Miałeśwypadekprzypracy? Sprawdź,coCiprzysługuje

[email protected]
Nr 264, środa 19.03.2014
Polska Gazeta Krakowska
Masz zaległy urlop z ubiegłego
roku? Musisz go wykorzystać
NawiosnęTwójorganizm
domagasięoczyszczenia...
Obecnie terminem, do którego
najpóźniej należy pracownikowi
udzielić zaległego urlopu, jest
30 września następnego roku
kalendarzowego
str. III
Wiele osób stosuje w tym celu
głodówki – pamiętajmy jednak,
że jest to drastyczna metoda, której
nie wolno stosować bez konsultacji
z lekarzem i dietetykiem
str. IV
Otylemilionówzłotychwięcejkosztowałabypaństwo
wypłatazaległychświadczeńpielęgnacyjnychtym
opiekunom,którzypocząwszyodlipcaubiegłegoroku
zostaliichpozbawieni–gdybyuwzględnićodsetki.Wciążjednaknie
wiadomo,czyprzygotowywanaustawauwzględnije,czyteżprzyzna
opiekunomjedynie„gołe”zaległości.Naobecnymetapielegislacji
zależytooddecyzjiRadyMinistrów
bbb Str.II
Dobiurarzecznikaprawobywatelskichdocierająskargi
odrodziców,którymniektóregminyodmawiająprawa
dowsparcia.Powodemjestfakt,żeprowadząonigospodarstworolne.RzecznikapelujedoSejmuonowelizacjęniejednoznacznychprzepisów,abyrolnicyopiekującysięniepełnosprawnymi
dziećmijednoznaczniewiedzieli,żemająprawodopomocyzestronypaństwawpostaciświadczeniapielęgnacyjnego
bbb Str.III
60
!!!
A Fakt, że doznałeś urazu podczas pracy, nie przesądza jeszcze o tym, że jesteś ofiarą wypadku
Miałeśwypadekprzypracy?
Sprawdź,coCiprzysługuje
Patrycja Wacławska
[email protected]
Poradnik o świadczeniach przysługującychosobie,którastałasię
ofiarąwypadkuprzypracy,zacznijmy od wyjaśnienia pojęcia takiego wypadku. Otóż za wypadek przy pracy uważa się nagłe
zdarzenie wywołane przyczyną
zewnętrzną, powodujące uraz
lub śmierć, które nastąpiło
w związku z pracą: podczas lub
w związku z wykonywaniem
przez pracownika zwykłych
czynnościalbopoleceńprzełożonych; podczas lub w związku
zwykonywaniemprzezpracownika czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia;
w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy
wdrodzemiędzysiedzibąpracodawcyamiejscemwykonywania
obowiązkuwynikającegozestosunku pracy.
O tym, czy dane zdarzenie
można zakwalifikować jako wypadek przy pracy decydują konkretne okoliczności tego zdarzenia. I tak na przykład istotne
znaczenie w przypadku kwalifikacji zawału serca jako wypadku przy pracy będzie miało to,
czy zawał był skutkiem wywołanym przez przyczynę zewnętrzną, czy też doszło do niego
na skutek przyczyn wewnętrznych,czylichorobypracownika.
Na równi z wypadkiem przy
pracy traktowany jest wypadek, któremu pracownik uległ:
w czasie podróży służbowej,
w okolicznościach innych niż
określone wyżej, chyba że wypadek spowodowany został po-
stępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku
z wykonywaniem powierzonych mu zadań; podczas szkolenia w zakresie powszechnej
samoobrony; przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Za wypadek przy pracy
uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną
zewnętrzną powodujące uraz
lub śmierć, które nastąpiło
w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu,
m.in. podczas: wykonywania
pracy na podstawie umowy
agencyjnej lub umowy zlecenia; współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie
umowy agencyjnej lub umowy
zlecenia; wykonywania przez
osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi; wykonywania przez
członka rolniczej spółdzielni
produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych oraz przez inną
osobę traktowaną na równi
z członkiem spółdzielni w rozumieniu przepisów o systemie
ubezpieczeń społecznych, pracy na rzecz tych spółdzielni;
wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej
w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych; wykonywania zwykłych
czynności związanych ze
współpracą przy prowadzeniu
działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie
ubezpieczeń społecznych.
Więcej a STR. II–III
Bez prawa do świadczeń
Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują
ubezpieczonemu, jeżeli wyłączną przyczyną wypadku
było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów
dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego
umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
Świadczenia nie przysługują również ubezpieczonemu,
który będąc w stanie nietrzeźwym, pod wpływem środków
odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił
się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.
Regulacja ta nie dotyczy członków rodziny ubezpieczonego,
którzy w takich przypadkach zachowują prawo do świadczeń
określonych w ustawie wypadkowej.
INFOGRAFIKA: TOMASZ FRĄCZEK, FOT. 123RF
Temat tygodnia
II • Masz
II • Ludzie
prawo
FOT. ADAM WONJAR (2)
Po redakcyjnym dyżurze – 3
Barbara Balon, zastępca
dyrektora ZUS w Krakowie
Polska Gazeta Krakowska
Środa, 19 marca 2014
www.gk.pl
Małgorzata Zyguła, kierownik
Wydziału
Specjaliści z Krakowskiego Oddziału ZUS
odpowiadają na pytania Czytelników
a Mamprzyznanąna stałerentęztytułuchorobyzawodowejiodlutego2014r.jestemnaemeryturze.ZUSwypłacamicałąemeryturę
ipołowęrenty.Czywaloryzacjaobejmieobydwaświadczenia?
Przy okazji każdej waloryzacji przeliczane są wszystkie świadczenia. Jeżeli danej osobie przysługuje emerytura i renta z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, to waloryzacji podlegają obydwa świadczenia.
a Pobieramrentęsocjalną.CzymnieteżdotyczyobowiązekinformowaniaZUSoosiąganychprzychodach?
Tak. Renta socjalna jest świadczeniem przysługującym osobom, które stały się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 18. roku życia albo w trakcie nauki przed ukończeniem
25 lat. Jest wypłacana w stałej wysokości i po waloryzacji wynosi 709,34 zł (84 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej
niezdolności do pracy). Co prawda pobierający rentę socjalną
mogą dodatkowo zarabiać, to jednak ich przychody są ograniczone do 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia – od 1 marca jest
to 2676,40 zł miesięcznie. Prawo do renty socjalnej zawiesza się
za miesiąc, w którym przychody przekraczają tę kwotę. Osoba
pobierająca rentę socjalną ma obowiązek niezwłocznego powiadomienia ZUS o przychodzie w kwocie powodującej zawieszenie prawa do tego świadczenia.
a Mojamamamaemeryturę.Zamiesiącukończy100lat.Czyztego
tytułutakimsenioromZUSprzyznajejakiśspecjalnydodatek?
Tak. Osobom, które ukończą 100 lat, ZUS z urzędu – tj. bez konieczności składania wniosku w tej sprawie – przyznaje niezależnie od emerytury świadczenie honorowe, które od marca br.
wynosi 3191,93 zł.
a Prowadzęwłasnądziałalnośćgospodarczą.Jestemwciąży.Czy
pourodzeniudzieckabędziemiprzysługiwałzasiłekmacierzyński?
Kobiecie prowadzącej działalność gospodarczą zasiłek macierzyński przysługuje pod warunkiem, że przystąpiła do ubezpieczenia chorobowego i z tego tytułu terminowo opłaca składki.
a Wzwiązkuzmarcowąwaloryzacjązmieniłysiękwotyświadczeń
iprzysługującychdonichdodatków.Ileobecniewynoszą?
Od 1 marca 2014 r. wynoszą:
a 844,45 zł – najniższa emerytura, renta rodzinna, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
a 648,13 zł – renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy
a 1013,34 zł – renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową
a 777,76 zł – renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy
w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową
a 709,34 zł – renta socjalna
a 354,67 zł – renta socjalna dla osoby tymczasowo aresztowanej
lub odbywającej karę pozbawienia wolności
a 1688,90 zł – łączna kwota renty socjalnej w zbiegu z rentą rodzinną
a 991,39 zł – świadczenie przedemerytalne.
Waloryzacji podlegają również dodatki i wynoszą:
a 206,76 zł – pielęgnacyjny, przysługujący osobom uznanym
za całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji albo dla osób, które ukończyły 75. rok życia
a 206,76 ł – za tajne nauczanie
a 388,62 zł – dla sieroty zupełnej
a 310,14 zł – dla inwalidy wojennego uznanego za całkowicie
niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji (I grupa inwalidzka)
a 206, 76 zł – dodatek należny kombatantom i innym osobom
będącym ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
przyznawany na podstawie zaświadczenia wydanego przez
Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych
a 31,01 zł – kompensacyjny dla emeryta lub rencisty będącego
wdową lub wdowcem po kombatancie.
JÓZEFA PIOTROWSKA-STRIGL
Zasadyprzyznawani
wypadkówrentiświa
A Choćtrudnowtouwierzyć,codziennie na świecie wypadkomprzypracy u
Temat tygodnia
Rodzaje świadczeń
Patrycja Wacławska
Z tytułu wypadku przy pracy (lub choroby zawodowej)
[email protected]
Przy ustalaniu prawa do renty
z tytułu niezdolności do pracy,
renty szkoleniowej, renty rodzinnej i dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej
z tytułu ubezpieczenia wypadkowego oraz przy ustalaniu wysokości tych świadczeń stosuje
się takie same zasady, jak
w przypadku takich samych
świadczeń, które nie mają
związku z wypadkiem przy
pracy. Jednak świadczenia
z ubezpieczenia wypadkowego
nie podlegają pewnym ograniczeniom, jakimi obwarowane
są inne renty i świadczenia. Oto
jakie szczególne zasady w tym
przypadku obowiązują:
1. Renta z tytułu niezdolności do pracy, renta szkoleniowa,
renta rodzinna i dodatek
do renty rodzinnej dla sieroty
zupełnej z tytułu ubezpieczenia wypadkowego przysługuje
niezależnie od długości okresu
tego ubezpieczenia oraz bez
względu na datę powstania
niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy.
2. Renta z tytułu niezdolności do pracy i renta szkoleniowa przyznane w związku
z wypadkiem przy pracy nie
mogą być niższe niż:
a 60 proc. podstawy wymiaru
renty – dla osoby częściowo
niezdolnej do pracy,
a 80 proc. podstawy wymiaru
renty – dla osoby całkowicie
niezdolnej do pracy,
przysługują następujące świadczenia:
– zasiłek chorobowy,
– świadczenie rehabilitacyjne,
– zasiłek wyrównawczy,
– jednorazowe odszkodowanie,
– renta z tytułu niezdolności do pracy, w tym renta szkoleniowa,
– renta rodzinna,
– dodatek pielęgnacyjny,
– dodatek do renty rodzinnej – dla sieroty zupełnej,
– pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych
oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne.
a 100 proc. podstawy wymiaru renty – dla osoby uprawnionej do renty szkoleniowej.
3. Przy ustalaniu podstawy
wymiaru renty nie stosuje się
ograniczenia jej wysokości
wskaźnikiem 250 proc. Jednak
w przypadku dokonania wyliczeń z wykorzystaniem wyższego niż 250 proc. wskaźnika
wysokości podstawy wymiaru
renty nie obowiązują określone
w punkcie 2. gwarancje dotyczące tego, iż renta nie może
być niższa niż określony procent podstawy jej wymiaru.
4. Prawo do renty z tytułu
niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy,
może być przywrócone w przypadku ponownego powstania
tej niezdolności, bez względu
na długość okresu, który to
okres upłynął od ustania prawa
do renty.
Uprawnionym członkom
rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku
przy pracy, przysługuje renta
rodzinna z ubezpieczenia wy-
padkowego. Dodajmy, że renta taka przysługuje także
członkom rodziny zmarłego
na skutek wypadku przy pracy
rencisty, który był uprawniony
do renty z tytułu niezdolności
do pracy.
Osobami uprawnionymi
dorenty rodzinnej wypadkowej
są, tak jak w przypadku zwykłej
rentyrodzinnej:małżonek,dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, przysposobione, przyjęte na wychowanie i utrzymanie
przedosiągnięciempełnoletnościwnuki,rodzeństwoiinnedzie-
nad krewnymi. Jak szacuje resort
pracy, wypłata odsetek oznaczałaby
konieczność zapewnienia na ten cel
dodatkowych 60 mln zł.
na razie ich pozwy są odrzucane
przez sądy administracyjne,
ze względu na utrwaloną linię
orzeczniczą wynikającą z uchwały
Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 grudnia 2012 r., który uznał,
że rolnicy nie są uprawnieni
do świadczenia pielęgnacyjnego.
Co ciekawe, z taką interpretacją
nie zgadza się resort pracy, który
stwierdził w komunikacie, że rodzic
rolnik powinien otrzymać świadczenie pielęgnacyjne, o ile nie podejmuje innych form zarobkowania.
Co w prawie piszczy
Opiekunowie znów mogą
liczyć na pomoc.
Wsparcie należy się też
rolnikom. Karta pacjenta
onkologicznego.
Dojrzewa projekt
odwróconej hipoteki.
bKomitet Stały Rady Ministrów
przyjął projekt ustawy, przywracającej pomoc dla 140 tysięcy
opiekunów, pozbawionych wpołowie ub. roku wsparcia ze strony
państwa.
Projektem wkrótce zajmie się rząd,
który ostatecznie rozstrzygnie, czy
zaległe, niewypłacane od lipca 2013
roku świadczenia pielęgnacyjne bę-
dą powiększone o odsetki. Na razie
projekt ich nie przewiduje, ale zdaniem Rządowego Centrum Legislacji, odsetki powinny być naliczane.
Przypomnijmy, że przywrócenie
uprawnień do świadczeń pielęgnacyjnych to efekt wyroku Trybunału
Konstytucyjnego. Uznał on, że odebranie tych świadczeń osobom, które nabyły do nich prawo do końca
2012 r., było niezgodnie z Konstytucją. Przygotowywana ustawa wprowadza więc dla tej grupy
rekompenstę w wysokości 520 zł,
nazwaną zasiłkiem dla opiekuna.
Zasiłek ma być wypłacony za okres
od lipca do dnia wejścia w życie
ustawy, jak i za bieżącą opiekę
bJeszczeoświadczeniachpielęgnacyjnych:dobiurarzecznikapraw
obywatelskichdocierająskargi
odrodziców,którymniektóregminyodmawiająprawadowsparcia.
Powodemjestfakt,żeprowadzą
onigospodarstworolne.
Rzecznik apeluje do Sejmu o nowelizację niejednoznacznych przepisów, aby rolnicy opiekujący się niepełnosprawnymi dziećmi jednoznacznie wiedzieli, że mają prawo
do pomocy ze strony państwa. Jak
bW tym tygodniu mają zostać
przedstawione publicznie pomysły resortu zdrowiana skrócenie
Polska Gazeta Krakowska
Środa, 19 marca 2014
INFOGRAFIKA: TOMASZ FRĄCZEK, FOT. 123RF
ulega niemal milion pracowników
kolejek do gabinetów lekarzy
iświadczeń zdrowotnych. Informowaliśmy już, że głównym pomysłem wtym zakresie ma być
wprowadzenie karty pacjenta
onkologicznego. Dziś więcej
szczegółów.
Dokument zakładany przez onkologa ma przyznać preferencje chorym na nowotwory. Z kartą osoby,
u której zdiagnozowano raka, szybciej otrzymają pomoc – będą miały
pierwszeństwo w dostępie do badań i porad specjalistów. Innymi
słowy, karta pacjenta onkologicznego będzie przepustką do szybszego leczenia, poza normalną kolejnością. W karcie byłby udoku-
nastąpiła po 31 grudnia 2002 r.
wskutek takiego wypadku.
Rentę rodzinną należną
z ubezpieczenia wypadkowego
oblicza się tak, jak zwykłą rentę
rodzinną,ztąróżnicą,żepodstawę obliczenia jej wysokości stanowi renta rodzinna dla osoby
całkowicie niezdolnej do pracy
w związku z wypadkiem przy
pracy.
Należyteżpamiętać,żeubezpieczonemu,którywskutekwypadkuprzypracydoznałstałego
lub długotrwałego uszczerbku
na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Za stały uszczerbek na zdrowiu uważasięnaruszeniesprawnościorganizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu
nierokującepoprawy.Zadługotrwały uszczerbek na zdrowiu
uważasięzaśnaruszeniesprawnościorganizmu,którepowoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający
sześć miesięcy, mogące ulec poprawie.
Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20
proc.przeciętnegowynagrodzenia za każdy procent stałego lub
długotrwałego uszczerbku na
zdrowiu. Obecnie na przykład
kwota tego odszkodowania
za każdy procent uszczerbku
na zdrowiu wynosi 704 zł. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy dokonuje się
po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.
Dodajmy, że analogiczne zasady przyznawania świadczeń
dotyczątakżecierpiącychnachoroby zawodowe. a
WSPÓŁPRACA: PAWEŁ PATORA
mentowany cały proces leczenia
pacjenta.
bPo latach zwłoki dojrzewa
wreszcie oczekiwany projekt
ustawy oodwróconym kredycie
hipotecznym, która ma ucywilizować rynek usług typu „renta
za własność mieszkania”.
Po tym, jak w połowie października
ub. roku rząd przyjął wreszcie założenia do ustawy, w lutym br. resort
finansów przekazał jej projekt
do Komitetu Stałego Rady Ministrów. Następnym krokiem będzie
przyjęcie ustawy przez rząd i skierowanie jej do Sejmu.
AG
Wystarczy,aby30września
był1.dniemzaległegourlopu
Sprawy pracownicze
Ważne
Urlop jest niezbywalnym prawem pracownika. Często jednak pracodawcy nie chcą tracić rąk do pracy, a pracownicy
boją się o urlop upomnieć.
Pracodawca, który odmawia udzielenia pracownikowi
zaległego urlopu w obowiązującym terminie, popełnia
wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Pracownik,
który odmawia wykorzystania zaległego urlopu może
otrzymać upomnienie, naganę lub karę pieniężną.
Dorota Domienik
[email protected]
Niechęć do wysyłania pracowników na urlop wynika najczęściej z braku „mocy przerobowych” w firmie, a ten brak z kolei jest skutkiem redukcji etatów. Wystraszeni lub zastraszeni pracownicy nawet nie próbują się o urlopy upominać. Jednak prawo pracy w sposób jednoznaczny reguluje kwestie zaległości w urlopie wypoczynkowym.
Zgodnie z art. 152. § 1. Kodeksu pracy, każdy pracownik ma
prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze uzależnionym od stażu zatrudnienia.
Pracodawca ma obowiązek
udzielenia pracownikowi zgody na urlop w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo, a co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej
niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Urlopy powinny być udzielane zgodnie z ustaleniami
z pracodawcą, po uwzględnieniu wniosków pracowników
INFOGRAFIKA: TOMASZ FRĄCZEK, FOT. 123RF
iaofiarom
adczeń
ci (w tym również w ramach rodziny zastępczej) oraz rodzice.
Osoby te nabywają prawo
dorentyrodzinnej,jeżelispełnią
warunkiwymaganedotejrenty.
Prawo do renty rodzinnej nabywają również członkowie rodziny,którzypozostaliporenciście:
a pobierającym rentę z tytułu
wypadku w drodze do lub
z pracy, którego śmierć nastąpiła po 31 grudnia 2002 r. wskutek takiego wypadku,
a pobierającym rentę z tytułu
wypadku w szczególnych okolicznościach, którego śmierć
Twoja
Ludzie
praca
• III • III
www.gk.pl
i konieczności zapewnienia normalnego toku pracy.
W szczególnych okolicznościach pracodawca może odwołać pracownika z urlopu, ale tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymaga sytuacja
nieprzewidziana w chwili rozpoczynania urlopu. Musi jednak
pokryć poniesione wskutek tego przez pracownika koszty, np.
opłacony pobyt w ośrodku
wczasowym.
W wielu firmach nie przestrzega się jednak tych przepisów, co powoduje narastające
„kumulacje” zaległych dni urlopowych.
Jeszcze kilka lat temu pracownik był zobowiązany do wykorzystania zaległego urlopu
za dany rok do końca pierwsze-
go kwartału roku następnego,
czyli do 31 marca.
Obecnie, na mocy art. 1 pkt.
1 ustawy z 16 września 2011 r.
o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 232, poz. 1378),
terminem, do którego najpóźniej należy pracownikowi
udzielić zaległego urlopu, jest
30 września następnego roku
kalendarzowego.
Warto jednak wiedzieć, że
zgodnie z powszechnie przyjmowaną wykładnią wymagań
dotyczących terminu udzielenia urlopu zaległego, wystarczy,
aby 30 września był pierwszym
dniem tego urlopu, a nie, by zaległy urlop w całym swoim wymiarze „zmieścił” się do końca
września.
Zgodnie z wyrokiem Sądu
Najwyższego z 24 stycznia 2006
roku, pracodawca może wysłać
pracownikanazaległyurlop,nawet gdy pracownik nie wyraża
na to zgody. Pracownik ma jednakprawookreślićterminwykorzystania wolnych dni.
Jeśli pracodawca nie udzieli
podwładnemu urlopu w obowiązującym terminie, może zostać ukarany mandatem przez
Państwową Inspekcję Pracy.
Uporczywe uchylanie się od
spełnienia tego obowiązku naraża go zaś na odpowiedzialność za wykroczenie przeciwko
prawom pracownika.
Nie oznacza to jednak, że
pracownik może udzielić sobie
urlopu sam, gdy nie zrobi tego
pracodawca. Co więcej, jeśli pracownik samowolnie i bez zgody
pracodawcy rozpocznie wykorzystywanie zaległego urlopu
wypoczynkowego – nawet wtedy, gdy ma do tego prawo – jego
zachowanie może być potraktowane jako ciężkie naruszenie
podstawowych obowiązków
pracowniczych.
Z kolei w sytuacji odwrotnej,
gdy pracownik odmawia podporządkowania się wymogowi
wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego, pracodawca może zastosować kary
porządkowe – od upomnienia
i nagany po kary pieniężne.
W tekście wykorzystałam
materiały przygotowane
przez kancelarię prawną
w Grupie D.A.S a
Cooznaczamałżeńska wspólnośćmajątkowa
Warto wiedzieć
Wspólność majątkowa powstaje automatycznie w chwili zawarcia związku małżeńskiego.
Obejmuje ona przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej
trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich –
stanowią one majątek wspólny.
Do majątku wspólnego zalicza
się zatem m.in.:
a pobrane wynagrodzenie
za pracę i dochody z innej
działalności zarobkowej każdego z małżonków
a środki zgromadzone
na rachunku otwartego lub
pracowniczego funduszu
emerytalnego każdego z małżonków
a dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków.
Wspólność małżeńska oznacza, że każdy przedmiot należący do majątku wspólnego
małżonków należy jednocześnie do ich obojga.
Czy wszystko, co posiadają
małżonkowie, jest ich własnością wspólną? Nie, gdyż jest
zwykle jeszcze majątek osobisty małżonków, wyłączony ze
wspólności. W jego skład
wchodzą m.in. przedmioty majątkowe nabyte:
a przed powstaniem wspólności małżeńskiej
a przez dziedziczenie, zapis
lub darowiznę
a w zamian za składniki majątku osobistego, np. za prawa
autorskie.
Wspólność małżeńska oznacza, że może się nam zdarzyć
wiele sytuacji, w których trzeba
będzie uzyskać zgodę współmałżonka. Dotyczy to m.in. darowizn z majątku wspólnego
(z wyjątkiem drobnych, zwyczajowo przyjętych), a także np.
zbycia, obciążenia lub odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest
budynek, lokal, gospodarstwa
rolne lub przedsiębiorstwo.
Ważność umowy, która została
zawarta w którejś z tych spraw
tylko przez jednego z małżonków, zależy od potwierdzenia
takiej umowy przez drugiego
małżonka.
Kiedy ustaje małżeńska
wspólność majątkowa? Oczywiście wygasa wraz z ustaniem
małżeństwa – czy to wskutek
rozwodu albo separacji, czy
wskutek śmierci jednego z małżonków. Miejsce wspólności
zajmuje wtedy współwłasność
w częściach ułamkowych.
W przypadku dziedziczenia
oznacza to, że po śmieci jednego z małżonków dziedziczeniu
podlega połowa majątku
wspólnego – pozostała pozostaje przy drugim małżonku.
Wspólność majątkową można zmienić lub całkowicie
znieść również w trakcie trwania małżeństwa. Trzeba jednak
odwiedzić wtedy notariusza,
który sporządzi majątkową
umowę małżeńską o zniesieniu
wspólności ustawowej. W takim przypadku każdy z małżon-
ków zachowa te składniki majątku, które przypadły mu
w drodze podziału majątku
wspólnego, oraz przedmioty
nabyte już po wprowadzeniu
rozdzielności. Każdy z małżonków ma wówczas pełną swobodę dysponowania swoim majątkiem. Sam również odpowiada
względem wierzycieli za zaciągnięte przez siebie zobowiązania.
Właśnie z tego powodu –
spodziewając się konieczności
spłaty zobowiązań w wyniku
np. przegranego procesu – wiele małżeństw dokonuje zniesienia wspólności, dzieląc majątek
w taki sposób, że istotna jego
część przypada małżonkowi
nie obciążonemu długami.
Umowy o zniesieniu wspólności małżeńskiej nie należy
mylić z intercyzą, którą zawiera się przed ślubem. W przypadku zawarcia intercyzy każdy z małżonków zachowuje
wyłącznie dla siebie zarówno
majątek nabyty przed ślubem,
jak też nabyty później. a (AG)
IV • Dbaj
IV • Ludzie
o zdrowie
Polska Gazeta Krakowska
Środa, 19 marca 2014
www.gk.pl
Wiosenneoczyszczanieciała
A Wciągu roku wchłaniamy około 2 kg toksyn. Wiele objawów chorobowychzmniejsza się po odtruciu
Dorota Domienik
[email protected]
Zimą organizm magazynuje kalorie niezbędne do przetrwania
srogich warunków atmosferycznych. Wiosną zaś pragnie
pozbyć się tego balastu. Pomożemy mu, oczyszczając ciało
z toksyn i odpowiednio je nawadniając.
Zimą wiele osób nie dba
o dietę – jemy za dużo, za tłusto
i za słodko. Źle łączymy składniki i stronimy od aktywności
fizycznej. To wszystko sprawia,
że gorzej wchłaniamy substancje odżywcze z pokarmów, odczuwamy permanentne zmęczenie, wiele do życzenia pozostawia także nasza kondycja
psychiczna. Dobrym sposobem
na przywrócenie organizmowi
witalności jest oczyszczanie.
Ostrożnie z głodówką
Wiele osób stosuje w tym celu
głodówki . Pamiętajmy jednak,
że to bardzo drastyczna metoda, której nie wolno stosować
na własną rękę, bez konsultacji
z lekarzem i dietetykiem.
Głodówka bardzo osłabia organizm i nie powina trwać dłużej niż dzień. Cenną informacją
dla osób, które pragną zrzucić
zbędne kilogramy, powinno
być to, że nie jest ona metodą
na odchudzanie – stosuje się ją
wyłącznie w celu odciążenia
przewodu pokarmowego poprzez wypłukanie toksyn
i „śmieci” z organizmu.
Radykalne „trzydniówki”
Dobrym sposobem na oczyszczenie organizmu może być
dieta oparta na kefirze. Stosuje
się ją przez trzy dni. Kefir jest
doskonałym źródłem wapnia,
białka, witamin B2, B12, D.
Dzięki dużej zawartości enzymów oraz bakterii probiotycznych wspomaga procesy trawienne, wzmacnia organizm
i zapobiega przechodzeniu antygenów z pokarmu przez ścianę jelit.
Inna „trzydniówka” to dieta jabłkowa. Owoce są bogate
w potas – biopierwiastek odpowiadający za wiele przemian
metabolicznych w organizmie,
oraz w pektyny – o działaniu
przeczyszczającym, które regulują florę bakteryjną w jelicie grubym. Jabłka ochraniają
przewód pokarmowy i wpływają pozytywnie na pracę wątroby.
Niezbędny dla prawidłowej
pracy jelit jest błonnik, który usprawnia wchłanianie składników odżywczych z pożywienia.
Wędruje przez cały przewód pokarmowy, wchłania wodę,
przez co przyspiesza eliminację
niestrawionych resztek (wypycha je). Znajdziemy go w warzywach, owocach oraz ziarnach.
Inną grupą diet oczyszczających są diety oparte na przyjmowaniu dużej ilości płynów:
Zdradźcie nam przepis…
na potrawy wielkanocne.
Na pewno przyrządzacie te
najlepsze, wypróbowane,
które jadłoby się i jadło.
„Gazeta Krakowska” – najbardziej małopolskie ze wszystkich mediów – zamierza przygotować specjalny dodatek poświęcony sprawom kulinarnym.
Chcemy zaprezentować naszym Czytelnikom dobre przepisy na potrawy, jakie pojawiają się na rodzinnych stołach
w Małopolsce. Na początek zamierzamy podać
a interesujące receptury
na potrawy wielkanocne.
Gdy zastanawialiśmy się,
gdzie takie przepisy i receptury
zdobyć – nasze myśli w oczywisty sposób poszybowały w kierunku kół gospodyń wiejskich.
Dlatego też zwracamy się do
Pań Gospodyń z prośbą o przesłanie przepisów – najlepszych
znajlepszych–na potrawywielkanocne, ale także wszelkie inne. Uprzejmie prosimy też o dołączenie zdjęcia autorek przepisu (może być grupowa fotografia koła) i informacji o kole, któ-
Adres redakcji
al. Pokoju 3, 31-548 Kraków, tel. 12 6 888 100, faks 12 6 888 109
[email protected]
Redaktor naczelny „Gazety Krakowskiej”
Wojciech Harpula
Tygodnik 50+ redagują
Patrycja Wacławska, 42 665 91 81, [email protected];
Paweł Patora, 42 665 91 85, [email protected]
Andrzej Gębarowski, 42 665 91 71, [email protected]
Kraków – Teresa Brandys, 12 6 888 301, [email protected]
nie chcemy sobie zaszkodzić.
Oczyszczanie organizmu nie
musi jednak wiązać się z wyrzeczeniami i testować naszej wytrwałości. Naco dzień wystarczy
pamiętać o odpowiednim nawadnianiu organizmu. Można
też skorzystać z naturalnych suplementów diety, które z powodzeniem oczyszczą organizm.
Suplementy oparte na naturalnych składnikach są lekkostrawne dla organizmu (w przeciwieństwie do leków), dobrze
się wchłaniają i nie wymagają
wielkich poświęceń – czynniki,
które zawierają, z powodzeniem radzą sobie z toksynami.
Coraz bardziej docenianym
składnikiem suplementów diety jest jagoda Acai. Egzotyczny
owoc zdobył uznanie dietetyków ze względu na nagromadzenie składników, które nie
tylko wspierają odchudzanie,
ale mają dobroczynny wpływ
na cały organizm.
Jagoda Acai pochodzi z Brazylii, z puszczy amazońskiej.
Jest bogata w witaminy B1, B2,
B3, witaminy E, witaminy C, minerały, takie jak fosfor, wapń,
potas, niezbędne nienasycone
kwasy omega 3 i 6 oraz całą gamę antyoksydantów.
Owoc wzbogaca organizm
w niezbędne do harmonijnego
funkcjonowania składniki i poprawia jego ogólną kondycję:
wspomaga pracę mięśni
i oczyszczanie z toksyn, stymuluje procesy trawienne,
usuwa zmęczenie, reguluje
poziom cukrów i tłuszczów
w organizmie oraz przyspiesza
metabolizm.
Dodatkowo przeciwutleniacze zawarte w owocu opóźniają proces starzenia, wpływają odżywczo na cerę oraz
normalizują gospodarkę hormonalną. a
Powstaje test
na Alzheimera
Medytacja wpływa
na zdrowie i geny
Krakowscy studenci
dla seniorów
Pomiar 10 tłuszczów we krwi
pozwoli lekarzom rozpoznać
z 90-procentową dokładnością ryzyko zachorowania
na Alzheimera w ciągu kolejnych trzech lat. Jak podaje
polskieradio.pl, skuteczny
test wykrywający Alzheimera
pozwoliłby na wcześniejsze
wypróbowanie wielu leków
i opóźnienie pojawienia się
symptomów choroby. Na ten
rodzaj demencji cierpi obecnie 44 mln osób.
DOM
Badania naukowców
z University of Wisconsin-Madison wykazały, że medytacja
dobrze wpływa na ekspresję
genów – sprawia, że zawarty
w nich potencjał zostaje ukierunkowany na pozytywne
i korzystne dla nas elementy.
Wcześniej udowodniono, że
techniki medytacyjne korzystnie wpływają na choroby zapalne – Amerykańskie Stowarzyszenie Serca zatwierdziło je
jako środek zapobiegawczy.
DOM
W niedzielę 23 marca o godz.
16 w Krakowie (ul. Lubelska
25) ruszają zajęcia Szkoły Seniora. To nowy projekt Chrześcijańskiej Służby Charytatywnej, który pozwoli na połączenie pokoleń. Szkołę Seniora
poprowadzą bowiem studenci.
W programie m.in. wykłady pt.
„Warsztat historyka od kuchni”, „Podstawy języka angielskiego”. Wstęp wolny. Kolejne
zajęcia 6 i 27 kwietnia – m.in.
„Maniery z wyższej sfery”,
„Mity na temat odżywiania”.
Można stosować odtruwanie całego
organizmu lub przeprowadzić je fazowo,
dla różnych organów: jelit i okrężnicy,
komórek wątroby oraz nerek.
Odpowiednią dietę należy ustalić
z dietetykiem.
Niezbędnym elementem towarzyszącym
wszystkim fazom procesu odtruwania
jest codzienne wypijanie przynajmniej
dwóch litrów płynów, najlepiej
w postaci naparów z ziół,
zielonej herbaty
lub wysokozmineralizowanej
wody (niegazowanej).
soków owocowych i warzywnych oraz wody.
Kuracje ziołowe
Popularne są również kuracje
ziołowe za pomocą mieszanek
dostępnych w sklepach zielarskich i aptekach. Szczególnie
polecane są liście brzozy, ziele
skrzypu, korzeń i ziele mnisz-
Kuchnia najbardziej małopolska
Drogie Panie!
A może suplementy?
Odtruwamy organizm
INFOGRAFIKA: TOMASZ FRĄCZEK, FOT. 123RF
Poradynietylkodlaseniorów
re przepis nadesłało. Postaramy
się opublikować możliwie dużo
znichnałamachspecjalnegododatku „Przepisy Małopolanek”.
Mile widziane są także przepisy
odPańnienależącychdo kółgospodyń. Przepisy oraz zdjęcia
i informacje prosimy przesyłać
pod adresem:
a [email protected]
albo pocztą:
a Gazeta Krakowska,
al. Pokoju 3, 31-548 Kraków,
z dopiskiem „Przepisy
Małopolanek”.
Paniom i kołom, które przesłały nam już przepisy, bardzo
dziękujemy. a
ka lekarskiego, ziele nawłoci,
dziurawiec, krwawnik, mięta,
bylica i tatarak, a także wyciąg
z karczocha.
Wszystkie powyższe metody są dość radykalne, wymagają konsultacji lekarskiej oraz
dietetyka – przeszkodą mogą
być niektóre choroby i problemy zdrowotne. To ważne, jeśli
Czy wiesz, że...
JUŻ ZA TYDZIEŃ W NASZYM TYGODNIKU
+ Na czym ma polegać przyjęta niedawno
przez Sejm reforma urzędów pracy
+ Listy od Czytelników i odpowiedzi
na ich pytania
+ Dobroczynne skutki sączenia wina,
czyli wszystko o winoterapii
+ Nowe przepisy i zmiany w prawie, ważne
dla osób po 50. roku życia