Założenia RPO - Lubuskie 2020

Założenia Regionalnego
Programu Operacyjnego
- LUBUSKIE 2020
Gorzów Wielkopolski, 19 lipca 2013 r
.
Strategia Europa 2020
Realizacja polityki spójności w perspektywie na lata 2014-2020 opiera się
o Priorytety Strategii Europa 2020:
• Rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji;
• Rozwój zrównoważony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej
z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej;
• Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki
o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną
i terytorialną.
11 celów Wspólnych Ram Strategicznych
Dalszy rozwój zwiększający konkurencyjność gospodarki,
poprawę spójności społecznej i terytorialnej i podnoszenie
sprawności i efektywności państwa będzie realizowany
ze środków strukturalnych UE za pomocą 11 celów
tematycznych (CT) określonych przez Komisję Europejską.
Regionalny Program Operacyjny
- Lubuskie 2020 – cel główny
Długofalowy, inteligentny i zrównoważony rozwój oraz wzrost
jakości życia mieszkańców województwa lubuskiego poprzez
wykorzystanie i wzmocnienie potencjałów regionu
i skoncentrowane niwelowanie barier rozwojowych.
Naszym celem jest:
- Wsparcie skoncentrowane;
- Stymulowanie przedsięwzięć sprzyjających wzrostowi potencjałów regionu;
- Pomoc w niwelowaniu barier utrudniających wzrost konkurencyjności regionu i podmiotów
działających na jego terenie;
- Wsparcie przedsięwzięć, które mają na celu podniesienie jakości życia w województwie.
UWAGI
•
•
•
•
•
•
•
•
RPO-L2020 – program dwufunduszowy (EFRR + EFS).
Osie Priorytetowe (OP) – jednofunduszowe.
Wsparcie rozwoju powinno być oparte na innowacyjnych rozwiązaniach.
Wsparcie rozwoju przedsiębiorczości będzie realizowane między innymi przez
wykorzystanie instrumentów inżynierii finansowej.
Koncentracja zasobów na kilku kluczowych dla danego regionu priorytetach Inteligentna specjalizacja (smart specialisation) – w trakcie analiz.
Wsparcie powinno mieć wymiar terytorialny, poprzez:
 formułę ZIT – działania dedykowane miastom wojewódzkim
i ich obszarom funkcjonalnym w wybranych Osiach Priorytetowych
 oraz kierowanie środków na obszary strategicznej interwencji (OSI).
Na obecnym etapie prac brak systemu wskaźników.
Brak listy projektów strategicznych.
Harmonogram
Proces
III kw.
2012
IV kw.
2012
Zatwierdzenie Założeń
Umowy Partnerstwa przez RM
I kw.
2013
II kw.
2013
Konsultacje społeczne
RPO-L2020
Przyjęcie RPO-L2020
przez Zarząd Województwa
Lubuskiego
Przyjęcie RPO-L2020
przez Radę Ministrów
Negocjacje RPO-L2020
z Komisją Europejską
IV kw.
2013
I-II kw.
2014
styczeń
Negocjacje RM z Komisją
Europejską w sprawie
Umowy Partnerstwa
Prace nad wyłonieniem
inteligentnych specjalizacji
III kw.
2013
wrzesień
listopad
grudzień
grudzień
kwiecień –
czerwiec –
etap I
październik
– etap II
grudzień
grudzień
styczeń czerwiec
ZASADA DODATKOWOŚCI
zwana również zasadą współfinansowania lub zasadą
uzupełnienia
Wszystkie programy operacyjne, również na poziomie
regionalnym, będą realizowane ze szczególnym poszanowaniem
zasady dodatkowości, zgodnie z którą wsparcie unijne nie może
zastępować inwestycji krajowych, regionalnych lecz powinno
być kołem zamachowym zmian strukturalnych, generować efekt
dźwigni tak, aby przyczyniało się do jednoczesnego zwiększenia
zaangażowania finansowego Beneficjentów w realizację celów
unijnych.
Działania Unii Europejskiej nie powinny wypierać i zastępować
działań na szczeblu krajowym i regionalnym, lecz je wzbogacać i
wzmacniać.
Osie Priorytetowe RPO
Program Lubuskie 2020 będzie realizowany
przez 11 tematycznych osi priorytetowych.
Oś priorytetowa 1.
Gospodarka oparta na wiedzy
Celem głównym OP 1. jest podniesienie poziomu innowacyjności regionu.
Realizacja Osi Priorytetowej dotyczyć będzie rozwoju i zacieśniania
współpracy przedsiębiorstw z sektorem nauki oraz badań i rozwoju
(w tym klastry regionalne oraz parki technologiczne).
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację
działania 2.4 Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata
2007-2013.
Oś priorytetowa 2.
TiK – upowszechnienie oraz wzrost
dostępności w regionie
Celem głównym OP 2. jest rozwój technologii informacyjnokomunikacyjnych i wzrost ich wykorzystania przez mieszkańców
regionu.
Realizacja Osi Priorytetowej dotyczyć będzie rozwoju i wykorzystania
technologii informacyjno-komunikacyjnych w różnych dziedzinach życia
społeczno-gospodarczego. Beneficjentami będą podmioty publiczne
oraz przedsiębiorcy.
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację
działania 1.3 Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata
2007-2013.
Oś priorytetowa 3.
Wsparcie konkurencyjności MŚP
w regionie
Celem głównym OP 3. jest podniesienie konkurencyjności sektora MŚP
w województwie lubuskim.
Realizacja Osi Priorytetowej dotyczyć będzie szeroko rozumianego rozwoju
sektora MŚP, w tym poprzez dotacje, doradztwo, wykorzystanie
instrumentów inżynierii finansowej oraz wsparcia przedsiębiorczości
społecznej. Ponadto ważnym elementem wdrażania OP będzie
kompleksowe wsparcie instytucji otoczenia biznesu oraz uzbrojenie
i przygotowanie terenów inwestycyjnych.
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację działania
2.1, 2.2, 2.3 oraz 2.5 Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na
lata 2007-2013.
Oś priorytetowa 4.
Budowa gospodarki niskoemisyjnej
w regionie
Celem głównym OP 4. jest przejście na gospodarkę niskoemisyjną
poprzez wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i wzrost
efektywności energetycznej.
Realizacja Osi Priorytetowej dotyczyć będzie miedzy innymi rozwoju
odnawialnych źródeł energii, eliminacji niskiej emisji na terenach
zurbanizowanych, w tym modernizacji floty transportu publicznego,
termomodernizacji obiektów publicznych i mieszkaniowych.
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację
działania 3.2 Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na
lata 2007-2013.
Oś priorytetowa 5.
Adaptacja do zmian klimatu i poprawa
zarządzania ryzykiem
Celem głównym OP 5. jest poprawa bezpieczeństwa regionu poprzez
zwiększenie skuteczności rozwiązań w zakresie zapobiegania zagrożeniom.
Realizacja Osi Priorytetowej dotyczyć będzie rozwoju form małej retencji
oraz organizacji systemów wczesnego reagowania i ratownictwa
w sytuacjach nagłego wystąpienia zjawisk katastrofalnych (głównie zakup
sprzętu do prowadzenia akcji ratowniczych – wyposażenie jednostek
ratowniczych – i usuwanie skutków katastrof ).
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację działania
3.1 Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013.
Oś priorytetowa 6.
Ochrona środowiska oraz efektywne
wykorzystanie zasobów naturalnych
i kulturowych
Celem głównym OP 6. jest ochrona i poprawa stanu środowiska
przyrodniczego oraz ochrona dziedzictwa kulturowego.
Realizacja Osi Priorytetowej dotyczyć będzie poprawy stanu infrastruktury
środowiska przyrodniczego, w tym przede wszystkim gospodarki wodnościekowej, gospodarki odpadami, rekultywacji terenów poprzemysłowych
oraz zachowania obiektów dziedzictwa kulturowego.
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację działania
3.1 Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013.
Oś priorytetowa 7. Transport
Celem głównym OP 7. jest wzrost atrakcyjności inwestycyjnej województwa
lubuskiego poprzez poprawę przepustowości i sprawności infrastruktury
transportowej w regionie.
Realizacja Osi Priorytetowej dotyczyć będzie rozwoju i modernizacji
transportu w tym miedzy innymi drogowego, kolejowego (wraz z zakupem
taboru), wodnego, publicznego.
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację działania
1.1 Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013.
Oś priorytetowa 8.
Rynek pracy i mobilność pracowników
Celem głównym OP 8. jest podniesienie poziomu aktywności
zawodowej
mieszkańców
regionu
oraz
adaptacyjności
przedsiębiorstw i pracowników do zmian zachodzących
w gospodarce.
Realizacja Osi Priorytetowej dotyczyć będzie wspierania
aktywności zawodowej poprzez działania skierowane do
pracodawców, pracowników, osób bezrobotnych, pozostających
bez pracy oraz powracających na rynek pracy.
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację
priorytetów 6 oraz 8 komponentu regionalnego Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Oś priorytetowa 8.
Rynek pracy i mobilność pracowników
Typy projektów:
• pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy,
• działania na rzecz podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób bezrobotnych i
nieaktywnych zawodowo oraz ich lepszego dopasowania do potrzeb rynku,
• pomoc w zdobyciu doświadczenia zawodowego osób bezrobotnych i nieaktywnych
zawodowo,
• wspieranie mobilności zawodowej osób pozostających bez pracy,
• wspieranie mobilności zawodowej osób młodych,
• działania na rzecz podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób młodych oraz ich lepszego
dopasowania do potrzeb rynku pracy,
• pomoc w zdobyciu doświadczenia zawodowego przez osoby wchodzące na rynek pracy,
• pomoc dla osób chcących rozpocząć działalność gospodarczą (w tym pożyczki, bezzwrotne
dotacje, wsparcie doradczo-szkoleniowe),
• promocja i świadome wspieranie usług opieki nad dziećmi do 3 roku życia i seniorami oraz
poprawa dostępu do usług opiekuńczych w wymiarze jakościowym i ilościowym,
• promocja i wdrożenie elastycznych form zatrudnienia, przy uwzględnieniu modelu
flexicurity,
Oś priorytetowa 8.
Rynek pracy i mobilność pracowników
• wspieranie aktywizacji kobiet powracających na rynek pracy po urlopach
macierzyńskich/ wychowawczych oraz po okresie opieki nad osobami
zależnymi,
• wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych pracowników zgodnie ze
zdiagnozowanymi potrzebami przedsiębiorstw,
• wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w przedsiębiorstwach
(przekwalifikowanie pracowników, pomoc w zmianie profilu działalności),
• wsparcie doradczo-szkoleniowe dla MŚP w obszarach pozwalających na ich
rozwój – według wypracowanych standardów,
• wdrożenie programów przekwalifikowania pracowników długotrwale
pracujących w warunkach negatywnie wpływających na zdrowie,
• wdrożenie priorytetowych programów w zakresie profilaktyki zdrowotnej oraz
programów w zakresie profilaktyki zdrowotnej (pierwotnej i wtórnej) istotne w
kontekście specyficznych uwarunkowań regionalnych,
• wdrożenie programów zdrowotnych dla osób zagrożonych przerwaniem
aktywności zawodowej ze względów zdrowotnych, w zakresie wykraczającym
poza finansowanie w ramach systemu powszechnych świadczeń zdrowotnych.
Oś priorytetowa 9.
Włączenie społeczne i zwalczanie ubóstwa
Celem głównym OP 9. jest zmniejszenie obszarów wykluczenia
społecznego i niwelowanie dysproporcji społecznych.
Realizacja Osi Priorytetowej dotyczyć będzie integracji społecznej, walki
z ubóstwem, ograniczania wykluczenia społecznego, rozwoju ekonomii
społecznej.
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację
priorytetu 7 komponentu regionalnego Programu Operacyjnego Kapitał
Ludzki.
Oś priorytetowa 9.
Włączenie społeczne i zwalczanie ubóstwa
Typy projektów:
• programy na rzecz integracji osób i rodzin wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym
ukierunkowane na aktywizację społeczno-zawodową wykorzystującą instrumenty aktywizacji
edukacyjnej, zdrowotnej, społecznej, zawodowej,
• programy na rzecz integracji społeczności marginalizowanych obejmujące kompleksowe działania z
zakresu edukacji, zdrowia, zatrudnienia, pomocy społecznej prowadzące do aktywizacji społecznej i
zawodowej społeczności marginalizowanych,
• świadczenie spersonalizowanych i zintegrowanych usług społecznych (pomocy społecznej, wsparcia
rodziny i pieczy zastępczej, opiekuńczych i zdrowotnych) w celu zwiększenia ich dostępności,
• wsparcie organizacji opieki nad osobami zależnymi,
• rozwój sieci wsparcia ekonomii społecznej,
• tworzenie regionalnych i lokalnych partnerstw na rzecz rozwoju ekonomii społecznej,
• tworzenie miejsc pracy w sektorze przedsiębiorczości społecznej poprzez m.in. wsparcie tworzenia
przedsiębiorstw społecznych
• wsparcie dla osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym za pośrednictwem
podmiotów ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym (np. CIS),
• działania na rzecz aktywności społeczności lokalnych i rozwoju lokalnego, ze szczególnym
uwzględnieniem społeczności marginalizowanych, ukierunkowane w szczególności na obszary biedy,
obszary rewitalizowane,
Oś priorytetowa 10.
Edukacja i uczenie się przez całe życie
Celem głównym OP 10. jest upowszechnienie edukacji na każdym
etapie kształcenia oraz dostosowanie systemu nauczania do potrzeb
regionalnego rynku pracy.
Realizacja Osi Priorytetowej dotyczyć będzie rozwoju edukacji,
w szczególności zawodowej oraz dostosowania oferty kształcenia
do potrzeb rynku pracy oraz rozwoju innowacyjnego regionu.
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację
priorytetu 9 komponentu regionalnego Programu Operacyjnego Kapitał
Ludzki.
Oś priorytetowa 10.
Edukacja i uczenie się przez całe życie
Typy projektów:
• wsparcie działań zmierzających do poprawy jakości edukacji przedszkolnej,
• wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów oraz wzrost jakości edukacji w szkołach
prowadzących kształcenie ogólne,
• rozwój wysokiej jakości szkolnictwa zawodowego (programy rozwojowe szkół prowadzących
kształcenie zawodowe, tworzenie w szkołach i palcówkach kształcenia zawodowego
warunków zbliżonych do rzeczywistego środowiska pracy zawodowej, rozwój współpracy
szkół i placówek kształcenia zawodowego z ich otoczeniem, w tym zwłaszcza z pracodawcami
i szkołami wyższymi),
• zamawianie kształcenia na wniosek pracodawców/organizacji pracodawców
i współuczestniczenie ww. podmiotów w realizacji kształcenia zamawianego, w tym:
stypendia, zamawiane prace dyplomowe, vouchery na studia, staże, praktyki,
przedsiębiorczość akademicka, wsparcie mobilności międzyuczelnianej – odpowiednio
dostosowane do kształcenia,
• wsparcie nauczycieli prowadzących kształcenie ogólne, specjalne i zawodowe w zakresie
kształcenia i doskonalenia zawodowego,
• wsparcie dla osób dorosłych chcących podnosić swoje umiejętności, wiedzę i kompetencje
poprzez udział w edukacji formalnej i pozaszkolnej,
• dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb rynku.
Oś priorytetowa 11.
Infrastruktura społeczno - edukacyjna
Celem głównym OP 11. jest wzrost dostępności i poprawa jakości usług
społecznych, zdrowotnych i edukacyjnych w regionie.
Realizacja Osi Priorytetowej polegać będzie na uzupełnieniu wsparcia
wdrażanego w OP 8, 9 oraz 10 w zakresie rozwoju infrastruktury
edukacyjnej, zdrowotnej, społecznej. Wdrażanie pomocy będzie ściśle
powiązane z projektami współfinansowanymi ze środków EFS.
Wsparcie w tym zakresie zapoczątkowane zostało przez realizację
priorytetu 4 Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata
2007-2013.
Oś priorytetowa 11.
Infrastruktura społeczno - edukacyjna
Typy projektów:
• inwestycje w infrastrukturę zdrowotną w powiązaniu ze zidentyfikowanymi na poziomie
krajowym i regionalnym obszarami deficytów (m.in. choroby układu krążenia, choroby
układu ruchu, choroby onkologiczne) oraz odzwierciedlające potrzeby regionalne,
• inwestycje wpływające na rozwój regionalny i lokalny poprzez eliminowanie barier
przyczyniających się do wykluczenia (np. infrastruktura rehabilitacyjna, projekty
infrastrukturalne związane z zapewnieniem usług opiekuńczych i wsparcia rodziny oraz
pieczy zastępczej),
• rewitalizacja zdegradowanych obszarów, w tym: uzbrojenie terenów pod inwestycje
i tworzenie/rozbudowa terenów inwestycyjnych, inwestycje dotyczące infrastruktury
komunalnej,
• inwestycje w infrastrukturę dydaktyczną szkół na podstawie kompleksowych planów rozwoju
szkół,
• inwestycje w infrastrukturę szkolnictwa zawodowego (poza szkolnictwem wyższym)
na podstawie kompleksowych planów rozwoju szkolnictwa zawodowego,
• inwestycje w infrastrukturę dydaktyczną szkolnictwa wyższego
• komplementarne i zintegrowane inwestycje w infrastrukturę służącą do szkoleń zawodowych
i uczenia się przez całe życie według jasno określonych potrzeb,
• inwestycje w infrastrukturę opieki nad dziećmi i osobami zależnymi.
Cechy wsparcia EFS w nowej
perspektywie
Zwiększenie skuteczności interwencji w ramach EFS
poprzez:
• podjęcie szerszej współpracy z pracodawcami,
• preferowanie podejścia popytowego,
• koncentracja wsparcia na grupach i obszarach
o największym natężeniu problemów.
Beneficjenci Programu
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
jednostki samorządu terytorialnego (JST), ich związki i stowarzyszenia i porozumienia,
jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną,
klastry,
przedsiębiorcy (mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie przedsiębiorstwa),
uczelnie/ szkoły wyższe,
jednostki naukowe, jednostki badawczo-rozwojowe,
instytucje otoczenia biznesu (IOB),
specjalne strefy ekonomiczne,
organizacje pozarządowe działające w obszarze B+R,
podmioty działające w oparciu o umowę/porozumienie zgodnie z zapisami ustawy
o partnerstwie publiczno-prywatnym,
publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej,
kościoły, związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych,
instytucje kultury,
szkoły i ich organy prowadzące,
pozostałe jednostki sektora finansów publicznych,
podmioty z obszaru Inżynierii Finansowej,
podmioty ekonomii społecznej,
spółki prawa handlowego będące własnością JST,
Beneficjenci Programu
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
właściciele/zarządcy budynków mieszkalnych,
Państwowa Straż Pożarna,
Ochotnicza Straż Pożarna – jednostki ujęte w KSRG,
jednostki samorządu terytorialnego (JST) odpowiedzialne za realizację zadań z zakresu
ochrony przed powodzią,
państwowe jednostki budżetowe odpowiedzialne za realizację zadań z zakresu ochrony przed
powodzią,
przedsiębiorcy (mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie przedsiębiorstwa), w tym realizujący
zadania ujęte w WPGO,
organizacje pozarządowe, stowarzyszenia,
Lasy Państwowe,
państwowe jednostki budżetowe realizujące zadania z zakresu monitoringu środowiska,
instytucje rynku pracy,
podmioty działające w obszarze rynku pracy, zajmujące się aktywizacją osób wykluczonych
społecznie, zagrożonych ubóstwem itp. (w tym jednostki pomocy społecznej),
instytucje lub podmioty działające w obszarze ochrony zdrowia,
szkoły, przedszkola i placówki (w rozumieniu ustawy o systemie oświaty) i ich organy
prowadzące,
organizacje pozarządowe i inne podmioty wymienione w art. 3 ust.3 ustawy o działalności
pożytku publicznego i o wolontariacie.
Procentowy podział alokacji
w RPO – Lubuskie 2020
Oś Priorytetowa (OP)
Oś Priorytetowa 1.
Oś Priorytetowa 2.
Oś Priorytetowa 3.
Gospodarka oparta na wiedzy.
TIK – upowszechnienie oraz wzrost
dostępności w regionie.
Wsparcie konkurencyjności MŚP w regionie.
Oś Priorytetowa 5.
Budowa gospodarki niskoemisyjnej w
regionie.
Adaptacja do zmian klimatu i poprawa
zarządzania ryzykiem.
Oś Priorytetowa 6.
Oś Priorytetowa 7.
Ochrona środowiska oraz efektywne
wykorzystywanie zasobów naturalnych i
kulturowych.
Transport.
Oś Priorytetowa 4.
Oś Priorytetowa 8.
Oś Priorytetowa 9.
Oś Priorytetowa 10.
Oś Priorytetowa 11.
Oś Priorytetowa 12.
Rynek pracy i mobilności pracowników.
Włączenia społeczne i zwalczanie ubóstwa.
Edukacja i uczenie się przez całe życie.
Infrastruktura społeczno-edukacyjna.
Pomoc techniczna.
% udział alokacji
EFRR w OP
% udział alokacji
EFS w OP
5%
0%
9%
0%
24%
0%
15%
0%
4%
0%
10%
23%
0%
0%
0%
49%
0%
23%
0%
6%
4%
24%
0%
4%
ringfencingi
wynikające z
Umowy Partnerstwa
50% alokacji EFRR,
w tym 10%
na CT 4
min 20-25% alokacji
EFRR+EFS, w tym
min 20% EFS na CT9
Dziękuję za uwagę
Elżbieta Polak
Marszałek Województwa Lubuskiego