POM Braciejowa

Transkrypt

POM Braciejowa

Gmina Dębica
Plan Odnowy Miejscowości
Braciejowa
na lata 20102010-201
2018
Braciejowa,
Braciejowa, kwiecień 2010
2010
Plan Odnowy Miejscowości Braciejowa na lata 2010-2018
Plan Odnowy Miejscowości został opracowany zgodnie z zapisami ,,Rozporządzenia
w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznania pomocy finansowej w ramach
działania „Odnowa i rozwój wsi” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na
lata 2007-2013’’ z dnia 14 lutego 2008 roku [Dz. U. 2008, nr 38, poz. 220],
Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 lipca 2008 roku zmieniającym
Rozporządzenie z dnia 14 lutego 2008 roku [Dz. U. 2008, nr 156, poz. 974] oraz projektem
Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającym rozporządzenie
w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach
działania „Odnowa i rozwój wsi” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na
lata 2007-2013.
Dokument opracowali:
Katarzyna Cichoń
Paweł Walczyszyn
Przy współpracy:
Urzędu Gminy Dębica
InicjatywaLokalna.pl
ul. Słowackiego 24/72, 35-060 Rzeszów
tel./fax. 017 862 12 88
ul. Targowa 18/1201, 1207, 25-520 Kielce,
tel./fax. 041 343 01 24
e-mail: [email protected]
www.inicjatywalokalna.pl
Strona 2
SPIS TREŚCI
Rozdział Nazwa
4.
5.
6.
Spis treści…………………………………………………………….
Wstęp………………………………………………………………..
Obszar i czas realizacji Planu Odnowy Miejscowości....................
Metodologia opracowania dokumentu i uczestnicy debaty
strategicznej........................................................................................
Charakterystyka Miejscowości Braciejowa ………………………
Położenie, przynależność administracyjna, powierzchnia i liczba
ludności………………………………………………………………
Historia miejscowości………………………………………………..
Określenie przestrzennej struktury miejscowości……………………
Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości………
Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe…………………….....
Obiekty i tereny………………………………………………………
Infrastruktura społeczna……………………………………………...
Infrastruktura techniczna……………………………………………..
Przedsiębiorczość i rolnictwo………………………………………...
Kapitał społeczny i ludzki....................................................................
Obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb
mieszkańców, sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych.....
Analiza SWOT..................................................……………………..
Kluczowe obszary problemowe…………………………………….
Miejscowość Braciejowa w 2018 roku……………………………..
7.
Komplementarność celów strategicznych z innymi programami..
8.
Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć
aktywizujących społeczność lokalną……………………………….
Zadania inwestycyjne do realizacji w latach 2010-2018 wskazane
przez mieszkańców miejscowości Braciejowa.....…………………...
Zadania nie inwestycyjne…………………………………………….
Opis zadania priorytetowego......................................................…...
Harmonogram rzeczowo-finansowy zadania priorytetowego………..
Realizacja Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa..……………
Wskaźniki osiągnięć Planu Odnowy Miejscowości.............................
System wdrażania i monitoringu.…………………………………….
Źródła finansowania.............................................................................
Komunikacja społeczna i promocja………………………………….
1.
1.1
1.2
2.
2.1
2.2
2.3
3.
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
8.1
8.2
9.
9.1
10.
10.1
10.2
10.3
10.4
Bibliografia…………………………………………………………...
Spis tabel……………………………………………………………..
Spis fotografii………………………………………………………...
Strona
3
4
5
7
9
9
13
14
15
15
16
18
19
20
23
23
26
29
30
32
34
35
36
37
38
39
39
40
42
45
47
48
49
Strona 3
1. Wstęp
Plan
Odnowy
Miejscowości
odpowiada
na
potrzebę
kompleksowego
i długofalowego podejścia do rozwoju miejscowości w szybko zmieniającym się i coraz
bardziej konkurencyjnym otoczeniu. Dokument ten stanowi deklarację przyszłego stanu,
do którego dążą zarówno jej mieszkańcy jak i władze Gminy.
Odnowa i rozwój obszarów wiejskich w dobie integracji z Unią Europejską
uzyskuje nowy wymiar. Dążenie do standardów zachodnich stało się jak najbardziej
możliwe, głównie dzięki funduszom strukturalnym będących szansą dla małych
miasteczek i wsi na rozwój i konkurowanie z większymi aglomeracjami.
Odnowa wsi to proces kształtowania warunków życia ludzi na obszarach wiejskich,
którego animatorem i podmiotem jest społeczność lokalna. Oddziałuje on na standard
życia i jego jakość oraz źródła utrzymania mieszkańców, jednocześnie zachowując
tożsamość wsi, wyrażającą się wartościami życia wiejskiego, wzmacnianiem i rozwojem
dziedzictwa duchowego, kulturowego i materialnego wsi.
Proces ten dostosowuje wieś do wymogów współczesności oraz do pełnienia
nowych funkcji na rzecz całego społeczeństwa. Wywołuje zmiany strukturalne
w wymiarze społecznym i gospodarczym. Odnowa wsi uaktywnia osobiste zaangażowanie
mieszkańców, wypływające z odpowiedzialności za własną przyszłość. Mobilizuje siły
i zasoby, tworzy warunki i pozytywne impulsy do utrzymania dotychczasowych oraz
rozwoju nowych dziedzin gospodarowania.
Opracowanie Planu Odnowy Miejscowości to wyzwanie, przed którym stanęły
wszystkie aktywne społeczności lokalne zaangażowane w działania rozwojowe
podejmowane na terenie ich „małych ojczyzn”. Opracowanie, a następnie wdrożenie planu
odnowy wiąże się z określonymi korzyściami dla społeczności lokalnej:
możliwość korzystania z funduszy strukturalnych UE i innych zewnętrznych źródeł
finansowania działań rozwojowych - sporządzenie i uchwalenie takiego dokumentu
stanowi niezbędny warunek przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach
„Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013”, działanie „Odnowa
i rozwój wsi”,
wzrost atrakcyjności życia społeczno – kulturalnego,
wdrażanie pozytywnych zmian akceptowanych przez mieszkańców,
wzrost wartości majątku komunalnego – nieruchomości,
Strona 4
aktywizacja społeczności lokalnej – wzrost tożsamości z miejscem zamieszkania
i stopnia - integracji mieszkańców wokół działania na rzecz własnego środowiska
– miejscowości.
Opracowanie Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa jest dowodem działań
podjętych w kierunku realizacji przedsięwzięć na rzecz rozwoju sołectwa i Gminy.
Dokument ten ma stanowić załącznik do projektów zgłaszanych w celu uzyskania pomocy
finansowej w ramach krajowych programów pomocowych oraz środków unijnych. Plan
Odnowy Miejscowości Braciejowa dotyczy kilku najbliższych lat. W tym okresie
realizowane będą, zgodnie z określonymi priorytetami, działania o charakterze
rozwojowym. Realizacja zadań zostanie poprzedzona sporządzeniem niezbędnych opisów
i uzasadnień, opracowaniem zakresu rzeczowego, określeniem kosztów i harmonogramu.
Dokument został przygotowany metodami oddolnymi, wspólnie z mieszkańcami, w trakcie
zebrania zespołu roboczego, a następnie poddany głosowaniu na zebraniu wiejskim.
Niniejszy dokument został opracowany zgodnie z wytycznymi Ministerstwa
Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia
14 lutego 2008 roku, Rozporządzenie zmieniające z dnia 31 lipca 2008 roku, projekt
Rozporządzenia zmieniającego). Zawiera charakterystykę miejscowości, inwentaryzację
zasobów ukazującą stan rzeczywisty, analizę SWOT, czyli zestawienie mocnych i słabych
stron miejscowość oraz szans i zagrożeń, plan działań inwestycyjnych oraz aktywizujących
społeczność wraz z szacunkowymi kosztorysami i harmonogramem ich realizacji.
1.1 Obszar i czas realizacji Planu Odnowy Miejscowości
Plan Odnowy Miejscowości jest kompleksowym dokumentem określającym
projekty niezbędne do realizacji na terenie miejscowości Braciejowa w latach 2010-2018.
Jest on zgodny z priorytetami i celami dokumentów planistycznych wyższego rzędu
(powiatowymi, regionalnymi, krajowymi i UE), co wykazano w dalszej części
opracowania.
Plan
Odnowy
Miejscowości
przedstawia
sytuację
społeczno-gospodarczą
Braciejowej, formułuje problemy, zadania i projekty, których realizacja pozwoli osiągnąć
oczekiwany
poziom
rozwoju.
Jest
narzędziem
umożliwiającym
podejmowanie
efektywnych decyzji finansowych związanych z angażowaniem środków własnych Gminy,
jak i ubieganiem o środki ze źródeł zewnętrznych.
Strona 5
Zaplanowane w ramach Planu Odnowy Miejscowości działania obejmują spójny
obszar zlokalizowany w miejscowości Braciejowa, w strefie stanowiącej wspólną
przestrzeń publiczną. Działania podejmowane na tym terenie pozostają we wzajemnej
komplementarności. Wszystkie są bowiem nakierowane na rozwój infrastrukturalny
i przestrzenny, a co za tym idzie także społeczny. Kontekst społeczny jest bowiem
punktem odniesienia do planowania i realizacji przedsięwzięć na obszarach wiejskich.
Plan Odnowy Miejscowości Braciejowa obejmuje swym zakresem dwa okresy
programowania, które są zgodne z harmonogramem środków pomocowych na poziomie
unijnym. Pierwszy okres programowania przypada na lata 2007-2013 i trwa obecnie. Drugi
będzie realizowany w latach 2014-2020 (na ten okres przypada realizacja części zadań
wskazanych w niniejszym dokumencie). Określony w ten sposób zakres realizacji
inwestycji ma sprawić, by środki finansowe na pokrycie kosztów związanych
z poszczególnymi etapami inwestycyjnymi były pozyskiwane z różnych programów.
Sprawi to, że prawdopodobieństwo pozyskania tych środków, a tym samym
doprowadzenia do sytuacji, gdy zostaną osiągnięte zamierzenia Planu Odnowy
Miejscowości, będzie bardzo wysokie. Dodatkowo otwiera to możliwości pozyskiwania
innych środków (nie tylko unijnych) na realizację założeń dokumentu.
Niniejszy plan ma charakter otwarty, stwarzający możliwość aktualizacji
w zależności od potrzeb społecznych i możliwości finansowych. Konieczność aktualizacji
Planu Odnowy Miejscowości wynika ze zmieniających się uwarunkowań oraz zadań
przewidywanych do realizacji na kolejne lata. W wyniku aktualizacji treść zapisów POM
musi odpowiadać założeniom postawionym w dokumencie.
Organem uprawnionym do aktualizacji Planu jest Zebranie Wiejskie. Uaktualnienie
dokumentu musi być zatwierdzone przez Radę Gminy. Będzie ono dokonywane
w przypadku wniesionych uwag.
Kolejność realizacji zadań może być zmieniana w zależności od wielkości
możliwych do pozyskania i uruchomienia funduszy, mogą też zostać uwzględnione nowe
zadania.
Strona 6
1.2 Metodologia opracowania dokumentu i uczestnicy debaty
strategicznej
Ideą Planu Odnowy Miejscowości jest włączenie w proces tworzenia jak
najszerszego spektrum przedstawicieli lokalnej społeczności. Opracowanie dokumentu
według takiego planu działania gwarantuje uzyskanie jak najlepszych efektów
rozwojowych miejscowości. Działania zawarte w dokumencie są odzwierciedleniem
pomysłów wypracowanych podczas spotkań z przedstawicielami Braciejowa. Konsultacje
z nimi oraz z przedstawicielami Gminy Dębica pozwoliły na wnikliwą analizę problemów
oraz oczekiwań, dzięki czemu dokument ten odpowiada na wszystkie najważniejsze
potrzeby oraz zawiera najistotniejsze cele. Do wygenerowania pomysłów wykorzystano
metodę odroczonej krytyki, definiowanej jako „burza mózgów”. Grupowe poszukiwanie
rozwiązywania problemów ma wiele zalet wynikających z większych umiejętności
twórczych grupy osób. ,,Burzę mózgów” wykorzystano w połączeniu z metodą obserwacji
uczestniczących, polegającą na bezpośredniej obserwacji danej zbiorowości.
Proces tworzenia Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa na lata 2010-2018
przebiegał w następujący sposób:
1. Wizja lokalna w miejscowości z udziałem przedstawicieli Urzędu Gminy Dębica.
2. Debata strategiczna z udziałem przedstawicieli społeczności lokalnej Braciejowej:
a. prezentacja informacji ogólnych na temat PROW 2007-2013, działania
„Odnowa i rozwój wsi” oraz Planu Odnowy Miejscowości,
b. warsztaty – analiza potrzeb, wypracowanie najważniejszych celów oraz wizji
danej miejscowości przy współudziale osób obecnych na spotkaniu,
c. ustalenie terminów spotkań związanych z kolejnymi etapami przygotowywania
dokumentu.
3. Prace nad Planem Odnowy Miejscowości Braciejowa:
a. umieszczenie uwag ze spotkanie roboczego.
4. Zebranie mieszkańców miejscowości Braciejowa w sprawie przyjęcia Planu:
a. prezentacja multimedialna opracowania,
b. dyskusja,
c. głosowanie oraz podjęcie uchwały przez zebranie wiejskie.
5. Prezentacja Planu Odnowy Miejscowości na sesji Rady Gminy w Dębicy.
a. podjęcie uchwały przez Radę Gminy.
Strona 7
Debata strategiczna odbyła się w Braciejowej dnia 10 marca 2010 roku w budynku
Domu Kultury. Podczas spotkania liderzy lokalnej społeczności mieli za zadanie określić
priorytety i kierunki rozwoju miejscowości, zasoby oraz potrzeby lokalne, a także wskazać
inwestycje, które będą służyć aktywizacji mieszkańców i rozwojowi miejscowości
w perspektywie 7 lat. Uczestnicy debaty strategicznej reprezentujący miejscowość
Braciejowa i Urząd Gminy Dębica:
1) Zbigniew Miazga
2) Stanisław Kosowski
3) Adam Nykiel
4) Jacek Drobot
5) Piotr Wysocki
oraz moderator spotkania z firmy InicjatywaLokalna.pl, Paweł Walczyszyn.
Kolejnym instrumentem, który zastosowano w celu zebrania informacji
potrzebnych do powstania Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa, była analiza
strategiczna SWOT. Metoda ta pozwala na wygenerowanie szans rozwoju i zagrożeń
hamujących rozwój miejscowości. Analiza zasobów ma doprowadzić do wygenerowania
mocnych i słabych stron miejscowości, co w rezultacie pozwala skupić się na obszarach
największej aktywności miejscowości. Ponadto do zgromadzenia informacji niezbędnych
do opracowania niniejszego dokumentu potrzebne były: badania literaturowe (głównie
w zakresie dokumentacji), prezentacje za pomocą flipczartów i rzutników multimedialnych
oraz analizy eksperckie.
Projekt Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa zostanie poddany głosowaniu
na zebraniu mieszkańców sołectwa. Prezentacja dokumentu odbędzie się również na sesji
Rady Gminy w Dębicy, podczas której także przeprowadzone zostanie głosowanie.
Strona 8
2. Charakterystyka miejscowości Braciejowa
2.1 Położenie, przynależność administracyjna, powierzchnia i liczba
ludności
Miejscowość Braciejowa jest częścią Gminy Dębica, która od 1 stycznia 1999 roku
wchodzi w skład województwa podkarpackiego oraz powiatu dębickiego. Gmina graniczy
od zachodu z Gminami: Żyraków, Czarna, Pilzno i Miastem Dębica, od północy z Gminą
Przecław, od wschodu z Gminami: Ropczyce i Ostrów, od południa z Gminą Brzostek.
Gmina Dębica jest największą gminą wiejską województwa podkarpackiego.
Zajmuje powierzchnię 137,94 km2, a zamieszkuje ją 24 674 osób (wg danych Urzędu
Gminy z grudnia 2009 roku). W skład Gminy wchodzi 16 miejscowości, a 19 sołectw:
Braciejowa, Głobikowa, Gumniska, Latoszyn, Podgrodzie, Stasiówka, Zawada, Stobierna,
Nagawczyna, Pustynia, Kozłów, Kędzierz, Brzeźnica, Brzeźnica Wola, Pustków Wieś,
Pustków Krownice, Pustków Osiedle, Paszczyna, Kochanówka.
Gmina Dębica.
Źródło: www.ugdebica.pl
Strona 9
Miejscowość Braciejowa
www.maps.google.pl
Sytuacja demograficzna jest bardzo ważnym czynnikiem oddziałującym na życie
społeczne i gospodarcze każdej jednostki administracyjnej. W związku z powyższym,
przedstawione poniżej dane dotyczące sfery społecznej, należy uznać za bardzo istotne,
gdyż w sposób pośredni decydują o przyszłym potencjale demograficznym obszaru.
Analizując podstawowe dane o miejscowości Braciejowa można stwierdzić, że
według stanu na dzień 31.12.2009 roku w strukturze Gminy Dębica zajmuje ona 3 miejsce
pod względem powierzchni oraz 14 biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców. Obszar wsi
wynosi 14,91 km2, natomiast liczba zamieszkujących ją osób 826, w tym 414 kobiet
(50,1%) oraz 412 mężczyzn (49,9%). Współczynnik feminizacji, wyrażający liczbę kobiet
przypadającą na 100 mężczyzn, wynosi więc w Braciejowej 100,5, co jest zbliżone do
wartości odnotowywanych zarówno w województwie, jak i w Polsce, gdzie również
obserwuje się przewagę liczby kobiet nad liczbą mężczyzn. Gęstość zaludnienia
w miejscowości jest najmniejsza spośród wszystkich miejscowości Gminy Dębica i wynosi
55 osób/km2.
Pozycję miejscowości pod względem powierzchni i liczby mieszkańców
w strukturze Gminy obrazuje zestawienie w tabeli 1.
Strona 10
Tabela 1. Powierzchnia oraz liczba mieszkańców poszczególnych miejscowości w Gminie Dębica
wg stanu na dzień 31.12.2009 roku.
OBSZAR [W KM²]
LICZBA
MIESZKAŃCÓW
Pustynia
2,90
1 458
2.
Zawada
8,59
1 368
3.
Stasiówka
7,19
1 295
4.
Stobierna
8,88
980
5.
Głobikowa
7,35
558
6.
Gumniska
11,06
1 240
7.
Braciejowa
14,91
826
8.
Latoszyn
5,81
1 358
9.
Podgrodzie
9,28
1 591
10.
Pustków-Osiedle
1,59
2 597
11.
Pustków Wieś + Pustków Krownice
22,78
2 998
12.
Brzeźnica + Brzeźnica Wola
14,24
3 405
13.
Paszczyna
6,88
1 392
14.
Nagawczyna
5,92
2 347
15.
Kozłów + Kędzierz
4,63
929
16.
Kochanówka
5,93
332
137,94
24 674
LP
MIEJSCOWOŚĆ
1.
RAZEM
Źródło: Urząd Gminy w Dębicy.
Analiza
szczegółowych
danych
demograficznych
pozwala
określić,
że
współczynnik przyrostu naturalnego w miejscowości Braciejowa w roku 2009 osiągnął
wartość 0. Liczba urodzeń żywych i liczba zgonów była jednakowa i wyniosła 6. Stagnacja
w tym zakresie nie jest dla miejscowości korzystna. W związku z wchodzeniem w wiek
rozrodczy roczników z wyżu demograficznego połowy lat 80-tych, przewidywać można
jednak dalszy rozwój populacji miejscowości, dzięki dodatniemu współczynnikowi
przyrostu naturalnego.
Struktura ludności według wieku pozwala na analizę potencjału demograficznego
miejscowości. W Braciejowej ludność w wieku przedprodukcyjnym (0-17 lat) stanowi
27,4 % ogółu mieszkańców, ludność w wieku produkcyjnym (18-59 lat dla kobiet i 18-64
dla mężczyzn) 59,3 %, a ludność w wieku poprodukcyjnym (60 lat i więcej dla kobiet, 65
lat i więcej dla mężczyzn) 13,3 % wszystkich mieszkańców wsi. Najliczniejsze są grupy
Strona 11
ludności w wieku 0-19 lat (29,1 %) oraz 20-30 lat (19,4 %), najmniej liczna natomiast
grupa w wieku 51-60 lat (10,3 %). Na tej podstawie można wnioskować, że populacja
Braciejowej jest stosunkowo młoda, odsetek osób młodych w porównaniu do osób w
wieku emerytalnym jest bardzo wysoki.
Saldo migracji w ostatnim badanym okresie w miejscowości, podobnie jak w całej
Gminie Dębica, przyjmuje wartość dodatnią wskutek wysokiego salda migracji
wewnętrznych. Przyczyną takiego stanu rzeczy są korzystne warunki do osiedlania osób
z miasta na obszarze miejscowości.
Tabela 2. Miejscowość Braciejowa w statystyce - stan na 09.03.2010 roku
WYSZCZEGÓLNIENIE
BRACIEJOWA
Powierzchnia [km2]
14,91
Stan ludności ogółem, w tym:
826
Kobiety
414
Mężczyźni
412
Urodzenia żywe ogółem
6
Zgony ogółem
6
Przyrost naturalny
0
Ludność w wieku przedprodukcyjnym (0-17 lat)
226
Ludność w wieku produkcyjnym
Kobiety (18-59 lat)/Mężczyźni (18-64)
234 K
256 M
Ludność w wieku poprodukcyjnym
Kobiety (60 lat i więcej)/Mężczyźni (65 lat i więcej)
70 K
40 M
Tabela 3. Struktura ludności miejscowości Braciejowa wg wieku - stan na 9.03.2010 roku.
PRZEDZIAŁY WIEKU
BRACIEJOWA
do 19
20-30
31-40
41-50
51-60
powyżej 60
240
160
118
103
85
120
Strona 12
2.2 Historia miejscowości
Ślady osadnictwa w Braciejowej sięgają 2000 lat wstecz. W średniowieczu w tych
okolicach istniały kopalnie srebra. Na wzgórzu Okop znajdują się pozostałości
wczesnośredniowiecznej warowni. Pierwsze wzmianki o Braciejowej pochodzą z XIII
wieku. Na wspomnianym wzgórzu Okop znajdował się niegdyś gród o nazwie
Głodomank. Dziedzicem Braciejowej w XV wieku był Jan Podgrodzki herbu Gryf. Lasy
braciejowskie obok pradawnej przeszłości pamiętają trudne lata okupacji. Tu właśnie na
polanie Kałużówka znajduje się pomnik ku czci partyzantów, którzy oddali życie podczas
słynnej „Akcji Burza" w 1944 roku, zorganizowanej przez AK. Komendantem był Adam
Lazarowicz pseud. „Klamra". Lasy braciejowskie wchodzą w skład planowanego
rezerwatu przyrody „Zamczysko", obejmującego około 65 hektarów. Cel ochrony to
zbiorowiska żyznej buczyny karpackiej i stanowiska kłokoczki południowej, wawrzynka,
bluszczu pospolitego oraz pozostałości średniowiecznego grodziska-strażnicy grodowej
z okresu XI-XIII wieku. Do dziś wydobywane są tu pozostałości naczyń glinianych
i resztki fortyfikacji.
Związana z miejscowością legenda głosi, że na miejscu dzisiejszej wsi Braciejowa
istniał gród ze wszystkich stron otoczony wałami obronnymi. W grodzie tym mieszkała
bardzo piękna dziewczyna. Pewnego razu gdy na gród najechali Tatarzy, wszyscy ludzie
z grodu ukryli się w zamku, a Tatarzy zaczęli oblegać zamek. Powoli zaczęło brakować
jedzenia, ludzie głodowali. Dziewczyna bojąc się o swoją urodę, wyszła tajemnym
przejściem i pokazała Tatarom jak dostać się do zamku, a oni paląc wszystko, zniszczyli
gród tak, że nigdy nie podniósł się po tym najeździe. Ponieważ w czasie najazdu ludzie
w zamku głodowali, tamto miejsce nosi po dzisiejszy dzień nazwę "Głodomank". Po
najeździe cudem uratowało się tylko dwóch braci Jowa, stąd powstała nazwa wsi – kiedyś
„Braciajowa”, dziś Braciejowa.
Strona 13
2.3 Określenie przestrzennej struktury miejscowości
Na strukturę wewnętrzną miejscowości składają się: charakter zabudowy, kształt
ulic, węzły komunikacyjne, parki, place, skwery oraz zabudowa mieszkaniowa. Cechą
charakterystyczną układu osadniczego Braciejowej jest słabo wykształcone oraz
zagospodarowane centrum, nie spełniające funkcji usługowych i rekreacyjnych.
Braciejowa to miejscowość, której głównym węzłem komunikacyjnym jest droga
powiatowa nr 1301 Latoszyn-Braciejowa. Wzdłuż niej koncentruje się zabudowa
mieszkaniowa, w jej sąsiedztwie zlokalizowane są również najważniejsze obiekty we wsi.
W przestrzeni miejscowości ważną rolę odgrywa również rzeka Ostra. Wieś pełni przede
wszystkim funkcje rolnicze, a w drugiej kolejności mieszkaniowe. Dominuje budownictwo
typu wiejskiego, zabudowa jest rozproszona, ponad 80% stanowi zabudowa mieszkaniowa
zagrodowa. Przeważają budynki parterowe, blisko 50% całości zabudowy stanowią
budynki drewniane. Stan obejść i budynków jest zróżnicowany, wieś jest czysta, ale mało
estetyczna.
Na terenie miejscowości brak jest obiektu, który pełniłby funkcję dominanty
przestrzennej, ponieważ nie występuje tutaj kościół.
Strona 14
4. Inwentaryzacja
zasobów
służących
odnowie
miejscowości
Zasoby sołectwa to wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi oraz
otaczającego ją obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości przy
budowaniu czy realizacji publicznych i prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. Przy
analizie zasobów wzięto pod uwagę następujące kategorie: środowisko przyrodnicze
i dziedzictwo kulturowe, obiekty i tereny, infrastruktura społeczna i techniczna,
przedsiębiorczość i rolnictwo, kapitał społeczny i ludzki.
3.1 Zasoby przyrodnicze i dziedzictwo kulturowe
Miejscowość położona jest na pograniczu dwóch jednostek fizyko-geograficznych
Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Karpackiego. Charakteryzuje się występowaniem
równin oraz falistych pagórków, a w południowej części spadków terenu powyżej 10 %
(zdarzają się nawet spadki powyżej 25 %). W tej części Gminy rzeźba terenu ogranicza
możliwości inwestycyjne ze względu na występowanie osuwisk i złazisk. Lasy zajmują
około 20 % obszaru i większa ich część pokrywa południowe pagórki Gminy. Bardzo
zróżnicowana jest szata roślinna. Do głównych gatunków drzewiastych możemy tu
zaliczyć sosnę, dąb, buk, jodłę, świerk. Lasy stanowią pasy wiatrochronne.
Na omawianym terenie występują głównie surowce mineralne pochodzenia
trzeciorzędowego oraz czwartorzędowego. W północnej części Gminy występują przede
wszystkim pokłady piaszczysto – żwirowe, zaś w części południowej surowce ilaste. Na
obszarze Gminy znajdują się również utwory kredowe.
W klasyfikacji klimatycznej wieś Braciejowa zaliczana jest do jednostki
klimatycznej Kotliny Sandomierskiej na pograniczu dzielnicy sandomiersko-rzeszowskiej
i podkarpackiej. Usytuowanie regionu na pograniczu dwóch krain geograficznych wpływa
na zróżnicowanie warunków klimatycznych, zwłaszcza zimą. Średnie temperatury
w styczniu wynoszą na południu -3,6oC, natomiast na północy -2,2oC, a średnie
temperatury w lipcu w obydwóch strefach osiągają około 18,2oC. Roczna suma opadów
w tym regionie wynosi ok. 700 - 800 mm na m3. Okres wegetacji w Gminie trwa od 210
do 220 dni. Pokrywa śnieżna utrzymuje się przez ok. 65 dni w roku.
Przez wieś Braciejowa przepływa rzeka Ostra. Jest to prawobrzeżny dopływ
Wisłoki, którego źródła znajdują się w lasach Głobikowej. Rzeka płynie doliną przez
Strona 15
Pogórze Strzyżowskie, Braciejową, Gumniska i Latoszyn, gdzie wpada do Wisłoki. Jej
długość wynosi ok. 11 km.
Pomnikiem przyrody jest jesion wyniosły we wsi Braciejowa, rosnący obok
leśniczówki Berdech, pozostający pod zarządem PGL Lasy Państwowe.
Na terenie miejscowości znajdują się następujące obiekty i obszary historyczne
i dziedzictwa kulturowego:
Kapliczka murowana (domkowa) z figurą N.M.P Niepokalanie Poczętej,
zlokalizowana po lewej stronie drogi z Braciejowej do Gumnisk na koronie skarpy.
Powstała ona w 1843 roku. Pokryta jest dachówką ceramiczną. Remontowana
i przebudowywana była ona kilkakrotnie. W 1932 roku – zmieniono dach na
prosty, kryty blachą, otynkowano i pobielono ściany, w 1975 roku zostały
wykonane drobne naprawy, a w latach 2000-2002 miał miejsce kapitalny remont
kapliczki (zabezpieczenie ścian klamrami, wymiana tynków, stolarki okiennej
i drzwiowej, wykonanie fundamentów, konserwacją objęto drewniany ołtarz
i figurę N.M.P.). Kapliczka została poświęcona w dniu 16.10.2001roku na
pamiątkę 24 rocznicy pontyfikatu Papieża Jana Pawła II.
Gródek stożkowaty „Zamczysko” – stanowisko archeologiczne powstałe w XIII
wieku. Wpisane do rejestru zabytków pod numerem A-686.
Grodzisko wpisane do rejestru zabytków pod numerem A-686. Znajduje się
w odległości 1 kilometra od centrum wsi w kierunku północno – wschodnim na
szczycie „mitycznej” góry Okop.
3.2 Obiekty i tereny
W miejscowości Braciejowa nie można wskazać zbyt wielu obiektów czy terenów,
które pełniłyby znaczące role w strukturze wsi. Mało jest miejsc, które dla mieszkańców
i turystów mogłyby stanowić miejsce spotkań, rekreacji, spędzania wolnego czasu oraz
rozwoju zainteresowań. Braciejowa położona jest w malowniczej, pagórkowatej i lesistej
okolicy nad rzeką Ostrą, będącą dopływem Wisłoki. Charakteryzuje ją przyjazny
mikroklimat oraz czyste powietrze, nieskażone przemysłem. Wszystkie te walory
krajobrazu nie są jednak wykorzystane dla rozwoju agroturystyki. Brakuje również
odpowiedniego zagospodarowania oraz oznakowania terenu, nie ma wyznaczonych
ścieżek rowerowych czy spacerowych. Uregulowania koryta wymaga rzeka Ostra, tak aby
Strona 16
nie dochodziło do lokalnych podtopień. Występujące na obszarze miejscowości miejsca
historyczne nie są odpowiednio wyeksponowane i zagospodarowane, tak aby mogły
przyciągać potencjalnych turystów.
Jedynym obiektem użyteczności publicznej w Braciejowej jest Dom Kultury,
w którym mieści się również remiza OSP. Jest to nowopowstały budynek parterowy
z poddaszem, posiada parking i jest w całości ogrodzony. W części budynku znajduje się
garaż dla samochodu gaśniczego straży pożarnej. Na placu przed budynkiem
przygotowane jest miejsce na budowę kręgu tanecznego.
Fot. 1. Remiza OSP w Domu Kultury w Braciejowej.
Źródło: InicjatywaLokalna.pl
Ziemia Dębicka, a obszar Braciejowej w szczególności były od zarania częścią
plemiennego kraju Wiślan, stąd też można tu odkryć wiele śladów pobytu człowieka
sprzed kilku tysięcy lat. Na terenie miejscowości odkryto:
Grodzisko wczesnośredniowieczne na Górze Okop, o powierzchni ok. 4 ha, zwane
Bożym Babem lub Głodomankiem, które istniało już w IX wieku i przez kilka
stuleci było centrum życia osadniczego.
Gródek stożkowaty „Zamczysko” – prawdopodobna strażnica państwa na
pograniczu polsko-ruskim.
Strona 17
3.3 Infrastruktura społeczna
Miejscowość Braciejowa nie dysponuje odpowiednim zakresem infrastruktury
społecznej. Brak tutaj szkoły, Domu Strażaka, obiektów sportowych, nie ma ośrodka
zdrowia, biblioteki czy kościoła. Jedynym obiektem tego typu jest Dom Kultury, w którym
mieści się remiza Ochotniczej Straży Pożarnej. Dom Kultury podlega Gminnemu Centrum
Kultury i Bibliotek z siedzibą w Pustkowie-Osiedlu.
Fot. 2. Dom Kultury w Braciejowej.
Udział usług zaliczanych do infrastruktury społecznej powoduje wzrost skłonności
mieszkańców do korzystania z rynkowych usług oświaty, kultury, sportu i innych dziedzin
obsługi, a w konsekwencji prowadzi do zahamowania zjawiska migracji i wzrostu
znaczenia miejscowości w regionie. Dlatego niezwykle ważnym zadaniem władz
lokalnych na kolejne lata jest podjęcie inicjatyw prowadzących do uzupełnienia bazy usług
społecznych.
Dzieci i młodzież z Braciejowej uczęszczają do szkół podstawowych i gimnazjów
w Gumniskach i w Głobikowej. Najbliższym ośrodkiem zdrowia jest Wiejski Ośrodek
Zdrowia w Gumniskach, jednak powstanie takiej placówki jest jedną z mocniej
akcentowanych potrzeb miejscowości. Szerszy pakiet usług medycznych oraz najbliższa
opieka szpitalna świadczona jest w Dębicy. Zadania z zakresu bezpieczeństwa realizuje
posterunek policji w Dębicy, który podlega Komendzie Powiatowej w Dębicy. Usługi
Strona 18
z zakresu działalności pożytku publicznego świadczy również Ochotnicza Straż Pożarna
w Braciejowej, podlegająca Komendzie Powiatowej Straży Pożarnej w Dębicy.
3.4 Infrastruktura techniczna
Dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna sprzyja właściwemu rozwojowi niemal
wszystkich dziedzin życia społecznego i gospodarczego. Infrastruktura techniczna
obejmuje m.in. infrastrukturę drogową, sieć telefoniczną, usługi w zakresie energetyki,
dostarczania ciepła, wody, usuwania ścieków i odpadów, transportu itp.
1. Infrastruktura komunikacyjna
Podstawowy układ drogowy w Braciejowej stanowi droga powiatowa nr 1301
Dębica – Latoszyn – Braciejowa oraz droga powiatowa 1302 Braciejowa – Południk. Na
terenie Gminy Dębica długość sieci dróg krajowych i podstawowego układu dróg
wojewódzkich wynosi 110,5 km. Gęstość sieci tych dróg wynosi tu 66 km / 100 km2.
Układ uzupełniający stanowią drogi gminne, których ogólna długość wynosi 179,5 km,
a 80 km (44%) z nich posiada powierzchnię utwardzoną. Ogółem długość dróg
o nawierzchni utwardzonej na terenie Gminy wynosi ok. 180 km, co daje wskaźnik
130,4 km/100km2, przy średnim w województwie 136,3km/100km2.
Szlaki
komunikacyjne
przebiegające
przez
teren
miejscowości
posiadają
w większości nawierzchnię asfaltową. Stan techniczny nawierzchni jest mało zadowalający
zarówno w ciągu drogi krajowej, jak i powiatowej. Koniecznym jest uzupełnienie braków
w infrastrukturze uzupełniającej – brak jest ciągów pieszych, szczególnie w miejscach
często uczęszczanych, występują również braki w oświetleniu ulicznym.
2. Sieć energetyczna, gazowa, wodociągowa i kanalizacyjna
Obszar Gminy Dębica w całości pokryty jest siecią linii 15 KV i 30 KV. Istnieje
konieczność ograniczenia zabudowy w strefach ochronnych tych linii. Ponadto przez teren
Gminy przebiegają linie najwyższych napięć 400 KV i 110 KV. Wymagają one
zabezpieczenia, stref ochronnych (wyłączenie z możliwości zabudowy) odpowiednio: dla
linii 400 KV po 40 m od osi przebiegu linii, zaś dla linii 110 KV po 18 m.
Na terenie Gminy Dębica znajdują się urządzenia i sieci gazownicze o znaczeniu
lokalnym i ponadlokalnym. Gaz użytkowany jest głównie do celów komunalnych, jak
również częściowo do celów grzewczych. Na terenie Gminy oprócz wyżej wymienionych
urządzeń występują trzy obszary górnicze eksploatacji złóż gazu ziemnego i ropy naftowej.
Strona 19
Na wyżej wymienionych obszarach górniczych występują gazociągi kopalniane, jak
również odwierty eksploatacyjne gazu i ropy naftowej oraz odwierty zlikwidowane.
Gazociągi wysokoprężne, stacje redukcyjne oraz odwierty posiadają strefy ochronne.
Wieś Braciejowa nie jest zwodociągowana. Podobnie ja inne wsie w południowej
części Gminy zaopatruje się w wodę ze studni indywidualnych, bądź ujęć źródliskowych.
Ani istniejące źródła, ani ujęcia indywidualne nie są badane pod względem jakości
wód.
Woda
pobierana
jest
przez
mieszkańców
tych
wsi
do
wykorzystania
w gospodarstwach domowych nie jest uzdatniana.
Miejscowość Braciejowa nie posiada sieci kanalizacyjnej. Gospodarka ściekowa
rozwiązywana jest w sposób indywidualny. Ścieki odprowadzane bez oczyszczania do
zbiorników wybieralnych, dołów chłonnych lub bezpośrednio do pobliskich cieków
powodują znaczne zanieczyszczenie zarówno gleby jak i wód prowadzonych przez
przepływające cieki czy rowy melioracyjne.
3. Zaopatrzenie w ciepło
Budynki na terenie miejscowości ogrzewane są głównie przez kotłownie
indywidualne węglowe. W pewnym stopniu do ogrzewania stosowany jest także gaz
ziemny.
3.5 Przedsiębiorczość i rolnictwo
Podstawową funkcją wsi jest funkcja rolnicza. Powierzchnia miejscowości wynosi
1491 ha, w tym 499,12 ha stanowią użytki rolne. Jest to 33,5% ogółu, a struktura użytków
rolnych przedstawia się następująco:
• 75,8% grunty orne (377,85 ha);
• 20,8% pastwiska (103,94 ha);
• 1,8% sady (9,14 ha);
• 1,6% łąki (8,19 ha);
Strona 20
1,60%
1,80%
20,80%
75,80%
grunty orne
pastwiska
sady
łąki
Struktura użytków rolnych w Braciejowej.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Dębicy.
Tabela 4. Struktura gruntów według klas bonitacyjnych w Braciejowej
WYSZCZEGÓLNIENIE
Powierzchnia miejscowości
BRACIEJOWA
(POWIERZCHNIA
W HA)
UDZIAŁ
PROCENTOWY
1490,57
100,00
Użytki rolne:
499,12
33,49
Grunty orne, w tym:
377,85
75,70
Grunty klasy I
-
-
Grunty klasy II
-
-
Grunty klasy III a
2,69
0,71
Grunty klasy III b
30,53
8,08
Grunty klasy IV a
176,58
46,73
Grunty klasy IV b
132,82
35,15
Grunty klasy V
34,03
9,01
Grunty klasy VI
0,57
0,15
Grunty klasy VIz
0,63
0,17
Łąki
8,19
1,64
103,94
20,82
9,14
1,83
Pastwiska
Sady
Strona 21
Warunki glebowe w granicach miejscowości kształtują się mało korzystnie (tab. 5).
Dominują gleby średniej jakości, zaliczane do IVa i IVb klasy bonitacyjnej, stanowiąc
odpowiednio 46,73 i 35,15 % gruntów ornych. Najmniej jest gleb klasy VIa (0,15 %).
Tabela 5. Struktura gospodarstw rolnych w miejscowości Braciejowa – 31.12.2009 r.
WYSZCZEGÓLNIENIE
BRACIEJOWA (HA)
Liczba gospodarstw
173
Powierzchnia gospodarstw ogółem,
w tym:
515,6799
1-2ha
142,9220
2-5ha
284,7485
5-7ha
59,8794
7-10ha
28,1300
10-15ha
-
15 i więcej ha
-
W posiadaniu mieszkańców Braciejowej jest 173 indywidualnych gospodarstw
rolnych. Powierzchnia wszystkich gospodarstw ogółem wynosi 515,6799 ha, przeciętny
areał gospodarstwa to około 3 ha. Najwięcej jest gospodarstw o powierzchni 1-2 ha, w ich
władaniu jest łącznie 142,922 ha użytków rolnych, najmniej natomiast tych
o powierzchni 7-10 ha, które władają 28,13 ha powierzchni.
Głównym kierunkiem produkcji roślinnej jest uprawa zbóż (żyto, pszenica,
jęczmień, owies) i ziemniaków, a w ostatnich latach wzrasta areał upraw warzyw.
W produkcji zwierzęcej dominuje natomiast chów trzody chlewnej.
W Braciejowej i całej Gminie istnieją dobre warunki do ekologicznej produkcji
rolnej, czemu sprzyja również niewielka odległość rynków zbytu dla produktów rolnych.
Uzupełniającymi działalność rolniczą formami aktywności gospodarczej są
funkcjonujące podmioty gospodarcze. Ich działalność skupiona jest w kilku branżach:
handlowo-gastronomicznej, produkcji wyrobów przemysłowych, usługach transportowych.
Strona 22
Tabela 6. Struktura prowadzonej działalności gospodarczej w miejscowości Braciejowa.
WYSZCZEGÓLNIENIE
BRACIEJOWA
Placówki handlowe i gastronomiczne
3
Produkcja wyrobów przemysłowych
6
Produkcja wyrobów spożywczych
-
Budownictwo
-
Usługi transportowe
3
Zakłady usługowe
4
OGÓŁEM:
16
Źródło: www.stat.gov.pl
3.6
Kapitał społeczny i ludzki
Na kapitał społeczny i ludzki składa się szereg stowarzyszeń i organizacji
formalnych i nieformalnych, które poprzez profil swojej działalności integrują lokalną
społeczność jednocześnie angażując ją w różne działania promocyjne. Na terenie
miejscowości Braciejowa spośród takich organizacji działa jedynie jednostka Ochotniczej
Straży Pożarnej.
3.7 Obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb
mieszkańców, sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych
Operacje realizowane w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” mogą dotyczyć
kształtowania obszaru o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców,
sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na położenie oraz cechy
funkcjonalno-przestrzenne, w szczególności poprzez odnawianie lub budowę placów
parkingowych, chodników lub oświetlenia ulicznego.
Definicja obszaru realizacji operacji z zakresu kształtowania przestrzeni została
ustalona dla działania „Odnowa i rozwój wsi” PROW 2007-2013. Ze względu na
położenie i cechy funkcjonalno-przestrzenne należy go identyfikować z centrum
miejscowości, jednak ze względu na różnorodność typów układów urbanistycznych
zwłaszcza w miejscowościach wiejskich, centrum miejscowości w rozumieniu przepisów
przedmiotowego rozporządzenia nie musi znajdować się w faktycznym centrum
Strona 23
miejscowości identyfikowanym na podstawie mapy. Dlatego też operacje związane
z kształtowaniem obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb
mieszkańców, ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno przestrzenne
weryfikuje się na podstawie Planu Odnowy Miejscowości zawierającego opis
planowanych zadań inwestycyjnych.
W miejscowości Braciejowa do wykonania w ramach PROW przewidziano
zadania, które odpowiadają określonym powyżej rodzajom operacji, jakie mogą być
realizowane w obszarze o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszkańców.
Obszar ten także został określony na podstawie określonych wyżej założeń. W granicach
administracyjnych miejscowości Braciejowa obszarem o szczególnym znaczeniu dla
zaspokajania potrzeb mieszkańców, sprzyjającym zaspokajaniu potrzeb społecznych jest
funkcjonalno-przestrzenne centrum miejscowości, tożsame z faktycznym centrum,
identyfikowanym na podstawie mapy. Jest nim obszar zlokalizowany w ciągu drogi
powiatowej, z którego korzystają wszyscy mieszkańcy miejscowości, ponieważ prowadzi
od przystanku komunikacji zbiorowej aż do obiektu użyteczności publicznej jakim jest
Dom Kultury wraz z remizą Ochotniczej Straży Pożarnej. Jest to przestrzeń w której często
poruszają się dzieci i młodzież, musi więc gwarantować im możliwość bezpiecznego
przemieszczania się.
W tak określonej strefie realizowane będą zadania inwestycyjne związane
z kształtowaniem przestrzeni. Wsparcie dotyczyć będzie budowy ciągu pieszego wzdłuż
najbardziej uczęszczanej drogi powiatowej nr 1301 Dębica – Latoszyn – Braciejowa na
długości 600 mb w ścisłym centrum miejscowości. Realizacja tego przedsięwzięcia
wpłynie w znaczący sposób na poprawę bezpieczeństwa pieszych poruszających się
wzdłuż przedmiotowej drogi, zwłaszcza po zmroku. Stanowić to będzie odpowiedź na
potrzeby mieszkańców miejscowości. Stanie się również elementem szerszego
przedsięwzięcia na drodze powiatowej nr 1301 – chodniki powstaną również w centrach
miejscowości Latoszyn i Gumniska. Wsparcie będzie również skierowane na rozbudowę
infrastruktury społecznej, a konkretnie budowę wiaty tanecznej przy Domu Kultury.
Służyć ona będzie wszystkim mieszkańcom Braciejowej podczas imprez i spotkań
integrujących lokalną społeczność, a więc zgodnie z założeniami działania sprzyjających
nawiązywaniu kontaktów społecznych.
Strona 24
Fot. 3. Przyszła lokalizacja wiaty tanecznej przy Domu Kultury.
Strona 25
4. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości
Analiza SWOT jest jedną z podstawowych metod analizy strategicznej. Można ją
stosować w poszczególnych sferach funkcjonowania firmy, lub innego podmiotu, również
jednostki samorządu terytorialnego. Nazwa metody jest akronimem angielskich słów
strengths (mocne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse potencjalne lub
zaistniałe w otoczeniu), threats (zagrożenia prawdopodobne lub istniejące w otoczeniu).
Analiza oparta jest na schemacie klasyfikacji, dzielącym wszystkie czynniki mające
wpływ na bieżącą i przyszłą pozycję jednostki na: zewnętrzne w stosunku do niej i mające
charakter uwarunkowań wewnętrznych oraz wywierające negatywny wpływ na jednostkę
i mające wpływ pozytywny. Ze skrzyżowania tych dwóch podziałów powstają cztery
kategorie czynników:
• wewnętrzne pozytywne – mocne strony, czyli atuty jednostki – walory, które
w pozytywny sposób wyróżniają ją pośród konkurencji,
• wewnętrzne negatywne – słabe strony, będące konsekwencją ograniczeń zasobów
i niedostatecznych kwalifikacji,
• zewnętrzne pozytywne – szanse, czyli zjawiska i tendencje, które przy
odpowiednim wykorzystaniu staną się impulsem rozwoju oraz osłabią zagrożenia,
• zewnętrzne negatywne – zagrożenia, czyli wszystkie te czynniki zewnętrzne, które
są postrzegane jako bariery dla rozwoju jednostki, utrudnienia, dodatkowe koszty
działania.
Dokonanie analizy poprzez identyfikację mocnych i słabych stron miejscowości
oraz przeanalizowanie szans i zagrożeń wynikających z otoczenia pozwoliło na
sformułowanie podstawowych celów, jakie należy osiągnąć, aby pobudzić rozwój obszaru
wsi.
Przeprowadzając analizę SWOT dla miejscowości Braciejowa opierano się nie
tylko na danych dotyczących poszczególnych sektorów. Duży wpływ na jej ostateczny
kształt miały także konsultacje społeczne przeprowadzane w całym procesie tworzenia
Planu Odnowy Miejscowości.
Strona 26
Tabela 7. Analiza SWOT dla miejscowości Braciejowa.
MOCNE STRONY
SŁABE STRONY
Warunki naturalne
atrakcyjne, malownicze krajobrazy,
dogodne połączenie z innymi
miejscowościami,
bliskość miast Dębica i Mielec,
bogata historia związana Grodziskiem,
Zamczyskiem i Kałużówką.
niska świadomość ekologiczna
mieszkańców,
brak uporządkowania rowów i poboczy
dróg,
zanieczyszczenie powietrza przez emisję
pyłów i gazów oraz metali ciężkich przy
drodze krajowej,
lokalne podtopienia przez rzekę Ostra.
Zasoby gospodarcze i techniczne
nowy budynek Domu Kultury wraz
z remizą OSP,
dogodne warunki dla rozwoju
agroturystyki,
możliwość rozwoju rolnictwa
ekologicznego,
liczne atrakcje krajobrazowe
i historyczne dające możliwość
zainteresowania ze strony turystów,
asfaltowa nawierzchnia większości dróg
gminnych,
chodnik wzdłuż części drogi powiatowej.
zły stan techniczny nawierzchni drogi
powiatowej,
brak chodników w centrum
miejscowości,
brak sieci kanalizacyjnej
i wodociągowej,
nieuregulowane koryto rzeki Ostrej,
brak oświetlenia dróg gminnych,
rozdrobnienie gospodarstw rolnych,
brak firm i zakładów przemysłowych,
brak zainteresowania tworzeniem
gospodarstw agroturystycznych ze
strony mieszkańców,
brak infrastruktury turystycznej, w tym
ścieżek rowerowych.
Zasoby ludzkie
jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej
Braciejowej,
istnienie osób chętnych do pracy na rzecz
miejscowości,
funkcjonowanie Domu Kultury
w miejscowości,
organizacja pikniku (płukanie złota),
dobra współpraca z samorządem Gminy
i pozytywne nastawienie władz do
działań prorozwojowych
podejmowanych przez mieszkańców.
zbyt mała oferta zajęć organizowanych
przez Dom Kultury,
brak kręgu tanecznego przy Domu
Kultury,
brak obiektów sportowych
w miejscowości,
brak placu zabaw dla dzieci,
brak przedszkola,
brak ośrodka zdrowia w miejscowości,
brak oferty zajęć w wolnym czasie dla
dzieci i młodzieży,
brak organizacji i stowarzyszeń
Strona 27
aktywizujących mieszkańców,
mała liczba imprez integrujących lokalną
społeczność,
brak nowych ofert pracy.
SZANSE
ZAGROŻENIA
Zasoby ludzkie
możliwość realizacji projektów
z wykorzystaniem funduszy UE,
promocja atrakcyjnych elementów
kultury, historii i zwyczajów,
wzrost aktywności i integracji
społeczności lokalnej,
wzrost udziału aktywnych zawodowo
w strukturze mieszkańców miejscowości,
rozwój oświaty i społeczeństwa
informacyjnego.
migracja młodych i wykształconych osób
w związku z brakiem pracy i perspektyw,
wzrost przestępczości i patologii
społecznych spowodowany brakiem
oferty spędzania czasu wolnego,
postępujące ubożenie społeczeństwa
wiejskiego,
słaba aktywność społeczności lokalnej,
apatia i brak zaangażowania w sprawy
miejscowości,
spadek liczby urodzeń.
Zasoby gospodarcze
pobudzenie przedsiębiorczości wśród
mieszkańców,
uproszczenie przepisów dotyczących
zakładania działalności gospodarczej,
sprzyjająca polityka regionalna, w tym
adresowana do obszarów wiejskich, ze
strony rządu i władz wojewódzkich,
zwiększenie zainteresowania
agroturystyką,
stworzenie kompleksowej atrakcji
turystycznej na bazie historycznych
pozostałości.
brak zainteresowania ze strony turystów,
brak nowych ofert na rynku pracy,
niejasne i niestabilne przepisy prawa
podatkowego w Polsce,
brak wykwalifikowanej siły roboczej,
w związku z migracją młodych ludzi,
brak promocji regionu jako ośrodka
turystyczno – rekreacyjnego,
niestabilność gospodarcza państwa.
Zasoby techniczne
budowa sieci wodociągowej
i kanalizacyjnej,
wykorzystanie położenia w
szlaków komunikacyjnych.
pobliżu ograniczony dostęp do środków UE
i trudne procedury aplikacyjne,
niezgodności w zakresie prawa polskiego
z unijnym w zakresie ochrony
środowiska, powodujące blokowanie
inwestycji.
Strona 28
5. Kluczowe obszary problemowe
Podczas spotkania przedstawicieli władz oraz mieszkańców Braciejowej, które
odbyło się 10 marca 2010 roku w budynku Domu Kultury wskazano najważniejsze
problemy miejscowości. Można je pogrupować w następujące obszary:
Niezadowalający stan infrastruktury technicznej
Problemy cząstkowe, wynikające z problemu głównego:
• zły stan techniczny nawierzchni drogi powiatowej,
• brak chodników w centrum miejscowości,
• brak sieci kanalizacyjnej i wodociągowej,
• nieuregulowane koryto rzeki Ostrej,
• brak oświetlenia dróg gminnych,
Brak obiektów infrastruktury społecznej oraz
słaba aktywność lokalnej społeczności
Problemy cząstkowe, wynikające z problemu głównego:
• brak kręgu tanecznego przy Domu Kultury,
• brak obiektów sportowych w miejscowości,
• brak placu zabaw dla dzieci,
• brak przedszkola,
• brak ośrodka zdrowia w miejscowości,
• brak oferty zajęć w wolnym czasie dla dzieci i młodzieży,
• brak organizacji i stowarzyszeń aktywizujących mieszkańców,
• mała liczba imprez integrujących lokalną społeczność.
Strona 29
6. Miejscowość Braciejowa w 2018 roku
Podczas debaty strategicznej wypracowano wspólnie wizję rozwoju miejscowości
Braciejowa na najbliższe lata. Z wizji bezpośrednio wynikają obszary, które powinny być
rozwijane. Obszary, cele i kierunki działania, dla każdej ze sfer życia społeczno
-gospodarczego, wzajemnie się uzupełniają.
Wizja rozwoju miejscowości:
W Braciejowej ludzie żyją spokojnie i bezpiecznie,
a miejscowość jest czysta i zadbana. Rozwinięta
infrastruktura techniczna, zaplecze kulturalne
oraz przestrzeń rekreacyjno-sportowa spełniają
wszystkie potrzeby mieszkańców, którzy są
aktywni i działają na rzecz miejscowości.
Obszary rozwojowe:
Zapewnienie mieszkańcom dostępu do
nowoczesnej infrastruktury technicznej
Cel: Poprawa stanu infrastruktury technicznej, warunkującej standard życia mieszkańców,
spowoduje wzrost konkurencyjności miejscowości w regionie i województwie. Realizacja
tego zadania przyczyni się do stworzenia lepszych warunków dla inwestowania i rozwoju
przedsiębiorczości, a w konsekwencji zapewnienia większej liczby miejsc pracy. Wpłynie
również na poprawę bezpieczeństwa mieszkańców.
Priorytety: modernizacja nawierzchni drogi powiatowej, budowa ciągów pieszych
w centrum miejscowości, budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej dla wszystkich
mieszkańców wsi, wyznaczenie ścieżek rowerowych, uzupełnienie braków w oświetleniu
ulicznym, szczególnie na drogach gminnych, regulacja koryta rzeki Ostrej.
Strona 30
Budowa obiektów infrastruktury społecznej
i turystycznej
Cel: Budowa obiektów związanych z życiem kulturalnym i społecznym w sposób pośredni
wpłynie na aktywniejszą i efektywniejszą współpracę na rzecz dorobku kulturowego
miejscowości, jednocześnie zapewni bardziej dogodne warunki dla działających w tym
zakresie stowarzyszeń, organizacji, grup tematycznych. Dzięki realizacji zadań
mieszkańcy uczestniczyć będą w życiu społecznym swojej miejscowości poprzez aktywne
działanie w istniejących i nowopowstałych organizacjach pozarządowych. Bodźcem
pobudzającym aktywne postawy są możliwości w pozyskiwaniu środków zewnętrznych,
które pozwalają na doposażenie obiektów w niezbędny sprzęt, integrację członków,
zagospodarowanie czasu wolnego.
Priorytet: dobudowanie kręgu (wiaty) tanecznego przy Domu Kultury, budowa
kompleksu wielofunkcyjnych boisk sportowych, budowa przedszkola oraz wiejskiego
ośrodka zdrowia, przygotowanie ekspozycji historycznej na wzgórzu Okop, utworzenie
skansenu w miejscu dawnego grodziska, budowa stawów rybnych na Berdechu.
Strona 31
7. Komplementarność celów strategicznych z innymi
programami
Konstrukcja Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa na lata 2010-2018 zakłada
spójność jego celów strategicznych z następującymi programami:
Tabela 8. Komplementarność celów POM z innymi programami.
LP PROGRAM
1.
Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego na lata 2007-2013:
Cel 1: Rozwój konkurencyjności gospodarczej polskich regionów.
Priorytet 1.4: Rozwój infrastruktury wzmacniającej konkurencyjność województw
(str. 28).
2.
Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015:
Priorytet 2: Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej.
Działanie: Infrastruktura społeczna – infrastruktura kultury, turystyki i sportu.
Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich.
Działanie: Rozwój i poprawa infrastruktury technicznej i społecznej na obszarach
wiejskich (str. 40,54).
3.
Narodowa Strategia Spójności 2007-2013 (Narodowe Strategiczne Ramy
Odniesienia 2007-2013):
Cel 3: Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej
podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski.
Cel 6: Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na
obszarach wiejskich (str. 42).
4.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013:
Oś 3 Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej.
Działanie: Odnowa i rozwój wsi.
Działanie: Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej.
Leader 2007-2013
Oś 4 Wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju.
5.
Strategia Rozwoju Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2020:
Wizja: Województwo podkarpackie powinno stać się obszarem zrównoważonego
rozwoju, integrującym cele społeczne, ekologiczne i gospodarcze oraz
zapewniającym możliwości realizacji potrzeb społeczeństwa i osiąganie wysokiego
standardu życia (str. 85).
Cel strategiczny: Tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjnej gospodarki
poprzez rozwijanie przedsiębiorczości, zwiększanie jej innowacyjności oraz
podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej regionu.
Priorytet 4: Turystyka jako czynnik rozwoju społeczno – gospodarczego
województwa (str. 95).
Cel strategiczny: Poprawa infrastruktury technicznej i dostępności
Strona 32
komunikacyjnej województwa.
Priorytet 1: Wspieranie inwestycji komunikacyjnych: drogowych, kolejowych
i lotniczych (str. 98).
Cel strategiczny: Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich sprzyjający
powstawaniu rentownych gospodarstw rolnych oraz kreowaniu pozarolniczych
źródeł dochodu.
Priorytet 2: Odnowa wsi oraz modernizacja przestrzeni wiejskiej (str. 108).
Cel strategiczny: Wszechstronny rozwój kapitału społecznego, umożliwiający
pełne wykorzystanie potencjału i możliwości rozwoju osobistego mieszkańców
regionu.
Priorytet 3: Rozwój kultury (str. 127).
Priorytet 4: Wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego (str. 130).
6.
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Dębickiego
Cel 1: Zwiększenie konkurencyjności powiatu.
Kierunek 1: Infrastruktura techniczna i drogowa.
Kierunek 4: Stymulacja przedsiębiorczości. (str. 37)
Cel 2: Poprawa warunków życia mieszkańców powiatu.
Kierunek 3: Kultura regionalna.
Kierunek 4: Turystyka. (str. 45)
7.
Strategia Rozwoju Gminy Dębica na lata 2006-2017
Misja: Dębica jako gmina odpowiedzialna za jakość życia lokalnej społeczności
będzie dążyć do podniesienia poziomu warunków bytowych swoich mieszkańców
poprzez pozyskiwanie nowych inwestorów zapewniających miejsca pracy.
Korzystając z czystości środowiska naturalnego jak również z walorów
krajobrazowych będziemy tworzyć atrakcyjne turystycznie miejsca oraz rozwijać
ekologiczną produkcję rolną. Naszym celem będzie również dbanie o rozwój
nowoczesnej infrastruktury technicznej przy jednoczesnym zachowaniu równowagi
w przyrodzie i z szacunkiem dla lokalnych tradycji.
Obszar – Rozwój ekonomiczny.
Obszar – Środowisko naturalne.
Obszar – Infrastruktura techniczna.
Obszar – Sfera społeczna.
Strona 33
8. Opis
planowanych
zadań
inwestycyjnych
i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną
Poniższa tabela zawiera przedsięwzięcia inwestycyjne, które zostały uzgodnione
przez mieszkańców miejscowości Braciejowa jako propozycje do Planu Odnowy
Miejscowości. Umieszczone w niej przedsięwzięcia zostały zaplanowane na lata
2010-2018. Zadania te mogą być współfinansowane z „Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2007-2013” w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi”, Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego oraz Programu Operacyjnego
„Kapitał Ludzki”.
Strona 34
8.1 Zadania inwestycyjne do realizacji w latach 2010-2018 wskazane przez mieszkańców miejscowości Braciejowa
Tabela 9. Zadania inwestycyjne do realizacji w latach 2010-2018 wskazane przez mieszkańców miejscowości Braciejowa.
L.P.
NAZWA INWESTYCJI
HARMONOGRAM
REALIZACJI
[W LATACH]
SZACUNKOWA
KWOTA KOŃCOWA
(BRUTTO)
ŹRÓDŁA POZYSKANIA
CEL STRATEGICZNY 1 – ZAPEWNIENIE MIESZKAŃCOM DOSTĘPU DO NOWOCZESNEJ INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ
1.
Modernizacja nawierzchni drogi powiatowej.
2013
1 500 000,00 zł
2.
Budowa ciągów pieszych w centrum
miejscowości.
2011
429 000,00 zł
3.
Budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej.
2014-2018
6 000 000,00 zł
4.
Wyznaczenie ścieżek rowerowych.
Budowa oświetlenia ulicznego wzdłuż dróg
powiatowych.
Regulacja koryta rzeki Ostrej.
2013-2014
200 000,00 zł
Regionalny Program Operacyjny Województwa
Podkarpackiego, środki własne, inne dotacje
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, działanie
„Odnowa i rozwój wsi”, środki własne, inne dotacje
środki własne, inne dotacje, małe granty, środki UE
2012-2013
100 000,00 zł
2015
250 000,00 zł
5.
6.
CEL STRATEGICZNY 2 – BUDOWA OBIEKTÓW INFRASTRUKTURY SPOŁECZNEJ I TURYSTYCZNEJ
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, działanie
„Odnowa i rozwój wsi”, środki własne, inne dotacje
7.
Budowa wiaty tanecznej przy DK Braciejowa.
2011
120 000,00 zł
8.
Budowa kompleksu wielofunkcyjnych boisk
sportowych.
2015-2016
1 000 000,00 zł
9.
Budowa wiejskiego ośrodka zdrowia.
2013-2014
2 500 000,00 zł
2014-2015
4 000 000,00 zł
2013
500 000,00 zł
10.
Przygotowanie ekspozycji historycznej
i utworzenie skansenu w miejscu dawnego
grodziska na wzgórzu Okop.
11.
Budowa stawów rybnych na Berdechu.
Strona 35
8.2 Zadania nie inwestycyjne
Poniżej zamieszczono zestawienie zadań „nie inwestycyjnych”, których realizacja
powinna się odbywać na bieżąco. Zadania te pociągają za sobą niewielkie nakłady finansowe.
Tabela 10. Zadania nie inwestycyjne.
1.
Organizacja imprez kulturalnych mających na celu integrację mieszkańców oraz
wprowadzenie ich do stałego kalendarza imprez.
2.
Przygotowanie przez Dom Kultury bogatej oferty zajęć dla dzieci i dorosłych.
3.
Organizacja przedszkola na terenie miejscowości.
4.
Aktywizacja mieszkańców poprzez tworzenie stowarzyszeń integrujących lokalną
społeczność
5.
6.
Wypracowanie i przygotowanie wniosków o dofinansowanie imprez kulturalnosportowo -oświatowych oraz szkoleń, warsztatów i innych aktywności z programów
UE, zwłaszcza z Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki”.
Inicjowanie szkoleń i doradztwa w zakresie zakładania i prowadzenia własnych
działalności gospodarczych, w celu pobudzenia i inicjowania aktywności gospodarczej,
wspierania i promowania aktywnych postaw.
7.
Inicjowanie, wspieranie i promowanie budowy atrakcji turystycznych, bazy
noclegowej i gastronomicznej.
8.
Promocja Miejscowości Braciejowej jako atrakcyjnego miejsca do zamieszkania oraz
wyjazdów turystycznych.
9.
Wspieranie i promowanie przedsiębiorców tworzących nowe miejsca pracy.
Strona 36
9.
Opis zadania realizowanego w ramach „PROW
2007-2013”, działanie „Odnowa i rozwój wsi”
Przebudowa drogi powiatowej nr 1301 wykonanie chodnika w miejscowości Braciejowa
oraz budowa wiaty tanecznej przy DK Braciejowa.
Zadanie realizowane w miejscowości Braciejowa w ramach środków z „Programu
Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013” polegać będzie na budowie ciągu pieszego
(jednostronnego chodnika) wzdłuż drogi powiatowej nr 1301 Dębica – Latoszyn
– Braciejowa. Projektowana długość chodnika wyniesie 600 mb, natomiast jego szerokość
będzie nie mniejsza niż 1,5. Materiałem, z którego ciąg pieszy zbudowany zostanie
zbudowany będzie kostka brukowa. Przedmiot inwestycji będzie spełniać wymogi
Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki morskiej z dnia 14 maja 1999 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim odpowiadać mają drogi publiczne i ich usytuowanie.
Całkowity koszt inwestycji w Braciejowej wyniesie według wstępnych założeń 429 000,00 zł.
Dokumentacja techniczna przedmiotowego przedsięwzięcia jest w trakcie opracowywania.
Podstawowym celem przedmiotowej inwestycji jest konieczność podniesienia
poziomu bezpieczeństwa osób pieszych, które nie miały zapewnionych odpowiednich
warunków wzdłuż całej drogi powiatowej. Inwestycja będzie stanowić element szerszego
przedsięwzięcia, jakim jest wykonanie chodników wzdłuż drogi powiatowej na odcinku
Latoszyn – Braciejowa, w miejscowościach Latoszyn, Braciejowa i Gumniska. Chodniki
stanowić będą element kształtowania przestrzeni w centrach miejscowości, w obszarze
o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszkańców i sprzyjających
nawiązywaniu kontaktów społecznych.
Druga część zadania realizowanego z udziałem środków Programu Rozwoju
Obszarów Wiejskich polegać będzie na budowie wiaty tanecznej na placu przed Domem
Kultury. Wykonana ona zostanie z kostki brukowej i zostanie całkowicie zadaszona. Wiata
taneczna będzie służyła wszystkim mieszkańcom Braciejowej podczas organizowanych tu
imprez, spotkań i uroczystości okolicznościowych. Jej budowa będzie kolejny krokiem do
zakończenia prac przy Domu Kultury.
Strona 37
Fot. 4. Centrum miejscowości, gdzie budowany będzie chodnik.
9.1 Harmonogram rzeczowo-finansowy zadania priorytetowego
Tab. 11. Harmonogram rzeczowo-finansowy zadania priorytetowego.
LATA
2010
ZAKRES RZECZOWY
I
II
III
2011
IV
I
II
III
IV
Opracowanie Planu Odnowy
Miejscowości Braciejowa
Złożenie wniosku o dofinansowanie
Roboty budowlane – chodnik
Roboty budowlane – wiata taneczna
Rozliczenie dotacji
Strona 38
10. Realizacja Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa
10.1 Wskaźniki osiągnięć Planu Odnowy Miejscowości
Realizacja projektów zawartych w Planie Odnowy Miejscowości Braciejowa będzie
uzależniona bezpośrednio od możliwości finansowych Gminy oraz od wielkości
dofinansowania ze źródeł zewnętrznych. Wdrożenie Planu będzie mieć bezpośredni
pozytywny wpływ na sferę przedsiębiorczości i środowisko przyrodnicze, powstaną nowe
miejsca pracy, zwiększą się dochody własne Gminy, zmniejszy się negatywne oddziaływanie
na środowisko przyrodnicze, poprawią się warunki komunikacji drogowej. Zostaną osiągnięte
założone cele i wizja miejscowości Braciejowa.
Wskaźniki osiągnięcia Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa:
1.
Wskaźniki produktu
2.
Wskaźniki rezultatu
3.
Wskaźniki oddziaływania
liczba elementów poprawy bezpieczeństwa
w ruchu drogowym,
długość wybudowanych ciągów pieszych,
długość zmodernizowanych dróg powiatowych
w miejscowości,
długość wybudowanej sieci wodociągowej
i kanalizacyjnej,
powierzchnia wybudowanych obiektów
infrastruktury społecznej,
powierzchnia zagospodarowanych terenów
rekreacyjnych.
liczba osób korzystających z wybudowanych,
wyremontowanych i przebudowanych
budynków,
natężenie ruchu na drogach lokalnych
w miejscowości
liczba turystów korzystających
z udostępnionych atrakcji,
liczba osób korzystających
z zagospodarowanych terenów rekreacyjnych.
poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego,
zmniejszenie nakładów na bieżące remonty
nawierzchni,
poprawa zdrowotności mieszkańców,
poprawa aktywności społecznej mieszkańców,
wzrost atrakcyjności turystycznej miejscowości.
Strona 39
10.2 System wdrażania i monitoringu
Poszczególne projekty będą wdrażane w oparciu o zasady wydatkowania środków
wg źródeł ich pochodzenia. W niektórych sytuacjach może to oznaczać, że chcąc korzystać
z różnych źródeł finansowania należy sprostać wielu wymaganiom formalnym. Dotyczy to
w szczególności odmiennych zasad wykorzystywania środków pochodzących ze źródeł
krajowych oraz środków pochodzących z UE.
Funkcję Instytucji Zarządzającej, Koordynującej i Wdrażającej realizację Planu
Odnowy Miejscowości będzie pełnić Wójt Gminy. Zakres zadań Instytucji Zarządzającej:
•
ustalenie szczegółowych zasad i kryteriów realizacji Planu,
•
zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postępów wdrażania oraz
przebiegu realizacji projektów w ramach Planu,
•
zapewnienie
zgodności
realizacji
Planu
z
poszczególnymi
dokumentami
programowymi wyższego rzędu,
•
zapewnienie przygotowania i wdrożenia Planu w zakresie informacji i promocji Planu,
•
dokładne oceny ex-post po zakończeniu realizacji Planu.
Tabela 12. Harmonogram wdrażania Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa.
ZADANIE
ODPOWIEDZIALNI
TERMIN
REALIZACJI
Zainicjowanie tworzenia Planu Odnowy
Miejscowości Braciejowa.
Wójt
luty 2010
Wójt/ Rada
Gminy/mieszkańcy/
zewnętrzni doradcy
luty/marzec 2010
Zebranie Wiejskie
kwiecień 2010
Zatwierdzenie Planu Odnowy
Miejscowości Braciejowa na Sesji Rady
Gminy.
Rada Gminy
kwiecień 2010
Opracowanie dokumentacji technicznych
ze szczególnym uwzględnieniem
projektów i zadań mogących uzyskać
wsparcie z funduszy strukturalnych.
Projektanci
II kwartał 2010
Wójt/Sołtys/Rada Gminy/
Mieszkańcy
do roku 2018
Przygotowanie Planu Odnowy
Miejscowości.
Uchwalenie Planu Odnowy Miejscowości
Braciejowa przez Zebranie Wiejskie.
Realizacja zadań określonych
poszczególnymi projektami zgodnie
z harmonogramem przyjętym
w Planie Odnowy Miejscowości.
Strona 40
Monitorowanie jest procesem ciągłym, przebiegającym równolegle do całego okresu
wdrażania Planu Odnowy Miejscowości. Jego głównym celem jest identyfikacja
ewentualnych nieprawidłowości oraz korygowanie ich w możliwie najbardziej efektywny
sposób. Monitorowanie obejmuje funkcjonowanie całego Planu, zarówno finansowe jak
i rzeczowe. Metodologia prowadzenia działań monitorujących opiera się na sprawozdaniach,
wizytach na miejscu realizacji projektów, raportach z realizacji założonych zadań.
Kluczowe znaczenie w monitorowaniu i wdrażaniu Planu będzie miała Rada Gminy.
Jej główną rolą będzie monitoring przebiegu realizacji zadań zawartych w Planie oraz
ewentualne interweniowanie w przypadku stwierdzenia opóźnień lub nieuzasadnionej
rezygnacji z realizacji zadań. Monitoring umożliwia bieżącą ocenę realizacji zadań oraz
celów, prognozowanie ewentualnych zmian w realizacji, dokonywanie bieżących korekt
i poprawek, podjęcie działań zabezpieczających i naprawczych, informowanie społeczności
o uzyskanych wynikach.
Tabela 13. Harmonogram monitorowania Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa.
ZADANIE
Sprawozdanie z realizacji Planu Odnowy
Miejscowości
Przedkładanie uwag z przebiegu realizacji
projektów i zadań zamieszczonych w
Planie Odnowy Miejscowości.
ODPOWIEDZIALNI
TERMIN
REALIZACJI
Wójt
Przed sesją
absolutoryjną
każdego roku
Rada Gminy
Raz do roku razem
z wnioskiem do
budżetu na kolejny
rok
Strona 41
10.3 Źródła finansowania
Zadania do realizacji zapisane w Planie Odnowy Miejscowości Braciejowa na lata
2010-2018 mogą być wsparte z następujących programów:
LP
PROGRAM
MOŻLIWOŚCI FINANSOWANIA
1.
Program Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2007-2013,
działanie „Odnowa i rozwój wsi”
Najważniejsze zadania realizowane w ramach
tego działania związane są z tworzeniem
dogodnych warunków dla rozwoju miejscowości,
aktywizacją ludności wiejskiej, projektami
związanymi z zagospodarowaniem przestrzeni
publicznej, w tym z utrzymaniem, odbudową
i poprawą stanu dziedzictwa kulturowego
i przyrodniczego wsi oraz podniesieniem
atrakcyjności turystycznej danej miejscowości.
2.
Regionalny Program Operacyjny
Województwa Podkarpackiego
Podkarpackiego na lata 2007 – 2013
przygotowany został przez Zarząd Województwa
Podkarpackiego, który pełni funkcję Instytucji
Zarządzającej Programem. Podstawowym
źródłem finansowania RPO WP 2007 – 2013 są
środki Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego, któremu towarzyszy wkład
krajowy, zarówno publiczny, jak i prywatny. Na
finansowanie Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na
lata 2007 – 2013 przeznaczono środki EFRR
w wysokości 1 136 307 823 €. Wydaniu tych
pieniędzy w województwie przyświecać ma
nadrzędny cel, którym jest poprawa warunków
sprzyjających budowie konkurencyjnej
i generującej nowe miejsca pracy regionalnej
gospodarki.
3.
Program Operacyjny Kapitał
Ludzki
Celem głównym Programu jest wzrost
zatrudnienia i spójności społecznej.
O dofinansowanie mogą ubiegać się podmioty
posiadające osobowość prawną (stowarzyszenia,
związki stowarzyszeń, fundacje, firmy, urzędy
gmin, itp.). Dotacja może stanowić nawet 100 %
wartości realizowanego projektu. Pieniądze
mogą być przeznaczone na realizacje zadań
związanych z poprawą jakości kapitału ludzkiego
Strona 42
poprzez organizację szkoleń, warsztatów, zajęć
pozalekcyjnych, świetlic środowiskowych.
W większości działań można także część dotacji
przeznaczyć na zakup materiałów, urządzeń
i sprzętu (od 10 do 15 % kwoty dotacji). Można
realizować także projekty mające na celu
tworzenie miejsc pracy poza rolnictwem,
poprawę dostępu do zatrudnienia osób
zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz
pobudzanie aktywności mieszkańców obszarów
wiejskich na rzecz rozwoju edukacji
i wykształcenia.
4.
Fundacja Wspomagania Wsi
Celem Fundacji jest wspomaganie inicjatyw
gospodarczych i społecznych mieszkańców wsi
i małych miast oraz inicjatyw związanych
z poprawą stanu infrastruktury obszarów
wiejskich, poprawa warunków życia
i gospodarowania na wsi, rozwój społeczny
i kulturalny, rozwój oświaty wśród ludności wsi,
ochrona środowiska naturalnego, wspieranie
rozwoju niekonwencjonalnych źródeł energii,
organizowanie opieki społecznej na wsi. Pomoc
dla mieszkańców obszarów wiejskich Fundacja
realizuje poprzez: udzielanie ze środków
pieniężnych Fundacji kredytów przez banki,
z którymi Fundacja ma podpisane umowy
o współpracy, na realizację przedsięwzięć
inwestycyjnych w zakresie działalności objętej
celami statutowymi, udzielanie dotacji lub
zwrotnej pomocy finansowej na warunkach
preferencyjnych na realizacje przedsięwzięć,
prowadzenie doradztwa techniczno
– ekonomicznego, prowadzenie szkoleń,
popularyzowanie wiedzy teoretycznej
i praktycznej, organizowanie zaopatrzenia
technicznego wspomaganych przedsięwzięć.
5.
Polsko-Amerykańska Fundacja
Wolności
Fundacja działa na rzecz umacniania
społeczeństwa obywatelskiego, demokracji
i gospodarki rynkowej w Polsce, w tym
wyrównywania szans rozwoju indywidualnego
i społecznego, a jednocześnie wspiera procesy
transformacji w innych krajach Europy
Środkowo-Wschodniej. PAFW urzeczywistnia
Strona 43
swoje cele poprzez realizację programów
w następujących obszarach tematycznych:
Inicjatywy w zakresie edukacji, Rozwój
społeczności lokalnych, Obywatel
w demokratycznym państwie prawa i Dzielenie
się polskimi doświadczeniami w zakresie
transformacji. W działaniach na terenie Polski
Fundacja koncentruje się obecnie na
inicjatywach edukacyjnych, służących przede
wszystkim wyrównywaniu szans, a także na
wyzwalaniu i umacnianiu energii obywatelskiej
w miejscach wymagających szczególnego
wsparcia. Wsparcie ze strony Fundacji można
uzyskać tylko w ramach jej programów.
Zainteresowani uzyskaniem finansowego
wsparcia ze strony PAFW ubiegają się o dotacje
składając wniosek bezpośrednio u realizatora
określonego programu. Decyzje w sprawie
przyznania dotacji podejmują komisje ekspertów
powoływane przez Fundację.
7.
Program Operacyjny
Infrastruktura i Środowisko
Celem Programu jest poprawa atrakcyjności
inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez
rozwój infrastruktury technicznej przy
równoczesnej ochronie i poprawie stanu
środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości
kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej.
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
nie uwzględnia remontu odcinka drogi krajowej
nr 4 przebiegającej przez Gminę w zadaniach
realizowanych w ramach Programu
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na
terenie województwa podkarpackiego.
Strona 44
10.4 Komunikacja społeczna i promocja
Realizacja zadań zawartych w Planie Odnowy Miejscowości Braciejowa na lata
2010-2018 wymaga do swej realizacji akceptacji społecznej. Również skuteczność
zapisanych działań zależy w dużym stopniu od reakcji społeczności lokalnej na proponowane
projekty. W związku z tym komunikacja społeczna powinna obejmować i w przystępny
sposób prezentować:
• przyczyny podjęcia działań,
• spodziewane wskaźniki osiągnięć: produkty, rezultaty, oddziaływania,
• zalety wybranych wariantów działania.
Sprawność i efektywność działania systemu komunikacji społecznej zależy z jednej
strony od zaangażowania, umiejętności, sposobu pozyskiwania, analizowania i oceny
informacji od mieszkańców, a z drugiej strony od umiejętności doboru form i środków
przekazywania informacji. Celem działań związanych z promocją jest dotarcie do jak
najszerszej grupy beneficjentów działań podejmowanych w ramach Planu, a także instytucji
mogących być partnerami w realizacji inwestycji. Zasadniczym celem komunikacji
społecznej jest uzyskanie partycypacji społeczności lokalnej w procesie odnowy wsi, jej
aktywny udział w programowaniu, decyzjach oraz odpowiedzialności i finansowaniu.
Informacja na temat realizacji Planu będzie przekazywana mieszkańcom w sposób
ciągły: na Zebraniach Wiejskich, na sesjach Rady Gminy Dębica, w biuletynie informacji
publicznej i na tablicach ogłoszeniowych.
Realizacja Planu musi opierać się na właściwym odbieraniu informacji zwrotnej, tak
aby móc dobrze go modyfikować. Kontynuowana będzie współpraca z sektorem prywatnym
i organizacjami pozarządowymi. Celem działań informacyjnych będą:
• zapewnienie powszechnego dostępu do informacji o możliwościach uzyskania
wsparcia w ramach funduszy strukturalnych dla wszystkich grup docelowych;
• zapewnienie bieżącego informowania o zakresie i wymiarze pomocy wspólnotowej
dla poszczególnych projektów i rezultatach działań na poziomie Gminy;
• zapewnienie
współpracy
z
instytucjami
zaangażowanymi
w
monitorowanie
i realizowanie Planu w zakresie działań informacyjnych i promocyjnych poprzez
wymianę informacji i wspólne przedsięwzięcia;
• wykorzystanie nowoczesnych technologii, takich jak Internet, poczta elektroniczna,
elektroniczna archiwizacja dokumentów, w celu usprawnienia komunikacji pomiędzy
podmiotami uczestniczącymi w realizacji Planu.
Strona 45
Wykorzystanie pomocy w ramach funduszy strukturalnych płynących z Unii
Europejskiej uzależnione jest od poziomu świadomości w zakresie ich istnienia oraz
możliwości pozyskania tych środków do rozwoju gminy/miejscowości. W tym celu istnieje
realna potrzeba konsekwentnego kształtowania pozytywnego wizerunku Planu Odnowy
Miejscowości.
Realizacji polityki informacyjnej służyć mają następujące instrumenty:
•
konferencje, seminaria, wykłady, warsztaty, prezentacje propagujące informacje
o możliwościach wykorzystania środków unijnych,
•
wizytacje projektów, ekspozycje projektów – mogą stanowić skuteczne metody
prezentacji osiągnięć w zakresie realizacji inicjatyw z wykorzystaniem środków Unii
Europejskiej, a także informacje o projektach oraz ich promocja przez beneficjentów,
•
współpraca z mediami.
Strona 46
Bibliografia:
I. Podstawowe dokumenty:
Strategia Rozwoju Gminy Dębica na lata 2006-2017
Plany Rozwoju Wsi na lata 2004-2010
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Dębica
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Dębickiego
Strategia Rozwoju Turystyki Gminy Dębica na lata 2007-2013
Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego na lata 2007-2013
Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Strategia Rozwoju Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2020
II. Dane statystyczne:
Urząd Gminy w Dębicy
Główny Urząd Statystyczny
III. Źródła internetowe:
www.ugdebica.pl
www.wikipedia.pl
www.powiatdebicki.pl
www.stat.gov.pl
www.odnowawsi.pl
www.funduszeeuropejskie.gov.pl
Strona 47
Spis tabel:
Tabela 1
Powierzchnia oraz liczba mieszkańców poszczególnych miejscowości w str. 11
Gminie Dębica wg stanu na 31.12.2009 roku.
Tabela 2
Miejscowość Braciejowa w statystyce – stan na 09.03.2010 roku.
Tabela 3
Struktura ludności miejscowości Braciejowa wg wieku – stan na str. 12
09.03.2010 roku.
Tabela 4
Struktura gruntów według klas bonitacyjnych.
Tabela 5
Struktura gospodarstw
– 31.12.2009 r.
Tabela 6
Struktura prowadzonej działalności gospodarczej w miejscowości str. 23
Braciejowa.
Tabela 7
Analiza SWOT dla miejscowości Braciejowa.
str. 27
Tabela 8
Komplementarność celów POM z innymi programami.
str. 32
Tabela 9
Zadania inwestycyjne do realizacji w latach 2010-2018 wskazane przez str. 35
mieszkańców miejscowości Braciejowa.
Tabela 10
Zadania nie inwestycyjne.
str. 36
Tabela 11
Harmonogram rzeczowo-finansowo zadania priorytetowego.
str. 38
Tabela 12
Harmonogram wdrażania Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa.
str. 40
Tabela 13
Harmonogram monitorowania Planu Odnowy Miejscowości Braciejowa. str. 41
rolnych
w
miejscowości
str. 12
str. 21
Braciejowa str. 22
Strona 48
Spis fotografii:
Fotografia 1
Remiza OSP w Domu Kultury w Braciejowej.
str. 17
Fotografia 2
Dom Kultury w Braciejowej
str. 18
Fotografia 3
Przyszła lokalizacja wiaty tanecznej przy Domu Kultury.
str. 25
Fotografia 4
Centrum miejscowości, gdzie budowany będzie chodnik.
str. 38
Strona 49

POM Braciejowa

Transkrypt

Podobne dokumenty

Dzienny program odnowy biologicznej dla mężczyzn

Odnowa biologiczna

Rok IX

Jeśli ktoś jest spragniony a wierzy we Mnie

KATOLICKA ODNOWA W DUCHU ŚWIĘTYM W POLSCE

Odnowa wsi w integrującej się Europie