Wykonywanie powłok chemoodpornych 713 [08]. Z5. 03

Transkrypt

Wykonywanie powłok chemoodpornych 713 [08]. Z5. 03

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
mgr inż. Bożena Skrabacz - Krzemień
mgr inż. Ryszard Gruca
Wykonywanie powłok chemoodpornych 713 [08]. Z5. 03
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Recenzenci :
mgr inż. Darecka Halina
mgr inż. Widera Jacek
Opracowanie redakcyjne:
inż. Frankiewicz Danuta
Konsultacja :
inż. Frankiewicz Danuta
mgr inż. Sagan Teresa
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[08].Z5.03
Wykonywanie powłok chemoodpornych zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu montera izolacji budowlanych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
1
SPIS TREŚCI
1.
2.
3.
4.
Wprowadzenie
Wymagania wstępne
Cele kształcenia
Materiał nauczania
4.1. Organizacja stanowiska pracy do wykonywania powłok chemoodpornych
4.1.1. Materiał nauczania
4.1.2. Pytania sprawdzające
4.1.3. Ćwiczenia
4.1.4. Sprawdzian postępów
4.2. Zasady wykonywania izolacji chemoodpornych
4.2.3. Ćwiczenia
4.3. Materiały oraz wyroby bitumiczne i ceramiczne do wykonywania izolacji
chemoodpornych
4.3.3. Ćwiczenia
4.4. Wykonywanie chemoodpornych robót wykładzinowych
4.4.3. Ćwiczenia
4.5. Wykonywanie izolacji chemoodpornych z zastosowaniem materiałów
bitumicznych
4.5.3. Ćwiczenia
4.6. Wykonywanie izolacji chemoodpornych z zastosowaniem materiałów
ceramicznych
4.6.3. Ćwiczenia
4.7. Nanoszenie powłok chemoodpornych metodą natryskową
4.7.3. Ćwiczenia
4.7.4.Sprawdzian postępów
4.8. Przygotowanie powierzchni pod powłoki chemoodporne
4.8.3. Ćwiczenia
2
4
6
7
8
8
8
8
8
10
11
11
11
12
13
14
14
16
16
17
18
18
21
21
22
23
23
24
24
25
26
26
29
29
30
31
31
34
34
35
36
36
37
37
38
4.9. Obróbka wykończeniowa powłok chemoodpornych
4.9.3. Ćwiczenia
5. Sprawdzian osiągnięć
6. Literatura
3
39
39
42
42
43
44
49
1. WPROWADZENIE
Zdobywając kwalifikacje zawodowe w zawodzie montera izolacji budowlanych będziesz
przyswajać wiedzę i kształtować umiejętności zawodowe, korzystając z nowoczesnego
modułowego programu nauczania.
Do nauki otrzymujesz Poradnik dla ucznia, który zawiera:
− wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakimi powinieneś dysponować przed
przystąpieniem do nauki w tej jednostce modułowej,
− cele kształcenia (wykaz umiejętności) jakie ukształtujesz podczas pracy z tym poradnikiem,
czyli czego nowego się nauczysz,
− materiał nauczania, czyli co powinieneś wiedzieć, aby samodzielnie wykonać ćwiczenia,
− pytania sprawdzające -– zestawy pytań, które pomogą Ci sprawdzić, czy opanowałeś podane
treści i możesz już rozpocząć realizację ćwiczeń,
− ćwiczenia, które mają na celu ukształtowanie Twoich umiejętności praktycznych,
− sprawdzian postępów – zestaw pytań, na podstawie którego sam możesz sprawdzić, czy
potrafisz samodzielnie poradzić sobie z problemami, jakie rozwiązywałeś wcześniej,
− wykaz literatury, z jakiej możesz korzystać podczas nauki.
W rozdziale Pytania sprawdzające zapoznasz się z wymaganiami wynikającymi z potrzeb
zawodu montera izolacji budowlanych. Odpowiadając na te pytania, po przyswojeniu treści
z Materiału nauczania, sprawdzisz swoje przygotowanie do realizacji Ćwiczeń, których celem
jest uzupełnienie i utrwalenie wiedzy oraz ukształtowanie umiejętności intelektualnych
i praktycznych.
Po przeczytaniu każdego pytania ze Sprawdzianu postępów zaznacz w odpowiednim miejscu
TAK albo NIE – właściwą, Twoim zdaniem, odpowiedź. Odpowiedzi NIE wskazują na luki
w Twojej wiedzy i nie w pełni opanowane umiejętności. W takich przypadkach jeszcze raz
powróć do elementów Materiału nauczania lub ponownie wykonaj ćwiczenie (względnie jego
elementy). Zastanów się, co spowodowało, że nie wszystkie odpowiedzi brzmiały TAK.
Po opanowaniu programu jednostki modułowej nauczyciel sprawdzi poziom Twoich
umiejętności i wiadomości. Otrzymasz do samodzielnego rozwiązania test pisemny oraz zadanie
praktyczne. Nauczyciel oceni oba sprawdziany i na podstawie określonych kryteriów podejmie
decyzję o tym, czy zaliczyłeś program jednostki modułowej. W każdej chwili, z wyjątkiem
testów końcowych, możesz zwrócić się o pomoc do nauczyciela, który pomoże Ci zrozumieć
tematy ćwiczeń i sprawdzi, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
Podczas realizacji programu jednostki modułowej musisz przestrzegać zasad ujętych
w regulaminach, instrukcjach przeciwpożarowych, przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony środowiska wynikających z charakteru wykonywanych prac. Z zasadami i przepisami
zapoznasz się w czasie nauki.
4
713[08].Z5
Technologia wykonywania izolacji
antykorozyjnych
i chemoodpornych
713[08].Z5.01
Wykonywanie
powłok
antykorozyjnych na
powierzchni metalu
713[08].Z5.02
Wykonywanie
zabezpieczeń przed
korozją biologiczną
i działaniem ognia
713[08].Z5.03
Wykonywanie
powłok
chemoodpornych
Schemat układu jednostek modułowych
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
zorganizować stanowisko pracy,
stosować terminologię budowlaną.
przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
stosować odzież ochronną i środki ochrony indywidualnej,
posługiwać się podstawowymi narzędziami i sprzętem pomocniczym,
stosować ogólne zasady wykonywania izolacji budowlanych,
rozpoznawać podstawowe materiały do wykonywania robót izolacyjnych,
organizować stanowiska składowania i magazynowania materiałów,
transportować w bezpieczny sposób materiały budowlane,
wykonać przedmiar i obmiar robót,
wykonać rozliczenie materiałowe i wynagrodzenie za pracę.
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
zorganizować, użytkować i zlikwidować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami
technologicznymi, zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej,
odczytać dokumentację w zakresie niezbędnym do wykonania zadania,
posłużyć się sprzętem pomiarowym,
rozróżnić materiały i wyroby chemoodporne niezbędne do wykonania zadania,
dobrać materiały do wykonania powłoki chemoodpornej,
przygotować powierzchnię określonych elementów do naniesienia powłoki chemoodpornej,
wykonać izolację chemoodporną materiałami bitumicznymi,
wykonać izolację chemoodporną materiałami ceramicznymi,
wykonać powłokę chemoodporną metodą natryskową,
wykonać obróbkę wykończeniową powłok chemoodpornych,
sprawdzić poprawność wykonanej pracy i usunąć usterki,
ocenić stan techniczny istniejącej powłoki chemoodpornej,
dokonać naprawy uszkodzonych fragmentów powłoki chemoodpornej,
określić szacunkowo ilość materiału do wykonania izolacji chemoodpornej określonego
elementu i sporządzić zapotrzebowanie materiałowe,
przetransportować i dokonać składowania materiałów na stanowisku pracy,
zmontować rusztowanie do wykonania robót,
przygotować i zastosować materiały pomocnicze,
dokonać przedmiaru i obmiaru robot,
obliczyć wynagrodzenie za wykonaną pracę,
wykonywać pracę z zachowaniem warunków technicznych.
7
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1.Organizacja stanowiska
chemoodpornych
pracy
do
wykonywania
powłok
4.1.1.Materiał nauczania
W przypadku organizacji stanowiska pracy do wykonywania powłok chemoodpornych
należy brać pod uwagę główne zagrożenia bezpieczeństwa i higieny pracy wynikające
z następujących czynników:
− niewłaściwe posługiwanie się maszynami i narzędziami mechanicznymi,
− nadmierne pylenie,
− nadmierny hałas i wibracja ,
− wydzielanie się oparów szkodliwych dla zdrowia,
− powstawanie oparów materiałów wybuchowych,
− przenoszenie ciężkich ładunków.
Aby wyeliminować zagrożenia należy przestrzegać następujących zasad:
− prowadzić roboty w pomieszczeniach dobrze wentylowanych, przy otwartych oknach, tak
aby była zapewniona minimum cztero krotna wymiana powietrza w ciągu godziny,
− należy stosować maski, okulary ochronne, rękawice ochronne oraz odzież roboczą,
− zachować ostrożność podczas obsługi maszyn i urządzeń mechanicznych, które mogą
spowodować urazy lub skaleczenia (agregaty do natrysku, urządzenia do mieszania
składników, urządzenia do przygotowywania podłoży pod wykładziny chemoodporne ),
− używać maszyny i urządzenia zgodnie z ich przeznaczeniem i instrukcją obsługi,
− przed użyciem maszyn i narzędzi sprawdzić ich stan oraz stan przewodów zasilających,
− zachować porządek na stanowisku pracy,
− przestrzegać przepisy bezpieczeństwa przeciwpożarowego w czasie aplikacji materiałów,
a w szczególności materiałów produkowanych z dodatkiem rozpuszczalników.
4.1.2.Pytania sprawdzające
1.
2.
3.
4.
5.
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
Jakie zagrożenia zdrowia człowieka mogą wystąpić przy wykonywaniu powłok
chemoodpornych?
Jakie występują zagrożenia związane z użytkowaniem narzędzi o napędzie elektrycznym?
Jakie znasz wskazać środki ochrony indywidulanej stosowane przy wykonywaniu powłok
chemoodpornych?
Czy znasz określić zasady, których należy przestrzegać w czasie wykonywania powłok
chemoodpornych w pomieszczeniach?
Które z materiałów wymagają szczególnego przestrzegania przepisów przeciwpożarowych?
4.1.3.Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie obejrzanego filmu na temat organizacji stanowiska pracy do wykonywania
powłok chemoodpornych, wypisz na kartce zasady, które pozwolą wyeliminować zagrożenia
w czasie pracy montera izolacji budowlanych.
8
Sposób wykonania ćwiczenia
1)
2)
3)
4)
5)
Uczeń powinien:
zapoznać się z materiałem nauczania,
obejrzeć uważnie film pt ,, Powłoki chemoodporne”,
wypisać na kartce zasady, które pozwolą wyeliminować zagrożenia w czasie pracy,
przedstawić napisane zasady,
zapisać wnioski w zeszycie przedmiotowym.
−
−
−
−
−
Wyposażenie stanowiska pracy:
film pt ,, Powłoki chemoodporne”,
kartka papieru,
zeszyt przedmiotowy,
artykuły piśmiennicze,
literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 2
Na podstawie obejrzanego filmu z ćwiczenia 1 oraz przeczytanego rozdziału 4.1.1, uzupełnij
poniższą tabelę:
− w kolumnie 1 wypisz zagrożenia zdrowia występujące podczas wykonywania powłok
chemoodpornych,
− w kolumnie 2 dobierz środki ochrony indywidualnej dla danego rodzaju zagrożenia.
Tabela 1. Zagrożenia i środki ochrony indywidualnej
Zagrożenia
Środki ochrony indywidualnej
Kolumna 1
Kolumna 2
2)
3)
4)
5)
6)
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
przeczytać dokładnie wypisane zagrożenia zdrowia podczas wykonywania powłok
chemoodpornych,
przyporządkować właściwe środki ochrony indywidualnej dla danego rodzaju zagrożenia,
wypełnić tabelkę,
skonsultować tabelkę z nauczycielem,
zaprezentować efekty swojej pracy,
ocenić i poprawić błędy.
−
−
−
poradnik dla ucznia,
tabelka,
przybory do pisania.
1)
9
Czy potrafisz:
1) ocenić stan narzędzi i urządzeń?
2) dobrać prawidłowo środki ochrony osobistej?
3) wymienić zagrożenia zdrowia występujące podczas wykonywania
powłok chemoodpornych ?
Tak
10
Nie
4.2.Zasady wykonywania izolacji chemoodpornych
Materiały stosowane do wykonywania obiektów budowlanych charakteryzują się
ograniczoną odpornością na agresję chemiczną. Najmniej odporne są elementy wykonane ze
stali oraz elementy, których spoiwem jest spoiwo hydrauliczne: cement i wapno (na przykład
elementy betonowe, tynki, wylewki).
Podczas użytkowania obiektów na te elementy działają niszcząco obciążenia chemiczne
zależne od przeznaczenia obiektu, ale także związane z agresją środowiska.
Elementy te muszą być zabezpieczone przed zniszczeniem poprzez stosowanie powłok
izolacyjnych chemoodpornych.
Kryteria doboru materiałów do wykonania izolacji chemoodpornych
− rodzaj obciążenia chemicznego: kwasy, zasady, ługi, związki ropopochodne,
− stężenie substancji chemicznej,
− intensywność eksploatacji obiektu,
− rodzaj elementu budowli: posadzka, ściana, fundament, (w tym przypadku pod uwagę brane
jest także obciążenie mechaniczne ).
Trwałość i funkcjonalność obiektu poddanego działaniu obciążeń chemicznych zależy od
właściwego zaprojektowania obiektu oraz od jakości wykonania prac izolacyjnych.
Prace te muszą być poprzedzone analizą obciążeń powierzchni: obciążeń chemicznych
i mechanicznych. Obciążenia te należy rozpoznać, określić ich wielkość oraz zakres
występowania.
Zestawienie takie najlepiej jest przedstawić w formie tabelarycznej.
Tabela jest wykonywana przy współudziale: użytkownika obiektu, technologa i projektanta
decydującego o funkcji pomieszczeń.
Tabela 2. Obciążenia chemiczne i mechaniczne [opracowanie własne]
Element ( nazwa, nr, )
Rodzaj obciążenia chemicznego
Obciążenia mechaniczne
1) Posadzka na hali
produkcyjnej
-
materiały ropopochodne :
olej napędowy, olej
silnikowy
-
2) Ściany hali
magazynowej
-
ogólnodostępne detergenty
do mycia ręcznego
-
duże, sporadycznie bardzo
duże, samochody o masie
do 25 ton, wózki widłowe
na kołach gumowych
o masie z paletą do 8 ton
brak
1.
2.
3.
4.
Dlaczego należy w budownictwie stosować izolacje chemoodporne?
Jakie materiały budowlane są najmniej odporne na obciążenia chemiczne?
Jakie mogą być kryteria doboru materiałów do wykonywania izolacji chemoodpornych?
Od czego zależy trwałość i funkcjonalność obiektu budowlanego narażonego na obciążenia
chemiczne?
11
4.2.3.Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Który z wymienionych niżej materiałów charakteryzuje się małą odpornością na agresję
chemiczną?
− stal,
− beton,
− drewno,
− szkło,
− cement,
− wapno.
1)
2)
3)
4)
5)
dokładnie przeczytać treść ćwiczenia,
przypomnieć sobie właściwości podstawowych materiałów budowlanych,
skreślić (wyeliminować) te materiały, które wykazują się dużą odpornością chemiczną,
zapisać pozostałe materiały w zeszycie przedmiotowym,
zaprezentować efekt swojej pracy.
−
−
−
przybory do pisania,
Ćwiczenie 2
Na podstawie wiedzy uzyskanej w rozdziale 4.2.1. proszę wypełnić tabelę numer 3 wpisując
rodzaj obciążeń chemicznych oraz mechanicznych dla danego elementu budynku mieszkalnego.
Tabela 3 Rodzaj obciążeń występujących w elementach budynku mieszkalnego
Element budynku
mieszkalnego
Ława betonowa zagłębiona w
gruncie
Posadzka w łazience pokryta
płytką ceramiczną
Betonowy
płaski
dach
budynku
Rodzaj obciążenia
chemicznego
Obciążenie mechaniczne
1) dokładnie przeczytać treść ćwiczenia,
2) przeczytać wypisane na arkuszu kryteria doboru materiałów do wykonania izolacji
chemoodpornych,
3) przyporządkować rodzaj obciążeń chemicznych oraz mechanicznych dla danego elementu
budynku,
4) uzupełnić tabelę,
12
5)
6)
7)
8)
skonsultować niejasności z nauczycielem,
skonsultować niejasności z nauczycielem,
wkleić tabelkę do zeszytu przedmiotowego,
zaprezentować efekty swojej pracy.
−
−
−
tabelka,
Czy potrafisz:
Tak
1) uzasadnić konieczność wykonywania chemoodpornych
izolacji w budownictwie?
2) podać przykłady elementów budowlanych, które należy
zabezpieczyć materiałami chemoodpornymi?
3) wymienić podstawowe obciążenia chemiczne, które działają
na każdy obiekt niezależnie od jego przeznaczenia
a są związane ze środowiskiem naturalnym?
13
Nie
4.3. Materiały, wyroby bitumiczne i ceramiczne do wykonywania
izolacji chemoodpornych
Materiały stosowane do wykonywania izolacji chemoodpornych można grupować według
różnych kryteriów. Ze względu na bardzo dużą gamę produktów występujących w handlu
pogrupowanie materiałów pomaga w przyswojeniu podstawowych wiadomości na ten temat.
Rodzaje materiałów stosowanych jako izolacje chemoodporne:
I. Materiały produkowane na bazie tworzyw sztucznych:
1. Materiały rulonowe.
a. – folie:
a.1. – folia oppalonowa z wypełniaczem grafitowym lub sadzą,
a.2. – folia bez wypełniacza,
a.3. – folia z polichlorku winylu : miękka i twarda.
2. Materiały powłokowe.
a. – kity chemoodporne na bazie żywic syntetycznych:
a.1 – kit epoksydowy,
a.2 – kit poliuretanowy,
a.3 – kit tiokolowy,
a.4 – kit silikonowy,
a.5 – kit akrylowy,
b. – materiały malarskie chemoodporne:
b.1 – lakiery fenolowe,
b.2 – farby i emalie poliwinylowe,
b.3 – farby i emalie chlorokauczukowe,
b.4 – farby , emalie , lakiery epoksydowe,
b.5 – farby , emalie , lakiery ftalowe,
c. – materiały chemoodporne do ochrony posadzek: warstwy malarskie, powłoki samorozlewne
jastrychy żywiczne, wykładziny chemoodporne pod ceramikę posadzkową, kleje i fugi
chemoodporne:
c.1 – silikonowe i siloksanowe,
c.2 – akrylowe,
c.3 – poliestrowe,
c.4 – winylowo – estrowe,
c.5 – epoksydowe,
c.6 – poliuretanowe.
II . Wyroby bitumiczne .
1. Materiały rulowe:
− papa z wkładką tekturową,
− papa z wkładką z tkaniny z włókna naturalnego,
− papa z wkładką z tkaniny z włókna sztucznego,
− papa z wkładką z folii aluminiowej (papy paroszczelne).
2. Materiały płynne (bezspoinowe ):
− emulsje asfaltowe (emulsje wodne bez rozpuszczalników),
− roztwory asfaltowe (rozcieńczalnikiem jest materiał rozpuszczalnikowy),
− lepiki i masy asfaltowe,
− kity asfaltowe.
14
III . Wyroby ceramiczne.
1. Płytki okładzinowe chemoodporne.
2. Cegły okładzinowe chemoodporne.
3. Materiały ceramiczne do aplikacji na budowie: płynne , pasty:
a. – wykładziny mineralne chemoodporne silikatowe,
b. – kleje do ceramiki chemoodporne silikatowe,
c. – fugi do ceramiki chemoodporne silikatowe.
Krótka charakterystyka materiałów chemoodpornych oraz ich zastosowanie
I. Materiały chemoodporne produkowane na bazie tworzyw sztucznych:
1. Folie oppalonowe.
Odporność chemiczna: na działanie zakwaszonych wód i ługów.
Zastosowanie: izolacje przeciwwilgociowe i antykorozyjne.
2. Folie z polichlorku winylu.
Odporność chemiczna: na działanie kwasów, alkaliów, roztworów soli i wody.
Zastosowanie: izolacje wodoszczelne i antykorozyjne.
3. Kity chemoodporne na bazie tworzyw sztucznych.
Odporność chemiczna: bardzo wysoka na różne związki chemiczne ale uzależniona od materiału
z którego jest wyprodukowany kit.
Zastosowanie: uszczelnienie ruchomych złączy w elementach budowlanych: dylatacje, naroża,
uszczelnienia wokół kratek, styków elastycznych połączeń różnych materiałów.
4. Materiały malarskie chemoodporne:
4.1 – Lakiery fenolowe.
Odporność chemiczna: na działanie środowiska kwaśnego i obojętnego.
Zastosowanie: powierzchniowa ochrona elementów budowlanych: ściany, stolarka.
4.2 – Farby i emalie poliwinylowe.
Odporność chemiczna: na działanie środowiska agresywnego: kwasy, ługi, pary, gazy.
Zastosowanie: powierzchniowa ochrona elementów budowlanych w szczególności stalowych.
4.3 – Farby i emalie chlorokauczukowe.
Odporność chemiczna: szczególnie na działanie środowiska atmosferycznego.
Zastosowanie: powierzchniowa ochrona zewnętrznych elementów budowlanych.
4.4 – Farby, emalie, lakiery epoksydowe.
Odporność chemiczna: agresja gazów, par kwaśnych oraz alkalicznych ( także duża odporność
mechaniczna ).
Zastosowanie: powłoki chemoodporne na betonie, ceramice, szkle, stali- bardzo szeroka
możliwość zastosowania.
4.5 – Farby, emalie, lakiery ftalowe.
Odporność chemiczna: na działanie środowiska atmosferycznego oraz procesów
fermentacyjnych.
Zastosowanie : malowanie drewnianych , stalowych , murowanych elementów budynków .
II. Wyroby bitumiczne chemoodporne
Odporność chemiczna: na działanie środowiska atmosferycznego - kwasy humusowe, lekkie
stężenia kwasu siarkowego solnego i azotowego, odporne na nawozy sztuczne i środki ochrony
roślin oraz związki procesów fermentacyjnych.
Zastosowanie: izolacje podziemnych elementów konstrukcji budowlanych, izolacje dachów
tarasów , izolacje zbiorników w oczyszczalniach ścieków oraz w konstrukcjach betonowych
w budownictwie rolniczym. Grupa materiałów najczęściej stosowana w budownictwie do
wykonywania
zabezpieczeń chemoodpornych i jednocześnie przeciwwilgociowych
i wodochronnych.
15
III. Wyroby ceramiczne chemoodporne
Odporność chemiczna: bardzo wysoka odporność chemiczna połączona z odpornością
mechaniczną.
Zastosowanie: do wykonywania odpornych na chemię i mechanicznie posadzek przemysłowych
w przemyśle chemicznym, spożywczym i farmaceutycznym a także w obiektach użyteczności
publicznej typu szpitale, laboratoria, do wykonywania mis chemoodpornych pod zbiornikami
z agresywnymi mediami w zakładach chemicznych, petrochemicznych. Wykładziny ceramiczne
chemoodporne wymagają stosowania materiałów uzupełniających chemoodpornych: fugi, kleje
chemoodporne.
1. Jakie są podstawowe grupy materiałów stosowanych do wykonywania izolacji
chemoodpornych?
2. Czy potrafisz wymienić wyroby bitumiczne chemoodporne?
3. Jakie są wyroby ceramiczne chemoodporne?
4. Jakie znasz grupy wyrobów z tworzyw sztucznych z których produkuje się chemoodporne
materiały do zabezpieczeń w budownictwie?
5. Jakie znasz podstawowe parametry materiałów przeznaczonych do ochrony posadzek
przemysłowych?
4.3.3.Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie podanego wykazu, wymień grupy i podgrupy materiałów stosowanych do
wykonywania izolacji chemoodpornych.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
przeczytać dwukrotnie podany wykaz materiałów,
wyodrębnić trzy podstawowe grupy,
przyporządkować odpowiednie rodzaje materiałów do wyodrębnionych wcześniej grup,
zapisać wybrane informacje,
zaprezentować efekty swojej grupy.
−
−
−
−
wykaz materiałów do wykonywania izolacji chemoodpornych,
dzienniczek ucznia,
Ćwiczenie 2
Posługując się informacjami z ćwiczenia 1 uzupełnij tabelkę
Tabela 4 Materiały chemoodporne przyporządkowane do grupy wyrobów do której należą
Rodzaj materiału
Folia z polichlorku winylu
Fuga silikatowa
Kit chemoodporny
Emulsja asfaltowa
Płytka chemoodporna
Grupa do jakiej należą (A, B, C)
16
A- tworzywa sztuczne
B- materiały bitumiczne
C- wyroby ceramiczne
1)
2)
3)
4)
5)
przeczytać dwukrotnie wykonany przez siebie podział materiałów na grupy i podgrupy,
wybrać ze swojego wykazu te elementy, które są wymienione w ćwiczeniu,
zapisać odpowiedzi w tabelce,
przekazać nauczycielowi wypełnioną tabelkę,
−
−
−
dzienniczek ucznia (z wykonanym wcześniej ćwiczeniem 1),
tabelka,
Czy potrafisz:
Tak
1) podzielić wyroby chemoodporne ze względu na materiał
z jakiego są produkowane?
2) podać minimum 4 z 5 kitów chemoodpornych?
3) wskazać 4 z 5 rodzajów farb chemoodpornych?
4) podać 4 z 6 rodzajów materiałów do ochrony posadzek?
5) wskazać 2 z 3 rodzajów wykładzin ceramicznych
chemoodpornych?
6) wymienić 2 z 3 rodzajów papy?
17
Nie
4.4. Technologia
wykonywania
wykładzinowych
chemoodpornych
robót
Wykładziny chemoodpornych wykonanych z materiałów na bazie tworzyw sztucznych
w postaci materiałów rulonowych (folie) oraz materiałów nakładanych w postaci powłok:
powłoki malarskie chemoodporne, powłoki do ochrony posadzek przemysłowych.
Kity służą do zachowania ciągłości powłok chemoodpornych w miejscach występowanie
dylatacji w podłożu, w narożnikach oraz w miejscach montażu wyposażenia na przykład wokół
kratek ściekowych, baterii, wokół przejść przewodów zasilających armaturę (przewody wodno
kanalizacyjne, gazowe, elektryczne, instalacji klimatyzacji).
Technologie wykonywania powłok chemoodpornych.
I.
Wykonywanie wykładzin chemoodpornych z materiałów rulowych – (folii).
Wykładziny chemoodporne wykonywane z folii są łączone pomiędzy sobą na zasadzie
zgrzewania lub klejenia za pomocą specjalnych samoprzylepnych taśm. Montaż do podłoża
odbywa się w większości na zasadzie punktowego mocowania mechanicznego łącznikami.
Miejsca mocowania uszkadzają izolację i muszą być dodatkowo zabezpieczone łatkami z folii.
Zastosowanie tej grupy wyrobów w większości sprowadza się do wykonywania izolacji
poziomych wielkopowierzchniowych chemoodpornych i przeciwwodnych jednocześnie dachów. Sporadycznie mają zastosowanie jako izolacje basenów kąpielowych, zbiorników
przeciwpożarowych.
Zastosowanie materiałów rulonowych do wykonywania typowych izolacji chemoodpornych
jest ograniczone z kilku powodów:
− występowania połączeń pomiędzy pasami izolacji,
− braku możliwości stałego całopowierzchniowego zespolenia z podłożem,
− małe odpornościć na obciążenia mechaniczne,
− łatwości uszkodzeń.
II. Wykonywanie zabezpieczeń chemoodpornych materiałami nanoszonymi metodami malarskimi
Techniki malarskie zarówno ręczne jak i natryskowe pozwalają na naniesienie powłoki
wielowarstwowo w małych grubościach warstw. W związku z tym elementy zabezpieczane tą
techniką mogą być poddane dużej agresji chemicznej lecz nie przenoszą zbyt wielkich obciążeń
mechanicznych. W budownictwie powłoki chemoodporne wykonywane metodami malarskimi
dotyczą zabezpieczenia konstrukcji stalowych, wykładzin chemoodpornych na elementach
betonowych i tynkach na ścianach oraz zabezpieczeń zbiorników betonowych poddanych
małemu obciążeniu mechanicznemu.
Technologia wykonania:
przygotowanie podłoża (czyszczenie, odpylenie, w przypadku podkładów betonowych przy
powłokach żywicznych zdjęcie mleczka cementowego),
gruntowanie podłoża: (w elementach stalowych - ma na celu związanie resztek rdzy i stworzenie
nośnego podkładu pod powłoki nawierzchniowe, w elementach betonowych, tynkach, innych
chłonnych podłożach - gruntowanie ma na celu związanie luźnych powierzchniowo cząstek,
wyrównanie chłonności podłoża oraz powierzchniowe wzmocnienie elementu),
18
Uwaga: w przypadku stosowania wykładzin chemoodpornych na bazie żywic epoksydowych
i poliuretanowych gruntowanie jest podstawowym warunkiem trwałości powłoki
chemoodpornej,
wykonanie chemoodpornej warstwy nawierzchniowej (warstwy nawierzchniowe są ostatnimi
nanoszonymi powłokami malarskimi).
W zależności od rodzaju stosowanego materiału warstwy te nanosi się na wyschnięty grunt lub
metodą mokre na mokre (nowa powłoka na jeszcze świeżą powłokę poprzednią) - lakiery
epoksydowe i poliuretanowe.
III. Wykonywanie wykładzin chemoodpornych na posadzkach przemysłowych .
Przy wykonywaniu powłok chemoodpornych na posadzkach przemysłowych podstawowym
kryterium doboru jakości i grubości powłoki, poza agresją chemiczną, są obciążenia
mechaniczne. Obciążenia mechaniczne wpływają na grubość wykonywanych powłok.
Podział powłok ochronnych na posadzkach ze względu na agresję chemiczną i obciążenia
mechaniczne.
a. powłoki cienkowarstwowe:
impregnacja – gr. warstwy ok. 0.05 mm,
powłoki lakiernicze – gr. warstwy ok. 0,1 ÷ 0,3 mm.
Obciążenia chemiczne: mała agresja chemiczna.
Obciążenia mechaniczne: lekkie (mały ruch pieszych).
b. powłoki średniowarstwowe:
gruntowanie podłoża – gr. warstwy ok. 0.15 mm ÷ 0,2 mm,
powłoka samorozlewna – gr. warstwy od. 1.0 ÷ 3,0 mm.
Obciążenia chemiczne: średnia do wysokiej agresja chemiczna.
Obciążenia mechaniczne: średnie (duży ruch pieszych, średni ruch pojazdów ).
c. powłoki grubowarstwowe:
gruntowanie podłoża – gr. warstwy ok. 0,15 mm ÷ 0,2 mm
powłoka nanoszona metodą szpachlowania ręcznego lub mechanicznego
– beton żywiczny gr. warstwy do 15,0 mm.
Obciążenia chemiczne: wysokiej agresja chemiczna.
Obciążenia mechaniczne: duże i bardzo duże.
IV. Technologia wykonania wykładzin chemoodpornych posadzkowych.
a. powłoki cienkowarstwowe:
technika malarska, malowanie wałkiem lub natryskiem, minimum 2 warstwy:
gruntowanie, warstwa nawierzchniowa [rys. 2].
b. powłoki średniowarstwowe:
gruntowanie podłoża techniką malarską [rys.2], warstwa wierzchnia posadzka samopoziomująca
(samorozlewna) wykonana techniką wylewania [rys.4] a następnie rozprowadzenia na
płaszczyźnie pacą metalową zębatą. Posadzka wymaga odpowietrzenia poprzez rolowanie
świeżej powłoki wałkiem kolczastym. Poprzez posypanie świeżej warstwy piaskiem
kwarcowym o uziarnieniu np. 0,7 ÷ 1.2 mm otrzymujemy strukturę antypoślizgową [rys.3].
W celu zmniejszenia chropowatości oraz zwiększenia łatwości mycia warstwę piasku można
pokryć materiałem żywicznym metodą malarską.
19
c. powłoki grubowarstwowe:
gruntowanie podłoża techniką malarską, warstwa wierzchnia – układanie powłoki metodą
szpachlowania ręcznego lub mechanicznego zacierania materiału wypełnionego wypełniaczem
mineralnym do konsystencji szpachlówki. W celu otrzymania powierzchni antypoślizgowej
należy świeży materiał posypać piaskiem kwarcowym o granulacji 0,7 – 1,2 mm. W celu
zmniejszenia chropowatości oraz zwiększenia łatwości mycia warstwę piasku można pokryć
materiałem żywicznym metodą malarską.
V. Technologia przygotowania materiałów chemoodpornych posadzkowych
Materiały 1 komponentowe: lakiery fenolowe, chlorokauczukowe, poliwinylowe, ftalowe po
otwarciu opakowania należy wymieszać materiał ręcznie lub mechanicznie za pomocą
wolnoobrotowej mieszarki lub wiertarki z końcówką do mieszania [rys.1].
Materiały 2 komponentowe: najczęściej epoksydowe i niektóre poliuretanowe utwardzane
dodatkowym składnikiem. Składniki w osobnych opakowaniach, po otwarciu należy lekko
przemieszać składnik bazowy oznaczony zazwyczaj literą A, wlać utwardzacz oznaczony
najczęściej na opakowaniu literą B, składniki mieszać mechanicznie minimum 3 minuty. Po
wymieszaniu składników rozpoczyna się powolny proces wiązania i dlatego materiały
charakteryzują się ograniczonym czasem wykorzystania. Czas ten jest opisany w karcie
technicznej materiału lub na opakowaniu i jest uzależniony od rodzaju materiału oraz
temperatury podłoża i powietrza (zazwyczaj wynosi on od 40 do 90 minut) - wyższe temperatury
skracają czas obróbki, niższe go wydłużają. W przypadku braku możliwości zużycia całej porcji
materiału w czasie możliwości jego obróbki materiał należy podzielić na mniejsze porcje osobno komponent A i komponent B.
Materiały 3 komponentowe: składniki jak w materiałach 2 komponentowych, składnik trzeci to
wypełniacz mineralny. Mieszanie bazy z utwardzaczem przez ok. 3 minuty następnie dodanie
komponentu trzeciego.
Rys. 1 Mieszanie żywicy [2, s.53]
Rys. 2 Gruntowanie podłoża lub jego malowanie
przy powłokach cienkowarstwowych
[2, s.53]
20
Rys. 2Posypywanie żywicy pisakiem
kwarcowym [poz.2, s.53]
Rys.3 Wykonanie posadzki samorozlewnej
[2 s.53]
Zalecenia bezpieczeństwa i higieny pracy:
Materiały wieloskładnikowe w stanie niezwiązanym są szkodliwe dla ludzi i środowiska
naturalnego. Szczególnie niebezpieczny jest składnik B – utwardzacz. Należy unikać
bezpośredniego kontaktu skóry z materiałami, stosować ubrania ochronne, rękawice gumowe
i okulary ochronne. Materiały po związaniu są obojętne dla środowiska oraz ludzi.
Przed rozpoczęciem prac należy bezwzględnie zapoznać się z kartą substancji niebezpiecznych,
w której podany jest skład substancji, sposób jej neutralizacji oraz zalecenia dotyczące
udzielania pierwszej pomocy.
1. Jakie zadanie spełnia warstwa gruntująca przy wykonywaniu powłok z żywic epoksydowych
i poliuretanowych?
2. Jakie znasz rodzaje powłok chemoodpornych stosowanych jako wykładziny na posadzkach
przemysłowych uzależnionych od obciążeń mechanicznych.
3. Jakie znasz sposoby przygotowania do aplikacji materiałów 1, 2 i 3 komponentowych.
4. Jaka jest technologia wykonania wykładziny chemoodpornej 2 komponentowej.
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie obejrzanego filmu na temat wykonania posadzek epoksydowych, Przygotuj
materiał malarski 2 komponentowy – żywicą epoksydową. Następnie nałóż przygotowaną
powłokę metodą lakierniczą za pomocą wałka na 1 m2 ściany, zużywając ok. ½ objętości
posiadanego opakowania.
1)
2)
3)
4)
5)
obejrzeć dokładnie film pt ,, Posadzki epoksydowe”,
wypisać na kartce, kolejne czynności podczas wykonania posadzki epoksydowej,
przestrzegać zasad bezpieczeństwa pracy,
przygotować materiał malarski 2 komponentowy według zasad podanych na opakowaniu,
21
6) wymieszać komponenty wiertarką elektryczną z mieszadłem,
7) nałożyć przygotowaną powłokę metodą lakierniczą za pomocą wałka na 1 m2 ściany,
8) zgłosić nauczycielowi wykonanie zadania,
9) dokonać samooceny pracy,
10) uporządkować stanowisko pracy.
−
−
−
−
−
−
−
−
film pt ,,Posadzki epoksydowe”,
instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,
żywica epoksydowa – 1kg,
wiertarka elektryczna z mieszadłem,
wałek malarski,
przygotowana ściana,
kartka papieru,
Ćwiczenie 2
Do materiału, który pozostał z ćwiczenia pierwszego dodaj piasku kwarcowego w ilości
ok. 0,25 litra. Wylej wymieszany materiał na podłoże pomalowane wcześniej żywicą
i rozprowadź równomiernie pacą zębatą.
5)
6)
7)
8)
9)
10)
zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
przeczytać dwukrotnie podaną na arkuszu papieru technologię przygotowania materiałów
chemoodpornych posadzkowych 3 komponentowych,
przygotowac materiał według zasad podanych na opakowaniu,
wymieszać komponenty za pomocą wiertarki elektrycznej z mieszadłem,
wylać wymieszany materiał na podłoże pomalowane wcześniej żywicą,
rozprowadzić równomiernie wylany materiał na podłoże, pacą zebatą,
zgłosić nauczycielowi wykonanie pracy,
uporządkować stanowisko pracy.
−
−
−
−
−
−
−
instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,
środki ochrony indywidualnej zgodne z instrukcją bezpieczeństwa i higieny pracy,
żywica epoksydowa - op. 1 kg,
piasek kwarcowy ok. 0,25 l,
szpachla metalowa z zębami,
przygotowane podłoże
1)
2)
3)
4)
Czy potrafisz:
Tak
1) krótko omówić sposób wykonania wykładziny chemoodpornej z folii ?
2) omówić krótko technologię nanoszenia materiałów
chemoodpornych metodami malarskimi?
3) wymienić podział powłok chemoodpornych na posadzkach
przemysłowych ?
22
Nie
4.5. Wykonanie izolacji chemoodpornych
materiałów bitumicznych
z
zastosowaniem
Materiały bitumiczne (materiały produkowane na bazie ropopochodnych) znajdują
najszersze zastosowanie w budownictwie od ponad 100 lat. Są odporne na typowe związki
chemiczne występujące w glebie (kwasy humusowe, roztwory kwasu siarkowego, azotany,
środki ochrony roślin, nawozy). Dobrze zachowują się także jako pokrycia wodoszczelne
dachów.
Ich popularność wynika z następujących zalet:
a. niska cena – w większości są produkowane z odpadów przy rafinacji ropy naftowej,
b. prostota produkcji – w większości nie wymagają skomplikowanych technologii produkcji, są
prostymi mieszaninami substancji bitumicznej z wypełniaczem mineralnym i klejem na bazie
lateksu lub akrylu,
c. prostota w nakładaniu – nie wymagają urządzeń do nakładania poza podstawowymi prostymi
narzędziami,
d. nie wymagają specjalnego przygotowania podłoża,
e. mogą być nakładane w różnych temperaturach otoczenia już około 1 do 35oC,
f. pełnią jednocześnie dwie funkcje – izolacji chemoodpornej i wodoszczelnej,
g. są uniwersalne: do izolacji podziemnej części budowli (ławy fundamentowe, ściany piwnic)
oraz do izolacji dachów.
Typy izolacji bitumicznych w zależności od obciążenia wodą obiektu
W literaturze budowlanej polskiej materiały bitumiczne omawiane są jako izolacje
wodochronne. W zależności od obciążenia wilgocią i wodą obiektu rozróżnia się trzy typy
izolacji.
Izolacje typu lekkiego – ochrona budowli przed wilgotnością gruntu niespoistego
przepuszczającego wody opadowe.
Powłoki cienkowarstwowe wykonywane zazwyczaj technikami malarskimi ręcznie:
warstwa gruntująca plus dwie do trzech warstw nawierzchniowych. Materiały do ich wykonania
dzielimy na materiały bitumiczne płynne na bazie rozpuszczalników – Abizol, oraz na emulsje
wodne bitumiczne bez rozpuszczalników do aplikacji na podłoża, także wilgotne nie niszczące
warstwy docieplającej wykonywanej zazwyczaj ze styropianu.
Izolacje typu średniego – ochrona budowli przed wilgocią pochodzącą z gruntu spoistego
nasączonego wodą.
Powłoki grubsze wykonywane z pap bitumicznych oraz materiałów bezspoinowych
w formie past. Po wykonaniu warstwy gruntującej z materiału bitumicznego płynnego metodą
malarską lub natryskową główna izolacja wykonywana jest z 2 warstw papy lub jako
bezspoinowa z grubowarstwowych emulsji bitumicznych modyfikowanych tworzywem
sztucznym 1 komponentowych lub 2 komponentowych (komponent 2 przyśpiesza wiązanie
materiału i jego odporność na deszcz). Materiał nanosi się szpachlami metalowymi lub metodą
natrysku pompami tłokowymi Wagnera. Grubość powłok w tym przypadku powinna wynosić
minimum 3 mm.
Izolacje typu ciężkiego – ochrona budowli przed wodą spiętrzoną pod ciśnieniem
23
Powłoki grubości od 4 ÷6 mm wykonywane z past bitumicznych modyfikowanych według
technologii jak w izolacjach typu średniego. Podczas wykonywania powłoki izolacyjnej w celu
kontroli grubości nanoszonej warstwy zaleca się międzywarstwowo zatopić siatkę
polipropylenową o gramaturze minimum 145 gr/m2. Izolacje typu ciężkiego wykonuje się
ręcznie szpachlami metalowymi lub natryskiem pompami Wagnera. Przy obciążeniu budowli
wodą pod ciśnieniem izolacje papowe praktycznie nie zdają egzaminu ze względu na wysoką
awaryjność związaną z problemami ich sklejania na powierzchniach pionowych ścian.
Izolacje bitumiczne chemoodporne w zbiornikach ścieków komunalnych oraz budownictwie
rolniczym
Oczyszczalnie ścieków komunalnych są wykonywane w konstrukcjach żelbetowych
i w związku z tym elementy tych konstrukcji muszą być zabezpieczone wykładzinami
chemoodpornymi.
Materiały bitumiczne stosowane w tych obiektach dzielimy na dwie grupy:
1) bitumy w formie emulsji wodnych lub zawiesin rozpuszczalnikowych – 1 komponentowe.
2) materiały bitumiczno - epoksydowe wodorozcieńczalne lub rozpuszczalnikowe.
Połączenie bitumu z epoksydem charakteryzuje się wysoką odpornością chemiczną (bitum,
epoksyd) oraz bardzo wysoką przyczepnością do podłoża, którą to cechą charakteryzują się
żywice epoksydowe.
1.
2.
3.
4.
5.
Odpowiadając na pytania , sprawdzisz czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
Na jakiej bazie produkowane są materiały izolacyjne bitumiczne?
Jakie typowe związki chemiczne występują w gruncie?
Jakie znasz podstawowe zalety materiałów bitumicznych.
Jakie znasz izolacje typu lekkiego , średniego i ciężkiego.
Jakie obiekty w oczyszczalniach ścieków i w budownictwie rolniczym zabezpieczane są
materiałami bitumicznymi?
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wymień typy izolacji oraz materiały bitumiczne, z których się je wykonuje.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
przeczytać temat ćwiczenia,
przypomnieć sobie rodzaje izolacji stosowanych w budownictwie,
przeczytać informacje na temat typów izolacji chemoodpornych,
zapisać informacje w dzienniczku ucznia,
wypisać z podanego tekstu wszystkie materiały bitumiczne,
przyporządkować właściwe materiały dla danego typu izolacji,
zaprezentować efekty swojej pracy,
zapisać spostrzeżenia w dzienniczku ucznia.
−
−
−
dzienniczek ucznia,
24
Ćwiczenia 2
Wykorzystując ćwiczenie nr 1 odpowiedz na pytanie – w których elementach budynku
zastosujesz izolacje chemoodporne?
Odpowiedź zaznacz w tabeli, wstawiając znak X w odpowiedniej rubryce.
Elementy budynku
−
−
−
−
−
−
−
−
Tak
Nie
ława fundamentowa żelbetowa,
ława fundamentowa ceglana,
dach,
posadzka II kondygnacji,
ściana zewnętrzna ponad terenem,
ściana wewnętrzna,
taras,
-balkon.
1)
2)
3)
4)
5)
przeczytać temat ćwiczenia,
przejrzeć informacje zapisane w dzienniczku ucznia dotyczące ćwiczenia numer 1,
przypomnieć sobie informacje na temat konstrukcji budynku,
wpisać znak X w odpowiedniej rubryce, przy każdym z elementów budynku,
−
−
−
−
Wyposażenie stanowiska pracy :
dzienniczek ucznia,
literatura z rozdziału 6,
tabela.
Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
Tak
uzasadnić konieczność stosowania izolacji
chemoodpornych bitumicznych w budownictwie?
wymienić podstawowe zalety materiałów bitumicznych
powodujące ich częste stosowanie?
wymienić podział izolacji bitumicznych w zależności od
obciążenia wodą obiektu?
określić , które z elementów budynku wymagają stosowania
izolacji chemoodpornych?
wymienić , jakie materiały bitumiczne stosuje się w zbiornikach
ścieków?
25
Nie
4.6. Wykonanie izolacji chemoodpornych
materiałów ceramicznych
z
zastosowaniem
W obszarach narażonych na duże obciążenia mechaniczne, termiczne lub chemiczne
posadzkom stawia się wyjątkowe warunki:
− odporność na ścieranie,
− odporność na obciążenia mechaniczne statyczne i dynamiczne,
− odporność termiczna,
− długi okres użytkowania,
− odporność chemiczna.
W rozdziale 4.4.1., w którym omawialiśmy posadzki z żywic epoksydowych – wersje na
wysokie obciążenia mechaniczne i chemiczne (posadzki grubowarstwowe) mówiliśmy
o zaletach tych materiałów. Pomimo bardzo wielu ich zalet posiadają także wady – mała
odporność na zarysowania, ograniczona odporność na wysokie temperatury – żywice
samorozlewne do 800C , betony żywiczne do 1800C. Ponadto są kłopotliwe przy konieczności
ich napraw, skomplikowane w wykonawstwie i drogie. Dlatego coraz częściej wraca się do
materiałów produkowanych z surowców naturalnych – płytek i cegieł ceramicznych Omawiając
okładziny chemoodporne skupimy się na płytkach ceramicznych ponieważ to one są stosowane
najczęściej.
Płytka ceramiczna
Jest produkowana z naturalnych mineralnych surowców występujących w przyrodzie.
Proces wytwarzania płytek polegający na wypalaniu lub spiekaniu naturalnych materiałów
mineralnych powoduje, że uzyskujemy produkt o bardzo wysokich parametrach
wytrzymałościowych. Pokrywanie płytek glazurą zapobiega osadzaniu się substancji typu smary
tłuszcze, brud, dzięki czemu jest ją łatwo utrzymać w czystości. Płytki ceramiczne są także
odporne na substancje chemiczne oraz wysoką temperaturę. Mają także jeszcze inne istotne
zalety – wygląd oraz łatwość wymiany w przypadku uszkodzenia.
Mają niestety także swoje wady. Do wad podstawowych jeżeli rozważamy ich zastosowanie jako
wykładzin chemoodpornych należy brak ciągłości powłoki – występowanie spoin. Dlatego
rozważając możliwość zastosowania płytek ceramicznych jako okładzin chemoodpornych należy
uwzględnić chemoodporność materiałów niezbędnych do ułożenia płytek.
Ponieważ w większości przypadków wykładziny chemoodporne są poddane także obciążeniu
wodą przy doborze materiałów bierze się jednocześnie pod uwagę konieczność wykonania
izolacji przeciwwilgociowych i przeciwwodnych.
Materiały uzupełniające chemoodporne do wykonania wykładzin ceramicznych
Izolacje podpłytkowe
Materiały mające za zadanie odcięcie dostępu wilgoci i substancji agresywnych do podłoża
to grupa materiałów do ochrony przed zniszczeniem podkładów i stropów betonowych:
a – folie płynne, mikrozaprawy na bazie cementu: materiały elastyczne wodoszczelne, odporność
chemiczna umiarkowana, odporne na typowe zanieczyszczenia środowiska, środki myjące
i dezynfekujące. Materiały stosowane w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej
ogólnodostępnych basenach kąpielowych.
b – cienkowarstwowe wykładziny żywiczne wykonywane na bazie żywic epoksydowych
i poliuretanowych jak i warstwy chemoodporne do ochrony wylewek i konstrukcji stropów
26
w pomieszczeniach o podwyższonej agresji chemicznej ale suchych. Wysoka odporność
chemiczna, izolacyjność przeciwwodna bardzo ograniczona.
c – elastyczne chemoodporne izolacje wykonywane dla pełnej ochrony podłoża chemoodporne
i wodoszczelne. Grubość minimum 2 mm. Stosowane w pomieszczeniach mokrych o dużej
agresji chemicznej.
Kleje do ceramiki
Materiały służące do trwałego przyklejenia okładziny ceramicznej do podłoża betonowego
tynku, płyt gipsowo kartonowych.
– kleje mineralne produkowane na bazie cementu z dodatkiem tworzyw sztucznych: stosowane
do klejenia płytek ceramicznych wewnątrz i na zewnątrz obiektów w obszarach od suchych
do mokrych przy obciążeniu chemicznym małym i średnim,
– kleje na bazie żywicy epoksydowej: produkowane na bazie chemoodpornej żywicy do klejenia
płytek ceramicznych w obszarach suchych i mokrych przy dużej agresji chemicznej,
– kleje mineralne chemoodporne: klej mineralny bez cementu z krzemianowym materiałem
łączącym – klej silikatowy oparty na technologii krzemianowej.
Fugi do spoinowania płytek
Materiały do wypełnienia szczelin powierzchniowych w okładzinach ceramicznych są
najbardziej narażone zarówno na obciążenia mechaniczne jak i agresję chemiczną. Właściwy ich
dobór w zależności przede wszystkim od agresji chemicznej jest podstawowym
i najważniejszym zadaniem.
– fugi mineralne: produkowane w wersji sztywnej i elastycznej z dodatkami tworzyw sztucznych
. Służą do zamykania spoin na zewnątrz i wewnątrz obiektów w obszarach suchych i mokrych
przy obciążeniu chemicznym małym i średnim.
– fugi chemoodporne epoksydowe: używane do spoinowania okładzin ceramicznych
w obiektach suchych i mokrych poddanych dużej agresji chemicznej. Bardzo dobra
przyczepność do płytek. Istotną wadą jest bardzo trudna i pracochłonna obróbka oraz wysoka
cena .
– fugi mineralne chemoodporne: fuga mineralna bez cementu produkowana na bazie szkła
wodnego (fuga silikatowa). Bardzo duża odporność chemiczna, odporność na temperaturę
+ 5000C. Bardzo łatwa w obróbce – obróbka podobna jak przy fudze mineralnej cementowej.
Technologia wykonania wykładzin chemoodpornych z płytek ceramicznych
Gruntowanie podłoża
Gruntowanie podłoża ma na celu wyrównanie jego chłonności oraz wzmocnienie
powierzchniowe podłoża. W przypadku konieczności wykonania izolacji przeciwwodnej lub
chemoodpornej podpłytkowej jest to operacja niezbędna do wykonania.
Przy wykonywaniu izolacji z tworzyw sztucznych – folie płynne - gruntem jest wodna emulsja,
w przypadku izolacji chemoodpornej wykonywanej na bazie żywic epoksydowych lub
poliuretanowych gruntem są materiały epoksydowe lub poliuretanowe. Grunt nanosimy ręcznie
metodą malowania pędzlem lub wałkiem. W przypadku braku konieczności wykonania izolacji
podpłytkowej płytki ceramiczne kleimy bezpośrednio na zagruntowane suche podłoże.
Wykonanie izolacji podpłytkowej
W przypadku konieczności wykonania izolacji podpłytkowej na warstwę gruntującą
nanosimy bezspoinową izolację z płynnej folii – wałkiem w 2 warstwach na przeschnięte
podłoże, w przypadku wykonywania izolacji chemoodpornych na bazie żywic epoksydowych
warstwy cienkie nanosimy wałkiem metodą lakierniczą a izolację elastyczną grubowarstwową
27
nanosimy szpachlami metalowymi – grubość warstwy minimum 2 mm. Przygotowanie
materiałów żywicznych do aplikacji omówiono w rozdziale 4.
Klejenie płytek
Klejenie płytek ma za zadanie związanie płytki na stałe z podłożem. Klej rozprowadza się
pacą zębatą na podłoże i na świeży materiał należy ułożyć płytkę lekko ją dobijając młotkiem
gumowym. Na posadzkach klejenie powinno być wykonane bez pustek powietrza – pełne
wypełnienie przestrzeni pomiędzy płytką i podłożem.
Spoinowanie płytek
Polega na wypełnieniu materiałem spoinującym szczelin pomiędzy płytkami ceramicznymi
Wymaga wyjątkowej staranności wykonania. Spoinowanie płytek wykonuje się ręcznie
i sporadycznie na bardzo dużych powierzchniach mechanicznie. Aplikacja polega na starannym
wypełnieniu fug poprzez ułożenie materiału na pełną głębokość szczeliny pomiędzy płytkami
szpachelką gumową. Materiał wprowadzamy do szczeliny pod skosem do kierunku fugi
starannie ją wypełniając na pełną głębokość a następnie zmywamy nadmiar fugi z płytki,
kształtujemy wklęsłość fugi i myjemy płytki do czysta.
Przy spoinowaniu mechanicznym fuga jest wciskana mechanicznie przez gumowe śmigło,
następnie jest formowana przez talerz wyposażony w specjalny zmywak i w końcowej fazie
płytka jest mechanicznie myta do czysta.
Obróbka fug mineralnych na bazie cementu jest stosunkowo prosta. Jeżeli na drugi dzień
widoczne są pozostałości mleczka cementowego można przemyć płytki dodając do wody środki
do zmywania nalotów cementowych.
W przypadku obróbki fug chemoodpornych epoksydowych należy postępować w sposób
następujący: po wciśnięciu materiału w szczelinę natychmiast należy zemulgowć (zrobić emulsję
wodną z fugi i ciepłej wody) bardzo ciepła wodą fugę pozostałą na płytce. W ciągu około 15
minut należy wyprofilować fugę i umyć płytkę do czysta za pomocą bardzo ciepłej wody. Do
prac używa się pac zaopatrzonych w wymienne zmywaki i gąbki oraz wiadro do płukania
zaopatrzone w rolki do wyciskania zmywaków.
Należy pamiętać, że fuga epoksydowa jest po związaniu chemoodporna w związku z tym należy
płytki umyć do czysta podczas aplikacji fugi.
W przypadku aplikacji fug mineralnych chemoodpornych silikatowych (krzemianowych)
obróbka jest identyczna jak fugi mineralnej na bazie cementu lecz należy także płytki umyć do
czysta. Ewentualne resztki fugi są nie do usunięcia.
Uzupełnieniem fug są materiały elastyczne do wyciskania pistoletami ręcznymi – silikony.
Rys. 5 : Mechaniczne spoinowanie żywiczne płytek ceramicznych [poz.2 s.53]
28
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Jakie podstawowe warunki stawia się posadzkom poddanym jednocześnie dużym
obciążeniom mechanicznym, termicznym i chemicznym?
Jakie są podstawowe cechy okładzin ceramicznych?
Jakie materiały stanowią uzupełnienie do wykonania okładzin ceramicznych?
Jakie są 3 grupy izolacji podpłytkowych i krótko je opisz?
Jakie są 3 grupy klejów do ceramiki w zależności od ich składu?
Co to jest fuga, jakie jest jej zadanie?
Jak można podzielić fugi w zależności od materiału, z którego są wykonane?
Jakie są 3 podstawowe operacje robocze niezbędne do wykonania przy robotach
wykładzinowych z ceramiki?
4.6.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj posadzkę z płytek ceramicznych na podłożu betonowym z wykonaniem izolacji
jednokomponentowej folią płynną.
przeczytać dokładnie temat ćwiczenia,
przeczytać wskazówki dotyczące stosowania materiałów znajdujące się na etykietach
opakowań,
6) przygotować materiał i narzędzia do wykonania ćwiczenia,
7) zgłosić nauczycielowi przygotowanie do wykonania ćwiczenia,
8) zagruntować powierzchnię posadzki betonowej za pomocą wałka lub pędzla,
9) wykonać izolację podpłytkową jednokomponentową folią płynną, nanosząc materiał
wałkiem na zagruntowane podłoże w 2 warstwach ( warstwa druga na suchą warstwę
pierwszą ),
10) przykleić na wyschniętą warstwę izolacji przyklej ok. 1 m2 płytek stosując klej mineralny,
11) zaprezentować efekt swojej pracy,
12) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
13) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
1)
2)
3)
4)
5)
−
−
−
−
−
−
−
środek gruntujący,
płytki ceramiczne 1m2,
folia w płynie,
klej mineralny do klejenia płytek ceramicznych,
krzyżyki do płytek,
paca zębata,
wałek lub pędzel,
29
−
−
−
−
ubranie robocze,
Ćwiczenie 2
Wykonać spoinowanie płytek ( najwcześniej w następnym dniu po przyklejeniu płytek).
Spoinowanie należy wykonać sposobem ręcznym.
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa pracy,
4) przeczytać temat ćwiczenia,
5) przygotować materiał i narzędzia do wykonania ćwiczenia,
6) przygotować fugę mineralną,
7) wypełnić szczelinę na pełną jej głębokość,
8) wyprofilować materiał - fuga powinna być wklęsła,
9) wyczyścić płytki wokół szczeliny,
10) umyć dokładnie płytki , tak żeby nie było smug po zaczynie cementowym.
11) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
12) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
13) zaprezentować efekty swojej pracy,
14) dokonać samooceny pracy,
−
−
−
−
−
−
szpachelka gumowa do spoinowania,
zestaw zmywaków i gąbek do mycia,
ubranie robocze,
Czy potrafisz :
1)
2)
3)
4)
5)
Tak
uzasadnić konieczność stosowania izolacji?
chemoodpornych ceramicznych w budownictwie?
wymienić podstawowe zalety materiałów ceramicznych
powodujące ich częste stosowanie?
krótko omówić materiały do izolacji,
klejenia i fugowania ceramiki?
wytłumaczyć pojęcie materiałów izolacyjnych silikatowych?
wytłumaczyć krótko technologię wykonywania
okładzin ceramicznych?
30
Nie
4.7. Technologia nanoszenia powłok chemoodpornych metodą natryskową
−
−
Do mechanicznego nanoszenia powłok chemoodpornych służą aparaty natryskowe:
– hydrauliczne, w których emulsja jest doprowadzana pod ciśnieniem do dyszy aparatu
i rozpylana poprzez nagłe rozprężanie się w dyszy. Aparaty hydrauliczne budowlane
w zależności od wielkości ciśnienia roboczego dzielimy na: niskociśnieniowe (ciśnienie
robocze 0,15 ÷ 0,80 MPa), średniociśnieniowe (ciśnienie do 1,50 MPa) i wysokociśnieniowe
(do 25 MPa)
pneumatyczne, w których masa porywana jest strumieniem sprężonego powietrza
i rozpylana w momencie rozprężania się powietrza po jego wyjściu z dyszy aparatu. Aparaty
pneumatyczne mogą być niskociśnieniowe ( ciśnienie robocze 0.02-0.05 MPa ) uzyskiwane
dzięki działaniu dmuchawy i wysokociśnieniowe ( ciśnienie robocze 0.25-0.60 MPa)
uzyskiwane dzięki pracy sprężarki.
Najprostszym urządzeniem do natrysku hydraulicznego są aparaty natryskowe z ręcznym
napędem. Aparaty te używane są do nanoszenia emulsji wodorozcieńczalnych. Z krajowych
aparatów ręcznych najbardziej popularny aparat AMR - 50 (rys.6), który jest stosowany przy
małych frontach robót oraz w miejscach gdzie nie ma doprowadzonej energii elektrycznej.
Aparaty ręczne obsługuje dwóch ludzi: jeden stale pompuje powietrze w celu utrzymania
możliwie jednakowego ciśnienia roboczego, drugi prowadzi końcówkę rozpylającą. Przy dużych
robotach stosuje się agregat wysokociśnieniowy WAGNER Airless 7000 H [rys.7].
Rys.6 Aparat ręczny AMR – 50 [poz.14 s.53]
31
Rys. 7 Aparat wysokociśnieniowy WAGNER Airless 7000 H [poz.14 s.53]
W tym urządzeniu masa powłokowa pobierana jest bezpośrednio z opakowania fabrycznego
za pomocą przewodu ssącego zaopatrzonego w filtr. Następnie masę tłoczy się pod ciśnieniem
do pistoletu natryskowego, którego najważniejszą częścią jest odpowiednia do danej
konsystencji materiału dysza z bardzo twardego materiału-spiekane węgliki wolframu. Dysze
różnią się między sobą średnicą otworu, kątem rozpylania i kształtem rozpylanego strumienia.
Pistolet natryskowy reguluje się poprzez dobór odpowiedniej dyszy dostosowanej do danego
materiału, jego lepkości, rodzaju i wielkości powierzchni. Urządzenie wyposażone jest również
w dodatkowy osprzęt do przedmuchiwania dyszy w czasie pracy jeżeli ulegnie ona zatkaniu.
Malowanie aparatami hydraulicznymi rozpoczyna się od doboru odpowiedniego otworu
w dyszy natryskowej. Do materiałów rzadkich (np. do materiałów gruntujących) stosuje się
dysze mniejsze, a do materiałów gęstszych (do mas bitumicznych grubowarstwowych) otwory
większe wyższe ciśnienie. Wykonywanie powłoki metodą natrysku polega na właściwym
prowadzeniu aparatu natryskowego, prostopadłym ustawieniu osi do strumienia rozpylanego
materiału na powierzchni i zachowaniu stałej odległości aparatu od podłoża.
Odległość ta powinna wynosić od 40 do 50 cm. Grubość powłoki reguluje się prędkością
przesuwania końcówki aparatu natryskowego. Sposób prowadzenia końcówki rozpylającej
w dwóch kolejnych fazach nakładania powłok ilustruje rysunek 8.
Rys .8 Sposób prowadzenia końcówki rozpylającej w dwóch kolejnych warstwach :
a) pierwsza warstwa, b) druga warstwa [14 s. 53]
32
Powłokę należy nakładać równoległymi pasami zachodzącymi na siebie od 10 do 30 %.
Zasada nakładania powłok aparatami pneumatycznymi jest podobna, trzeba tylko zachować
mniejszą odległość aparatu natryskowego od obrabianej powierzchni – wynosi ona od 25 do
25 cm, a pasmo powinno zachodzić na siebie 40 do 50 %. Każda kolejna warstwa powłokowa
powinna być nałożona po całkowitym wyschnięciu poprzedniej, za wyjątkiem materiałów
z żywic w przypadku których kolejne warstwy nakłada się na nie związaną do końca warstwę
poprzednią (warstwa poprzednia musi być lekko klejąca). Podczas nakładania powłok
chemoodpornych należy dokładnie przeczytać kartę techniczną dotyczącą określonego materiału
w której podaje się między innymi czas wysychania powłoki.
Technologia wykonania powłok metodą natryskowa pompą WAGNERA – nanoszenie grubowarstwowych
powłok bitumicznych
Bitumiczne powłoki szpachlowe można nakładać na wilgotnych podłożach murowych
i betonowych. Masy muszą pokryć wszystkie rysy występujące w podłożu. Prace rozpoczyna się
od gruntowania [rys. 10].
Rys . 9 Pistolet do nanoszenia gruntu
[poz.2 s.53]
−
−
−
Rys 10 Gruntowanie natryskowe
[poz.2 s.53]
Przed naniesieniem powłoki powierzchniowej należy zaizolować:
styk podłogi ze ścianą (rys.11),
przejścia rur (rys.15),
szczeliny dylatacyjne ( można zastosować taśmy dylatacyjne ) (rys.12).
Rys . 11 Uszczelnienie naroża wewnętrznego
polimerową taśmą [poz.2 str.53]
Rys. 12 Uszczelnienie dylatacji taśmą
polimerową [poz.2 str.53]
33
Rys .13 Pistolet do nanoszenia izolacji
[poz.2 s.53]
Rys 14 Wykonanie izolacji natryskiem
[poz.2 s.53]
Rys .15 Szczelne przejście rurowe przez zaizolowaną ścianę
[poz.2 s.53]
Po wykonaniu izolacji naroży, dylatacji, przejść rurowych nanosimy całopowierzchniowo
izolację pistoletem za pomocą pompy WAGNERA [ rys14].
Pierwszą warstwę nanosi się tak , aby wypełniała nierówności podłoża. Następnie układa się
warstwę drugą.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Jakie urządzenia służą do nanoszenia powłok chemoodpornych metodą natryskową?
Jakie znasz rodzaje aparatów natryskowych w zależności od sposobu podawania materiału.
Jaki jest podział aparatów natryskowych w zależności od wysokości ciśnienia wytwarzanego
przez urządzenie ?
Jak podawany jest materiał w aparatach hydraulicznych?
W jaki sposób podawany jest materiał w urządzeniach pneumatycznych?
Na czym polega prawidłowe wykonanie prac metodami natryskowymi - odległości dyszy od
obrabianej powierzchni, sposób prowadzenia dyszy?
4.7.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wymień urządzenia, które służą do nanoszenia powłok chemoodpornych metodą
natryskową i omów krótko zasadę ich działania.
34
1) zapoznać się z materiałem nauczania,
2) wymienić urządzenia, które służą do nanoszenia powłok chemoodpornych metodą
natryskową,
3) zapoznać się z zasadami działania tych urządzeń,
4) opisać w zeszycie krótko zasady działania wymienionych urządzeń,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.
−
−
−
Ćwiczenia 2
Pomaluj farbą emulsyjną 2 m2 ściany przy użyciu aparatu natryskowego z napędem ręcznym
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
Aby wykonać ćwiczenia powinieneś:
zgłosić nauczycielowi przygotowanie do wykonania ćwiczenia,
przygotować aparat do pracy,
dobrać odpowiednie dysze,
przygotować właściwą konsystencję farby,
wykonać próbę nanoszenia materiału na ścianę,
wyczyścić sprzęt po wykonaniu ćwiczenia,
sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.
−
−
−
−
−
farba do malowania,
ręczny aparat natryskowy,
ubranie robocze,
Czy potrafisz:
Tak
1) opowiedzieć na czym polega natryskowa metoda
nanoszenia powłok chemoodpornych?
2) opisać zasadę działania urządzenia do natrysku?
3) wytłumaczyć kolejne czynności przygotowawcze przed
uruchomieniem urządzenia natryskowego?
4) rozebrać, umyć, zakonserwować urządzenia po wykonaniu
zadania ?
5) wykorzystać poznane wiadomości w praktyce?
35
Nie
4.8. Przygotowanie powierzchni pod powłoki chemoodporne
Bardzo istotnym elementem, często decydującym o jakości wykonania powłok
chemoodpornych, jest odpowiednie przygotowanie powierzchni, na której mają być wykonane
izolacje chemoodporne. Pomimo, że powierzchnie te mogą być zbudowane z różnych
materiałów (beton, tynk, płyty gipsowo - kartonowe, płyta wiórowa) obowiązują podobne
kryteria oceny ich przydatności do nakładania powłok zabezpieczających.
−
−
−
−
−
−
−
Podstawowe kryteria oceny podłoży pod powłoki chemoodporne to:
równość podłoża,
zachowanie płaszczyzny,
poziom podłoża – dotyczy powierzchni poziomych - posadzki,
odchyłki od pionu (dotyczy ścian),
nośność podłoża (wytrzymałość na ściskanie i odrywanie),
czystość podłoża (brak zanieczyszczeń powierzchniowych i środków obniżających
przyczepność.
brak zarysowań i ubytków.
Warunki techniczne, które powinny spełniać podłoża pod wykładziny chemoodporne
W zależności od rodzaju wykonywanej powłoki chemoodpornej wymagania techniczne
mogą się różnić pod względem wytrzymałości i wilgotności
Posadzki, powłoki żywiczne
1) Przygotowanie podłoża – ma na celu zapewnienie przeniesienia obciążeń mechanicznych
i zapewnienie współpracy pomiędzy podkładem (warstwą nośną) a warstwą wykończeniową
wykonaną z materiałów chemoodpornych na bazie tworzyw sztucznych.
2) Wymagania dla podkładów pod materiały żywiczne:
− podłoże nośne, odpylone , bez zanieczyszczeń olejami i tłuszczami,
− zdjęte mleczko cementowe poprzez wykonanie śrutowania, frezowania, piaskowania
lub szlifowania,
− wytrzymałość podłoża: na ściskanie minnimum 25 MPa, na odrywanie minimum
1.5 MPa /mm2,
− niska wilgotność podkładu ,
− minimalna temperatura podłoża powinna wynosić +100C.
Materiały malarskie chemoodporne:
1) podłoże nośne (odpylone, bez zanieczyszczeń olejami i tłuszczami),
2) zdjęte mleczko cementowe (poprzez wykonanie śrutowania, frezowania, piaskowania lub
szlifowania),
3) wytrzymałość podłoża na odrywanie minimum 1.0 MPa /mm2,
4) niska wilgotność podłoża,
5) minimalna temperatura podłoża powinna wynosić + 100C.
−
−
−
−
Wymagania dla podkładów pod wyroby butomiczne:
podłoże nośne (odpylone, bez zanieczyszczeń olejami i tłuszczami),
wytrzymałość podłoża na odrywanie minimum 1.0 MPa /mm2 dla papy, 0.50 MPa /mm2 dla
materiałów płynnych bitumicznych,
niska wilgotność podłoża,
minimalna temperatura podłoża powinna wynosić + 20C.
36
−
−
Wymagania dla podkładów pod wyroby bitumiczne:
podłoże nośne (odpylone, bez zanieczyszczeń olejami i tłuszczami),
wytrzymałość podłoża na odrywanie powyżej > 0.50 MPa /mm2 dla materiałów płynnych
bitumicznych.
Metody mechanicznego przygotowania podłoży betonowych:
1) Czyszczenie podłoża: odkurzanie z brudu, kurzu.
2) Szlifowanie podłoża – ma na celu zdjęcie mleczka cementowego i lekkie wyrównanie
podłoża. Wykonuje się ją szlifierkami elektrycznymi z tarczą i papierem ściernym.
3) Frezowanie podłoża – operacja wykonywana na posadzkach betonowych w celu usunięcia
warstwy podłoża zabrudzonego lub mało nośnego. Wykonywana frezarkami
mechanicznymi.
4) Śrutowanie podłoża – operacja mająca na celu zdjęcie mleczka cementowego, usunięcie
zabrudzeń powierzchniowych. Wykonywana maszynami zwanymi śrutownicami, których
zasada działania jest oparta na wyrzuceniu z bardzo dużą szybkością śrutu metalowego. Śrut
ten uderzając w podłoże betonowe wybija zanieczyszczenia i elementy o mniejszej
przyczepności. Urządzenie wyposażone jest w odkurzacz.
−
−
Metody chemicznego przygotowania podłoży betonowych
chemiczne usunięcie tłuszczów i starych powłok,
wzmacnianie słabego podłoża materiałami gruntującymi.
1. Jakie są ogólne kryteria oceny podłoży?
2. Jakie są wymagania stawiane podłożom przeznaczonym pod chemoodporne wykładziny
wykonane z powłok?
3. Jakie są wymagania stawiane podłożom przeznaczonym pod chemoodporne wykładziny
wykonywane z materiałów rulonowych?
4. Jakie są najbardziej istotne wymagania stawiane podłożom przeznaczonym pod
chemoodporne wykładziny wykonywane z okładzin ceramicznych?
5. Jakie są sposoby przygotowania podłoży betonowych pod wykładziny chemoodporne?
6. W jakim celu wykonuje się przygotowanie podłoży przy pomocy metod chemicznych?
4.8.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie obejrzanego filmu na temat przygotowania powierzchni pod powłoki
chemoodporne. Wymień metody mechanicznego przygotowania podłoży betonowych.
1)
2)
3)
4)
obejrzeć dokładnie film pt ,, Przygotowanie powierzchni pod powłoki chemoodporne,
wypisać w zeszycie metody mechanicznego przygotowania podłoży betonowych,
37
−
−
−
−
film pt ,, Przygotowanie powierzchni pod powłoki chemoodporne”,
Ćwiczenie 2
Przygotuj pod powłokę chemoodporną 1 m2 ściany wytynkowanej tynkiem cementowo wapiennym.
1)
2)
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
14)
Aby wykonać ćwiczenia powinieneś:
przeczytać dokładnie treść ćwiczenia,
sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
przygotować ubranie robocze, rękawice ochronne i okulary ochronne,
zgłosić nauczycielowi przygotowanie do wykonania ćwiczenia,
usunąć starą farbę za pomocą szpachelki,
wyrównać nierówności szpachlówką cementową,
przeszlifować i odpylić ścianę po związaniu szpachlówki,
sprawdzić jakość wykonanych prac,
sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
dokonać samooceny pracy,
uporządkować stanowisko pracy,
−
−
−
−
−
−
szpachelka,
szpachlówka cementowa,
miotełka do odpylenia ściany,
ubranie robocze, rękawice i okulary ochronne,
Czy potrafisz:
Tak
1) uzasadnić konieczność przygotowania
podłoża pod powłoki chemoodporne ?
2) optycznie ocenić stan podłoża i jego przydatność pod powłoki
chemoodporne ?
3) wymienić podstawowe kryteria oceny
podłoża pod powłoki chemoodporne ?
4) wymienić cztery podstawowe sposoby
przygotowania podłoży betonowych pod powłoki żywiczne ?
5) wytłumaczyć na czym polega chemiczne przygotowanie podłoża ?
38
Nie
4.9. Obróbka wykończeniowa powłok chemoodpornych
Obróbka wykończeniowa powłok chemoodpornych to prace dodatkowe, uzupełniające
mające na celu wykończenie powłok lub ich ochronę przed zniszczeniem lub uszkodzeniem - tj.
elementy wykończeniowe powłok z tworzyw sztucznych na posadzkach, elementy uzupełniające
i wykończeniowe, zamknięcie dylatacji konstrukcyjnych i dylatacji przy ścianach.
Dylatacje konstrukcyjne wykonuje się jako przeniesienie dylatacji podłoża. Aby do środka
dylatacji nie dostawał się brud, woda oraz aby nie następowało wyłamywanie krawędzi dylatacji
należy ją zamknąć materiałem plastycznym (odkształcalnym) - kitem poliuretanowym,
epoksydowym lub silikonowym (rys.16).
Rys.16 Wypełnienie dylatacji konstrukcyjnej posadzki przemysłowej [10 s.53]
W przypadku styku posadzka - ściana wypełnienie dylatacji wykonuje się za pomocą kitów
plastycznych z wykończeniem cokolika lub bez cokolika (rys.17).
Rys. 17 Wypełnienie styku posadzka – ściana wraz z wykonaniem cokolika na ścianie [10 s.53]
Cokoliki na styku posadzka - ściana wykonuje się na kilka sposobów: gotową listwą
przyścienną wykonaną z twardego PVC mocowaną mechanicznie za pomocą kołków
rozporowych do ściany, z płytki ceramicznej przyklejonej do ściany klejem do ceramiki
z przygotowanego fabrycznie profilu wykonanego z zaprawy żywicznej przyklejanego do ściany
klejem żywicznym.
39
Elementy odprowadzające wodę z posadzki przemysłowej
W bardzo wielu wypadkach posadzki przemysłowe chemoodporne muszą posiadać układ
odprowadzający wodę z płaszczyzny posadzki: mycie posadzek, odprowadzanie wody
technologicznej. Elementy także muszą być wpuszczone w konstrukcję posadzki i dokładnie
uszczelnione (rys.18).
Rys .18 Liniowy element do odprowadzenia wody z posadzki przemysłowej [10 s.53]
Elementy wykończeniowe powłok ceramicznych
Zamknięcie dylatacji konstrukcyjnych, narożników posadzka - ściana, wykończenia płytek
przy ościeżach wykonuje się najczęściej za pomocą ozdobnych listew wykonanych z twardego
kolorowego PVC, metali kolorowych i nierdzewnych (mosiądz stal chromoniklowa). Listwy
montuje się w warstwie kleju do ceramiki lub w przypadku posadzek poddanych dużym
obciążeniom stosuje się listwy wbijane z twardego PVC.
W handlu znajduje się bardzo duży wybór kształtów kolorów, wzorów tych elementów.
Przykładowe wzory listew ilustrują rysunki (rys 19-21).
Rys.19 Listwy ozdobne wklejane w posadzkach z ceramiki [poz.10 s.53]
40
Rys.20 Listwy ozdobne wbijane w posadzkach z ceramiki [10 s.53]
Rys.21 Listwy ozdobne wykończeniowe do płytek ceramicznych [10 s.53]
Elementy wykończeniowe powłok bitumicznych
Powłoki bitumiczne nie potrzebują elementów wykończeniowych wykonywanych ze
względów estetycznych natomiast koniecznie jest wykonanie prac osłonowych w celu ich
ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi. Szczególnie dotyczy to powłok
grubowarstwowych elastycznych wykonywanych na bazie past bitumicznych. Izolacje pionowe
części podziemnej obiektów (izolacje ścian) wymagają ochrony poprzez przyklejenie osłony
z płyty styropianowej o grubości minimum 30 mm lub płyty ochronnej drenażowej wykonanej
z wytłaczanego PVC obustronnie wyklejonego warstwą osłonową - z jednej strony gruba folia
PCV (tą stroną płytę przyklejamy do izolacji bitumicznej) ze strony drugiej (montaż od strony
gruntu) flizelina (rys 22 – 25).
Rys. 22 Nakładanie kleju bitumicznego
na płytę ochronną [poz.2 s.53]
Rys. 23 Przyklejanie płyty ochronnej
do izolacji bitumicznej [poz.2 s.53]
41
Rys. 24 Widok płyty ochronnej do
izolacji bitumicznych [poz.2 s.53]
Rys. 25 Przyklejanie płyty ochronnej
do izolacji bitumicznej [poz.2 s.53]
Powłoki bitumiczne wykonane jako izolacje poziome w trakcie dalszych prac budowlanych
na pokrywane kolejnymi warstwami posadzkowymi - styropianem z wylewką betonową lub
cementową lub posadzką betonową przemysłową. W przypadku bezpośredniego ułożenia
styropiany na warstwę izolacji bitumicznej materiał ten poza izolacją cieplną jest także bardzo
dobrą ochroną izolacji bitumicznej. W przypadku konieczności ułożenia na izolacji bitumicznej
następnych warstw betonowych izolację należy ochronić przed uszkodzeniem stosując minimum
dwie warstwy folii budowlanej grubości minimum 0.2 mm .
Odpowiadając na pytania , sprawdzisz czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie są elementy wykończeniowe stosowane przy powłokach z tworzyw sztucznych ze
szczególnym zwróceniem uwagi na powłoki posadzkowe?
2. Jakie znasz elementy wykończeniowe typowe dla okładzin z płytek ceramicznych?
3. Jakie są stosowane materiały ochronny przy wykładzinach chemoodpornych wykonanych
z materiałów bitumicznych szczególnie elastycznych?
4.9.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie obejrzanych plansz w sali lekcyjnej omów sposoby wykonywania cokolików
na styku posadzka – ściana.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś :
obejrzeć dokładnie planszę,
zapisać na kartce sposoby wykonania cokolików na styku posadzka - ściana,
skonsultować z nauczycielem sposoby wykonywania zadania,
zapisać spostrzeżenia w zeszycie,
42
−
−
−
−
−
plansza przedstawiajaca wykonywanie cokolików,
kartkaa,
Ćwiczenie 2
Dobierz odpowiednią długość cokolika wykonanego z twardego PCV w pomieszczeniu
o wymiarach 5 x 8 m. Ile sztuk cokolika należy kupić jeżeli długość jednej listwy wynosi 2,50 mb?
1)
2)
3)
4)
5)
przeczytać treść ćwiczenia,
wykonać rysunek szkicowy,
wykonać odpowiednie obliczenia,
zapisać obliczenia w dzienniczku ucznia,
skonsultować odpowiedź z nauczycielem.
−
−
−
dzienniczek ucznia,
kalkulator.
Czy potrafisz :
Tak
1) wymienić i krótko uzasadnić jakie gdzie są stosowane elementy
wykończeniowe w okładzinach ceramicznych ?
2) ocenić dlaczego wykładziny chemoodporne
bitumiczne wymagają warstw ochronnych ?
3) dobrać odpowiedni cokolik w zależności od rodzaju posadzki ?
43
Nie
5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Przeczytaj uważnie instrukcję .
Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi .
Zapoznaj się z zestawem pytań testowych .
Test zawiera 20 pytań dotyczących wykonania powłok chemoodpornych. Są to pytania
wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa .
Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi , stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X .W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem a
następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową )
Pracuj samodzielnie , bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania
Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność , wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego , gdy zostanie Ci wolny czas .
Na rozwiązanie testu masz 45 minut .
Powodzenia!
44
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Konieczność przestrzegania zasad przeciwpożarowych przy organizacji stanowiska pracy
podczas wykonywania powłok chemoodpornych wynika z:
a) stosowania materiałów ceramicznych,
b) stosowania narzędzi ręcznych,
c) używania materiałów rozpuszczalnikowych,
d) stosowania materiałów silikatowych.
2. Folie z polichlorku winylu należą do grupy materiałów:
a) malarskich,
b) ceramicznych,
c) rulonowych,
d) bitumicznych.
3. Materiały malarskie chemoodporne to:
a) lepiki asfaltowe,
b) lakiery fenolowe,
c) kity silikonowe,
d) folie oppalonowe.
4. Obciążenie chemiczne posadzki hali produkcyjnej to:
a) piasek,
b) zaprawa cementowa,
c) olej napędowy,
d) woda z kranu.
5. Do zapewnienia ciągłości posadzki z płytek ceramicznych służy:
a) izolacja podpłytkowa,
b) fuga,
c) klej do ceramiki,
d) materiał do gruntowania podłoża.
6. Do wyrównania chłonności i wzmocnienia podłoża przy wykonywaniu powłok z żywic
epoksydowych stosuje się:
a) materiał gruntujący epoksydowy,
b) beton żywiczny,
c) lepik asfaltowy,
d) mleczko cement.
7. Izolacje chemoodporne z materiałów bitumicznych produkowane są z:
a) żywic silikonowych,
b) materiałów ropopochodnych,
c) żywic akrylowych,
d) żywic epoksydowych.
8. Odporność na obciążenia mechaniczne, termiczne i chemiczne spełnia posadzka wykonana z:
a) wykładzin chemoodpornych,
b) płytek ceramicznych,
c) wykładzin z materiałów rulonowych – folii,
d) żywic epoksydowych.
45
9. Do natryskowego nanoszenia grubowarstwowych powłok bitumicznych stosuje się:
a) szpachle metalowe,
b) aparat ręczny AMR – 50,
c) pompę WAGNERA,
d) kompresor.
10. Do izolacji chemoodpornej i wodoszczelnej stosuje się materiały:
a) kamienne,
b) bitumiczne,
c) ceramiczne,
d) z tworzyw sztucznych.
11. Odległość końcówki do natrysku od elementu budowlanego w hydraulicznym aparacie
natryskowym wynosi:
a) 10 do 20 cm,
b) 20 do 25 cm,
c) 40 do 50 cm,
d) 50 do 60 cm.
12. Obróbkę wykończeniową powłok chemoodpornych wykonuje się w celu:
a) wykończenia powłok i ochrony przed zniszczeniem lub uszkodzeniem,
b) trwałego połączenia posadzki ze ścianą,
c) zabezpieczenia przed hałasem,
d) zabezpieczeniem przed obniżeniem temperatury pomieszczeń.
13. Głównym zadaniem szlifowania podłoży jest usunięcie:
a) brudu lub kurzu,
b) mleczka cementowego i wyrównanie niewielkich nierówności,
c) podłoża silnie zabrudzonego,
d) podłoża mało nośnego.
14. Powłoki lakiernicze chemoodporne to warstwy o grubości:
a) około 0,05 mm,
b) 0,1 ÷ 0,3 mm,
c) powyżej 1 ÷ 3 mm,
d) powyżej 3 mm.
15. Wymiana powietrza w pomieszczeniach , w których wykonywane są powłoki
chemoodporne powinna być minimum:
a) 1 krotna w ciągu godziny,
b) 2 krotna w ciągu godziny,
c) 3 krotna w ciągu godziny,
d) 4 krotna w ciągu godziny.
16. Przy wykonywaniu powłok chemoodpornych środki ochrony osobistej to:
a) odzież robocza,
b) odzież robocza i okulary ochronne,
c) odzież robocza , okulary ochronne i rękawice gumowe,
d) odzież robocza , okulary ochronne , rękawice gumowe i maski.
46
17. Trwałość i funkcjonalność obiektu narażonego na działanie obciążeń chemicznych zależy od:
a) prawidłowego zaprojektowania obiektu,
b) obliczeń statycznych,
c) doboru odpowiednich materiałów izolacyjnych,
d) prawidłowego zaprojektowania i jakości wykonania robót izolacyjnych.
18. Materiały bitumiczne stosowane są do izolacji:
a) chemoodpornej,
b) przeciwwilgociowej,
c) wodoszczelnej,
d) chemoodpornej i wodoszczelnej.
19. Przy wykonywaniu powłok z żywic epoksydowych i poliuretanowych warstwa gruntująca
ma na celu:
a) wyrównanie chłonności podłoża,
b) wzmocnienie elementu,
c) związanie powierzchni,
d) wyrównanie chłonności podłoża , wzmocnienie elementu , związanie powierzchni.
20. Natryskowe nanoszenie powłok chemoodpornych pozwala na:
a) zmniejszenie grubości warstw,
b) zmniejszenie ilości warstw,
c) zmniejszenie ilości materiału,
d) wykonanie powłoki wielowarstwowo w małych grubościach warstw.
47
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko.........................................................................................................
Wykonywanie powłok chemoodpornych
Zakreśl poprawną odpowiedź
Nr
zadania
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Odpowiedź
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
Punkty
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
Razem:
48
6. LITERATURA
1. Budownictwo ogólne t.1 Arkady , Warszawa 1992
2. Deitermann – katalogi i informacje techniczne (www.deitermann.pl)
3. Francuz W.M. Sokołowski : Bezpieczeństwo i higiena pracy na budowie . Oficyna
Wydawnicza Rem Script Sp. z o.o. Warszawa 1998
4. Katalog Polskich Norm 2000 . Wybór norm budowlanych cz.1-3 Polski Komitet
Normalizacyjny , Warszawa 2000
5. Kuczyński A. , Lenkiewicz W : Zarys budownictwa ogólnego WsiP , Warszawa 1999
6. Materiały Budowlane – miesięcznik nr. 9/1988 , 9/2002 , 9/2006
7. Martinek W , Szymański E : Murarstwo i tynkarstwo . Technologia WsiP . Warszawa 1999
8. MC Bauchemie katalogi informacje techniczne (www.botament.pl)
9. Poradnik kierownika budowy . Praca zbiorowa Arkady, Warszawa 1997
10. Schluter Systems – listwy do płytek , katalogi produkcji
11. Szymański E , Wrześniowski Z. Materiały Budowlane WsiP , Warszawa 1997
12. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót , MBiPMB – ITB , Warszawa 1989
13. Wokół płytek ceramicznych - kwartalnik
14. Wolski Z. Technologia - Roboty malarskie WSiP , Warszawa 1997
49

Wykonywanie powłok chemoodpornych 713 [08]. Z5. 03

Transkrypt

Podobne dokumenty

PRODUKT: Hermetyczna powłoka ochronna – elastomer

Adhezja (przyczepność) Aby powłoka była

Karta techniczna

ZBIORNIKI CHEMOODPORNE Z KOMPOZYTÓW POLIMEROWYCH

ATAGOR B30.3

kt - eterna grunt f

decapant universel 2013

Capadecor Arte-Lasur