ZDOLNOŚĆ UCZENIA SIĘ Wiedza Umiejętności Postawy
Transkrypt
ZDOLNOŚĆ UCZENIA SIĘ Wiedza Umiejętności Postawy
ZDOLNOŚĆ UCZENIA SIĘ Wiedza Zdolność rozpoczęcia procesu uczenia się oraz wytrwania w nim, organizacja tego procesu, zarządzanie czasem, skuteczna organizacja informacji - indywidualnie lub w grupie. Ta kompetencja wymaga świadomości istoty procesu uczenia się oraz potrzeb samego uczącego się, określenia istniejących • Znać i rozumieć ulubione metody uczenia się, swoje słabe i mocne strony, znać swoje umiejętności. • Wiedzieć o istniejących możliwościach w zakresie edukacji i dokształcania oraz o konsekwencjach podejmowanych w tej dziedzinie decyzji. • Organizować własny proces uczenia się. możliwości oraz zdolności przezwyciężania przeszkód, aby nauka Umiejętności została uwieńczone sukcesem. Zdolność uczenia się to • Samodzielność, wytrwałość, umiejętność organizacji materiału w procesie uczenia się. zdobywanie, przetwarzanie i przyswajanie nowej wiedzy i • Skoncentrować się na nauce. umiejętności, jak również ich wykorzystywanie oraz poszukiwanie • Zastanawiać się nad swoimi celami. nowych kierunków rozwoju. • Umieć porozumiewać się. Postawy Zdolność uczenia się sprawia, że uczniowie, opierając się na życiowych doświadczeniach i na rezultatach wcześniejszej nauki, stosują wiedzę i umiejętności w różnych kontekstach. Motywacja i wiara w siebie są podstawą dla zdobycia tej • Mieć obraz samego siebie to podstawa, by móc coś zmienić i pracować nad motywacją i wiarą w siebie – żeby osiągnąć sukces. • Doceniać naukę jako proces nas wzbogacający. • Wykazywać inicjatywę w podejmowaniu nauki. kompetencji. 4 KOMPETENCJE OGÓLNE KOMPETENCJE Składają się z: Dzięki nim można np. Wiedza wiedzieć Umiejętności umieć zrobić Cechy indywidualne umieć być Zdolność uczenia się umieć się nauczyć KOMPETENJE KLUCZOWE Kompetencje to połączenie wiedzy, umiejętności i postawy adekwatnych do danego kontekstu. Kompetencje kluczowe to takie, których wszyscy potrzebują do samorealizacji i osobistego rozwoju, jak również do tego, by stać się aktywnym obywatelem, funkcjonować w społeczeństwie i pracować zawodowo. Wyróżniono 8 kompetencji kluczowych, które są każdemu człowiekowi niezbędne do samorealizacji i osobistego rozwoju - aby był aktywnym obywatelem, funkcjonował w społeczeństwie i pracował zawodowo: 1. porozumiewanie się w języku ojczystym; 2. porozumiewanie się w językach obcych; 3. kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowotechniczne; 4. kompetencje informatyczne; 5. zdolność uczenia się; 6. kompetencje społeczne oraz kompetencje obywatelskie; 7. przedsiębiorczość; 8. ekspresja kulturalna. 5 JAKIE PODEJŚCIE WYBRALIŚMY? Podejście nastawione na aczynności zakłada, że osoby, które uczą się języka przede wszystkim funkcjonują w społeczeństwie, to znaczy są członkami społeczeństwa, mającymi wykonać pewne zadania w określonych okolicznościach, we właściwym sobie środowisku i w konkretnej dziedzinie. ZADANIA Zadania do wykonania są częścią codziennego życia: osobistego, społecznego, szkolnego lub zawodowego. Realizacja zadania zakłada metodyczne wykorzystanie danych kompetencji: wykonanie przewidzianych czynności w konkretnym zakresie, w jasno sformułowanym celu i z określonym rezultatem. NA CZYM POLEGA PRZYJĘTA METODOLOGIA? Pprtfolio z deskryptorami zawierające ćwiczenia, które ilustrują i kształcą umiejętności oraz wiedzę, opisane przez zawarte deskryptory. Ćwiczenia mogą zakładać samoocenę: uczestnik wykonuje je samodzielnie i sprawdza, czy dysponuje wiedzą opisaną przez deskryptor. Mogą mieć również charakter kształcący: do przeprowadzenia na zajęciach, w grupach lub w formie pracy samodzielnej, pod kierunkiem prowadzącego - w celu osiągnięcia umiejętności, o jakiej mówi deskryptor. Portfolio obejmuje przykłady zadań (w formie dossier lub teczki) wybranych przez uczącego w danym okresie, pozwalające uczniowi wykazać, że się uczy, zaś prowadzącemu – stwierdzić postępy w nauce. Może zawierać wykonane ćwiczenia, które potwierdzają zdobycie określonych umiejętności. 6 DESKRYPTORY Rzeczy, które dana osoba może lub umie zrobić (MREL, § 3.4 y Aneks A) Pozytywne: określają zadania, które można lub które potrafi się wykonać Określone: opisują coś charakterystycznego, konkretny aspekt, zadania i/lub stopień ich wykonania: często, rzadko… czasami, zawsze… Jasne: sformułowane przejrzyście, z użyciem prostej składni, zrozumiałe dla adresata Krótkie: 2 lub 3 linijki Niezależne: można je zinterpretować niezależnie od innych deskryptorów W kontekście: umieszczone we właściwym sobie kontekście Praca z deskryptorami, dysponowanie wystarczającą ich bazą, zorganizowaną i podzieloną na poziomy, pozwala: Osoba, która się uczy: określić, co umie i może zrobić OCENIAĆ Prowadzący: określić pozytywnie, co umie lub może zrobić uczący się UCZYĆ Osoba, która się uczy: robić postępy, wykonując zadania Prowadzący: opracować ćwiczenia Osoba, która się uczy: wiedzieć, jakich nowych rzeczy może się nauczyć i decydować, w jakim kierunku ma zmierzać proces PLANOWAĆ uczenia się Prowadzący: przygotować program zajęć, opracować akcje szkoleniowe 7 Portfolio: zdolność uczenia się Jak widzę samego siebie? • Daje spojrzenie na całość umiejętności uczestnika w zakresie kompetencji: zdolność uczenia się. Potrafię… • Pomaga uczestnikowi zaangażować się w planowanie swego kształcenia oraz w ocenę postępów. • Uczestnik potrafi powiedzieć, co i jak umie zrobić. Moje rezultaty • Obejmuje przykładowe doświadczenia uczestnika związane ze zdolnością uczenia się. 8 Jak widzę samego siebie? Daje spojrzenie na całość umiejętności uczestnika w zakresie kompetencji: zdolność uczenia się. 9 Potrafię… o Pomaga uczestnikowi zaangażować się w planowanie swego kształcenia oraz w ocenę postępów. o Uczestnik potrafi powiedzieć, co i jak umie zrobić. 10 Moje rezultaty Tutaj należy zebrać przykłady rezultatów pracy nad rozwojem zdolności uczenia się. o Przykłady zrealizowanych zadań: pisemne lub graficzne; multimedia lub Internet o Przykłady użytych materiałów: do czytania; audio, video… 11 Moje rezultaty 1 Cele: zebrać rezultaty przeprowadzonych prac i udokumentować swoją wiedzę Przykłady zrealizowanych zadań Do czego mogę to wykorzystać? jako uzupełnienie codziennej nauki (funkcja pedagogiczna) Moje rezultaty 2 Cele: zebrać rezultaty przeprowadzonych prac i udokumentować swoją wiedzę Przykłady użytych materiałów Do czego mogę to wykorzystać? jako uzupełniający element codziennej nauki (funkcja pedagogiczna) 12 Jestem... Moje zdjęcie Moje dane: 13 Opisz siebie Imię _________________________ Data __________________ Poniższe schematy pomogą nam graficznie przedstawić opis siebie, aby być bardziej świadomym, jaką osobą jesteśmy. Spróbujemy opracować własny schemat. INSTRUKCJA: Wymień 10 słów (przymiotników lub wyrażeń), które Twoim zdaniem najlepiej Cię opisują. 1 ________________________________________________________ 2 ________________________________________________________ 3 ________________________________________________________ 4 ________________________________________________________ 5 ________________________________________________________ 6 ________________________________________________________ 7 ________________________________________________________ 8 ________________________________________________________ 9.________________________________________________________ 10._______________________________________________________ Niektóre przymiotniki opisują Cię tylko w pewnych sytuacjach, dlatego możesz te sytuacje opisać dokładniej. Np. pewien uczestnik mówi, że jest “rozzłoszczony”. Oczywiście, dotyczy to tylko niektórych sytuacji: Złoszczę się, kiedy ktoś robi mi krzywdę, złoszczę się, kiedy dostaję złe oceny… 14 JESTEM… 15 Kiedy W stosunku do kogo W stosunku do kogo PRZYMIOTNIK W stosunku do kogo PRZYMIOTNIK W stosunku do kogo Kiedy W stosunku do kogo JESTEM… PRZYMIOTNIK PRZYMIOTNIK Kiedy PRZYMIOTNIK PRZYMIOTNIK PRZYMIOTNIK Kiedy W stosunku do kogo Kiedy W stosunku do kogo W stosunku do kogo 16 Kiedy UMIEM … Wymień co najmniej 8 czynności, które umiesz wykonać. Napisz, jak dobrze to potrafisz zrobić (A, B, C) i w jakim stopniu je lubisz (X, Y, Z), zaznaczając odpowiednie rubryki. Użyj tylko czasowników lub krótkich zdań, które odnoszą się do konkretnych czynności. UMIEM............ A B C X Y Z 1)................................................................................ A B C X Y Z 2)................................................................................ A B C X Y Z 3)................................................................................ A B C X Y Z 4)................................................................................ A B C X Y Z 5)................................................................................ A B C X Y Z 6)................................................................................ A B C X Y Z 7)................................................................................ A B C X Y Z 8)............................................................................. * Legenda A = bardzo dobrze B = dość dobrze C = niezbyt dobrze X = bardzo lubię Y = raczej lubię Z = nie lubię 17 UMIEM ZROBIĆ… 18 Posiadać zdolność uczenia się to znaczy... umieć rozpocząć proces uczenia się i wytrwać w nim; umieć zorganizować sobie proces nauki; umieć organizować czas i informacje; umieć pracować indywidualnie lub w grupie. Żeby to osiągnąć, muszę być świadomy... własnego procesu uczenia się; moich potrzeb jako ucznia; możliwości wokół mnie; że trzeba pokonać trudności, by osiągnąć sukces! Zdolność uczenia się to zdobywanie, przetwarzanie i przyswajanie nowej wiedzy i umiejętności, jak również ich wykorzystywanie oraz poszukiwanie nowych kierunków rozwoju. Dlatego muszę wziąć pod uwagę moje życiowe doświadczenia oraz rezultaty wcześniejszej nauki i w różnych kontekstach korzystać z nich, zdobywając nowe umiejętności i wiedzę. Motywacja i wiara w siebie to podstawa zdolności uczenia się! UMIEJĘTNOŚCI: Kompetencje kluczowe w uczeniu się 19 Moje portfolio: zdolność uczenia się Portfolio to teczka, w której odnotowuję i zachowuję informacje o tym, co umiem i co mogę zrobić w danym zakresie, zawierająca również odpowiednie przykłady. Ułatwia mi dostrzeżenie postępów, umożliwia autorefleksję i pomaga zdecydować, w jakim kierunku chcę się rozwijać. Służy mi również do autoprezentacji: w nowej pracy, na kursie oraz do oceny stanu mojej wiedzy. Jak widzę samego siebie? • To spojrzenie na całość moich umiejętności, w tym wypadku w zakresie kompetencji: zdolność uczenia się. Potrafię… • Pozwala mi określić, co i jak umiem zrobić. • Mogę zaplanować, w jakim kierunku chcę się rozwijać przez naukę. Moje rezultaty • Zbieram przykłady zadań, w których widać, że rzeczywiście stosuję to, czego się uczę… UMIEJĘTNOŚCI: Kompetencje kluczowe w uczeniu się 20 Jak widzę samego siebie? Spojrzenie na całość moich umiejętności, w tym wypadku na zdolność uczenia się. Potrafię… • Umiem określić, co mogę i co umiem zrobić. • Planuję, w jakim kierunku chcę się rozwijać przez naukę. UMIEJĘTNOŚCI: Kompetencje kluczowe w uczeniu się 21