inspekcja ochrony środowiska
Transkrypt
inspekcja ochrony środowiska
INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach 16-400 Suwałki, ul. Piaskowa 5 tel. 87-563-24-90, tel./fax. 87-563-24-80 e-mail: [email protected] www.wios.bialystok.pl DZIAŁ MONITORINGU ŚRODOWISKA Komunikat nr 6 / 2013 / SUW Sprawozdanie z badań i ocena stanu polsko-litewskiego granicznego jeziora GAŁADUŚ w 2012 roku Opracowanie: mgr inż. Alfred Dorochowicz mgr inż. Agata Martyna Zega Analiza laboratoryjna: Laboratorium WIOŚ w Białymstoku Kierownictwo Pracowni w Suwałkach: mgr Jerzy Gryczan SUWAŁKI – grudzień 2013 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. SPIS TREŚCI 1. 2. 3. 4. WSTĘP .................................................................................................................................................... 3 METODYKA BADAŃ I OCENY JAKOŚCI JEZIOR ........................................................................... 3 LITERATURA I MATERIAŁY .............................................................................................................. 4 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA JEZIORA I ZLEWNI.................................................................... 7 4.1. Położenie jeziora i zlewni .............................................................................................................. 7 4.2. Charakterystyka zlewni jeziora ...................................................................................................... 8 4.3. Charakterystyka morfometryczna i hydrologiczna......................................................................... 9 5. WYNIKI BADAŃ ................................................................................................................................. 10 5.1. Warunki meteorologiczne w czasie prowadzenia badań .............................................................. 10 5.2. Stanowiska pomiarowo-kontrolne ................................................................................................ 10 5.3. Warunki termiczno-tlenowe ......................................................................................................... 10 5.4. Wyniki badań fizykochemicznych jeziora ................................................................................... 11 5.5. Wyniki badań chemicznych jeziora ............................................................................................. 12 5.6. Wyniki badań biologicznych ........................................................................................................ 12 5.6.1. Fitoplankton ......................................................................................................................... 12 5.6.2. Makrofity .............................................................................................................................. 14 5.6.3. Fitobentos ............................................................................................................................. 15 5.6.4. Bakteriologia ........................................................................................................................ 15 5.7. Charakterystyka dopływów .......................................................................................................... 15 6. OCENA STANU EKOLOGICZNEGO I CHEMICZNEGO JEZIORA................................................ 16 6.1. Ocena stanu ekologicznego .......................................................................................................... 16 6.2. Ocena stanu chemicznego ............................................................................................................ 16 7. PODSUMOWANIE ............................................................................................................................... 23 8. SZCZEGÓŁOWE WYNIKI BADAŃ I ZESTAWIENIA CECH MORFOMETRYCZNOZLEWNIOWYCH. ................................................................................................................................ 25 8.1. Podstawowe dane morfometryczne i zlewniowe ......................................................................... 25 8.2. Wykaz izobat jeziora .................................................................................................................... 26 8.3. Informacje o roślinności jeziora ................................................................................................... 26 8.4. Źródła zanieczyszczeń jeziora ...................................................................................................... 26 8.5. Cieki związane z jeziorem............................................................................................................ 27 8.6. Informacje o użytkowaniu jeziora ................................................................................................ 27 8.7. Warunki termiczno-tlenowe jeziora ............................................................................................. 28 8.8. Wyniki badań fizykochemicznych ............................................................................................... 40 8.9. Wyniki badań wskaźników chemicznych..................................................................................... 43 8.10. Wyniki badań biologicznych jeziora – fitoplankton ................................................................ 44 8.11. Wyniki badań biologicznych jeziora – makrofity .................................................................... 48 8.12. Wyniki badań biologicznych jeziora – chlorofil „a”................................................................ 49 8.13. Wyniki badań biologicznych jeziora – fitobentos .................................................................... 49 8.14. Wyniki badań biologicznych jeziora – bakteriologia ............................................................... 50 9. DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA............................................................................................. 51 10. PLAN BATYMETRYCZNY JEZIORA ............................................................................................... 53 11. SZKIC ZLEWNI JEZIORA ................................................................................................................... 55 2 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 1. WSTĘP W ramach prowadzonych prac nad dostosowaniem monitoringu wód śródlądowych do wymagań Ramowej Dyrektywy Wodnej w Opracowaniu sposobu prowadzenia monitoringu... (2006) zaproponowano objęcie monitoringiem diagnostycznym 25 jezior województwa podlaskiego, w tym 2 jezior w ramach tzw. monitoringu reperowego. W wykazie znalazło się m.in. jezioro Gaładuś, które wprowadzono aneksem do programu monitoringu środowiska województwa podlaskiego na lata 2010-2012. Badania na tym jeziorze przeprowadzono w 2012 r. Celem badań jeziora Gaładuś przeprowadzonych w ramach monitoringu diagnostycznego jezior w 2012 roku było określenie stanu jeziora według nowych rozporządzeń oraz ewentualne wychwycenie zmian trofii jeziora. Poprzednie badania we współpracy ze służbami ochrony środowiska Republiki Litewskiej zostały przeprowadzone w latach 1991-1995 przez ówczesny Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Suwałkach (Dorochowicz, Akiniene 1996) oraz w latach 2001 i 2006 przez WIOŚ Białystok – Delegatura w Suwałkach (Dorochowicz, 2002, Dorochowicz, Zega 2007). Wstępna ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 roku została zawarta w opracowaniu „Klasyfikacja wstępna jezior województwa podlaskiego badanych w 2012 roku” i umieszczona na stronie internetowej Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Białymstoku (www.wios.bialystok.pl) w zakładce Publikacje pod nazwą Klasyfikacja wstępna jezior województwa podlaskiego badanych w 2012 roku. W lipcu 2013 r. zamieszczono zweryfikowaną ocenę stanu jezior województwa podlaskiego opracowaną na podstawie pracy Ocena stanu jezior w latach 2010-2012 wraz z udziałem w ćwiczeniu interkalibracyjnym oraz opracowaniem metodyki oceny stanu ekologicznego jezior na podstawie makrobezkręgowców bentosowych. Etap V opracowanym przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy. 2. METODYKA BADAŃ I OCENY JAKOŚCI JEZIOR Badania jeziora wykonano według zaleceń zawartych w Opracowaniu sposobu prowadzenia monitoringu wód powierzchniowych oraz zasad funkcjonowania systemu ocen wg wymagań Ramowej Dyrektywy Wodnej (2006) oraz w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz.U. Nr 258, poz. 1550). Monitoring diagnostyczny i badawczy przeprowadzono w okresie wiosennym (2012-04-26), na początku lata (2012-07-11), w czasie szczytu stagnacji letniej (2012-08-28) oraz w okresie jesiennym (2012-10-24). Spośród wskaźników biologicznych wykonano badania fitoplanktonu, w tym chlorofilu „a”, makrofitów (2012-08-16/17) oraz fitobentosu okrzemkowego (2012-09-24). Na miejscu przeprowadzano pomiary głębokości, temperatury wody i powietrza oraz widzialności krążka Secchiego (SD) w punkcie pomiarowo-kontrolnym jeziora. Przeprowadzono pomiary temperatury i zawartości tlenu rozpuszczonego (profil termiczno-tlenowy) za pomocą mierników terenowych WTW Oxi 197 i YSI Professional Plus. Oznaczenia fizykochemiczne, chemiczne i hydrobiologiczne wód wykonano w Laboratorium WIOŚ Białystok – Pracownia w Suwałkach w oparciu o obowiązujące metodyki i normy. Część oznaczeń chemicznych wykonano w pracowniach w Białymstoku i Łomży. Ocenę jakości wód jezior wykonano w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. Nr 257, poz. 1545). Podstawą oceny były wskaźniki biologiczne: chlorofil „a” jako wskaźnik intensywności rozwoju fitoplanktonu uzupełniony rekomendowanym przez GIOŚ wskaźnikiem (multimetriksem) fitoplanktonowym PMPL, wskaźnik okrzemkowy dla jezior IOJ charakteryzujący fitobentos oraz wskaźnik ESMI (makrofitowy indeks stanu ekologicznego) charakteryzujący stan roślinności naczyniowej w jeziorze. Wskaźniki oparte na bezkręgowcach bentosowych (indeks LMI) i ichtiofaunie (multimetriks LFI+) są w trakcie opracowania i aktualnie nie są brane pod uwagę przy ocenie stanu jezior ze względu na brak walidacji obu metod. 3 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Wartości wskaźników biologicznych przypisane zostały jednej z 5 klas z uwzględnieniem typu i rodzaju jeziora: I klasa – stan bardzo dobry, II klasa – stan dobry, III klasa – stan umiarkowany, V klasa – stan słaby, V klasa – stan zły. Ponieważ ocena oparta o wskaźniki biologiczne wskazywała na stan dobry lub bardzo dobry klasyfikację zweryfikowano wskaźnikami fizykochemicznymi (widzialność krążka Secchiego, tlen rozpuszczony nad dnem w okresie letnim lub natlenienie hypolimnionu tlenem, przewodność, azot ogólny i fosfor ogólny) oraz wskaźnikami specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych i ustalono klasyfikację stanu ekologicznego jeziora. Równolegle przeprowadzono ocenę stanu chemicznego na podstawie chemicznych wskaźników jakości wód (substancje priorytetowe i inne substancje zanieczyszczające wg KOM 2006/0129(COD)) z grupy substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Do oceny stanu chemicznego wyliczano wartość średnioroczną (średnia arytmetyczna) z wszystkich wyników badań danego wskaźnika oraz wartość maksymalną, obliczoną jako percentyl 90 z wyników badań. Zgodnie z zaleceniami GIOŚ w przypadku wyników badań poniżej granicy oznaczalności (< LoQ) do obliczeń przyjmowano połowę wartości granicy oznaczalności. Jeśli wszystkie wyniki badań wskaźników chemicznych mieściły się poniżej granicy oznaczalności jako stężenie średnie podawano wartość poniżej połowy granicy oznaczalności (< ½ LoQ), a jako stężenie maksymalne wartość połowy granicy oznaczalności (½ LoQ). Dla pozostałych przypadków podawano wartości obliczone, nawet jeśli mieściły się poniżej granicy oznaczalności. Stan ekologiczny i stan chemiczny decydują o stanie jednolitej części wód takiej jak jezioro lub inny naturalny zbiornik wodny – stan dobry lub stan zły (poniżej dobrego). Dobry stan wód może być jedynie w przypadku pozytywnej oceny stanu ekologicznego i stanu chemicznego. Jeśli którakolwiek z ocen określona została jako poniżej stanu dobrego, stan jednolitej części wód także jest poniżej stanu dobrego (stan zły). W ocenie wykorzystano wyniki analizy fitobentosu jeziora Gaładuś wykonane przez firmę ADASA Sistemas w ramach centralnego oznaczania fitobentosu na zlecenie GIOŚ. Uwzględniono weryfikację ocen dla jezior wykonaną przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy na zlecenie GIOŚ przedstawioną w opracowaniu Soszka, Kolada, Pasztaleniec, Ochocka, Kutyła, Koprowska – Ocena stanu jezior w latach 2010-2012 wraz z udziałem w ćwiczeniu interkalibracyjnym oraz opracowaniem metodyki oceny stanu ekologicznego jezior na podstawie makrobezkręgowców bentosowych. Etap V. Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2013. Zmienione wyniki zaznaczono kolorem niebieskim (nie zaznaczano niewielkich zmian wartości wynikających z zaokrągleń obliczeń). W ocenie uwzględniono zaleconą do stosowania zmienioną granicę klas dla wskaźnika makrofitowego ESMI. 3. LITERATURA I MATERIAŁY 1. Atlas zasobów, walorów i zagrożeń środowiska geograficznego Polski. PAN-IGiPZ Warszawa 1984. 2. Błaszczyńska B., 1997 – Ochrona wód przed zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego. Rolnicze ABC nr 6. Olsztyn. 3. Baza OSADY – wyniki badań (http://puma.gios.gov.pl:7779/osady/mapa/raport.html; dostęp 12.09.2011). 4. Carlson RE., 1977 – A trophic state index for lakes. Limnol. oceanogr. 22, 361-369. 5. Choiński A., 1991 – Katalog jezior Polski. Część druga – Pojezierze Mazurskie. UAM Poznań. 6. Dorochowicz A., 1996 – Ocena stanu czystości jeziora Gaładuś na podstawie badań z 1995 roku. WIOŚ Suwałki (maszynopis). 7. Dorochowicz A., 1996 – Stan czystości jeziora Gaładuś w latach 1991-1995. Biblioteka Monitoringu Środowiska. WIOŚ Suwałki, ZCB Wilno. 4 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8. Dorochowicz A., 2002 – Ocena stanu czystości jeziora Gaładuś na podstawie badań z 2001 roku. Komunikat nr 6/2002. WIOŚ Białystok – Delegatura w Suwałkach (maszynopis). 9. Dorochowicz A., Zega A., 2007 – Ocena stanu czystości jeziora Gaładuś na podstawie badań z 2006 roku (monitoring polsko-litewskich wód granicznych). Komunikat nr 11/2007. WIOŚ Białystok – Delegatura w Suwałkach (maszynopis). 10. Galon R. (red.), 1972 – Geomorfologia Polski. PWN Warszawa. 11. Giercuszkiewicz-Bajtlik M., 1990 – Prognozowanie zmian jakości wód stojących. IOŚ Warszawa. 12. Giercuszkiewicz-Bajtlik M., Zadarnowska A., 1986 – Szacunkowa metoda obliczania zewnętrznego obciążenia jezior substancjami biogennymi. Biuletyn IKŚ Warszawa. Nr 1-2, s.53-62. 13. Kajak Z., 1979 – Eutrofizacja jezior. PWN Warszawa. 14. Kajak Z., 1981 – Efektywność różnych metod rekultywacji jezior w celu poprawy czystości ich wód. Wiadomości ekologiczne tom XXVII zesz. 4. 15. Kajak Z., 1998 – Hydrobiologia–Limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa. 16. Kędzierzawski M., Czech M., Zwoleński Z., Oksieńczuk S., Mironiuk W., 1982 – Stan czystości jeziora Gaładuś. Orzeczenie techniczne nr 1417/S na zlecenie UW – WGTiOŚ w Suwałkach. Okręgowy Ośrodek Rzeczoznawstwa i Doradztwa Rolniczego SNTITR Białystok. 17. Komputerowa Mapa Podziału Hydrograficznego Polski. Obszar woj. podlaskiego. Wersja z 2005 r. IMGW Warszawa (porozumienie o udostępnieniu nr BGW/39/2005 z dnia 18.07.2005). 18. Kondracki J., 1972 – Polska północno-wschodnia. PWN Warszawa. 19. Kondracki J., 1998 – Geografia regionalna Polski. Wydawnictwa Naukowe PWN Warszawa. 20. Kudelska D., Cydzik D., Soszka H., 1994 – Wytyczne monitoringu podstawowego jezior. Biblioteka Monitoringu Środowiska. PIOŚ Warszawa. 21. Mikulski Z. (red.), 1977 – Przewodnik do ćwiczeń z hydrografii. PWN Warszawa. 22. Olszewski P., 1959 – Stopnie nasilenia wpływu wiatru na jeziora. Zesz. Nauk. nr 4 WSR Olsztyn. 23. Opracowanie sposobu prowadzenia monitoringu wód powierzchniowych oraz zasad funkcjonowania systemu ocen wg wymagań Ramowej Dyrektywy Wodnej. Sprawozdanie końcowe – etap II – część A. ISIS Politechnika Warszawska i Ekoekspert (red. Nawalany M.). Warszawa 2006. 24. Opracowanie podstaw metodycznych dla monitoringu biologicznego wód powierzchniowych w zakresie makrofitów i pilotowe ich zastosowanie dla części wód reprezentujących wybrane kategorie i typy. Etap II – Opracowanie metodyki badań terenowych makrofitów na potrzeby rutynowego monitoringu wód oraz metoda oceny i klasyfikacji stanu ekologicznego wód na podstawie makrofitów. Tom II. Jeziora. Instytut Ochrony Środowiska, Akademia Rolnicza w Poznaniu, Uniwersytet WarmińskoMazurski. Warszawa – Poznań – Olsztyn 2006. 25. Patalas K., 1960 a – Mieszanie wody jako czynnik określający intensywność krążenia materii w różnych morfologicznie jeziorach okolic Węgorzewa. Rocz. Nauk Roln. tom 77-B-1, s. 223-237. 26. Patalas K., 1960 b – Punktowa ocena pierwotnej produktywności jezior okolic Węgorzewa. Rocz. Nauk Roln. tom 77-B-1, s.299-322. 27. Picińska-Fałtynowicz J., Błachuta J., 2010 – Uzupełnienie metodyk badania i klasyfikacji elementów biologicznych na podstawie fitobentosu dla potrzeb oceny stanu ekologicznego jednolitych części wód rzecznych i jeziornych wraz z wykorzystaniem danych w europejskim ćwiczeniu interkalibracyjnym. Sprawozdanie z realizacji III etapu. IMGW Wrocław. 28. Podział hydrograficzny Polski. IMGW Warszawa 1983. 29. Richling A., 1985 – Regionalizacja fizyczno geograficzna województwa. Województwo suwalskie – Studia i materiały. OBN Białystok, IGiPZ PAN Warszawa. 30. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz.U. Nr 77, poz. 510 z późn. zm.). 31. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. Nr 257, poz. 1545). 32. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz.U. Nr 258, poz. 1550). 5 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 33. Rozporządzenie Nr 19/05 Wojewody Podlaskiego z dnia 25 lutego 2005 roku w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Pojezierze Sejneńskie” (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego nr 54, poz. 732). 34. Rozporządzenie Nr 62/05 Wojewody Podlaskiego z dnia 21 lipca 2005 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Pojezierze Sejneńskie” (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego nr 180, poz. 2097). 35. Rozporządzenie Nr 10/2004 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 20 maja 2004 roku w sprawie ustanowienia obwodów rybackich na publicznych śródlądowych wodach powierzchniowych płynących z późn. zm. (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego Nr 77 poz. 1191, Nr 111 poz. 1607, Nr 188 poz. 2520, z 2006 r. Nr 6 poz. 77, Nr 295 poz. 3017, z 2007 r. Nr 122 poz. 1098, z 2008 r. Nr 149 poz. 1447, z 2010 r. Nr 4 poz. 56). 36. Soszka, Kolada, Pasztaleniec, Ochocka, Kutyła, Koprowska, 2013 – Ocena stanu jezior w latach 20102012 wraz z udziałem w ćwiczeniu interkalibracyjnym oraz opracowaniem metodyki oceny stanu ekologicznego jezior na podstawie makrobezkręgowców bentosowych. Etap V. Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa. 37. Stangenberg M., 1936 – Szkic limnologiczny na tle stosunków hydrochemicznych Pojezierza Suwalskiego. Instytut Badawczy Lasów Państwowych. Rozprawy i sprawozdania. Seria A. Nr 19. Warszawa. 38. Stangenberg M., 1937 – Materiały do znajomości przebiegu cyrkulacji wiosennej w jeziorach Suwalszczyzny. Instytut Badawczy Lasów Państwowych. Rozprawy i sprawozdania. Seria A. Nr 24. Warszawa. 39. Stangenberg M., 1938 – Skład chemiczny osadów głębinowych jezior Suwalszczyzny. Instytut Badawczy Lasów Państwowych Warszawa. Rozprawy i sprawozdania. Seria A. Nr. 31. 40. Starmach K., Wróbel S., Pasternak K., 1978 – Hydrobiologia. Limnologia PWN Warszawa. 41. Szczerbowski J. A., Mamcarz A., 1981 – Rybactwo jeziorowe i rzeczne. Przewodnik do ćwiczeń. Skrypt AR-T Olsztyn. 42. Uchwała Nr XI/78/11 Rady Powiatu Sejneńskiego z dnia 21 września 2011 r. w sprawie zakazu używania obiektów pływających wyposażonych w silniki spalinowe na wybranych akwenach wodnych Powiatu Sejneńskiego (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego Nr 247, poz. 2916). 43. www.imgw.pl 44. www.pzw.suwalki.com.pl 45. http://natura2000.gdos.gov.pl MATERIAŁY 1. Karta morfometryczna i plan batymetryczny jeziora Gaładuś (nr ewidencyjny Eł-5/38-438/60). Instytut Rybactwa Śródlądowego Olsztyn. 2. Mapy topograficzne w skali 1:25000 (Państwowy Układ Współrzędnych 1965). Główny Urząd Geodezji i Kartografii. PPGK 1984. 6 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 4. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA JEZIORA I ZLEWNI 4.1. Położenie jeziora i zlewni Według podziału regionalnego Polski (Kondracki 1998, Richling 1985) północna część województwa podlaskiego znajduje się na obszarze podprowincji Pojezierzy Wschodniobałtyckich leżącej na skraju Niżu Wschodnioeuropejskiego, w obrębie makroregionu – zachodniej części Pojezierza Litewskiego, zwanego inaczej, w części odnoszącej się do obszaru Polski, Pojezierzem Suwalskim. Obejmuje ono cztery mezoregiony: Puszcza Romincka, Równina Augustowska, Pojezierze Zachodniosuwalskie i Pojezierze Wschodniosuwalskie, w obrębie którego znajduje się jezioro i zlewnia jeziora Gaładuś. Pojezierze Wschodniosuwalskie charakteryzuje się bardzo urozmaiconą rzeźbą ukształtowaną przez zlodowacenie bałtyckie. Występują tu zarówno wysokie wały morenowe, kemy, drumliny i ozy, jak również doliny i głębokie rynny, łącznie z rynną najgłębszego na niżu środkowoeuropejskim jeziora Hańcza (108 m). Wysokości bezwzględne w okolicy Wiżajn dochodzą prawie do 300 m nad poziomem morza. Jezioro Gaładuś znajduje się w południowo-wschodniej części tego regionu, zwanej czasem Pojezierzem Sejneńskim. Wysokości bezwzględne są tu niższe, lecz występują tu również kulminacje wałów morenowych sięgających 200 m nad poziomem morza. Jezioro Gaładuś i jego zlewnia znajdują się w dorzeczu Niemna, w szczytowej strefie zlewni Białej Hańczy. Pod względem geograficznym zlewnia jeziora Gaładuś znajduje się w obszarze znajdującym się między 54°08,3′ – 54°13,5′ szerokości geograficznej północnej oraz 23°23,2′ – 23°26,1′ długości geograficznej wschodniej. Położenie centrum jeziora znajduje się na 54°10,9′ szerokości geograficznej północnej oraz 23°24,6′ długości geograficznej wschodniej. Jezioro Gaładuś położone w północno-wschodniej Polsce na pograniczu polsko-litewskim znajduje się w granicach administracyjnych województwa podlaskiego na terenie gminy Sejny (powiat sejneński) oraz część w granicach Republiki Litwy w rejonie Lazdijaji (Łoździeje). Położenie: 1 – geograficzne megaregion: Niż Wschodnioeuropejski, prowincja: Niziny Wschodniobałtycko-Białoruskie, podprowincja: Pojezierza Wschodniobałtyckie, makroregion: Pojezierze Litewskie, mezoregion: Pojezierze Wschodniosuwalskie, mikroregion: Pagórki Sejneńskie. współrzędne geograficzne: N 54°10,9′ – E 23°24,6′ wysokość nad poziomem morza: 134,3 m (IRŚ Olsztyn) 134,6 m (GUGK) 2 – hydrologiczne – dorzecze: Hołnianka – Zopsia – Gniada – Biała Hańcza – Niemen – Bałtyk. 3 – administracyjne województwo podlaskie, powiat sejneński, gmina Sejny (Rzeczpospolita Polska), rejon Lazdijaji (Republika Litewska). 7 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 4.2. Charakterystyka zlewni jeziora Jezioro Gaładuś oraz jego zlewnia znajduje się w południowo-wschodniej części Pojezierza Wschodniosuwalskiego na terenie mikroregionu Pagórki Sejneńskie, wydzielanego dawniej jako Pojezierze Sejneńskie. Mikroregion charakteryzuje się urozmaiconą, zmienną rzeźbą. Pod względem genetycznym dominuje gliniasta i piaszczysto-gliniasta morena denna ze zgrupowaniami piaszczystych, żwirowych i miejscami gliniastych pagórków moreny czołowej, sięgających w kulminacji 200 m n.p.m. oraz skupisk pagórków i tarasów kemowych. Występują liczne jeziora (największe – jezioro Gaładuś na pograniczu polsko-litewskim o powierzchni 737 ha). Przeważa użytkowanie rolne – dominują gleby kompleksu pszennego wadliwego (Richling 1985). Zlewnia jeziora znajduje się w południowo-wschodniej części Pojezierza Wschodniosuwalskiego. Od północy graniczy z Niziną Zaniemeńską, od strony wschodniej z Wysoczyzną Sudawską. Zlewnia jeziora, stanowiąca szczytową część zlewni Gniadej – dopływu Białej Hańczy, „wciśnięta” jest między zlewnię Marychy – dopływu Czarnej Hańczy od strony zachodniej i południowej oraz zlewnię Kirsny – dopływu Szeszupy od strony północnej i północno-wschodniej. Powierzchnia zlewni całkowitej wynosi około 85,5 km2, z tego około 32,0 km2 na terenie Republiki Litwy (wg "Podział hydrograficzny Polski" IMGW Warszawa 1984). Wg komputerowej Mapy Podziału Hydrograficznego Polski zlewnia całkowita jeziora Gaładuś sięga 93,65 km2. Jezioro leży w strefie krajobrazu nizinnego, młodoglacjalnego, pagórkowatego pojeziernego. Utwory czwartorzędowe w zlewni jeziora stanowią gliny zwałowe stadiału pomorskiego glacjału bałtyckiego oraz niewielkie obszary żwirów i piasków sandrowych. Północna część granicy zlewni przebiega grzbietem wysokiego wału morenowego o wysokości miejscami przekraczającej 200 m n.p.m. Rzeźba terenu jest bardzo urozmaicona, przeważnie pagórkowata, miejscami falista. Deniwelacja całkowita przekracza 67 m – od 201,6 m n.p.m. w okolicy wsi Dainavele (Republika Litewska) do 134,3 m n.p.m. (poziom zwierciadła wody jeziora Gaładuś). Jezioro wypełnia północną część wąskiej rynny lodowcowej rozpoczynającej się w północnej części zlewni jeziora i ciągnącej się w kierunku południowym do jeziora Pomorze. Brzegi jeziora są wysokie ze stromymi skarpami, miejscami brzeg jest łagodny (od strony odpływu). W zlewni występują podmokłe łąki i bagna, z których największą powierzchnię zajmuje Bagno Żegarskie (inna nazwa Krasna Gruda) znajdujące się w południowej części zlewni, pokryte lasem mieszanym z przewagą świerku i sosny. Pozostała część zlewni jest słabo zalesiona – występują w zasadzie niewielkie obszary zadrzewień na terenach podmokłych i nieużytkach oraz niewielkie fragmenty borów świerkowo-sosnowych. Cały obszar zlewni zdominowany jest przez tereny użytkowane rolniczo (grunty orne, łąki, pastwiska). Występują gleby brunatne i pseudobielicowe wytworzone z glin zwałowych oraz pyłów i iłów różnej genezy. Pod względem rolniczym występują obszary przeważnie kompleksu żytniego dobrego i bardzo dobrego. Bardzo mała zlewnia bezpośrednia jeziora stanowi mozaikę gruntów ornych, łąk i pastwisk, terenów leśnych oraz nieużytków. Zlewnia jeziora odwadniana jest przez dość bogatą sieć cieków i rowów melioracyjnych. Dopływ uchodzący do środkowej części jeziora od strony wsi Radziucie odprowadza wodę z zachodniej części zlewni. Do południowej części jeziora uchodzi dopływ ze zbiornika położonego w pobliżu wsi Żegary odwadniający pośrednio południową część zlewni – Bagno Żegarskie. Po stronie litewskiej do jeziora Gaładuś uchodzą 3 większe dopływy, z których ujście jednego znajduje się na granicy polsko-litewskiej przy północnym krańcu jeziora. Poza tym do jeziora ma ujście kilka mniejszych, mało istotnych dopływów. W granicach zlewni jeziora położonych jest kilka niewielkich zbiorników wodnych – jezioro Druce (około 3,5 ha), jezioro Rejslic (około 6 ha), jezioro Dafrajtis (inne nazwy Dusajtis, Usajtis – około 18,5 ha), jezioro Dafrajtis (Dusajtis) Mały (około 6 ha), jezioro Łopuchis (około 10 ha) i jezioro Kalninis (około 3 ha). Omawiany obszar zamieszkuje około 1800 mieszkańców zgrupowanych w kilkunastu wsiach. W zlewni jeziora znajdowały się przemysłowe fermy zwierząt hodowlanych – dwie po stronie litewskiej (Buniškiai) i dwie po stronie polskiej (Burbiszki i Jenorajście). Aktualnie w zlewni jeziora nie zarejestrowano punktowych źródeł zanieczyszczeń. W okolicy Konstantynówki na granicy zlewni położone jest gminne wysypisko odpadów komunalnych. Z wyznaczonego na podstawie map topograficznych przebiegu granicy zlewni wynika, że czasza wysypiska znajduje się poza obszarem zlewni i nie oddziałuje na czystość jeziora. W ostatnich latach nad jeziorem Gaładuś nastąpił wzrost ilości działek rekreacyjnych i rozwinęło się budownictwo rekreacyjne, szczególnie przy południowo-zachodnich brzegach jeziora. 8 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 4.3. Charakterystyka morfometryczna i hydrologiczna Jezioro Gaładuś jest polodowcowym jeziorem rynnowym. Powierzchnia jeziora jest duża – zwierciadło wody zajmuje 728,6 ha, z tego około 560 ha w granicach Polski. Jezioro jest bardzo wydłużone (D/S = 7,1), lekko wygięte, a jego oś długa zorientowana jest południkowo. Jego długość maksymalna (D) sięga 10,6 km, szerokość maksymalna (S) 1,5 km. Maksymalna długość efektywna jeziora (obrazująca swobodną drogę rozbiegu fali) sięga 5100 m, a średnia długość efektywna wynosi około 3300 m. Długość linii brzegowej ogółem wynosi 26925 m, przy czym długość linii brzegowej misy jeziora (bez wysp) wynosi 24375 m. Dość duży współczynnik rozwoju linii brzegowej, wyrażający stosunek długości linii brzegowej do obwodu koła o powierzchni odpowiadającej powierzchni jeziora, (K = 2,81) wskazuje, że linia brzegowa jest silnie rozwinięta, choć wynika to raczej z jego znacznego wydłużenia, a wskaźnik długości linii brzegowej wynosi około 36,9 m/ha. Jest to akwen bardzo głęboki, o głębokości maksymalnej sięgającej 54,8 m i średniej 12,7 m. Ukształtowanie misy jeziora oraz jego brzegów przypomina dolinę rzeczną o stromych brzegach i nierównym, silnie urozmaiconym dnie z przegłębieniami i płyciznami, o czym świadczy dość niski wskaźnik głębokości (0,23), wyrażający stosunek głębokości średniej do głębokości maksymalnej. Na jeziorze znajduje się kilka małych wysp o łącznej powierzchni 8,1 ha. Objętość jeziora jest dość duża i wynosi prawie 92.475 tysięcy m3. Przez północną część jeziora przebiega polsko-litewska granica państwowa. Jej położenie w stosunku do linii przedstawionej na planie batymetrycznym jest nieco zmienione. Przebiega ona w przybliżeniu wzdłuż osi tej części jeziora, a spośród znajdujących się tam trzech wysp dwie należą do Litwy, jedna do Polski. Jezioro można podzielić na kilka części: część północna jest wąska i długa, składa się z kilku plos o głębokościach dochodzących do 35 m przedzielonych wyspami – przez tę część jeziora przebiega granica polsko-litewska, część środkowa jeziora jest najszersza i ma bardzo urozmaicone dno – znajduje się tu wąska rynna o głębokości 54,8 m (głębokość maksymalna), obok znajduje się rozległy basen o głębokości około 35 m, a leżące w pobliżu wypłycenia sięgają poziomu zwierciadła wody, część południowa oddzielona od zasadniczej części jeziora półwyspem, wyspą oraz wypłyceniem jest zwężona, a jej głębokość sięga 25 m. Średni spływ jednostkowy ze zlewni wynosi około 6 l/km2s. Wyliczona na tej podstawie teoretyczna objętość wody odpływającej z jeziora stanowi około 17 % objętości jeziora (wymiana wody). Jezioro po stronie polskiej objęte jest zakazem używania obiektów pływających wyposażonych w silniki spalinowe o mocy powyżej 5 KM (koni mechanicznych) – tzw. ograniczoną strefą ciszy. Jezioro i część jego zlewni znajdują się w Obszarze Chronionego Krajobrazu „Pojezierze Sejneńskie”. Jezioro i jego okolice w ramach sieci NATURA 2000 znajdują się w granicach Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk (OOS) PLH200007 „Pojezierze Sejneńskie”. Jezioro leży z dala od zakładów przemysłowych, nie posiada ujęć wody, brak zarejestrowanych bezpośrednich źródeł zanieczyszczeń wód. Jezioro jest obecnie użytkowane przez Polski Związek Wędkarski Okręg w Suwałkach. Jezioro zostało zakwalifikowane do typu wód sielawowo-siejowych z oznakami tzw. „przeleszczenia”. Spośród wielu gatunków ryb występujących w jeziorze licznie występują między innymi: leszcz, płoć, okoń, szczupak, węgorz, sieja, sielawa, stynka i lin. 9 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 5. WYNIKI BADAŃ 5.1. Warunki meteorologiczne w czasie prowadzenia badań Podczas przeprowadzania badań warunki meteorologiczne przedstawiały się następująco: 26.04.2012 (wiosna) – bezchmurnie 0/8, wiatr łagodny południowy i południowo-wschodni, temperatura powietrza 10,0 – 11,0°C, 11.07.2012 (wczesne lato) – zachmurzenie małe 3/8 – 5/8, powiew, temperatura powietrza 23,8°C, 28.08.2012 (lato) – zachmurzenie średnie 5/8, wiatr słaby północny i północno-zachodni, temperatura powietrza 17,0 – 17,7°C, 24.10.2012 (jesień) – zachmurzenie całkowite 8/8, wiatr powiew północno-wschodni, temperatura powietrza 7,5°C. 5.2. Stanowiska pomiarowo-kontrolne W 2012 roku badania wykonano na jeziorze w 3 punktach pomiarowo-kontrolnych: 1 punkcie monitoringu diagnostycznego (MD) i 2 punktach monitoringu badawczego (MB). Pomiary wykonano wiosną, wczesnym latem, późnym latem i jesienią. Kod i położenie geograficzne punktów pomiarowo-kontrolnych: stanowisko 01 – MB (ploso północne) – PL07S0802_3024 stanowisko 02 – MD (ploso centralne) – PL07S0802_0098 stanowisko 03 – MB (ploso południowe) – PL07S0802_3025 N 54°12′16,8″ – E 23°24′02,6″, N 54°10′29,0″ – E 23°25′29,5″, N 54°09′03,1″ – E 23°24′57,1″. W punkcie monitoringu diagnostycznego na stanowisku 02 realizowano podstawowy monitoring diagnostyczny jezior, w tym badania substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej (grupa 4.1.), innych substancji zanieczyszczających według Dyrektywy KOM 2006/0129(COD) (grupa 4.2.) oraz specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych (grupa 3.6.). Na stanowisku 01 (ploso północne) zaplanowano prowadzenie monitoringu badawczego ze względu na położenie na granicy polsko-litewskiej i przewidywane wspólne badania jeziora w tym punkcie, a na stanowisku 03 (ploso południowe) prowadzono monitoring badawczy mając na uwadze warunki do celów rekreacyjnych w tej części jeziora. 5.3. Warunki termiczno-tlenowe W czasie badań wiosennych (26.04.2012) warunki termiczno-tlenowe jeziora wskazywały na lekkie ocieplenie warstwy powierzchniowej jeziora. Temperatura wody w powierzchniowej warstwie wynosiła od 6,3°C w centralnej części jeziora (stanowisko 02) do 7,6°C w północnej części jeziora (stanowisko 01). Następnie temperatura wody obniżała się stopniowo osiągając 3,8 – 4,7°C w najniższych warstwach jeziora. Stężenie tlenu rozpuszczonego osiągając 12,5 – 13,7 mgO2/l (102,6 – 114,5 %) w warstwie powierzchniowej stopniowo zmniejszało się do 11,5 – 12,0 mgO2/l (89,2 – 90,9 %) w warstwie naddennej. Wczesnym latem (11.07.2012) ciepły, jednorodny termicznie epilimnion sięgał do 3 m głębokości (temperatura wody epilimnionu wahała się w granicach 24,4 – 26,4°C). Natlenienie epilimnionu w głównej części jeziora sięgało od 9,3 mgO2/l do 10,2 mgO2/l (113,7 – 123,6 %). Poniżej występowała warstwa metalimnionu o miąższości 7 m i średnim gradiencie temperatury 2,06 – 2,13°C/m, przy czym największy spadek temperatury o 2,8 – 2,9°C/m następował między 3 a 4 m głębokości. Zawartość tlenu wahała się w granicach 4,0 – 10,2 mgO2/l (38,4 – 123,6 %), przy czym minimum natlenienia w tej warstwie występowało na 8 m głębokości. W warstwie umiarkowanie chłodnego hypolimnionu następował spadek temperatury od 9,9 – 10,0°C na głębokości 10 m do 6,6 – 7,4°C w warstwie naddennej. Średnie natlenienie hypolimnionu wynosiło 25,3 – 62,4% i wahało się w granicach 2,6 – 8,1 mgO2/l. 10 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Późnym latem (28.08.2012) umiarkowanie ciepły epilimnion sięgał do 6 – 7 m głębokości (temperatura wody epilimnionu wahała się w granicach 18,5 – 19,8°C). Natlenienie epilimnionu sięgało od 8,0 mgO2/l do 8,7 mgO2/l (86,9 – 94,9 %). Poniżej występowała warstwa metalimnionu o miąższości 4 – 5 m i średnim gradiencie temperatury 1,8 – 2,5°C/m, przy czym największy spadek temperatury 4,8°C/m notowano między 8 a 9 m głębokości na stanowisku 02 (centralna część jeziora). Zawartość tlenu w metalimnionie na stanowiskach 01 i 02 wahała się w granicach 1,3 – 8,3 mgO2/l, przy czym minimum tlenowe znajdowało się na głębokości 9 m. Na stanowisku 03 w metalimnionie zawartość tlenu obniżała się do wartości śladowych 0,1 mgO2/l. W warstwie umiarkowanie chłodnego hypolimnionu następował spadek temperatury do 6,5 – 7,5°C w najgłębszych warstwach jeziora. Zawartość tlenu w hypolimnionie na stanowisku 01 (część północna jeziora) początkowo wzrastała do 3,4 – 3,5 mgO2/l na głębokości 13 – 17 m, a następnie stopniowo obniżała się do 2,3 mgO2/l (19,0 %) w warstwie naddennej. W części centralnej jeziora (stanowisko 02) stężenie tlenu w hypolimnionie początkowo wzrastała nawet do 5,3 – 5,4 mgO2/l na głębokości 22 – 40 m, a następnie obniżało się do 5,0 mgO2/l (40,6 %) nad dnem. Hypolimnion w południowej części jeziora (stanowisko 03) zawierał śladowe ilości tlenu. Średnie nasycenie hypolimnionu tlenem wynosiło 21,8 %, przy czym najsłabsze natlenienie hypolimnionu notowano w części południowej (0,8 %), średnie w części północnej (23,3 %), a najlepiej natleniony był hypolimnion w części centralnej (41,25 %). W okresie jesiennym (24.10.2012) temperatura wody zaczęła wyrównywać się, choć był widoczny podział na pozostałości epilimnionu sięgającego 12 – 14 m, w którym temperatura wynosiła 10,4 – 11,0°C, a natlenienie sięgało 7,2 – 10,0 mgO2/l (64,5 – 90,2 %). Poniżej niewielkiego skoku termicznego od głębokości 15 m temperatura wody zmieniała się stopniowo od 7,8 – 8,3°C do 6,3°C w warstwie naddennej. Niskie natlenienie dolnych warstw jeziora nie przekraczało 2,9 mgO2/l (23,6 %). Krzywa termiczno-tlenowa dla okresu letniego wykazuje podobieństwo do heterogrady ujemnej, charakterystycznej dla zbiorników -mezotroficznych, przy czym część południowa (stanowisko 03) ujawnia cechy zbiorników bardziej zeutrofizowanych. Jezioro wykazuje dimiktyczny typ mieszania wód (III – IV stopień statyczności jeziora), gdzie teoretyczna głębokość mieszania wyliczona według wskazówek Patalasa sięga 8,0 m. 5.4. Wyniki badań fizykochemicznych jeziora Zawartość związków biogennych w jeziorze była zmienna. W wodzie jeziora fosforany występowały w niewielkich ilościach – średnio 0,003 mgP/l i wahała się od minimalnych wartości (0,001 mgP/l) w czasie badań letnich do 0,008 mgP/l w okresie wiosennym. Zawartość fosforu ogólnego wahała się w granicach 0,006 – 0,040 mgP/l i wynosiła średnio 0,017 mgP/l. Stężenia azotu amonowego wahały się w granicach od 0,11 mgN/l do 0,22 mgN/l. Stężenia azotu azotynowego nie przekraczały 0,004 mgN/l. Zawartość azotu azotanowego wahała się od wartości 0,03 mgN/l do 0,13 mgN/l. Zawartość azotu ogólnego Kjeldahla wahała się w granicach 0,64 – 1,24 mgN/l. Stężenie azotu całkowitego wahało się w granicach 0,69 – 1,74 mgN/l, a średnia wartość wynosiła 1,07 mgN/l. Biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT5) w warstwie powierzchniowej wynosiło średnio 2,3 mgO2/l i wahało się w granicach 1,4 – 3,4 mgO2/l. Średnia zawartość ogólnego węgla organicznego sięgała 12,3 mgC/l i wahała się w granicach 6,54 – 14,7 mgC/l. Przewodność elektrolityczna właściwa w odniesieniu do 20ºC wynosiła średnio 327 µS/cm i zmieniała się w niewielkich granicach od 318 µS/cm w okresie letnim do 337 µS/cm w czasie badań wiosennych. Odczyn wody był lekko zasadowy i wynosił 8,2 – 8,7. Barwa wody, jako pośredni wskaźnik umożliwiający ocenę zawartości kwasów humusowych osiągała niskie wartości nieprzekraczające 10 mgPt/l. Zasadowość jeziora mieściła się w granicach 3,17 – 3,46 mmolr/l, a twardość ogólna sięgała 156 – 204 mgCaCO3/l. Stężenie wapnia w jeziorze mieściło się w granicach 48 – 63 mgCa/l. Zawartość krzemionki sięgała od 3,1 mgSiO2/l w czasie badań letnich do 12,1 mgSiO2/l w okresie stagnacji letniej na stanowisku 01. Widzialność krążka Secchiego była bardzo dobra – średnio wynosiła 5,05 m i sięgała od 7,2 m w okresie jesiennym do 3,8 m w czasie badań wiosennych. 11 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 5.5. Wyniki badań chemicznych jeziora Zgodnie z wymaganiami Dyrektywy 2000/60/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Wspólnoty Europejskiej z dnia 23 października 2000 r. ustalającej ramy działań Wspólnoty w zakresie polityki wodnej (tzw. Ramowej Dyrektywy Wodnej) oraz rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz.U. Nr 258, poz. 1550) badania prowadzone w ramach monitoringu diagnostycznego powinny zawierać wskaźniki chemiczne charakteryzujące występowanie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, w tym: substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej (grupa 4.1.), wskaźników innych substancji zanieczyszczających według KOM 2006/0129(COD) (grupa 4.2.) oraz wchodzących w skład grupy 3.6. specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych. Z powodów organizacyjnych i finansowych lista wskaźników chemicznych oznaczanych w jeziorze Gaładuś ograniczyła się do 28 związków z listy substancji priorytetowych, 8 wskaźników z listy KOM 2006/0129 COD i 9 wskaźników z listy specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych. Wyniki badań zamieszczono w rozdziale 8.9. Badania substancji priorytetowych i innych substancji z listy KOM 2006/0129 COD przeprowadzono trzynastokrotnie w ciągu roku, a specyficznych substancji syntetycznych i niesyntetycznych czterokrotnie w ciągu roku. Stężenia większości oznaczanych substancji nie przekraczały granicy oznaczalności (czyli najniższej wartości badanego określoną metodą wskaźnika, obarczonej dopuszczalnym błędem analitycznym). Granice oznaczalności badanych wskaźników mieściły się w granicach dobrego stanu chemicznego według Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych. W tabeli zamieszczono także wyniki analiz przeprowadzonych przez Polcargo International Sp. z o.o. Usługi Rzeczoznawcze z siedzibą w Szczecinie w ramach centralnego oznaczania niektórych substancji priorytetowych (C10-13-chloroalkany, chlorfenwinfos, chlorpyrifos, nonylofenole, oktylofenole, di(2etyloheksyl)ftalan [DEHP], kation tributylocyny i trifluralina). Spośród oznaczanych wskaźników oceny stanu chemicznego obejmujących substancje priorytetowe w dziedzinie polityki wodnej i inne substancje zanieczyszczające (wg KOM 2006/0129(COD)) nie zanotowano istotnych przekroczeń wartości średniorocznych lub maksymalnych. Z tego powodu stan chemiczny jeziora oceniono jako dobry. Analiza specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych (m.in. metali ciężkich, fenoli lotnych, cyjanków wolnych), których wyniki wchodzą w skład oceny ekologicznej, nie wykazała wartości ponadnormatywnych. 5.6. Wyniki badań biologicznych Zgodnie z Dyrektywą 2000/60/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Wspólnoty Europejskiej z dnia 23 października 2000 r. ustalającą ramy działań Wspólnoty w zakresie polityki wodnej, tzw. Ramową Dyrektywą Wodną monitoring wód powierzchniowych powinien odbywać się w oparciu o wskaźniki biologiczne, weryfikowane wskaźnikami fizykochemicznymi i hydromorfologicznymi. Spośród 5 głównych grup wskaźników biologicznych w 2012 r. na jeziorze Gaładuś przeprowadzono badania: fitoplanktonu, makrofitów i fitobentosu. 5.6.1. Fitoplankton Podstawą oceny stanu ekologicznego jezior jest fitoplankton, wyrażający pośrednio stopień zeutrofizowania jeziora, czyli jego zasobności w substancje biogenne – głównie związki azotu i fosforu. Do czasu zmiany rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. Nr 257, poz. 1545) wskaźnikiem stosowanym do oceny tego parametru jest zawartość chlorofilu a. Zastosowano także ocenę zaleconego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska do stosowania wskaźnika – miltimetriksu fitoplanktonowego PMPL, ujmującego zarówno zawartość chlorofilu „a”, jak i biomasy fitoplanktonu oraz biomasy sinic. 12 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Wyniki badań fitoplanktonu jeziora Gaładuś wykazały pewne zróżnicowanie występowania fitoplanktonu w poszczególnych częściach jeziora. W okresie wiosennym (26.04.2012) pod względem liczebności na stanowiskach 02 i 03 przeważały skrytowiciowce (57,06 – 59,98 %), głównie z grupy Rhodomonas, a na stanowisku 01 dominowały okrzemki (65,18 %), przy dużym współudziale złotowiciowców (10,89 – 31,41 %) Pod względem biomasy różnice między stanowiskami były wyraźniejsze. Na stanowisku 01 w fitoplanktonie dominowały okrzemki (94,11 %), na stanowisku 02 współwystępowały głównie okrzemki (32,95 %), skrytowiciowce (28,06 %), zielenice (20,02 %) i bruzdnice (13,5 %), a na stanowisku 03 przeważały okrzemki (54,0 %) przy dużym udziale skrytowiciowców (39,94 %). Pod względem zróżnicowania gatunkowego wyróżniały się okrzemki – łącznie 21 gatunków, przy czym najwięcej, tj. 16 gatunków znaleziono na stanowisku 02. W czasie badań wczesnoletnich (11.07.2012) pod względem liczebności w fitoplanktonie jeziora na stanowiskach 01 i 02 przeważały zielenice (47,44 – 76,92 %), a na stanowisku 03 współwystępowały zielenice (32,94 %), skrytowiciowce (27,41 %) i okrzemki (23,8 %). Podobnie jak wiosną pod względem biomasy występowały różnice między stanowiskami. Na stanowisku 01 w fitoplanktonie przeważały okrzemki (67,02 %) z udziałem zielenic (24,22 %), na stanowisku 02 dominowały zielenice (80,4 %), a na stanowisku 03 przeważały okrzemki (78,01 %). Pod względem zróżnicowania gatunkowego wyróżniały się zielenice – łącznie 17 gatunków, przy czym najwięcej, tj. 12 gatunków znaleziono na stanowisku 02. W czasie badań letnich (28.08.2012) pod względem liczebności w fitoplanktonie jeziora na stanowiskach 01 i 02 dominowały sinice (60,9 – 99,88 %), a na stanowisku 03 współwystępowały skrytowiciowce (32,88 %) i złotowiciowce (31,39 %) przy dużym udziale sinic (19,99 %). Podobnie jak wiosną pod względem biomasy występowały różnice między stanowiskami. Na stanowisku 01 w fitoplanktonie przeważały okrzemki (49,35 %) z udziałem bruzdnic (30,63 %), na stanowisku 02 dominowały sinice (94,1 %), a na stanowisku 03 współwystępowały bruzdnice (29,69 %), skrytowiciowce (24,95 %) i okrzemki (23,43 %). Pod względem zróżnicowania gatunkowego wyróżniały się zielenice – łącznie 18 gatunków, przy czym najwięcej, tj. 11 gatunków znaleziono na stanowisku 02. W czasie badań jesiennych (24.10.2012) fitoplankton jeziora pod względem liczebności był bardziej zróżnicowany: na stanowisku 01 dominowały skrytowiciowce (83,1 %), na stanowisku 02 przeważały skrytowiciowce (47,42 %) z udziałem okrzemek (37,53 %), a na stanowisku 03 dominowały sinice Synechococcus nidulans (99,98 %). Natomiast pod względem biomasy na stanowisku 01 przeważały skrytowiciowce (48,87 %) z udziałem okrzemek (43,97 %), na stanowisku 02 przeważały okrzemki (62,21 %) z udziałem skrytowiciowców (27,93 %), a na stanowisku 03 dominowały sinice Synechococcus nidulans (92,87 %). Pod względem zróżnicowania gatunkowego wyróżniały się okrzemki – łącznie 7 gatunków, przy czym najwięcej, tj. 6 gatunków znaleziono na stanowisku 03. Znaleziono w fitoplanktonie przedstawicieli wszystkich pozostałych grup, choć w zróżnicowanej i mniejszej ilości niż grup dominujących. Liczebność organizmów fitoplanktonu w cyklu badawczym była najniższa w okresie jesiennym na stanowiskach 01 i 02 (219.330 – 361.400 szt./l), podczas gdy największą liczebność stwierdzono w czasie badań jesiennych na stanowisku 03 (460.070.800 szt./l, w tym 460.000.000 szt./l sinic Synechococcus nidulans) oraz w okresie letnim na stanowisku 02 (160.310.770 szt./l, w tym 160.000.000 szt./l sinic z rodzaju Synechococcus). Biomasa fitoplanktonu wahała się od 0,3327 mg/l w czasie badań jesiennych na stanowisku 01 do 11,089201 mg/l w okresie letnim na stanowisku 02. Średnie stężenie chlorofilu „a” wynosiło w cyklu badawczym 3,20 μg/l (I klasa) i wahało się w granicach od 2,76 μg/l w czasie badań letnich do 3,64 μg/l w okresie wiosennym. Najniższe stężenia notowano w północnej części jeziora na stanowisku 01 (2,07 – 3,26 μg/l), a najwyższe w południowej części jeziora na stanowisku 03 (2,37 – 5,03 μg/l). Wyliczony multimetriks fitoplanktonowy PMPL wynosił 1,89 i mieścił się w II klasie (stan dobry). 13 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 5.6.2. Makrofity Jednym ze składników biologicznej oceny stanu ekologicznego jezior jest wskaźnik makrofitowy ESMI. Badania makrofitów jeziora Gaładuś przeprowadzono 16-17.08.2012 r. na 36 transektach wyznaczonych na litoralu jeziora. W każdym transekcie oceniano całkowite pokrycie roślinnością, względną obfitość każdego zbiorowiska w przeliczeniu na skalę Braun-Blanqueta oraz maksymalną głębokość występowania zbiorowiska. Wskaźnik makrofitowy ESMI został obliczony za pomocą opartego na platformie Microsoft Access programu komputerowego ESMI v1.12 firmy PROGER Sp. z o.o. z Poznania. Poniżej przedstawiono etapy obliczenia wskaźnika makrofitowego ESMI: 1. średnia maksymalna głębokość występowania roślin w całym jeziorze – 3,7 m, 2. powierzchnia dna wydzielona izobatą 3,7 m – 107,4 ha, 3. średnie pokrycie fitolitoralu – 91,7 %, 4. całkowita powierzchnia zajmowana przez rośliny N = 98,5 ha, 5. średnie pokrycie każdego zbiorowiska roślin w fitolitoralu ni Gatunek przewodni średnie pokrycie ni [%] Liczba wystąpień 14. 15. 16. Ceratophylletum demersi Charetum delicatulae Charetum filiformis Charetum fragilis Charetum intermediae Charetum rudis Charetum tomentosae Elodeetum canadensis Equisetum fluviatilis Fontinaletum antipyreticae Hippuridetum vulgaris Lemnetum trisulcae Myriophyletum spicati Nitellopsidetum obtusae Tatarak zwyczajny Żabieniec babka wodna Rogatek sztywny Ramienica delikatna Ramienica grzywiasta Ramienica krucha Ramienica kolczasta Ramienica zwyczajna Ramienica omszona Moczarka kanadyjska Skrzyp błotny Zdrojek pospolity Przęstka pospolita Rzęsa trójrowkowa Wywłócznik kłosowy Krynicznica tępa 0,08 < 0,01 0,61 2,31 0,42 3,66 1,03 2,89 0,50 6,27 2,75 1,03 1,69 2,81 0,26 5,44 1 1 8 3 1 13 2 6 2 23 6 8 1 18 5 11 17. Nymphaeo albae – Nupharetum luteae forma z Nuphar lutea Grążel żółty 1,58 8 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. Phragmitetum communis Polygonetum natantis Potametum compressi Zbiorowisko z Potamogeton crispus Potametum lucentis Potametum natantis Potametum pectinati Potametum perfoliati Ranunculetum circinati Trzcina pospolita Rdest ziemnowodny Rdestnica ściśniona Rdestnica kędzierzawa Rdestnica połyskująca Rdestnica pływająca Rdestnica grzebieniasta Rdestnica przeszyta 43,69 0,08 0,09 0,43 1,02 1,04 0,10 3,73 1,05 35 1 2 2 6 7 2 26 10 27. Sagittario-Sparganietum emersii forma z Sagittaria sagittifolia Strzałka wodna 0,17 2 28. 29. 30. 31. 32. 33. Scirpetum lacustris Sparganietum erecti Stratiotetum aloidis Typhetum angustifoliae Typhetum latifoliae Lemno-Utricularietum vulgaris Oczeret jeziorny Jeżogłówka gałęzista Oczeret jeziorny Pałka wąskolistna Pałka szerokolistna Pływacz zwyczajny 6,03 0,17 0,13 5,69 0,08 2,84 17 2 5 5 1 12 Turzyce 0,17 2 Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Zbiorowiska taksonomiczne Acoretum calami Zbiorowisko z Alisma plantago-aquatica Włosienicznik krążkolistny Pozostałe zbiorowiska 34. Carex sp. div. 14 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 6. wskaźnik zróżnicowania fitocenotycznego H H = –∑[(ni / N) · ln (ni / N)] = 2,32 7. wskaźnik teoretycznie możliwego maksymalnego zróżnicowania Hmax Hmax = ln S = 3,53 gdzie: S – liczba zbiorowisk tworzących litoral 8. wskaźnik zasiedlenia Z Z = N / P2,5 = 1,33 gdzie: P2,5 – powierzchnia dna do izobaty 2,5 m (dla jeziora Gaładuś równa 74,1 ha) 9. Makrofitowy Indeks Stanu Ekologicznego ESMI dla jezior ESMI = 1 – exp[–(H / Hmax) · Z · exp(N / P)] = 0,633 gdzie: P – powierzchnia lustra wody, dla jeziora Gaładuś = 728,6 ha ESMI dla jeziora Gaładuś zawiera się w granicach 0,340 – 0,679 i odpowiada dobremu stanowi wyznaczonemu dla jezior Polski (II klasa) w kategorii jezior ramienicowych głębokich. Udział ramienic w powierzchni fitolitoralu wynosiło około 17 %, co nie wystarczyło do podwyższenia klasy wobec wymaganych 20-30 % udziału ramienic. Na karcie morfometrycznej jeziora Gaładuś opracowanej w 1960 r. na podstawie pomiarów Stangenberga z lat 30. XX w. nie zamieszczono danych dotyczących powierzchni zajętej przez makrofity. 5.6.3. Fitobentos Kolejnym składnikiem biologicznej oceny stanu jezior jest tzw. fitobentos oparty na analizie osiadłych okrzemek. Parametrem charakteryzującym ten składnik jest multimetryczny wskaźnik okrzemkowy dla jezior IOJ. Badania fitobentosu na jeziorze Gaładuś wykonała również firma ADASA Sistemas w ramach centralnego oznaczania fitobentosu na zlecenie GIOŚ. Próby do badań pobrano 24.05.2012 r. (ADASA Sistemas) i 24.09.2012 r. (WIOŚ Białystok) w centralnej części jeziora. Uśredniony wskaźnik okrzemkowy IOJ dla jeziora Gaładuś wynosi 0,707 i odpowiada dobremu stanowi wyznaczonemu dla jezior Polski (II klasa). 5.6.4. Bakteriologia Dodatkowo wykonano badania wskaźników bakteriologicznych: ogólną liczbę bakterii coli, liczbę bakterii z grupy coli typu kałowego oraz obliczone na tej podstawie miano coli typu fekalnego. Wskaźniki bakteriologiczne obecnie nie są normowane i nie stanowią podstawy oceny jakości wód powierzchniowych badanych w ramach monitoringu stanu ekologicznego. Wskaźniki te były podstawą oceny skażenia bakteriologicznego wód w poprzednich latach. Miano coli było stosowane w ocenie jakości wód powierzchniowych do 2004 r., a ogólna liczba bakterii coli i liczba bakterii z grupy coli typu kałowego w latach 2004 – 2007. Obecnie wskaźniki bakteriologiczne są utrzymane w monitoringu obszarów chronionych dla celów rekreacyjnych (kąpieliskowych). W przypadku jeziora Gaładuś przeprowadzono badania wskaźników bakteriologicznych w celu oszacowania skażenia bakteriologicznego wód. Wskaźniki bakteriologiczne wód jeziora Gaładuś nie wykazywały skażenia bakteriologicznego i mieściły się na niskim poziomie charakterystycznym dla czystych bakteriologicznie wód powierzchniowych. 5.7. Charakterystyka dopływów Zgodnie z obecną metodyką nie są prowadzone badania dopływów jezior w ramach monitoringu jezior. W nawiązaniu do poprzednich badań zachowano opis charakterystyki dopływów. Spośród cieków jeziora Gaładuś przedstawiono charakterystykę trzech dopływów: dopływ z zachodniej części zlewni uchodzący do jeziora w pobliżu wsi Radziucie (Hołnianka), dopływ z jeziora Dafrajtis Mały w pobliżu wsi Żegary, dopływ 15 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Uides z litewskiej części zlewni jeziora oraz Hołniankę (Dusznicę) – odpływ z jeziora Gaładuś do jeziora Hołny. Dopływ w Radziuciach [A 21] – w komputerowej Mapie Podziału Hydrograficznego Polski (wersja z lutego 2006) uznany za źródłowy odcinek Hołnianki jest jednym z najdłuższych dopływów jeziora o silnie rozwiniętej sieci strumieni i rowów melioracyjnych. Odprowadza wodę z zachodniej części zlewni do najgłębszej, środkowej części jeziora i wnosi stosunkowo najwięcej wody ze wszystkich dopływów. Zlewnia tego dopływu jest typowo rolnicza, słabo zalesiona z obszarami podmokłych łąk i bagien. Nad głównym korytem cieku i jego dopływami znajduje się kilka wsi: Widugiery, Burbiszki, Radziucie, Krasnowo, Jenorajście, Rynkojeziory, Jodeliszki, Konstantynówka, Buda Zawidugierska i Sankury (łącznie około 1000 mieszkańców). Dopływ w Żegarach [B 22] – odprowadza do jeziora wodę z Bagna Żegarskiego (inna nazwa Krasna Gruda) poprzez niewielki zbiornik o lokalnej nazwie Dafrajtis (Dusajtis) Mały. Powierzchnia zlewni jest mała i zalesiona: w drzewostanach dominuje sosna obok świerku, brzozy i olchy. W zlewni znajdują się trzy niewielkie zbiorniki, zwane jeziorami: Druce, Rejslic, Dafrajtis (Dusajtis) Mały. Dopływ Uides [C 23] – największy z trzech większych dopływów jeziora ze strony litewskiej o dobrze rozwiniętej sieci strumieni i rowów melioracyjnych. Odprowadza wodę z północno-wschodniej części zlewni do północnej części jeziora. W zlewni dopływu o rzeźbie pagórkowatej dominują obszary nieużytkowane rolniczo, jedynie na części prowadzi się gospodarkę rolną. W odległości 15 km od granicy państwa na terenie zlewni nie ma żadnych punktowych źródeł zanieczyszczeń. Ciek przepływa przez wieś Udininkai. Hołnianka [O 31] – odpływ z jeziora Gaładuś (inne nazwy – Dusznica, Łączanka) po kilku kilometrach uchodzi do jeziora Hołny. Ciek odprowadza wodę z jeziora i wskutek tego większość wartości wskaźników czystości cieku odpowiadała wartościom wskaźników czystości powierzchniowej warstwy jeziora. 6. OCENA STANU EKOLOGICZNEGO I CHEMICZNEGO JEZIORA 6.1. Ocena stanu ekologicznego Podstawą oceny są wskaźniki biologiczne obejmujące: fitoplankton – chlorofil „a” i multimetriks fitoplanktonowy (PMPL), makrofitowy indeks stanu ekologicznego (ESMI) oraz fitobentos w formie wskaźnika okrzemkowego dla jezior (IOJ). Wskaźniki biologiczne wskazywały na dobry stan jeziora (II klasa). Wskaźniki fizykochemiczne i specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne z grupy substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego weryfikujące ocenę biologiczną mieściły się w granicach stanu dobrego. W podsumowaniu stan ekologiczny jeziora Gaładuś jest dobry. Ocena stanu ekologicznego przedstawiona jest w tabeli na str. 17. 6.2. Ocena stanu chemicznego Ocenę stanu chemicznego przeprowadzono na podstawie chemicznych wskaźników wód (substancje priorytetowe w dziedzinie polityki wodnej i inne substancje zanieczyszczające wg KOM 2006/0129(COD)). Ocenę przeprowadzono dla stanowiska.02 (ploso centralne) reprezentatywne dla jeziora. Spośród oznaczanych wskaźników oceny stanu chemicznego nie zanotowano przekroczeń wartości średniorocznych lub maksymalnych. Stan chemiczny jeziora Gaładuś uznano za stan dobry. Ocena stanu chemicznego przedstawiona jest w tabeli na str. 18-22. 16 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Ocena stanu ekologicznego jeziora Gaładuś w 2012 roku Maksimum Data Wartość średnioroczna Granica stanu dobrego Ocena 2012-08-20 3,64 2012-04-18 3,20 13 I – – – 2012 1,89 2 II 1 0,633 2012-08-16 0,633 2012-08-16 0,633 0,410 II 1 0,604 2012-09-24 0,604 2012-09-24 1 0,810 0,810 0,707 0,60 II 2012-05-24 2012-05-24 Liczba wyników Minimum Chlorofil „a” [μg/l] 12 2,76 Fitoplankton (PMPL) 1 Makrofity (ESMI) Wskaźnik Data Wskaźniki biologiczne Fitobentos (IOJ) Fitobentos (IOJ) 1 ocena biologiczna DOBRY Wskaźniki fizykochemiczne (brane pod uwagę, gdy ocena biologiczna wskazuje na stan dobry i bardzo dobry) Widzialność krążka Secchiego (SD) [m] Tlen rozpuszczony nad dnem w okresie letnim [mg O2/l] Średnie nasycenie hypolimnionu tlenem w okresie letnim [%] Przewodność w 20°C [μS/cm] Azot ogólny [mg N/l] Fosfor ogólny [mg P/l] 12 4,1 2012-04-26 6,6 2012-10-24 5,1 1,7 dobry – – – – – – 4 nie dotyczy 6 46,4 2012-07-11 21,8 2012-08-28 21,8 10 dobry 12 321 2012-07-11 334 2012-04-26 327 600 dobry 12 0,78 2012-10-24 1,28 2012-07-11 1,07 2,0 dobry 12 0,009 2012-07-11 0,036 2012-04-26 0,017 0,090 dobry Specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne (brane pod uwagę, gdy ocena biologiczna wskazuje na stan dobry i bardzo dobry) Arsen [mg/l] 4 < 0,02 2012-01-24 2012-04-16 2012-07-23 2012-10-15 < 0,02 2012-01-24 2012-04-16 2012-07-23 2012-10-15 < 0,01 0,05 dobry Bar [mg/l] 4 0,022 2012-01-24 2012-07-23 0,033 2012-10-15 0,027 0,5 dobry < 0,05 2012-01-24 2012-04-16 2012-07-23 2012-10-15 < 0,025 2 dobry Bor [mg/l] 4 < 0,05 2012-01-24 2012-04-16 2012-07-23 2012-10-15 Chrom [mg/l] 4 < 0,002 2012-01-24 2012-04-16 2012-07-23 2012-10-15 < 0,002 2012-01-24 2012-04-16 2012-07-23 2012-10-15 < 0,001 0,05 dobry Cynk [mg/l] 4 < 0,020 2012-01-24 2012-07-23 0,033 2012-10-15 0,019 1 dobry < 0,004 2012-01-24 2012-04-16 2012-07-23 2012-10-15 < 0,002 0,05 dobry Miedź [mg/l] 4 < 0,004 2012-01-24 2012-04-16 2012-07-23 2012-10-15 Glin [mg/l] 4 < 0,01 2012-04-16 2012-10-15 0,29 2012-01-24 2012-07-23 0,017 0,4 dobry Fenole lotne [mg/l] 4 0,002 2012-10-15 0,004 2012-01-24 2012-04-16 0,003 0,01 dobry < 0,01 2012-01-24 2012-04-16 2012-07-23 2012-10-15 < 0,01 2012-01-24 2012-04-16 2012-07-23 2012-10-15 < 0,005 0,05 dobry Cyjanki wolne [mg/l] 4 STAN EKOLOGICZNY DOBRY UWAGA: zgodnie z zaleceniem GIOŚ w ocenie uwzględniono multimetriks fitoplanktonowy PMPL, mimo iż wskaźnik ten nie jest uwzględniony w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych [...] (Dz.U. Nr 257, poz. 1545). - badania fitoplanktonu i chlorofilu „a” wykonano na wszystkich stanowiskach; - dla wartości wskaźników fizykochemicznych i chlorofilu a podano wyniki uśrednione z trzech stanowisk pomiarowych; 1 ) – wynik wskaźnika fitobentosowego (IOJ) oznaczony przez ADASA Sistemas. 17 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Wyniki badań i ocena stanu chemicznego jeziora Gaładuś w 2012 roku Wskaźnik Liczba wyników Minimum Data Maksimum Stężenie średnioroczne1 Data Stężenie Granica maksystanu malne dobrego3 (percentyl)2 Klasyfikacja Substancje priorytetowe w dziedzinie polityki wodnej Alachlor [μg/l] 13 < 0,05 Antracen [μg/l] 13 < 0,0001 Atrazyna [μg/l] 13 < 0,05 Benzen [μg/l] 13 < 0,50 Difenyloetery bromowane [μg/l] 13 < 0,0001 Kadm [μg/l] 13 < 0,02 4 < 0,4 Chlorfenwinfos [μg/l] 13 < 0,03 Chlorfenwinfos [μg/l]5 4 < 0,09 C10-13 chloroalkany [μg/l]5 Chlorpyrifos [μg/l] 13 < 0,009 Chlorpyrifos [μg/l] 5 4 < 0,03 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-05-14 2012-08-20 2012-09-24 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,09 2012-01-24 0,025 0,025 0,3 / 0,7 dobry 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 0,00133 2012-01-24 0,00029 0,00098 0,1 / 0,4 dobry 2012-02-21 2012-04-16 < 0,10 2012-01-24 2012-03-12 2012-05-14 2012-06-18 < 0,05 0,05 0,6 / 2,0 dobry 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-03-12 2012-04-16 2012-07-23 2012-04-16 2012-06-18 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-04-16 2012-06-18 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 0,69 2012-01-24 0,28 0,25 10 / 50 dobry < 0,00015 2012-01-24 < 0,00005 0,0005 / - dobry 2012-08-20 2012-10-15 2012-12-05 2012-12-17 0,06 2012-01-24 0,025 0,048 0,15 / 4 0,9 dobry 2012-08-20 2012-09-24 < 0,4 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,03 2012-08-20 2012-09-24 < 0,09 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,009 2012-06-18 2012-08-20 2012-09-24 0,04 18 2012-04-16 2012-06-18 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-04-16 2012-06-18 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-04-16 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-08-20 2012-09-24 < 0,2 0,2 0,4 / 1,4 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,015 0,015 0,1 / 0,3 2012-08-20 2012-09-24 < 0,045 0,045 0,1 / 0,3 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,0045 0,0045 0,03 / 0,1 0,021 0,04 0,03 / 0,1 dobry dobry WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Liczba wyników Wskaźnik Minimum 1,2-dichloroetan (EDC) [μg/l] 13 < 0,50 Dichlorometan [μg/l] 13 < 0,50 Di(2-etyloheksyl)ftalan (DEHP) [μg/l] 13 < 0,20 4 < 0,65 Di(2-etyloheksyl)ftalan (DEHP) [μg/l] 5 Diuron [μg/l] 13 < 0,05 Fluoranten [μg/l] 13 < 0,0001 Heksachlorobenzen [μg/l] Heksachlorobutadien [μg/l] (HCB) (HCBD) 13 13 < 0,003 < 0,03 Heksachlorocykloheksan (HCH) [μg/l] 13 < 0,003 Izoproturon[μg/l] 13 < 0,05 Data 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-02-21 2012-03-12 2012-06-18 2012-04-16 2012-06-18 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-05-14 2012-07-23 2012-08-20 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 Maksimum Stężenie średnioroczne1 Data 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,50 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2,32 2012-08-20 2012-09-24 2012-11-05 2012-12-04 2012-08-20 2012-09-24 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 Stężenie Granica maksystanu malne dobrego3 (percentyl)2 Klasyfikacja < 0,25 10 / - dobry 2012-02-21 0,54 20 / - dobry 0,73 2012-12-17 0,25 1,3 / - dobry < 0,65 2012-04-16 2012-06-18 2012-08-20 2012-09-24 < 0,375 1,3 / - 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,05 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,025 0,025 0,2 / 1,8 dobry 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 0,0198 2012-01-24 0,0036 0,0125 0,1 / 1 dobry 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,003 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,05 < 0,003 < 0,03 19 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,0015 0,0015 0,01 / 0,05 dobry 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,015 0,015 0,1 / 0,6 dobry 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,0015 0,0015 0,02 / 0,04 dobry 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,025 0,025 dobry 0,3 / 1,0 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Liczba wyników Minimum Ołów [μg/l] 13 < 1,0 Rtęć [μg/l] 13 < 0,02 Naftalen [μg/l] 13 < 0,01 Wskaźnik Data 2012-03-12 2012-04-16 2012-07-23 2012-02-21 2012-06-18 2012-08-20 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2,9 2012-06-18 2012-12-04 2012-12-17 0,05 2012-01-24 2012-09-24 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 0,312 2012-02-21 < 2,0 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 0,07 2012-12-04 2012-12-17 0,4 2012-06-18 < 0,03 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 0,009 13 < 1,0 2012-01-24 2012-02-21 Nonylofenole [μg/l] 13 < 0,03 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 Nonylofenole [μg/l] 5 4 < 0,3 2012-08-20 2012-09-24 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 Oktylofenole [μg/l] 13 < 0,03 Oktylofenole [μg/l] 5 4 < 0,003 2012-06-18 Benzo(a)piren [μg/l] 13 < 0,0001 Benzo(b)fluoranten [μg/l] 13 < 0,0001 Benzo(k)fluoranten [μg/l] 13 < 0,0001 Benzo(g,h,i)perylen [μg/l] 13 < 0,0001 Indeno(1,2,3-c,d)piren [μg/l] 13 < 0,0001 2012-04-16 2012-05-14 2012-07-23 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-04-16 2012-05-14 2012-07-23 2012-02-21 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-02-21 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 Data 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 Nikiel [μg/l] 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 Maksimum 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-05-14 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 Stężenie średnioroczne1 Stężenie Granica maksystanu malne dobrego3 (percentyl)2 0,85 2012-04-16 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-07-23 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 7,2 / - dobry 0,05 / 0,07 dobry 0,041 2,4 / - dobry < 1,0 20 / - dobry dobry 0,022 0,050 0,033 0,062 0,3 / 2,0 0,21 0,4 0,3 / 2,0 < 0,015 0,1 / 0,1 2012-08-20 0,0034 0,1 / 0,1 0,00348 2012-01-24 0,00047 0,00162 2012-06-18 0,00329 2012-01-24 0,00574 2012-01-24 0,00538 20 2012-01-24 Klasyfikacja 0,0013 dobry 0,05 / 0,1 dobry 0,00057 0,03 / - dobry 0,0013 0,002 / - dobry WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Wskaźnik Symazyna [μg/l] Kation tributylocyny [μg/l] 5 Trichlorobenzeny (TCB) [μg/l] Trichlorometan [μg/l] (chloroform) Liczba wyników Minimum Data 13 < 0,20 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 4 < 0,0002 2012-04-16 2012-06-18 13 13 < 0,10 < 0,50 Trifluralina [μg/l] 13 < 0,009 Trifluralina [μg/l] 5 4 < 0,015 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-06-18 2012-04-16 2012-06-18 Maksimum Stężenie średnioroczne1 Data Stężenie Granica maksystanu malne dobrego3 (percentyl)2 < 0,20 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,10 0,10 1/4 2012-09-24 < 0,0002 2012-04-16 2012-06-18 2012-08-20 2012-09-24 < 0,0001 0,0001 0,0002 / 0,0015 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,50 2012-01-24 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,50 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 0,009 2012-01-24 2012-05-14 2012-08-20 2012-09-24 < 0,015 2012-04-16 2012-06-18 2012-08-20 < 0,50 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-08-20 Klasyfikacja dobry < 0,05 0,4 / - dobry < 0,25 2,5 / - dobry 0,0048 0,03 / - dobry 2012-09-24 < 0,0075 0,03 / - 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,25 12 / - dobry 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,0015 0,010 / - dobry 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,0015 0,01 / - dobry 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 Inne substancje zanieczyszczające (wg KOM 2006/0129(COD)) Tetrachlorometan [μg/l] 13 < 0,50 Aldryna [μg/l] 13 < 0,003 Dieldryna [μg/l] 13 < 0,003 Endryna [μg/l] 13 < 0,003 Izodryna [μg/l] 13 < 0,003 DDT izomer para-para [μg/l] 13 < 0,003 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,003 21 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Wskaźnik Liczba wyników Minimum Trichloroetylen (TRI) [μg/l] 13 < 0,50 Tetrachloroetylen (PER) [μg/l] 13 < 0,50 Data 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 Maksimum 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,50 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,50 STAN CHEMICZNY Stężenie średnioroczne1 Data 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 Stężenie Granica maksystanu malne dobrego3 (percentyl)2 Klasyfikacja 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,25 10 / - dobry 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 < 0,25 10 / - dobry DOBRY Objaśnienia: 1 stężenie średnioroczne – stężenie arytmetyczne z wyników badań, w przypadku wyników badań poniżej granicy oznaczalności do obliczeń przyjmowano połowę wartości granicy oznaczalności (LoQ). 2 stężenie maksymalne – stężenie wyliczone jako 90 percentyl z wyników badań, w przypadku wyników badań poniżej granicy oznaczalności do obliczeń przyjmowano połowę wartości granicy oznaczalności (LoQ). 3 granica stanu dobrego: w liczniku – granica stanu dobrego dla stężeń średniorocznych, w mianowniku – granica stanu dobrego dla stężeń maksymalnych wyliczonych jako 90 percentyl z wyników badań. 4 dla kadmu granica stanu dobrego przy twardości ogólnej 100 – 200 mgCaCO3/l (najczęściej spotykana w badanym jeziorze). 5 analiza przeprowadzona przez Polcargo International Sp. z o.o. Usługi Rzeczoznawcze z siedzibą w Szczecinie w ramach centralnego oznaczania niektórych substancji priorytetowych – bez oceny (zbyt mała ilość oznaczeń). 22 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 7. PODSUMOWANIE Na podstawie fragmentarycznych badań przeprowadzonych 24.09.1934 roku Stangenberg (1936) zaliczył jezioro do grupy jezior mezotroficznych. Przeźroczystość wody była duża – widzialność krążka Secchiego sięgała 6,4 m. Temperatura warstwy przydennej wynosiła około 7,8°C, a jej natlenienie sięgało 53,9 %. Stężenie fosforu wynosiło 0,01 mgP/l, a stężenie żelaza wynosiło 0,02 mg/l. W osadach dennych jeziora (Stangenberg, 1938) zawartość krzemianów sięgała 58,5 %, materii organicznej 12,9 %, węglanu wapnia 20,4 %, wodorotlenku żelaza 7,76 % i fosforanów 0,43 %, a barwa wysuszonych osadów dennych była szaro-żółta. Osady denne zostały przez Stangenberga zaklasyfikowane jako osady krzemianowe o średniej zawartości krzemianów. Na podstawie fragmentarycznych badań przeprowadzonych w 1971 roku (Kędzierzawski i inni, 1982) wody akwenu zgodnie z ówczesną metodyką zaliczono do II klasy czystości, a sam zbiornik do grupy jezior mezotroficznych. Podczas badań przeprowadzonych w latach 1991 – 1995 przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Suwałkach łącznie ze służbami ochrony środowiska Republiki Litewskiej stan czystości jeziora mieścił się w granicach II klasy czystości. Podobnie stan czystości jeziora w latach 2001 i 2006 odpowiadał II klasie czystości. Wspólne badania jeziora w latach 1991-1995, 2001 i 2006 wykazały, że mimo pewnej zmienności wyników analiz jakość wód jeziora Gaładuś mieściła się na dość dobrym poziomie. Średnia jakość wód jeziora odpowiadała II klasie czystości według Systemu Oceny Jakości Jezior, opracowanego przez Instytut Ochrony Środowiska. Zakres punktacji zmieniał się od 1,67 pkt. do 2,13 pkt. i średnio wynosił 1,87 pkt. W czasie badań uwidoczniła się różnica między poszczególnymi częściami jeziora – o ile północna i środkowa część jeziora wykazywały status mezotroficzny, to południowa część jeziora okazywała się bardziej zeutrofizowana. Szczególnie centralna, najgłębsza część jeziora wykazywała dość dobrą jakość – punktacja odpowiadała w większości II klasie czystości na poziomie bliskim I klasy czystości (1,53 – 1,80 pkt.), a w 1995 roku osiągnęła nawet poziom I klasy czystości (1,40 pkt.). Natlenienie hypolimnionu było zmienne, dość wysokie, sięgające nawet poziomu charakterystycznego dla jezior oligotroficznych w północnej i środkowej części jeziora, a jednocześnie dość niskie, czasem bez tlenu, a nawet z wytworzeniem toksycznego siarkowodoru w południowej części jeziora. Widzialność krążka Secchiego również dość zmienna, w zależności od warunków hydrometeorologicznych i biologicznych, średnio sięgała 4,5 m. Zakres zmienności widzialności krążka Secchiego wahała się od 2,5 m (stanowisko 03 – wiosna 2006) do 6,1 m (stanowiska 01 i 02 – lato 2006), a w czasie dodatkowych badań wykonanych jesienią 1991 i 1992 r. widzialność krążka Secchiego sięgała 8-10 m. Przeprowadzone według nowej metodyki badania w 2012 r. pozwoliły zakwalifikować stan ekologiczny jeziora do stanu dobrego. Spośród badanych elementów biologicznych, tj. chlorofilu „a”, multimetriksu fitoplanktonowego PMPL, wskaźnika okrzemkowego IOJ i wskaźnika makrofitowego ESMI większość mieściła się w II klasie i jedynie średnia wartości chlorofilu „a” sięgała najwyższej klasy. Wskaźniki fizykochemiczne (grupa 3.1. – 3.5.) oraz wartości specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych (grupa 3.6.) mieściły się w granicach stanu dobrego i nie spowodowały obniżenia stanu ekologicznego jeziora. Stan chemiczny jeziora, oceniony na podstawie analizowanych wskaźników chemicznych z uwzględnieniem opinii eksperckiej, wykazywał stan dobry. Stan jednolitej części wód – jeziora Gaładuś, wynikający ze stanu ekologicznego i stanu chemicznego, jest dobry. Jezioro wykazuje cechy zbiornika typu mezotroficznego, przynajmniej w swej zasadniczej części. Wskazuje na to szereg cech charakterystycznych dla tego typu jezior – m.in. przezroczystość wody jeziora, wysokie natlenienie hypolimnionu. Wskaźniki stanu trofii (wg Carlsona, 1977) według zawartości chlorofilu „a” i fosforu ogólnego oraz widzialności krążka Secchiego odpowiadały wartościom charakterystycznym dla jezior mezotroficznych. Podobnie większość wskaźników stanu trofii opracowanych przez Kajaka, Vollenweidera i innych oraz OECD wskazywała na mezotroficzny status jeziora. 23 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Na podstawie szacunkowej oceny (wg Patalasa, 1960) potencjalna produktywność pierwotna jeziora mieści się na niskim poziomie (2,27 pkt), podobnie jak produkcja pierwotna (2,00 pkt).. Występowanie w zlewni gruntów uprawnych o dość dużych nachyleniach, ułatwiających spływ substancji biogennych dodatkowo wpływa niekorzystnie na stan czystości cieków i wpływa na podwyższenie tempa eutrofizacji jeziora. Systemy melioracyjne dodatkowo ułatwiają spływ wód gruntowych, a pośrednio związków biogennych do jeziora. Oszacowane z dużym przybliżeniem obciążenie jeziora związkami biogennymi (wg Giercuszkiewicz-Bajtlik, Zadarnowska, 1986) wykazało że do jeziora może dopływać w ciągu roku około 80 – 87 tys. kg azotu i około 4800 kg fosforu. Działania ochronne, obejmujące obszar akwenu omawianego jeziora i jego zlewni powinny zmierzać do monitorowania ewentualnych zagrożeń mogących zniszczyć walory przyrodnicze. W celu utrzymania stanu czystości jeziora należy prowadzić działania w kierunku ograniczenia dopływu zanieczyszczeń ze źródeł przestrzennych (pola uprawne) i rozproszonych, monitorowanie jakości odprowadzanych ścieków w zlewni jeziora, przy czym wskazane byłyby między innymi następujące działania: podporządkowanie gospodarki rolnej w zlewni jeziora ochronie wód (zgodnej z zasadami Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej), uregulowanie gospodarki wodno-ściekowej w osiedlach wokół jeziora oraz w zlewni jego dopływów, uregulowanie gospodarki wodno-ściekowej w zabudowie rekreacyjnej wokół jeziora, ograniczenie odpływu odcieków z obornika do wód gruntowych i powierzchniowych w zlewni jeziora (płyty gnojowe), prowadzenie gospodarki rybackiej według zasad opracowanych dla zbiornika; ochrona naturalnej roślinności wodnej i przybrzeżnej jeziora wzdłuż jego brzegów. 24 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8. SZCZEGÓŁOWE WYNIKI BADAŃ I ZESTAWIENIA CECH MORFOMETRYCZNO-ZLEWNIOWYCH. 8.1. Podstawowe dane morfometryczne i zlewniowe 1.Lokalizacja: Makroregion Mezoregion Mikroregion Wysokość n.p.m. Szerokość geograficzna Długość geograficzna Dorzecze : : : : : : : Pojezierze Litewskie Pojezierze Wschodniosuwalskie Pagórki Sejneńskie 134,3 m 54˚11′ 23˚25′ Hołnianka Zopsia Biała Hańcza Niemen Bałtyk 2.Formy ochrony: Jezioro leży w granicach: – Obszaru Chronionego Krajobrazu „Pojezierze Sejneńskie”. – Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk PLH200007 „Pojezierze Sejneńskie” Jezioro po stronie polskiej objęte jest zakazem używania obiektów pływających wyposażonych w silniki spalinowe o mocy powyżej 5 KM (tzw. ograniczona strefa ciszy). 3.Dane morfometryczne: Rok pomiarów : Dane morfometr. : nr jeziora (IRŚ) Powierzchnia zwierciadła Powierzchnia wysp Głębokość maksymalna Głębokość średnia Objętość Długość maksymalna Szerokość maksymalna Długość efektywna Szerokość efektywna Linia brzegowa ogółem Linia brzegowa wysp 4.Dane o zlewni: Powierzchnia zlewni całkowitej Źródło danych Wymiana wody około Źródło danych 1934 Instytut Rybactwa Śródlądowego (wg batymetrii M. Stangenberga) EŁ-5/38-438/60 728,6 ha 8,1 m 54,8 m 12,7 m 92474,7 tys. m3 10600 m 1500 m 5100 m 1500 m 26925 m 2550 m : : : : : : : : : : : : : : : : 85,5 km2 Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej 17 % WIOŚ na podst. IMGW i IRŚ 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8.2. Wykaz izobat jeziora Jezioro: Gaładuś Rok pomiaru: 1934 Lp. Izobata [m] Powierzchnia określona izobatą [ha] 1 0,0 728,6 Objętość między izobatami 3 [tys. m ] 7084,0 2 1,0 688,4 13313,0 3 3,0 643,2 4 5,0 580,3 5 10,0 416,9 6 15,0 214,6 7 20,0 137,1 12230,0 24818,3 15510,0 8720,0 5328,3 8 25,0 78,7 3055,0 9 30,0 45,2 10 35,0 19,7 11 40,0 5,2 12 45,0 1,8 13 50,0 0,7 1578,3 598,3 168,3 60,0 11,2 8.3. Informacje o roślinności jeziora Brak danych. 8.4. Źródła zanieczyszczeń jeziora Jezioro: Gaładuś Brak zarejestrowanych punktowych źródeł zanieczyszczeń. 26 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8.5. Cieki związane z jeziorem Jezioro: Gaładuś Lp. Rodzaj cieku Symbol 1 dopływ A bez nazwy (Radziucie) 21 2 dopływ B bez nazwy (Żegary) 22 3 dopływ C bez nazwy (Uides) 23 4 dopływ D bez nazwy (Vingrenai) 00 5 dopływ E bez nazwy (Felicinavas) 00 6 odpływ O Hołnianka (Dusznica) 31 8.6. Nazwa cieku Stanowisko Informacje o użytkowaniu jeziora Jezioro Rok pomiaru : : Gaładuś 2012 typ rybacki gospodarka rybacka transport wodny ujęcie do picia ujęcia dla przemysłu : : : : : sielawowe jest prowadzona nie ma nie ma nie ma OBIEKTY (nad jeziorem) ilość miast ilość wsi ilość ośrodków wczasowych ilość pól namiotowych zabudowa rekreacyjna : : : : : 0 3 0 0 umiarkowana UŻYTKOWANIE FORMY UŻYTKOWANIA ZIEMI (w zlewni bezpośredniej) : różnorodność 27 Uwagi Dopływ z zach. od strony wsi Radziucie, górny bieg Hołnianki (IMGW). Dopływ z płd. od strony wsi Żegary (woda z bagien Krasna Gruda). Dopływ z płn.-wsch. od strony wsi Udininkai (Republika Litewska). Dopływ z płn. od strony wsi Vingrenai (Republika Litewska) Dopływ z płn.-II (płn.-wsch.) od strony wsi Felicinavas (Republika Litewska) Odpływ do jeziora Hołny (zlewnia Białej Hańczy) WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8.7. Warunki termiczno-tlenowe jeziora Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0 20,0 25,0 30,0 32,0 34,0 Gaładuś 01 35,0 m Temperatura [°C] 7,6 7,5 7,3 7,1 6,9 6,8 6,7 6,6 6,5 6,4 6,3 6,1 5,3 4,5 4,3 4,2 4,0 3,9 3,8 3,8 0 Data badania : Okres badań : Tlen rozp. [mgO2/l] 13,7 13,6 13,5 13,4 13,3 13,2 13,2 13,2 13,1 13,0 13,0 12,9 12,6 12,4 12,4 12,3 12,2 12,1 12,1 12,0 5 10 15 20 0 26.04.2012 wiosna Sc=4,3 m Tlen rozp. [%] 114,5 113,4 112,0 110,6 109,2 108,1 107,8 107,6 106,5 105,4 105,2 103,8 99,3 95,7 95,2 94,2 92,9 91,9 91,7 90,9 5 10 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 15 20 25 30 35 st. 01, 26 kw ietnia 2012 Tlen 28 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Jezioro : Stanowisko : Głębokość : Gaładuś 01 34,4 m Data badania : Okres badań : 11.07.2012 wczesne lato Tlen rozp. [mgO2/l] 9,4 9,4 9,4 10,2 10,2 8,4 6,5 5,1 4,5 5,2 5,7 6,5 6,6 6,7 6,4 6,2 5,9 5,8 5,4 5,4 Tlen rozp. [%] 116,9 116,8 115,5 123,6 117,0 93,5 69,6 52,5 44,2 48,1 50,6 55,6 55,5 55,7 52,8 50,6 48,1 47,3 44,0 44,0 Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] 0 5 10 15 20 0 Temperatura [°C] 25,9 25,8 25,2 24,5 21,7 20,2 18,3 16,5 14,4 11,7 10,0 8,5 7,8 7,4 7,1 6,7 6,6 6,6 6,6 6,6 Sc=4,3 m 5 10 Głębokość [m] Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 12,5 15,0 17,5 20,0 25,0 30,0 32,0 33,0 34,0 15 20 25 30 st. 01, 11 lipca 2012 Tlen 29 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 11,0 12,0 13,0 14,0 15,0 16,0 17,0 18,0 19,0 20,0 22,0 24,0 26,0 28,0 30,0 32,0 Gaładuś 01 33,0 m Temperatura [°C] 19,8 19,1 19,1 19,0 19,0 19,0 18,6 17,8 16,1 14,2 11,7 9,6 9,1 8,7 8,5 8,2 8,1 7,9 7,7 7,6 7,4 7,3 7,2 7,2 7,2 7,2 7,2 Data badania : Okres badań : Tlen rozp. [mgO2/l] 8,0 8,0 8,2 8,0 8,1 8,2 6,3 4,5 2,7 1,3 1,8 2,8 3,2 3,4 3,5 3,5 3,4 3,4 3,0 2,7 2,8 2,7 2,6 2,4 2,4 2,3 2,3 28.08.2012 późne lato Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] Tlen rozp. [%] 88,3 87,0 89,2 86,9 87,9 89,0 67,8 47,7 27,6 12,7 16,6 24,6 27,8 29,2 29,9 29,7 28,8 28,6 25,1 22,6 23,3 22,4 21,5 19,9 19,9 19,0 19,0 0 5 10 15 20 0 Sc=5,2 m 5 10 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 15 20 25 30 st. 01, 28 sierpnia 2012 Tlen 30 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 11,0 12,0 13,0 15,0 17,5 20,0 22,5 25,0 27,5 30,0 Gaładuś 01 30,4 m Temperatura [°C] 10,9 11,0 11,0 11,0 11,0 11,0 11,0 11,0 11,0 11,0 11,0 11,0 10,9 9,8 8,0 7,4 7,1 7,0 6,8 6,8 6,8 Data badania : Okres badań : Tlen rozp. [mgO2/l] 8,9 8,9 8,9 8,8 8,8 8,7 8,6 8,6 8,7 8,6 8,7 8,7 8,4 4,4 1,8 1,2 0,9 0,6 0,3 0,2 0,2 24.10.2012 jesień Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] Tlen rozp. [%] 80,7 80,9 80,9 80,0 80,0 79,1 78,2 78,2 79,1 78,2 79,1 79,1 76,2 38,8 15,2 10,0 7,4 4,9 2,5 1,6 1,6 0 5 10 15 20 0 Sc=7,2 m 5 10 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 15 20 25 30 st. 01, 24 października 2012 Tlen 31 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0 50,0 Gaładuś 02 52,8 m Temperatura [°C] 6,3 6,2 6,0 5,9 5,9 5,8 5,7 5,6 5,6 5,5 5,4 5,1 5,0 4,9 4,8 4,6 4,4 4,2 4,1 4,0 3,9 3,8 Data badania : Okres badań : Tlen rozp. [mgO2/l] 13,1 13,1 13,1 13,1 13,0 12,9 12,7 12,6 12,6 12,5 12,5 12,4 12,3 12,2 12,2 12,1 12,0 11,8 11,8 11,7 11,7 11,6 26.04.2012 wiosna Tlen rozp. [%] 106,0 105,6 105,1 104,9 104,1 103,0 101,1 100,1 100,1 99,0 98,7 97,2 96,2 95,2 94,9 93,6 92,3 90,4 90,1 89,1 88,8 87,9 Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] 0 5 10 15 20 0 Sc=4,2 m 5 10 15 20 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 25 30 35 40 45 50 Tlen 32 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 12,5 15,0 17,5 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0 50,0 52,0 54,0 Gaładuś 02 54,5 m Temperatura [°C] 26,4 26,0 25,0 24,8 21,9 19,1 17,7 15,3 12,9 11,0 9,9 8,5 7,5 7,0 6,8 6,5 6,4 6,2 6,1 6,1 6,1 6,1 6,1 Data badania : Okres badań : 11.07.2012 wczesne lato Tlen rozp. [mgO2/l] 9,5 9,7 9,9 9,8 10,3 8,2 6,7 4,9 4,8 5,4 6,1 6,5 7,3 7,6 7,7 8,1 8,1 8,0 7,9 7,7 7,5 7,5 7,0 Tlen rozp. [%] 119,3 120,9 121,0 119,4 118,7 89,2 70,8 49,1 45,6 49,1 54,0 55,6 60,9 62,6 63,1 65,8 65,7 64,5 63,6 61,9 60,3 60,3 56,3 Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] 0 5 10 15 20 0 Sc=4,8 m 5 10 15 20 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 25 30 35 40 45 50 Tlen 33 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 11,0 12,0 13,0 14,0 15,0 16,0 17,0 18,0 19,0 20,0 22,0 24,0 26,0 28,0 30,0 32,5 35,0 37,5 40,0 42,5 45,0 47,5 50,0 52,0 Gaładuś 02 53,0 m Temperatura [°C] 19,1 19,2 19,2 19,1 19,2 19,1 19,1 19,1 17,7 12,9 10,2 9,1 8,8 8,4 8,0 7,8 7,5 7,4 7,2 7,2 7,1 6,9 6,9 6,8 6,8 6,7 6,7 6,7 6,6 6,6 6,6 6,5 6,5 6,5 6,5 Data badania : Okres badań : Tlen rozp. [mgO2/l] 8,6 8,7 8,5 8,5 8,5 8,5 8,5 8,3 4,6 1,4 2,5 2,8 3,2 3,9 3,9 4,0 4,5 4,6 5,0 5,1 5,2 5,3 5,3 5,4 5,3 5,3 5,3 5,3 5,4 5,3 5,2 5,1 5,1 5,1 5,0 28.08.2012 późne lato Tlen rozp. [%] 93,6 94,9 92,7 92,5 92,7 92,5 92,5 90,3 48,6 13,3 22,3 24,3 27,6 33,3 32,9 33,6 37,5 38,3 41,4 42,2 42,9 43,5 43,5 44,2 43,4 43,3 43,3 43,3 44,0 43,2 42,4 41,5 41,5 41,5 40,6 Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] 0 5 10 15 20 0 Sc=5,0 m 5 10 15 20 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 25 30 35 40 45 50 Tlen 34 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 11,0 12,0 13,0 14,0 15,0 17,5 20,0 22,5 25,0 27,5 30,0 35,0 40,0 45,0 Gaładuś 02 45,1 m Temperatura [°C] 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,4 8,3 7,1 6,9 6,7 6,6 6,5 6,5 6,4 6,3 6,3 Data badania : Okres badań : Tlen rozp. [mgO2/l] 9,1 9,1 9,0 8,8 9,0 9,0 9,0 8,8 8,9 8,8 8,8 8,6 8,8 8,6 7,2 7,1 2,6 2,7 2,8 2,9 2,9 2,9 2,8 2,7 2,4 24.10.2012 jesień Tlen rozp. [%] 82,3 82,3 81,4 79,6 81,4 81,4 81,4 79,6 80,5 79,6 79,6 77,8 79,6 77,8 64,5 60,4 21,5 22,2 22,9 23,6 23,6 23,6 22,7 21,8 19,4 Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] 0 5 10 15 20 0 Sc=6,8 m 5 10 15 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 20 25 30 35 40 45 Tlen 35 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0 20,0 Gaładuś 03 22,0 m Temperatura [°C] 6,9 6,8 6,4 6,3 6,1 6,0 5,8 5,5 5,4 5,3 5,2 5,1 5,0 4,9 4,7 4,7 Data badania : Okres badań : Tlen rozp. [mgO2/l] 12,5 12,5 12,4 12,3 12,3 12,2 12,1 12,1 12,0 11,9 11,9 11,8 11,8 11,7 11,5 11,5 26.04.2012 wiosna Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] Tlen rozp. [%] 102,6 102,4 100,6 99,5 99,0 97,9 96,6 95,9 94,8 93,8 93,6 92,5 92,3 91,3 89,2 89,2 0 5 10 15 20 0 Sc=3,8 m 5 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 10 15 20 st. 03, 26 kw ietnia 2012 Tlen 36 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 12,5 15,0 17,5 19,0 Gaładuś 03 19,7 m Temperatura [°C] 25,1 25,0 24,7 24,4 21,5 19,2 17,5 16,0 13,3 11,4 10,0 8,2 7,8 7,6 7,4 Data badania : Okres badań : 11.07.2012 wczesne lato Tlen rozp. [mgO2/l] 9,3 9,3 9,4 9,3 9,8 8,0 6,3 4,6 4,0 4,2 4,2 3,1 2,7 2,7 2,6 Tlen rozp. [%] 114,0 113,7 114,4 112,4 112,0 87,2 66,3 46,8 38,4 38,5 37,3 26,3 22,7 22,6 21,6 Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] 0 5 10 15 20 0 Sc=3,9 m 5 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 10 15 st. 03, 11 lipca 2012 Tlen 37 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 11,0 12,0 13,0 14,0 15,0 16,0 17,0 18,0 19,0 20,0 21,0 Gaładuś 03 22,0 m Temperatura [°C] 18,9 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 18,5 16,4 13,4 10,9 9,8 9,0 8,7 8,1 8,1 8,0 7,9 7,8 7,8 7,7 7,7 Data badania : Okres badań : Tlen rozp. [mgO2/l] 8,3 8,3 8,3 8,2 8,3 8,3 8,2 5,2 2,5 0,8 0,2 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 28.08.2012 późne lato Tlen rozp. [%] 89,9 90,1 90,1 89,0 90,1 90,1 89,0 55,9 25,7 7,7 1,8 0,9 0,9 0,9 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] 0 5 10 15 20 0 Sc=5,2 m 5 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 10 15 20 st. 03, 28 sierpnia 2012 Tlen 38 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Głębokość [m] 0,2 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 11,0 12,0 13,0 14,0 15,0 17,5 20,0 Gaładuś 03 20,2 m Temperatura [°C] 10,7 10,8 10,8 10,8 10,8 10,8 10,7 10,7 10,7 10,7 10,7 10,7 10,7 10,7 9,1 7,8 7,6 7,3 Data badania : Okres badań : Tlen rozp. [mgO2/l] 10,0 8,8 8,8 8,8 8,8 8,7 8,7 8,7 8,6 8,6 8,7 8,7 8,6 8,6 0,3 0,2 0,1 0,1 24.10.2012 jesień Tlen rozp. [%] 90,2 79,6 79,6 79,6 79,6 78,7 78,5 78,5 77,6 77,6 78,5 78,5 77,6 77,6 2,6 1,7 0,8 0,8 Tem peratura [°C], Tlen [m g/l] 0 5 10 15 20 0 Sc=5,9 m 5 Głębokość [m] Jezioro : Stanowisko : Głębokość : 10 15 20 st. 03, 24 października 2012 Tlen 39 Temperatura 25 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8.8. Wyniki badań fizykochemicznych Jezioro : Stanowisko : Kod stanowiska : Gaładuś 01 PL07S0802_3024 Wskaźnik Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Wartości na stanowisku 01 Data Współrzędne geograficzne Głębokość stanowiska 2012-04-26 2012-07-11 2012-08-28 2012-10-24 N 54°12′16,8″ – E 23°24′02,6″, 35,0 m 34,4 m 33,0 m 30,4 m Głębokość poboru próby 1–5m 1–5m 1–5m 1–5m Przewodnictwo elektrolityczne właściwe (20°C) 337 8,4 5 4,3 0,18 0,002 0,08 0,90 0,98 0,004 0,040 3,4 11,2 3,29 204 63 < 0,05 < 0,010 4,4 327 8,7 10 4,3 0,13 < 0,001 0,11 1,24 1,35 0,001 0,010 1,4 13,7 3,46 191 53 < 0,05 0,028 4,2 326 8,4 5 5,2 0,18 0,001 0,12 0,73 0,85 0,001 0,009 1,9 13,7 3,26 183 62 < 0,05 0,021 12,1 331 8,2 5 7,2 0,13 0,004 0,05 0,64 0,69 0,005 0,012 1,7 12,4 3,30 181 52 4,9 Odczyn pH Barwa wody Widzialność krążka Secchiego Azot amonowy Azot azotynowy Azot azotanowy Azot Kjeldahla Azot całkowity Fosforany Fosfor ogólny BZT5 Ogólny węgiel organiczny Zasadowość Twardość ogólna Wapń Żelazo Mangan Krzemionka 40 Jednostki miary S/cm – mg Pt/l m mg N/l mg N/l mg N/l mg N/l mg N/l mg P/l mg P/l mg O2/l mg C/l mval/l mg CaO3/l mg Ca/l mg Fe/l mg Mn/l mg SiO2/l WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Jezioro : Stanowisko : Kod stanowiska : Gaładuś 02 PL07S0802_0098 Wskaźnik Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Wartości na stanowisku 02 Data Współrzędne geograficzne Głębokość stanowiska 2012-04-26 2012-07-11 2012-08-28 2012-10-24 N 54°10′29,0″ – E 23°25′29,5″ 52,8 m 54,5 m 53,0 m 45,1 m Głębokość poboru próby 1–5m 1–5m 1–5m 1–5m Przewodnictwo elektrolityczne właściwe (20°C) 333 8,4 5 4,2 0,19 0,003 0,12 1,24 1,36 0,002 0,038 2,9 6,54 3,32 200 55 < 0,05 < 0,010 6,2 318 8,7 10 4,8 0,11 < 0,001 0,11 0,64 0,75 0,002 0,006 2,1 14,7 3,30 191 53 < 0,05 0,067 3,1 321 8,5 5 5,0 0,22 0,001 0,12 0,81 0,93 0,003 0,012 2,3 13,2 3,21 156 50 0,05 0,023 3,9 330 8,2 5 6,8 0,17 0,003 0,04 0,71 0,75 0,002 0,007 2,5 12,2 3,26 175 - Odczyn pH Barwa wody Widzialność krążka Secchiego Azot amonowy Azot azotynowy Azot azotanowy Azot Kjeldahla Azot całkowity Fosforany Fosfor ogólny BZT5 Ogólny węgiel organiczny Zasadowość Twardość ogólna Wapń Żelazo Mangan Krzemionka 41 Jednostki miary S/cm – mg Pt/l m mg N/l mg N/l mg N/l mg N/l mg N/l mg P/l mg P/l mg O2/l mg C/l mval/l mg CaO3/l mg Ca/l mg Fe/l mg Mn/l mg SiO2/l WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Jezioro : Stanowisko : Kod stanowiska : Gaładuś 03 PL07S0802_3025 Wskaźnik Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Wartości na stanowisku 03 Data Współrzędne geograficzne Głębokość stanowiska 2012-04-26 2012-07-11 2012-08-28 2012-10-24 N 54°09′03,1″ – E 23°24′57,1″ 22,0 m 19,7 m 22,0 m 20,2 m Głębokość poboru próby 1–5m 1–5m 1–5m 1–5m Przewodnictwo elektrolityczne właściwe (20°C) 331 8,4 5 3,8 0,18 0,002 0,09 0,86 0,95 0,008 0,029 3,3 10,6 3,24 202 48 < 0,05 < 0,010 6,1 319 8,7 10 3,9 0,12 < 0,001 0,10 1,64 1,74 0,002 0,010 1,7 13,7 3,17 191 53 < 0,05 0,031 4,8 322 8,4 5 5,2 0,22 0,001 0,13 1,46 1,59 0,002 0,018 1,9 14,1 3,17 179 50 < 0,05 0,018 4,9 329 8,2 5 5,9 0,15 0,004 0,03 0,86 0,89 0,004 0,010 2,4 11,6 3,25 184 51 5,4 Odczyn pH Barwa wody Widzialność krążka Secchiego Azot amonowy Azot azotynowy Azot azotanowy Azot Kjeldahla Azot całkowity Fosforany Fosfor ogólny BZT5 Ogólny węgiel organiczny Zasadowość Twardość ogólna Wapń Żelazo Mangan Krzemionka 42 Jednostki miary S/cm – mg Pt/l m mg N/l mg N/l mg N/l mg N/l mg N/l mg P/l mg P/l mg O2/l mg C/l mval/l mg CaO3/l mg Ca/l mg Fe/l mg Mn/l mg SiO2/l WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8.9. Wyniki badań wskaźników chemicznych Jezioro : Gaładuś Stanowisko : 02 Współrzędne : N 54°10′29,0″ – E 23°25′29,5″, Nr wsk. 4. Wskaźnik Data Substancje priorytetowe Kod stanowiska : PL07S0802_0098 Tabela : 1 / 1 2012-10-15 2012-11-05 2012-12-04 2012-12-17 Jednostk i miary 12,0 9,0 5,5 -6,0 -6,5 ºC 11,9 10,7 5,9 3,3 1,7 ºC 2012-01-24 2012-02-21 2012-03-12 2012-04-16 2012-05-14 2012-06-18 2012-07-23 2012-08-20 2012-09-24 Temperatura powietrza -5,5 -1,2 1,5 8,8 13,4 22,5 19,0 22,5 Temperatura wody 0,1 -0,1 1,3 5,0 15,8 21,8 20,6 20,7 Grupa wskaźników chemicznych charakteryzujących występowanie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego 4.1. Substancje priorytetowe w dziedzinie polityki wodnej 4.1.1. Alachlor < 0,09 < 0,05 < 0,05 < 0,02 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 μg/l 4.1.2. Antracen 0,00133 0,00116 0,00015 0,00025 < 0,00010 0,00023 0,00027 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 μg/l 4.1.3. Atrazyna < 0,10 0,0007 < 0,10 < 0,05 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 μg/l 4.1.4. Benzen 0,69 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 μg/l 4.1.5. Difenyloetery bromowane < 0,00015 < 0,00015 0,0001 < 0,0001 < 0,0001 < 0,0001 < 0,0001 < 0,0001 < 0,0001 < 0,0001 < 0,0001 < 0,0001 < 0,0001 μg/l 4.1.6. Kadm i jego związki 0,06 0,03 < 0,02 < 0,02 0,04 0,05 < 0,02 < 0,02 0,03 < 0,02 0,04 < 0,02 < 0,02 μg/l 4.1.7. C 10-13 chloroalkany – – – < 0,4 – < 0,4 – < 0,4 < 0,4 – – – μg/l < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 μg/l – – – < 0,09 – < 0,09 – < 0,09 < 0,09 – – – – μg/l < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 μg/l – – – 0,04 – < 0,03 – < 0,03 < 0,03 – – – – μg/l < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 μg/l 0,92 2,32 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 1,25 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 μg/l 0,33 < 0,20 < 0,20 0,46 0,33 < 0,20 0,37 < 0,20 < 0,20 0,38 < 0,20 1,0 0,73 μg/l – – – < 0,65 – < 0,65 – < 0,65 < 0,65 – – – – μg/l < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 μg/l – – – – – – – – – – – – – μg/l 4.1.8. Chlorfenwinfos 4.1.9. Chlorpyrifos 4.1.10. 1,2-dichloroetan (EDC) 4.1.11. Dichlormetan 4.1.12. Di (2-etyloheksyl) ftalan (DEHP) 4.1.13. Diuron 4.1.14. Endosulfan 4.1.15. Fluoranten 0,0198 0,0133 0,00908 0,00118 < 0,00010 0,00272 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 μg/l 4.1.16. Heksachlorobenzen (HCB) < 0,003 < 0,003 0,002 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 μg/l 4.1.17. Heksachlorobutadien (HCBD) 0,019 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 μg/l 4.1.18. Heksachlorocykloheksan (HCH) < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 μg/l 4.1.19. Izoproturon < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 < 0,05 μg/l 4.1.20. Ołów i jego związki 1,3 1,2 <1 <1 1,1 2,9 <1 <1 <1 <1 <1 <1 <1 μg/l 4.1.21. Rtęć i jej związki 0,05 < 0,02 0,03 0,05 0,02 < 0,02 0,05 < 0,02 < 0,02 < 0,02 < 0,02 < 0,02 < 0,02 μg/l 4.1.22. Naftalen 0,038 0,312 < 0,00010 < 0,010 < 0,0010 0,043 0,01074 0,043 < 0,010 0,045 < 0,010 < 0,010 < 0,010 μg/l 4.1.23. Nikiel i jego związki <1 <1 <2 <2 <2 <2 <2 <2 <2 <2 <2 <2 <2 μg/l 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 0,075 0,07 μg/l – – – < 0,6 – 0,4 – < 0,3 < 0,3 – – – – μg/l < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 < 0,03 μg/l – – – 0,006 – < 0,003 – 0,009 0,006 – – – – μg/l 4.1.24. Nonylofenole 4.1.25. Oktylofenole 4.1.26. Pentachlorobenzen – – – – – – – – – – – – – μg/l 4.1.27. Pentachlorofenol (PCP) – – – – – – – – – – – – – μg/l 0,00348 0,00029 0,00152 < 0,00010 < 0,00010 0,00043 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 μg/l - Benzo(b)fluoranten < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 0,00162 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 μg/l - Benzo(k)fluoranten 0,00329 0,00046 0,00138 < 0,00010 < 0,00010 0,00071 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 μg/l - Benzo(g,h,i)perylen 0,00574 < 0,00010 0,00312 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 μg/l - Indeno(1,2,3-c,d)piren 0,00538 < 0,00010 0,00268 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,0010 < 0,00010 < 0,00010 μg/l < 0,20 < 0,20 < 0,20 < 0,20 < 0,20 < 0,20 < 0,20 < 0,20 < 0,20 < 0,20 < 0,20 < 0,20 < 0,20 μg/l – – – < 0,0002 – < 0,0002 – < 0,0002 < 0,0002 – – – – μg/l - Benzo(a)piren 4.1.28. WWA 4.1.29. Symazyna 4.1.30. Kation tributylocyny 4.1.31. Trichlorobenzeny (TCB) < 0,50 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 < 0,10 μg/l 4.1.32. Trichlorometan (chloroform) < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 μg/l 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 < 0,009 μg/l – – – < 0,015 – < 0,015 – < 0,015 < 0,015 – – – – μg/l 4.1.33. 4.2. Trifluralina Wskaźniki innych substancji zanieczyszczających (według KOM 2006/0129 COD) 4.2.1. Trichlorometan < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 μg/l 4.2.2. Aldryna < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 μg/l 4.2.3. Dieldryna < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 μg/l 4.2.4. Endryna < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 μg/l 4.2.5. Izodryna < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 μg/l 4.2.6.a DDT – izomer para-para < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 < 0,003 μg/l 4.2.6.b DDT całkowity – – – – – – – – – – – – – μg/l 4.2.7. Trichloroetylen (TRI) < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,5 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 μg/l 4.2.8. Tetrachloroetylen (PER) < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,5 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 < 0,50 μg/l 3.6. Specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne 3.6.2. Arsen < 0,02 – – < 0,02 – – < 0,02 – – < 0,02 – – – mg/l 3.6.3. Bar 0,022 – – 0,032 – – 0,022 – – 0,033 – – – mg/l 3.6.4. Bor < 0,05 – – < 0,05 – – < 0,05 – – < 0,05 – – – mg/l 3.6.5. Chrom (sześciowartościowy) – – – – – – – – – – – – – mg/l 3.6.6. Chrom ogólny < 0,002 – – < 0,002 – – < 0,002 – – < 0,002 – – – mg/l 3.6.7. Cynk < 0,020 – – 0,023 – – < 0,020 – – 0,033 – – – mg/l 3.6.8. Miedź < 0,004 – – < 0,004 – – < 0,004 – – < 0,004 – – – mg/l 3.6.9. Fenole lotne – indeks fenolowy 0,004 – – 0,004 – – 0,003 – – 0,002 – – – mg/l 3.6.10. Węglowodory ropopochodne – – – – – – – – – 0,44 – – – mg/l 3.6.11. Glin 0,29 – – < 0,01 – – 0,29 – – < 0,01 – – – mg/l 3.6.12. Cyjanki wolne < 0,01 – – < 0,01 – – < 0,01 – – < 0,01 – – – mg/l < 0,00010 < 0,00010 – < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 < 0,00010 μg/l Wskaźniki dodatkowe WWA - Dibenzo(a,h)antracen UWAGA: w barwnych polach analiza przeprowadzona przez Polcargo International Sp. z o.o. Usługi Rzeczoznawcze z siedzibą w Szczecinie w ramach centralnego oznaczania niektórych substancji priorytetowych zleconych przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. 43 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8.10. Wyniki badań biologicznych jeziora – fitoplankton Jezioro : Okres badań : Lp. Stanowisko Kod stanowiska Data: Współrzędne geograficzne punktu: Współrzędne geograficzne wg GPS: Głębokość stanowiska: Warstwa: Grupa – gatunek 1. CHRYSOPHYCEAE 1. Chrysococcus sp. 2. Dinobryon divergens 3. Dinobryon sociale 2. BACILLARIOPHYCEAE 4. Achnanthes minutissima 5. Asterionella formosa 6. Aulacoseira islandica 7. Cocconeis placentula v. placentula 8. Cyclotella sp. (< 20 μm) 9. Cyclotella sp. (> 20 μm) 10. Cymatopleura solea 11. Cymbella sp. 12. Diatoma tenuis 13. Fragillaria capucina 14. Fragillaria crotonensis 15. Fragillaria ulna v. acus 16. Fragillaria ulna v. ulna 17. Fragillaria sp. 18. Gomphonema sp. 19. Navicula tripunctata 20. Nitzschia acicularis 21. Nitzschia fonticola 22. Nitzschia ignorata 23. Nitzschia intermedia 24. Nitzschia sp. 25. Stephanodiscus neoastraea 3. DINOPHYCEAE 26. Ceratium hirundinella 27. Gymnodinium acuminatum 28. Gymnodinium fuscum 29. Gymnodinium sp. 30. Peridinium sp. 4. CRYPTOPHYCEAE 31. Cryptomonas curvata 32. Cryptomonas sp. 33. Rhodomonas sp. 5. CHLOROPHYTA 34. Chlamydomonas sp. 35. Elakatothrix gelatinosa 36. Phacotus sp. 37. Scenedesmus ecornis 38. Trachelomonas volvocina OGÓŁEM Gaładuś wiosna 2012 Fitoplankton – próba zlewana Tabela : 1 / 4 01 (ploso północne) PL07S0802_3024 2012-04-26 N 54°12′16,8″ – E 23°24′02,6″, – 35,0 m 1–5 m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 02 (ploso centralne) PL07S0802_0098 2012-04-26 N 54°10′29,0″ – E 23°25′29,5″ – 52,8 m 1–5m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 02 (ploso południowe) PL07S0802_3025 2012-04-26 N 54°09′03,1″ – E 23°24′57,1″ – 22,0 m 1–5m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 296.000 106.000 190.000 31,41 11,25 20,16 0,105200 0,015900 0,089300 4,50 0,68 3,82 389.000 375.000 22,53 21,72 0,062830 0,056250 5,47 4,90 324.000 280.000 10,89 9,41 0,062680 0,042000 2,91 1,95 614.200 65,18 2,202380 94,11 14.000 179.800 0,81 10,41 0,006580 0,378500 0,57 32,95 36.000 4.000 3,82 0,42 0,010800 0,020000 0,46 0,85 410.000 6.000 200 43,51 0,64 0,02 0,471500 0,013200 0,002080 20,15 0,56 0,09 0,92 59,54 3,59 0,26 7,69 0,84 4,79 0,78 1,00 0,77 0,36 0,28 1,72 0,96 54,00 0,10 0,45 6,96 0,28 30,96 0,41 0,12 0,021600 1,393200 0,084000 0,006000 0,180000 0,009600 0,055000 0,009000 0,011500 0,008800 0,004160 0,003200 0,019800 0,020680 1,163060 0,002080 0,009600 0,150000 0,006000 0,667000 0,008800 0,002580 2,55 11,46 0,42 0,42 1,91 1,85 0,64 0,35 0,58 0,23 0,02 0,23 1,27 1,48 27,58 0,27 1,08 1,01 0,13 19,50 0,13 0,01 24.000 108.000 4.000 4.000 18.000 32.000 11.000 6.000 10.000 4.000 400 4.000 22.000 44.000 820.200 8.000 32.000 30.000 4.000 580.000 4.000 200 68.000 2.000 2,29 0,07 0,061200 0,025800 2,84 1,20 2.400 6.000 10.000 48.000 0,14 0,35 0,58 2,78 0,050400 0,009000 0,100000 0,048000 4,39 0,78 8,70 4,18 16.000 60.000 8.000 0,54 2,02 0,27 0,160000 0,060000 0,004000 7,43 2,79 0,19 4.000 4.000 0,23 0,23 0,006000 0,000840 0,52 0,07 4.000 4.000 0,13 0,13 0,001600 0,004400 0,07 0,20 10.000 0,34 0,037000 1,71 2.000 8.000 0,07 0,27 0,007400 0,029600 0,34 1,37 2.100 100 2.000 0,22 0,01 0,21 0,014800 0,007400 0,007400 0,64 0,32 0,32 8.000 0,85 0,007200 0,31 8.000 0,85 0,007200 0,31 22.000 20.000 2,33 2,12 0,010260 0,010000 0,44 0,43 2.000 942.300 0,21 100 0,000260 2,339840 8.000 4.000 4.000 8.600 200 0,46 0,23 0,23 0,50 0,01 0,003200 0,012000 0,028000 0,155080 0,014800 0,28 1,04 2,44 13,50 1,29 2.400 2.000 4.000 985.000 4.000 76.000 905.000 164.000 0,14 0,12 0,23 57,06 0,23 4,40 52,42 9,50 0,008880 0,007400 0,124000 0,322400 0,036800 0,068400 0,217200 0,230000 0,77 0,64 10,79 28,06 3,20 5,95 18,91 20,02 1.784.000 12.000 492.000 1.280.000 36.000 59,98 0,40 16,54 43,04 1,21 0,860400 0,110400 0,442800 0,307200 0,031120 39,94 5,12 20,55 14,26 1,44 4.000 0,23 0,006000 0,52 16.000 20.000 0,54 0,67 0,001120 0,030000 0,05 1,39 160.000 9,27 0,224000 19,50 1.726.400 100 1,148810 100 2.974.200 100 2,154260 100 0,01 100 44 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Jezioro : Okres badań : Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. Gaładuś wczesne lato 2012 Fitoplankton – próba zlewana Tabela : 2 / 4 Stanowisko Kod stanowiska Data: Współrzędne geograficzne punktu: Współrzędne geograficzne wg GPS: Głębokość stanowiska: Warstwa: Grupa – gatunek 01 (ploso północne) PL07S0802_3024 2012-04-26 N 54°12′16,8″ – E 23°24′02,6″, – 34,4 m 1–5 m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 02 (ploso centralne) PL07S0802_0098 2012-04-26 N 54°10′29,0″ – E 23°25′29,5″ – 54,5 m 1–5m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 02 (ploso południowe) PL07S0802_3025 2012-04-26 N 54°09′03,1″ – E 23°24′57,1″ – 19,7 m 1–5m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 1. CYANOPROKARYOTA Anabaena flos-aquae Chroococcus limneticus Chroococcus sp. Eucapsis sp. Gloeocapsa sp. Planktolyngbya sp. 2. CHRYSOPHYCEAE Dinobryon divergens Dinobryon sociale 3. BACILLARIOPHYCEAE Achnanthes minutissima Amphora ovalis Asterionella formosa Cocconeis placentula v. placentula Cyclotella sp. (< 20 μm) Cymbella sp. Fragillaria crotonensis Navicula sp. Tabellaria flocculosa v. asterionelloides 4. DINOPHYCEAE Ceratium hirundinella Gonyaulax apiculata Gymnodinium acuminatum Gymnodinium sp. Peridiniopsis cuningtoni Peridiniopsis elpatievskyi Peridinium bipes Peridinium sp. 5. CRYPTOPHYCEAE Cryptomonas sp. Rhodomonas sp. 6. CHLOROPHYTA Chlorococcales sp. Closterium aciculare Closterium sp. Crucigeniella rectangularis Elakatothrix gelatinosa Koliella longiseta Oocystis sp. Pediastrum boryanum Pediastrum tetras Phacotus sp. Scenedesmus bicaudatus Scenedesmus ecornis Sphaerocystis planctonica Sphaerocystis schroeteri Staurastrum cingulum Staurastrum gracile Tetraedron minimum 328.000 4.000 8.000 306.000 276.600 4.600 9,38 0,16 0,023660 0,005980 0,55 0,14 127.800 9.800 11,75 0,90 0,026020 0,012740 0,80 0,39 112.000 10,30 0,007280 0,22 272.000 9,22 0,017680 0,41 6.000 0,55 0,006000 0,18 38.000 26.000 12.000 258.800 3,49 2,39 1,10 23,80 0,017860 0,012220 0,005640 2,536760 0,55 0,38 0,17 78,01 126.000 6.000 20.000 11,59 0,55 1,84 0,037800 0,009000 0,023000 1,16 0,28 0,71 104.000 2.000 800 6.500 1.000 2.000 2.000 9,56 0,18 0,07 0,60 0,09 0,18 0,18 2,444000 0,018000 0,004960 0,146900 0,056000 0,064000 0,007400 75,16 0,55 0,15 4,52 1,72 1,97 0,23 1.000 0,09 0,003500 0,11 500 298.000 38.000 260.000 358.200 32.000 200 8.000 0,05 27,41 3,49 23,91 32,94 2,94 0,02 0,74 0,016000 0,096600 0,034200 0,062400 0,427740 0,008640 0,001400 0,008000 0,49 2,97 1,05 1,92 13,15 0,27 0,04 0,25 20.000 8.000 30.000 1,84 0,74 2,76 0,001400 0,001600 0,005100 0,04 0,05 0,16 250.000 6.000 22,99 0,55 0,375000 0,004200 11,53 0,13 2.000 0,18 0,014400 0,44 2.000 0,18 0,008000 0,25 100 3,251880 100 OGÓŁEM 27,73 0,34 0,68 25,88 0,027470 0,005200 0,001280 0,019890 1,25 0,24 0,06 0,90 10.000 23.330 2.000 21.330 226.470 0,85 1,97 0,17 1,80 19,15 0,001100 0,010965 0,000940 0,010025 1,475076 0,05 0,50 0,04 0,46 67,02 670 144.000 2.000 20.000 0,06 12,18 0,17 1,69 0,000576 0,043200 0,003000 0,023000 0,03 1,96 0,14 1,05 59.800 5,06 1,405300 63,85 11.800 1.300 500 1,00 0,11 0,04 0,125400 0,072800 0,016000 5,70 3,31 0,73 8.000 2.000 0,68 0,17 0,029600 0,007000 2,71 2,71 0,028800 0,028800 1,31 1,31 561.000 47,44 0,533060 24,22 12.000 8.000 12.000 238.000 26.000 1,01 0,68 1,01 20,13 2,20 0,012000 0,004400 0,000840 0,047600 0,004420 0,55 0,20 0,04 2,16 0,20 1.000 252.000 0,08 21,31 0,000600 0,378000 0,03 17,18 1.182.600 0,68 0,34 100 0,057600 0,027600 2,200771 0,95 0,95 0,013160 0,013160 0,31 0,31 272.300 2.000 9,23 0,07 0,647650 0,002200 15,10 0,05 232.000 500 6.000 2.000 25.800 7,87 0,02 0,20 0,07 0,87 0,069600 0,000750 0,006900 0,001600 0,541800 1,62 0,02 0,16 0,04 12,63 4.000 7.600 1.100 0,14 0,26 0,04 0,024800 0,105800 0,061600 0,58 2,46 1,44 2.000 4.000 0,07 0,14 0,007400 0,014800 0,17 0,34 500 0,02 0,022000 0,51 96.000 42.000 54.000 2.268.500 3,26 1,42 1,83 76,92 0,050760 0,037800 0,012960 3,450340 1,18 0,88 0,30 80,40 4.000 14.000 0,14 0,47 0,028000 0,014000 0,65 0,33 8.000 20.000 16.000 2.000 500 2.180.000 0,27 0,68 0,54 0,07 0,02 73,92 0,000560 0,004000 0,002720 0,007000 0,000300 3,270000 0,01 0,09 0,06 0,16 0,01 76,20 2.000 0,07 0,000260 0,01 16.000 0,54 0,115200 2,68 2.000 4.000 0,07 0,14 0,008000 0,000300 0,19 0,01 2.949.000 100 4,291370 100 1,34 0,32 32.000 32.000 8.000 4.000 28.000 28.000 2,62 1,25 100 45 1.087.300 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Jezioro : Okres badań : Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. Gaładuś lato 2012 Fitoplankton – próba zlewana Tabela : 3 / 4 Stanowisko Kod stanowiska Data: Współrzędne geograficzne punktu: Współrzędne geograficzne wg GPS: Głębokość stanowiska: Warstwa: Grupa – gatunek 01 (ploso północne) PL07S0802_3024 2012-04-26 N 54°12′16,8″ – E 23°24′02,6″, – 33,0 m 1–5 m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 1. CYANOPROKARYOTA Anabaena crassa Anabaena flos-aquae Anabaena sp. Aphanocapsa sp. Chroococcus dispersus Chroococcus limneticus Microcystis aeruginosa Pseudoanabaena sp. Radiocystis geminata Snowella sp. Synechococcus sp. 2. CHRYSOPHYCEAE Chrysococcus sp. Dinobryon divergens 3. BACILLARIOPHYCEAE Acanthoceras zachariasii Asterionella formosa Cyclotella sp. (< 20 μm) Fragillaria crotonensis Navicula cryptocephala v. cryptocephala Nitzschia palea Tabellaria flocculosa v. asterionelloides 4. DINOPHYCEAE Ceratium hirundinella Peridinium sp. 5. CRYPTOPHYCEAE Cryptomonas curvata Cryptomonas sp. Rhodomonas sp. 6. CHLOROPHYTA Chlorococcales sp. Closterium aciculare Closterium sp. Coelastrum reticulatum Koliella planktonica Oocystis marssonii Pandorina morum Phacotus sp. Planktosphaeria sp. Quadringula pfitzeri Scenedesmus disciformis Scenedesmus ecornis Scenedesmus quadricauda Schroederia sp. Staurastrum gracile Staurastrum sp. Tetraedron minimum Trachelomonas volvocina 278.000 60,90 0,071440 8,69 6.000 6.000 128.000 128.000 2.000 4.000 1,31 1,31 28,04 28,04 0,44 0,88 0,007800 0,002520 0,016640 0,020480 0,017200 0,000800 0,95 0,31 2,02 2,49 2,09 0,10 4.000 0,88 0,006000 0,73 50.000 22.000 28.000 46.000 16.000 2.000 10,95 4,82 6,13 10,08 3,50 0,44 0,021960 0,008800 0,013160 0,406000 0,004800 0,020000 2,67 1,07 1,60 49,35 0,58 2,43 12.000 2,63 0,282000 34,28 16.000 4.500 4.500 3,50 0,99 0,99 0,099200 0,252000 0,252000 12,06 30,63 30,63 8.000 1,75 0,007200 0,88 8.000 1,75 0,007200 0,88 70.000 42.000 15,33 9,20 0,064020 0,021000 7,78 2,55 2.000 0,44 0,007000 0,85 OGÓŁEM 02 (ploso centralne) PL07S0802_0098 2012-04-26 N 54°10′29,0″ – E 23°25′29,5″ – 53,0 m 1–5m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 160.122.000 99,88 10,434660 94,10 4.000 0,00 0,005200 0,05 110.000 0,07 0,019800 0,18 2.000 6.000 160.000.000 – 0,00 0,00 99,81 – 0,000660 0,009000 10,400000 – 0,01 0,08 93,78 – 50.800 16.000 0,03 0,01 0,312760 0,004800 2,82 0,04 16.000 10.000 0,01 0,01 0,018400 0,235000 0,17 2,12 8.800 4.300 3.700 600 52.000 0,01 0,00 0,00 0,00 0,03 0,054560 0,226400 0,207200 0,019200 0,020400 0,49 2,04 1,87 0,17 0,18 12.000 40.000 81.670 0,01 0,02 0,05 0,010800 0,009600 0,094981 0,10 0,09 0,86 2.000 2.000 2.000 0,00 0,00 0,00 0,014000 0,002000 0,003400 0,13 0,02 0,03 0,00 0,00 0,02 0,002310 0,008000 0,045000 0,02 0,07 0,41 18.000 3,94 0,027000 3,28 7.000 2.000 30.000 2.000 0,44 0,000520 0,06 24.000 2.000 0,01 0,00 0,001416 0,000520 0,01 0,00 8.000 0,00 0,015200 0,14 2.000 2.000 0,44 0,44 0,000360 0,008000 0,04 0,97 2.000 0,44 0,000140 0,02 456.500 100 0,822620 100 46 02 (ploso południowe) PL07S0802_3025 2012-04-26 N 54°09′03,1″ – E 23°24′57,1″ – 22,0 m 1–5m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 135.000 9.000 19,99 1,33 0,038900 0,011700 5,36 1,61 68.000 52.000 10,07 7,70 0,008840 0,009360 1,22 1,29 6.000 0,89 0,009000 1,24 212.000 204.000 8.000 77.040 22.000 31,39 30,21 1,18 11,41 3,26 0,085360 0,081600 0,003760 0,170460 0,006600 11,73 11,22 0,52 23,43 0,91 34.000 1.040 2.000 2.000 16.000 3.900 3.800 100 222.000 4.000 140.000 78.000 25.330 5,04 0,15 0,30 0,30 2,37 0,58 0,56 0,01 32,88 0,59 20,73 11,55 3,75 0,039100 0,024440 0,001000 0,000120 0,099200 0,216000 0,212800 0,003200 0,181520 0,036800 0,126000 0,018720 0,035220 5,37 3,36 0,14 0,02 13,64 29,69 29,25 0,44 24,95 5,06 17,32 2,57 4,84 2.000 0,30 0,007000 0,96 2.000 0,30 0,000400 0,05 12.000 2.000 1,78 0,30 0,018000 0,001080 2,47 0,15 2.000 0,30 0,000260 0,04 2.000 1.330 0,30 0,20 0,000360 0,005320 0,05 0,73 670 0,00 0,000335 0,00 2.000 0,00 0,002800 0,03 2.000 0,30 0,002800 0,38 160.310.770 100 11,089201 100 675.270 100 0,727460 100 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Jezioro : Okres badań : Lp. Stanowisko Kod stanowiska Data: Współrzędne geograficzne punktu: Współrzędne geograficzne wg GPS: Głębokość stanowiska: Warstwa: Grupa – gatunek 1. CYANOPROKARYOTA 1. Aphanocapsa sp. 2. Chroococcus limneticus 3. Synechococcus nidulans 2. BACILLARIOPHYCEAE 4. Aulacoseira granulata v. granulata 5. Cocconeis placentula v. placentula 6. Cyclotella sp. (< 20 μm) 7. Cyclotella sp. (> 20 μm) 8. Fragillaria crotonensis 9. Fragillaria ulna v. acus 10. Fragillaria ulna v. ulna 11. Tabellaria flocculosa v. asterionelloides 3. DINOPHYCEAE 12. Ceratium hirundinella 13. Gymnodinium fuscum 14. Gymnodinium sp. 4. CRYPTOPHYCEAE 15. Cryptomonas curvata 16. Cryptomonas ovata 17. Cryptomonas sp. 18. Rhodomonas sp. 5. CHLOROPHYTA 19. Botrycoccus sp. 20. Closterium sp. 21. Crucigeniella rectangularis 22. Pediastrum boryanum 23. Phacotus sp. 6. EUGLENOPHYTA 24. Trachelomonas volvocina OGÓŁEM Gaładuś jesień 2012 Fitoplankton – próba zlewana Tabela : 4 / 4 01 (ploso północne) PL07S0802_3024 2012-04-26 N 54°12′16,8″ – E 23°24′02,6″, – 30,4 m 1–6 m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 02 (ploso centralne) PL07S0802_0098 2012-04-26 N 54°10′29,0″ – E 23°25′29,5″ – 45,1 m 1–6m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 2.000 2.000 0,57 0,57 0,000840 0,000840 0,25 0,25 22.000 4.000 18.000 10,03 1,82 8,21 0,004560 0,001680 0,002880 0,77 0,28 0,49 41.000 11,67 0,146300 43,97 82.330 37,53 0,367955 62,21 2.000 22.000 0,57 6,26 0,003000 0,025300 0,90 7,60 800 0,23 0,016800 5,05 4.000 32.000 330 1,82 14,59 0,15 0,004600 0,070400 0,007755 0,78 11,90 1,31 200 16.000 400 0,06 4,55 0,11 0,002000 0,099200 0,002960 0,60 29,82 0,89 400 0,11 0,002960 0,89 292.000 6.000 6.000 40.000 240.000 14.000 83,10 1,71 1,71 11,38 68,30 3,98 0,162600 0,055200 0,013800 0,036000 0,057600 0,017200 48,87 16,59 4,15 10,82 17,31 5,17 8.000 4.000 2.000 2,28 1,14 0,57 0,008000 0,002200 0,007000 2,41 0,66 2,10 46.000 4.900 400 500 4.000 104.000 8.000 8.000 68.000 20.000 6.100 100 2.000 20,97 2,23 0,18 0,23 1,82 47,42 3,65 3,65 31,00 9,12 2,78 0,05 0,91 0,285200 0,040900 0,022400 0,003700 0,014800 0,165200 0,073600 0,025600 0,061200 0,004800 0,012860 0,006500 0,000360 48,22 6,92 3,79 0,63 2,50 27,93 12,44 4,33 10,35 0,81 2,17 1,10 0,06 2.000 2.000 0,57 0,57 0,002800 0,002800 0,84 0,84 4.000 – 1,82 – 0,006000 – 1,01 – 351.400 100 0,332700 100 219.330 100 0,591475 100 47 02 (ploso południowe) PL07S0802_3025 2012-04-26 N 54°09′03,1″ – E 23°24′57,1″ – 20,2 m 1–7m Liczebność Biomasa [szt./l] [%] [mg/l] [%] 460.000.000 99,98 4,600000 92,87 460.000.000 68.800 4.000 99,98 0,01 0,00 4.600000 0,352700 0,020000 92,87 7,12 0,40 2.000 18.000 800 2.000 2.000 40.000 – 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,01 – 0,002300 0,039600 0,018800 0,004000 0,020000 0,248000 – 0,05 0,80 0,38 0,08 0,40 5,01 – – – – – 2.000 0,00 0,000360 0,01 2.000 0,00 0,000360 0,01 – – – – 100 4,953060 100 460.070.800 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8.11. Wyniki badań biologicznych jeziora – makrofity 05 0,08 0,079 1 < 0,01 0,002 1 Rogatek sztywny Ramienica delikatna Ramienica grzywiasta Ramienica krucha Ramienica kolczasta Ramienica zwyczajna Ramienica omszona 0,61 2,31 0,42 3,66 1,03 2,89 0,50 0,601 2,274 0,414 3,604 1,014 2,845 0,412 8 3 1 13 2 6 2 Moczarka kanadyjska Skrzyp błotny Zdrojek pospolity Przęstka pospolita Rzęsa trójrowkowa Wywłócznik kłosowy Krynicznica tępa 6,27 2,75 1,03 1,69 2,81 0,26 5,44 6,173 2,708 1,014 1,664 2,767 0,256 5,356 23 6 8 1 18 5 11 Grążel żółty 1,58 1,556 8 Trzcina pospolita Rdest ziemnowodny Rdestnica ściśniona Rdestnica kędzierzawa Rdestnica połyskująca Rdestnica pływająca Rdestnica grzebieniasta Rdestnica przeszyta Włosienicznik krążkolistny 43,69 0,08 0,09 0,43 1,02 1,04 0,10 3,73 1,05 43,017 0,079 0,089 0,423 1,004 1,024 0,098 3,673 1,034 35 1 2 2 6 7 2 26 10 Strzałka wodna 0,17 0,167 2 1 Oczeret jeziorny Jeżogłówka gałęzista Oczeret jeziorny Pałka wąskolistna Pałka szerokolistna Pływacz zwyczajny 6,03 0,17 0,13 5,69 0,08 2,84 5,937 0,167 0,128 5,602 0,079 2,796 17 2 5 5 1 12 3 1 Turzyce 0,17 0,167 2 Tararak zwyczajny Elodeetum canadensis Equisetum fluviatilis Fontinaletum antipyreticae Hippuridetum vulgaris Lemnetum trisulcae Myriophyletum spicati Nitellopsidetum obtusae Nymphaeo albae – Nupharetum luteae forma z Nuphar lutea Phragmitetum communis Polygonetum natantis Potametum compressi Zbiorowisko z Potamogeton crispus Potametum lucentis Potametum natantis Potametum pectinati Potametum perfoliati Ranunculetum circinati Sagittario-Sparganietum emersii forma z Sagittaria sagittifolia Scirpetum lacustris Sparganietum erecti Stratiotetum aloidis Typhetum angustifoliae Typhetum latifoliae Lemno-Utricularietum vulgaris Żabieniec babka wodna 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 1 2 28 29 30 31 32 33 34 35 36 1 r r 3 r r 3 + r 1 2 2 1 3 1 2 r 1 r 1 + 1 r 3 3 1 2 3 1 1 1 2 2 3 1 2 2 1 1 + 1 + r 3 4 3 1 2 2 + + + 1 2 2 2 3 2 2 1 2 2 + 2 2 + r 1 3 2 2 1 2 1 3 r 1 2 3 + 4 r 1 1 r 4 2 1 r 2 3 3 2 2 1 2 1 + + 3 2 3 5 5 5 2 5 5 2 1 + 1 4 1 3 3 4 1 + 2 4 r r 3 + + 2 + 4 5 2 2 2 + 1 1 r r 2 4 3 1 3 1 3 r r 2 + + + 1 + 2 + 3 5 5 3 2 2 + + 1 3 1 1 2 1 + + 2 r 2 1 + 2 r 2 1 1 + r 1 2 + 2 + + 1 + 1 2 1 1 + + 2 2 + 1 2 r 1 + 1 1 2 2 1 2 + 11 70 5,0 5 70 6,5 6 95 5,5 12 100 6,0 9 80 4,0 2 95 2,0 3 95 3,0 + 1 + 1 + 1 1 + 2 3 r 1 3 1 3 3 + + 1 r 2 11 8 11 100 100 100 3,5 2,4 3,0 11 90 3,0 9 75 3,5 5 90 4,0 3 95 3,0 N 54°11′21,8″ – E 23°24′52,3″ Acoretum calami Zbiorowisko z Alisma plantago-aquatica Ceratophylletum demersi Charetum delicatulae Charetum filiformis Charetum fragilis Charetum intermediae Charetum rudis Charetum tomentosae 06 N 54°11′33,8″ – E 23°24′28,2″ 28. 29. 30. 31. 32. 33. 04 N 54°11′59,0″ – E 23°24′04,3″ 27. 03 N 54°12′24,4″ – E 23°23′45,1″ 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 02 N 54°11′56,4″ – E 23°24′25,2″ 17. 01 N 54°11′39,2″ – E 23°24′44,6″ 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Transekty (pokrycie wg skali Braun-Blanqueta) N 54°11′31,9″ – E 23°25′15,7″ 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Powierzch- Liczba nia [ha] wystąpień N 54°11′02,1″ – E 23°25′24,7″ 2. średnie pokrycie ni [%] N 54°10′48,6″ – E 23°25′35,0″ 1. Zbiorowiska roślinne taksonomiczne N 54°10′24,1″ – E 23°25′45,8″ Lp. Gaładuś 2012-08-16/17 N 54°10′11,9″ – E 23°25′51,9″ Jezioro : Data badania : + 4 3 + 3 3 4 + 1 2 Inne zbiorowiska roślinne 48 7 90 4,0 3 90 2,8 4 85 4,0 8 95 4,5 6 100 5,0 7 85 4,0 7 80 4,0 8 90 3,5 6 60 4,0 7 95 3,5 7 95 3,5 4 90 3,0 11 95 3,0 6 95 2,5 9 100 4,5 N 54°10′26,3″ – E 23°24′37,9″ N 54°10′08,5″ – E 23°24′46,4″ N 54°09′51,8″ – E 23°24′39,8″ N 54°09′31,6″ – E 23°24′32,0″ N 54°09′32,6″ – E 23°24′59,3″ N 54°09′22,6″ – E 23°24′30,9″ N 54°09′04,1″ – E 23°24′41,5″ N 54°08′34,5″ – E 23°24′44,6″ N 54°08′18,8″ – E 23°24′48,3″ N 54°08′26,8″ – E 23°24′57,9″ N 54°08′43,2″ – E 23°25′09,1″ N 54°09′02,0″ – E 23°25′14,9″ N 54°09′27,7″ – E 23°25′21,9″ N 54°09′44,8″ – E 23°25′37,0″ N 54°09′55,7″ – E 23°25′44,4″ N 54°10′54,1″ – E 23°24′52,0″ 9 7 100 100 4,0 3,5 N 54°11′11,3″ – E 23°24′52,3″ N 54°12′49,7″ – E 23°23′36,3″ N 54°13′02,7″ – E 23°23′06,3″ N 54°13′31,3″ – E 23°23′05,5″ N 54°13′11,0″ – E 23°23′21,6″ N 54°13′10,4″ – E 23°23′35,2″ Pokrycie roślinnością [%] zakres średnia < 0,1 0,1 0,1 – 1,0 0,5 1,0 – 5,0 3 5,0 – 25 15 25 – 50 34 50 – 75 61 > 75 86 1 3 3 9 100 100 100 2,5 3,0 3,0 N 54°12′48,1″ – E 23°24′07,9″ Skala Braun-Blanqueta r + 1 2 3 4 5 1 3 14 100 100 2,6 3,0 N 54°12′31,9″ – E 23°24′03,2″ Liczba zbiorowisk Pokrycie roślinnością transektu [%] Maksymalna głębokość występowania roślin [m] N 54°12′12,8″ – E 23°24′21,3″ Carex sp.div. Współrzędne geograficzne 1. WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8.12. Wyniki badań biologicznych jeziora – chlorofil „a” Jezioro : Okres badań : Gaładuś 2012 Chlorofil „a” – próba zlewana Tabela : 1 / 1 2012-04-26 Data Stanowisko Chlorofil „a” [μg/l] 2012-07-11 2012-08-28 2012-10-24 01 02 03 01 02 03 01 02 03 01 02 03 2,44 4,0 4,49 3,26 3,55 2,37 2,07 2,96 3,26 2,07 2,96 5,03 8.13. Wyniki badań biologicznych jeziora – fitobentos Jezioro : Okres badań : TYP KOD JCWP NAZWA JEZIORA 5a 30611 Gaładuś WYKONAWCA ADASA Sistemas Gaładuś 2012 Fitobentos – okrzemki bentosowe Tabela : 1 / 1 STANOWISKO I KOD MS st. 02 – PL07S0802_0098 DATA 2012-05-24 Indeks Okrzemkowy Jezior (IOJ) 0,810 OCENA I 0,707 WIOŚ Białystok st. 02 – PL07S0802_0098 2012-09-24 49 0,604 STAN DOBRY II WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 8.14. Wyniki badań biologicznych jeziora – bakteriologia Jezioro : Okres badań : NPL coli w 100 cm3 (ogólna liczba bakterii coli) NPL coli typu fekalnego w 100 cm3 (liczba bakterii z grupy coli typu kałowego) Miano coli typu fekalnego Bakterie – próba zlewana Tabela : 1 / 1 2012-04-26 Data Stanowisko Gaładuś 2012 2012-07-11 2012-08-28 2011-10-26 01 02 03 01 02 03 01 02 03 01 02 03 1,0 1,0 < 1,0 131,4 241,5 131,4 88,4 67,0 209,8 108,6 127,4 204,6 < 1,0 < 1,0 < 1,0 1,0 < 1,0 4,1 8,3 2,0 3,1 < 1,0 < 1,0 2,0 100 100 100 100 100 24,4 12 50 32,3 100 100 50 50 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 9. DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA Fotografia 1. Jezioro Gaładuś. Fotografia 2. Jezioro Gaładuś – charakterystyczne brzegi jeziora. 51 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. Fotografia 3. Jezioro Gaładuś – turystyczne wykorzystanie jeziora. Fotografia 4. Jezioro Gaładuś – przykład zabudowy rekreacyjnej. 52 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 10. PLAN BATYMETRYCZNY JEZIORA 53 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. – transekty badawcze makrofitów 54 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Delegatura w Suwałkach Sprawozdanie z badań i ocena stanu jeziora Gaładuś w 2012 r. 11. SZKIC ZLEWNI JEZIORA 55