Plaza Centers NV
Transkrypt
Plaza Centers NV
Raport analityczny dla spółki Plaza Centers N.V. przygotowany dla Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. przez Notoria Serwis S.A. 29 września 2011 r. 1 Informacje o firmie Plaza Centers N.V. Adres: Keizersgracht 241 1016EA, Amsterdam, Holandia tel. +31 20 3449560 fax. +31 20 3449561 e-mail: [email protected] strona internetowa: www.plazacenters.com Zarząd Mordechay Zisser – przewodniczący rady dyrektorów Ran Shtarkman – prezes zarządu Shimon Yitzchaki – członek zarządu Edward Paap – członek zarządu Marius van Eibergen Santhagens – członek zarządu Marco Wichers – członek zarządu Akcjonariat Elbit Ultrasound B.V. 64,54% Aviva OFE 8,01% BZ WBK Asset Management 6,24% ING OFE 5,41% Pozostali Źródło: Notoria 15,80% Działalność Historia Plaza Centers jest deweloperem centrów handlowo-rozrywkowych działającym na rynkach krajów wschodzących. Zajmuje się budową nowych obiektów i przebudową istniejących, najmem i sprzedażą powierzchni handlowej. Jest spółką pośrednio zależną od Elbit Inaging Ltd. – izraelskiej firmy notowanej na giełdzie w Tel Awiwie oraz amerykańskim rynku Nasdaq Global Market. W 2011 r. spółka świętuje 15-lecie działalności. Początkowo realizowała projekty w segmencie obiektów handlowo-usługowych na Węgrzech, następnie rozszerzając zasięg działalności na Polskę, Czechy, Grecję, Łotwę, Rumunię, Indie, a także w ostatnim czasie na Serbię i Bułgarię. Na koncie ma zaprojektowanie i wybudowanie 29 centrów handlowo-rozrywkowych oraz jeden biurowiec. Od 1 listopada 2006 r. akcje Plaza Centers są notowane na głównym parkiecie London Stock Exchange. Z oferty publicznej spółki pozyskała ok. 166 mln GBP. Na giełdzie warszawskiej Plaza Centers zadebiutowała 19 października 2007 r. bez przeprowadzania oferty publicznej. Strategia W strategii rozwoju spółka ma założenie oddawanie do użytku 4-5 centrów handlowych rocznie, przejmowanie już istniejących i po przebudowach, modernizacjach do stylu „zachodnioeuropejskiego” – ich sprzedaż z zyskiem. Spółka stawia też na rozwój biznesu poza rynkiem centrów handloworozrywkowych – zamierza brać udział w projektach mieszkaniowych, hotelowych i biurowych. Poza dotychczasowymi rynkami działalności Plaza Centers rozważa możliwości rozwoju w Azji i Stanach Zjednoczonych. Plany W sierpniu Ran Shtarkman zrewidował zapowiedzi spółki z marca, w których zapowiadano rozpoczęcie 15 projektów komercyjnych w 2012 r. Wiceprezes zadeklarował rozpoczęcie czterech projektów w Europie Środkowo-Wschodniej i dwóch mieszkaniowych w Indiach. Ewentualne kolejne inwestycje będą 2 uzależnione finansowania najemców. od i dostępności zainteresowania W Polsce spółka szykuje się do inwestycji w Łodzi i Kielcach. Najprawdopodobniej najpierw ruszy budowa galerii w pierwszych z tych miast. Do końca roku spółka chce ukończyć budowę centrum w Toruniu. W 2011 r. mają zostać oddane do użytku dwa duże obiekty w indyjskim Pune, centrum handlowe Koregaon Park i pierwszy etap kompleksu biurowego Matrix. Uwagi Pod koniec czerwca przegłosowany wczoraj program skupu akcji własnych. Akcjonariusze upoważnili zarząd Plazy do nabycia maksymalnie 29,6 mln akcji spółki, odpowiadających 10 proc. jej kapitału. Pod koniec maja izraelska agencja ratingowa Standard & Poor’s Maalot umieściła Plaza Centers, oraz jej głównego akcjonariusza – notowaną w Tel Avivie i na nowojorskim Nasdaq spółkę Elbit Imaging – na liście obserwacyjnej z nastawieniem negatywnym. Plaza Centers poprzez swoją amerykańską spółkę zależną EPN Holdings zaczyna ekspansję w Ameryce. EPN ogłosiło wezwanie na akcje firmy EDT Retail Trust. Za pozostałe 52,2% udziałów nie będących w posiadaniu EPN zapłacono 242 mln USD. Dzięki transakcji Plaza uzyskała dostęp do 48 centrów handlowych generujących rocznie około 100 mln USD przychodów ze sprzedaży netto. Według szefa Plaza, zakupu dokonano w najlepszym momencie do inwestycji w USA, gdyż mimo obniżenia wycen Notowania nieruchomości w następstwie kryzysu, nadal utrzymują się ona na atrakcyjnym poziomie, zaś amerykańskie centra handlowe nie mają kłopotów z wynajmem lokali. Zarząd deweloperskiej spółki zatwierdził program emisji na polskim rynku obligacji niezabezpieczonych o łącznej wartości do 300 mln zł (około 74,8 mln euro). Papiery będą emitowane do końca 2016 r. Zarząd będzie określał termin i wielkość emisji poszczególnych transz w zależności od jej potrzeb finansowych oraz sytuacji na rynku i zainteresowania inwestorów. W maju 2010 r. ruszyło centrum handloworozrywkowe w Suwałkach. Obiekt wybudowany kosztem 200 mln zł jest dziewiątym projektem Plaza zrealizowanym w Polsce. Podstawowe dane finansowe (stan na 28.09.2011) Cena akcji (PLN) 1,80 Zakres z 52 tygodni (PLN) 1,71 – 5,44 Stopa zwrotu 12 miesięcy (%) -65,4 Średni wolumen obrotów na sesję 65,82 w 2010 r. (tys. szt.) Średni wolumen obrotów na sesję w II kwartale 2011 r. (tys. szt.) 104,2 Średni wolumen obrotów na sesję we wrześniu 2011 r. (tys. szt.) 146,6 Kapitalizacja rynkowa (PLN mln) Wartość księgowa (PLN mln) Akcje w wolnym obrocie (%) Liczba akcji Cena/zysk Cena/wartość księgowa I-VI 2011 r. Przychody (tys. EUR) Zysk operacyjny (tys. EUR) Strata netto (tys. EUR) Marża zysku operacyjnego (%) Marża zysku brutto (%) Marża zysku netto (%) 534,13 2 514,64 15,8 296 738 962 10,30 0,21 28 623 2 887 28 565 10,1 113,3 99,8 Źródło: Notoria 3 Źródło: Notoria Bardzo udany debiut Plaza Centers na warszawskiej giełdzie (25% powyżej kursu odniesienia 10,63 zł) mimo pojawiających się już pod koniec 2007 r. pierwszych symptomów pogorszenia koniunktury w branży deweloperskiej, wlał optymizm z serca akcjonariuszy i inwestorów. Tym bardziej, że następnych kilka tygodni przyniosło nawet lekką zwyżkę notowań a nie realizację zysków. Późniejszemu załamaniu koniunktury na giełdzie notowania Plazy nie zdołały się przeciwstawić. Bessa sprowadziła kurs dewelopera pod koniec października 2008 r. do poziomu 2,10 zł. Warto jednak podkreślić, że w odróżnieniu od kilku innych konkurentów z branży, akcje Plazy wzięły udział w odbiciu całej giełdy w 2009 r. Kurs akcji spółki niemal wiernie powielał zachowanie indeksu największych spółek WIG20 aż do września 2010 r. Wówczas to ich drogi rozeszły się, niestety dla akcjonariuszy spółki kurs Plazy obrał kierunek na południe podążając tropem subindeksu WIG-Deweloperzy. Z perspektywy czasu należy z dużym dystansem podchodzić do sygnałów generowanych przez wskaźniki analizy technicznej. W bessie 2008 r. wskaźnik względnej siły RSI dwukrotnie wskazywał na duże wyprzedanie walorów dewelopera, jednak nie doszło do znaczących korekt. Przeciwnie, po chwilowym zatrzymaniu w kolejnych miesiącach akcje kontynuowały dynamiczną zniżkę narażając na poważne straty inwestorów, którym wydawało się, że gorzej już być nie może i kupujących akcje w nadziei na zarobek w wybiciu notowań z trendu spadkowego. W spokojniejszych czasach sugerowanie się przesłankami analizy technicznej ma większe uzasadnienie. W marcu 2011 r. RSI i MACD wygenerowały sygnały kupna i ten kto wówczas zainwestował w akcje Plazy mógł w ciągu dwóch miesięcy zarobić 40%. Podobnie wskaźniki nie zawiodły sygnalizując koniec korekty w trendzie spadkowym. Od drugiej połowy maja do końca września realizacja zysków zabrała 65% wartości akcji. Ostatnie tygodnie są najgorszym okresem w giełdowej karierze spółki. Po przebiciu wsparcia na poziomie dołka z 2008 r. notowania szukają nowego historycznego dna. 4 Dane finansowe Skonsolidowane sprawozdanie finansowe (tys. EUR) I-VI'10 I-VI'11 zmiana % 1 454 018 1 483 338 2,0 395 300 338 683 -14,3 1 058 718 1 144 655 8,1 Zapasy 790 677 833 859 5,5 Kapitał własny 624 983 609 404 -2,5 Kapitał mniejszości 27 174 21 369 -21,4 Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania 801 861 852 565 6,3 Zobowiązania długoterminowe 478 846 457 859 -4,4 Zobowiązania krótkoterminowe 323 015 394 706 22,2 Przychody netto ze sprzedaży 9 547 28 623 199,8 Zysk (strata) z działalności operacyjnej 31 938 2 887 -91,0 Zysk (strata) brutto 26 690 32 434 21,5 Zysk (strata) netto 25 854 28 565 10,5 Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej -41 535 -54 558 - Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej -27 876 -44 255 - Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej 97 595 102 514 5,0 Przepływy pieniężne netto 28 930 3 151 -89,1 Środki pieniężne na początek okresu 122 596 137 801 12,4 Środki pieniężne na koniec okresu 151 526 140 952 -7,0 Liczba akcji (tys.) 292 346 292 346 0 Wartość księgowa na jedną akcję 2,14 2,08 -2,5 Zysk (strata) na jedną akcję Źródło: spółka 0,09 0,10 10,5 BILANS Aktywa Aktywa trwałe Aktywa obrotowe RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH Wskaźniki finansowe ZYSKOWNOŚĆ I-VI'10 I-VI'11 Marża zysku brutto ze sprzedaży 21,0% 45,4% Marża zysku operacyjnego - 10,1% Marża zysku brutto - 113,3% Marża zysku netto - 99,8% Stopa zwrotu z kapitału własnego 8,3% 9,4% Stopa zwrotu z aktywów 3,6% 3,9% 2010-06-30 2011-06-30 735 703 749 949 Wskaźnik płynności bieżącej 3,28 2,90 Wskaźnik płynności szybkiej 0,83 0,79 Wskaźnik podwyższonej płynności 0,63 0,58 PŁYNNOŚĆ Kapitał pracujący 5 AKTYWNOŚĆ I-VI'10 I-VI'11 Rotacja należności - 507 Rotacja aktywów obrotowych - - Rotacja aktywów - 9 328 2010-06-30 2011-06-30 Wskaźnik pokrycia majątku 158,1% 179,9% Stopa zadłużenia 55,1% 57,5% Wskaźnik obsługi zadłużenia 1,3 0,8 Dług/EBITDA Źródło: Notoria 49,0 - ZADŁUŻENIE Spółka zanotowała skokowy 200% wzrost przychodów w pierwszym półroczu 2011 r., co tłumaczy lepszymi wynikami osiąganymi przez swoje centra handlowe w Europie ŚrodkowoWschodniej. Aż 12,4 mln EUR wyniosły wpływy z najmu powierzchni handlowych w Stanach Zjednoczonych, podczas gdy rok wcześniej przychody ze wszystkich jednostek sięgnęły zaledwie 9,5 mln EUR. Wynik operacyjny jest trudno porównywalny z wypracowanym rok wcześniej, ponieważ w I połowie 2010 r. spółka zaksięgowała 39 mln EUR pozostałych przychodów operacyjnych (podczas gdy przychody ze sprzedaży wyniosły zaledwie 9,5 mln EUR), a po pierwszych 6 miesiącach tego roku spółka wykazała 86 tys. EUR pozostałych przychodów. Portfel posiadanych centrów na 2010.06.30 Na dobry wynik netto złożył się przede wszystkim 30-mln zysk z działalności finansowej, na który w głównej mierze wpływ miała aktualizacja wyceny wartości wyemitowanych obligacji. Zwraca uwagę wysoki wskaźnik płynności bieżącej. Wzorcowa jego wartość mieści się w granicach 1,3-2, tymczasem dla Plaza Centers wynosi 2,9. Może to świadczyć o niepotrzebnym utrzymywaniu zbyt dużych środków finansowych, które mogłyby zostać przeznaczone na inwestycje lub posiadaniu trudno ściągalnych należności. Rok wcześniej wskaźnik ten był jeszcze wyższy – wynosił 3,28. Teraz, wraz z jego spadkiem obniżeniu uległy zapasy gotówki w kasie Plaza Centers. Na koniec czerwca 2011 r. spółka wykazała 141 mln EUR środków pieniężnych, podczas gdy rok wcześniej miała ich 151,5 mln EUR. Funkcjonujące W budowie Biurowce Rumunia – 8 1 Indie – 6 Polska 2 5 Czechy 1 2 – – – Węgry 3 1 3 Grecja – – – – Łotwa 1 – – – – – 4 30 2 Serbia Bułgaria Razem Źródło: Spółka 2 1 6 Prognozy finansowe na rok 2011 Spółka nie opublikowała prognoz na 2011 r. Analiza porównawcza konkurencji Wybrane dane za 2010 r. Atlas Estates Orco Property Plaza Ronson Reinhold Warimpex Centers Europe Przychody (tys. EUR) 100 763 340 618 37 641 30 762 60 407 103 163 Zysk (strata) z działalności operacyjnej (tys. EUR) -7 958 50 967 34 498 -19 300 8 293 24 384 Zysk (strata) netto (tys. EUR) -12 493 233 411 10 273 -18 977 8 786 5 254 Zysk netto na akcję (EUR) -0,25 16,61 0,04 -2,71 0,03 0,10 Wartość księgowa na akcję (EUR) 2,10 21,56 2,05 0,27 0,38 1,71 Aktywa (tys. EUR) 402 126 1 902 305 1 426 296 53 831 169 011 606 991 Kapitał własny (tys. EUR) 105 458 303 057 600 195 1 869 104 501 92 299 Zwrot na kapitale (ROE) (%) -11,8% 77,0% 1,7% – 8,4% 5,7% Zwrot na aktywach (ROA) (%) -3,1% 12,3% 0,7% -35,3% 5,2% 0,9% Wskaźnik płynności bieżącej 1,15 1,09 3,03 1,09 3,28 0,25 73,6% 81,3% 56,2% 95,8% 38,2% 85,4% Stopa zadłużenia (%) Źródło: Notoria Branża deweloperska ma bardzo liczną reprezentację krajową na GPW, toteż dla potrzeb analizy porównawczej wybrano tylko konkurentów Plaza Centers o zagranicznych korzeniach. Na ich tle spółka prezentuje się niezbyt korzystnie. Nie rzucają na kolana zwroty na kapitale i aktywach – pod tym względem słabiej od Plazy w 2010 r. wypadły tylko Atlas Estates i Reinhold. Trzeba jednak przypomnieć, że w minionym roku spółka wydobywała się z bardzo głębokiej zapaści roku 2009, który zamknęła ROE –11,4% oraz –6,1% ROA. Korzystnie na tle konkurentów wygląda poziom zadłużenia Plaza Centers. 56% stopa zadłużenia kształtuje się zdecydowanie poniżej średniej dla branży. Zbyt duży natomiast wydaje się wskaźnik płynności bieżącej. Widać, że spółka dba aż za bardzo o poziom środków pieniężnych, którymi nie szasta na lewo i prawo w nadal bardzo niepewnych czasach i poważnie ograniczonym dostępie do kredytów bankowych. 7 Analiza sektora Koniunktura w branży budowlanej jest nierozerwalnie związana z sytuacją gospodarczą kraju. Ponieważ wzrost inwestycji w gospodarce w linii prostej przekłada się na zwiększenie popytu na usługi budowlane, dlatego wzrost dynamiki PKB pociąga za sobą zwiększenie produkcji budowlanomontażowej. I na odwrót. Toteż biorąc pod lupę branżę deweloperską nie można nie zastanawiać się nad kondycją ekonomiczną krajów, na rynkach których funkcjonuje dana spółka. W przypadku firm międzynarodowych ich rozwój zależy od koniunktury globalnej. Wydaje się, że rynki nieruchomości w Europie najgorsze mają już za sobą. Znikł paraliż panujący na rynkach w końcu 2008 i w 2009 r., pojawiły się ze to oznaki ożywienia. Możliwe stały się więc znowu transakcje sprzedaży po zadowalających cenach. Na niektórych rynkach Europy Środkowo-Wschodniej efektywne stawki wynajmu już się ustabilizowały, a nawet zaczęły rosnąć w przypadku najlepszych aktywów. W 2010 r. wartość transakcji w sektorze nieruchomości w Europie Środkowo-Wschodniej osiągnęła 5 mld EUR, co oznacza 90% zwyżkę w ujęciu rocznym. Łatwiejszy staje się dostęp do finansowania, a rozbieżności w oczekiwaniach nabywców i sprzedających stopniowo maleją. są wystawione na ryzyko polityczne. Startując w przetargach infrastrukturalnych narażone są na opóźnienia w samej procedurze przetargowej, jak również później – w fazie realizacji budowy. W I półroczu 2011 r. w Europie powstało ponad 2,1 mln m2 powierzchni w centrach handlowych , czyli mniej więcej tyle samo, co w analogicznym okresie ubiegłego roku. Otwarto 71 centrów, które dostarczyły na rynek 90% nowej powierzchni. Pozostałe 10% oddano do użytku w obiektach rozbudowanych. Jeżeli wszystkie planowane projekty zostaną ukończone w terminie, łączna podaż w 2011 r. będzie wyższa od ubiegłorocznej o 26%. W 2010 r., w którym odnotowano spadek podaży nowej powierzchni w centrach handlowych, wybudowano ok. 5,4 mln m2, czyli o 29% mniej niż w 2009 r. i najmniej w skali roku od 2004 r. Najwięcej nowej powierzchni oddano do użytku w pierwszym półroczu 2011 r. w Europie Środkowo-Wschodniej (58%), przede wszystkim w Rosji, Turcji i Polsce – wynika z opublikowanego we wrześniu raportu firmy Cushman & Wakefield. Jak widać na wykresie giełdowego subindeksu WIG-Deweloperzy branża nadal nie odzyskała atrakcyjności sprzed czterech lat, gdy spółki chwaliły się rekordowymi wynikami sprzedając na pniu przysłowiowe już „dziury w ziemi”. Spółki z branży deweloperskiej i budowlanej narażone są na szereg ryzyk, zaś najszerszemu wachlarzowi potencjalnych zagrożeń muszą stawić czoła duże przedsiębiorstwa. Oprócz ryzyk takich jak: ryzyko operacyjne – dotyczące prawidłowych wycen prowadzonych projektów; ryzyko nieefektywnych zakupów; ryzyko cen surowców, duże podmioty gospodarcze 8 Wieści z branży Pod koniec sierpnia Orco poinformowało o sprzedaży rosyjskich aktywów – projekty mieszkaniowe, biura i działki oraz biznes logistyczny – lokalnemu inwestorowi za 53 mln EUR. Transakcja ma związek z restrukturyzacją firmy. Orco swoją działalność chce się skupić na czterech miastach: Pradze, Berlinie, Warszawie i Budapeszcie. Nove Vajnory w Bratysławie, za 6,2 mln EUR. Dopiero od II kwartału 2012 r. możliwa jest zdecydowana poprawa wyników Ronson Europe w związku z planowanym ukończeniem realizowanych obecnie projektów. Drugi kwartał 2011 r. była dla spółki najgorszy w historii – nabywców znalazło tylko 10 lokali. Przychody wyniosły 5,8 mln zł, a strata netto 3,6 mln zł. Orco wróciło do realizacji jednego z największych projektów w stolicy Czech. Zawiązano joint venture ze spółką Unibail Rodamco, która odkupiła od Orco część działki, na której obie firmy będą wspólnie budować kompleks handlowy w praskiej dzielnicy Bubny. Do użytku ma być oddane w 2017 r. W pierwszej połowie 2011 r. Warimpex wprowadził – jako pierwszy emitent zagraniczny – do notowań na warszawskim Catalyst obligacje zamienne o łącznej wartości nominalnej 66,3 mln zł (równowartość ok. 16,8 mln EUR). Środki z emisji służą głównie optymalizacji struktury finansowania i sfinansowaniu przyszłych projektów rozwojowych. Warimpex zapowiedział na IV kwartał 2011 r. otwarcie czterogwiazdkowego hotelu marki Crowne Plaza (Grupa InterContinental) oraz przylegającego biurowca z 21 tys. m2 powierzchni przy realizowanym projekcie deweloperskim w Rosji – Airportcity w St. Petersburgu. Pozostałe 18 tys. m2 powierzchni będzie wykończane w zależności od popytu najemców od 2012 r. W I kwartale 2012 r. mają być otwarte pierwsze wspólne hotele Warimpexu i Louvre Hotels we Wrocławiu, następnie w Bydgoszczy i Zielonej Górze. Ukończenie hoteli w Katowicach i Budapeszcie planowane jest w połowie 2013 r. Partner Warimpexu w przedsięwzięciu joint ventures zajmie się prowadzeniem obiektów jako franczyzodawca marek Première Classe i Campanile. Globe Trade Centre spowalnia realizację kilku projektów komercyjnych. W przyszłym roku zamierza zakończyć budowę galerii handlowej w bułgarskim Burgas oraz biurowca w Warszawie o łącznej powierzchni najmu netto wynoszącej 47,5 tys. mkw. W planach jest też budowa kolejnej galerii handlowej w Warszawie o powierzchni najmu około 60 tys. mkw. W maju GTC sprzedało udziały w Galerii Mokotów za kwotę 540 mln zł. Atlas Estates sprzedał spółkę zależną Circle Slovakia, posiadającej projekt Spółka zależna LC Corp podpisała z Budimeksem umowę wartości 170 mln zł na budowę biurowca na warszawskiej Komisja Nadzoru Finansowego nałożyła na Atlas Estates karę 40 tys. zł za nienależyte wykonanie obowiązków informacyjnych – nie powiadomiła niezwłocznie inwestorów o zmianie stanu zaangażowania cypryjskich firm Cyproman Services, Panglobe Services, Lockerfield oraz Finiman w swoim kapitale. Informację tę otrzymała w sierpniu 2009 r. 9 Ochocie. Obiekt ma oferować 31 tys. mkw. powierzchni użytkowej. Budowa ma się zakończyć po dwóch latach. Stowarzyszenie przywołuje badania, z których wynika jakoby na terenie planowanego osiedla stwierdzono występowanie groźnych substancji. Spółka temu zaprzecza. Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Ursusa blokuje sztandarową inwestycję Celtic Property Developments. Na terenach po dawnej fabryce ciągników rolniczych firma chce zbudować osiedle na 10,5 tys. mieszkań. JW Constructions kupiło w kwietniu od Black Lion NFI 8,1 hektara ziemi w podwarszawskich Ząbkach za kwotę 174 mln zł. Analiza makroekonomiczna Wskaźniki makro na koniec 2010 r. USA Polska Czechy Węgry 10 959 357,4 147,4 92,8 PKB na 1 mieszkańca (tys. EUR) 35,5 9,4 13,9 9,2 PKB (%) 2,7 3,8 2,3 1,2 Deficyt budżetowy (% PKB) -8,8 7,9 4,7 4,2 Dług publiczny (% PKB) 94,3 55 38,5 80,2 Inflacja (%) 1,4 2,6 1,5 4,7 Bezrobocie (%) 9,6 9,6 7,3 11,2 Eksport towarów (mld EUR) 963,4 117,4 99,7 71,4 Import towarów (mld EUR) Źródło: MG 1446,1 130,8 94,8 65,9 PKB (mld EUR) Europa W kwietniu Międzynarodowy Fundusz Walutowy podwyższył nieznacznie swoje prognozy gospodarcze (wobec wcześniejszej prognozy z października 2010 r.). Dla strefy Euro zakładany na 2011 r. wzrost gospodarczy wynosi 1,6% (1,5%). Prognozę dla obszaru Europy Środkowo-Wschodniej podniesiono z 3,1 do 3,7%. PKB Polski ma wzrosnąć o 3,6%, a np. w Rosji oczekiwana zwyżka gospodarcza ma wynieść 4,8%. Indeks oczekiwań inwestorów i analityków wobec gospodarki środkowowschodniej Europy w następnych 6 miesiącach spadł we wrześniu 2011 r. do minus 38,0 pkt z minus 26,4 pkt w sierpniu - wynika z danych ZEW Center for European Economic Research i Erste Bank. Wskaźnik ocen obecnej sytuacji gospodarczej wzrósł jednak we wrześniu do 7,2 pkt z 2,8 pkt w sierpniu. Polska Według założeń budżetowych na 2011 r., w nadchodzących 12 miesiącach PKB wzrośnie o 3,5%. Niektórzy członkowie Rady Polityki Pieniężnej prognozują jeszcze wyższy wzrost PKB o 4-4,5%. Powinno to korzystnie wpływać na kształtowanie się popytu konsumpcyjnego. Z danych GUS wynika, że sprzedaż detaliczna w sierpniu wzrosła o 11,3% rdr po wzroście o 8,2% w lipcu, a mdm w sierpniu wzrosła o 1,1%. Produkcja przemysłowa w sierpniu wzrosła o 8,1% rdr, po wzroście o 1,8% w lipcu, a w porównaniu z poprzednim miesiącem wzrosła o 4,3%. Stopa bezrobocia w sierpniu wyniosła 11,6% wobec 11,7% w lipcu. Nowe zamówienia w przemyśle wzrosły w sierpniu w ujęciu rocznym o 13,9%, po spadku o 0,6% w lipcu. W ujęciu 10 miesięcznym zamówienia wzrosły o 0,3% w porównaniu ze spadkiem o 4,% w lipcu. Wskaźnik nowych zamówień w przemyśle pokazuje rozwój popytu na wyroby i usługi. Służy on do oceny przyszłej produkcji. zdegradowała w ten sposób obligacje skarbowe USA. S&P nie jest przekonana, że uchwalony 2 sierpnia przez Kongres plan redukcji deficytu budżetowego wystarczy do znaczącego zmniejszenia zadłużenia USA. We wrześniu ogólny klimat koniunktury w budownictwie kształtuje się na poziomie minus 4 wobec -1 w sierpniu. Poprawę koniunktury sygnalizuje 15% przedsiębiorstw, a jej pogorszenie 19% wobec odpowiednio 16 i 17% w sierpniu. Czechy Po recesji w 2009 r., czeska gospodarka zaczęła nabierać tempa wzrostu, ale dynamika była relatywnie słaba. To efekt programu cięć budżetowych przyjęty przez rząd oraz wolniejsze tempo wzrostu u głównych partnerów handlowych. Mimo to obroty handlowe wzrosły o 24,4% po spadku o 201% w 2009 r. Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone utrzymują pozycję największej na świecie gospodarki oraz najbardziej zaawansowanej pod względem technologicznym. W 2010 r. produkt krajowy brutto zwiększył się o 2,7% (rok wcześniej zmniejszył się o 2,6%) stymulowany popytem wewnętrznym i eksportem. Działania antykryzysowe opierają się na trzech filarach: pakiecie stymulującym rozwój, pomocy dla właścicieli nieruchomości oraz dalszej pomocy dla systemu bankowego. Realizacja narodowej inicjatywy na rzecz rozwoju eksportu National Export Initiative (NEI), zakłada podwojenie eksportu USA w ciągu 5 lat oraz utworzenie kilku milionów nowych miejsc pracy. Deficyt budżetowy w 2011 r. utrzyma się prawdopodobnie na poziomie ok. 9-10% PKB. Administracja USA podjęła decyzję o redukcji deficytu i zwiększeniu o 2,4 bln USD limitu zadłużenia publicznego. Utrzymane zostały ulgi podatkowe. Dzięki nim i polityce Rezerwy Federalnej, gospodarka USA wzrośnie w tym roku ok. 3%. Agencja ratingowa Standard & Poor's obniżyła na początku sierpnia ranking wiarygodności kredytowej rządu USA z maksymalnej oceny AAA do AA+. Po raz pierwszy w historii agencja ratingowa Dla gospodarki czeskiej duże znaczenie ma handel zagraniczny. Czechy mają jedną z najbardziej otwartych gospodarek w Europie. Od 2005 r. eksport towarów i usług przeważa nad ich importem. Dodatnie saldo handlu zagranicznego uzyskiwane jest głównie dzięki nadwyżce w eksporcie towarów przemysłu maszynowego i środków transportu. Około 80% obrotów towarowych stanowi wymiana z krajami UE. Węgry W 2010 r. Węgry podniosły się z bardzo poważnej recesji gospodarczej roku poprzedniego, w którym PKB spadł o 6,7%. Była ona spowodowana nie tylko ogólnoświatowym kryzysem, ale w dużej mierze własnymi krajowymi problemami natury gospodarczej i społecznej. W 2010 r. siłą napędową gospodarki był przemysł, którego produkcja wzrosła o 10,5%. Z kolei wzrost produkcji przemysłowej wymusił wzrost zamówień eksportowych. Dużo gorzej ma się węgierska branża budowlana, w której recesja trwa już piąty kolejny rok. Poziom produkcji budowlanej znajduje się na poziomie z roku 2004. Działania nowego rządu w 2010 r. koncentrowały się głównie na realizacji 11 programu ożywienia gospodarki, odkładając przeprowadzenie bolesnej społecznie reformy finansów publicznych, obejmującej cięcia wydatków budżetowych. Węgry, jako jedyny kraj Europy Środkowej, zdecydował się na obniżkę deficytu budżetowego, dzięki zwiększeniu wpływów budżetowych. W lipcu 2010 r. rząd przedstawił 29punktowy program reform gospodarczych, który obejmował wprowadzenie 16% liniowego „rodzinnego podatku dochodowego” od osób fizycznych, obniżkę wydatków na administrację, zakaz udzielania kredytów w obcych walutach oraz wysokie opodatkowanie sektora bankowego. 20-letnia strategia rozwoju społecznogospodarczego (tzw. Nowy Plan Szechenyiego) ma doprowadzić do stworzenia miliona miejsc pracy w ciągu najbliższych 10 lat. W marcu 2011 r. rząd ogłosił program reform strukturalnych tzw. Plan Kálmána Szélla, który zakłada zmniejszenie zadłużenia kraju (z 80,2% PKB w 2010 r. do 65-70% PKB w 2014 r.) oraz ograniczenie wydatków budżetowych (zmniejszenie deficytu z 4,2% PKB w 2010 do 1,9% PKB w 2014 r.). Podsumowanie Dużą przewagą Plaza Centers względem notowanych na GPW innych zagranicznych spółek deweloperskich jest zupełna nieobecność zarejestrowanego w Holandii holdingu w najmniej perpektywicznym sektorze mieszkaniowym, który w mniejszym bądź większym stopniu ciąży na wynikach konkurentów w zależności od skali ich zaangażowania w budownictwo mieszkaniowe. Plaza Centers stoi natomiast przed innymi wyzwaniami, wśród których najbardziej obiecujący wydaje się rozwój biznesu w Stanach Zjednoczonych, który już w pierwszej połowie 2011 r. pozytywnie wpłynął na wyniki spółki. Kryzys kryzysem, ale Amerykanie po prostu kochają zakupy w centrach handlowych! Spółka nie jest też tak jak konkurenci uzależniona od zewnętrznego finansowania realizowanych projektów. Plaza Centers posiada znaczne zasoby gotówki i nie jest zadłużona ponad miarę jak spora część konkurentów z branży. I choć notowania akcji z pewnością nie cieszą inwestorów, Plaza może się pochwalić obecnością aż trzech polskich inwestorów instytucjonalnych w akcjonariacie z ponad 5% udziałem w głosach na WZA. 12