gazetka w formacie pdf - Zaproszenie

ISSN 1732-4378
LAMELLI
.COM.PL
ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY  INFORMATOR  XI 2012  nr 11 (107)  R. IX
Krakowska Książka Miesiąca
Stanisław M. Jankowski
Wydawnictwo TRIO
Dziewczęta w maciejówkach
T
o książka o dziewczętach, które od dziecka marzyły, by walczyć o wolną Polskę, jak czynili to
w powstaniach ich dziadowie i ojcowie.
Autor przedstawia niemal zupełnie nieznaną działalność kobiet w konspiracji
przed I wojną światową i w czasie wojny
w POW, ich uczestnictwo w obronie Lwowa w listopadzie 1918 r. oraz w wojnie
polsko-bolszewickiej 1919–1920. Przypomina kobiety, które w roku 1905,
a później latach 1914–1920, brały udział
w walce o niepodległość m.in. w konspiracyjnych organizacjach strzeleckich,
w Polskiej Organizacji Wojskowej, w szeregach Ochotniczej Legii Kobiet, w wojnie polsko-sowieckiej w 1920 r. Walczyły też i traciły życie w obronie Lwowa,
Wilna, Płocka, Przemyśla. To książka
o kobietach, które kapelusze zamieniły na „maciejówki”, a suknie na żołnierskie mundury. Można je było spotkać
wszędzie: dostarczały broń, były szpiegami i wywiadowczyniami. Były w szeregach kawalerii, artylerii, służbie sanitarnej, intendenturze, wykonywały trudne
zadania bojowe. Wiele z nich ukrywało się w legionowych mundurach pod
pseudonimami lub „lewymi” nazwiskami: „Kazik Żuchowicz” (Wanda Gertz),
„Leszek Pomianowski” (Zofia Plewińska), „Stanisław Kepisz” (Eliza Ludwika Daszkiewiczówna), „Zygmunt Tarło”
(Zofia z Trzcińskich Kamińska), „Alfred
Wołoszański” (Maria Wołoszyńska) i innymi. Wśród zaangażowanych w pomoc
legionistom można było spotkać niewiasty wysoko postawione w hierarchii społecznej, jak hrabianka Pelagia Skarbkówna czy hrabina Teodozja Dzieduszycka.
Autorowi udało się poznać i przedstawić
w książce losy wybranych legionistek, dotrzeć do rodzinnych dokumentów, wspomnień, fotografii i archiwów. To czego
dokonał jest bardzo ważne, bo badania
ich dziejów utrudnia brak dokumentów
i to, co działo się potem – druga wojna
światowa, konspiracja, Powstanie Warszawskie, a po 1945 roku PRL-owski nakaz milczenia o tamtych czasach. Dlatego
warto te historie tropić i przypominać, by
odwaga i bohaterstwo tych dziewcząt nie
zostały zapomniane.
(od redakcji)
Na spotkanie z autorem zapraszamy
15 listopada o godz. 18.00 do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury
27 listopada 2012, godz. 19.00, scena PWST, ul. Straszewskiego 22
Koncert poświęcony Marlenie Dietrich
z okazji 30. rocznicy śmierci artystki
W
tym roku, w maju, minęło 20
lat od śmierci Marleny Dietrich, wielkiej niemieckiej artystki kina i estrady, choć losy rzuciły
tę wspaniałą kobietę do USA. Ale to język niemiecki był jej językiem ojczystym,
to w filmach niemieckich wytwórni zaczęła swą światową karierę, to w języku
niemieckim nagrała tyle pięknych piosenek. Śpiewała je dwukrotnie goszcząc
w latach 60. minionego wieku w Polsce. Prowadził wtedy jej recitale, niegdyś
mieszkaniec Krakowa, wspaniały popularyzator muzyki i konferansjer Lucjan
Kydryński. To w warszawskiej Sali Kongresowej w 1964 r. usłyszała Dietrich
śpiewającego w pierwszej części koncertu, z zespołem Niebiesko-Czarni, Czesła-
wa Niemena. Jego piosenka „Czy mnie
jeszcze pamiętasz?” tak urzekła aktorkę,
że nagrała ją z nowym tekstem na płycie
„Die Neue Marlene” jako „Mutter, hast
du mir vergehen?”. Zaskarbiła sobie tym
jeszcze bardziej uwielbienie polskiej publiczności. Ale przede wszystkim ciągnęła się za nią sława „Błękitnego anioła”
z legendarnego filmu Josefa von Sternberga.
Pięknie powiedział niegdyś o tej aktorce Andre Malraux: „Ona nie jest aktorką jak Sarah Bernhardt. Marlena Dietrich to mit”. Mit ciągle żywy, czego świadectwem powstające o tej aktorce książki,
wznawiane jej płyty oraz recitale współczesnych aktorów, którzy po repertuar
Dietrich wciąż sięgają.
Jedną z takich aktorek jest Maria
Meyer, gwiazda muzycznego Teatru Rozrywki z Chorzowa, przed laty laureatka
wrocławskiego Przeglądu Piosenki Aktorskiej. Ma w swej artystycznej biografii
recitale m.in. z piosenkami Jacquesa Brela, Kurta Weilla, śpiewa też recital „Ich
bin die fesche Lola”, złożony z piosenek
Marleny Dietrich. W Krakowie dotychczas nie był prezentowany. W 20 lat od
śmierci Marleny Dietrich chcielibyśmy te
słynne piosenki, jak i postać tej niezapomnianej aktorki, przypomnieć. Niechby
kolejne pokolenia poznały mit Błękitnego
Anioła. Prestiżowa sala krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej wydaje się być miejscem jakże stosownym.
Łukasz Lech
IX ZADUSZKI
ORGANOWE
im. prof. Jana Jargonia
I
mpreza, która w dniach 4 do 11 listopada br., już po raz dziewiąty wpisze się
w przestrzeń kulturalną miasta Krakowa. Organizatorzy: Rada i Zarząd Dzielnicy I Miasta Krakowa, Akademia Muzyczna w Krakowie – Katedra Organów, Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie oraz
Stowarzyszenie Przyjaciół Kioto w Krakowie poświęcają je pamięci Profesora Jana
Jargonia, wybitnego krakowskiego organisty, kompozytora i pedagoga. W ramach „Zaduszek” w krakowskich kościołach odbywają się koncerty organowe
znanych polskich oraz zagranicznych muzyków. W tym roku będziemy mieli okazję posłuchać nie tylko perfekcyjnej gry
na organach ale też śpiewu/mezzosopranu w wykonaniu Mirandy Gołębiowskiej-Exen. Wystąpią m. in. Dariusz Bąkowski-Kois, Krzysztof Latała, Renate Stivrina oraz Elżbieta Malinowska. Jak zwykle
nad przebiegiem koncertów czuwa niezawodne kierownictwo artystyczne w osobach prof. Mirosławy Semeniuk-Podrazy
(od redakcji)
oraz Macieja Szubry.
Program koncertów:
4 XI, o godz.19.30 w Bazylice Mariackiej: Dariusz Bąkowski-Kois/organy.
10 XI, o godz. 18.00 w Akademii Muzycznej, sala nr 404: Renate Stivrina/organy, kl. prof. Mirosławy Semeniuk-Podrazy, Elżbieta Malinowska/
organy, kl. Dr hab. Marcina Szelesta
11 XI, o godz. 18.30 w Bazylice OO. Paulinów na Skałce: Miranda Gołębiowska-Exner/mezzosopran, Krzysztof
Latała/organy.
Na wszystkie koncerty wstęp wolny.
Bilety w cenie: 50,00 zł do nabycia w następujących punktach: Śródmiejski Ośrodek
Kultury, ul. Mikołajska 2, rezerwacje: bilety.
[email protected], Info Kraków, ul. św. Jana 2
12 421 – 77 – 87, Filmotechnika, Pasaż Bielaka Rynek Główny 9 tel. 12 422 89 45
Program listopad 2012
Śródmiejski Ośrodek Kultury
ul. Mikołajska 2, 31-027 Kraków, tel. 12 422-08-14, www.lamelli.com.pl
7 XI, godz. 17.00
Grupa Każdy otwarte warsztaty literackie, prowadzenie: Magdalena Węgrzynowicz-Plichta.
7 XI, godz. 19.00
Spotkanie zaduszkowe w klimacie soul & gospel. Koncert młodych, niezwykle utalentowanych artystów ze Studia Sztuk Scenicznych „Farafka”, solo
i w zespole. Przygotowanie zespołu: Marcelina Gawron, akompaniament: Ewa
Ryks, reżyseria: Rafał Kępiński. Wstęp wolny!
8 XI, godz. 17.00
Poprzez kresy: Wilno, Troki cz. III
Główną atrakcją Trok, w XIV w. stolicy księstwa litewskiego książąt: Giedymina, Kiejstuta i Witolda, a później centralnego miasta województwa trockiego,
jest zrekonstruowany zamek zbudowany na wyspie Galwe przez księcia Witolda. Poza tą budowlą obronną zachował się wcześniejszy „zamek na półwyspie”,
na terenie którego w XVIII w. wystawiony został klasztor Dominikanów. Kościół
parafialny ufundowany w 1409 roku przez księcia Witolda, został ostatecznie
ukształtowany na pocz. XVIII w. Znajduje się tutaj obraz Matki Boskiej Trockiej,
koronowany w 1718 roku jako drugi (po częstochowskim) na ziemiach Rzeczpospolitej. W Trokach zachowała się kienesa karaimska z XVIII w. oraz charakterystyczna zabudowa drewniana przypominająca o tym, że Troki były ośrodkiem
życia religijnego Karaimów sprowadzonych w XV w. przez księcia Witolda.
8 XI, godz. 19.00
Krakowski Klub Podróżników zaprasza: Piotr Kornel Olszewski „Zakaukazie – relacja z trampingu”.
Trzy zakaukaskie republiki stanowiące etniczną, kulturową i religijną mozaikę, stały się celem dwóch wyjazdów trampingowych Piotra Olszewskiego. Przemierzymy wraz z nim kilka tysięcy kilometrów, od Morza Czarnego po Morze
Kaspijskie, od Kaukazu po Góry Barguszati. Odwiedzimy zachwycające, bogate metropolie i równie zachwycające, zapadłe wioski w górach. Zwiedzimy średniowieczne monastyry położone malowniczo wysoko w górach, monumentalne katedry, kolorowe meczety, a także świątynię Czcicieli Ognia i świątynię boga
słońca. Posłuchamy o przyjaznych, gościnnych ludziach i ich zwyczajach. Posłuchamy również, jak zorganizować sobie tani wyjazd.
Piotr Kornel Olszewski, z wykształcenia chemik, z zamiłowania podróżnik.
Ulubionym terenem jego trampingowych wyjazdów jest Azja, lubi też długodystansowe górskie szlaki. Cieszy go „odkrywanie” nowych miejsc, podpatrywanie
ludzi i przyrody, uczestniczenie w zwyczajach i obrzędach religijnych. Jego „naturalną” formą podróżowania jest tramping w wersji niskobudżetowej.
9 XI, godz. 19.00
Scena Lamelli zaprasza na spektakl Teatru M.I.S.T.: „Moskwa – Pietuszki” wg Jerofiejewa.
Przekład: Andrzej Drawicz, adaptacja i reżyseria: Stanisław Michno, scenografia: Gabriel Abartowicz, efekty akustyczne: Paweł Wilczyński, występują:
Wojciech Michno, Anna Dzierża, Marek Wolny, głosy z off’u: Elena Korpusenko, Anna Dzierża.
Po raz pierwszy powieść „Moskwa – Pietuszki” została wydrukowana w izraelskim almanachu. W trzy lata później w paryskim YACA Press. Tym samym nabrała rozgłosu. W ZSRR Jerofiejew czytany tylko w rękopisach, tępiony przez
władze za „oportunizm i pijaństwo”. Jego droga z Moskwy do Pietuszek jest osobistą krzyżową drogą radzieckiego pisarza, który aby żyć, musi pić. Oniryczna
jazda, mijane stacje, stają się wielkim tragikomicznym obrazem zniewolenia.
Teatr MIST również wsiadł do pociągu na szeroki tor, aby razem z Wienią dojechać do Pietuszek, gdzie „słowiki śpiewają przez cay rok i jaśmin kwitnie nieustannie”. Bilety: 25 zł (normalne), 15 zł (ulgowe).
Podróże dalekie i bliskie...
A wszystkie drogi prowadzą
ą
do Benares...
W
aranasi, znane również pod nazwą Benares, to jedno z najstarszych miast w Indiach. Liczy ponad 5 tysięcy lat! To także jedno z miast,
w którym wyraźnie widać ciągłe przeplatanie się sacrum i profanum. To tutaj ściągają pielgrzymi z całego subkontynentu,
by zaczerpnąć dla siebie i dla bliskich choć
odrobinę świętości miejsca, to tu wędrują
tysiące biednych i schorowanych, by dokończyć obecną drogę życia nad brzegiem
świętej Gangi (Ganges, boskie uosobienie rzeki, wypływającej wprost od Shivy)
i w końcu to tutaj święty Ganges przekracza kilkaset razy dozwolone stężenie pierwiastków promieniotwórczych…
Boat sir to jedne z najczęściej słyszanych słów w Waranasi. Bo Waranasi żyje
rzeką. Ganges stanowi o wielkości tego
miejsca, jest kwintesencją miasta, które bez niego nic by nie znaczyło. To nad
rzeką co wieczór odbywają się religijne
uroczystości pod nazwą pudża, pielgrzymi rytualnie obmywają swoje ciała w modlitwie do „Matki – Gangi”. W tym miejscu kończą doczesne szczątki tych, którzy
– zgodnie z tamtejszymi wierzeniami –
mieli szczęście umrzeć w Waranasi. Liczne na Gangesie łódki oferują możliwość
podziwiania z tej perspektywy wschodów
bądź zachodów słońca, wieczornej pudży
(hinduistyczne ceremonie religijne, ofiarowanie darów Bogu) czy także podglądania codziennego prozaicznego życia nad
Gangesem, jak choćby praczy z pobliskich
hoteli i guesthouseów, dzieci łowiące na
magnez monety wyrzucane przez turystów lub medytujących sadhu (wędrowny
święty mędrzec i asceta jogin).
O wyjątkowości tego miejsca mieliśmy
okazję przekonać się dwukrotnie. Szczególnie barwnie wspominamy drugi pobyt,
przypadający w okresie października i listopada, kiedy to obchodzi się jedno z największych świąt hinduistycznych – diwali (tzw. święto świateł, jedno z największy
świąt hinduistycznych). Wtedy całe ghaty
(ciąg schodów kamiennych prowadzących
do rzeki) zostają barwnie przystrojone tysiącami lampek i girlandów, a podniosłym
ceremoniom towarzyszy nieustający huk
sztucznych ogni i petard. Nie mniej cieka-
wy był nasz pierwszy pobyt w Benaresie,
kiedy zatrzymaliśmy się w okolicy Ghatu Manikarnika – jednego z dwóch, gdzie
ciągle dokonuje się kremacji zwłok. Dzięki temu mogliśmy nawet kilka razy dziennie obserwować odbywające się tam rytuały i ceremonie religijne. Usytuowane tuż
nad brzegiem Gangesu stosy kremacyjne pracują nieustannie, a ciała przywożone są niemalże z całych Indii. Odbywające się przez całą dobę ceremonie pogrzebowe nie przeszkadzają jednak mieszkańcom
w ich codziennych zajęciach. Nie należy tu
do wyjątków obraz osób robiących pranie
czy też dokonujących rytualnej ablucji tuż
obok miejsca, gdzie płoną stosy kremacyjne, a bramini wykonują swoje rytuały.
Dla wielu wizyta w Waranasi, dostarczająca bardzo intensywnych wrażeń,
bywa pierwszą i ostatnią. Odstrasza ich
ogromna ludzka nędza widoczna w każdym zakątku miasta, wszechobecny brud
i zanieczyszczenie, jak również nachalni
nieraz nagabywacze. Inni natomiast wracają, aby odnaleźć tą niemal namacalną
atmosferę świętości i mistycyzmu, zagubioną w biegu „zachodniego” życia…
Tekst i zdjęcia:
Katarzyna & Rafał Siudowscy
12 XI, godz. 18.00
Krakowski Oddział Związku Literatów Polskich zaprasza na wieczór literacki z cyklu Orszak Apollina: spotkanie autorskie Leszka Lisieckiego „Wyniesiona
ponad trawy”, recytacja: Joanna Rzodkiewicz, Leszek Lisiecki, oprawa muzyczna: Ilona Gavlick – fortepian.
12 XI, godz. 19.00
Spotkanie autorskie – Radosław Sławomirski
Podczas spotkania Autor zaprezentuje swoje wiersze, które ukazały się w Antologii Polskiej Poezji Tożsamościowej (Wrocław, 2012), utwory z debiutanckiego tomiku Których nie znam (Warszawa, 2008) oraz najnowsze –
przygotowywane do publikacji w drugim tomie poetyckim.
2
LAMELLI.COM.PL
ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY
IPN zaprasza
13 XI, godz. 18.00
W czeluściach
archiwów bezpieki...
W
listopadzie br., Instytut Pamięci Narodowej wraz ze
Śródmiejskim
Ośrodkiem
Kultury zaprasza Państwa do udziału
w spotkaniu: Bezpieka przeciw Kościołowi – jak czytać akta SB?
W dyskusji, moderowanej przez dr
Wojciecha Frazika wezmą udział dr hab.
Filip Musiał (OBEP IPN w Krakowie)
oraz Adam Dziurok (naczelnik OBEP
IPN w Katowicach). Punktem wyjścia
do spotkania będą świeżo wydane dwie
publikacje: Archiwalia komunistycznego aparatu represji – zagadnienia źródłoznawcze (Wydawnictwo DANTE,
Kraków 2012) pod red. Filipa Musiała
i Instrukcje i wytyczne pracy operacyjnej przeciw Kościołowi, t. 1, 1945–1953
(Wydawnictwo AVALON, Kraków 2012)
pod red. Adama Dziuroka, ks. Józefa
Mareckiego oraz Filipa Musiała.
Dzięki współpracy oddziałów
krakowskiego i katowickiego IPN-
-u otrzymujemy publikacje zapoznające nas z archiwaliami komunistycznej bezpieki oraz prace operacyjne wymierzone w Kościół Katolicki
w Polsce w celu jego zniszczenia. Prace źródłowe mogą wprawdzie przeciętnego czytelnika zniechęcić, ale
dopiero zapoznanie z machiną komunistycznej inwigilacji środowisk
uznanych przez nich za wrogie systemowi komunistycznemu daje nam
pełny obraz zniewolenia społeczeństwa Polskiego. Warto niektóre rozdziały wspomnianych publikacji przybliżyć młodzieży szkolnej, aby mogła
w najnowszej historii, w okresu PRL-u widzianego nie tylko jako surrealistyczny kabaret, do którego ostatnio
zbyt często nawiązuje.
MG
Na spotkanie zapraszamy 27 listopada o godz. 18.00 do Śródmiejskiego
Ośrodka Kultury
Warsztaty Gitarowe
dla początkujących
październik 2012 – styczeń 2013
50 zł.
zł
Prowadzi: Maciej Wnękowicz, zajęcia indywidualne! Cena: 350
Informacje i zapisy:
Śródmiejski Ośrodek Kultury ul. Mikołajska 2, tel. 12 422 08 14 w. 20,
[email protected]
Kurs rysunku i malarstwa
martwa natura, akt
październik 2012 – luty 2013
100 godz. zeg. – 1100 zł
Gr A – poniedziałki, środy
Gr B – wtorki, czwartki
od 16.30–20.30
Prowadzenie:
prof. Zbigniew Bajek, adiunkt Marta Makarczuk
ŚOK, ul. Mikołajska 2, tel. 422-19-55 w.21
[email protected], www.lamelli.com.pl
Kursy komputerowe
dla seniorów
podstawowy i ponadpodstawowy (po 18 godz.)
z..)
poniedziałki, środy
8.30-10.00, 10.30-12.00, 16.00-17.30
Prowadzenie – Jolanta Ciok
Zapisy i informacje:
ŚOK, ul. Mikołajska 2, tel. 12 422-19-55 w.21
.2
21
[email protected] www.lamelli.com.pl
.p
pl
INFORMATOR  listopad 2012
Pokaz slajdów z cyklu: „Z plecakiem i aparatem fotograficznym: Zachodnie
Tatry Słowackie”, autorstwa Barbary Sobieckiej.
W górach jest wszystko co kochamy i w cieniu ich potęgi odkrywamy samych siebie, wszystkie nasze lęki i granice naszych możliwości... Zapraszamy na Západné Tatry, dawniej Liptovské hole czyli granią słowackich Tatr Zachodnich od Siwych Wierchów (1805 m n.p.m.) po Rohacz Płaczliwy (2125 m n.p.m.).
Barbara Sobiecka – miłośniczka gór i podróży, zaplanowanych w domowym
zaciszu. Sama organizuje swoje rodzinne wyjazdy najchętniej w Tatry, które kocha od ponad 20 lat.
14 XI, godz. 18.00
„Essencja” – występ Kabaretu SSOK
Kabaret SSOK powstał w 2005 roku w Krośnie, w znanym jako „Szczepanik”
Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 im. Jana Szczepanika. Początkowo był
kabaretem szkolnym; takim zresztą pozostał, choć bardzo prędko jego członkom
zamarzyło się wyjście poza szkolne mury. Na występ w Śródmiejskim Ośrodku
Kultury grupa przygotowała spektakl pt. Essencja. Złożą się na ów program najlepsze, zdaniem wykonawców, skecze, piosenki i impresje sceniczne z całego repertuaru; trzon występu będą jednak stanowić propozycje pochodzące ze spektaklu Prosto Sserca. SSOK chce się zaprezentować publiczności krakowskiej
jako zespół wszechstronny, stosujący różnorodne formy scenicznego wyrażenia
siebie. Zapraszamy. Wstęp wolny
14 XI, godz. 18.00
„Dlaczego warto mieć kota” – Klub Przyjaciół Kota „Filemon” zaprasza na spotkanie z Urszulą Immamurą, założycielką i właścicielką Immamura Art Gallery oraz
prezesem Stowarzyszenia Księżniczki Krakowa. Prowadzenie: Renata Fiałkowska
15 XI, godz. 18.00
Wręczenie nagrody „Krakowska Książka Miesiąca”.
Stanisław M. Jankowski: Dziewczęta w maciejówkach (Wydawnictwo
TRIO). Prowadzenie: Stanisław Dziedzic
Stanisław Maria Jankowski (ur. 1945), od lat związany z Instytutem Katyńskim w Polsce oraz Niezależnym Komitetem Historycznym Badania Zbrodni Katyńskiej, jest znanym publicystą i historykiem, m.in. autorem książek o Armii
Krajowej, generale Leopoldzie Okulickim, emisariuszu Janie Karskim. Pracował jako dziennikarz m.in. w „itd.”, „Dzienniku Polskim”, „Gazecie Krakowskiej”
i „Życiu Literackim”. Za upowszechnianie prawdy o zbrodni katyńskiej odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
16 XI, godz. 19.00
Scena Lamelli zaprasza na „Monologi Kabaretowe” w wykonaniu Pawła Budzińskiego.
W swoich zaiste prześmiesznych monologach Paweł Budziński bierze pod lupę
studentów i wykładowców: ich życie, pracę, przyzwyczajenia. Zaprasza na wykłady z językoznawstwa, jak najbardziej „stosowanego”, wcielając się w rolę profesora rehabilitowanego Diarmunda Brawury, prowadzi dialog z publicznością,
doprowadza do histerycznego śmiechu (zwłaszcza kobiety)… Warto przekonać
się o tym na własnej skórze – porównać kabaretową fikcję z szarą rzeczywistością lub przypomnieć sobie dawne, beztroskie lata studenckiego życia.
Bilety: 25 zł (normalne) i 20 zł (ulgowe).
17 XI, godz. 17.00
Koncert pieśni patriotycznych w wykonaniu Chóru „Hejnał” pod dyrekcją Macieja Chylińskiego.
17 XI, godz. 19.30
Piekło – Niebo: Piosenki poetów nieobecnych. Święto życia. Wystąpią:
Agnieszka Grochowicz (wokal) oraz Jarosław Olszewski (piano).
Projekt jest próbą ocalenia od zapomnienia twórczości i postaci Wielkich Nieobecnych, których słowa na zawsze stały się częścią kultury polskiej. To opowieść o życiu człowieka nadwrażliwego na życie, pisana piosenkami Agnieszki Osieckiej, Jonasza Kofty, Marka Grechuty, Jacka Kaczmarskiego, Grzegorza
Ciechowskiego, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Stanisława Staszewskiego czy Bułata Okudżawy. Bilety: 20 zł (normalne) i 15 zł (ulgowe).
19 XI, godz. 19.00
w 70. rocznicę śmierci Brunona Schulza, zastrzelonego 19 listopada 1942 roku
Promocja książki Krzysztofa Miklaszewskiego „Zatracenie się w Schulzu” z udziałem Autora, połączona z projekcją filmów o rodzinie i twórczości Brunona Schulza.
Krzysztof Miklaszewski (ur. 1944 w Krakowie) – krytyk i reżyser zwykł
o swojej twórczości mawiać, że uprawia ...„trójpolówkę” (teatr, film i literaturę). Stąd też zupełnie wyjątkową fascynację Miklaszewskiego życiem i twórczością Brunona Schulza prezentuje zarówno eseistyka literacka, jak i filmy dokumentalne, z których trzy obecne są na tegorocznym Festiwalu Form Dokumen-
LAMELLI.COM.PL
3
talnych NURT. Podczas spotkania w Śródmiejskim Ośrodku Kultury Krzysztof
Miklaszewski zaprezentuje dwa filmy poświęcone rodzinie i recepcji twórczości
Brunona Schulza zrealizowane przez niego w 1992 roku w Londynie i w Krakowie: „Ostatni z Schulzów” to dokumentalna opowieść o losach ocalonego
z Holocaustu i żyjącego potem w Europie zachodniej rodzeństwa: Jakuba i Elli –
bratanka i bratanicy Brunona Schulza. „Ulica krokodyli nad... Tamizą” to
próba uchwycenia fenomenu teatralnej inscenizacji prozy Schulza przez twórców brytyjskiego Theatre de Complicite pod kierunkiem Simona Mc Burneya.
Ujawniające prawdziwą fascynację Schulzem reżyserskie credo zderzone zostaje
nie tylko z ocenami najbardziej prominentnych londyńskich krytyków. Niespodziewanym bowiem komentarzem stają się wyznania Schulzowskiej uczennicy –
Lydii Burstin – dziewczynki z jego perwersyjnych grafik.
Pokazowi tych filmów towarzyszy promocja książki „Zatracenie się w Schulzu. Historia pewnej fascynacji” pióra autora filmowych obrazów. Miklaszewski – ten wszechstronny człowiek teatru (scenarzysta studenckiej rewolucji przełomu lat 60. i 70., odnowiciel Krakowskiego Teatru Telewizji I połowy lat 70. i aktor
Tadeusza Kantora w latach 1974–1987) – jak podkreślał znakomity historyk teatru
prof. Jan Ciechowicz – „jak nikt przeszedł wszystkie kręgi wtajemniczenia u Schulza”. Miklaszewski tropiąc w swej książce wszystkie konteksty Schulzowskiego życia po życiu, stara się nam unaocznić, że Schulz inspirował i inspiruje coraz to nowe
pokolenia artystów. Dodajmy: artystów prawdziwych. Artystów poszukujących we
wszystkich dziedzinach sztuki. Dlatego w grupie twórczych interpretatorów Schulza w teatrze postawił w jednym rzędzie obok Kantora nie tylko Mc Burneya i Worona, ale także polskich inscenizatorów z Wiśniewskim na czele. Dlatego w filmie
zderzył „zatracenie się w Schulzu” Hasa i Sobocińskiego z braćmi Quay, a w muzyce zobaczył Bester Quartet blisko słynnego Zorna. A kiedy do tych wszystkich artystycznych sprawdzianów dodać kontekst czysto życiowy: parę bratanków „stryjcia
Brunia”, uczniów z Drohobycza „Zatracenie się w Schulzu” Krzysztofa Miklaszewskiego będzie na pewno dla każdego z Czytelników znakomitym diariuszem tej autorskiej fascynacji. Wciągającym i pełnym dystansu zarazem.
Podczas wieczoru książka „Zatracenie się w Schulzu” Krzysztofa Miklaszewskiego będzie sprzedawana po promocyjnej cenie przez Antykwariat Abecadło,
partnera spotkania.
20 XI, godz. 18.00
Filmowy Klub Historyczny.
Instytut Pamięci Narodowej oraz Śródmiejski Ośrodek Kultury zapraszają na
projekcję dwóch filmów dokumentalnych pt.: „Posłańcy śmierci” (2007, 29
min) oraz „Zbrodnia na leśnym uroczysku” (2007, 24.30 min.), w reżyserii: Adama Sikorskiego.
23 XI, godz. 19.00
Scena Lamelli zaprasza na pokaz tańca indyjskiego Bharatanatyam w wykonaniu
zespołu NATYALAYA. Występują: Jagoda Flaga, Anita Singh, Kamila Szanduła, Ewa Wardzała, Agnieszka Wójcik. Wstęp wolny.
27 XI, godz. 18.00
Instytut Pamięci Narodowej oraz Śródmiejski Ośrodek Kultury zapraszają na spotkanie
Bezpieka przeciw Kościołowi – jak czytać akta SB? Połączone z promocją książek:
Archiwalia komunistycznego aparatu represji – zagadnienia źródłoznawcze, red. F. Musiał, (Wydawnictwo DANTE, Kraków 2012), Instrukcje i wytyczne pracy operacyjnej przeciw Kościołowi, t. 1,
1945–1953, red. A. Dziurok, ks. J. Marecki, F. Musiał (Wydawnictwo
AVALON, Kraków 2012). Spotkanie z udziałem współautorów dr hab. Filipa
Musiała i naczelnika OBEP IPN w Katowicach Adama Dziuroka. Prowadzenie dr Wojciech Frazik.
27 XI, godz. 19.00
Scena PWST w Krakowie, ul. Straszewskiego 22
Koncert poświęcony Marlenie Dietrich z okazji 30. rocznicy śmierci
artystki. Wystąpi znakomita gwiazda Maria Meyer z zespołem wcielając się
w postać światowej legendy.
Bilety w cenie: 50,00 zł do nabycia w następujących punktach: Śródmiejski
Ośrodek Kultury, ul. Mikołajska 2, rezerwacje: [email protected], Info Kraków, ul. św. Jana 2 12 421 – 77 – 87, Filmotechnika, Pasaż Bielaka Rynek Główny 9 tel. 12 422 89 45
28 XI, godz. 19.00
Grupa AD HOC, „The Chuck Menton Show”
„The Chuck Menton Show” to długie formy improwizacji w wykonaniu Grupy
AD HOC. Wraz z wyimaginowanym mistrzem Grupa będzie chciała przebrnąć
przez wszystkie dotychczas wymyślone gatunki tej spontanicznej sztuki. Dzięki podpowiedziom widzów postara się stworzyć ciąg scen, scenek, aktów, który
przeplatając tysiące wątków zakończy się zaskakującą pointą. Grupa AD HOC
powstała w 2008 roku. Organizowane przez nich Wieczory Komedii Improwizowanej to mieszanka improwizowanych scenek, gier, etiud, wierszy i piosenek,
które powstają na bieżąco, w oparciu o określone wcześniej zasady i przy dużym
udziale publiczności. Bilety: 10/15 zł.
4
LAMELLI.COM.PL
Filmowy klub historyczny
Czerwone Szwadrony
Śmierci
W
listopadzie zapraszam Państwa do Filmowego Klubu Historycznego na projekcje dwóch filmów dokumentalnych
„Z archiwum IPN”. Pierwszy dokument to POSŁAŃCY ŚMIERCI, omawiający funkcjonowanie grup likwidacyjnych Urzędu Bezpieczeństwa, które
działały na przełomie lat czterdziestych
i pięćdziesiątych XX w. przenikały one
do oddziałów partyzanckich podziemia
niepodległościowego, działających na
terenie Białostocczyzny i Łomżyskiego. Film pt. ZBRODNIA NA LEŚNYM
UROCZYSKU, opowiada o prowokacji
UB wymierzonej w zgrupowanie NSZ
kpt. Henryka Flamego ps. „Bartek”. Był
to największy oddział partyzancki działający na terenach powojennej Polski, liczący prawie 300 żołnierzy NSZ. UB posłużyło się prowokacją do jego rozbicia,
wprowadzając swych agentów do struktur NSZ i organizując tzw. przerzut oddziału za granice Polski a w rzeczywistości partyzanci trafiali do więzienia bądź
byli likwidowani na miejscu.
Obydwa filmy dokumentalne są opatrzone komentarzem historyków z IPN
w Lublinie: dr Sławomira Poleszaka i dr
Rafała Wnuka oraz z IPN w Katowicach:
dr Tomasza Kurpierza i dr Dariusza Węgrzyna.
Marek Górka
Zapraszamy do Śródmiejskiego
Ośrodka Kultury 20 listopada 2012 r.,
na godz. 18.00, do Filmowego Klubu Historycznego gdzie dzięki uprzejmości
Krakowskiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, zobaczymy filmy dokumentalne pt.: POSŁAŃCY ŚMIERCI (2007, 29 min), oraz ZBRODNIA NA
LEŚNYM UROCZYSKU (2007, 24.30
min.), w reżyserii: Adama Sikorskiego.
Alicja Tanew
poetka i kompozytorka zaprasza
do piwnicy artystycznej Scena Ata
ul. Czarnowiejska 93, 30-049 Kraków
tel. 12 633-54-05, 503-855-770 www.tanew.info.pl
e-mail: [email protected]
TEATR, POEZJA, PIOSENKA

15 XI, godz. 19.00 – „Gry przestrzenne” – wieczór poetycki Marzeny Dąbrowy Szatko, wystąpi: Marzena Dąbrowa Szatko z grupą teatralną z XI LO.
Wstęp wolny!

17 XI, godz. 19.00 – „Scenariusz dla trzech aktorów” Bogusława Schaeffera, reżyseria: Maciej Ferlak, wystąpią: Marek Pyś, Maciej Ferlak, Piotr Warszawski.
Wstęp: 20 zł.

24 XI, godz. 19.00 – „Niedźwiedź” i „Oświadczyny”, dwie jednoaktówki
Antoniego Czechowa, wystąpią: Lucyna Rutkowska, Marek Pyś, Maciej Ferlak.
Wstęp: 20 zł.

30 XI, godz. 19.00 – „100 lat bardowskiej poezji rosyjskiej” od Wertyńskiego do naszych czasów część I cyklu, wykonanie: Vladimir Stockman –
śpiew i gitara.
Wstęp wolny!
NIEDZIELA BAJKOWA

8 XI, godz. 12.15 – „Wróbelek Elemelek i ekologia” w wykonaniu Teatru Wiśniowego.
Wstęp: 10 zł.

25 XI, godz. 12.15 – „Brzechwa i Tuwim dzieciom” w wykonaniu Teatru Wiśniowego.
Wstęp: 10 zł.
ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY
Recenzja
29 XI, godz. 18.00
Szaleństwa Pani Renaty
U
kazała się od dawna zapowiadana książka Renaty Fiałkowskiej „Jak szaleć to szaleć” (Wydawnictwo Miniatura). Nie ukrywam,
że z zainteresowaniem rozpocząłem
czytanie. Pani Renata posiada bowiem
nieczęsto spotykany sposób narracji.
Podejrzewam, że to efekt pracy w teatrze. Przecież pani Renata jest aktorką. Z łatwością ukazuje sylwetki postaci
oraz otoczenie, w jakim opisywana sytuacja się rozgrywa. Opowiada o niby banalnych pogawędkach z koleżankami,
spotkaniach kończących się czasem nieprzyjaznym rozejściem. I ponownym radosnym spotkaniem po tygodniu… Z jej
opowiadań bije tyle wyrozumiałości dla
innych, ciepła i tolerancji dla każdego.
No chyba, że spotka na swej drodze wyjątkowego drania, wtedy nie ma przeproś! Na szczęście, pisząc opublikowane opowiadania, żaden drań na jej drodze nie stanął i nie wkradł się na strony
opowiadań. I dobrze, bo zakłóciłby ład
i spokój płynący z książki. Z drugiej strony, podejrzewam autorkę, że potraktowała tę książkę jako swoistą autoterapię. Bywają w życiu takie okresy, w których trzeba samego siebie przekonać, że
droga jaką wybrało się w życiu jest słuszna. I choć mając świadomość, że dobrymi radami jest wybrukowane piekło, to
przekonywanie siebie i innych do wegetarianizmu, czy do roztaczania opieki na
bezdomnymi zwierzętami – głównie kotami – ma sens i uzasadnienie. Nie by-
łoby przecież tej książki, gdyby nie Klub
Wegetarian i Klub Kota Filemona! Mam
nadzieję, że jeśli pani Renata miała jakieś wątpliwości, to nie tylko ta książka
je rozwiała, ale przede wszystkim ludzie
wokół niej, wspierający ją na różnych
płaszczyznach, przekonali ją, że droga
jaką wybrała jest najwłaściwsza. I innej
też nie wybrałby za nią jej tajemniczy
„Fotel Babuni”…
Janusz M. Paluch
Operowe Andrzejki – Koncert pieśni, duetów i arii operowych w wykonaniu młodych wokalistów. Wystąpią między innymi: Karolina Borodziuk – mezzosopran,
Patrycja Borodziuk – alt, Piotr Brajner – bas, Beata Dutka – mezzosopran,
Magdalena Frączek – sopran, Mirosław Gotfryd – bas, Magdalena Król – sopran, Oliwia Kruszelnicka – sopran, Olga Ostrowska – sopran, Kamila Paciorkowska – mezzosopran, Aleksandra Szmyd – sopran, Ewelina Wiśniecka – sopran.
W programie utwory między innymi takich kompozytorów, jak: Purcell, Haendel, Mozart, Moniuszko, Donizetti, Massenet, Gounod, Verdi. Prowadzenie koncertu oraz ruch sceniczny: Martyna Malcharek – aktorka i tancerka. Akompaniament: Agnieszka Ignaszewska-Magiera. Wstęp wolny.
30 XI, godz. 20.00
Wieczór Andrzejkowy w Śródmiejskim Ośrodku Kultury. Niezapomniana impreza z niespodziankami i wróżbami dla wszystkich solenizantów, singli, par oraz
grup zorganizowanych. W programie m.in.: wieczór kabaretowy z udziałem publiczności, poczęstunek organizatora, międzypokoleniowy parkiet , karaoke.
Wstęp: 30 zł/osoba lub 50 zł/para
Klub „Strych”
ul. Masarska 14, 31-539 Kraków, tel. 12 421 89 92, e-mail: [email protected]
KLUB INTERNETOWY „STRYCH”
czynny: poniedziałek – czwartek 15.00 – 21.00, piątek 14.00 – 20.00
1 godz. – 2 zł; 2 godz. – 4 zł; (3 – cia godz. GRATIS )
KOŁO GIER STRATEGICZNYCH
rozgrywanie bitew, kampanii i specjalnych scenariuszy klubowych do Warmachine:
Hordes, Malifaux, Mordheim, Infinity, Warhammer Fantasy Battle itp., spotkania:
wtorek godz. 16.00 – 21.30, piątek godz.15.00 – 20.30
KOŁO GIER PLANSZOWYCH
rozgrywki we współczesne gry planszowe: negocjacyjne, familijne, ekonomiczne,
strategiczne, historyczne; spotkania: poniedziałek, czwartek godz. 16.00 – 21.30
Renata Fiałkowska,
Fiałkowska
Jak szaleć to szaleć,
Wydawnictwo Miniatura,
Kraków 2012
Krakowska Szkoła Flamenco ALMORAIMA
Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie
Zapraszają na semestralne (X 2012 – II 2013) warsztaty:
KOŁO SPOŁECZNEJ INTEGRACJI
zajęcia o charakterze integracyjnym dla osób niepełnosprawnych, język migowy, alfabet LORMA, spotkania prowadzą wolontariusze pedagodzy i psycholodzy z przygotowaniem z zakresu terapii pedagogicznej; spotkania: środa, piątek godz.16.00 – 19.30
KOŁO REKONSTRUKCJI HISTORYCZNEJ
dyskusje o kulturze XIII wieku (stroje, zwyczaje, oręż itp.), przygotowania inscenizacji walk, wspólne wyjazdy na turnieje rycerskie, szycie i wykonywanie elementów
stroju; spotkania: pierwsza środa miesiąca godz. 19.00
KOŁO KONSOLOWE
dyskusje o szeroko pojętej rozrywce elektronicznej i nowościach wydawniczych oraz
rozgrywki w gry kooperacyjne na konsolach przenośnych; spotkania: środa godz.
16.00 – 21.30
IMPREZY:
24 XI, godz. 9.30
Turniej gry strategicznej Warhammer Fantasy Battle.
Klub Dziennikarzy „Pod Gruszką”
ul. Szczepańska 1, 31-011 Kraków, tel. kom. 512-455-260,
e-mail: [email protected]
FLAMENCO
Prowadzenie: Małgorzata Drzał (taniec), Grzegorz Guzik (gitara, cajon)
Koszt zajęć semestralnych: dla dorosłych – 690 zł (zajęcia 2 x tyg.),
39o zł (1 x w tyg.)
TANIEC BRZUCHA
Prowadzenie: Selena & Anna Larin
Koszt zajęć semestralnych: 390 zł ( 1 x w tyg.)
Szczegóły oraz grafik zajęć: www.almoraima.pl, www.lamelli.com.pl
Zajęcia i zapisy: ŚOK, Kraków, ul. Mikołajska 2, tel. 12 422 08 14 w. 17,
[email protected]
INFORMATOR  listopad 2012
5 XI, godz. 10.00 oraz 13.00
Koncerty fortepianowe dla uczniów szkół podstawowych.
5 XI, godz. 18.00
Eksperymentalna Scena Operowa z cyklu „Operetka moja miłość”. Koncert
„Piosenki międzywojenne i muzyka filmowa’’. Występują: Andrzej Biegun – baryton, Małgorzata Westrych – fortepian oraz zespół Sonore Duo
w składzie: Małgorzata Turska – flet oraz Anna Rzeszuto – gitara. Koncert
prowadzi: Bożena Kiełbińska – sopran
Bilety w cenie 25 i 20 zł do nabycia godzinę przed koncertem lub rezerwacja pod
nr.tel. 600-32-42-02
6 XI, godz.17.30
Spotkanie Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Płd.-Wsch.
LAMELLI.COM.PL
5
7 XI oraz 9 XI, godz. 9.00
Biuro Organizacji Koncertów „Preludium” pod patronatem Fundacji Sonoramente. Audycja muzyczna dla najmłodszych: ”Jak stołek z wiaderkiem
oberka tańcował”.
Wprowadzenie dzieci w obchody Święta Niepodległości poprzez przedstawienie rytmów polskich tańców narodowych
8 XI, godz. 18.00
Krakowski Oddział Związku Literatów Polskich zaprasza na wieczór literacki z cyklu „Niezatarte autografy” i otwarty literacki wieczór wspomnieniowy z udziałem poetów i prozaików pt.: „Non omnis moriar”, oprawa muzyczna: Izabela Jutrzenka Trzebiatowska – fortepian, prowadzenie: Magdalena Węgrzynowicz-Plichta.
9, 10 XI, godz. 21.00
Koncerty jazzowe towarzyszące „Zaduszkom Jazzowym” z udziałem
znanych krakowskich muzyków.
14 XI, godz.18.00
Promocja „FORUM dziennikarzy”.
16 XI, godz.18.00
Wieczór autorski Joanny Bąk połączony z promocją tomiku poetyckiego
„Pan tu nie leżał”.
Dzięki wsparciu Fundacji Bielecki Art czytelnicy mogą zapoznać się z kolejnym
tomikiem poetyckim Joanny Bąk pt. „Pan tu nie leżał”. Tomik ilustrowany fotografiami artystycznymi autorki kontynuuje ideę tworzenia „obrazo-wierszy”,
gdzie słowo jest uzupełnione przez warstwę graficzną, z którą stanowi spójną całość. Wieczór poprowadzi Jadźka Malina, spotkanie autorskie uświetni koncert fortepianowy Janusza Bieleckiego.
Joanna Bąk (ur.1986) – absolwentka filologii polskiej z edytorstwem
i komunikacją medialną UP w Krakowie oraz Studium Dziennikarskiego.
Autorka tomiku „pomiędzy”, tekstów poetyckich, prozatorskich i dziennikarskich publikowanych m.in. w „Dzienniku Polskim”, Akancie”, „Fragile”, „Gazecie Kulturalnej”. Laureatka licznych konkursów; otrzymała m.in.
tytuł Honorowego Laureata Międzynarodowego Festiwalu Artystycznego FAMA, nominację w plebiscycie7 Nadziei Miasta Krakowa, literacką
przepustkę „Zwierciadła” za dziennik „Z perspektywy domu” czy nagrodę
w ogólnopolskim konkursie JESTEM_MAM_GŁOS za tekst dramatyczny” Twoje sypialnie”. Ma na koncie wiele wystaw fotograficznych. Jedna
z nich, należąca do projektu „ Na miotle przez świat” – Peru, Boliwia” towarzyszyła spotkaniu z cyklu „Dorwać mistrza” z Noblistą Mario Vargasem
LIosą” Jej zdjęcia wykorzystywane są jako ilustracje książek i czasopism.
28 XI, godz. 18.00
Gościem Krakowskiej Witryny Fotograficznej będzie Piotr Kłosek, prezes Zarządu Okręgu Krakowskiego ZPAF.
19-24 XI, godz.9.00
Restauracja „Pod Gruszką” zaprasza na Międzynarodową konferencję antropologiczno-estetyczną. IV Edycja Festiwalu Antropologii Tańca Chorea Ibero-Afro-Americana – Stwarzanie świata Tańcem 2012-2014
Współpraca: Polskie Stowarzyszenie Antropologii Tańca, Uniwersytet Federalny w Bahia, Brazylia, Uniwersytet Ateński, Grecja, Instytut Romanistyki, Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Camoesa, Wydział Humanistyczny AGH w Krakowie. http://body.art.pl/
23 XI, godz.16.00
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Dzień Pracownika Socjalnego.
28 XI, godz.18.00
Krakowska Witryna Fotograficzna. Spotkanie z fotoreporterami i prezesem…
Klub Muzyki Współczesnej „Malwa”
ul. Dobrego Pasterza 6, 31-416 Kraków, tel. 12 411 61 16,
e-mail: [email protected]
Klub czynny jest od poniedziałku do piątku w godz. 14.00 – 21.00
8 XI, godz. 18.00
Fan Club Elvisa Presley’a. Wstęp wolny
15 XI, godz. 19.00
Salon Artystyczny Dettloffów – spotkania poetyckie: Twórczość poetycka Anety Kielan. Występują: Przemysław Wróblewski (gitara, śpiew), prowadzenie –
Monika Maśnik. Wstęp wolny
6
LAMELLI.COM.PL
Z notatnika hipochondryka
Grypie mówimy: nie!
J
esienne słoty, skoki temperatury,
zła dieta, brak ruchu osłabiają odporność naszego organizmu i sprawiają, że w okresie jesiennym jesteśmy
podatni na różnego typu infekcje, przeziębienia z groźną grypą włącznie. Zabiegani, zapracowani bagatelizujemy
często pojawiający się ból mięśni czy
ogólne złe samopoczucie tłumacząc to
na przykład zmęczeniem. Jak odróżnić
grypę od zwykłego przeziębienia? Oczywiście organizm każdego z nas nieco
inaczej reaguje na pojawiające się schorzenia czy infekcje, ale spróbujmy dokonać ogólnego porównania.
W przypadku grypy występują: wysoka temperatura, ból głowy, uczucie
ogólnego „rozbicia”, ból w klatce piersiowej, bóle mięśni i stawów. Grypie często towarzyszy kaszel, natomiast rzadko katar, kichanie i ból gardła, co zwykle ma miejsce w przypadku „zwykłego”
przeziębienia. I, co trzeba podkreślić,
przeziębienie jest chorobą bakteryjną,
a więc niewielką infekcją górnych dróg
oddechowych, natomiast grypa należy
do chorób wirusowych, powodujących
kolejne dolegliwości – to rozróżnienie
ma kluczowe znaczenie w podjęciu właściwej terapii. Trzeba jednak zaznaczyć,
że jeśli objawy wskazujące na przeziębienie nie ustępują samoistnie lub z pomocą domowych sposobów czy ogólnie
dostępnych leków, albo wręcz nasilają się, najlepszym wyjściem jest wizyta
u lekarza.
Grypy nie należy lekceważyć, to
wciąż groźna choroba, która każdego
roku zbiera obfite żniwo. Wywołują ją
wirusy, które co kilka lat zmieniają swoje szczepy (ulegają mutacjom). Najczęściej wirusy te należą do jednego z trzech
typów: A, B lub C. Wirus typu A przynajmniej raz na 10 lat całkowicie zmienia
swoją budowę, przez co staje się odporny na wszystkie wyprodukowane w tym
czasie szczepionki. Dlatego to właśnie
ten szczep wirusa jest najczęściej odpowiedzialny za wystąpienie epidemii na
skalę światową (pandemii). Wirus typu
B zmienia się co 5 lat, wywołując epidemie o dużo mniejszym zasięgu niż wspomniany wcześniej wirus A. Natomiast
wirus typu C nie zmienia swojej budowy, obecny jest przez cały rok, wywołując sporadyczne zachorowania (zazwyczaj tylko raz w życiu każdego z nas) i nigdy nie wywołując epidemii.
Każdy z wymienionych wirusów staje
się groźny jeśli jest nieleczony lub niedoleczony, co może doprowadzić do ciężkich powikłań, np. do zapalenia mięśnia
sercowego i osierdzia, zapalenia płuc,
ucha środkowego czy powikłań neurologicznych.
Okres wylegania choroby, czyli czas
od zakażenia do wystąpienia pierwszych
objawów wynosi od 2 do 3 dni. Najbardziej widoczne i gwałtowne są objawy
grypy typu A, nieco łagodniejsze w przypadku dwóch pozostałych typów. Na zachorowania na grypę najbardziej narażone są osoby z przewlekłymi chorobami układu oddechowego, zastawkowymi
wadami serca, obrzękiem płuc, kobiety ciężarne w 3. trymestrze ciąży, osoby
starsze, dzieci.
Mając na uwadze wspomniane
wcześniej wirusy grypy i ich częste mutacje nasuwa się pytanie: czy szczepienia przeciw grypie chronią przed zachorowaniem? Przecież powszechnie wiadomo, że opinie pacjentów na
ten temat są podzielone. Zdecydowanie tak, chociaż wiadomo, że nie uchronią w 100%, to w bardzo dużym stopniu zmniejszą prawdopodobieństwo
wystąpienia choroby, a w przypadku zachorowania złagodzą jej przebieg
i uchronią przed powikłaniami. Zaszczepić powinny się zwłaszcza osoby starsze (po 65. roku życia), dorośli i dzieci z przewlekłymi chorobami
układu oddechowego i krążeniowego,
obniżoną odpornością, cukrzycą czy
chorobami nerek, osoby przebywające w dużych skupiskach (lekarze, nauczyciele, żołnierze itp.), pracujący
w zmiennych warunkach pogodowych.
Nie mogą się szczepić osoby będące
w trakcie choroby, osoby uczulone na
jakikolwiek składnik szczepionki (np.
białko kurze, antybiotyki) oraz osoby,
u których wcześniej wystąpiły niepożądane odczyny po wcześniejszym zaszczepieniu przeciw grypie.
Grypa to choroba, którą znamy od
lat (pierwszy opis epidemii pochodzi już
z 1510 roku) i wydaje się, że wiemy o niej
wszystko. Jednak ilość powikłań wciąż
jest zatrważająca, co chyba świadczy
o tym, że po prostu bezmyślnie ją lekceważymy. A najlepszym i najskuteczniejszym lekarstwem jest w tym przypadku
po prostu... łóżko.
Izabela Niziałek
Warsztaty filcowania
ia
na sucho i na mokro
cykl 6 spotkań
sobota – godz. 10-12
cena – 400 zł
prowadzenie – Krystyna Drożdżowska
ŚOK, ul. Mikołajska 2, tel. 422-19-55 w.21
[email protected], www.lamelli.com.pl
ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY
Teatr
29 XI godz. 18.00
Zapraszamy do TEATRU
prawdziwego
„Przede wszystkim po tylu latach pracy wiem już, że nie ma powrotu do teatru, w którym kiedyś przepracowałem kilkanaście
lat, gdzie była garderoba, panie garderobiane przynosiły kostiumy, był bufet, herbata, kawa i jedzenie. Dzisiaj tego wszystkiego już nie ma ? o każdy spektakl trzeba walczyć i czasem nawet dopłacać z własnej kieszeni, aby Ci, których to interesuje
wiedzieli, iż jeszcze żyję”.
Michno Stanisław
T
eatr M.I.S.T. zaliczany do krakowskich scen alternatywnych istnieje
od roku 1994. Jego założycielem
jest Stanisław Michno – aktor i reżyser,
współpracujący z krakowskimi teatrami
od 1964 roku. O swoim Teatrze mówi:
„To nie jest teatr inscenizacji ani dekoracji, ale teatr życia wewnętrznego.
Najcenniejsza dla nas jest możliwość
pokazania pewnych etapów życia bohaterów i skłonienia publiczności, aby
przeżywała to razem z nami”.
Więcej o Teatrze M.I.S.T. na stronie
www.teatrmist.pl, a 9 listopada 2012 r.
o godz. 19.00 na Scenie Lamelli (Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie, ul.
Mikołajska 2, sal nr 17) „Moskwa – Pietuszki” wg Jerofiejewa ze wspaniałą rolą
Wojciecha Michno.
Bilety: 25 zł (normalne), 15 zł (ulgowe). ZAPRASZAMY!
Muzykolandia (dla dzieci), prowadzenie: Katarzyna Słota-Marciniec. Bilety
w cenie 5 zł
15 listopada – 10 grudnia
Wystawa fotografii pt. „Sny opuszczone” autorów: Karolina Sztaba, Michał Siekierko studenci roku podyplomowego na Wydziale Architektury i Sztuk Pięknych
Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Kurator wystawy i autor tekstu do katalogu: Zbigniew Latała.
Klub „Kazimierz”
ul. Krakowska 13, 31-062 Kraków, tel. 12 421 57 86,
www.kkazimierz.mylog.pl, e-mail: [email protected]
1 – 6 XI, godz. 14.00 – 20.00
„Jesień w kuchni” – wystawa malarstwa, przygotowana przez Stowarzyszenie Artystów Nieprofesjonalnych Ziemi Krakowskiej. Tym razem artyści związani
z Klubem Kazimierz przygotowali wystawę, której główną bohaterką będzie jesień.
I jej rożne odcienie. Także jesień widziana z okien kuchni.
5 XI, godz. 18.00 – 19.00
Dyżur radnego Dzielnicy I, Krzysztofa Barona.
5, 19 XI, godz. 18.00
Spotkanie Grupy Kobiet Alternatywnych – prowadzenie Grażyna Pietroń.
7 XI, godz. 18.00
„Akt – Ideał Formy – wernisaż wystawy fotografii Bartłomieja Bałabana.
Bartek Bałaban (rocznik 1988) jest absolwentem Szkoły Fotografii założonej przez
Towarzystwo Wiedzy Powszechnej. Najnowsza wystawa, stanowi ostatnią część cyklu, ujęcia w artystycznej fotograficznie formie człowieka, najchętniej kobiety.
20 XI, godz. 18.00
Turniej klubowy Krakowskiego Klubu Szaradzistów „Agora”.
21 XI , godz.15.00
„Czytaj z „Kazimierzem” – spotkanie z Marianem Żakiem ze Śródmiejskiej
Biblioteki Publicznej.
22 XI, godz.18.00
„Materia ducha” – wernisaż wystawy malarstwa Łukasza Jacka
Artysta (rocznik 1978) od dzieciństwa był zafascynowany sztukami plastycznymi. W tym zakresie kształcił się w Liceum Plastycznym, u „Frycza Modrzewskiego” i w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Ma na swoim koncie kilka wystaw.
Ośrodek Dokumentacji i Inicjatyw Artystycznych
„Piwnica pod Baranami”
ul. św. Tomasza 26, tel. 12 421 25 00, e-mail: [email protected]
3, 10 XI, godz. 21.00
Kabaret Piwnica pod Baranami.
6 XI, godz. 19.00
„Madonny nie święte” – wieczór autorski Moniki Maciejczyk.
Warsztaty dziennikarskie dla młodzieży
(listopad 2012 – marzec 2013)
Dziennikarstwo prasowe, internetowe i telewizyjne w pigułce :)
Elementy teorii i praktyka, praktyka i jeszcze raz praktyka!!!:
tworzenie reportażu, specyfika sondy ulicznej, dziennikarz a prezenter,
researching, czyli jak przygotować się „do materiału”, symulacja wywiadów
Spotkania w środy, w godz. 18.00–19.30 (16 spotkań)
9 XI, godz. 19.00
Z cyklu – Nasi Goście: „Po schodach”, monodram, scenariusz: Lucyna i Magda Kupryjanowicz, reżyseria: Lucyna Sosnowska, pomysł
dramaturgiczny i wykonanie: Agnieszka Mandat.
12 XI, godz. 18.00
Spotkanie z Janem Nowickim.
21 XI, godz. 19.00
Koncert piosenek autorskich – „Dla poezji” zagra zespół „Latający Dywan”.
Pierwsze spotkanie: 7 listopada 2012 r.
Prowadzący: Paweł Budziński – dziennikarz
Zapraszamy młodzież gimnazjalną i licealistów :)
23 XI, godz. 20.00
Cena: 350 zł
Zapisy: [email protected]
30 XI, godz. 20.00
INFORMATOR  listopad 2012
Recital: Michała Łanuszki.
Recital: Leszka Wójtowicza.
LAMELLI.COM.PL
7
XX Ogólnopolski Konkurs Poetycki „Dać świadectwo”
12
kwietnia 2012 roku jury XX Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego „Dać świadectwo” w składzie: dr Marek Karwala – przewodniczący jury, Adam Ziemianin
oraz Janusz M. Paluch – sekretarz jury, po przeczytaniu 260 zestawów wierszy nadesłanych z całej Polski i z zagranicy postanowiło: Nagrodę Główną – czyli wydanie tomu poezji
– otrzymuje: Zdzisława Górska ze Strzyżowa, I Nagrodę otrzymuje Leszek Wójcik
z Krakowa, II Nagrodę otrzymuje Antonina Sebesta z Myślenic, III Nagrodę otrzymuje Ewa Jabłońska z Otwocka.
Jury przyznało również cztery równorzędne wyróżnienia które otrzymują: Jarosław
Burgieł z Krakowa, Leszek Jaraczewski z Warszawy, Leonard Mokrzycki
z Gdańska, Janina Szołtysek z Mikołowa.
Jarosław Burgieł
wyróżnienie
Kręcenie leżącego
Wszystko leży:
ja leżę,
kariera leży,
zdrowie leży na obie łopatki,
wraz z nim, życie duchowe,
nie mówiąc już o płciowym.
Powiadają, że mam
piękne życie na Ziemi
skoro mi wszystko tak leży.
Tylko takie życie
leżące na Ziemi,
choć planeta
pchana siłami grawitacji
uwodzi przyciągająco
jakoś mi nie leży.
Nasz glob mnie nie oszuka:
coś za bardzo kręci...
Kartka z kalendarza
Przemawianie do serca
„Wodospady”
Dawno serce nie bolało
i nie było migotania przedsionków
ale jak zamigoczą
wszystko będzie jasne
Trzeba będzie poznać powody
migoczących sygnałów
Znana jest hipotetyczna wersja lekarzy
a jaka jest wersja serca, czyli
kardio wersja?
Niech samo o tym powie
ale niech mówi spokojnie
i będzie opanowane,
więc zgasić go prądem, prądem zgasić
prądem mu wmówić tę jego kardio wersję!*
Z górskiego potoku wyłonił się delfin
symbol przyjaźni
uformowany z kamieni
jak dzieło rzeźbiarza
które można mieć w oczach
Z jego posiadania
mogą jedynie wypłynąć marzenia
spełnionej jedności uczuć
których nie sposób zaznać
w rzeczywistości
choć rzeźbę nawet dotknąć można
poznając fakturę i kształty
Ręką i wyobraźnią
można też zniszczyć
Chcesz zostać poetą/ pisarzem? Mówią, że liczy się talent, ale każdy diament
najpierw trzeba oszlifować :) Zapraszamy cię zatem na:
Zaproszenie
Radosław Sławomirski
R
adosław Sławomirski – ur.
24.10.1984. Doktorant kulturoznawstwa na Wydziale Studiów
Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przygotowuje rozprawę doktorską nt. poezji bardów
rosyjskich okresu radzieckiego. Laureat
kilku konkursów poetyckich, jego wiersze publikowano m.in. w „Dekadzie Literackiej” i „Dzienniku Polskim”.
Nocą
Znajomi
Jest piątek po południu
ja przy małej czarnej
ona przy cappuccino
pytam jak się jej układa
wszystko w porządku
odpowiada dziękuje
pytam o mało istotne sprawy
opowiada o mało istotnych
sprawach znowu dziękuje
pytam o plany na przyszłość
jutro ślub z Frankiem
jest w trzecim miesiącu
Tamtej nocy
byłaś Ustroniem
przygodę rozpocząłem
od dwóch Czantorii
zszedłem w dół
pasmem Równicy
i przetarłem szlak
stromym zboczem
zanurzając się
w Żelazistych Źródłach
gdzie obficie
zaspokoiłem pragnienie
8
LAMELLI.COM.PL
Jarosław Wojciech Burgieł (ur. w 1962), muzyk, pracuje
w szkole muzycznej jako nauczyciel gry na gitarze. Wydał dwa tomiki poetyckie: Wyszedłem po wiersz (wyd. Miniatura, 1992), Chwilowe ucieczki ze świata (wyd. Fundacja Kultury i Sztuki Ars Longa
Mieczysława Święcickiego, 2001).
Należy do grupy poetyckiej Formacja 16 działającej przy Dworku Białoprądnickim. Autor książki dla dzieci pt. O Kicusiu i Wojtusiu (wyd. Skrzat, 2001). Publikował
m.in. w „Nowej Okolicy Poetów”,
„Magazynie Literackim”, „Dzienniku Polskim”, „Akancie”. Nagrodzony w I Konkursie Poezji Religijnej
(1993), wyróżniony w dwóch kolejnych edycjach tegoż konkursu oraz
w I Pienińskim Konkursie Poetyckim (1995).
Zapraszamy na spotkanie autorskie
12 listopada o godz. 19.00.
WARSZTATY LITERACKIE – POEZJA I PROZA
Odczuwasz potrzebę pisania tekstów artystycznych (poezji, prozy)?
Czynisz to już od dawna, lecz nie ujawniasz efektów swej pracy, gdyż nie jesteś
pewny/pewna czy są one cokolwiek warte?
Masz wprawdzie rozliczne pomysły, ale też świadomość niedoskonałości warsztatu i chciałbyś/chciałabyś ten stan poprawić?
Myślałeś/myślałaś już wcześniej o skontaktowaniu się z osobami będącymi w podobnej jak Ty sytuacji, ale nie było po temu okazji?
Uważasz, że przydatne mogłyby się dla Ciebie okazać profesjonalne porady…
Wszystko to możesz osiągnąć biorąc udział w cyklu WARSZTATÓW LITERACKICH.
– WARSZTATY I STOPNIA (podstawowe)
– KURS II STOPNIA (dla zaawansowanych praktyków lub tych, którzy chcą się
zająć analizą i interpretacją tekstów)
Pierwsze spotkanie: 8 listopada (czwartek)
I stopień – godz. 17.00 – 19.00
II stopień – godz. 19.00 – 21.00
Prowadzący: dr Marek Karwala – literaturoznawca, wykładowca uniwersytecki
Czas: 20 godzin zegarowych (10 spotkań = 10 czwartków)
Cena: 350 zł
Zapisy: [email protected]
Więcej informacji uzyskacie Państwo wchodząc na naszą stronę internetową:
www.lamelli.com.pl; zapisu dokonywać można osobiście w siedzibie Śródmiejskiego
Ośrodka Kultury przy ulicy Mikołajskiej 2, telefonicznie: 12 422-08-14; lub mailowo:
[email protected]; Opłaty prosimy wnosić w kasie Śródmiejskiego Ośrodka
Kultury codziennie w godz. 8.00 – 16.00, w środy 8.00 – 17.30 lub na konto:
nr rach. 62 1240 4722 1111 0000 4859 2846 z dopiskiem: warsztaty literackie.
ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY
Recenzja
Zaproszenie
Podróż przez kolejne kręgi zatracenia
O „Zatraceniu się w Schulzu” Krzysztofa Miklaszewskiego
„B
ył rok 1968, kiedy całkowicie nieznany mi geniusz okazywał się pisarzem zupełnie
niezbadanym. Co więcej, schulzologia
była wtedy naukową tabula rasa. Chyba
ta smutna konstatacja stała się dla startującego polonisty największym bodźcem”. Zacytowany powyżej fragment
to część wstępu, będącego – jak zaznaczył jego autor, Krzysztof Miklaszewski
– wyznaniem niezmiennego, trwającego od czasów studenckich, zauroczenia twórczością Schulza. Chęć odkrywania przez młodego badacza niezbadanych zupełnie stylistycznych meandrów
prozy Schulza jest zupełnie zrozumiała
– każdy piszący prace naukowe chciałby wnieść do ogółu badań coś zupełnie
nowego, coś odkrywczego. Miklaszewskiemu to się udało. Wszak to on właśnie
ukuł, na podstawie swoich analiz strukturalnych, definicję Schulza jako pisarza, nazywając go: „poetą prozy”, zyskując tym uznanie wśród profesorów krakowskich uczelni i nie tylko.
Podobnie rozpoczyna się wiele literackich fascynacji, które trwają i rozwijają się przez całe dalsze, nie tylko
naukowe, życie zauroczonego. Książka Krzysztofa Miklaszewskiego „Zatracenie się w Schulzu. Historia pewnej fascynacji”, którą niedawno było mi
dane przeczytać opowiada o różnych
płaszczyznach owej fascynacji, jej różnych kręgach, począwszy od tej już wyżej wspomnianej, poprzez śledzenie teatralnych odsłon Schulzowskiego świata, a na prywatnych znajomościach
kończąc. Teatralnym wcieleniom prozy pisarza z Drohobycza poświęca chyba Miklaszewski najwięcej miejsca, co
nie dziwi, jeśli zdajemy sobie sprawę
z tego, że był on zawsze i jest nadal wielkim orędownikiem teatru studenckiego,
a offowego w szczególności. Pisze zatem
o wcześniejszym, błędnym spojrzeniu
krytyków teatralnych na prozę Schulza,
nadającym jej etykietkę niesceniczności
(„Zasadniczym żywotem Schulzowskiej
prozy jest opis, a opis można w teatrze
przerobić tylko na obraz, a nie – czego
według nich teatr wymaga – na dialog
czy też działanie.”) i wbrew ich ocenie
przytacza przykłady mniej lub bardziej
udanych spektakli teatralnych na niej
opartych. Wspomina zatem widowisko
teatralne „Wiosna” Studenckiego Teatru
z Gliwic, „Sanatorium pod Klepsydrą”
Studia Pantomimy Politechniki Szczecińskiej, „Sklepy cynamonowe” (1976)
w reżyserii Ryszarda Majora w wykonaniu Teatru Pleonazmus oraz „Republikę marzeń” (1987) Rudolfa Zioło i operę
„Manekiny” (1982) Grzesińskiego i Wiśniewskiego. Zawarte w książce opisy
przedstawień oparł autor w większości
na napisanych przez siebie, „na gorąco”,
recenzjach krytycznych owych spektakli,
FRAGILE zaprasza na spotkanie:
Coming out
różnica
mniejszości
Czy nie boimy się tej różnicy, która byłaby niczym innym jak dopuszczeniem do dyskusji lokalnych i wyrazistych głosów? Tolerancja okazała się w dużej mierze ideą niewystarczającą. Jak pisze
w najnowszym numerze „Fragile” Tomasz Sikora, istnienie nietolerancji można uznać za wyznacznik realnej (a nie spłyconej do
pstrokatych kolorów) różnicy.
Zapraszamy na spotkanie, które poszerzy dyskusję prowadzoną na łamach naszego czasopisma.
Szczegóły www.fragile.net.pl
INFORMATOR  listopad 2012
opublikowanych m. in. w „Studencie”
czy „Kulturze”. Spośród aktorów, którzy kreowali postać Jakuba szczególnie
zachwycił Miklaszewskiego Jan Peszek
(„Republika marzeń”) – na tyle, że poświęcił charakterystyce tej kreacji aktorskiej cały rozdział. Jednak teatralne fascynacje związane z Schulzem, to przede
wszystkim uczestnictwo w spektaklu
„Umarłej klasy” Kantora, nad którym
bezsprzecznie zdaniem Miklaszewskiego krążył duch Schulza. Pisze on: „(…)
chociaż Kantor nie używa ani jednego
Schulzowskiego słowa, jesteśmy przekonani, że to, co Schulz przeczuł i napisał,
Kantor – przekazuje i modyfikuje.”
Krzysztof Miklaszewski przypomina
w swej książce, że proza pisarza z Drohobycza inspirowała i inne dziedziny
sztuki m.in. film (tu zderzył ze sobą produkcję Hasa i Sobocińskiego, czyli „Sanatorium pod Klepsydrą” oraz „Ulicę
Krokodyli” braci Quay, będącą szczególną, momentami przerażającą animacją)
i muzykę (zobaczył Bester Quartet blisko
słynnego Johna Zorna). Ponadto przytacza rozmowy z siostrzeńcami „stryjcia Brunia”, czyli z Jakubem Schulzem
i Ellą Schulz-Podstolską, z jego sąsiadem Erwinem Schenkelbachem i muzą,
uwiecznioną na szkicach Brunona, Bianką – Lidią Burstin. Wprowadzają nas
one w zupełnie inny, zaawansowany
krąg wtajemniczenia w schulzologię. Pozwalają naprawdę zrozumieć owo zatracenie się w Schulzu. Z każdym kolejny
rozdziałem dostrzega się, że to książka
napisana z pasją, którą autor potrafi zarazić czytelnika. Wydaje mi się również,
że każdy, kto choć trochę interesuje się
twórczością Brunona Schulza powinien
obowiązkowo zajrzeć do tej książki i pozwolić się zafascynować.
Barbara Serwatka
Leszek
Lisiecki
L
eszek Lisiecki – urodzony
w Warszawie,
od 1986 r. związany z Ziemią Lubuską. Pasjonuje się
fotografią,
muzyką, literaturą i grafiką komputerową.
Zamiłowania do poezji i fotografii łączy
w projektach pocztówek, a zamiłowanie do poezji i muzyki łączy komponując
piosenki. Autor bloga Artyści Różnych
Stron www.arspoeisis6.bloog.pl. Debiutował w XL Almanachu Krakowskiej
Nocy Poetów, członek Koła Młodych Pisarzy przy Krakowskim Oddziale Związku Literatów Polskich.
biały dmuchawiec
wyniesiona ponad trawy
puchata kula
na zielonym maszcie
z niepokojem czeka
na podmuch wiatru
który zazdrośnie zabierze
ulotne piękno
nie wiem
od czego zacząć
poezja nie wraca echem
muzyka brzmi za cicho
obrazy zszarzały
zmęczona przeszłość
nie ożywia przyszłości
trzymam w ręku
pierwszą cegłę
nie wiem
gdzie ją położyć
nadzieja
wypełniony alegorią
poezji muzyki obrazów
oglądam świat
z dumnie podniesioną głową
nie pozwól
żebym ją
nisko opuścił
wpatrzony w szarość
Leszek Lisiecki – wiersze z tomu:
„Wyniesiona ponad trawy”
(Wydawnictwo Signo)
Zapraszamy na spotkanie autorskie
12 listopada o godz. 18.00.
LAMELLI.COM.PL
9
Grupa Każdy
prezentuje…
W
listopadowym numerze Lamelli chciałabym zaprezentować wiersze trzech poetów.
Wiersze odmienne w stylu, poetyce
i formie. Wszystkie mówiące o miłości,
tęsknocie i poszukiwaniu. Eligiusz Dymowski to franciszkanin, ceniony poeta i krytyk literacki. Bogusław Nowaliński znany jest z wierszy rymowanych
i tekstów piosenek, chętnie porusza tematy codziennych trosk i radości. Gdy
czytam wiersze młodej poetki Marty
Różańskiej, nierzadko wstrzymuję oddech.
Aneta Kielan
Eligiusz Dymowski
Rozczesywanie
marzeń
biegnę
pod górę
pod wiatr
w deszczu
biegnę
z pękiem nadziei
gnany tęsknotą Odysa
że kiedyś
odnajdę i powrócę
na stałe
do wymarzonej Itaki
Bogusław Nowaliński
Ja, ją mam
z dedykacją dla Anetki K.
i Przemysława P.
Gdzie mieszka miłość? – Może za błękitem.
Za tęczą na niebie w górze, hen nad szczytem.
Może mieszka w poezji, w powieściach, nowelach.
Ot, po prostu – w prozie. Chyba celnie strzelam!
Wiem, że wiosną przychodzi, w pąkach kwiatów
kwitnie.
W krąg kochanków zwodzi. A robi to sprytnie.
Rozkochuje ptaki, w ogrody zagląda.
Na nią księżyc z nieba z radością spogląda.
Po co, więc jej szukać. – Ona żyje w nas.
Ja, ją mam w swym sercu. – A czy ty ją masz?!
Marta Różańska
* * *
Kiedy jedno twoje słowo
przekreśla tysiąc moich
kiedy niezdolna jestem do płaczu
za to palce płoną zdartą zjedzoną skórą
kiedy jedno twoje słowo
każe mi wybierać na rozdrożu
rozwidla się mój język wężowy
by kusić Ewę
i łechtać podbródek Adama
10
LAMELLI.COM.PL
Recenzja
Jesienna pornografia Romany Więczaszek
K
ilka tygodni temu miałam okazję zapoznać się z tomikami poetyckimi Romany Więczaszek,
poetki, nauczycielki i animatorki kultury, od lat mieszkającej w opolskim Brzegu. Jej autorskie książki Krąg (2007),
Spacery wierszem (2009), Że jesteś…
(2010) to eleganckie, opatrzone ilustracjami wydawnictwa. W tym momencie
chciałabym się skupić na ostatnim tomiku, najbardziej surowym w wydaniu
pt. Że jesteś… Poezja Więczaszek traktuje o życiu, śmierci, przemijaniu – poważna tematyka przywołona w opisach
przedmiotów codziennego użytku, codziennych czynności i wspomnienień.
Wiele wierszy dedykowanych jest – bezpośrednio lub pośrednio – matce autorki, np. Mamo, Przytulenie, Zrozumieć
siebie, O Czarodziejce Mamie.
Jesteś dla mnie
powiewem dzieciństwa,
gdzie mieszkam całe życie.
[…]
Jesteś struną,
na której rodzina gra.
[Mamo, frag.]
Wyprosiłaś mi życie,
do Maryi chodziłaś.
Później dziękowałaś na Jasnej Górze
za cud stworzenia,
mając w sobie
groszek pachnący.
[O Czarodziejce Mamie, frag.]
Miłość i przywiązanie do matki odegrały ogromną rolę w życiu autorki.
Z nostalgią wspomina opiekę nad matką, jej chorobę, słowa i ton, z jakim się
do niej zwracała. Pogodzona z losem,
w wierszach często zwraca się bezpośrednio do matki, jakby ta stała obok i jej
słuchała. Zresztą może właśnie tak jest.
Zmarli bliscy towarzyszą nam pomimo nieobecności ciałem. Od poezji Więczaszek bije spokój i logika. Każde słowo i każda emocja mają swoje miejsce
i uzasadnienie. To poezja wrażliwa, ale
nie sentymentalna. Sama poetka jest jak
struna, z której umiejętny gracz może
wydobyć piękne dźwięki. Tym graczem
nie tylko jest drugi człowiek, tym graczem może być samo życie:
Rozśpiewałeś mój świat
nutami,
cicho odkrywając
najpiękniejsze miejsca.
[…]
Teraz jestem melodią
przytulona
wirtuozerią zmysłów.
Śpiewam
i drgam całe życie.
[Bez słów, frag.]
ka zauważa, że nie wszystko idzie zawsze
zgodnie z marzeniami i życzeniami człowieka. Nie oznacza to, że się wcale nie
spełniają. One się spełniają, tyle, że inaczej, niż w naszych planach. Więczaszek
potrafi także być przewrotna w swoich
wierszach. Ta przewrotność bywa sensem zarówno poezji, jak i życia. Podstawą jednego i drugiego – słowo! Ze słów
zbudowany jest wiersz. Słowa składają
się na rozmowę między ludźmi. Słowo
ciałem się stało.
Poobijane
schorowane
budzi nas co rano
Potem dojrzewa w słońcu
[…]
Jak ziarnko bezbronne
do pielęgnacji
[Słowo, frag.]
Więczaszek potrafi być w swoich
wierszach bardzo oryginalna. Jej poetycką wrażliwość nie można określić jednym słowem. Jest poetką pewną siebie, piszącą z przekonaniem (zwykle w pierwszej osobie), żyjącą w pełnej
symbiozie z naturą.
Przyroda jest wszędzie, wokół nas,
my w jej wnętrzu. Drzewa i kwiaty są
dla Więczaszek naturalnym otoczeniem,
cennym pięknem, o którym nie pozwala
czytelnikowi zapomnieć: drzewa moje
z dzieciństwa/zabrałam/te z góry wysokiej / iglaste / wiecznie pijane z nadzieją; sosna dziś cudna / w białym welonie; drzewa dziś pożyczają / chłodny
dzień; kamień / który ma ciekawe życie / i ta szczęśliwa kałuża. Więczaszek
personifikując naturę i zjawiska przyrodnicze, podkreśla ich znaczenie. To
one bowiem obok innych ludzi, kształtują nasze życie. Prawo natury jest bezlitosne i sprawiedliwe. Obejmuje wszystko
i wszystkich. Tomik Że jesteś… kończy
się siedmioma krótkimi opowiadaniami prozą Moich siedem dni tygodnia,
w których ponownie wracamy do osobistego wątku matki autorki. Mam dziś
dobry chleb. Pokroję kromkę na drobne
kawałki, żeby być bliżej Ciebie.
Aneta Kielan
Zmokły samogłoski
między suchymi nitkami
Bez samogłosek
Nie będzie wiersza
[SOS, frag.]
Głupota się nasłowiła
tyje i ma depresję
po pierwszym czytaniu
[Frezje, frag]
Pornografia jesienna
ptakom na uciechę
i słońcu które nie ma siły
ogrzać wszystkiego wkoło
[Mglistość, frag.]
Romana Więczaszek Ż
Że jesteś…
Wyd. Miniatura, Kraków, 2010
Grupa Każdy
zaprasza na otwarte
Warsztaty Literackie
w każdą pierwszą środę miesiąca.
Prowadzenie: Magdalena Węgrzynowicz-Plichta.
Życie bywa jednak przewrotne, sny
się spełniają zawsze odwrotnie. AutorŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY
Warsztaty artystyczne Sztukolotnia
zastały nagrodzone w konkursie
na najbardziej rozwojową inicjatywę dla
dzieci w Krakowie w 2012 roku Nagrodą
CzasDzieci.pl Słoneczniki 2012 w kategorii
Sztuka wizualna. Zapraszamy!
Z muzycznej półki
Ach, Ta Peszek!
A
ch, te kobiety! Wciąż potrafią zaskoczyć. I zafascynować! Jak Janis Joplin, Madonna, Adele czy
Kate Bush. Kiedy więc przed kilku laty
usłyszałem, że Maria Peszek nagrała płytę, pomyślałem lekceważąco: ot, „córeczka wybitnego Tatusia” chce dołączyć do
grona celebrytów. Chce wkroczyć w świat
muzyki i nagrała byle co. Tymczasem było
to niezłe. Druga płyta była jeszcze lepsza.
I leży przede mną okładka jej trzeciej płyty. Tylko okładka, gdyż płyta od kilku dni
nie opuszcza odtwarzacza, skąd skutecznie na jakiś czas wyrzuciła moje gitarowe
łomoty. O Jezu, jaka to jest świetna płyta! Nomen omen, nosi tytuł „Jezus Maria
Peszek”. Mamy więc prowokacyjny tytuł,
prowokacyjną artystkę. A jaką muzykę?
Owszem, prowokacyjną. Ale też intrygującą, gdyż w tych kilkunastu utworach wyśpiewywane teksty pasują jak ulał do tego,
co dzieje się w warstwie instrumentalno –
melodycznej. Maria Peszek na tym albumie brzmi głosowo i muzycznie o wiele
lepiej, niż powszechnie znane celebrytki
kobiecej wokalistyki w podobnym jej wieku. Kudy tam do Marii Peszek takiej np.
Nosowskiej, Bartosiewicz, Kowalskiej czy
Chylińskiej. Powinny Peszkowej kupować
codziennie kwiaty, w wyrazie szacunku
dla płyty, którą nagrała. I sama sobie wymyśliła. Jak Madonna. Muzyczna doskonałość tej płyty polega na tym, że świetnie przemieszała ze sobą wiele stylistyk,
korzystając z najmodniejszych trendów.
Mamy tu elektroniczne brzmienia, hip-hopowe dźwięki, melancholię, przejmujące kołysanki, kabaretowe klimaty, rockową agresję i bluesa w czystej postaci.
Mamy też, wręcz znakomite teksty, które śmiało mogą uchodzić za manifest jej
średniego pokolenia. Świadomość tego
pokolenia jest w sam raz. Wiedzą już więcej niż dzieci i młodzież, a jednak mniej
niż starsi. Pokolenie Peszek stać na dojrzalszy bunt. Na mądrzejsze spojrzenie
na miłość, politykę, samotność, kulturę,
religię. Męskość i kobiecość. Dobro i Zło.
Bardzo ładnie opowiedziała o tym wszystkim Jackowi Żakowskiemu w głośnym już
wywiadzie dla „Polityki”. Wielu, uznało
tę rozmowę za „prowokacyjną i szokującą”. Dla mnie był to tymczasem swoisty
„coming out” prawdziwej artystki, która mądrzej od innych zmaga się z sobą
i światem. I potrafi to czynić nie tylko
przez dobre aktorstwo, także przez dobrą
muzykę. Tytuły piosenek mówią bardzo
wiele: „Pan nie jest moim pasterzem”,
„Sorry Polsko”, „Nie wiem, czy chcę”.
Tak nazwane utwory, prowokują pokolenie do poważniejszego zastanowienia. To
nie są utwory ze ściemą w tle. Jest w nich
pokoleniowa niepewność, depresja (której autorka doświadczyła na „tajskim
hamaku”), jest tam niepewność, smutek i żal, że tak naprawdę, to życie wcale
nie jest takie wesołe, jak mogłoby się wydawać. Choćby z medialnego przekazu.
Mimo życiowej depresji, Peszek zdaje się
jednak sugerować nie tylko temu pokoleniu, dla którego śpiewa, że w życiu warto
żyć! Charakterystycznie dla siebie, czyli prowokacyjnie, już w utworze otwierającym „Ludzie psy”, przekornie zachęca „ej, serca podpalacze, róbmy dym”.
I robi ten dym przez cały album. I tekstowo, i muzycznie. Swoimi pomysłami
zmusza świat poważnej kultury do myślenia o muzyce, jako o prawdziwej sztuce. Kończy się rok. Już wiem, że w kategorii płyt to dla mnie polska płyta roku.
Ach, te kobiety…
Dariusz Łanocha
Rys. Janusz Stefaniak
ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY
ISSN 1732-4378
31-027 Kraków, ul. Mikołajska 2, tel. (12) 422 08 14, 422 19 55, fax 431 19 60
www.lamelli.com.pl, e-mail: [email protected];
Numer przygotowali: Marek Górka, Anna Gregorczyk, Teresa Feliks,
Agnieszka Kwiecień, Janusz M. Paluch, Barbara Serwatka
Skład i druk: FALL, ul. Garczyńskiego 2, 31-524 Kraków, tel. (12) 413 35 00, 294 15 28,
www.fall.pl, [email protected]
Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania tekstów.
INFORMATOR  listopad 2012
Yeti radzi:
Czytanie -– poprawia
inteligencjê (ponoæ)
LAMELLI.COM.PL
11
Robert Zieliñski
Mirabilia
Miasto-Organizm-Maszyna
Boles³aw Czarnecki
Magda Kasprzak
Agnieszka Kowalik
Alina Krêcisz
Gra¿yna Macha³a
Leszek Motyka
wystawa czynna do 14 listopada
XV-LECIE KURSU FOTOGRAFII ARTYSTYCZNEJ
FESTIWAL FOTOGRAFII 12.10–7.12.2012
wernisa¿: 16 listopada, godz. 19
wystawa czynna do 28 listopada
Jerzy Bogus³aw Nowak
Tropami Polaków przez Syberyjskie Alpy i Bajka³
XV-LECIE KURSU FOTOGRAFII ARTYSTYCZNEJ
FESTIWAL FOTOGRAFII 12.10–7.12.2012
SZTUKOLOTNIA
warsztaty artystyczne dla dzieci i m³odzie¿y
sztuka | przygoda
zabawa | pasja | aktywnoúã
ruch | muzyka | nowe media
niespodzianki | rozwój
ksiàýki | interdyscyplinarnoúã | odkrycia
wyobraênia | eksperymenty
kaýdy poniedziaùek:
11.00–12.00 : 2–3 lat
16.30–17.30 : 4–5 lat
18.00–19.00 : 6–12 lat
mini
GALERIA
wernisa¿: 12 listopada, godz. 18
wystawa czynna do 26 listopada
Fotografia miesiąca
do Sztukolotni mo¿na do³¹czyæ
w ka¿dej chwili
koszt 10 z³ za warsztaty
prosimy o wczeœniejsze rezerwacje
zapraszamy tak¿e grupy
warsztaty-sztukolotnia.blogspot.com
FOT. JACEK WOŁCZYŃSKI (KURS FOTOGRAFII ARTYSTYCZNEJ)
Galeria Lamelli & Mini Galeria
31-027 Kraków, ul. Mikołajska 2, II piętro, tel. +48 (12) 422 19 55, www.galeria.lamelli.com.pl, [email protected]
Galeria otwarta od poniedziałku do piątku w godz. 11.00 –17.00 lub po wcześniejszym telefonicznym umówieniu – wstęp wolny