doczagrożenia związane z unieruchomieniem
download 
Reklamacja Transkrypt
zagrożenia związane z unieruchomieniem
Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM – JAK OPTYMALNIE LECZYĆ ODLEŻYNY? Zakład Anatomii i Fizjologii Kierownik: dr nauk med. Jarosława Jaworska-Wieczorek opracowała: mgr pielęgniarstwa i fizjoterapeutka Małgorzata Szerszeń [email protected] Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Udział fizjoterapeutów nie zwalnia pielęgniarki z odpowiedzialności za sprawność ruchową pacjenta Rozporządzenie MZiOS z 2007 r. rehabilitacja przyłóżkowa w celu zapobiegania powikłaniom wynikającym z unieruchomienia usprawnianie ruchowe chorego (siadanie, pionizacja, nauka chodzenia i samoobsługi • Eliminacja ucisku wywieranego na skórę przez: - pościel - bieliznę osobistą - opatrunek gipsowy - szynę - przypadkowe przedmioty • Aktywacja rodziny w opiece i pielęgnacji pacjenta 2 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Hipokinezja - problem krajów wysoko rozwiniętych z powodu wzrostu: • automatyzacji • technicyzacji życia • akinetycznego stylu życia Brak ruchu – powoduje rozwój „epidemii” chorób cywilizacyjnych: • otyłość • cukrzycę • nadciśnienie tętnicze • choroby wieńcowej • udarów Hipokinezja – wpływ czynników: • wiek • czas trwania • przyczyna uruchomienia • choroby współistniejące 3 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Coraz gorsza wydolność / obniżona tolerancja na wysiłek powoduje sprzężenie chorób : • krążenia • metabolicznych • narządu ruchu Niewykorzystanie narządu ruchu zgodnie z jego zadaniami, powoduje: • podatność na urazy • osteoporozę • obniżoną sprawność, • pogorszenie jakości i radości życia • podnosi koszty leczenia • wyzwania współczesnej medycyny 4 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Hipokinezja – Konsekwencje nie wykorzystania mięśni : • zmiany w obrazie biochemicznym mięśni powodując ich oksydacyjne uszkodzenia • nasilenie peroksydacji lipidów • wzrost agregacji płytek krwi • zmniejszenie poziomu witaminy E • przebudowa morfologiczna mięśni i skłonności do powstawania zakrzepów • utrata masy i siły mięśniowej • obniżenie sprawności - zaburzenia koordynacji ruchów pogorszenie jakości życia 5 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Sposób aktywacji chorego: • decyduje jego stan ogólny Dobór odpowiedniej pozycji i stopnia aktywności fizycznej • wpływ czynników: • stan przytomności • stan ogólny • wiek • rodzaj operacji • stopień sprawności ruchowej lub porażeń 6 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Odleżyny: Problem unieruchomionych pacjentów w łóżku i na wózkach inwalidzkich, czynniki powodujące ich wystąpienie • Dysfunkcje narządu ruchu • Zaburzenia czucia • Zaburzenia czynności zwieraczy • Zaniedbania w pielęgnacji • Zaniedbania w uruchamianiu • Skutki odleżyn / problemy: socjalne, zdrowotne, psychiczne, ekonomiczne • Ból, cierpienie fizyczne i psychiczne pacjenta • Dodatkowe obciążenie i zagrożenie zdrowotne • Wzrost kosztów pielęgnacji • Wzrost kosztów rehabilitacji • Wzrost kosztów leczenia 7 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Odleżyny Właściwe ułożenie pacjenta – prewencja: •poduszki • podkłady z: • gąbki • silikonu • styropianu • gryki • wałki • półwałki • kliny • właściwe łóżko • materace przeciw odleżynowe 8 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Odleżyny Właściwe ułożenie pacjenta – prewencja: •poduszki • podkłady z: • gąbki • silikonu • styropianu • gryki • wałki • półwałki • kliny • właściwe łóżko • materace przeciw odleżynowe 9 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Hipokinezja z powodu upadków i urazów wpływ zdrowotnych i innych czynników : • Wiek powyżej 75 lat • Samotne zamieszkiwanie • Zmiana miejsca zamieszkania • Osłabieniem wzroku • Zmianami zwyrodnieniowymi w aparacie ruchu • Osłabieniem siły mięśniowej • Zaburzeniami równowagi • Niedokrwieniem-niedotlenieniem mózgu • Atakami padaczki • Zaburzeniami rytmu serca • Dużymi wahaniami ciśnienia • Stosowane leki 10 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Skostnienia ektopowe – efekt przemieszczenia pozostałości kości gąbczastej: • do mięśni, • ścięgien • błony międzykostnej. Masywne skostnienia miednicy. www.czytelniamedyczna.pl 11 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Unieruchomienie - hipokinezja 1 etap - Okres unieruchomienia i regeneracji uszkodzonych tkanek 2 etap - Powrót funkcji ruchowych 3 etap - Reedukcja lokomocji 4 etap - Uniezależnienie się od otoczenia 5 etap - Podtrzymanie uzyskanej sprawności 12 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Rehabilitacja medyczna Fizjoterapia: 1. Kinezyterapia 2. Fizykoterapia 3. Masaż leczniczy Kinezyterapia - różne formy ćwiczeń ruchowych • Bierne • Czynno-bierne • Samowspomagane • Czynne w odciążeniu • Czynne wolne • Czynne oporowe • Prowadzone 13 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne Badanie pacjenta do potrzeb Kinezyterapii 1. Wywiad 2. Oglądanie pacjenta 3. Badanie dotykiem 4. Ocena i klasyfikacja bólu 5. Pomiary linijne: długości, obwody 6. Badania zakresów ruchu w stawach 7. Ocena postawy ciała, testy funkcjonalne 8. Ocena siły mięśniowej 9. Ocena wydolności ogólnej 10.Ocena lokomocji 11.Badania czynnościowe 12.Badania odruchów neurologicznych 13.Inne rodzaje badań ….. 14 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM 15 http://www.google.pl/www.zdrowapolka UGUL Uniwersalny Gabinet Usprawniania Leczniczego http://www.google.pl/reha-complex.pl https://encrypted-tbn2.gstatic.com http://www.google.pl/www.wuzdrowisku.pl Wysięgnik z uchwytem na stojaku - ćwiczenia w odciążeniu kk. górnych http://www.google.pl/www.zdrowapolka. UGUL – ćwiczenia w odciążeniu kończyn dolnych https://encrypted-tbn2.gstatic.com http://www.google.pl/www.zdrowapolka Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE UNIERUCHOMIENIEM Rola i znaczenie masażu w profilaktyce p/odleżynowej: • Pobudza krążenie w tkankach • Zmniejsza napięcia mięśni • Zapobiega otarciom naskórka • Zapobiega powstawaniu odleżyn • Powoduje uspokojenie pacjenta • Poprawia komfort psychiczny i fizyczny pacjenta 19 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Unieruchomienie - hipokinezja 1 etap - Okres unieruchomienia i regeneracji uszkodzonych tkanek 2 etap - Powrót funkcji ruchowych 3 etap - Reedukcja lokomocji 4 etap - Uniezależnienie się od otoczenia 5 etap - Podtrzymanie uzyskanej sprawności 20 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Rola pielęgniarki w procesie rehabilitacji Wykonywanie czynności i procedur wynikających ze standardów pielęgnowania (proces pielęgnowania) oraz związanych z pełnionymi rolami i funkcjami zawodowymi (instrumentalna, ekspresyjna): Zapobieganie wtórnej niepełnosprawności (z powodu hipokinezji) • • • • • • odleżynom, zakrzepom, zatorom żylnym, ograniczeniom ruchów w stawach, powikłaniom płucnym, niewydolności ortostatycznej; Wykonywanie zabiegów usprawniających: • ćwiczenia bierne, oddechowe, • aktywizacja ruchowa w łóżku i poza nim, Pomoc w zakresie posługiwania się zaopatrzeniem ortopedycznym: • wstępne przygotowanie pacjenta do zaprotezowania – hartowanie i kształtowanie funkcjonalnego kikuta, 21 • pomoc w dopasowaniu, używaniu i zrozumieniu obsługi technicznej; Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM Rola pielęgniarki w procesie rehabilitacji (pielęgniarka środowiskowo-rodzinna) • aktywny udział w zapobieganiu niepełnosprawności (badania przesiewowe); • sprawdzenie, czy chory jest włączony w program rehabilitacji ustawicznej; • mobilizowanie podopiecznych do kontynuowania zaleconego programu rehabilitacji w warunkach ambulatoryjnych lub domowych; • inicjowanie działań adaptacyjnych; • Sprawowanie opieki nad rodziną z dzieckiem niepełnosprawnym. 22 Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z UNIERUCHOMIENIEM – JAK OPTYMALNIE LECZYĆ ODLEŻYNY? ODPOWIEDZ: LEPIEJ ZAPOBIEGAĆ NIŻ LECZYĆ!!!! Interdyscyplinarne Spotkania Geriatryczne Dziękuję za uwagę. Źródła 1. 2. Kurpas D.: „Rehabilitacja w pielęgniarstwie”,Continuo, Wrocław 2010 Steciwko A.: „Pielęgnacyjne i kliniczne aspekty opieki nad chorymi” – Ściupider B.: „Odleżyny rola pielęgniarki w profilaktyce i leczeniu”, wyd. Conlinuo, Wrocław 2011r.] 3. Niechwiadowicz-Czapka T.:Wybrane zagadnienia z pielęgniarstwa geriatrycznego” Continuo, Wrocław 2010 4. Cytowicz-Karpiłowska W,; ”Postępowanie usprawniające w geriatrii”, ALMAMER WSE, Warszawa 2009 5. Kulik T.B.; Zdrowie publiczne” wyd. Czelej Lublin 2002 6. Dison N.: „Technika zabiegów pielęgniarskich” PZWL, 1995r 7. Walaszek R.: ”Diagnostyka w Kinezyterapii i masażu” wyd Biosport Kraków 2007 8. Zembaty A.: „ Kinezyterapia” t.1 wyd. Kasper, Kraków 2002 9. Malinowska K.: „Rehabilitacja medyczna”, PZWL Warszawa 1998r. 10. zdrowie.gazeta.pl/Zdrowie/1,107103,12112330,Polak_nieaktywny_fizycznie__czyli_wspolczesny_Homer.html 11. http://pl.wikipedia.org/wiki/Peroksydacja_lipid%C3%B3w 24 12. www.czytelniamedyczna.pl
