizującego
na organizmy żywe. (metoda: podająca).
Studentów obowiązuje samodzielne opracowanie zagadnień do ćwiczeń przedstawionych w skrypcie „Skrypt do biofizyki” praca zbiorowa.
Przed rozpoczęciem każdego ćwiczenia laboratoryjnego teoretyczne przygotowanie
studentów do zajęć sprawdzane jest w formie pisemnej albo ustnej.
37
Cele kształcenia
1.������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������
Przekazanie studentom pewnego zasobu wiedzy teoretycznej i praktycznej
pozwalającej na zrozumienie fizycznych podstaw procesów życiowych
zachodzących w organizmie oraz metod fizycznych stosowanych w medycynie.
2.��������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������
Poznanie fizycznej struktury układów biologicznych, fizyczna interpretacja ich
funkcji.
3.���������������������������������������������������
��������������������������������������������������
Poznanie fizycznych podstaw metod diagnostycznych.
4.��������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������
Poznanie jakie mechanizmy oddziaływania czynników fizycznych
na organizmy żywe są wykorzystywane w celach terapeutycznych.
6.���������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������
Znajomość czynników fizycznych oddziaływujących na człowieka w jego
środowisku.
7.�����������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������
Poznanie ogólnej zasady posługiwania się fizycznymi przyrządami
pomiarowymi i aparaturą fizyczną.
8.����������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������
Zwrócenie uwagi na to, że każdy pomiar laboratoryjny jest obarczony błędem.
9.�����������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������
Poznanie najprostszych zasad szacowania błędów pomiarów bezpośrednich
i pośrednich.
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
–����������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������
zna fizykochemiczne i molekularne podstawy działania narządów zmysłów
–��������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������
zna fizyczne podstawy nieinwazyjnych metod obrazowania,
–����������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������
zna fizyczne podstawy wybranych technik terapeutycznych, w tym
ultradźwięków i naświetlań;
–�����������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������
zna naturalne i sztuczne źródła promieniowania jonizującego oraz jego
oddziaływania z materią;
- w zakresie umiejętności
–�������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������
obsługuje proste przyrządy pomiarowe oraz ocenia dokładność
student:
wykonywanych pomiarów;
–��������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������
wykorzystuje znajomość praw fizyki do wyjaśnienia wpływu czynników
zewnętrznych, takich jak temperatura, przyspieszenie, ciśnienie, pole
elektromagnetyczne oraz promieniowanie jonizujące na organizm i jego
elementy;
–����������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������
potrafi ocenić szkodliwość dawki promieniowania jonizującego i stosuje się
do ochrony radiologicznej;
- w zakresie kompetencji
–�������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������
posiada umiejętność prostego i przejrzystego sposobu wyjaśnienia zasady
personalno-społecznych
działania aparatury medycznej wykorzystywanej podczas badania.
–����������������������������������������
���������������������������������������
posiada świadomość własnych ograniczeń.
–��������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������
posiada nawyk i umiejętności stałego dokształcania się.
Metody oceny pracy
Zaliczenie
studenta (forma
Ćwiczenia – ocenianie formujące.
i warunki zaliczenia
Zaliczenie przedmiotu – ocenianie podsumowujące.
przedmiotu)
Szczegółowa forma i warunki zaliczenia przedmiotu określa Regulamin Uczelni.
Literatura
Literatura i materiały obowiązkowe:
obowiązkowa:
. „Biofizyka” pod red. prof. F. Jaroszyka.
. „Wybrane zagadnienia z biofizyki” pod red. prof. S. Miękisza.
. „Skrypt do biofizyki” praca zbiorowa.
Literatura
uzupełniająca:
Książki:
. „ Podstawy biofizyki” pod red. prof. Pilawskiego
. „ Elementy fizyki, biofizyki i agrofizyki” pod red. prof. S. Przestalskiego
Czasopisma:
Koło naukowe
38
Regulamin:
Ćwiczenia – ocena formująca
1.���������������������������������������������������������������������������
Ćwiczenia laboratoryjne studenci wykonują w grupach 4-ro maksymalnie 5-cio
osobowych.
2.���������������������������������������������������������������������
Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. Każda nieobecność musi być
usprawiedliwiona, a ćwiczenie należy odrobić w terminie ustalonym z osobą
odpowiedzialną za dydaktykę dla IWL. Usprawiedliwieniem może być
zwolnienie lekarskie, bądź zaświadczenie o zaistnieniu wypadku losowego.
3.���������������������������������������������������������������������������
Warunkiem zaliczenia każdego ćwiczenia jest zaliczenie części teoretycznej
(odpowiedź ustna na początku zajęć) i części praktycznej (wykonanie
ćwiczenia i napisanie sprawozdania).
4.�������������������������������������������������������������������������
Warunkiem dopuszczenia do kolokwium końcowego jest zaliczenie wszystkich
ćwiczeń laboratoryjnych.
5.�������������������������������������������������������������������������
Studenci, którzy nie zaliczyli ćwiczeń laboratoryjnych są niedopuszczeni
do zaliczenia przedmiotu Kolokwium (ocena podsumowująca).
1.����������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������
Kolokwium składa się z 60 pytań testowych jednokrotnego wyboru.
2.���������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������
Każde pytanie zawiera 4 odpowiedzi. Za zaznaczenie prawidłowej odpowiedzi
student uzyskuje 1 punkt. Maksymalna liczba punktów z kolokwium 60.
3.����������������������������������������������������
���������������������������������������������������
Pytania dotyczą materiału ćwiczeniowego i wykładów.
Warunkiem zaliczenia kolokwium jest uzyskanie 60% punktów
39
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Lekarski
Specjalność:
Rok studiów,
semestr:
Tryb studiów:
I rok, semestr II
Nazwa przedmiotu:
Podstawy Biologii Molekularnej
Typ przedmiotu:
Obowiązkowy ogólny
Poziom przedmiotu
Podstawowy
Język wykładowy:
Polski
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Katedra Biologii Ogólnej i Parazytologii
Ul. Chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa,
Tel. 22 621-26-07
Adres internetowy: biologia.wum.edu.pl; e-mail: [email protected]
Prof. dr hab. Barbara Grytner-Zięcina
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Stacjonarne/niestacjonarne
Dr n. med. Julia Dąbrowska – I Wydział Lekarski
Dr hab. n. med. Leszek Szablewski – II Wydział Lekarski
Ćwiczenia, seminaria
Łączna liczba godzin
20
Liczba godzin:
wykłady:
0
2
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
ćwiczenia:
10
seminaria:
10
* Zajęcia są realizowane w 7 jednostkach.
* Pierwsze zajęcia – seminarium – 2 godziny, pozostałe – seminarium i ćwiczenia – łącznie 3 godziny.
* Na zajęcia 2 – 7 należy przyjść z zeszytem do ćwiczeń „Podstawy biologii molekularnej – materiały do ćwiczeń dla studentów I roku I i II Wydziału Lekarskiego” – do kupienia w Oficynie Wydawniczej WUM przy ul. Pawińskiego 3.
* Na zajęcia 2 – 5 należy przynieść fartuch laboratoryjny i parę rękawiczek
gumowych.
* Każde ćwiczenie poprzedzone jest wprowadzeniem teoretycznym. Na ćwiczeniach 2 – 5 studenci praktycznie poznają podstawowe techniki stosowane
w biologii molekularnej.
* Natomiast na ćwiczeniach 6 – 7 studenci uczą się rozpoznawać różne typy
chromosomów.
* Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa.
* Po zakończeniu zajęć odbędzie się pisemne zaliczenie w terminie ustalonym
na Radzie Pedagogicznej.
40
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Seminaria (S) i ćwiczenia (Ć):
1. Porównanie genomu eukariotycznego i prokariotycznego (S)
2. Struktura DNA i RNA. Metody izolacji DNA. (S). Izolacja DNA (Ć).
3. Replikacja DNA (S). Amplifikacja DNA in vitro. PCR (Ć).
4. Transkrypcja i translacja. Regulacja ekspresji genetycznej. Funkcje transkryptomu i proteomu człowieka (S). RFLP (Ć).
5. Mutageneza i mechanizmy naprawy DNA (S). Elektroforeza (Ć).
6. Typy determinacji płci. Determinacja płci u człowieka jako przykład regulacji
ekspresji genetycznej. Heterochromosomy (S). Preparaty chromosomów człowieka. Analiza kariogramów (Ć).
7. Budowa chromosomów człowieka. Metody wykorzystywane w badaniach
cytogenetycznych (S). Analiza kariogramów c.d. (Ć).
Zaliczenie.
Student przychodząc na zajęcia powinien zapoznać się z literaturą związaną z danym tematem zajęć. Szczegółowe wykazy tematów zajęć, a także literatura przedstawione są w gablocie Katedry w holu obok sali Nr 8 oraz na parterze gmachu
Anatomicum, a także na stronie internetowej Katedry.
Celem nauczania jest przekazanie wiedzy, która w powiązaniu z innymi przedmiotami podstawowymi, powinna umożliwić studentom medycyny szerokie spojrzenie na biologię molekularną. Przedmiot ten stanowi wstęp do wiedzy o chorobach
genetycznych człowieka, która będzie przekazywana na dalszych latach studiów.
Biologia molekularna ma stworzyć szeroką podstawę wiedzy o genomie i przebiegu
ekspresji informacji genetycznej u człowieka.
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
– zna funkcje nukleotydów w komórce; opisuje struktury I- i II-rzędową DNA
i RNA oraz opisuje strukturę chromatyny;
– zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka; opisuje procesy
replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, transkrypcji i translacji, oraz
degradacji DNA, RNA i białek, zna podstawowe koncepcje regulacji
ekspresji genów;
– opisuje różne typy determinacji płci;
– opisuje budowę chromosomów oraz molekularne podłoże mutagenezy.
- w zakresie
– posługuje się podstawowymi technikami stosowanymi w biologii
umiejętności student:
molekularnej,
– interpretuje podstawowe wyniki badań molekularnych i krytycznie ocenia ich
wynik w korelacji z możliwością wystąpienia choroby genetycznej u pacjenta.
- w zakresie kompetencji
– potrafi zrozumieć złożoność budowy genomu człowieka a także innych
personalno-społecznych
organizmów oraz rozumie konieczność stałego dokształcania związaną
z ekspansywnym rozwojem biologii molekularnej,
– potrafi współpracować w grupie wykonując proste analizy z zakresu biologii
molekularnej.
Metody oceny pracy
Zaliczenie
studenta (forma
– Po zakończeniu ćwiczeń odbędzie się pisemne zaliczenie w terminie
i warunki zaliczenia
ustalonym na Radzie Pedagogicznej.
przedmiotu)
– Poprawa zaliczenia (również w formie pisemnej) odbędzie się w terminie
dodatkowym – do ustalenia indywidualnie z grupami studentów.
Literatura
Literatura obowiązkowa:
obowiązkowa:
Literatura i materiały obowiązkowe:
– Genetyka molekularna pod redakcją P. Węgleńskiego. Wydawnictwo
Naukowe. PWN, 2006.
– Biologia molekularna w medycynie – Elementy genetyki klinicznej – J. Bal,
PWN SA 2011.
– Zeszyt do ćwiczeń „Podstawy biologii molekularnej – materiały do ćwiczeń
dla studentów I roku I i II Wydziału Lekarskiego”.
41
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
Literatura uzupełniająca:
1. Drewa G., Ferenc T. (red.) „Genetyka
�����������������������������������������������
medyczna. Podręcznik dla studentów“,
Elsevier Urban & Partner, 2011.
2.�����������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������
Brown T.A. „Genomy. Nowe wydanie” Wydawnictwo naukowe PWN, 2009.
3.����������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������
Słomski R. (red.) „Analiza DNA; teoria i praktyka” Wydawnictwo
Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 2008.
4.�������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������
Kosmos – problemy współczesnej biologii – czasopismo popularno- naukowe.
Opiekun koła: dr n. med. Julia Dąbrowska (część parazytologiczna) i dr n. med.
Monika Dybicz (część molekularna).
Członkowie Koła biorą udział w pracach doświadczalnych prowadzonych przez
Katedrę. Ponadto studenci biorą aktywny udział w Sympozjach i Konferencjach
naukowych oraz są współautorami prac naukowych powstających w Katedrze.
1.�����������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������
Student ma obowiązek uczestniczyć we wszystkich zajęciach.
2.�������������������������������������������������������������������
Na zajęcia studenci powinni być przygotowani z tematu danych zajęć
(informacje na ten temat są dostępne na stronie internetowej Katedry Biologii
Ogólnej i Parazytologii oraz w gablotach należących do Katedry).
3.�����������������������������������������������������������������������
Nieobecność na zajęciach usprawiedliwiana jest na podstawie zwolnienia
lekarskiego lub zaświadczenia o zaistniałym wypadku losowym.
4.������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������
W przypadku nieobecności usprawiedliwionej student zobowiązany jest do
odrobienia opuszczonych zajęć w formie uzgodnionej z prowadzącym zajęcia.
Uzgodnienia te należy poczynić niezwłocznie po ostatnim dniu zwolnienia
lekarskiego.
5.�����������������������������������������������������������������
W przypadku nieobecności nieusprawiedliwionej, nie ma możliwości
odrabiania zajęć.
6.�������������������������������������������������������������������������
Przekroczenie liczby trzech nieobecności usprawiedliwionych na kolejnych
zajęciach uniemożliwia ich odrobienie i tym samym zaliczenie przedmiotu
w danym semestrze.
7.��������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������
Ćwiczenia rozpoczynają się punktualnie, spóźnienie będzie traktowane jak
nieobecność (studenci nie będą wpuszczani na salę).
8.�������������������������������������
������������������������������������
Podstawą zaliczenia przedmiotu jest:
a)�����������
����������
udział we wszystkich zajęciach;
b)������������������������������������
�����������������������������������
aktywne uczestnictwo w seminariach;
c)��������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������
uzyskanie oceny pozytywnej z pisemnego testu końcowego.
Test będzie obejmował materiał omawiany na zajęciach (seminaria i ćwiczenia
praktyczne). Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie na teście min.
60% poprawnych odpowiedzi. O formie testu i szczegółowych kryteriach
oceny studenci zostaną poinformowani na pierwszych zajęciach.
9.�������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������
Student ma obowiązek zgłosić się na test końcowy w wyznaczonym terminie
(pierwszy termin). W przypadku nie zaliczenia testu studentowi przysługuje
termin poprawkowy (drugi termin) ustalony przez prowadzącego zajęcia.
W przypadku nie zaliczenia kolokwium poprawkowego, studentowi
przysługuje prawo do zdawania kolokwium w trzecim terminie (termin
ostateczny).
�����������������������������������������������������������������������
Studenci, dla których język polski jest językiem obcym podlegają takim
samym kryteriom oceny.
10.�����������������������������������������������������������������������������
Osoby starające się o przepisanie zaliczenia z Podstaw Biologii Molekularnej
z poprzednich lat albo z innych uczelni, piszą podanie do kierownika Katedry
Biologii Ogólnej i Parazytologii – Pani prof. dr hab. Barbary Grytner-Zięciny,
a po uzyskaniu zgody – do Pana Dziekana. O decyzji Dziekana Sekretariat
Katedry Biologii Ogólnej i Parazytologii musi być poinformowany przed
rozpoczęciem zajęć.
11.����������������������������������������������������������������
Podczas zajęć należy zachować ostrożność w pracy z odczynnikami
chemicznymi.
42
Zajęcia z przedmiotu Pierwsza pomoc i elementy pielęgniarstwa odbywają się
w następujących Klinikach:
– II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii.
– I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii.
– Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej.
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
obowiązkowy ogólny
zaawansowany
polski
- II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa
– I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Ul. Lindleya 4, 02-005 Warszawa
– Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej
Ul. Marszałkowska 24, 00-576 Warszawa
prof. dr hab. med. Andrzej Kański
dr hab. n. med. Tomasz Łazowski
dr hab. n. med. Bogumiła Wołoszczuk-Gębicka
prof. dr hab. med. Andrzej Kański
dr hab. n. med. Tomasz Łazowski
dr hab. n. med. Bogumiła Wołoszczuk-Gębicka
Wykłady, ćwiczenia, seminaria
45
wykłady: 9
ćwiczenia: 24
seminaria: 12
3
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko Osoby
odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
I rok, semestr I
Stacjonarne
Pierwsza pomoc i elementy
pielęgniarstwa
a) wykłady i seminaria z wykorzystaniem technik multimedialnych,
b) ćwiczenia z wykorzystaniem trenażerów i manekinów.
brak
Celem zajęć jest nauczenie studentów I roku I Wydziału Lekarskiego postępowania
w stanach zagrożenia życia wywołanych:
a)����������������������
Zatrzymaniem krążenia,
b)��������
Urazami,
c)�������������������
Innymi przyczynami.
–����������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������
zna zasady resuscytacji krążeniowo-oddechowej w zakresie podstawowym
(BLS+AED);
–��������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������
zna zasady postępowania w stanach nagłej utraty przytomności
wywołanych: zatruciem, napadem drgawek, omdleniem;
–��������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������
zna zasady postępowania w przypadkach urazów, utopienia, porażenia
prądem elektrycznym.
43
- w zakresie umiejętności
student:
–���������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������
potrafi rozpoznać stan nieprzytomności, zatrzymania oddychania oraz
zatrzymania krążenia;
–��������������������������������������������
�������������������������������������������
wykonuje podstawowe zabiegi resuscytacyjne;
–���������������������������������������������������
��������������������������������������������������
potrafi użyć automatyczny defibrylator zewnętrzny;
–����������������������������������
���������������������������������
potrafi wykonać wkłucie obwodowe.
- w zakresie kompetencji
–�������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������
potrafi zastosować nabytą w trakcie zajęć wiedzę i umiejętności w życiu
personalno-społecznych
codziennym.
Metody oceny pracy
Zaliczenie na podstawie wykazania umiejętności praktycznych w zakresie udziestudenta (forma
lania pierwszej pomocy (BLS) oraz sprawdzenia wiedzy teoretycznej dotyczącej
i warunki zaliczenia
niektórych stanów zagrożenia życia.
przedmiotu)
Literatura
Literatura i materiały obowiązkowe:
obowiązkowa:
Wytyczne resuscytacyjne 2010 dostępne na stronie: www.prc.krakow.pl
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
PACT – program e – learningowy na stronie Biblioteki Głównej (wejście przez SSL).
Anestezjologiczne koła naukowe ANKONA działające przy poszczególnych Klinikach.
Znajomość teorii oraz umiejętności praktycznych decydują o zaliczeniu przedmiotu.
Na zajęciach obowiązuje punktualność.
Dopuszczalna jest jedna nieobecność.
44
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów,
semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Obowiązkowy
Przedmiot realizowany jest w ramach Rozporządzenia MNiSzW z dnia 5 lipca 2007
roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach (Dz.U. Nr 128, poz. 897).
Podstawowy
Polski
Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny
(we współpracy z Działem Ochrony Pracy i Środowiska WUM)
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej za
dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Treści merytoryczne
przedmiotu
I rok, semestr zimowy
Stacjonarne/niestacjonarne jednolite
Bezpieczeństwo i Higiena Pracy
prof. dr hab. med. Longina Kłosiewicz-Latoszek
dr inż. Irena Kosińska
[email protected]
Wykłady
4h
Wykład organizowany jest jako jedno 4-godzinne spotkanie lub dwa spotkania
po 2 godziny
Podstawowa wiedza z zakresu nauk przyrodniczych
Celem nauczania jest zapoznanie studentów z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpieczeństwem pożarowym w trakcie studiów w Warszawskim
Uniwersytecie Medycznym, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych
z odbywaniem zajęć praktycznych.
(zgodnie z Rozporządzenia MNiSzW z dnia 5 lipca 2007 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach (Dz.U. Nr 128, poz. 897).
Tematyka wykładów:
1. Regulacje prawne z zakresu ochrony pracy (prawa i obowiązki studentów
w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas studiów w uczelni medycznej).
2. Zagrożenia zdrowia studentów na stanowiskach pracy./nauki w trakcie studiów
(fizyczne, chemiczne i biologiczne) i ochrona przed zagrożeniami. Procedura
poekspozycyjna w narażeniu na HIV, WZWB, WZWC.
3. Postępowanie w razie wypadków i w sytuacjach zagrożeń (pożar, awaria,
zagrożenie terrorystyczne, powódź itp.), zasady ewakuacji z budynków.
4. Zasady udzielania pomocy przedlekarskiej.
5. Zasady ergonomii na stanowiskach pracy.
Metody oceny pracy
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność na wykładzie, rozwiązanie anstudenta (forma i warunki kiety i zaliczenie testu. Test zaliczeniowy odbywa się na zakończenie wykładu.
zaliczenia przedmiotu)
Literatura obowiązkowa: 1. Ciuruś M. Procedury higieny w placówkach ochrony zdrowia. Instytut
Problemów Ochrony Zdrowia, Warszawa 2009.
2. Rączkowski B.: BHP w praktyce, poradnik. ODDK Gdańsk, 2006.
3. Strona internetowa: www.ciop.pl 45
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
1. Kodeks pracy. Praca zbiorowa, Wydawnictwo LexisNxis 2012.
2. Marcinkowski J. (Red.): Higiena, profilaktyka i organizacja w zawodach
medycznych, PZWL, Warszawa 2004.
3. Strony internetowe: www.osha.eu.int, www.who.int, www.cdc.gov/niosh,
www.ilo.org
Studenckie Koło Naukowe Higieny i Profilaktyki
[email protected]
Standardowy regulamin WUM dotyczący uczestniczenia w wykładach.
46
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
obowiązkowy
podstawowy
polski
Katedra i Klinika Psychiatryczna WUM
Ul. Nowowiejska 27, 00-065 Warszawa
I rok, semestr I/II
Stacjonarne/niestacjonarne
Propedeutyka Medycyny Uzależnień
prof. dr hab. Marcin Wojnar
prof. dr hab. �������������
Marcin Wojnar
mgr Małgorzata Abramowska
Ćwiczenia, seminaria
25
wykłady: 0
1
ćwiczenia: 10
Metody dydaktyczne:
seminaria: 15
Praca w grupach, wykłady, prezentacje, warsztaty, filmy, spotkania z ludźmi, którzy doświadczyli problemu uzależnienia od substancji psychoaktywnych – „Spotkania z rzeczywistością”, wizyta w oddziale detoksykacyjnym, prezentacja praktyczna
metod oznaczania substancji psychoaktywnych w materiale biologicznym.
Wymagania wstępne
Podstawowe wiadomości dotyczące uzależnień od substancji psychoaktywnych,
wiedza wyniesiona ze szkoły, z mediów, z lektur, ewentualnie własne doświadczenia i obserwacje.
Cele kształcenia
Zapoznanie studentów z podstawowymi wiadomościami dotyczącymi etiologii,
profilaktyki i terapii uzależnień od substancji psychoaktywnych.
Efekty kształcenia:
– zna objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego
– w zakresie wiedzy
w zaburzeniach związanych z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych;
student:
– zna mechanizmy oraz cele i sposoby leczenia uzależnień od substancji
psychoaktywnych;
– zna aktualny stan wiedzy na temat społeczno-kulturowych różnic i roli
stresu społecznego w zachowaniach zdrowotnych i autodestrukcyjnych;
- w zakresie umiejętności
– dostrzega i właściwie reaguje na oznaki zachowań anty-zdrowotnych
student:
i autodestrukcyjnych,
– identyfikuje czynniki ryzyka wystąpienia przemocy, rozpoznaje przemoc
i odpowiednio reaguje.
- w zakresie kompetencji
– potrafi odmówić przyjęcia substancji psychoaktywnej,
personalno-społecznych
– potrafi identyfikować własne emocje,
– wie, gdzie zwrócić się o pomoc i wsparcie w przypadku problemów
związanych z substancjami psychoaktywnymi.
Metody oceny pracy
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest:
studenta (forma
– obecność na wszystkich zajęciach,
i warunki zaliczenia
– aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach i seminariach,
przedmiotu)
– pozytywna ocena z końcowego sprawdzianu teoretycznego w formie ustnej
lub testowej.
47
Literatura
obowiązkowa:
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
Literatura i materiały obowiązkowe:
1)������������������������������������������������������������������������������
K. Steinbarth-Chmielewska, H. Baran-Furga „Zaburzenia psychiczne i zaburzenia
zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji psychoaktywnych”
Centrum Psychologicznej Pomocy Rodzinie, Warszawa 2004.
2)����������������������������������������������������������������������
Carlton K. Erickson „Nauka o uzależnieniach” Wydawnictwo Uniwersytetu
Warszawskiego 2010.
Książki:
. Bilikiewicz A. „Psychiatria dla studentów medycyny” Wyd. Lek. PZWL
Warszawa 2009.
. Philips R. „Narkotyki” Wyd. Medycyna Praktyczna Kraków 1997.
Czasopisma:
. „Alkoholizm i narkomania”
. „Remedium”
. „Serwis informacyjny Narkomania”
Studencki Koło Naukowe przy Katedrze i Klinice Psychiatrycznej WUM
1.��������������������������������������������������
Obecność na wszystkich zajęciach jest obowiązkowa.
2.��������������������������������������������������������������������������
Wszystkie nieobecności należy usprawiedliwiać, a ustalenie sposobu, formy
i terminu odrabiania zajęć należy uzgodnić z osobą odpowiedzialną za
dydaktykę.
3.�������������������������������������������������������������������
Spóźnienia przekraczające 15 minut będą traktowane jak nieobecność.
4.��������������������������������������������������������������������
Student, który uczestniczył już w zajęciach z Propedeutyki Medycyny
Uzależnień i zaliczył je w ubiegłych latach może ubiegać się o przepisanie
uzyskanego zaliczenia. W pierwszym tygodniu trwania zajęć należy złożyć
stosowne podanie do osoby odpowiedzialnej za dydaktykę wraz z kopią
dokumentu potwierdzającego uzyskanie zaliczenia. Przepisanie zaliczenia
możliwe jest po uzyskaniu akceptacji Kierownika Katedry i Kliniki
Psychiatrycznej.
5.����������������������������������������������������������������������������
Przeniesienie do innej grupy dziekańskiej jest możliwe, jeśli pozwala na to
liczba studentów w danej grupie.
6.���������������������������������������������������������������������������
Sprawdzanie stopnia opanowania materiału odbywa się w czasie każdych zajęć
i jest warunkiem zaliczenia.
48
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko Osoby
odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
obowiązkowy ogólny
zaawansowany
polski
Studium Języków Obcych
ul. Księcia Trojdena 2a, 02-109 Warszawa
Metody dydaktyczne
(Organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
I rok, semestr I i II
Stacjonarne/niestacjonarne
Język Łaciński w Medycynie
dr Maciej Ganczar
mgr Beata Olędzka
ćwiczenia
30
wykłady:
2
ćwiczenia: 30
seminaria:
Metody podające:
• wprowadzenie informacyjne,
• objaśnienie lub wyjaśnienie.
Metody problemowe:
• klasyczna metoda problemowa, omówienie problemu pojedynczego lub
złożonego.
Metody aktywizujące:
• dyskusja dydaktyczna związana z wykładem.
Metody programowe:
• z użyciem podręcznika programowego.
Metody praktyczne:
• ćwiczenia utrwalające,
• ćwiczenia przedmiotowe.
Brak
Elementarne i wybiórcze poznanie podstaw gramatyki łacińskiej i terminologii
medycznej. Przygotowanie do formułowania prostych i złożonych diagnoz medycznych i recept lekarskich. Ukazanie zależności między językiem łacińskim a innymi
językami nowożytnymi.
. na podstawy gramatyki łacińskiej ze szczególnym uwzględnieniem rzeczownika
i przymiotnika.
. zna podstawowe słownictwo łacińskie oraz przedrostki i przyrostki łacińskogreckie w terminologii medycznej i dostrzega ich podobieństwa w języku
angielskim i innych językach nowożytnych.
. zna budowę terminów łacińskich występujących w mianownictwie anatomicznym
i klinicznym.
4. zna terminy łacińskie używane przy sporządzaniu recept i umie sformułować
receptę lekarską.
5. zna podstawowe terminy i skróty łacińskie używane w diagnostyce i recepturze
lekarskiej.
49
- w zakresie umiejętności . potrafi odmienić przez przypadki rzeczownik i przymiotnik łaciński ze
student:
szczególnym uwzględnieniem mianownika i dopełniacza liczby pojedynczej
i mnogiej.
. posługuje się terminami łacińskimi występującymi w międzynarodowej
nomenklaturze medycznej.
. potrafi sformułować receptę lekarską
4. posługuje się skrótami łacińskimi używanymi w diagnostyce i recepturze
lekarskiej.
5. potrafi przetłumaczyć i napisać diagnozy medyczne w języku łacińskim i w innych
językach nowożytnych, szczególnie w języku angielskim, wykorzystując
terminy pochodzenia łacińsko-greckiego.
- w zakresie kompetencji Posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się
personalno-społecznych w dziedzinie języka łacińskiego.
Metody oceny pracy
Kurs języka łacińskiego kończy się zaliczeniem. Podstawę zaliczenia przedmiostudenta (forma
tu stanowią: udział we wszystkich zajęciach, aktywne uczestnictwo w lekcji oraz
i warunki zaliczenia
pozytywne oceny uzyskane z kolokwiów cząstkowych i pisemnego testu końcoweprzedmiotu)
go. Student ma obowiązek zgłosić się na test pisemny w wyznaczonym terminie.
W przypadku niestawienia się w wyznaczonym terminie, bądź niezaliczenia sprawdzianu, studentowi przysługuje jeden termin poprawkowy.
Metody oceniania:
• testy krótkiej odpowiedzi,
• testy zamknięte prawda-fałsz, dobieranie, wielokrotnego wyboru,
• skale ocen – numeryczne, słowne, wg systemu obowiązującego w WUM,
• ocena pracy studenta sformułowana przez prowadzącego zajęcia,
• testy otwarte,
• tłumaczenie z języka polskiego na język łaciński i z języka łacińskiego
na język polski
Literatura
Literatura i materiały obowiązkowe:
obowiązkowa:
. Piekarz Marcin: Lingua Latina Medicinalis, Wydawnictwo Medycyna
Praktyczna.
. Kołodziej Anna, Kołodziej Stanisław: Lingua Latina medicinalis. Ćwiczenia
z terminologii medycznej, PZWL.
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
Książki:
. Kołodziej Anna, Kołodziej Stanisław: Lingua Latina Medicinalis. Podręcznik
dla studentów medycyny, PZWL.
. Dąbrowska Barbara: Podręczny słownik medyczny łacińsko-polski i polskołaciński, PZWL.
Czasopisma:
Brak
1)����������������������������������������������������������������������
Student ma obowiązek brać udział we wszystkich zajęciach. Nieobecność
usprawiedliwia jedynie choroba potwierdzona zwolnieniem lekarskim
(maksymalnie dwa zwolnienia), przedłożonym prowadzącemu w ciągu
tygodnia po zakończeniu choroby.
2)����������������������������������������������������������������
W przypadku nieobecności student zobowiązany jest do odrobienia
opuszczonych zajęć w formie uzgodnionej z prowadzącym zajęcia.
3)�������������������������������������������������������������������������
Podstawę zaliczenia przedmiotu stanowią: udział we wszystkich zajęciach,
aktywne uczestnictwo w zajęciach oraz pozytywne oceny uzyskane
z kolokwiów cząstkowych i pisemnego testu końcowego. Student ma
obowiązek zgłosić się na test pisemny w wyznaczonym terminie. W przypadku
niestawienia się w wyznaczonym terminie, bądź niezaliczenia testu, studentowi
przysługuje jeden termin poprawkowy ustalony przez prowadzącego.
W przypadku niezaliczenia poprawy studentowi przysługuje zaliczenie
komisyjne.
50
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
I rok, semestr I i II
Stacjonarne/niestacjonarne
Język Obcy w Medycynie: język angielski/francuski/
niemiecki/rosyjski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko osoby
odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
obowiązkowy ogólny
zaawansowany
język angielski/francuski/niemiecki/rosyjski w zależności od wyboru
Studium Języków Obcych
ul. Księcia Trojdena 2a, 02-109 Warszawa
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Metody podające:
• wprowadzenie informacyjne,
• metoda przewodniego tekstu,
• wyjaśnienie.
Metody problemowe:
• omówienie problemu,
Metody aktywizujące:
• metoda przypadków – analiza struktury języka i języka opisu przypadków,
• metoda sytuacyjna (odgrywanie ról),
• dyskusja dydaktyczna.
Metody eksponujące:
• film i nagrania audio.
Metody praktyczne:
• ćwiczenia językowe utrwalające,
• metoda projektów (plakat naukowy lub edukacyjny/prezentacja).
Opanowanie wybranego języka na poziomie B1 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy (ocena na świadectwie maturalnym lub
właściwy certyfikat).
Posługiwanie się wybranym językiem obcym na poziomie min. B2 według
ESOKJ w zakresie medycyny, z rozróżnieniem języka tekstów specjalistycznych
i komunikacji w środowisku zawodowym oraz języka w komunikacji z pacjentem.
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
dr Maciej Ganczar
mgr Joanna Ciecierska
ćwiczenia
60
wykłady:
3
ćwiczenia: 60
Efekty kształcenia
51
seminaria:
- w zakresie wiedzy
student:
1. W wybranym języku obcym posługuje się mianownictwem anatomicznym
i określa budowę ciała ludzkiego.
2. W wybranym języku obcym określa czynności fizjologiczne układów
i narządów człowieka.
3. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami najczęściej występujących
zaburzeń i jednostek chorobowych.
4. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami objawów przedmiotowych
i podmiotowych z rozróżnieniem terminów specjalistycznych i stosowanych
w komunikacji z pacjentami.
5. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami oddziałów szpitalnych
i ich części oraz innych jednostek specjalistycznych.
6. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami wyposażenia oddziału
szpitalnego i sali operacyjnej.
- w zakresie
1.��������������������������������������������������������������������
Krytycznie analizuje piśmiennictwo medyczne w wybranym języku obcym
umiejętności student:
oraz wyciąga wnioski w oparciu o dostępna literaturę.
2.�������������������������������������������������������������
Potrafi porozumieć się z pacjentem w jednym z języków obcych.
3.���������������������������������������������������������������
W wybranym języku obcym potrafi opracować i przedstawić plakat/
prezentację ekranową na tematy związane z medycyną i edukacją zdrowotną.
- w zakresie kompetencji 1. Potrafi nawiązać i utrzymać pełen szacunku kontakt z chorym.
personalno-społecznych 2. Posiada świadomość własnych ograniczeń w dziedzinie znajomości języka
obcego i umiejętność stałego dokształcania się.
Metody oceny pracy
Warunkiem zaliczenia każdego semestru jest systematyczny, aktywny udział
studenta (forma
w zajęciach, obowiązkowa obecność na wszystkich 15 zajęciach w semestrze, poi warunki zaliczenia
zytywne oceny z pisemnego zaliczenia kończącego semestr oraz przedstawienie
przedmiotu)
plakatu lub prezentacji w oparciu o dodatkową lekturę.
Forma zaliczenia:
Zaliczenie pisemne – testy otwarte, testy krótkiej odpowiedzi, testy zamknięte
prawda-fałsz, dobieranie i uzupełnianie, transformacje zdań i parafraza tekstu, tłumaczenie z języka polskiego na wybrany język obcy.
Część ustna – opracowanie i przedstawienie plakatu/prezentacji ekranowej: opis
anatomiczny narządów, procesów fizjologicznych, jednostki chorobowej.
Literatura
obowiązkowa:
Skala ocen – numeryczna i słowna obowiązująca w WUM.
Literatura i materiały obowiązkowe:
. J. angielski: J.Ciecierska, B. Jenike: English for Medicine, PZWL,2007.
. J. francuski: T. Fassier, S. Talavera-Goy: Le français des medicines, PUG,2008.
. J. niemiecki: M. Ganczar, B. Rogowska: Medycyna. Język niemiecki. Ćwiczenia
i słownictwo specjalistyczne, Huber Polska,2001.
4. J. rosyjski: R. Hajczuk: Ruskij jazyk w medycynie, PZWL,2008.
52
Literatura
uzupełniająca:
Podręczniki:
J. angielski:
. M.H. Beers [ed], The Merck Manual of Diagnosis and Therapy, 19th edition.
. Eric H. Glendinning, A. S. Beverly Holmström, English in Medicine, Cambridge
University Press, 2010.
. Eric H. Glendinning, R. Howard, Professional English in Use, Cambridge
University Press, 2010.
4. L. Murrey, I. B. Wilkinson, S. R. Rajogopalan Oxford Handbook of Clinical
Medicine, Oxford, 2010.
J. francuski:
. J. Mourlhon-Dallies, J. Tolas: Santé-medeciné.com, CLE International, Paris
�����������
2004.
J. niemiecki:
. U. Schrimpf, M. Bahnemann, Deutch fűr Ärztinnem and Ärzte, ���������������
Springer, 2011.
J. rosyjski:
. D.A. Nelson-Anderson, I.B. Komers: Medicynskij sprawocznik, Sonters Publishing
Inc. 1995 Tłum. na język rosyjski, Wydawnictwo Sowa, Moskwa, 2001.
Czasopisma:
. J. angielski: The Lancet, BMJ, JAMA, Scientific American.
. J. francuski: www.doctissimo.fr
. J. niemiecki: Medical Tribune.
Koło naukowe
Regulamin:
1. Studenta obowiązuje obecność na wszystkich 15 zajęciach w semestrze.
Nieobecność usprawiedliwia jedynie zwolnienie lekarskie przedłożone
prowadzącemu w ciągu tygodnia po zakończeniu choroby.
2. W przypadku nieobecności student jest zobowiązany odrobić zajęcia w formie
uzgodnionej z prowadzącym.
3. Podstawę zaliczenia przedmiotu stanowią: udział we wszystkich zajęciach,
aktywne uczestnictwo oraz pozytywne cząstkowe oceny oraz pozytywna ocena
z testu końcowego (część pisemna i ustna).
4. W przypadku nieuzyskania zaliczenia w I terminie student ma prawo
do terminu poprawkowego (w okresie do 2 tygodni po I terminie). W przypadku
niezaliczenia poprawy studentowi przysługuje zaliczenie komisyjne.
5. Terminy części pisemnej i ustnej ustalane są na początku semestru i podawane
do wiadomości studentów i Rady Pedagogicznej.
53
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
obowiązkowy ogólny
średnio zaawansowany
język polski
Studium Języków Obcych
ul. Księcia Trojdena 2a, 02-109 Warszawa
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
I rok, semestr I i II
stacjonarne
Język Polski w Medycynie (dla obcokrajowców)
dr Maciej Ganczar
mgr Iwona Wołoszczenko
Ćwiczenia
40
wykłady:
2
ćwiczenia: 40
seminaria:
Metody podające:
• wprowadzenie informacyjne.
• metoda przewodniego tekstu.
• wyjaśnienie.
Metody problemowe:
• omówienie problemu.
Metody aktywizujące:
• metoda sytuacyjna (odgrywanie ról).
Metody eksponujące:
• nagrania audio.
Metody praktyczne:
• ćwiczenia językowe utrwalające.
Znajomość języka ogólnego wyniesiona z wcześniejszych kursów przygotowawczych.
Posługiwanie się językiem polskim w zakresie medycyny na poziomie średnio
zaawansowanym.
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
1.��������������������������������������������������������������������
Posługuje się w języku polskim mianownictwem anatomicznym i określa
budowę ciała ludzkiego.
2.���������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������
Określa w języku polskim czynności fizjologiczne układów i narządów
człowieka.
3.���������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������
Posługuje się w języku polskim nazwami najczęściej występujących zaburzeń
i jednostek chorobowych.
4.���������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������
Posługuje się w języku polskim nazwami objawów przedmiotowych
i podmiotowych.
5.���������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������
Posługuje się w języku polskim nazwami oddziałów szpitalnych i ich części.
6.�������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������
Posługuje się w języku polskim nazwami wyposażenia oddziału szpitalnego.
- w zakresie umiejętności 1.������������������������������������������������������������������������
Korzysta z podręczników do nauki przedmiotów przewidzianych w programie
student:
studiów.
2.���������������������������������������������
Rozumie wykłady i ćwiczenia w języku polskim.
54
- w zakresie kompetencji 1.�������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������
Potrafi nawiązać i utrzymać pełen szacunku kontakt z chorym.
personalno-społecznych 2.���������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������
Posiada świadomość własnych ograniczeń w dziedzinie znajomości przedmiotu
i umiejętność stałego dokształcania się.
Metody oceny pracy
Warunkiem zaliczenia lektoratu jest systematyczny, aktywny udział w zajęciach,
studenta (forma
obowiązkowa obecność na wszystkich 20 zajęciach w roku, pozytywne oceny z pii warunki zaliczenia
semnego zaliczenia kończącego każdy semestr oraz przedstawienie prezentacji po
przedmiotu)
zakończeniu każdego semestru w oparciu o dodatkową lekturę.
Forma zaliczenia:
Zaliczenie pisemne – testy krótkiej odpowiedzi, testy zamknięte prawda-fałsz,
dobieranie i uzupełnianie, transformacje zdań i parafraza tekstu.
Część ustna –: prezentacja jednostki chorobowej.
Literatura
obowiązkowa:
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe
Regulamin:
Skala ocen – numeryczna i słowna obowiązująca w WUM.
Książki:
. J. Lechowicz, J. Podsiadły: Chcę studiować medycynę, Język polski dla
cudzoziemców. Wydawnictwo Wing, Łódź 1998.
. Skrypt WUM.
. Maria Janowska Świetlana Sikorska Proszę oddychać! Materiały do nauczania
medycznego języka polskiego. Część III.
Czasopisma:
1. Medycyna po dyplomie, Medical Tribune Polska
Brak
1. Studenta obowiązuje obecność na wszystkich zajęciach w roku. Nieobecność
usprawiedliwia jedynie zwolnienie lekarskie przedłożone prowadzącemu
w ciągu tygodnia po zakończeniu choroby.
2. W przypadku nieobecności student jest zobowiązany odrobić zajęcia w formie
uzgodnionej z prowadzącym.
3. Podstawę zaliczenia przedmiotu stanowią: udział we wszystkich zajęciach,
aktywne uczestnictwo, pozytywne cząstkowe oceny oraz pozytywna ocena
z testu końcowego (część pisemna i ustna)
4. W przypadku nieuzyskania zaliczenia w I terminie student ma prawo do
terminu poprawkowego (w okresie do 2 tygodni po I terminie). W przypadku
niezaliczenia poprawy studentowi przysługuje zaliczenie komisyjne.
5. Terminy części pisemnej i ustnej ustalane są na początku semestru i podawane
do wiadomości studentów i Rady Pedagogicznej.
55
Rok akademicki: 2013/2014
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Lekarski
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia:
Adres:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Łączna liczba godzin
Liczba godzin:
obowiązkowy
Zaawansowany
polski
Zakład Historii Medycyny
Ul. Żwirki i Wigury 63
Centrum Biblioteczno-Informacyjne
Tel. 22 57 20 474
Dr Hanna Celnik
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne
(organizacja zajęć)
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
I rok
Stacjonarne
Historia Medycyny
Prof. dr hab. Edward Towpik
Wykłady
10
wykłady:
10
0,4
ćwiczenia:
seminaria:
Wykład
Opanowanie wiedzy podstawowej z historii medycyny oraz zapoznanie studentów z rozwojem myśli lekarskiej na przestrzeni wieków.
Celem nauczania jest zapoznanie studentów z rozwojem myśli lekarskiej na
przestrzeni wieków.
Rozpoczynamy od przedstawienia wierzeń magicznych człowieka pierwotnego, onkologicznej teorii choroby, koncepcji choroby najdawniejszych cywilizacji
(Babilonia, Egipt, Chiny, Indie), Grecji (Hipokrates oraz powstanie egzystującej do
początków XIX wieku teorii humoralnej), Rzymu (Galen), Odrodzenia (Wesaliusz,
Paracelsus, Paré, Fracastoro i ich osiągnięcia dla rozwoju anatomii, fizjologii, chemii fizjologicznej i chirurgii).
Następnie omawiamy wiek XVII – odkrycie krążenia krwi (Serwato, Harvey
Malphigi) oraz powstanie irracjonalnych doktryn: jatrochemików i jatrofizyków.
Przedstawiając w taki sposób kolejne etapy rozwoju poglądów na istotę choroby
dochodzimy do współczesnych poglądów na omawiane sprawy.
Równolegle z przedstawieniem ewolucji poglądów na teorie choroby przedstawiamy rozwój myśli lekarskiej w zakresie lecznictwa, począwszy od najprymitywniejszych środków leczniczych człowieka pierwotnego, poprzez wynikające
z patologii humoralnej upusty krwi, środki wymiotne, napotne i przeczyszczające
do postępów diagnostyki, rozwoju wiedzy o leku, terapii, nauczania klinicznego,
rozwoju specjalizacji a następnie postępów lecznictwa ostatniej doby.
Zwracamy uwagę na twórców i ich przeciwników, rozwój myśli deontologicznej, uwypuklamy rolę lekarza o szczególnych, godnych naśladownictwa cechach
charakteru (wzorce osobowe).
W trakcie seminariów, poświęconych rozwojowi myśli lekarskiej od czasów najdawniejszych, zwracamy szczególną uwagę na wkład lekarzy polskich do nauki światowej, polską szkołę deontologiczną, szkolnictwo w czasach zaborów, nauczanie medycyny w okresie okupacji hitlerowskiej oraz wybitne, godne naśladownictwa jednostki.
56
Cele kształcenia
Wykłady:
Obejmują ogólny program nauczania.
Seminaria i ćwiczenia: zapoznawanie studentów z literaturą źródłowo podręcznikową.
(w tym przypadku nie ma żadnej różnicy pomiędzy seminarium a ćwiczeniami).
Różnice dotyczą wyłącznie przedmiotów ściśle medycznych).
Efekty kształcenia
- w zakresie wiedzy
student:
Zna historie początków medycyny.
Zna medycynę najdawniejszych cywilizacji.
Zna charakterystyczne cechy medycyny średniowiecznej.
Zna cechy medycyny nowożytnej i jej najważniejsze odkrycia.
Zna proces kształtowania się dyscyplin medycznych.
oraz osiągnięcia czołowych przedstawicieli medycyny polskiej i światowej.
Zna podstawy medycyny opartej na dowodach.
- w zakresie umiejętności Potrafi rozróżnić najważniejsze cywilizacje.
student:
Umie rozróżniać cechy i odkrycia medycyny średniowiecznej od nowożytnej.
Potrafi wyróżnić i dokonuje analizy największych przedstawicieli medycyny polskiej i światowej.
- w zakresie kompetencji Ma poczucie odpowiedzialności wobec pacjentów i współpracowników.
personalno-społecznych Potrafi współdziałać w grupie.
Metody oceny pracy
Egzamin ustny – sprawdzian znajomości wykładów i ćwiczeń.
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Literatura
1. T. Brzeziński: Historia medycyny, PZWL, Warszawa 1990.
obowiązkowa:
2. M. Łyskanowski, Z dziejów medycyny polskiej.
3. W. Szumowski: Historia medycyny, PZWL, Warszawa 1961.
Literatura
1. Dzieje I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie (1809uzupełniająca:
2006)” tom I-II, pod redakcją Marka Krawczyka, Wydawnictwo Czelej,
Lublin, 2007-2008.
2. Dzieje nauczania medycyny i farmacji w Warszawie (1789-1950), red.
Marcin Łyskanowski; red. Andrzej Stapiński; red. Andrzej Śródka, PZWL,
Warszawa, 1990.
Koło naukowe
Obowiązkowe uczestniczenie w zajęciach wynikających z planu zajęć, przygotowanie się do zajęć oraz czynne w nich uczestnictwo, zdanie egzaminu, okazanie
szacunku pracownikom i przestrzeganie zasad współżycia koleżeńskiego. Student
może przenieść się, zmienić grupę dziekańską za zgodą kierownika Zakładu ze
względu na ważne okoliczności po przedłożeniu odpowiedniego dokumentu.
Regulamin:
57
PRZYSPOSOBIENIE BIBLIOTECZNE
BIBLIOTEKA GŁÓWNA WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO
02-091 Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 63, informacja tel. (22) 116 60 03; 116 60 04
e-mail: [email protected]
www.biblioteka.wum.edu.pl
Dyrektor Biblioteki: mgr Irmina Utrata
e-mail: [email protected]
Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Irmina Utrata
godziny przyjęć: pon.-piąt. 9.00-12.00
Rodzaj zajęć: Szkolenie on-line
Cel nauczania i zakres przedmiotu: przygotowanie studentów do samodzielnego korzystania
z systemu biblioteczno-informacyjnego Uczelni, zapoznanie z możliwościami oferowanymi przez
Bibliotekę w zakresie dostępu do literatury medycznej.
Szkolenie poświęcone jest omówieniu struktury i zasad korzystania z systemu biblioteczno-informacyjnego WUM oraz najważniejszych bibliotek w Warszawie ze szczególnym uwzględnieniem
bibliotek medycznych. Prezentowane są bazy danych, serwisy informacyjne i edukacyjne dostępne ze
strony www.biblioteka.wum.edu.pl
Podstawą zaliczenia testu jest uzyskanie 70% prawidłowych odpowiedzi z 30 pytań.
58
Kierunek:
Specjalność:
Rok studiów, semestr:
Tryb studiów:
Nazwa przedmiotu:
Typ przedmiotu:
Poziom przedmiotu
Język wykładowy:
Nazwa jednostki
dydaktycznej
prowadzącej zajęcia oraz
dane teleadresowe:
Imię i nazwisko
Kierownika Zakładu
Imię i nazwisko
Osoby odpowiedzialnej
za dydaktykę:
Rodzaj zajęć:
Liczba godzin:
Liczba punktów ECTS
Metody dydaktyczne:
Wymagania wstępne
Założenia i cele
przedmiotu
Treści merytoryczne
przedmiotu:
Metody oceny pracy
studenta (forma
i warunki zaliczenia
przedmiotu)
Literatura
obowiązkowa:
Literatura
uzupełniająca:
Koło naukowe:
Rok akademicki: 2013/2014
Lekarski
I Rok, semestr zimowy i semestr letni
Wychowanie Fizyczne
Obowiązkowy z możliwością wyboru dyscypliny sportowej lub rekreacyjnej.
Podstawowy, średnio-zaawansowany, zaawansowany
Polski
Studium Wychowania Fizycznego i Sportu
02-091 Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 81A, tel: 57.20.528,
[email protected]
mgr Jerzy Chrzanowski
mgr Bożena Glinkowska
ćwiczenia
wykłady:
ćwiczenia: 60
seminaria:
2
Metody praktyczne: pokaz, pokaz czynności, pokaz z objaśnieniem, instruktaż,
ćwiczenia utrwalające. Metoda programowana z użyciem maszyny dydaktycznej,
pokaz.
Ćwiczenia – zajęcia praktyczne, na które, każdy student ma obowiązek zapisania się drogą elektroniczną, poprzez Internet, po zapoznaniu się z Ogólnymi Zasadami Rejestracji na Zajęcia z Wychowania Fizycznego!!! Zajęcia praktyczne
w semestrze, odbywają się przez 15 tygodni dydaktycznych w wymiarze 2 godzin
tygodniowo.
Kultura fizyczna jako ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań w odniesieniu do ludzkiego ciała. Zapoznanie z budową ciała ludzkiego w ujęciu topograficznym i czynnościowym. Harmonijny rozwój organizmu, wzmacnianie układu
ruchowego – stabilizacja budowy ciała, stymulacja układu krążeniowo – oddechowego i nerwowego, hartowanie organizmu na bodźce fizyczne i psychiczne (m.in.
odporność na stres).
Rozwój cech motorycznych: siły, szybkości, wytrzymałości, koordynacji ruchowej, zwinności i gibkości. Poznanie nowych i atrakcyjnych form aktywności ruchowej, w tym „sportów całego życia” (indywidualnych i zespołowych), zapewniających aktywne uczestnictwo w kulturze fizycznej. Ruch, jako czynnik zapobiegający
chorobom i umacniający zdrowie. Właściwe reagowanie na oznaki zachowań antyzdrowotnych i autodestrukcyjnych.
Podstawą uzyskania przez studenta zaliczenia z wychowania fizycznego jest:
a)systematyczne uczęszczanie na zajęcia (100% frekwencja),
b)aktywny udział w zajęciach, na których obowiązuje strój sportowy,
c)udział w testach sprawności fizycznej, zawodach – przewidzianych
w programie zajęć wybranych przez studenta.
Zgodna z programem nauczania wybranej dyscypliny sportowej lub rekreacyjnej – prezentowana na pierwszych zajęciach.
jw.
Studenckie Koło Naukowe „TeleZdrowie”, opiekun mgr Bożena Glinkowska.
59