ST 01-05-00 ROBOTY POSADZKOWE

Transkrypt

ZESZYT 2
ST-01.05.00
PROJEKT PRZEBUDOWY I ADAPTACJI PRZYZIEMIA I PIWNIC BUDYNKU WIELKIEJ ZBROJOWNI W
GDAŃSKU, TARG WĘGLOWY 6 (FAZA 2)
SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH
WYKONANIE POSADZEK I ELEMENTÓW KAMIENNYCH (CPV 45432100-5)
ST 01.05.00
WYKONANIE POSADZEK I ELEMENTÓW KAMIENNYCH
(CPV 45432100-5)
1. WSTĘP.................................................................................................................................................................................. 2 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej ........................................................................................................................... 2 1.2. Zakres stosowania ST ................................................................................................................................................ 2 1.3. Zakres robót objęty ST ............................................................................................................................................... 4 1.4. Określenia podstawowe ............................................................................................................................................. 4 1.5. Ogólne wymagania dotyczące robót .......................................................................................................................... 4 2. MATERIAŁY ......................................................................................................................................................................... 5 2.1. Ogólne wymagania dotyczące materiałów ................................................................................................................. 5 2.2. Zgodność z dokumentacją techniczną. ...................................................................................................................... 5 1.1. Konserwacja elementów kamiennych. ....................................................................................................................... 5 2.3. Posadzki kamienne .................................................................................................................................................... 5 2.4. Warunki szczegółowe posadzki betonowe ................................................................................................................. 7 3. SPRZĘT ................................................................................................................................................................................ 8 3.1. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu ....................................................................................................................... 8 4. TRANSPORT. ....................................................................................................................................................................... 8 4.1. Ogólne wymagania dotyczące transportu .................................................................................................................. 8 5. WYKONANIE ROBÓT. ......................................................................................................................................................... 8 5.1. Ogólne zasady wykonywania robót ............................................................................................................................ 8 5.2. Konserwacja elementów kamiennych ........................................................................................................................ 8 5.3. Podział kamieniarskich robót okładzinowych ............................................................................................................. 9 5.4. Prawidłowość wykonania okładziny ........................................................................................................................... 9 5.5. Posadzki kamienne .................................................................................................................................................. 10 5.6. Posadzki z betonu i z zaprawy cementowej ............................................................................................................. 12 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT. ........................................................................................................................................ 13 6.1. Ogólne zasady kontroli jakości robót ........................................................................................................................ 13 6.2. Prawidłowość wykonania robót oraz ich zgodność z projektem ............................................................................... 13 7. OBMIAR ROBÓT ................................................................................................................................................................ 15 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót .................................................................................................................................. 15 7.2. Jednostka obmiarowa............................................................................................................................................... 15 8. ODBIÓR ROBÓT. ............................................................................................................................................................... 15 8.1. Ogólne zasady odbioru robót ................................................................................................................................... 15 8.2. Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu ................................................................................................... 15 9. ROZLICZENIE ROBÓT. ..................................................................................................................................................... 16 9.1. Cena jednostki obmiarowej ...................................................................................................................................... 16 10. PRZEPISY ZWIĄZANE....................................................................................................................................................... 16 ST 01.05.00/ 1
WSZELKIE PRAWA AUTORSKIE ZASTRZEŻONE
ZESZYT 2
ST-01.05.00
1.
WSTĘP
1.1.
Przedmiot Specyfikacji Technicznej
Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej (ST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót
związanych z wykonaniem robót podłogowych oraz elementów kamiennych.
1.2.
Zakres stosowania ST
Specyfikacja Techniczna zawiera informacje oraz wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót, które zostaną zrealizowane
w ramach zadania – PROJEKT PRZEBUDOWY I ADAPTACJI PRZYZIEMIA I PIWNIC BUDYNKU WIELKIEJ ZBROJOWNI W
GDAŃSKU, TARG WĘGLOWY 6, - w zakresie wykonania robót podłogowych oraz wykonania elementów kamiennych.
Zakres projektu wykonawczego FAZA 2- obejmuje następujące prace:
1. Wykonanie posadzki kamiennej poziomu Przyziemia z wyposażeniem obejmującym następujące elementy :

kraty wentylacyjne

kraty nad grzejnikami

puszki elektryczne

oświetlenie posadzkowe
2. Należy wykonać renowację zgodnie z orzeczeniem technicznym z programem prac konserwatorskich wykonanym
przez dr Ewę Jachnicką i inż. Ryszarda Kowalskiego, marzec 2014. Dotyczące: przejść z hali parteru do klatek
schodowych wschodnich. –

RENOWACJA SCHODÓW W KLATKACH W WIEŻACH KL.6, KL.7
3. Niezbędna będzie ingerencja w istniejącej podłodze przy montażu następujących elementów budowlanych,przegród
szklanych i ich konstrukcji stalowej do posadki :
schodowych z szybami windowymi (K17;K18; K19;K20;K21;K22;K23;K24)


PRACE KAMIENIARSKIE PRZEGRODY SZKLANE WIATROŁAPY 1-2-3-4

Kanały, studnie, przegłębienia w posadzce podziemia dla instalacji, ławy fundamentowe pod ściany działowe,
podbudowy dla tras kablowych (K03;K04;K05;K06; K07;K08; K12;K13)

Klatki schodowe kl.2 i kl.3, z szachtem windowym.
4. Należy wykonać instalacje Wod-kan w przestrzeni podłogi zgodnie z opracowaniem branży Sanitarnej. Zakres
instalacji obejmuje trasy od krat na poziomie podłogi poziomu Przyziemia do wyjścia kanałów na wysokości sklepień
poziomu Piwnic.
5. Należy wykonać instalacje elektryczne teletechniczne w przestrzeni podłogi zgodnie z opracowaniem branży
elektrycznej teletechnicznej . Zakres instalacji obejmuje trasy od punktu zasilenie ( główna rozdzielna) do urządzeń.
Montaż wyposażenia nie jest ujęty w tym etapie z wyjątkiem lamp posadzkowych (L10). Wykonanie instalacje
elektrycznych teletechnicznych w przestrzeni tynków sklepień zgodnie z opracowaniem branży elektrycznej
teletechnicznej . Zakres instalacji obejmuje trasy od punktu zasilenie ( główna rozdzielna) do urządzeń. Montaż
wyposażenie nie jest ujęty w tym etapie . Należy zostawić odpowiednie rezerwy w długości okablowania w sklepieniu
i przestrzeni posadzki tak aby w przyszłości w trakcie realizacji następnej fazy umożliwić połaczenie okablowania
posadzkowego z sufitowym za pomocą puszek elektrycznych umieszczonych w przegrodach pionowych lub suficie.
6. Wykonanie w zakresie projektu konstrukcyjnego :

Wykonać ławy fundamentowe pod przeszłymi przegrodami szklanymi i żelbetowymi,

Wykonać kanały techniczne pod instalacjami branży Wod-kan i elektrycznej,

Wykonać przebicia i bruzdy w przestrzeni sklepienia nad poziomem Piwnic w celu wprowadzenia instalacji
branży Wod-kan i elektrycznej do wysokosci sklepień poziomu Piwnic.

Wykonać otwór w przestrzeni sklepienia nad poziomem Piwnic pod klatką schodową nr 3., z obudowanym
szachtem windowym pod klatka schodową nr 3 i istniejącej klatki schodowej nr 2.
Zwraca się uwagę na konieczność wprowadzenia balustrady w celu zabezpieczenia otworu pod klatka schodową nr 3
i pod istniejąca klatka schodową nr 2. Biorąc pod uwagę, że wszystkie ściany i przegrody zostaną wykonane w
późniejszym etapie niezbędne jest zapewnienie dostępu do fundamentów, podłoga z założenia jest demontowalna.
7. Wszystkie prace muszą być wykonane pod nadzorem kierownika prac konserwatorskich i uzgodnione w
trakcie komisji konserwatorskich. Zakłada się bezwzględną ochronę wszystkich elementów oryginalnych i
historycznych znajdujących się w obrębie portali oraz wnętrz klatek schodowych
1.2.1.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dane o materiałach kondygnacji naziemnej (wynikające z programu prac konserwatorskich)
Na podstawie wykonanych badań konserwatorskich w 2008, w 2013 roku i w marcu 2014 roku założono pełną
konserwację portali wejściowych znajdujących się w ścianie wschodniej hali przyziemia prowadzących do
wschodnich klatek schodowych. Należy skorzystać z doświadczeń nabytych podczas wykonywania prac
renowacyjnych w obrębie ścian hali przyziemia.
Należy odsłonić wątek ceramiczny w obrębie portali oraz fragmentów ściany wschodniej przyziemia zasłoniętych
uprzednio współczesnymi zamurowaniami.
Ściany klatek schodowych pozostawić jako otynkowane z wypełnieniem ubytków masami wapiennymi.
Zasolone tynki przyziemia wież do wysokości około 150 cm należy usunąć i nałożyć w tych miejscach tynki
renowacyjne, solochłonne.
Kolor tynków należy uzgodnić podczas komisji konserwatorskiej, zaleca się zastosowanie tej samej farby, którą
wykorzystano w celu zabezpieczenia sklepień hali przyziemia.
Otwory przejściowe prowadzące przez portale do klatek schodowych wschodnich należy zachować w istniejących
wymiarach bez naruszenia ceramiki oryginalnej.
Dopuszczalne jest zamontowanie szklenia w portalach przyziemia, pozwalającego na ekspozycję wnętrz klatek
schodowych wschodnich. W uzasadnionych przypadkach szklane drzwi mogłyby posłużyć jako dodatkowe przejście.
Należy zrekonstruować zniszczone zakończenia poręczy w klatce schodowej południowej na poziomie II kondygnacji.
Ze względu na możliwość wystąpienia wysoleń na powierzchni ścian klatek schodowych oraz dla zachowania
ST 01.05.00/ 2
ZESZYT 2
ST-01.05.00
stabilności konstrukcji ryglowej proponuje się utrzymanie istniejących, stałych warunków temperaturowych i
wentylacyjnych bez próby dogrzewania pomieszczeń.
1.2.1.1
Kamień
W obrębie oryginalnych otworów z łękami istniejących w ścianach północnej oraz wschodniej, znajdują się kamienne klińce
wykonane z pierwotnego materiału, bardzo popularnego w XVII-wiecznym Gdańsku, piaskowca gotlandzkiego. Materiał ten jest
bardzo nieodporny na czynniki atmosferryczne, gdyż zbudowany z minerałów ilastych narażony jest na ciągłą pracę struktury
podczas zmian wilgotnościowo-temperaturowych. Jest mało wy-trzymały pod względem mechanicznym i z powodu
drobnoporowatej struktury, charakteryzuje się znaczną nasiąkliwością. Swoją barwę zawdzięcza szaro-zielonemu minerałowi glaukonitowi.
Wokół okien widać kamienne opaski z piaskowca późniejszego. Jest to piaskowiec o strukturze drobno i średnioziarnistej,
barwie kremowo-żółtej i spoiwie krzemionkowo-ilasto-żelazistym. Wtórne stalowe bramy osadzono w granitowych,
nieobrobionych, ciosach. Na granitowych, pierwotnych bazach posadowiono powojenne filary z szarego granitu
strzegomskiego. Granity to materiał nieporowaty, nieprzenikliwy dla wody, charakteryzujący się wysoką wytrzymałością
mechaniczną i odpornością na niesprzyjające czynniki atmosferyczne, a przede wszystkim ścierne.
Granity należą do skał magmowych. Powstają wskutek krystalizacji lub zakrzepnięcia magmy w głębi skorupy ziemskiej, lub na
jej powierzchni. Skały magmowe dzieli się w zależności od głębokości zastygania lawy na trzy główne kategorie: skały wylewne,
żyłowe i głębinowe.
Dla niniejszego opracowania istotna jest ostatnia z podanych kategorii, gdyż w obiekcie wykorzystano materiał krzepnący
głęboko pod powierzchnią ziemi, tworzący intruzje o znacznych rozmiarach. Granity wykorzystane w obiekcie charakteryzują
się: dużą wytrzyma-łością, jasnoszarą i czarną barwą, średnim uziarnieniem biotytowym.
Posadzka wtórna wykonana była również z szarego granitu strzegomskiego. Podczas jej usuwania uwidoczniono klucze
sklepienne piwnic i odnaleziono kilka fragmentów profilowanych gzymsów i detali architektonicznych wykonanych z
drobnoziarnistego piaskowca z okresu późniejszego niż budowa arsenału. Wydobyto też fragment ciemno – czerwonego
wapienia, który mógł być wykorzystany pierwotnie jako budulec posadzki przyziemia arsenału. Bardzo podobny kamień; wapień
olandzki, szwedzki, wykorzystywany był do wykładania posadzek w kościołach oraz budynkach użyteczności publicznej
gotyckiego i renesansowego Gdańska
1.2.2.
Posadzka nowoprojektowana - KAMIEŃ (K01/02/03)
Posadzka powinna być wykonana z jednolitych i dużych płyt, należy traktować poziom przyziemia jako pomieszczenie
jednoprzestrzenne. Materiał : granit jasno szary w odcieniu istniejących okładzin słupów Wielkiej Zbrojowni. ( typu Strzegom)
Wykończenie : śrutowany, powierzchnia antypoślizgowa, porowaty
Wymiary : szerokość 102cm x 102cm, gr.5 cm
Posadzka kamienna granitowa należy układać na piasku prażonym (kwarcowy suszony piecowo, frakcja 0,4/0,8 mm)
Kamień impregnowany i zabezpieczony powłoką antygraffiti., klasy AKEMI Anti-Graffiti lub równoważne.
Wykonawca zobowiazany jest do dostarczenia próbek architektom do zatwierdzenia.
FUGI okolo 10 mm szeroką spoiną przepuszczającą parę wodną i umożliwajacą wymianą gazową. Sposób spoinowania kamieni i ich
wypełnienia należy uzgodnić z architektem na przedstawionych przez Wykonawcę wzorach ułożenia.
1.2.3.
Listwa stalowa (ST 01)
Pomiędzy nawierzchnią kamienną ( K 01 ) i nawierzchnią betonową ( B01 ) wykonać kątownik stalowy (ST01) , profil
dylatacyjny około 50x100x6 mm.
Listwa stalowa malowana proszkowo lakierem poliuretanowym strukturalnym o fakturze i kolorze przypominającej czernioną
stal.
1.2.4.
Posadzka nowoprojektowana - NAWIERZCHNIA BETONOWA B 01
Pomiędzy posadzką kamienna i istniejącą ceglaną ścianą zewnętrzną na całej jej długości znajdują się pasy posadzki o
szerokości zmiennej od 15 do 60cm – wykończone wylewką betonową barwioną w masie , groszkowaną lub zacieraną i
utwardzaną i impregnowaną powłoką nawierzchniową bezbarwną . Wykonawca wykona fragment posadzki wraz z posadzką
nawierzchni podstawowej – kamiennej.
Pomiędzy nawierzchnia kamienna ( K 01 ) i nawierzchnia betonowa ( B01 ) wykonać listwę (ST01)
W pasie dopełniającym wykonać należy zgodnie z projektem instalacji elektrycznych oprawy oświetleniowe (L10 ).
WARSTWY 2a :
Płyty kamienne , naturalne wg. specyfikacje ( szerokie fugi ok.10mm)
piasek prażony (kwarcowy suszony piecowo, frakcja 0,4/0,8 mm)
geowłóknina 300g/m2
istniejące warstwy zakrywające sklepienie
WARSTWY 2b :
zaprawa wapienna gr.2 cm
szlichta betonowa z instalacją ogrzewania podłogowego
wełna mineralna twarda
WARSTWY 2c
beton barwiony w masie, groszkowany
gr. 5cm
gr.17 cm
gr,0,5 cm
gr.20 cm\
gr .5 cm
gr.0,5 cm
gr.5 cm
gr.5 cm
gr.0,5 cm
gr.20 cm
gr.8-10 cm
gr.14-12 cm
gr.0,5 cm
gr.20 cm
MONTAŻ PRZEGRÓD:
ST 01.05.00/ 3
ZESZYT 2
ST-01.05.00
Należy uwzględnić w kamieniu miejsce montażu przegród (zgodnie z opracowaniem konstrukcji) oraz wyposażenia
instalacyjnego (elementy grzejników krat wentylacyjnych oraz floorboksów) Dla przegród mocowanych do konstrukcji poniżej
kamienia należy przewidzieć otwor/gniazda montażowe do połączenia z konstrukcją
PUSZKA ELE-wg Projektu Architektonicznego
GRZEJNIK- wg Projektu Architektonicznego
OSWIETLENIE L10- wg Projektu Architektonicznego
Wykonawca zobowiazany jest do dostarczenia próbek architektom do zatwierdzenia w wszystkich punktach.
1.3.
Zakres robót objęty ST
Ustalenia zawarte w niniejszej Specyfikacji dotyczącą montażu, tj. osadzania elementów okładziny kamiennej oraz badania przy
odbiorze, stanowiące podstawę do oceny i odbioru tych robót kamieniarskich pod wzgiędem jakości użytych materiałów i
prawidłowości technicznego wykonania robót.
1.4.
Określenia podstawowe
1.4.1.
Posadzka kamienna
Wykończenie kamienne posadzki wchodzące w skład ustroju nośnego budowli przez osadzenie na warstwach posadzkowych
odpowiednio obrobionych elementów z kamienia naturalnego (kamień rzeczny),.
1.4.2.
Konstrukcja podłogi –
układ warstw złożony z podłoża, izolacji przeciwwilgociowej lub paroszczelnej, izolacji przeciwdźwiękowej lub izolacji cieplnej
oraz różnych warstw: rozdzielczej, adhezyjnej, wyrównawczej, wygładzającej, podkładu podłogowego i posadzki. W zależności
od rodzaju pomieszczenia i obciążeń użytkowych konstrukcję podłogi stanowi układ wybrany z wymienionych wyżej izolacji i
warstw.
Podłoże element konstrukcji budynku, na którym wykonana jest podłoga.
Warstwa rozdzielcza - warstwa uniemożliwiająca kontakt między podkładem i podłożem.
Warstwa adhezyjna - warstwa zwiększająca przyczepność podkładu do podłoża.
Warstwa wyrównawcza - warstwa wykonana w celu wyeliminowania nierówności lub różnic poziomów powierzchni podłoża,
albo w celu wbudowania przewodów, rur lub innych elementów.
Warstwa wygładzająca - cienka warstwa wykonana w celu uzyskania gładkiej powierzchni podkładu przed ułożeniem
posadzki.
1.4.3.
Podkład podłogowy
warstwa z materiałów podkładowych wykonana na budowie bezpośrednio na podłożu, związana z nim lub nie związana siłami
przyczepności, albo też ułożona na warstwach pośrednich lub izolujących w celu:

uzyskania określonego poziomu,

ułożenia posadzki,

stanowienia posadzki.
Podkład (podłoże) jest konstrukcyjnym elementem budynku, a jego zadaniem jest przenoszenie obciążeń użytkowych na grunt
lub inne elementy konstrukcyjne (np. ściany, słupy, podciągi) budynku. Jednocześnie podkład pozwala, dzięki swojej
konstrukcji, na mocowanie na nim układu warstw izolacyjnych i posadzki. W zależności od położenia funkcję podkładu wypełnia
strop lub materiały sypkie (granulaty - keramzyt, mielony gazobeton lub piasek).
Podkład podłogowy może być ułożony bezpośrednio na podłożu lub na warstwie izolacji przeciwwilgociowej, paroszczelnej, albo
na izolacji przeciwdźwiękowej, cieplnej i oddzielony od ścian pomieszczenia paskami tej izolacji - tzw. podkład „pływający".
1.4.4.
Impregnacja
powlekanie podłoża lub podkładu cieczą wnikającą w pory materiału bez tworzenia ciągłej warstwy na powierzchni tych
elementów.
1.4.5.
Szczeliny dylatacyjne
wykonane między dwiema częściami budynku lub między polami podkładu, pozwalające na akomodację ich odkształceń lub
wzajemnych ruchów. Szczeliny dylatacyjne są stosowane w miejscach dylatacji konstrukcji budynku oraz dodatkowo w
miejscach wymagających wyeliminowania szkodliwego wpływu rozszerzalności cieplnej i pęcznienia wyrobów.
1.4.6.
Wkładka (taśma) dylatacyjna
wkładka umieszczona między podkładem i przyległymi częściami konstrukcji.
1.4.7.
Elementy kotwiące
kształtki metalowe stosowane przy osadzaniu elementów okładziny kamiennej.
1.4.8.
Trzpienie
proste odcinki prętów metalowych o określonym przekroju i długości, przeznaczone do łączenia elementów okładziny
ustawianych jeden nad drugim lub położonych obok siebie.
1.4.9.
Kotwie
elementy odpowiednio ukształtowane z jednego odcinka lub z trwale zespolonych odcinków prętów lub blach metalowych o
określonym kształcie i wymiarach, służące do przytwierdzania elementu kamiennego do podłoża albo do równoczesnego
połączenia z podłożem dwóch sąsiednich elementów okładziny.
1.4.10. Teowniki ze stali nierdzewnej
elementy –kształtowniki ze stali nierdzewnej wg.Dokumentacji projektowej pod oparcie płyt kamiennych
1.4.11. Zalewka
warstwa zaprawy budowlanej wypełniająca przestrzeń między okładziną a podłożem mająca na celu trwałe połączenie ich ze
sobą oraz utrzymanie prawidłowego położenia elementów okładziny kamiennej.
1.5.
Ogólne wymagania dotyczące robót
Ogólne wymagania dotyczące robót podano w ST 00-01-00 „Wymagania ogólne", pkt 1.
ST 01.05.00/ 4
ZESZYT 2
ST-01.05.00
2.
2.1.
MATERIAŁY
Ogólne wymagania dotyczące materiałów
Ogólne wymagania dotyczące materiałów podano w ST 00-01-00 „Wymagania ogólne", pkt 2.
UWAGA
WSZELKIE NAZWY WŁASNE PRODUKTÓW I MATERIEŁÓW PRZYWOŁANE W SPECYFIKACJI SŁUŻĄ OKREŚLENIU POŻĄDANEGO
STANDARDU WYKONANIA I OKREŚLENIU WŁAŚCIWOŚCI I WYMOGÓW TECHNICZNYCH ZAŁOŻONYCH W DOKUMENTACJI
TECHNICZNEJ DLA DANYCH ROZWIĄZAŃ.
DOPUSZCZA SIĘ ZAMIENNE ROZWIĄZANIA ( W OPARCIU NA PRODUKTACH INNYCH PRODUCENTÓW) POD WARUNKIEM:

SPEŁNIENIA TYCH SAMYCH WŁŚCIWOŚCI TECHNICZNYCH

PRZEDSTAWIENIU ZAMIENNYCH ROZWIĄZAŃ NA PIŚMIE ( DANE TECHNICZNE, ATESTY, DOPUSZCZENIA DO
STOSOWANIA)

UZYSKANIU AKCEPTACJI PROJEKTANTA I ZAMAWIAJĄCEGO
2.2.
Zgodność z dokumentacją techniczną.
Okładzina kamienna powinna być wykonana zgodnie z dokumentacją techniczną projektowo-kosztorysową, uwzględniającą
wymagania odpowiednich norm i określającą rodzaj, typ i odmianę osadzania oraz ewentualne specjalne wymagania techniczne
i dekoracyjne (np. kolorystyczne, fakturowe). Dopuszcza się tylko takie odstępstwa od dokumentacji technicznej, które nie
naruszają postanowień norm, a są uzasadnione technicznie i uzgodnione z autorem projektu oraz są udokumentowane
zapisem dokonanym w dzienniku
1.1.
Konserwacja elementów kamiennych.
2.2.1.1
Elementy kamienne
Dekoracja kamienna ścian jest bardzo skromna. Składa się głównie z klińców w otworach wejściowych w murze wschodnim
(zejścia wieżyczek) i w ścianach równoległych do muru wschodniego spełniających rolę „wiatrołapów”.
W murze zachodnim widoczne są relikty ciosów kamiennych w ościeżach zamurowanych otworów okiennych.
Klińce z piaskowca widnieją także w przepruciach ścian renesansowych, podłużnych.
Materiałem kamiennym jest bardzo popularny w XVII –wiecznej Polsce północnej piaskowiec gotlandzki transportowany ze
szwedzkiej wyspy Gotland.
Piaskowiec ten jest nie odporny na wilgoć, gdyż zbudowany z minerałów ilastych. Jest mało wytrzymały pod względem
mechanicznym i z powodu drobnoporowatej struktury, charakteryzuje się znaczną nasiąkliwością i higroskopijnością. Swoją
barwę zawdzięcza szaro-zielonemu minerałowi - glaukonitowi.
W południowym murze obwiedniowym, części wschodniej, odnaleziono podmurówkę z kamienia polnego ze złóż morenowych
pochodzenia polodowcowego. Kamień zespolony jest zaprawą wapienną.
W trakcie badań archeologicznych, archeologicznych wykopach przy zachodnio – południowym narożniku budynku odnaleziono
fragment różowego piaskowca, który mógł być wykorzystany pierwotnie jako budulec posadzki, ale nie ma na to żadnych
dowodów. Kamień nie został szczegółowo przebadany[13].
2.2.2.
Oczyszczenie powierzchni.
Przy tym typie kamienia (piaskowiec gotlandzki) i rodzaju zabrudzeń proponuje się użyć technologię czyszczenia przegrzaną
parą pod ciśnieniem jako najbardziej bezpieczną a jednocześnie skuteczną. Lepszą metodą ze względu na rodzaj obiektu –
pomieszczenie, było-by czyszczenie suche, strumieniowe, jednak zabieg wymaga ogromnej delikatności, wprawy i cierpliwości.
2.2.3.
Odsolenie
Na pierwotnych elementach kamiennych wykonanych z piaskowca gotlandzkiego można zaobserwować zniszczenia
spowodowane między innymi krystalizacją soli rozpuszczalnych w wodzie. Wskazane jest zatem zastosowanie kompresów o
składzie identycznym jak opisany w punkcie dotyczącym odsalania cegieł.
2.2.4.
Wzmocnienie struktury kamienia porowatego.
Proponuje się zastosowanie technologii opisanej wyżej w punkcie dotyczącym wzmacniania struktury muru ceglanego.
2.2.5.
Likwidacja ubytków.
Rekonstrukcję brakujących elementów, jak również flekowanie dużych ubytków kamieniarki, należy wykonać materiałem o
barwie, strukturze i pozostałych cechach podobnych do uzupełnianego kamienia. Do wypełnienia ubytków małych należy użyć
gotowych, starannie dobranych mas sztucznego piaskowca, maksymalnie zbliżonych wszystkimi parametrami do naprawianego
materiału. Zaprawy takie produkowane są przez wiele znanych firm i dlatego właściwy wybór nie powinien sprawić trudności. W
przypadku większych ubytków należy zastosować flekowanie podobnym piaskowcem naturalnym.
2.2.6.
Konserwacja kamienia przyziemia
Z niewielkimi istniejącymi w dekoracji ścian elementami wykonanymi z piaskowca należy postąpić identycznie, jak
zaproponowano w piwnicach. Natomiast powojenne, granitowe filary wymagają jedynie drobnej kosmetyki polegającej na
powierzchniowym oczyszczeniu przegrzana parą i wzmocnieniu w kilku miejscach. Zabezpieczenie powierzchniowe wskazane
jest ze względu na wystąpienie zanieczyszczeń wynikających z eksploatacji po-mieszczenia (dotykanie, ślady od butów).
Hydrofobizacja skały zbitej to zabieg pomocny przy ewentualnym usuwaniu zabrudzeń powierzchniowych.
2.3.
Posadzki kamienne
Materiał : granit jasno szary w odcieniu istniejących okładzin słupów Wielkiej Zbrojowni. ( typu Strzegom)
Wykończenie : śrutowany, powierzchnia antypoślizgowa, porowaty
Wymiary : szerokość 102cm x 102cm, gr.5 cm
Posadzka kamienna granitowa należy układać na piasku prażonym (kwarcowy suszony piecowo, frakcja 0,4/0,8 mm)
Kamień impregnowany i zabezpieczony powłoką antygraffiti., klasy AKEMI Anti-Graffiti lub równoważne.
Wykonawca zobowiazany jest do dostarczenia próbek architektom do zatwierdzenia.
Podłoże pod okładzinę kamienną powinno mieć charakter sztywnej i trwałej konstrukcji, o powierzchni zabezpieczającej
dostateczną przyczepność zalewki..
BLOKI GRANITOWE SZARE GRANIT STRZEGOM PALONY bloki granitowe szare granit Strzegom palony płaszczyzny
poziome śrutowane, płaszczyzny pionowe szlifowane
ST 01.05.00/ 5
ZESZYT 2
ST-01.05.00
Kamień naturalny przeznaczony do stosowania w budownictwie powinien spełniać wymagania fizyczno-mechaniczne zawarte w
PN-84/B-01080. Przedmiotem PN-88/B-04120 jest podział, pojęcia podstawowe, nazwy i określenia z zakresu budownictwa z
kamienia naturalnego. Niżej podano jakimi normami przedmiotowymi są objęte poszczególne wyroby kamienne:
Każdy element okładziny kamiennej dostarczony na budowę powinien być oznaczony numerem według wykazu elementów
kamiennych (specyfikacji) opracowanego na podstawie dokumentacji rysunkowej, a powierzchnie licowe elementu powinny
mieć nadaną fakturę określoną w projekcie i odpowiadającą jednej z faktur wg BN-84/6740-02.
Specyfikacja kamiennych kształtek budowlanych wg PN-B-11207:1996
Cechy fizyczne w zależności od klasy
cecha
Klasa kształtki
I
II
III
IV
V
3
Gęstość objętościowa, g/cm
>2,6
2,2-2,6
1,9-2,2
1,6-1,9
<1,,6
Wytrzymałość na ściskanie w stanie mokrym, MPa
>100
60-100
20-60
12-20
6-12
Nasiąkliwość nie większa niż, %
0,5
0,5
10
15
20
Mrozoodporność, cykle
25
21
21
15
15
Specyfikacja kamiennych płyt do okładzin pionowych wg PN-B-11203:1997
Grupy
Pz – płyty okładzinowe zewnętrzne, Pw - wewnętrzne
Rodzaje
płyty: G – granitowe, S – sjenitowi, M – marmurowe, P- piaskowcowe, T – trawertytowe,
D – dolomitowe, Wz – z wapienia zbitego, W – z wapienia lekkiego
Odmiany
łupkowata, grotowana, płomieniowa, piłowana, piaskowana, śrutowana, polerowana, gruszkowana
Typy
1 – płyty o krawędziach prostokątnych, 2 - profilowanych
Odchyłki wymiarowe
długość i szerokość po obróbce udarowej +2 mm, po obróbce ściernej +1 mm
Odchyłki grubości: dla płyt G, S, M, T, Wz + 2 mm, dla płyt P, D + 3 mm, dla płyt W + 5 mm
Cechy fizyczne płyt do okładzin zewnętrznych w zależności od klasy
cecha
Rodzaj materiału
G
S
T
P
D
W
100
100
30
40
40
7
0,5
Mrozoodporność, cykle
25
Cechy fizyczne płyt do okładzin wewnętrznych w zależności od klasy
cecha
Klasa kształtki
G
S
M
P
T
D
Wz
90
90
61
30
24
61
61
0,5
0,5
1,0
10,0
0,6
2,0
2,0
Płyty kamienne powinny odpowiadać wymaganiom

Bloki, formatki, płyty surowe – PN-B-11200:1996,

Płyty posadzkowe zewnętrzne - PN-B-11202:1996,

Płyty do okładzin pionowych zewnętrzne i wewnętrzne - PN-B-11203:1997,

Płyty cokołowe zewnętrzne - PN-B-11204:1996,

Stopnie monolitowe i okładzina stopni - PN-B-11205:1995,

Płyty posadzkowe z odpadów kamiennych - PN-B-11208:1996,

Kamień łupany - PN-B-11209:1996,

Kamień łamany - PN-B-11210:1996,

Elementy łupane do licowania ścian - PN-B-11211:1997,

Płyty z konglomeratów kamiennych (sztuczny kamień) - PN-B-11212:1997,

W przygotowaniu jest projekt nowej normy dotyczącej elementów kamiennych Pr PN-EN771-6
2.3.1.
Trzpienie, klamry i kotwie
Powinny być wykonane zgodnie z BN-70/6799-01.
Przeginanie elementów kotwiących po ich ocynkowaniu lub po innym zabezpieczeniu jest niedopuszczalne. Kształt i wymiary
elementów kotwiących typowych w zależności od typu i odmiany osadzania oraz od rodzaju kamienia i grubości okładziny
kamiennej powinny odpowiadać wymaganiom wg BN-70/6799-01. Elementy kotwiące dla okładziny podwieszonej (kotwie,
wieszaki itp.) powinny być zaprojektowane indywidualnie w zależności od wielkości i ciężaru (masy) elementów okładziny.
2.3.2.
Zaprawy i kity.
Do osadzania okładziny kamiennej powinny być stosowane zaprawy cementowo-wapienne wg PN-65/B-14503. cementowe wg PN-65/B-14504. gipsowe i gipsowo-wapienne - wg PN-75/B-14505, albo też kity na żywicach syntetycznych.
Dobór rodzaju, marki i konsystencji zaprawy do zamocowania kotwi w podłożu oraz w elementach kamiennych, a także do
wykonywania zalewki lub podkładu, w zależności od typu osadzania i miejsca zastosowania elementów oraz rodzaju użytego
materiału kamiennego podano w tabl. 2.
Tablica 2
1)
Rodzaj, marka i konsystencja zaprawy
Rodzaj
Miejsce
Do zamocowania elementów
Rodzaj
materiału
2)
Lp.
zastosowania i
kotwiących
Do zalewki lub
osadzenia
kamiennego wg
rodzaj podłoża
podkładu
W elementach
PN-84/B-01080
W podłożu
kamiennych
cementowo-wapienna 1:0, 3:4
Skały
Ustawianie
Okładzina
marki 50
Cementowa
magmowe
elementów
zewnętrzna bez
półciekła
Ciekła lub półciekła
1
marki 80 lub 50
okładziny
względu na
Skały osadowe i plastyczna
pionowej
rodzaj podłoża
cementowa marki 80 lub 50
przeobrażone
ST 01.05.00/ 6
ZESZYT 2
ST-01.05.00
1)
Lp.
Rodzaj
osadzenia
Miejsce
zastosowania i
rodzaj podłoża
Okładzina
wewnętrzna na
podłożu
betonowym lub
żelbetowym
Okładzina
wewnętrzna na
podłożu
ceglanym
2
3
Podokienniki i
nakrywy
zewnętrzne bez
względu na
rodzaj podłoża
4
Ustawianie
elementów
okładziny
pionowej
Rodzaj, marka i konsystencja zaprawy
Do zamocowania elementów
2)
kotwiących
Do zalewki lub
podkładu
W elementach
W podłożu
kamiennych
Rodzaj
materiału
kamiennego wg
PN-84/B-01080
Bez wględu na
rodzaj materiału
Cementowa
marki 30
plastyczna
Gipsowa
marki 30
plastyczna
gipsowa lub gipsowo-wapienna
marki 30
półciekła
Ciekła lub półciekła
cementowo-wapienna 1:0, 3:4
marki 50 lub 1:1:6 marki 30
Skały
magmowe
Jak w Lp. 1
Skały osadowe i
przeobrażone
półciekła
gęstoplastyczna
cementowa marki 50 lub 30
Okładziny stopni
cementowo-wapienna 1:1:6 marki 30
schodowych,
gipsowa marki 30 lub
stopnice i
gipsowo-wapienna marki 30
podstopnie,
Bez wględu na
5
nakrywy
Jak w Lp. 2 lub 3
rodzaj materiału
balustrad,
podokienniki
półciekła
gęstoplastyczna
wewnętrzne, lady
itp.
Bez względu na
Cementowa marki 100 lub 80
Podwieszanie
Bez wględu na
6
miejsce
elementów
rodzaj materiału plastyczna
półciekła
zastosowania
1)
skład objętościowy zapraw cementowych i cementowo-wapiennych został podany dla cementu marki 250 wg PN-80/B-30000
i PN-80/B- 30001.
2)
Jeżeli zamiast zaprawy mają być użyte kity na żywicach syntetycznych, to ich wytrzymałość nie powinna być mniejsza niż
wytrzymałość (marka) zaprawy padanej w tabl. 2
2.3.3.
Spoinowanie posadzek kamiennych
Do spoinowania okładziny ze skał magmowych należy stosować zaprawę Trasowo-cementowa,
TFP Trasowo-cementowa zaprawa do spoinowania, uziarnienie:0-4mm, wytrzymałość na ściskanie ok. 15 N/mm²
TNF-b Zaprawa trasowa do spoinowania, szeroka, uziarnienie: 0-0,5 mm, wytrzymałość na ściskanie ok. 15 N/mm²
TNF-s Zaprawa trasowa do spoinowania, wąska, uziarnienie: 0-0,25 mm, wytrzymałość na ściskanie ok. 15 N/mm²
Zaprawy produkowane przy użyciu Cementu trasowego oraz Wapna trasowego TK (np.Tubag lub analogiczne) charakteryzują
się zwiększoną wytrzymałością mechaniczną, zwiększoną odpornością na warunki atmosferyczne, zwiększoną szczelnością z
jednoczesnym zachowaniem dyfuzyjności, odpornością na pojawianie się wykwitów wapiennych, właściwościami
zmniejszającymi ryzyko przebarwień na powierzchniach okładzin, optymalną porowatością, nasiąkliwością oraz zmniejszonym
skurczem. Zaprawy o takich właściwościach znajdują zastosowanie głównie podczas renowacji obiektów zabytkowych oraz
podczas prac budowlanych z wykorzystaniem klinkieru oraz
kamienia naturalnego.
Do zapraw przeznaczonych do spoinowania okładziny dopuszcza się stosowanie cementu białego oraz dodatków barwiących w
postaci pigmentów lub kolorowych mączek kamiennych.
Do wypełniania szczelin dylatacyjnych powinien być w zależności od wymagań projektu technicznego stosowany kit asfaltowy
uszczelniający wg PN-74/B-30175 lub kit budowlany trwale plastyczny wg BN-85/6753-02.
2.4.
Warunki szczegółowe posadzki betonowe
2.4.1.
Przygotowanie wyrobów do wykonywania posadzek mineralnych
Do wykonywania posadzek mineralnych stosuje się mieszankę betonową do wykonywania posadzki betonowej, płyty kamienne
i z odpadów kamiennych, płytki lastrykowe, płytki ceramiczne (terakotowe, klinkierowe, ceramiczne chemoodporne), płytki
bazaltowe, płytki i cegły węglowe. Płyty i płytki są zespalane między sobą i mocowane do podłoża za pomocą spoiw. Jako
spoiwa są stosowane zaprawy, kity i kleje mineralne, organiczne lub kombinacje mineralno-organiczne. Do wypełniania szczelin
dylatacyjnych są stosowane elastyczne i plastyczne kity oraz masy z żywic syntetycznych.
Płytki, cegły oraz zaprawy, kity, kleje i masy uszczelniające, bezpośrednio przed ich zastosowaniem do wykonania posadzki
powinny mieć temperaturę równą lub zbliżoną do podłoża, na którym będzie układana posadzka.
Przygotowanie konkretnych wyrobów do stosowania powinno się odbywać zgodnie z wytycznymi dołączonymi do wyrobów
przez producenta lub zamieszczonymi w projekcie.
Podstawowe czynności związane z przygotowaniem wyrobów wykładzinowych obejmują:

przesortowanie płytek, (eliminację uszkodzeń i wad, zgodnie z PN-EN ISO 10545-2), odpylenie, w razie potrzeby
wysuszenie płytek lub cegieł, jeżeli będą wilgotne lub mokre w dotyku,

wymieszanie spoiw mineralnych lub z żywic syntetycznych, zarówno jedno jak i dwuskładnikowych, płynnych klejów i
mieszanek kitowych, co powinno doprowadzić je do ujednorodnienia (osiągnięcia jednolitego wyglądu i koloru);
mieszanie powinno się wykonywać mechanicznie przez co najmniej 3 min.
Wykonanie wymienionych czynności należy odnotować w dzienniku budowy.
Przygotowanie płynnych klejów, kitów i mas uszczelniających z żywic syntetycznych powinno się odbywać w miejscu suchym,
przewiewnym, zabezpieczonym przed wpływami atmosferycznymi, w powietrzu o temperaturze nie niższej niż 15 °C i nie
wyższej niż 25 °C oraz wilgotności względnej powietrza nie przekraczającej 80%.
ST 01.05.00/ 7
ZESZYT 2
ST-01.05.00
2.4.2.
Przygotowanie wyrobów do wykonywania posadzek mineralno-żywicznych
Do wykonywania posadzek mineralno-żywicznych stosuje się wyroby produkowane na bazie żywic syntetycznych, preparaty do
impregnacji powierzchni utwardzonej posadzki betonowej oraz mieszanki betonowe modyfikowane dodatkami polimerów
wprowadzonych do mieszanki betonowej w postaci dyspersji wodnych lub proszku.
Przygotowanie konkretnych, zmodyfikowanych dodatkami polimerów mieszanek betonowych do stosowania powinno się
odbywać zgodnie z opisem podanym w projekcie, albo z powołanymi w projekcie instrukcjami lub technologiami ich stosowania.
Także przygotowanie preparatów impregnacyjnych do stosowania powinno się odbywać zgodnie z instrukcjami lub
technologiami ich stosowania powołanymi w projekcie.
Preparaty impregnacyjne - bezpośrednio przed przystąpieniem do ich nakładania na powierzchnię betonowej posadzki powinny mieć temperaturę równą lub zbliżoną do temperatury zabezpieczanego podłoża.
2.4.3.
Warunki wykonania i kontroli podkładów podłogowych
Podkłady cementowe lub z innych spoiw (PN-EN 13318) powinny być wykonane zgodnie z projektem. W projekcie powinno się
podawać wymaganą wytrzymałość i grubość podkładu, sposób jego ułożenia (np. związany z podłożem lub niezwiązany, na
izolacji cieplnej itp.) oraz układ szczelin i inne szczegóły (np. cokoły, odwodnienie itp.).
Podstawowe wymagania dotyczące wykonania podkładów cementowych, o ile projekt nie stanowi inaczej, są następujące:

grubość podkładu związanego z podłożem nie powinna być mniejsza niż 25 mm,

grubość podkładu na izolacji przeciwwilgociowej nie powinna być mniejsza niż 35 mm,

grubość podkładu „pływającego" na izolacji przeciwdźwiękowej lub cieplnej z materiału ściśliwego (np. wełny
mineralnej) nie powinna być mniejsza niż 40 mm, a w przypadku izolacji z wyrobów sztywnych (np. sztywnego
styropianu) nie mniejsza niż 35 mm,

w podkładzie powinny być wykonane zaprojektowane szczegóły, np. szczeliny dylatacyjne, przeciwskurczowe, cokoły,
spadki,

szczeliny dylatacyjne powinny być wykonane w miejscach dylatacji całego obiektu, przy fundamentach urządzeń,
wzdłuż osi słupów konstrukcyjnych oraz w liniach odgraniczających posadzki o wyraźnie różniących się obciążeniach;
szerokość szczelin dylatacyjnych powinna wynosić od 4 mm do 12 mm,

szczeliny powinny być wypełnione odpowiednim materiałem wskazanym w projekcie,

szczeliny przeciwskurczowe powinny być wykonane w odległościach nie przekraczających:
o
3 m w podkładach na otwartym powietrzu na podłożu gruntowym,
o
4 m w podkładach na podłożu gruntowym, lecz w pomieszczeniach zamkniętych,
o
6 m w podkładach usytuowanych w pomieszczeniach z niewielkimi wahaniami temperatury,
o
5,5 m w podkładach usytuowanych w pozostałych miejscach,

temperatura powietrza podczas wykonywania podkładów cementowych oraz w ciągu co najmniej 3 dni po wykonaniu
podkładu powinna być wyższa niż 5 °C,

zaprawę cementową lub mieszankę betonową należy przygotować zgodnie z opisem zawartym w projekcie,

zaprawę cementową lub mieszankę betonową należy układać niezwłocznie po jej przygotowaniu, między listwami
kierunkowymi o wysokości równej grubości podkładu, z zastosowaniem ręcznego lub mechanicznego zagęszczania
powierzchni podkładu,

w świeżym pokładzie powinny być ukształtowane szczeliny przeciwskurczowe na głębokość od 1/3 do 1/2 grubości
podkładu,

w ciągu pierwszych 7 dni podkład powinien być pielęgnowany,

podkład powinien mieć powierzchnię równą, stanowiącą płaszczyznę poziomą, lub zgodną z zaprojektowanym
spadkiem; powierzchnia podkładu sprawdzana 2-metrową łatą przykładaną w dowolnym miejscu nie powinna
wykazywać prześwitów większych niż 3 mm; odchylenie powierzchni podkładu od płaszczyzny poziomej lub
pochylonej nie powinno przekraczać 2 mm/m i 5 mm na całej długości lub szerokości pomieszczenia.
Wykonanie wymienionych czynności powinno być odnotowane w dzienniku budowy.
3.
SPRZĘT
3.1.
Ogólne wymagania dotyczące sprzętu
Ogólne wymagania dotyczące sprzętu podano w ST 00-01-00 „Wymagania ogólne".
4.
TRANSPORT.
4.1.
Ogólne wymagania dotyczące transportu
Ogólne wymagania dotyczące transportu podano w ST 00-01-00 „Wymagania ogólne"
5.
WYKONANIE ROBÓT.
5.1.
Ogólne zasady wykonywania robót
Ogólne zasady wykonywania robót podano w ST 00-01-00 „Wymagania ogólne", pkt 5.
5.2.
Konserwacja elementów kamiennych
5.2.1.
.0czyszczenie powierzchni
Elementy kamienne w obrębie portali nie są mocno zabrudzone. Proponuje się zastosować czyszczenie przegrzaną
parą pod ciśnieniem jako metodę najbardziej odpowiednią, bezpieczną a jednocześnie skuteczną. Lepszą metodą ze względu
na rodzaj obiektu - pomieszczenie, byłoby czyszczenie suche, strumieniowe, jednak zabieg wymaga ogromnej delikatności,
wprawy i cierpliwości. Po usunięciu kurzu z pomieszczeń klatek schodowych oczyszczenie kamienia (głównie piaskowca
gotlandzkiego) należy przeprowadzić metodami opisanymi powyżej . Kamienne schody wieży północnej nie są mocno
zabrudzone, prawdopodobnie wystarczy odkurzenie elementu. Koniecznym zabiegiem jest usunięcie współczesnych wykładzin
PCV z dolnego podestu posadzki wieży północnej.
Na pierwotnych elementach kamiennych wykonanych z piaskowca gotlandzkiego można zaobserwować wodzie. Wskazane
ST 01.05.00/ 8
ZESZYT 2
ST-01.05.00
jest zastosowanie kompresów o składzie identycznym jak opisany w punkcie dotyczącym odsalania cegieł.
5.2.2.
Wzmocnienie struktury kamienia
W miejscach, gdzie struktura jest nadal osłabiona, ma tendencję do łuszczenia się, a wręcz osypywania, należy ją
wzmocnić. Do wzmocnienia kamieni proponuje się zastosowanie preparatu opartego na tetraetoksysilanie metodą nasycania
przez pędzlowanie.
5.2.3.
Likwidacja ubytków
Rekonstrukcję brakujących elementów, jak również flekowanie dużych ubytków kamieniarki, należy wykonać
materiałem o barwie, strukturze i pozostałych cechach podobnych do uzupełnianego kamienia. Do wypełnienia ubytków małych
należy użyć gotowych, starannie dobranych mas sztucznego piaskowca, maksymalnie zbliżonych wszystkimi parametrami do
naprawianego materiału. W przypadku większych ubytków należy zastosować flekowanie kamieniem podobnym do otoczenia,
a więc piaskowcem gotlandzkim, wapieniem olandzkim (stopnie przed portalem, posadzka dolnego podestu wież), czy
piaskowcem krzemionkowo-ilastym imitującym materiał XIX-wieczny istniejący w wieży północnej .
5.2.4.
Posadzka podestów w klatkach schodowych
Posadzka dolnych podestów wież jest oryginalnie wykonana z płyt wapienia olandzkiego. Kamienie są bardzo
zniszczone, popękane i rozwarstwione. Gorzej zachowana jest posadzka północna współcześnie przykryta wykładziną PCV.
Należy dołożyć wszelkich starań, aby zachować relikty, wzmocnić i zabezpieczyć. Ubytki należy wypełnić materiałem
podobnym, kamiennym. Rekonstrukcje zaprawami nie przyniosą pożądanych efektów. Przekładania płyt nie jest możliwe ze
względu na ich kruchość.
5.2.5.
Miejscowe wzmocnienie osłabionych elementów ceglanych, kamiennych oraz reliktów zapraw
W miejscach, gdzie struktura ceramiki i zaprawy przeznaczonych do konserwacji jest na tyle osłabiona, że mogłaby
ulec uszkodzeniu lub zniszczeniu w trakcie czyszczenia, usuwania nawarstwień, czy innych zabiegów, należy ją wzmocnić w
stopniu umożliwiającym dalszą, bezpieczną pracę. Należy zastosować akrylowy preparat do miejscowego podklejania
rozwarstwień np. Primal AC33. Preparat stosowany jest do ceramiki oraz zapraw i podklejania pęcherzy podtynkowych. Jest
odporny na żółknięcie, rozpuszczalny w węglowodorach aromatycznych, ketonach i estrach, można go rozcieńczać wodą.
Proces wiązania jest odwracalny przy zastosowaniu acetonu lub toluenu. Charakteryzuje się doskonałą elastycznością, dobrą
penetracją i zwilżalnością. Tworzy błonę przeźroczystą, bezbarwną i plastyczną. Powyższy preparat zastosowano do
konserwacji w obrębie rozwarstwionych i zdezintegrowanych cegieł oraz spoin parteru. Do wzmocnienia kamieni proponuje się
zastosowanie preparatu opartego na tetraetoksysilanie metodą nasycania przez pędzlowanie. Należy pamiętać, że
optymalnymi warunkami dla prawidłowego przebiegu reakcji wiązania związków tetraetoksysilanu jest wilgotność względna
powietrza w granicach 50 - 70 %. Materiał przed nasyceniem musi być suchy, a po wprowadzeniu środka chroniony przed
nadmierną wilgocią przez okres dwóch tygodni. Preparat nanosi się poprzez natrysk lub miejscowo pędzlem. Remmers
proponuje: KSE 100, KSE 300 E.
5.3.
Podział kamieniarskich robót okładzinowych
5.3.1.
Rodzaje okładzin.
W zależności od miejsca osadzania okładziny kamiennej rozróżnia się dwa rodzaje okładzin:
a. wewnętrzne (wewnątrz pomieszczeń),
b. zewnętrzne (wystawione na bezpośrednie działanie czynników atmosferycznych).
5.3.2.
Rodzaje osadzania.
W zależności od położenia elementów okładziny po osadzeniu rozróżnia się trzy rodzaje osadzania:
a. osadzanie elementów okładziny pionowej - stosowane przy licowaniu ścian, słupów i filarów, murów oporowych,
pilastrów, ościeży, balustrad itd.,
b. osadzanie elementów okładziny poziomej - stosowane przy osadzaniu podokienników, stopnic, lad itp., a także przy
licowaniu wierzchu elementów nachylonych do poziomu (np. nakrywy balustrad schodowych),
c. osadzanie elementów okładziny podwieszonej - stosowane przy licowaniu spodu poziomych elementów budynku (nf
nadproży okiennych i drzwiowych, podciągów, spoczników itd.) albo spodu elementów nachylonych do poziomu (np.
podniebienia schodów).
5.3.3.
Typy osadzania.
W zależności od sposobu przenoszenia ciężaru okładziny na konstrukcję nośną budowli, uwarunkowanego rodzajem podłoża,
rozróżnia się dwa typy osadzania elementów kamiennych okładziny:
a. osadzanie bezpośrednie - w przypadku gdy podłoże jest nośne (np. ściana nośna) i elementy okładziny mogą być
zakotwione bezpośrednio do tego podłoża,
b. osadzanie pośrednie - w przypadku gdy podłoże nie jest elementem nośnym (np. ściana osłonowa) i ciężar okładziny
powinien być przeniesiony na konstrukcję nośną za pośrednictwem urządzenia kotwiącego zamocowanego do tej
konstrukcji.
5.3.4.
Odmiany osadzania.
W zależności od sposobu przytwierdzenia elementów okładziny rozróżnia się cztery odmian osadzania:
a. osadzanie na pełną zalewkę,
b. osadzanie punktowe na tzw. poduszki (placki),
c. osadzanie na sucho, tj. z całkowitym wyeliminowaniem procesu mokrego,
d. osadzanie na zaprawę bez kotwienia (np. mozaikowe).
5.4.
Prawidłowość wykonania okładziny
5.4.1.
Warunki ogólne.
Do osadzania okładziny zewnętrznej należy przystępować po ukończeniu robót drogowych związanych z podbudowami oraz po
wykonaniu i zaizolowaniu fundamentów pod murki i schody.
5.4.2.
Warunki atmosferyczne.
Kamieniarskie roboty okładzinowe powinny być wykonywane w temperaturze otoczenia nie niższej niż +5°C.
ST 01.05.00/ 9
ZESZYT 2
ST-01.05.00
Przy temperaturze zewnętrznej poniżej 0°C osadzanie elementów powinno być prowadzone temperaturze cieplakach o
temperaturze wnętrza nie niższej niż +5°C, a elementy kamienne powinny być wolne od śniegu i lodu oraz powinny być przed
użyciem przechowywane w cieplakach co najmniej przez 24 h.
Dodawanie do zapraw chlorku wapnia, szkła wodnego lub innych domieszek powodujących wykwity jest niedopuszczalne.
5.4.3.
Przygotowanie podłoża.
Przed przystąpieniem do osadzania elementów kamiennych należy sprawdzić prawidłowość powierzchni podłoża oraz
wyznaczyć i wykuć w podłożu gniazda na kotwie w miejscach określonych dokumentacją techniczną .
W przypadku podwieszania okładziny do podłoża ze stali, z betonu lub żelbetu, zamocowanie kotwi w podłożu zaleca się
wykonać w trakcie wykonywania podłoża. Bezpośrednio przed osadzeniem elementów należy podłoże oczyścić z resztek
zaprawy, z tłustych plam, brudu, pyłu, itp.. a następnie zmyć dokładnie czystą wodą.
5.5.
Posadzki kamienne
Posadzkę kamienną można wykonywać jedynie na podkładzie, którego prawidłowość wykonania została potwierdzona wpisem
do dziennika budowy lub protokołem odbioru dołączonym do dziennika budowy.
Wykonanie posadzki powinno być zgodne z projektem określającym rodzaj płyt, zaprawę stosowaną do układania płyt, grubość
warstwy zaprawy stosowanej pod płyty, szerokość spoin, dylatacji itp.
Posadzki z płyt kamiennych mogą być stosowane w pomieszczeniach zamkniętych oraz na otwartym powietrzu.
Podstawowe wymagania dotyczące wykonania posadzek kamiennych są następujące:

temperatura powietrza w trakcie układania posadzki kamiennej nie powinna być niższa niż 5 °C; temperatura ta
powinna występować od co najmniej 48 godz.

przed rozpoczęciem prac posadzkowych i przez co najmniej 14 dni po wykonaniu posadzki,

w posadzkach z elementów regularnych spoiny powinny być prostoliniowe i o jednakowej grubości, nie większej niż:
o
2 mm w pomieszczeniach,
o
od 3 mm do 5 mm w otwartym powietrzu,

w posadzkach wykonanych z elementów o nieregularnych kształtach należy przestrzegać, aby mimo nieregularnego
układu spoin ich grubość była w przybliżeniu jednakowa i nie przekraczała 8 mm,

dylatacje posadzki powinny pokrywać się z dylatacjami podłoża i podkładu podłogowego, ponadto szczeliny
dylatacyjne powinny oddzielać posadzkę od ścian, słupów lub fragmentów posadzki różniących się obciążeniami
użytkowymi,

szerokość szczelin dylatacyjnych powinna wynosić od 10 mm do 15 mm; szczeliny dylatacyjne powinny być
wypełnione materiałem podanym w projekcie,

posadzka powinna być wykończona przy ścianach, słupach lub innych pionowych elementach cokołem kamiennym,

posadzka powinna być związana z podkładem podłogowym,

powierzchnia posadzki powinna być równa i płaska lub powinna wykazywać spadek podany w projekcie; posadzka
wykonana z płyt o fakturze śrutowanej nie powinna przy sprawdzeniu krzyżowym 3-metrową łatą wykazywać - na
długości tej łaty - odchylenia od płaszczyzny większego niż 2 mm, a posadzka z płyt groszkowanych odchylenia
większego niż 3 mm,

w posadzkach wykonanych z kwadratowych lub prostokątnych płyt spoiny powinny tworzyć układ wzajemnie
równoległych i prostopadłych linii prostych, a odchylenia linii spoin od linii prostych nie powinny przekraczać 2 mm na
długości do 5 m i 3 mm na długości ponad 5 m.
5.5.1.
Dobór i przygotowanie elementów kamiennych.
Jakość elementów kamiennych dostarczonych na budowę powinna być sprawdzona przed ich użyciem do montażu. Cechy
zewnętrzne elementów powinny być sprawdzone na zgodność z wymaganiami norm przedmiotowych. W przypadku osadzania
elementów kamiennych nieznormalizowanych, sprawdzenie ich cech zewnętrznych należy przeprowadzić wg BN-84/6747-13,
przy czym dopuszczalne odchyłki i uszkodzenia obrobionych powierzchni nie powinny przekraczać wielkości ustalonych w BN86/6747-10 i BN-84/6740-02.
Ponieważ okładzina kamienna jednocześnie spełnia wymagania dekoracyjne, elementy okładziny powinny być dobrane pod
względem barwy, odcieni i naturalnych rysunków (użylenia) kamienia oraz dopasowane w trakcie próbnego ułożenia na sucho.
Wszystkie elementy okładziny kamiennej powinny mieć wywiercone lub wykute gniazda na elementy kotwiące, przy czym w
zależności od wymiarów i ciężaru elementu kamiennego liczba punktów zakotwienia powinna wynosić 2 - 6.
Przekrój gniazda w okładzinie powinien być dwukrotnie większy od przekroju elementu kotwiącego. Głębokość gniazd w
zależności od rodzaju kamienia (skały), z którego są wykonane elementy okładziny, a także od grubości elementu powinna
wynosić:
20 - 25 mm - w elementach ze skał magmowych i przeobrażonych oraz z wapieni zbitych (twardych) i dolomitów,
25 - 30 mm - w elementach z piaskowców twardych,
30 - 50 mm - w elementach z piaskowców miękkich, z wapieni lekkich (miękkich) i tufów
W przypadku płyt okładzinowych piłowanych, tj. o fakturze piłowanej, przeznaczonych do osadzania na pełną zalewkę, należy
ich tylne powierzchnie odpowiednio ponacinać (nakuć) dla zwiększenia przyczepności zaprawy. Gniazda oraz powierzchnie
tylne i boczne elementów okładziny powinny być oczyszczone a przy zalewkach mokrych także zwilżone wodą. Przy
zastosowaniu żywić epoksydowych do osadzania okładziny elementów nie należy moczyć.
5.5.2.
Osadzanie elementów okładziny pionowej
5.5.2.1
Zakotwienie elementów
powinno zabezpieczać trwałość ich połączenia z podłożem bez uwzględniania przyczepności zaprawy stanowiącej zalewkę.
Przy osadzaniu bezpośrednim kształt oraz wymiary elementów kotwiących powinny być dostosowane do grubości elementów
okładziny zgodnie z ustaleniami 2.4.2 niniejszej ST, zaś głębokość osadzania elementu kotwiącego w kamieniu lub podłoża
podano w tabl. 3.
Tablica 3
Lp.
Grubość
elementów
okładziny,
mm
Elementy kotwiące
Przekrój, mm
ST 01.05.00/ 10
Głębokośc osadzania w każdym
łączonym elemencie, mm
ZESZYT 2
ST-01.05.00
Rodzaj elementu
kotwiącego
1
20 - 40
2
50 - 80
3
100 - 120
4
140 - 200
5
20 - 40
6
50 - 80
Trzpienie
W podłożu
15 - 30
-
14 x 14
22 x 22
30 - 60
-
22 x 22
30 x 30
40 - 90
-
3 x 20
20
-
4 x 30
30 - 40
-
5 x 30
6 x 30
8 x 30
8 x 40
40 - 100
-

6
8
10
12
14
20
24
30
34
6
Klamry
W kamieniu
10
12
16
20
10 x 10
7
100 - 120
8
140 - 200
-
9
20 - 40
4
6
9
3 x 20
4 x 20
20 - 40
10
50 - 80
10
5 x 30
30 - 70
11
100 - 200
12
16
6 x 35
6 x 40
40 - 80
Kotwie
60 - 130
70 - 140
Przy osadzaniu pośrednim, urządzeniem kotwiącym przenoszącym ciężar elementów okładziny na konstrukcję nośną budowli
powinien być ruszt wykonany z pionowych prętów okrągłych tzw. oporowych (ewentualnie powiązanych z prętami rozdzielczymi
zbrojenia ). Ruszt ten wraz z zamocowanymi ślizgowo kotwiami-strzemionami przytrzymującymi elementy okładziny, powinien
być przytwierdzony do podłoża za pomocą kotwi - skobli. Rozstaw prętów rusztu, ich przekrój oraz kształt i wymiary pozostałych
części urządzenia kotwiącego powinny być określone w projekcie i uwzględniać wymagania podane w tabl. 4.
Tablica 4
kotwie
Rodzaj elementu
Pręty oporowe
Pręty rozdzielcze
trzpienie
skoble
strzemiona
Średnica elementu kotwiącego, mm
8 - 20
8 - 10
6-8
6-8
6 - 14
5.5.2.2
Ustawianie elementów.
W przypadku gdy płyty kamienne opierają się na elementach niżej położonego rzędu (np.schody), przenosząc na nie swój
ciężar, licowanie należy wykonywać rzędami na całej szerokości. Licowanie należy rozpoczynać od dołu, od ustawienia
elementów na tzw. pasie wspornikowym stanowiącym stałą podstawę przejmującą obciążenie okładziną jednej kondygnacji, tj.
na odsadzce fundamentowych murów nośnych, wspornikach, itp.
Elementy powinny być ustawiane pod naciągnięty, wypoziomowany sznur, który wyznacza położenie górnych krawędzi tych
elementów. Osadzanie należy rozpoczynać od narożników, pilastrów, otworów itp
Prawidłowość ustawienia należy sprawdzać pionem, łatą i poziomnicą. Ustawione elementy należy unieruchomić,
przytwierdzając tymczasowo do podłoża za pomocą haków stalowych o średnicy 8-12 mm oraz klinów rozporowych
równocześnie zakładając równocześnie w pionowych stykach elementów, jeśli to jest przewidziane projektem, trzpienie poziome
zamocowując je na zaprawie zgodnie z tabl. 2.
Elementy cokołów zewnętrznych wykonane ze skał osadowych należy od dołu zaizolować przez ułożenie paska papy smołowej
na lepiku w miejscu zetknięcia się okładziny z fundamentem, chodnikiem itp.
5.5.2.3
Osadzanie na pełną zalewkę.
Do wykonania zalewki należy przystąpić po ustawieniu i unieruchomieniu elementów oraz po ewentualnym uszczelnieniu
styków okładzin. Przestrzeń między podłożem a tylną powierzchnią okładziny należy wypełnić zaprawą. Wypełniać należy
stopniowo, warstwami o wysokości nie większej niż 25 cm, przy czym należy unikać zabrudzenia płyt zaprawą, a ewentualne
zacieki niezwłocznie usunąć. Po wypełnieniu szczeliny do 1/4 lub 1/3 wysokości danego rzędu płyty, należy wykonywanie
zalewki przerwać, a po stężeniu zaprawy należy usunąć tymczasowe zamocowanie i w zależności od wymagań projektu
zamocować stałe elementy kotwiące oraz wypełnić zaprawą wolną przestrzeń do wysokości nie większej niż 6-8 cm poniżej
górnej krawędzi licowej płyt. Po sprawdzeniu prawidłowości spoziomowania tej krawędzi i usunięciu ewentualnych nierówności
należy przystąpić do ustawiania następnego rzędu okładziny z tym, że w przypadku przewidzianego projektem spoinowania
okładziny, należy na wyrównanej górnej powierzchni stykowej ułożyć wąski pasek sklejki lub płyty pilśniowej twardej, który
bezpośrednio przed spoinowaniem należy usunąć. Odpowiednimi wkładkami dystansowymi należy zapewnić utrzymanie
jednakowej grubości spoin pionowych. Dla zabezpieczenia licowych krawędzi elementów należy przy ustawianiu kolejnego
rzędu okładziny podkładać cienkie kliny drewniane.
W przypadku osadzania bezpośredniego grubość zalewki odpowiadająca szerokości szczeliny między podłożem a okładziną
nie powinna przekraczać:
3cm - przy licowaniu ścian o wysokości do 6 m,
4cm - przy licowaniu ścian o wysokości ponad 6 m,
5cm - przy licowaniu słupów bez względu na ich wysokość,
8 cm - przy osadzaniu elementów gzymsów, portali itd.
W przypadku osadzania pośredniego grubość zalewki powinna być ściśle określona w dokumentacji technicznej.
5.5.2.4
Osadzanie punktowe.
Bezpośrednio po ustawieniu elementów należy w przygotowanych gniazdach zamocować przewidziane dokumentacją elementy
kotwiące, osadzając je na zaprawie wg tabl. 2 albo na kicie (np. epoksydowym). W szczelinie między okładziną a podłożem
ST 01.05.00/ 11
ZESZYT 2
ST-01.05.00
należy wokół kotwi wytworzyć krążek (poduszkę) o średnicy 5+7 cm z plastycznej zaprawy cementowej, zaczynu gipsowego z
pakułami lub kitu.
Sprawdzenie prawidłowości spoziomowania górnej krawędzi elementów i dalsze postępowanie - jak w 5.3.5.3.
5.5.2.5
Osadzanie na sucho
należy wykonywać na podstawie projektu określającego kształt i wymiary specjalnych elementów kotwiących, ich liczbę oraz
sposób zamocowania dostosowany do rodzaju okładziny i podłoża (np. za pomocą śrub wkręcanych w tuleje stalowe i
zaklinowujących je w gniazdach wywierconych w podłożu - przy osadzaniu bezpośrednim, albo śrub przytwierdzających
okładzinę taflową do szkieletu nośnego - przy osadzaniu pośrednim). Osadzanie na sucho należy wykonać dla osadzenia płyt
kamiennych na kształtownikach ze stali nierdzewnej nad kanałami wodnymi, oraz wszędzie tam gdzie jest zwiększona
możliwość występowania wykwitów.
5.5.2.6
Osadzanie na zaprawę bez zakotwienia
może być stosowane przy licowaniu powierzchni drobnymi elementami o powierzchni nie przekraczającej 0,05 m2, ze skał
osadowych lub przeobrażonych. Elementy przeznaczone do osadzania powinny być przed bezpośrednim użyciem obficie
zmoczone wodą.
Na 2 - 3 h przed rozpoczęciem licowania należy podłoże dokładnie zmoczyć wodą, a następnie narzucić warstwę plastycznej
zaprawy cementowej o grubości okofo 15 mm. Narzucony podkład należy ściągnąć łatą. Bezpośrednio przed przystąpieniem do
osadzania okładziny, podkład należy posypać cementem. Na tak przygotowanym podłożu należy osadzać elementy okładziny
wgniatając je w podkład i dociskając deszczułką lub szablonem aż do uzyskania projektowanej powierzchni lica okładziny.
5.5.2.7
Dylatacje.
Należy w okładzinie przewidzieć i wykonać szczeliny dylatacyjne przebiegające przez całą wysokość okładziny w odstępach
uzależnionych od rodzaju i wielkości przyjętych spoin, wynoszących średnio 10 m ale nie większych niż 20 m. Szerokość
szczeliny dylatacyjnej powinna wynosić 10 - 15 mm. Dylatacją w okładzinie kamiennej może być wykonana jako dylatacją
otwarta lub dylatacją kryta. W przypadku dylatacji otwartej osie szczelin dylatacyjnych okładziny i budynku powinny się
pokrywać, zaś przy dylatacji krytej powinny być przesunięte o grubość elementu okładziny. Szczeliny powinny być wypełnione
kitem trwale plastycznym wg BN-85/6753-02.
5.5.2.8
Spoinowanie
należy wykonywać po zakończeniu osadzenia całej okładziny kamiennej lub jej wydzielonych fragmentów. Spoiny pionowe i
poziome należy wypełnić zaprawą o konsystencji plastycznej lub gęstoplastycznej. W przypadku przewidywanego piaskowania
okładziny, spoinowanie należy wykonać po oczyszczeniu powierzchni licowanej. Grubość i rodzaj spoiny (wypukła, wklęsła itp.)
powinna być wykonana wg projektu oraz dostosowana do faktury okładziny.
Jeżeli grubość spoin jest mniejsza niż 1,5 mm nie należy wykonywać spoinowania, a elementy okładziny powinny być
ustawione na sucho z dokładnym doszlifowaniem krawędzi.
5.5.3.
Osadzanie elementów okładziny poziomej
Okładziny posadki powinny być osadzone na zaprawie wg tablicy 2 niniejszej ST. Grubość warstwy zaprawy między podłożem i
stopnicą nie powina być mniejsza niż 20 mm, a między podłożem i podstopnicą 10+20 mm. W styku między stopnicą a
podstopnicą powinny być osadzone trzpienie wg tabl. 3.
Stopnie zewnętrzne powinny mieć spadek >1% w kierunku przedniej krawędzi stopnicy, zaś stopnie schodów wewnętrznych
2+5% o. Prawidłowość osadzania elementów należy sprawdzać łatą i poziomnicą w obu kierunkach.
5.5.3.1
Spoinowanie okładziny poziomej
należy wykonać zgodnie z 5.3.5.8 zaprawą o konsystencji ciekłej lub półciekłej. Grubość spoin nie powinna wynosić więcej niż 2
mm. Wszelkie zacieki na powierzchni okładziny są niedopuszczalne.
5.5.3.2
Spoinowanie
należy wykonać z 5.3.5.8.
5.5.4.
Dokładność wykonania.
Lico podwieszonej okładziny powinno tworzyć powierzchnię ukształtowaną zgodnie z wymaganiami dokumentacji technicznej.
Odchylenia od projektowanej powierzchni nie powinny przekraczać połow sumy odchyłek dopuszczalnych dla poszczególnych
elementów okładziny o określonej fakturze według wymagań norm przedmiotowych na te elementy. W okładzinach z
prostokątnych lub kwadratowych elementów spoiny powinny tworzyć siatkę wzajemnie równoległych i prostopadłych linii, bez
załamań lub skrzywień. Odchyłki linii spoin od linii prostych nie powinny przekraczać 1 mm na długości 1 m.
Nie dotyczy to licowania elementów o nieregularnym kształcie.
5.5.5.
Czyszczenie okładzin po osadzeniu.
Po ukończeniu osadzania elementów okładziny, spoinowania i ewentualnych poprawek należy lico zewnętrzne okładziny
oczyścić. Elementy polerowane powinny być tylko zmywane wodą z mydłem za pomocą miękkich szmat a elementy o innej
fakturze należy czyścić twardymi szczotkami ryżowymi lub podobnymi albo za pomocą piaskowania
5.6.
Posadzki z betonu i z zaprawy cementowej
Posadzki z betonu lub z zaprawy cementowej powinny być wykonywane zgodnie z projektem zawierającym dane o rodzaju
betonu i jego klasie, wytrzymałości posadzki i jej grubości, ścieralności, technologii układania mieszanki betonowej itp.
Posadzkę z betonu lub z zaprawy cementowej należy wykonywać jedynie na podkładach, których prawidłowość wykonania
została potwierdzona wpisem do dziennika budowy lub załączonym do dziennika budowy protokołem odbioru podkładu
podłogowego.
Podstawowe wymagania dotyczące wykonania posadzek z betonu i z zaprawy cementowej są następujące:

posadzka powinna być związana z podkładem podłogowym i powinna przylegać do podkładu całą powierzchnią,

w posadzkach powinny być wykonane szczeliny dylatacyjne i przeciw-skurczowe w sposób analogiczny, jak w
podkładzie podłogowym (patrz p. 3.3.3), oraz szczeliny izolacyjne oddzielające posadzkę wraz z całą konstrukcją
podłogi od pionowych elementów obiektu lub dzielące fragmenty posadzki różniące się między sobą obciążeniami
użytkowymi, wymiarami itp.

posadzka powinna mieć jednolitą barwę; powierzchnia posadzki powinna być zatarta według wymagań projektu;
niedopuszczalne są pęknięcia,
ST 01.05.00/ 12
ZESZYT 2
ST-01.05.00

powierzchnia posadzki powinna być równa; dopuszczalne odchylenie mierzone 2-metrową łatą kontrolną nie powinno
przekraczać 3 mm w przypadku posadzek wykonanych z zaprawy cementowej i 5 mm w przypadku posadzek
wykonanych z betonu,

dopuszczalne odchylenie od poziomu lub od ustalonych spadków mierzone 2-metrową łatą kontrolną nie powinno być
większe niż ± 5mm na całej długości lub szerokości posadzki i nie powinno powodować zaniku zaprojektowanego
spadku,

grubość posadzki wykonanej z zaprawy cementowej powinna wynosić nie mniej niż 20 mm, a z betonu nie mniej niż
30 mm,

w miejscach przylegania posadzki do ściany powinny być wykonane cokoły,

posadzkę należy pielęgnować przez pierwsze 7 dni od daty wykonania, o ile projekt nie stanowi inaczej.
5.6.1.
Posadzki polimerowo-betonowe
Posadzki z mieszanki betonowej modyfikowanej polimerami powinny być wykonywane zgodnie z projektem zawierającym dane
o rodzaju betonu i jego klasie, dodatkach polimerów, wytrzymałości posadzki i jej grubości, ścieralności, technologii układania
mieszanki betonowej itp.
Posadzkę z mieszanki polimerowo-betonowej należy wykonywać jedynie na podkładach, których prawidłowość wykonania
została potwierdzona wpisem do dziennika budowy lub załączonym do dziennika budowy protokołem odbioru podkładu
podłogowego.
Podstawowe wymagania dotyczące wykonania posadzek polimerowo-betonowych są następujące:

w posadzce powinny być wykonane szczeliny dylatacyjne w miejscach dylatacji podkładu podłogowego, przy
ścianach, słupach, fundamentach oraz w liniach odgraniczających posadzki o wyraźnie różniących się obciążeniach,

szerokość szczelin dylatacyjnych powinna wynosić od 4 mm do 12 mm,

posadzka przy ścianach powinna być wykończona cokołem,

grubość posadzki powinna być nie mniejsza niż 30 mm, o ile projekt nie stanowi inaczej,

posadzka powinna całą swoją powierzchnią przylegać do podkładu podłogowego,

powierzchnia posadzki powinna mieć jednolitą barwę; niedopuszczalne są pęknięcia,

powierzchnia posadzki powinna być równa; dopuszczalne odchylenie mierzone 2-metrową łatą nie powinno być
większe niż 5 mm; dopuszczalne odchylenie od poziomu lub zaprojektowanych spadków nie powinno być większe niż
5 mm na całej długości lub szerokości posadzki,

posadzkę należy pielęgnować przez pierwsze 7 dni od daty jej wykonania, chroniąc ją przed uszkodzeniami
mechanicznymi, jeżeli projekt nie stanowi inaczej.
6.
KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT.
6.1.
Ogólne zasady kontroli jakości robót
Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w ST 00-01-00 „Wymagania ogólne", pkt 6.
Zgodność z dokumentacją techniczną i ST sprawdza się przez porównanie wykonanych robót z dokumentacją opisową i
rysunkową oraz stwierdzenie wzajemnej zgodności przez oględziny zewnętrzne, pomiary oraz konieczne próby zgodne ze
wskazaniami dostawców wyposażenia.
Materiały kontroluje się bezpośrednio lub pośrednio, tzn. na podstawie zapisów w dzienniku budowy lub protokołach odbioru
materiałów stwierdzających zgodność użytych materiałów oraz sposobu ich montażu i ustawienia z wymaganiami dokumentacji
technicznej.
6.2.
Prawidłowość wykonania robót oraz ich zgodność z projektem
sprawdza się podczas ostatecznego odbioru budynku lub jego części Podstawą odbioru robót są dokumenty:
projekt techniczny zawierający na rysunkach wykonawczych wszystkie dane niezbędne do wykonania robót; na rysunkach
wykonawczych powinny być uwidocznione wszelkie zmiany dokonane w trakcie wykonywania robót, a udokumentowane w
dzienniku budowy odpowiednim zapisem potwierdzonym przez nadzór techniczny,

dziennik budowy,

certyfikaty lub świadectwa zgodności materiałów,

Polskie Normy i aprobaty techniczne określające wymagania i badania techniczne przy odbiorze poszczególnych rodzajów
podłóg.
W dzienniku budowy dokonuje się zapisów dotyczących międzyoperacyjnych odbiorów poszczególnych robót zanikających, jak
np. wykonania warstw izolacyjnych i podkładów, od których jakości zależy ostateczna wartość techniczna podłóg.
Badania wykonanych podłóg składają się z badań pośrednich, które obejmują badania materiałów, podkładów, warstw
izolacyjnych itp., oraz badań bezpośrednich obejmujących sprawdzenie prawidłowości wykonania posadzki.
6.2.1.
Zakres czynności kontrolnych
Zakres podstawowych czynności kontrolnych w trakcie odbioru, zarówno przejściowego, jak i końcowego, obejmuje:

sprawdzenie kompletności przedłożonej dokumentacji,

sprawdzenie prawidłowości wykonania robót poprzedzających na podstawie zapisów w dzienniku budowy lub
protokołów odbioru,

sprawdzenie zgodności z projektem zastosowanych wyrobów - na podstawie zapisów j w.,

sprawdzenie jakości wykonania wizualnie lub na podstawie przeprowadzonych w trakcie odbioru badań
sprawdzających, podanych w p. 4.4.6 niniejszego opracowania oraz w projekcie.
6.2.2.
Kontrola i badania przy odbiorach przejściowych
6.2.3.
Kontrola i badania podłoża pod izolacje podłogi
Zakres czynności kontrolnych dotyczących podłoża pod izolację podłogi powinien obejmować:

sprawdzenie wizualne powierzchni podłoża pod względem wyglądu zewnętrznego, szorstkości, czystości,
zawilgocenia,

sprawdzenie rozmieszczenia i wymiarów szczelin dylatacyjnych,
ST 01.05.00/ 13
ZESZYT 2
ST-01.05.00

sprawdzenie wytrzymałości betonu podłoża metodami nieniszczącymi. Wyniki kontroli podłoża powinny być
zamieszczone w dzienniku budowy.
6.2.4.
Kontrola i badania izolacji podłogowych
Odbiór izolacji podłogowych przeciwwilgociowch, cieplnych i przeciwdźwiękowych powinien następować po określonym w
projekcie czasie od wykonania izolacji.
Zakres czynności kontrolnych dotyczących izolacji podłogowych obejmuje:

wizualne sprawdzenie izolacji przeciwdźwiekowej; warstwa izolacji powinna równomiernie pokryć powierzchnię
stropu, a styki wyrobów izolacyjnych powinny do siebie przylegać; niedopuszczalne jest występowanie ubytków w
warstwie izolacyjnej; wykończenie izolacji przy ścianie powinno objąć projektowany podkład betonowy pod posadzkę,

wizualne sprawdzenie izolacji przeciwwilgociowej (parochronnej); warstwa izolacji powinna być ciągła, równa, bez
zmarszczeń, pęknięć i pęcherzy; izolacja powinna przylegać do podłoża,

wizualne sprawdzenie izolacji cieplnej; warstwa izolacji powinna być ciągła i powinna przylegać do podłoża,

sprawdzenie izolacji cieplnej lub przeciwdźwiękowej przez dotyk palcem; izolacja nie może być zawilgocona,

wizualne sprawdzenie ciągłości warstwy izolacyjnej, poprawności i dokładności obrobienia szczegółów uszczelnień;
izolacja nie może mieć pęcherzy, sfałdowań, odspojeń, niedoklejonych zakładów.
6.2.5.
Kontrola i badania podkładów pod posadzki
Odbiór podkładu posadzkowego powinien być wykonany bezpośrednio przed przystąpieniem do wykonywania robót
posadzkowych.
Zakres czynności kontrolnych powinien obejmować:

sprawdzenie wizualne wyglądu powierzchni podkładu pod względem wymaganej szorstkości, występowania ubytków i
porowatości, czystości i zawilgocenia,

sprawdzenie równości podkładu, które przeprowadza się przykładając w dowolnych miejscach i kierunkach 2metrową łatę,

sprawdzenie spadków podkładu posadzkowego za pomocą 2-metrowej łaty i poziomnicy; pomiary równości i spadków
należy wykonać z dokładnością do 1 mm,

sprawdzenie prawidłowości wykonania szczegółów w podkładzie: szczelin dylatacyjnych, przeciwskurczowych,
cokołów itp. wizualnie i dokonując pomiarów szerokości i prostoliniowości szczelin oraz wysokości cokołów,

sprawdzenie wytrzymałości betonu, zaprawy cementowej, gipsu lub innych materiałów, z których podkład został
wykonany, metodami nieniszczącymi.
6.2.6.
Kontrola i badania posadzek betonowych, z zaprawy cementowej i polimerowo-betonowych
Zakres czynności kontrolnych dotyczących posadzek betonowych, z zaprawy cementowej i polimerowo-betonowych powinien
obejmować:

wizualne sprawdzenie wyglądu zewnętrznego i wykończenia posadzki; posadzka powinna mieć jednolitą barwę;
powierzchnia posadzki powinna być zatarta zgodnie z wymaganiami projektu; pęknięcia na posadzce są
niedopuszczalne; w miejscach przylegania posadzki do ściany powinny być wykonane cokoły,

sprawdzenie równości i spoziomowania powierzchni za pomocą kontrolnej łaty o długości 2 m przez przyłożenie jej w
różnych kierunkach w dowolnym miejscu powierzchni posadzki; prześwit pomiędzy łatą a powierzchnią posadzki
należy mierzyć z dokładnością do 1 mm; przy sprawdzaniu odchyleń od poziomu należy dodatkowo posługiwać się
poziomnicą,

sprawdzenie przylegania do podkładu przez lekkie opukiwanie posadzki młotkiem drewnianym; charakterystyczny
głuchy dźwięk świadczy o braku przylegania posadzki do podkładu; posadzka, która nie przylega do podkładu
posadzkowego, nie może być odebrana,

sprawdzenie grubości posadzki - na żądanie inwestora - poprzez wycięcie w dowolnie wybranych miejscach trzech
otworów kwadratowych o wielkości boków nie przekraczających 10 cm i zmierzenie grubości posadzki z dokładnością
do 1 mm; za wynik sprawdzenia grubości posadzki przyjmuje się średnią arytmetyczną pomiarów w trzech otworach;
2
na każde 100 m posadzki powinno przypadać co najmniej jedno sprawdzone miejsce,

sprawdzenie szerokości szczelin dylatacyjnych - wizualnie i za pomocą pomiarów - oraz porównanie wyniku z
wymaganiami projektu.
Wynik odbioru należy opisać w dzienniku budowy. Jeżeli chociaż jedno sprawdzone miejsce nie spełni stawianego mu
wymagania, nie można uznać, że posadzka została wykonana prawidłowo.
6.2.7.
Kontrola i badania posadzek kamiennych
Zakres czynności kontrolnych dotyczących posadzek kamiennych powinien obejmować:

sprawdzenie równości powierzchni oraz prawidłowości spoziomowania i spadków posadzki, które należy
przeprowadzić za pomocą przykładania w dwóch prostopadłych do siebie kierunkach łaty kontrolnej o długości 3 m w
dowolnych miejscach powierzchni; należy zmierzyć prześwit między łatą i powierzchnią posadzki z dokładnością do
0,5 mm; po przyłożeniu do łaty poziomnicy należy sprawdzić prawidłowość spoziomowania oraz zmierzyć spadki
posadzki,

sprawdzenie grubości i sposobu wypełnienia spoin za pomocą oględzin zewnętrznych; w przypadkach wątpliwych
należy zmierzyć wymiary spoin z dokładnością do 0,5 mm,

sprawdzenie prostoliniowości i prawidłowości układu spoin w posadzkach z płyt regularnych przez naciągnięcie
wzdłuż dowolnie wybranych spoin na całą ich długość cienkiego drutu i dokonanie pomiaru odchyleń z dokładnością
do 1 mm; kierunek prostopadły należy sprawdzać przez przyłożenie do sznura lub drutu kątownika murarskiego,

sprawdzenie związania posadzki z podkładem przez opukiwanie powierzchni posadzek młotkiem drewnianym;
elementy nie związane z podkładem wydają głuchy dźwięk,

sprawdzenie szczelin dylatacyjnych metodą wizualną, lub - w przypadku wątpliwości - sprawdzając wymiary i układ
szczelin,
Wyniki kontroli posadzki powinny być porównane z wymaganiami podanymi w projekcie lub w p. 4.3 niniejszego opracowania i
opisane w dzienniku budowy lub protokole załączonym do dziennika budowy.
Jeżeli choć jedna z kontrolowanych cech nie spełnia stawianego wymagania, odbieranych prac budowlanych nie można uznać
za wykonane prawidłowo.
ST 01.05.00/ 14
ZESZYT 2
ST-01.05.00
7.
7.1.
OBMIAR ROBÓT
Ogólne zasady obmiaru robót
Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST 00-01-00 „Wymagania ogólne", pkt 7.
7.2.
Jednostka obmiarowa
2
Jednostką obmiaru jest 1 m powierzchni wykonanych elementów posadzki i okładzin kamiennych.
8.
8.1.
ODBIÓR ROBÓT.
Ogólne zasady odbioru robót
Ogólne zasady odbioru robót podano w ST 00.01.00 „Wymagania ogólne” pkt. 8. Roboty uznaje się za wykonane zgodnie z
dokumentacją projektową, ST i wymaganiami Inspektora Nadzoru, jeżeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji
według pkt. 6 dały wyniki pozytywne.
8.2.
Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu
Odbiorowi robót zanikających i ulegających zakryciu podlegają:

przygotowanie podłoża,

wykonanie podbudowy pomocniczej z gruntu stabilizowanego cementem,

wykonanie podbudowy zasadniczej

wykonanie podsypki z piaseku prażonego (kwarcowy suszony piecowo),

wykonanie fundamentów pod schody i elementy kanałów instalacyjnych, grzejników ,

wykonanie ławy pod elementy budowlane.
Zasady ich odbioru są określone w ST 00.01.00 „Wymagania ogólne”.
8.2.1.
Kolejność odbiorów prac podłogowych i posadzkowych
Roboty podłogowe i posadzkowe, jako wieloetapowe, wymagają odbiorów przejściowych, podczas których powinna być
skontrolowana jakość wykonanych prac i ich zgodność z wymaganiami projektu technicznego.
W trakcie prac dotyczących podłóg są wymagane następujące odbiory przejściowe:

odbiór podłoża betonowego pod konstrukcję podłogi,

odbiór każdej z warstw izolacji przeciwwilgociowej, np. gruntowania, warstwy spodniej, warstwy wierzchniej (o ile jest
zaprojektowana),

odbiór każdej z warstw izolacji parochronnej (o ile jest zaprojektowana),

odbiór każdej z warstw izolacji cieplnej (o ile jest zaprojektowana),

odbiór warstwy ochronnej izolacji cieplnej lub przeciwdźwiękowej (o ile jest zaprojektowana),

odbiór każdej z warstw izolacji przeciwdźwiękowej (o ile jest zaprojektowana),

odbiór podłogowego podkładu betonowego, z zaprawy cementowej lub z innych materiałów pod posadzkę,

odbiór warstw: wyrównawczej, wygładzającej, adhezyjnej itp. (o ile są zaprojektowane),

odbiór każdej z warstw posadzkowych, jeżeli posadzka jest zaprojektowana z kilku warstw, np. izolacji wodoszczelnej
lub chemoodpornej pod nawierzchnią posadzki.
Odbiór końcowy następuje po zakończeniu całości zaprojektowanych prac i dotyczy posadzki.
Odbiór poszczególnych etapów robót
Odbiór podłoża powinien obejmować: sprawdzenie materiałów, sprawdzenie wytrzymałości, równości, czystości i stanu
wilgotności podłoża lub podkładu, sprawdzenie spadków podłoża lub podkładu i rozmieszczenia wpustów podłogowych.
Odbiór warstw izolacji termicznej i akustycznej przeprowadza się w następujących etapach robót: po wykonaniu podłoża, po
ułożeniu warstwy izolacyjnej, przed wykonaniem warstwy ochronnej lub ułożeniem podkładu. Przy odbiorze wykonuje się:
sprawdzenie materiałów, sprawdzenie równości, czystości, wilgotności podłoża, sprawdzenie grubości i ciągłości warstwy
izolacyjnej.
Odbiór podkładu powinien być przeprowadzony na następujących etapach robót: po wykonaniu warstwy ochronnej na materiale
izolacyjnym, podczas układania podkładu, po całkowitym stwardnieniu podkładu i wykonaniu badania wytrzymałości na
ściskanie na próbkach kontrolnych.
W ramach odbioru powinno się wykonać sprawdzenie:
- materiałów,
- prawidłowości ułożenia warstwy ochronnej na materiale izolacyjnym,
- grubości podkładu w czasie jego wykonania w dowolnych 3 miejscach,
- wytrzymałości podkładu na ściskanie i zginanie na podstawie wyników badań laboratoryjnych, badania należy przeprowadzać
dla podkładów cementowych i anhydrytowych; powinny być one wykonywane nie rzadziej niż 1 raz na 1000 m2 podkładu,
- równości podkładu przez przykładanie w dowolnych miejscach i kierunkach dwumetrowej łaty kontrolnej, odchylenia
stanowiące prześwity między łatą i podkładem należy mierzyć z dokładnością do 1 mm,
- odchyleń od płaszczyzny poziomej lub określonej wyznaczonym spadkiem za pomocą dwumetrowej łaty kontrolnej i
poziomnicy, odchylenia należy mierzyć z dokładnością do 1 mm,
- prawidłowości osadzenia w podkładzie elementów dodatkowych (wpustów podłogowych, płaskowników itp.), badanie należy
wykonywać przez oględziny,
- prawidłowości wykonania szczelin dylatacyjnych, izolacyjnych i przeciwskurczowych.
8.2.2.
Wykaz dokumentów niezbędnych przy odbiorach przejściowych
Przy wyszczególnionych powyżej odbiorach przejściowych powinny być przedłożone następujące dokumenty:

opis techniczny i rysunki zawarte w projekcie, w którym podano wymagania, jakie powinno spełniać podłoże, podkład
podłogowy, izolacje lub posadzki,

dziennik budowy,

rysunki i pisemne potwierdzenia wszelkich ewentualnych uzgodnionych i dokonanych zmian,

protokoły z odbiorów przejściowych prac poprzedzających,

wyniki badań sprawdzających wyroby posadzkowe lub podłoża oraz podkłady (o ile były wymagane w projekcie i
wykonane).
ST 01.05.00/ 15
ZESZYT 2
ST-01.05.00
Odbiór końcowy robót podłogowych polega na stwierdzeniu zgodności wykonanej podłogi z dokumentacją projektowokosztorysową. Oceny zgodności dokonuje się przez oględziny i pomiary posadzki, a całej konstrukcji podłogi na podstawie
zapisów w dzienniku budowy i protokołów odbiorów międzyfazowych.
W ramach odbioru końcowego należy sprawdzić: jakość użytych materiałów, warunki wykonania robót (warunki wilgotnościowe i
temperaturowe) na podstawie zapisów w dzienniku budowy, prawidłowość wykonania warstw konstrukcyjnych podłogi, tj.
podkładu, warstw izolacyjnych, na podstawie zapisów w dzienniku budowy lub protokołów odbiorów międzyfazowych.
Ocenę prawidłowości wykonania posadzki przeprowadza się, gdy posadzka osiągnie pełne właściwości techniczne.
Odbiór posadzki powinien obejmować sprawdzenie:
- wyglądu zewnętrznego na podstawie oględzin i oceny wizualnej,
- równości za pomocą łaty kontrolnej,
- odchyleń od płaszczyzny poziomej lub określonego spadku za pomocą łaty kontrolnej i poziomnicy,
- połączenia posadzki z podkładem na podstawie oględzin,
- grubości posadzek monolitycznych na podstawie pomiarów dokonanych w czasie wykonywania posadzki,
- wytrzymałości na ściskanie posadzki monolitycznej (przeprowadza się na próbkach kontrolnych pobranych w czasie
wykonywania posadzki),
- prawidłowości (przez oględziny) osadzenia w posadzce kratek ściekowych, dylatacji itp.,
- prawidłowości (przez pomiar) wykonania styków materiałów posadzkowych, tj. pomiar odchyleń od prostoliniowości, pomiar
szerokości spoin,
- wykończenia posadzki (przez oględziny), zamocowania cokołów, listew podłogowych,
Gdy w projekcie przewidziano wykonanie posadzki z betonu odpornego na ścieranie, należy przeprowadzić badanie
ścieralności na próbkach materiału pobranego podczas wykonywania posadzki.
8.2.3.
Wykaz dokumentów niezbędnych przy odbiorze końcowym
Przy odbiorze końcowym powinny być przedłożone następujące dokumenty:

projekt architektoniczno-budowlany wraz z rysunkami,

dziennik budowy,
protokoły odbiorów przejściowych.
8.2.4.
Odbioru jakościowego materiałów
dokonuje się po dostarczeniu ich na budowę. Należy sprawdzić zgodność właściwości technicznych z wymaganiami
odpowiednich norm lub innych dokumentów (aprobat technicznych), zezwalających na stosowanie ich w budownictwie.
Przy odbiorze zakończonych robót należy dokonać sprawdzenia materiałów na podstawie zapisów w dzienniku budowy i
załączonych zaświadczeń (certyfikaty, świadectwa zgodności) z kontroli, stwierdzających zgodność użytych materiałów z
wymaganiami dokumentacji technicznej oraz z powołanymi normami i aprobatami technicznymi. Materiały użyte do wykonania
posadzki, nie mające dokumentów stwierdzających ich jakość i nasuwające z tego względu wątpliwości, powinny być poddane
badaniom przez upoważnione laboratoria.
9.
ROZLICZENIE ROBÓT.
Ogólne wymagania dotyczące podstawy płatności w ST 00-01-00 „Wymagania ogólne" pkt. 9.
9.1.
9.1.1.




Cena jednostki obmiarowej
Przy wykonaniu posadzek betonowych
Dostarczenie materiałów i sprzętu
Przygotowanie podłoża oraz zaprawy
Ułożenia posadzki
Zdylatowania jej na pola wg. Dokumentacji technicznej (nie większe jednak niż 5x5m)
9.1.2.
Przy wykonaniu posadzek kamiennych

Dostarczenie materiałów i sprzętu

Przygotowanie podłoża oraz zaprawy

Ułożenie i spoinowanie płytek ułożenie listew zakańczających oraz dylatacyjnych

Wykonanie cokołów

Usunięcie zabrudzeń i umycie posadzki
Oraz wszystkie inne roboty niewymienione, które są niezbędne do kompletnego wykonania robót objętych niniejszą ST
przewidzianych w Dokumentacji projektowej.
10. PRZEPISY ZWIĄZANE
PN-84/B-01080
PN-65/B-14503
PN-65/B-14504
PN-75/B-14505
PN-80/B-30000
PN-80/B-30001
PN-81/B-30010
PN-74/B-30175
BN-84/6740-02
BN-86/6747-10
BN-66/6747-11
BN-84/6747-13
BN-70/6747-18
BN-85/6753-02
BN-70/6799-01
Kamień dla budownictwa i drogownictwa Podział i zastosowanie według własności fizycznomechanicznych
Zaprawy budowlane cementowo-wapienne
Zaprawy budowlane cementowe
Zaprawy budowlane gipsowe i gipsowo-wapienne
Cement portlandzki
Cement portlandzki z dodatkami
Cement portlandzki biały
Kit asfaltowy uszczelniający
Obróbka kamienia. Terminologia. Pojęcia podstawowe, nazwy, określenia czynności i rodzaje faktur
Elementy płytowe z kamienia naturalnego Płyty do okładzin pionowych zewnętrznych i wewnętrznych
Elementy kamienne. Płyty cokołowe zewnętrzne
Badania materiałów kamiennych. Metody pomiaru cech geometrycznych i sprawdzania właściwości
fizycznych elementów i wyrobów z kamienia
Elementy kamienne. Płyty do licowania elewacji w układzie warstwowym i warstwowo-wiązanym
Kity budowlane trwale plastyczne - olejowy i polistyrenowy
Roboty kamieniarskie. Elementy kotwiące do osadzania okładziny kamiennej
ST 01.05.00/ 16
ZESZYT 2
ST-01.05.00
BN-67/8841-15
Posadzki kamienne wewnętrzne i zewnętrzne. Wymagania i badania techniczne przy odbiorze
BN-63/9034-01
Elementy kamienne Okładziny stopni schodowych (stopnice i podstopnice)

Wolski Z.: Roboty podłogowe i okładzinowe. Warszawa 1998.

Parczewski W., Wnuk Z.: Elementy robót wykończeniowych. Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 1998.

Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. Budownictwo ogólne. T I cz. 3 i 4, rozdz. 25.
Arkady, Warszawa 1990.

PN-EN 87:1994 Płytki i płyty ceramiczne ścienne i podłogowe - Definicje, klasyfikacja, właściwości i znakowanie

PN-EN ISO 10545-1:1999 Płytki i płyty ceramiczne - Pobieranie próbek i warunki odbioru

PN-78/B-12032 Płytki i kształtki podłogowe kamionkowe.

PN-62/B-10144 Posadzki z betonu i zaprawy cementowej

PN-EN 98 : 1996Płytki i płyty ceramiczne. Oznaczenia wymiarów i sprawdzanie jakości powierzchni.
ST 01.05.00/ 17

ST 01-05-00 ROBOTY POSADZKOWE

Transkrypt

Podobne dokumenty

posadzki przemysłowe

Schemat Przekrój warstw posadzki

Wykończenie tarasu żywicą Zdaniem eksperta - Floor-Art

Pobierz - Flowcrete

Usługi - Fosztt - podłogi drewniane, parkiety z drewna, Nowy Targ

designerskie posadzki żywiczne

podłoga techniczna

Badanie twardości betonu

Zlecę wykonanie posadzki anhydrytowej, do 100m2, Marl