rosyjscy goście, rosyjskie książki w krakowie
Transkrypt
rosyjscy goście, rosyjskie książki w krakowie
ROSYJSCY GOŚCIE, ROSYJSKIE KSIĄŻKI W KRAKOWIE D A. Wojnar A. Wojnar o 31 marca 2008 roku w Bibliotece Jagiellońskiej można Zarubieżje, charakter księgozbioru i dominujące formy działalbyło oglądać wystawę najnowszych książek rosyjskich, ności. Biblioteka została powołana do życia w 1995 roku, dzięki podarowanych Instytutowi Rosji i Europy Wschodniej UJ inicjatywie paryskiego wydawnictwa YMCA-Press, Rosyjskiego przez moskiewską biblioteSpołecznego Funduszu Alekkę-fond Russkoje Zarubieżsandra Sołżenicyna i władz je i wydawnictwo Russkij Moskwy. Wydarzenie to poPut’. W otwarciu wystawy przedził cykl ponad 40 wyuczestniczyli przedstawiciele staw publikacji wydawnictwa darczyńców: prof. Oleg KoroYMCA-Press, zorganizowastelow (kierownik Działu Naunych w różnych miastach kowo-Badawczego BFRZ) Rosji, w latach 1990–1995 i Dymitr Trubczaninow (Dział z inicjatywy dyrektora paWspółpracy Międzynarodoryskiej oficyny prof. Nikity wej BFRZ), władze BJ, przedStruvego i prezesa nowego stawiciel Konsulatu Federacji w owym czasie moskiewskieRosyjskiej w Krakowie oraz go wydawnictwa Russkij Put’ dyrekcja i pracownicy IRiEW dr. Wiktora Moskwina. BiUJ. blioteka gromadzi, opracowuCenny dar 203 książek je, udostępnia i popularyzuje obejmuje publikacje z zakredorobek literacki, naukowy Otwarcie wystawy w Bibliotece Jagiellońskiej su emigrantologii rosyjskiej, i filozoficzny rosyjskiej emidzienniki, pamiętniki i listy wychodźców rosyjskich, prace gracji. W jej zbiorach znajduje się około 60 tysięcy woluminów. z zakresu rosyjskiej myśli religijno-filozoficznej, kultury, lite- Wśród nich są publikacje najznamienitszych rosyjskich wyratury i historii Rosji. Poza publikacjami obu wspomnianych dawnictw emigracyjnych (m.in. YMCA-Press, Wozrożdienije, moskiewskich instytucji są w nim także najnowsze książki innych Wydawnictwo im. Antona Czechowa) oraz czasopism, takich wydawnictw – z Moskwy, jak „Wiestnik Russkowo Paryża, Mińska, Sankt PetersChristianskowo Dwiżenija”, burga, Niżnego Nowogrodu „Sowriemiennyje Zapiski”, i Czelabińska. „Nowyj Żurnał”, „RusskiPrezentowane na wystawie je Zapiski”, „Wyszgorod”, książki znacznie poszerzają „Russkaja Mysl”, „Mosty”. zakres dostępnego materiału Biblioteka jest ważną instybadawczego opracowywanego tucją na kulturalnej mapie przez działający w Instytucie Moskwy. Poza typowymi zespół badawczy Rosyjska formami działalności biblioLiteratura Emigracyjna. Przetecznej organizuje sympozja kazane publikacje, znacząco naukowe, dyskusje, wystawy, wzbogacając zasoby bibliokoncerty, projekcje filmów, teczne Instytutu, stanowić będą spektakle teatralne, patronuje także ważną pomoc w dydakkomitetowi Literackiej Nagrotyce rosjoznawczej. Warto dy Aleksandra Sołżenicyna, dodać, że nie jest to pierwszy prowadzi akcje wspierania Część zaprezentowanych zbiorów dar tego typu. W 2002 roku darami książkowymi bibliowydawnictwa YMCA-Press i Russkij Put’ przekazały Katedrze tek rosyjskich i zagranicznych (w ciągu kilkunastu lat istnienia Rosjoznawstwa UJ 1000 cennych książek. Biblioteki liczba podarowanych książek przekroczyła 400 tys. Wystawie towarzyszyło spotkanie gości z pracownikami egzemplarzy!). Współdziałające z Biblioteką wydawnictwo Rusi studentami IRiEWsch UJ. Profesorowie Korostelow i Trubcza- skij Put’ powstało w 1991 roku. Redaktorem naczelnym jest prof. ninow przedstawili historię powstania biblioteki-fondu Russkoje Nikita Struve. Ważnym przedsięwzięciem edytorskim w historii ALMA MATER 85 wydawnictwa są dwie serie: „Studia z Najnowszej Historii (red. A. Sołżenicyn) i „Wszechrosyjska Biblioteka Pamiętników” (red. N. Sołżenicyna), przekazane przez paryską oficynę YMCA-Press. Goście reprezentujący almanach „Gołosa Sibirü”: Wiktoria King (członek Związku Pisarzy Rosyjskich), Mirosława Łukjanczikowa, pisząca pod pseudonimem Mietlajewa (członek Związku Pisarzy Mołdowy i Związku Pisarzy Rumunii) oraz Anastasia Romanowa (członek Związku Pisarzy Mołdowy), zaprezentowali wydane przez almanach tłumaczenie na język rosyjski wspomnień Szymona Tokarzewskiego – uczestnika sprzysiężenia księdza Ściegiennego. Tokarzewski za działalność niepodległościową skazany został na syberyjską katorgę, w czasie której zetknął się między innymi z Fiodorem Dostojewskim – w latach 50. XIX wieku również katorżnikiem i zesłańcem. Wspomnienia Tokarzewskiego po raz pierwszy opublikowane zostały po polsku na początku XX wieku (Siedem lat katorgi – 1907; Ciernistym szlakiem – 1909; Bez paszportu – 1910; Pośród cywilnie umarłych – 1911; Katorżnicy – 1912; Z roku 1863 i lat następnych – 1912; Zbieg – 1913; W ucieczce – bez daty). Rosyjskie tłumaczenie, zatytułowane Sibirskoje licholetije, ukazało się w 2007 roku w Kiemierowie nakładem wydawnictwia Kuzbasswuzizdat. Autorką tłumaczenia na język rosyjski jest Mary Kusznikowa. Dopełnieniem prezentacji obu instytucji był przedstawiony następnego dnia odczyt prof. Korostelowa na temat Dymitr Filosofow i jego rola w rosyjskiej prasie emigracyjnej. W interesującym, nasyconym szczegółami wystąpieniu zaprezentowana została sylwetka wybitnego pisarza i publicysty, który w 1920 roku uciekł z bolszewickiej Rosji, stając się w Polsce animatorem życia kulturalnego rosyjskiej emigracji. Prelegent zwrócił uwagę na emigracyjne inicjatywy Filosofowa (m.in. projekt powołania na wychodźstwie Rosyjskiej Akademii Literatury, klub literacki Domek w Kołomnie), polemiki toczone z wydawanymi we Francji rosyjskimi periodykami emigracyjnymi (zwłaszcza z pismem „Wozrożdienije”) i szerokie kontakty pisarza z polskim środowiskiem literackim. Andrzej Dudek DAR DLA MUZEUM UJ A G. Zygier rytmometry, czyli mechaniczne kalkulatory, były przez rodzaj arytmometru – z podwójnym rejestrem do przechowywablisko sto lat podstawowym narzędziem do prowadzenia nia wyników obliczeń. Umożliwiało to prowadzenie zaawansodokładnych obliczeń naukowych, inżynierskich, ale także i finan- wanych obliczeń, takich jak całkowanie, obliczanie pochodnych sowych. Najczęściej spotykana albo współczynników korelacji. konstrukcja, popularnie zwana Ofiarowany do zbiorów Muzeum „kręciołkiem”, wykorzystuje paUJ arytmometr firmy Brunsviga, tent Willgodta Theophila Odhnera model 15d, jest przykładem takiej z 1878 roku, czyli koła zębate właśnie konstrukcji. Z tyłu aryto zmiennej ilości zębów. W 1892 mometru znajduje się naklejka roku patent został zakupiony z napisem „Mózg ze stali”. Przeprzez niemiecką firmę Grimme kazany instrument stanowi cenne Natalis & Co. A.G., która rozpouzupełnienie kolekcji maszyn częła produkcję arytmometrów liczących w zbiorach Muzeum. pod nazwą Brunsviga. KonstrukMuzeum Uniwersytetu Jacja arytmometru pozwalała na giellońskiego składa serdeczne wykonywanie czterech działań podziękowanie dyrekcji Obsermatematycznych: dodawania, watorium Astronomicznego UJ odejmowania, mnożenia i dzieleza przekazany dar. nia. W latach 30. XX wieku firma Arytmometr Brunsviga, model 15d, lata 30. XX w., Niemcy Maciej Kluza Brunsviga wprowadziła nowy Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego posiada największą w Polsce kolekcję przyrządów naukowych obrazującą rozwój instrumentarium naukowego od XV wieku do czasów współczesnych. Kolekcja wciąż jest uzupełniana, w szczególności o przyrządy z XX wieku. Wszystkie instytucje naukowe prosimy o informację o planach wycofywania przyrządów z laboratoriów. Nieużywane już w badaniach instrumenty, zachowane w Muzeum, dokumentować będą rozwój nauki w naszym kraju. Zapraszamy do współpracy w tworzeniu kolekcji. Poszukujemy również katalogów firm produkujących aparaturę naukową oraz pamiątek po profesorach. Kontakt: Dział Historii Nauki i Instrumentów Naukowych Muzeum UJ, tel. 012 663 13 18, Dział Sztuki Muzeum UJ, tel. 012 663 13 10. 86 ALMA MATER