wrodzona białaczka szpikowa - Neonatologia przez przypadki
Transkrypt
wrodzona białaczka szpikowa - Neonatologia przez przypadki
WRODZONA BIAŁACZKA SZPIKOWA Dr n. med. Dawid Szpecht Klinika Neonatologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu WYWIAD RODZINNY Matka: 38 lat, zdrowa, Ojciec: 40 lat, zdrowy, CI, PI Hbd 40 WYWIAD CIĄŻOWY I OKOŁOPORODOWY cięcie cesarskie ze wskazań ostre objawy zagrożenia życia płodu, masa urodzeniowa: 3390g ocena w skali Apgar 1’-4; 5’-8 pH z naczyń pępowinowych: 7.28 (-4.4); 7.35 (-3,7) Badanie przedmiotowe: - zmiany skórne na całym ciele o charakterze wybroczyn, zasinień, guzków podskórnych tzw. „bluebarry muffin syndrome”, - hepatosplenomegalia, zaburzenia oddychania w postaci wciągania międzyżebrzy, przyczepów przepony, stękania wydechowego oraz bezdechów. - „BLUEBERRY MUFFIN SYNDROME” CO JEST NAJBARDZIEJ PRAWDOPODOBNĄ PRZYCZYNĄ? A. B. ZAKAŻENIE TORCH HISTIOCYTOZA KOMÓREK LANGERHANSA C. WRODZONA BIAŁACZKA „BLUEBERRY MUFFIN SYNDROME” CO JEST NAJBARDZIEJ PRAWDOPODOBNĄ PRZYCZYNĄ? A. ZAKAŻENIE TORCH B. HISTIOCYTOZA KOMÓREK LANGERHANSA C. WRODZONA BIAŁACZKA BADANIA DODATKOWE - Morfologia: WBC 91.6 G/l; Er 3.21 T/l Htk 0.317 l/l; Hgb 7.1 mmol/l; PLT 20 G/l Rozmaz: Granulocyty pałeczkowate 5% Granulocyty podzielone 32% Limfocyty 55% Monocyty 8% Erytroblasty BADANIA DODATKOWE C.D. - CRP 0.04 mg/l Na 138 mmol/l; K 4.9 mmol/l, Ca 2.36 mmol/l; Mg 0.87 mmol/l; chlorki 99.5 mmol/l, fosfor 6.39 mmol/l Alat 19,5 U/l; Aspat 80.1 U/l Troponina 0.099 ng/ml Kwas moczowy 9.3 (norma 2,4-7.0 mg/dl) LDH 1502 U/l (norma <644 U/l) Układ krzepnięcia: APTT 37.9s; PT 21s (norma 9.412.5s), INR 1.9 (norma 0.85-1.13), fibrynogen 1.09 g/l (norma 2.0-3.93 g/l) BADANIA DODATKOWE C.D. TOXO - IgM 0.213 – ujemny, - IgG 0.13 U/ml - ujemny; CMV - IgM 0.214 - ujemny, - IgG 476.5 U/ml - dodatni; Różyczka - IgM 0.238 - ujemny, - IgG 645.7 U/ml - dodatni BADANIA DODATKOWE C.D. RÓWNOWAGA KWASOWO-ZASADOWA 11.02 2:05 SIMV 8:29 SIMV 19:55 SIMV 12.02 8:24 NIV pH 7.347 7.446 7.463 7.264 pCO2 mmHg 28.7 30.6 23.3 55.1 pO2 mmHg 37.5 44.0 44.4 48.1 HCO3 mmol/l 15.4 20.6 16.3 24.4 BE mmol/l 10.3 -3.5 -7.5 -2.6 BADANIA DODATKOWE C.D. RTG KLATKI PIERSIOWEJ I JAMY BRZUSZNEJ BADANIA DODATKOWE C.D. USG PRZEZCIEMIENIOW E JAKIE POSTĘPOWANIE W DALSZEJ KOLEJNOŚCI? A. antybiotykoterapia o szerokim spektrum B. Przetoczenie preparatów krwiopochodnych (koncentrat krwinek czerwonych i płytkowych, świeżo mrożone osocze) C. kroplówki płuczące, alkalizacja moczu, profilaktyka zespołu lizy guza (Allopurinol, Fasturtec) JAKIE POSTĘPOWANIE W DALSZEJ KOLEJNOŚCI? A. antybiotykoterapia o szerokim spektrum B. Przetoczenie preparatów krwiopochodnych (koncentrat krwinek czerwonych i płytkowych, świeżo mrożone osocze) C. kroplówki płuczące, alkalizacja moczu, profilaktyka zespołu lizy guza (Allopurinol, Fasturtec) NAKŁUCIE SZPIKU KOSTNEGO - próba pobrania z kości piszczelowej nie udana - pobrano 5 ml szpiku kostnego z kolca tylnego talerza kości biodrowej w celu wykonania: - mielogramu, - immunocytofluorymetrii, - kariotypu oraz badania cytogenetycznego. WYNIK CYTOFLUOROMETRII Blasty: 48% o fenotypie: MPO -/+ (2.5%), CD45+dim (48%), CD117- (2.3%), CD34/+ (5.7%), HLA-DR+ (46%), CD33+bright (46%), CD13- (3.3%), CD15+ (45%), CD7/+ (17%), CD11b+ (45%), CD64+ (45%), CD14-/+ (7%), CD 36- (2%), CD4+bright (46%), CD3+ (40%), CD 19- (0%). WNIOSEK:Ostra białaczka szpikowa o aberrantnym fenotypie AML M5 (brak ekspresji CD13, CD36) najbliższa rozpoznaniu AML M5a z koekspresją CD3+. WYNIK BADANIA CYTOGENETYCZNEGO LT3-ITD, RUNX1/RUNX1T1(AML1/ETO), fuzja genów ETV6(TEL)/RUNX1(AML1), BCR/ABL1, del7 były nieobecne. - w 2 dobie życia, noworodka przekazano do Kliniki Onkologii, Hematologii i Tranplantologii Pediatrycznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu w celu dalszego leczenia, - w 3 dobie życia włączono chemioterapię indukcyjną arabinozyd cytozyny. - po 3 dobach leczenia progresja choroby, objawy leukastazy (nadciśnienie płucne, ostra niewydolność nerek), - w 7 dobie życia zgon noworodka w obrazie zespołu niewydolności wielonarządowej. Co neonatolog powinien wiedzieć na temat ostrej białaczki wrodzonej? Wrodzona ostra białaczka Diagnoza w pierwszych 30 dobach życia, Częstość występowania: 1 na 5 milionów żywo urodzonych noworodków, Mniej niż 1% białaczek wieku dziecięcego, Ostra białaczka szpikowa (56-64%), ostra białaczka limfoblastyczna (21-38%), ostra białaczka bifenotypowa (kilka przypadków dotychczas opisanych na świecie). Van der Linden M, Creemers S, Pieters S. Diagnosis and management of neonatal leukaemia. Semin Fetal Neonat Med. 2012; 17(4): 192-195. Isaacs H Jr. Fetal and Neonatal leukemia. J Pediatr Hematol Oncol 2003; 25(5): 348-361. Wrodzona ostra białaczka Objawy kliniczne: - hepatosplenomegalia (80%) - limfadenopatia (25%) - zmiany skórne (‘blueberry muffin syndrome”) (60%) In utero : hepatosplenomegalia, obrzęk uogólniony płodu, wielowodzie. Isaacs H Jr. Fetal and Neonatal leukemia. J Pediatr Hematol Oncol 2003; 25(5): 348-361. Pansy J, Morris N, Resch B. Extensive bluebarry muffin rush in neonates. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2015; 100(2): F115. Wrodzona ostra białaczka W badaniach laboratoryjnych: - Hiperleukocytoza powyżej 50 G/l u 85% noworodków z ALL i 49% z AML, - Możliwa leukopenia u pacjentów z t (1; 22). U pacjentów z hiperleukocytozą możliwe objawy leukastazy: niewydolność oddechowa i krążenia, cechy nadciśnienia płucnego, niewydolność nerek, objawy neurologiczne. - niedokrwistość, - małopłytkowość. Van der Linden M, Creemers S, Pieters S. Diagnosis and management of neonatal leukaemia. Semin Fetal Neonat Med. 2012; 17(4): 192-195. Isaacs H Jr. Fetal and Neonatal leukemia. J Pediatr Hematol Oncol 2003; 25(5): 348-361. Wrodzona ostra białaczka szpikowa Najczęściej monoblastyczna -wg klasyfikacji FAB AML M5, rzadziej mielomocytarna typ M4. - Najczęściej t(11;19) (q23;p13) i t(9;11)(p21;q23). - - AML M7 najczęściej wśród dzieci z trisomią 21 pary chromosomów, wtórnie do przejściowego zespołu mieloproliferacyjnego. Van der Linden M, Creemers S, Pieters S. Diagnosis and management of neonatal leukaemia. Semin Fetal Neonat Med. 2012; 17(4): 192-195. Isaacs H Jr. Fetal and Neonatal leukemia. J Pediatr Hematol Oncol 2003; 25(5): 348-361. Wrodzona ostra białaczka limfoblatyczna Najczęściej z niedojrzałych limfocytów B. Z limfocytów T opisany dotychczas 1 przypadek na świecie. Najczęściej obecna t(4;11)(q21;q23) lub t(11;19)(q23;p13). Van der Linden M, Creemers S, Pieters S. Diagnosis and management of neonatal leukaemia. Semin Fetal Neonat Med. 2012; 17(4): 192-195. Isaacs H Jr. Fetal and Neonatal leukemia. J Pediatr Hematol Oncol 2003; 25(5): 348-361. „BLUEBERRY MUFFIN SYNDROME” DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA? A. ZAKAŻENIE TORCH B. HISTIOCYTOZA KOMÓREK LANGERHANSA C. SKÓRNA POSTAĆ MASTOCYTOZY D. WRODZONA BIAŁACZKA E. ZESPÓŁ GUMIASTYCH PĘCHERZYKÓW ZNAMIONOWYCH (ANG. BLUE RUBBER BLEB NEVUS SYNDROME) Wrodzona ostra białaczka Leczenie do czasu przekazania do Kliniki Onkologii Dziecięcej obejmuje: antybiotykoterapię o szerokim spektrum, przetoczenie preparatów krwiopochodnych (koncentrat krwinek czerwonych i płytkowych, świeżo mrożone osocze), kroplówki płuczące, alkalizacja moczu, korekcja zaburzeń elektrolitowych, profilaktyka zespołu lizy guza (Allopurinol, Fasturtec), U pacjentów z hiperleukocytozą >300 G/l należy wykonac leukaferezę lub transfuzję wymienną!!! Wrodzona ostra białaczka Leczenie onkologiczne: - brak odrębnych protokołów leczenia dla białaczek wrodzonych, - ALL wrodzona zgodnie z Interfant-99: pRFS 27%, - AML wrodzona w oparciu o protokoły dla dzieci starszych: pRFS 50%, pOS 25%, - allogeniczna transplantacja komórek krwiotwórczych – ale brak korzyści w białaczkach wrodzonych z rearanżacją MLL. Van der Linden M, Creemers S, Pieters S. Diagnosis and management of neonatal leukaemia. Semin Fetal Neonat Med. 2012; 17(4): 192-195. Morfologia: WBC 237.95 G/l; Er 2.29 T/l Htk 0.231 l/l; Hgb 4.8 mmol/l; PLT 112 G/l Rozmaz: 60% form blastycznych - CRP 123.54 mg/l (<5mg/l), PCT 27.8 ng/ml -Kwas moczowy 14.5 (norma 2,47.0 mg/dl) -LDH 1691 U/l (norma <644 U/l) -Układ krzepnięcia: APTT 39.7s; PT 18.5s (norma 9.4-12.5s), INR 1.66 (norma 0.85-1.13), fibrynogen 3.85g/l (norma 2.0-3.93 g/l) -- TORCH ujemny ROZPOZNANIE: OSTRA BIAŁACZKA LIMFOBLASTYCZNA TKOMÓRKOWA LECZENIE WSTĘPNE: ANT, kroplówki płuczące, Fasturtec, transfuzja wymienna (po transfuzji WBC 27.4 G/l) Dziękuję za uwagę