Kwaśno i zasadowo, czyli o myciu dojarki Mycie

Strona 14
www.wrp.pl
EM-FarmingTM w oborze
Lepsze wykorzystanie paszy
Zwiększanie wydajności krów, koncentracja dużej
liczby zwierząt, sposób chowu uniemożliwiający dostęp do naturalnych pastwisk, wprowadzanie do pasz witamin i minerałów pozyskiwanych drogą przemysłowych
przemian chemicznych, walka z chorobami za pomocą antybiotyków i substancji chemicznych, dezynfekcja pomieszczeń chemicznymi preparatami, zakup materiału hodowlanego z innych rejonów świata, produkcja pasz wymuszająca
ilości kosztem jakości, brak dobrej jakości nawożenia organicznego, stosowanie chemicznych preparatów do robienia
kiszonek, złej jakości chlorowana woda powoduje narastające problemy z kondycją stada i rozwój chorób nie spotykanych wcześniej. Podstawowym pokarmem każdego przeżuwacza jest materiał roślinny. Skład mikroorganizmów żwacza przystosował się do rozkładu struktur chemicznych zjadanych roślin na związki przyswajalne.
Paweł Ożarowski, opr. Tadeusz Dylewski 0 601 65 75 85
Marek Gaworski
Katedra Organizacji
i Inżynierii Produkcji
SGGW Warszawa
Nr 11/2009 (63)
Klimat w oborze
Jednostronna pasza spowodowała, że niektóre
mikroorganizmy żwacza straciły pierwotny genotyp. Taki żwacz nie jest w stanie samoistnie odtworzyć
sprawnie współpracującego systemu mikroorganizmów.
Brakujących szczepów nie da się odtworzyć z zielonej
paszy pozyskiwanej ze zubożonych w mikroorganizmy
gleb. W glebach takich został przerwany obieg oborapole w wyniku zaniechania stosowania nawozu naturalnego na rzecz nawozów sztucznych. Preparat EM-Farming™ wprowadzony do środowiska doglebowo, bądź
bezpośrednio do paszy powoduje ubogacenie ilości i jakości zawartych mikroorganizmów przyczyniając się do
prawidłowego rozkładu materii organicznej, budując z
niej niezbędne dla zdrowia krowy witaminy, podnosząc
wykorzystanie paszy.
Bakterie wchodzące w skład EM-Farming™ po
rozmnożeniu się w ściółce wytwarzają kwasy organiczne, które wiążą amoniak w postaci soli zatrzymując
go w ściółce. Niektóre z tych szczepów wrócą kiedyś do
obory wraz z zieloną paszą.
Zaszczepienie w oborach mikroorganizmów EM-Farming™ przynosi poprawę i zmniejsza liczbę zachorowań, ponadto w takiej oborze nie mnożą się pasożyty
np. muchy. Obserwacje jakie poczyniono dotyczące poprawy kondycji fizycznej zwierząt hodowlanych są bardzo obiecujące. Wzrosła ilość udanych zacieleń, uwidoczniły się ruje krów jałowych, nie ma kłopotów z odklejaniem się łożysk i powikłań poporodowych, rodzą
się zdrowe cielęta, szybciej rośnie masa ciała zwierzęcia.
Paweł Ożarowski, opr. Tadeusz Dylewski 0 601 65 75 85
Paweł Ożarowski, opr. Tadeusz Dylewski 0 601 65 75 85
Zachowanie wysokich standardów mikrobiologicznej jakości mleka pozyskiwanego w gospodarstwie zależy
nie tylko od przestrzegania zasad higieny na stanowisku udojowym. Istotnym źródłem skażenia mleka może
okazać się instalacja udojowa, dlatego przestrzeganie określonych zasad jej mycia w połączeniu z zastosowaniem odpowiednio dobranych środków chemicznych stanowi szczególnie istotny element codziennej obsługi
urządzeń udojowych.
Kwaśno i zasadowo, czyli o myciu dojarki
M
ycie i dezynfekcja instalacji udojowej zalicza się do nieodzownych
zabiegów kończących każdy
proces doju mechanicznego.
Za jeden z głównych czynników pogarszających jakość mleka uważa się źle
przeprowadzony proces
mycia instalacji udojowej.
Nawet do 90% bakterii w
mleku surowym może pochodzić właśnie z nieprawidłowo umytych urządzeń
do doju. Dlatego procesowi
mycia trzeba poświęcić kluczową uwagę.
Ogólne zasady mycia instalacji
udojowej
Pozostawienie na wewnętrznych powierzchniach zespołów dojarki
resztek mleka sprzyja tworzeniu środowiska inicjującego szybki rozwój bakterii,
które przy następnym doju
intensywnie zanieczyszczają
świeże mleko. Zasadniczym
celem mycia jest usunięcie z urządzeń udojowych
tłuszczu, białka i osadów
soli mineralnych. Przebieg
mycia instalacji zależy od
czasu działania i temperatury środka myjącego, rozwiązań technicznych dojarki
i urządzeń do mycia oraz rodzaju stosowanych środków
chemicznych.
Mycie z zewnątrz aparatów udojowych ma na celu
niedopuszczenie do przedostawania się brudu do
instalacji w trakcie, jak i
po myciu. Dodatkowe porcje zanieczyszczeń absorbują środek chemiczny i
obniżają skuteczność mycia, jak również mogą prowadzić do ponownej infekcji.
Czynność wstępnego
płukania służy usunięciu pozostałości mleka
tak, aby nie dopuścić do
jego zaschnięcia na ściankach. Jednak czynność ta
powinna być tak przeprowadzona, aby nie dopuścić
sta woda. Dobrze przeprowadzone płukanie usuwa
90% zanieczyszczeń.
Ważnym czynnikiem decydującym o skuteczności
mycia jest dobór odpowiednich środków myjących, dostosowanych do danego typu
dojarki mechanicznej i równocześnie odpowiadających
zaleceniom stawianym przez
producentów dojarek. Ponadto należy pamiętać o tym,
by nie mieszać ze sobą środków o odczynie kwaśnym i
zasadowym. Mieszając bowiem środki zasadowe zawierające chlor z kwaśnymi
Zasadowe środki myjące skutecznie oddziałują na bakterie, dobrze rozpuszczają białko, zmydlają tłuszcze i
wyróżniają się dobrymi właściwościami emulgującymi.
Natomiast środki kwaśne stosuje się w celu rozpuszczania tworzących się osadów soli mineralnych.
do tworzenia się powłoki
kazeinowej, znacznie skracającej trwałość części gumowych. Powłoka ta powstaje w wyniku działania gorącą wodą na warstewkę mleka pokrywającą poszczególne części
dojarki. Stąd zwraca się
uwagę na rozpoczęcie mycia od wstępnego płukania elementów dojarki letnią wodą, której temperatura nie przekracza 35°C.
Płukanie powinno trwać
do momentu, aż z instalacji zacznie wypływać czy-
środkami myjącymi może
powstawać trujący gaz chlorowy. Należy bezwzględnie
przestrzegać zaleceń dotyczących stosowania środków
chemicznych, a w szczególności: właściwego stężenia
(zgodnie ze wskazówkami
producenta) najczęściej 0,5
%; prawidłowej temperatury
(zgodnie ze wskazówkami
producenta) najczęściej 50–
70°C; czasu mycia (zgodnie
ze wskazówkami producenta)
najczęściej 5–15 min.
Do mycia ręcznego z wykorzystaniem szczotek sto-
Zabieg mycia i dezynfekcji urządzeń udojowych, aby był skuteczny, powinien przebiegać zgodnie z następującym schematem: mycie z zewnątrz aparatów udojowych; natychmiastowe po zakończeniu doju płukanie wstępne w ciepłej wodzie (poniżej 35°C),
mające na celu usunięcia resztek mleka tak, aby nie zaschło w instalacji; mycie i dezynfekcja w gorącej wodzie (o temperaturze 50–70°C) z dodatkiem środka myjącoodkażającego (o odpowiednim stężeniu), pozwalające na dokładne usunięcie białka,
tłuszczu i niepożądanych bakterii; płukanie końcowe letnią wodą wykonywane w celu
usunięcia resztek roztworu myjąco-odkażającego; suszenie instalacji udojowej.
suje się najczęściej środki
myjące, które nie powodują
zagrożeń dla skóry. Środki te
nie zabezpieczają urządzeń
przed odkładaniem kamienia mlecznego jak i soli mineralnych. Obecnie najczęściej zalecaną metodą jest
przemienne mycie instalacji udojowej środkami kwaśnymi i zasadowymi. Wynika to z odmiennych celów,
jakie stawia się przed poszczególnymi środkami.
Jeśli po rannym doju używało się środka zasadowego,
to po wieczornym zaleca się
stosować środki o odczynie
kwaśnym lub też stosować je
przemiennie podczas jednego zabiegu. W gospodarstwach, w których do mycia
stosowana jest woda miękka
można stosować mycie instalacji środkiem zasadowym rano i wieczorem, a raz
lub dwa razy w tygodniu instalację myć środkiem kwaśnym. Większość firm wyspecjalizowanych w produkcji i dystrybucji urządzeń
udojowych posiada w swojej ofercie całą gamę środków myjących dostosowanych do odpowiednich metod mycia. Zasadowe środki
myjące stanowią najczęściej
mieszaninę ługu sodowego z
podchlorynami 99,7%. Natomiast kwaśne środki myjące obejmują najczęściej
mieszaninę dwóch składników, tj. kwasu fosforowego i
siarkowego, uzupełnianych
organicznymi związkami
zwilżającymi, które obniżają napięcie powierzchniowe.
Istotną uwagę należy
przywiązywać do czasu poświęcanego na mycie. Powinno ono trwać tyle, by
zapewnić skuteczne dzia-
Ważnym czynnikiem
decydującym o skuteczności mycia jest
dobór odpowiednich
środków myjących,
dostosowanych do
danego typu dojarki mechanicznej i
równocześnie odpowiadających zaleceniom stawianym
przez producentów
dojarek.
łanie środka myjącego jak
również to, aby w czasie wykonywania zabiegu temperatura roztworu myjącego
nie spadła poniżej 40°C.
Przyjmuje się, że czas mycia środkami zasadowymi
lub kwaśnymi powinien
trwać 5–15 min W niektórych rozwiązaniach myjni
woda jest podgrzewana w
trakcie mycia tak, aby zachować niezbędne parametry czynnika myjącego.
Z takimi problemami możemy się spotkać przy myciu długich rurociągów dojarek stanowiskowych.
Poza chemicznymi środkami myjącymi ważne znaczenie w utrzymaniu czystości i higieny urządzeń
udojowych posiada również korzystanie z mechanicznych metod czyszczenia, obejmujących korki
wodne oraz stosowanie
szczotek. Wytworzenie w
instalacji udojowej strumieni wodnych w postaci
korka jest warunkiem koniecznym do jej prawidłowego umycia.
Do mycia, a szczególnie
do płukania końcowego
urządzeń udojowych uży-
wać należy wody o jakości
wody pitnej. Woda twarda
może wymagać stosowania większej ilości środka
myjącego i sprzyja odkładaniu się osadów, których
usuwanie jest uciążliwe, a
poza tym wpływa na jakość
pozyskiwanego mleka.
Płukanie instalacji udojowej po zakończonym myciu
powinno być obfite, tak aby
zapewnić całkowite usunięcie resztek środków myjących i dezynfekujących.
Wysuszenie instalacji czystym powietrzem zapobiega
ponownej infekcji, gdyż
bakterie potrzebują wilgoci
do rozwoju. Po umyciu aparatów udojowych powinny
one zostać wyjęte z uchwytów, w które są wkładane
podczas mycia. Należy je zawiesić otworami ku dołowi,
aby wyschły. Pozostawienie
ich w uchwytach może powodować ponowną infekcję jak również wcześniejszą
deformację kołnierza gumy
strzykowej. W nowoczesnych systemach doju mechanicznego stosuje się dodatkowe płukanie instalacji
bezpośrednio przed rozpoczęciem kolejnego doju. n