Nie bądź zielony w temacie autyzmu, w kwietniu bądź
Transkrypt
Nie bądź zielony w temacie autyzmu, w kwietniu bądź
Nie bądź zielony w temacie autyzmu, w kwietniu bądź niebieski! 2 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Wiedzy na Temat Autyzmu, ustanowiony przez ONZ. Autyzm uznany został za jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych świata – obok raka, cukrzycy i AIDS. Celem tego święta jest podnoszenie społecznej świadomości na temat tego zaburzenia. Autyzm powoduje trudności w postrzeganiu świata, uczeniu się, porozumiewaniu i kontaktach społecznych. W Polsce autyzm wykrywany jest u jednego dziecka na około 300. Niektóre badania wskazują, iż nawet 1% populacji może być dotknięty całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, w tym autyzmem Eksperci podkreślają, że autyzm jest najczęściej występującym zaburzeniem rozwojowym i alarmują, że liczba dzieci u których wykrywany jest autyzm wzrasta. Czym jest…. Autyzm jest całościowym zaburzeniem rozwoju dziecka. Oznacza to, że u dotkniętych nim dzieci obserwuje się objawy nieprawidłowego funkcjonowania we wszystkich obszarach rozwoju. Pierwsze symptomy autyzmu pojawiają się bardzo wcześnie, często już u kilkunasto-miesięcznych niemowląt, ale zawsze są widoczne przed ukończeniem przez dziecko 3 roku życia. Choć autyzm można zdiagnozować już u bardzo małych dzieci, to często diagnozuje się go również u nastolatków, a nawet osób dorosłych. Nie leczony może prowadzić do bardzo głębokich zaburzeń funkcjonowania w późniejszym wieku. Warto pamiętać, że zaburzenia autystyczne mają bardzo zróżnicowany charakter, nie tworzą jednolitego obrazu co do symptomatologii i głębokości zaburzeń. Dlatego obecnie w literaturze światowej używa się określenia „spektrum zaburzeń autystycznych”. Fakty i mity... 1. Autyzm Mit: Autyzm jest nowym zaburzeniem. Autyzm Fakt: Autyzm został opisany po raz pierwszy przez Leo Kannera w 1943 roku. Jednak opisy dzieci z charakterystycznymi dla autyzmu objawami pojawiły się w literaturze już pod koniec XVIII wieku! 2. Autyzm Mit: Autyzm dotyka tylko dzieci. Autyzm Fakt: Aby zdiagnozować autyzm pierwsze objawy muszą się pojawić przed ukończeniem przez dziecko 3 roku życia. Z autyzmu się nie wyrasta! Dzieci z autyzmem stają się dorosłymi z autyzmem! Zdarza się jednak, że w wypadku bardzo subtelnych objawów autyzm diagnozowany jest dopiero u nastolatków, a nawet u osób dorosłych. 3. Autyzm Mit: Osoby z autyzmem wyglądają inaczej. Autyzm Fakt: Wygląd osób z autyzmem nie różni się od wyglądu innych osób. Autyzm jest „ukrytą" niepełnosprawnością. Nie zawsze jesteśmy w stanie od razu powiedzieć, że ktoś na nią cierpi. 4. Autyzm Mit: Pierwsze niepokojące objawy pojawiają się u dzieci pomiędzy 2 a 3 rokiem życia. Autyzm Fakt: Badania wskazują, że rodzice dzieci z autyzmem dostrzegali pierwsze niepokojące objawy jeszcze przed ukończeniem przez dziecko 1 roku życia, a czasem nawet w wieku 6 miesięcy! 5. Autyzm Mit: „To jest ADHD, a nie autyzm." Autyzm Fakt: U 35%-50% dzieci z ADHD występują również zaburzenia spektrum autyzmu. A aż 60%-80% dzieci z Zespołem Aspergera ma również ADHD. 6. Autyzm Mit: Nauczyciele w szkole są dobrze przygotowani do pracy z dziećmi z autyzmem. Autyzm Fakt: Aż 71% nauczycieli przyznaje, że w szkołach brakuje wiedzy i umiejętności na temat metod pracy z uczniami ze spektrum autyzmu (Fundacja SYNAPSIS, 2012). 7. Autyzm Mit: Wszyscy ludzie cierpiący na autyzm wymagają stałej opieki. Autyzm Fakt: Część osób z autyzmem dobrze radzi sobie w życiu, ma pracę zakłada rodziny. Ale są też takie, które będą wymagały ciągłej opieki do końca życia. 8. Autyzm Mit: Dzieci z autyzmem powinny się uczyć w szkołach specjalnych. Autyzm Fakt: Każde dziecko z autyzmem jest inne i wymaga innej edukacji. Część dzieci chodzi do szkół masowych, część do integracyjnych, a część do specjalnych. Są także dzieci, które uczą się w klasach dla dzieci z autyzmem. 9. Autyzm Mit: To co jest skuteczne u jednej osoby z autyzmem, jest skuteczne u innych. Autyzm Fakt: Mimo, że wiele osób z autyzmem zmaga się z podobnymi problemami, to każda z nich odczuwa je w inny sposób i może wymagać innego wsparcia i odmiennie prowadzonej terapii. 10. Autyzm Mit: Niemówiące osoby z autyzmem nie mogą się porozumiewać. Autyzm Fakt: Niemówiące osoby z autyzmem mogą korzystać z alternatywnych i wspomagających metod komunikowania się (AAC), takich jak np. piktogramy, PECS, Makaton. 11. Autyzm Mit: Ponieważ na autyzm nie ma lekarstwa, to osobom z autyzmem właściwie nie można pomóc. Autyzm Fakt: To prawda, że nie ma tabletki, która leczy autyzm. Ale tak, jak w przypadku osoby niewidomej pomocna może być biała laska, czy pies – przewodnik, tak w przypadku osoby z autyzmem najważniejszym „narzędziem terapeutycznym" jest drugi człowiek – jego życzliwość i zrozumienie. 12. Autyzm Mit: Osoby z autyzmem celowo unikają kontaktu wzrokowego. Autyzm Fakt: Dla niektórych osób z ASD kontakt wzrokowy jest bardzo trudny, a czasami fizycznie bolesny. 13. Autyzm Mit: Nie ma potrzeby zajmowania się sprawami osób z autyzmem ponieważ ich sytuacja uległa zdecydowanej poprawie. Autyzm Fakt: Osoby z autyzmem i ich rodziny wciąż doświadczają stygmatyzacji i mają trudności w dostępie do przysługujących im świadczeń. Ich prawa obywatelskie są wciąż nieprzestrzegane. Dlatego niezbędne jest rozpoczęcie systemowych zmian zmierzających do poprawy sytuacji tej grupy obywateli. Rodzicu, sprawdź czy Twoje dziecko rozwija się prawidłowo! Porównaj osiągnięcia rozwojowe Twojego dziecka z listą umiejętności rozwojowych odpowiadająca jego wiekowi. Umiejętności dziecka między 12 a 18 miesiącem życia a. Moje dziecko przerywa czynność, gdy mówię „nie wolno" i patrzy na mnie, gdy kiwam palcem b. Moje dziecko potrafi naśladować po mnie proste gesty np. „jaki duży urośniesz " i podnosi rączki do góry c. Jeśli chwalę lub głaszczę moje dziecko za coś, co ładnie i dobrze zrobiło, to cieszy się i powtarza czynność d. Moje dziecko potrafi pokazać na sobie i na mnie, gdzie jest nosek i buzia, robi to chętnie e. Moje dziecko kieruje się do mnie żeby się przytulić, kiedy spotka je coś przykrego f. Moje dziecko odwraca się do mnie i patrzy na mnie, kiedy wołam je po imieniu g. Moje dziecko bawi się chętnie ze mną w „łapanego" (cieszy się, gdy je złapię, a potem znów ucieka ode mnie) h. Moje dziecko rozumie już proste gesty i ich używa, np. potrafi robić „pa pa" Umiejętności dziecka między 18 a 24 miesiącem życia a. Jeśli zapytam moje dziecko „Gdzie jest ...? ", to odwraca ono swoją głowę w kierunku, w którym znajduje się dana osoba lub przedmiot, potrafi je wskazać palcem i przynieść mi przedmiot, kiedy o to poproszę b. Moje dziecko wypowiada kilka słów ze znaczeniem, naśladuje dźwięki zwierzątek, czynności lub pojazdów (np. „kap – kap", „miau", „brum") c. Moje dziecko przynosi mi przedmioty zachęcając mnie do wspólnych zabaw d. Moje dziecko bawi się naprzemiennie, np. rzucając piłkę do drugiej osoby, puszczając auto e. Moje dziecko szuka pomocy w razie potrzeby, potrafi prosić o nią słowem, gestem lub zachowaniem f. Moje dziecko potrafi wskazać palcem przedmiot, który chce dostać g. Moje dziecko potrafi pokazać mi to, co je zainteresowało w danej chwili, np. wskazać palcem szczekającego psa h. Moje dziecko potrafi kręcić głową na „nie" i kiwać głową na „tak" adekwatnie do sytuacji Umiejętności dziecka między 24 a 30 miesiącem życia Moje dziecko cały czas uczy się nowych słów Moje dziecko umie nazwać znajome mu przedmioty na obrazkach Moje dziecko wypowiada proste zdania Moje dziecko chętnie naśladuje po mnie czynności, np. gotowanie, odkurzanie, majsterkowanie e. Moje dziecko chętnie przygląda się zabawie innych dzieci, czasem próbuje do nich dołączyć f. Moje dziecko nauczyło się już bawić w „kółko graniaste" lub w „balonik" g. Moje dziecko potrafi pokazać mi to, co je zainteresowało w danej chwili, np. wskazać palcem szczekającego psa h. Moje dziecko zadaje mi pytanie „co to? " a. b. c. d. Umiejętności dziecka między 30 a 36 miesiącem życia a. Moje dziecko słucha jak mu coś opowiadam, tłumaczę, dopytuje b. Moje dziecko zadaje mi pytanie „po co? " lub „dlaczego? " Moje dziecko interesuje się otaczającym je światem, zdarzeniami z życia codziennego Moje dziecko uczy się wspólnego recytowania wierszyka, piosenki Moje dziecko zaczyna odmieniać wyrazy, nie zawsze jest to poprawne Moje dziecko chętnie bawi się naśladując zachowania dorosłych, wesoło bawiąc się w ich przedrzeźnianie g. Moje dziecko dąży do samodzielnego wykonywania czynności, takich jak: ubieranie, rozbieranie, jedzenie h. Moje dziecko chwali się nowymi umiejętnościami, lubi być w centrum zainteresowania c. d. e. f. Umiejętności dziecka między po 36 miesiącu życia Moje dziecko samo potrafi już układać proste układanki Moje dziecko lubi zadawać mi pytania Moje dziecko chętnie słucha jak czytam mu książeczki Moje dziecko przywołuje mnie lub wskazuje, kiedy zobaczy coś ciekawego Moje dziecko udaje w zabawie sytuacje życiowe np. bawi się w dom Moje dziecko chętnie bawi się zabawkami w sposób zróżnicowany, nadaje im symboliczne znaczenie g. Moje dziecko umie bawić się z innymi dziećmi, potrafi zamienić się z nimi zabawką, czeka na swoją kolej w zabawie, współpracuje z dziećmi w zabawie h. Moje dziecko potrafi powiedzieć jak się nazywa i ile ma lat a. b. c. d. e. f. Pamiętaj! Każde dziecko rozwija się w swoim tempie. Niektóre z wymienionych w listach umiejętności dzieci powinny opanować wcześniej, inne nieco później. Jeśli odpowiesz negatywnie na przynajmniej 2-3 pytania z kategorii wiekowej odpowiadającej wiekowi Twojego dziecka lub przynajmniej na jedno pytanie z listy dotyczącej młodszego dziecka, poszukaj specjalisty (psychologa, pedagoga) w pobliżu swojego miejsca zamieszkania. Jeśli odpowiesz negatywnie na 4-5 pytań z kategorii wiekowej odpowiadającej wiekowi Twojego dziecka lub przynajmniej na jedno pytanie z listy dotyczącej młodszego dziecka, koniecznie skontaktuj się ze specjalistą. Pierwszym krokiem może być najbliższa Poradnia PsychologicznoPedagogiczna. Pamiętaj, jeśli Twoje dziecko nie posiada jeszcze wszystkich umiejętności rozwojowych w stosunku do swojego wieku, to nie musi to wynikać z autyzmu! Ale wizyta u specjalisty jest konieczna. Pamiętaj, im wcześniej zareagujesz, tym większa szansa na wyrównanie problemów rozwojowych Twojego dziecka. Wczesna diagnoza zaburzeń spektrum autyzmu daje szansę Twojemu dziecku na samodzielne życie w przyszłości! Bibliografia: Pisula E. Autyzm. Przyczyny, symptomy, terapia, wyd. Harmonia, 2012 www.naniebiesko.org.pl/zasoby www.pracownialobus.pl www.synapsis.org.pl/ Źródło: http://spwp7.edukacja.kety.pl/nie-badz-zielony-w-temacie-autyzmu-w-kwietniu-badz-niebieski/ z dnia 31.03.2015 r.