AMORTYZACJA W EKONOMICE AGROBIZNESU

Sławomir Juszczyk
AMORTYZACJA
W EKONOMICE
AGROBIZNESU
Wydawnictwo SGGW
Warszawa 2013
Spis treści
Wstęp .......................................................................................................................
9
1. Amortyzacja w ujęciu teoretycznym ...............................................................
1.1. Amortyzacja w ujęciu definicyjnym ...........................................................
1.2. Wybrane uwarunkowania zmienności amortyzacji, ujęcie
matematyczne .............................................................................................
1.3. Cykl życia obiektów majątku trwałego, model kreacji kapitału .................
1.4. Model kreacji kapitału z uwzględnieniem procesu deprecjacji majątku ....
1.5. Amortyzacja i odpisy amortyzacyjne ..........................................................
1.6. Akumulacja kapitału amortyzacyjnego .......................................................
1.7. Racjonalne gospodarowanie środkami trwałymi ........................................
1.8. Optymalizowanie wykorzystania majątku trwałego ...................................
1.9. Struktura kapitałów i tarcza amortyzacyjna ................................................
1.10. Nieodsetkowa tarcza podatkowa ................................................................
13
13
15
18
20
23
36
45
62
73
76
2. Kryteria zaliczenia składnika do środków trwałych .....................................
2.1. Własność .....................................................................................................
2.2. Okres użytkowania ......................................................................................
2.3. Kompletność i zdatność do użytku .............................................................
2.4. Używanie składnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością ...
2.5. Wartość ........................................................................................................
2.6. Rozwiązania rzadkie ...................................................................................
87
87
88
89
90
91
92
3. Zagadnienia ekonomiczno-organizacyjne amortyzacji ................................. 95
3.1. Wartość początkowa środków trwałych ...................................................... 95
3.2. Aktualizacja wyceny środków trwałych ..................................................... 99
3.3. Deprecjacja kapitału amortyzacyjnego ....................................................... 100
3.4. Amortyzacja urządzeń w warunkach szybkiego postępu technicznego ..... 103
4. Środki trwałe w ujęciu rachunkowym i podatkowym ...................................
4.1. Zużycie środka trwałego .............................................................................
4.2. Funkcje amortyzacji ....................................................................................
4.3. Zadania amortyzacji ....................................................................................
4.4. Zakres podmiotowy amortyzacji w agrobiznesie .......................................
4.5. Klasyfikacja środków trwałych ...................................................................
4.6. Metody obliczania amortyzacji ...................................................................
4.6.1. Metoda liniowa ................................................................................
4.6.2. Metoda degresywna .........................................................................
4.6.3. Metoda progresywna ........................................................................
4.7. Koszty amortyzacji .....................................................................................
105
112
115
117
119
123
124
125
133
138
140
5
4.8.
4.9.
4.10.
4.11.
4.12.
4.13.
4.14.
4.7.1. Koszty amortyzacji wybranych środków trwałych ..........................
4.7.2. Koszty amortyzacji środków trwałych użytkowanych
sezonowo ..........................................................................................
Ewidencja ....................................................................................................
4.8.1. Ewidencja środków trwałych ...........................................................
4.8.2. Ewidencja otrzymanych nieodpłatnie środków trwałych,
darowizna .........................................................................................
Zasady amortyzacji podatkowej .................................................................
Składniki majątku niepodlegające odpisom amortyzacyjnym ...................
Wartości niematerialne i prawne .................................................................
Wartość początkowa ..................................................................................
4.12.1. Wartość początkowa środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych ...........................................................
4.12.2. Ustalanie kosztu wytworzenia środka trwałego we własnym
zakresie ..........................................................................................
4.12.3. Wartość środków trwałych nabytych nieodpłatnie
(spadek, darowizna) .......................................................................
4.12.4. Ustalanie wartości nabycia aportu do celów amortyzacyjnych .....
4.12.5. Wartość początkowa budynków lub lokali mieszkalnych
na cele amortyzacyjne ....................................................................
4.12.6. Wartość początkowa środków trwałych stanowiących
współwłasność ...............................................................................
4.12.7. Wartość początkowa ulepszonego środka trwałego .......................
4.12.8. Wartość początkowa przedsiębiorstwa ..........................................
4.12.9. Korekta wartości początkowej .......................................................
Wybrane zagadnienia amortyzacji bilansowej ............................................
Wybrane zagadnienia amortyzacji podatkowej ..........................................
5. Amorytyzacja w gospodarstwach rolnych ......................................................
5.1. Optymalny okres użytkowania maszyn rolniczych ....................................
5.2. Amortyzacja w małym gospodarstwie rolnym – wyniki badań ..................
5.3. Amortyzacja w indywidualnych gospodarstwach rolnych
województwa łódzkiego – wyniki badań ....................................................
5.4. Amortyzacja w RSP – wyniki badań ...........................................................
5.5. Amortyzacja w gospodarstwie rolnym Skarbu Państwa –
wyniki badań ...............................................................................................
5.6. Amortyzacja w gospodarstwach mlecznych na świecie –
wyniki badań ...............................................................................................
140
143
144
144
148
150
152
153
155
155
157
157
158
158
160
161
164
166
167
169
177
180
181
185
189
193
196
6. Koszty amortyzacji i obciążenia podatkowe przedsiębiorstw agrobiznesu –
wyniki badań ..................................................................................................... 201
6.1. Metody i koszty amortyzacji środków trwałych w badanej spółdzielni
mleczarskiej ................................................................................................ 201
6
6.2. Amortyzacja w Przedsiębiorstwie Transportu Żywych Zwierząt
„BYŚ i PIGI” ............................................................................................... 211
6.3. Metody i koszty amortyzacji środków trwałych w Hurtowni Spożywczej
„CUKIER-MĄKA-RYŻ-ITP” .................................................................... 213
7. Szczególne przypadki amortyzacji ..................................................................
7.1. Licencje i sublicencje ..................................................................................
7.2. Know-how ...................................................................................................
7.3. Wartości niematerialne i prawne niepodlegające amortyzacji do celów
podatkowych ...............................................................................................
7.4. Środki i wartości używane sezonowo w agrobiznesie ................................
7.5. Amortyzacja planowa ..................................................................................
7.6. Odpisy amortyzacyjne w sytuacjach trudnych ...........................................
219
219
220
8. Reprodukcja i inwestowanie w środki trwałe .................................................
8.1. Koszt kapitału i możliwości inwestycyjne ..................................................
8.2. System amortyzacyjny ................................................................................
8.3. Metody amortyzacji występujące w gospodarce światowej .......................
8.4. Ocena wskaźnikowa reprodukcji majątku trwałego ...................................
233
233
237
242
248
221
222
223
225
Podsumowanie ......................................................................................................... 259
Literatura .................................................................................................................. 263
Akty prawne ............................................................................................................. 272
Aneks ....................................................................................................................... 273
7