wymagania na poszczególne oceny

Wymagania edukacyjne z przyrody dla kl. IV
Wymagania na ocenę celującą:
Uczeń :
 realizuje w sposób pełny wymagania zawarte w podstawie programowej
 osiąga sukcesy w konkursach przyrodniczych o randze powiatu i województwa
 twórczo rozwija i dokumentuje własne zainteresowania przyrodnicze
 biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w rozwiązywaniu
problemów teoretycznych i praktycznych
 potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowej
sytuacji
 wykazuje się umiejętnością organizowania swojej wiedzy, stawiania pytań,
poszukiwaniem na nie odpowiedzi w lekturze uzupełniającej
Wymagania na ocenę bardzo dobrą:
Uczeń:
 formułuje wnioski z przeprowadzonych doświadczeń
 samodzielnie przeprowadza obserwacje i doświadczenie
 zna i rozumie wszystkie pojęcia wprowadzone na zajęciach oraz potrafi się nimi
posługiwać w różnych sytuacjach
 argumentuje swoje wypowiedzi
 klasyfikuje wskazane elementy na ożywione i nieożywione składniki przyrody oraz
wytwory działalności człowieka
 określa przeznaczenie poszczególnych części mikroskopu
 podaje przykłady wykorzystania w życiu umiejętności wyznaczania kierunków
geograficznych
 omawia sposoby wyznaczania kierunku północnego na podstawie obserwacji
obiektów przyrodniczych i wytworów człowieka
 porównuje dokładność poszczególnych rodzajów map
 orientuje mapę za pomocą obiektów w terenie
 rozpoznaje rodzaje chmur
 omawia zmiany długości cienia w ciągu dnia
 porównuje wysokość Słońca nad widnokręgiem oraz długość cienia w poszczególnych
porach
 porównuje sposoby odżywiania się roślin, zwierząt i grzybów
 wyjaśnia, na czym polega pasożytnictwo
 omawia rolę witamin oraz skutki niedoboru i nadmiernego spożycia poszczególnych
składników pokarmowych
 wymienia objawy niedoboru witamin
 wyjaśnia rolę enzymów trawiennych
 wskazuje narządy, w których zachodzi mechaniczne i chemiczne przekształcanie
pokarmu
 omawia wymianę gazową zachodzącą w płucach
 wyjaśnia, na czym polega współdziałanie układów: pokarmowego, oddechowego
i krwionośnego w procesie uzyskiwania energii przez organizm
 wyjaśnia, w jaki sposób układ nerwowy odbiera informacje z otoczenia
 opisuje objawy wybranych chorób zakaźnych
1









charakteryzuje substancje znajdujące się w dymie papierosowym
wyjaśnia dlaczego glony są rozmieszczone piętrowo w morzach i oceanach
omawia rzeźbotwórczą działalność rzeki
wyjaśnia wpływ mieszania się wód jeziora na życie organizmów wodnych
opisuje cechy przystosowujące organizmy do życia w strefie głębinowej mórz i
oceanów
opisuje budowę skał litych, zwięzłych i luźnych
przyporządkowuje rodzaje skał do rodzajów gleb, które na nich powstały
przyporządkowuje rodzaj lasu do typu gleby, na której rośnie
przedstawia zależności występujące w lesie, łące, polu, jeziorze w formie łańcuchów
pokarmowych
Wymagania na ocenę dobrą:
Uczeń:
 zna i rozumie większość pojęć wprowadzonych na zajęciach
 czyta i interpretuje mapy, wykresy, tabele
 wskazuje w najbliższym otoczeniu przykłady wytworów działalności człowieka
 określa rolę obserwacji w poznawaniu przyrody
 omawia etapy doświadczenia
 podpisuje na schemacie poszczególne części mikroskopu
 przeprowadza obserwację mikroskopową zgodnie z instrukcją
 wyjaśnia, co to jest widnokrąg
 wyznacza kierunki geograficzne, stosując poznane wcześniej sposoby
 wyjaśnia, na czym polega orientowanie mapy
 podaje nazwy etapów rozwoju rośliny
 rozpoznaje drzewa i krzewy rosnące w najbliższym otoczeniu
 rysuje schemat przedstawiający zmiany stanu skupienia wody
 omawia sposób powstawania chmur
 wymienia rodzaje opadów i osadów atmosferycznych
 wyjaśnia, czym są górowanie Słońca i południe słoneczne
 wymienia i charakteryzuje czynności życiowe organizmów
 wyjaśnia pojęcia: organizm samożywny, organizm cudzożywny
 wymienia nazwy ogniw łańcucha pokarmowego i wyjaśnia ich rolę
 opisuje drogę pokarmu w organizmie
 wymienia funkcje układu krwionośnego
 wyjaśnia, na czym polega oddychanie komórkowe
 podaje nazwy głównych stawów organizmu człowieka
 wskazuje na planszy elementy budowy oka i ucha
 wyjaśnia pojęcie pasożyty wewnętrzne i zewnętrzne oraz podaje przykłady tych
pasożytów
 wyjaśnia, na czym polega palenie bierne
 wymienia skutki palenia, picia alkoholu i przyjmowania narkotyków
 wymienia cechy budowy zwierząt wodnych ułatwiające pokonywanie oporu wody
 wymienia cechy, którymi różnią się poszczególne odcinki rzeki
 wymienia czynniki warunkujące życie w poszczególnych strefach jeziora
 omawia warunki panujące w strefie otwartej toni wodnej jeziora
 wyjaśnia, dlaczego w strefie wód głębokich jeziora nie występują rośliny
2




wymienia przykłady skał litych, zwięzłych i luźnych
omawia żyzność poszczególnych rodzajów gleb
rozpoznaje przynajmniej sześć gatunków drzew liściastych
wymienia typy lasów rosnących w Polsce
Wymagania na ocenę dostateczną:
Uczeń:
 popełnia błędy, które potrafi samodzielnie poprawić po uwagach nauczyciela
 wyciąga podstawowe wnioski
 samodzielnie rozwiązuje proste zadania
 prawidłowo stosuje większość podstawowych terminów nauk przyrodniczych
 wymienia 3 składniki przyrody ożywionej i nieożywionej oraz 3 przykłady wytworów
działalności człowieka
 planuje miejsce do nauki
 wymienia cechy przyrodnika
 przyporządkowuje przyrząd do obserwowanego obiektu
 rysuje różę głównych i pośrednich kierunków geograficznych
 wyjaśnia pojęcie „legenda”
 określa przeznaczenie różnych rodzajów map
 rozpoznaje obiekty przedstawione na planie za pomocą znaków topograficznych
 podaje przykłady drzew, krzewów i roślin zielnych
 wyjaśnia pojęcia: parowanie, skraplanie, topnienie i krzepnięcie
 wymienia składniki pogody
 określa jednostki, w których wyraża się składniki pogody
 omawia pozorną wędrówkę Słońca nad widnokręgiem
 wskazuje zależności między wysokością Słońca a długością cienia
 dzieli organizmy na samożywne i cudzożywne
 podaje przykłady organizmów roślinożernych, mięsożernych
 dzieli mięsożerców na drapieżniki i padlinożerców
 podaje nazwy ogniw łańcucha pokarmowego
 podaje przykłady produktów zawierających duże ilości białek, cukrów, tłuszczów
 wymienia narządy tworzące układ pokarmowy, oddechowy, krwionośny, nerwowy
 opisuje zmiany w wyglądzie części piersiowej tułowia podczas wdechu i wydechu
 omawia rolę poszczególnych narządów zmysłów
 podaje przykłady wód słodkich (w tym wód powierzchniowych) i wód słonych
 wymienia przyczyny chorób zakaźnych
 omawia przystosowania roślin do życia w wodzie
 wskazuje na mapie dorzecze
 wyjaśnia pojęcia: rzeka główna, dopływ, dorzecze
 podaje nazwy stref życia w jeziorze
 podaje nazwy roślin i zwierząt żyjących w strefie przybrzeżnej, toni wodnej lub strefie
wód głębokich jeziora
 podaje nazwy zwierząt żyjących w strefie otwartej toni wodnej mórz i oceanów
 wymienia rodzaje gleb występujących w Polsce
 omawia rolę korzeni roślin lądowych
 wymienia nazwy przykładowych organizmów żyjących w poszczególnych warstwach
lasu
3
Wymagania na ocenę dopuszczającą:
Uczeń:
 potrafi wyjaśnić z pomocą nauczyciela proste pojęcia przyrodnicze
 rozwiązuje proste zadania, korzystając z pomocy nauczyciela
 wymienia źródła informacji o przyrodzie
 podaje przykłady form wypoczynku aktywnego i biernego
 wymienia 3 elementy przyrody nieożywionej
 podaje nazwy przyrządów służących do prowadzenia obserwacji w terenie
 podaje przykłady obiektów, które można obserwować za pomocą mikroskopu,
lornetki, lupy i teleskopu
 rysuje różę głównych kierunków geograficznych
 odczytuje informacje zapisane w legendzie planu
 dzieli rośliny na drzewa, krzewy i rośliny zielne
 podaje przykłady występowania wody w różnych stanach skupienia
 wymienia składniki pogody
 odczytuje symbole umieszczone na mapie pogody
 podaje przykłady organizmów cudzożywnych
 układa łańcuch pokarmowy z podanych organizmów
 podaje przykłady produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego
 określa rolę poszczególnych narządów układu pokarmowego i oddechowego
 wymienia narządy zmysłów
 wymienia drogi wnikania do organizmu człowieka drobnoustrojów chorobotwórczych
 wymienia pasożyty wewnętrzne i zewnętrzne człowieka
 podaje przynajmniej trzy przykłady negatywnego wpływu dymu tytoniowego i
alkoholu na organizm człowieka
 wymienia przystosowania wybranych zwierząt, np. ryb, delfinów, do życia w wodzie
 opisuje schemat rzeki, wymieniając: źródło, bieg górny, środkowy, dolny, ujście
 opisuje, np. na schematycznym rysunku, nazwy stref życia w jeziorze
 wymienia po 1 przykładzie zwierząt żyjących w strefie toni wodnej i strefie wód
głębokich jeziora
 przyporządkowuje podane skały (1–2) do poszczególnych grup (lite, luźne i zwięzłe)
 podaje po dwa przykłady drzew iglastych i liściastych
 wymienia szkodniki upraw polowych
 uzupełnia brakujące ogniwa w łańcuchach pokarmowych
Ocenę niedostateczny otrzymuje uczeń, który:
nie opanował wiadomości i umiejętności na ocenę dopuszczającą
4