docDocument 295003
download 
Reklamacja Transkrypt
Document 295003
Spis treści 3 Od redakcji 10 Strona dla sztuki 11Na początek Temat z okładki 12 W tradycji i rodzinie siła Raport PIG 16 Ekologia to efekt oszczędzania Gospodarka gospodarka 20 Szczecińskie spółki na NewConnect – czy warto być na giełdzie? 24 Powietrze sposobem na biznes 26 Korporacja czyli wyścig szczurów Szczecińskie spółki na NewConnect 20 zachodniopomorskie 28Porty są barometrem gospodarki 31Północna Izba Gospodarcza integruje branżę morską 32Przepis na dobrą uczelnię 34 Uniwersytet Szczeciński buduje imigrantom „drogi ku zatrudnieniu” 36 Skuteczne działania idą w parze z sukcesem O izbie 38 Dobre humory w niepogodę – Herbatka Izbowa 2010 42 Dnia 1 maja 2011 r. otworzy się dla nas niemiecki rynekpracy i usług 43Północna Izba Gospodarcza jako organizacja uprawniona do korzystania ze środków ochrony prawnej w postępowaniach o zamówienia publiczne 44Polska w sercu, biznesie i na talerzu 46 Integracja w Północnej Izbie Gospodarczej prawo 48Prawne formy zabezpieczenia kredytu kupieckiego zachodniopomorskie Porty są barometrem gospodarki 28 Firmowe know-how 50Controlling szansą na podniesienie rentowności w przedsiębiorstwie 52Rynek kredytowy: przedsiębiorstwa vs. banki biznes i sztuka 54 55 56 Oblicza sztuki – na deskach teatru Forum Inwestycyjne Amber 2010 Galeria jako miejsce spotkań i debat twórców pasja i sukces 58 Kolorowe wojny na niby Kącik językowy 60Rozwiąż quiz i wygraj trzymiesięczny kurs angielskiego! biznes i sztuka Dookoła świata Galeria jako miejsce spotkań i debat twórców 62Cała prawda o last minute 56 Biznes w dobrym stylu 64Świąteczna re-prezent-acja zainwestuj w siebie 68 Z polską służbą zdrowia jest nienajgorzej Kuchnia 72 Zachodniopomorski Produkt (nie do końca?) Regionalny podpatrzone / podsłuchane 76Przedsiębiorcy pożegnali lato na sportowo 77 Szczecin Can Dance! 78 Szczecin kolebką młodych malarskich talentów 78 Uroczyste obchody 60-lecia polskiej administracji w Portach Szczecina i Świnoujścia 79 Biznes i Sztuka – spotkanie z Wojciechem Fibakiem Pod lupą 80 Baba na budowie kuchnia Zachodniopomorski Produkt ( nie do końca?) Regionalny 72 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 Opel / Chevrolet Jerzy Bogacki ul. Mieszka I 45 71-011 Szczecin E-mail: [email protected] Tel:+48 91 435 88 55 Fax:+48 91 435 83 16 od redakcji Od redakcji O kładkę najnowszego numeru „Zachodniopomorskiego Przedsiębiorcy” oddaliśmy trzem firmom, istniejącym na rynku od dziesięcioleci. W budowanej przez lata tradycji i rodzinnych więzach odnaleźli swój sposób na sukces. Choć na przestrzeni tych kilkudziesięciu lat zmieniała się sytuacja gospodarcza naszego kraju i województwa, oni trwali w swoich branżach, rozwijając je i siebie jednocześnie. Zawędrowali tak wysoko, że bez większych obaw wzięli udział w naszej sesji na otwartej przestrzeni 11. piętra Hotelu Radisson BLU. Oprócz tego skupiliśmy się na temacie równie ważnym, jak tradycja w biznesie – mowa o ekologii i ochronie środowiska. Mimo że problem ten dotyczy wszystkich, to właśnie przede wszystkim wśród przedsiębiorców powinniśmy promować pozytywne postawy. To w końcu przemysł oskarżany jest o zagładę środowiska. Maszyny, kominy, samochody – ich z biznesu nie da się wyeliminować, można za to prowadzić swój biznes mądrze. W tym numerze magazynu podpowiadamy Państwu, jak przy niewielkim wysiłku i dzięki kilku prostym zmianom można przyczynić się do ratowania naszego środowiska naturalnego. Listopad to miesiąc ciężki finansowo. Skrupulatnie odkładane pieniądze na wyjazd zniknęły gdzieś na egzotycznych wyspach. Dzieci wróciły do szkoły, gdzie książek jest coraz więcej i są one coraz droższe. Coraz bliższa staje się też perspektywa świąt i prezentów, którymi trzeba będzie obdarować nie tylko najbliższych, ale i pracowników. A co, jeśli interes nie idzie najlepiej? Jedynym rozwiązaniem wydaje się być kredyt. Już na sam dźwięk tego słowa większość z Państwa ma pewnie dreszcze. Kredytom poświęciliśmy w tym wydaniu aż dwa artykuły. W jednym wyjaśniamy, jak prawnie zabezpieczyć kredyt kupiecki, w drugim udowadniamy, że relacja przedsiębiorstwo-bank nie musi być walką na miecze. To także miesiąc, w którym nikomu nie przychodzi już do głowy organizowanie pikników, grilla czy ognisk. Również Północna Izba Gospodarcza zakończyła tegoroczne imprezy plenerowe. Pożegnaliśmy je Herbatką Izbową, którą wspominamy w tym numerze. To, że odbyła się w strugach deszczu, nie przeszkodziło nikomu w świetnej zabawie, za co serdecznie Państwu dziękujemy! Jednocześnie mamy nadzieję, że dzięki magazynowi, który trzymacie Państwo w rękach, jesienny deszcz nie będzie oznaczał nudnego wieczoru. A gdy po lekturze zostanie jeszcze nieco czasu, zapraszamy na Izbowe imprezy pod dachem, którym żaden deszcz nie straszny. Agata Pasek Karolina Wójcik Nr 5/2010 (listopad 2010) Nakład: 3500 egz. ISSN: 1899-4989 Wydawca: Północna Izba Gospodarcza Media sp. z o.o., al. Wojska Polskiego 164, 71-335 Szczecin, www.izba.info, e-mail: [email protected] Redaktor Naczelna: Agnieszka Cieśla (red.) Kierownictwo wydawnicze: Agata Pasek, Karolina Wójcik Opracowanie graficzne i skład: Deepline s.c. - www.deepline.pl Druk: Grupa Reklamowa ZAPOL - www.zapol.com.pl Północna Izba Gospodarcza Media sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych ogłoszeń, reklam i opinii oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adjustacji tekstów. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 3 w skrócie Twarz bez botoksu i skalpela – z Bailine Kolejne wyróżnienie dla szczecińskiego SPA B ez wątpienia twarz kobiety to jej wizytówka i pierwsza forma komunikacji ze światem. Wraz z upływem czasu pojawiają się na niej zmarszczki. Wyglądamy starzej, ponieważ mięśnie twarzy słabną. Grawitacja, czyli powszechna siła ciążenia, nieustannie na nie oddziałuje, rozciągając je i doprowadzając do ich opadania oraz wiotczenia skóry. Zmiany dostrzeżemy, kiedy porównamy naszą twarz odbitą w lustrze ze zdjęciem sprzed pięciu lat. Zszokowane zaczynamy szukać pomocy. Okazuje się jednak, że chirurgia plastyczna twarzy zajmuje się jedynie objawami. O rysach twarzy decyduje natomiast przede wszystkim kształt i kondycja mięśni znajdujących się pod skórą. Salon Bailine oferuje bezinwazyjną i całkowicie bezpieczną metodę pielęgnacji twarzy. Komputerowa elektrostymulacja twarzy poprawia jej owal, usuwa widoczne objawy napięć, zwiększa napięcie skóry twarzy, podbródka oraz szyi, dając efekt odmłodzenia i naturalnego liftingu – bez ingerencji skalpela czy botoksu. Wystarczy jeden telefon pod numer 91 484 29 09, aby umówić się na bezpłatny zabieg z konsultacją. Terapeutki bailine zapraszają. www.bailine.pl I stniejące od ponad dwóch lat centrum Baltica Wellness & Spa po raz kolejny zostało wyróżnione w branżowym plebiscycie „Wspaniałe miejsce na mapie urody”, zorganizowanym przez Beauty Forum. Do loży jurorów zaproszeni zostali: Iwona Galacka (prezes Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Spa & Wellness), Jolanta Kuehbauch (ekspert fitness, wellness & spa), Agnieszka Kugiel (redaktor naczelna EdenSpa) oraz Olga Koperkiewicz (redaktor naczelna Beauty Forum). To kolejny sukces szczecińskiego ośrodka. Przypomnijmy, że Baltica była wcześniej wyróżniana w plebiscytach „Prestige Spa Awards” oraz „Wspaniałe Spa 2008”. www.spabaltica.pl Zewnętrzny Dyrektor Finansowy – Domay Consulting Pierwszy podwodny oddech W N e wrześniu firma Domay Consulting, działająca na rynku od 7 lat, stała się członkiem Północnej Izby Gospodarczej. Firma obsługuje przedsiębiorstwa w zakresie zarządzania, wyceny, outsourcingu finansowego, biznesplanów oraz analiz ekonomicznych. Firmą zarządza Dominik Bielawski. Głównym biznesem firmy jest zarządzanie (lub pomoc w zarządzaniu) finansami przedsiębiorstw. Mając w tym duże doświadczenie, firma najpierw wykonuje usługę „finansowego due diligence”, w ramach której ocenia jakość zarządzania finansami u swojego klienta, by następnie, na bazie zdobytej wiedzy, wdrożyć rozwiązania zarządcze dla tej firmy. Pozwala to klientom Domay Consulting zoptymalizować pewne rozwiązania i podnieść rentowność prowadzonego biznesu. Obecnie jesteśmy jedyną na Pomorzu Zachodnim firmą świadczącą usługi zewnętrznego dyrektora finansowego. Usługa ta pozwala właścicielom (lub zarządom) firm delegować znaczną część kompetencji finansowych naszej firmie, dzięki czemu sami mogą bardziej poświęcić się bieżącemu zarządzaniu swoim przedsiębiorstwem. www.domay.pl 4 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 a początku września br. ze Szkołą i Klubem Nurkowym Sharpdiving zszedł pod wodę jeden z laureatów letniego konkursu, ogłoszonego na łamach magazynu Zachodniopomorski Przedsiębiorca. Pan Wojtek Kołodziński z firmy ENTERSO zaczerpnął pierwszy podwodny oddech na akwenie w Krugsdorfie (Niemcy). Pogoda dopisała, świeciło słońce, więc i widoczność dochodziła nawet do trzech metrów. Pan Wojtek miał dodatkowo okazję do podziwiania rybek, m.in. okoni, które w tym akwenie są wyjątkowo duże, oraz uroków podwodnej łączki. Wrażenia na pewno pozostaną niezapomniane. Kolejne vouchery na próbne nurkowanie członkowie Północnej Izby Gospodarczej zdobyli podczas Pożegnania Lata. Zdjęcia i relacje z ich podwodnych przygód już wkrótce. www.sharpdiving.com w skrócie Kupony specjalne dla wyjątkowych pracowników i klientów Mamy ponad 1000 ofert nieruchomości K I ino Helios zachęca do skorzystania z oferty specjalnej dla firm na zakup biletów otwartych na okaziciela, czyli tzw. kuponów specjalnych. Umożliwiają one wybór dowolnego filmu z repertuaru w ciągu 3 lub 6 miesięcy. To doskonały prezent okazjonalny lub premia dla pracowników czy klientów, a także niezawodne narzędzie w programach lojalnościowych. Proponujemy następujące rodzaje kuponów: • Kupon specjalny: pojedyncza wejściówka na dowolnie wybrany seans analogowy – 14 zł/szt. • Kupon specjalny 3D: pojedyncza wejściówka na dowolnie wybrany seans analogowy lub trójwymiarowy – 16 zł/szt. (Minimalne zamówienie to 10 szt.) Proponujemy również kupony barowe, upoważniające do odbioru zestawu barowego: • Zestaw dla dwojga: duży popcorn słony + dwa razy pepsi/mirinda/ 7-up (0,75 l) – 21,50 zł. • Zestaw duży: duży popcorn słony + pepsi/mirinda/7-up (1 l) – 19,90 zł. • Zestaw średni: średni popcorn słony + pepsi/mirinda/7-up (0,75 l) – 15,10 zł. NVEST Nieruchomości to firma, która na koszalińskim rynku działa już ponad 14 lat. Dzięki zdobytemu doświadczeniu oraz znajomości rynku nieruchomości udziela fachowych porad niezbędnych dla zrealizowania najbardziej korzystnych transakcji. Podstawową działalnością firmy jest pośrednictwo w sprzedaży, kupnie i wynajmie mieszkań, apartamentów, domów, działek, lokali użytkowych, obiektów komercyjnych, gospodarstw rolnych. – Gwarantujemy kompleksową obsługę transakcji w oparciu o współpracę z partnerskimi biurami pośrednictwa, rzeczoznawcami majątkowymi, bankami, kancelariami notarialnymi oraz firmami ubezpieczeniowymi – mówi Borys Boratyński, współwłaściciel INVEST Nieruchomości. Firma jest członkiem Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości, Stowarzyszenia Środkowopomorskiego Pośredników w Obrocie Nieruchomościami i Konfederacji Pracodawców Polskich, a od lipca również Północnej Izby Gospodarczej. Jesteśmy również uczestnikami platformy wymiany ofert nieruchomości w czasie rzeczywistym, funkcjonującej pod nazwą GRUPAPLUS i skupiającej biura nieruchomości z naszego regionu. Wprowadzenie nowego systemu wymiany ofert oraz europejskiego standardu obrotu nieruchomościami pozwoliło na przejęcie 90 proc. wszystkich ofert regionalnego rynku nieruchomości. Helios Szczecin, Tel. 91 485 12 37 www.nieruchomosci-invest.pl Nissan Juke rozrusza rynek małych samochodów JTI – wykorzystaj potencjał Twojego pracownika K F ompaktowy SUV i samochód sportowy w jednym. Produkcja w Europie i Japonii, sprzedaż na całym świecie. Nowy mocny silnik benzynowy z turbodoładowaniem i bezpośrednim wtryskiem. Nowy układ napędowy z indywidualnym podziałem momentu obrotowego na wszystkie koła. Tak w skrócie można opisać małego crossovera, Nissana Juke. Samochód ten został zaprojektowany jako odświeżająca alternatywa dla klientów zainteresowanych segmentem małych samochodów, ale znudzonych tradycyjnymi ofertami – to wyraziste połączenie bezkompromisowości SUV-a ze sportowym stylem. Na premierowej prezentacji samochodu starszy wiceprezes ds. projektowania i dyrektor kreatywny w firmie Nissan, Shiro Nakamura powiedział: „Naszym zamiarem było zakwestionowanie konwencji. Myślę, że Juke oferuje klientom coś zupełnie innego – bardziej emocjonalnego, energetyzującego oraz męskiego”. Juke wniósł do segmentu małych samochodów nieco tak potrzebnych: męskości i dynamizmu. Decyzja o wprowadzeniu pierwszego w branży motoryzacyjnej crossovera na rynku małych samochodów odzwierciedla filozofię Nissana, zgodnie z którą producent stara się zrywać z konwencjami obowiązującymi w Europie. irmy doradztwa personalnego przekonują, jak ważna dla prawidłowego funkcjonowania i rozwoju organizacji jest znajomość predyspozycji zawodowych jej pracowników. Jak zatem poznać, sklasyfikować i odpowiednio wykorzystać cechy osobowości naszych podopiecznych? Oferta Segel Polska Sp. z o.o., firmy z prawie 10-letnim doświadczeniem w branży HR, została wzbogacona o testy badające typy osobowości: Jungian Type Index (JTI). Dzięki testom JTI możemy nie tylko trafnie zdefiniować naturalne preferencje zawodowe pracowników firmy, ale również zwiększyć efektywność pracy poprzez odpowiednie określenie ról pełnionych w zespole. Profesjonalnie przeprowadzone badanie jest przydatne zarówno dla poszczególnych osób, zespołów, jak i całych organizacji. Segel Polska jako jedyna firma na Pomorzu Zachodnim posiada uprawnienia do prowadzenia badań JTI. Z okazji zbliżającej się 10 rocznicy istnienia firmy, Segel oferuje wszystkim zainteresowanym całkowicie bezpłatny warsztat na temat zasad wykorzystywania wyników testów JTI do sprawnego zarządzania zasobami ludzkimi. www.segel.pl Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 5 w skrócie Nowości w TUI Centrum Podróży w Szczecinie Szkolenia ze zmian stawek VAT dla użytkowników urządzeń fiskalnych W O TUI Centrum Podróży w Szczecinie oprócz standardowej oferty TUI i Scan Holiday czekają na Państwa również katalogi biura Neckermann oraz polskiego touroperatora Rainbow Tours. Nowością jest możliwość dokonywania płatności w euro – za imprezy z oferty TUI Niemcy. W biurze, poza pakietami wakacyjnymi, można zakupić także bilety lotnicze na cały świat, transfery na lotniska w Berlinie oraz ubezpieczyć każdy wyjazd zagraniczny. Firmom biuro oferuje możliwość zakupu kuponów wakacyjnych, będących doskonałą formą nagrody i motywowania najlepszych pracowników czy klientów. Serdecznie zapraszamy do biura firmowego, gdzie przygotujemy ofertę dopasowaną specjalnie do Państwa potrzeb: TUI Centrum Podróży w Szczecinie, al. Wojska Polskiego 12-14. Tel. 91 488 66 00. www.tui.pl/szczecin Wyprawa GBS BANK Himalaya Expedition 2010 d 1 stycznia 2011 r. zaczną obowiązywać nowe stawki podatku VAT: 5, 8 i 23 procent, w związku z czym nie będzie możliwa sprzedaż żadnego produktu ze starą stawką podatku VAT. Na paragonie i w pamięci kasy będzie musiał być wybity nowy podatek. Należy więc pamiętać o konieczności zmiany ustawień kas fiskalnych oraz informatycznych systemów księgowych służących do prowadzenia ewidencji podatkowej i wystawiania faktur. Nie ma na to żadnego okresu przejściowego. Zmiany stawek VAT można wprowadzić dopiero po 31 grudnia, gdy zamknie się dany rok podatkowy i gdy przestaną obowiązywać dotychczasowe stawki podatku. Przeprowadzenie tej operacji przez serwisy kas u wszystkich klientów w tak krótkim czasie będzie technicznie niemożliwe. Dlatego ATS-Systemy Informatyczne w grudniu zorganizuje w Szczecinie cykl szkoleń przygotowujących do samodzielnej zmiany stawek VAT użytkowników urządzeń fiskalnych, oprogramowania Gastro, Chart i Small Business Symplex. Szczegółowych informacji udziela Beata Fryska, tel. 91 462 31 75 wew. 303, e-mail: [email protected]. www.atssi.pl Weekend Mody po raz dziesiąty W T o już fakt! 3 października 2010 r. rozpoczęła się kolejna wyprawa himalaistów Jarosława Skowrona i Grzegorza Kukurowskiego w najwyższe góry świata – Himalaje. Tym razem ekipa sponsorowana przez GBS Bank zaatakuje szczyt Pumori (7161 m n.p.m.), znajdujący się zaledwie 8 kilometrów od Mount Everestu. Gorzowianin Grzegorz Kukurowski i mieszkaniec Barlinka Jarosław Skowrona to doświadczeni członkowie gorzowskiego speleoklubu Gawra. Rok temu, podczas GBS Bank Nepal Expedition, zaliczyli pierwsze polskie wejście na szczyt Nirekha (6186 m n.p.m.), także w Himalajach. – Szczyt będziemy atakować ścianą zachodnią, prawdopodobnie bez polskiego przejścia do dziś – mówi Grzegorz Kukurowski. – Pumori jest dosyć popularnym 7-tysięcznikiem w Himalajach, ponieważ jest położony bardzo blisko dwóch 8-tysięczników: Everestu i Lhotse. Jednak to, co w Pumori jest najistotniejsze to fakt, że jest to góra bardzo piękna, o symetrycznym kształcie, stroma z każdej strony. Jej uroda była decydującym kryterium przy wyborze naszego celu. Co ciekawe, przed kilku laty Pumori została w międzynarodowej ankiecie mediów górskich uznana za najpiękniejszą górę na świecie. dniach 1-2 kwietnia 2011 r. w specjalnie przygotowanej hali Międzynarodowych Targów Szczecińskich odbędzie się jubileuszowa, X edycja Week&Mody – największej gali mody w województwie zachodniopomorskim. Największymi atrakcjami weekendu mody będą: ogólnopolski konkurs dla młodych projektantów mody, konkurs dla modelek, pokazy najnowszych kolekcji firm odzieżowych oraz dodatków, pokazy mody szczecińskich projektantów i pokazy mody laureatów konkursu Gryf Fashion Show z lat poprzednich. Przewodniczącą jury konkursu dla projektantów Gryf Fashion Show, a zarazem gościem specjalnym gali będzie Izabella Łapińska – znana i ceniona polska projektantka mody. Przewodniczącym jury w konkursie Gryf Fashion Show Models będzie prezes konkursu Miss Polski oraz Festiwalu Piękna – Gerhard Parzutka von Lipiński. Weekend Mody to wydarzenie, którego celem jest promocja młodych projektantów wśród szerokiego grona publiczności, profesjonalistów z branży oraz środowiska biznesu. www.weekendmody.ustudio.pl 6 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 w skrócie Leczenie zębów – KRÓTKO I BEZ STRESU Nowy Członek Północnej Izby Gospodarczej W M iele osób w obawie przed bólem unika wizyt u dentysty przez wiele lat. Rozwiązaniem dla nich jest leczenie w narkozie. Pacjentom, którzy chcieliby przespać swoje leczenie klinika HAHS proponuje dwa rozwiązania. – Sedacja polega na wprowadzeniu pacjenta w stan półsnu, dzięki czemu nie odczuwa bólu podczas zabiegów. W pełnej narkozie natomiast świadomość pacjenta i zdolność odczuwania bólu zostają wyłączone – mówi dr Joanna Hahs-Gaborska z kliniki HAHS. O pacjenta dbają nie tylko lekarze dentyści, ale także doświadczeni anestezjolodzy i pielęgniarki oraz zespół asystentek stomatologicznych. Podczas zabiegu, za pomocą najnowocześniejszych urządzeń monitorujących, stale kontrolowane są czynności życiowe. Pacjenci budzą się krótko po zabiegu i już nawet po godzinie mogą udać się do domu. W międzyczasie odpoczywają w specjalnie do tego przystosowanym pokoju. Na narkozę decydują się także przedsiębiorcy, którzy z powodu zawodowych zobowiązań chcą skrócić proces leczenia do minimum. Dzięki temu podczas jednego zabiegu można wykonać kilka etapów leczenia. acrologic S.A. jest polską firmą informatyczną, od ponad 20 lat działająca na rynku biznesowego oprogramowania wspomagającego zarządzanie przedsiębiorstwami. W swojej ofercie produktowej ma rozwiązania typu ERP, CRM, BI oraz rozwiązania branżowe. Niebagatelnym atutem Macrologic jest własna technologia, która daje możliwość elastycznego podejścia zarówno do oczekiwań biznesowych, jak i polityki cenowej. Homogeniczny rodowód oprogramowania pozwala na dowolną konfigurację systemów oferowanych przez Macrologic. Pełna integracja wszystkich aplikacji umożliwia obsługę wszystkich modeli biznesowych i analitycznych oraz dokładny nadzór ogółu obszarów i procesów w każdym przedsiębiorstwie. Macrologic obsługuje ponad 2000 przedsiębiorstw w całej Polsce. O sile oferty stanowi gromadzone przez lata doświadczenie w obsłudze sektora średnich przedsiębiorstw i instytucji. System Macrologic certyfikowało wiele banków, w tym PEKAO SA, BGK, ING, BRE, BPH. www.hahs.pl Jak urządzić wnętrze? T o pytanie, które wielu z nas zadaje sobie podczas zakupu domu, mieszkania, biura czy w czasie remontu. Firma Madras Styl zna odpowiedź. Właścicielka Małgorzata Mądraszewska, we współpracy z panią architekt Agnieszką Izabellą Łęcką, stara się przy współdziałaniu z klientem wykreować i zrealizować projekt jego marzeń. To, co nas wyróżnia to nie tylko projekt wizualny, ale także realizacja i wyposażenie wszystkich jego elementów. W swojej ofercie mamy oświetlenie i meble – wykonywane na zamówienie i uzupełniane o meble gotowe, znanych polskich i światowych marek. Ceniąc czas naszych inwestorów, z pasją wykonujemy naszą pracę. Dowodem są dziesiątki zadowolonych i zafascynowanych swoimi wnętrzami klientów. W studiu Madras Styl przy ul. Jagiełły 19 w Szczecinie tworzymy przyjazną atmosferę do realizacji niebanalnych, funkcjonalnych i ciepłych wnętrz. Serdecznie zapraszamy! http://madrasstyl.pl Mamy nosa do upodobań klientów W ciąż zastanawiamy się nad tym, co zrobić, aby firma lepiej prosperowała i by była lepiej odbierana przez klientów. Dbamy o porządek, wygląd firmy, odpowiedni wystrój wnętrza i nowoczesny sprzęt. Czy jednak zastanawiamy się nad tym, czy w naszym biurze przyjemnie się oddycha? Jeśli nie, najwyższy czas to zmienić. Firma Szósty Zmysł profesjonalnie zajmuje się marketingiem zapachowym, czy też, inaczej rzecz ujmując: doborem zapachu pod specyfikację firmy, danego produktu lub wydarzenia. Naszym hasłem jest „Można zatkać uszy, zamknąć oczy, ale nie można przestać oddychać...” Odpowiedni wizerunek firmy od dzisiaj wiąże się również z zapachem. Niedawno wstąpiliśmy w szeregi Północnej Izby Gospodarczej. Zapraszamy innych członków Izby do zapoznania się z naszą ofertą. www.szosty-zmysl.wu.pl Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 7 w skrócie Nowe Audi A7 Sportback – z homologacją ciężarową E mocjonalna stylistyka, sportowy charakter i innowacyjna technologia – to nowe pięciodrzwiowe Audi A7 Sportback, które z dynamicznie napiętym tyłem nadwozia łączy w sobie najlepsze cechy z trzech różnych światów. Jest sportowe i eleganckie jak coupé, komfortowe jak limuzyna i praktyczne jak kombi. Dwa silniki o wspaniałych osiągach: 3.0 TFSI quattro s-tronic o mocy 300 KM lub 3.0 TDI quattro s-tronic (245 KM), wysokiej jakości wnętrze wykonane z największą starannością o detale, jak też systemy wspomagające kierowcę oraz szereg multimediów to dowód innowacyjności i „przewagi dzięki technice” – tak typowych dla marki Audi. W salonie auto pojawi się jeszcze jesienią i będzie dostępne z homologacją ciężarową. Zapraszamy także na premierę nowego Audi A1 do CHR Galaxy w Szczecinie. Auto Premium – Przedstawicielstwo Audi na region zachodniopomorski. Sebastian Dąbkowski, 606 792 001, [email protected]. Odmładzające metody z całego świata W Planet Spa zajmujemy się szybkim odchudzaniem i walką z cellulitem. W ofercie mamy rewelacyjne metody nieinwazyjnego usuwania tkanki tłuszczowej. Ponadto oferujemy zabiegi z zakresu kosmetyki estetycznej, miedzy innymi najnowocześniejszą światową technologię z USA – odmładzanie falami radiowymi. Efekt juz po pierwszym zabiegu! Przełomowym zabiegiem odmładzającym jest hit prosto z Japonii: ZŁOTA MASKA – nieinwazyjna, bezpieczna alternatywa złotych nici. Oprócz tego zastrzyki młodości bez igły, czyli MEZOTERAPIA BEZIGŁOWA, podczas której podajemy szereg leków i witamin bezpośrednio do skóry właściwej – metodą elektroporacji. Rewelacyjne efekty osiągamy z urządzeniem POWER SLIM STUDIO i wykonywanej w nim elektrostymulacji. Po 5 zabiegach stymulacji mięśni klient traci 15 centymetrów w obwodzie ciała. W czasie jednego 30-minutowego seansu organizm spala od 900 do 2400 kcal. W ofercie mamy także POWER PLATE – kosmiczną technologię uznaną przez zawodowych sportowców i stosowaną przez gwiazdy showbiznesu: Madonnę, Stinga czy Claudię Schiffer. Trening trwa tylko 10 minut! A do tego MIKRODERMABRAZJA, PEELINGI CHEMICZNE, MASKI NA TWARZ I NA CIAŁO. Pierwsza wizyta gratis! www.audiszczecin.pl http://www.planetspa.szczecin.pl Weekend pełen gier i zabaw Codziennie rozszerzamy nasz asortyment A K gencja u.studio organizuje Szczecin GameShow – pierwszą w Szczecinie i jedyną w północno-zachodniej Polsce imprezę o charakterze gamingowym. Szczecin GameShow odbędzie się w dniach 6-7 listopada na terenie Międzynarodowych Targów Szczecińskich. Podczas imprezy prezentowany będzie najnowszy sprzęt komputerowy i konsole wideo z grami. Atrakcjami imprezy będą m.in. ogólnopolski turniej Counter-Strike, kino 5D, turniej i prezentacja sprzętu retro czy konferencje dotyczące piractwa. Na sobotę organizatorzy przygotowali koncert gwiazd: Łony & Webera. Na imprezie będzie również specjalne miejsce dla kobiet – strefa szpilek oraz plac zabaw dla dzieci – z klockami lego i robotami. Partner strategiczny imprezy, firma Vobis zapewni najnowszy sprzęt multimedialny i komputerowy. Idea rodzinnej imprezy Szczecin GameShow powstaje w odpowiedzi na potrzeby rynku elektronicznej rozrywki. Wprowadzenie na masową skalę rewolucyjnych rozwiązań w zakresie sterowania otwiera świat gamingu na nowych klientów. Dlatego SGS przybiera formę wielkiego rodzinnego pikniku, na którym bezpieczną i zdrową rozrywkę znajdą i młodsi, i starsi uczestnicy. omputronik S.A. należy do czołówki najszybciej rozwijających się firm z branży IT w Polsce. Oferta firmy jest precyzyjnie dostosowywana do potrzeb klientów a sieć sprzedaży liczy obecnie już ponad 300 salonów. Oprócz salonów własnych, partnerów franchisingowych i sklepów Komputronik Partner klientów obsługuje wielokrotnie nagradzany sklep internetowy. W naszych okolicach pod szyldem firmy Logos Daniel Kardasz działają dwa salony w Szczecinie: przy al. Piastów 65 i w centrum handlowym przy ulicy Leszczynowej 23 oraz salon w Policach, w CHU Kinga przy ulicy Wyszyńskiego 13. Profesjonalna i świetnie wyszkolona obsługa pomoże przy wyborze odpowiedniego sprzętu, a największy w Polsce asortyment towarów pozwoli na idealne dopasowanie sprzętu do oczekiwanych zastosowań. Codzienne poszerzanie asortymentu pozwala nam być na bieżąco z wszelkimi nowinkami technologicznymi. Zapraszamy do naszych salonów. www.gameshow.szczecin.pl www.komputronik.pl 8 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 w skrócie NOWA USŁUGA W DZIEDZINIE INFRASTRUKTURY BIUROWEJ Pierwszy w Polsce salon włoskiej firmy Veneta Cucine już otwarty W A TA SZCZECIN Sp. z o.o. od wielu lat pełni rolę doradcy klienta w zakresie inwestycji w infrastrukturę dokumentową. Na podstawie doświadczeń i współpracy z klientami opracowaliśmy produkt, jakim jest zapewnienie najnowszych rozwiązań technologicznych z zakresu druku cyfrowego i zarządzania dokumentami w formie usługi. Usługa „Umowa o współpracy” dotyczy wyposażenia w rozwiązania bez konieczności angażowania środków inwestycyjnych. Na podstawie analizy środowiska dokumentowego ATA SZCZECIN projektuje proste rozwiązanie i wdraża system, przynoszący realne oszczędności. Systemy proponowane przez ATA SZCZECIN, organizują dystrybucję dokumentów dostarczaną ze środowiska zewnętrznego przedsiębiorstwa, organizują ich ruch wewnątrz firmy i umożliwiają dalszą dystrybucję w dowolnej formie, a nade wszystko redukują koszty emisji dokumentów. Więcej szczegółów na stronie www.ataszczecin.com.pl lub u konsultantów ATA SZCZECIN tel. 91 421 38 00. Bezpiecznie do celu podróży! czasie letnich wakacji otwarto pierwszy w Polsce salon włoskich mebli kuchennych firmy VENETA CUCINE. Jest to lider w projektowaniu, produkcji i sprzedaży mebli kuchennych, znany na całym świecie wystawca i zdobywca wielu nagród na międzynarodowych targach wyposażenia wnętrz. VENETA CUCINE jest zawsze na czele: wprowadzając wiele inowacji, dbając o ciekawy design i rozwiązania technologiczne proponowanych mebli oraz dając przykład poprzez stosowanie sprawdzonych i solidnych rozwiązań. Oferuje swoje produkty poprzez sieć dealerów w całej Europie oraz w Azji, Afryce i obu Amerykach. W Polsce partnerem handlowym VENETA CUCINE i jej wyłącznym przedstawicielem na terenie całego kraju jest firma ITAL-POL z siedzibą w Szczecinie, przy ul. Struga 25. ITAL-POL od ponad dziesięciu lat zajmuje się sprzedażą mebli włoskich, nieustannie oferując nowinki w świecie designu. Na terenie Szczecina posiada cztery salony firmowe. Meble wypoczynkowe, sypialnie, jadalnie, garderoby, stoły i krzesła to asortyment, który oferuje od lat. Teraz również zajmuje się projektowaniem kuchni jak i apartamentów i całych domów. www.ital-pol.pl www.venetacucine.com Alior Bank ponownie na szczycie A F irma Simula-Car oferuje profesjonalne symulatory nauki jazdy. Symulator umożliwia bezstresową naukę kierowania pojazdem, w tym naukę: podejmowania decyzji podczas kierowania pojazdem, zasad pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniach, kierowania pojazdem w niekorzystnych i ekstremalnych warunkach atmosferycznych (mgła, noc, deszcz, śnieg itp.), parkowania na placu manewrowym i parkingu, reakcji w sytuacji nagłego zagrożenia, kontrolowania poślizgu w pojeździe z zamontowanymi trolejami na tylnej osi, zasad ekologicznej jazdy oraz symulacji skutków jazdy pod wpływem alkoholu. www.simula-car.eu lior Bank drugi rok z rzędu zwyciężył w trzech z czterech kategorii prestiżowego rankingu „Przyjazny Bank Newsweeka”. Został uznany za: „Najlepszy bank detaliczny”, „Najlepszy bank dla emerytów” oraz „Najlepszy bank dla osób niepełnosprawnych”. W kategorii „Najlepszy bank internetowy” Alior Bank zajął trzecie miejsce. Ponadto miesięcznik Forbes przyznał Alior Bankowi drugie miejsce w rankingu „Najlepszy bank dla firm”. – Zwyciężając ponownie w rankingu „Przyjazny Bank Newsweeka”, udowodniliśmy, że możliwe jest utrzymanie najwyższej jakości obsługi przy trzykrotnym wzroście liczby klientów. Udowodniliśmy także, że strategia oparta na obietnicy wysokiej jakości znakomicie wspiera wyniki biznesowe – powiedział Wojciech Sobieraj, prezes zarządu Alior Banku. Miesięcznik Forbes przyznał Alior Bankowi drugie miejsce w kategorii „Najlepszy bank dla firm”. Ankieterzy docenili wyjątkowy wśród kont firmowych „Rachunek zarabiający” – klient może otrzymać 50 zł premii za każdy miesiąc, w którym średnie saldo na rachunku wyniesie co najmniej 9 000 zł. Oddziały w Szczecinie: ul. Śląska 32 A, al. Wyzwolenia 32, al. Wojska Polskiego 39, ul. Rydla 52. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 9 Strona dla sztuki Rekomendowane przez Akademię Sztuki w Szczecinie Akademia Sztuki ruszyła na całego, a wraz z nią do Szczecina zjechała cała rzesza zdolnych, młodych ludzi. W każdym numerze magazynu będziemy prezentować prace artystów z zakresu sztuk wizualnych. Za pomocą plakatu, grafiki czy malarstwa odniesiemy się do głównych tematów poruszanych w magazynie. Rozpoczynamy ekologią, która jak wynika z Raportu PIG, także przedsiębiorcom leży na sercu. Justyna Machnicka Sześciokrotna stypendystka Prezydenta Miasta Szczecina. Nagrodzona przez Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego za najlepszy dyplom w zakresie projektowania graficznego. Członkini Stowarzyszenia Twórców Grafiki Użytkowej oraz Związku Polskich Artystów Plastyków. Asystentka w Pracowni Projektowania Znaku i Identyfikacji Wizualnej na Akademii Sztuki w Szczecinie. 10 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 felieton NA POCZĄTEK Z nowu wybory. Kolejne obietnice, których nikt nie zamierza, nie potrafi lub nie może spełnić. Licytacja na słowa, bilbordy, gesty. My przedsiębiorcy szczególnie uważnie nadstawiamy ucha na zapowiedzi i obietnice dotyczące gospodarki. Usłyszymy oczywiście, jak zwykle, wszystko co chcielibyśmy usłyszeć. Kiedy to piszę (miesiąc przed wyborami), padają już pierwsze zapewnienia o ułatwieniach w prowadzeniu lokalnego bizDariusz Więcaszek nesu. O tym, że my przedsiębiorcy jesteśmy solą – Prezes PIG tej ziemi, nasza aktywność decyduje o wielkości miejskich i gminnych budżetów, że urzędnicy mają służyć, bo ich pensje pochodzą przecież z płaconych przez nas podatków itp. itd. Wszystko to niby oczywiste, wręcz banalne. Mam dwie związane z tym refleksje. Po pierwsze, kandydaci najczęściej w obietnicach odnoszą się do spraw nieleżących w ich kompetencji. To władze centralne swoją radosną twórczością przez ostatnie dwadzieścia lat komplikują i utrudniają wszystko, co się da skomplikować i utrudnić w gospodarce. A tam nawet słynna komisja „Przyjazne Państwo” nie dała rady, więc w ogóle nie wiadomo, skąd oczekiwać pomocy. Po drugie, nie wiem co mają na myśli kandydaci do samorządów, mówiąc o ułatwieniach dla przedsiębiorców, bo nigdy żaden kandydat lub sztabowiec nie pojawił się np. w Północnej Izbie Gospodarczej, by zapytać, co przeszkadza w prowadzeniu biznesu i jak to rozwiązać. Zresztą odpowiedź na pytanie „co przeszkadza?” wcale nie byłaby prosta ani oczywista. A oto moja podpowiedź i przykłady, co i jak robić. Przede wszystkim słuchać. W tej kadencji w Szczecinie stała się rzecz niezwykła. Prezydent Piotr Krzystek powołał na wniosek Północnej Izby Gospodarczej kilka zespołów roboczych, w skład których weszli kompetentni urzędnicy i przedstawiciele przedsiębiorców. Zespoły mają za zadanie uproszczenie przepisów i procedur lub rozwiązanie konkretnych spraw. Bez krzyku i rozgłosu zespoły te starają się wypracować kompromisowe rozwiązania. Idzie mozolnie. Na początku w skali 1 do 10, szanse na porozumienie ocenialiśmy na minus 10. Dzisiaj, po ponad dwóch latach pracy, są pierwsze sukcesy. Ale jak mówi ojciec-pomysłodawca większości zespołów Wojciech Ciuruś – były prezes i obecny wiceprezes Komisji Budownictwa- Klaster Budowlany przy Północnej Izbie Gospodarczej, przed nami jeszcze jakieś 15 lat pracy. To dopiero oddaje skalę naszych problemów. Na razie dotknęliśmy tylko styku firm budowlanych, architektów i urbanistów z Urzędem, a gdzie reszta? Ale jest też ogromny sukces. W trójstronnym zespole Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Miejskiego i Północnej Izby Gospodarczej wypracowany został konsens w sprawie wydawałoby się beznadziejnej, tzn. stopniowej likwidacji wieczystego użytkowania. Gdy będą Państwo mieli w rękach to wydanie „Przedsiębiorcy” będzie już z pewnością podpisane przez Wojewodę Zachodniopomorskiego Marcina Zydorowicza zarządzenie zezwalające na wykup nieruchomości komercyjnych będących we władaniu Skarbu Państwa. Czy i kiedy takie zarządzenie – dotyczące gruntów miejskich podpisze Piotr Krzystek, dziś jeszcze nie wiem, ale nie wątpię, że to nastąpi. Pierwszy raz w ostatnim dwudziestoleciu przedsiębiorcy zaczynają być traktowani w Szczecinie przez Urząd jak partnerzy. Tego nie wolno zaprzepaścić, niezależnie od tego, kto wygra wybory. PS. Przez ostatnie prawie trzy lata nie udawało się zorganizować zagranicznej misji gospodarczej PIG. Od kiedy pieniądze na ten cel przeszły z Ministerstwa Gospodarki do Urzędu Marszałkowskiego, tak pogmatwano procedury, wprowadzając na dokładkę elementy uznaniowości, że dopłata do misji jest niemal nie do zdobycia. Większość uczestników ostatniej misji do Kanady zdecydowała się jechać, nie mając gwarancji dofinansowania. Wbrew opiniom pracowników urzędu nie są to wycieczki. Wycieczki są o połowę tańsze. Nie trzeba opłacać uczestnictwa w targach, spotkań z miejscowym biznesem w konsulatach i ambasadach itp. Tymczasem urzędnik pisze do właścicielki kancelarii prawniczej specjalizującej się w prawie budowlanym, że jej praca nie ma związku z budownictwem, więc dofinansowania nie będzie. A może by tak trochę życzliwości, wysłuchania naszych racji. Może świat byłby bardziej kolorowy a województwo bogatsze? Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 11 fot. A. Słomski temat z okładki Pierwsze samochody W tym roku 30-lecie swojej pracy obchodzi Jerzy Bogacki, pierwszy autoryzowany dealer Mercedesa w Szczecinie. Pan Jerzy z samochodami związany jest od dziecka. Mieszkając od małego na szczecińskiej starówce, wolny czas – zamiast na podwórku – spędzał w szczecińskim Polmozbycie. W powstałym w latach 70. przedsiębiorstwie można było nabyć praktycznie wszystkie samochody, które jeździły po drogach w tamtym czasie: Wartburgi, Trabanty, Moskwicze, Wołgi, Zastawy, Syreny, a także motocykle i motorowery. Nic więc dziwnego, że szybko zapałał chęcią zdobycia prawa jazdy. W tamtych czasach można było to zrobić już w wieku lat 16. Rodzice pana Jerzego nie byli jednak tak entuzjastycznie nastawieni do tego pomysłu, jak sam zainteresowany. Na szczęście ojciec chrzestny, wspierając marzenia chłopca, pożyczył mu 100 złotych na egzamin. Pan Jerzy zdał go za pierwszym razem. Kilka lat później miał już własny samochód – był to ford escort 1600. Młody chłopak, wielki świat W tradycji i rodzinie siła Dealer samochodowy, gabinety stomatologiczne i przedsiębiorstwo usług turystyczno-rehabilitacyjnych. Co je łączy? Dziesiątki lat istnienia na rynku. Czas zdobywania wiedzy i doświadczenia, czas sukcesów i porażek, w końcu czas przekazania pałeczki kolejnym pokoleniom. Bo oprócz tradycji, w firmach Jerzego Bogackiego, Cezarego Turostowskiego i Mieczysława Rudnickiego liczy się przede wszystkim rodzina. 12 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 W 1980 – w wieku 22 lat – otworzył pierwszą firmę, pod szyldem „Mechanika Pojazdowa Jerzy Bogacki”. Pięć lat później stał się najmłodszym w kraju autoryzowanym dealerem Mercedesa. Miał kontakt z nowoczesnością i techniką, o której inni mogli wówczas tylko pomarzyć. – W czasie przełomu ustrojowego otwierałem właśnie swój pierwszy salon samochodowy. To był moment, w którym widziałem ogromną dysproporcję pomiędzy tym, co mieliśmy w Polsce a tym, co mieli inni. Specjalistyczne narzędzia, szkolenia, w których uczestniczyłem czy książki, jakie pokazywano mi za granicą, to był zupełnie inny świat – wspomina pan Bogacki. 30 lat minęło Pan Jerzy przyznaje, że gdyby mógł cofnąć się o te 30 lat, z posiadaną dzisiaj wiedzą o motoryzacji zacząłby zupełnie inaczej. – Jednak to, co zmieniłbym w swoich decyzjach i działaniach pozostawię w tajemnicy – mówi. Nie chce dzielić się wiedzą i doświadczeniem z konkurencją, chętnie za to dzieli się nimi z dwiema córkami, które już idą w ślady ojca. Dagmara obecnie zarządza salonami Opla i Chevroleta, Daria prowadzi salon Mercedesa. Dziś firma Jerzy Bogacki należy do najlepszych dealerów aut w kraju. W roku 2009 kolejny raz uzyskała tytuł najlepszego serwisu Mercedesa. W tym samym roku salon pana Jerzego otrzymał od magazynu Auto Świat tytuł najlepszego w kraju salonu i serwisu Opla oraz trzecie miejsce pod względem jakości obsługi wśród salonów wszystkich marek w Polsce. Pod wodzą dwóch córek tego upartego i pracowitego człowieka sukcesu o kolejne 30 lat firmy pana Bogackiego nie ma się co martwić, zwłaszcza że wsparta jest na tak mocnych filarach, jak rodzina i tradycja. fot. A. Słomski temat z okładki Stomatolog i autobus – początki Gabinety Dentus, prowadzone dziś przez Cezarego Turostowskiego, to praktyka rodzinna założona przez jego ojca w 1958 roku w Szczecinie. Ojciec pana Cezarego swoją przygodę ze stomatologią rozpoczął w karetkach stomatologicznych. – Były to przerobione autobusy z gabinetami stomatologicznymi w środku. Jeżdżono nimi po wsiach, do ludzi, którzy na co dzień nie mogli pójść do dentysty i leczono ich pod domami – opowiada Cezary Turostowski. Później był siedmioletni okres pływania jako stomatolog na statku. Po zejściu na ląd ojciec pana Cezarego rozpoczął pracę dydaktyczną w Akademii Medycznej, by w końcu otworzyć wraz z żoną prywatną praktykę Dentus, którą dziś prowadzi pan Cezary. Podręczniki tylko po niemiecku – Ojciec urodził się w Niemczech. Do Polski przyjechał tuż po wojnie jako repatriant. Język niemiecki pomógł mu bardzo na studiach, gdyż w tamtych czasach nie było wielu podręczników drukowanych po polsku. Było o nie dużo łatwiej w języku niemieckim. Dzięki nim mógł poszerzać swoją wiedzę – opowiada pan Cezary. Nauka nie zakończyła się jednak na studiach. Stomatologia to jedna z najdynamiczniej rozwijających się dziedzin. Co chwilę pojawiają się nowsze technologie. Z jednej strony nowoczesność ułatwia pracę stomatologa, z drugiej wymaga od niego ciągłego kształcenia się i doszkalania. Dziś na własnej skórze odczuwa to pan Cezary, który mimo dostępnej w książkach wiedzy, regularnie uczestniczy w kursach podyplomowych. Założyciele gabinetów Dentus są już na emeryturze, jednak dzieci wciąż korzystają z wiedzy i doświadczeń, które ich rodzice zdobyli przez wszystkie lata pracy. Jest dużo łatwiej, kiedy żywe doświadczenie znajduje się w zasięgu ręki. Stare i nowe pokolenia pacjentów Jak pracuje się w firmie z tak długoletnią tradycją? – To duża odpowiedzialność i zobowiązanie. Bywają trudniejsze chwile, jednak wynagradzają je momenty, gdy w drzwiach gabinetu stają długoletni pacjenci, czasem nawet ci, których leczył jeszcze mój ojciec. Przyjemnie jest słyszeć od nich pochwały i pozdrowienia dla Seniora – mówi pan Cezary. Pacjenci równie często pozdrawiają mamę pana Cezarego. Na początku pracowała w gabinecie stomatologicznym przy Szkole Podstawowej nr 61. Młodzież, której zęby kiedyś leczyła, dziś przyprowadza własne dzieci do gabinetu Dentus, wciąż pamiętając o pani stomatolog ze szkoły. Kobiety a stomatologia Siostra pana Cezarego, choć nie mieszka w Szczecinie, nie uciekła daleko od rodzinnej branży. Jest ortodontą i jednocześnie zarządza największym w Polsce ośrodkiem stomatologicznym. Los 11-letniej córki pana Cezarego – Mai – jest już chyba przesądzony. Pan Cezary przyznaje, że chciałby, aby przejęła kiedyś klinikę, jednak nie ma zamiaru na nią naciskać, jeśli będzie miała inne plany. Na razie jest żywo zainteresowana pracą taty. Jednak, jak pan Cezary sam przyznaje, praca stomatologa jest dla kobiety ciężkim zawodem. Nie bez znaczenia jest dobra kondycja fizyczna i odporność na stres. Współczesna stomatologia to duża odpowiedzialność. W takiej jak nasza praktyce dentystycznej jest grupa pacjentów, wobec których czujemy się zobowiązani, ze względu na czas, jaki już im służymy. Kiedy przyjdą z bolącym zębem w momencie, gdy właśnie wychodziliśmy z pracy, wrócimy do gabinetu, aby im pomóc. Trzeba dyscypliny i asertywności, by w tym wszystkim znaleźć czas dla siebie i najbliższych – przyznaje pan Cezary. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 13 temat z okładki 22 lata temu żona pana Mieczysława – Helena – uruchomiła Biuro Podróży i Turystyki Wodnik w Koszalinie. Jego siedzibą stał się prywatny dom, w którym mieszkali państwo Rudniccy. Od początku działalności firma oferowała szeroki wachlarz usług. Od organizacji krajowego i zagranicznego wypoczynku – po polowania czy okolicznościowe imprezy turystyczne dla firm. W tym trudnym, lecz jednocześnie ciekawym i pełnym niespodzianek okresie panią Helenę wspierał małżonek. – Pionierska praca mojej żony zainspirowała mnie do tego stopnia, że wydzierżawiliśmy w Ustroniu Morskim ośrodek Leśna Polana. Stanowił on bazę dla organizacji usług wczasowych, sanatoryjnych, kolonijnych. Dzięki moim doświadczeniom i wiedzy z zakresu budownictwa systematycznie ulepszaliśmy istniejący obiekt, inwestując większość środków pozyskiwanych z bieżącej działalności i własne oszczędności oraz korzystając ze wsparcia kredytów bankowych – wspomina Mieczysław Rudnicki. W 1993 państwo Rudniccy kupili Ośrodek Wczasowy Wodnik, a rok później wykupili dzierżawiony ośrodek Leśna Polana. W wyniku procesu inwestycyjnego, remontów i modernizacji, z Ośrodka Wczasowego powstał Hotel Wodnik. Dziś to jeden z trzech obiektów hotelowych państwa Rudnickich. Ostatnio jeszcze poszerzyli swoją działalność o kawiarnię z restauracją Park Caffe w Koszalinie. Tu każdy ma swoje miejsce Biznes państwa Rudnickich to dzieło rodzinne od samych podstaw. Wspierający się małżonkowie powoli przekazywali swoje kompetencje i obowiązki dzieciom. Rosły one w atmosferze hotelowego zamieszania, w przeświadczeniu, że usługowy charakter działalności rodziców jest dobrodziejstwem, a nie dopustem. Rosły i uczyły się, podglądając pracę rodziców, zbierając baty w przypadku różnych potknięć i pochwały po sukcesach. Na szczęście, tych drugich było dużo więcej. W efekcie dzieci dorosły, zdobyły wykształcenie, założyły własne rodziny i wszyscy wstąpili w szeregi rodzinnego biznesu. Córka Marlena jest dziś wraz z mężem odpowiedzialna za marketing, syn Robert prowadzi biznes gastronomiczny, a synowa Grażyna odpowiada za księgowość. Rodzinny biznes to nie bajka Kolejne pokolenia Rudnickich przyczyniły się do budowania tradycji firmy Wodnik. I choć jej 14 fot. A. Słomski Hotel w domu kultywowanie to duża odpowiedzialność, daje też spokój ducha. – Inwestując, mam świadomość, że są już kontynuatorzy naszego dzieła, że to, co stworzyliśmy nie przepadnie. Takie poczucie dodaje sił i chęci do dalszego tworzenia – mówi Mieczysław Rudnicki. I przyznaje, że dwadzieścia dwa lata istnienia firmy to wystarczający szmat czasu, by bagaż doświadczeń zrzucić na barki młodszego pokolenia. Rodzinny biznes z tradycjami nie niesie ze sobą jednak samych korzyści. Są i wady, takie jak przenoszenie kłopotów i konfliktów z pracy do domu. Brak życia prywatnego i praca w stałym pogotowiu i dyspozycji na różnych stanowiskach. – Szczęśliwie, w trakcie tych przebytych lat ustabilizowaliśmy część załogi, która na dobre i złe pozostała przy nas, wykonując dobrze swoje obowiązki – podsumowuje pan Rudnicki. Karolina Wójcik Dziękujemy kompleksowi PAZIM za udostępnienie nam miejsca do wykonania sesji zdjęciowej. Prezesom firm gratulujemy odwagi we wdrapywaniu się na 11. piętro hotelu Radisson. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 Dariusz Więcaszek Prezes Północnej Izby Gospodarczej Gdyby sylwetki rodzin z tradycjami w biznesie opisać w innych województwach, wiele historii zaczynałoby się kilkadziesiąt lat wcześniej. Nasz zachodniopomorski biznes jest na tyle młody, że przeważnie dopiero drugie pokolenie włącza się do rodzinnego przedsiębiorstwa. Dopiero tworzymy historię polskiej przedsiębiorczości na Pomorzu Zachodnim. Tak zresztą jak polską historię tych ziem w ogóle. Polecam lekturę dwóch najlepszych moim zdaniem książek o tej tematyce – „Bambino” i „Ku słońcu” Ingi Iwasiów. Może odnajdą Państwo tam cząstkę siebie, nas wszystkich przybyłych tu po wojnie i tu urodzonych? RAPORT PÓŁNOCNEJ IZBY GOSPODARCZEJ Ekologia to efekt oszczędzania Kolektory słoneczne, pompy ciepła, energooszczędne świetlówki, elektrownie wiatrowe. Stosowanie nowoczesnych technologii ma w praktyce dawać oszczędności. Efektem ubocznym tych rozwiązań jest ochrona środowiska. C eny energii rosną. Przedsiębiorcy szukają oszczędności w odnawialnych źródłach energii oraz energooszczędnym oświetleniu. W największej globalnej sieci gastronomicznej wykorzystywane są urządzenia LEC, których zadaniem jest obniżenie napięcia pobieranego z sieci z 230 V na 207 V, co zredukuje też koszty. Bardzo interesującym i tak samo drogim sposobem oświetlania miejsc pracy jest oświetlenie dynamiczne. Po konfiguracji dostosowuje natężenie i kolor światła w biurze do pory dnia. Od godziny 8 rano jest błękitne, stymulujące do pracy. Zmienia kolor na cieplejszy w porze obiadowej. Po nim zwykle czujemy się śpiący, dlatego poziom oświetlenia ponownie rośnie, aby zmienić się w chłodną biel, pomagającą pracownikom przezwyciężyć tzw. dołek. Następnie staje się coraz cieplejsze. Konfiguracja opiera się na badaniach, według których nie można pracować cały czas na pełnych obrotach. Tuż przed końcem dnia pracy, zmiana światła na chłodniejsze białe zapewnia zwiększenie aktywności potrzebnej na czas powrotu do domu. Tradycyjne żarówki w ponad 90 procentach wytwarzają ciepło zamiast światła. Wprowadzone przez Unię Europejską zakazy produkcji takich źródeł światła wymusiło wykorzystywanie świetlówek kompaktowych. Pobierają one zdecydowanie mniej prądu niż żarówki, są skuteczniejsze i kilkakrotnie bardziej żywotne. Jednak wymiana wszystkich żarówek na terenie przedsiębiorstwa wymaga dużych nakładów finansowych. Średnio w gospodarstwie domo- wym wykorzystuje się około 20 źródeł światła. Żarówka kosztuje około 1,5 zł, natomiast markowa świetlówka kompaktowa 20 – 40 zł. Wymiana w przeciętnym gospodarstwie domowym kosztuje zatem ponad 400 zł, ale oszczędności wynikające z zastosowania innowacyjnych technologii mogą sięgnąć 80 procent. W biurach i przemyśle wymiana standardowych świetlówek na trójpasmowe da podobne oszczędności, a znacznie niższe rachunki za oświetlenie w sklepach zapewni wymiana źródeł światła typu Halostar na lampy metahalogenowe. Odnawialne źródła energii, oprócz tego, że dają niezależność i są tańsze w eksploatacji niż konwencjonalne, dają także zarobić. Tak zwana „zielona energia” jest droższa od tej produkowanej z węgla w sposób tradycyjny. Według polskiego prawa energetycznego wyprodukowaną energię należy najpierw sprzedać do krajowej sieci przesyłowej, a dopiero później można ją z niej kupić i wykorzystywać na własne potrzeby. Znany jest przypadek niemieckiego rolnika, który właśnie w ten sposób dorabiał do emerytury. Na własnym polu wybudował kilka elektrowni wiatrowych i co miesiąc z takich transakcji wpływa do jego portfela kilka tysięcy euro. Zmiany w sposobie produkcji energii wprowadza Elektrownia Szczecin, znajdująca się przy ulicy Gdańskiej. Buduje praktycznie od podstaw kocioł, który będzie wytwarzał energię ze spalania biomasy. Powstaną także silosy do magazynowania zrębków leśnych. Jednak nie jest to jedynie podyktowane ekologicznym podejściem do prowadzenia działalności, a wynika z potrzeby uniknięcia kar za produkowanie energii we w pełni konwencjonalny sposób. Podobne przypadki zdarzały się w szczecińskich ciepłowniach rejonowych, gdzie aby spełnić wymogi nakładane przez dyrektywy Unii Europejskiej do kotła dodawano drewno, zwiększając udział biomasy przy wytwarzaniu energii cieplnej, co obniżało wartość jednego z ważnych wskaźników. Ekologia jednak nie jest głównym celem działań nazywanych proekologicznymi. Rozwiązania takie pojawiają się dopiero jako efekt szukania oszczędności przy produkcji energii. Odnawialne źródła energii występują w regionalnej gospodarce głównie z powodu ograniczania kosztów i spełniania wymogów stawianych przez prawodawstwo Unii Europejskiej. Okazuje się, że ekologia się opłaca, jednak w gospodarce występuje jako efekt oszczędności. Przemysław Kordylas 16 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 raport PIG dr inż. Grzegorz Barzyk właściciel firmy dr Barzyk Consulting M oja firma wybudowała pierwszą prywatną, znajdującą się w polskich rękach elektrownię wiatrową w najbliższej okolicy Szczecina i Polic. Jej moc nominalna wynosi 600 kW. Wybudowana została w połowie tego roku w Leśnie Górnym pod Szczecinem, w powiecie polickim. Nie ma takiej drugiej w promieniu co najmniej 100 km. Zajmuję się energetyką wiatrową zawodowo już od 1996 roku. Postawienie własnej elektrowni jest po części odpowiedzią na kierowane do inwestorów zachęty związane z koniecznością dostosowania polskiej gospodarki do dyrektywy Unii Europejskiej, tzw. „3x20”. Z drugiej strony jest to przede wszystkim przedsięwzięcie biznesowe, zatem musi przynosić zyski. Dziś mogę powiedzieć, że opłacalne. Po kilku miesiącach pracy elektrowni mogę z dużym prawdopodobieństwem mówić o blisko 20-procentowym zwrocie zainwestowanego kapitału w skali roku. Energię produkowaną w Leśnie Górnym sprzedaję Koncernowi Enea, choć mógłbym sprzedać ją każdemu uprawnionemu podmiotowi, który posiada odpowiednie koncesje. Energia z mojego wiatraka w praktyce zasila mieszkańców okolicznych miejscowości. Miesięczna produkcja energii elektrycznej z tej elektrowni wystarcza na miesięczne zapotrzebowanie ok. 400 gospodarstw domowych. Jest to zatem już ciekawe z punktu widzenia także lokalnego bezpieczeństwa energetycznego. Stawianie małych elektrowni wiatrowych to interes krajowy (zwiększanie udziału OZE), jak i lokalny (bezpieczeństwo). Jest to biznes dla prywatnych przedsiębiorców, ale i dla zakładu energetycznego. Piotr Rakoca Aqua Team Grupa SBS P rowadzimy projekt 45-procentowych dopłat do zakupu i montażu kolektorów słonecznych dla właścicieli domów i wspólnot mieszkaniowych. Dopłaty te pochodzą z Krajowego Funduszu Ochrony Środowiska, który współpracuje z Bankiem Ochrony Środowiska oraz z niektórymi Bankami Gospodarczymi. Nie podlegają programowi domy podłączone do sieci ciepłowniczej. Do każdego metra kwadratowego powierzchni absorbera (powierzchnia kolektora wystawiona na działanie promieniowania słonecznego) przewidziana jest dopłata w wysokości 2500 zł. Projekt dopłaty sprawia, że posiadanie dodatkowego źródła energii na podgrzanie wody jest łatwiejsze dla większej ilości chętnych klientów. W okresie od kwietnia nawet do września, kiedy występuje największe nasłonecznienie, kolektory nagrzewają wodę użytkową do odpowiedniej temperatury, dzięki czemu ponosi się minimalne koszty związane z podgrzaniem wody. Ta perspektywa oszczędności przyciąga do nas klientów. Szczególnie w obliczu rosnących cen gazu, węgla, oleju opałowego itp, dbanie o środowisko pojawia się jako efekt szukania oszczędności. Monika Małachowska-Wasylko Wydział Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Szczecin Z uwagi na fakt zamknięcia wszystkich składowisk odpadów w Szczecinie, obecnie odpady przewożone są do zakładu oddalonego od miasta o ok. 100 km, co nie tylko powoduje zwiększenie kosztu odbioru odpadów od mieszkańców, ale także wpływa negatywnie na środowisko naturalne. W planowanym Zakładzie Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Szczecinie będą unieszkodliwiane zmieszane odpady komunalne w ilości ok. 150 tys. ton rocznie. Jednocześnie spalarnia produkowałaby energię cieplną oraz elektryczną. Planowana inwestycja składać się będzie z instalacji o dwóch równoległych liniach technologicznych spalania i oczyszczania spalin, jednego segmentu energetycznego wykorzystania odzyskanego ciepła oraz jednego segmentu preparowania produktów spalania i oczyszczania spalin. Z uwagi na fakt, że instalacja działać będzie nieprzerwanie odpady nie będą stale magazynowane na terenie zakładu. Docelowo lokalizację instalacji przewiduje się przy oczyszczalni ścieków na Ostrowie Grabowskim na terenie Międzyodrza – Wyspy Puckiej przy ul. Przejazd. Inwestycja przyczyni się do wzrostu gospodarczego regionu przede wszystkim poprzez poprawę bilansu energetycznego miasta – zwiększenia ilości odzyskanych surowców wtórnych, zmniejszenia zużycia paliw oraz wzrostu zatrudnienia w regionie. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 17 RAPORT PÓŁNOCNEJ IZBY GOSPODARCZEJ Leszek Wiśniewski właściciel firmy Ekoszok K ocioł na biomasę to kocioł, który wytwarza energię z odnawialnych źródeł. Paliwem może być pellet, do którego produkcji wykorzystywane są odpady drzewne, na przykład trociny, wióry, słoma zbóż. W wyniku działania pras o bardzo dużym ciśnieniu zgniatania, półprodukty te są sprasowywane i tworzą granulat. Ciepło może być wytwarzane także ze spalania wierzby energetycznej czy po prostu drewna. Występują różne rodzaje wytwarzania ciepła przy wykorzystaniu tych urządzeń. Są specjalne kotły, które w wyniku spalania wytwarzają gaz, są też takie, które bezpośrednio przekazują ciepło ze spalonego paliwa. W procesie spalania biomasy powstaje dwutlenek węgla, ale ilość ta jest zredukowana niedawnym pochłanianiem przez te rośliny CO2. Dlatego jest to rozwiązanie ekologiczne, w przeciwieństwie do spalania węgla. Pompy ciepła natomiast wykorzystują energię słoneczną lub temperaturę gruntu do wytwarzania ciepła w procesie odwrotnym niż robi to lodówka. Mało kto wie, że ciepło na tylnej ścianie lodówki to ciepło odessane z produktów, które się w niej znajdują np. z mięsa. Podobny proces zachodzi przy przekazywaniu ciepła z gruntu. Pompy ciepła posiadają różne moce, które dobierane są do wielkości powierzchni do ogrzania. Są dwa powody wybierania odnawialnych źródeł energii przez klientów. Pierwszy to ekologiczny, a drugi logiczny. Gaz jest paliwem, które coraz bardziej jest zależne od polityki. W przypadku OZE można mówić o niezależności energetycznej. 18 Robert Woźniak prezes Elektro-Bud Sp. z o.o. P rzedsiębiorstwa nie są z reguły zainteresowane wymianą oświetlenia na swoim terenie i w zajmowanych pomieszczeniach. Decyzja o wyborze energooszczędnych źródeł światła zapada głównie na etapie projektów dla nowych budynków. Według oceny przedsiębiorców koszty związane z oświetleniem nie są na tyle korzystne z punktu widzenia rachunku ekonomicznego, aby inwestować w ich wymianę. Urzędnicy Unii Europejskiej, wydając zakaz produkcji żarówek z żarnikiem mieli na myśli ochronę środowiska głównie ze względu na emisję dwutlenku węgla. Produkcja takich żarówek była tania, ale ich eksploatacja bardzo droga. Około 95 procent energii elektrycznej jest zamieniane w takich żarówkach na ciepło, a jedynie 5 procent na światło. Są one bardzo nieefektywne i często trzeba je wymieniać. Zamieniane są na świetlówki, które z postępem technologicznym stają się coraz skuteczniejsze. Biorąc pod uwagę chęć wyeliminowania rtęci ze środowiska naturalnego to świetlówki są złym rozwiązaniem, ponieważ zawierają jej niewielkie ilości. W przypadku oświetlenia zewnętrznego UE wydała dyrektywę zakazującą stosowania lamp rtęciowych, a w Polsce co trzecia lampa uliczna to właśnie lampa rtęciowa. Tak czy inaczej wycofanie ze sprzedaży tradycyjnej żarówki spowoduje konieczność zakupu w krótkim czasie wielu milionów sztuk świetlówek co jest łakomym kąskiem dla producentów. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 Szymon Kreft dyrektor ds. produkcji w Calbud Sp. z o.o. R ozwiązania ekologiczne niewątpliwie stają się modne nie tylko wśród inwestorów posiadających stosowne środki na realizację relatywnie droższych rozwiązań, ale również wśród inwestorów, którzy do tej pory nie byli w stanie pokryć zwiększonych nakładów. Wymuszone jest to pośrednio przez rosnące ceny na rynku energetycznym, nie bez znaczenia jest również fakt, iż z uwagi na wzrost rynku rozwiązań energooszczędnych oraz ekologicznych następuje relatywny spadek cen wysoko wyspecjalizowanych urządzeń wykorzystywanych przy np. odzysku ciepła. Podstawowym motorem rozwiązań proekologicznych jest oczywiście ustawodawstwo. Już dziś wiemy, jakie wymagania stawiane będą nowoczesnemu budownictwu w latach 2019 – 2021. Wymagania stawiane przez Parlament Europejski w znowelizowanej Dyrektywie EPBD (ang. the Energy Performance of Building Directive) mają zdecydowanie podnieść efektywną oszczędność nakładów energetycznych zużywanych na utrzymanie budynków. Szacuje się, iż około 40 proc. bilansu energetycznego krajów Unii Europejskiej stanowi zużycie energii w budownictwie (przemysł – ok. 30 proc., transport – 20 proc.), jest więc na czym oszczędzać. Stosowanie rozwiązań ekologicznych każdorazowo musi być poddane analizie finansowej. Przy prawidłowo dobranych parametrach mocy urządzeń i zważywszy lokalne warunki ekspozycji światła czy też warunki gruntowe, teoretycznie jedyną niedogodnością jest konieczność wykonywania przeglądów urządzeń zgodnie z instrukcją producenta nie tylko w terminie gwarancji, ale również po tym terminie. Warto decydować się na zakup urządzeń sprawdzonych producentów, tak by wymiar ekonomiczny inwestycji przy okresie zwrotu nakładów około 8-10 lat nie został zaburzony niepotrzebnymi naprawami czy też koniecznością wymiany urządzenia. raport PIG Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 19 gospodarka Szczecińskie spółki na NewConnect – czy warto być na giełdzie? A lternatywny System Obrotu NewConnect (NC) powstał 30 sierpnia 2007 r. Obecnie notowanych jest tam 165 spółek, a ich kapitalizacja rynkowa (suma iloczynów cen akcji i liczby akcji) przekroczyła 3 mld zł. NewConnect umożliwia mniejszym przedsiębiorcom obecność na publicznym rynku prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych i pozyskiwanie kapitału. To również propozycja GPW dla inwestorów akceptujących podwyższone ryzyko w zamian za potencjalnie wysoki zwrot z inwestycji. Ze względu na specyfikę emitentów, rynek NewConnect oferuje bardziej liberalne wymogi formalne i obowiązki informacyjne, a co za tym idzie – tańsze pozyskanie kapitału. Od powstania NC sześć spółek notowanych początkowo na tym rynku zostało dopuszczonych do obrotu na głównym rynku akcji GPW. Tylko w bieżącym roku na NewConnect zadebiutowało już blisko 60 firm (w tym również szczecińskie spółki Calesco i Stopklatka.pl). NewConnect jest rynkiem dedykowanym przede wszystkim dla spółek: • o dużej dynamice wzrostu, • nie starszych niż 3-4 lata lub dopiero powstających, które budują swoją historię, • o przewidywanej kapitalizacji do 20 mln zł, • poszukujących kapitału od kilkuset tysięcy do kilkunastu milionów złotych, • reprezentujących sektory innowacyjne, oparte przede wszystkim na aktywach niematerialnych (np. IT, media elektroniczne, telekomunikacja, biotechnologie, genetyka, ochrona środowiska, energia alternatywna, nowoczesne usługi), • z wizją i prawdopodobieństwem debiutu w nieodległej przyszłości na głównym rynku giełdowym. Warto podkreślić bardzo dynamiczny rozwój tego rynku. Dotyczy to zarówno liczby notowanych spółek, jak i wartości obrotów. Ilustruje to dobitnie rys. 1. Co ciekawe i ważne, od połowy 2009 roku miesięczne obroty na NC były zawsze wyższe niż 100 mln zł, a we wrześniu 2010 r. osiągnęły historyczny rekord 20 (467 mln zł). Można zaryzykować tezę, że NC będzie odgrywał coraz większą rolę jako miejsce notowań mniejszych podmiotów i jednocześnie przedsionek do głównego parkietu GPW w Warszawie. Na rynku NewConnect z powodzeniem występują spółki szczecińskie. Poniżej kilka udanych, bardzo zachęcających przykładów wykorzystania emisji prywatnych i rynku NC do realizacji ambitnych strategii rozwojowych spółek z naszego regionu. READ GENE S.A. READ-GENE Spółka Akcyjna została zawiązana 30 sierpnia 2005 roku w Szczecinie. Inicjatorem powstania READ-GENE jest prof. Jan Lubiński, będący kierownikiem Międzynarodowego Centrum Nowotworów Dziedzicznych oraz Zakładu Genetyki i Patomorfologii, funkcjonujących w ramach Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. READ-GENE S.A. jest spółką innowacyjnych technologii, której celem jest komercjalizacja metod wykrywania, prewencji oraz leczenia najbardziej rozpowszechnionych rodzajów nowotworów złośliwych. Spółka posiada wyłączne prawo do komercyjnego wykorzystania poza Polską własności intelektualnej wypracowanej i należącej do Ośrodka Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego. Produkty i usługi spółki kierowane są do klientów biznesowych i instytucjonalnych (publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, firmy farmaceutyczne, CRO, laboratoria, ośrodki badawczo-rozwojowe) oraz w części do klientów indywidualnych. Spółka zdecydowała się pozyskać kapitał w drodze emisji akcji, z promesą wprowadzenia ich do publicznego obrotu na rynku NewConnect, organizowanym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. W ramach prywatnej oferty emisyjnej, z pomocą Autoryzowanego Doradcy, READ GENE S.A. pozyskała ponad 4 mln zł i w lutym 2009 roku zadebiutowała na rynku NewConnect. Po przeszło 1,5 roku obecności spółki na rynku publicznym inwestorzy gotowi są płacić za jej walory o ponad Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 300 proc. więcej niż w ofercie pierwotnej. Celem emisji była przede wszystkim budowa ośrodka badawczo-rozwojowego z przychodnią genetyczną, umożliwiającego zwiększenie marży na oferowanych produktach i usługach oraz rozwój własnych projektów badawczo-rozwojowych. Budowa ośrodka z laboratoriami badawczodiagnostycznymi, przychodnią i kliniką (NZOZ READ-GENE) pozwoli spółce na realizację własnych lub zlecanych projektów badawczych, niezależnie od wynajmowanych dotychczas powierzchni szpitalnych. W marcu 2010 roku READ GENE S.A. została zakwalifikowana do elitarnego grona spółek wchodzących w skład indeksu NewConnect Lead, skupiającego podmioty o największych szansach na przeniesienie swoich notowań na główny rynek GPW S.A. CALESCO S.A. Calesco istnieje na rynku od 1991 roku. Obecnie głównym przedmiotem działalności Calesco S.A. jest świadczenie usług serwisowych instalacji i urządzeń grzewczych, montaż i uruchomienia kotłowni, w tym systemów kogeneracyjnych i trigeneracyjnych, wykonawstwo układów automatyki, dostawy elementów kotłowni, wykonywanie audytów energetycznych budynków i budowli, serwis i nadzór nad spalarniami odpadów (w tym niebezpiecznych). W celu podniesienia konkurencyjności na rynku serwisowym spółka Calesco S.A. w 2010 roku uzyskała koncesję na obrót paliwami ciekłymi. Dzięki temu rozszerzyła swój zakres usług o dostawy oleju opalowego do nowo uruchamianych lub remontowanych kotłowni. Spółka zdecydowała się pozyskać kapitał w drodze emisji akcji, z promesą wprowadzenia ich do publicznego obrotu na rynku NewConnect, organizowanym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. W ramach prywatnej oferty emisyjnej, z pomocą Autoryzowanego Doradcy, CALESCO S.A. pozyskała 0,6 mln zł i w sierpniu 2010 roku zadebiutowała na rynku NewConnect. W dniu debiutu inwestorzy gotowi byli płacić za walory spółki o 10 proc. gospodarka Rys. 1. Liczba notowanych spółek oraz miesięczna wartość obrotów na NewConnect Tomasz Lis Dyrektor BWSiM DM Banku BPS Obligacje spółdzielcze podbijają GPW P Źródło: Historyczne rekordy na NewConnect. http://www.newconnect.pl/?page=informacje&ph_main_content_start=show&cmn_id=4275 więcej niż wynosiła cena w ofercie pierwotnej. Celem emisyjnym Calesco S.A. była ekspansja na nowe rynki poprzez otwarcie oddziałów w kolejnych miastach w Polsce: Poznaniu, Olsztynie, Wrocławiu oraz, w dalszej kolejności, w Niemczech. Pora na kolejne spółki Kolejna szczecińska spółka, Stopklatka.pl – tworząca internetowy portal filmowy, pozyskała w ofercie blisko 800 tys. zł i weszła na NewConnect latem 2010 r. Pozyskane środki zostaną przeznaczone na rozbudowę funkcjonalności portalu Stopklatka.pl oraz wprowadzenie nowej usługi. Emisję prywatną i wejście na NC planuje następna szczecińska spółka o nazwie c2m S.A. Marcin Prochacki – członek zarządu spółki uzasadnia tę decyzję następująco: „Z uwagi na to, że c2m S.A. jest nowym podmiotem na rynku usług zarządzania, nasze oczekiwania wobec debiutu giełdowego mają dwojaki charakter. Po pierwsze chcemy wykorzystać marketingowy efekt upublicznienia akcji jako szansę na szersze zaprezentowanie naszej unikalnej oferty. Jako jedyna spółka w Polsce zajmujemy się profesjonalnie świadczeniem usług zarządzania kryzysowego w podmiotach znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej. Po drugie, zamierzamy pozyskać środki finansowe dla dalszego rozwoju spółki. Zostaną one przeznaczone na podwyższenie kapitału podstawowego w spółce zależnej. Spółka ta świadczy usługi finansowe dla podmiotów, którymi zarządza operacyjnie c2m S.A. Bardzo często podmioty znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej mają problemy z pozyskaniem kapitału obrotowego na bieżącą działalność. c2m mając kontrolę nad zarządem w spółce restrukturyzowanej może takiej pomocy finansowej udzielać”. W trakcie emisji prywatnych znajdują się obecnie dwie inne, bardzo ciekawe i, jak się wydaje, bardzo atrakcyjne dla inwestorów spółki z naszego regionu. Są to Grempco S.A. oraz Dom Lekarski S.A. Grempco jest quasi-funduszem venture capital zorientowanym na wąską specjalizację rynkową i charakteryzującym się długoterminowym horyzontem inwestycyjnym (obecne projekty są rozwijane od blisko 10 lat). Analizując Grempco, należy postrzegać ją przez pryzmat działalności operacyjnej spółek portfelowych. Grempco to spółka, która łączy w sobie cechy wysokiej innowacyjności, dużego potencjału wzrostu i jednocześnie już teraz znajduje ierwsze Banki Spółdzielcze zadebiutowały na GPW pod koniec lipca bieżącego roku. Debiut ten okazał się sukcesem dla obu stron. Już w sierpniu obrót obligacjami spółdzielczymi stanowił ponad 12% liczby transakcji i prawie 44% wartości obrotów sesyjnych rynku długu GPW. Jest to znaczący sukces zważywszy, że wartość emisji to niespełna 1% rynku i niewiele ponad 7% ilości serii notowanych obligacji. Dobrym komentarzem do obecności Banków Spółdzielczych na GPW są słowa Jerzego Różyńskiego Prezesa Zarządu Krajowego Związku Banków Spółdzielczych, który przy okazji kolejnego debiutu powiedział, że:„… Przykład kolejnych banków spółdzielczych wchodzących na GPW potwierdza słowa Premiera Pawlaka, że łączymy tradycję z nowoczesnością. Możliwość ściągnięcia kapitału z rynku, daje nam prestiż, wiarygodność i impuls do dalszego dynamicznego rozwoju.” Z kolei Mirosław Potulski Prezes Zarządu Banku BPS S.A. stwierdza: „…Jestem ogromnie szczęśliwy, że następne banki wprowadzają swoje obligacje na Rynek Catalyst. Jest to wspaniała promocja nie tylko banków, które debiutują ale przede wszystkim jest to znakomita promocja całego sektora bankowości spółdzielczej …” Kolejne debiuty już niebawem, prawdopodobnie jeszcze w tym roku. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 21 gospodarka Robert Kiedrowski Niezależny doradca finansowy Chcąc ponadprzeciętnych zysków, trzeba liczyć się z ryzykiem B ardzo cieszy zwiększona aktywność szczecińskich firm na rynku New Connect. Od czasu upadku Espebepe Szczecin był przez wiele lat jednym z nielicznych, jeśli nie jedynym dużym miastem, w którym nie ma siedziby spółka giełdowa. Dziś mamy kilka spółek notowanych na New Connect i Megaron, czyli w drodze na Giełdę Papierów Wartościowych. To dobrze, że na dynamicznym rozwoju rynku New Connect zyskują szczecińskie firmy. Dobrze to świadczy o menedżerach tych firm i daje nadzieję na szybszy rozwój i wzrost zatrudnienia, a zatem należy im przyklasnąć i trzymać kciuki za udane debiuty. Dobry przykład zachęci zapewne kolejne firmy do takiej formy finansowania rozwoju. Patrząc na debiuty z punktu widzenia inwestorów finansowych, należy zwrócić uwagę na nieprzewidywalność rynku New Connect. Inwestorzy kupujący akcje w ofertach „pre-IPO” i Private Placement mogą uzyskać na debiucie zyski ponad 200 proc. (Oponix) lub stracić kilkadziesiąt procent (Atlantis, Infinity). Zmienność notowań jest również dużo wyższa niż na głównym parkiecie. Wynika to między innymi z niskiej płynności. Wadą jest też brak możliwości ustawiania zleceń typu stop-loss, co wymaga od posiadaczy systematycznego śledzenia notowań lub korzystania z dodatkowych narzędzi alterujących, np. Turboinvest.pl. Ale chcąc osiągać ponadprzeciętne zyski, trzeba liczyć się z ryzykiem. Zapewne wielu szczecińskich przedsiębiorców byłoby zainteresowanych podjęciem takiego ryzyka i skorzystaniem z możliwości zakupu akcji szczecińskich debiutantów. Ciekawym pomysłem byłoby skojarzenie debiutantów z potencjalnymi inwestorami zrzeszonymi w Izbie. (Tutaj głęboki ukłon w stronę zarządu Izby). 22 się w gronie najważniejszych graczy na swoim rynku w Polsce. Spółki z portfela Grempco generują łączne przychody na poziomie około 20 mln zł rocznie i po zakończeniu programów inwestycyjnych w 2009 roku dysponują bardzo nowoczesną infrastrukturą techniczną. Grempco jest podmiotem dojrzałym organizacyjnie oraz rynkowo i ma bardzo dobre perspektywy rozwoju. Spółki portfelowe tworzące wartość Grempco są w tej chwili bardzo atrakcyjne dla inwestorów. Zakończyły programy inwestycyjne o łącznej wartości blisko 30 mln zł, co znacznie zwiększyło ich potencjał techniczny – nie tylko w kontekście maksymalnych zdolności wytwórczych, ale także brzegowych parametrów wyrobów i usług oraz elastyczności procesu produkcji, zapewniając istotne przewagi konkurencyjne. Inwestycje te zbiegły się w czasie z głębokim dołkiem na rynku, na którym działa największa spółka z portfela Grempco – CIAT. Korelacja wspomnianych powyżej faktów z poprawiającą się koniunkturą w budownictwie (co potwierdzają wskaźniki GUS, a także nastroje wśród menedżerów z branży) oraz ugruntowaną pozycją spółek na rynku polskim daje duże prawdopodobieństwo dynamicznego wzrostu wartości Grempco w relatywnie krótkim czasie. Dokapitalizowanie Grempco w wyniku oferty prywatnej powinno dać dodatkowy bodziec do działań związanych z rozszerzaniem i dywersyfikacją rynków zbytu (eksport), co także powinno korzystnie wpłynąć na wartość spółki. Oczywiście rynek jest trudny do przewidzenia, co w traumatyczny sposób pokazał gwałtowny kryzys zapoczątkowany 2 lata temu, i należy z pokorą podchodzić do prognozowania jego zachowań w przyszłości. Pewne jest jednak to, że bez względu na koniunkturę Grempco ma silne fundamenty techniczne i organizacyjne, opiera swoją strategię na wysokich technologiach i wartościach intelektualnych i bez wątpienia zasługuje na miano spółki innowacyjnej, która modelowo wpisuje się w profil emitenta NewConnect. Więcej informacji zarówno na temat Grempco, jak i Domu Lekarskiego można uzyskać u Autoryzowanego Doradcy tych spółek (www.zarzecki.pl). Tam też dostępne są szczegóły związane z prowadzonymi obecnie prywatnymi emisjami akcji, które zostaną następnie wprowadzone na NewConnect. Promesa wprowadzenia akcji do publicznego obrotu pomaga realizować spółkom ich potrzeby kapitałowe. Obecność spółki na publicznym rynku to niewątpliwy prestiż, ale Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 również bardzo dobra okazja do zaprezentowania się potencjalnym inwestorom i klientom. Sumienne wywiązywanie się z założonych planów i realizacja prognoz finansowych podnoszą wiarygodność spółki i pomagają w przeprowadzeniu kolejnych emisji. Zaprezentowane wyżej szczecińskie spółki, które pozyskały lub aktualnie pozyskują kapitał w ramach prywatnych emisji są znakomitym przykładem skutecznego sposobu zwiększania kapitału i wprowadzenia firm na rynek publiczny. Wyrażam nadzieję, że będzie to silną zachętą i wzorem do naśladowania dla innych podmiotów z naszego regionu, w którym nie brakuje młodych, dynamicznych firm poszukujących najlepszej drogi rozwoju. Dla wielu z nich emisja prywatna i wejście na NewConnect może być interesującą, stosunkowo prostą i skuteczną metodą realizacji wybranej strategii rozwoju. Z drugiej strony, możliwość nabycia akcji takich spółek przez inwestorów gotowych do ponoszenia podwyższonego ryzyka, stanowi atrakcyjną alternatywę lub dopełnienie oferty dostępnych kategorii inwestycji. Statystyki z rynków rozwiniętych, a także dotychczasowa historia NewConnect wskazują, że systematyczne inwestowanie w akcje małych firm zapewnia w długim okresie zdecydowanie wyższą średnią stopę zwrotu z inwestycji niż inwestowanie w akcje dużych firm. Stopy zwrotu z inwestycji w małe spółki w długim okresie biją na głowę w zasadzie wszystkie inne kategorie inwestycji, takie jak lokaty bankowe, obligacje rządowe i komunalne, waluty, metale, nieruchomości, fundusze inwestycyjne, akcje dużych spółek. Jest to mocny argument za poważnym zainteresowaniem się indywidualnych inwestorów oferowanymi emisjami prywatnymi. dr hab. prof. US Dariusz Zarzecki Doradztwo Ekonomiczne Dariusz Zarzecki ul. 5-go Lipca 15, 70-373 Szczecin www.zarzecki.pl [email protected] fax.: +48 (0) 91 485 93 88 phone: +48 (0) 91 485 93 85 reklama reklama Przedsiębiorco! Skorzystaj z ostatniej szansy na pełne odliczenie VAT przy zakupie samochodu z kratką na potrzeby prowadzonej działalności. Tylko do końca roku przedsiębiorcy mogą liczyć na 22-proc. ulgę przy zakupie samochodu dla swojej firmy. Już od nowego roku wchodzi ustawa ograniczająca nam tę możliwość. Co nas czeka? Zgodnie z przygotowanym przez Ministerstwo Finansów projektem założeń do nowelizacji ustawy o VAT i transporcie drogowym, zamiast 100 proc. VAT zawartego w cenie auta z tzw. kratką, firmy będą mogły odzyskać tylko 60 proc., ale nie więcej niż 6 tys. zł (podobnie jak w przypadku samochodów osobowych). Ograniczenia będą obowiązywać przy zakupie, leasingu lub dzierżawie samochodu o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg i masie całkowitej do 3,5 tony. Oznacza to, że przedsiębiorcy, którzy chcą przy nabyciu samochodu odliczyć pełny VAT, powinni pospieszyć się z tą decyzją (dotyczy to także umów leasingu i dzierżawy aut z kratką). Jeśli umowa zostanie zawarta przed wejściem w życie nowelizacji, to po 1 stycznia 2011 r. firmy nadal będą mogły w pełni odliczać VAT zawarty w ratach leasingowych. Należy jednak pamiętać o istotnym warunku: umowę leasingu, dzierżawy lub inną o podobnym charakterze trzeba zarejestrować we właściwym urzędzie skarbowym najpóźniej do 30 stycznia 2011 r. Przedsiębiorca, który o tym zapomni, odliczy już tylko 60 proc. VAT, przy czym nie więcej niż 6 tys. zł. Jak sfinansować zakup samochodu? Banki oraz towarzystwa leasingowe, widząc szansę zarobku, prześcigają się w rozmaitych promocjach produktów finansujących zakup samochodu dla firmy. Najpopularniejszą formą jest leasing operacyjny, którego cała rata stanowi koszt uzyskania przychodu (w przypadku kredytu jest to jedynie część odsetkowa). Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż wymagania wobec leasingobiorcy są znacznie bardziej łagodne niż w odniesieniu do kredytobiorcy. Bankowcy nie dają za wygraną i ich obecne oferty kredytów samochodowych są wyjątkowo atrakcyjne. Jako klienci jesteśmy kuszeni znacznie obniżonym oprocentowaniem, uproszczoną procedurą uzyskania kredytu, a nawet 10-letnim okresem kredytowania lub po prostu błyskawiczną decyzją kredytową. Wojna o klienta trwa więc w najlepsze. Jakiego wyboru dokonać? Jedno jest pewne: decyzję należy podjąć przy udziale zaufanego doradcy finansowego. Wygrać można nie tylko odzyskanie pełnego VAT, ale również oszczędności w kosztach finansowania zewnętrznego, a także korzyści podatkowe związane z odprowadzaniem podwójnych zaliczek w listopadzie. Zadzwoń i dowiedz się więcej tel: 091 425 28 52. Michał Hamera Dyrektor Hossa Finance Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 23 gospodarka Powietrze sposobem na biznes Na lądzie mamy gąszcz przedsiębiorstw, które walczą o zainteresowanie klientów. Żeby zdobyć rynek trzeba mieć albo niesamowity pomysł, albo poszukać luki nieco wyżej, np. w powietrzu. Można też skorzystać z pomocy... kur. W ielokrotnie w dzieciństwie zadawaliśmy sobie pytanie, co będziemy robić w przyszłości. Część już wtedy postanowiła, że będzie np. kierowcą, lekarzem czy budowlańcem. Prawda jest jednak taka, że z każdym, kolejnym rokiem postęp technologiczny jest coraz większy. Ludzie nie poprzestają, jak kiedyś, na ukończeniu technikum czy jednego kierunku studiów. Walczą o jak najlepsze wykształcenie, bo doskonale zdają sobie sprawę z tego, że konkurencja jest ogromna. Nie łatwo dostać pracę czy podbić rynek, zakładając swoje przedsiębiorstwo. Jest on tak nasycony różnego rodzaju firmami, że liczy się już nie kapitał, ale przede wszystkim pomysł. Musi być oryginalny, nieskomplikowany oraz dotyczyć dużej grupy potencjalnych klientów. Najlepiej, by nie wymagał też sporego wkładu finan- 24 sowego. Może warto pomyśleć o czymś związanym z powietrzem? Hindusi zaczęli temat Bez wątpienia o zastosowaniu powietrza w samochodach wciąż marzą kierowcy. Paliwo osiąga astronomiczne ceny, a jeździć niestety trzeba. W 2008 roku za sprawą Hindusów pojawiło się światełko w tunelu. Firma Tata Motors poinformowała, że wykupiła od francuskiej firmy MDI, należącej do inżyniera Guya Negre, konstruującego w przeszłości silniki do samochodów Formuły 1, prawo do produkcji pojazdu napędzanego powietrzem. Zamontowany w nim zbiornik mieści 90 metrów sześciennych powietrza pod ciśnieniem 300 barów. Po- Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 wietrze trafia do silnika tłokowego, który wprawiany jest w ruch. Silnik jest całkowicie ekologiczny i nie produkuje spalin. Samochód miał w 2009 roku trafić do Niemiec. Niestety, skończyło się na planach. Ale przenieśmy się na swoje podwórko, do Szczecina. Tutejsze firmy również usiłują zdobyć „powietrzny” rynek. Jedną z nich jest Sky Promotion, oferująca swobodne przeloty balonem. – Bilet dla jednej lub dwóch osób, który można wykorzystać przez pół roku, kosztuje 1400 złotych – opowiada Sławomir Urbańczyk, współwłaściciel firmy. – Trzy lub czteroosobowa grupa zapłacić musi 1500 złotych za skorzystanie z lotu w środku tygodnia. W weekend kosztuje to o 200 złotych więcej. Mimo to temat cieszy się naprawdę sporym powodzeniem. Działamy na rynku zaledwie od pięciu miesięcy i już odbyliśmy kilka fajnych lotów. Między innymi skorzystała z naszych usług pewna para. Chłopak w powietrzu poprosił dziewczynę o rękę. Na swoim koncie firma Sky Promotion ma takie imprezy jak Rajd Baję, 10-lecie pola golfowego w Binowie, szczeciński Festiwal Fajerwerków i Dni Morza. – Wciąż budujemy naszą markę. Dopiero niedługo rozpoczniemy kampanię promocyjną – zaznacza Urbańczyk. Właściciele przekonują, że proponowany przez nich balon jest w stu procentach bezpieczny. Został sprowadzony od jednego z angielskich producentów, którego podobny sprzęt okrążył kulę ziemską. Ma 18 metrów średnicy, 25 metrów wysokości oraz 2500 centymetrów sześciennych objętości. gospodarka – Ten balon to naprawdę sprzęt z górnej półki – mówi właściciel firmy. – Do tej pory odbyliśmy siedem lotów i obsłużyliśmy wiele imprez. Nie było żadnych problemów. Oczywiście, że obawiamy się konkurencji, ale na razie taka nie istnieje. Sławomir Bieńkowski Rewia Mody Kur Nasz sposób na biznes Zabawki dla każdego W powietrzu sposób na zarobek znalazła też firma Fantastyczny Świat. Produkuje napełniane powietrzem zabawki dla dzieci oraz przestrzenne reklamy. Niemal wszystkie takie produkty, które na co dzień możemy obserwować na festynach i innych imprezach masowych, są ich dziełem. – Jesteśmy największym producentem w województwie zachodniopomorskim i mamy niepowtarzalne wzory – mówi Marek Pająk. – Przyjmujemy też specjalne zamówienia. Przy każdym staramy się zmieniać szczegóły wykonania. Tak, by tworzone przez nas rzeczy nie były powielane i różniły się od pozostałych. Najtańszy produkt, dmuchany zamek do skakania czy balon reklamowy o średnicy 2,5 metra kosztuje około trzech tysięcy złotych. Za najdroższe, największe urządzenia zapłacimy nawet 50 tysięcy. Sztandarowym produktem tej firmy jest jednak statek o wysokości 15 i długości 20 metrów. – Prawda jest taka, że żadnego z tych dużych urządzeń w tym roku jeszcze nie sprzedaliśmy. Firmy zdecydowanie bardziej wolą je od nas wypożyczać – mówi Pająk. – Ich żywotność to minimum pięć lat. Gwarancji udzielamy na dwa. To, ile wytrzyma, zależy od stopnia użycia. Normalną rzeczą jest, że jeśli ludzie będą korzystali z niego często, zniszczy się szybciej. Ale trzeba podkreślić, że łatwa to też naprawić. Urządzenia wykonane są z materiałów, z których produkuje się plandeki o zwiększonej wytrzymałości. Zagrożeniem dla przedsiębiorstw zajmujących się wytwarzaniem takich zabawek są chińscy producenci. Oferują zdecydowanie niższe ceny. Co ważne, nie zawsze idzie to w parze z jakością produktu. – Teoretycznie opłaca się sprowadzać z Azji te zabawki, ale uprzedzam, że są to jednorazówki. Po kilku dniach pękają i trzeba je rege- nerować – mówi Marek Pająk. – Naprawiamy je, ale warto wiedzieć, na jakie koszty i nerwy się narażamy. Załatamy ją w jednym miejscu, w drugim pokaże się dziura czy przetarcie. I znowu trzeba reperować. I tak w kółko. Zapach to podstawa Swój sposób na biznes znalazła też firma Szósty Zmysł. Dla niej głównym źródłem dochodu również ma być powietrze. Tym razem, nieczyste. – Sprzedajemy urządzenia służące do zmiany powietrza w różnych pomieszczeniach – mówi Sławomir Terelak. – Przykładowo piekarnie zamawiają zapachy pieczywa, sklepy obuwnicze ładne zapachy nowego obuwia. Dla firmy informatycznej proponujemy odświeżenie umysłów poprzez zastosowanie mięty czy cytryny. Próbujemy dotrzeć też do szczecińskich klubów, lecz na razie bezskutecznie. Urządzenia rozpylające zapach sprowadzane są na ogół z Australii czy Hiszpanii. W większości podłączane są do prądu, później do klimatyzacji czy wentylacji. Działają na zasadzie dyfuzji. Zapachy wprowadzane są w postaci płynnej. Ich ceny nie są przerażające. – Dla najmniejszych pomieszczeń, np. gabinetów dentystycznych, kosztują około 200 złotych – mówi Terelak. – Zapachu starczy na miesiąc, później trzeba go uzupełnić. Dla hoteli sprzęt jest droższy, kosztuje nawet trzy tysiące. Andrzej Kus Rewia Mody Kur jest marką, pod którą kryje się organizowanie oryginalnych przedsięwzięć i imprez o charakterze integracyjno-edukacyjno-biznesowym. – Ideą przewodnią jest wykazanie, że te trzy elementy mogą mieć charakter komplementarny i bezkolizyjny – mówi Sławomir Bieńkowski. – Próbujemy pokazać, że można zjednoczyć współpracowników, poszerzyć ich kompetencje oraz wypromować dany produkt. Pierwsza impreza tego typu odbyła się 5 września 2010 r. w Parku im. Sowińskiego na warszawskiej Woli. – Mimo debiutu osiągnęliśmy od razu wysoką rangę – wystąpiliśmy publicznie w ramach uroczystych obchodów 30-lecia NSZZ „Solidarność”, uzyskując wysoką ocenę i otrzymując medal 30-lecia – cieszy się pan Sławek. – Trzymając się atmosfery pikniku spełniliśmy zasadę komplementarności: były imprezy integracyjne dla dzieci i dorosłych, a także element edukacyjny – szkolenia. Był też aspekt biznesowy – spotkania przedstawicieli uczestniczących firm z gośćmi. Przewodnikiem firmy jest KURA, rozumiana jako Klub Ustawicznego Rozwoju Aktywności. W jego ramach organizowane są imprezy integracyjne w najbardziej atrakcyjnych miejscach, odpowiednich do charakteru imprezy, np. zamek, pałac lub obiekt rekreacyjny albo rozrywkowy. – Z tytułu naszej marki wynika oferta prezentacji kur ozdobnych, które pełnią u nas rolę szczególną. Wykorzystując aspekt alegoryczny, posługujemy się motywem kury jako ptaka, który reprezentuje wiele ludzkich cech. Stanowi to bazę do szkolenia o szczególnym charakterze – prezentujemy naszym słuchaczom wiele predyspozycji, które potencjalnie ma każdy człowiek, ale bardzo rzadko są one dostrzegane, a jeszcze rzadziej – wykorzystywane praktycznie. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 25 26 li w Ko r czy p o yś r cig szc zu rów ac ja gospodarka Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 gospodarka Pracując w korporacji, zazwyczaj spotykamy się z zupełnie innym systemem niż w zwykłej firmie. Korporacja rządzi się swoimi prawami. Na początku zachęca do działania, z czasem jednak zaczyna być uciążliwa, aż wreszcie staje się męcząca. O soby, które pracowały w korporacjach zazwyczaj nie wspominają tego czasu w samych superlatywach. Oczywiście podkreślają, że działanie w takiej organizacji ma swoje plusy, jednak wyliczają znacznie więcej cech negatywnych. – Wszystko zależy od rodzaju organizacji. Mam wrażenie, że niemal w każdej, po pewnym czasie, pracownicy dostrzegą więcej minusów niż plusów – mówi pracownik z kilkudziesięcioletnim doświadczeniem, do niedawna pracujący w jednym z największych szczecińskich koncernów. – Przez wszystkie te lata zauważalne były dla mnie oczywiście także pozytywy. Jednym z nich jest to, że należałem do ogólnoświatowego, wielkiego zbiorowiska, dla którego bezpieczeństwo pracownika jest bardzo ważne. Nigdy nie doświadczyłem istnienia problemów natury finansowej, ubezpieczeniowej czy socjalnej. Były atrakcyjne pakiety rekreacyjne dla mojej rodziny. Przyjemnie się z tego korzystało. Minusem jest czas pracy. Na ogół mówi się, że pracujemy osiem godzin. Prawda jest jednak zupełnie inna. W korporacji jest on nieograniczony. – To jest fikcja. Nie ma czegoś takiego, że o 15 kończysz pracę, idziesz do domu i nic cię nie interesuje – mówi nasz rozmówca. – Często, bez żadnej dyskusji, trzeba pracować w weekendy. Minusem jest również to, że korporacje mają różnego rodzaju standardy. Tym złym (których jest sporo) ludzie bez żadnego sprzeciwu się podporządkowują. Nie próbują nawet rozpatrywać za i przeciw. W korporacji przełożeni usiłują maksymalnie wykorzystywać czas pracy podwładnych. Mówi się, że jak za długo pracujesz, jesteś źle zorganizowany. W rzeczywistości jest natłok obowiązków, którego nie da się wykonać w krótszym czasie. Dodatkowo mamy teraz tendencję do ograniczania zatrudnienia, co nie sprzyja mniejszej ilości obowiązków. Młodzi niszczą starszych W korporacjach zazwyczaj występuje duża rotacja ludzi. Wynika to z tego, że pracownicy nie wytrzymują natłoku obowiązków. Nasz roz- mówca przyznaje, że przychodząc w to miejsce zaraz po studiach, stawiają przed sobą kilka podstawowych celów. – Chcą koniecznie mieć w CV jakiś wartościowy wpis, którym w przyszłości będą mogli się pochwalić. Traktują też korporację jako miejsce, gdzie mogą zdobyć doświadczenie – opowiada. – Przez kilka lat pracują w sposób nieograniczony, wykorzystują do tego każdą wolną chwilę. Później już nie chcą tej korporacyjnej rzeczywistości. Z własnego doświadczenia wiem, że wyścig szczurów dotyczy tylko właśnie takiej grupy ludzi. Nie mają żadnych skrupułów, by sprzedawać innych. Mają przed sobą 30-40 lat pracy i co im zależy zniszczyć jedną czy dwie osoby. Najgorsze jest to, że człowiek starszy, z dużym doświadczeniem, wpada w to młode stado i jest zgniatany. W przeszłości musiałem walczyć z podobnym zachowaniem współpracowników. Z rozmowy dowiadujemy się, że korporacja sama w sobie nie jest niczym złym. To nie ona niszczy człowieka. Sami sobie robią to ludzie, którzy nie mają żadnych hamulców. Budują niezdrową atmosferę, która mści się później na każdym z nich. Prawdą jest, że zazwyczaj rzeczywiście inwestują w zatrudnionych ludzi. Stać je na przeprowadzanie różnorodnych szkoleń zewnętrznych i wewnętrznych. Dlatego chętnie decydują się na przyjęcie osób z małym doświadczeniem, zaraz po studiach. Dzięki koncernowi mają lepszy dostęp do innych Katarzyna Antoń z Pazimu jest nieco odmiennego zdania niż poprzednik. W swojej pracy zauważa znacznie więcej pozytywnych aspektów takiej codzienności. – Jak to u nas wygląda, patrząc pod względem najmu powierzchni biurowych? – mówi. – Mamy 60 kontrahentów. Znamy się ze zdecydowaną większością z nich. Mamy dzięki temu znacznie więcej możliwości dotarcia do rynku, nie tylko lokalnego. To najważniejszy pozytyw. Praca w dużej rynkowej korporacji daje większe możliwości kontaktu z instytucjami publicznymi czy kulturalnymi. Mniejsze firmy muszą się namęczyć, aby to osiągnąć. Pani Kasia wspomina pracę w jednej z poprzednich podobnych organizacji. O tym już nie mówi z takim zadowoleniem i pewnością w głosie. – Kładziono tam bardzo duży nacisk na realizację planów – opowiada. – Chwilami oczekiwano naprawdę czegoś niewykonalnego. Skończyło się tak, jak się skończyło. Do plusów trzeba jednak rzeczywiście zaliczyć pakiety socjalne, które są znacznie przyjemniejsze. Minusem natomiast jest to, że bardzo łatwo o cięcie wynagrodzenia. O podwyżki już o wiele trudniej. Nie można stać się „hamulcowym” Adam Dąbrowski, szef działu promocji z firmy Unizeto Technologies S.A. ma rozwiązanie na wszystkie problemy. Według niego trzeba dobrze wpasować się w funkcjonujący mechanizm – co nie zawsze jest łatwe. Trzeba dostrzegać cel nadrzędny, by nie stać się „hamulcowym”. – Praca w korporacji różni się rzeczywiście od pracy w małej firmie – mówi. – Tutaj kompetencje są bardziej zawężone, a do współpracy są delegowane osoby lub zespoły merytoryczne – to w dużej mierze ułatwia, choć często też wydłuża pracę. Minusem jest mnogość procedur i formalności. Podejrzewam, że w mniejszych firmach wszystko jest prościej sformalizowane, a przez to „wygodniejsze”, bo każdy działa jak mu pasuje. Z drugiej jednak strony uporządkowanie wpływa na możliwość kontroli przebiegu i jakości realizowanych procesów, a to gwarantuje uzyskanie oczekiwanego efektu. Podsumowując: praca w korporacji może budzić zadowolenie, ale również niechęć pracowników do podejmowania w przyszłości zajęcia w podobnych organizacjach. Często jest bodźcem dla młodych osób do otworzenia własnej działalności. Jest to rozwiązanie dla ludzi mocnych psychicznie, nieulegających zbyt łatwo emocjom. Można ją traktować jako genialny start w dorosłe życie. Czy jednak chcemy, by tak wyglądała nasza przyszłość? Andrzej Kus Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 27 zachodniopomorskie Porty są barometrem gospodarki Porty są barometrem gospodarki – Przeważnie jest tak, że rozwój gospodarczy po pewnym czasie znajduje odzwierciedlenie we wzroście obrotów portowych – mówi Jarosław Siergiej, prezes Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. Cieszy więc fakt, że przeładunki w roku bieżącym znacząco wzrosły w stosunku do roku poprzedniego. W porcie nie można jednak skupiać się wyłącz28 nie na teraźniejszości – inwestycje są tutaj planowane kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat naprzód. Porty w Szczecinie i Świnoujściu tworzą jeden z największych i najbardziej uniwersalnych kompleksów portowych na Bałtyku. Znajdują się na skrzyżowaniu najważniejszych szlaków transportowych, łączących Skandynawię ze środkową i południową częścią Europy oraz na najkrótszym szlaku morskim łączącym Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 Rosję i państwa wschodniego wybrzeża Bałtyku z Europą Zachodnią. Porty dysponują rozbudowanym systemem połączeń drogowych, kolejowych i rzecznych. Porty w Szczecinie i Świnoujściu są jedynymi obok Lubeki portami bałtyckimi włączonymi w europejski system śródlądowych dróg wodnych. Czym jeszcze mogą pochwalić się nasze porty? Na przykład największym w Polsce terminalem do przeładunku suchych ładunków zachodniopomorskie masowych – węgla, rudy i ładunków chemicznych. Mamy też jeden z najnowocześniejszych terminali promowych na Bałtyku. Ma on pięć stanowisk do obsługi promów samochodowych i samochodowo-kolejowych. – Ponadto jesteśmy największym w Polsce ośrodkiem przeładunku bloków granitowych – mówi Wojciech Sobecki, rzecznik ZMPSiŚ S.A. – Ustawa o portach i przystaniach morskich wprowadziła wyraźny rozdział sfery zarządzania, którą zajmują się zarządy portów od działalności operatorskiej, która wykonywana jest przez spółki portowe – mówi Jarosław Siergiej prezes Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. Na terenie portów w Szczecinie i Świnoujściu funkcjonują wyłącznie prywatne spółki eksploatacyjne (głównie z udziałem kapitału zagranicznego), świadczące różnego rodzaju usługi związane z obsługą towarów. W roku 2009 w naszych portach przeładowano 16 497 tys. ton ładunków, a obroty kontenerowe osiągnęły poziom 52 590 TEU. Obserwując tegoroczne obroty portów, można stwierdzić, że w bieżącym roku przeładunki w Szczecinie i Świnoujściu osiągną poziom około 19 mln ton. Świadczy to z pewnością o wyraźnym ożywieniu w światowej gospodarce, ale także o zainteresowaniu tymi portami – zarówno klientów, jak i inwestorów. – Bieżący rok pod względem przeładunków będzie dla nas udany, wracamy do poziomu obrotów, jaki mieliśmy przed kryzysem gospodarczym – mówi Jarosław Siergiej. ZMPSiŚ S.A. jest jednym z największych inwestorów w województwie zachodniopomorskim. W ciągu najbliższych 4-5 lat nakłady inwestycyjne w portach osiągną poziom około 694 mln zł. Choć sytuacja w portach w Szczecinie i Świnoujściu jest dobra, to ZMPSiŚ nie przestaje myśleć o rozwoju. – Musimy myśleć przyszłościowo o tym, co będzie za 5, 15 czy 20 lat – wyjaśnia prezes Zarządu Portów. – Inwestycje są kapitałochłonne, ale ich efekty pozostają w porcie na wiele pokoleń. Musimy także śledzić to, co dzieje się we flocie światowej. Obecnie trend w żegludze światowej jest taki, że chcąc zmniejszyć koszty transportu armatorzy zamawiają coraz większe statki. Porty muszą więc przygotować się do ich przyjęcia. ZMPSiŚ zabiega w związku z tym o pogłębienie toru wodnego Szczecin-Świnoujście do 12,5 m. Teraz głębokość toru to 10,5 m, co oznacza, że port w Szczecinie może przyjmować statki o zanurzeniu 9,15 m. Zarząd Portów zabiega także o zagłębienie Gazociągu Północnego w okolicy portu w Świnoujściu. – Żadna inwestycja nie może blokować rozwoju innych podmiotów – mówi prezes Siergiej. – Takie stanowisko jest zgodne z prawem europejskim i praktyką gospodarczą na świecie. Bez wątpienia najważniejszą inwestycją jest budowa portu zewnętrznego w Świnoujściu, którego integralną częścią będzie stanowisko statkowe LNG. W przyszłości w porcie zewnętrznym zaplanowana jest budowa kolejnych nabrzeży dostosowanych do potrzeb klientów portu. Już dziś budowa portu zewnętrznego porównywana jest do takich zadań inwestycyjnych, jak powstanie portu w Gdyni czy budowa Portu Północnego w Gdańsku. Bardzo potrzebną inwestycją jest modernizacja infrastruktury drogowej i kolejowej w obu portach. Po jej zakończeniu ruch samochodowy i kolejowy na terenach portowych będzie sprawniejszy i bardziej bezpieczny. Wkrótce rozpocznie się także budowa nowego stanowiska promowego na terminalu w Świnoujściu, przystosowanego do obsługi promów o długości przekraczającej 200 m. Jest to odpowiedź na zapotrzebowanie armatorów, którzy wprowadzają do eksploatacji coraz większe promy. Port, jeśli chce być konkurencyjny, musi być na to przygotowany. Dla przyszłości portu ważną inwestycją jest budowa terminalu do przeładunku ładunków płynnych na półwyspie Katowickim w porcie w Szczecinie. Inwestorem jest spółka Metrach, należąca do grupy KGHM. Ze szczecińskiego portu kwas siarkowy będzie płynął statkami do odbiorców w obu Amerykach. Przed decyzją o lokalizacji terminalu Metraco rozważało różne porty. Dlaczego wybrali Szczecin? – Uznali naszą ofertę za najkorzystniejszą – wyjaśnia Jarosław Siergiej. – Ważne przy negocjacjach jest podejście do inwestora. U nas może on liczyć na profesjonalną i kompleksową obsługę. Mamy kadrę specjalistów, którzy znają port i jego specyfikę. Jesteśmy do dyspozycji inwestora na każdym etapie inwestycji. Tę fachowość inwestorzy zauważają od razu. – W tym roku obchodzimy piękny jubileusz 60-lecia polskiej administracji w portach w Szczecinie i Świnoujściu. Z dumą spoglądamy w przeszłość, mając świadomość, jak wiele udało nam się zrobić, ale jednocześnie zdajemy sobie sprawę z tego, ile wyzwań stoi przed nami teraz i w przyszłości – podsumowuje prezes Jarosław Siergiej. Mateusz Burdziński Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 29 reklama Traktujmy pacjenta jak klienta W województwie zachodniopomorskim po upadku dużych zakładów pracy, to właśnie publiczne jednostki służby zdrowia stały się jednymi z największych pracodawców w regionie. Aby sprostać wymaganiom, stawianym przez coraz szybciej rozwijającą się prywatną konkurencję, placówki te powinny dążyć do sytuacji aby zatrudniony w nich personel dysponował jak najwyższymi umiejętnościami zawodowymi. Niestety okrojone budżety jakimi dysponują jednostki często nie pozwalają na sfinansowanie szkoleń pracowników. Jednym z kluczowych elementów warunkujących świadczenie wysokiej jakości usług medycznych jest kompetentna i sprawna obsługa pacjenta. Standardy obsługi pacjenta w publicznych jednostkach służby zdrowia w ocenie korzystających z nich osób są niezadowalające (długi okres oczekiwania, brak kompetencji z zakresu obsługi trudnego klienta). Pierwszy kontakt pacjenta z pracownikiem służby zdrowia decyduje o jego nastawieniu do placówki medycznej, kreuje jej pozytywny lub negatywny wizerunek w jego oczach. W dobie wciąż niekończących się publicznych debat na temat stanu polskiej służby zdrowia zapomina się o konieczności podnoszenia kompetencji zatrudnionych w niej pracowników, do których oprócz lekarzy zaliczamy szereg innych zawodów m.in.: pielęgniarki, położne, czy też rejestratorki medyczne. Widząc te problemy Północna Izba Gospodarcza realizując hasło „Traktujmy pacjenta jak klienta”, podjęła się realizacji projektu „Nowoczesne kadry personelu medycznego”. Izba wyszła z inicjatywą skierowaną do jednostek sektora ochrony zdrowia, zawiązania partnerstwa, którego celem było aplikowanie o środki zewnętrzne umożliwiające przeprowadzenie szkoleń podnoszących kompetencje ich pracowników. 30 W skład Partnerstwa oprócz Północnej Izby Gospodarczej weszły następujące instytucje: • Zachodniopomorskie Centrum Onkologiczne • Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Medycznej w Gryficach • Regionalny Szpital w Kołobrzegu • Szczecińska Izba Pielęgniarek i Położnych To po konsultacjach z Partnerami zdecydowano się na taką a nie inną tematykę szkoleń. Sprecyzowane przez nich potrzeby szkoleniowe są odzwierciedleniem potrzeb zatrudnionych przez nich pracowników, co więcej biorąc pod uwagę liczbę zatrudnionych przez Partnerów osób, można też zaryzykować twierdzenie, że są one także dobrym odzwierciedleniem potrzeb całego środowiska medycznego z naszego regionu. Projekt, realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki skierowano do 700 pracowników publicznych jednostek sektora medycznego z województwa Zachodniopomorskiego, z następujących grup zawodowych: • pielęgniarki, • położne, • opiekunki medyczne, • rejestratorki i sekretarki medyczne, • sanitariusze, • salowe, • personel kierowniczy średniego szczebla Szkolenia w ramach projektu odbywać się będą w okresie październik 2010 – grudzień 2011 m.in. w Szczecinie, Gryficach oraz Kołobrzegu. Aby poinformować środowisko medyczne o realizacji projektu w dniu 17.09.2010 r. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 Północna Izba Gospodarcza była organizatorem spotkania pod hasłem: Śniadanie Izbowe – Traktujmy pacjenta jak klienta! Śniadanie odbyło się w Lokalu Mała Scena. Na spotkanie przybyła liczna reprezentacja pracowników branży medycznej, którzy mieli okazję zapoznać się z najnowszym projektem unijnym Północnej Izby Gospodarczej. Goście spotkania, wśród których byli reprezentanci Urzędu Marszałkowskiego, Szpitali, prywatnych jednostek służby zdrowia oraz mediów w czasie dyskusji, zgodnie stwierdzili, iż jest to potrzebna inicjatywa, która ma szansę powodzenia i powinna być kontynuowana w przyszłości. Więcej szczegółów odnośnie projektu i proponowanych w jego ramach szkoleń uzyskać można pod adresem: www.kadrymedyczne.info lub Michał Holicki, Tel. 91 486 07 65 wew. 19, e-mail: [email protected] Północna Izba Gospodarcza integruje branżę morską Integracja branży morskiej po upadku dotychczasowego lidera – Stoczni Szczecińskiej – jest możliwa! Taką maksymą kierowała się Północna Izba Gospodarcza, organizując dn. 23 września br. spotkanie informacyjne dotyczące możliwości powołania inicjatywy klastrowej w branży morskiej w województwie zachodniopomorskim. B rak zdecydowanych działań ze strony administracji publicznej odnośnie przyszłego zagospodarowania terenów postoczniowych oraz brak wizji wykorzystania potencjału i tradycji gospodarki morskiej w regionie nie zniechęciły przedsiębiorców, uczelni wyższych oraz stowarzyszeń reprezentujących gospodarkę morską do dyskusji nad ożywieniem tego sektora gospodarki. Duże zainteresowanie spotkaniem, w którym udział wzięło ponad 50 osób świadczy o tym, że istnieje potrzeba integracji środowiska związanego z branżą morską. Na temat wizji funkcjonowania i rozwoju inicjatywy klastrowej branży morskiej debatowali, wspólnie z gospodarzem spotkania – Północną Izbą Gospodarczą przedsiębiorcy reprezentujący branżę morską oraz przedstawiciele: Zachodniopomorskiego Klastra Morskiego, Akademii Morskiej w Szczecinie, Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Stowarzyszenia Ekspertów Morskich oraz Urzędu Miasta Szczecina. Głównym celem debaty było przedstawienie wizji wsparcia branży ze strony Północnej Izby Gospodarczej oraz dokonanie wstępnej identyfikacji problemów wraz ze wskazaniem kluczowych barier, które miałyby stać się przedmiotem prac Komisji Gospodarki Morskiej przy Izbie. Komisja, w której Północna Izba Gospodarcza skonsolidować chce firmy z branży, podejmowałaby wraz z partnerami działania na rzecz rozwoju klastra w branży morskiej. Potencjał, jakim dysponuje Izba to przede wszystkim wyspecjalizowana kadra pracownicza, zaplecze organizacyjne i techniczne, a także wypracowane kanały informacji. Wsparcie ze strony Izby na rzecz Komisji Gospodarki Morskiej miałoby dotyczyć m.in.: reprezen- towania interesów firm z branży morskiej wobec administracji samorządowej i rządowej, edukacji pracowników, promocji na arenie regionalnej, krajowej i międzynarodowej, pomocy w nawiązaniu współpracy z zagranicznymi kooperantami, pozyskiwania finansów ze środków unijnych oraz wzmacniania integracji w branży. Istotną kwestią poruszaną podczas debaty było też określenie problemów, z jakimi boryka się branża oraz wstępna systematyzacja działań, które powinny stać się przedmiotem pierwszych prac Komisji Gospodarki Morskiej. Do najczęściej wskazywanych potrzeb branży morskiej należą: pomoc w pozyskiwaniu funduszy unijnych dla branży, wsparcie na zakup specjalistycznego dźwigu, uzyskanie wsparcia ze strony władz miasta w zakresie rozwoju branży morskiej. Podkreślano także istotę szybkiego zagospodarowania infrastruktury postoczniowej w taki sposób, aby umożliwić rozwój oraz sprawne funkcjonowanie firm na obszarze byłej stoczni. Wyzwanie dla branży morskiej stanowi także brak planu zagospodarowania przestrzennego akwenu morskiego. Istnieją obawy, że zaniechanie interwencji w tej kwestii doprowadzi do zabudowy akwenu w sposób utrudniający funkcjonowanie firm, a w okresie długofalowym doprowadzi do niemożności przywrócenia budowy statków w naszym mieście. Uczestnicy spotkania jednogłośnie wytypowali rolę Izby jako przyszłego reprezentanta interesów branży morskiej w rozmowach z lokalnymi władzami. Kolejną barierę dla branży morskiej stanowi niewystarczające informowanie opinii publicznej o chęci integracji i odbudowy przemysłu stoczniowego w naszym regionie. Brak infor- macji w środkach masowego przekazu przekłada się na systematycznie malejącą ilość osób studiujących kierunki morskie na uczelniach wyższych. Uczelniane władze wyrażają głębokie zaniepokojenie reakcją łańcuchową, która rozpoczęła się po upadku Stoczni i trwa do dziś. Kończąc spotkanie, uczestnicy jednogłośnie poparli inicjatywę integracji branży morskiej oraz pozytywnie odnieśli się do proponowanej roli Północnej Izby Gospodarczej jako animatora oraz reprezentanta działań klastrowych w branży morskiej. Ustalono, że podczas kolejnych spotkań dopracowane zostaną szczegóły dotyczące integracji branży. Tworzenie inicjatyw klastrowych oraz sieci współpracy między firmami i instytucjami z regionu doskonale wpisuje się w ideę projektu systemowego „Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy”, dzięki któremu Izba zorganizowała opisywane spotkanie. W ramach projektu Północna Izba Gospodarcza wspiera przede wszystkim Komisję Budownictwa – Klaster Budowlany. Mamy jednak nadzieję, że tego typu działania, jak spotkanie informacyjne dla branży morskiej, pozwolą w niedalekiej przyszłości mówić o współpracy i sukcesach w te branży. Tomasz Osak Północna Izba Gospodarcza dr Joanna Markiewicz Północna Izba Gospodarcza Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 31 zachodniopomorskie Przepis na dobrą uczelnię O tym, jak prawie w stu procentach dofinansować z zewnątrz budowę hali widowiskowo-sportowej, dlaczego jednym udaje się korzystać z funduszy europejskich, a innym nie i co zyskają przedsiębiorcy po jego zwycięstwie w wyborach prezydenckich opowiada dr inż. Artur Wezgraj, kanclerz Politechniki Koszalińskiej. || Politechnika Koszalińska jest dumą – myślę, że nie tylko mieszkańców Koszalina. Dzięki realizowanym inwestycjom staje się perełką wśród zachodniopomorskich uczelni. Rzeczywiście, na zewnątrz widać, że rozwijamy się dynamicznie. W kampusie przy ul. Śniadeckich powstały trzy nowe budynki dydaktyczne, dwa są w trakcie budowy, powstaje hala widowiskowo-sportowa. Przeprowadziliśmy termomodernizację wszystkich starych obiektów uczelni, wyremontowaliśmy i wyposażyliśmy na nowo domy studenckie. Wprowadziliśmy systemy energooszczędne, podgrzewanie ciepłej wody z kolektorów słonecznych i wiele innych prac, których już nawet nie pamiętam. To wszystko widać. Wewnątrz nowych i zmodernizowanych budynków instalujemy nowoczesną aparaturę badawczą i dydaktyczną. europejskich. W ostatnich dniach wygraliśmy kolejny konkurs na jeszcze jeden budynek laboratoryjny z wyposażeniem aparaturowym – na 21 mln złotych. Suma ta przeznaczona zostanie nie tylko na projekty inwestycyjne, ale również naukowe, dydaktyczne i rozwojowe. W ramach tych programów prowadzimy kształcenie zamawiane, finansujemy stypendia studentów i doktorantów, wyposażamy sale dydaktyczne, tworzymy nowe kierunki studiów. Wszystko co robimy ma służyć studentom, nauce, a w efekcie rozwojowi Koszalina. 32 || Z których projektów inwestycyjnych jest Pan najbardziej dumny? Dumny jestem z tego, że udało się konsekwentnie zrealizować plan rozwoju uczelni. Każdy z projektów ma inny wymiar, należy do innego programu. Dopiero całość daje efekt: budynki, aparatura dydaktyczna, rozwój jakości kształcenia, system stypendiów, wielkie prace badawcze, poprawa jakości domów studenckich, zrównoważona gospodarka uczelni i wiele innych. Oczywiście, projektem, któremu poświęcam uwagę jest hala widowiskowo-sportowa. Inwestycja wspólna Koszalina i Politechniki. || Na jakim etapie jest budowa hali widowiskowo-sportowej, inwestycja realizowana wspólnie z Miastem, ale chyba głównie dzięki Pana uporowi i konsekwencji? || Cały czas słyszymy o niedostatecznych środkach finansowych przeznaczanych na naukę, szkolnictwo, uczelnie wyższe. W jaki więc sposób udało się doprowadzić do realizacji tak wielu projektów inwestycyjnych na Politechnice Koszalińskiej? Dotacje z budżetu państwa są niedostateczne, to fakt. Nie moglibyśmy liczyć na tak duży rozwój, gdyby nie środki europejskie i wypracowane dochody własne. Politechnika Koszalińska przez ostatnich pięć lat korzysta z kilku programów operacyjnych. Aplikujemy również o granty krajowe w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, realizowaliśmy inwestycje finansowane przez Ekofundusz. Łączna wartość projektów przekroczyła 150 milionów złotych, z czego ok. 80 proc. pochodzi z funduszy W 2002 roku ówczesny rektor, prof. Krzysztof Wawryn zaproponował Senatowi przyjęcie planu rozwoju na następne lata. To był moment, w którym zaczęliśmy poważnie przygotowywać się do finansowania europejskiego. Tajemnica sukcesu tkwi w konsekwencji i przewidywaniu. Wszystko co dzisiaj dzieje się w uczelni (projekty, programy, plany) było szykowane od pięciu lat. Wszystkie instytucje miały od 2004 r. jednakową szansę, by analizować, jaka będzie polityka wspólnotowa w latach 2007 – 2013 i odpowiednio do tego się przygotować. Jeśli ktoś dopiero w 2007 roku nagle zorientował się, że właśnie ogłaszane są konkursy na finansowanie projektów, to mógł coś jeszcze uzyskać „rzutem na taśmę”, ale generalnie przegrał. Politechnika w 2007 roku była gotowa z kompletnym zestawem projektów, gotowych do realizacji i zgodnych z jej celami strategicznymi. || Zespół, który Pan stworzył i którym Pan kieruje, bardzo skutecznie pozyskuje dotacje unijne dla Politechniki Koszalińskiej, ale jest wiele instytucji, które nie do końca sobie radzą. Gdzie Pan widzi tego przyczynę – dlaczego jednym się udaje, a innym nie? Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 W tym roku hala zostanie „zamknięta” i wykonawca przystąpi do robót wewnętrznych. Wszystko idzie zgodnie z harmonogramem. Co do uporu – uważam się za ojca sukcesu tego przedsięwzięcia. Uczestniczę w nim od samego początku, byłem współautorem pomysłu. Pracowałem nad tym projektem w czasie, kiedy większość aktualnych koszalińskich samorządowców nie miała jeszcze pojęcia, że zasiądzie w ratuszu. Mało tego, kiedy wszyscy uznali halę za kolejną niespełnioną obietnicę, dalej pracowałem nad stroną formalną, projektem technicznym i montażem finansowym. Przekonywałem do projektu Brukselę, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Urząd Marszałkowski niowanie sektorów nie wskazuje na jakąkolwiek branżę. Rozumiem je bardzo szeroko. Przez takie wskazanie chcę tylko określić kierunki rozwoju gospodarczego miasta. W przypadku turystyki pojawiła się po raz pierwszy szansa na uaktywnienie, ze względu na przyłączenie Jamna i Łabusza. Postawienie na technologie wynika z wiedzy o unijnych kierunkach polityki i finansowania w latach 2014 – 2020. Wywiad przeprowadził prezes Oddziału Koszalin Północnej Izby Gospodarczej Krzysztof Zawisza. || Kandyduje Pan w nadchodzących wyborach na stanowisko Prezydenta Miasta Koszalina. Co ma Pan do zaoferowania przedsiębiorcom? Po pierwsze, traktowanie na równi z inwestorami przychodzącymi z zewnątrz. Po drugie, tworzenie instytucji okołobiznesowych, które służyć będą pomocy w analizie i przygotowaniu wniosków o dofinansowanie przedsiębiorstw ze środków unijnych. Po trzecie, utworzenie specjalnego programu wsparcia dwóch sektorów w latach 2014 – 2020: turystycznego i technologicznego. Proszę zwrócić uwagę, że takie zdefireklama zachodniopomorskie i naszą Radę Miejską. Pan prezydent Mikietyński wypracował dodatkowe dofinansowanie z Ministerstwa Sportu. Poświęciliśmy na to wraz z moim zespołem tysiące godzin pracy. W efekcie budujemy obiekt prawie w 100 proc. finansowany ze środków zewnętrznych. Przyjąłem na siebie również obowiązek kierowania procesem inwestycyjnym. Ogół zadań technicznych, finansowych i organizacyjnych prowadzi Politechnika. Uważam, że to jest gwarancją sukcesu. zachodniopomorskie Uniwersytet Szczeciński buduje imigrantom „drogi ku zatrudnieniu” I migrant na rynku pracy to zagadnienie niezwykle aktualne i ważne we współczesnej Europie. To sytuacja, która dotyczy wielu jej mieszkańców. Polak stojący na zmywaku w Anglii albo przybysz zza wschodniej granicy, pracujący na budowie w Polsce – to tylko dwa dość powszechne, stereotypowe skojarzenia. Zjawisko poszukiwania zatrudnienia za granicami własnego kraju stało się codziennością, co nie oznacza, że nie rodzi wielu problemów. Studia prowadzone nad sytuacją imigranta wykazują, że boryka się on ze szczególnymi barierami na rynku pracy, w tym: uprzedzeniami i ksenofobią, dyskryminacją ze strony pracodawców, trudnościami z uznaniem kwalifikacji zawodowych i wykształcenia, różnicami kulturowymi w pracy oraz brakiem wiedzy o możliwościach wsparcia zatrudnienia i szkoleniach w kraju imigracji. Bariery te stawiają imigrantów w niekorzystnej sytuacji w porównaniu z miejscowymi pracownikami: często zatrudniani są poniżej swoich umiejętności, narażeni są na niestabilność i doświadczają wielu innych trudności w zakresie mobilności na rynku pracy. Próbę rozwiązania tego problemu podjęli realizatorzy projektu „Pathways to work” (www.pathwaystowork.eu), finansowanego przez Komisję Europejską w ramach programu Leonardo da Vinci. Celem projektu jest wspieranie młodych imigrantów w podnoszeniu poziomu zatrudnienia poprzez ułatwianie dostępu do szkoleń, świadomego planowania kariery zawodowej, a tym samym zdobycia lepszych miejsc pracy. „Pathways to Work” to interaktywny przewodnik on-line stworzony z myślą o młodym użytkowniku. Projekt realizowany jest przez partnerów z pięciu krajów: Wielkiej Brytanii (Springboard Opportunities Ltd.), Irlandii (Immigrant Council of Ireland), Włoch (CONFORM – Consorzio Formazione Manageriale), Polski (Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług Uniwersytetu 34 Szczecińskiego) i Hiszpanii (Fundación Laboral del Metal), przy współpracy Grecji (RED Institute for Rights Equality & Diversity). Zespół, który realizuje projekt z ramienia Uniwersytetu Szczecińskiego to: prof. dr hab. Piotr Niedzielski, dr Joanna Markiewicz, dr Leszek Gracz oraz mgr Katarzyna Łobacz. Projekt realizowany jest od października 2009 do września 2011, jego budżet to ok. 300.000 euro, przy czym udział Uniwersytetu Szczecińskiego to 25.000 euro (w tym 25 proc. to wkład własny). Istotną część projektu stanowią badania potrzeb szkoleniowych młodych imigrantów w krajach europejskich. Zostały one przeprowadzone w pięciu krajach partnerskich, z wykorzystaniem metodologii przygotowanej przez Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług US. Nasz zespół jednocześnie sprawował nadzór nad badaniami oraz jest autorem raportu Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 końcowego (streszczenie raportu dostępne na stronie www.pathwaystowork.eu), który został wysoko oceniony przez partnerów projektu, stanowiąc jednocześnie podstawę do odpowiedniego przygotowania projektu, by rzeczywiście odpowiadał potrzebom młodych imigrantów. Obecnie trwają dalsze fazy projektu, przede wszystkim opracowywanie modułów szkoleniowych, których ostateczne wersje powinny pojawić się już za kilka miesięcy. Ponadto rozpoczynamy proces rozpowszechniania informacji o projekcie wśród naszej grupy docelowej – młodych imigrantów. Staramy się stworzyć takie metody i sposoby dotarcia do tej specyficznej, dość rozproszonej grupy, by każdy potencjalny odbiorca oferty został poinformowany o bezpłatnych szkoleniach. Spotkanie partnerów projektu w Avelino we Włoszech zachodniopomorskie Szukasz kontrahenta za granicą? Chciałbyś uczestniczyć w europejskich spotkaniach kooperacyjnych dla firm? Nie znasz przepisów obowiązujących w Twojej branży? Szukasz nowych technologii lub chcesz sprzedać swoją? Chcesz skorzystać z dotacji na rozwój firmy? Chciałbyś rozwinąć firmę i potrzebujesz wsparcia? Umów się na spotkanie z konsultantem. Enterprise Europe Network działający przy Zachodniopomorskim Stowarzyszeniu Rozwoju Gospodarczego – Szczecińskie Centrum Przedsiębiorczości zaprasza do korzystania z bezpłatnych usług informacyjnych i szkoleniowych. Enterprise Europe Network przy ZSRG-SCP ul. Kolumba 86, Szczecin Tel. 91 433 02 20; 489 22 78; Fax: 91 433 02 66 [email protected]; www.zsrg.szczecin.pl Projekt Enterprise Europe Network finansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji na lata 2007-2013 oraz budżetu państwa reklama zachodniopomorskie ,,Spotkania na miedzy’’ – jedna z form integracji mieszkańców trzech powiatów, które podpisały porozumienie o współpracy w ramach tzw. trójporozumienia. Zadaniem powiatu i moim jako starosty jest wypełnienie misji, którą powierzyli mi mieszkańcy. Skuteczne działania idą w parze z sukcesem Rozmowa z Bogdanem Wankiewiczem – Starostą Powiatu Wałeckiego || Panie Starosto, blisko 4 lata temu, obejmując fotel gospodarza powiatu, postawił Pan sobie trudne zadania do realizacji. Od czego zaczął Pan realizację swoich planów inwestycyjnych? || Równocześnie realizowane były inne zadania, przy udziale środków unijnych, związane głównie z poprawą i unowocześnieniem infrastruktury oświatowej… roku odnotowujemy duże zainteresowanie kształceniem w szkołach ponadgimnazjalnych, zarówno wśród młodych mieszkańców powiatu wałeckiego, jak i powiatów sąsiednich. Bardzo ważnym elementem była zatem poprawa infrastruktury, warunków nauczania, utworzenie stref rekreacji przy placówkach oświatowych, jak i umożliwienie podnoszenia umiejętności zgodnie z wymaganiami rynku pracy. W ciągu czterech lat udało nam się zrealizować wszystkie zadania w tym zakresie. Przede wszystkim wykonaliśmy termomodernizację wszystkich budynków szkół. Natomiast w ciągu trzech lat wybudowaliśmy lodowisko i boiska sportowe ze sztuczną nawierzchnią – do piłki nożnej i wielofunkcyjne, w ramach programów „BLISKO BOISKO” i „MOJE BOISKO ORLIK 2012”. W ramach współpracy ze szkołami powiatowymi rokrocznie organizowane są konkursy mające na celu kształtowanie postaw przedsiębiorczości i zwiększanie aktywności młodzieży. W tym też zakresie placówki oświatowe współpracują z Państwową Wyższą Szkoła Zawodową w Wałczu oraz wałeckimi przedsiębiorcami. Powiat wałecki ma doskonale rozbudowaną sieć szkół o różnych profilach nauczania. Co || Jakie działania prowadzono przez ostatnie cztery lata w celu wzmocnienia powia- Oczywiście od dróg. Te podlegające powiatowi rzeczywiście były w katastrofalnym stanie. Trzeba było znaleźć rozwiązania, które pozwolą ruszyć ten problem. Poprawę infrastruktury drogowej zaczęliśmy od ulicy Dworcowej. Kolejnym modernizowanym odcinkiem była Nadjeziorna, prowadząca w kierunku Przybkowa. Ostatnią z realizowanych inwestycji jest remont drogi ze Strączna do Tuczna. W ciągu zaledwie trzech lat udało nam się zmodernizować 20 km dróg powiatowych. Pełnią one rolę dróg strategicznych, spinając drogi krajowe i wojewódzkie. 36 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 tu wałeckiego, jego potencjału gospodarczego, możliwości rozwoju turystyki oraz poprawy infrastruktury komunikacyjnej? Wzmocnienie potencjału powiatu wymaga wielokierunkowego działania w różnych płaszczyznach, wspieranego intensywnymi zabiegami o pozyskiwanie środków unijnych. Pierwszą sprawą jest informacja o powiecie. I tak, z Norweskiego Mechanizmu Finansowego dofinansowany został projekt pn. „Pozyskanie i dystrybucja informacji o budynkach na terenie województwa zachodniopomorskiego”. Bezpośrednim celem jest uruchomienie serwisów informacyjnych w oparciu o bazy danych Ewidencji Gruntów i Budynków (EGiB). Celowi temu służą różne porozumienia podpisane przez powiat w ciągu ostatnich czterech lat z partnerami polskimi i z zagranicy. Wzmocnienie potencjału powiatu musi być realizowane także poprzez wspieranie rozwoju gospodarczego oraz za pośrednictwem inicjatyw przedsiębiorców. Pod koniec 2008 roku ruszyła wreszcie z miejsca sprawa drugostronnego zasilania energetycznego powiatu. Budowa linii energetycznej spowoduje wzrost inwestycji w naszym powiecie i zabezpieczy || Jednym z największych problemów, z którymi musiał uporać się powiat było zadłużenie szpitala powiatowego, brak perspektyw jego funkcjonowania w tej formie organizacyjnej, zważywszy na to, że w powiecie działał drugi 107 Szpital Wojskowy o znaczenie lepszej bazie, oferujący specjalistyczne usługi medyczne… W niewielkim, bo zaledwie 55-tysięcznym, powiecie działały dwa szpitale i oba w kiepskiej kondycji finansowej, bez możliwości zainwestowania jakichkolwiek środków finansowych, bez szans na modernizację i na dostosowanie do norm unijnych przed 2012 rokiem – tak wyglądała sytuacja w roku 2007. Szpital powiatowy z miesiąca na miesiąc zadłużał się, a dług sięgał niebotycznej, jak na warunki wałeckie, kwoty 18 mln zł. Wszelkie próby uzdrowienia sytuacji nie dawały żadnych efektów. Doprowadziło to do tego, że Zarząd Powiatu uznał, iż utrzymywanie coraz bardziej zadłużonego samorządowego SPZOZ-u nie jest zasadne. Nastąpiło połączenie obu placówek, polegające na przeniesieniu mienia oraz personelu Szpitala Powiatowego do 107 Szpitala Wojskowego z przychodnią. Wszyscy pracownicy szpitala powiatowego otrzymali możliwość pracy w nowej placówce, a dyrekcja szpitala wojskowego podjęła szybką decyzję o wyrównaniu poborów pracowników przejmowanego szpitala do poziomu zarobków w szpitalu wojskowym. Starostwo wykreśliło z rejestru trwale nierentowny szpital i przejęło jego zadłużenie w wysokości 18 mln zł. Podjęcie tej decyzji nie było łatwe, powiedziałbym wręcz, że była to bardzo trudna decyzja, ale i odważna – każda inna mogła być potraktowana jako przejaw niegospodarności. Wielu mieszkańców zadaje mi natomiast pytanie: „Co z budynkami po szpitalu powiatowym?”. Na sesji Rady Powiatu podjęto uchwałę o przeznaczeniu głównego budynku na cele statutowe powiatu. Zostaną tam ulokowane te jednostki, które są rozrzucone w różnych częściach miasta. Do budynku po szpitalu zostaną przeniesione takie instytucje jak: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Powiatowa Komisja ds. Orzekania o Niepełnosprawności, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego, Wydział Geodezji i Kartografii Starostwa Powiatowego w Wałczu, Powiatowy Lekarz Weterynarii, SANEPID, Oddział Wojewódzkiego Inspektora Transportu Ruchu Drogowego, a także stacja krwiodawstwa. Natomiast w miejscu po dawnym oddziale zakaźnym już od ponad roku funkcjonuje stacja dializ. Stacja pracuje na pełnych obrotach, jest również zapotrzebowanie na kolejne pomieszczenia z udogodnieniami dla niepełnosprawnych. || Bardzo istotnym aspektem pracy samorządu powiatowego jest działanie na rzecz społeczności lokalnej, integracji, wyrów- nywania szans, wspieranie jej w rozwoju. Jakimi sukcesami na tej płaszczyźnie może pochwalić się powiat wałecki podczas ostatniej kadencji? Od początku swojej drogi zawodowej związany jestem ze stowarzyszeniami wspierającymi osoby niepełnosprawne. Znam doskonale problemy tego środowiska. Stąd od wielu lat wspieram działania mające na celu zmianę zachowań wobec osób z dysfunkcjami oraz promocję ich potencjału i talentów. Praca samorządu powiatowego jest również skierowana na wspieranie mieszkańców gmin tworzących powiat, promowanie ich sukcesów oraz organizowanie różnych form integracji. Tutaj warto wymienić nadawanie nagród honorowych: Laur Powiatu Wałeckiego, ustanowionych przez Radę Powiatu w 2008 roku. Kolejną taką inicjatywą są dożynki powiatowo-gminne. W tym roku odbyło się już czwarte święto plonów organizowane w tej formule. Podsumowując wszystkie zagadnienia poruszane w naszej rozmowie, chcę podkreślić, że dokonania te nie byłyby możliwe, gdyby nie doskonała współpraca z ludźmi, radnymi, współpracownikami, gospodarzami gmin wchodzących w skład powiatu, liderami organizacji i stowarzyszeń, dyrektorami placówek oświatowych. Docierające od nich sygnały, wnioski i pomysły warunkują rozwój, bo zadaniem powiatu i moim jako starosty jest wypełnienie misji, którą powierzyli mi mieszkańcy. || Dziękuję za rozmowę (B.D.) reklama Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 37 zachodniopomorskie funkcjonowanie wszystkich istniejących, dobrze prosperujących już przedsiębiorstw. Kolejnym ważnym krokiem jest przywrócenie połączeń kolejowych. Wzmocnieniu powiatu służy także szeroko pojęta promocja powiatu poprzez udział w Dniach Województwa Zachodniopomorskiego, obywających się co roku w różnych regionach Polski. To także uczestnictwo w różnych formach promocji realizowanych w ramach partnerskich porozumień. fot. A. Słomski fot. A. Słomski fot. A. Słomski fot. A. Słomski o izbie Dobre humory w niepogodę – Herbatka Izbowa 2010 P róbując przedłużyć wspomnienie wakacji, zaprosiliśmy naszych przedsiębiorców do wspólnej zabawy. Tradycyjnie już na początku września, w dobrych humorach spotkaliśmy się na Herbatce Izbowej. Tym razem ogrody zabytkowej Willi Lentza opanował artystyczny nastój. Wystawa, muzyka, dobre jedzenie i odrobina dowcipu serwowanego przez prowadzącego, Michała Janickiego wprawiły zebranych w sielski nastrój. Mimo że wieczorowe stroje zastąpione zostały przez kalosze i ciepłe płaszcze, nikt nawet nie pomyślał o powrocie do domu. Biznes Sztuka Zabawa Przy muzyce zespołu Lombard, w artystycznym otoczeniu ogrodów Willi Lentza, z wyśmienitymi przysmakami kuchni regionalnej – tak bawiliśmy się na tegorocznej Herbatce Izbowej. Nawet deszczowa pogoda nie odstraszyła ucztujących. 38 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 Tegoroczne spotkanie upłynęło pod hasłem „Biznes i Sztuka”. O możliwościach integracji tych dwóch dziedzin Północna Izba Gospodarcza przekonuje od dawna. Dlatego też wybór miejsca imprezy nie był przypadkowy. Otóż Willa Lentza jest od ponad roku siedzibą instytucji kultury Szczecin 2016, powołanej do koordynacji starań Szczecina o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku, a już za rok będzie także sąsiadem nowej siedziby PIG. Gości przywitał dyrektor tej instytucji – Marek Sztark, który od początku był zwolennikiem idei współpracy środowisk artystycznych i biznesowych – Przyszedł czas na efekt synergii kultury i biznesu fot. A. Słomski fot. A. Słomski fot. A. Słomski o izbie w Szczecinie. Teraz, kiedy będziemy sąsiadami Północnej Izby Gospodarczej, nasza współpraca będzie się rozwijać. Zaczynamy od akcji: „Bo kultura się opłaca”, która ma na celu ułatwienie kontaktów pomiędzy artystami wchodzącymi na rynek a szczecińskim biznesem. Przedsiębiorcy mieli okazję obcować ze sztuką na żywo, dzięki wystawie malarki Hanny Januszewskiej. Jej dzieła: obrazy na szybach starych okien witały gości – Pierwszy obraz namalowałam 10 lat temu. Zawsze miałam w sobie nutkę konserwatora, dlatego wyszukuję stare budynki, nikomu niepotrzebne okna i zamieniam je w dzieła sztuki – mówi malarka. Wystawa to tylko początek części artystycznej. Po uroczystym otwarciu, gości zabawiały zespoły Satojale i Free Blues Band, rozgrzewając nawet najbardziej zziębnięte dło- Po raz pierwszy uczestniczymy w Herbatce Izbowej i mogę powiedzieć, że panuje tu wyjątkowa atmosfera. Na pewno nie jest to nasza ostatnia wspólna zabawa. Jarosław Paszyn Dyrektor Oddziału Wielkopolskiego firmy Macrologic reklama Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 39 o izbie Dziękujemy sponsorom herbatki Izbowej 2010 Herbatka i regionalna przekąska Ogórki kołobrzeskie, Miód drahimski, Koreczki Neptuna i wiele innych smakołyków, dla niektórych nieznanych, pojawiło się tego wieczora na stołach. Promowane od niedawna Produkty Regionalne województwa zachodniopomorskiego podbiły serca naszych przedsiębiorców. Na kilkunastu stoiskach można było zapoznać się z historią i tradycją wytwarzania danego produktu i zamienić słowo ze strażnikami ich receptury. – W naszym województwie istnieje blisko 1700 gospodarstw ekologicznych. Cieszymy się, że dzięki Herbatce mamy okazję pochwalić się tym, co najlepsze – tradycją kulinarną, która, mimo że młoda, wzbogaca się i wciąż rozwija – mówi Jarosław Rzepa, dyrektor Wydziału Rolnictwa i Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego. Północna Izba Gospodarcza postanowiła pomóc producentom w promocji ich wyrobów i zachęcić restauratorów do współpracy i tworzenia wspólnego dziedzictwa kulinarnego w naszym województwie. Goście tłumnie zgromadzeni pod parasolami próbowali nalewek różanych, słodkich konfitur i słonych przekąsek znad morza. Święto ludzi biznesu Jak co roku Herbatka Izbowa była okazją do spotkania nowych członków PIG i odnowienia 40 kontaktów. Na scenie powitaliśmy prezesa firmy Macrologic, która od niedawna zasiliła szeregi przedsiębiorców z Izby. – PIG jest największą Izbą w Polsce, czego zawsze zazdrościliśmy wam w Wielkopolsce. Cieszymy się z możliwości współpracy i liczymy, że wspólnie będziemy się rozwijać. Kontakty, które zawieramy z przedsiębiorcami są dla nas bezcenne – mówi Jarosław Paszyn, dyrektor Oddziału Wielkopolskiego Macrologic. Podziękowania odebrał także prezes firmy WESA z Tanowa, Jerzy Sawicki, który wsparł Dom Dziecka nr 2 w Stargardzie Szczecińskim, przekazując dzieciom 19.800 pieluch. fot. A. Słomski nie i przygotowując do występu gwiazdy wieczoru, zespołu Lombard. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 – Takie pozytywne postawy trzeba nagradzać – powiedział prezes Dariusz Więcaszek. Po części oficjalnej goście raczyli się smakołykami i z niecierpliwością oczekiwali występu gwiazdy wieczoru. Przy dźwiękach „Szklanej pogody” i „Deja vu” zabawa trwała do późnych godzin nocnych. Nie zabrakło oczywiście wspólnych śpiewów i świateł zapalniczek przy znanych wszystkim balladach. Agata Pasek o izbie fot. A. Słomski Dziękujemy serdecznie Panu Jerzemu Sawickiemu z firmy WESA za przekazanie Domowi Dziecka Nr 2 w Stargardzie Szczecińskim, darowizny w postaci 19,800 sztuk pieluch jednorazowych na potrzeby małych i niepełnosprawnych dzieci. – Jesteśmy bardzo wdzięczni za troskę, pomoc i życzliwość. Przekazane nam wsparcie tworzy wartość i sens naszej pracy, utwierdza nas w staraniach dla potrzebujących dzieci – mówi Beata Ślęzak, Dyrektor Domu Dziecka Nr 2 w Stargardzie Szczecińskim. Pozdrowienia i podziękowania od 70 dzieci. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 41 o izbie Komisja Budownictwa – Klaster Budowlany Dnia 1 maja 2011 r. otworzy się dla nas niemiecki rynek pracy i usług W związku z planowanym otwarciem wiele instytucji i organizacji prowadzi spotkania informacyjne dotyczące warunków świadczenia usług transgranicznych. Komisja Budownictwa utrzymuje kontakty z niemiecką organizacją małych i średnich przedsiębiorców BVMW z kraju związkowego Meklemburgia – Pomorze Przednie. Nasi partnerzy wyszli z ciekawą inicjatywą cyklicznych spotkań pn. „Okrągły stół budowlańców”. W dniu 9 września 2010 r. odbyło się spotkanie w Tribsees, na które zaproszeni zostali członkowie Komisji Budownictwa. Niestety, z żalem trzeba stwierdzić, że nasze środowisko firm budowlanych było reprezentowane bardzo nielicznie. Temat spotkania brzmiał: „Umowy o roboty budowlane w kontekście świadczenia usług transgranicznych”. Ekspert prawa budowlanego dr Gerold Kantner z kancelarii prawnej Geiersberger Glas & Partner z Rostocku omówił podstawowe elementy umów ze szczególnym uwzględnieniem zapisów dotyczących właściwości sądów – co odgrywa istotną rolę w przypadku ewentualnego sporu. Do dyspozycji polskich gości był tłumacz. Po ciekawym i pouczającym wykładzie uczestnicy spotkania zaproszeni zostali na posiłek. Z pomocą tłumacza i innych osób władających językiem niemieckim mogli zawrzeć interesujące kontakty z koleżankami i kolegami zza Odry. Rynek niemiecki to najbardziej naturalny rynek ekspansji dla naszych firm budowlanych. W mojej ocenie małe zainteresowanie tymi kontaktami spowodowane jest barierą mentalną związaną z językiem. W rzeczywistości nie jest to aż tak duża bariera i jest ona do przeskoczenia przy wdrożeniu pewnych procesów organizacyjnych. Obecnie na wszystkich kierunkach niemieckich uczelni kształci się dużo polskiej młodzieży, która jest naszym wielkim potencja- łem intelektualnym i rezerwuarem kadr. W tym względzie jesteśmy w o wiele lepszej sytuacji niż firmy niemieckie pragnące rozwijać swoją działalność na polskim rynku – a jednak to one są bardziej ekspansywne. Większe polskie firmy budowlane bez trudu mogą znaleźć wysoko kwalifikowane kadry kierownicze wśród naszych rodaków biegle władających językiem niemieckim oraz znających realia i wymogi rynku niemieckiego. Mniejsi przedsiębiorcy mogą tworzyć konsorcja, spółki cywilne czy inne formy współpracy i, przy dobrym zorganizowaniu, z łatwością pokonać bariery, które dzisiaj wydają się nie do przezwyciężenia. W tym widzę także rolę Klastra Budowlanego i PIG. Zachęcam firmy do kierowania swoich pracowników na kursy językowe, na szkolenia specjalistyczne podnoszące wiedzę i kwalifikacje pracowników organizowane przez PIG, a także do systematycznego udziału w spotkaniach firm niemieckich i polskich oraz w spotkaniach organizowanych przez Komisję Budownictwa przy PIG. Bez Państwa woli i aktywności jakiekolwiek działania PIG i Komisji Budownictwa nie przyniosą oczekiwanego rezultatu. Przypominam, że w każdy pierwszy czwartek miesiąca odbywają się otwarte posiedzenia zarządu Komisji Budownictwa, na które zapraszamy wszystkich chętnych do aktywności jako członkowie komisji. Wasze pomysły, inicjatywy i oczekiwania są drogowskazem do działania dla zarządu KB. Bożena Hawrylczuk – Przewodnicząca Komisji Budownictwa – Klastra Budowlanego 42 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 o izbie Komisja Budownictwa – Klaster Budowlany Północna Izba Gospodarcza jako organizacja uprawniona do korzystania ze środków ochrony prawnej w postępowaniach o zamówienia publiczne Kontynuując temat zamówień publicznych w kontekście środków ochrony prawnej, zwracam wykonawcom uwagę na możliwość składania odwołania i skargi za pośrednictwem Północnej Izby Gospodarczej. O dwołującym się jest w tym przypadku Północna Izba Gospodarcza, zaś wykonawca – Członek Izby – zachowuje swoją anonimowość. Decyzją administracyjną Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych Północna Izba Gospodarcza została wpisana na listę organizacji uprawnionych do wnoszenia środków ochrony prawnej przewidzianych w ustawie Prawo Zamówień Publicznych z dnia 29 stycznia 2004 r. (z późniejszymi zmianami). Zgodnie z art. 179 ust. 2 pzp organizacjom wpisanym na wspomnianą listę przysługuje prawo do korzystania ze środków ochrony prawnej wobec ogłoszenia o zamówieniu oraz specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Oznacza to, że PIG może złożyć odwołanie jedynie na te z okoliczności dotyczących niezgodnego z ustawą działania lub zaniechania zamawiającego, które wynikają z treści ogłoszenia lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia. W art.180 ust. 2 pzp w odniesieniu do zamówień tzw. podprogowych, tj. o wartości mniejszej niż kwoty określone na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy, wprowadzono kolejne ograniczenie zakresu czynności zamawiającego, na jakie można złożyć odwołanie. W tym przypadku organizacje uprawnione do wnoszenia środków ochrony prawnej mogą złożyć odwołanie tylko w sytuacji, gdy zamawiający naruszy przepisy ustawy w odniesieniu do opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz w niektórych przypadkach do wyboru trybu postępowania. Pod przewodnictwem pani mecenas Bożeny Licht opracowana została dla członków Północ- nej Izby Gospodarczej „Instrukcja dotycząca wnoszenia środków ochrony prawnej przez Północną Izbę Gospodarczą w Szczecinie w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego”. Wykonawca – Członek Izby, który zdecyduje się na złożenie odwołania pod szyldem PIG, powinien w określonym w instrukcji terminie złożyć na adres Izby stosowny wniosek wraz z projektem odwołania w formie elektronicznej (w formacie .doc) oraz wpłacić kwotę odpowiadającą wysokości wpisu na konto Północnej Izby Gospodarczej wskazane w instrukcji. Odwołanie powinno odpowiadać wymogom rozdziału 2 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 marca 2010 r. w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań. W odwołaniu należy wskazać: dane odwołującego i zamawiającego, określenie przedmiotu zamówienia, numer ogłoszenia o zamówieniu oraz czynności lub zaniechanie czynności zamawiającego, którym zarzuca się niezgodność z ustawą. Ponadto należy przedstawić zarzuty, sformułować żądanie co do sposobu rozstrzygnięcia odwołania, wskazać okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające wniesienie odwołania oraz przedstawić dowody na poparcie przytoczonych okoliczności. Kwota wpisu uzależniona jest od wartości i rodzaju zamówienia. Reguluje to Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania. W postępowaniu o udzielenie zamówienia na roboty budowlane kwota wpisu dla zamówień podprogowych wynosi 10 000 zł, zaś dla zamówień o wartości równej lub przekraczającej kwoty określone w art. 11 ust. 8 ustawy – 20 000 zł. W przypadku uwzględnienia odwołania, odwołującemu zostają zasądzone koszty postępowania odwoławczego od zamawiającego. W przypadku odrzucenia albo oddalenia odwołania, Krajowa Izba Odwoławcza zasądza od odwołującego na rzecz zmawiającego oraz na rzecz przystępującego po stronie zamawiającego koszty ich uczestnictwa w postępowaniu, a także obciąża odwołującego kosztami związanymi z przeprowadzeniem postępowania odwoławczego. Wpis podlega stosownemu rozliczeniu. Szczegóły dotyczące rozliczeń i kosztów w zależności od różnych okoliczności dotyczących postępowania odwoławczego określone są w ww. rozporządzeniu. Ponadto Członek Izby zobowiązany jest do pokrycia kosztów sporządzenia odwołania, jego doręczenia i innych kosztów poniesionych przez Północną Izbę Gospodarczą. Ze względu na bardzo krótkie terminy związane z procedurą odwoławczą, należy niezwłocznie poinformować Dyrektora Biura PIG o złożeniu wniosku na adres Izby i wpłacie na jej konto równowartości wpisu. Prezydium Izby, a w przypadku zamówień na roboty budowlane Zarząd Komisji Budownictwa, podejmie decyzję o wniesieniu lub odmowie wniesienia odwołania do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. W przypadku decyzji pozytywnej, PIG złoży odwołanie do Prezesa KIO, uiści ze swojego konta bankowego stosowny wpis oraz zawiadomi zamawiającego o złożeniu odwołania. W przypadku decyzji odmownej nastąpi niezwłoczne poinformowanie o tym wnioskodawcy oraz zwrot wpłaconej kwoty na konto wnioskodawcy. Dyrektor Biura PIG poinformuje Członka Izby o wyniku postępowania odwoławczego. Na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej przysługuje skarga do sądu okręgowego. Zarząd Komisji Budownictwa zachęca swoich Członków do wymiany spostrzeżeń i opinii oraz do kolektywnego działania w przypadku naruszania interesów prawnych wykonawców w postępowaniach o zamówienia publiczne. Bożena Hawrylczuk – Przewodnicząca Komisji Budownictwa – Klastra Budowlanego Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 43 o izbie Polska w sercu, biznesie i na talerzu W genach odziedziczyła umiejętność gotowania, ale jej pasją jest poezja. Na samym początku zajęła się handlem, lecz jej marzeniem była restauracja. Nie ocenia ludzi po tym co mają, ale jaki tkwi w nich potencjał. Taka jest Krystyna Łątkowska z Wałcza. P oczątek jej drogi do własnego biznesu pewnie nie różni się niczym od tych szlaków, które wytyczyło dziesiątki młodych ludzi w połowie lat osiemdziesiątych. Praca w zakładzie produkcyjnym, wyjazd za granicę i marzenie o zebraniu takiego kapitału, który zainwestowany w Polsce pozwoliłby godnie żyć. Sporo czasu minęło… Zanim spełniły się jej marzenia Krystyna Łątkowska do Wałcza przyjechała w 1972 roku. Pierwszą pracę podjęła w Przedsiębiorstwie Budownictwa Rolniczego, kolejną w Romecie. Na początku 1985 roku wyjechała do Niemiec. Nie interesował jej pokątny handel ani praca przy zmywaku, szukała czegoś kreatywnego. – Pracowałam w firmie reklamowej, która projektowała i produkowała neony – wspomina. – To było coś nowego, wspaniałego i twórczego. Wygrałam wówczas konkurs na projekt graficzny związany z wizualizacją zewnętrzną koncernu zarządzającego stacjami benzynowymi w ówczesnych Niemczech Zachodnich. Przez wiele lat mój projekt był znakiem rozpoznawczym tej sieci. Blisko dekadę przebywałam na Zachodzie, ale nie chciałam tam zostać na stałe. Moje plany na przyszłość cały czas wiązały się z powrotem do Polski, do Wałcza, i z założeniem własnego biznesu. Będąc jeszcze w Niemczech (1992 rok), kupiła pawilon handlowy na Dolnym Mieście i tam założyła pierwszy sklep „Wrzos“. W 1997 roku, w porozumieniu ze wspólnikami, odkupiła od Gminnej Spółdzielni Samopomoc 44 Chłopska lokal handlowy w centrum miasta. Tam powstał drugi sklep, tym razem z akcesoriami do łazienek. – To był wspaniały czas dla handlu. Na rynku brakowało przysłowiowych sznurowadeł. Pieniądze można było zarobić na wszystkim. Mimo to, brak parkingu przy drugim sklepie spowodował, że firma zdecydowała się na zmianę branży. Wyprzedano stary asortyment, wprowadzając w to miejsce artykuły gospodarstwa domowego. W kolejnych latach ze spółki odeszli wspólnicy. Krystyna Łątkowska została jedyną właścicielką sklepu „Rokita“, którą pozostaje do dziś. Diabeł tkwi w szczegółach – Dlaczego „Rokita“? Bo tylko w polskich podaniach ludowych jest taki diabeł, on jest nasz, polski – mówi pani Krystyna. – Kiedy kupiliśmy ten sklep i nadaliśmy mu nazwę, był rok 1997. Wszystko wówczas musiało kojarzyć się z językiem angielskim. Gdy ktoś produkował wiadra, to miał firmę wiadrex, gdy miśki – to był misiex. Okropne. Dlatego musieliśmy znaleźć taką nazwę, która kojarzyłaby się wyłącznie z Polską. Nawet kształt liter ma w sobie coś z czarciego charakteru. Trudności w handlu zaczęły się w końcu 1997 roku. A co za tym idzie – zmniejszenie obrotów. Potem krótko w roku 2000 trwała hossa i znowu był spadek. – Teraz jest coraz gorzej. Ludzie nie zrezygnują z zakupów w sklepach wielkopowierzchnowych. To inny asortyment, inny system handlu. Ta sytuacja mobilizuje nas, detalistów do bardzo szybkiego reagowania na gusty klientów i modę, wymusza oferowanie towa- Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 rów atrakcyjnych pod względem użytkowania, wyglądu i ceny – mówi. Pani Krystyna przez wszystkie te lata stworzyła stabilną firmę. Ma stałych klientów. Przyzwyczaiła ich do dobrej jakości towarów i obsługi. – Byłam kiedyś na przyjęciu w Wałczu, wśród ludzi, którzy mnie nie znali. Któryś z biesiadników chwaląc wystrój stołu, przy okazji gorąco mnie namawiał na zakupy właśnie w „Rokicie“. Każdy z tego kręgu coś u mnie kupił i przekonywano mnie, że jeżeli mam coś komuś wręczyć, zrobić prezent, kupić dobrą rzecz do domu, to tylko w tym sklepie, nawet wytłumaczono mi, gdzie on jest. „Bo tam sprzedaje taka niska, starsza (!?) babka“. Zaczęłam się śmiać. Oni dalej przekonywali mnie, że nie ma z czego, bo w tym sklepie naprawdę są fajne rzeczy. A ja nadal się śmiałam, po czym wyjaśniłam im, że tą małą „starszą“ babką jestem ja, a sklep należy do mnie – wspomina z rozbawieniem nasza bohaterka. Krystyna Łątkowska od 2000 roku należy do Stowarzyszenia Przedsiębiorców i Kupców Ziemi Wałeckiej, w którym aktualnie pełni funkcję sekretarza. W ramach Stowarzyszenia, w 2005 roku, za osiągnięcia w handlu uhonorowano ją Złotą Różą Biznesu. Natomiast w 2009 roku za działalność na niwie gastronomicznej i hotelarskiej otrzymała „Srebrną Patelnię“. W tym samym roku została członkiem Wałeckiego Oddziału Północnej Izby Gospodarczej. Obraz za oknem Handel nie był jednak marzeniem pani Krystyny. Od zawsze chciała prowadzić restaura- o izbie cję lub kawiarnię. Wcześniej jednak państwo Łątkowscy rozpoczęli budowę kompleksu turystyczno-gastronomicznego „Pod Orłem“, siedem kilometrów za Wałczem – w Piławie, na obszarze Natura 2000. Inwestycję zaczęli od domu. – Wygląd wymarzonego domu miałam w głowie – mówi pani Krystyna. – Miał być w kształcie dworku. Nawet pani architekt robiła projekt według zdjęć obiektów zabytkowych. Chcieliśmy, żeby był szeroki korytarz, choć wszyscy pukali się w głowę, że to nieekonomiczne. Ale tak miało być. Każdy szczegół i detal był przemyślany. Ze względu na mniejszą powierzchnię musieliśmy jedynie zrezygnować z przechodnich pomieszczeń. Ale forma architektoniczna dworku została zachowana. Dom był gotowy w 2007 roku. Rok później rozpoczęła się budowa pensjonatu. W 2009 roku odbyło się jego uroczyste otwarcie. Agroturystyka miała być przytulna, klimaA co jest jej pasją? tem przypominając staropolski dworek. I taka jest. Parapety z marmuru, podobnie jak otwarty – Poezja, bo mam romantyczną duszę, a poportal kominka, na którym wyrzeźbiony jest nadto kontakt ze sztuką i człowiekiem – mówi. orzeł. Dlaczego orzeł? - Oceniam ludzi nie na podstawie tego co mają, – Bo kojarzy się z Polską. ale tego, jaki tkwi w nich potencjał. Podnieca Cały plan, który był marzeniem, udało się mnie umysł człowieka i to, co może stworzyć urzeczywistnić: wystrój z najdrobniejszymi tym umysłem. detalami, dostosowane klimatem menu. CałoKrystyna Łątkowska – kobieta w biznesie? ści dopełnia armata, Tak, pod warunkiem, że która stanęła przed dworrobi to, co lubi – podsuKrystyna Łątkowska: kiem, maszt, na którym mowuje. Cierpi, jak sama powiewa polska flaga podkreśla, z powodu Dlaczego „Rokita“? i fontanna w ogrodzie. unifikacji, która jest konGoście mają do dyspoBo tylko w polskich poda- sekwencją wstąpienia Polzycji pięć pokoi dwuososki do Unii Europejskiej. niach ludowych bowych, salę, w której Entuzjazmem napawają można zorganizować ją różne gminne imprezy, jest taki diabeł, on jest przyjęcie dla 40 osób, a do w których ludzie identyfitego zadaszone miejsce kują się z ziemią, na której nasz, polski. Nawet do grillowania i dojście żyją i pracują, na przykład kształt liter ma w sobie do rzeki. Widok z okien współczesne dożynki. przypomina najpiękniejZ podziwem obserwuje coś z czarciego charakteru. sze pejzaże malowane powrót do życia kół pędzlem. Bo cały komgospodyń wiejskich oraz pleks znajduje się w pięknej, otulonej lasami mnogość serwowanych potraw regionalnych, i łąkami okolicy. Jak mówi pani Krystyna, tak sposoby ich eksponowania i promowania. pięknej, że można się w niej zakochać. – To zupełnie coś innego niż pikniki Specjalnością kuchni Pensjonatu pod i festyny w miastach, które, z nielicznymi Orłem są kotlety z jelenia nadziewane kurwyjątkami, nie są żadnym pomysłem na kulkami, danie, które podawano na stoły szlachectywowanie tradycji mieszkańców. W gminach kie już w XVII wieku. W bogatym menu znajwszystko jest spontaniczne, w mieście zastodują się inne potrawy z dziczyzny, która trafia sowane pomysły tracą na wartości. Dlaczego na stół ze względu na pasje łowieckie męża żadne z miast należących do powiatu: Wałcz, pani Krystyny. Człopa, Tuczno, Mirosławiec, nie pokusiło się o promocję własnego oryginalnego produktu? Na tych terenach żyje już trzecie pokolenie osadników. To obyczajowości i zachowaniu indywidualnych tradycji nadaje ogromnego kolorytu. Jak z tego nie skorzystać? – zastanawia się pani Krystyna. – Bo tak naprawdę, my trochę chyba zatracamy się w tej Unii – mówi. – Nie jestem obywatelką Unii Europejskiej, jestem obywatelką Polski. Moja ojczyzna to Wałcz i Piława. Drażnią mnie obcojęzyczne określenia w naszym życiu współczesnym. Chociażby słowo „weekend“. To koniec tygodnia. Człowieku!? Do tej pory z tym żyłeś, to żyj z tym i teraz. W naszym słownictwie też nie ma słowa „lunch“ – jest „obiad“. Każdy z nas posiada tyle indywidualnych cech. Korzystajmy z tego. To jest dokładnie tak samo, jak z jedzeniem drobiu. Obiad z prezydentem Krystyna Łątkowska pracując na Zachodzie działała w grupie polonijnej wspierającej rodaków w kraju. Zbierała drukarki i kserokopiarki, które potem były wysyłane do Polski. Spotkała w tym czasie wiele znamienitych postaci życia politycznego kraju, a także najważniejszych przedstawicieli Polonii na Zachodzie. – Któregoś razu uczestniczyłam w obiedzie z Prezydentem RP na uchodźstwie Ryszardem Kaczorowskim – wspomina. – Jako główne danie podano drób. Pan Prezydent pierwszy sięgnął ręką po pieczyste. Widząc nasze spojrzenia, powiedział: „To polskie danie i jem je po polsku“ – trzymając je w palcach. Bożena Dymarczyk Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 45 o izbie Integracja w Północnej Izbie Gospodarczej Członkostwo w Izbie to nie tylko możliwość doszkalania swoich biznesowych umiejętności podczas różnego rodzaju spotkań i warsztatów. To również czas na odpoczynek i zabawę, będące pretekstem do zintegrowania środowiska przedsiębiorców w naszym regionie. Wspomnijmy imprezy, które są już za nami i zaznaczmy w kalendarzach kolejne. Przedsiębiorcy na targach Lifestyle Expo 2010 Izbowe Nurkowanie Już po raz drugi Północna Izba Gospodarcza objęła patronat nad targami Lifestyle Expo 2010, które odbyły się w Warszawie w dniach 2123.09.2010 r. W targach wzięło udział około 150 firm z Hongkongu i 100 chińskich producentów i handlowców zainteresowanych współpracą z firmami z Europy Środkowo-Wschodniej. 20 września br. 36 przedsiębiorców zrzeszonych w Izbie udało się autokarem na targi. Wszystkim uczestnikom Izba zapewniła bezpłatny transport i wejście na targi oraz dofinansowanie noclegu. 2 października br. w niemieckiej miejscowości Krugsdorf odbyło się I Izbowe Nurkowanie. Dzięki Północnej Izbie Gospodarczej i Szkole Nurkowania Sharpdiving ponad 20 przedsiębiorców mogło spróbować swoich sił pod wodą. Każdy z uczestników po szkoleniu teoretycznym spędził w towarzystwie instruktora ponad 20 minut pod wodą. Po zajęciach uczestnicy wspólnie grillowali przy ognisku. Reprezentacja Północnej Izby Gospodarczej W dniach 18-19 września br. reprezentacja Północnej Izby Gospodarczej wzięła udział IV Międzybranżowych Mistrzostwach Polski Firm i Zakładów Pracy w piłce nożnej sześcioosobowej. Zawody odbyły się w nadmorskich miejscowościach Rewal i Pobierowo. W rozgrywkach grupowych nasi przedsiębiorcy zmierzyli się m.in. z takimi przeciwnikami, jak: TPV Displays Gorzów, Exide-Centra Poznań, ZZG KWK Wieczorem, Uniwersytet Jagielloński. Mimo braku awansu do rundy finałowej wszystkim zawodnikom naszej drużyny dopisywały znakomite humory. Obchody Dni Budowlanych Już po raz kolejny Komisja Budownictwa – Klaster Budowlany, działająca przy Północnej Izbie Gospodarczej zorganizowała imprezę dla ponad 200 osób związaną z obchodami Dni Budowlanych. Spotkanie branży budowlanej odbyło się 15 października 2010 r. w Tiger Club w Szczecinie. Celem tej cyklicznej imprezy jest promocja i integracja zachodniopomorskich firm z branży budowlanej oraz wspólna wymiana dotychczasowych doświadczeń. Jest to sprawdzona forma prezentacji przedsiębiorstw, zapoczątkowania współpracy między różnymi firmami jak i spędzenia czasu w miłej atmosferze. A już w najbliższym czasie zapraszamy Państwa na: –Andrzejki Izbowe, –II Izbowy Turniej w Kręgle, 46 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 –Wigilię Izbową. prawo Prawne formy zabezpieczenia kredytu kupieckiego Kredyt kupiecki jest nieodzownym elementem dzisiejszej rzeczywistości. Korzystanie z niego towarzyszy praktycznie wszystkim podmiotom uczestniczącym w obrocie gospodarczym. Blisko 90 proc. transakcji handlowych realizowanych jest z odroczonym terminem płatności. Wiąże się to jednak z wysokim ryzykiem. Jak się przed nim uchronić? Kredyt kupiecki – za i przeciw Mowa tu przede wszystkim o ryzyku utraty należności z powodu nierzetelności kontrahenta lub wszczęcia wobec niego postępowania upadłościowego. Przedsiębiorcy są jednak zmuszeni korzystać z odroczonych terminów płatności ze względu na brak płynnych środków płatniczych. Zaletą kredytu kupieckiego jest brak formalizmu i wysokiego oprocentowania, jak w przypadku kredytów bankowych. Negatywnym skutkiem kredytowania niesolidnych kontrahentów jest powstanie zatorów płatniczych, co prowadzi często do pogorszenia sytuacji finansowej firmy. Za nieuczciwych kredytobiorców płacą wtedy wierzyciele. Polskie regulacje prawne wydają się być w tej kwestii niedoskonałe, pozostawiając wierzycieli w gorszej pozycji niż dłużników zwlekających z zapłatą. To wierzyciel ponosi koszty związane z próbą windykacji należności, płaci podatek dochodowy i podatek VAT od należnej, a nie otrzymanej kwoty – dłużnik zaś, pomimo że nie płaci ceny towaru, zalicza należną kwotę do kosztów uzyskania przychodów oraz odzyskuje zawarty w cenie VAT. To, czy przedsiębiorca zdecyduje się na dochodzenie swych roszczeń, zależy od pozycji, jaką zajmuje w stosunku do firmy, której udzielił kredytu. Dochodzenie wierzytelności na drodze sądowej może okazać się wysoce nieskuteczne i kosztowne. To bowiem wierzyciel obowiązany jest do uiszczenia opłaty sądowej i zaliczki komorniczej, a także, aby realnie liczyć na przeprowadzenie przez komornika skutecznej egzekucji, musi wskazać majątek dłużnika, z którego egzekucja powinna być przeprowadzona. Niejednokrotnie całe koszty sądowe związane z dochodzeniem należności na drodze sądowej wynoszą nawet 30 proc. dochodzonej 48 należności. Niezwykle ważne jest zatem dla wierzyciela posiadanie stosownych zabezpieczeń, które będą stanowić instrumenty bądź to zmierzające do skuteczniejszego egzekwowania roszczeń w sposób polubowny, bądź też które pozwolą na poprowadzenie procesu sądowego, ograniczając lub eliminując możliwość jego przegrania. Wśród wielu form zabezpieczeń wierzytelności najskuteczniejsze są te, które zmierzają wprost do zaspokojenia wierzyciela, czyli takie, które zabezpieczają wierzyciela poprzez majątek dłużnika. Jak się zabezpieczyć przed dłużnikami? W obrocie gospodarczym najczęściej wykorzystywane są: przewłaszczenie na zabezpieczenie, hipoteka, dobrowolna egzekucja, poręczenie, przystąpienie do długu oraz weksel. Przewłaszczenie na zabezpieczenie jest formą zabezpieczenia rzeczowego, polegająca na tym, że przenosi na wierzyciela własność rzeczy dłużnika z równoczesnym zobowiązaniem wierzyciela do przeniesienia tej rzeczy z powrotem na dłużnika po zaspokojeniu roszczeń. Wśród teoretyków i praktyków prawa istnieje spór, czy przewłaszczenie jest dopuszczalne w stosunku do nieruchomości. Ta forma zabezpieczenia jest natomiast skuteczna także wobec osób trzecich. Mimo jednak przeniesienia własności na wierzyciela, brak zaspokojenia przez dłużnika nie uprawnia wierzyciela do zaspokojenia – do Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 wysokości odpowiadającej przejętej wartości przedmiotu przewłaszczenia. Wynika to z faktu, iż przewłaszczenie służy zabezpieczeniu roszczenia wierzyciela, a nie jego bezpośredniemu zaspokojeniu i automatycznemu przeniesieniu danych rzeczy do majątku wierzyciela. Hipoteka może być ustanowiona tylko na nieruchomości i polega na jej obciążeniu prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń z nieruchomości dłużnika. Hipoteka zabezpiecza tak wierzytelności pieniężne w określonej kwocie, jak również roszczenia o nieprzedawnione odsetki oraz koszty postępowania. Ustanowienie hipoteki wymaga dla swej skuteczności formy aktu notarialnego, a następnie wpisu do księgi wieczystej. Poddanie się dobrowolnej egzekucji dla swej skuteczności wymaga zachowania formy aktu notarialnego, w którym dłużnik poddaje się rygorowi egzekucji, co praktycznie oznacza, że godzi się na to, iż w wypadku braku zapłaty w określonym terminie, wierzyciel będzie miał prawo skierować sprawę do egzekucji komorniczej po nadaniu aktowi klauzuli wykonalno- prawo ści. Istotnym elementem takiego oświadczenia o poddaniu się egzekucji jest oznaczenie terminu, w którym wierzyciel może wystąpić o nadanie takiemu aktowi notarialnemu klauzuli wykonalności. Poręczenie polega na tym, że potencjalny dłużnik przedkłada wierzycielowi pisemną umowę z osobą trzecią (poręczycielem), w której poręczyciel zobowiązuje się wykonać zobowiązanie na wypadek gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. W wypadku niewywiązania się z zawartego kontraktu wierzyciel zwraca się do poręczyciela celem realizacji swoich praw. Najczęściej poręczenie spotykane jest przy roszczeniach zabezpieczonych wekslem. Taka podwójna forma zabezpieczenia zwiększa możliwość skutecznego odzyskania wierzytelności, albowiem poręczyciel odpowiada za zobowiązanie solidarnie z dłużnikiem. Oznacza to, że w przypadku niezaspokojenia się z majątku dłużnika, wierzyciel może domagać się zaspokojenia w takim samym zakresie od poręczyciela. Weksel jest papierem wartościowym – przy podpisywaniu umowy i zaciąganiu zobowiązania, kontrahent podpisuje weksel i oddaje go wierzycielowi. Z reguły towarzyszy temu podpisanie deklaracji wekslowej. Jest to pisemna umowa zawierająca warunki, na jakich wierzyciel będzie miał prawo wypełnić weksel. Może ona precyzować, na jaką kwotę będzie opiewał weksel, regulować wysokość odsetek, miejsce zapłaty weksla itp. Należy zaznaczyć, że deklaracja wekslowa jest teoretycznie umową gwarantującą głównie prawa dłużnika i to w jego interesie leży, aby była podpisana. Jeżeli nie jest, wierzyciel ma niczym nie skrępowane prawo wypełnienia weksla. Jednakże również dla zabezpieczenia praw wierzyciela, zasadne jest podpisanie deklaracji wekslowej, np. wierzyciel może w niej ustanowić możliwość doliczenia do kwoty wierzytelności nie tylko odsetek, ale i wszystkich kosztów windykacji, mających na celu odzyskanie wierzytelności. Tak sformułowana deklaracja wekslowa umożliwi również odzyskanie poniesionych kosztów w przypadku zlecenia dochodzenia roszczenia do zewnętrznej firmy windykacyjnej. Przystąpienie do długu charakteryzuje się tym, że do istniejącego już stosunku między wierzycielem a dłużnikiem przystępuje osoba trzecia, która staje się dłużnikiem solidarnym. Przystąpienie osoby trzeciej nie zwalnia w żaden sposób dotychczasowego dłużnika ze zobowiązań, ale odpowiadają oni odtąd za długi solidarnie. Wierzyciel uzyskuje tym samym nowego dłużnika, odpowiadającego jak za własne długi. Przystąpienie do długu następuje w formie pisemnej umowy między dłużnikiem, wierzycielem a osobą trzecią. Możliwe jest także przystąpienie do długu na mocy ustawy – tak jest np. w razie nabycia przedsiębiorstwa posiadającego określone zobowiązania, gdzie nabywca odpowiedzialny jest solidarnie ze zbywcą. Magdalena Bartoszewicz KOKSZTYS Kancelaria Prawa Gospodarczego Spółka Komandytowa reklama Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 49 FIRMOWE KNOW- HOW Controlling szansą na podniesienie rentowności w przedsiębiorstwie Controlling stał się na dobre jednym z najskuteczniejszych narzędzi wspomagających zarządzanie przedsiębiorstwem. Wciąż jednak kojarzony jest z procesem właściwym wyłącznie dla dużych przedsiębiorstw produkcyjnych, pomimo olbrzymiego postępu informatycznego, umożliwiającego korzystanie z powszechnie dostępnych i stosunkowo niedrogich narzędzi analitycznych. 50 P ojęcie controllingu jako procesu ukierunkowanego na optymalizację wyników przedsiębiorstwa, realizowaną poprzez planowanie, sprawozdawczość i kontrolę kosztów pojawiło się w Polsce na początku lat 90., w zagranicznych przedsiębiorstwach rozpoczynających swoją działalność na terytorium Polski. W dobie prosperity firmy nie przykładają tak istotnej wagi do polityki kosztowej, jak w okresie recesji Tymczasem efektywna kontrola kosztów może poprawić pozycję konkurencyjną, a także uratować finanse niejednej firmy, pod warunkiem, że będzie prowadzona stale, a nie tylko w czasie realizowania postępowania naprawczego. Przedsiębiorstwa wymagają wsparcia controllingu w różnym stopniu, w zależności od stopnia skomplikowania swoich procesów oraz oferowanych produktów (bądź usług). Przykładowo, controllingowy system budżetowania, wspomagający planowanie operacyjne, może nie być istotny dla małego podmiotu, jednakże kontrola kosztów, w tym kalkulacja jednostkowego kosztu produktu bądź usługi, jest ważna dla każdego Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 przedsiębiorstwa. Wiedza o kosztach jest bowiem istotnym narzędziem, które pomaga efektywnie planować i realizować przychód: w oparciu o produkty rentowne i poprzez eliminację tych, które przynoszą straty, pogrążając w efekcie wynik finansowy. Ważna jest również prawidłowa sprawozdawczość, wspierająca podejmowanie racjonalnych decyzji. Oparcie jej wyłącznie na dokumentacji księgowej często nie daje rzetelnych odpowiedzi odnośnie przyszłych efektów finansowych. Istotne jest także posiadanie wiedzy o konsekwencjach realizacji planów inwestycyjnych. W tym zakresie controlling pozwoli na wyliczenie efektu, tj. stopy zwrotu oraz wpływu inwestycji na przyszłe wyniki przedsiębiorstwa. Częste wśród przedsiębiorców intuicyjne inwestowanie może bowiem prowadzić do utraty płynności finansowej i w efekcie do bankructwa. Sytuacja gospodarcza powoli się normalizuje Przedsiębiorstwa zaczynają odnotowywać lepsze wyniki finansowe. Obecnie, zarządzający firmami przystępują do rozważania możliwości wdrożenia inwestycji rozwojowych oraz wprowadza- Istnieje kilka możliwości wdrożenia controllingu Nie zawsze musi się to wiązać z zatrudnieniem controllera finansowego. Controlling może być także realizowany przez doświadczone firmy doradcze. W przypadku podmiotów nieposiadających rozbudowanego rachunku kosztów lub oferujących tylko jeden produkt (usługę) zatrudnienie controllera może być dużo mniej efektywne, niż zlecenie tego typu usługi na zewnątrz. Poszukując wyspecjalizowanej firmy, która wdroży i poprowadzi proces controllingu, przedsiębiorcy mogą natknąć się na realny problem braku firm oferujących pożądaną usługę. Wydaje się naturalne, że podmiotami świadczącymi tego typu usługi powinny być biura rachunkowe. Nie jest tak jednak, z powodu odmiennych ról i celów przypisywanych controllingowi i rachunkowości – jako procesu ewidencji zdarzeń gospodarczych. Z reguły wiedza w zakresie rachunkowości nie idzie w parze z kompetencjami w zakresie controllingu. Wprowadzeniem controllingu, systemu budżetowania oraz tworzeniem specyfikacji z tym związanej zajmują się głównie znaczące na rynku firmy doradcze, jednakże w ich przypadku koszt usługi jest na tyle istotny, że często przekracza możliwości przedsiębiorcy, a także spodziewane efekty wdrożenia. Brak szerokiej dostępności przedmiotowej usługi stanowi barierę również ze względu na fakt, że zwykle potrzeba wdrożenia controllingu wynika ze słabych wyników finansowych, bądź wręcz utraty płynności, a taka sytuacja nie sprzyja kosztownym wydatkom. O controllingu z całą pewnością nie można powiedzieć, że stanowi narzędzie powszechnie wykorzystywane w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Zadziwiające, że informatyzacja przedsiębiorstw oraz dostępność stosunkowo niedrogiego oprogramowania, jakim jest arkusz kalkulacyjny Microsoft Excel, nie otworzyły szeroko drzwi dla tego narzędzia. Jednym z powodów takiego stanu rzeczy może być fakt niepełnej wiedzy o korzyściach z jego stosowania. Przeszkodę mentalną lub faktyczną może stanowić również konieczność ponoszenia kosztów, które wiążą się z zatrudnieniem specjalisty od controllingu oraz wyposażeniem go w odpowiednie narzędzia pracy. Do sprawnego prowadzenia controllingu nie jest jednak wymagane wdrożenie kosztownych systemów informatycznych klasy ERP. Nawet w przypadku dużych przedsiębiorstw efektywna kontrola kosztów, wsparta controllingowym systemem budżetowania, może być wystarczająco efektywna przy użyciu zwykłego arkusza kalkulacyjnego. Problem braku wsparcia decyzji w oparciu o narzędzia controllingowe zaczyna być obecnie zauważalny, zwłaszcza w czasie nienotowanego do tej pory kryzysu gospodarczego. Wydaje się więc tylko kwestią czasu, kiedy biura rachunkowe zaczną rozszerzać swoje usługi o controlling. Podkreślenia wymaga fakt, że usługi tego typu muszą być świadczone przez osoby, dla których controlling jest główną specjalnością. Dla biura rachunkowego zatrudnienie controllera finansowego może okazać się bardzo dobrą inwestycją. Krzysztof Skułowaty członek zarządu kancelarii rachunkowej AXES Sp. z o.o. reklama Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 51 FIRMOWE KNOW- HOW nia nowych produktów. Warto bowiem już dziś pomyśleć o rozwiązaniach, które pozwolą w przyszłości łagodniej znieść recesję bądź przetrwać trudny okres dekoniunktury. Należy jednak pamiętać, że w każdym przypadku zamierzenia inwestycyjne powinny być poprzedzone głębokimi i rzetelnymi analizami, przy zastosowaniu narzędzi controllingowych. Przedsiębiorcy, którzy zaczęli dostrzegać potrzebę planowania i kontroli kosztów, w pierwszej kolejności poszukują rozwiązań bezkosztowych. Może to doprowadzić do skutków przeciwnych od zamierzonych. Jednym z takich rozwiązań może być przypisanie funkcji controllingowych głównemu księgowemu. O ile takie rozwiązanie, pomimo wad (o czym poniżej), może przynieść pozytywne efekty, o tyle powierzenie tych funkcji księgowemu bądź innej osobie, która ma stosunkowo niską pozycję w firmie, w żaden sposób nie usprawni zarządzania przedsiębiorstwem. Należy bowiem właściwie zidentyfikować miejsce controllingu w hierarchii procesów. Prowadzenie controllingu przez osobę, która ma inne obowiązki w firmie może być nieefektywne, a nawet ryzykowne. Rzetelność dostarczanej informacji przez controllera musi być zweryfikowana dogłębną analizą, a tej może zabraknąć w sytuacji, kiedy analityka jest zajęciem przypisanym pracownikowi dodatkowo, a do tego nie opartym na odpowiedniej wiedzy i doświadczeniu. FIRMOWE KNOW- HOW Rynek kredytowy: przedsiębiorstwa vs. banki Nie odpowiemy na pytanie, który bank jest najlepszy, nie przytoczymy też danych statystycznych i informacji o ostatnich trendach rynkowych. Problem zaciągania kredytów przez firmy przedstawimy z poziomu relacji przedsiębiorstwa i banku. Wzajemne zrozumienie okaże się łatwiejsze, a przeciwnik po drugiej stronie stołu stanie się partnerem w biznesie. Przede wszystkim empatia Dlaczego empatia? Ponieważ jest to coś, czego wszyscy mamy za mało, również przy ubieganiu się o kredyt. Na wstępie zatem warto poznać, czym obecnie kierują się banki, aby zrozumieć, kogo tak naprawdę „lubią”. Lubią finansować – oczywiście. A co kryje się pod określeniem „empatia” w procesie ubiegania się o kredyt? To nic innego, jak poznanie zasad i specyfiki funkcjonowania banku „od środka”. Posiadając taką wiedzę, z pewnością łatwiej będzie osiągnąć cel, jakim jest uzyskanie kredytu. Czas spowolnienia gospodarczego, często błędnie nazywany kryzysem, mamy już w Polsce od ponad 2 lat. Wcześniej żyliśmy stałym postępującym rozwojem przedsiębiorstw, który spowodował, że nasze nastawienie (również banków) do wszelkich inwestycji było bardzo pozytywne i optymistyczne. Przywykliśmy do sytuacji, że o kredyt nie należy się ubiegać. To doradcy bankowi z własnej inicjatywy skontaktują się z nami i zaproponują optymalne rozwiązania. I tak rzeczywiście było. Pierwsze sygnały, na temat zawirowań na rynkach światowych, dobiegały do banków nieco szybciej aniżeli do przedsiębiorstw. To spowodowało, że pod koniec 2007 roku niektóre instytucje finansowe zaczęły ostrożniej podchodzić do finansowania planowanych inwestycji, bardzo dokładnie przyglądając się planom rozwojowym swoich klientów. Wówczas to przedsiębiorcy, do których nie dotarła jeszcze wiedza, którą już posiadały banki, nie potrafili zrozumieć, o jakim to „kryzysie” mówią im doradcy bankowi i ekonomiści. 52 Rating a łatwość uzyskania kredytu Banki prowadzą swoją działalność w oparciu o przepisy prawne wywodzące się z kilku źródeł. Komisja Nadzoru Finansowego i Minister Finansów to organy najmocniej kształtujące ich specyfikę działania. Warto pamiętać, że banki na podstawie tzw. II Umowy Bazylejskiej zobowiązane są m.in. do ratingowania podmiotów, w których są zaangażowane produktami o charakterze kredytowym. Oznacza to, że każde kredytujące się przedsiębiorstwo posiada w banku rating. Rating taki ustalany jest na podstawie know-how banku zatwierdzonego przez KNF (dawniej GINB). Co taki rating daje? Co powoduje zmiana ratingu? Jaki on ma wpływ na łatwość uzyskania kredytu? Wyobraźmy sobie przedsiębiorstwo, które co rok wykazuje wzrost i poprawę swojego (ogólnie pojętego) biznesu. Bank, prosząc co kwartał o sprawozdania finansowe (najczęściej F-01), dokonuje analizy jego sytuacji finansowej, kończąc taką analizę ratingiem. Ratingiem, którego przedsiębiorca oczywiście nie zna, bo nie może znać. Najczęściej poziom ratingu określony jest wartością liczbową. Załóżmy, że przedsiębiorstwo posiada rating na poziomie 4 w skali 1-10, gdzie 1 to dobrze, 10 to źle. I nagle, po nadejściu spowolnienia gospodarczego, obrót firmy w porównaniu z obrotem z poprzedniego roku jest niższy, zyskowność też nie ta, co wcześniej. Jak bank ustosunkuje się do takiego klienta? Rating, jaki zostanie określony, będzie zapewne już nie na poziomie 4, lecz na poziomie 5 lub 6. Spowoduje to niższy limit Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 kredytowy, droższy kredyt oraz, co najgorsze, możliwą konieczność zabezpieczenia całej ekspozycji kredytowej, a nie jak to było do tej pory w wysokości np. 60 proc. Rodzi się teraz pewnie u Państwa pytanie: Co zrobić, aby zachować w banku jak najwyższy rating? Jakie parametry mają wpływ na jego wynik? Jak to jest określane i co tak naprawdę ma znaczenie? Aby jednak nie zostać posadzonym o rozpowszechnianie informacji poufnych, zmuszony jestem ten wątek zakończyć, jednak warto pamiętać o tym, że umiejętne zarządzanie finansami przedsiębiorstwa pod okiem specjalisty z pewnością poprawi Państwa sytuację. Rezerwy banku pod obserwacją Ponadto, warto w tym miejscu wspomnieć o kolejnym przepisie prawnym, z jakim mają do czynienia banki, a mianowicie Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków. Rozporządzenie to wiąże się bezpośrednio z ratingiem, o którym mowa wyżej. Otóż w momencie, kiedy sytuacja finansowa danego kredytobiorcy pogorszy się na tyle, że ocena ratingowa spadnie do określonego poziomu (np. poniżej 7), bank zmuszony będzie zakwalifikować ekspozycję kredytową na tym kliencie do kategorii „pod obserwacją” – z kategorii „normalne”. Powoduje to dla banku automatycznie konieczność utworzenia rezerw o wartości 1,5 proc. niezabezpieczonej części ekspozycji kredytowej, a jak pamiętamy, to właśnie z powodu O naliczanych rezerw banki wykazywały ujemne wartości Wyników Finansowych. Warto teraz sobie odpowiedzieć na pytanie: Czy przedsiębiorstwo, którym zarządzamy byłoby skłonne do tego, aby tworzyć rezerwy na potencjalnie nieściągalne należności? Zapewne NIE. Podobnie postępuje bank. Bank jednak, mając do dyspozycji system monitoringu, zawczasu stara się zapobiec konieczności naliczenia rezerw, proponując swoim klientom: zmniejszenie kredytu, zwiększenie zabezpieczeń lub podniesienie marży bankowej. Być może niektórzy z Państwa potwierdzą to na swoim przykładzie. O co chodzi z tym fundingiem? Budując empatię, w tym przypadku rozumianą jako znajomość funkcjonowania banków, nie sposób pominąć zagadnienia zwanego „fundingiem”. Chodzi tak naprawdę o koszt pozyskania przez banki pieniądza na rynku międzybankowym. W momencie nadejścia spowolnienia gospodarczego, które najmocniej odczuły właśnie instytucje finansowe, pieniądz na rynku międzybankowym stał się i droższy, i trudniej dostępny. To spowodowało kłopoty banków z udzielaniem nowych kredytów. Nie posiadały one bowiem odpowiedniego zasobu pieniądza, przeznaczonego na ekspozycje kredytowe. Między innymi dlatego niektórzy z Państwa spotkali się z propozycją podniesienia marży banku lub propozycją zmniejszenia dostępnego limitu kredytowego. becnie na polskim rynku jest ponad 50 banków komercyjnych i co najmniej 600 banków spółdzielczych. Ciężko byłoby przeciętnemu przedsiębiorcy „wgryzać się” w politykę każdego banku zanim postanowi złożyć do niego wniosek kredytowy. Jako przedsiębiorca wychodzę z założenia, że każdy powinien zająć się tym, na czym zna się najlepiej. Jeśli nie jestem specjalistą w danej dziedzinie, to zlecam to innej osobie bądź firmie, która poprowadzi sprawę za mnie. Dlatego też istnieją takie firmy, jak nasza. To naszym obowiązkiem jest poznanie banku od wewnątrz, jego oferty, procedur, regulaminów i wybranie najlepszych dla naszych klientów rozwiązań finansowych. Dodatkowo, na życzenie klienta weryfikujemy także instytucje z nami niewspółpracujące, aby przedstawić naszemu zleceniodawcy pełne spektrum możliwości kredytowych. Analizując politykę kredytową banków, można śmiało stwierdzić, że sytuacja na rynku kredytowym poprawia się. Banki powoli przyspieszają akcję kredytową i proponują coraz więcej możliwości finansowania inwestycji. Pojawiają się także produkty dla tzw. start-upów, czyli firm o krótkiej historii działalności. Już niebawem w naszym województwie wystartuje także fundusz JEREMIE. W ramach tego działania przedsiębiorcy, których firmy istnieją na rynku krócej niż 2 lata będą mogli skorzystać z preferencyjnych pożyczek inwestycyjnych udzielanych przez Urząd Marszałkowski. Do podziału jest 280 milionów zł. Będzie to zarówno tańsza alternatywa dla banków, jak również możliwość otrzymania wsparcia finansowego dla firm z niewielkim doświadczeniem i niewystarczającym zabezpieczeniem. Oczywiście duże znaczenie przy staraniu się o kredyt ma przedmiot inwestycji oraz jej zabezpieczenie (wciąż najbardziej pożądanym jest hipoteka). Jednakże, patrząc na pomysły naszych klientów, zauważamy, że banki coraz chętniej udzielają kredytów także na inwestycje rozwojowe. Należy jednak pamiętać, że proces uzyskania kredytu inwestycyjnego nie jest ani prosty, ani krótki. Banki wymagają szeregu dokumentów finansowych, danych o firmie, bardzo często także biznesplanu. Dlatego przedsiębiorca powinien do tematu podejść bardzo rzetelnie i profesjonalnie. Banki mają swoją politykę niż inwestycję, która spowoduje wzrost mocy przerobowych o 20 proc. Podobne będzie stanowisko banków odnośnie finansowania bieżącego. Banki chętniej będą udzielać kredytów o niższych limitach, uwzględniających aktualny poziom obrotów przedsiębiorstwa, a dodatkowo bardziej dokładnie będą weryfikowały zabezpieczenie takich kredytów oraz jego poziom. Warto pamiętać jeszcze o jednym: o polityce kredytowej danego banku. Pomimo tego, że sytuacja w gospodarce polskiej powoli wraca na właściwe tory, gros banków myśli nadal tak: „Skoro mamy do czynienia ze spowolnieniem gospodarczym (lub inaczej mówiąc ze wzrostem gospodarczym na poziomie 0-1,5 proc. PKB), to zapewne wszelkie inwestycje o charakterze rozwojowym, jakie planują firmy, z definicji są obarczone błędem”. Oznacza to, że obecnie banki chętniej sfinansują inwestycję o charakterze odtworzeniowym, poprawiającą technologię albo obniżającą koszty funkcjonowania firmy, Dominik Bielawski Dyrektor Zarządzający Domay Consulting Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 53 FIRMOWE KNOW- HOW Michał Hamera Dyrektor Hossa Finance Sytuacja na rynku kredytowym się poprawia biznes i sztuka Tak jak artysty nie można zamknąć w ciasnych ramach, tak też nasz magazyn otwiera się na nowe rejony sztuki i pokazuje, na co warto zwrócić uwagę w najbliższym czasie. Do tej pory skupialiśmy się na malarstwie i prezentacji dzieł sztuki, w które warto inwestować. Dziś zapraszamy do teatru, gdzie gościć będziemy wybitną Krystynę Jandę. Adam Opatowicz dyrektor Teatru Polskiego w Szczecinie Sztuka się opłaca Oblicza sztuki – na deskach teatru T eatr Polski w Szczecinie przyzwyczaił nas do tego, że zaprasza spektakle i gwiazdy z najwyższej półki. Bilety wyprzedane wiele tygodni przed pokazem i kolejki do rezerwacji – aby móc na kilkadziesiąt minut przenieść się w świat wielkiej sztuki. Takie perełki zdarzają się w repertuarach rzadko, ale kiedy już są – nie można ich przegapić. Tak właśnie zapowiada się przedstawienie Magdy Umer do tekstu Agnieszki Osieckiej „Biała bluzka”, z Krystyną Jandą w roli głównej. „Biała bluzka” to historia o miłości niemożliwej, bo miłości do opozycjonisty. Historia kobiety niemogącej poradzić sobie ze sobą i z Polską okresu stanu wojennego. Tytułowa biała bluzka była marzeniem i znakiem przystosowania do życia w kraju zakazów i nakazów, cenzury, opozycji, kartek na mięso, zaświadczeń z miejsca pracy, dowodów, stempelków, godziny policyjnej i więźniów politycznych. Kraju braku wolności, w którym ułańska fantazja podlewana alkoholem, miłość, przyjaźń i poczucie humoru pozwalały poczuć smak życia. Z czasem spektakl stał się kultowy i był grany w całej Polsce. Przeglądała się w nim dorastająca młodzież, która uznała, że boha54 terka Osieckiej mówi, myśli i czuje jak oni. Dziś powrót do tamtej opowieści oznacza przedstawienie datowane znów w tamtych czasach. Ale bohaterka – obecnie dojrzała kobieta po przejściach – i interpretuje, i myśli odmiennie. To samo, ale w odmiennym zabarwieniu i przy zaakcentowaniu innych problemów. Spektakl ukazuje także nowym pokoleniom, w sposób specyficzny dla Osieckiej, klimat i koloryt czasu minionego. W spektaklu emocje opowiadane są także przy pomocy dziesięciu najważniejszych piosenek Agnieszki Osieckiej a dodatkowym atutem przedstawienia są wyświetlane na ekranach archiwalne materiały filmowe. Zapraszamy Państwa do Teatru Polskiego 6 i 7 listopada o godzinie 19.00. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 W jaki sposób biznes i sztuka mogą współistnieć? Prosty. Słowo „biznes” zastąpić przez „mecenat” i spróbować wytworzyć taką więź między ludźmi z możliwościami finansowymi a artystami, która sprawi, że sztuka stanie się czymś potrzebnym na co dzień, nie tylko odświętną koniecznością. Trudno wyobrazić sobie świat bez książek, muzyki, malarstwa czy teatru. Inwestując w kulturę, tak naprawdę inwestujemy w nowe pokolenie zdolnych, świadomych ludzi, którzy wzbogacają społeczeństwo. Stają się najwyższą wartością społeczną i napędzają rozwój ekonomiczny i kulturalny. Historia dowodzi, że rola mecenasów w kształtowaniu się ruchów artystycznych jest ogromna. Nie należy rozpatrywać ich wsparcia w kategoriach zysku. Chociaż wartość promocyjna i prestiżowa nie są tylko wirtualnymi pojęciami, najistotniejsze profity są duchowe - szacunek i wzbogacanie świata artystycznego. Z Teatrem Polskim wiąże się coraz więcej prywatnych przedsiębiorców i firm. Mecenasi stają się częścią świata kultury, z którym od teraz będą kojarzeni. Oczywiście możliwości wsparcia są dużo większe. Daleko nam do krajów Europy Zachodniej, u nas rodzi się dopiero działalność filantropijna. Angażują się w nią firmy z pozycją i tradycją. Ich aktywność jest oczywiście związana z sytuacją na rynku i siłą gospodarki. Widzimy pozytywne zmiany w tym kierunku i cieszymy się, że przepaść między dziedziną kultury i biznesu nie jest już tak duża. biznes i sztuka FORUM INWESTYCYJNE AMBER 2010 o raz kolejny Sieć Aniołów Biznesu Amber gościła inwestorów, przedsiębiorców oraz przedstawicieli instytucji finansowych, którzy zebrali się na Forum Inwestycyjnym Amber 2010. Wydarzenie miało miejsce 21 października br. w Szczecinie i zgromadziło ponad 100 uczestników. Forum poprzedził Networking Dinner, podczas którego uczestnicy wydarzenia mieli okazję nawiązać cenne kontakty biznesowe. Podczas Forum, duże zainteresowanie wzbudziło wystąpienie Permjot’a Valia – Anioła Biznesu z Wielkiej Brytanii, który opowiedział o swoich metodach działania przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych oraz współpracy z innymi inwestorami. Na Forum gościł także Costas Chryssou z Uniwersytecie w Oxfordziego, który przedstawił metody komercjalizacji badań naukowych oraz zachęcał polskie uczelnie do aktywności biznesowej w kręgach naukowych. Oprócz wystąpień plenarnych uczestnicy Forum brali udział w panelach dyskusyjnych z zakresu współpracy inwestora z projektodawcą, zarządzania biznesem internetowym, tworzenia spółek spin-off z uczelni, a także narzędzi i instrumentów inwestora niezbędnych w procesie inwestycyjnym. W każdym z paneli zasiadali doświadczeni praktycy biznesu. – Forum Inwestycyjne AMBER 2010 pozwoliło dostrzec możliwości jakie stwarzają Sieci Aniołów Biznesu zarówno dla młodych, nowatorskich firm, jak i prywatnych inwestorów wspierających rozwój innowacyjności w Polsce. Liczba praktyków biznesu biorących udział w Forum świadczą o tym, że inwestycje w firmy na wczesnym etapie rozwoju, wzbudzają coraz większe zainteresowanie. Wychodząc naprzeciw potrzebom rynku Polska Fundacja Przedsiębiorczości założyła Sieć Aniołów Biznesu Amber, która pomaga młodym firmom pozyskać kapitał prywatnego inwestora. Obecnie nasza Sieć skupia ponad 25 inwestorów, którym zaprezentowanych zostało kilkanaście innowacyjnych projektów wyselekcjonowanych z ponad 300 napływających zgłoszeń - mówi Barbara Bartkowiak, Prezes Zarządu Polskiej Fundacji Przedsiębiorczości. Relacja oraz galeria zdjęć z Forum Inwestycyjnego Amber dostępna jest na stronie internetowej www.forumamber.pl oraz na portalu społecznościowym Facebook w profilu Forum. reklama P biznes i sztuka Galeria jako miejsce spotkań i debat twórców Czy sztuka i biznes mogą iść w parze? Wygląda na to, że tak. Dobrym przykładem tego, jak ta symbioza funkcjonuje w Szczecinie jest działalność Galerii Kapitańskiej, utworzonej w siedzibie firmy Calbud. G aleria Kapitańska powstała w październiku 2008 roku. Na jej użytek przeznaczono pomieszczenia w siedzibie firmy Przedsiębiorstwo Budowlane Calbud, mieszczącej się przy ul. Kapitańskiej 2 (gdzie niegdyś znajdowała się fabryka atramentu). Pierwszą wystawą była prezentacja zdjęć autorstwa Agnieszki Osiny. Fotografie przedstawiały południową Afrykę, w której autorka przebywała w ramach wolontariatu prowadzonego przez organizację Tenteleni. Na kolejnej wystawie, zatytułowanej „Cisza ukołysana“, swoje prace prezentowała młoda szczecińska malarka Katarzyna Meronk. Pierwszą dużą wystawą w Galerii Kapitańskiej była zeszłoroczna ekspozycja dzieł szczecińskich twórców, zatytułowana „Niech żyją artyści”. Maria Łopuch pisała o niej: „(...) zwrócona ku tradycji, poszukująca wartości raczej w wyobraźni niż w buncie, raczej w kunszcie niż prowokacji, raczej w realności sztuki, niż jej ulotności”. Wystawa ta prezentowała dzieła 56 Tadeusza Eysymonta, Erazma Kalwaryjskiego, Macieja Woltmana, Wojciecha Zielińskiego, Stanisława Biżka, Przemysława Cerebież-Tarabickiego i Tadeusza Jerzego Lipczyńskiego. Podczas wernisażu odbyła się licytacja obrazu Tadeusza Eysymonta „Zbroje“ (1973-74, akryl, tektura, 79x54 cm). Całą wylicytowaną kwotę przeznaczono na rzecz Domu Samotnej Matki w Karwowie. Pora zadać pytanie, jak zrodził się pomysł, aby stworzyć Galerię Kapitańską. – Przyjaciel z Krakowa, rodem tak jak i ja, z Krasnegostawu, absolwent Akademii Sztuk Pięknych, zaprosił mnie do siebie – mówi Edward Osina, prezes Przedsiębiorstwa Budowlanego Calbud. – Jeździłem do niego przez pewien czas, chodziłem na wernisaże, zapoznałem się z artystami. Tam zainteresowałem się sztuką. Zaproponowałem przyjacielowi, by wykonał w Szczecinie rzeźbę. To on stworzył fontannę na osiedlu Magnolia. Z czasem zainteresowałem się także twórczością Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 szczecińskich artystów. Pomyślałem, że najlepszym sposobem, aby ją promować jest stworzenie galerii. Poza tym galeria jest idealnym miejscem spotkań architektów, artystów, inżynierów, inwestorów, którzy mogą porozmawiać o architekturze miasta, jego kolorach i sztuce w przestrzeni miejskiej. Zależało mi, by uniknąć błędów w zabudowie miasta, nie tworzyć kiczu, a takie rozmowy pozwalają dojść do odpowiednich wniosków. Sztuka wpływa także uspokajająco na pracowników. Ponadto jest dobrą formą promocji firmy Calbud, bowiem jak twierdzi Edward Osina, sztuka uwiarygodnia. – Organizując wernisaż pokazujemy, że zależy nam na czymś więcej, niż mogłaby to sugerować zwykła reklama. Po drugie, robiąc wystawę, samemu czuje się przyjemność. To dobrze wpływa także na zaprzyjaźnione firmy, podwykonawców. Tworzy się bardzo dobrą atmosferę do rozmów, trochę podobną do tej, jaka dotyczy np. sportu. Dzieła sztuki to także środki trwałe, których wartość z czasem wzrasta – dodaje Osina. Jak wzrasta wartość obrazu? Eksponując dzieło w przestrzeni publicznej, pokazując je coraz większej ilości ludzi, widać jak ono zyskuje na wartości. Kiedy kupuje się obraz malarza z prawdziwego zdarzenia, którego biznes i sztuka twórczość znajduje się w katalogach, wtedy wiadomo, że jego dzieło na pewno nie straci na wartości. Wspierając sztukę, Calbud tworzy katalogi Galerii Kapitańskiej. Do tej pory powstały trzy takie wydawnictwa. Pierwszy katalog dotyczył wspomnianej wystawy „Niech żyją artyści”. Kolejny był ukoronowaniem ekspozycji „Pieśni i obrazy”, której wernisaż miał miejsce w czerwcu 2010 roku. Wtedy właśnie Galeria Kapitańska gościła Wandę Warską oraz czołowych wykonawców piosenki poetyckiej: Mirosława Czyżykiewicza, Jacka Kleyffa, Mariusza Lubomskiego, Mieczysława Pawlikowskiego i Jana Wołka. W ramach wystawy „Pieśni i obrazy“ zaprezentowano kilkadziesiąt prac wymienionych artystów, w tym cieszące się dużym zainteresowaniem przybyłych gości kolorowe, malowane kapelusze Wandy Warskiej – piosenkarki, wokalistki jazzowej, poetki i malarki, głównej wykonawczyni pieśni i piosenek Andrzeja Kurylewicza. Artystka jest autorką piosenek zarówno do tekstów własnych, jak i wierszy wielkich poetów (Jana Kochanowskiego, Adama Mickiewicza, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego). W 1960 roku założyła wraz z A. Kurylewiczem Piwnicę Artystyczną Wandy Warskiej. Za pracę twórczą została uhonorowana wieloma odznaczeniami polskimi (Kawalerskim i Oficerskim Krzyżem Zasługi) oraz Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (Bundesverdienstkreuz) I klasy. Równie dużym zainteresowaniem cieszyły się obrazy Jacka Kleyffa („Modrzewiowy szyszkarz na słońcu”, „Strumyk”, „Patchwork wspomnień”, „Błękitna pantera”, „Pociąg”, „Szyszkarz zimowy”), twórcy niezapomnianego kabaretu Salon Niezależnych, barda, kompozytora, aktora i malarza, a na co dzień – nauczyciela. Trzeci wernisaż w Galerii Kapitańskiej otwierał ekspozycję „Trzy plus trzy”, prezentującą twórczość szóstki artystów reprezentujących różne pokolenia, style i doświadczenia, ale związanych z jedną uczelnią – Wyższą Szkołą Sztuki Użytkowej. Co ciekawe, wystawę otwarto już kiedy wiadomo było, że w Szczecinie powstanie Akademia Sztuki. WSSU jest – obok Katedry Edukacji Artystycznej na Uniwersytecie Szczecińskim i filii Akademii Muzycznej w Poznaniu – jedną z uczelni macierzystych Akademii Sztuki. Od 1 października w Galerii Kapitańskiej można oglądać wystawę „Świata Barwność Cała”, która prezentuje malarstwo oraz rzeźbę krakowskich twórców: Stefana Borzęckiego, Wiesława Domańskiego, Pawła Kotowicza, Adama Marczukiewicza, Stanisława Puchalika. Jak zatem widać, szeroko rozumiana sztuka, biznes, polityka, a nawet sport są częściami jednego organizmu, w tym wypadku – Szczecina. Aby mógł on sprawnie funkcjonować i dobrze się prezentować, potrzebna jest debata. Galeria Kapitańska może być dobrym miejscem na rozmowy przedstawicieli różnych środowisk decydujących o wizerunku i przestrzeni miejskiej Szczecina. Szymon Wasilewski Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 57 pasja i sukces Kolorowe wojny na niby || Karabiny, mundury, komandosi i agenci specjalni. Aż się prosi, by zapytać, czy był Pan kiedyś w wojsku? Nie, nie byłem nigdy w wojsku. || Skąd więc te militarne zainteresowania? Dwanaście lat temu kupiłem w Zielonej Górze karabin do paintballa. Najpierw jeden, potem kolejne. W Szczecinie nie było wówczas miejsca, gdzie można by grać czy choćby wypożyczyć sprzęt. Tak powstała nasza firma. Najpierw będąca jedynie wypożyczalnią sprzętu do paintballa. fot. A. Słomski || Przeszczepiliście tę dziedzinę na szczeciński rynek. Jak początkowo na was reagowano? 58 Gdy dwanaście lat temu zaczynali działalność, ludzie myśleli, że sprzedają pitbulle. Dziś, są dobrze rozpoznawaną marką organizującą kompleksowe imprezy dla firm i osób prywatnych. O tym, w czym pomógł im Big Brother, dlaczego szefowie wolą nie grać w paintball i jak kobiety radzą sobie na quadach, opowiada Byliśmy jednymi z pierwszych, którzy otwierali paintball w Szczecinie. Gdy zaczynaliśmy, ludzie nie wiedzieli nawet, co to za dyscyplina. Spotkały nas z tego powodu różne sytuacje. Czasami śmieszne. Jak wówczas, gdy po rozwieszeniu banerów z napisem paintball dzwonili do nas klienci, którzy chcieli kupić… pitbulla. Ludzie nie kojarzyli zupełnie tego, czym paintball jest. Dopiero jakieś trzy, cztery lata później, gdy pokazano go w Big Brotherze, świadomość Polaków w tym temacie wzrosła, a nasz produkt przestał być zagadką dla szerszego grona odbiorców. Wśród starszego pokolenia zdarzało się też niezrozumienie. Spotkałem się z komentarzami, że to strzelanie do ludzi, nauczanie zabijania. Gdy jednak te same osoby poznały istotę całej zabawy, zmieniały zdanie. Zobaczyli, że przychodzi ekipa znajomych, przebiera się w mundury i ochraniacze, strzela do siebie, super się bawi, są roześmiani i nie ma w tym nawet cienia agresji. Świadomość społeczeństwa bardzo się zmieniła od czasu, gdy rozpoczęliśmy swoją działalność. || JJak namawialiście ludzi, by spróbowali czegoś, czego nie znają? Wymyśliliśmy hasło „kolorowe wojny” i ludzie zaczęli nas kojarzyć. Robiliśmy coraz więcej imprez. Najlepiej działała oczywiście poczta pantoflowa, poprzez którą zadowoleni klienci opowiadali o nas swoim znajomym. Nasze pokolenie, i to młodsze, nie postrzegają tego jako prawdziwej wojny, może dlatego, że takiej nie przeżyliśmy. Nie traktujemy tego jako strzelania do siebie. || Dragon Paintball szybko przestał być firmą oferującą jedynie paintball. Dziś organizujecie imprezy integracyjne, biegi na orientacje, rajdy i wiele, wiele innych. Prowadzimy działalność na dwóch płaszczyznach. Pierwsza to imprezy eventowe, gdzie paintball jest jedynie małym fragmentem programu. Druga to Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 || Kim są klienci waszej firmy? Nie ma tu reguły. Mamy i studentów, i licealistów. Ale też prezesów firm, lekarzy, prawników. Ludzi naprawdę bogatych, na odpowiedzialnych stanowiskach, którzy w ten sposób odreagowują stres. Największą imprezą, jaką do tej pory zrobiliśmy było 40-lecie firmy KGHM Polska Miedź S.A. Dla ponad 2000 ludzi. Ja sam staram się grać co niedzielę, właśnie po to, by odreagować ten tygodniowy stres i zmęczenie. Bierze się karabin, kamizelkę i całe oporządzenie, leży się w krzakach, biega po lesie, ukrywa przed przeciwnikami, a i tak dostajesz kulką nie wiesz nawet skąd. Rewelacyjny sposób na wyżycie się i odreagowanie. || Z jakich atrakcji korzystają najczęściej firmy? Czy są tu zauważalne jakieś trendy, czy może jest to uzależnione od pory roku? Pora roku z pewnością odgrywa tu istotną rolę. Nasza praca jest raczej pracą sezonową, bo Polacy nie bardzo chcą wychodzić na outdoorowe zabawy zimą. Przynajmniej w naszych okolicach. Może gdzieś w górach czy na Mazurach tak, ale u nas jest z tym ciężko. W ciepłe pory roku na pewno popu- fot. A. Słomski fot. A. Słomski pasja i sukces sklep z paintballem i ASG, czyli elektrycznymi karabinkami – replikami prawdziwych karabinów, które zamiast kulkami z farbą strzelają plastikowymi kulkami. Mając stałych klientów, trzeba wciąż zapewniać im coraz to nowe atrakcje, proponować ciągle coś nowego. Stąd też kolejne pozycje w naszej ofercie: quady, strzelanie z łuku, loty balonem itd. Robimy wszystko to, czego chce klient. Gdy widzimy spadek zainteresowania ofertą, to dla nas znak, aby ją poszerzyć. larnością cieszą się wszelkiego rodzaju majówki, później we wrześniu organizujemy imprezy, gdy pracownicy wracają z urlopów. Co do trendów, to ciężko je wyznaczyć. Są firmy, które zawsze biorą paintball, bo po prostu im się podoba taka forma zabawy. W dzisiejszych czasach bardzo rzadko robi się imprezy z jedną atrakcją. Najpopularniejsze są pikniki, gdzie paintball to tylko jedna z rozrywek. Prócz niego są i quady, catering, konkursy, i zabawy, muzyka. Czasami takie imprezy z tańcami pod gołym niebem trwają do 3-4 nad ranem. Tak naprawdę wszystko zależy od firmy. Tego, jakie ma środki, ile osób w niej pracuje i co chce daną imprezą osiągnąć. || Czy ludzie pracujący ze sobą na co dzień mają ochotę się razem bawić? Czy konflikty biurowe nie przenoszą się do lasu? To zawsze wychodzi w czasie zabawy. My jako organizatorzy szybko to wyłapujemy. Czasem faktycznie widać, że ludzie świetnie się bawią, strzelają do siebie, ale jest fajnie i zabawnie. Innym razem, choć bardzo rzadko, widać, że gdyby mogli, to zamieniliby kulki z farbą na ostrą broń. To wciąż jest zabawa, ale dużo bardziej agresywna, brakuje w niej rozluźnienia. || Co robi się w przypadkach, gdy gra zamienia się w polowanie na wrednego szefa? Z reguły wiemy, że szefowie starają się nie brać udziału w paintballu. Bo faktycznie jest tak, że gdy do gry wchodzi szef, to nieważne, czy jest w mojej drużynie, czy nie – trzeba go ustrzelić. Dlatego przełożeni starają się omijać tę konkurencję. W innych zabawach nie ma już tej rywalizacji i zagrożenia, że zostanie się ostrzelanym ze wszystkich stron. || Dzięki wam można stać się komandosem, rajdowcem a nawet… agentem 007. Spełniacie marzenia małych chłopców. Czy kobiety równie chętnie korzystają z usług waszej firmy? Tak, muszę powiedzieć, że panie chętnie się bawią. Chętnie grają w paintball, bardzo chętnie jeżdżą na quadach. Zdarza się, że robią to z większym entuzjazmem niż mężczyźni. I lubią sobie na tych quadach poszaleć. || A podobno jesteśmy beznadziejnymi kierowcami… Co prawda zdarza się, że panie wywracają quady, ale mamy to wszystko tak zorganizowane, że jest to bezpieczne i mimo że się wywracają po krzakach, to świetnie się bawią. Mieliśmy też kiedyś taki przypadek, 60 czy 70-letnich Chinek, które odwiedzały Szczecin z grupą holenderskich biznesmenów. Kiedy wszyscy panowie stracili już siły i chęci do zabawy, panie niestrudzone ciągle chciały grać, ganiały ich po lesie i nie pozwalały zakończyć zabawy. Zdarzają się także kobiety dużo silniejsze niż mężczyźni. Tu nie ma reguły, a płeć nie odgrywa żadnej roli. Liczy się tylko atmosfera, jaką wytworzy się do zabawy, a w tym już nasza głowa, by była odpowiednia. || Pomagacie odstresować się pracownikom po pracy, a jak sami radzicie sobie ze stresem i zmęczeniem? W podobny sposób. Co niedzielę chodzimy na strzelanki i się bawimy. Zresztą, praca jest dla nas przyjemnością. Robimy to, co lubimy i lubimy to, co robimy. Więc specjalnie nas to nie męczy. Rozmawiała Karolina Wójcik Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 59 KĄCIK JĘZYKOWY Rozwiąż quiz i wygraj trzymiesięczny kurs angielskiego! Witamy w kolejnej części naszego językowego kącika. W dzisiejszym odcinku przyszedł czas na sprawdzian zdobytych już umiejętności z zakresu Business English. Dla najpilniejszych uczniów – członków Północnej Izby Gospodarczej mamy nagrody. By wziąć udział w konkursie, wystarczy odpowiedzieć poprawnie na dziesięć poniższych pytań i wysłać odpowiedzi na adres: [email protected]. Prawidłowe rozwiązania wezmą udział w losowaniu, w którym nagrodą będzie darmowy kurs języka angielskiego* w Szkole Języków Obcych Presto. Prawidłowe odpowiedzi wraz z informacją o zwycięzcy konkursu znajdą Państwo w kolejnym numerze magazynu. Organizatorem i fundatorem nagród w konkursie jest Szkoła Języków Obcych Presto. Przyjemnej zabawy! 1. 2. 3. 4. 60 This is an______________ position, but it does require some experience in this field. A. entry-level B. entry-stage What was your ____________ at your last job? It was 35,000 GBP per year. A. wage B. salary What was your ____________ at your last job? It was 35,000 GBP per year. A. wage B. salary To „land a job“ means to ____________. A. get a job B. quit a job 5. He was „let go“ = He was ____________. A. allowed to do the job B. fired 6. If an employer wants to talk about your „background“, they‘re interested in your ____________. A. work-related history B. ethnicity 7. He doesn‘t have the experience to _____ such a large department. A. conduct B. supervise 8. Only a small _____ of the components were faulty. A. fraction B. rate 9. What were some of your ____________ at your last position? A. responses B. responsibilities 10. I was in ____________ of the entire marketing department. A. charge B. responsible 11. When applying for a job, you should include a resume and a ____________. A. introduction letter B. cover letter * Kurs na poziomie beginner, intermediate lub upper-intermediate, przez okres 3 miesięcy. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 MICHAŁ MUCHA SZKOŁA PRESTO DOOKOŁA ŚWIATA Cała prawda o last minute Czy warto dziś korzystać z last minute? Owszem, jeśli ktoś chce podróżować tanio. Ale nie, jeżeli ceni sobie jakość. Podobnie jak, gdy kupując buty za 50 zł, też musimy się liczyć z tym, że obcas może odpaść. P ogodne letnie dni w naszym kraju to już tylko wspomnienie. Jak, gdy za oknem coraz chłodniej i wietrzniej, poczuć znów na twarzy promyki słońca? Jedynie w ciepłych krajach. Na szczęście, dzięki technologii i postępowi, świat skurczył się na tyle, że nie potrzebujemy już tygodnia na samą podróż w jedną stronę. Dziś tydzień wystarcza, by pojechać i wrócić z zagranicznych wojaży, na których zyskamy opaleniznę, moc wrażeń i naładujemy się energią. Biur podróży oferujących pobyt w każdym zakątku świata jest dziś bez liku. Takie przedłużenie lata może jednak być utrudnione, a to przez brak funduszy, a to problemy z określeniem daty wyjazdu z dużym wyprzedzeniem. A przecież na taką podróż trzeba wziąć urlop. Dla takich turystów ratunkiem są oferty last minute – przynajmniej z założenia. Ta forma promocji stała się dziś tak powszechna, że w zasadzie nie musimy specjalnie szukać. Mamy mnóstwo stron internetowych z wyszukiwarką ofert last minute. Obiecują one dużo tańszą podróż – bo można zaoszczędzić od kilkuset złotych nawet do połowy normalnej ceny – choć w równie wysokim standardzie, co oferty wykupione z wyprzedzeniem. Jedyne co trzeba zrobić, to być cierpliwym, bo trzeba czekać, aż oferty stanieją i czuwać, by wychwycić moment, gdy ceny są najniższe. Trzeba też być cały czas w gotowości, by wyjechać z dnia na dzień. Oferty oznaczone hasłem „last minute” rzucają nam się też w oczy na witrynie każdego niemal biura podróży, zapewniając, że to właśnie tam dostaniemy doskonały produkt za kilkadziesiąt procent jego wartości. Kluczowe 62 pytanie w tym momencie brzmi: czy warto? – Oferty last minute opłacają się, jeśli są prawdziwe, bo to określenie stało się dziś w zasadzie zamiennikiem dla słowa „promocja” w turystyce – mówi Bartosz Stasiak, dyrektor Na Maxa Tour. Oczywiście są takie firmy, które naprawdę wyprzedają miejsca, ale przeciętny klient najczęściej nie jest w stanie tego zweryfikować. – Organizatorzy wycieczek często korzystają z last minute, np. wtedy, gdy sprzedaż idzie za wolno. Rzucają więc parę ofert promocyjnych, w mniej lub bardziej atrakcyjnej cenie, a potem wystarczy, że sprzedadzą 10-20 miejsc, wszystko trochę ruszy i już mogą wrócić do poprzedniej ceny – zdradza Karolina Eliasz z Jaguar Travel. – Trzeba jednak pamiętać, że słaba sprzedaż może oznaczać gorszą jakość usługi. – Przeważnie last minute polega na sprzedawaniu gorszego standardu – bez ogródek stwierdza Ryszard Szczepański z biura podróży Fregata. – Niska cena najczęściej oznacza gorsze świadczenia, bo przecież organizatorowi nie chodzi o to, by schodzić ze swojej marży, będzie raczej szukał oszczędności w świadczeniach. Ale jeśli ktoś chce przede wszystkim podróżować tanio, to w porządku. Okazuje się zatem, że niektóre biura podróży wcale nie uważają ofert last minute za szczególnie godne polecenia. Może faktycznie era prawdziwych last minute minęła, a dziś większość sprzedawców po prostu korzysta z atrakcyjnego hasła? Dzisiejsze last minute już nie wyglądają tak samo. – Większość klientów biur podróży ma zakodowane, że last minute to podróż z dnia na dzień. A to nie takie dosłowne – mówi Karolina Eliasz. – Najczęściej i tak trzeba się nią Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 zainteresować około miesiąc wcześniej, a wtedy wolę, żeby klienci raczej określili jakieś widełki czasowe, żebym mogła znaleźć dla nich oferty odpowiadające cenowo. Oczywiście zdarzają się też oferty z dwutygodniowym czy nawet dziesięciodniowym wyprzedzeniem, ale te naprawdę „na ostatnią chwilę” można dziś spotkać chyba już tylko na tzw. Reise Market na wybranych niemieckich lotniskach. To już jednak pole manewru dla turystów z duszą partyzanta, bo trzeba po prostu jechać z walizkami do Berlina, Frankfurtu lub Monachium i liczyć na to, że trafi się coś za parę godzin. Pozostaje jednak problem jakości. – Czasem są to hotele, które po prostu słabiej się sprzedają – przyznaje Karolina Eliasz. – Zdarzają się też zamiany hoteli, mniej komfortowy transport czy inne niedogodności. Z doświadczenia wiem, że 300 euro to zazwyczaj sam przelot, jeśli więc mamy oferty poniżej 1200 zł, to trzeba uważać i dokładnie sprawdzać organizatora takiej wycieczki oraz hotel, w którym mamy być zakwaterowani. – Organizatorzy mają różne układy z usługodawcami. Czasami faktycznie jest tak, że po prostu muszą obłożyć wszystkie miejsca, więc wyprzedają te, które jeszcze zostały, bo to oznacza dla nich mniejszą stratę – mówi Ryszard Szczepański. Teoretycznie oznacza to równowartościową wycieczkę za niższą cenę, ale w praktyce jest inaczej, co wyjaśnia właściciel Fregaty: – Nie oszukujmy się, przecież najlepsze miejsca w hotelu są już zajęte. Nie sprzedać się mogły tylko te mniej atrakcyjne pokoje. Jeśli sprawa przedstawia się w ten sposób, to nie można się dziwić, że z takich DOOKOŁA ŚWIATA egzotycznych wycieczek zamiast zadowolonych i uśmiechniętych turystów wraca rzesza klientów rzecznika praw konsumenta. Coraz częstsze ostatnimi czasy stały się reklamacje turystów na widok z hotelowego okna: blok zamiast obiecanej plaży. A jak wyjawia Ryszard Szczepański, najbardziej roszczeniowi są zazwyczaj właśnie klienci korzystający z ofert last minute. Czy można się jakoś przed tym ustrzec? – Nie da się przed tym ustrzec, trzeba po prostu być świadomym – wyjaśnia Bartosz Stasiak. – Ktoś kto podróżuje wie, co może dostać za 1000, a co za 10 000 zł, tak jak każda kobieta zdaje sobie sprawę, że jeśli kupi buty za 50 zł, to obcas może odpaść. Przede wszystkim nie wolno wyobrażać sobie zbyt dużo. Produkt turystyczny to produkt bardzo skomplikowany. Najczęściej klient kupujący wycieczkę kupuje w zasadzie swoje wyobrażenie o niej, co nie zawsze idzie w parze z rzeczywistym produktem, za niezadowolenie nie można więc zawsze winić biura podróży. Tworzymy swój produkt z wielu podproduktów, korzystamy z wielu usługodawców i dostajemy od nich mnóstwo nieprzewidywalnych składników, bo nie sposób wszędzie osobiście pojechać i sprawdzić, czy mówią prawdę. A odpowiedzialność za niedogodności i tak spada potem na organizatora. Wobec takich ewentualności niektóre biura podróży nawet nie angażują się w oferty last minute. – My nie stosujemy tego procederu. To zbyt uciążliwe, gdy mamy już wszystko ustalone, rozlokowanych gości w hotelu, a nagle ktoś wskakuje w ostatniej chwili i trzeba wszystko przeorganizować. A na pewno nie do końca opłacalne – mówi Ryszard Stasiak. – Jeśli już, to ja bym polecał first minute, z tym że wtedy trzeba się decydować dużo wcześniej, pół roku do trzech miesięcy przed podróżą. Wtedy wycieczka też jest dużo tańsza, bo organizator chce zachęcić i zareklamować produkt, ale nie ma ryzyka, że dostanie się w hotelu miejsca, których nikt już nie chciał. – Obecność last minute zależy tak naprawdę od marki i filozofii firmy. Niektóre nie chcą być kojarzone ze słabszą jakością – dodaje Karolina Eliasz. Są też klienci, którzy ponad cenę stawiają dobrą jakość usług i zdają sobie sprawę, że jakkolwiek czasami uda się trafić na prawdziwą okazję, to jednak najczęściej wysoki standard musi więcej kosztować. – Na szczęście tendencja do kupowania tanich wycieczek powoli spada, wraz ze wzrostem świadomości. Droższe produkty zaczynają być popularne, co jest też dobre dla organizatorów, daje większe pole manewru, bo dużo łatwiej się współpracuje z hotelami o wyższym standardzie. Może nie powinienem tego sugerować jako przedstawiciel biura podróży, ale być może niektórzy powinni sami spróbować zorganizować sobie wycieczkę. Dziś, kiedy wszystko jest w Internecie, to jest możliwe. Wtedy można się przekonać, co i w jakiej cenie oferują podwykonawcy. Turystom zatem pozostawiamy decyzję, czy korzystać z ofert last minute, czy nie. Nie ulega jednak wątpliwości, że warto gdzieś pojechać, by złapać przed zimą jeszcze trochę słonecznych promieni. Gdzie się jeździ w tym sezonie? – Modne są teraz Wyspy Kanaryjskie – przekonuje Karolina Eliasz. – Przelot nie jest uciążliwy, bo trwa około 4,5 do 5 godzin, a jest tam bardzo ciepło, myślę, że nawet w listopadzie temperatura sięga dwudziestu kilku stopni. Także południowe wybrzeże Hiszpanii cieszy się powodzeniem, chociaż tam temperatury będą już nieco niższe. I oczywiście zawsze popularne Egipt i Turcja. Jedną z tańszych i bardzo egzotycznych opcji jest Tajlandia. Mamy oferty na dziesięciodniowe wycieczki do Tajlandii nawet za 900 euro, z tym że tam leci się już około 10 godzin. Podobnie Meksyk, Dominikana czy Kuba. Są bardzo atrakcyjne i ciekawe, ale lot może być wyczerpujący. Natomiast według Ryszarda Szczepańskiego w tym sezonie warto wybrać się w rejs po Morzu Śródziemnym. Jedną z propozycji Fregaty są też bardzo oryginalne i intrygujące wycieczki zimą do Norwegii: na narty albo na przejazd koleją przy norweskich fiordach, gdzie można się poczuć niemal jak w kolei transsyberyjskiej. Kamila Treder-Piekarska Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 63 BIZNES W DOBRYM STYLU Świąteczna re-prezent-acja Okres przedświąteczny to jedyna okazja w roku, by podarować kontrahentom drobny prezent bez podejrzenia o nachalność i pochlebstwo. Ten niepowtarzalny czas możemy wykorzystać na podbudowanie wizerunku i przypomnienie klientom o sobie w miłej scenografii Świąt. Nic dziwnego, że firmy traktują przedświąteczne prezenty jako istotne narzędzia promocji przedsiębiorstwa. Końcówka roku to swoisty „RESET” rynkowy, tak więc sposób, w jaki symbolicznie zamkniemy współpracę z kontrahentami w bieżącym roku, z pewnością pomoże nam ją owocnie rozpocząć po Sylwestrze. 64 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 Czy należy wręczać prezenty? P aradoks związany z prezentami biznesowymi polega na tym, że tak naprawdę to bardziej my potrzebujemy je wręczać, niż nasi odbiorcy – dostawać. Ofiarowanie prezentu jest z pewnością uhonorowaniem dotychczasowej współpracy, ale zwykle w równym stopniu zaproszeniem do nowego otwarcia. Natura i dobór prezentu zależy zatem od ustalenia proporcji: w jakim stopniu dziękujemy za współpracę, a w jakim stopniu zapraszamy do jej kontynuowania. Prezent biznesowy może i powinien być nośnikiem informacji, jaką chcemy wyemitować w kierunku kluczowej osoby. Korzystniej jest więc skupić się na treści przekazu, jaki niesie ze sobą upominek, niż na jego rzeczywistych cechach funkcjonalnych i praktycznych. To odróżnia prezenty biznesowe od prezentów dla bliskich osób. Jeśli jednak z kontrahentami łączą nas nieformalne stosunki, to warto dobrać bardziej osobisty podarunek. Nie musimy się jednak tak bardzo frustrować tym, w jaki sposób nasz prezent zostanie odebrany. Czy nie urazi? Czy się nie ośmieszymy? Podzielność prezentu W większości przypadków klienci docenią fakt wręczenia „giftu”, a dopiero w dalszej kolejności sam podarunek. To dobra wiadomość, ale zła jest taka, że prezenty zapewne wręczy również konkurencja. Porównanie szczodrości może być nieuniknione. Moc truchleje... W zależności od obranej strategii wizerunku świąteczne prezenty możemy dobrać na „poważnie”, na „romantycznie”, na „dowcipnie”... Tuż przed Świętami pokłady wyobraźni marketingowców eksploatowane są szczególnie intensywnie. Czasem tylko twarda rzeczywistość budżetowa narzuca rygor: maksimum efektu za minimum nakładu. No cóż, w takim przypadku pozostaje kreatywność. Nawet banalny i pozornie bezwartościowy przedmiot może stać się w zdolnych rękach kultowym gadżetem. Weźmy jakieś dwa pospolite przedmioty: grzebień i solniczka. Grzebieniem układamy włosy potargane przez wiatr. Czy to nie ciekawy „gift“ dla firm zajmujących się energetyką wiatro- Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że prezenty nie powinny być kłopotliwe dla Odbiorców. Dobierzmy zatem podarunek w taki sposób, by obdarowana osoba nie czuła się niezręcznie wobec kolegów, z którymi dzieli pokój lub gabinet. W takim przypadku sprawdzi się prezent, który da się podzielić na wszystkich, lub taki, z którego będą wszyscy korzystać albo który będzie wszystkich cieszyć. To ważne, ponieważ postronni (wydawałoby się) współpracownicy mogą stać się kiedyś naszymi kontrahentami, chociażby na chwilę – w zastępstwie. Butelka wina trafi zapewne do szuflady konkretnej osoby, ale pudełkiem firmowych czekoladek obdarowany z pewnością poczęstuje szerokie grono kolegów, z których każdy zapyta: „a z jakiej okazji?” i „a od kogo?” No i jesteśmy w domu. Syndrom „to już było”... Co roku mamy ten sam problem: bezowocne poszukiwania oryginalnego prezentu i konstatacja, że albo „oklepane”, „nie wypada”, albo „to nie o to chodzi”. Jeżeli klientów-koneserów ciężko już czymś zaskoczyć, to możemy zorganizować świąteczny mini-event integracyjny. Mniejsza o prezent. Niech go wręczy wynajęty kurier-Mikołaj lub zróbmy to osobiście podczas firmowej kolacji. Wspólne śpiewanie kolęd Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 65 BIZNES W DOBRYM STYLU wą albo dystrybucją wentylatorów? Solniczka daje jeszcze większe pole do popisu. Przecież „chlebem i solą” honorujemy kontrahentów. Mamy i świątecznie, i po staropolsku. Dowcipnie możemy skojarzyć sól z oblodzoną jezdnią – podrasowana solniczka, z przesłaniem dla kierowców na ciężką zimę nie pozostawi nikogo obojętnym. Oszacujmy szybko: grzebień lub solniczka – 5 zł, opakowanie, projekt i nadruk tekstu – 10 zł. Punkty zdobyte za humor i inteligencję u Klientów z pewnością będą warte więcej. Zabawę w kreatywne gadżety możemy kontynuować w nieskończoność – miliony przedmiotów czekają na swoich odkrywców. Co podarują konkurenci? Może butelkę wina? Hmm, jak co roku. Podsumujmy: wino z opakowaniem to minimum 40 zł. Czas na quiz: czyj prezent będzie dłużej pamiętany? Poza tym, czy ktoś wspominał o okrojonym tegorocznym budżecie? A przecież pomysł i oryginalność odwracają uwagę od ceny. Liczy się w końcu wartość postrzegana prezentu, a nie księgowa. Im większa ta różnica, tym lepiej. BIZNES W DOBRYM STYLU zintegruje nas mocniej niż wspomniane wino. Ono jest oczywiście dobrym prezentem, jednak większość z nas wręcza je już od lat. W rezultacie istnieje spora szansa, że niektórzy szczęśliwcy zostaną na Święta ze skrzynką butelek, z zupełną nieświadomością, która pochodzi od kogo. Nie ma w tym korzyści promocyjnej. Jest wyłącznie odhaczenie obowiązku i nieco lżej w portfelu. Bałwanki, reniferki, mikołaje, choinki, bombki oraz setki kart świątecznych to standardy, za pomocą których bardzo ciężko się wyróżnić w gorącym okresie przedświątecznym i jeszcze ciężej przekuć to na długotrwały efekt wizerunkowy. Czy jest sens wysyłać kartę świąteczną do kontrahentów, by trafiła na wystawę przy recepcji, tuż obok podobnych dwustu innych? Zginiemy w tłumie... słowości, nie tracąc powagi możemy uzyskać dobry efekt, angażując zmysły naszych odbiorców. Prezenty świąteczne mogą być miło zapamiętane z zupełnie innego powodu: uderzającego zapachu przypraw korzennych, pierników, świeżej choinki, owczej wełny lub siana, smaku domowego barszczu, grzańca czy brzmienia dzwonków pasterskich i kolęd. To może zainspirować nas do poszukiwań prezentów, które oddadzą prawdziwy, niesterylny charakter Świąt. Miły w dotyku pled lub szalik czy świąteczny obrus w ciepłych kolorach pomogą nam w spokojny sposób wyrazić uznanie kontrahentom. towe życzenia pieczątką firmową. Tymczasem wyrażenie kilku osobistych słów adresowanych do konkretnej osoby, powołanie się na wspólne sprawy, plany i wydarzenia mijającego roku, czy chociażby podziękowanie za współpracę – wszystko to może sprawić, że życzenia zyskają szczery i ludzki wymiar. Zupełnie inaczej czyta się zdania napisane odręcznie, niż wydrukowane na firmowej drukarce. Nie należy żałować na to czasu, nawet przy dużej ilości składanych życzeń. To okazja, by dostrzec w kontrahentach żywych ludzi i wychylić się poza codzienną rutynę zleceń, faktur, przelewów negocjacji oraz kieratu kłopotów. Wykorzystajmy magię Świąt – przecież w Wigilię nawet najtrudniejsi kontrahenci przemawiają ludzkim głosem! Od serca Maciej Borowy Salon Upominków Reklamowych promoshop.pl Spójrzmy prawdzie w oczy. Przy ogromnej ilości życzeń składanych nam co roku drogą pisemną, wiele z nich jest sztampowych i szablonowych. Zwykle wolimy podpisać się jedynie pod wydrukowanym gotowym tekstem. Spotyka się również wyczynowców, którzy okraszają te go- Zmysłowe Święta Jeżeli pragniemy utrzymać stonowany wizerunek i nie podobają nam się fajerwerki pomyreklama Ich sposób na stres Moda z murawy piłkarskie stroje „od kuchni” Pierwszy polski girlsband Majewska, Prieditis, Grygian www.magazynprestiz.com.pl www.magazynprestiz.com.pl Filipinki Róże Progressteronu luty 2010 r. listopad 2009 r. maj 2010 r. www.magazynprestiz.com.pl Froelich Kolbowicz Meronk Osina nr 02 (31) nr 11 (28) nr 5 (34) nr 9 (37) www.magazynprestiz.com.pl miesięcznik bezpłatny miesięcznik bezpłatny miesięcznik bezpłatny miesięcznik bezpłatny wrzesień2010 r. Komiksowe życie po japońsku BŁĘKITNA LAGUNA raj na końcu świata MODA Legenda Pogoni BAJKOWY ŚWIAT MILITY NIKONOROV Gwiazdy szczecińskiej nauki BMW 7 i mercedes S Aneta Kręglicka NAJPIĘKNIEJSZA ZE SZCZECINA miesięcznik bezpłatny JACHTEM PRZEZ ADRIATYK Tajemnice chorwackich wysp Szczecińskie 2 PRESTIŻ URODZINY WYGRAJ NAGRODY! O uwodzeniu: Majdan, Ungerman, Hubińska, Potocka Cztery kąty dla malucha miesięcznik bezpłatny miesięcznik bezpłatny nr 3 (32) nr 03 (20) marzec 2009 r. marzec 2010 r. październik 2009 r. cygara, rum Dzikim Zachodzie Kariera to nie wszystko www.magazynprestiz.com.pl www.magazynprestiz.com.pl Muzyka, Narty na... Agata Kulesza nr 10 (27) styczeń 2010 r. podryw Urban, Mandrysz, Karwowski, Pyrek Jacyna-Witt, Matkowski miesięcznik bezpłatny nr 01 (30) www.magazynprestiz.com.pl książki w dobrej formie Wielki Kochamy seriale! Test Podkalickich! Marek Leśniak www.magazynprestiz.com.pl PIONIERZY HANDLU Izabela Janachowska tańczy z gwiazdami wspomnienia z PRL Trendy wiosna - lato BIRMA Tam 2010 zatrzymał się czas Jimmy Jazz Records tu rodzi się punk rock Nie jestem amantem. I dobrze! My, szczecinianie MACIEJ KARPIAK Projektuje dla Hugo Bossa Blaski i cienie show-biznesu Prestiż Magazyn Trójmiejski ul. Władysława IV 43, 81-395 Gdynia, tel./fax. (+48) 58 620 15 14 reklama zainwestuj w siebie Z polską służbą zdrowia jest nienajgorzej Zwłaszcza w kwestii podstawowej opieki zdrowotnej, najważniejszej części systemu opieki zdrowotnej. Tajemniczy skrót POZ oznacza, że sami wybraliśmy lekarza, do którego chodzimy i że za wiele badań wcale nie musimy płacić. Kto ma prawo do bezpłatnych świadczeń medycznych, a kiedy przychodnia wystawi nam rachunek? Ś wiadczenia w POZ udzielane są osobom, które dokonały wyboru lekarza, pielęgniarki lub położnej POZ. Realizowane są najczęściej w warunkach ambulatoryjnych (w gabinecie, poradni lub przychodni), lecz w uzasadnionych przypadkach także w domu pacjenta. Świadczenia POZ udzielane są w dni powszednie od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. Z reguły pacjent jest przyjmowany w dniu zgłoszenia. Porad udziela się także w innych terminach, uzgodnionych z pacjentem – dotyczy to pacjentów z chorobami przewlekłymi, przy kontynuacji leczenia lub gdy potrzeba kontaktu z lekarzem rodzinnym nie wynika z konieczności uzyskania pomocy medycznej. Aby zarejestrować się do lekarza, pacjent może zgłosić się do rejestracji osobiście, telefonicznie lub za pośrednictwem osoby trzeciej. Rejestratorkami często są pielęgniarki z odpowiednimi kwalifikacjami i dużym doświadczeniem zawodowym. Pozwala to bardzo usprawnić pracę przychodni i, co za tym idzie, pacjenci są przyjmowani praktycznie bez czekania. Pielęgniarka rejestrująca już wstępnie może ocenić, czy pacjent wymaga konsultacji lekarskiej, czy też skierowania do lekarza specjalisty bądź powtórzenia leków. Często, gdy istnieje taka potrzeba, pielęgniarka przygotowuje pacjenta do badania u lekarza, wykonując EKG, pomiar ciśnienia tętniczego krwi, poziomu cholesterolu lub cukru. Oszczędza to czas pracy lekarza, co bardzo usprawnia jego działanie, przy czym pacjent w każdym momencie objęty jest profesjonalną opieką. 68 Przeciętnie na wizytę przeznacza się ok. 15 minut, w razie potrzeby czas ten ulega wydłużeniu. W ramach POZ prowadzone są: profilaktyka chorób układu krążenia, porady patronażowe noworodków i niemowląt do drugiego miesiąca życia, badania bilansowe dzieci i młodzieży do 18. roku życia, szczepienia ochronne (obowiązkowe i zalecane). Jeżeli zachodzi konieczność wykonania badań diagnostycznych, lekarz POZ kieruje na badania laboratoryjne, zdjęcia rentgenowskie, USG jamy brzusznej oraz kieruje pacjenta do specjalisty lub do szpitala na zabiegi w gabinecie zabiegowym, na rehabilitację czy leczenie uzdrowiskowe. W uzasadnionych przypadkach wydaje również zlecenia na transport sanitarny. Leczenie w POZ jest bezpłatne. Niefinansowane przez NFZ są świadczenia, które nie znajdują się w wykazach świadczeń gwarantowanych, określonych w rozporządzeniu ministra zdrowia. Pacjent pokrywa koszty wydania: • orzeczenia o zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych; • orzeczenia i zaświadczenia lekarskiego wydawanego na życzenie własne, jeżeli nie jest związane z dalszym leczeniem, rehabilitacją, niezdolnością do pracy, kontynuowaniem nauki, uczestnictwem dzieci, uczniów, słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli i studentów w zajęciach sportowych i w zorganizowanym wypoczynku; • orzeczenia i zaświadczenia wydawanego na życzenie pacjenta, jeżeli nie jest wydawane w celu pomocy społecznej i orzecznictwa o niepełnosprawności uzyskaniu zasiłku Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 pielęgnacyjnego, dodatku z tytułu urodzenia dziecka lub jednorazowej. Pacjent może zostać obciążony kosztami świadczeń medycznych, jeżeli jedyną przyczyną było zdarzenie spowodowane stanem nietrzeźwości. W tym przypadku za udzielone świadczenia pobiera się opłatę niezależnie od uprawnień do bezpłatnej opieki zdrowotnej. Prawo do leczenia i korzystania ze świadczeń mają ubezpieczeni, tj.: • osoby objęte powszechnym obowiązkowym i dobrowolnym ubezpieczeniem w NFZ; • zgłoszeni do ubezpieczenia członkowie rodziny osoby ubezpieczonej: • małżonkowie, • krewni (rodzice, dziadkowie) pozostający z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie, • dzieci do 18. roku życia, • dzieci, jeżeli kontynuują naukę, nie dłużej niż do ukończenia 26 lat, • dzieci niepełnosprawne – bez ograniczenia wieku. Prawo do leczenia i korzystania ze świadczeń mają także osoby nieubezpieczone: • które spełniają kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej i otrzymały decyzję np. wójta lub burmistrza; • dzieci i młodzież do ukończenia 18. roku życia; • kobiety w okresie ciąży i połogu – do 42 dnia po porodzie; • osoby bezrobotne zarejestrowane w urzędzie pracy. Osoby uprawnione do świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji to osoby ubezpieczone w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), przebywające na terenie Polski. Ponadto do świad- czeń medycznych mają również prawo osoby, które były narażone na zakażenie poprzez kontakt z osobami zakażonymi lub materiałem zakaźnym – w zakresie badań w kierunku błonicy, cholery, czerwonki, duru brzusznego, nagminnego porażenia dziecięcego. A także: • uzależnieni od alkoholu – w zakresie leczenia; • uzależnieni od narkotyków; • osoby z zaburzeniami psychicznymi – wzakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej; Potwierdzeniem prawa do świadczeń jest każdy dokument zaświadczający o uprawnieniach do świadczeń opieki zdrowotnej (dokument potwierdzający opłacenie składek). Dokument potwierdzający prawo do świadczeń jest ważny przez 30 dni. Brak takiego dokumentu nie może być jednak powodem odmowy udzielenia świadczeń w przypadku stanu nagłego. Znamy z autopsji sposób funkcjonowania POZ w Skandynawii, Niemczech, Francji czy Anglii. Dzięki temu możemy stwierdzić, iż – mimo pewnych niedogodności – nasza podstawowa opieka zdrowotna jest na dobrym poziomie. Cechuje ją łatwa dostępność oraz zakres świadczeń porównywalny z ww. krajami (a w wielu przypadkach nawet większy). Lekarz POZ to najczęściej lekarz ze specjalizacją z medycyny rodzinnej, posiadający duże doświadczenie i aktualną wiedzę medyczną. Dlatego przygotowanie i kompetencje lekarzy rodzinnych w Polsce są na najwyższym europejskim poziomie. Tomasz Sak Dom-Med Przychodnia Medycyny Rodzinnej ul. Witkiewicza 57 reklama Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 69 zainwestuj w siebie • pozbawieni wolności; • cudzoziemcy przebywający w areszcie; • posiadacze Karty Polaka w zakresie korzystania z opieki zdrowotnej w stanach nagłych. reklama Szanowni Państwo, Już za kilka dni, 10 listopada, w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie, odbędzie się, Gala Konkursu Gospodarczego Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego oraz Konkursu Animator Regionalnej Przedsiębiorczości 2010. Po raz kolejny weźmiemy udział w Święcie Przedsiębiorczości. Uhonorujemy nagrodami wyróżnionych przez Kapitułę Konkursu Laureatów, którzy swoją działalnością zdobyli nasze najwyższe uznanie. Serdecznie dziękuję wszystkim firmom i instytucjom, biorącym udział w w/w Konkursach. Dziękuję za ich zaangażowanie w codzienną, trudną pracę a także za działalność charytatywną na rzecz lokalnej społeczności. Wierzę, że następna edycja Konkursu Gospodarczego Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego będzie cieszyła się niesłabnącym zainteresowaniem wśród przedsiębiorców, do czego gorąco zachęcam. Tegorocznym Laureatom składam natomiast serdeczne gratulacje i dalszych sukcesów zawodowych i w życiu osobistym. Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Władysław Husejko 70 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 reklama reklama KONKURS GOSPODARCZY MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO 2010 oraz KONKURS ANIMATOR REGIONALNEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI 2010 Wykaz firm zakwalifikowanych do drugiego etapu Konkursu: W zorem lat ubiegłych, również w roku 2010, Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego zorganizował Konkurs Gospodarczy Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego oraz Konkurs Animator Regionalnej Przedsiębiorczości. Konkurs Gospodarczy to jeden z najstarszych, nieprzerwanie trwających konkursów w naszym regionie, mający na celu wyróżnienie najlepszych firm, instytucji, inicjatyw i podmiotów, działających w różnych dziedzinach. Poprzez organizację w/w przedsięwzięcia promowana i wspierana jest działalność gospodarcza, innowacyjność, transfer technologii a także najprężniej rozwijające się firmy, instytucje oraz osoby, które szczególnie przysłużyły się rozwojowi gospodarki regionu. Pragnąc docenić dokonania różnych podmiotów oraz inicjatywy podejmowane na terenie naszego województwa, Marszałek Województwa zwrócił się do władz lokalnych oraz instytucji samorządu gospodarczego z propozycją zgłaszania kandydatur w ramach w/w konkursów. Intencją Zarządu Województwa było, by Konkurs Gospodarczy Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego 2010, stał się swego rodzaju finałem innych tego typu imprez o charakterze lokalnym w naszym regionie. Corocznie w w/w konkursach startuje kilkadziesiąt firm, organizacji, podmiotów i przedsięwzięć z terenu województwa zachodniopomorskiego. Wśród wyróżnionych i nagrodzonych jest wielu laureatów, już wcześniej cieszących się uznaniem, jak i tych, którym udział w konkursach ułatwił drogę kariery. W ramach tegorocznej edycji Konkursu wpłynęły 34 wnioski w pięciu kategoriach: Firma Roku – 19, Produkt Roku – 6, Usługa Roku – 4, Inwestycja Roku – 3, Innowacja Roku – 2. Spośród nich Kapituła Konkursu wybrała 15 kandydatur w 5 kategoriach i nominowała je do II etapu konkursu. Firma Roku: • Kurtiak i Ley ., Koszalin – artystyczne usługi introligatorskie, wydawanie ekskluzywnych książek. • Eko Wodrol Sp. z o.o., Koszalin – projektowanie, wykonawstwo, modernizacja stacji uzdatniania wody, sieci wodociągowych, kanalizacji sanitarnych i deszczowych, oczyszczalni ścieków, usługi, produkcja. • Hersta – Staśkiewicz i Spółka, Spółka Jawna , Lubczyna – produkcja papieru falistego i tektury falistej oraz opakowań z papieru i tektury. • READ GENE S.A., Szczecin – wykonywanie konsultacji i testów genetycznych mających na celu wykrycie predyspozycji zachorowania na raka o różnej lokalizacji, badania własne nad produktami obniżającymi ryzyko nowotworów, prowadzenie badań klinicznych. • Tieto Poland Sp. z o.o., Szczecin - usługi informatyczne. Produkt Roku: • • • • Wycinarka laserowa Eagle eVo” - Power-Tech , Wałcz Seria „ Europa da się śledzić” – Fresh & Fine, Szczecin Puszka do farb 2,5 L i 5L” - Plastic Form Spółka Jawna, Świdwin System łóżek górnych dla nowego modelu ciężarówki SCANIA R – Highline i Topline” - Klippan Safety Polska Sp. z o.o. Usługa Roku: • IAI-SHOP.COM” - IAI. S.A. Szczecin • Platforma „ NaSerwerze.pl” – ObjectConnect, Mierzyn • Poręczenia kredytowe dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw” - Fundusz Poręczeń Kredytowych w Stargardzie Szczecińskim, Sp. z o.o. Inwestycja Roku: • Hotel AQUARIUS SPA w Kołobrzegu - inwestor firma PRO-SAN, Kołobrzeg • Linia produkcyjna do wytwarzania nowego systemu łóżek do ciężarówek Scania - Klippan Safety Polska Sp. z o.o. , Stargard Szczeciński Innowacja Roku: • Rozwój i promocja prawidłowego zarządzania infrastrukturą informatyczną poprzez działalność szkoleniową, audytorską oraz wprowadzanie na rynek innowacyjnych produktów zgodnych z ideą właściwego zarządzania infrastrukturą IT w firmach i instytucjach państwowych w Polsce” - BTC Sp. z o.o., Szczecin. Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego przyznał także nagrody w ramach Konkursu ANIMATOR REGIONALNEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI 2010. Ogłoszenie wyników Konkursu Gospodarczego Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego 2010 i Konkursu Animator Regionalnej Przedsiębiorczości 2010 oraz wręczenie Nagród Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego będzie miało miejsce w dniu 10 listopada 2010r. w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie, w trakcie uroczystości 20 – lecia Koszalińskiej Izby Przemysłowo-Handlowej. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 71 kuchnia Zachodniopomorski Produkt (nie do końca?) Regionalny T ak o naszej kulinarnej tradycji mówi Zdzisław Tararako, jej największy orędownik w Zachodniopomorskiem, miłośnik tradycyjnych przepisów i ich niestrudzony poszukiwacz, pomysłodawca i prowadzący w Polskim Radiu Szczecin audycję „Kuchnia Pana Dzidka“, prezentującą wyszukane potrawy nie tylko z naszego regionu. – Który region w Polsce, jeśli nie nasz, złożony z tak różnorodnych grup etnicznych, może się pochwalić bogatszą tradycją kulinarną? – pyta. I tu właśnie pojawia się problem, jak właściwie definiować ów produkt regionalny. Aby nosić takie miano, powinien przecież być charakterystyczny dla danego regionu. To wyklucza kulinarne produkty i tradycje przywiezione skądinąd, bo jak możemy fot. A. Słomski Dziedzictwo kulinarne to nieodłączny element dziedzictwa kulturowego. To dzięki kuchni regionalnej obroniliśmy się przed zaborami, bo śpiewać i tańczyć zakazali, ale gotowania zabronić nie mogli. 72 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 uznać za naszą tradycyjną potrawę coś, co gotowała czyjaś, przybyła z okolic Gołdapi, babcia? Jeśli zapytamy przypadkowych przechodniów, jaki kulinarny specjał kojarzą z Pomorzem Zachodnim, najczęściej słyszymy: „Paprykarz Szczeciński“. – Nie bez powodu w niektórych kręgach, na przykład wśród kibiców Lecha, mieszkańcy naszego regionu są nazywani „paprykarzami“ – śmieje się pewien szczecinianin. – Równie słynne są chyba jeszcze szczecińskie paszteciki – dodaje. – Jedyny prawdziwie regionalny produkt, jaki przychodzi mi do głowy, to Starka – mówi Mariusz Kotkowski, restaurator ze Szczecina. Inna szczecińska restauratorka, Barbara Karolak, przypomina sobie: Szczecin dawniej słynął ze śledzi, ale nie wiem, czy zachowały się jakieś dawne lokalne przepisy, może przydałoby się ich poszukać. Odczucie rodzimych mieszkańców nie pokrywa się do końca z oficjalną listą tradycyjnych produktów z naszego województwa. Większość nie ma tu zresztą żadnych skojarzeń. – Jesteśmy regionem, który przez lata był pod inną flagą, więc nie mamy takiej tradycji kulinarnej, jak na przykład Kaszuby czy południe Polski – mówi Mariusz Kotkowski, współwłaściciel restauracji „Zbójnicka“. – My dopiero próbujemy ją stworzyć na tyle, na ile można. A okazuje się, że można, bo na liście Zachodniopomorskich Produktów Regionalnych jest już osiem pozycji: Ogórek Kołobrzeski, Miód Drahimski, Wino ze Śliwek, Nalewka ze Śliwek z Dębiny, Kapusta Kiszona z beczki, Jeziorowy fot. A. Słomski kuchnia Zachodniopomorski Produkt Regionalny jest dobre, jego obecność w karcie na pewno zaintrygowałaby klientów. Potencjalni klienci natomiast chętnie widzieliby regionalne produkty w szczecińskich restauracjach. – Uważam, że brakuje tego w Szczecinie. Chciałbym móc zabrać znajomych z innych regionów Polski do restauracji, gdzie zjedzą coś wyjątkowego i charakterystycznego tylko dla nas – mówi jeden mieszkańców naszego miasta. – I żeby to nie były kanapki z paprykarzem. Kamila Treder-Piekarska fot. A. Słomski musimy modyfikować receptury na bazie produktów, które skądś przywędrowały. Jednak niekoniecznie chcieliby serwować takie produkty w swoich lokalach. – W tym pomyśle chyba bardziej chodzi o to, żeby dotrzeć do ukrytych kulinarnych pasjonatów, gospodyń domowych, które czerpią z tradycji, a nie o angażowanie restauratorów – uważa Włodzimierz Taborski z Willi West Ende. – Owszem, prowadzę kuchnię polską, ale jeśli miałbym serwować tradycyjne potrawy regionalne, to musiałyby one być oparte na własnych recepturach, a nie mam ani czasu, ani pomysłów na ich wymyślanie. Choć nie ukrywam, że hasło fot. A. Słomski Ogórek Kiszony, Chleb Razowy Koprzywieński oraz Miód Pitny Trójniak. – Miody czy ogórki są w całej Polsce. To są produkty u nas wytwarzane, ale nie nasze – twierdzi Kotkowski. Ale sery też są w całej Polsce, a mimo to uznaje się oscypka za produkt podhalański ze względu na charakterystyczną dla tego regionu recepturę. I to wystarczy. Oficjalnie produkty regionalne definiowane są jako charakterystyczne dla danego obszaru ze względu na proces ich produkcji. Dlatego też Paprykarz Szczeciński – choć wielu ludziom on pierwszy przyjdzie na myśl – nie znajduje się na liście, bo nie jest już produkowany na terenie województwa zachodniopomorskiego. Natomiast fenomen np. ogórka kołobrzeskiego polega na tym, że do przetwórstwa używa się wyłącznie naturalnej wody solankowej ze źródła solankowego w Kołobrzegu. Zaś tajemnica miodu drahimskiego tkwi w wyjątkowej florze, spotykanej tylko w obrębie Drawskiego Parku Krajobrazowego, gdzie pozyskuje się ów miód. Poszukiwania zachodniopomorskiej tradycji kulinarnej i tworzenie listy regionalnych produktów znajduje aprobatę u szczecińskich restauratorów. – Jak najbardziej popieram takie przedsięwzięcie, to na pewno pomoże dotrzeć do jakichś dawnych, lokalnych przepisów, może udałoby się wydać jakąś publikację na ten temat – zastanawia się Barbara Karolak, właścicielka restauracji „U Barbary“. – Nasz region wydaje się dość ubogi w tę tradycję… Każdy powinien opracowywać swoje własne receptury albo Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 73 NIERUCHOMOŚCI Berlin • Warszawa • Szczecin • Międzyzdroje 810-10-10 www.baszta.eu wspierajmy siê! 50% rabatu na prowizjê dla cz³onka Izby Gospodarczej na transakcje zlecone do koñca 2010 r. oferujemy na sprzedaż, na terenie całej Polski hotele, pensjonaty i wynajęte nieruchomości, z długoletnimi umowami i solidnymi najemcami, ceny obiektów już od 2 mln zł nowe biuro Szczecin, Baszta Siedmiu Płaszczy tel. 91 / 810 10 10 Warszawa Galeria "Saska Kępa" tel. 22 / 710 10 10 Międzyzdroje Molo tel. 91 / 32 82 160 Berlin Hotel Adlon Kempinski tel. +49 (0) 30 224 88 448 Jak oni to robią w Oxfordzie, można się było dowiedzieć 22 października 2010r. w siedzibie Polskiej Fundacji Przedsiębiorczości w Szczecinie przy ul. Monte Cassino 32. Jak oni to robią w Oxfordzie? P od takim tytułem bowiem odbyła się konferencja, na której uczestnicy poznali, jakie warunki należy spełnić, aby odnieść sukces w przedsiębiorczości akademickiej. A wszystko w oparciu o konkretne przykłady Centrum Transferu Technologii Isis Innovation Ltd przy Uniwersytecie w Oxfordzie. Wydarzenie zgromadziło naukowców, doktorantów oraz studentów wielu polskich uczelni jak również przedstawicieli świata biznesu i stworzyło szansę nie tylko na wymianę doświadczeń i zdobycie cennej wiedzy, ale również dało możliwość nawiązania współpracy na styku biznesu i nauki. Głównym punktem konferencji było wystąpienie pana Costas’a Chryssou, z Isis Innovation przy Uniwersytecie w Oxfordzie, który zaprezentował zebranym gościom rolę ośrodków transferu technologii w procesie tworzenia spółek spin-off. Podał wiele rezultatów działań realizowanych w Oxfordzie. Dlaczego w Wielkiej Brytanii się udaje, a w Polsce wciąż jest tak niewiele firm wywodzących się z uczelni? Na Uniwersytecie w Oxfordzie każdego roku powstaje co najmniej 5 innowacyjnych firm, które bazują na rozwiązaniach stworzonych przez naukowców wywodzących się z uczelni. Dotychczas utworzono tam łącznie ponad 70 spółek, w które prywatni inwestorzy zainwestowali 337 mln funtów, a 13 z nich jest już notowanych na giełdach papierów wartościowych. Świadomość, że sukces naukowy można połączyć z sukcesem wdrożeniowym, a następnie rynkowym i finansowym, zaczyna powoli przenikać do naukowców. Jeśli pracownicy naukowi będą zainteresowani, by ich prace badawcze były nakierowane na wdrożenia, rola uczelni w innowacjach i transferze technologii może być znacząca. Pomimo rosnącej liczby inwestorów zainteresowanych komercjalizacją wyników badań, w Polsce przykładów firm, które powstały na bazie badań prowadzonych na uczelni, wciąż jest bardzo niewiele. Konferencja w Szczecinie była okazją do dyskusji na temat perspektyw rozwoju rynku innowacyjnych przedsiębiorstw i wyzwań związanych z ich finansowaniem. Komercjalizacja innowacyjnych projektów wymaga bardzo dużego nakładu sił i środków oraz szerokiego wsparcia w wielu dziedzinach. Problem stanowi głównie brak dostępu do źródeł finansowania, w szczególności w pierwszym, najtrudniejszym okresie, charakteryzującym się bardzo dużym poziomem ryzyka. Fundusze zalążkowe akceptują wysokie ryzyko, dążąc jednocześnie do osiągnięcia wysokich stóp zwrotu z inwestycji. Polska Fundacja Przedsiębiorczości aktywnie uczestniczy w tych procesach, m. in. rozwi- jając Fundusz Kapitału Zalążkowego POMERANUS SEED. Fundusz Pomeranus Seed poza wsparciem finansowym do kwoty 200 tys. euro, oferuje pomoc na etapie preinkubacji, czyli opiekę mentora i specjalistyczne ekspertyzy w zakresie innowacyjnego pomysłu. Zainteresowanych naukowców, przedsiębiorców oraz osoby z innowacyjnym pomysłem zapraszamy do odwiedzenia strony internetowej www.pomeranusseed.pl lub www.pfp.com.pl. Barbara Bartkowiak Prezes Polskiej Fundacji Przedsiębiorczości Naszym celem jest wspieranie wszystkich, którzy pragną w przyszłości oprzeć swoją karierę o komercjalizację pracy badawczej oraz chcących tworzyć innowacyjne pomysły związane z branżą teleinformatyczną, biotechnologią bądź nanotechnologią. Dlatego też utworzyliśmy pierwszy w Polsce Północno – Zachodniej Fundusz Kapitału Zalążkowego POMERANUS SEED. Fundusz Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 75 PODPATRZONE / PODSŁUCHANE Przedsiębiorcy pożegnali lato na sportowo 76 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 Paweł Chmielewski Paweł Chmielewski Paweł Chmielewski Paweł Chmielewski radycyjnie – w pierwszym tygodniu września – członkowie Północnej Izby Gospodarczej żegnali się z ciepłymi i leniwymi dniami. Mimo chłodnych podmuchów wiatru na myślenie o nadchodzącej jesieni nie było czasu. Atmosferę podgrzewały emocje związane z walką w III Turnieju o Puchar Prezesa Północnej Izby Gospodarczej. W szranki stanęły zespoły reprezentujące firmy zrzeszone w Izbie. Nie zabrakło również VIP-ów i dziennikarzy, a także zawodowych piłkarzy Pogoni Szczecin. Panowie mogli też podziwiać grę w wykonaniu modelek. Puchar Prezesa Północnej Izby Gospodarczej zdobyła firma Jonda, specjalizująca się w remontach i wykonawstwie nowych dachów. Po zaciętym meczu Jonda pokonała w finale Megalux – 2:0. W imprezie wzięło udział ponad tysiąc osób. Organizatorzy przygotowali atrakcje dla małych i dużych. Dzieci mogły poskakać na dmuchanych zamkach, popływać w wodnych kulach czy zrobić sobie zdjęcie z Gryfusiem. Nad boiskami unosił się balon w kolorach Floating Garden. Zmęczeni zabawą uczestnicy mogli posilić się potrawami z grilla i ugasić pragnienie zimnymi lub ciepłymi napojami. Paweł Chmielewski T PODPATRZONE / PODSŁUCHANE Szczecin Can Dance! P od koniec sierpnia w Szczecinie otwarto nową szkołę tańca nowoczesnego – High Definition Dance Studio. Z tej okazji w Centrum Handlowym Galaxy odbyła się impreza z występami tanecznymi, nauką tańca, pokazami mody młodzieżowej, uczniowską metamorfozą i konkursami. Michał Pawłowski, pomysłodawca i współzałożyciel szkoły, i jak dotąd jedyny szczeciński finalista programu „You Can Dance – Po Prostu Tańcz” zaprosił do naszego miasta innych finalistów tego programu. Paulina Figińska, Maksymilian Hać, Jurij Żurajew i Michał po zaprezentowaniu się na scenie rozdawali autografy swoim fanom. W tym samym czasie w siedzibie szkoły, przy ul.Wyszyńskiego 14 odbywały się warsztaty taneczne pod nazwą „Szczecin Can Dance!“, organizowane wraz z instytucją SZCZECIN 2016. Wieczorem w klubie Lulu odbyło się after party. Młodzież, sponsorzy i inni zaproszeni goście mogli bawić się razem z finalistami YCD. Atrakcją wieczoru były występy Mariny Łuczenko i Honoraty Skarbek oraz pokaz Teatru Tańca Vogue z Gryfina. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 77 PODPATRZONE / PODSŁUCHANE Szczecin kolebką młodych malarskich talentów W tym roku po raz 23. w naszym mieście odbył się Festiwal Polskiego Malarstwa Współczesnego. Do 26 listopada na Zamku Książąt Pomorskich można oglądać wystawę pokonkursową. Do tegorocznej wystawy zgłoszono 884 prace, z czego jury zakwalifikowało 136 obrazów 90 artystów z całej Polski. Konkurs od początku istnienia cieszył się ogromną popularnością. Pierwszą edycję Festiwalu Polskiego Malarstwa Współczesnego w Szczecinie zorganizowano w 1962 roku za sprawą szczecińskiego malarza Ziemowita Szumana i Związku Polskich Artystów Plastyków. Od tamtej pory jego renoma i poziom rosły. Do festiwalowego przeglądu kwalifikuje się zarówno malarstwo sztalugowe, jak i prace spoza obszaru czystego gatunku. „Bezhasłowość” oraz otwartość to główne założenia, jakimi kieruje się jury w wyborze spośród nadesłanych propozycji do wystawy. Dzięki temu w jednym miejscu możemy zobaczyć dzieła Uroczyste obchody 1 60-lecia polskiej administracji w Portach Szczecina i Świnoujścia debiutantów i twórców z większym dorobkiem artystycznym. Najważniejszym celem Festiwalu jest jednak możliwość promocji młodych i zdolnych artystów. Tegorocznym laureatem Festiwalu został Artur Przebindowski za prace „Megalopolis VII” oraz „Megalopolis VIII”. października w Teatrze Lalek Pleciuga odbyły się uroczyste obchody 60-lecia portów w Szczecinie i Świnoujściu. W spotkaniu udział wzięła wiceminister infrastruktury Anna Wypych-Namiotko, która gratulując zarządowi i pracownikom ZMPSiŚ S.A., porównała budowę portu zewnętrznego w Świnoujściu do tak wielkich i ważnych zadań w polskiej gospodarce morskiej, jak budowa portu w Gdyni czy Portu Północnego w Gdańsku. Gratulacje firmie składali także zastępca prezydenta Szczecina Aleksander Buwelski, prezydent Świnoujścia Janusz Żmurkiewicz, wicemarszałek naszego województwa Wojciech Drożdż oraz przedstawiciele przedsiębiorstw gospodarki morskiej, armatorzy, szefowie zaprzyjaźnionych portów w Gdyni i Gdańsku. Podczas uroczystości jubileuszowych uhonorowano byłych i obecnych pracowników portów odznaczeniami państwowymi i resortowymi. Pamiątkowe tabliczki otrzymali także prezesi spółek portowych. Trwający do późnego wieczora bankiet okazał się doskonałą okazją do integracji środowiska gospodarki morskiej. 78 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 PODPATRZONE / PODSŁUCHANE Biznes i Sztuka – spotkanie z Wojciechem Fibakiem 30 września br. w hotelu Radisson Blu odbyło się pierwsze spotkanie z cyklu Biznes i Sztuka. Gościem specjalnym imprezy inauguracyjnej był znany kolekcjoner sztuki Wojciech Fibak, spotkanie zaś poprowadzili Jolanta Gramczyńska i wiceprezydent Szczecina Krzysztof Soska. Licznie zgromadzeni w Sali Copernicus przedsiębiorcy mogli dowiedzieć się, jak inwestować w sztukę, gdzie i od kogo kupować obrazy, a przede wszystkim, jak skutecznie na nich zarobić. W przerwie spotkania wszyscy goście wzięli udział w degustacji wyśmienitych trunków firmy Hennessy oraz mogli zasięgnąć u ekspertów z firmy Idea TFI porad na temat inwestowania. Wyśmienitym cateringiem uraczył wszystkich zebranych hotel Radisson Blu. Dziękujemy sponsorom spotkania: firmie Idea TFI reprezentowanej przez Szymona Szatkowskiego, Zastępcę Dyrektora Sprzedaży, oraz Marcina Stróżyka Dyrektora Makroregionu – Północ. Firmie Danad i jej właścicielowi Robertowi Kiedrowskiemu oraz Joannie Michałek – Dyrektor Marketingu. Firmie Hennesy i Tomaszowi Urbańskiemu – Kierownikowi Sprzedaży oraz Firmie EXTRA Invest Nieruchomości i Leszkowi Koperkiewiczowi. Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010 79 pod lupą e i w o d u b a Ba ba n Gdzie diabeł nie może, tam babę pośle, a na budowie diabeł na pewno nic nie wskóra. B aba na budowie nie ma lekko... Ma pod górkę! Musi wspiąć się na Mount Everest pomyłek całej branży budowlanej. Musi utaplać się w brudzie i przetrwać w smogu palących lulki fachowców. I najważniejsze, taka baba musi mieć refleks. Dostaje tylko ułamek sekundy na zdobycie wiedzy hydraulika, montera, malarza, stolarza i dekarza itd. Na szczęście z pomocą przychodzą jej intuicja, odrobina logiki i życiowe doświadczenie. Jak zawiodą, ląduje na remontowych manowcach. Będzie miała bidet w przejściu i prysznic dostosowany do gabarytów krasnoluda, a wolałaby kąpać się w pozycji stojącej, a nie ukośnie męczącej. Najciekawsze i najstraszniejsze jednak za nią, w sklepach. Najpierw kupiła grzejnik elektryczny z wtyczką, która działa tylko w Arabii Saudyjskiej. Nie obraziłaby się, gdyby dostała wielbłąda w pakiecie, na wełnę by go wzięła. A tak musi marznąć, bo reklamacja trwa tyle, co słonica jest w stanie błogosławionym. Potem, dwóch krzepkich Ślązaków wniosło jej do mieszkania łóżko. Baba mówi – Dziękuję, oni – Ale to nie wszystko! I przytargali gigantyczne wezgłowie. – Ale ja nie zamawiałam!, oni – Pani, my tu przez całą Polskę jechali, musi zostać. Potrzebowała pięciu chłopów, żeby ten nieudany prezent schować w czeluściach piwnicy. Nie mieścił się i brzydki był. W międzyczasie kafelkarza poniosła ułańska fantazja i wykleił wzór dokładnie odwrotnie do ustaleń, jak na złość. Na krytykę zareagował płaczem, a łkającego kafelkarza to nie wiadomo, czy tulić, łzy osuszyć, czy w kostkę kopnąć. Płakała też jedna sprzedawczyni, bo rabat za duży dała. Pomyłkę zauważyła po dwóch miesiącach, kiedy przyszło do płacenia. – Szefowa mnie zabije, po pensji da! Baba wybaczyła. Żal jej się kobiety zrobiło, więc wyskoczyła z kilku stówek, ratując sprzedawczynię przed pewną ruiną. Ale już najbardziej w duszy krzyczała, kiedy Pan Fachowiec od szaf wiedział lepiej, co dla niej dobre. I tak jej wymarzona garderoba, w przeciwieństwie do prysznica, stworzona została na wymiar wielkoluda. Na nic się zdały prośby – Ale Panie, ja jestem niestandardowa, mała, trzeba półki dopasować. Długo kręcił nosem, ciężko wzdychał, aż zgodził się uszyć garderobę na miarę. Niestety, zgodził się na odczepnego, bo teraz, żeby coś powiesić, baba musi sobie podskoczyć. Może jeszcze urośnie... Kamieniarz dobił babę. Tak powycinał blaty kuchenne, że trzeba było szafy kroić. Baba pozwoliła powycinać dziury w nowiuśkiej kuchni, bo miała najzwyczajniej dość... Gdzie diabeł nie może, tam babę pośle, a na budowie diabeł na pewno nic nie wskóra. Baba wrócić tam musi i już... Joanna Skrzyniarz 80 Zachodniopomorski Przedsiębiorca I nr 05/2010
