zmiana studium uwarunkowań i kierunków

Transkrypt

Burmistrz Miasta i Gminy Jutrosin
ZMIANA STUDIUM
UWARUNKOWA
I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY JUTROSIN
UWARUNKOWANIA I KIERUNKI
POLITYKA PRZESTRZENNA GMINY
Zał cznik nr 2 do Uchwały Nr....................
Rady Miejskiej Gminy Jutrosin
z dnia....................................
ZMIANA STUDIUM
UWARUNKOWA
I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
GMINY JUTROSIN
UWARUNKOWANIA I KIERUNKI
POLITYKA PRZESTRZENNA GMINY
2
SPIS TRE CI
A CELE I KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO GMINY JUTROSIN
6
B POLITYKA PRZESTRZENNA GMINY JUTROSIN
9
I. DZIEDZICTWO KULTUROWE
1. Ogólne zalecenia konserwatorskie
2. Ustalenia konserwatorskie dla obiektów i obszarów obj tych oraz
proponowanych do obj cia ochron
11
11
II. RODOWISKO PRZYRODNICZE
1. Cele rozwoju gminy
2. Proponowane kierunki rozwoju
2.1.Ochrona przyrody i krajobrazu
Szczególne formy ochrony przyrody
Tworzenie systemu lokalnych powi za przyrodniczych
sprzyjaj cych zachowaniu równowagi ekologicznej w rodowisku
2.2. Zabezpieczenie zasobów wód powierzchniowych i podziemnych
w odpowiedniej ilo ci i dobrej jako ci
2.3. Eliminowanie czynników mog cych wpływa na pogorszenie
stanu czysto ci powietrza atmosferycznego
2.4. Ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej
2.5. Przywrócenie pierwotnych walorów obszarom zdegradowanym,
Zapobieganie degradacji.
2.6. Ochrona przed skutkami powodzi
3. Przyrodnicza struktura funkcjonalno przestrzenna oraz zasady
gospodarowania w wydzielonych strefach.
4. Ocena mo liwo ci rozwoju przestrzennego poszczególnych
jednostek osadniczych
34
34
35
35
12
37
39
39
39
39
40
42
III. ROLNICZA PRZESTRZE PRODUKCYJNA
44
3
IV. ROZWÓJ SPOŁECZNO – GOSPODARCZY
1. Demografia
2. Struktura osiedle cza gminy
3. Mieszkalnictwo
4. Rynek pracy i rozwój gospodarczy obszaru
5. Infrastruktura społeczna
46
46
47
47
48
49
V. KOMUNIKACJA
1. Cele
2. Kierunki i polityka rozwoju
2.1. Droga krajowa
2.2. Drogi powiatowe
2.3. Drogi gminne
2.4. Ograniczenie uci liwo ci komunikacji dla otoczenia
2.5. Komunikacja zbiorowa
26. Priorytety
51
51
52
53
54
56
57
58
58
VI. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
1. Zaopatrzenie w wod
2. Gospodarka ciekowa
3. Gospodarka odpadami
4. Elektroenergetyka
5. Gazownictwo
59
59
60
61
61
62
VII. GOSPODARKA TERENAMI
1. Tereny predysponowane do przeznaczenia pod zabudow
zagrodow , mieszkalno – usługowo – produkcyjn i turystycznowypoczynkow
2. Obowi zki w zakresie sporz dzania miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego
3. Obszary niezb dne do realizacji ponadlokalnych celów publicznych
63
67
69
VIII. GŁÓWNE CELE STRATEGICZNE
1. rodowisko kulturowe
2. rodowisko przyrodnicze
3. Rolnicza przestrze produkcyjna
4. Rozwój społeczno-gospodarczy
5. Komunikacja
6. Infrastruktura techniczna
7. Gospodarka terenami
70
70
70
71
71
72
73
74
63
4
A. CELE I KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO GMINY JUTROSIN
Rozpoznane, w trakcie sporz dzania studium, uwarunkowania rozwoju
przestrzennego dotyczyły nast puj cych elementów:
• Dotychczasowego zagospodarowania i u ytkowania terenów
• Uzbrojenia w urz dzenia infrastruktury technicznej
• Stanu funkcjonowania rodowiska przyrodniczego
• Walorów dziedzictwa kulturowego
• Wyposa enia w infrastruktur społeczn
• Rolnictwa w aspekcie warunków przyrodniczych jego rozwoju oraz
funkcjonowania
• Przeznaczenia terenów zgodnie z aktualnie obowi zuj cymi planami
• Zada słu cych realizacji ponadlokalnych celów publicznych
• Trendów rozwoju demograficznego
Na podstawie wskazanych wy ej uwarunkowa okre lono nast puj ce cele
rozwoju:
• Racjonalne korzystanie z zasobów rodowiska przyrodniczego, przyjmuj c
jako naczeln zasad - ekorozwój
• Stworzenie warunków do realizacji inicjatyw gospodarczych mieszka ców
(działalno ci produkcyjnej, handlowej i usługowej)
• Ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej jako bazy produkcji zdrowej
ywno ci
5
• Podniesienie jako ci ycia mieszka ców poprzez popraw wyposa enia
poszczególnych miejscowo ci i całej gminy w obiekty i urz dzenia
infrastruktury technicznej i społecznej.
• Zwi kszenie powierzchni zalesionych, zadrzewionych i zakrzewionych,
w tym jako elementu kształtowania krajobrazu
• Stworzenie podstaw do rozwoju turystyki poprzez wykorzystanie
lokalnych tradycji i wyst puj cych walorów przyrodniczych i kulturowych
• Poprawa układu komunikacyjnego poprzez podniesienie parametrów dróg
oraz wyprowadzenie ruchu tranzytowego poza cisł zabudow
• Ochrona rodowiska kulturowego jako elementu dziedzictwa narodowego i
to samo ci lokalnej
• Utrzymanie ładu przestrzennego w procesie zabudowy i zagospodarowania
terenu
Realizacja zało onych celów pozwoli na popraw jako ci ycia
mieszka ców.
Proponowane kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy uwzgl dniaj zarówno te uwarunkowania, które przes dzaj o sposobie zagospodarowania terenu gminy, jak i te, które ograniczaj swobod w dysponowaniu
przestrzeni . Ograniczenia w dysponowaniu przestrzeni wynikaj przede
wszystkim z obowi zku respektowania istniej cych przepisów.
6
B. POLITYKA PRZESTRZENNA GMINY JUTROSIN
Kształtowanie polityki przestrzennej gminy oparte by musi o zasadzie
zrównowa onego rozwoju, tj. poszanowania zasobów przyrodniczych i kulturowych, optymalnego gospodarowania przestrzeni , wzrostu standardów
cywilizacyjnych i dobrobytu mieszka ców oraz rozwoju gospodarki.
Polityka przestrzenna gminy realizowana jest w działaniach planistycznych oraz w decyzjach administracyjnych zwi zanych z gospodarowaniem
przestrzeni .
Stosownie do przepisu art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w studium okre la si :
• Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu
terenów
• Kierunki i wska niki dotycz ce zagospodarowania oraz u ytkowania
terenów, w tym obszary wył czone spod zabudowy
• Obszary oraz zasady ochrony rodowiska i jego zasobów, ochrony
przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk
• Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr
kultury współczesnej
• Kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej
• Obszary na których rozmieszczone b d inwestycje celu publicznego o
znaczeniu lokalnym
• Obszary na których rozmieszczone b d inwestycje celu publicznego o
znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z planem zagospodarowania
przestrzennego województwa
• Obszary dla których obowi zkowe jest sporz dzenie miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego, w celu okre lenia zasad scale i
podziałów nieruchomo ci
• Obszary dla których gmina zamierza sporz dzi miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagaj ce zmiany
przeznaczenia gruntów rolnych i le nych na cele nierolne i niele ne
• Kierunki kształtowania rolniczej i le nej przestrzeni produkcyjnej
• Obszary nara one na niebezpiecze stwo powodzi
• Obszary wymagaj ce rehabilitacji i przekształce
• Tereny inne
7
Przyj ta uchwał rady gminy polityka przestrzenna, okre lona w odniesieniu do ka dego z wy ej wymienionych zagadnie , b dzie podstaw
podejmowania kolejnych prac planistycznych, odnosz cych si do wybranych
obszarów gminy, podstaw opracowywania analiz zgodno ci ustale sporz dzanych planów miejscowych z t polityka, a tak e b dzie dokumentem
pomocniczym w przygotowaniu decyzji o warunkach zabudowy .wydawanych
w trybie art. 53 – 61 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym
B dzie równie materiałem pomocniczym dla:
• planowania i realizacji zada własnych gminy zwi zanych z zagospodarowaniem przestrzennym,
• ofertowej działalno ci organów gminy,
• posługiwania si przepisami ustaw szczegółowych, które maj c swój
aspekt przestrzenny na obszarze gminy wpływaj na ustalenia studium i
wi
organy gminy w post powaniu administracyjnym,
• gospodarki gruntami w gminie,
• podejmowania działa zwi zanych z obejmowaniem ochron najbardziej
cennych i warto ciowych obszarów i obiektów w gminie,
• wykonywania prognoz wpływu ustale planów miejscowych na rodowisko,
• wykonywania ocen oddziaływania inwestycji na rodowisko,
• planowania prac kartograficznych umo liwiaj cych sprawn działalno
planistyczn i administracyjn .
C.PRZEDMIOTEM ZMIANY STUDIUM JEST
• Wyznaczenie nowych terenów pod rozwój funkcji mieszkaniowych
oraz form aktywizacji gospodarczej
• Modernizacja i dalszy rozwój systemów komunikacyjnych i
infrastrukturalnych
• Wyznaczenie obszaru realizacji zbiornika retencyjnego na rzece Orli
• Wyznaczenie terenów planowanych pod zalesienia
8
I. DZIEDZICTWO KULTUROWE
1. Ogólne zalecenia konserwatorskie
Na terenie gminy nale y d y do utrzymania dotychczasowego charakteru jej terenów zainwestowanych, tj. kontynuowa zabudow w zwartych
jednostkach osadniczych.
Now zabudow winno si lokalizowa w istniej cych miejscowo ciach
w oparciu o istniej c sie dróg. W przypadku konieczno ci wytyczania
nowych dróg winny one stanowi logiczn kontynuacj dotychczasowego
układu dróg. Niewskazane s si gacze, lepe uliczki lub drogi dojazdowe do
jednego lub dwóch gospodarstw.
Na terenach, na których czytelna jest linia zabudowy, nale y j
kontynuowa . We wszystkich miejscowo ciach nale y stosowa zabudow o
wysoko ci do dwóch kondygnacji, ze stromymi, symetrycznymi dachami o
nachyleniu połaci do 45o, o drobnej formie architektonicznej. Zalecane jest
tak e stosowanie dachów mansardowych i łamanych oraz naczółkowych.
Wszystkie winny by kryte dachówk ceramiczn .
W miejscowo ciach, gdzie wyst puje zabudowa zagrodowa, nale y
kontynuowa ten typ zabudowy. Zalecane s budynki o podłu nych bryłach;
nale y unika budynków o rzutach zbli onych do kwadratu. Niedopuszczalne
jest lokalizowanie nowych budynków pojedynczo, w rodku działki w obr bie
historycznej struktury wsi.
W przypadku dobudowywania nowych budynków na terenie zagród ju
istniej cych nale y te obiekty tak lokalizowa , aby stanowiły logiczn kontynuacj dotychczasowego układu budynków (np. nale y dobudowa czwarty
bok prostok ta).
Po dane jest scalenie własno ciowe poszczególnych folwarków.
Niezale nie jednak od tego, czy dany folwark nale y do jednego wła ciciela,
czy wielu, nale y zachowa jego struktur przestrzenn .
Ponadto obowi zuj nast puj ce zalecenia konserwatorskie:
♦ nale y zachowa istniej c zabudow ;
♦ rozbiórki obiektów zabytkowych mo liwe s jedynie w przypadkach stwierdzenia ich złego stanu technicznego i wykonania odpowiedniej dokumentacji historyczno – architektonicznej; cało nale y przedstawi i uzgodni
z wła ciwym Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków;
9
♦ lokalizowanie nowej zabudowy na terenie lub w bezpo rednim s siedztwie
folwarku mo liwe jest jedynie w miejscu rozebranych budynków historycznych lub jako logiczna kontynuacja zabudowy folwarcznej;
♦ w miar mo liwo ci nale y zachowa funkcje poszczególnych cz ci
zespołów pałacowo-parkowych: folwarki – funkcje gospodarcze, polany
parkowe – ł ki krajobrazowe bez prowadzenia nasadze , tereny zadrzewione jako naturalne masywy zieleni, zwłaszcza rosn ce nad brzegami
cieków wodnych;
♦ nale y zachowa w cało ci majdan folwarczny; niedopuszczalne jest
lokalizowanie na nim nowej zabudowy, wydzielanie działek wysokimi
ogrodzeniami, sytuowanie tu zieleni wysokiej lub innych obiektów optycznie niszcz cych przestrze majdanu;
♦ nale y zachowa jedno , przynajmniej optyczn majdanu folwarcznego;
niedopuszczalne jest lokalizowanie na nim nowej zabudowy, wydzielanie
działek wysokimi ogrodzeniami, sytuowanie tu zieleni wysokiej lub innych
obiektów optycznie niszcz cych przestrze majdanu;
♦ w przypadku zachowania si zbiorników wodnych na dziedzi cu folwarcznym nale y je utrzyma .
2. Ustalenia konserwatorskie dla obiektów i obszarów obj tych oraz
proponowanych do obj cia ochron .
2.1. Ustalenia dla zabytków uj tych w formie wpisu do rejestru zabytków;
Obiekty obj te ochron w formie wpisu do rejestru zabytków podlegaj
ochronie na mocy ustawy „O ochronie dóbr kultury”. oraz innych aktów
prawnych. Wszelkie działania dotycz ce tych obiektów winny by
prowadzone w oparciu o wytyczne wła ciwego oddziału Słu by Ochrony
Zabytków i zgodnie z zatwierdzon przez ni dokumentacj .
Wykaz obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków na terenie gminy:
DUBIN
•
•
•
•
Zespół budowlany i dawne zało enie urbanistyczne
Wiatrak – ko lak z 1897 r. (ruina)
Zespół stodół, k. XIX pocz. XX w.
Ko ciół pw. Przemienienia Pa skiego z 1787r. (Borek k.
Dubina), szkieletowy, cz ciowo oblicowany cegł i otynkowany; zakrystia i wie yczki w fasadzie zach. z 1857 r.
10
GR BKOWO
•
Wiatrak – ko lak, XIX w.
JUTROSIN
•
•
Zespół budowlany i zało enie urbanistyczne
Ko ciół cmentarny pw. w. Krzy a z dzwonnic : ko ciół
szpitalny, II połowa XVIII w., w miejscu wcze niejszego z
1640 r., obecnie cmentarny; dzwonnica z bram , drewn.,
konstrukcji słupowej; 4 w. XVIII w.
Ko ciół parafialny pw. w. El biety, 1900 – 1902 r., w
miejscu wcze niejszych ko ciołów z XV i XVII w.
Ko ciół poewangelicki wraz z ogrodzeniem i terenem
przyko cielnym
Ratusz, ul. Rynek 1, (1840?), 1865 r., rozbudowany od
strony wschodniej
•
•
•
PŁACZKOWO
•
Zespół dworsko – parkowy
- dwór (bryła i elewacje), mur. XIX/XX w.
- park krajobrazowy, pocz. XX w.
STARY SIELEC
•
•
•
•
dwór
pałac
park krajobrazowy wraz z kompleksem alei
zespół folwarczny wraz z koloni mieszkaln d. Słu by
dworskiej i koloni mieszkaln d. Słu by folwarcznej
SZKARADOWO
•
•
ko ciół parafialny pw. w. Marcina BPA, mur., 1778-1780,
dom nr 101
2.2. Ustalenia dla stanowisk archeologicznych;
Zasady prowadzenia inwestycji poło onych w obr bie wyst powania
stanowisk archeologicznych okre laj przepisy „Ustawy o ochronie dóbr
kultury” oraz innych aktów prawnych. Ponadto w terenach tych:
♦ dopuszcza si uprawy rolnicze, ogrodowe, poletka do wiadczalne itp., przy
czym nale y unika zbyt gł bokiej orki, stanowi cej zagro enie dla
znajduj cych si z ziemi zabytków archeologicznych;
♦ dopuszczalne jest lokalizowanie inwestycji na terenie stanowiska archeologicznego, pod warunkiem uzgodnienia i uzyskania zezwolenia od Inspekcji Zabytków Archeologicznych wła ciwego oddziału Słu by Ochrony
Zabytków. Ponadto inwestor obowi zany jest zleci wykonanie ratowni11
czych bada wykopaliskowych na własny koszt przed przyst pieniem do
prac ziemnych. Wyniki tych bada mog wpłyn na decyzj o zmianie
programu zagospodarowania tego terenu lub o wyborze innej technologii.
♦ nie dopuszcza si adnych działa inwestycyjnych w obr bie stanowisk
stanowi cych elementy wyró niaj ce si z otoczenia (np. obwałowania,
nisze, itp.).
Wykaz stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków (strefa cisłej
ochrony archeologicznej)
DUBIN - grodzisko (wczesne redniowiecze)
GR BKOWO - grodzisko (wczesne redniowiecze)
L SKOWO – osada (kultura łu ycka)
2.3. Ustalenia dla strefy „A” szczególnej ochrony konserwatorskiej:
♦ nale y zachowa historyczny układ przestrzenny (tj. rozplanowanie dróg,
ulic, placów, linie zabudowy, kompozycj wn trz urbanistycznych i
kompozycj zieleni), jak i poszczególne elementy tego układu (tj. nawierzchnie ulic, placów i chodników, cieki i zbiorniki wodne, instalacje wodne i
inne historyczne obiekty techniczne, zabudow i ziele );
♦ nale y konserwowa zachowane elementy układu przestrzennego;
♦ poszczególne obiekty o warto ciach zabytkowych nale y podda restauracji i modernizacji technicznej z dostosowaniem obecnej lub projektowanej funkcji do warto ci obiektu;
♦ nale y d y do odtworzenia zniszczonych elementów zespołu zabytkowego. W niektórych przypadkach wskazane jest zaznaczenie ladów
nieistniej cych fragmentów historycznej kompozycji przestrzennej;
♦ nale y dostosowa now zabudow do historycznej kompozycji przestrzennej w zakresie sytuacji, skali i bryły oraz nawi za formami współczesnymi do lokalnej tradycji architektonicznej. Nowa zabudowa nie mo e
dominowa nad zabudow historyczn ;
♦ nale y usun obiekty dysharmonizuj ce lub pozostawi je do mierci
technicznej. Analogicznie nale y post powa w stosunku do innych elementów zniekształcaj cych zało enia historyczne (np. bł dne nasadzenia
zieleni);
♦ nale y podtrzyma funkcje historyczne utrwalone oraz dostosowa funkcje
współczesne do warto ci zabytkowych zespołu i jego poszczególnych
obiektów, a funkcje uci liwe i degraduj ce wyeliminowa ;
12
♦ wszelkie zamierzenia i działania na obszarze strefy „A”, nale y konsultowa i uzgadnia z wła ciwym oddziałem Słu by Ochrony Zabytków;
♦ w przypadku inwestycji nowych nale y preferowa te z nich, które stanowi rozszerzenie lub uzupełnienie ju istniej cych form zainwestowania
terenu, przy zało eniu maksymalnego zachowania i utrwalenia istniej cych
ju relacji oraz pod warunkiem, i nie koliduj one z historycznym
charakterem obiektu;
♦ podziały nieruchomo ci, zmiany własno ciowo – prawne nale y konsultowa i uzgadnia z wła ciwym odziałem Słu by Ochrony Zabytków;
♦ umieszczenia reklam lub innych tablic, niezwi zanych bezpo rednio z
danym obiektem i stanowi cych element obcy na tym obszarze, jest
bezwzgl dnie zabronione;
♦ wszelkie działania poni ej poziomu terenu na terenie tej strefy, winny by
uzgodnione z Inspekcj Zabytków Archeologicznych Słu by Ochrony
Zabytków i przeprowadzone pod nadzorem i za zezwoleniem wła ciwego
Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków;
♦ inwestor winien liczy si z konieczno ci dodatkowych bada lub opracowa studialnych: archeologicznych, architektonicznych, urbanistycznych,
stratygraficznych, dendrologicznych, dendro–chronologicznych itp. w
przypadku postawienia takich wymogów przez odpowiednie słu by
(PSOZ, Nadzór Budowlany i inne).
Wykaz obszarów obj tych stref „A” ochrony konserwatorskiej w gminie Jutrosin:
1. DUBIN
-
zespół budowlany staromiejski i dawne zało enie urbanistyczne
wiatrak
zespół ko cielno-cmentarny (Borek)
2. GR BKOWO
-
wiatrak ko lak
3. JUTROSIN
-
zespół budowlany staromiejski i zało enie urbanistyczne
4. STARY SIELEC
-
Zespół pałacowo-dworski (pałac, dwór, oficyna dworska, domy mieszkalne
pofolwarczne, park krajobrazowy)
13
5. PŁACZKOWO
-
zespół pałacowo-dworski
6. SZKARADOWO
- zespół ko cielno-cmentarny wraz z terenem plebani
2.4. Ustalenia dla strefy „B” ochrony konserwatorskiej:
♦ nale y zachowa i wyeksponowa elementy historycznego układu przestrzennego, tj. rozplanowanie dróg, ulic i placów, linie zabudowy, kompozycj wn trz urbanistycznych oraz kompozycj zieleni;
♦ obiekty o warto ciach zabytkowych nale y podda restauracji i modernizacji technicznej z dostosowaniem obecnej lub projektowanej funkcji do
warto ci obiektu;
♦ nowa zabudowa winna by dostosowana do historycznej kompozycji
przestrzennej w zakresie rozplanowania, skali i bryły przy zało eniu harmonijnego współistnienia elementów kompozycji historycznej i współczesnej oraz nawi zywa formami współczesnymi do lokalnej tradycji architektonicznej - nie mo e ona dominowa nad zabudow historyczn ; wszelka
działalno inwestycyjna musi uwzgl dnia istniej ce ju zwi zki przestrzenne i planistyczne;
♦ elementy dysharmonizuj ce, zwłaszcza uniemo liwiaj ce ekspozycj warto ciowych obiektów zabytkowych, winny by usuni te lub poddane wła ciwej przebudowie; dopuszcza si pozostawienie do mierci technicznej;
♦ w niektórych przypadkach wskazane jest zaznaczenie ladów nieistniej cych fragmentów historycznej kompozycji przestrzennej;
♦ nale y przyzna pierwsze stwo wszelkim działaniom odtworzeniowym i
rewaloryzacyjnym, zarówno w przypadku przyrodniczych elementów
krajobrazu, jak i w stosunku do historycznej struktury technicznej, instalacji wodnych, sieci komunikacyjnych oraz obiektów zabytkowych znajduj cych si w ”konserwatorskim spisie zabytków architektury i budownictwa” oraz obiektów poło onych na obszarze obj tym stref ;
♦ nale y preferowa te inwestycje, które stanowi rozszerzenie lub uzupełnienie ju istniej cych form zainwestowania terenu, przy zało eniu maksymalnego zachowania i utworzenia istniej cych ju relacji oraz pod
warunkiem, i nie koliduj one z historycznym charakterem obiektu;
♦ nie zaleca si umieszczenia reklam i innych tablic, niezwi zanych bezporednio z danym obiektem i stanowi cych element obcy na tym obszarze;
♦ wszelkie działania inwestycyjne nale y konsultowa ze Słu b Ochrony
Zabytków.
14
Wykaz obszarów obj tych stref „B” ochrony konserwatorskiej w gminie
Jutrosin:
BARTOSZEWICE
♦ dwór z najbli szym otoczeniem
♦ budynki gospodarcze - obora
DOMARADZICE
♦ układ przestrzenny wsi
♦ zabudow – budynek szkoły oraz domy mieszkalne nr 47 i 65 o konstrukcji
szachulcowej
DUBIN
♦ przedmie cia (dawnego zespołu staromiejskiego) XIX i XX w.
♦ cmentarz (Borek)
JUTROSIN
♦ przedmie cia (zespołu staromiejskiego) XIX i XX w.
NADSTAWEM
♦ cmentarz poewangelicki
OSTOJE
♦ domy mieszkalne nr 6, 17, 22, 27 i 42 o konstrukcji szachulcowej
PŁACZKOWO
ROGO EWO
♦
♦
♦
♦
układ przestrzenny wsi
zespół folwarczny (budynek mieszkalny – d. dworek, park, zabudowania gospodarcze)
domy mieszkalne nr 15, 30, i 45 o konstrukcji szachulcowej
budynek szkoły
STASIN
♦ zespół dworski (dwór i park)
♦ domy mieszkalne nr 36 i 38
♦ budynek szkoły
15
SZKARADOWO
♦ wrzecionowaty układ przestrzenny wsi
♦ domy mieszkalne nr 62, 101 i 210
L SKOWO
ZABOROWO
2.5. Ustalenia dla strefy „E” ochrony ekspozycji:
Ustalenia dla strefy „E” zawiera punkt 2.14 (Najpilniejsze postulaty
konserwatorskie dla poszczególnych miejscowo ci)
Wykaz obszarów obj tych stref „E” ochrony konserwatorskiej w gminie
Jutrosin:
DUBIN
♦ teren w strefie widokowej na ko ciół (w Borku) od strony drogi z północy i południa
♦ zachowa osie widokowe w zespole staromiejskim
♦ tereny w strefie widokowej z głównych wlotów do miejscowo ci, a szczególnie od
strony południowej i zachodniej
JUTROSIN
♦ teren w strefie widokowej z zespołu pałacowo-parkowego w Starym Sielcu na zespół
staromiejski
♦ tereny w strefie widokowej na zespół staromiejski z dróg wlotowych ze Starego Sielca,
Dubina, Bartoszewic, Pawłowa i Szymonek
STARY SIELEC
♦ teren w strefie widokowej na zespół pałacowo-parkowy od strony drogi z Jutrosina
16
2.6. Ustalenia dla strefy „K” ochrony krajobrazu kulturowego
W strefie „K” z uwagi na podlegaj cy ochronie charakter relacji
mi dzy obiektami przyrodniczymi a kubaturowymi obowi zuj nast puj ce wymogi konserwatorskie:
1) nale y zachowa i wyeksponowa elementy historycznego układu
przestrzennego, tj. rozplanowanie dróg, ulic i placów, linie zabudowy, kompozycj wn trz urbanistycznych oraz kompozycj zieleni
2) nowa zabudowa winna by dostosowana do historycznej kompozycji przestrzennej w zakresie rozplanowania, skali i bryły przy
zało eniu harmonijnego współistnienia elementów kompozycji historycznej i współczesnej oraz nawi zywa formami współczesnymi
do lokalnej tradycji architektonicznej. Nie mo e ona dominowa
nad zabudow historyczn . Wszelka działalno inwestycyjna musi
uwzgl dnia istniej ce ju zwi zki przestrzenne i planistyczne
3) nale y przyzna pierwsze stwo wszelkim działaniom odtworzeniowym i rewaloryzacyjnym, zarówno w przypadku przyrodniczych
elementów krajobrazu, jak i w stosunku do historycznej struktury
technicznej, instalacji wodnych, sieci komunikacyjnych oraz obiektów zabytkowych znajduj cych si w ”konserwatorskim spisie
zabytków architektury i budownictwa” oraz obiektów poło onych
na obszarze obj tym stref
4) nale y preferowa te inwestycje, które stanowi rozszerzenie lub
uzupełnienie ju istniej cych form zainwestowania terenu, przy
zało eniu maksymalnego zachowania i utworzenia istniej cych ju
relacji oraz pod warunkiem, i nie koliduj one z historycznym
charakterem obiektu
5) formy inwestowania nale y w maksymalnym stopniu ukierunkowa
na ich harmonijne wpisanie w otaczaj cy krajobraz. Z tego powodu
nale y wył czy z mo liwo ci realizacji inwestycje du e wielkoobszarowe, jak równie te, które wymagaj znacznych przeobra e
krajobrazu
6) nale y utrzyma krajobraz przyrodniczy zwi zany przestrzennie z
historycznym zało eniem urbanistycznym; winno si uwolni jego
obszar od elementów dysharmonizuj cych, rekultywowa tereny
zniszczone, a w przypadku wprowadzania nowych elementów winny one podnosi estetyczne warto ci tych terenów i podkre la ich
zwi zek przestrzenny z historycznym zało eniem urbanistycznym
7) wskazane jest wprowadzanie lub poszerzanie funkcji zwi zanych z
rekreacj pod warunkiem nale ytego zabezpieczenia warto ci tych
terenów przed zniszczeniem lub zniekształceniem
17
8) szczegółowe postulaty konserwatorskie zawiera punkt 2.14 (Najpilniejsze postulaty konserwatorskie dla poszczególnych miejscowo ci)
Wykaz obszarów obj tych stref „K” w gminie Jutrosin:
DUBIN
♦ obszary-przedpola panoram z głównych wlotów do miejscowo ci – szczególnie od
strony zachodniej
JANOWO
♦ obszar integralnie zwi zany ze wsi
JEZIORA
JUTROSIN
♦ obszary-przedpola panoram – szczególnie od północy
ROGO EWO
STARY SIELEC
♦ obszar integralnie zwi zany ze wsi szczególnie system alei
SZKARADOWO
L SKOWO
2.7. Ustalenia dla strefy „W” ochrony archeologicznej:
Na obszarze strefy „W”, która obejmuje cały teren gminy Jutrosin
obowi zuj nast puj ce wymogi konserwatorskie:
♦ wszelkie zamierzenia inwestycyjne (tak e: zakładanie infrastruktury technicznej oraz inne wykopy ziemne) na tym obszarze winny by uzgodnione
z Inspekcj Zabytków Archeologicznych wła ciwego oddziału Słu by
Ochrony Zabytków, a prace ziemne prowadzone pod nadzorem archeologiczno-konserwatorskim. Ze wzgl du na mo liwo stwierdzenia w trakcie
18
prac reliktów archeologicznych inwestor winien liczy si z konieczno ci
zmiany technologii prowadzenia robót;
♦ w przypadku dokonania znalezisk archeologicznych prace budowlane
winny by przerwane, a teren udost pniony do ratowniczych bada archeologicznych. Badania te wykonywane s na koszt inwestora (Rozporz dzenie
Ministra Kultury i Sztuki z 11 stycznia 1994 r.; Dz. U. Nr 16, poz. 55).
♦ bez uzgodnienia dopuszcza si jedynie prowadzenie prac porz dkowych,
nie wnikaj cych w gł b gruntu oraz prac rolniczych.
Na terenie gminy znanych jest 230 stanowisk archeologicznych reprezentuj cych lady osadnictwa od okresu epoki kamienia a po redniowiecze.
Stanowiska te odznaczaj si du warto ci naukow i historyczn . Strefa
„W” ochrony archeologicznej obejmuje cały teren gminy.
2.8. Ustalenia dla obiektów nale cych do konserwatorskiego spisu zabytków
architektury i budownictwa:
♦ nale y zachowa ich brył ; kształt i geometri dachu oraz zastosowane
tradycyjne materiały budowlane;
♦ nale y utrzyma , a w zniszczonych fragmentach odtworzy historyczny
detal architektoniczny;
♦ nale y zachowa kształt, rozmiary i rozmieszczenie otworów zgodnie z
historycznym wizerunkiem budynku; nale y utrzyma – lub odtworzy –
oryginaln stolark okien i drzwi;
♦ w przypadku konieczno ci przebicia nowych otworów, nale y je zharmonizowa z zabytkow elewacj budynku;
♦ wskazane jest stosowanie kolorystyki, nawi zuj cej do stosowanej w
przeszło ci, tj. białej stolarki okiennej, ceramicznego lub tynkowanego lica
cian zewn trznych.
Obiekty obj te ochron w formie wpisu do rejestru zabytków podlegaj
ochronie na mocy ustawy „O ochronie dóbr kultury” z dnia 15 lutego 1962 r.
oraz innych aktów prawnych. Wszelkie działania dotycz ce tych obiektów
winny by prowadzone w oparciu o wytyczne wła ciwego oddziału Słu by
Ochrony Zabytków i zgodnie z zatwierdzon przez ni dokumentacj .
W przypadku innych budowli nale cych do konserwatorskiego spisu
zabytków architektury i budownictwa takich jak mosty, przepusty, stopnie
wodne itp. podstawowymi wymogami konserwatorskimi s :
- zachowanie tych urz dze oraz ich formy,
- utrzymanie ich w nale ytym stanie technicznym.
19
Wykaz najcenniejszych obiektów zabytkowych architektury i budownictwa
(ł cznie z obiektami wpisanymi do rejestru)
Bartoszewice
•
-
Zespół folwarku (wł. RKS w Piaskach) :
Rz dcówka, ob. Dom mieszkalny; XIX/XX w.
Stajnia; XIX/XX w.
Stajnia i wozownia; pocz tek XX w.
rebi ciarnia, ob. Chlewnia; pocz. XX w.
Obora; XIX/XX w. Cz ciowo przebudowana
Budynek gospodarczy; k. XIX w.
Relikt parku krajobrazowego.
Domy nr 4, 6, 10, 11; XIX/XX w.
Stodoła szachulcowa; k. XIX w.
Bielawy
•
•
•
Zagroda (dom i stodoła rygl.); pocz tek XX w.
Dom; pocz. XX w.
Budynek inwentarski w zagrodzie nr 24; pocz. XX w.
Domaradzice
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Zespół szkoły
Budynek szkolny; pocz. XX w.
Budynek gospodarczy; pocz. XX w.
Dom gminny; pocz. XX w.
Domy nr 9,42,47,58,61,63,65,82,86; II połowa XIX / pocz. XX w.
Stodoły w zagrodach nr 4 i 35; II połowa XIX w.
Spichlerz w zagrodzie nr 97; pocz. XX w.
Domy nr 76 i 81; pocz. XX w. (Borek)
Kapliczka słupowa z figur Chrystusa
Dubin
•
•
Układ urbanistyczny 1284-1895, ob. Ruralistyczny
Ko ciół pw. Przemienienia Pa skiego (Borek) , rygl. – cegła, 1787 r.,
cz ciowo oblicowany cegł i otynkowany 1857 r., zakrystia i
dobudowane wie yczki w fasadzie zach. 1857 r..
Ko ciół parafialny pw. w. Mikołaja BPA; 1936-39 r., w miejsce ko cioła
z 1600 r.
Kapliczka słupowa z figur Matki Boskiej
Kapliczka słupowa przy wje dzie od strony Jutrosina, XIX w.
Rze biony krzy przydro ny, drewniany; 1855 r.
Szkoła, obecnie przedszkole; II połowa XIX w.
Zespół folwarku (wł. Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Ro lin –
Radzików, Zakład Do wiadczalny Smolice
- Rz dcówka, ob. Dom mieszkalny; II połowa XIX w.
- Dom nr 97; k. XIX w.
- Dwojak, ob. Dom mieszkalny nr 112; k. XIX w.
- Sze cioraki (2), ob. Domy mieszkalne; pocz. XX w.
- Obora i stajnia; 1915r
- Chlewnia, stajnia i obora; pocz. XX w.
- Dwie stodoły; k. XIX w.
- Spichlerz; 1 w. XX w.
•
•
•
•
•
•
20
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Gr bkowo
•
- Gorzelnia; 1 w. XX w.
- Ku nia; pocz. XX w.
- mur ogrodzeniowy z cegły; k. XIX w.
- Relikt parku krajobrazowego; k. XIX w.
Domy nr 7, 5, 12, 13, 21, 25, 26, 28, 32, 35, 36, 37, 40, 41, 44, 47, 48, 49,
58, 60, 67, 80, 81, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 98/99 ,102, 104, 107, 116, 124,
136, 137, 139, 140, 141, 142
Domy z 2 połowy XIX – pocz. XX w. (8 domów)
Zabudowa gospodarcza cz ci zach., mur., II połowa XIX w.
Zespół stodół wzdłu ulicy w kierunku Szkaradowa, szach., 4 w. XIX w
Zespół stodół wzdłu drogi w kierunku Jutrosina, szach., 4 w. XIX w.
Stodoła, szach., k. XIX w.
Stodoła, szach.- rygl., k. XIX w.
Stodoła szach.- cegła 2 poł. XIX w.
Stodoła, cegła, pocz. XX w.
Wiatrak – ko lak, , drewn., 1897 r. (ruina)
•
•
•
•
•
Kapliczka słupowa, murowana z drewnian figur w. Jana Nepomucena;
k. XIX w.
Kapliczka słupowa z figur Matki Boskiej przy nr 4
Szkoła, obecnie dom mieszkalny nr 31; pocz. XX w.
Szkoła nr 30; pocz. XX w.
Domy nr 11, 12, 27 i 39
Wiatrak – ko lak, drewn., pocz. XIX w.
Janowo
•
•
•
•
•
Kapliczka w zagrodzie nr 22, murowana; pocz. XX w.
Domy nr 3, 4, 5, 18, 21, 26, 28 i 34; II połowa XIX / pocz. XX w.
Zagroda nr 6 – dom i stodoła; II połowa XIX w.
Stodoła w zagrodzie nr 10; II połowa XIX w.
Budka wartownika z okresu wojennego, drewniana; I połowa XX w.
Jeziora
•
•
Krzy przydro ny, rze biony, drewniany; lata 50 XIX w.
Kapliczka wn kowa z drewnian figur w. Wawrzy ca, murowana;
pocz tek XX w.
Kapliczka na skrzy owaniu dróg
Domy nr 2, 5, 7, 23, 24, 26, 27, 34, 36, 38, 40; II połowa XIX/ pocz tek
XX w.
Zagroda nr 32 – dom i stodoła; II połowa XIX w.
•
•
•
Jutrosin
•
•
Układ urbanistyczny, 1472 r., o układzie turbinowym
Zespół ko cioła parafialnego pw. w. El biety :
- Ko ciół, 1900 – 1902 r., w miejscu wcze niejszych ko ciołów z XV i
XVII w. (wpisany do rejestru)
- Mur ko cielny z bram i furtk ; pocz tek XX w.
- Plebania, ul. Ko ciuszki nr 11; pocz tek XX w.
21
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Zespół ko cioła cmentarnego pw. w. Krzy a :
- Ko ciół szpitalny; II połowa XVIII w.; w miejscu wcze niejszego z
1640 r., obecnie cmentarny (wpisany do rejestru)
- Dzwonnica z bram , drewn., konstrukcji słupowej; 4 w. XVIII w.
- Grobowiec Marcy z Funków i Augustyna Binkowskich cegła; 1917 r
- Grobowiec (cegła); koniec XIX w.
- Mur ogrodzeniowy (cegła kamie ); I połowa XIX/ pocz tek XX w.
Zespół ko cioła poewangelickiego, ul. Wrocławska :
- Ko ciół; 1862-3, na miejscu poprzedniego z 1776 r.- od 1945
nieu ytkowany
- Mur ogrodzeniowy z bram i furtk (cegła, krata); koniec XIX w.
Ratusz, ul. Rynek, mur., (1806 ?), 1865 r., rozbudowany od strony wsch.
Krzy z figur Chrystusa, 1935 r.
Obelisk na ko cu miasta, przy rozwidleniu dróg do miejscowo ci
Nadstawem i Zmysłowo
Szkoła, ul. Szkolna nr 9; 1 w. XX w.
Szkoła ul. Wrocławska nr 27; II połowa XIX w.
Przedszkole, ul. Mickiewicza nr 9; 1 w. XX w.
Poczta, ul. Wrocławska nr 22; 4 w. XIX w.
Dom nr 45, ul. Dolna; połowa XIX w.
Domy nr 3, 5, 7 i 9, ul. Dworcowa; XIX/XX w.
Domy nr 8, 10, 13, 14, 15, 23, 31, 34, 44, ul. Garncarska; II połowa XIX/
pocz tek XX w.
Domy nr 2, 3, 7, 9, 14, ul. Ko ciuszki, II połowa XIX/ pocz tek XX w.
Zespół domu nr 4 (dom + budynek gospodarczy), ul. Mickiewicza;
pocz tek XX w.
Domy nr 7, 8 i 16, ul. Mickiewicza; 1 w. XX w.
Zespół willi nr 12 ( dom, ob. Posterunek Policji + bud. Gospodarczy), ul.
Mickiewicza; pocz tek XX w.
Domy nr 3 i 13, ul. Ogrodowa; pocz tek XX w.
Domy nr 3, 5, 9, 11, 12, 13, 15, 23, 25 i 33, ul. Podgórna; XIX/pocz tek
XX w.
Domy nr1, 6, 8, 22, 27, 30, 39, 40, 44, 50 i 55, ul. Polna; XIX/pocz. XXw.
Domy nr 1-9, 12, 14-20, 22-25, ul. Rynek; II połowa XIX/ pocz tek XXw
Domy nr 1 i 12, ul. Sportowa, pocz tek XX w.
Dom nr 7, ul Szkolna; II połowa XIX w.
Domy nr 3, 4, 6, 9, 13, 14, 18, 20, 32, 36 i 38, ul. Wodna; XIX/ pocz tek
XX w.
Domy nr 9, 11, 15, 16, 19, 25, 30, 32, 35, 39, 42, 43/45, 44, 52, 60 i 62,
ul. Wrocławska; XIX/ pocz tek XX w.
Gazownia miejska, ul. Sportowa nr 12; 1910 r.
Budynek gospodarczy, ul. Ko ciuszki nr 4; II połowa XIX w.
Budynki gospodarcze, ul. Podgórna nr 2, 12, 17 i 19; pocz tek XX w
Stodoły w zagrodach, ul Polna, wł. Janusz Siberna i Jacek Hladi; koniec
XIX w.
Budynek gospodarczy, ul. Powsta ców Wlkp./ ul. Krótka nr 1; pocz tek
XX w.
Budynek gospodarczy, ul. Powsta ców Wlkp. Nr 41; pocz tek XX w.
22
•
•
•
Stodoły, ul. Szkolna nr 1 i 2; koniec XIX w.
Budynek gospodarczy, ul. Szkolna; pocz tek XX w.
Budynek gospodarczy, ul. Wrocławska; połowa XIX w.
Katarzynowo
•
Kapliczka słupowa z rze b
Nadstawem
•
•
•
•
•
Szkoła Podstawowa nr 3; 1 w. XIX w.
Domy nr 1 i 17 (ob. Nieu ytkowane); II połowa XIX w.
Zagroda nr 14 (2 stodoły rygl.); k. XIX w.
Stodoła, wł. Helena Szymałko; II połowa XIX w.
Stodoła (szach. – strzecha); połowa XIX w.
Nowy Sielec
•
•
•
•
•
Kapliczka z figur Matki Boskiej (mur. , drewn.), XIX w.
Kapliczka słupowa (cegła); 1937 r.
Szkoła Podstawowa; k. XIX/ pocz tek XX w.
Domy nr 3, 7 i 18; II połowa XIX/ pocz tek XX w.
Ostoje
•
•
•
•
•
•
Zadaszony krzy drewniany w zagrodzie nr 33
Kapliczka słupowa przy zagrodzie nr 59 (murowana); koniec XIX w.
Słup z figur Matki Boskiej
Drewniany Krzy z kapliczk wisz c przy nr 18
Szkoła Podstawowa; lata 30 XX w.
Domy nr 6, 17, 21, 23, 35, 47, 78 i 55; II połowa XIX/ pocz. XX w.
Pawłowo
•
•
•
•
Kapliczka słupowa w zagrodzie nr 6; 1 w. XX w.
Kapliczka słupowa w zagrodzie nr 7 (murowana); k. XIX w.
Szkoła Podstawowa nr 18; 1 w. XX w.
Domy nr 5, 6, 7, 10, 12, 14 (nieu ytkowany), 19 i 21; II połowa XIX/
pocz tek XX w.
Domy nr 1 i 4 (Piskornia); II połowa XIX/ pocz. XX w.
•
Płaczkowo
•
•
•
•
•
w. Wawrzy ca
Zespół dworsko – folwarczny, wł. Instytut Hodowli i Aklimatyzacji
Ro lin, Radzików :
- Dwór, ob. Pomieszczenia biurowe, mur. XIX/XX w.
- Dwojak, ob. dom mieszkalny nr 29, mur. , K. XIX w.
- Siedmiorak, ob. dom mieszkalny nr 31, mur. pocz. XX w.
- Czworak, ob. dom mieszkalny, nr 32, mur., k. XIX, pocz. XX w.
- Obora, mur., 1909 r.
- Spichlerz, kam.- cegła, 1900 r.
- Brama do parku, mur.- drewn., pocz. XX w.
- Park dworski, pocz. XX w.
Szkoła Podstawowa; lata 30 XX w.
Domy nr 2, 3, 8, 10, 12, 16, 17, 18, 25; II połowa XIX/ pocz tek XX w.
Stodoła w zagrodzie nr 7; 1 w. XX w.
Budynek gospodarczy w zagrodzie nr 5; pocz tek XX w.
23
Rogo ewo
•
•
•
•
Zespół folwarku (wł. Instytut Hodowli i Aklimatyzacji – Radzików :
- Rz dcówka, obecnie dom mieszkalny; 1872 r..
- Czworak, obecnie dom mieszkalny nr 57; 1911 r.
- Czworak, obecnie dom mieszkalny nr 60; 1880 r.
- O miorak, obecnie dom mieszkalny nr 59; pocz tek XX w.
- Zabudowania gospodarcze w wi kszosci przebudowane
- Relikt parku krajobrazowego; pocz tek XX w.
Kapliczka słupowa, cegła, pocz tek XX w.
Domy nr 6, 8, 11, 14, 19, 20, 27, 29, 30, 31, 33, 37, 40 i 45; II połowa
XIX/ pocz tek XX w.
Stodoły w zagrodach nr 3, 12 i 30; k. XIX/ pocz. XX w.
Stary Sielec
•
•
•
•
•
Układ przestrzenny wsi folwarcznej
Kapliczka słupowa z figur Jana Nepomucena; 1888 r.
Kapliczka słupowa z figur Jana Nepomucena; pocz tek XX w.
Drewniany słup przydro ny z metalowym zwie czeniem; 1809 r.
Zespół dworsko – folwarczny, wł. Akademia Rolnicza –Instytut
Krajowych Włókien Naturalnych, Pozna :
- Dwór, mur., ok.1780 (?) , pocz. XIX w., dobudowa skrzydła pn. poł.
XIX w., od pn- wsch dobudowano budynek tzw. nowego dworu k.
XIX w.
- Pałac Adama Czartoryskiego, cegła (w stanie surowym), 1910-1914 ?,
arch. Roger Sławski,
Kolonia mieszkalna słu by folwarcznej:
- Oficyna dworska, mur., 1900 r. przebudowana
- Dwojak, ob. dom mieszkalny nr 5, mur., 1919 r.
- Dwojak, ob. dom mieszkalny nr 6, mur., 1919 r.
- Trojak, ob. dom mieszkalny nr 7, mur. 1919 r.
Kolonia mieszkalna słu by Folwarcznej:
- Dwojak, on. Dom nr 8, nieu ytkowany, cegła, k. XIX w.
- Czworzk, ob. dom mieszkalny nr. 12., mur. 1910-12 r.
- Czworak, ob. dom. Mieszkalny nr 15, mur. ok. 1900 r.
Podwórze folwarczne:
- Obora i stajnia koni roboczych, mur., 1913 r.
- Jałownik, ob. Bukaciarnia, mur., 1912 r.
- Spichlerz, mur. k. XIX w.
- Wozownia i gara , mur., 1 w. XX w.
- Piwniczka, cegła, XIX/XX w.
- Rze ba parkowa, piaskowiec (?), pocz. XX w.
- Mur ogrodzeniowy z bramami, 2 poł. XIX, pocz. XX w.
- Park krajobrazowy oraz zespół alei ródpolnych, pocz. XX w.
Szkaradowo
•
Zespół ko cioła parafialnego pw. w. Marcina BPA :
- Ko ciół, 1778 – 1780 r.; przebudowany, wpisany do rejestru
zabytków
- Dzwonnica drewniana; I połowa XIX w.
- mur ogrodzeniowy z cegły; pocz tek XX w.
- Plebania; 1830 r.
Słup z figur w. Jana Nepomucena w zagrodzie nr 53; 1920 r.
•
24
•
•
•
•
•
•
Kapliczka słupowa z drewnian figur w. Józefa
Kapliczka z figur Chrystusa; 1 w. XX w.
Kapliczka słupowa w zagrodzie nr 59
Szkoła Podstawowa; pocz tek XX w.
Domy nr 7, 15, 16, 24, 27, 40, 44, 46, 66, 74, 85, 86, 88, 95, 108, 112,
115, 122, 125, 146, 147, 156, 165, 179, 205, 210, 217; II połowa XIX/
pocz tek XX w.
Szymonki
•
Domy nr 6, 8 i 154; II połowa XIX w.
l skowo
•
•
•
•
•
•
Domy nr : 14, 15, 21, 23 i 50; k. XIX/ pocz tek XX w.
Budynek gospodarczy w zagrodzie nr22; 1992 r.
Stodoła w zagrodzie nr 29; XIX/XX w.
Zagroda nr 33
- Dom
- Budynek gospodarczy z cegły, 1 w. XX w., cz ciowo
przebudowany
Kamienna grota z figur Matki Boskiej
Drewniany krzy na rozdro u dróg
•
•
•
•
•
•
•
•
Szkoła Podstawowa; 1 w. XX w.
Domy nr : 2, 4, 7, 9; II połowa XIX/ pocz tek XX w.
Zagroda nr 5 (dom + budynek gospodarczy); II połowa XIX w.
Zagroda nr 15 (dom + stodoła); k. XIX w.
Zagroda nr 16 (dom + stodoła); II połowa XIX w.
Zagroda nr 17 (dom + stodoła); II połowa XIX w.
Stodoła w zagrodzie (wł. Le nictwo Wielki Bór); II połowa XIX w.
Zaborowo
2.9 Ustalenia dla zespołów zieleni chronionej – parków i ogrodów:
Na terenie parków i ogrodów obowi zuj nast puj ce wymogi konserwatorskie:
♦ nale y d y do ich zachowania lub scalenia w granicach historycznych;
♦ niedopuszczalne jest dokonywanie podziałów własno ciowych tych terenów; w przypadku, gdy taki podział ju istnieje, nale y d y do scalenia
własno ciowego gruntów w granicach historycznych zało enia;
♦ zało enia te winny pozosta zało eniami zielonymi; nale y tu lokalizowa
funkcj rekreacyjn lub reprezentacyjn ;
♦ w celach hodowlanych wykorzystywa mo na jedynie cieki i zbiorniki
wodne;
25
♦ zało enia te nale y uporz dkowa ; wskazana jest ich rewaloryzacja. W
przypadku gdy nie przewiduje si rewaloryzacji danego obszaru, nale y
pozostawi ziele naturalnemu rozwojowi;
♦ stosunki gruntowo wodne winny umo liwi utrzymanie zieleni w nale ytym stanie; prace melioracyjne winny d y do odtworzenia dawnych
stosunków wodnych;
♦ na obszarach chronionych wprowadza si zakaz prowadzenia działalno ci
inwestycyjnej bez uzgodnienia z wła ciwym oddziałem Słu by Ochrony
Zabytków oraz Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody. Wszelkie działania na ich terenie tak e lokalizacj nowych obiektów, nale y uzgadnia z
wła ciwym oddziałem Słu by Ochrony Zabytków i wykonywa pod jego
kontrol .
Wykaz parków zabytkowych na terenie gminy Jutrosin:
BARTOSZEWCE
Relikt parku krajobrazowego
DUBIN
JUTROSIN
Park na miejscu byłego cmentarza poewangelickiego
PŁACZKOWO
ROGO EWO
STARY SIELEC
STASIN
Park krajobrazowy
Park krajobrazowy
Park krajobrazowy
2.10. Ustalenia dla cmentarzy:
♦
♦
♦
♦
♦
Na terenie cmentarzy obowi zuj nast puj ce wymogi konserwatorskie:
je eli s one nadal u ytkowane, nale y zachowa ich dotychczasow
funkcj ;
cmentarze nie u ytkowane nale y zachowa jako tereny zielone, np.
miejsca
spacerowe;
nale y zaznaczy w terenie obszar cmentarza przez ogrodzenie go w sposób trwały. Funkcj ogrodzenia pełni mo e zarówno twór sztuczny (mur,
estetyczne ogrodzenie metalowe), jak i naturalny (np. ywopłot);
cmentarze te nale y uporz dkowa : zachowane nagrobki zabezpieczy
przed dewastacj i pozostawi na miejscu, ewentualnie utworzy dla nich
lapidarium lub zachowa je w inny, uzgodniony z wła ciwym oddziałem
26
Słu by Ochrony Zabytków sposób; usun samosiewy. Wszelkie działania
wykraczaj ce poza te wymogi nale y uzgadnia z wła ciwym oddziałem
Słu by Ochrony Zabytków.
Wykaz cmentarzy zabytkowych na terenie gminy Jutrosin:
DUBIN (Borek)
-
cmentarz przyko cielny – nieczynny
cmentarz – czynny
JUTROSIN
-
cmentarz – czynny
NADSTAWEM
-
cmentarz poewangelicki – nieczynny
PŁACZKOWO
-
SZKARADOWO
-
cmentarz przyko cielny – czynny
L SKOWO
-
ZABOROWO
-
2.11. Ustalenia dla obszarów le nych:
W przypadku zaznaczenia obszaru le nego jako terenu zielonego wa na jest rola lasu jako zielonej otuliny lub bariery optycznej i jedynym
wymogiem konserwatorskim jest zachowanie tej zieleni.
2.12. Ustalenia dla szpalerów i alei:
W przypadku szpalerów, alei i pojedynczych okazów obowi zuj
nast puj ce wymogi konserwatorskie:
♦ utrzymanie obiektu w miejscu i granicach historycznych;
♦ wła ciwa piel gnacja zieleni;
♦ w przypadku szpalerów i alei usuwanie okazów chorych i uzupełnianie
układu nasadzeniami wła ciwych gatunków drzew.
W wykazie pomników przyrody wpisanych do rejestru figuruje
platan klonolistny rosn cy przy ko ciele poewangelickim przy ulicy
Wrocławskiej w Jutrosinie
27
2.13. Ustalenia dla chronionych układów komunikacyjnych:
Chronione układy komunikacyjne nale y zachowa przynajmniej w
ich przebiegu. Ze stanowiska konserwatorskiego wskazane jest zachowanie istniej cej, ewentualnie odtworzenie historycznej nawierzchni
kamiennej we wszystkich miejscowo ciach. Nale y tak e utrzyma – w
przypadku ich zachowania – dawne kraw niki oraz nawierzchni
chodników z płyt granitowych lub kostek kamiennych oraz rynsztoki.
Szczegółowe postulaty dla poszczególnych miejscowo ci zawiera
punkt 2.15.
2.14. Najpilniejsze postulaty konserwatorskie dla poszczególnych
miejscowo ci :
JUTROSIN
W celu ochrony zespołu zabytkowego nale y:
Bezwzgl dnie zachowa historyczn lini zabudowy w obr bie
układu staromiejskiego – zwłaszcza w Rynku i wzdłu głównych
ulic. Nale y zachowa historyczne poszerzenia i placyki charakterystyczne dla tego układu.
Uszanowa bezwzgl dny wymóg zachowania historycznej zabudowy mieszkalnej i gospodarczej. Uzupełnienia kubaturowe (plomby)
nale y utrzyma w wysoko ci 1-2 kondygnacji + dach o spadku
dostosowanym do s siedztwa ( dachy dwuspadowe ew. pulpitowe).
Nale y unika za du ych gabarytów w pionie i w poziomie.
Wskazane jest zachowanie historycznej parcelacji.
Wykluczy z programu zabudowy (tak e na obrze ach) wielkogabarytowe budynki mieszkalne lub usługowe.
Utrzyma dystans nowej zabudowy w stosunku do obszaru starego
miasta.
W celu ochrony panoram miasta i krajobrazu kulturowego nale y:
Chroni dominanty (wie i brył ko cioła w. El biety, ratusz, d.
ko ciół protestancki i ko ciół w. Krzy a z dzwonnic ). Nie
dopuszcza si mo liwo ci przesłaniania ich lub zakłócenia
równowagi konkurencyjnymi elementami wysoko ciowymi –
zwłaszcza w uj ciach panoramicznych widzianych z głównych
wlotów do miasta.
Bezwzgl dnie zabroni budowy wielkogabarytowych budowli w
obr bie miasta jak i jego bezpo redniego otoczenia.
28
Nale y unika realizacji płaskich dachów, zachowa tradycyjny ich
kształt (k t nachylenia ok. 40°, dachy dwuspadowe, układ kalenicowy, wystawki jako do wietlenie poddasza). Stosowa pokrycia
dachów zgodnie z tradycj regionu (gont – w obiektach szczególnych, w pozostałych dachówka lub blacha). Wyeliminowa eternit i
pokrycia bitumiczne (tak e dachówki bitumiczne). Utrzyma
urozmaicenie w wysoko ci dachów.
Chroni charakterystyczne zadrzewienie i ro linno m.in. ł gi
nadrzeczne, aleje dojazdowe w krajobrazie otaczaj cym miasto.
Chroni przedpola panoram – szczególnie panoramy od północy.
D y do zmniejszenia chaosu przestrzennego zabudowy jednorodzinnej dzielnicy południowej, czytelnego w panoramie od strony
Dubina. Wprowadzi neutralizuj ce zazielenienie przestrzeni miasta
w tym obszarze.
Podj poszukiwania formy domu jednorodzinnego o architekturze
zgodnej z tradycj miasta. Unika zabudowy bli niaczej o gabarytach wykraczaj cych ponad tradycyjne.
W celu ochrony wn trz krajobrazowych nale y:
Bezwzgl dnie chroni zespół historycznej zabudowy przyrynkowej
i pierzei ulic staromiejskich (w szczególno ci ul. Wrocławskiej,
Dworcowej, Podgórze) z jej historycznym detalem. Stosowa odpowiedni dla epoki kolorystyk . Unika w elewacjach materiałów
niezgodnych z tradycj .
Chroni zabytkowy detal uliczny – lampy, pompy itp.
Utrzyma wła ciwe – stosowane obecnie formy zieleni miejskiej –
ziele strzy ona w pierzejach rynku i ulic, ziele przy ko ciołach.
Chroni osie widokowe wn trz ulicznych.
Przywróci historyczn nawierzchni – bruk kamienny (przynajmniej w Rynku i ulicach wyró nionych jako wn trza wybitne).
Zaleci uporz dkowanie kwartałów wraz z zabudow gospodarcz .
Chroni pojedyncze obiekty gospodarcze zachowane z dawnych
zespołów stodół podmiejskich (ul. Polna).
Rozwa y mo liwo przeniesienia lub odtworzenia wiatraka (o
konstrukcji wzorowanej na wiatraku z pobliskiego Dubina) jako
akcentu charakterystycznego w krajobrazie Jutrosina jeszcze w
latach 70-tych XX w.
Wnioski szczegółowe:
Nale y opracowa studium historyczno-urbanistycznokonserwatorskie miasta.
Nale y opracowa studium historyczno-architektoniczne Ko cioła
parafialnego pw. w. El biety.
29
Chroni obszar dawnych cmentarzy ewangelickiego i ydowskiego
( m. in. ustawi znak upami tniaj cy).
Chroni budynki dawnej gazowni miejskiej i stra y po arnej, ew.
wykona karty ewidencyjne budynków i ocalałego wyposa enia.
DUBIN
W celu ochrony zespołu urbanistycznego nale y:
Bezwzgl dnie zachowa linie zabudowy w obr bie Rynku i głównych ulic, z zachowaniem układu staromiejskiego.
Zachowa historyczn zabudow . Ewentualne uzupełnienia zabudowy w obr bie starego układu utrzyma w wysoko ci 1 kondygnacji
+dach. Zachowa kalenicowy układ dachów tam, gdzie wymaga tego s siedztwo zabudowy. Unika zbyt wielkich gabarytów w pionie
i w poziomie. Zabudow realizowa zgodnie z parcelacj działek.
Chroni ulice z zabytkowymi stodołami, zabytkow zabudow gospodarcz oraz wiatrak, jako element gin cego krajobrazu.
W celu ochrony panoram miasta i krajobrazu kulturowego:
Chroni dominant , jak jest bryła ko cioła parafialnego; subdominant , jak stanowi wiatrak po południowej stronie Dubina; unika
ich przesłaniania i dysharmonijnych elementów wysoko ciowych w
panoramach.
Chroni panoramy z głównych wlotów do miejscowo ci. Chroni
przedpola panoram, nie dopuszczaj c do chaotycznej lub agresywnej zabudowy przedmie (jak budynek szkoły przy wje dzie od
północy, budynek nowego gospodarstwa obok wiatraka przy wje dzie z południa. Zachowa otwarte przedpole od zachodu – teren
ł gów nadrzecznych.
Bezwzgl dnie zabroni budowy obiektów wielkogabarytowych
(tak e bli niaczych zbyt wysokich willi) oraz realizacji płaskich
dachów.
Zachowa tradycyjny kształt dachów – k t nachylenia około 40°,
dachy dwuspadowe. Ewentualne wystawki s dopuszczalne. Zachowa pokrycie dachów dachówk ceramiczn ( wiatrak – pokrycie
gontem, stodoły – pokrycie dachówk lub słom impregnowan ).
Zlikwidowa pokrycie eternitem i pap ; unika współczesnej imitacji dachówki – bitumicznej i blaszanej.
Zasłoni kurtyn z zieleni obiekty dysharmonijne (zwłaszcza szkoł
podstawow ).
W celu ochrony wn trz krajobrazowych nale y:
30
Ocali od przekształce zespół historycznej zabudowy starego
miasta wraz z uliczkami gospodarczymi.
Chroni relikty zabytkowych nawierzchni (bruki).
Chroni mał architektur (zabytkowe figurki), wprowadzi elementy nowej małej architektury we wn trza placów i ulic ze
wzgl du na ich brak ( figurki, lampy, wiaty (przystanki itp.).
Utrzyma zasad nisko strzy onej zieleni w Rynku i w ulicach.
Unika w elewacjach materiałów niezgodnych z tradycj regionu
(glazura, siding)
Wnioski szczegółowe:
Nale y opracowa studium historyczno-urbanistyczno-konserwatorskie dawnego miasta Dubina.
Chroni bezwzgl dnie stodoły i wiatrak, jako element gin cego
krajobrazu.
Obj
ochron zespół zabudowy folwarcznej, w szczególno ci
domy pracowników folwarcznych (tzw. czworaki).
GR BKOWO
Natychmiastowej interwencji wymaga wiatrak.
31
II. RODOWISKO PRZYRODNICZE
1. Cele rozwoju gminy
Główny cel rozwoju gminy
Zapewnienie zrównowa onego rozwoju poprzez ochron i popraw
stanu i funkcjonowania rodowiska przyrodniczego oraz racjonalne
gospodarowanie zasobami przyrody sprzyjaj ce rozwojowi społeczno gospodarczemu.
• stworzenie warunków sprzyjaj cych wła ciwemu funkcjonowaniu rodowiska przyrodniczego,
• wykorzystanie zasobów rodowiska przyrodniczego dla rozwoju funkcji
społecznych i gospodarczych.
1.1. Czynniki sprzyjaj ce osi ganiu celów:
• Powi zanie z EKONET poprzez Krajow Sie Ekologiczn sieci lokalnych korytarzy ekologicznych. Powi zania przyrodnicze zapobiegaj degradacji rodowiska przyrodniczego, której jedn z przyczyn jest dzielenie
przestrzeni na izolowane obszary. rodowiskotwórcze zadanie powi za
przyrodniczych polega mi dzy innymi na: umo liwianiu migracji organizmów ywych sprzyjaj cej bogactwu gatunkowemu, roli klimatotwórczej
(przewietrzanie terenu, wpływ na temperatur i wilgotno powietrza),
zwi kszonej retencyjno ci wód, zdolno ci do zasilania wód gruntowych.
Gmina Jutrosin dzi ki swojemu poło eniu w dolinie Orli, któr mo na
uzna za korytarz ekologiczny o znaczeniu lokalnym ma powi zania ze
strukturami Krajowej Sieci Ekologicznej. Dolina Orli ł czy si z dolin
Baryczy. Barycz wraz z dolin Odry stanowi korytarz ekologiczny o
znaczeniu mi dzynarodowym.
• Niewielkie kompleksy le ne, kształtuj ce walory biotyczne w znacznej
cz ci zaliczane do lasów wodochronnych.
• Bogata sie hydrograficzna traktowana nie tylko jako element kształtuj cy
walory biotyczne gminy a tak e element wpływaj cy na atrakcyjno
krajobrazow .
32
• Poło enie w ramach czwartorz dowych struktur hydrogeologicznych,
b d cych ródłem wody pitnej.
• znaczne kompleksy dobrych gleb warunkuj ce rozwój rolnictwa,
• lokalne zło a kruszywa naturalnego.
1.2 . Czynniki utrudniaj ce osi ganie celów
• zły stan czysto ci wód powierzchniowych, zwi zany z nieuregulowan
gospodark ciekow ( ródła zagro e dla czysto ci wód rozproszone s
w granicach całej zlewni; równie poza granicami gminy)
• tereny podmokłe i zalewowe utrudniaj ce rozwój przestrzenny,
• zbyt mała lesisto ,
• brak zieleni na obszarach rozległych agrocenoz.
2. Proponowane kierunki rozwoju gminy
2.1.Ochrona przyrody i krajobrazu
Szczególne formy ochrony przyrody
Na terenie gminy w drodze Rozporz dzenia Nr 9/98 Wojewody
Leszczy skiego z dnia 8 grudnia 1998 r. w sprawie uznania za pomniki
przyrody uznano za podlegaj ce ochronie jako pomniki przyrody 14 obiektów.
Ochrona pomników przyrody polega na wprowadzeniu nast puj cych
zakazów i ogranicze , które nale y respektowa :
• zakaz wycinania, niszczenia i uszkadzania drzew,
• zakaz pozyskiwania p czków, kwiatów, owoców i li ci z drzew.
• zakaz zanieczyszczania i niszczenia gleby w zasi gu korony i korzeni
drzew,
• zakaz wzniecania ognia w pobli u drzew,
• zakaz wznoszenia wszelkich budowli w zasi gu korony i korzeni drzew,
• zakaz umieszczania tablic, napisów, ogłosze reklamowych i innych
znaków nie zwi zanych z ochrona pomnika, bezpo rednio na nim lub w
zasi gu korony drzewa,
• ogranicza si wchodzenie na drzewa z wyj tkiem wykonania zabiegów
piel gnacyjno - sanitarnych w przypadkach bezpo redniego zagro enia
publicznego lub uzgodnionych z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody.
33
Na terenie gminy w drodze Rozporz dzenia Nr 9/98 Wojewody Leszczy skiego z
dnia 8 grudnia 1998 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody uznano za podlegaj cy
platan klonolistny o obwodzie 565 cm, wysoko ci 18 m. Znajduje si on przy ko ciele
na ulicy Wrocławskiej.
Ochrona pomników przyrody polega na wprowadzeniu nast puj cych
zakazów i ogranicze , które nale y respektowa :
Tworzenie systemu lokalnych powi za przyrodniczych sprzyjaj cych
zachowaniu równowagi ekologicznej w rodowisku
Tworzenie terenów przyrodniczo czynnych ma na celu zapobiec
dzieleniu przestrzeni na izolowane obszary. Zaleca si utworzenie wewn trznego systemu terenów przyrodniczo czynnych b d cego ł cznikiem gminy
z obszarami o wysokich walorach przyrodniczych.
Na terenie gminy za elementy kształtuj ce jej system przyrodniczy
zapobiegaj cy izolacji przestrzennej nale y uzna :
• strefy ekologiczne (le n i ł kow ),
• pasma ekologiczne, w skład których wchodz :
• ci gi dolinne rzek: Orli, Starej Orli i Orli Leniwej, stanowi ce lokalne
korytarze ekologiczne pełni ce rol ł czników z obszarami o wysokich
walorach biotycznych (fragmentami okresowo zalewane),
• strefy wododziałowe,
• zadrzewnienia ródpolne, przydro ne i wzdłu cieków.
Dla Jutrosina za elementy kształtuj ce jego system przyrodniczy uzna
nale y geosystemy zarówno w granicach miasta jak i poza nimi, a mianowicie: lasy i ziele miejsk , sady, ziele ł kow , cieki. Do systemu
przyrodniczego miasta zaliczy nale y:
• W zły ekologiczne – kompleksy le ne na wschód i południowy wschód od
granic miasta a na terenie miasta ziele urz dzon .
• Lokalne korytarze ekologiczne - uznano za nie doliny: Orli, Borownicy,
Rd cy i Rowu Granicznego stanowi ce wraz z kompleksami ł k doskonałe
powi zania z kompleksami le nymi uznanymi z w zły ekologiczne.
• Si gacze - ich rol pełni mog ci gi uliczne z zadrzewieniami.
34
Rozwi zania sprzyjaj ce prawidłowemu funkcjonowaniu systemu
powi za przyrodniczych, których wprowadzenie le y w zakresie działania
gminy to:
• ochrona przed zmian u ytkowania ww. ekosystemów uznanych za
tworz ce system przyrodniczy gminy,
• zwi kszanie powierzchni zieleni poprzez podbudow zieleni a urow
ci gów dolinnych,. uzupełnianie istniej cych ci gów drzew wzdłu dróg na
obszarze całej gminy,
• tworzenie nowych zadrzewie ródpolnych stanowi cych lokalne ł czniki
uzupełniaj ce podstawowy systemem przyrodniczy (dotyczy to zwłaszcza
rozległych agrocenoz pozbawionych zieleni).
2.2. Zabezpieczenie zasobów wód powierzchniowych i podziemnych w
odpowiedniej ilo ci i dobrej jako ci wymaga nast puj cych działa :
Ustanowienie stref ochronnych dla uj wód podziemnych zgodnie z Rozporz dzeniem Ministra Ochrony rodowiska Zasobów Naturalnych i Le nictwa z dnia 5 listopada 1991 r. w sprawie zasad ustanawiania stref ochronnych
ródeł i uj wody (Dz.U. Nr 116, poz. 505). Na terenie gminy Jutrosin
wszystkie uj cia wymagaj ustanowienia stref ochronnych oraz okre lenia
zasad gospodarowania w ich zasi gu. U ytkownik ww. uj zobowi zany jest
do spowodowania wyznaczenia stref ochronnych zgodnie z cytowanym
rozporz dzeniem
Intensyfikacja budowy systemów oczyszczania i odprowadzania
cieków.
• Intensyfikacja budowy systemów oczyszczania i odprowadzania cieków.
Głównym ródłem zanieczyszcze wód na terenie gminy s cieki komunalne.. Problem zanieczyszczania wód ciekami komunalnymi wymaga
rozwi zania w granicy całej zlewni Orli
Spo ród wszystkich cieków na terenie gminy tylko wody Orli były
badane. Rzeka ta ju na teren gminy wpływa silnie zanieczyszczona.
Niew tpliwie jednak gmina Jutrosin ma równie swój udział w pogarszaniu
jako ci wód płyn cych przez jej teren. cieki komunalne zatem na terenie
gminy stanowi główne ródło zanieczyszczenia wód. Aby rozwi zanie problemu gospodarki ciekowej przyniosło wymierne efekty, powinno nast pi
na obszarze całej zlewni Orli. Zlewnia rzeki Orli terytorialnie le y w granicach dwóch województw: wielkopolskiego i dolno l skiego. W wojewódz35
twie wielkopolskim obejmuje swym zasi giem: powiat Gosty (gminy:
Krobia, P powo, Pogorzela, Borek Wlkp.), powiat Rawicz (gminy: Pakosław,
Miejska Górka, Jutrosin), powiat Krotoszyn (gminy: Kobylin, Ko min,
Rozdra ew, Krotoszyn, Zduny); w województwie dolno l skim zlewnia Orli
swym zasi giem obejmuje: powiat Milicz (gminy: Milicz i Cieszków), powiat
Trzebnica (gmina migród), powiat Góra (gmina W sosz). Poprawa stanu
czysto ci wód wszystkich cieków wchodz cych w skład dorzecza Orli jest
zatem interesem wspólnym wszystkich gmin, które le w obszarze zlewni.
Zwi kszenie retencyjno ci wód.
Dla zwi kszenia retencyjno ci wód zaleca si :
• Wprowadzanie zieleni w strefach wododziałowych (problem dotyczy
przede wszystkim cz ci wododziału przebiegaj cego przez zwarte
kompleksy gruntów rolnych). Poniewa w przewadze s to grunty rolne
chronione przed zmian u ytkowania, a wi c niemo liwe do zalesienia,
wprowadzana ziele powinna przyj
posta zadrzewie
ródpolnych
wzdłu dróg, rowów, miedz
• Zachowanie i odbudowa małych i okresowych zbiorników wodnych głównie stawów wiejskich i oczek wodnych.
• Ograniczanie spływów powierzchniowych z pól uprawnych poprzez
tworzenie systemu zadrzewie ródpolnych.
2.3. Eliminowanie czynników mog cych wpływa na pogorszenie
stanu czysto ci powietrza atmosferycznego
ródłem zanieczyszcze powietrza atmosferycznego na terenie gminy
jest tzw. emisja niska, pochodz ca z palenisk indywidualnych. Ograniczenie
emisji zanieczyszcze powstaj cych ze spalania paliw stałych powinno
polega na promowaniu paliwa ekologicznego i gazyfikacji jednostek
osadniczych.
2.4. Ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej
Przed zmian u ytkowania nale y chroni przede wszystkim grunty
wysokich klas bonitacyjnych. Na terenie gminy koncentruj si one w jej
północnej oraz północno – wschodniej i południowo – zachodniej cz ci
gminy. Ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej powinna polega na:
• ochronie gleb wysokich klas bonitacyjnych (do IV kl. wł cznie) przed
zmian u ytkowania,
36
• ochronie gleb przed erozj i nadmiernym przesuszaniem poprzez wprowadzanie systemu zadrzewie ródpolnych.
2.5. Przywrócenie pierwotnych walorów obszarom zdegradowanym,
zapobieganie degradacji
Obszary wymagaj ce unaturalnienia to obszary zdegradowane w
wyniku działalno ci człowieka. Na terenie gminy mo na do nich zaliczy :
• Wody powierzchniowe, których poprawa stanu czysto ci wymaga b dzie
przede wszystkim uregulowania gospodarki ciekowej na terenie gminy
• Zwarte kompleksy gruntów ornych na których zachwiana jest równowaga
przyrodnicza. S to tereny o zmniejszonej retencyjno ci, bez odpowiednich
warunków dla bytowania organizmów ywych, zagro one erozj gleb.
Poprawy tego stanu rzeczy mo na oczekiwa wprowadzaj c system
zadrzewie ródpolnych.
2.6. Ochrona przed skutkami powodzi
Jest to problem wymagaj cy rozwi zania w obr bie całej zlewni Orli.
Gmina mo e przyj jednak pewne zało enia zakresie polityki przestrzennej
zmniejszaj ce skutki powodzi polegaj ce na:
• nie wyznaczaniu na tych terenach nowych terenów pod wszelkiego rodzaju
budownictwo,
• nie lokalizowanie na terenach zalewowych obiektów mog cych pogorszy
stan rodowiska przyrodniczego w czasie powodzi np. wysypiska mieci,
stacje paliw itp.
• projektowana budowa zbiornika retencyjnego na rzece Orli
3. Przyrodnicza struktura funkcjonalno - przestrzenna oraz zasady
gospodarowania w wydzielonych strefach
Dla realizacji sformułowanych celów, przy wyst puj cych okre lonych
uwarunkowaniach przyrodniczych okre lono przyrodnicz struktur funkcjonalno-przestrzenn gminy Jutrosin, wydzielaj c strefy o zró nicowanych
funkcjach, dla których okre lono ró ne sposoby gospodarowania.
37
3.1. Strefa Ekologicznego Systemu Obszarów Chronionych
W skład tej strefy wchodz , obszary le ne, ci gi dolinne cieków z
kompleksami ł k, ci gi zadrzewie pełni ce funkcj uzupełniaj cych ł czników ekologicznych a tak e ziele parkowa i strefy wododziałowe.
Wymienione elementy tworz do zwarty system lokalnych powi za
zapewniaj cy ł czno z Europejsk sieci Ekologiczn (EECONET) poprzez
Krajow Sie Ekologiczn . Powi zania przyrodnicze zapobiegaj dzieleniu
przestrzeni na izolowane obszary a tym samym degradacji rodowiska
przyrodniczego. Podstawowe zadanie powi za przyrodniczych polega mi dzy innymi na: umo liwianiu migracji organizmów ywych sprzyjaj cej
bogactwu gatunkowemu, roli klimatotwórczej (przewietrzanie terenu, wpływ
na temperatur i wilgotno powietrza), zwi kszonej retencyjno ci wód,
zdolno ci do zasilania wód gruntowych.
Dla terenów tworz cych stref ESOCH, bior c pod uwag jej charakter
rodowiskotwórczy, ustala si dla niej nast puj ce zasady gospodarowania:
• Zachowanie wielko ci i warto ci ekologicznej elementów tworz cych
system przyrodniczy gminy (lasów, kompleksów ł k, wszelkiego rodzaju
zieleni, cieków itp.)
• Odtwarzanie i wzbogacanie warto ci ekologicznych, które uległy
degradacji (renaturalizacja cieków, dolesianie, uzupełnianie istniej cych i
wprowadzanie nowych zadrzewie wsz dzie, gdzie jest to mo liwe.
• Tereny tworz ce system ekologiczny gminy powinny by zwarte
przestrzennie i powi zane bez barier z analogicznymi terenami w systemie.
• Zastosowanie form architektonicznych i struktury zabudowy umo liwiaj cych swobodny przepływ powietrza i migracji gatunków (wysoko i
lokalizacja budynków uwzgl dniaj ca kierunki przewietrzania, a urowe
ogrodzenia, przepusty pod drogami).
• Unikanie lokalizacji inwestycji szkodliwych dla rodowiska, z wyj tkiem
niezb dnych tras komunikacyjnych.
• Dopuszcza si budow obiektów pod warunkiem, e udział terenów
otwartych (nie zabudowanych i nie przykrytych substancj nieprzepuszczaln ) wyniesie co najmniej: 45 % działki na terenach o wysokiej
intensywno ci zabudowy, 75 % działki na terenach o niskiej intensywno ci
zabudowy.
• Dopuszcza si wprowadzanie obiektów zwi zanych z obsług rekreacji i
turystyki.
38
3.2. Strefa produkcji rolnej
Strefa rolnicza zajmuje obszary poło one wyspowo miedzy elementami
tworz cymi stref ESOCH.
3.2.1. Rejon intensywnej produkcji rolnej
S to głównie tereny północno – zachodniej i centralnej cz ci gminy.
Podło e stanowi tu gliny i piaski gliniaste, lokalnie przykryte niewielk
warstw piasków. Na podło u tym wykształciły si dobre i rednie gleby,
które powinny by chronione przed zmian u ytkowania. Tereny te charakteryzuj si dobrymi warunkami termicznymi, równomiernym nasłonecznieniem, korzystn wymian powietrza, na ogół mał wilgotno ci .
Dla rejonu intensywnej produkcji rolnej proponuje si nast puj ce ogólne
zasady gospodarowania:
• Ochrona gruntów rolnych przed zmian
przeznaczenia na inne cele.
Ochrona ta dotyczy u ytków rolnych klas I - III o powierzchni powy ej 0,5
ha, u ytków rolnych klasy IV o powierzchni powy ej 1 ha, u ytków
rolnych klas V-VI wytworzonych z gleb pochodzenia organicznego.
• Kształtowanie funkcji glebochronnych i wodochronnych poprzez utrzymanie istniej cych i wprowadzanie nowych zadrzewnie wsz dzie gdzie jest
to mo liwe.
• Unikanie rozpraszania zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej (nowe
tereny do zainwestowania wyznacza w bezpo rednim s siedztwie istniej cych działek budowlanych lub istniej cych siedlisk rolniczych).
3.2.2. Rejon rolniczy z mo liwo ci rozwoju innych funkcji
S to tereny stanowi ce łagodne przej cie od obszarów wysoczyznowych do den dolin, stanowi ce płaskie powierzchnie o spadkach 0 - 2 %.
Podło e stanowi piaski i piaski na glinie, na których wykształciły si słabe
gleby kl. V i VI. Tereny te charakteryzuj si dobrymi warunkami
termicznymi, równomiernym nasłonecznieniem, nieco utrudnionym przewietrzaniem. S to tereny mało przydatne dla rozwoju rolnictwa, korzystne dla
rozwoju funkcji pozarolniczych. Proponuje si dla niego nast puj ce zasady
gospodarowania:
39
• Kształtowanie funkcji glebochronnych i wodochronnych poprzez
utrzymanie istniej cych i wprowadzanie nowych zadrzewnie wsz dzie
gdzie jest to mo liwe.
• Preferowanie zabudowy zwartej na terenach zainwestowanych.
• Dopuszczenie realizacji poza terenami zainwestowanymi zabudowy
rezydencjalnej.
• Preferencje dla naturalnych form gospodarowania w technikach nie
stwarzaj cych zagro enia dla rodowiska naturalnego.
Zaproponowany przyrodniczy podział gminy na obszary funkcjonalne o
zró nicowanych re imach ochronnych i odmiennych sposobach
gospodarowania mo e stanowi podstaw do formułowania zasad gminnej
polityki przestrzennej.
4. Ocena mo liwo ci rozwoju przestrzennego poszczególnych jednostek
osadniczych
Oceny mo liwo ci rozwoju przestrzennego dokonano drog eliminacji
obszarów stanowi cych ograniczenia w tym zakresie. Do obszarów tych
zaliczono:
• Lasy, wi ksze kompleksy zieleni urz dzonej.
• Grunty rolne chronione przed zmian u ytkowania.
• Elementy infrastruktury technicznej wraz z ich strefami ochronnymi
• Ci gi dolinne – pełni ce funkcje powi za przyrodniczo ekologicznych
oraz układu nawietrzania i przewietrzania terenu. S to tereny o płytko
zalegaj cej wodzie gruntowej, niekiedy podtapiane, o niekorzystnych
warunkach termiczno – wilgotno ciowych. Niekorzystne dla zabudowy,
preferowane do pozostawienia w dotychczasowym u ytkowaniu.
• Obszary zalewowe – z uwagi na szkody powodowane powodzi , na
obszarach tych nie powinno si wyznacza terenów pod budownictwo.
Pomijaj c wszystkie obszary niekorzystne dla zabudowy, pozostałe w
mniejszym lub wi kszym stopniu mog by wykorzystywane do tych celów.
40
III. ROLNICZA PRZESTRZE PRODUKCYJNA
Wykorzystanie potencjału rolnego poprzez:
• Dostosowanie produkcji rolnej do potrzeb rynku i zdolno ci przetwórstwa
rolno-spo ywczego, zwłaszcza przez rozwój specjalistycznych upraw o
du ej pracochłonno ci
• Ochron gruntów wysokich klas bonitacyjnych i kompleksów najwy szej
przydatno ci rolniczej.
Obszar gruntów o najwy szej przydatno ci dla rolnictwa, gleb z dominacj
klas bonitacyjnych – II – III obejmuje północno - zachodni cz
gminy z
wsiami: Płaczkowo, Bartoszewice, Rogo ewo, Gr bkowo, Sielec Stary,
Sielec Nowy, l skowo, Domaradzice.
• Restrukturyzacj rolnictwa w kierunku zmniejszenia zatrudnienia w produkcji rolnej na rzecz przetwórstwa i usług
Problem dotyczy wszystkich wsi. Wskazany jest rozwój drobnych
zakładów rodzinnych uszlachetniaj cych i przetwarzaj cych produkty
rolne, np. przetwórstwo warzyw, produkcja pasz, specjalistyczne usługi
chemizacyjne, mechanizacyjne itp.
• Poprawa struktury wielko ci gospodarstw kosztem zasobów AWRSP i
gospodarstw nierentownych oraz rozwój gospodarstw farmerskich i
rodzinnych.
Zmiana wielko ciowa spowoduje obok powstania kilkudziesi ciohektarowych gospodarstw pozostawienie du ej liczby działek zagrodowych z
niewielk powierzchni roln . Wskazane jest ich wykorzystanie pod
pracochłonn , intensywn upraw ogrodniczo-warzywn .
• Zalesienie gruntów w obszarach ochronnych uj wody
Zmiana formy u ytkowania terenów w obszarach uj wody ograniczy
stosowanie nawozów i rodków ochrony ro lin na tych terenach, ograniczaj c w ten sposób zagro enie zanieczyszcze wody.
• Zachowanie u ytków zielonych w dolinach rzecznych, zarówno jako bazy
paszowej dla chowu bydła, jak i ł czników ekologicznych
Utrzymanie dotychczasowego sposobu zagospodarowania obni e dolinnych wi e si z jednej strony z realizacj jednego z głównych celów
rozwoju gminy, a mianowicie działaniem proekologicznym oraz zasad
zrównowa onego rozwoju. W obszarach gruntów ornych wykorzystywanych do intensywnej produkcji rolnej pozostało niewiele z naturalnych
elementów rodowiska przyrodniczego. Bioró norodno ci cechuj si
przede wszystkim doliny rzeki Orli i jej dopływów.
41
• Rozwój usług specjalistycznych na potrzeby rolnictwa i ludno ci
Rozwój rolnictwa zwi zany b dzie coraz bardziej z rozwojem specjalistycznych usług agrotechnicznych. Efektywne wykorzystanie maszyn i
urz dze rolniczych to obni anie kosztów produkcji. Konieczne jest to
tak e w zwi zku z przepisami dotycz cymi ochrony rodowiska, np. stosowanie rodków ochrony ro lin i utylizacji opakowa i odpadów. Z podnoszeniem standardów ycia na wsi wi e si rozwój usług dla ludno ci,
sklepy, usługi rzemie lnicze, doradztwo ekonomiczno-finansowe, itp.
• Tworzenie gospodarstw agroturystycznych na terenach o najwi kszych
walorach krajobrazowych i przyrodniczych
Realizacja tras turystyki rowerowej i konnej, a tak e walory krajobrazowe
terenu, przyci gaj c turystów, sprawi , e konieczne b dzie stworzenie
bazy dla obsługi ruchu turystycznego, zwi zanej zarówno z wy ywieniem,
noclegiem, a tak e obsług bezpo redni , np. zaprz gi konne latem, kuligi
zim , itp.
42
IV. ROZWÓJ SPOŁECZNO - GOSPODARCZY
Główny cel społeczny – poprawa standardu cywilizacyjnego
społeczno ci lokalnej
Spełnienie celu wymaga prowadzenia działalno ci, która doprowadzi do
stworzenia przyjaznych warunków ycia i rozwoju w drodze rozwijania
infrastruktury publicznej, oraz zapewnienie sprawnego funkcjonowania gminy
jako miejsca zamieszkania, pracy, obsługi, wypoczynku i aktywno ci jej
mieszka ców.
Trzy główne kierunki działania:
• zapewnienie dogodnych warunków zamieszkania, zarówno poprzez modernizacj infrastruktury technicznej, jak i udost pnienie terenów dla ró nych
typów i standardów zabudowy, tak aby były dostosowane do potrzeb
wszystkich grup społecznych,
• wyposa enie w podstawowe usługi zaspokajaj ce potrzeby lokalne oraz
zapewnienie dost pno ci do usług w zakresie: szkolnictwa, opieki
przedszkolnej, ochrony zdrowia, kultury, sportu i wypoczynku,
• przeciwdziałanie bezrobociu poprzez wspieranie inicjatyw społecznych i
stymulowanie tworzenia nowych miejsc pracy, które zapewni ródło
dochodów ludno ci.
Kierunki rozwoju
1.
Demografia.
Dotychczasowy rozwój demograficzny gminy kształtuje si na poziomie
rednim.
W ostatnim dziesi cioleciu liczba jej mieszka ców wzrosła z 7030 do 7178
osób. Odnotowano dynamik wzrostu dla całej gminy w wysoko ci 101,3
a wi c ni sz od wska nika rozwoju powiatu rawickiego i regionu leszczy skiego Szybszy przyrost ludno ciowy wykazuje samo miasto; tutaj
dynamika w tych latach wyniosła 102,7 (na poziomie powiatu).
Przewiduje si , e gmina b dzie si nadal rozwija pod wzgl dem
ludno ciowym. Tempo tego rozwoju b dzie nieco wy sze ni dotychczas;
do roku 2010 wska nik wzrostu osi gnie poziom około 103,0. Tak jak do
tej pory bardziej dynamicznie rozwija si b dzie miasto.
Zało ony trend rozwojowy pozwala przypuszcza , e ludno gminy
wzro nie do około 7380 osób, z tego do 1950 osób w mie cie Jutrosinie.
43
Przewiduje si tak e zmiany w strukturze wieku ludno ci. W nadchodz cych latach wyra nie wzro nie liczebno grupy produkcyjnej,
zwi kszy si te grupa poprodukcyjna i grupa dzieci najmłodszych.
Pozostałe podziały wiekowe cechowa b dzie niewielki spadek lub
stabilizacja.
2. Struktura osiedle cza gminy.
Proponuje si nast puj c systematyk jednostek osadniczych pod k tem
wzrostu i rozwoju jako ciowego:
- O rodek miejsko-gminny - miasto Jutrosin - o rodek dynamicznego rozwoju w oparciu o dotychczasowy potencjał społecznogospodarczy. Administracyjny o rodek gminy, oraz centrum usług
ponadpodstawowych,
- O rodki wspomagaj ce o rodek miejsko-gminny – Szkaradowo i
Dubin - o rodki z predyspozycjami do rozwoju w oparciu o
przypisane im funkcje usługowe i poło enie na obszarze gminy,
- Wsie pozostałe – o rodki zmian jako ciowych i rehabilitacji
przestrzeni.
3. Mieszkalnictwo.
Spełnienie celu społecznego jakim jest poprawa jako ci ycia mieszka ców mo liwe jest mi dzy innymi poprzez zapewnienie im dogodnych
warunków zamieszkania, ze zró nicowaniem tych warunków (typów i
standardów zabudowy) w celu dostosowania ich do potrzeb tak e najubo szej
cz ci lokalnej społeczno ci.
Zadania:
• Poprawa stanu istniej cych zasobów komunalnych, ich bie ce i
kapitalne remonty w celu podniesienia standardów wyposa enia,
• Tworzenie rezerw terenów pod now zabudow mieszkaniow , bior c
pod uwag ró ne formy zabudowy i zainwestowania (indywidualne.
Komunalne, przedsi biorców budowlanych),
• Promocja budownictwa jednorodzinnego, przygotowanie i zbrojenie
terenów,
• Pozyskiwanie i budowa tanich mieszka komunalnych i rotacyjnych dla
rodzin najubo szych.
44
Rozwój mieszkalnictwa zaspokoi powinien potrzeby mieszka ców zwi zane z popraw warunków mieszkaniowych z uwzgl dnieniem potrzeb
wynikłych z przewidywanych trendów rozwojowych w demografii i zmian w
strukturze wieku - zaleca si wzrost zasobów o około 200 mieszka .
4.
Rynek pracy i rozwój gospodarczy obszaru.
Teren powiatu Rawicz, na którym poło ona jest gmina Jutrosin nale y do
obszarów o redniej stopie bezrobocia (12,4 w 2004 roku). Wska nik ten
jest wy szy ni redni dla województwa a ni szy ni dla całego kraju.
Po dane s niezb dne działania, które doprowadz do pełnego spełnienia
celu społecznego.
Mo liwe jest to poprzez dalsze, sukcesywne zmniejszanie stopy bezrobocia
na drodze wzrostu aktywno ci gospodarczej, rozwoju aktywnych form
przeciwdziałaniu bezrobociu, w tym prowadzeniu prac interwencyjnych i
robót publicznych na rzecz rozwoju infrastruktury gminnej.
Zadania:
• Rozwój działalno ci gospodarczej w oparciu o pełne wykorzystanie
istniej cego potencjału gospodarczego, dalszy rozwój przemysłu rolnospo ywczego wykorzystuj cego lokalne surowce,
• Rozwój drobnej działalno ci produkcyjnej i usług rzemie lniczych
działaj cych na rzecz rolnictwa, rozumiany te jako szeroko poj ta
działalno usługowa ułatwiaj ca ycie na wsi,
• Rozwój budownictwa i zakładów produkuj cych materiały budowlane
na terenach mało przydatnych do prowadzenia intensywnej gospodarki
rolnej i ogrodniczej,
• Dalsze starania o rodki finansowe z funduszów unijnych
Rozwój lokalnej przedsi biorczo ci pozwalaj cy wzbogaci i zró nicowa
przestrze gospodarcz obszaru pozwala oczekiwa tak e rezultatów w
postaci:
• zmian w niekorzystnej strukturze zatrudnienia
(zbyt wysokie
zatrudnienie bezpo rednio w rolnictwie)
• poprawy aktywno ci zawodowej mieszka ców
• zmniejszenia liczby bezrobotnych
45
Uwzgl dniaj c przewidywane zmiany (wzrost liczebno ci grupy produkcyjnej, trend wzrostowy w demografii oraz po dany wska nik aktywno ci
zawodowej), polityka władz gminnych powinna doprowadzi do utworzenia
nowych miejsc pracy na terenie miasta i gminy.
5.
Infrastruktura społeczna.
Usługi w planowaniu przestrzennym to jedna z funkcji zagospodarowania przestrzennego, obejmuj ca działalno instytucji i urz dze słu cych
do zaspokojenia potrzeb ludno ci w ramach usług socjalnych i bytowych.
Postulowane zadania:
1.O wiata i wychowanie.
• przedszkola:
- najkorzystniejsze b dzie - utrzymanie aktualnej ilo ci miejsc w istniej cych przedszkolach
•
szkoły podstawowe i gimnazja:
- zapewnienie około 750 miejsc w szkołach podstawowych i 350 miejsc
w gimnazjach .Aktualna sie szkół jest wystarczaj ca aby sprosta tym
wymaganiom. Wskazana jest budowa sali gimnastycznej przy szkole w
Dubinie i Szkaradowie.
- konieczna realizacja sal gimnastycznych przy wszystkich szkołach
•
szkoły ponadpodstawowe - utrzymanie istniej cego liceum i
Zespołu
Szkół Zawodowych w Jutrosinie.
2. Kultura.
• Rozwijanie działalno ci kulturalnej w ramach istniej cych placówek w
poszczególnych wsiach
• Poprawa dost pno ci do bibliotek mieszka ców południowej cz ci
gminy
• Zaleca si rozwijanie działalno ci kulturalnej w istniej cych
placówkach, oraz dofinansowywanie instytucji tworz cych t
infrastruktur społeczn .
• wietlice – utrzymanie korzystnego rozmieszczenia placówek
3. Opieka zdrowotna
• Utrzymanie istniej cych przychodni i aptek oraz budowa nowych
46
• Tworzenie warunków do podnoszenia standardu i zakresu usług
medycznych
4. Handel
• poprawa dost pno ci do podstawowych usług handlowych
mieszka ców
wsi, które nie posiadaj sklepu (Bielawy, Jeziora,
Zaborowo, Zmysłowo)
5. Sport.
• rozwój sieci boisk wiejskich w celu ułatwienia dost pu młodzie y do
terenów sportowych – wskazana realizacja w pierwszej kolejno ci
boiska we wsi W pierwszym etapie zaleca si utworzenie boiska we wsi
Dubin, Płaczkowo, Rogo ewo, Domaradzice, Gr bkowo
• modernizacja stadionu sportowego w Jutrosinie
6. Ziele
• istniej ce cmentarze posiadaj powierzchnie wystarczaj ce do obsługi
mieszka ców gminy
• postuluje si otoczenie ochron i podj cie renowacji istniej cych
parków podworskich.
47
V. KOMUNIKACJA .
1. Cele
System komunikacyjny jako element
przestrzennego pełni w stosunku do niego:
systemu
zagospodarowania
- rol obsługow : umo liwiaj c jego funkcjonowanie , a zarazem
- rol stymuluj c rozwój.
OBSŁUGOWA - rola systemu komunikacyjnego polega, przede wszystkim,
na zaspokojeniu potrzeb transportowych (ludzi i towarów)
których wielko
i struktura s zale ne od czynników
społeczno-gospodarczych, a tak e od struktury u ytkowania
terenów.
ROLA
STYMULUJ CA - rozwój, polega na zwi kszeniu zdolno ci przewozowej,
przepustowo ci, atrakcyjno ci terenów dost pnych komunikacyjnie, itp. – wyprzedzaj co w stosunku do potrzeb,
zgodnie z planowanym rozwojem obszaru.
Cele planowanego rozwoju mo na podzieli na dwie grupy; przy czym
zaliczenie do jednej z nich, okre la w przybli eniu sposób i czas realizacji.
1/. Cele zwi zane z otwarciem na przyszło – poprzez inwestycje rozwojowe
(zadania rz dowe i lokalne) wynikaj ce z stymuluj cej rozwój roli komunikacji. Poniewa zadania te maj z zasady charakter inwestycyjny – s wi c
kosztowne i długotrwałe.
2/. Cele ukierunkowane na popraw funkcjonowania systemu komunikacyjnego – poprzez przekształcenia i modernizacj cz ci istniej cego układu, w
celu adaptacji do potrzeb, oraz nowych warunków ycia i rozwoju społecznogospodarczego. Wynikaj one w najwi kszym stopniu z obsługuj cej roli
komunikacji. W wielu przypadkach, mo na je osi gn sposobami dora nymi,
stosunkowo mało kosztownymi jak:
48
• zmiany organizacji ruchu, zmiany tras,
• zabiegi modernizacyjne (tj. modernizacja skrzy owa
jezdni,
przebudow łuków poziomych, poszerzenie), systematyczne utrzymanie
lub przebudow newralgicznych odcinków.
1.1. Główne cele rozwoju.
Głównym celem rozwoju komunikacji drogowej na terenie gminy
jest stwarzanie warunków materialnych, prawnych i organizacyjnych dla
realizacji systemu transportowego gminy zapewniaj cego:
• efektywno i bezpiecze stwo poł cze w transporcie publicznym
• ograniczenie uci liwo ci komunikacji dla otoczenia
1.2. Cele szczegółowe.
A/. Zapewnienie sprawno ci funkcjonowania układu przy rosn cym poziomie
motoryzacji:
• zahamowanie degradacji całej istniej cej infrastruktury drogowej
• modernizacja układu komunikacyjnego poprzez doprowadzenie do stanu
zgodnego z normatywem technicznym dróg powiatowych i gminnych
• utworzenie funkcjonalnych ci gów „głównych” dróg powiatowych dla
obsługi planowanych obszarów gospodarczych, oraz powi za zewn trznych gminy
• wyprowadzenie ruchu drogowego poza tereny cisłej zabudowy w miejscowo ciach
• wytworzenie nowych poł cze drogowych wynikaj cych z planowanego
rozwoju
• likwidacja nawierzchni gruntowej w ci gu dróg powiatowych
• systematyczne podnoszenie stanu dróg gminnych.
B/. Ograniczenie negatywnego wpływu komunikacji na rodowisko naturalne,
warunki ycia i bezpiecze stwo mieszka ców.
• zabezpieczenie obiektów mieszkalnych i u yteczno ci publicznej przed
oddziaływaniem transportu
• zmiana produkcji rolnej w obszarach zagro e (wzdłu ci gów
drogowych) na uprawy ro lin przemysłowych
• promocja i wdro enie do realizacji cie ek rowerowych, turystycznych i
komunikacyjnych
49
2. Kierunki i polityka rozwoju.
Układ komunikacyjny gminy nie wymaga zasadniczych i szerokich
zmian. Zarówno powi zania komunikacyjne (zewn trzne i wewn trzne) jak
równie skala zainwestowania terenu, jego rozwój, a tak e przekształcenia
wymagaj głównie modernizacji istniej cej sieci drogowej i urz dze , oraz
przede wszystkim poprawy standardu poszczególnych tras.
Proponowany kierunkowy układ komunikacyjny opiera si generalnie
na istniej cych ci gach dróg.
2.1. Droga krajowa.
Północnym skrajem gminy przebiega droga krajowa nr 36 relacji
Prochowice – Lubin - Scinawa – Wi sko – Zał cze – Rawicz – Krotoszyn –
Ostrów Wlkp. (dawna droga nr 324) długo ci 1,852 km.
Zmiana numeracji nast piła na podstawie Rozporz dzenia Min. Transportu i
Gosp. Morskiej z dnia 28 lutego 2000 r. (Dz. U. Nr 32, poz. 393, § 4, ust. 4,
pkt. 1) Zarz dzeniem Nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 9
maja 2000 r.
• Docelowo planowana modernizacja całej trasy do parametrów klasy GP
(wyj tkowo G) której szeroko według nowej klasyfikacji, zgodnie z
Rozporz dzeniem Min. Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca
1999 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiada
drogi publiczne (Dz. U. Nr 43, poz. 430 z dnia 14.05.1999 r.)powinna
wynosi w liniach rozgraniczaj cych:
- min. 25,00 m przy przekroju drogowym
• Na terenach przeznaczonych dla zabudowy nale y zachowa odległo ci od
zewn trznej kraw dzi jezdni:
- obiekty mieszkalne: jednokondygnacyjne – 30,00 m
wielokondygnacyjne – 40,00 m
- obiekty budowlane nie przeznaczone na pobyt ludzi:
na obszarach poza terenami zabudowanymi – 25,00 m
na obszarach zabudowy
– 10,00 m
• Nale y ograniczy ilo wł cze komunikacyjnych do drogi krajowej.
Odst py mi dzy wł czeniami, pola widoczno ci wolne od zabudowy, itp.,
zgodnie z rozporz dzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z
dnia 2.03.1999 r. – „warunki techniczne jakim powinny odpowiada drogi
publiczne i ich usytuowanie” (Dz. U. Nr 43 z 1999 roku).
• Nie nale y projektowa nowych terenów zabudowy wzdłu drogi krajowej
(z bezpo rednimi zjazdami na t drog ), lecz przy drogach bocznych.
Wł czanie nowych układów komunikacyjnych za pomoc dróg lokalnych,
poza pasem drogowym drogi krajowej, oraz istniej cych ju skrzy owa .
50
• Przy wykonywaniu planów miejscowych i okre leniu usytuowania
zabudowy nale y dodatkowo uwzgl dni inne, negatywne oddziaływania
zwi zane z ruchem drogowym (mi dzy innymi):
- stref uci liwo ci drogi (zagro enie dla upraw, budowli oraz nara enie na
degradacj stałych komponentów rodowiska naturalnego) „Wytyczne
Projektowania Dróg” (zał. nr 2 do Zarz dzenia nr 5/95 Generalnego
Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 31 marca 1995 r.)
- dopuszczalnego poziomu hałasu w rodowisku, Rozporz dzenie Ministra
Ochrony rodowiska , Zasobów Naturalnych i Le nictwa z dnia
13.05.1998 r. (Dz. U. Nr 66, poz. 436).
2.2. Drogi powiatowe.
Z dniem 01.01.1999 r. wprowadzono zmiany klasyfikacji i administrowania sieci dróg publicznych.
Rozporz dzeniem Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r w sprawie
ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz. U. Nr 160, poz. 1071 z
dnia 28 grudnia 1998 r.) ustalono nowy wykaz dróg. Skutkiem tego rozporz dzenia, wszystkie dawne drogi wojewódzkie z terenu gminy, poniewa nie
zostały uj te w wykazie, zostały przeklasyfikowane na drogi powiatowe.
A/ Proponuje si uzna za drogi powiatowe „główne” grup dróg tworz cych
funkcjonalne ci gi dla obsługi wyznaczonych w „Studium” funkcjonalnych
obszarów, oraz daj ce powi zania z s siednimi terenami
nr 21-307 Rawicz – Pakosław – Dubin
nr 21-403 Dło – Jutrosin – Szkaradowo
- gr. – (Sułów)
nr 21-485 Szkaradowo – Jeziora – gr. – (Milicz)
nr 21-482 Rogo ewo – Smolice – (Kobylin)
nr 21-483 (Baszków) – Pawłowo – Jutrosin
nr 21-481 Gr bkowo – Sielec St. – Jutrosin
nr 21-477 (M.Górka) – Sobiałkowo – Konary –
- Gr bkowo
nr 21-478 odc. Pakosław – Gr bkowo
razem
•
- 1,695 km
- 18,050 km
- 3,302 km
- 2,277 km
- 4,405 km
- 4,470 km
- 0,817 km
- 2,007 km
- 37,023 km
Zalecana docelowo dla całej grupy wy ej wymienionych dróg klasa drogi G
(główna) o szeroko ci 25 m w liniach rozgraniczaj cych, dopuszczalna klasa
Z (zbiorcza), o minimalnej szeroko ci w liniach rozgraniczaj cych 20 m.
51
• Po dane doprowadzenie głównych dróg powiatowych do jednego
standardu.
• Zalecana budowa cie ek rowerowych (o po danej lokalizacji poza
koron drogi).
• W pierwszym etapie, w celu doprowadzenia do stanu zgodnego z normatywem konieczna:
- modernizacja drogi 21-307
- 1,695 km
- likwidacja nawierzchni gruntowej na drodze nr 21-478 - 1,076 km
• Docelowo realizacja zewn trznej, zachodniej obwodnicy miasta Jutrosina
• Planowana realizacja obej cia drogowego dla miejscowo ci Dubin –
zachodnia strona wsi
B/ Pozostałe drogi powiatowe o znaczeniu lokalnym:
nr 21-360 Drogi – Sowy – Szkaradowo
nr 21-478 odc. Gr bkowo – Płaczkowo
nr 21-479 Góreczki – Domaradzice – Dubin
nr 21-480 Domaradzice – Sielec Stary
nr 21-484 Jutrosin – Zmysłowo – gr. – (Cieszków)
razem
- 3,250 km
- 2,900 km
- 3,499 km
- 4,230 km
- 4,255 km
- 18,134 km
Do grupy tej proponuje si zaliczy równie ulice powiatowe w m.
Jutrosin, nie b d ce ci gami dróg, (Ko ciuszki, Ogrodowa, Podgórna, Polna,
Strzelecka, Wrocławska, Rynek, Wodna) o długo ci 3,562 km
•
•
•
•
•
Wskazana klasa dróg Z (zbiorcza), o minimalnej szeroko ci w liniach
rozgraniczaj cych 20,00 m, wyj tkowo dopuszczalna klasa L (lokalna), o
minimalnej szeroko ci w liniach rozgraniczaj cych: 15,00 m – dla dróg i
12,00 m – dla ulic.
Zaleca si budow cie ek rowerowych, w miar potrzeb. Wskazana
lokalizacja poza jezdni drogi, a najlepiej poza koron drogi.
Konieczna systematyczna modernizacja dróg i ulic w celu doprowadzenia
zgodno ci ich parametrów technicznych z wymaganiami okre lonymi w
warunkach technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne.
W pierwszej kolejno ci wskazana modernizacja dróg o bardzo zani onych
parametrach:
- nr 21-360 Drogi – Sowy – Szkaradowo
- 3,250 km
- nr 21-479 odc. wie Domaradzice
- 0,786 km
- nr 21-484 odc. Jutrosin – Zmysłowo
- 2,200 km
razem
- 6,236 km
Po dane utwardzenie dróg (pozamiejskich) o nawierzchni gruntowej:
- nr 21-489 odc. Domaradzice – gr. gminy
- 0,846 km
52
- nr 21-484 odc. Zmysłowo – gr. gminy
- 1,515 km
razem
- 2,361 km
• Systematyczna odnowa nawierzchni bitumicznych w celu zahamowania
dalszej degradacji dróg.
• Budowa nowych poł cze wynikaj cych z planowanego rozwoju terenów
pod mieszkalnictwo i aktywizacj gospodarcz .
C/. Strefa uci liwo ci dróg powiatowych.
Orientacyjn wielko
redniego ruchu dobowego na drogach powiatowych przyjmuje si na poziomie 500 – 1000 pojazdów samochodowych na
dob w zale no ci od znaczenia drogi, b d jej odcinka. Mo na przyj , e
przy takim ruchu strefa uci liwo ci mie ci si w granicach pasa drogowego.
• Konieczne jest zachowanie odpowiednich odległo ci nowo powstaj cych
obiektów budowlanych od zewn trznej kraw dzi jezdni:
- 20,00 m – poza obszarem zabudowanym,
- 8,00 m – na obszarze zabudowanym,
• Konieczne zapewnienie wolnego od zabudowy pola widoczno ci na skrzyowaniach (Dz. U. Nr 43, poz. 430, z dnia 14 maja 1999 r.) przez naro ne
ci cia linii rozgraniczaj cych nie mniejsze ni 10 m x 10 m. Przy istniej cej zabudowie mo liwe zmniejszenie naro nych ci linii rozgraniczaj cych do 5 m x 5 m.
2.3. Drogi gminne.
• Proponuje si , podobnie jak przy drogach powiatowych stworzenie dwóch
grup ww. dróg:
- dróg „głównych”
- dróg „pozostałych”
• Nale y d y do poprawy stanu dróg poprzez systematyczne:
- utwardzanie i ulepszanie nawierzchni,
- podnoszenie parametrów technicznych
Konieczna realizacja nowych dróg na terenie planowanych w Studium
obszarów aktywizacji gospodarczej
• Wskazana klasa dróg gminnych: L – lokalne, D – dojazdowe.
Minimalna szeroko w liniach rozgraniczenia:
- dla dróg klasy L= 15,00 m, dla dróg klasy D = 15,00 m
- dla ulic klasy L= 12,00, ulic klasy D =10,00 m.
53
2.4. Ograniczanie uci liwo ci komunikacji dla otoczenia
A/ Ograniczanie negatywnego wpływu transportu na rodowisko naturalne i
warunki ycia mieszka ców:
• zabezpieczenie obiektów mieszkalnych i u yteczno ci publicznej przed
oddziaływaniem komunikacji poprzez pasy zieleni, ekrany akustyczne, itp.
• działania na rzecz zaostrzenia wymogów dot. stanu technicznego
pojazdów,
• kontrola ruchu pojazdów o ponadnormatywnym nacisku na o ,
• promocja ruchu rowerowego i pieszego,
• wyprowadzenie intensywnego ruchu poza tereny cisłej zabudowy poprzez
realizacje obwodnic,
• przestrzeganie odległo ci zabudowy od dróg, szczególnie na terenach
przeznaczanych do zabudowy.
B/ Podniesienie bezpiecze stwa ruchu i mieszka ców:
• wprowadzenie stref ruchu uspokojonego w obszarach zabudowy
mieszkaniowej,
• intensyfikacja działa policji na rzecz porz dku i bezpiecze stwa ruchu na
drogach,
• realizacja cie ek rowerowych turystycznych i komunikacyjnych
(po dana lokalizacja poza koron drogi, a co najmniej poza jezdni )
• wyznaczenie bezpiecznych przej przez jezdni ,
• realizacja wydzielonych miejsc postojowych dla samochodów,
• uwzgl dnienie potrzeb osób niepełnosprawnych i stosowanie
odpowiednich przepisów w tym zakresie,
• budowa chodników w wszystkich miejscowo ciach oraz ochrona i
podnoszenie stanu technicznego
• oddzielanie w miar mo liwo ci chodników od jezdni pasami zieleni.
2.5. Komunikacja zbiorowa
Nale y d y do utrzymania istniej cej komunikacji autobusowej.
W miar modernizacji dróg powiatowych i gminnych oraz realizacji nowych
poł cze drogowych, nale y czyni starania o rozszerzenie linii PKS.
• Nale y d y do utrzymania linii kolejowej nr 362 Kobylin – Jutrosin.
Konieczne starania w celu reaktywowania całej linii kolejowej.
• Wszelkie roboty ziemne oraz budynki i budowle na terenach s siaduj cych
z PKP, mog by wykonywane w odległo ci nie mniejszej ni 20,00 m od
granicy obszaru kolejowego (Rozporz dzenie Ministra Transportu i
54
Gospodarki Morskiej z dnia 05.05.1999 r. – Dz. U. Nr 47, poz. 476 z dnia
27.05.1999 r.)
• Nale y d y do rozszerzania linii autobusowych na wschodni cz
gminy, w miar poprawy stanu dróg na tym obszarze.
2.6. Priorytety.
Proponuje si przyj cie jako priorytetowych nast puj cych zada :
• zahamowanie degradacji całej istniej cej infrastruktury drogowej poprzez:
odnow „starych” nawierzchni masami bitumicznymi,
• stworzenie funkcjonalnych ci gów „głównych” dróg powiatowych o
podwy szonym i ujednoliconym standardzie
• likwidacja nawierzchni gruntowych
• modernizacja dróg o bardzo zani onych parametrach w kolejno ci zale nej
od aktualnego znaczenia drogi
• realizacja chodników i cie ek rowerowych
VI. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
1. Zaopatrzenie w wod
Gmina Jutrosin posiada rozwini ty i w przewa aj cej cz ci prawidłowo
funkcjonuj cy system zaopatrzenia w wod . Sie wodoci gowa funkcjonuj ca
w gminie, charakteryzuje si zró nicowanym stanem technicznym.
Polityka władz gminy w dziedzinie zaopatrzenia mieszka ców w wod
powinna prowadzi do :
1. Utrzymania w pełnym zakresie prawidłowo ci działania komunalnego
systemu zaopatrzenia w wod pitn .
2. Dalszej poprawy jako ci wody dostarczanej mieszka com gminy.
3. Ograniczenia kosztów produkcji i dostawy wody pitnej.
4. Zapewnienia rezerw wody dla potrzeb potencjalnych inwestycji
produkcyjnych na terenie gminy.
W celu efektywnej a jednocze nie zgodnej z mo liwo ciami bud etowymi gminy realizacji powy szych zada , proponuje si przyj cie nast puj cej hierarchii i kolejno ci działa :
1. Wymiana przesyłowych sieci wodoci gowych znajduj cych si w
niezadowalaj cym stanie technicznym – wskazanym przez Mi dzygminny
55
Zakład Wodoci gów.
2. Wyznaczenie stref ochronnych po rednich dla uj wody i prawidłowe ich
zagospodarowanie.
3. Tworzenie systemu wodoci gowego – pier cieniowego poprzez realizacj
poł cze pomi dzy poszczególnymi miejscowo ciami:
Realizacja ww. inwestycji pozwoli na :
- popraw jako ci zdrowotnej wody dostarczanej mieszka com gminy;
- zmniejszenie kosztów produkcji i dostawy wody (ograniczenie strat wody);
- wzrost atrakcyjno ci obszaru gminy dla potencjalnych inwestorów –
mo liwo zapewnienia dostawy wody przy stosunkowo niskich nakładach
inwestycyjnych;
- u ci lenie zasi gu i rodzaju działa niezb dnych dla ochrony zasobów
wody pitnej na terenie gminy;
- ewentualn eliminacj istniej cych elementów zagospodarowania terenu
zagra aj cych jako ci ujmowanej wody;
- ustalenie odpowiednich warunków i ogranicze lokalizacji przyszłych
inwestycji w granicach wyznaczonej strefy ochrony sanitarnej
(bezpo redniej i po redniej)..
Ochrona przed degradacj obszarów istniej cego uj cia wody i terenów
potencjalnych zasobów wody jest niezb dnym warunkiem zapewnienia w
okresie perspektywicznym zaopatrzenia mieszka ców w dobr jako ciowo
wod pitn . Wpłynie równie na koszty uzdatniania wody poprzez eliminacj
napływu zanieczyszcze wymagaj cych dodatkowego oczyszczania.
Nale y przeprowadzi analiz potrzeb gmin o ciennych w zakresie zaopatrzenia w wod i organizacji ewentualnej sprzeda y nadwy ki wody. Sprzeda
nadwy ki wody do gmin s siednich stanowi mo e dodatkowe ródło
dochodów gminy.
2. Gospodarka ciekowa.
Gospodarka ciekowa na terenie gminy wymaga uporz dkowania i
przyj cia systemowych rozwi za .
Polityka władz gminy w tej bran y powinna prowadzi do :
1. Uporz dkowania gospodarki ciekowej na terenie gminy poprzez dalsz
budow systemów odprowadzania i oczyszczania cieków.
2. Tworzenie korzystnych warunków w zakresie odprowadzania i
oczyszczania cieków dla potencjalnych inwestycji produkcyjnych na
terenie gminy.
3. Tworzenie korzystnych warunków dla upowszechnienia na terenie gminy
56
alternatywnych sposobów utylizacji
przydomowe oczyszczalnie cieków
cieków – indywidualne
i
Porz dkowanie gospodarki ciekowej na terenie gminy b dzie procesem
długotrwałym i kosztownym. Aby jego realizacja dostosowana była do
mo liwo ci finansowych gminy w najbli szych latach przyj nale y:
- rozbudow oczyszczalni cieków w Jutrosinie,
- stopniowe przył czanie innych wsi do systemu Jutrosin zgodnie z
mo liwymi warunkami technicznymi,
- prowadzeniu akcji edukacyjno - informacyjnej zapoznaj cej mieszka ców
gminy z mo liwo ciami zastosowania alternatywnych metod utylizacji
cieków,
- wprowadzeniu ułatwie dla inwestorów podejmuj cych realizacj indywidualnych oczyszczalni przydomowych (np. cz ciowe dofinansowanie
inwestycji, zwolnienia z podatków lokalnych itp.).
Propagowanie i pomoc w realizacji indywidualnych systemów oczyszczania cieków jest najta szym sposobem uporz dkowania gospodarki ciekowej na terenach wiejskich. W przypadku lu nej zabudowy wsi koszt budowy
oczyszczalni przydomowych stanowi ok. 30 % kosztów realizacji systemu
kanalizacji zbiorczej.
Miejscowo ci w gminie Jutrosin pod wzgl dem mo liwo ci uregulowania
gospodarki ciekowej mo na podzieli na dwie grupy:
• jednostki osadnicze o korzystnych warunkach ekonomicznych i fizjograficznych do stosowania zbiorowych systemów odprowadzania i
oczyszczania cieków: Jutrosin, Sielec Stary, Sielec Nowy, l skowo,
Gr bkowo, Rogo ewo, Płaczkowo, Dubin, Szkaradowo, Domaradzice,
Ostoje, Szymonki, Bartoszewice.
• jednostki osadnicze w obr bie których korzystniej stosowa indywidualne
systemy oczyszczania (oczyszczalnie wiejskie, osiedlowe, przydomowe):
Zmysłowo, Nadstawem, Pawłowo, Piskornia, Jeziora, Katarzynowo,
Janowo.
3. Gospodarka odpadami
Gmina posiada prawidłowo funkcjonuj cy system zbiórki i wywozu
odpadów.
Polityka gminy w zakresie gospodarki odpadami prowadzi powinna do
1.Wprowadzenia na terenie wsi systemu segregacji odpadów.
3. Zapobieganiu powstawania i likwidacji nielegalnych wysypisk.
57
4. Elektroenergetyka
Na terenie gminy istnieje rozbudowana sie energetyczna. Brak jest
jednak rezerw mocy dla swobodnego rozwoju wi kszych podmiotów gospodarczych. Zapewniona jest natomiast dostawa energii dla potrzeb mieszka ców.
Polityka gminy w zakresie elektroenergetyki ograniczy si wi c mo e
do stara o utrzymanie prawidłowej wielko ci dostaw energii dla potrzeb
socjalno-bytowych mieszka ców.
Realizacja powy szego celu odbywa si mo e poprzez:
1. Zgłaszanie własnych potrzeb i wniosków do opracowywanych przez Enea
S.A. „Programów reelektryfikacji”
2. Współuczestnictwo finansowe w pracach modernizacyjnych zasilania
energetycznego poszczególnych jednostek osadniczych na terenie gminy
3. Stworzenie wielostronnego systemu zasilania, np. poprzez podł czenie do
GPZ P powo
Ponadto w celu zwi kszenia atrakcyjno ci inwestycyjnej gminy podj
nale y działania zmierzaj ce do stworzenia rezerwy mocy głównie na obszarach potencjalnej aktywizacji gospodarczej.
5. Gazownictwo
wane.
Jednostki osadnicze na terenie gminy Jutrosin s stopniowo gazyfiko-
Gmina posiada rezerwy zasilania w zakresie systemu gazowego, co jest
korzystnym aspektem odno nie rozwoju perspektywicznego.
Polityka w zakresie zaopatrzenia w energi gazow powinna prowadzi do
modernizacji i rozbudowy sieci redniego ci nienia.
Całkowite zwodoci gowanie gminy wraz z ze stopniowym uregulowaniem gospodarki ciekowej, oraz prawidłowe prowadzenie gospodarki odpadami s najwa niejszymi inwestycjami w zakresie infrastruktury technicznej
na terenie gminy Jutrosin.
58
VII. GOSPODARKA TERENAMI
1. Tereny predysponowane do przeznaczenia pod zabudow zagrodow ,
mieszkaniow , usługowo-produkcyjn i turystyczno-wypoczynkow
Wi kszo inwestycji budowlanych w gminie stanowi realizacja indywidualnego budownictwa zagrodowego i mieszkaniowego. Potrzeby społeczno ci lokalnej w zaspakajaniu potrzeb mieszkaniowych realizowane s we
własnym zakresie. Do kompetencji gminy nale y stworzenie warunków dla
realizacji wszelkiego rodzaju budownictwa.
W zwi zku z powy szym, na obszarze gminy wyznacza si obszary
zwartej zabudowy wsi.
W granicach zwartej zabudowy wsi znajduj si tereny:
- ju zabudowane,
- niezabudowane
- wyznaczone w studium jako obszary rozwoju w dalszej perspektywie po
spełnieniu okre lonych wymaga
Granice zwartej zabudowy wsi wyznaczono z uwzgl dnieniem:
- zasad ochrony rodowiska przyrodniczego i kulturowego,
- uwarunkowa ograniczaj cych b d wykluczaj cych tereny z mo liwo ci
ich zabudowy .
Poza zwart zabudow wsi wyst puje zabudowa rozproszona w formie
zabudowy kolonijnej. Nie ogranicza si realizacji zabudowy w tej formie; nie
jest to jednak forma preferowana, z uwagi na zagro enie dewastacji krajobrazu, utrudnienia komunikacyjne poprzez budow kolejnych wjazdów na
drogi poza obszarami okre lonymi jako tereny zabudowy oraz zwi kszonych
kosztów budowy urz dze uzbrojenia in ynieryjnego.
Obszary dla realizacji procesów urbanizacyjnych:
Główne zało enie rozwoju przestrzennego gminy i poszczególnych
miejscowo ci to stworzenie mo liwo ci poprawy warunków zamieszkania i
pracy wszystkim mieszka com gminy. Dlatego w obr bie terenów wiejskich
wyznaczono tereny rozwojowe oraz okre lono ich podstawowe funkcje i generalne zasady zagospodarowania.
59
Wyznaczono obszary w oparciu o kryteria funkcjonalne. Tereny zainwestowane o zró nicowanej zabudowie i dominuj cej funkcji mieszkaniowej lub
zagrodowej okre lone jako tereny intensyfikacji i modernizacji zabudowy.
• Tereny potencjalnej zabudowy, przydatne dla funkcji osadniczej, o dobrych warunkach gruntowych, poło one w zasi gu sieci uzbrojenia in ynieryjnego okre lone jako tereny rozwojowe.
• Tereny o niejednorodnych cechach, znajduj ce si w obr bie stref ochronnych, poło one w obr bie ogranicze inwestycyjnych okre lone jako
tereny do inwestowania na specjalnych warunkach.
Pod zabudow dopuszcza si przeznaczenie gruntów rolnych poło onych
w s siedztwie terenów ju zabudowanych, o których mowa wy ej, pod warunkiem stosowania nast puj cych zasad:
• na terenach wiejskich w rejonie dominacji zabudowy zagrodowej – lokalizacja obiektów zagrodowych i ogrodniczych poło onych w bezpo rednim
zasi gu uzbrojenia in ynieryjnego, pod warunkiem przestrzegania zasad
ochrony
rodowiska oraz ogranicze
zwi zanych z liniami
rozgraniczaj cymi dróg i ulic oraz nawi zania form budynków do architektury regionalnej; zalecana minimalna powierzchnia działki 3000m²
• lokalizacja zespołu zabudowy mieszkalnej zaprojektowanej w jednym ci gu, poło onego w zasi gu uzbrojenia in ynieryjnego; zalecana
powierzchnia działek minimum 800 m², z przestrzeganiem linii zabudowy
w nawi zaniu do istniej cy budynków,
Zagospodarowanie terenów nie spełniaj cych warunków okre lonych
wy ej, a dopuszczonych do zainwestowania na specjalnych warunkach, wi e
si z obowi zkiem sporz dzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w którym uwzgl dnione by musz wszystkie uwarunkowania
okre lone w studium. Dopuszcza si ró norodno zabudowy i zagospodarowania tych terenów, z tym, e plan miejscowy musi okre li zasad s siedztwa poszczególnych funkcji, zasady uzbrojenia terenu, skomunikowania
oraz kształtowania zabudowy.
Na obszarach wsi nie wyznacza si obszarów do kompleksowych
procesów rehabilitacji zasobów mieszkaniowych. Wskazane byłyby tak e
działania w strefach ochrony konserwatorskiej, w obr bie historycznej
zabudowy Dubina i Jutrosina.
Na terenie gminy nie wyznacza si terenów handlowych o powierzchni
sprzeda y powy ej 2000 m²
60
Strefy zorganizowanej działalno ci gospodarczej
Wskazani w studium najbardziej korzystne tereny dla prowadzenia
działalno ci inwestycyjnej o charakterze przemysłowym, magazynowo - składowym, logistycznym. Decyduj cymi kryteriami wyboru tych terenów były:
dogodne poło enie w stosunku do głównego układu komunikacyjnego,
oddalenie od zabudowy mieszkaniowej, łatwo wyposa enia w podstawowe
media uzbrojenia in ynieryjnego, a ponadto poło enie w s siedztwie terenów
o podobnych funkcjach.
Najwi kszy kompleks takich terenów wyznaczono w Jutrosinie,
Gr bkowie, oraz w północnej cz ci gminy w pobli u drogi krajowej nr 36.
Obszary korzystne dla rozwoju funkcji turystycznych
Obszary wskazane dla rozwoju funkcji rekreacyjnej wi
si przede
wszystkim z cechami rodowiska przyrodniczego. Dla wykorzystania rekreacyjnego wskazane s obszary le ne oraz tereny s siaduj ce z obiektami o
walorach kulturowych b d urz dzeniami sportowymi.
Atrakcyjno krajobrazowa oraz walory kulturowe stanowi powinny
podstaw rozwoju turystyki weekendowej, np. zwi zanej z turystyk rowerow , konn , tak e w powi zaniu z gminami o ciennymi.
Znaczne fragmenty gminy, w jej południowej cz ci, mog by wykorzystane dla realizacji ró norodnych form rekreacji. Wskazane jest opracowanie studium przyrodniczo-krajobrazowego tych obszarów, aby wyst puj ce
tam walory krajobrazowe nie zostały zaburzone np. chaotyczn , nie wpasowan w przestrze zabudow .
Polityka przestrzenna gminy
1) Zabudow mieszkaniow , usługow oraz zabudow zwi zan z drobn
wytwórczo ci i przetwórstwem, a tak e z obsług turystyki i wypoczynku
nale y lokalizowa przede wszystkim na niezabudowanych działkach w
granicach zwartej zabudowy wsi. Przy przeznaczaniu gruntów pod zabudow zwi zan z produkcj i przetwórstwem, w decyzjach administracyjnych nale y ustala warunek, e ich uci liwo nie mo e wykracza
poza granice działki inwestora.
2) Mo liwe jest etapowe zalesianie gleb niskich klas bonitacyjnych oraz
okresowo zalewanych pod warunkiem przestrzegania obowi zujacych
przepisów.
3) W granicach zwartej zabudowy wsi mo e by realizowana zabudowa letniskowa dla której wyznacza si równie tereny specjalne poza granicami
zwartej zabudowy wsi.
61
4) Lokalizacja zabudowy letniskowej, poza wymienionymi wy ej terenami,
mo liwa jest na glebach najni szych klasach bonitacyjnych.
5) W granicach zwartej zabudowy wsi mog by lokalizowane obiekty zwi zane z realizacj lokalnych celów publicznych (infrastruktura społeczna i
techniczna).
6) Powi kszenie obszaru zwartej zabudowy wsi mo e nast pi przez
zabudow działek s siednich pod warunkiem uwzgl dnienia bonitacji gleb
przył czanego terenu.
7) Mo liwa realizacja na całym terenie gminy elektrowni wiatrowych.
8) Mo liwa budowa budownictwa społecznego – wielorodzinnego (budynki
maksymalnie 3 kondygnacyjne)
9) Projektowanie i realizacja obiektów budowlanych podporz dkowana by
musi nast puj cym preferencjom:
- budynki mieszkalne parterowe z u ytkowym poddaszem, z wyj tkiem
przypadków dostosowywania nowej zabudowy do zabudowy ju istniej cej;
- budynki gospodarcze o wysoko ci do 4 m od poziomu terenu do okapu;
- budynki produkcyjno-usługowe i u yteczno ci publicznej nie wi cej ni
5 m od poziomu terenu do okapu;
- poziom podłogi parteru nie wy ej ni 1 m od poziomu terenu;
- dachy symetryczne dwuspadowe lub czterospadowe o nachyleniu połaci
35o do 45o z mo liwo ci wprowadzania naczółków, wyposa one w
szerokie okapy;
- zakaz realizowania obiektów budowlanych z dachami pulpitowymi,
kopertowymi, uskokowymi i asymetrycznymi oraz stosowania schodkowych zwie cze cian;
- zaleca si stosowanie do prac elewacyjnych materiałów pochodzenia
rodzimego (drewno, kamie );
- zachowanie istniej cej linii zabudowy przy zabudowie plombowej;
- charakter i gabaryty zabudowy oraz pokry dachowych musz by
zbli one do charakteru zabudowy i pokry w s siedztwie.
8) Ustala si orientacyjne wielko ci działek przeznaczonych pod zabudow
zagrodow i jednorodzinn na terenie zwartej zabudowy wsi:
- zabudowa zagrodowa - 3000 m2 przy szeroko ci frontu działki
minimum 25 m.
- zabudowa jednorodzinna - dla budynków wolnostoj cych od 800 do przy
szeroko ci frontu około 20 m,
- dla budynków bli niaczych 500 do 700 m2 przy szeroko ci frontu ka dej
z nich około 16 m,
9) Ustala si zasad nie rozpraszania zabudowy przez lokalizacj nowej
zabudowy kolonijnej, przez ograniczenie procesu urbanizacji liniowej.
10) Zwi kszenie atrakcyjno ci turystycznej gminy przez:
- podnoszenie warto ci estetycznej krajobrazu;
62
-
zwi kszanie stopnia czysto ci wód powierzchniowych;
spi trzanie wód rzecznych – budowa zbiornika retencyjnego na Orli;
zwi kszanie zalesienia terenów;
budowa cie ek rowerowych oraz wyznaczenie szlaków turystyki
wodnej;
- stwarzanie warunków dla rozwoju procesów samooczyszczania rodowiska;
- likwidowanie dzikich wysypisk mieci i innych ródeł zanieczyszcze
powierzchni ziemi;
- unikanie lokalizacji obiektów uci liwych i zagra aj cych rodowisku
przyrodniczemu.
2. Obowi zki w zakresie sporz dzania miejscowych planów
Obowi zkiem sporz dzenia miejscowych planów zagospodarowania
obejmuje si :
- tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej, dla których zapisano obowi zek
ochrony gleb z uwagi na wysokie klasy bonitacyjne i najwy sz
przydatno dla zagospodarowania rolnego;
- tereny w strefach ochrony konserwatorskiej ekspozycji i ochrony
krajobrazu;
- tereny lokalizacji zabudowy na specjalnych warunkach;
- tereny projektowanych obej drogowych
Ponadto uznaje si za po dane wykonanie nast puj cych opracowa
specjalistycznych:
- studium przyrodniczo-krajobrazowe południowej cz ci gminy
- studium rozwoju funkcji rekreacyjno-sportowej gminy
- studium rewitalizacji zespołów pałacowo-parkowych
Opracowanie mpzp b dzie etapowane.
3. Obszary niezb dne do realizacji ponadlokalnych celów publicznych.
Do ponadlokalnych celów publicznych na obszarze gminy zaliczy nale y
działania w nast puj cy dziedzinach:
- drogi ponadlokalne – modernizacja i budowa drogi krajowej i sieci dróg
gminnych
- rozbudowa systemu gazowego,
- modernizacja i budowa systemów telefonii komórkowej
- budowa zbiornika retencyjnego na rzece Orli
63
VIII. GŁÓWNE CELE STRATEGICZNE.
W studium okre lono zasadnicze kierunki rozwoju miasta i gminy
Jutrosin. Dla osi gni cia zamierze konieczne jest przyj cie okre lonej
strategii rozwoju.
W odniesieniu do poszczególnych sfer zagadnie sprecyzowano
nast puj ce cele i drogi ich realizacji.
1.
rodowisko kulturowe.
Cel główny – ochrona rodowiska kulturowego jako elementu dziedzictwa
narodowego i to samo ci lokalnej.
Strategia działania:
- utrzymanie dotychczasowego charakteru terenów zainwestowanych gminy
w obr bie obszarów chronionych
- podporz dkowanie działa w obr bie stref konserwatorskich i obiektów
obj tych ochron w formie wpisu do rejestru zabytków, wytycznym
wła ciwych Słu b Ochrony Zabytków
Polityka przestrzenna:
- wspieranie działa rodkami z funduszy promocyjnych
- ulgi dla inwestorów restauruj cych, odbudowuj cych i utrzymuj cych
obiekty zabytkowe
- promocja gminy jako obszaru zasobnego w obiekty i przestrzenne układy
zabytkowe
2.
rodowisko przyrodnicze.
Cel główny – zapewnienie zrównowa onego rozwoju poprzez ochron i
popraw stanu i funkcjonowania rodowiska przyrodniczego, oraz
racjonalne gospodarowanie zasobami przyrody sprzyjaj ce rozwojowi
społeczno-gospodarczemu.
64
- ochrona przyrody i krajobrazu zgodnie z obowi zuj cymi przepisami
- zabezpieczenie zasobów wód powierzchniowych i podziemnych w
odpowiedniej ilo ci i dobrej jako ci
- eliminowanie czynników mog cych wpływa na pogorszenie stanu
czysto ci powietrza atmosferycznego
- ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej
- przywrócenie pierwotnych walorów obszarom zdegradowanym
- ochrona przed skutkami powodzi
- wspieranie inicjatyw zwi zanych a realizacj urz dze ograniczaj cych
emisj pyłów i gazów do atmosfery, urz dze eliminuj cych zagro enia
zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych
- wprowadzenie preferencji dla działa zmierzaj cych wzbogaci przestrze
zadrzewieniami i zakrzewieniami
- ulgi dla rolników ograniczaj cych nawozy i rodki ochrony ro lin w
obr bie stref ochrony uj wody
- ograniczenie produkcji rolniczej do 300 DJP
- promocja walorów przestrzennych i przyrodniczych gminy
- opracowanie i wdro enie programu zrównowa onego rozwoju i ochrony
rodowiska w gminie.
3. Rolnicza przestrze produkcyjna.
Cel główny – ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej jako bazy
produkcji zdrowej ywno ci.
-
wspieranie inicjatyw zwi zanych z produkcj ekologicznej ywno ci
odtwarzanie pasów zieleni ródpolnej i zbiorników małej retencji
wyznaczeniu terenów pod zalesienia zgodnie z obowi zuj cymi przepisami
eliminacja zabudowy w obszarach zwartych kompleksów gleb wysokich
bonitacji
4. Rozwój społeczno-gospodarczy.
Cel główny - poprawa standardu cywilizacyjnego społeczno ci lokalnej.
65
- zapewnienie dogodnych warunków zamieszkania, zarówno poprzez
modernizacj infrastruktury technicznej jak i udost pnienie terenów dla
ró nych typów i standardów zabudowy, tak aby były dostosowane do
potrzeb wszystkich grup społecznych
- wyposa enie w podstawowe usługi zaspokajaj ce potrzeby lokalne oraz
zapewnienie dost pno ci do usług w zakresie: szkolnictwa, opieki
przedszkolnej, ochrony zdrowia, kultury, sportu i wypoczynku
- tworzenie najlepszych warunków dla ró norodnych działalno ci
pozwalaj cych na wzrost dochodów prowadz cych do bogacenia si
mieszka ców
- przeciwdziałanie bezrobociu
- wspieranie inicjatyw społecznych dotycz cych budowy infrastruktury
technicznej i społecznej
- zapewnienie w planach zagospodarowania przestrzennego terenów pod
zabudow , modernizacj i rozwój działalno ci gospodarczej
- organizacja robót publicznych
5. Komunikacja.
Cel główny - stwarzanie warunków materialnych, prawnych i organizacyjnych dla realizacji systemu transportowego gminy zapewniaj cego
efektywno i bezpiecze stwo poł cze w transporcie publicznym, oraz
ograniczenie uci liwo ci komunikacji dla otoczenia.
- zahamowanie degradacji całej istniej cej infrastruktury drogowej
- modernizacja układu komunikacyjnego, doprowadzenie do stanu
zgodnego z normatywem technicznym dróg powiatowych i gminnych
- utworzenie funkcjonalnych ci gów „głównych” dróg powiatowych dla
obsługi planowanych obszarów gospodarczych oraz powi za
zewn trznych gminy
- wyprowadzenie ruchu drogowego poza teren cisłej zabudowy w
miejscowo ciach
- wytworzenie nowych poł cze drogowych wynikaj cych z planowanego
rozwoju
- likwidacja nawierzchni gruntowej w ci gu dróg powiatowych
- systematyczne podnoszenie stanu dróg gminnych
66
- zabezpieczenie obiektów mieszkalnych i u yteczno ci publicznej przed
oddziaływaniem transportu
- wdro enie do realizacji
cie ek rowerowych turystycznych i
komunikacyjnych.
- zapewnienie rodków finansowych pozabud etowych dla modernizacji i
przebudowy dróg
- promocja komunikacji rowerowej i działa zmierzaj cych do budowy
cie ek rowerowych
6. Infrastruktura techniczna.
Cel główny - podniesienie jako ci ycia mieszka ców poprzez popraw
wyposa enia miejscowo ci w obiekty i urz dzenia infrastruktury
technicznej.
- zapewnienie pełnego zaopatrzenia w wod gospodarstw domowych i
przedsi biorstw
- dalsza budowa systemów odprowadzania cieków i ich oczyszczania
- modernizacja systemu elektroenergetycznego gminy
- realizacja sieci gazowej zaopatruj cej wszystkie miejscowo ci i zakłady
przemysłowe
- stworzenie sprawnego systemu gospodarki odpadami
- wspieranie inicjatyw społecznych na rzecz budowy, rozbudowy i
modernizacji i modernizacji sieci infrastruktury technicznej
- uzyskanie rodków z funduszy celowych na działalno zwi zan z
ochron rodowiska
- wspieranie działa zwi zanych z segregacj i przetwórstwem odpadów.
7. Gospodarka terenami.
Cel główny - utrzymanie ładu przestrzennego w procesie zabudowy i
zagospodarowania terenu.
67
- wyznaczenie i uzbrojenie obszarów dla realizacji procesów
urbanistycznych
- wyznaczenie stref zorganizowanej działalno ci gospodarczej
- wyznaczenie obszarów korzystnych dla rozwoju funkcji turystycznych.
- zabezpieczenie rodków na realizacj
uzbrojenia in ynieryjnego
potencjalnych terenów nierolniczych i zorganizowanie działalno ci
gospodarczej
- wspieranie inicjatyw na rzecz rozwoju funkcji turystycznych
- promocja działa ograniczaj cych degradacj przestrzeni
68

zmiana studium uwarunkowań i kierunków

Transkrypt

Podobne dokumenty

ZAWARTO OPRACOWANIA

Pobierz plakat - Wrocławskie Hospicjum dla Dzieci

(\\\\Dicht001\\dane \(j\)\\do strony www\\Instrukcja obsługi VK 13 G.cdr)

Fajne mieszkanie.

MMS2mail – przesyłanie MMS na e-mail

1.ONOMATOP. : Już mówię część 2

RZUT DACHU Model (1) - pdfMachine from Broadgun Software, http

„Solidarność” wysyła konwój z pomocą dla Ukrainy