Generuj PDF z tej stronie - Podlaski Oddział Straży Granicznej

Podlaski Oddział Straży Granicznej
Źródło: http://www.podlaski.strazgraniczna.pl/pod/komenda/historia/11526,Historia-POSG.html
Wygenerowano: Sobota, 4 marca 2017, 13:40
Historia POSG
Autor:
13.10.2016
1991 – 2014
Podlaski Oddział Straży Granicznej zastąpił rozformowaną Podlasko-Mazurską Brygadę
Wojsk Ochrony Pogranicza. Zasięg terytorialny i struktura komendy zostały określone przez
Komendanta Głównego Straży Granicznej w zarządzeniu nr 6/91 z 14 lutego 1991 r.
Pierwszym komendantem Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej został płk Zdzisław
Jakubiszyn.
Oddziałowi powierzono do ochrony granicę o długości 351 km, rozciągającą się od Bugu,
aż po trójstyk rubieży Polski, Litwy i Rosji (obwodu kaliningradzkiego). Blisko 105 km tego
odcinka stanowiła granica polsko-litewska, a prawie 245 km granica polsko-białoruska.
Zasięg działania oddziału przekładał się na województwa: białostockie i suwalskie. W skład
Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej w 1991 r. wchodziło siedem strażnic, pięć
granicznych placówek kontrolnych oraz pięć kompanii odwodowych. Siedzibę komendy
oddziału ustanowiono w koszarach Wojsk Ochrony Pogranicza przy ul. Bema 100 w
Białymstoku.
20 stycznia 1992 r. ówczesny Komendant Główny Straży Granicznej płk Marek Lisiecki
nadał Podlaskiemu Oddziałowi Straży Granicznej sztandar oraz imię generała dywizji
Henryka Minkiewicza.
Dużym wyzwaniem dla Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej we wczesnych latach
90-tych była rozbudowa infrastruktury granicznej, będącej w stanie obsłużyć stale
zwiększający się ruch. Uruchomiono wtedy przejścia graniczne w Budzisku i w
Bobrownikach. Jednocześnie, proporcjonalnie do wzrostu przestępczości zorganizowanej
i przemytu międzynarodowego, uszczelniano granicę wschodnią. Rozpoczął się więc
również proces powiększania sieci strażnic: w latach dziewięćdziesiątych w Podlaskim
Oddziale Straży Granicznej otwarto strażnice w Szypliszkach, Wiżajnach, Krynkach,
Mielniku i Nowym Dworze.
Od sierpnia 1993 r. na odcinku oddziału zaczęły masowo pojawiać się nielegalne przeloty
statków powietrznych na niewielkich wysokościach, z Litwy do Polski. Aby temu
przeciwdziałać, w Podlaskim Oddziale Straży Granicznej zaczęła działać oddelegowana
z Jednostek Nadwiślańskich WP grupa lotnicza. W roku 1996 zaś powołano Wydział Lotniczy.
Stopniowo wprowadzano kolejne zmiany w strukturach organizacyjnych, uzupełniano
również wyposażenie i wprowadzano kolejne metody: w 1999 r. do patrolowania trudnych
odcinków (w Wiżajnach i Białowieży) wykorzystywano konie wierzchowe; po kilku latach
zrezygnowano jednak z tego pomysłu.
Podlaski Oddział Straży Granicznej został również odmłodzony kadrowo. W 1996 r.
rozpoczęto uzawodowienie Straży Granicznej: do służby w Podlaskim Oddziale Straży
Granicznej przyjęto wówczas aż 94 funkcjonariuszy służby przygotowawczej. Dekadę
później, w połowie 2006 r. zwolnieni zostali do rezerwy ostatni funkcjonariusze służby
kandydackiej.
Lata 90-te zapisały się również jako czas przygotowań do wejścia Polski do Unii
Europejskiej. W Podlaskim Oddziale Straży Granicznej oprócz wprowadzanych centralnie
zmian prawnych i technicznych, wynikających m.in. z konieczności standaryzacji i
kompatybilności sprzętu stosowanego w ochronie granicy, odnotowano wiele wizyt
delegacji zagranicznych, sprawdzających stan przygotowania Straży Granicznej oraz
wykorzystywanie funduszu PHARE.
Rozwijała się również współpraca instytucjonalna, także międzynarodowa. Aby usprawnić
wymianę informacji pomiędzy państwami, w 2002 r. w Budzisku został otwarty Punkt
Kontaktowy Straży Granicznej RP i Służby Ochrony Granicy Państwowej przy Ministerstwie
Spraw Wewnętrznych RL Budzisko-Kalwaria.
Na przestrzeni lat przeprowadzano kolejne zmiany organizacyjne, np. włączono do systemu
ochrony granicy jednostki w Puńsku (2000 r.), Płaskiej, Narewce (2001 r.), Dubiczach
Cerkiewnych i Michałowie (2002 r.). Niektóre strażnice znoszono: w roku 2002 rozwiązane
zostały strażnice w Szypliszkach, Sejnach, Sokółce, Gródku i Czeremsze. Ich zadania
przejęły graniczne placówki kontrolne w Budzisku, Ogrodnikach, Kuźnicy, Bobrownikach i
Czeremsze. W 2004 roku zakończyła działalność strażnica w Puńsku.
1 maja 2004 r. Polska weszła do Unii Europejskiej. W Podlaskim Oddziale Straży Granicznej
działało wówczas 18 granicznych jednostek organizacyjnych: w Wiżajnach, Rutce Tartak,
Płaskiej, Lipsku, Nowym Dworze, Szudziałowie, Krynkach, Michałowie, Białowieży,
Dubiczach Cerkiewnych, Mielniku, Budzisku, Ogrodnikach, Kuźnicy, Bobrownikach,
Siemianówce, Czeremsze oraz Samodzielna Kompania Odwodowa w Suwałkach.
W 2005 r. otwarto osobowe przejście graniczne Białowieża – Piererow oraz przejście
rzeczne na Kanale Augustowskim – Rudawka-Lesnaja. Rok później uruchomiono przejście
Berżniki – Kapciamiestis, które przestało działać z momentem akcesji Polski do Schengen w
2007 r.
Wejście do strefy Schengen było ostatnim etapem pełnej integracji z Unią Europejską.
Jednym z warunków akcesji było dostosowanie istniejących w Straży Granicznej procedur
administracyjnych, infrastruktury oraz stanu prawnego do wymogów schengeńskich.
Postępy w tej dziedzinie oceniali unijni eksperci w ramach misji ewaluacyjnych. W
Podlaskim Oddziale Straży Granicznej odbyły się dwie takie kontrole: w roku 2006 i 2007.
W 2009 r. utworzono placówkę SG w Augustowie, otwarto również nowe obiekty
w Czeremsze i Mielniku.
Jako najtragiczniejszy dzień w historii oddziału zapisał się 31 października 2009 r. – dzień
katastrofy śmigłowca SG. W katastrofie zginęli por. SG Andrzej Żukowski, chor. szt. SG
Bartłomiej Bartnicki i chor. SG Marcin Bezubik. Rok później, na miejscu wypadku został
odsłonięty pomnik ufundowany z dobrowolnych składek oficerów Państwowego Komitetu
Granicznego Republiki Białoruś.
W XXI rocznicę powołania Straży Granicznej, 22 maja 2012 r., Podlaski Oddział Straży
Granicznej otrzymał nowy sztandar. 16 i 17 maja 2013 r. w Białymstoku odbywały się
centralne uroczystości związane ze świętem Straży Granicznej.
Komendanci Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej:
●
16.02.1991- 31.07.1993
– płk Zdzisław Jakubiszyn
●
1.08.1993 - 24.09.1997
– płk SG Leszek Czech
●
25.09.1997 -15.12.1997
– ppłk SG Stanisław Mika
●
16.12.1997 - 31.01.2002 – płk SG Leszek Czech
●
01.02.2002 – 26.09.2005 – gen. bryg. SG Włodzimierz Gryc
●
27.09.2005 – 2.05.2009 – płk SG Marian Pogoda,
●
3.05.2009 – 3.11.2013
●
5.11.2013 – 16.06.2016 – płk SG Andrzej Rytwiński
●
17.06.2016 - obecnie
– płk SG Leszek Czech
– ppłk SG Grzegorz Biziuk