patent na burze święto mikroskopów elektronowych

PATENT NA BURZE
O
CITTRU
A. Wojnar
wynalazkach naukowców z UJ, które mają podbić nie cowali innowatorską metodę prognozowania pogody za pomocą
tylko europejski rynek, oraz o tym, jak możliwie szybko opracowania tak zwanych map burzowych. – Badając aktywprzejść drogę od wyników innowacyjność Słońca i rozprzestrzenianie się fal
nych badań do ich wdrożenia, mówiono
elektromagnetycznych w otoczeniu Ziemi,
25 października 2007 roku w Bibliotece
odkryliśmy metodę rejestrowania i anaJagiellońskiej. Tam właśnie Centrum
lizowania fal ultraniskich częstotliwości,
Innowacji, Transferu Technologii i Rozktóre wywoływane są między innymi przez
woju Uniwersytetu (CITTRU) zorganiwyładowania astronomiczne. Dzięki
zowało spotkanie UJ areną nowatorskich
licznym ekspertyzom wiemy już, jak rozrozwiązań dla przemysłu.
poznawać, skąd pochodzi dana fala, a wy– Chciałbym gorąco podziękować
korzystując modele symulacyjne, możemy
CITTRU. Praca tej jednostki dobrze wróży na przyszłość prognozować jej dalszy przebieg – tłumaczył dr Andrzej Kułak
całemu Uniwersytetowi – mówił prof. Piotr Tworzewski, pro- z Zakładu Astrofizyki Wysokich Energii UJ. – Skonstruowane
rektor UJ do spraw rozwoju. Podczas konferencji prof. Two- przez nas urządzenie umożliwia śledzenie zmian pogodowych
rzewski wręczył dyplomy
nie tylko w bliskim otoczeniu,
25 doktorantom z Uniwerale także tysiące kilometrów
sytetu, którzy w okresie od
od odbiorników. Nie ma przestycznia 2006 roku do wrześszkody, by z Polski zarejestronia 2007 roku byli stypendywać rodzącą się burzę nad
stami projektu Akademicka
Madrytem lub szereg wyłaInnowacyjność dla Małodowań na Bliskim Wschodzie.
polski. Następnie Maciej
Jedyna dotąd uruchomiona
Czarnik z CITTRU opowiastacja w Bieszczadach ma na
dał o komercjalizacji badań
przykład możliwość śledzenia
naukowych, a także o tym,
wyży pogodowych w Afryce.
jak CITTRU stara się poSzacunkowo około 10 stacji
magać młodym naukowcom
odbiorczych, rozmieszczonych
w dążeniu do wykorzystania
w odpowiednich punktach,
wyników prac badawczoz dala od cywilizacji, pokryło-rozwojowych w praktyce.
by swym zasięgiem całą kulę
Chciałbym gorąco podziękować CITTRU. Praca tej jednostki dobrze
– Z jednej strony zajmujemy
ziemską – dodaje. Wkrótce
wróży na przyszłość całemu Uniwersytetowi – mówił podczas konferencji
naukowcy z Obserwatorium
się przełamywaniem lodów prorektor UJ prof. Piotr Tworzewski
Astronomicznego UJ wyjadą
między nauką i biznesem,
staramy się rozwijać przedsiębiorczość akademicką, organizu- do Chile, aby tam założyć kolejną stację i szczegółowo sprawjemy spotkania, konferencje, szkolenia, warsztaty, dotację dla dzić wynalazek. Odkryta technologia może znaleźć zastosowamłodych przedsiębiorców. Ale
nie nie tylko w meteorologii,
jesteśmy także jednostką odale także w komunikacji,
powiedzialną za pozyskiwanie
żegludze czy wojskowości.
funduszy na strategiczne proWstępne analizy ekonojekty Uniwersytetu, tak aby
miczne przeprowadzone
modernizować, unowocześprzez CITTRU dowodzą,
niać jego zaplecze badawcze
że stacje odbiorcze korzy– wyjaśniał.
stające z opracowanej przez
Przypomnijmy, że wiosną
naukowców z UJ metody są
tego roku CITTRU przygoo wiele tańsze od sieci satetowało, a Senat UJ uchwalił
litarnej. – Mogą one być bez
kompleksowe regulacje doproblemu stosowane przez
tyczące ochrony własności
biedniejsze kraje i mają
intelektualnej, a także pateno wiele szerszy zasięg w stotów i tworzenia firm przez
sunku do stacji tradycyjnych.
naukowców. Dotąd w Polsce
Mogą pokrywać obszary
tylko Uniwersytet dysponuje Mirosław Kozłowski z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowa- oceanów i, choć nie są tak
tak klarownymi rozwiązania- nej opowiada o nowatorskich nośnikach danych
dokładne jak obecnie wykomi prawnymi. To bez wątpienia pomoże naukowcom z UJ w ry- rzystywane systemy, mają nad nimi istotną przewagę: kosztów
walizacji z konkurencją na globalnym rynku. A mamy się czym i zasięgu – analizował Piotr Żabicki z CITTRU.
chwalić. Pracownicy z Obserwatorium Astronomicznego opraKM
ALMA MATER
85
ŚWIĘTO MIKROSKOPÓW ELEKTRONOWYCH
Z
A. Wojnar
A. Wojnar
okazji 30-lecia utworzenia Pracowni Mikroskopii Ska- następny mikroskop elektronowy skaningowy – model S-4700
ningowej Nauk Biologicznych i Geologicznych Wydziału wyprodukowany przez firmę Hitachi. Zaletą nowego mikroskopu
Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniach była możliwość obrazowania badanych obiektów z rozdziel17–18 września 2007 roku
czością kilku nanometrów,
w Auditorium Maximum
dzięki zastosowaniu źródła
Uniwersytetu Jagiellońskieelektronów w postaci katody
go odbyła się Konferencja
z emisją polową. Dołączenie
Mikroskopii Elektronowej
do mikroskopu detektorów:
i Mikroanalizy.
promieniowania X, elektroPracownia mikroskopowa
nów wstecznie rozproszonych
została powołana do życia
oraz katodoluminescencji,
1 grudnia 1977 roku z inicjaumożliwia obecnie precyzyjtywy prof. Wincentego Kilarną analizę materiałów geoloskiego z Instytutu Zoologii
gicznych i metalurgicznych
UJ, przy poparciu prof. Rafała
pod względem topografii
Unruga z Instytutu Geoloi składu pierwiastkowego.
gii UJ. Bodźcem do zakupu
Od początku działalności
elektronowego mikroskopu
Pracowni z mikroskopów
skaningowego i organizacji
korzystali nie tylko pracowPracowni na Uniwersytecie Mikroskop elektronowy skaningowy
nicy UJ, ale również z innych
były doświadczenia prof. Kiuczelni Krakowa, a także
larskiego nabyte w czasie jego pracy z tym najnowocześniejszym z ośrodków akademickich i badawczych z całej Polski. Obecnie
w owych czasach sprzętem badawczym w Harvard University Pracownia nadal służy wszystkim naukowcom wykonującym
w Stanach Zjednoczonych.
badania z zakresu nauk biologicznych, medycznych, rolniczych,
Mikroskop skaningowy został skonstruowany w latach 50. ekologicznych, geologicznych oraz metalurgicznych. Realizowaubiegłego wieku. Wykorzystuje on wiązkę elektronów do obra- ne są projekty badawcze finansowane przez Ministerstwo Nauki
zowania powierzchni badanych obiektów, efekt oddziaływania i Szkolnictwa Wyższego oraz w ramach Programów Ramowych
z atomami preparatu niesie informacje o strukturze obiektu Unii Europejskiej. Najważniejsze z nich dotyczą mechanizmów
i składzie pierwiastkowym.
akumulacji i dystrybucji pierwiastków
Pobyt prof. Kilarskiego w Stanach
biogennych (budujących organizmy
Zjednoczonych zaowocował przekonażywe) i ksenobiotyków (obcych dla organiem o konieczności zakupu mikroskonizmów żywych, często wysoce toksyczpu skaningowego dla UJ i o nowych
nych po przedostaniu się do organizmu)
jakościowo możliwościach badawczych
w tkankach roślin i zwierząt pochodząskaningowej mikroskopii elektronowej
cych z terenów o wysokim skażeniu mew naukach biologicznych i geologicztalami gleby, wody i powietrza. Bada się
nych. Pierwszym zakupionym mikrorównież zmiany składu pierwiastkowego
skopem skaningowym był JEOL JSM 35,
komórek poddanych działaniu obecnych
dostarczony do ówczesnego Zakładu Cyw środowisku substancji chemicznych,
tofizjologii 21 stycznia 1976 roku. Pierwtakże morfologicznych i funkcjonalnych
szym kierownikiem Pracowni został
aspektów adaptacji zwierząt i roślin do
prof. Kilarski, owocnie zawiadujący tą
ich naturalnego środowiska, anatomiczjednostką badawczą przez 25 lat. W 1995
nych parametrów organów zewnętrzdzięki finansowemu wsparciu Fundacji
nych i wewnętrznych zwierząt i roślin.
na rzecz Nauki Polskiej Pracownia wzboRozwiązanie powyższych problemów
gaciła się o kolejny nowoczesny wówczas
badawczych idzie w parze z wykorzymikroskop skaningowy JEOL JSM 5410.
staniem najnowszych osiągnięć nie tylko
Dodatkowe źródła finansowania, z Kow mikroskopii elektronowej, ale również
technik mikroskopii fluorescencyjnej,
mitetu Badań Naukowych, pozwoliły
konfokalnej i analiz molekularnych.
Pracowni na poszerzenie możliwości
Pracownia służy także do celów
badawczych. Stało się to dzięki zakupodydaktycznych. Studenci kierunków
wi mikroanalizatora rentgenowskiego,
biologicznych, biologiczno-geologiczwspółpracującego z mikroskopem ska- Mikroskop elektronowy transmisyjny
nych, biologiczno-geograficznych oraz
ningowym i umożliwiającego jakościowe
i ilościowe oszacowanie składu pierwiastkowego materiałów bio- inżynierii biomedycznej poznają tu zasady działania mikroskopów
logicznych, geologicznych i metalurgicznych. W 2001 zakupiono elektronowych, metod przygotowania materiałów do ich obser-
86
ALMA MATER
wacji i analiz z użyciem technik elektronowych w ramach kursów
Biologia komórki, Mikroskopia elektronowa – zastosowania
i Analiza instrumentalna komórki, prowadzonych przez Zakład
Cytologii i Histologii UJ. Pracownia od kilku już lat edukuje
młodzież szkół średnich w zakresie mikroskopii elektronowej,
prezentując sprzęt badawczy, obrazy elektronowe materiałów
biologicznych oraz ciekawe doświadczenia związane z mikroskopią i przygotowaniem preparatów.
Zorganizowana przez Pracownię, przy współudziale Polskiej
Akademii Umiejętności, konferencja była doskonałą okazją do
zaprezentowania wyników badań przeprowadzonych w ramach
szerokiej współpracy Pracowni z jednostkami naukowymi w kraju
i za granicą w dziedzinie nauk biologicznych i geologicznych.
Patronat nad konferencją objął rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Karol Musioł oraz polski oddział Europejskiego
Towarzystwa Mikroanalitycznego (EMAS), Polskie Towarzystwo
Mikroskopowe (PTM), Komisja Mikroskopii Elektronowej PAN,
Polska Akademia Umiejętności oraz Polskie Towarzystwo Mineralogiczne. Uczestnikami konferencji byli badacze nie tylko z Polski, ale także ze Słowacji, Ukrainy, Holandii, Francji, Szwecji,
Węgier, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych.
„Biologiczny” program konferencji, jak również prezentacje
plakatowe, obejmowały zagadnienia dotyczące zastosowania
mikroskopii elektronowej i mikroanalizy w medycynie, botanice, zoologii, systematyce, mikrobiologii, fizjologii, ekotoksykologii oraz anatomii roślin i zwierząt. „Geologiczna” część
obrad koncentrowała się na tematyce związanej z obrazowaniem
i spektroskopią minerałów akcesorycznych skał magmowych,
metamorficznych i osadowych, służących do ich datowania
i rekonstrukcji diagenetycznej. Niezwykle interesujące były
prezentacje dotyczące analizy depozytów złota w skałach i ich
rozmieszczenia w zachodniej części Karpat oraz badania składu
pierwiastkowego pyłów atmosferycznych, węgla kamiennego
i koksu oraz procesów erozji. Zaprezentowano również wyniki
będące najważniejszymi osiągnięciami naukowymi Pracowni,
które przyczyniły się do istotnego rozwoju danej dziedziny.
W trakcie wykładów plenarnych uczestnicy konferencji mogli
zapoznać się z najnowszymi osiągnięciami technicznymi i aplikacyjnymi mikroskopii elektronowej (tomografia elektronowa,
trójwymiarowa rekonstrukcja obiektów), mikroskopii zmiennej
próżni (analiza materiałów uwodnionych i nieprzewodzących),
mikroanalizy rentgenowskiej (niskotemperaturowa mikrowiązka
protonowa), dyfrakcji elektronowej oraz zastosowania symulacji
rozchodzenia się elektronów i powstawania efektów wtórnych
z tym związanych.
Konferencji Mikroskopii Elektronowej i Mikroanalizy towarzyszyły również warsztaty dydaktyczne z zakresu nauk geologicznych.
Skupiły one badaczy specjalizujących się w metodach mikroanalitycznych wykorzystywanych w petrologii i mineralogii, datowaniu
skał i ich powstawania, na podstawie minerałów akcesorycznych.
Główny nacisk położono również na precyzję i dokładność stosowanych metod w geochronologii oraz na najnowsze techniki uzyskiwania informacji o składzie i formie krystalizacji skał.
Konferencja odbyła się dzięki finansowemu wsparciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Polskiej Akademii
Umiejętności, Polskiego Towarzystwa Mineralogicznego oraz
firm: JEOL (SAS) Europe (40. rocznica działalności firmy w Polsce), Labsoft, Comef, EDAX, FEI Company, Art-Vac.
Grzegorz Tylko, Marek Michalik, Elżbieta Pyza
DAR DLA MUZEUM UJ
Macki miernicze przekazane przez dr. farm. Henryka Sobańskiego z Krakowa
M
pomiarowym 0–12 centymetrów.
Macki stosowane
były przede wszystkim
w badaniach biomedycznych. Instrument
przekazany do Muzeum
UJ jest sygnowany MJ
(?), sygnatura zatarta.
Muzeum składa serdeczne podziękowania
dr. Henrykowi Sobańskiemu za przekazany
dar.
G. Zygier
acki miernicze
służyły do precyzyjnego określenia wymiarów obiektu. Dzięki
specjalnej konstrukcji
możliwy był pomiar
zarówno rozmiarów zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Zewnętrzny rozmiar odczytywano po lewej stronie
skali, wewnętrzny po
prawej, po uprzednim
przestawieniu ramienia macek. Dokładność
przyrządu wynosiła
1 milimetr przy zakresie Macki miernicze MJ (?) pocz. XX w.
Małgorzata Taborska
ALMA MATER
87
Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego posiada największą w Polsce kolekcję przyrządów naukowych obrazującą
rozwój instrumentarium naukowego od XV wieku do czasów współczesnych. Kolekcja wciąż jest uzupełniana,
w szczególności o przyrządy z XX wieku.
Wszystkie instytucje naukowe prosimy o informację o planach wycofywania przyrządów z laboratoriów. Nieużywane
już w badaniach instrumenty, zachowane w Muzeum, dokumentować będą rozwój nauki w naszym kraju.
Zapraszamy do współpracy w tworzeniu kolekcji. Poszukujemy również katalogów firm produkujących aparaturę
naukową oraz pamiątek po profesorach.
Kontakt: Dział Historii Nauki i Instrumentów Naukowych Muzeum UJ 012 663 1318,
Dział Sztuki Muzeum UJ 012 6631310.
LEKI TYLKO W APTEKACH
S
A. Wojnar
pożycie leków rośnie niebezpiecznie, a przecież nie ma Towarzystwo Farmaceutyczne oraz Związek Niemieckich Izb
leków bezpiecznych. Każdy z nich nie tylko leczy, ale także Aptekarskich i Wydział Farmaceutyczny UJ III Międzynarodowywołuje skutki niepożądane. Aby ich stosowanie przynosi- wej Konferencji Naukowo-Szkoleniowej. Sympozjum odbyło
ło oczekiwane efekty, dawkowane muszą być pod kontrolą. się w dniach 17–20 października 2007 roku w Krakowie.
Łykanie tabletek, a zwłaszcza łączenie ich bez nadzoru może
Na konferencji prasowej prezes Naczelnej Rady Aptebyć niebezpieczne w skutkach. Dlatego uczestnicy III Mię- karskiej Andrzej Wróbel ocenił, że obecnie 5–10 procent
dzynarodowej Konferencji
leków sprzedaje się u nas
Naukowo-Szkoleniowej
poza aptekami. Dodał, że
Farmaceutów postulowali
coraz szerszy jest asorlikwidację sprzedaży leków
tyment leków i specyfiw miejscach pozbawionych
ków, jakie można kupić
fachowej obsługi farmaceuw drogerii czy kiosku,
tycznej.
a część preparatów, które
Coraz więcej leków
można nazwać produktai różnego rodzaju specymi leczniczymi, uzyskało
fików (ukrywających się
status suplementu diety.
w kategorii „suplement
– Najlepiej by było, gdyby
diety”) można kupić w drowszystkie te preparaty,
geriach, kioskach, sklepach
które są zarejestrowane
spożywczych czy na staprzez Urząd Rejestracji
cjach benzynowych. Co
Leków, były dystrybuowapiąty Polak kupujący leki
ne wyłącznie przez apteki,
bez recepty tam właśnie
ale zdajemy sobie sprawę,
się w nie zaopatruje – wy- Obrady konferencyjne odbywały się w auli Auditorium Maximum
że preparaty tak zwanej
nika z raportu TNS OBOP.
pierwszej potrzeby moRaport Zwyczaje zakupowe Polaków związane z nabywaniem głyby w takiej sytuacji stać się znacznie trudniej dostępne
leków wskazuje, że w ciągu ostatnich sześciu miesięcy trzy – powiedział Andrzej Wróbel. – Dotyczy to na przykład leków
czwarte (73 proc.) Polaków kupiło leki bez recepty. Z jednej przeciwbólowych, przeciw przeziębieniom i części witamin,
strony, zwiększa to dostęp pacjentów do leków, z drugiej które mogłyby być sprzedawane poza aptekami, ale wyłącznie
(o czym wspomina się rzadko) – znakomicie wspomaga w małych dawkach, na przykład po dwie tabletki, tak by pozwosprzedaż preparatów, jednak o bezpieczeństwie zdrowotnym lić choremu opanować chorobę, zanim dotrze do lekarza.
pacjentów pamięta się rzadko. Dla przykładu, paracetamol wyO podobnych problemach mówił również prezes Okręgowej
stępuje w 20 pozycjach pod różnymi nazwami. Klienci raczej Izby Aptekarskiej w Północnej Nadrenii-Westfalii Hans Günter
nie czytają składu leków, które zażywają. Po prostu biorą jeden Friese: – Walczymy nie tylko o nasze interesy, ale także o inteza drugim. Sposób przechowywania leków regulują specjalne resy naszych pacjentów – zapewnił. – Jeżeli podczas sprzedaży
przepisy, tymczasem leki w kioskach, supermarketach czy na pacjent nie ma fachowej porady, to stosuje leki tańsze, ale też
stacjach benzynowych leżą często pod szybą na słońcu i się często leki powodujące skutki uboczne, które wymagają później
dodatkowego leczenia – mówił Friese. Ostrzegał, że sprzedaż
nagrzewają. Dla wielu z nich nie jest to obojętne.
Problemem zajęli się farmaceuci obradujący podczas poza aptekami prowadzi do trywializacji leków, bo powstaje
zorganizowanej przez Naczelną Izbę Aptekarską, Polskie wrażenie, że to, co kupiliśmy w zwykłym sklepie, jest produktem
88
ALMA MATER
A. Wojnar
konsumpcyjnym, a nie leczniczym, i jego zażywanie nie może
Zdaniem prezesa Wróbla trzeba rozważyć, jak zachęcić
powodować poważnych skutków ubocznych.
aptekarzy do zakładania aptek na terenach, gdzie do tej pory
Prezes Friese zwrócił też uwagę na podobieństwo proble- one nie istniały. Wtedy dostęp do zakupu leku, zwłaszcza remów rozmieszczenia aptek, stwierdzając, że firmy komercyjne, cepturowego, nawet na terenie wiejskim będzie się odbywał
które prowadzą apteki, są zainterena takich samych warunkach jak
sowane ich otwieraniem tam, gdzie
w dużych aglomeracjach.
jest duża gęstość zaludnienia, a na
Deklaracja Krakowska podkreśterenach, gdzie mieszka mniej ludzi,
la, że badania dowodzą, iż gwarancję
powstają białe plamy w dostępie do
bezpiecznego i korzystnego cenowo
leków.
zaopatrzenia społeczeństwa danego
Czterodniowe obrady zakończyło
kraju w produkty lecznicze daje
przyjęcie Deklaracji Krakowskiej,
wyłącznie apteka prowadzona przez
w której farmaceuci apelują do politywłaściciela, który jest wykształcoków o poparcie koncepcji rynku farmanym i kompetentnym aptekarzem.
ceutycznego, który chroniłby pacjentów
Zawód aptekarza polega na codzienprzed nieuzasadnionym i niepotrzebnym
nym spełnianiu, przez 24 godziny na
zażywaniem leków. Porusza ona dwa
dobę, zadań określonych przepisami
fundamentalne problemy dystrybucji
ustawy oraz tych przekazanych dla
leków: odchodzenie od postrzegania
samorządu zawodowego jako zlecone
leku jako towaru pod specjalnym nadprzez państwo. Aptekarz zobowiązazorem, bo związanego ze zdrowiem,
ny jest dodatkowo do wykonywania
a czasem nawet życiem pacjenta, oraz
czynności na rzecz lokalnej ludności
konieczność zagwarantowania pacjenw zakresie pełnienia dyżurów noctom, także tym z małych miejscowości,
nych, wykonywania leków recepturodostępności do wszystkich leków w tych
wych indywidualnie według potrzeb
samych, jednolitych cenach.
pacjenta, sprawdzania i dbania
Farmaceuci postulują między
o jakość dyspensowanych leków
innymi: likwidację sprzedaży leków
gotowych oraz substancji czynnych
w miejscach pozbawionych fachowej
używanych w recepturze aptecznej.
obsługi farmaceutycznej, ustanowie- Thomas Urban podczas wykładu inauguracyjnego
Do jego kompetencji należy również
nie zakazu sprzedaży leków poniżej
udzielanie informacji o leku i fachokosztów zakupu, wprowadzenie stałych, urzędowych cen na we doradztwo w zakresie farmakoterapii. Są to obowiązki
leki refundowane i określenie takiego rozmieszczenia aptek, przedstawiciela wolnego zawodu, spełniane wobec ogółu
by jedna przypadała na trzy tysiące mieszkańców.
społeczeństwa dla jego dobra i bezpieczeństwa.
Deklaracja Krakowska podkreśla, że bezsporne na całym
Ewa B. Dębińska
świecie jest to, że zaopatrzenie ludności w leki musi przebiegać
niezawodnie i dotyczyć całego terytorium każdego kraju.
OGÓLNOPOLSKI KONKURS
NA PROJEKTY BADAWCZE
F
irma farmaceutyczna Adamed organizuje Ogólnopolski
Konkurs na Projekty Badawcze „W poszukiwaniu tej złotej”. Konkurs ten skierowany jest do naukowców z dziedziny
nauk medycznych, farmaceutycznych, biologicznych oraz
biotechnologicznych. Projekty można zgłaszać do końca lutego
2008 roku, zakończenie konkursu oraz ogłoszenie wyników
planowane jest na czerwiec 2008 roku.
Adamed chce zachęcić naukowców i jednostki badawcze do
zgłaszania pomysłów na projekty wpisujące się swoją tematyką
w takie obszary poszukiwań nowych leków jak onkologia,
metabolizm, psychiatria i immunologia. Wszystkie zgłoszone
projekty zostaną poddane ocenie przez jury konkursu, a najciekawszym Adamed umożliwi realizację.
Ogłaszając program „W poszukiwaniu tej złotej”, chcemy dotrzeć do środowisk naukowych w Polsce i zachęcić je
do współpracy z przemysłem – mówi Małgorzata Korpusik,
dyrektor do spraw badań i rozwoju firmy Adamed. – Mamy
nadzieję, że konkurs da polskim naukowcom możliwość realizowania swoich pasji poprzez prowadzenie własnych projektów
badawczych wspólnie z firmą Adamed. Taka kooperacja może
zaowocować sukcesem w prowadzeniu badań nad nowymi lekami i dać nadzieję wielu chorym na świecie. Nasza firma jest,
ALMA MATER
89
wśród polskich firm farmaceutycznych, pionierem inwestycji w badaniach nad poszukiwaniem nowych leków. Do tej pory nawiązaliśmy
współpracę między innymi z tak prestiżowymi
ośrodkami naukowymi, jak amerykański National Cancer Institute, Uniwersytet Warszawski,
Uniwersytet Jagielloński, Akademia Medyczna
w Gdańsku i wieloma innymi.
Na potrzeby programu „W poszukiwaniu
tej złotej” stworzona została strona internetowa www.konkurs.adamed.com.pl, na której
od 29 października 2007 roku dostępne są
wszelkie informacje z nim związane, między innymi formularz zgłoszeniowy oraz
regulamin konkursu. Zgłoszenia projektów
badawczych należy wysyłać do organizatora, firmy Adamed,
drogą pocztową.
W czasie trwania konkursu na jedenastu
uczelniach wyższych w całym kraju zostaną zorganizowane spotkania informacyjne połączone
z prezentacją dotychczasowych osiągnięć firmy
Adamed w zakresie poszukiwania nowych leków.
Celem tych spotkań będzie również możliwość
przedstawienia szczegółowych założeń konkursu
oraz zaproszenie zainteresowanych do zgłaszania swoich projektów badawczych. Wszystkie
informacje dotyczące miejsc i dat spotkań na
uczelniach będą na bieżąco prezentowane na
stronie www.konkurs.adamed.com.pl.
Ogólnopolski Konkurs na Projekty Badawcze „W poszukiwaniu tej złotej” zyskał
wsparcie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa
Wyższego oraz Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości,
które objęły patronat honorowy nad programem.
DRUGA EDYCJA NAGRODY IM. WINCENTEGO POLA
Rada Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ przyznała, po raz drugi, Nagrody im. Wincentego Pola przewidziane dla młodych
pracowników naukowo-dydaktycznych. Przyznając to wyróżnienie, Rada kierowała się następującymi kryteriami: osiągnięciami naukowymi – mierzonymi znaczącą liczbą dobrych publikacji promujących geografię na polu interdyscyplinarnym, oraz podejmowanymi
nowatorskimi problemami i inicjatywami badawczymi; ponadprzeciętną i wysoko ocenianą aktywnością dydaktyczną, w tym nowymi
kursami i pobudzaniem zainteresowań studentów; szeroką działalnością na rzecz Instytutu lub Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Rozpatrując poszczególne kandydatury, Rada Instytutu na posiedzeniu 8 listopada 2007 roku uznała, że
najbardziej wszechstronną działalność badawczą, dydaktyczną oraz zaangażowanie w sprawy Uczelni
wykazywały zwłaszcza dwie osoby, które uznano za godne uhonorowania tym wyróżnieniem.
Laureatami Nagrody im. Wincentego Pola w 2007 roku zostały: dr Elżbieta Bilska-Wodecka oraz dr Anita
Bokwa.
W uzasadnieniu przyznania Nagrody dr Elżbiecie Bilskiej-Wodeckiej podkreślono w szczególności:
• osiągnięcia w działalności naukowej w zakresie geografii człowieka, szczególnie geografii religii, w tym
serię publikacji w międzynarodowych i ogólnopolskich czasopismach, między innymi GeoJournal (2006),
oraz prestiżowych monografiach, między innymi The Changing Religious Landscape of Europe (2005,
Amsterdam) i Pilgrimages in European Culture (2006, Frankfurt);
• ogromne wieloletnie zaangażowanie w prace redakcyjne nad wydawnictwami seryjnymi i monograficznymi
Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, służenie radą i pomocą wielu autorom i redaktorom;
Elżbieta Bilska-Wodecka
• włączanie studentów i doktorantów w realizację projektów badawczych, między innymi interdyscyplinarnego projektu Żydzi w Polsce;
• wielki wkład w pracę dydaktyczną na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych z zakresu geografii, w tym
przygotowanie nowych kursów, między innymi Graficzna prezentacja informacji geograficznej;
• promocję i organizację płaszczyzny e-learningowej w Instytucie Geografii i Gospodarki Przestrzennej
UJ.
W przypadku Nagrody dla dr Anity Bokwy zwrócono szczególnie uwagę na:
• dorobek naukowy w zakresie klimatologii, w tym dużą liczbę publikacji w językach obcych, między
innymi w renomowanych wydawnictwach zagranicznych takich jak Europe and Global Climate Change:
Politics, Foreign Policy and Regional Cooperation (Edward Elgar, 2007), oraz współredakcję kilku prac monograficznych, w tym Zastosowanie wybranych metod statystycznych w klimatologii (2004), Encyklopedia
klimatologiczna ESPERE: wykorzystanie nowych mediów w edukacji (2004) oraz Rola stacji terenowych
Anita Bokwa
w badaniach geograficznych (2005);
• zaangażowanie w projekty badawcze, a w szczególności w projekt ESPERE-ENC (Environmental Science Published for Everybody Round
the Earth – Educational Network on Climate) w ramach 5. Programu Ramowego Komisji Europejskiej (2003–2004), którego wynikiem
jest unikatowa internetowa Encyklopedia klimatologiczna ESPERE w ośmiu językach;
• uczestnictwo w licznych krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych;
• wielki wkład pracy w kierowanie Stacją Naukową Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ w Gaiku-Brzezowej;
• zaangażowanie w działalność dydaktyczną i pobudzanie zainteresowań naukowych studentów, w tym prowadzenie kursów w języku
angielskim.
Uroczyste wręczenie laureatkom Nagrody im. Wincentego Pola odbyło się 6 grudnia 2007 roku podczas otwartego posiedzenia
Rady Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Red.
90
ALMA MATER