D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego Warszawa

Sygn. akt VI Ka 1552/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 marca 2016 r.
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :
Przewodniczący: SSO Beata Tymoszów
Sędziowie: SO Włodzimierz Suwała (spr.)
SO Aleksandra Mazurek
protokolant: protokolant sądowy Aneta Kniaziuk
przy udziale prokuratora Wojciecha Groszyka
po rozpoznaniu dnia 15 marca 2016 r.
sprawy S. Z. syn K. i I. ur. (...) w W. oskarżonego o przestępstwo z art. 291 § 1 kk
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie
z dnia 30 września 2015 r. sygn. akt II K 12/11
wyrok w zaskarżonej części wobec oskarżonego S. Z., a na podstawie art. 435 kpk wobec oskarżonego D. K. zmienia w
ten sposób, że uniewinnia oskarżonego S. Z. od zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie XII komparycji wyroku,
natomiast oskarżonego D. K. uniewinnia od zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie XI komparycji wyroku;
kosztami postępowania w tej części sprawy obciąża Skarb Państwa.
SSO Włodzimierz Suwała SSO Beata Tymoszów SSO Aleksandra Mazurek
Sygn. akt VI Ka 1552/15
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w Wołominie w wyroku z dnia 30 września 2015 roku w sprawie o sygn. akt II K 12/11 między innymi
uznał D. K. i S. Z. za winnych tego, że w dniu 18 stycznia 2011 roku w miejscowości D. woj. (...) w masywie leśnym
działając wspólnie i w porozumieniu z nieustalonym sprawcą przyjęli do ukrycia dwa kable telekomunikacyjne o
długości 105 metrów każdy o łącznej wartości 10567,97 zło pochodzących z kradzieży z dnia 18 stycznia 2011 roku w
miejscowości Z. przy ul. (...), na szkodę (...), tj. czynów z art. 291 § 1 k.k. opisanych w punktach XI w stosunku do D.
K., a w punkcie XII w stosunku do S. Z. komparycji wyroku.
Wyrok zaskarżył apelację obrońca oskarżonego S. Z. w części dotyczącej uznania oskarżonego winnym czynu
opisanego w punkcie XII aktu oskarżenia, zarzucił obrazę przepisów prawa procesowego oraz materialnego oraz
wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego S. Z..
Sąd Okręgowy zważył, co następuje.
Niezależnie od zarzutów podniesionych przez obrońcę w apelacji, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż
oskarżonego S. Z. należy uniewinnić od popełnienia zarzucanego mu czynu, zaś rozstrzygnięcie to należało zastosować,
na zasadzie art. 435 k.p.k., także w stosunku do oskarżonego D. K. z uwagi na użycie w opisie czynu zarzuconego
oskarżonym i niezmienionym przez Sąd Rejonowy znamienia, które nie stanowi znamienia przestępstwa z art. 291
§ 1 k.k., a mianowicie „przyjęcie do ukrycia”. Znamię takie nie zostało wymienione w ww. artykule. Do zaistnienia
przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. niezbędne jest zrealizowanie jednego z niniejszych znamion czasownikowych: „nabywa
lub pomaga do zbycia albo przyjmuje lub pomaga do ukrycia”. Nie jest jednak znane ustawie znamię „przyjęcia
do ukrycia”. Nie można bowiem w takiej sytuacji stwierdzić, czy oskarżeni przedmiot przestępstwa mieli faktycznie
przyjąć na własność czy tez pomóc do jego ukrycia, a są dwa zupełnie różne znamiona czasownikowe. Przyjęcie rzeczy
zachodzi wtedy, gdy sprawca obejmuje władztwo nad rzeczą uzyskaną w wyniku czynu zabronionego na podstawie
uprzedniego porozumienia zawartego z posiadaczem rzeczy. Nabywa on w ten sposób władztwo, ograniczone treścią
porozumienia, np. otrzymuje rzecz na przechowanie, w użyczenie, użytkowanie itp. Przyjęcie zostaje dokonane
wtedy, gdy rzecz trafia we władztwo sprawcy, np. przez przekazanie mu jej albo złożenie w miejscu, którym włada
(mieszkaniu, piwnicy itp.). Przyjęcie rzeczy może zostać dokonane zarówno przez działanie, jak i przez zaniechanie
(Mozgawa M. (red.), Budyn-Kulik M., Kozłowska-Kalisz P., Kulik M. Kodeks karny. Komentarz, WK, 2015). Pomoc
do ukrycia zaś polega na podjęciu działań zmierzających do uniemożliwienia odnalezienia rzeczy przez osobę ją
poszukującą (np. właściciela) lub organy ścigania (Bojarski T. (red.), Michalska-Warias A., Piórkowska-Flieger J.,
Szwarczyk M., Kodeks karny. Komentarz, LEX, 2016).
W rozpoznawanej sprawie zatem w opisie czynów przypisanych oskarżonym brak jest wszystkich znamion strony
przedmiotowej przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. Nie zostało bowiem wskazane, czy opisane zachowania oskarżonych
polegały na przyjęciu przedmiotu przestępstwa czy też na pomocy do jego ukrycia. Co więcej, wątpliwości tych nie
rozwiewa także uzasadnienie zaskarżonego wyroku, w którym Sąd Rejonowy nie zawarł żadnych ustaleń ani rozważań
co do podstawy prawnej wyroku.
Wobec zaskarżenia wyroku wyłącznie na korzyść oskarżonego rozważenia wymaga, czy Sąd Odwoławczy jest
uprawniony do zmiany opisu przypisanego czynu przez dodanie brakujących znamion. W ocenie Sądu Okręgowego
należało w oparciu o opis czynu zamieszczony w wyroku ocenić, czy czyny przypisane oskarżonym wypełniały
wszystkie znamiona czynów zabronionych. W orzecznictwie Sądu Najwyższego zgodnie przyjmuje się, że gdy wyrok
nie został zaskarżony na niekorzyść oskarżonego, to sąd odwoławczy na skutek związania zakazem reformationis in
peius nie może ani dokonać nowych, niekorzystnych dla oskarżonego ustaleń faktycznych, w tym także w zakresie
opisu przypisanego czynu, np. poprzez uzupełnienie ("dookreślenie") jego znamion, ani w tym celu uchylić wyroku
i przekazać sprawy do ponownego rozpoznania (por. postanowienia SN z dnia 26.05.2004 r., V KK 4/04, OSNKW
2004, z. 6, poz. 66; z 20.07.2005 r., I KZP 20/05, OSNKW 2005, z. 9, poz. 76). Dlatego też w tym zakresie należy
przyjąć, iż Sąd Rejonowy dopuścił się przy wyrokowaniu rażącej obrazy prawa materialnego, tj. art. 291 § 1 k.k. w
stosunku do oskarżonych S. Z. i D. K., co miało istotny wpływ na treść wyroku.
W zaistniałym układzie procesowym Sąd Odwoławczy, wobec zaskarżenia wyroku co do winy przez obrońcę
oskarżonego, zgodnie z art. 447 § 1 k.p.k. skontrolował wyrok w całości, a więc także co do prawidłowego opisu czynu
z punktu widzenia wypełnienia znamion strony przedmiotowej przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. (art. 438 pkt 1 k.p.k.), a
następnie doszedł do wniosku, że z uwagi na niekompletność znamion przypisanych czynów zachowania oskarżonych
wynikające z tych opisów nie wyczerpują wszystkich znamion przestępstwa, a tych ustaleń ani on, ani ewentualnie Sąd
I instancji w razie uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania nie mogą już zmienić z uwagi
na zakazy wynikające z art. 434 § 1 k.p.k. i art. 443 k.p.k., to zachodzi konieczność uniewinnienia oskarżonych (por.
wyrok SN z 22.03.2012 r., IV KK 375/11, OSNKW 2012/7/78, Biul.SN 2012/7/18).
W związku z powyższym, orzeczono jak w sentencji wyroku.
SSO Włodzimierz Suwała
SSO Beata Tymoszów
SSO Aleksandra Mazurek