116 Krzych1_Layout 1

116 Krzych1:Layout 1 2014-07-15 11:44 Strona 1
Medycyna Sportowa / Polish J Sport Med
© MEDSPORTPRESS, 2014; 2(4); Vol. 30, 131-139
DOI: 10.5604/1232406X.1111958
ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
Łukasz J. Krzych1(A,B,C,D,E,F), Mateusz Ziemba1(A,D,E,F),
Michał Wyder1,2(A,B,E), Halina Brus1,2(A,D,E), Jan Janota1,2(A,D,E),
Krystian Oleszczyk1,2(A,E,G)
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
OCENA 7-DNIOWEJ AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ
FIZJOTERAPEUTÓW I JEJ PODSTAWOWYCH
UWARUNKOWAŃ
1
Wydział Przyrodniczy, Śląska Wyższa Szkoła Informatyczno-Medyczna, Chorzów, Polska
SP ZOZ Górnośląskie Centrum Rehabilitacji „Repty”, Tarnowskie Góry, Polska
1
Department of Life Sciences, Silesian Higher School of Computer Science and Medicine
in Chorzow, Poland
2
Upper Silesian Centre of Rehabilitation – Repty, Tarnowskie Góry
2
ASSESSMENT OF 7-DAY PHYSICAL ACTIVITY
OF PHYSIOTHERAPISTS AND ITS BASIC DETERMINANTS
Słowa kluczowe: fizjoterapia, aktywność fizyczna, fizjoterapeuta
Key words: physiotherapy, physical activity, physiotherapist
Streszczenie
Wstęp. Fizjoterapeuta powinien dbać o własną kondycję fizyczną, by móc prawidłowo
wykonywać swój zawód. Celem pracy była ocena 7-dniowej aktywności fizycznej fizjoterapeutów oraz jej podstawowych uwarunkowań.
Materiał i metody. W badaniu przekrojowym uczestniczyło 117 osób, 91 kobiet (77,7%)
oraz 28 mężczyzn (22,3%) w wieku 38±10 lat. Narzędzie badawcze stanowił wystandaryzowany kwestionariusz „Stanford 7-Day Physical Activity Recall”, dotyczący deklarowanej aktywności fizycznej w ostatnim tygodniu. Przedmiotem zainteresowania były aktywności związane
z pracą zawodową, pracami domowymi, rekreacją i sportem oraz czas poświęcany na sen.
Wyniki. W perspektywie 1 tygodnia, średni czas snu badanych wynosił 7,4±1,0 godzin /
dobę (mediana 7,6 godziny), umiarkowanej aktywności: 11,4±4,3 godzin / dobę (mediana 11,4 godziny), ciężkiej: 4,7±4,1 godzin / dobę (mediana 4,3 godziny) oraz bardzo ciężkiej aktywności fizycznej: 0,5±1,3 godziny / dobę (mediana 0,1 godziny). Liczba godzin poświęcanych w ciągu doby na poszczególne typy aktywności nie różniła się istotnie pomiędzy kolejnymi dniami. Kobiety poświęcały na sen około 0,5 godziny więcej niż mężczyźni
(K: 7,5±1,0; M: 7,0±1,0; p=0,04). Osoby z wykształceniem wyższym licencjackim poświęcały znamiennie statystycznie więcej czasu na umiarkowaną aktywność fizyczną (o około 2,5 godziny) niż osoby z innym typem wykształcenia (p=0,04).
Wnioski. Fizjoterapeuci cechują się umiarkowaną aktywnością fizyczną. Poświęcają
oni jedynie 5 godzin dziennie na ciężki wysiłek fizyczny, który stanowią przede wszystkim
godziny pracy zawodowej. Aby w pełni prawidłowo wykonywać swój zawód, istotne jest
zwiększenie pozazawodowej aktywności fizycznej.
Summary
Word count:
Tables:
Figures:
References:
5651
2
3
39
Background. A physiotherapist should be physically active to perform his/her profession appropriately. The aim of this study was to assess 7-day physical activity of physiotherapists with its basic determinants.
Material and methods. This cross-sectional study involved 117 subjects, 91 (77.7%)
females and 28 (22.3%) males, aged 38±10 years. „Stanford 7-Day Physical Activity Recall” standardized questionnaire was applied to assess the activities related to medical
profession, houseork, recreation, sport and hours of sleep.
Results. In the week under investigation, the subjects slept approximately 7.4±1.0
hours / day (median = 7.6. They spent 11.4±4.3 hours / day (median 11.4) ) on moderate
physical activity,: 4.7±4.1 hours / day (median 4.3) on intense activity and: 0.5±1.3 hours /
day (median 0.1) on a very intense activity. The number of hours spent on those types of
activity did not differ between consecutive days. Women slept 0.5 hours longer per day
than males (F: 7.5±1.0; M: 7.0±1.0; p=0.04). The physiotherapists who graduated from
college school spent statistically significantly more time on moderate physical activity
(about 2.5 hours) compared to those with other educational levels (p=0.04).
Conclusions. Physiotherapists are moderately active and they spend only 5 hours
daily for intense physical activity, mostly during working hours. In order to perform their
profession appropriately, they ought to increase the level of current activity.
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Łukasz Krzych
Śląska Wyższa Szkoła Informatyczno-Medyczna
ul. Sportowa 21, 41-506 Chorzów, Poland, tel./fax. 032 2466000, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
07.12.2013 r.
15.02.2014 r.
131
116 Krzych1:Layout 1 2014-07-15 11:44 Strona 2
Krzych Ł.J. i wsp. Aktywność fizyczna fizjoterapeutów
Wstęp
Background
Aktywność fizyczna jest zwykle definiowana jako
praca mięśni, charakteryzująca się ponadspoczynkowym wydatkiem energetycznym, a cechą charakterystyczną jest celowość jej podejmowania [1,2]. Ruch
jest potrzebą biologiczną człowieka i elementarną podstawą zdrowia rozumianego holistycznie [3]. Jegier
[4] stwierdza wręcz, że systematyczna aktywność fizyczna jest obowiązkiem człowieka wobec samego
siebie. Osiński [5] przypomina z kolei powszechne
przekonanie: „gdyby ludzie byli bardziej aktywni fizycznie, to w sposób bardzo istotny udałoby się obniżyć
koszty leczenia, wielowymiarowo podnieść i przedłużyć
długość życia”. Również Światowa Organizacja Zdrowia i Unia Europejska przypisują aktywności fizycznej
wyjątkową rolę w promowaniu zdrowego stylu życia [6].
Aktywność fizyczna warunkuje prawidłowy rozwój
człowieka [1,7], spowalnia także procesy starzenia
się [8] i jest kluczowym elementem prewencji chorób
cywilizacyjnych [9]. Udokumentowano, że poprzez
aktywność fizyczną wpływamy pozytywnie na zdrowie w ujęciu holistycznym [10-16].
Głównym motywem podejmowania aktywności fizycznej w ostatnich latach staje się troska o zdrowie,
rzadziej natomiast motywy sportowe [1]. Aktywność
fizyczna osób dorosłych, niezależnie od wykształcenia i wykonywanego zawodu, poza przyjemnością
z jej uprawiania, spełnia właśnie rolę profilaktyczną
pozwalając zachować zdrowie do późnej starości
[17,18]. Z kolei Krajowe Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego w obszarowych efektach kształcenia podkreślają, iż jedną z kompetencji społecznych,
którą powinni legitymować się fizjoterapeuci, jest konieczność dbania o własną kondycję fizyczną, co jest
niezbędne, by prawidłowo wykonywać swój zawód
[19]. Fizjoterapeuta powinien także posiadać specjalistyczne umiejętności ruchowe z zakresu wybranych
form aktywności fizycznej (rekreacyjnych, zdrowotnych,
sportowych i estetycznych) [19]. W obliczu przytoczonych informacji, istotna zatem jest rola zachowania aktywności fizycznej w tej grupie zawodowej.
Celem niniejszej pracy jest zatem ocena 7-dniowej
typowej aktywności fizjoterapeutów oraz próba analizy
jej podstawowych uwarunkowań, tj. związanych z płcią,
wiekiem, wykształceniem czy cechami wykonywanego zawodu.
Physical activity is usually bodily movements produced by muscles, the phenomenon characterized
by energy expenditure exceeding the rest values and
the purposefulness of undertaking such an activity is
a characteristic trait [1,2]. Movement is a biological
need of human beings and the elementary fundamental of health, understood from the holistic point of
view [3]. Jegier [4] maintains that physical activity is
our duty and we owe it to our bodies. Osiński [5] in
turn, quotes the common belief: “If people were more
physically active, the costs of medical care would significantly decrease and their life span would be
longer”. Also the World Health Organization and the
European Union believe that physical activity plays
an important role in promoting a healthy lifestyle [6].
Physical activity is essential for proper development of the human body [1,7]; it delays ageing
processes [8] and is the key element of prevention of
civilization-related diseases [9]. It is documented that
through physical activity we favourably affect our
health from the holistic point of view [10-16].
The main factor motivating for physical activity
performance during recent years is health consideration, and sport related factors are of secondary
importance [1]. In adult individuals, physical activity,
apart from the pleasure of involvement in it, plays
a role in prevention of different diseases, allowing us
to live in good health until old age [17,18]. The National Framework of Qualifications for Higher Education in regional effects of education emphasizes that
efforts to maintain a good physical condition are
among the social competencies of physiotherapists,
which are essential to perform their duties adequately [19]. A physiotherapist should also have special
motor skills in selected forms of physical activity (recreational, health-related, sport-related and aesthetic) [19]. Given the above information we can thus
see that it is essential for this occupational group to
be involved in physical activity.
The aim of this study was to assess a typical 7-day
physical activity in a sample of physiother--apists and
an attempt to analyze its basic conditionings connected with gender, age, educational background and the
features of profession.
Materiał i metody
Material and methods
Projekt miał charakter epidemiologicznego badania przekrojowego. Do udziału w badaniu zaproszono 220 osób, fizjoterapeutów zatrudnionych w ramach
umowy o pracę, umowy – zlecenia lub umowy cywilno – prawnej w Górnośląskim Centrum Rehabilitacji
„Repty” w Tarnowskich Górach (GCR), Przedsiębiorstwie Uzdrowiskowym „Ustroń” w Ustroniu (PU) oraz
Oddziale Rehabilitacji Górnośląskiego Centrum Medycznego w Katowicach (GCM). Na realizację badania w ww. ośrodkach uzyskano pisemną zgodę kierowników jednostek. Na zaproszenie pozytywnie odpowiedziało 117 osób (współczynnik partycypacji:
53,2%), w tym 60 z 90 fizjoterapeutów z GCR, 45 z 88
osób z PU oraz 12 z 42 osób z GCM. Projekt przeprowadzono od stycznia do marca 2013 roku.
Narzędzie badawcze stanowił wystandaryzowany
kwestionariusz „The Stanford Seven Day Physical
The presented research project was an epidemiological cross-sectional study. 220 physiotherapists
were invited to participate in the study. These were
physiotherapists who had an employment contract,
task agreement or civil-law agreement at the Upper
Silesian Centre of Rehabilitation – Repty, Tarnowskie
Góry, “Ustroń” sanatorium and the Department of Rehabilitation of the Upper Silesian Medical Centre in Katowice. The study obtained a written approval from heads
of the units. 177 persons accepted the invitation (participation ratio = 53.2%) including 60 out of 90 physiotherapists from the Upper Silesian Centre of Rehabilitation,
45 among 88 physiother-apists from “Ustroń” sanatorium and 42 physiotherapists from the Upper Silesian
Medical Centre in Katowice. The project was carried out
between January and March 2013.
132
116 Krzych1:Layout 1 2014-07-15 11:44 Strona 3
Krzych Ł.J. et al. Physical activity of physiotherapists
Activity Recall” [20], dotyczący deklarowanej aktywności fizycznej w ostatnim tygodniu. W przypadku
osób, dla których ostatnie 7 dni odbiegały od typowej
aktywności (choroba, urlop, podróż itp.), brano pod
uwagę aktywność z tygodnia wcześniejszego lub typowego. Minimalny czas aktywności, który uwzględniano w ankiecie wynosił 5 minut dla chodu, a 15 minut dla pozostałych aktywności.
Przedmiotem zainteresowania były aktywności związane z pracą zawodową, pracami domowymi, rekreacją
i sportem. Uwzględniano następujące jej rodzaje: (a)
bardzo ciężka – zbliżona do biegu (np. szybka jazda
na rowerze, marsz w głębokim śniegu, judo, jujitsu, karate, boks, piłka wodna, pływanie stylem motylkowym,
siatkówka plażowa); (b) ciężka – pośrednia między
umiarkowaną i bardzo ciężką (np. marsz w górskim
terenie, trucht, spokojna jazda na rowerze w łatwym
terenie, uderzanie w worek treningowy, tenis, koszykówka, piłka nożna, jazda na łyżwach, badminton, aerobik-fitness, spokojne pływanie), (c) umiarkowana –
zbliżona do chodu/marszu swoim naturalnym własnym tempem (np. spokojna jazda na rowerze stacjonarnym, gra w tenisa stołowego, rzuty osobiste do
kosza, taniec, chód w wodzie, sprzątanie w domu,
spacer z dziećmi); (d) lekka – mniej intensywne zajęcia niż te odpowiadające aktywności umiarkowanej. Intensywność ćwiczeń siłowych i rozciągających określano według zasad dotyczących normalnych aktywności (np. jeżeli zmęczenie po wykonaniu ćwiczeń siłowych było jak po marszu, to kategoryzowano je jako
intensywność umiarkowana). Określając liczbę godzin
snu, oceniano czas pomiędzy położeniem się do łóżka
a wstaniem z niego, nawet jeśli cały ten czas nie był
przeznaczony na sen; analizowano także sen w godzinach popołudniowych (np. odpoczynek po pracy).
Ankieta zawierała trzy przedziały czasowe: rano
(od momentu przebudzenia do godziny 12 w południe), popołudnie (między godziną 12.00-18.00) oraz
wieczór (od godziny 18.00 do położenia się do łóżka), jednak dla potrzeb analizy zsumowano dobowy
czas z ww. przedziałów.
Oceniono związek pomiędzy poszczególnymi komponentami kwestionariusza (tj. sen, aktywność lekka,
umiarkowana, ciężka, bardzo ciężka) a parametrami
demograficznymi, wykształceniem oraz zmiennymi
związanymi z wykonywaną pracą fizjoterapeuty.
The research tool applied in the study was the
„The Stanford Seven Day Physical Activity Recall”
questionnaire [20], concerning the physical activity
performed during the last week. In the case of subjects
whose physical activity during the last seven days was
different from their usual physical activity (due to disease, holiday, travelling, etc.), the activity performed during the earlier or a typical weekly activity of the respondent was considered. The minimal time of activity
considered in the questionnaire was 5 minutes for gait
and 15 minutes for the remaining activities.
The questions concerned occupational activities,
housework, recreation and sports. The following activity levels were considered: (a) very hard, such as
running (e.g. fast cycling, walking in deep snow, judo
jujitsu, karate, boxing, football, water polo, swimming in
butterfly stroke, beach volleyball; (b) hard – between
moderate and very hard activities (e.g. mountain walking, trot, cycling at a moderate speed, hitting the punching bag, tennis, basketball, football, skating, badminton, aerobic-fitness, swimming at a moderate speed;
(c) moderate, such as walking at normal speed (exercising on a stationary bicycle, table tennis, individual
throws of a ball to the basket, dancing, walking in
water, cleaning the house, walking with children); d)
light – involving less intensive activities than those
corresponding to moderate activity. The intensity of
strength and stretching exercises was determined
according to the principles applying to normal activities (e.g. if fatigue after strength exercise performance
was equal to that after walking, it was categorized as
moderate intensity). The number of sleep hours was
determined based on the time between going to sleep
and getting up on awakening, even if the respondent
did not sleep all the time; sleep was also analysed
during afternoon hours (e.g. rest after work).
The questionnaire included three time compartments: morning (from awakening to noon), afternoon
(between noon and 6 p.m) and evening (from 6 p.m.
to bedtime), however, for the analysis the 24 hour
time was summed from the above mentioned time
compartments.
The relationship between individual components
of the questionnaire was assessed (namely: sleep,
light, moderate, hard and very hard activity) and demographic parameters, educational background and
variables connected with physiotherapists’ work.
Analiza statystyczna
Analizę statystyczną prowadzono w oparciu o procedury dostępne w licencjonowanym oprogramowaniu
MedCalc. Zmienne ilościowe przedstawiono w postaci średniej arytmetycznej i odchylenia standardowego oraz zakresu (min – max), zmienne jakościowe
w postaci wartości bezwzględnej i odsetka. Charakter rozkładu zmiennych ilościowych weryfikowano testem Smirnova-Kołmogorova. Różnice międzygrupowe dla zmiennych ilościowych weryfikowano w oparciu o wyniki testów t-Studenta lub Kruskala-Wallisa,
natomiast w przypadku zmiennych jakościowych –
testu chi-kwadrat. Korelację między zmiennymi oceniano na podstawie wartości współczynnika korelacji
Pearsona i jego znamienności statystycznej. W przypadku zmiennych o rozkładzie odbiegającym od normalnego, dokonywano transformacji logarytmicznej
takich parametrów. Przyjęto kryterium znamienności
statystycznej p<0,05.
Statistical analysis
The statistical analysis was based on the procedures available in the licensed MedCalc program.
Quantitative variables were presented in an arithmetic form, as standard deviation (SD) and the min –
max range while the qualitative variables were presented as absolute and percentage values. The
nature of the distribution of quantitative variables was
verified using Smirnov-Kolmogorov test. The betweengroup differences for quantitative variables were verified based on the results of Student’s–t test or Kruskal-Wallis test while the qualitative ones were verified
based on chi square test. The correlation between the
variables was assessed based on the value of Pearson’s correlation coefficient and its statistical significance. The variables with other than normal distribution were subjected to logarithmic transformations.
Statistical significance was set at p<0.05.
133
116 Krzych1:Layout 1 2014-07-15 11:44 Strona 4
Krzych Ł.J. i wsp. Aktywność fizyczna fizjoterapeutów
Wyniki
Results
Charakterystyka badanych
W badaniu uczestniczyło 117 osób, 91 kobiet
(77,7%) oraz 28 mężczyzn (22,3%) w wieku 38 ± 10
lat. Szczegółową charakterystykę badanych przedstawia Tabela 1. Nie stwierdzono różnic w zakresie
badanych zmiennych pomiędzy fizjoterapeutami pochodzącymi z poszczególnych ośrodków (tj. GCR,
PU oraz GCM; p>0,05 dla wszystkich).
Characteristics of the sample
117 subjects including 91 women (77.7%) and 28
men (22.3%) aged 38 ± 10 years participated in the
study. Table 1 presents detailed characteristics of the
sample. No significant differences were noted in the
studied variables between the physiotherapists working for different centres of physiotherapy (p>0.05 for
all centres).
Aktywność 7-dniowa
W tygodniowej obserwacji nikt z badanych nie zadeklarował, iż poświęca czas na lekką aktywność fizyczną, natomiast największą ilość czasu zajmowała
aktywność umiarkowana. Czas snu wahał się w granicach 0 (brak snu) – 10 godzin na dobę. Liczba godzin poświęcanych w ciągu doby na poszczególne
typy aktywności nie różniła się istotnie pomiędzy kolejnymi dniami. Szczegółowy opis 7-dniowej aktywności zebrano w Tabeli 2.
Podsumowanie tygodniowej aktywności fizycznej
fizjoterapeutów przedstawiają Ryciny 1A-D. Średni czas
7-day activity
During the 7-day observation no subject reported
involvement in light physical activity, while most of
the time was spent on moderate activities. The sleep
time in the sample ranged from 0 (no sleep) to 10
hours a day. The number of hours spent on physical
activity performance did not differ during subsequent
days. A detailed description of the 7-day activity is
presented in Table 2.
Figures 1A-D presents the total 7-day physical
activity of the studied physiotherapists. The average
times of sleep, moderate activity, hard activity and
Tab. 1. Charakterystyka badanych
Tab. 1. Characteristics of the study subjects
134
116 Krzych1:Layout 1 2014-07-15 11:44 Strona 5
Krzych Ł.J. et al. Physical activity of physiotherapists
Tab. 2. Tygodniowa aktywność fizyczna w poszczególnych dniach (w godzinach na dobę)
Tab. 2. 7-day physical activity in consecutive days (in hours per day)
Ryc. 1. Podsumowanie tygodniowej aktywności fizycznej fizjoterapeutów (A: sen, B: umiarkowana aktywność, C: ciężka
aktywność, D: bardzo ciężka aktywność)
Fig. 1. Summary of 7-day physical activity of physiotherapists (A: sleep, B: moderate activity, C: intense activity, D:
very intense activity)
snu wynosił 7,4 ± 1,0 godzin / dobę (mediana 7,6 godziny), umiarkowanej aktywności: 11,4 ± 4,3 godzin /
dobę (mediana 11,4 godziny), ciężkiej: 4,7 ± 4,1 godzin / dobę (mediana 4,3 godziny) oraz bardzo ciężkiej aktywności fizycznej: 0,5 ± 1,3 godziny / dobę
(mediana 0,1 godziny).
very hard activity were 7.4 ± 1.0 hours daily (median
= 7.6 hours), 11.4 ± 4.3 (median value = 7.6 hours),
4.7 ± 4.1 hours (median = 4.3 hours) and 0.5 ± 1.3
hours (median = 0.1 hours) per 24 hours respectively.
135
116 Krzych1:Layout 1 2014-07-15 11:44 Strona 6
Krzych Ł.J. i wsp. Aktywność fizyczna fizjoterapeutów
Uwarunkowania aktywności 7-dniowej
Spośród analizowanych zmiennych, jedynie płeć
badanych różnicowała czas poświęcany tygodniowo
na sen – kobiety poświęcały na sen około 0,5 godziny więcej niż mężczyźni (K: 7,5 ± 1,0; M: 7,0 ± 1,0;
p=0,04). Zaobserwowano także bliską znamienności,
ujemną, ale bardzo słabą korelację pomiędzy ilością
snu a wiekiem badanych (r= -0,174; p=0,08) oraz
łącznym stażem pracy (r= -0,186; p=0,06). Osoby
z wykształceniem wyższym licencjackim poświęcały
znamiennie statystycznie więcej czasu na umiarkowaną aktywność fizyczną (o około 2,5 godziny) niż
osoby z innym typem wykształcenia (p=0,04), co obrazuje Rycina 2. Z kolei osoby z wykształceniem średnim
oraz wyższym (ze stopniem doktora) poświęcały więcej czasu na aktywność ciężką niż osoby z innymi typami wykształcenia, choć obserwacja ta była jedynie
bliska znamienności statystycznej (p=0,07) (Rycina 3).
Determinants of 7-day activity
Among the studied variables only gender differentiated the weekly sleep time – the females slept
about 0.5 hours longer than their male counterparts
(F: 7.5 ± 1.0; M: 7.0 ± 1.0; p=0.04). Also a negative
yet very week correlation, close to significance level,
was noted between the amount of sleep and the
subjects’ age (r= -0.174; p=0.08) and the length of
service (r= -0.186; p=0.06). The subjects with B.A.
level devoted significantly more time to moderate physical activity (about 2.5 hours) than the respondents
with different educational backgrounds (p=0.04) which
is illustrated in Figure 2. The respondents with secondary and university education (PhD degree) spent
more time performing physical activity than those
with other education levels, however, this finding was
only close to statistical significance (p=0.07) (Figure
3). None of the parameters was connected with the
Ryc. 2. 7-dniowa umiarkowana aktywność fizyczna a wykształcenie badanych. Legenda: A: średnie, B: wyższe licencjackie, C: wyższe magisterskie, D: wyższe ze stopniem doktora
Fig. 2. 7-day moderate physical activity by level of education. Legend: A: high school, B: college, C: university, D: postdoctoral education
Ryc 3. 7-dniowa ciężka aktywność fizyczna a wykształcenie badanych. Legenda: A: średnie, B: wyższe licencjackie,
C: wyższe magisterskie, D: wyższe ze stopniem doktora
Fig 3. 7-day very intense physical activity by level of education. Legend: A: high school, B: college, C: university, D:
post-doctoral education
136
116 Krzych1:Layout 1 2014-07-15 11:44 Strona 7
Krzych Ł.J. et al. Physical activity of physiotherapists
Żaden z parametrów nie miał związku z deklarowaną, bardzo ciężką aktywnością w ostatnim tygodniu.
reported very hard physical activity during the last
week.
Dyskusja
Discussion
Celem pracy była ocena 7-dniowej typowej aktywności fizycznej fizjoterapeutów oraz próba analizy jej
podstawowych uwarunkowań. Wykazano, iż w ciągu
tygodnia dominowała aktywność umiarkowana. Aktywność bardziej intensywna, tj. ciężka i bardzo ciężka, zajmowała fizjoterapeutom przeciętnie 5 godzin
w ciągu doby. Dzienna aktywność zależała jedynie
w niewielkim stopniu od wykształcenia badanych (choć
już nie od miejsca wykonywanej pracy). Na sen poświęcali badani średnio 7,5 godziny / dobę, a jedyną
zmienną różnicującą ten czas była płeć badanych.
Liczne badania naukowe obrazują dość znaczące
obniżenie się w społeczeństwie aktywności fizycznej
osób dorosłych [1,6] – zaledwie 10% Polaków uprawia jakieś formy ruchu [2]. Nowak [21] zaznacza, że
w Polsce jedynie 3-10% ludzi w swoim stylu życia
jest regularnie aktywnych fizycznie. Budzi to poważne obawy o konsekwencje z tego wynikające: dodatni bilans energetyczny ustroju, kumulację tkanki
tłuszczowej i stopniowy rozwój nadmiernej masy ciała. Dzieci i młodzież szkolna także nie wykazują wystarczającej aktywności fizycznej, co sprzyja powstawaniu otyłości w wieku dorosłym [14,22-27].
Ekstrapolacja wyników własnych na całość społeczeństwa pozwala przypuszczać, iż deklarowane
przez badanych średnio 5 godzin znaczącej aktywności fizycznej nie są wystarczające, aby zachować
zdrowie i móc efektywnie wykonywać zawód. Jest to
zgodne z obserwacjami innych autorów. Adamczyk
z zespołem wykazali, iż aktywność fizyczna fizjoterapeutów jest na wystarczającym poziomie, jednak
z uwagi na fakt, że dla swoich pacjentów są oni naturalnym wzorem zdrowego trybu życia, wymagania
wobec nich powinny być większe [29]. Co ciekawe,
w pracy tej aktywność fizyczna fizjoterapeutów zwiększała się z wiekiem. W innym doniesieniu, w gronie fizjoterapeutek pracujących w oddziale szpitalnym,
stwierdzono niewielką wartość obciążeń – 103±7 skurczów serca na minutę oraz intensywność wysiłku fizycznego równą 54,5% maksymalnego zużycia O2,
choć w subiektywnym odczuciu badanych praca ta
odbierana była jako ciężka [30]. Z kolei fizjoterapeuci w oddziale neurochirurgicznym określali swoją pracę jako średnio ciężką [31]. W kwestii poruszanego
problemu warto przytoczyć wyniki badań wśród studentów fizjoterapii. Studenci z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach prezentowali prawidłowe
zachowania zdrowotne, w tym aktywność fizyczną
[32], natomiast studenci Wojskowej Akademii Medycznej – mimo przekonania o pozytywnym wpływie
aktywności fizycznej na zdrowie – żyją mało aktywnie
[33]. Studentki z Akademii Wychowania Fizycznego
we Wrocławiu prezentowały bardzo wysoki poziom
aktywności fizycznej [34].
Wgląd w literaturę międzynarodową pozwala twierdzić, że zachowanie aktywności fizycznej przez fizjoterapeutów pomaga w promowaniu zdrowego stylu życia
[35,36]. W cytowanym doniesieniu [35], jedynie 64%
fizjoterapeutów było aktywnych fizycznie, włączając
czas pracy i czas wolny, a zbliżony odsetek respondentów (65%) promował aktywność fizyczną.
The goal of the study was to assess the 7-day
typical physical activity of physiotherapists and an
attempt to analyze its basic determinants. It was
found that during the week the respondents were
mainly involved in moderate activities. More intensive
activities, namely, hard and very hard ones, were
performed on average within 5 hours a day. The daily
activity only slightly depended on the educational background of the subjects (however, not on the workplace).
The respondents reported they slept on average 7.5
hours a day and gender was the only variable corresponding to sleep duration, responsible for the differences.
Numerous studies illustrate a fairly substantial
decline in physical activity among adult individuals [1,
6] – only 10% of Polish population are involved in
motor activities [2]. Nowak [21] reports that only 310% of population in Poland lead active lifestyles
regularly. This finding raises significant concern about
the consequences of low levels of physical activity:
positive energy balance, accumulation of adipose
tissue and gradual development of excess body mass.
School children and youth are not sufficiently involved in physical activity which is the reason of obesity
in adulthood [14,22-27].
Extrapolation of the results of this study to the
entire population has led to the assumption that the
reported average time of physical activity performance
– 5 hours on average – is not sufficient to be in good
health and perform one’s duties effectively. This is in
conformity with the findings reported by other authors.
Adamczyk and colleagues in their study showed that
physical activity of physiotherapists was at an adequate level, however, due to the fact that that physiotherapists are role models of a naturally healthy
lifestyle for their patients, the requirements concerning
their physical activity levels should be higher [29].
Interestingly, the study showed that physical activity
of physiotherapists increased with age. Another
report on the female physiotherapists working in
a hospital environment indicated lower values of load,
namely heart rate (HR) of 103±7 beats per minute and
the intensity of physical exercise equal to 54.5% of
maximal oxygen uptake, although the subjects perceived it as heavy load [30]. Conversely, the physiotherapists at the Department of Neurosurgery described their exercise load as medium hard [31]. As for
the discussed problem, it is worth to cite the results
of the study carried out in a sample of physiotherapy
students. The students of the Jan Kochanowski University in Kielce presented correct pro-health behaviours including physical activity levels [32] while the
students of the Military Medical Academy, although
they believed in the positive effect of physical activity
on health, they do not lead very active lifestyles [33].
The female students from the University of Physical
Education in Wroclaw presented very high levels of
physical activity [34].
The insight in international literature has revealed
that maintaining physical activity at a high level by
physiotherapists helps promoting a healthy lifestyle
[35, 36]. In the cited report only 64% of the studied
137
116 Krzych1:Layout 1 2014-07-15 11:44 Strona 8
Krzych Ł.J. i wsp. Aktywność fizyczna fizjoterapeutów
Pewne ograniczenie we wnioskowaniu stanowią
wyniki badań Kosiby i Madejskiego [37], którzy zaobserwowali, że deklarowany poziom aktywności fizycznej może różnić się ze stanem faktycznym – deklaracja przewyższa rzeczywisty czas poświęcony
na ruch. Tym bardziej niepokojący jest fakt trendu
społecznego, który mówi, iż zmniejsza się aktywność
zarówno w pracy zawodowej, jak również w życiu codziennym [14].
Ograniczenie ruchu prowadzi do sedenteryjnego
stylu życia [38]. Około 40% do 60% ludności Unii Europejskiej prowadzi siedzący tryb życia [6]. Niektórzy
autorzy [3] zaobserwowali wręcz lekceważący stosunek do jakichkolwiek objawów wysiłku fizycznego
i aktywności fizycznej. Jak zaznaczają Korpak i Bergier [39], współczesną strategią zwiększania codziennej aktywności fizycznej powinno stać się zachęcanie do wykonywania czynności codziennych
w taki sposób, aby łączyły się z wysiłkiem fizycznym:
na przykład zamiast jechać do pracy samochodem
– pojechać na rowerze lub przejść pewien dystans
pieszo. Rysuje się tu rola edukacyjna fizjoterapeutów, którzy mogą oddziaływać na swoich pacjentów
nie tylko przez właściwe wykonywanie zabiegów rehabilitacyjnych, ale właśnie poprzez promocję zdrowia. Osiągnąć to mogą jedynie w sytuacji, gdy zyskają autorytet i zaufanie pacjenta, co najlepiej realizować można własnym przykładem – będąc odpowiednio aktywnymi fizycznie.
physiotherapists were physically active, at work and
during their leisure time, and a similar percentage of
respondents (65%) promoted physical activity.
There are some limitations in concluding given
the results obtained by Kosiba and Madejski [37] who
noted that the reported level of physical activity can
be different than the real one as the respondents
tend to overrate the real time of motor activity performance. In the light of this conclusion, the decremental social trend seems all the more alarming since
a decline of physical activity is observed both at work
and in everyday life [14].
Limitation of movement results in a sedentary lifestyle [38]. About 40%-60% of the population inhabiting the EU member countries lead such a lifestyle
[6]. Some authors [3] have even observed some
negligent attitudes to any form of physical exercise
and physical activity. As stressed by Korpak and
Bergier [39], the contemporary strategy of increasing
everyday physical activity should involve encouragement to perform everyday duties combined with
physical exercise: e.g. instead of driving to work it is
recommended to cycle or walk some distance. In
such cases, the role of physiotherapists is essential
as they can influence their patients not only by proper
performance of rehabilitation procedures, but also
through health promotion. This can be achieved only
if they gain patient’s confidence and acceptance as
moral authority, through being physically active.
Wnioski
Conclusions
1. Fizjoterapeuci cechują się umiarkowaną aktywnością fizyczną. Poświęcają oni jedynie 5 godzin dziennie na ciężki wysiłek fizyczny, który stanowią przede
wszystkim godziny pracy zawodowej.
2. Kobiety poświęcają na sen statystycznie więcej
czasu w ciągu doby niż mężczyźni, nie rzutuje to
jednak na czas dedykowany aktywności fizycznej.
3. Aby w pełni prawidłowo wykonywać swój zawód,
istotne jest zwiększenie pozazawodowej aktywności fizycznej w tej grupie zawodowej.
1. Physiotherapists are involved in moderate-level
physical activity. The average time of physical
activity performance in this occupational group is
5 hours, mainly at work.
2. Statistically, women sleep longer during the 24hour period than men, however, their length of
sleep does not affect their physical activity level.
3. In order to perform adequately their job, it is
essential for physiotherapists to increase their
physical activity level.
Piśmiennictwo / References
1. Drabik J. Profilaktyka zdrowia – aktywność fizyczna czy aktywność ruchowa [In Polish] (Health prophylaxis – physical or motor activity?). Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne 2011; 5: 4-8.
2. Kowalska JE, Usałowicz M. Aktywność fizyczna i piramida zdrowia. Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne [In Polish]
(Physical education and health pyramid. Physical and pro-health education). 2010; 2: 22-7.
3. Pańczyk W. Wychowanie fizyczne według rozwojowo-zdrowotnych potrzeb dzieci i młodzieży [In Polish] (Physical
education according to developmental and health –related needs of children and youth). Roczniki Naukowe AWF
w Poznaniu 2005; 54: 105-17.
4. Jegier A. Aktywność ruchowa w promocji zdrowia oraz zapobieganiu i leczeniu chorób przewlekłych [In Polish]
(Motor activity in health promotion and prevention of chronic diseases). Polish J Sports Med 2005; 3: 116-9.
5. Osiński W. Aktywność fizyczna – czy może zmieniać mózg [In Polish] (Can physical activity alter the brain) Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne 2011; 4: 19-21.
6. Wytyczne Unii Europejskiej dotyczące aktywności fizycznej. Zalecane działania polityczne wspierające aktywność
fizyczną wpływającą pozytywnie na zdrowie. Czwarty projekt konsolidacyjny. Bruksela 2008. Dostęp: http://ec.europa.
eu/sport/documents/pa_guidelines_4th_consolidated_draft_pl.pdf [In Polish] (Guidelines from the European Union
concerning physical activity. The recommended political actions supporting physical activity which favourably
affects human health. The Fourth Consolidation Project. Brussels 2008.Access: http://ec.europa.eu/sport/ documents/
pa_guidelines_4th_consolidated_draft_pl.pdf
7. Lizis P. Sprawność i zachowania prozdrowotne [In Polish] (Fitness and pro-health behaviours). Wychowanie
Fizyczne i Zdrowotne 2011; 11: 24-7.
8. Voelcker-Rehage C, Godde B, Staudinger UM. Bewegung, körperliche und geistige Mobilität im Alter. Bundesgesundheitsblatt, Gesundheitsforschung. Gesundheitsschutz 2006; 49 (6): 558-66.
9. Diehm C. Bewegung ist der Schlüssel zur Heilung und Prävention. MMW Fortschritte Der Medizin 2005; 147 (5152): 37.
138
116 Krzych1:Layout 1 2014-07-15 11:44 Strona 9
Krzych Ł.J. et al. Physical activity of physiotherapists
10. Greber M. Sport als Stresskiller: Fakt oder Fiktion. Deutschland: Bluthochdruck nach wie vor häufig. Druck Punkt,
Heidelberg 2010; 2: 4-7.
11. Posadzki P. Społeczne uwarunkowania zdrowia [In Polish] (Social determinants of health). Wychowanie Fizyczne
i Zdrowotne 2008; 4: 20-4.
12. Czaplicki Z. Aktywność ruchowa atrybutem kultury zdrowotnej człowieka [In Polish] (Motor activity as an attribute
of health-related culture). Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne 2008; 4: 24-9.
13. Górna K. Przygotowanie młodzieży do uczestnictwa w kulturze fizycznej [In Polish] (Preparing youth for participation in physical culture). AWF Katowice 2001: 54.
14. Chodkowska I. Aktywność ruchowa-wpływ na rozwój dzieci i młodzieży [In Polish] (Motor activity. Its effect on the
development of children and youth). Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne 2008; 2: 13-5.
15. United States Department of Health and Human Services (USDHHS): Healthy people physical activity and fitness.
Washington, DC: US Government Printing Office 2008.
16. Strong WB, Malina RM, Blimkie CJR, Daniels SR, Dishman RK, Gutin I, Hergenroeder AC, Must A, Nixon PA,
Pivarnik JM, Rowwlands T, Trost S, Trudeau F. Evidence based physical activity for school age youth. J Pediatr
2005; 146: 732-7.
17. Kulmacki L. Promocja zdrowia w kulturze fizycznej [In Polish] (Health promotion in physical culture). AWF Wrocław
2002: 6.
18. Strzyżewski S. Proces kształcenia i wychowania w kulturze fizycznej [In Polish] (Education process in physical
culture. WSiP Warszawa 1996; 24-8.
19. Krajowe Ramy Kwalifikacji. Rozporządzenie Ministra Nauki I Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011 r.
w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego. Dostęp: http://www.nauka.gov.pl/fileadmin/
user_upload/szkolnictwo/20120110_KRK_dla_SW.pdf [In Polish] (National Framework of Qualifications. Decree of
the Ministry of Science and Higher Education of November 2. 2011 on the National Framework of Qualifications for
Higher Education. Acces: http://www.nauka.gov.pl/fileadmin/user_upload/szkolnictwo/20120110_KRK_dla_SW.pdf).
20. Nowak B. Sprawni teraz – sprawniejsi późnej – pogodni na starość [In Polish] (Fit now – fitter later- happier in old
age). Lider 2009; 4: 16-7.
21. Sallis JF, Haskell W, Wood P. Physical activity assessment methodology in the Five-City Project. Am J Epidemiol
1985; 121: 91-106.
22. Drygas W, Sakłak W, Kwaśniewska M, Bandosz P, Rutkowski M, Bielecki W, Rębowska E, Prusik K, Zdrojewski
T. Epidemiology of physical activity in adult Polish population in the second decade of the 21st century. Results of
the NATPOL 2011 study. Int J Occup Med Environ Health 2013; 26: 846-55.
23. Guinhouya BC, Samouda H, de Beaufort C. Level of physical activity among children and adolescents in Europe:
a review of physical activity assessed objectively by accelerometry. Public Health 2013; 127: 301-11.
24. Eime RM, Payne WR. Linking participants in school-based sport programs to community clubs. J Sci Med Sport
2009; 12: 293-9.
25. Szepelawy M, Rzepka N. Porównanie poziomu wybranych aspektów sprawności fizycznej dzieci w wieku szkolnym w latach [In Polish] (Comparison of selected aspects of physical fitness in schoolchildren from 1995 ito 2009).
Kultura Fizyczna 2010; 5-8: 10-12.
26. Winiarska-Mleczan A, Dymek T. Ocena aktywności fizycznej wśród młodzieży akademickiej lubelskich uczelni [In
Polish] (Assessment of physical activity in universitstudents of Lublin). Polish J Sports Med 2009; 25: 125-131.
27. Foulds HJ, Warburton DE, Bredin SS. A systematic review of physical activity levels in native American populations
in Canada and the United States in the last 50 years. Obes Rev 2013; 14: 593-603.
28. Adamczyk JG, Boguszewski D, Debrzak-Adamczyk I, Ochal A. Aktywność i sprawność fizyczna fizjoterapeutów [In
Polish] (Activity and physical fitness of physiotherapists). Zdrowie Publiczne 2011; 121(4): 344-349.
29. Lewandowski A, Żółtowska J, Grucza R, Klawe J. Obciążenia zawodowe fizjoterapeutek pracujących na oddziałach szpitalnych [In Polish] (Occupational loading of female physiotherapists working at hospital departments)
Medical and Biological Sciences 2009, 23/1: 57-61.
30. Ksykiewicz-Dorota A, Zając E. Obciążenie fizyczne na stanowisku fizjoterapeuty w szpitalu. [w] Ergonomia w opiece
zdrowotne [In Polish] (Physical loading of physiotherapists at hospitals. Ergonomics ). Eukarisa, Katowice 2003;
4: 91-4.
31. Cieśla E. Kształtowanie się poziomu rozwoju fizycznego i sprawności motorycznej a aktywność fizyczna studentów fizjoterapii wydziału nauk o zdrowiu UJK w Kielcach oraz ich wybrane zachowania prozdrowotne [In Polish]
(Physical activity in physiotherapy students of Health Sciences Department of the Jan Kochanowski University in
Kielce in the light the of physical development and motor activity formation). Studia Medyczne 2009; 16: 21-8.
32. Motylewski S, Lisowski J, Gątkiewicz M, Poziomska-Piątkiewicz E. Aktywność fizyczna studentów fizjoterapii
Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi [In Polish] (Motor activity in physiotherapy students of the Military Medical
Academy in Lodz). Zdrowie Publiczne 2006; 116(2): 263-266.
33. Wojciechów-Gazel M, Mickiewicz A, Krzyśków A. Aktywność fizyczna i sposób odżywiania studentek fizjoterapii
i europeistyki a styl ich życia [In Polish] (Physical activity and dietary habits . Zdrowie Publiczne 2013; 123(1): 19-23.
34. Woynarowska B, Mazur J, Kowalewska A. Warunki i działania dla zwiększenia aktywności fizycznej uczniów
– opinie dyrektorów szkół [In Polish] (Conditions and actions for physical activity improvement in pupils – hedmasters’
opinions). Wychowanie fizyczne i zdrowotne 2008; 3: 24-7.
35. Frantz J, Ngambare R. Physical activity and health promotion strategies among physiotherapists in Rwanda. Afr
Health Sci 2013; 13: 17-23.
36. Aweto HA, Oligbo CN, Fapojuwo OA, Olawale OA. Knowledge, attitude and practice of physiotherapists towards
promotion of physically active lifestyles in patient management. BMC Health Serv Res 2013; 13: 21.
37. Kosiba G, Madejski E. Refleksja pedagogiczna – w pracy nauczyciela wychowania fizycznego [In Polish] (A pedagogical
reflection about the role of physical education teacher). Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne 2011; 1: 13-4.
38. Du H, Bennett D, Li L, Whitlock G, Guo Y, Collins R, Chen J, Bian Z, Hong LS, Feng S, Chen X, Chen L, Zhou R,
Mao E, Peto R, Chen Z; China Kadoorie Biobank Collaborative Group. Physical activity and sedentary leisure time
and their associations with BMI, waist circumference, and percentage body fat in 0.5 million adults: the China
Kadoorie Biobank study. Am J Clin Nutr 2013; 97: 487-96.
39. Korpak F, Bergier J. Aktywność fizyczna-uczniów klas drugich I LO w Białej Podlaskiej [In Polish] (Physical activity
in second form pupils in the comprehensive high school of Biala Podlaska). Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne 2011;
1: 20-3.
139