Dostęp do elementów infrastruktury pocztowej cd

Dostęp do infrastruktury
(sieci) pocztowej
oraz elementów
infrastruktury pocztowej
Łódź , 9 grudnia 2015 r.
Sieć pocztowa
(pojęcie)
Przepisy prawa międzynarodowego
 Przepisy prawa definiują pojęcie sieci pocztowej oraz określają obowiązki państw
członkowskich w zakresie jej udostępniania innym operatorom pocztowym
 Dyrektywa pocztowa w preambule wskazuje, że „Jeżeli okazałoby się to konieczne, zostaną
podjęte działania w celu zapewnienia przejrzystości i niedyskryminującego charakteru warunków
określających dostęp do publicznej sieci pocztowej Państwach Członkowskich” (25)
 Zgodnie z przepisem art. 2 pkt 2 Dyrektywy pocztowej, przez sieć pocztową należy
rozumieć „system organizacji i wszelkiego rodzaju zasoby stosowane przez
operatora/operatorów
w szczególności w celu:
świadczącego/świadczących
usługi
powszechne,
 przyjmowania
przesyłek pocztowych objętych obowiązkiem świadczenia usług
powszechnych z punktów dostępu na terenie całego kraju
 kierowania i opracowywania przesyłek z punktu dostępu sieci pocztowej do centrum
doręczeń
 doręczania pod adresy podane na przesyłkach”
2
Elementy infrastruktury pocztowej
(pojęcie)
Przepisy prawa międzynarodowego
 Przepisy prawa wymieniają elementy infrastruktury pocztowej
 Dyrektywa pocztowa w art. 11a stanowi, że „Ilekroć niezbędna jest ochrona interesu
użytkowników lub promocja rzeczywistej konkurencji, a także w świetle warunków krajowych
i ustawodawstwa krajowego, państwa członkowskie zapewniając przejrzyste, niedyskryminujące
warunki dostępu w odniesieniu do elementów infrastruktury pocztowej lub usług świadczonych
w ramach usługi powszechnej, takich jak system kodów pocztowych, adresowa baza
danych, skrytki pocztowe, skrzynki oddawcze, informacja o zmianie adresu, usługa
przekierowania i usługa zwrotu do nadawcy.
 Przepis ten pozostaje bez uszczerbku dla prawa państw członkowskich do przyjmowania
środków zapewniających dostęp do sieci pocztowej na przejrzystych, proporcjonalnych
i niedyskryminujących warunkach.”
3
Sieć pocztowa
(pojęcie)
Przepisy prawa międzynarodowego
 Zgodnie z art. 11 Dyrektywy pocztowej „Parlament Europejski i Rada, stanowiąc na
podstawie wniosku Komisji oraz na podstawie art. 47 ust. 2, art. 55
i art. 95 Traktatu, przyjmują takie środki harmonizacyjne, jakie są konieczne do
zapewnienia użytkownikom i operatorowi(-om) świadczącemu(-ym) usługi pocztowe
dostępu do sieci pocztowej na warunkach, które są przejrzyste
i niedyskryminujące”
 Przepisy Dyrektywy pocztowej zawierają jedynie klauzulę zapewnienia dostępu
do sieci pocztowej, natomiast nie określają warunków i zasad, w jaki sposób ma
być on zapewniony, wskazując jedynie, że zasady dostępu powinny być określone
w sposób przejrzysty i niedyskryminujący.
4
Dostęp do elementów infrastruktury pocztowej
(art. 66 - 70 Prawa pocztowego)
Zakres obowiązku
Operator wyznaczony posiadający:
●
skrytki pocztowe
●
własne oddawcze skrzynki pocztowe
●
system kodów pocztowych identyfikujących obszary doręczeń
●
bazy informacji o zmianie adresu w celu przekierowania
przesyłek pocztowych
jest obowiązany zapewnić dostęp do tych elementów operatorom pocztowym
świadczącym usługi wchodzące w zakres usług powszechnych
(art. 66 ust. 1 Prawa pocztowego)
Operatorzy pocztowi nie świadczący usług wchodzących w zakres
usług powszechnych uzyskają dostęp do systemu kodów i bazy
informacji (art. 66 ust. 2 Prawa pocztowego)
5
Dostęp do elementów infrastruktury pocztowej c.d.
(art. 66 - 70 Prawa pocztowego)
Regulamin i cennik dostępu do elementów infrastruktury pocztowej
Operator wyznaczony określa warunki i wysokość opłat za dostęp do
elementów infrastruktury pocztowej w regulaminie i cenniku dostępu
Warunki
●
●
●
i wysokość opłat muszą spełniać zasady:
przejrzystości
niedyskryminacji
oparcia cen o koszty
6
Dostęp do elementów infrastruktury pocztowej c.d.
(art. 66 - 70 Prawa pocztowego)
Wpływ Prezesa UKE na regulamin i cennik dostępu do elementów
infrastruktury pocztowej
•
operator wyznaczony przedkłada Prezesowi UKE projekty regulaminu
oraz cennika dostępu lub ich zmian wraz z uzasadnieniem, zawierającym
w szczególności określenie poszczególnych składników kosztów tego
dostępu, w terminie co najmniej 60 dni przed planowanym terminem
wprowadzenia w życie regulaminu lub cennika lub ich zmian
•
Prezes UKE może w drodze decyzji, w terminie do 30 dni od dnia
przedłożenia projektów wnieść sprzeciw w stosunku do całości albo
części przedłożonego projektu, jeżeli są sprzeczne z przepisami ustawy
•
regulamin dostępu do elementów infrastruktury pocztowej oraz cennik
dostępu do elementów infrastruktury pocztowej lub projekty ich zmian
w zakresie objętym sprzeciwem Prezesa UKE nie wchodzą w życie
7
Dostęp do elementów infrastruktury pocztowej c.d.
(art. 66 - 70 Prawa pocztowego)
Wpływ Prezesa UKE na regulamin i cennik dostępu do elementów
infrastruktury pocztowej c.d.
●
Prezes UKE może w decyzji o sprzeciwie nałożyć na operatora
wyznaczonego obowiązek przedłożenia poprawionych projektów lub
projektów ich zmian w części objętej sprzeciwem
●
Prezes UKE może żądać od operatora wyznaczonego dodatkowych
dokumentów lub udzielenia dodatkowych informacji (bieg terminów
ulega zawieszeniu)
●
Regulamin dostępu do elementów infrastruktury pocztowej oraz
cennik dostępu do elementów infrastruktury pocztowej lub ich
zmiany podlegają publikacji na stronie podmiotowej BIP
8
Dostęp do elementów infrastruktury pocztowej c.d.
(art. 66 - 70 Prawa pocztowego)
Wpływ Prezesa UKE na regulamin i cennik dostępu do elementów
infrastruktury pocztowej c.d.
●
w przypadku braku zatwierdzonych regulaminu dostępu lub cennika albo
niezawarcia umowy o dostęp, Prezes UKE, na pisemny wniosek
zainteresowanego operatora pocztowego, może nałożyć obowiązek
podjęcia negocjacji w celu zawarcia takiej umowy. W decyzji określa się
termin zakończenia negocjacji nie dłuższy niż 60 dni od dnia złożenia
wniosku
●
w przypadku niepodjęcia negocjacji, odmowy zawarcia lub niezawarcia
umowy w terminie wyznaczonym przez Prezesa operator pocztowy może
zwrócić się z wnioskiem o wydanie decyzji w sprawie dostępu
9
Dostęp do elementów infrastruktury pocztowej c.d.
(art. 66 - 70 Prawa pocztowego)
Zakres wniosku o wydanie decyzji w sprawie dostępu
●
projekt umowy o dostęp
●
wskazanie części projektu umowy o dostęp, co do
których strony negocjacji nie doszły do porozumienia
●
stanowiska stron negocjacji w spornych kwestiach
Obowiązek przedłożenia dodatkowych wyjaśnień lub dokumentów
strony negocjacji są obowiązane do przedłożenia Prezesowi UKE
(na jego wezwanie) - dodatkowych wyjaśnień oraz dokumentów
niezbędnych do rozpatrzenia wniosku o wydanie decyzji w sprawie
dostępu (w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia doręczenia
wezwania)
10
Dostęp do elementów infrastruktury pocztowej c.d.
(art. 66 - 70 Prawa pocztowego)
Przesłanki decyzji w sprawie dostępu
Podejmując decyzję w sprawie dostępu Prezes UKE bierze pod uwagę:
●
charakter zaistniałych kwestii spornych oraz praktyczną możliwość ich
rozwiązania
●
zapewnienie:
-
utrzymania ciągłości świadczenia usług powszechnych
-
niedyskryminacyjnych warunków dostępu
-
rozwoju konkurencyjnego rynku usług pocztowych
Decyzja w sprawie dostępu zastępuje umowę o dostęp w zakresie objętym
decyzją. W przypadku zawarcia umowy o dostęp decyzja w sprawie dostępu
wygasa w zakresie objętym umową.
11
Dostęp do elementów infrastruktury pocztowej c.d.
(art. 66 - 70 Prawa pocztowego)
Ograniczenie możliwości przekazywania informacji o zmianie adresu
●
operator wyznaczony posiadający bazę informacji o zmianie
adresu w celu przekierowania przesyłek pocztowych, któremu podmiot
korzystający z usług pocztowych zgłosił informację o zmianie adresu
w celu przekierowania przesyłek
- jest obowiązany przekazać tę informację operatorom pocztowym,
z którymi zawarł umowę o dostęp w tym zakresie, jeżeli podmiot
dokonujący zgłoszenia wyraził zgodę na przekazanie informacji
o zmianie adresu pozostałym operatorom pocztowym
●
za przyjęcie zgłoszenia operator wyznaczony może pobrać opłatę
12
Sieć pocztowa
(art. 2 pkt 29 Prawa pocztowego)
Pod pojęciem „sieci pocztowej” należy rozumieć „system organizacji świadczenia
usług pocztowych i wszelkiego rodzaju zasoby stosowane przez operatora
wyznaczonego, w szczególności w celu:
 przyjmowania przesyłek pocztowych objętych obowiązkiem świadczenia
usług powszechnych z urządzeń, w których przesyłki pocztowe mogą być
nadawane, w szczególności z nadawczych skrzynek pocztowych
 segregowania i grupowania przesyłek pocztowych objętych obowiązkiem
świadczenia usług powszechnych według ich adresu w celu przemieszczenia
z miejsca ich nadania do placówki pocztowej właściwej dla ich doręczenia
 doręczania przesyłek pocztowych objętych obowiązkiem świadczenia usług
powszechnych pod adresy wskazane na tych przesyłkach”
13
Sieć pocztowa
(art. 77 ust. 6 zd. 1 i ust. 7 Prawa pocztowego)
 Regulacja w zakresie obowiązku zapewnienia dostępu do sieci pocztowej w Prawie
pocztowym
 Szczególny charakter regulacji ze względu na odniesienie do wzajemnego
dostępu do sieci pocztowej pomiędzy operatorami wyznaczonymi:
 Art. 77 ust. 7 Prawa pocztowego stanowi, że „W przypadku wydania decyzji, o której mowa
w ust. 6, operatorzy wyznaczeni są obowiązani do zawarcia, w zakresie niezbędnym dla
zachowania interoperacyjności świadczenia usług powszechnych, umów o współpracy,
w tym o wzajemnym dostępie do sieci pocztowej, na przejrzystych
i niedyskryminujących warunkach”
 Art. 77 ust. 6 zd. 1 Prawa pocztowego z kolei stanowi, że „W przypadku gdy żaden
z operatorów pocztowych nie spełnia kryteriów, o których mowa w ust. 4, Prezes UKE,
w drodze decyzji, wskazuje operatorów pocztowych, którzy pełnić będą obowiązki operatora
wyznaczonego, dokonując podziału tego obowiązku według kryterium terytorialnego lub
poszczególnych usług powszechnych, w sposób zapewniający brak nakładania się
obowiązków świadczenia usług powszechnych”
14
Elementy sieci pocztowej a etapy świadczenia usług
pocztowych
 Z pojęcia „sieć pocztowa” zawartego w Dyrektywie pocztowej wynika związek
sieci pocztowej z poszczególnymi etapami świadczenia usług pocztowych
 Sieć pocztową operatora pocztowego tworzą dwa elementy:
 system organizacji procesu świadczenia usług pocztowych (np. procedury
wewnętrzne na poszczególnych etapach świadczenia usług pocztowych,
organizacja pracy służby doręczeń), oraz
 wszelkie zasoby umożliwiające uruchomienie procesu świadczenia usług
pocztowych (np. zasoby transportowe, zasoby ludzkie, centra rozdzielcze, centra
dystrybucji, sprzęt wykorzystywany na poszczególnych etapach świadczenia
usług pocztowych, jak również wszelkiego rodzaju infrastruktura)
15
Elementy sieci pocztowej a etapy świadczenia usług
pocztowych
 Poszczególne elementy tworzące system organizacji świadczenia usług pocztowych
oraz zasoby wykorzystywane do świadczenia usług pocztowych mogą być również
postrzegane w kontekście poszczególnych etapów (ogniw) świadczenia usług
pocztowych
 Poszczególne etapy świadczenia usług pocztowych tworzą pewnego rodzaju
niezależne ogniwa wchodzące w skład łańcucha świadczenia usług pocztowych
 W sieci pocztowej obejmującej system organizacji procesu świadczenia usług
pocztowych oraz zasoby umożliwiające uruchomienie procesu świadczenia usług
pocztowych od nadania przesyłki pocztowej do jej doręczenia wyróżnia się
poszczególne i samodzielne (autonomiczne) etapy procesu (ogniwa)
16
Elementy sieci pocztowej a etapy świadczenia usług
pocztowych
Dyrektywa europejska oraz Prawo pocztowe wyróżniają trzy
zasadnicze etapy świadczenia usług pocztowych, które realizowane są
w ramach sieci pocztowej operatora pocztowego:
Przyjęcie
przesyłki
pocztowej
Segregowanie/grupowanie
/opracowywanie przesyłek
pocztowych
Doręczenie
przesyłki
17
Elementy sieci pocztowej a etapy świadczenia usług
pocztowych
 Pomiędzy trzema podstawowymi etapami świadczenia usług pocztowych istnieją
etapy pośrednie
 W obrębie zasadniczych etapów świadczenia usług realizowanych w sieci
pocztowej operatora pocztowego:
 przyjęcia przesyłki pocztowej (proces gromadzenia)
 transportu przesyłek pocztowych
 segregowania/grupowania/opracowywania przesyłek pocztowych (sortowanie
zewnętrzne) następuje:
 rozdzielenie przesyłek pocztowych na poszczególne lokalizacje
 transport do właściwej placówki rejonu doręczeń
 sortowanie wewnętrzne
 lokalna dystrybucja
 doręczenie przesyłek pocztowych
18
(por. Ruza Miletic, Access To The Postal Network In Liberalized Postal Service Market, Beograd 2013 )
Czynniki determinujące udostępnienie sieci pocztowej
Najważniejsze czynniki warunkujące udostępnienie sieci pocztowej przez
operatora pocztowego świadczącego usługi powszechne innym operatorom
pocztowym:
 czynniki finansowe
 sytuacja na rynku pocztowym
 pozostałe (o charakterze prawnym, gospodarczym, inwestycyjnym)
19
Czynniki determinujące udostępnienie sieci pocztowej
(czynniki finansowe)
Czynnikiem determinującym odpłatne udostępnienie sieci pocztowej jest czynnik
finansowy rozumiany jako:
 zwiększenie efektywności finansowej operatora pocztowego
 wykorzystanie posiadanej organizacji przedsiębiorstwa i zasobów, które obecnie
nie są wykorzystywane
 poprawa stabilności finansowej operatora pocztowego
 zwrot części nakładów poniesionych na utrzymanie sieci pocztowej
 zwiększenie możliwości modernizacji posiadanej sieci pocztowej
20
Czynniki determinujące udostępnienie sieci pocztowej
(sytuacja na rynku pocztowym)
 Czynnikiem determinującym udostępnienie sieci pocztowej jest sytuacja na rynku
pocztowym rozumiana jako zapotrzebowanie na usługi pocztowe wyrażające się
w rocznym wolumenie przesyłek pocztowych
 Spadający popyt na usługi pocztowe skłania do udostępnienia sieci pocztowej, ponieważ
operator pocztowy:
 zmuszony jest poszukiwać nowych źródeł przychodów i dodatkowego zabezpieczenia
finansowego
 sieć pocztowa zwiększa swoje rezerwy stanowiące niewykorzystane możliwości
przedsiębiorcy
 pomimo spadku popytu, koszty utrzymania sieci pocztowej są podobne
 udostępnienie sieci pocztowej nie wymaga ze strony operatora pocztowego dodatkowych
nakładów
 Wykorzystanie posiadanych rezerw, czy też zwiększenie wydajności sieci pocztowej przy
jednoczesnym spadku popytu na usługi pocztowe, stwarza szanse na generowanie
dodatkowych zysków jedynie w sytuacji, gdy operator pocztowy udostępni swoją sieć
pocztową innym operatorom pocztowym
21
Czynniki determinujące udostępnienie sieci pocztowej
(czynniki pozostałe)
Pozostałe czynniki determinujące udostępnienie sieci pocztowej operatorom
pocztowym mogą mieć charakter:
 prawny, np. prawo krajowe nakłada obowiązek dostępowy - decyzja regulatora
krajowego nakłada obowiązek dostępowy
 gospodarczy, np. operator pocztowy wchodzi w handlowe porozumienia
z innymi operatorami pocztowymi
 inwestycyjny, np. pozyskanie dodatkowych
modernizację posiadanej sieci pocztowej
środków
na
rozbudowę,
22
PODSUMOWANIE
Systematycznie malejący popyt na usługi pocztowe na rynkach europejskich, w tym
w Polsce,
wymusza podejmowanie kroków mających na celu zapewnienie
rentowności działalności pocztowej, w tym działalności prowadzonej przez operatora
wyznaczonego. Operatorzy pocztowi poszukują dodatkowych przychodów i poprawy
rentowności swoich jednostek organizacyjnych. Taką szansę stwarza pełne
wykorzystanie posiadanego potencjału sieci pocztowej i uczynienie z niej swojego
atutu, poprzez czerpanie dodatkowych korzyści ekonomicznych.
Dlatego też określenie zasad dostępu do elementów infrastruktury pocztowej i sieci
pocztowej (w tym sieci operatora wyznaczonego), stanowiąc z jednej strony
wypełnienie postanowień prawa europejskiego, stworzyć może warunki do poprawy
rentowności działalności pocztowej w odpowiedzi na skutki spadku popytu na usługi
pocztowe.
23
Dziękuję za uwagę!
mail: [email protected]
24