Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XII/77/07 Jednolity tekst studium

Transkrypt

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY KAMIEŃ POMORSKI
- str. 1
ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA
I. WSTĘP
1. PODSTAWA FORMALNO-PRAWNA ................................................................................
4
2. PRZEDMIOT l ZAKRES OPRACOWANIA .........................................................................
4
3. MATERIAŁY WEJŚCIOWE ...................................................................................................
5
II. UWARUNKOWANIA I KIERUNKI ROZWOJU
1. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU GMINY ...........................................................................
6
2. CELE l GŁÓWNE PROBLEMY ROZWOJU GMINY .............................................................
7
2.1. CELE STUDIUM ...............................................................................................................
2.2. PROBLEMY .....................................................................................................................
2.3. ELEMENTY l OBSZARY KONFLIKTOWE .......................................................................
7
7
8
3. STAN l OCHRONA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO l KULTUROWEGO ..................... 10
3.1. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE ......................................................................... 10
3.1.1. Zachowanie równowagi ekologicznej ...................................................................
3.1.2. Powiązania przyrodnicze ......................................................................................
3.1.3. Bogactwa naturalne i zasady ich eksploatacji ......................................................
Surowce mineralne .......................................................................................................
Surowce balneologiczne ...............................................................................................
10
11
13
13
14
3.1.4. Warunki hydrogeologiczne ...................................................................................
3.1.5. Wody powierzchniowe .........................................................................................
3.1.6. Gleby .................................................................................................................
3.1.7. Szata roślinna (roślinność i flora) .........................................................................
3.1.7.1. Roślinność .........................................................................................................
16
17
18
18
18
18
19
22
23
23
24
26
26
27
28
32
33
33
34
Solniska ........................................................................................................................
Kompleksy wilgotnych i bagiennych łąk, szuwarów, łozowisk i olsów .........................
Torfowiska mszarne ......................................................................................................
Piaszczyste, wilgotne obniżenia terenu .......................................................................
Murawy napiaskowe, kserotermiczne i świeże łąki na podłożu mineralnym ..............
Buczyny, grądy i pozostałe lasy ...................................................................................
Wody – kanały, rowy, jeziora, wyrobiska potorfowe ....................................................
3.1.7.2. Cenne siedliska przyrodnicze ...........................................................................
3.1.7.3. Flora ...................................................................................................................
3.1.8.Charakterystyka fauny ..........................................................................................
3.1.9. Atmosfera i zasady jej ochrony ............................................................................
3.1.10. Tereny chronione ...............................................................................................
Pomniki przyrody ..........................................................................................................
Ochrona gatunkowa ......................................................................................................
Ochrona gatunkowa roślin i grzybów ........................................................................... 34
Ochrona gatunkowa zwierząt ....................................................................................... 34
- str. 2
Rezerwaty przyrody ......................................................................................................
Użytki ekologiczne .........................................................................................................
Strefa chronionego krajobrazu .....................................................................................
Pomniki przyrody proponowane do objęcia ochroną prawną ......................................
Korytarze ekologiczne ..................................................................................................
Zasady ochrony ............................................................................................................
35
35
35
36
36
37
3.2. ŚRODOWISKO KULTUROWE .......................................................................................
3.2.1. Strefy ochrony konserwatorskiej ..........................................................................
3.2.2. Strefy ochrony archeologicznej ............................................................................
3.3. KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU ................................................................................
3.3.1. Przestrzeń ............................................................................................................
3.3.2. Krajobraz zabudowany .........................................................................................
38
38
42
44
44
45
4. STAN ZAGOSPODAROWANIA TERENU .............................................................................. 46
4.1. UŻYTKOWANIE TERENU ..............................................................................................
4.2. PRAWO WŁASNOŚCI GRUNTÓW ................................................................................
4.3. GŁÓWNE ELEMENTY ZAGOSPODAROWANIA OBSZARU .......................................
4.3.1. Rolnictwo ..............................................................................................................
4.3.2. Leśnictwo ..............................................................................................................
4.3.3. Rybactwo ..............................................................................................................
4.3.4. Przemysł, usługi nieuciążliwe ..............................................................................
4.3.5. Port .......................................................................................................................
4.3.6. Turystyka ..............................................................................................................
4.4. SIEĆ OSADNICZA l OBSŁUGA LUDNOŚCI .................................................................
4.4.1. Kształtowanie sieci osadniczej .............................................................................
4.4.2. Obsługa ludności ..................................................................................................
4.5. KOMUNIKACJA ..............................................................................................................
4.5.1. Układ drogowy ......................................................................................................
4.5.2. Zasady rozwoju ....................................................................................................
4.6. INŻYNIERIA .....................................................................................................................
4.6.1. Zaopatrzenie w wodę ...........................................................................................
4.6.2. Odprowadzenie ścieków ......................................................................................
4.6.3. Regulacja stosunków wodnych ............................................................................
4.6.4. Usuwanie i unieszkodliwianie odpadów ...............................................................
4.6.5. Elektroenergetyka ................................................................................................
4.6.6. Telekomunikacja ..................................................................................................
4.6.7. Gazownictwo .........................................................................................................
4.6.8. Ciepłownictwo ......................................................................................................
46
48
51
51
54
56
57
58
59
60
60
61
63
63
64
65
65
69
72
73
75
78
80
81
5. WARUNKI BYTOWE l JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW .................................................... 82
5.1. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA GMINY ........................................................................
5.2. WARUNKI MIESZKANIOWE ..........................................................................................
5.3. ZASADY POPRAWY JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW .............................................
5.4. ZWIĘKSZENIE EFEKTYWNOŚCI PROCESÓW GOSPODARCZYCH .........................
82
85
86
87
6. PODNOSZENIE OBRONNOŚCI PAŃSTWA ........................................................................ 88
- str. 3
III. ZASADY PROWADZENIA GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ
1. STRUKTURA FUNKCJONALNO - PRZESTRZENNA GMINY ..................................... 89
2. ZASADY GOSPODARKI GRUNTAMI KOMUNALNYMI ............................................... 96
3. RODZAJE l ZAKRES DALSZYCH PRAC PLANISTYCZNYCH l ZADAŃ
PONADLOKALNYCH ................................................................................................... 97
3.1. MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ................. 97
3.2. ZADANIA PONADLOKALNE .................................................................................. 98
3.3. ZAKRES OPRACOWAŃ UZUPEŁNIAJĄCYCH ..................................................... 99
IV. ZAŁĄCZNIKI
1. WYKAZ OBIEKTÓW OBJĘTYCH OCHRONĄ PSOZ ............................................................. 101
1.1. STREFA OCHRONY KONSERWATORSKIEJ ELEMENTÓW UKŁADÓW
PRZESTRZENNYCH NA TERENIE MIASTA ................................................................
1.1.1. Strefa „A" ścisłej ochrony konserwatorskiej .........................................................
1.1.2. Strefa „K" obejmująca obszar na płd. od Starego Miasta ....................................
1.1.3. Strefa "K" obejmująca teren cmentarza komunalnego przy ul. Szczecińskiej ....
1.1.4. Strefa "K" obejmująca cmentarz wojskowy z lat 1939-1945 ................................
1.1.5. Strefa "K" obejmująca cmentarz XIX/XX wieczny ewangelicki, nieczynny .........
1.1.6. Strefa "K" obejmująca teren d. cmentarza żydowskiego .....................................
1.1.7. Strefa "K" obejmująca nasadzenia przyuliczne ...................................................
1.1.8. Warunki ochrony konserwatorskiej w strefie "E" ekspozycji ...............................
1.1.9. Obiekty objęte ochroną WUOZ ............................................................................
1.2. STREFY OCHRONY KONSERWATORSKIEJ ELEMENTÓW I UKŁADÓW
PRZESTRZENNYCH NA TERENIE GMINY KAMIEŃ POMORSKI ..............................
1.2.1. Cmentarze ............................................................................................................
1.2.2. Parki, aleje ............................................................................................................
1.2.3. Obiekty zabytkowe objęte ochroną konserwatorską ...........................................
1.2.4. Obiekty w ewidencji konserwatorskiej .................................................................
101
101
102
103
103
104
104
104
105
106
108
108
109
110
110
2. WYKAZ STANOWISK l RELIKTÓW ARCHEOLOGICZNYCH ............................................... 113
2.1. STREFA "WI" – PEŁNEJ OCHRONY ARCHEOLOGICZNOKONSERWATORSKIEJ .................................................................................................. 113
2.2. STREFA "Wll" – CZĘŚCIOWEJ OCHRONY ARCHEOLOGICZNO KONSERWATORSKIEJ .................................................................................................. 113
2.3. STREFA "WIll" – OGRANICZONEJ OCHRONY ARCHEOLOGICZNEJ ....................... 114
3. WYKAZ OBOWIĄZUJĄCYCH PLANÓW MIEJSCOWYCH ................................................... 116
- str. 4
I.
WSTĘP
1. PODSTAWA FORMALNO-PRAWNA
Opracowanie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy zostało wykonane na podstawie umowy nr 5/95, zawartej w dniu 9.03.1995 r.
pomiędzy Zarządem Miejskim w Kamieniu Pomorskim a Biurem Studiów i Projektów
Rozwoju Przestrzennego Województwa w Szczecinie.
DOKUMENTY FORMALNO - PRAWNE:
•
Ustawa z dnia 7.07.1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym
•
Ustawa z dnia 27.03.2003 r o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
•
Uchwały Rady Miasta i Gminy Kamień Pomorski:
- z dnia 31.01.95 r., Nr VIII/72/95,
- z dnia 30.06.95 r., Nr Xl/115/95,
w sprawie przystąpienia do sporządzenia "Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Kamień
Pomorski",
•
Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta Kamień
Pomorski, z 1993 r.
•
Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Kamień Pomorski, z 1980 r.
2. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA
Opracowanie "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego", przedstawia strategię rozwoju gminy Kamień Pomorski, dotyczącą
przede wszystkim:
•
wyznaczenia obszarów o różnym stopniu ochrony i ustalenia dla nich zasad
użytkowania
•
określenia uwarunkowań dla rozwoju głównych funkcji w gminie
•
określenia zasad rozwoju funkcji gospodarczych oraz systemu obsługi ludności
i infrastruktury technicznej
•
określenia rodzaju i zakresu dalszych prac pianistycznych i zadań
ponadlokalnych.
W opracowaniu uwzględniono między innymi uwarunkowania wynikające z:
•
istniejącego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu
•
stanu środowiska przyrodniczego i kulturowego
•
własności gruntów
•
istniejących i planowanych do powołania obszarów chronionych, w tym ostoi
- str. 5
ptasich i siedliskowych europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000
•
zadań ponadlokalnych.
Przedmiotem opracowania jest obszar całej gminy w granicach administracyjnych.
Formę Studium stanowią:
- tekst
- rysunek w skali:
1:10 000 - dla całej gminy
3. MATERIAŁY WEJŚCIOWE
Materiały wejściowe do Studium stanowią wszystkie dotychczasowe opracowania
planistyczne, wykonane dla terenu miasta i gminy Kamień Pomorski:
•
Miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta
Kamień Pomorski
•
Plan zagospodarowania przestrzennego gminy Kamień Pomorski.
•
Inwentaryzacja wielobranżowa miasta Kamień Pomorski - 1:5 000.
•
Inwentaryzacja wielobranżowa gminy Kamień Pomorski - 1:10 000
(całość gminy) i 1:5 000 (poszczególne wsie).
•
Opracowanie fizjograficzne dla terenu miasta Kamień Pomorski,
•
Opracowanie fizjograficzne dla gminy Kamień Pomorski - 1:10 000.
•
Plan szczegółowy budownictwa jednorodzinnego w Kamieniu Pomorskim.
•
Założenia do planu szczegółowego zagospodarowania przestrzennego
strefy "A" Uzdrowiska Kamień Pomorski.
•
Wytyczne archeologiczne.
•
Wytyczne konserwatorskie.
•
Rejestr własności gruntów dla gminy Kamień Pomorski.
•
Wnioski i postulaty, składane do Studium uwarunkowań i kierunków rozwoju
przestrzennego miasta i gminy.
•
Ocena i analiza planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego miasta
Kamień Pomorski dla potrzeb opracowania Studium.
- str. 6
II. UWARUNKOWANIA I KIERUNKI ROZWOJU
1. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU GMINY
Gmina Kamień Pomorski usytuowana jest w pasie nadmorskim. Sąsiaduje
z gminami: Wolin, Golczewo, Świerzno i Dziwnów tworząc „Zespół Gmin
Kamieńskich".
Miasto Kamień Pomorski jest ośrodkiem subregionałnym i ponadgminnym,
zapewniającym obsługę dla całego obszaru.
Miasto Kamień Pomorski posiada status uzdrowiska, co czyni go obszarem
szczególnie chronionym.
O dominacji i atrakcyjności miasta Kamienia Pomorskiego stanowią:
•
walory kulturowe miasta związane z jego historią oraz działalnością jednostek
oświatowych (szkolnictwo średnie)
•
uzdrowisko wraz z zapleczem leczniczym dla ludności
•
dobrze rozwinięta sieć usług
•
węzeł dróg krajowych
•
obsługa infrastruktury technicznej.
Wyżej wymienione atrybuty przesądzają jednocześnie o podstawowych funkcjach
miasta, którymi są:
•
obsługa ludności
•
funkcja sanatoryjne - uzdrowiskowa
•
funkcja ośrodka kultury
•
funkcja turystyczna
•
obsługa produkcji rolnej.
Natomiast potencjał gminy to: dobre zaplecze użytków rolnych oraz położenie
w sąsiedztwie rzeki Dziwny, Zalewu Kamieńskiego i Zatoki Wrzosowskiej oraz
niewielka odległość od terenów nadmorskich.
Podstawową funkcją gminy jest rolnictwo, zaś funkcjami uzupełniającymi są
turystyka i zdrowie.
Mało korzystne warunki ekonomiczne dla rozwoju rolnictwa powodują zmniejszanie
się tej funkcji na korzyść turystyki (dostęp do atrakcyjnych turystycznie wód zalewu
i morza) oraz na korzyść szeroko pojętych usług w zakresie zdrowia (funkcja
sanatoryjno - uzdrowiskowa).
- str. 7
2. CELE l GŁÓWNE PROBLEMY ROZWOJU GMINY
2.1. CELE STUDIUM
Zgodnie z wymogami Ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, z dnia
7 lipca 1994 r., głównymi celami Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy, winny być:
•
poprawa jakości życia społeczeństwa
•
zachowanie równowagi i ochrona środowiska przyrodniczego
•
ochrona dóbr kultury
•
zwiększenie efektywności procesów gospodarczych
•
podnoszenie obronności państwa.
Rozwinięcie w/w celów w analizach i ustaleniach planistycznych nastąpiło przy
uwzględnieniu wytycznych, zawartych w:
•
opracowaniu Centralnego Urzędu Planowania – dotyczącym koncepcji
przestrzennej zagospodarowania kraju z lat 1990 – 1995
•
materiałach uzyskanych w Wydziałach Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Szczecinie
•
opracowaniu „Plan obszarów funkcjonalnych Strefy Przygranicznej
województwa szczecińskiego".
2.2. PROBLEMY
Dla zapewnienia rozwoju poszczególnych elementów zagospodarowania
przestrzennego gminy oraz poprawy warunków życia ludności, w pierwszej
kolejności należy rozwiązać następujące problemy:
1. w zakresie infrastruktury technicznej:
•
gospodarka wodna – uporządkowanie stanu formalno-prawnego
•
gospodarka ściekowa – uporządkowanie gospodarki ściekowej
•
ciepłownictwo – realizacja opracowanej koncepcji gazyfikacji gminy
•
gospodarka odpadami – wyznaczenie nowej lokalizacji wysypiska.
2. w zakresie komunikacji:
•
organizacja ruchu kołowego w mieście wraz z zapleczem parkingowym,
modernizacja dróg
•
realizacja obwodnicy drogowej dla miasta Kamień Pomorski
- str. 8
3. w zakresie demografii:
•
nowe miejsca pracy – likwidacja bezrobocia,
4. w zakresie rozwoju funkcji gospodarczych :
•
podniesienie standardu życia mieszkańców w odniesieniu do mieszkalnictwa,
usług i infrastruktury technicznej
•
łagodzenie konfliktów występujących pomiędzy funkcją uzdrowiskową a
obsługą ludności
•
racjonalne zagospodarowanie lotniska w Śniatowie
•
przekształcenie obszarów kolizyjnych (np. nakładanie się stref uciążliwości na
tereny mieszkaniowe lub chronione prawem)
•
nowa lokalizacja cmentarza dla miasta Kamień Pomorski,
5. w zakresie rolnictwa :
•
prowadzenie racjonalnej gospodarki zasobami ANR, z zachowaniem przyjętych
programów restrukturyzacji gospodarstw
•
dostosowanie gospodarki żywnościowej do zasad obowiązujących na
obszarach chronionych
•
odtworzenie zdegradowanych systemów melioracyjnych
•
intensyfikacja przemysłu rolno – spożywczego,
6. w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego :
•
likwidacja obszarów zdegradowanych (rekultywacja mogilnika w Chrząstowie
i miejsc dzikiej eksploatacji piasku i żwiru)
•
zapewnienie równowagi ekologicznej
•
ochrona cennych zasobów i elementów przyrody ożywionej i nieożywionej,
w szczególności racjonalne użytkowania siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk
gatunków roślin i zwierząt chronionych w ramach sieci Natura 2000
•
określenie stref ochrony zasobowej wód pitnych i eliminacja zagrożeń
•
podniesienie stanu czystości wód powierzchniowych (w szczególności zlewni
rzek : Wołczenicy i Grzybnicy oraz Dziwny)
•
zabezpieczenie bogatych dóbr kultury istniejących na terenie miasta i gminy na
drodze realizacji warunków ochrony konserwatorsko – archeologicznej.
2.3. ELEMENTY l OBSZARY KONFLIKTOWE
1. Lokalizacja składowiska odpadów i mogilnika w Chrząstowie, w kolizji z ujęciem
komunalnym w Strzeżewie.
2. Eksploatacja ropy naftowej, zarówno w punktach eksploatacji otworowej, jak i w
strefie punktu ekspedycyjnego w Jarszewie.
- str. 9
3. Potencjalne tereny eksploatacji złóż gazu ziemnego we Wrzosowie (zagrożenie
niekontrolowanym przenikaniem gazu do atmosfery i wpływem zanieczyszczeń
na obszary przyległe).
4. Wyznaczone i planowane do wyznaczenia obszary sieci Natura 2000
wprowadzające ograniczenia co do zakresu gospodarki i użytkowania terenu.
5. Udokumentowane złoża torfu borowinowego zagrożone przez:
•
odprowadzanie ścieków bytowych w obręb doliny rzeki Świniec
•
pobliskie usytuowanie wysypiska i mogilnika (Chrząstowo)
•
miejską oczyszczalnię ścieków, dla której odbiornikiem jest rzeka Świniec.
6. Wydobycie i użytkowanie wód mineralnych – zagrożenie stanowią zrzuty,
wykorzystywanych w. zabiegach balneologicznych wód i borowiny (możliwość zasalania wód gruntowych i gleb, skażeń organicznych i bakteryjnych).
7. Nieskanalizowane wsie.
8. Ujęcia wód zlokalizowane bez zachowania stref ochrony pośredniej i stref
zasobowych.
9. Zanieczyszczenia wód powierzchniowych – główne źródła zanieczyszczeń:
•
urządzenia oczyszczające - oczyszczalnie mechaniczne
•
Wytwórnia Mydła Technicznego w Grębowie
•
Dom Pomocy Społecznej w Śniatowie (odprowadzanie ścieków do jeziora
Śniatowskiego)
•
spływy powierzchniowe z pól uprawnych (nawozy i środki chemiczne ochrony
roślin)
•
spływy z terenów nawożonych gnojowicą (rejon Żółcina)
10. Obszary w strefach emisji (zanieczyszczenie atmosfery):
•
kopalni ropy naftowej na Wyspie Chrząszczewskiej
•
kotłowni miejskiej w Kamieniu
•
suszarń PGR (Benice, Rekowo)
•
czyszczalni ścieków (Rekowo, Miłachowo, Benice, Rarwino, Wrzosowo,
Buniewice, Śniatowo)
•
wysypiska odpadów w Chrząstowie
•
kotłowni lokalnych i palenisk domowych
•
Wytwórni Mydła Technicznego (Grębowo).
11. Obiekty fermowe o technologii bezściołowej w Żółcinie i grunty w tym obrębie
nawożone gnojowicą (zagrożenie dla środowiska przyrodniczego oraz w kolizji z
terenami rozwojowymi miasta Kamień Pomorski).
12. Czynne cmentarze, bez zachowania obowiązujących stref sanitarnych w
Trzebieszewie i Benicach.
13. Strefa chronionego krajobrazu, strefa ochrony uzdrowiskowej, zlewnia chroniona
rzek Wołczenicy i Grzybnicy itp., znajdują się w kolizji z funkcjami
- str. 10
gospodarczymi gminy, zwłaszcza z rolnictwem i eksploatacją bogactw
naturalnych.
Dla rozwoju funkcji turystycznej istnieją warunki przede wszystkim w strefie
chronionego krajobrazu, dużym ograniczeniem w stanie istniejącym, jest stan
czystości wód powierzchniowych.
14. Parki krajobrazowe (podworskie, pałacowe itp.) położone przeważnie w obrębie
ferm, ulegające dewastacji, nie wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem
(rekreacyjne – dydaktycznym).
15. Fermy hodowlane, bez zachowania stref sanitarnych w:
Benicach, Buniewicach, Giżkowie, Miłachowie, Rarwinie, Rekowie, Rzewnowie,
Sibinie, Śniatowie, Świńcu, Wrzosowie i Żółcinie.
16. Teren ujęcia wody pitnej, na południe od miasta – kolizja funkcji rozwojowych z
koniecznością ochrony zasobów wodnych.
17. Kolizja zamierzeń Zakładu Energetycznego dotyczących realizacji napowietrznej
linii 15 kV (w parametrach 110kV nad rzeką Dziwną) Kamień Pomorski – Łowno
z przejściem przez Wyspę Chrząszczewską, leżącą w projektowanej strefie
chronionego krajobrazu.
18. Tereny projektowanych farm elektrowni wiatrowych. Obecność tego rodzaju
instalacji niesie za sobą potencjalne konflikty z bytującą lub migrującą awifauną
oraz walorami krajobrazu kulturowego. W szczególności dotyczy to tych
inwestycji, które byłyby lokalizowane w obrębie wyznaczonych już lub
planowanych do wyznaczenia ostoi Natura 2000 oraz w bezpośrednim
sąsiedztwie miasta Kamienia Pomorskiego. W szczególności obszar farmy
elektrowni wiatrowej „Jarszewo” w niewielkiej części zazębia się z wyznaczonym
obszarem ostoi ptasiej Natura 2000 Bagna Rozwarowskie PLB 320001. Będzie
także leżał w sąsiedztwie innych planowanych i proponowanych do wyznaczenia
obszarów europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000, zarówno tzw. ptasich, jak
i siedliskowych.
3. STAN I OCHRONA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO l
KULTUROWEGO
3.1.
ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE
3.1.1. Zachowanie równowagi ekologicznej
W ochronie środowiska, prawo i priorytety społeczne uznają nadrzędność kryteriów
ekologicznych nad innymi, w zagospodarowaniu obszarów o wysokich wartościach
przyrodniczych lub obszarów ekologicznego zagrożenia.
W odniesieniu do gminy Kamień Pomorski, powyższa zasada posiada swoje pełne
uzasadnienie, gdyż obejmuje ekosystemy lądowe i wodne o zróżnicowanych
walorach przyrodniczo - krajobrazowych i funkcjach ekologicznych.
Stanowi ona ważne ogniwo w tworzeniu systemów obszarów chronionych
- str. 11
o regionalnym i międzynarodowym znaczeniu, w strefie nadmorskiej, w Estuarium
oraz w Dolinie Odry.
Z tych względów polityka ekologiczna państwa zmierza do:
•
pełnej odnowy i ochrony walorów środowiska przyrodniczego w strefie
nadmorskiej oraz nadzalewowej dla rozwoju funkcji związanych z jej
położeniem
•
ochrony zasobów przyrodniczych występujących na obszarze gminy, ze
szczególnym uwzględnieniem siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk rzadkiej
fauny, dla ochrony których wyznacza się obszary Natura 2000
•
dla miejscowości uzdrowiskowych, uznanie priorytetu funkcji nad pozostałymi
•
zahamowanie procesu zanieczyszczania wód przez ścieki przemysłowe i
komunalne aglomeracji szczecińskiej
•
ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze poprzez
wdrażanie inwestycji proekologicznych
•
uznania pasa nadmorskiego, a także wyspy Wolin z jej obrzeżami za strefę
chronionego krajobrazu, a tereny wzdłuż Doliny Odry, aż po obszar jej ujścia za
korytarz ekologiczny.
Dla gminy Kamień Pomorski, oznacza stymulowanie następujących działań:
•
uznania nadrzędności funkcji uzdrowiskowej oraz rozwój funkcji rekreacyjnej i
turystycznej
•
niedopuszczenie do degradacji wód Dziwny i Zalewu Kamieńskiego, ochrony
cennych terenów przyrodniczych, w tym na drodze tworzenia ostoi i sieci
Natura 2000
•
wdrażanie ekologicznych metod gospodarowania na obszarach europejskiej
sieci ekologicznej Natura 2000
•
podniesienie poziomu czystości atmosfery.
Działania te spowodują zachowanie równowagi i ochronę środowiska, natomiast
elementy zdegradowane – zostaną odtworzone.
W miarę poprawy walorów przyrodniczych nastąpi dalszy rozwój funkcji
uzdrowiskowej.
3.1.2. Powiązania przyrodnicze
W powiązaniach przyrodniczych gminy Kamień Pomorski z otoczeniem,
najważniejszą rolę odgrywają dwa systemy:
¾ system rzeczny Dziwny oraz Świńca i Wołczenicy z dopływami. Rzeki te mają
swoje źródła poza granicami gminy, natomiast (z wyjątkiem Dziwny) kończą
swój bieg na jej obszarze. System dolin rzecznych, przecinający obszar gminy
wraz z rozległymi torfowiskami i licznymi starodrzewami, zasiedlonymi przez
hydrolubne gatunki flory i fauny, stanowi ważne korytarze ekologiczne
- str. 12
kontynuowane poza gminą,
¾ europejska sieć ekologiczna Natura 2000, która od 1 maja 2004 r. stała się w
polskim prawodawstwie nową formą ochrony przyrody. Obszary Natura 2000
wyznacza się w celu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i
zwierząt oraz ich siedlisk wymienionych w załącznikach I i II do Dyrektywy
Siedliskowej oraz załączniku I Dyrektywy Ptasiej. W gminie Kamień Pomorski
leży jedna ostoja ptasia Natura 2000 Bagno Rozwarowo PLB 320001 posiada
obszar około 4,2 tys. ha. W skład ostoi Natura 2000 wchodzi prawie cały
obszar zatorfionego i zabagnionego odcinka ujściowego rzeki Grzybnicy i
Wołczenicy, pocięty licznymi kanałami. Występują tu rozległe obszary
trzcinowisk i wilgotne, zalewane łąki, liczne zarośla olszy. W jej obręb
wchodzą obszary gruntów ornych, siedlisk łąk i zarośli, torfowisk, bagien,
roślinność na brzegach wód, młak, które zajmują około 80% powierzchni.
W granicach gminy Kamień Pomorski znajduje się około 1/3 obszaru tej ostoi.
Celem utworzenia tej ostoi była ochrona co najmniej 23 gatunki ptaków z
Załącznika I Dyrektywy Ptasiej oraz siedliska ich bytowania. Obszarami, które
należy zaliczyć do szczególnie cennych i ważnych dla ptaków, są:
•
bagna, torfowiska, tereny stale lub okresowo zalewane przez wodę, które
są miejscem głównego bytowania bąka, błotniaków, kureczek, derkacza,
żurawia, rybitwy czarnej, podróżniczka, wodniczki. W granicach tego
obszaru żerują bocian biały i czarny, kanie, orlik, trzmielojad. Obszar ten
jest miejscem odpoczynku i żerowania na wędrówkach ptaków ujętych w
załączniku I Dyrektywy Ptasiej.
•
tereny leśne, które są miejscem gniazdowania, kań, trzmielojada, orlika
oraz bociana czarnego.
Obszarami o średnich walorach ornitologicznych, które weszły w skład tej
ostoi Natura 2000, są:
•
grunty orne w części odłogowane oraz w niewielkim zakresie użytki
zielone leżące znacznie wyżej n.p.m. niż tereny w dolinie Grzybnicy, które
są miejscem żerowania i gniazdowania błotniaków, derkacza, jarzębatki i
gąsiorka oraz będące miejscem żerowania bociana białego, kań,
trzmielojada i orlika. Pola są także miejscem żerowania w trakcie
wędrówek ptaków śpiewających i gęsi, które nie są związane z funkcją tej
ostoi.
Obszarami o przeciętnych walorach ornitologicznych lub nie posiadających
takowych, które weszły w skład tej ostoi Natura 2000, są tereny pól i użytków
zielonych, a także tereny zurbanizowane obejmujące wsie, drogi i linie
kolejowe. W ich obrębie gniazdować mogą co najwyżej 2 – 3 gatunki z listy
załącznika I Dyrektywy Ptasiej, tj. bocian biały, gąsiorek i jarzębata lub mogą
w ogóle nie występować.
Oba te systemy składają się na sieć korytarzy ekologicznych rangi lokalnej,
regionalnej, krajowej i ponadkrajowej.
Powiązania przyrodnicze gminy z obszarami sąsiednimi wzmacniają niewielkie
powierzchnie lasów, stanowiące fragment kompleksów leśnych, rozciągających się
- str. 13
poza jej granicami:
•
na południu Puszcza Goleniowska
•
na północy strefa lasów nadmorskich.
Zasady ochrony powiązań przyrodniczych
¾ Na obszarach Natura 2000 zabrania się podejmowania planów
i przedsięwzięć mogących w istotny sposób pogorszyć stan siedlisk
przyrodniczych oraz siedlisk gatunków zwierząt, a także w istotny sposób
wpływać negatywnie na gatunki, dla których został wyznaczony obszar Natura
2000. Natomiast dopuszczone są na tych obszarach i w ich sąsiedztwie te
działania gospodarcze, które w sposób istotny nie oddziaływują na
wymienione w załączniku I oraz II Dyrektywy Siedliskowej oraz załączniki I
Dyrektywy Ptasiej siedliska przyrodnicze lub siedliska gatunków flory i fauny.
¾ Poza wyznaczonymi obszarami Natura 2000 ochrona powiązań
przyrodniczych powinna dotyczyć zachowania cennych siedlisk (w tym
ujętych w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej) występujących w dolinach
rzecznych, w obrębie i na obrzeżu Zalewu Kamieńskiego, w obrębie Wyspy
Chrząszczewskiej, a także torfowisk i kompleksów leśnych, które pełnią
istotne funkcje w procesie bytowania i wędrówek organizmów. Wszelkie
działania ingerujące w te siedliska powinny być poddawane stosownym
przyrodniczym analizom i ocenom oddziaływania, które powinny rozstrzygać o
możliwości i skali realizacji planów i przedsięwzięć oraz zakresie działań
gospodarczych, melioracji i użytkowania terenu.
Przede wszystkim szczególną ochroną powinny być objęte torfowiska, tereny
stale i okresowe podmokłe, klify, obszary z roślinnością solniskową, użytki
zielone spełniające wymogi siedlisk przyrodniczych, leśne siedliska
przyrodnicze.
Ochrona tego rodzaju siedlisk, w połączeniu z ochroną korytarzy ekologicznych,
jest warunkiem skutecznej ochrony i zabezpieczenia przed degradacją lokalnych i
ponadlokalnych powiązań przyrodniczych.
Realizacja inwestycji, która w szczególności może w istotny sposób negatywnie
oddziaływać na stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków zwierząt, a
także w istotny sposób wpływać negatywnie na gatunki stanowiące element
europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 musi być poprzedzona analizą
lokalnych uwarunkowań przyrodniczych, która jest podstawą dla przeprowadzenia
rzetelnej procedury ocen oddziaływania na środowisko.
3.1.3. Bogactwa naturalne i zasady ich eksploatacji
Surowce mineralne
Na terenie gminy, w rejonie Wyspy Chrząszczewskiej i wsi Rekowo, występują złoża
ropy naftowej: Kamień Pomorski (produkcja ok. 15 tys. ton/rok) i Rekowo, dla których
utworzono obszary i tereny górnicze: „Buniewice” oraz „Rekowo”.
- str. 14
W rejonie Wrzosowa występują złoża gazu ziemnego (nieeksploatowane), zasoby
udokumentowane wynoszą 600 mln m3.
Wody zmineralizowane eksploatowane są w Uzdrowisku w Kamieniu Pomorskim
(nowe ujęcie odwiercono w Dziwnówku).
W obszarze gminy występowanie wód zmineralizowanych (zasolonych), stwierdzono
także w rejonie Rekowa oraz w rejonie Wrzosowa.
Złoża torfu borowinowego eksploatowane są w rejonie Kamienia – zasoby
udokumentowane 108.6 tys. m3.
Potencjalną bazę stanowi cały obszar doliny Świńca (zasoby szacuje się na 14 mln
m3).
Do dużych złóż zalicza się także torfowisko Rekowo (1 500 ha i zasoby 6.5 mln m3)
oraz torfowisko w dolinie Grzybnicy i Skarchowej (ok. 2 500 ha i zasoby 12 mln m3).
Możliwość podjęcia eksploatacji dla potrzeb ogrodnictwa (uprawy hydroponiczne)
i rolnictwa (nawożenie, wysokobiałkowe dodatki paszowe) występuje w ujściu doliny
Grzybnicy (gytia).
Mniejsze złoża torfowe i torfowo – gytiowe występują w rejonie Buszęcina, rynnie
jeziora Śniatowskiego, rejonie Żółcina, Wrzosowa, w dolinie Wołczy i na Wyspie
Chrząszczewskiej.
Baza surowcowa kruszyw naturalnych i surowców ilastych jest niewielka.
Brak złóż udokumentowanych.
Dorywczo prowadzona jest eksploatacja piasków w Chrząstowie (dla potrzeb
wysypiska) oraz w rejonie Benic.
Za obszary perspektywiczne można uznać rejony:
Borucina, Chrząstowa, Benic - Koplina, Grębowa i Skarchowa.
Istnieje możliwość udokumentowania niewielkich złóż dla potrzeb lokalnych.
Surowce balneologiczne
Na terenie miasta występują dwa istotne w lecznictwie surowce, a mianowicie:
solanka i borowina.
Ich zasoby, jakość oraz ochrona, zadecydują o powodzeniu rozwoju funkcji
uzdrowiskowej.
Pod względem ilościowym zasoby surowców balneologicznych Kamienia
Pomorskiego, szacowane są na dziesiątki, a nawet na setki lat, przy obecnym
poziomie eksploatacji.
Nieco trudniej będzie zapewnić jakość surowców.
Borowinie zagrażają ścieki komunalne, które sporadycznie napływają rowami.
Natomiast solance grożą infiltracje powierzchniowe, w tym ścieków gospodarczych.
Solanka zalega prawie pod całym miastem, zatem głębokie wykopy pod wznoszone
budowle, mogą czasami zniszczyć warstwę izolacyjną skalną.
- str. 15
• Solanka – Na terenie Kamienia Pomorskiego jest czynny jeden odwiert ("Edward
II"), położony w pobliżu zakładu balneologicznego.
Otwór całkowicie pokrywa zapotrzebowanie na solankę i mógłby dać więcej, gdyby
było to potrzebne.
Pod miastem i w jego okolicach, stwierdzono liczne i obfite solanki, między innymi na
Wyspie Chrząszczewskiej.
Obecnie nie ma zapotrzebowania na eksploatację.
• Borowina – bardzo duża ilość borowiny występuje na terenie miasta, w odległości
200 m od sanatorium.
Charakterystyka złoża jest następująca:
60 ha powierzchni, 108 tyś. m^ zasobów, typ torfu niski trzcinowo – turzycowy.
Poza złożem w Kamieniu Pomorskim, w najbliższej okolicy stwierdzono
występowanie torfowisk z zawartością surowca borowinowego, np. Koprowo, Gostyń
– Kaleń, Gostyń, Wyspa Chrząszczewska.
• Peloidy morskie – Na wysokości Dziwnowa, na dnie morza (80 m), stwierdzono
występowanie mułu organicznego, który doskonale nadaje się do leczenia schorzeń,
takich jak gościec, a także innych obecnie leczonych klasyczną borowiną.
Zasady eksploatacji bogactw naturalnych
Ochrona środowiska, która jest podstawą rozwoju funkcji wypoczynkowo –
uzdrowiskowej, nakłada ścisłe rygory na eksploatację zasobów przyrodniczych.
W odniesieniu do Kamienia Pomorskiego najistotniejszym bogactwem naturalnym
są surowce balneologiczne.
Przyjmuje się następujące zasady eksploatacji:
•
wprowadzenie pełnej rekultywacji wyrobisk
W odniesieniu do borowiny w Kamieniu Pomorskim, urobek po wyeksploatowaniu
w zakładzie balneologicznym powinien wrócić na miejsce wydobycia.
Stosowanie odpowiednich środków organizacyjnych i technicznych pozwoli na
uniknięcie biologicznego zanieczyszczenia złoża, a po kilkudziesięciu latach
nastąpi samoodtworzenie borowiny
•
eksploatacja borowin winna uwzględniać ochronę rzadkiej i chronionej
roślinności typowej dla torfowisk
•
wprowadzenie poszerzonych stref ochrony ujęć solanek – zrzut zużytej solanki
nie powinien odbywać się jak obecnie, do wód otwartych, ale do oczyszczalni
•
wszelkie eksploatacje surowców mineralnych (żwirownie, piaskownie,
wydobycie gliny, eksploatacja skał węglanowych), powinny być ujęte w ramy
prawne i poddane kontroli organów górniczych
•
eksploatacja surowców mineralnych w obrębie stref ochrony archeologicznej
podlega zasadom obowiązującym w strefach (szczegółowe warunki ochrony
archeologicznej podano w rozdziale 3.2.2.)
Perspektywicznym dla pozyskania surowców ilastych dla potrzeb produkcji ceramiki
budowlanej, jest rejon wsi Radawka, okolice Giżkowa i Jarzysławia oraz Świńca.
W rejonie Niemica – Benice występuje udokumentowane złoże syderytowych rud
- str. 16
żelaza, zasoby pozabilansowe, nieopłacalne do wydobywania.
W odniesieniu do eksploatacji złóż ropy naftowej, przy projektowaniu obiektów
terenowych, należy zachować odpowiednio odległości podstawowe (strefy ochronne)
zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego
zabezpieczenia przeciwpożarowego w zakładach górniczych wydobywających kopaliny
otworami wiertniczymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 109).
•
50 m od czynnych odwiertów,
•
5 m od zlikwidowanych odwiertów; w strefie tej oraz na zlikwidowanym
odwiercie zabrania się wznoszenia jakichkolwiek obiektów.
•
8 m (4 m po obu stronach ropociągu) od nieczynnego ropociągu Ø125; w
strefie tej oraz na (w związku z potencjalną możliwością likwidacji ropociągu)
zlikwidowanym ropociągu zabrania się wznoszenia jakichkolwiek obiektów.
3.1.4. Warunki hydrogeologiczne
Główny użytkowy poziom wodonośny występuje na głębokości 10 – 40 m,
miąższość 15-40 m.
Wydajności zmienne – od kilku do 50 m3/h.
Mniejsze znaczenie ma poziom użytkowy w obrębie osadów czwartorzędowych,
poziom ten występuje na głębokości od kilku do ponad 60 m (Śniatowo) i osiąga
miąższość do 30 m.
Wydajność w granicach 10-20 m3/h i lokalnie do 40 m3/h.
Potencjalna wodonośność otworów studziennych kształtuje się w granicach
10 – 30 m3/h, a w strefie Wrzosowo – Grabowo – Kamień Pomorski – Wyspa
Chrząszczewska, spada poniżej 10 m3/h.
Poza strukturą hydrogeologiczną doliny Świńca, nie rejestruje się zasobnych struktur
wodonośnych w otworach czwartorzędowych.
Znaczna ilość ujęć pobiera wody z osadów jurajskich lub z warstwy kontaktu
czwartorzędu i jury.
Ujęcia te są potencjalnie zagrożone zasoleniem (Żółcino, Jarszewo) lub nawet
wyłączone, ze względu na silne zasolenie (Grabowo).
Zasolenie wód podziemnych przenika również do warstwy płytszej.
Zasady ochrony wód podziemnych
•
ujęcia wód podziemnych zlokalizowane we wsiach – wyznaczyć strefy
ochronne ujęć wraz z ich zagospodarowaniem, likwidując obiekty stanowiące
zagrożenia stanu sanitarnego
•
studnie głębinowe wyłączone z eksploatacji winny być zabezpieczone w
- str. 17
uzgodnieniu z Geologiem Wojewódzkim - studnie te mogą stanowić drogę
migracji zanieczyszczeń do użytkowych warstw wodonośnych
•
strefa alimentacji wód podziemnych występuje w dolinie przymorskiej (Dolina
Świńca – Stuchowskiej Strugi)
Strefa zasilania rozciąga się na cały obszar dolin wraz z obrzeżem i wymaga
bezwzględnej ochrony zasobów.
Na obszarach tych, w pierwszej kolejności należy zlikwidować wszystkie
ogniska zanieczyszczeń i uporządkować gospodarkę wodno – ściekową
(dotyczy to Kamienia Pomorskiego, Pobierowa, Łukęcina).
3.1.5. Wody powierzchniowe
Do wód powierzchniowych w granicach gminy należą:
•
morskie wody wewnętrzne – akwatorium Dziwny:
Cieśnina Dziwny
Zalew Kamieński
Zatoka Cicha
Zatoka Wrzosowska
•
rzeki:
Wołczenica z Grzybnicą i Stawną
Świniec z Niemicą
•
Jezioro Śniatowskie
•
kanały i rowy melioracyjne.
Wody powierzchniowe w obszarze gminy są bardzo zanieczyszczone, od wielu lat
żadna z rzek nie prowadzi wód w l i II klasie czystości, zwiększa się długość
odcinków o wodach pozaklasowych.
Stan jakościowy rzek wyklucza lub znacznie ogranicza wykorzystanie ich wód do
celów użytkowych.
Jedynie Grzybnica może być wykorzystana do zaopatrzenia przemysłu.
Brak wód co najmniej II klasy czystości, dyskwalifikuje rzeki gminy dla potrzeb turystyki
wodnej, kąpielisk.
Obecny stan zanieczyszczenia, na dzień dzisiejszy, wyklucza ich rekreacyjne
użytkowanie.
Do wykorzystania perspektywicznego rzeki i Zalew planowane są do l klasy czystości.
Część obszaru w zlewni Grzybnicy i Wołczenicy – objęta planem ochrony, jako ujęcie
wód powierzchniowych, do zaopatrzenia w wodę konsumpcyjną strefy nadmorskiej.
Zasady ochrony:
•
zakaz odprowadzania nieoczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych
i gruntu
•
podjęcie działań doprowadzających podniesienie czystości wód powierzchniowych
do min. II klasy
- str. 18
•
ograniczenie skutków wadliwej chemizacji gleb (racjonalne nawożenie oraz
wyeliminowanie nawozów wysokobalastowych i szybko rozkładających się)
•
budowanie oczyszczalni gnojowicy w fermach oraz obligatoryjne przechodzenie
na system ściołowy
•
pełna ochrona ujęć wodnych według wskazań specjalistycznych
•
zapewnić możliwość dostępu do brzegów wód powierzchniowych – w pasie 50 m
od linii brzegowej ograniczyć lokalizację zabudowy kubaturowej.
3.1.6. Gleby
Gleby wysokiej jakości zajmują około 19 % powierzchni ogólnej użytków rolnych.
Gleby tego kompleksu, w największych areałach, występują w środkowej części gminy.
Na terenie miasta występuje kolizja pomiędzy funkcją rolniczą a miejską.
Zasady ochrony :
•
zrekultywować tereny zdegradowane (dzikie wysypiska, dzikie eksploatacje
kopalin, tereny po byłej cementowni w Buniewicach)
•
grunty wysokiej klasy pozostawić w użytkowaniu rolniczym (poza strefami
przewidzianymi do realizacji zamierzeń gospodarczych)
•
w celu racjonalnego wykorzystania i poprawy walorów krajobrazowych
małourodzajne gleby przeznaczyć pod zalesienie
•
łąki i pastwiska zachować w dotychczasowym użytkowaniu, przy prowadzeniu
kompleksowej melioracji
•
regulacje stosunków wodnych i ochrona przeciwpowodziowa.
3.1.7. Szata roślinna (roślinność i flora)
W granicach gminy Kamień Pomorski występuje bardzo duże bogactwo i
zróżnicowanie siedliskowe, co rzutuje na stan i bogactwo lokalnej szaty roślinnej.
W gminie Kamień Pomorski znaczna część jej obszaru wyróżnia się znaczącymi
walorami przyrodniczymi (obszary koncentracji siedlisk i gatunków podlegających
ochronie prawnej, rzadko spotykanych i zagrożonych). Wyróżniającymi miejscami
i obszarami są te gdzie występuje następująca szata roślinna.
3.1.7.1. Roślinność
Solniska
Bliskość Morza Bałtyckiego w niewielkim stopniu wpływa na powstawanie siedlisk
sprzyjających występowaniu roślinności halofilnej (słonolubnej) w gminie Kamień
Pomorski. Powodem tego stanu rzeczy jest słabe zasolenie wód bałtyckich i
okresowe tylko mieszanie się ich z wodami Dziwny podczas tzw. cofek. Wystarcza
to jednak do pojawiania się pojedynczych gatunków roślin halofilnych w pasie łąk
- str. 19
nadbrzeżnych (obecnie powszechnie ustępujących szuwarom w związku z
zaniechaniem użytkowania). Stanowiska takie występują na brzegach Zalewu
Kamieńskiego. W ich obrębie znajdują dogodne siedliska mlecznik nadmorski
(znane stanowiska z Wrzosowa, Żółcina, Skarchowa, Połchowa, Kukułowa).
Rozpowszechnione są w tej gminie płaty półhalofilnego szuwaru z sitowcem
nadmorskim (m.in. w okolicy Kamienia Pomorskiego, Chrząszczewa, Żółcina,
Połchowa). W obrębie Bagien Połchowskich na wschód od Połchowa przy
brzegach Zatoki Cichej znane są stanowiska świbki morskiej i situ Gerarda.
Słonorośla jednak występują w gminie Kamień Pomorski głównie dzięki wysiękom
wód solankowych. W przeszłości, od lat nieodnalezione stanowiska halofitów
znajdowały się w dolinie Świńca. Stąd podawano m.in. komonicę wąskolistną,
świbkę morską i sit Gerarda. Najbardziej efektowne stanowiska halofitów
zachowały się do dziś na łąkach na wschód od Chrząszczewa. Tutaj występują
takie gatunki jak: soliród zielny, sit Gerarda, świbka morska, mlecznik nadmorski,
babka nadmorska a, karmnik nadmorski, aster solny. Z okolic Dusina podany został
płat słonorośli z takim gatunkami jak: centuria nadbrzeżna, soliród zielny, komonica
wąskolistna, mlecznik nadmorski.
Także w środkowej części Bagien Rozwarowskich (w mniejszym stopniu w ich
północnej i zachodniej części) znajdują się płaty słonych łąk – w większości jednak
poza granicami gminy Kamień Pomorski.
Słone łąki ze względu na swój status ochronny (siedlisko Natura 2000) i stopień
zagrożenia w Polsce, wymagają w skali gminy szczegółowej inwentaryzacji. Ze
względu na uzależnienie występowania od wysięków solanek – spodziewać się ich
można niemal w całej gminie w obrębie użytków zielonych. W celach
planistycznych obszary, na których dotychczas stwierdzono słonorośla oraz takie,
gdzie ich występowanie jest prawdopodobne, użytkowanie powinno zostać
podporządkowane funkcjom przyrodniczym (zakaz zabudowy, zalesiania, zamiany
w grunty orne, zmiany stosunków wodnych, eksploatacji torfu).
Kompleksy wilgotnych i bagiennych łąk, szuwarów, łozowisk i olsów
Ciekawe i wymagające ochrony pasmo roślinności bagiennej i łąkowej ciągnie się
wzdłuż brzegów Zalewu Kamieńskiego i Dziwny. Od strony wody szeroki pas
tworzą ubogie florystycznie szuwary trzcinowe. Miejscami urozmaicone są one
płatami oczeretu jeziornego (od strony wody), rzadziej i mniejsze powierzchnie
zajmują płaty sitowca nadmorskiego (np. w okolicy Chrząszczewa, przy północnym
brzegu Zatoki Karpinka i zachodnim brzegu Zatoki Cichej), oczeretu
Tabernemontana (północny brzeg Zatoki Karpinka, zachodni brzeg Zatoki Cichej),
manny mielec (zachodni brzeg Zatoki Cichej). Dalej od wody szuwar trzcinowy
wzbogaca się florystycznie. W niższej warstwie rośnie najczęściej turzyca
brzegowa, zaostrzona, błotna i dwustronna, wiechlina zwyczajna, mietlica
olbrzymia. W miarę oddalania się od wody pojawiają się mniejsze i większe płaty
roślinności trawiasto-turzycowej. Od strony lądu miejscami zachowuje się zwarty
pas łąk trawiasto-turzycowych i turzycowisk wyróżniający się szczególnym
zróżnicowaniem florystycznym. W okolicy Wrzosowa zanotowano takie gatunki
zagrożone i chronione jak: groszek błotny (na zachód od Wrzosowa), kukułka
krwista (na południe od Wrzosowa), starzec bagienny (na zachód od Wrzosowa),
turzyca dwustronna (na zachód i południe od Wrzosowa). Z roślin rzadziej
spotykanych stwierdzone zostały: kozłek dwupienny i krwiściąg lekarski (na zachód
od Wrzosowa).
- str. 20
W południowej części Kamienia Pomorskiego w pobliżu brzegów Promnej
zachował się pas nieużytkowanych już łąk, które jeszcze przed 20 – 30 laty
stanowily cenne siedliska dla ptaków siewkowatych. Dominują w nich liczne
gatunki traw (mietlica olbrzymia, perz właściwy, kostrzewa czerwona, śmiałek
darniowy, kłosówka wełnista, rajgras wyniosły. Płaty różnej wielkości tworzy
turzyca zaostrzona i dwustronna. Brak koszenia runi łąkowej spowodował, że
wiele bylin ustąpiło roślinom trawiastym, część tylko zachowała się w sąsiednim
lesie łęgowym.
Wzdłuż brzegów Zatoki Cichej na zapleczu szuwarów dominują zbiorowiska
bagienne – turzycowiska i łąki niskoturzycowe. Rozległe łany tworzy turzyca
zaostrzona i dwustronna. Ciekawe florystycznie są młaki niskoturzycowe z
siedmiopalecznikiem błotnym, bobrkiem trójlistkowym, ostrzewem spłaszczonym,
wąkrotą zwyczajną, storczykami kukułkami. W obniżeniach występują płaty
sitowca nadmorskiego i przęstki pospolitej (poza tym stanowiskiem ten rzadki
gatunek był z terenu gminy Kamień Pomorski z miejsca na wschód od
Chrząszczewa). Rozległe przestrzenie zajmują zalewowe łąki z wyczyńcem
kolankowym i niskimi szuwarami ponikła błotnego, wśród których okazałe kępy
tworzy łączeń baldaszkowy. Dalej w głąb lądu rozciągają się kwietne łąki z
omanem łąkowym, przechodzące w olszyny ze stanowiskami wiciokrzewu
pomorskiego, kaliny koralowej, bluszczu pospolitego. Na drugim, zachodnim
krańcu Bagien Połchowskich przy drodze między Połchowem
i Dusinem zachowały się bagienne łąki z torfowcami zarastające zwolna
zapustami olszowymi. W lukach spotkać można liczne rzadkie gatunki łąkowe i
bagienne: storczyki kukułki (m.in. liczne kukułki krwiste), świbkę błotną, kozłka
dwupiennego, drżączkę średnią, trzcinnika prostego, tojeść bukietową, turzycę
gwiazdkowatą, wełniankę wąskolistną, siedmiopalecznika błotnego, wąkrotę
zwyczajną, czarcikęs łąkowy, gwiazdnicę błotną, starca wodnego, licznie rosną tu
turzyce: dzióbkowata, prosowata, pospolita. Przy zachodnim krańcu łąk pojawiają
się płaty bliźniczki psiej trawki i izgrzycy przyziemnej.
Największe powierzchnie łąk, turzycowisk i szuwarów występują w gminie Kamień
Pomorski w rozległych obniżeniach śródlądowych zajmowanych przez doliny
Świńca i Niemicy oraz Wołczenicy i Grzybnicy (Bagna Rozwarowskie). Mniejsze
kompleksy występują w dolinie Szczuczyny (na południe od Kukułowa), w Bagnie
Kukułowskim (na północ od Kukułowa), w rynnie między Michałowem i
Buszęcinem, w Bagnie Łabędzim (między Benicami i Chominem). Obszary te
istotnie różnią się sposobem zagospodarowania i walorami przyrodniczymi. Na
dużych powierzchniach zachowały się użytki zielone pozostające w kulturze.
Intensywne użytkowanie pastwiskowe, podsiewanie i osuszanie powoduje, że
rozległe połacie łąk i pastwisk mają niewielkie walory przyrodnicze. Duże
powierzchnie zajmowane są przez agregacje lub ubogie florystycznie zbiorowiska
z dominacją takich gatunków jak: śmiałek darniowy, wyczyniec łąkowy, sit
rozpierzchły, mozga trzcinowata, turzyca zaostrzona.
W obrębie Bagien Rozwarowskich i Bagna Łabędziego użytki zielone ustępują
szuwarom i łozowiskom.
O ile zbiorowiska łozy czyli wierzby szarej wykształcają się w zagłębieniach
terenowych na śródlądziu (poza mokradłami na torfach niskich obecne są także w
- str. 21
okrajkach torfowisk przejściowych, o których będzie mowa dalej), o tyle wzdłuż
wód płynących (Dziwny, Świńca) wykształcają się nadrzeczne wikliny z
wąskolistnymi wierzbami, z dominacją wierzby wiciowej. Ładnie wykształcone
płaty występują w południowej i wschodniej części Zatoki Karpinka i ciągną się
dalej w wschód wzdłuż koryta Świńca. Wśród tych zarośli niewielkie płaty tworzą
ziołorośla nadrzeczne (z litworem nadbrzeżnym, mleczem błotnym), występują tu
także z rzadszych lub chronionych gatunków: porzeczka czarna i szczaw gajowy.
Lasy z olszą i często z udziałem wierzby kruchej są często obecne wzdłuż
brzegów wód, na zapleczu szuwarów. Większe i ciekawsze fragmenty wykształciły
się na północnym brzegu Zatoki Karpinka oraz w obrębie Bagien Dusińskich.
Nawet w niewielkich fragmentach leśnych łatwo tu spotkać można szczaw gajowy
(podawany jako zagrożony na Pomorzu) – np. w południowej części Kamienia
Pomorskiego, przy północnych brzegach Zatoki Karpinka. W kompleksie łęgów i
olsów na północ od Zatoki Karpinka obok licznych stanowisk gatunków
chronionych (porzeczki czarnej, kaliny koralowej, bluszczu pospolitego, marzanki
wonnej) występują takie ciekawostki jak: pokrzywa zwyczajna w podgatunku
poziewnikolistnym i kozłek dwupienny. W zależności od warunków
mikrosiedliskowych dominują gatunki charakterystyczne dla olsów (turzyca
długokłosa, porzeczka czarna, rośliny szuwarowe) lub łęgów (rośliny łąkowe takie
jak: wiązówka błotna, kuklik zwisły oraz leśne: czartawa pospolita, kalina
koralowa, bluszcz pospolity).
Poza brzegami wód w lokalnych obniżeniach terenu rozpowszechnione są w
gminie olszyny, rzadko jednak mają one naturalny charakter. Z reguły są to młode
drzewostany, często sadzone na dawnych użytkach zielonych, zwykle nadmiernie
odwadniane (taki charakter mają np. lasy na zachód od Kolonii Wrzosowo i na
południe od Kukułowa). W wielu miejscach lasy bagienne powstają w wyniku
naturalnej sukcesji wtórnej, na skutek trwałego porzucenia gospodarowania na
użytkach zielonych. Tak dzieje się w obrębie Bagien Dusińskich i Połchowskich,
podobną genezę mają lasy w obrębie tzw. Utopiska Wielkiego i Małego w
południowym skrzydle doliny Świńca. Charakterystyczne dla tych lasów jest
mozaikowe występowanie wśród zbiorowisk szuwarowych zapustów olszowych
i wierzbowych oraz zróżnicowanie składu dendroflory, zwłaszcza w drugim
pokoleniu rozwijającym się w podroście (licznie pojawiają się jesiony, brzozy
omszone i brodawkowate, dęby szypułkowe, klony).
Poza opisanym fragmentem olszyn na północnym brzegu Zatoki Karpinka na
uwagę zasługują kompleksy lasów bagiennych w środkowo-północnej części
wyspy Chrząszczewskiej, gdzie w centralnej części zachowały się trudno
dostępne mokradła porośnięte turzycą sztywną i łozowiskami z Salix cinerea.
Licznie występuje tu siedmiopalecznik błotny, zachylnik błotny, podawana była
chroniona porzeczka czarna. Efektowne olszyny bagienne występują poza tym w
obrębie Bagien Dusińskich, w rynnie na zachód od Jeziora Śniatowskiego, w
centralnej części kompleksu leśnego na północ od Górek.
Siedliskiem szczególnie częstym w gminie Kamień Pomorski, a wymagającym
ochrony ze względu na zagrożenie w skali europejskiej są ziołorośla nadrzeczne.
Wykształcają się najczęściej na skraju łęgów olszowych i wierzbowych, nierzadko
w kompleksach szuwarów w formie różnej wielkości płatów. Dominują pospolite w
całej niemal Polsce zespoły pokrzywy i kielisznika Urtico-Calystegietum, sadźca
konopiastego i kielisznika Calystegio-Eupatorietum oraz wierzbownicy kosmatej
- str. 22
i kielisznika Calystegio-Epilobietum hirsuti. Najciekawsze są tu jednak płaty
zespołu dzięgla litwora nadbrzeżnego Calystegio-Angelicetum archangelicae
litoralis z okazałymi bylinami. Wzdłuż brzegów Dziwny (Jeziora Wrzosowskiego,
Zalewu Kamieńskiego, Zatoki Cichej) oraz Świńca często obecne są takie gatunki
jak: dzięgiel litwor nadbrzeżny, mlecz bagienny Sonchus palustris, starzec
bagienny Senecio paludosus. Pojawia się także szczaw skupiony Rumex
conglomeratus (stwierdzony przy południowo-wschodnich brzegach Zatoki
Karpinka).
Torfowiska mszarne
Torfowiska przejściowe rozproszone są na wysoczyźnie dennomorenowej
i koncentrują się we wschodniej części gminy Kamień Pomorski. Ładnie
zachowane obiekty w krajobrazie leśnym wyróżniają się nagromadzeniem
walorów przyrodniczych i zasługują na szczególną ochronę.
Około 800 metrów na północ od Grębowa mszary pokrywają misę dawnego
jeziora, po którym reszta z otwartym lustrem wody nazywana jest Jeziorem
Łąbędzim. W jeziorze rośnie rdestnica pływająca, lustro wody otaczają oczerety
i szuwary pałkowe z pałka wąskolistną. Dalej od wody w kierunku wschodnim w
wodnym szuwarze pojawiają się gatunki charakterystyczne dla trzęsawisk –
siedmiopalecznik błotny, mietlica psia, gorysz błotny, wąkrota zwyczajna, szalej
jadowity. Licznie rosną tu także turzyce – dzióbkowata i pęcherzykowata. Płaty
tworzy trzcinnik lancetowaty. Na obrzeżach obniżenia, na skraju lasów
otaczających mokradło, zarośla tworzy wierzba uszata, szara oraz kruszyna. Od
strony północnej i zachodniej jezioro otoczone jest płem mszarnym, wokół którego
wykształca się trudne do przejścia, szerokie łozowisko. Pod okapem wierzby
szarej rośliny runa są tu nieliczne, najliczniej występuje tu turzyca długokłosa i
zachylnik błotny. Pło z torfowców między łozowiskiem i otwartym lustrem jeziora
porasta luźny szuwar trzcinowy, sitowy
(z sitem rozpierzchłym) oraz brzozy omszone. Po okapem brzóz i na niewielkich
otwartych przestrzeniach pło przerośnięte jest wełnianką pochwowatą,
wąskolistną, żurawiną i turzycą dzióbkowatą. Nielicznie rośnie tu także rosiczka
okrągłolistna.
W kierunku południowo-zachodnim obniżenie wypełnione jest przez mokradło z
płem torfowców, zaroślami łóz i brzóz, szuwarem trzcinowym. Niewielkie
powierzchnie zajmują otwarte, łatwo przerywające się pła torfowców i wełnianki
wąskolistnej.
Na obrzeżach mokradła płaty tworzy turzyca nitkowata i pospolita.
Ciekawy kompleks torfowisk znajduje się w lasach przy drodze BeniceKrzemykowo. W oddziale 4df na północ od wspomnianej drogi w części środkowej
znajduje się niewielkie oczko wodne otoczone turzycowiskiem z turzycą sztywną.
Na wschód i zachód od niego ciągnie się mokradło z szuwarami trzcinnika
lancetowatego, z sitem rozpierzchłym, mietlicą psią, siedmiopalecznikiem błotnym,
w warstwie mchów niewielkie płaty tworzą chronione torfowce. Bliżej brzegów
mokradła dominuje trzęślica modra, rosną tu także; turzyca gwiazdkowata,
gwiazdnica błotna, bliźniczka psia trawka, wąkrota zwyczajna, turzyca pospolita.
Przy południowym skraju trzęsawiska ok. 10m2 powierzchni zajmuje płat widłaka
jałowcowatego.
Około 200 m na południowy-wschód od opisanego torfowiska znajduje się drugi
obiekt (oddział 3l), podobnie jak poprzedni w większości pokryty szuwarami.
- str. 23
Dominują szuwary pałki szerokolistnej i turzycy sztywnej, mniejsze powierzchnie
zajmują szuwary trzcinowe, trzcinnika lancetowatego, kosaćca żółtego, a nawet
szuwar kropidła wodnego i rzepichy ziemnowodnej. W wodzie i na jej brzegach
rośnie tu także rzadko spotykana i zagrożona jeżogłówka najmniejsza.
Najciekawszym obiektem w tej okolicy jest jednak mszar w oddziale 4o. Tutaj w
części północnej i zachodniej występuje zbiornik z otwartym lustrem wody z
rdestnicą pływającą, otoczony szuwarem z pałką szerokolistną, turzycą
nibyciborowatą i prosową. W części południowej mszar otacza trzęsawisko z
oczkami wodnymi, w których rosną grzybienie białe i jeżogowka najmniejsza. Cała
część centralna torfowiska to rozległy mszar z kożuchem torfowców przerośnięty
turzycą dzióbkowatą, wełnianką pochwowatą i przygiełką białą. Rosną tu także:
żurawina, modrzewnica zwyczajna, wełnianka wąskolistna, turzyca pospolita,
rosiczka okrągłolistna. W części wschodniej mszar przerośnięty jest niewysokimi
sosnami pod okapem których licznie występuje bagno zwyczajne. Dalej w
kierunku wschodnim mszar sosnowy przechodzi w łozowisko i olszynkę z obficie
tu rosnącą kruszyną, rzadką i nieliczną nerecznicą grzebieniastą. W części
północnej mszaru kilkanaście płatów tworzy wrzosiec bagienny.
Zgodnie z materiałami inwentaryzacyjnymi Nadleśnictwa Rokita torfowisko
mszarne występuje także w oddziale 33h, skąd podane są wełnianki i bagno
zwyczajne.
Poza wschodnią częścią gminy torfowiska mszarne stwierdzone zostały tylko ok.
700 metrów na północ od miejscowości Gościsław (przy drodze do Jarszewa) oraz
w lesie 300 metrów na północ od Stawna. Obiekty te mają mniejsze walory
przyrodnicze.
W pierwszym przypadku położony w krajobrazie rolniczym mszar torfowcowy
przerośnięty jest szuwarem trzcinowym na obrzeżach i zaroślami brzozy omszonej
oraz kruszyny z zachylnikiem błotnym i siedmiopalecznikiem błotnym wewnątrz.
Mszar otacza bagienny okrajek z osoką aloesowatą w wodzie, rozkopywany od
strony południowej i zachodniej, zapewne z zamiarem przekształcenia w staw
rybny.
W drugim wypadku położone wśród lasów obniżenie pokryte jest wierzchowiną
z torfowców przerośniętych niemal w całości trzciną pospolitą. W części środkowej
niewielką powierzchnię zajmuje otwarte lustro wody i zarośla łozy. Torfowisko
otacza bór trzęślicowy z sosną w drzewostanie, chronioną kruszyną w podszycie i
trzęślicą modrą w runie.
Piaszczyste, wilgotne obniżenia terenu
Siedliska te są cenne ze względu na pojawiające się w nich rzadko spotykane
i zagrożone gatunki roślin jednak z natury swej są krótkotrwałe i pojawiają się
w różnych miejscach, w związku z czym mają ograniczone znaczenie jako
uwarunkowanie dla planowania przestrzennego. Z miejsc takich w gminie Kamień
Pomorski podane zostały widliczek torfowy – te ren motocrossu na wschód od
Chrząszczewa, sitniczka szczecinowata – na polach koło Buszęcina, Jarzyc,
Kukułowa, Mokrawic.
Murawy napiaskowe, kserotermiczne i świeże łąki na podłożu mineralnym
Najciekawszy płat roślinności kserotermicznej w gminie ma antropogeniczny
charakter. Wykształca się bowiem w miejscu dawnego składowania margli
w sąsiedztwie nieczynnej kopalni odkrywkowej kredy, margli i gliny pod
- str. 24
Buniewicami na Wyspie Chrząszczewskiej. Dominuje tu kłosownica pierzasta,
towarzyszą jej z ciekawszych gatunków: lebiodka pospolita (też na obrzeżach
zarośli na skraju wyrobiska pokopalnianego), lenek stoziarn, turzyca sina,
wiechlina ścieśniona, chaber nadreński, dziewięćsił pospolity. Nie udało się
odnaleźć podawanego stąd przetacznika kłosowego oraz czyścicy storzyszek.
Ładnie wykształcone murawy napiaskowe wykształcają się w gminie rzadko. Na
wschód od Chrząszczewa (przy dawnym cmentarzu) znajduje się rozległy płat
murawy z dominacją mietlicy pospolitej, z licznym udziałem jastrzębca kosmaczka,
prosienicznika szorstkiego, zawciągu pospolitego, koniczyny polna. Podano stąd
szereg rzadziej spotykanych gatunków murawowych (m.in. śmiałkę goździkową i
wczesną, rogownicę drobnokwiatową i drobną). Obie śmiałki podane były także z
muraw na południe od Wrzosowa. Na klifach Wyspy Chrząszczewskiej występują
fragmenty muraw z mietlicą pospolitą oraz świeżych łąk rajgrasowych z takimi
gatunkami jak: chaber nadreński, koniczyna pogięta, dzwonek brzoskwiniolistny,
zawciąg pospolity. Na klifach na odcinku i między Skarchowem i Kamieniem
Pomorskim zanotowano łąki z dominacją rajgrasu z udziałem ciepłolubnych
gatunków takich jak: czyścica drobnokwiatowa, gorysz pagórkowy, zawciąg
pospolity, rozchodnik ostry, bylica polna.
Niewielkie skupienia gatunków charakterystycznych dla muraw napiaskowych
spotkać można także w krajobrazie rolniczym, na miedzach i przydrożach.
Zajmująca niewielką powierzchnię ale ładnie wykształcona murawa szczotlichowa
(z chronionymi kocankami piaskowymi) występuje na przykład wśród łanów
trzcinnika piaskowego na skraju pól na południe od Górek (na północ od wyrobisk
glinianek nad Wołczenicą). Gatunki napiaskowe pojawiają się także wśród
trzcinnicowisk i trzcinowisk na refulatach przy północnych brzegach Zatoki
Karpinka (w pobliżu ośrodków wypoczynkowych na południe od Żółcina
zanotowano kocanki piaskowe).
Buczyny, grądy i pozostałe lasy
Lasy i zadrzewienia zajmują w gminie prawie 2250 ha, co stanowi poniżej 10%
powierzchni gminy. Gospodarka leśna prowadzona jest przez nadleśnictwa:
Gryfice i Rokita. Większe skupiska lasów znajdują się w obrębie wsi: Benice,
Grębowo, Stawno, Wrzosowo i w Górkach Pomorskich. W ich obrębie wyróżnić
można około 10 typów siedlisk leśnych. Największą powierzchnię posiadają w tej
gminie:
h bór mieszany świeży,
h bór mieszany wilgotny,
h las mieszany świeży,
h las mieszany wilgotny.
Część lasów tej gminy jest objętych statusem ochronności.
Żyzne, świeże i wilgotne lasy liściaste w gminie Kamień Pomorski występują
rzadko i na niewielkich powierzchniach. Ciekawsze kompleksy leśne to: Las
zwany Miejskim po południowej stronie drogi między Kamieniem Pomorskim i
Żółcinem, las na wyspie mineralnej w rynnie na zachód od Jeziora Śniatowskiego
oraz na otaczających je zboczach, las przecięty linią kolejową na północ od
miejscowości Górki oraz buczyny po obu stronach doliny Niemicy na zachód od
Benic.
- str. 25
Las Miejski porasta zbocze opadające ku Zatoce Karpince, u podstawy przechodzi
w bagienne olsy i łęgi opisane wcześniej. Cechą szczególną rosnącego na zboczu
starodrzewu dębowo-bukowego jest wielka obfitość bluszczu pospolitego¸ który
wspina się tu na dziesiątki drzew, kwitnąc i owocując. W runie częsta jest także
chroniona marzanka wonna. Poza tym w runie dominują: czosnaczek pospolity,
podagrycznik pospolity, w podszycie i podroście najliczniejsze są bzy czarne,
klony pospolite i jesiony.
Okolice Jeziora Śniatowskiego wyróżniają się walorami krajobrazowymi
i wspaniałymi lasami. Bardzo ciekawym obiektem jest park w Śniatowie z licznymi
egzotycznymi gatunkami drzew i masowo tu występującym i owocującym
bluszczem zwyczajnym. Grądy porastające zbocza misy jeziora cechują się
naturalnym składem dendroflory (z dębami, bukami, jaworami, brzozami), bogatym
podszytem (z dominacją leszczyny) i bogatym runem typowym dla lasów
grądowych (z gwiazdnicą wielkokwiatową, gajowcem żółtym, wiechliną gajową.
Nierzadki jest tu także wiciokrzew pomorski. Zbocza porośnięte grądami opadają
ku bagiennym olsom nad jeziorem, w których spotkać można chronione gatunki:
porzeczkę czarną i kalinę koralową. Bardzo ciekawym miejscem jest wyspa
mineralna położona wśród torfiastej rynny jeziora, na zachód od zbiornika. Tutaj
na powierzchni kilkunastu hektarów rośnie wspaniały starodrzew z potężnymi
bukami, jaworami, dębami i grabami, z wieloma drzewami osiągającymi
pomnikowe rozmiary. W skąpym runie występuje z ciekawszych i chronionych
gatunków: bluszcz zwyczajny (owocujący), marzanka wonna, wiciokrzew
pomorski, barwinek pospolity (przy pamiątkowym głazie).
Kompleks leśny między Jarzysławiem, Rarwinem i Górkami zajmuje rozległe,
odwadniane obniżenie. W części centralnej zachowały się bagienne olszyny i
nawet polany z szuwarami z dominacją trzciny pospolitej i trzcinnika
lancetowatego, z kępami łozy i płatami turzyc: zaostrzonej, dzióbkowatej, błotnej,
z udziałem trzęślicy modrej. Obrzeża kompleksu leśnego to jednak siedliska
grądowe. Część zachodnia lasu, oddzielona od reszty linią kolejową, po zrębie
zupełnym odnowiona została olszą czarną. W runie utrzymują się jednak takie
gatunki jak: bluszcz pospolity, kalina koralowa, kłosownica leśna, żankiel
zwyczajny, na obrzeżach masowo występuje wiciokrzew pomorski. W części
północnej i wschodniej, obok powierzchni zajmowanych przez drzewostany
olchowe i w mniejszym stopniu świerkowe, występują wspaniałe starodrzewy
dębowe. Lasy te mają wielkie walory krajobrazowe. W runie liczne są gatunki
acydofilne oraz charakterystyczne dla świeżych lasów liściastych. Z gatunków
chronionych rozpowszechniony jest wiciokrzew pomorski, a przy północnym skraju
lasu (oddz. 402a) odnalezione zostało stanowisko kruszczyka szerokolistnego.
Po obu stronach doliny Niemicy na zachód od Benic znajdują się kilkudziesięcio
hektarowe powierzchnie lasów bukowych. Lasy te na skutek stosowania
w przeszłości zrębów i inicjowania odnowienia jednocześnie na rozległych
powierzchniach nie prezentują dziś wielkich walorów przyrodniczych. Pod okapem
jednowiekowych, młodych drzewostanów bukowych runo jest bardzo ubogie,
liczniej występuje gwiazdnica wielkokwiatowa, bardzo nieliczna jest chroniona
marzanka wonna. Na skrajach lasu u podnóża tzw. Bukowej Góry zachowały się
obfite stanowiska wiciokrzewu pomorskiego.
Chronione siedliska grądów i buczyn oraz opisane wcześniej lasy łęgowe i olsy,
w gminie Kamień Pomorski ustępują pod względem powierzchni lasom na różnych
- str. 26
siedliskach z dominacją sosny w drzewostanie. Rozległe połacie takich trudnych
często do klasyfikacji syntaksonomicznej zbiorowisk leśnych występują na wschód
od Benic, między Trzebieszewem, Grębowem i dalej granicą gminy, na północny –
wschód od Żółcina, na południe od Rekowa i w okolicy Stawna. Do walorów
przyrodniczych tych zbiorowisk należy przede wszystkim wiciokrzew pomorski.
Gatunek ten stwierdzony został w lasach SW od Giżkowa, NW od Śniatowa, W i E
od Benic (oddziały 3-5, 9), N i S od Grębowa, N od Górek, NE od Żółcina. W
materiałach inwentaryzacyjnych z Nadleśnictwa Rokita podawane są także
pojedyncze stanowiska cisa pospolitego (oddziały 9f i 19f). Rozpowszechniony
jest także bluszcz pospolity. Rzadko, tylko na południowym skraju lasu przy
drodze Żółcino-Wrzosowo odnalezione zostało stanowisko rzadkiego klonu
polnego. Ciekawostką okolic Kamienia Pomorskiego jest obfite występowanie w
stanie dzikim zdziczałego jarzęba szwedzkiego. Ten skrajnie nieliczny w naturze
gatunek – obsiewa się obficie z drzew sadzonych przy drogach (np. w Kamieniu
Pomorskim). Pojedyncze drzewa w różnym wieku stwierdzone zostały na łąkach w
południowej części Kamienia Pomorskiego, na wschód od Chrząszczewa, na klifie
w północnej części wyspy Chrząszczewskiej i koło Góry Wiatrówki na północ od
Skarchowa.
Chronione gatunki leśne pojawiają się często w miejscach, gdzie niegdyś
posadzone zostały w celach ozdobnych przez ludzi, zwłaszcza na cmentarzach.
Obecnie takie porzucone i zaniedbane obiekty wchłonął las, a gatunki takie jak
barwinek pospolity czy bluszcz pospolity wróciły niejako do natury. Stało się tak na
przykład z barwinkiem i bluszczem przy drodze między Dusinem i Połchowem na
południowym skraju Bagien Pilchowskich, z samym barwinkiem w pobliżu
pamiątkowego głazu w lesie na zachodnim krańcu Jeziora Śniatowskiego,
z bluszczem na opuszczonym cmentarzu na wschód od Chrząszczewa. Nawet
czosnek niedźwiedzi podany został jako zdziczały w nieużytkowanych partiach
cmentarza w Kamieniu Pomorskim.
Wody – kanały, rowy, jeziora, wyrobiska potorfowe
W Dziwnie i Zalewie Kamieńskim często wzdłuż brzegów rośnie grążel żółty
i grzybienie białe. Grążel jest też częstym gatunkiem w Świńcu. Grzybienie z kolei
pojawiają się w oczkach wodnych na obrzeżach opisanego wyżej torfowiska E od
Benic. Z ciekawych i rzadkich gatunków wodnych wymienić należy także osokę
aloesowatą, stwierdzoną w wyrobiskach potorfowych w Utopiskach Małych,
w kanałach koło Skarchowa. Ten gatunek podawany był także z wyrobisk
potorfowych na północny-wschód od Chrząszczewa. W rowach koło Żółcina,
Chrząszczewa i w dolinie Świńca obficie występuje rzęsa garbata.
3.1.7.2. Cenne siedliska przyrodnicze
Występowanie cennych siedlisk przyrodniczych związane jest przede wszystkim z
następującymi miejscami i obszarami tej gminy:
•
morskimi wodami wewnętrznymi i pobrzeżem Zalewu Kamieńskiego i cieśniny
Dziwny;
•
ekosystemami wód śródlądowych: dolinami wszystkich cieków płynących
przez gminę i wpływających do Zalewu Kamieńskiego;
- str. 27
•
torfowiskami;
•
oczkami śródpolnymi i śródleśnymi;
•
kompleksami leśnymi Nadleśnictwa Rokita i Gryfice;
• obszarem Wyspy Chrząszczewskiej i Gardzkiej Kępy.
Elementy te stanowią bazę dla występowania m.in. następujących siedlisk
przyrodniczych Natura 2000 wymienionych w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej
oraz wymienionych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r.
w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt,
wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 (Dz.U.
z 30.05.2005 Nr 94, poz. 795).
Dotychczasowe rozpoznanie przyrodnicze pozwoliło ustalić, że w gminie Kamień
Pomorski występuje co najmniej 14 typów siedlisk przyrodniczych z załącznika
I Dyrektywy Siedliskowej, w tym siedlisk priorytetowych (wytłuszczone).
1150 zalewy i jeziora przymorskie (laguny)
1310 śródlądowe błotniste solniska z solirodkiem (Salicornion ramosissimae)
1340 śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary (Glauco-Puccinietalia część –
zbiorowiska śródlądowe)
3150 starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami
z Nympheion, Potamion
3160 naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne
6210 murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea)
6430 ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium)
6510 niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion
elatioris)
7110 torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe)
7140 torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z
Scheuchzerio-Caricetea)
7150 obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion
9160 grąd subatlantycki (Stellario-Carpinetum)
910E łęgi wierzbowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Alnenion
glutinoso-incanae, olsy źródliskowe)
9110 kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion)
Powyższy wykaz siedlisk wydaje się być nie zamkniętą listą. Należy oczekiwać,
że prowadzona procedura inwentaryzacji i waloryzacji gminy Kamień Pomorski
pozwoli nieznacznie poszerzyć jej spektrum. Wówczas niniejsze lista powinna
zostać zweryfikowana o nie.
3.1.7.3. Flora
Obecny stan wiedzy pozwala stwierdzić, że w gminie tej może występować co
najmniej 500 gatunków roślin i grzybów. Wśród nich w ostatnim stuleciu stwierdzono
tu blisko 100 gatunków rzadkich, zagrożonych wyginięcie, wpisanych na czerwone
listy regionalne i o zasięgu krajowym oraz europejskim, a także do Polskiej
Czerwonej Księgi Roślin. Jednakże należy podkreślić, że lista ta jest z pewnością
niepełna i należy oczekiwać, że lista taka w procedurze sporządzania planów
- str. 28
ochrony obszarów Natura 2000 oraz waloryzacji przyrodniczej gminy zostanie
rozszerzona.
Miejscami ich występowania jest akwen i pobrzeże Zalewu Kamieńskiego, Wyspa
Chrząszczewska, tereny o wystawie południowej, zbiorniki eutroficzne, doliny cieków,
torfowiska, tereny okresowo i stale podtapiane, olsy, łęgi i grądy.
Zasady ochrony cennej szaty roślinnej oraz siedlisk przyrodniczych:
•
ustalenie priorytetu dla zasad ekologii w rozwoju działalności gospodarczych
•
prowadzenie działań na rzecz poprawy stanu środowiska poprzez likwidację
zagrożeń środowiskowych
•
objęcie różnymi formami ochrony przyrody obszarów z cenną roślinnością i florą.
Weryfikacja i wykaz tych obszarów powinien zostać ostatecznie opracowany i
przyjęty w waloryzacji przyrodniczej gminy Kamień Pomorski (przewidywany czas
jej sporządzenia 2007 r.)
•
sporządzenia dla ostoi ptasiej Natura 2000 Bagna Rozwarowskie PLB 320001 i
innych wyznaczonych na terenie tej gminu obszarów Natura 2000 planów ochrony
Natura 2000, w których zostaną szczegółowo podane uwarunkowania ochrony
cennych siedlisk przyrodniczych i siedlisk bytowania rzadkiej fauny
•
na obszarach Natura 2000 i w ich sąsiedztwie dopuszczona jest działalność
oraz plany i przedsięwzięcia, które w sposób istotny nie oddziaływują na cenne
siedliska lub gatunki flory. Preferowana jest gospodarka rolna i leśna nosząca
cechy gospodarki ekologicznej, tj. takiej, która przyczynia się do wzmocnienia
gatunków oraz siedlisk uważanych za cenne, ujęte na listach załączników I i II
Dyrektywy Siedliskowej oraz załącznika I Dyrektywy Ptasiej
•
aktywnie chronić i kształtować siedliska przyrodnicze ujęte w załączniku
I Dyrektywy Siedliskowej, zgodnie z warunkami określonymi w planie ochrony
ostoi Natura 2000, a poza granicami tych obszarów zgodnie z zasadami
przyjętymi w państwach Unii Europejskiej, a określonymi w specjalistycznych
podręcznikach ochrony siedlisk przyrodniczych zaakceptowanych przez Ministra
Środowiska
•
realizacja inwestycji, które mogą w istotny sposób negatywnie oddziaływać na
stan cennych siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków będących
elementem europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 musi być poprzedzona
przeprowadzoną procedurą ocen oddziaływania na środowisko (procedur
raportów uwarunkowań środowiskowych), bazującą na rzetelnie wykonanej
analizie lokalnych zasobów przyrodniczych.
3.1.8. Charakterystyka fauny
Gmina Kamień Pomorski posiada dobre, a w przypadku niektórych grup
systematycznych zwierząt jak ptaki – bardzo dobre warunki dla ich bytowania.
Występuje w tej gminie kilka szczególnie cennych miejsc, które pełnią funkcje
miejsce rozrodu i stałego przebywania ptaków lęgowych. Również w tej gminie
znane są obszary o wybitnych walorach dla ptaków wodno – błotnych przelotnych
i zimujących. Są to:
- str. 29
1. Na obszarze gminy Kamień Pomorski wyodrębniono 14 stref mających istotne
znaczenie dla herpetofauny. Są nimi:
¾ strefa 1 (Pz 1) – nieduży podmokły obszar w krajobrazie rolniczym
i przylegający do Zalewu Wrzosowskiego, położony na zachód od
Wrzosowa;
¾ strefa 2 (Pz 2) – bardzo duży obszar obejmujący bagna w dolinie Świńca
i Niemicy;
¾ strefa 3 (Pz 3) – nieduży podmokły obszar w krajobrazie rolniczym na
Wyspie Chrząszczewskiej;
¾ strefa 4 (Pz 4) – duży obszar obejmujący podmokłe tereny mozaiki w dolinie
Niemicy;
¾ strefa 5 (Pz 5) – mały obszar o charakterze mozaiki środowisk na północ od
Kukułowa;
¾ strefa 6 (Pz 5) – nieduży obszar o charakterze mozaiki środowisk na
południe od Kukułowa;
¾ strefa 7 (Pz 7) – duży podmokły i zabagniony obszar w rejonie Rozwarowa;
¾ strefa 8 (Pz 8) – nieduży podmokły obszar w krajobrazie rolniczym na północ
od wsi Górki;
¾ strefa 9 (Pz 9) – nieduży, zróżnicowany podmokły obszar leżący w
krajobrazie rolniczym na wschód od Rekowa, na północ od wsi Górki;
¾ strefa 10 (Pz 10) – nieduży podmokły obszar w krajobrazie rolniczym między
miejscowościami Górki i Śniatowo;
¾ strefa 11 (Pz 11) – duży podmokły obszar w krajobrazie rolniczym w dolinie
Niemicy;
¾ strefa 12 (Pz 12) – mały podmokły obszar w mozaice środowisk na północ od
Benic;
¾ strefa 13 (Pz 13) – mały podmokły obszar w mozaice środowisk na wschód
od Benic;
¾ strefa 14 (Pz 14) – mały podmokły obszar leśny na wschód od Benic.
2. Na obszarze gminy Kamień Pomorski wyodrębniono 8 stref mających istotne
znaczenie dla awifauny lęgowej. Są nimi:
¾ strefa 1 (pt 1) – podmokły obszar w krajobrazie rolniczym i przylegający do
Zalewu Wrzosowskiego, położony pomiędzy Wrzosowem a Kamieniem
Pomorskim;
¾ strefa 2 (pt 2) – obszar obejmujący bagna w dolinie Świńca i Niemicy;
¾ strefa 3 (pt 3) – podmokły obszar w krajobrazie rolniczym we wschodniej
części Wyspy Chrząszczewskiej;
¾ strefa 4 (pt 4) – podmokły obszar w krajobrazie rolniczym we wschodniej
części Wyspy Chrząszczewskiej;
¾ strefa 5 (pt 5) – podmokły i zabagniony obszar w rejonie Rozwarowa i Zatoki
Cichej;
¾ strefa 6 (pt 6) – obszar o charakterze mozaiki środowisk na południe od
Kukułowa;
- str. 30
¾ strefa 7 (pt 7) – podmokły obszar w krajobrazie rolniczym w dolinie Niemicy i
Jeziora Śniatowskiego,
¾ strefa 8 (pt 8) – Gardzka Kępa.
3. Na obszarze gminy Kamień Pomorski wyodrębniono 3 strefy mające istotne
znaczenie dla awifauny przelotnej i zimującej. Są nimi:
¾ strefa 1 (Pt 1) – fragment rzeki Dziwny leżący na południu gminy;
¾ strefa 2 (Pt 2) – duży fragment Dziwny i Zatoki Cichej;
¾ strefa 3 (Pt 3) – fragment obszaru ujścia Dziwny – jezioro Wrzosowskie.
4. Na obszarze gminy Kamień Pomorski wyodrębniono 4 strefy mające istotne
znaczenie dla teriofauny, a szczególnie dla parzystokopytnych. Są nimi:
¾ strefa 1 (Ss 1) – bardzo duży obszar obejmujący część bagien w rejonie
Rozwarowa i mozaikę środowisk w dolinie Wołczenicy pod Rekowem;
¾ strefa 2 (Ss 2) – bardzo duży obszar mozaiki w rejonie doliny Niemicy
i Jeziora Śniatowskiego, użytkowanego głownie rolniczo;
¾ strefa 3 (Ss 3) – nieduży obszar o charakterze mozaiki środowisk na
południe od Rzewnowa;
¾ strefa 4 (Ss 4) – bardzo duży obszar obejmujący część bagien wraz
z obszarami wilgotnymi w dolinach Świńca i Niemicy.
Strefy dla poszczególnych przedstawicieli gromad kręgowców tworzą 9 zbiorczych
stref faunistycznych, mających łączne istotne znaczenie dla herpetofauny,
awifauny lęgowej, awifauny przelotnej i zimującej, teriofauny. Są to:
strefa 1 (A) położona na zachód od Wrzosowa, obejmująca mały obszar wodny
i podmokły, wyznaczony w krajobrazie rolniczym oraz fragment Zalewu
Kamieńskiego oraz przylegające torfowiska. Strefa ta okazała się istotna dla
trwania herpetofauny, awifauny lęgowej, awifauny przelotnej i zimującej.
strefa 2 (B) położona we wschodniej części Wyspy Chrząszczewskiej, obejmująca
mały bagienny obszar, wyznaczony na styku krajobrazu rolniczego i dużego
akwenu, bagna i fragment Zalewu Kamieńskiego i Zatoki Cichej. Strefa ta
okazała się istotna dla trwania herpetofauny i awifauny lęgowej.
strefa 3 (C) położona na wschód od Kamienia Pomorskiego, obejmująca bardzo
duży obszar bagienny i torfowiskowy, wyznaczony w krajobrazie rolniczym,
bagna w dolinie Świńca i Niemicy. Strefa ta okazała się istotna dla a trwania
herpetofauny, awifauny lęgowej, teriofauny.
strefa 4 (D) położona na południe od Kamienia Pomorskiego, obejmująca bardzo
duży obszar wodny oraz bagienny i torfowiskowy, wyznaczony w krajobrazie
rolniczym, bagna w dolinie Wołczenicy oraz fragment Zatoki Cichej z wyspą
Gardzka Kępa. Strefa ta okazała się istotna dla trwania herpetofauny,
awifauny lęgowej, awifauny przelotnej i zimującej, teriofauny.
strefa 5 (E) położona na południe od Kukułowa, nieduży wodny i podmokły
obszar, wyznaczony w krajobrazie rolniczym, obejmująca fragment nurtu
Dziwny oraz tereny podmokłych i torfowisk. Strefa ta okazała się istotna dla
- str. 31
trwania herpetofauny, awifauny lęgowej, awifauny przelotnej i zimującej.
strefa 6 (F) położona pomiędzy Giżkowem a Jarszewem, obejmująca nieduży
podmokły obszar, wyznaczony w krajobrazie rolniczym, Jezioro Śniatowskie
i tereny podmokłe wzdłuż drobnych cieków. Strefa ta okazała się istotna dla
trwania herpetofauny, awifauny lęgowej, teriofauny.
strefa 7 (G) położona na południe od Rekowa, obejmująca mały podmokły obszar
wyznaczony w mozaice krajobrazów rolniczych i leśnych, tereny obejmujące
fragment doliny Wołczenicy. Strefa ta okazała się istotna dla trwania
herpetofauny i awifauny lęgowej.
strefa 8 (H) położona na zachód od Benic, obejmująca nieduży obszar podmokły,
wyznaczony w mozaice krajobrazów rolniczych i leśnych, fragment doliny
Niemicy i jej sąsiedztwa. Strefa ta okazała się istotna dla trwania
herpetofauny
i awifauny lęgowej.
strefa 9 (I) położona na wschód od Benic, obejmująca nieduży podmokły obszar,
wyznaczony w krajobrazie leśnym, tereny wilgotne z małymi oczkami wody.
Strefa ta okazała się istotna dla trwania herpetofauny.
Zdecydowana większość bytujących w tych strefach taksonów to gatunki objęte
ochroną gatunkową, bądź zagrożone w swoim występowaniu. Wiele z nich jest
ujętych na wykazach czerwonych ksiąg (regionalnej, krajowej czy europejskiej) i
czerwonych list oraz na listach załączników Dyrektywy Siedliskowej oraz Ptasiej.
Jednocześnie należy podkreślić, że dla wszystkich lądowych zwierząt ważną rolę
odgrywają tereny określane jako nieużytki naturogeniczne. Są to ostoje
różnorodności biologicznej, zbliżone do stanu naturalnego lub o niewielkim stopniu
przekształcenia antropogenicznego, nie użytkowane gospodarczo lub użytkowane
w sposób ekstensywny. Stanowią pozostałości po dawnych terenach
zabagnionych i podmokłych [często ze stałym lustrem wody lub zarastające
trzciną, roślinnością bagienną, lasami łęgowymi, krzewami], torfowiska,
rozlewiska, oczka wodne, płaty nieużytkowanej roślinności, a także
renaturalizujące się potorfia. W gminie Kamień Pomorski nieużytki zajmują ponad
1000 ha. Z tej liczy część obszarów zaliczonych do tej kategorii gruntów to
następujące ekosystemy cenne dla występowania przyrody :
- bagna i torfowiska, w tym tereny w obrębie Bagien Rozwarowskich,
- podmokłe strefy nadbrzeżne Dziwny i Zalewu Kamieńskiego,
- podmokłe strefy nadbrzeżne jez. Śniatowo.
Nieużytki te stanowią na ogół ważne siedliska dla fauny, zwłaszcza herpetofauny
(gady, płazy) lub ornitofauny (ptaki).
Zasady ochrony cennej fauny:
•
ustalenie priorytetu dla zasad ekologii w rozwoju działalności gospodarczych
•
prowadzenie działań na rzecz poprawy stanu środowiska poprzez likwidację
zagrożeń środowiskowych
•
objęcie różnymi formami ochrony przyrody obszarów ważnych dla cennej
- str. 32
fauny. Weryfikacja i wykaz tych obszarów powinien zostać ostatecznie
opracowany i przyjęty w waloryzacji przyrodniczej gminy Kamień Pomorski
(przewidywany czas jej sporządzenia 2007 r.)
•
obszary przebywania i rozrodu płazów, włączyć z melioracji prowadzących do
trwałego odwodnienia lub przesuszenia
•
sporządzić dla ostoi ptasiej Natura 2000 Bagna Rozwarowskie PLB 320001
i innych wyznaczonych na terenie tej gminu obszarów Natura 2000 planów
ochrony Natura 2000, w których zostaną szczegółowo podane uwarunkowania
ochrony siedlisk bytowania rzadkiej fauny oraz samej fauny
•
aktywnie chronić stanowiska gatunków fauny ujętych w załączniku II
Dyrektywy Siedliskowej i załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Na wyznaczonych
obszarach Natura 2000 aktywnie chronić i kształtować siedliska przyrodnicze
ujęte w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej, zgodnie z warunkami
określonymi w planie ochrony ostoi Natura 2000. Poza granicami tych
obszarów chronić siedliska i gatunki ujęte w załączniku II Dyrektywy
Siedliskowej i załączniku I Dyrektywy Ptasiej zgodnie z zasadami przyjętymi w
państwach Unii Europejskiej, a określonymi w specjalistycznych
podręcznikach ochrony fauny zaakceptowanych przez Ministra Środowiska
•
na obszarach Natura 2000 i w ich sąsiedztwie dopuszczona jest działalność
oraz plany i przedsięwzięcia, które w sposób istotny nie oddziaływują na
siedliska cennej fauny. Preferowana jest gospodarka rolna i leśna nosząca
cechy gospodarki ekologicznej, tj. takiej, która przyczynia się do wzmocnienia
gatunków oraz siedlisk uważanych za cenne, ujęte na listach załączników II
Dyrektywy Siedliskowej oraz załącznika I Dyrektywy Ptasiej
•
z zabudowy farmami elektrowni wiatrowych wyłączyć akwen Zalewu
Kamieńskiego i Dziwnej oraz Wyspy Chrząszczewskiej i Gardzkiej Kępy
•
nie prowadzić przez akwen Zalewu Kamieńskiego i Dziwnej oraz przez Wyspę
Chrząszczewską i Gardzką Kępę linii wysokiego napięcia
•
stan cennej fauny lub jej siedliska, w tym na gatunki chronione w ramach
europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000, musi być poprzedzona
analizie lokalnych zasobów przyrodniczych.
3.1.9. Atmosfera i zasady jej ochrony
Gmina znajduje się w zasięgu szkodliwego oddziaływania jednego z poważniejszych
w województwie emitorów toksycznych zanieczyszczeń gazowych do powietrza
atmosferycznego, którym jest kopalnia ropy naftowej na Wyspie Chrząszczewskiej.
Do źródeł emisji o lokalnym zasięgu należą suszarnie PGR w Benicach i Rekowie,
lokalne kotłownie przy fermach i wiejskich osiedlach mieszkaniowych, oczyszczalnie
ścieków, wysypisko odpadów w Chrząstowie.
Gazyfikacja miasta i gminy Kamień Pomorski w zasadniczy sposób ograniczy emisję
- str. 33
zanieczyszczeń, pyłów zawieszonych oraz pyłów opadających.
Zasady ochrony:
•
zmniejszenie o co najmniej 50 % emisji dwutlenku siarki na terenie miasta.
Założoną wielkość będzie można osiągnąć przez eliminację spalania węgla
na rzecz elektryczności, wód termalnych oraz gazu, instalacji sprawnych filtrów
•
ograniczenie spalin samochodowych w śródmieściu.
Efekt zamierzony osiągnie się poprzez wprowadzenie katalizatorów, paliwa
bezołowiowego oraz ograniczenie ilości samochodów poruszających się w
mieście
•
obiekty budowlane powodujące powstanie i emisję zanieczyszczeń powietrza
obowiązują normy w zakresie nieprzekraczalnych stężeń dopuszczalnych na
obszarach chronionych i specjalnie chronionych
•
ograniczenie lub wręcz zakaz lokalizacji obiektów uciążliwych dla środowiska
•
sukcesywne eliminowanie nośników energii powodujących gazowe i pyłowe
zanieczyszczenie powietrza na rzecz źródeł nie wymagających procesu
spalania. należy w tym względzie preferować wykorzystanie energii
elektrycznej.
3.1.10. Tereny chronione
Miasto Kamień Pomorski posiada status uzdrowiska, co czyni go obszarem
specjalnie chronionym.
Bogactwo form przyrodniczych występujących w gminie stoją u podstaw już
utworzonych oraz planowanych i proponowanych do ochrony obszarów chronionych
na podstawie ustawy o ochronie przyrody. W granicach obszaru gminy Kamień
Pomorski znajdują się w następujące formy ochrony przyrody, ustanowione na
podstawie tej ustawy:
• obszar Natura 2000,
• pomnik przyrody,
• ochrona gatunkowa stanowisk chronionych grzybów, flory i fauny.
Pomniki przyrody
W gminie Kamień Pomorski powołano pomniki przyrody. Są to następujące
pojedyncze drzewa lub grupy drzew, a także obiekty przyrody nieożywionej:
drzewa lub ich skupiska
Jarszewo, w pobliżu kościoła
Dąb szypułkowy
Śniatowo, na terenie parku Domu Pomocy Daglezja
Społecznej
Kamień Pom., pl. Wolności
Wiąz polny 2 szt.
Kamień Pom., przy Katedrze
Lipa drobnolistna 4 szt.
Kamień Pom., przy Katedrze
Żywotnik olbrzymi
- str. 34
obiekty przyrody nieożywionej
północny brzeg Wyspy Chrząszczewskiej
narzutowy głaz granitowy
nazwie "Królewski Głaz"
o
Ochrona gatunkowa
Ochrona gatunkowa jest formą ochrony przyrody służącą zachowaniu stanowisk
i egzemplarzy rzadkich i ginących gatunków roślin i zwierząt lub też taksonów,
które w wyniku eksploatacji byłyby zagrożone takim procesem. Ochrona ta odbywa
się min. Poprzez ochronę siedlisk i stanowisk tych gatunków.
Ochrona gatunkowa roślin i grzybów
W ostatnich stu latach w gminie tej istniały stanowiska blisko kilkudziesięciu
rzadkich i bardzo rzadkich taksonów roślin objętych ochroną gatunkową.
Występują one w kilkunastu następujących najbardziej wartościowych z
florystycznego punktu widzenia miejscach w gminie Kamień Pomorski:
¾ Wyspa Chrząszczewska – jedno z najważniejszych miejsc występowania
chronionej roślinności solniskowej,
¾ Bagno Rozwarowo - rozległe torfowisko niskie na obszarze ujściowym
Grzybnicy i Wołczenicy z cennymi zbiorowiskami roślinnych: szuwarowych,
olszyny bagiennej, makrofitów wodnych, łąk halofilnych (słonorośli) i
trzęślicowych. Teren ten jest znany powszechnie jako miejsce masowego
występowania woskownicy europejskiej,
¾ Dolina Świńca – w wodach tej rzeki liczne stanowiska grążela żółtego i osoki
aleosowatej. Dawniej znane były stąd stanowiska roślin słonolubnych,
¾ Torfowisko w obrębie Kamienia Pomorskiego, tzw. Utopisko - stanowiska
grążela żółtego, grzybienia białego i osoki aleosowatej,
¾ Łąki Dusińskie i Połchowskie – miejsce występowania roślinności słonolubne
(halofilnej) oraz roślinności specyficznej dla torfowiska,
¾ Torfowiska w obrębie lasów Nadl. Gryfice i Rokita. Szczególnie cenne
torfowisko z chronioną flora w obrębie Jez. Łabędzie.
¾ Lasy Nadl. Gryfice i Rokita – gdzie bardzo licznie występują stanowiska
wiciokrzewu pomorskiego, konwalii majowej, bluszczu, kaliny koralowej, a
także pojedyncze stanowiska storczyków, widłaka jałowcowatego, długosza
królewskiego i podrzenia żebrowca
¾ wybrzeże Zalewu Kamieńskiego - naturalny krajobraz pasa przybrzeżnego,
o cennych wartościach przyrodniczych, który tworzy fragment rozległych
płycizn z roślinnością oczeretową, kępami pływającej roślinności wodnej oraz
szuwarami brzegowymi, i roślinnością halofilną.
Ochrona gatunkowa zwierząt
Dane źródłowe wskazują, że szczególnie kręgowce związane ze środowiskiem
wodno – błotnym znajdują na obszarze gminy Kamień Pomorski dogodne warunki
do rozrodu, odpoczynku, żerowania i zimowania. Dzięki bogactwu użytków
zielonych w gminie tej statystycznie w każdej miejscowości jest co najmniej jedno
gniazdo bociana białego. Na obszarze gminy znajdują się dwa stanowiska rozrodu
bielika i jedno kani rudej, chronione jako miejsca rozrodu i stałego przebywania
zwierząt gatunków chronionych. Jednakże jedno z nich wydaje się być obecnie w
- str. 35
zaniku. Bogato jest reprezentowana wydra. W gminie tej bytują także bobry, które
stwierdzono w kanale przy campingu w Żółcinie. Gatunek ten w gminie Kamień
Pomorski będzie znajdował dogodne warunki do bytowania. Gatunki te należą do
taksonów ujętych w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej oraz załączniku
I Dyrektywy Ptasiej. Z tej ostatniej listy oprócz w/w gatunków ptaków gniazduje w
tej gminie także bąk, baczek, błotniak stawowy, zbożowy i łąkowy, kropiatka,
zielonka, derkacz, żuraw, sowa błotna, lelek, jerzyk, zimorodek, dzięcioł czarny,
lerka, świergotek polny, podróżniczek, być może wodniczka, a także jarzębatka i
gąsiorek.
Bardzo bogato jest reprezentowana herpetofauna. Z listy załącznika II Dyrektywy
Siedliskowej występuje tu traszka grzebieniasta.
To bogactwo stanowisk flory i fauny stanęło u podstaw, że w minionych latach
wskazano do objęcia ochroną kilkoma formami ochrony szereg cennych
przyrodniczo obszarów. Były to:
Rezerwaty przyrody
•
"Solne Młaki", na Wyspie Chrząszczewskiej – rezerwat florystyczny, 25 ha
•
"Bagna Rozwarowskie" – rezerwat faunistyczny (pow. 620 ha – torfowiska nad
Grzybnicą i Wołczenicą), w większej części rezerwat znajduje się na terenie
gminy Wolin
•
Trzęsawisko mszysto – turzycowe nad Zatoką Cichą – rezerwat florystyczny,
23 ha
•
„Mechowisko Brzozowe" koło Grębowa – rezerwat torfowiskowy, 3 ha
•
obszar o pow. 6 ha, na SE od wsi Benice, częściowo w gminie Goiczewo
•
Wyspa Gardzka Kępa – proj. rezerwat faunistyczny
Użytki ekologiczne
•
Bagno Łabędzie – o pow. 25 ha, na N od wsi Benic, częściowo w gminie Świerzno
•
olszyna bagienna – 0,5 ha na SE od Buniewic na Wyspie Chrząszcźewskiej
•
cenny starodrzew na S od Rekowa, o pow. 30 ha
•
Bagno Kukułowskie
•
Bagno za Gorzelcem
•
obszar na południe od Rekowa
•
jezioro Śniatowskie z okolicą
•
obszar wzdłuż rzeki Świniec i Stuchowskiej Strugi od Grabowa do Jatek
•
teren dawnych kamieniołomów wapienia na Wyspie Chrząszczewskiej
Strefa chronionego krajobrazu
Północna i zachodnia część gminy Kamień Pomorski wchodzi do ekologicznego
- str. 36
systemu obszarów chronionych województwa szczecińskiego.
Z tej racji, wymagana będzie wzmożona ochrona środowiska, a na niektórych
terenach gospodarowanie będzie podporządkowane wymaganiom ochrony
przyrody.
Delimitacja obszaru chronionego krajobrazu wymaga oddzielnego opracowania,
dlatego w Studium przedstawiono tylko orientacyjne granice projektowanego
obszaru.
W obowiązującym dzisiaj stanie formalno – prawnym wynikającym z wejścia Polski
w poczet państw Unii Europejskiej, ze względu na poszerzenie gamy form ochrony
przyrody o obszary Natura 2000 należy dokonać weryfikacji koncepcji planowanych
do utworzenia obszarów chronionych. Modyfikacja ta powinna być przeprowadzona
na podstawie wyników inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczej gminy Kamień
Pomorski (przewidywany czas jej sporządzenia 2007 r.)
Pomniki przyrody proponowane do objęcia ochroną prawną
•
szpaler buków (Giżkowo, w parku zabytkowym)
•
aleja grabowa (Sibin, w parku zabytkowym)
•
lipa (Śniatowo)
•
buk czerwony (Płastkowo)
•
dąb szypułkowy w Kamieniu Pomorskim przy Katedrze
•
lipa drobnolistna w Kamieniu Pomorskim przy Katedrze
•
dąb szypułkowy w Kamieniu Pomorskim przy pl. Wolności
•
4 wiązy szypułkowe i 1 dąb szypułkowy w Trzebieszewie koło mostu
na Świńcu
•
jesion wyniosły we wsi Jarszewo
•
pozostałość po pomnikowym więzie na polu za wsią Grębowo – proj. pomnika
przyrody nieożywionej
•
grupa kasztanowców w Śniatowie – stary cmentarz na skraju wsi
•
grupa drzew w Trzebieszewie na obecnie czynnym cmentarzu
•
2 dęby we Wrzosowie na starym cmentarzu w centrum wsi
•
lipa we Wrzosowie na nieczynnym przykościelnym cmentarzu ewangelickim
przy skrzyżowaniu dróg Koszalin-Świnoujście
Na obszarach specjalnie chronionych ustala się zakaz lokalizacji obiektów uciążliwych
dla środowiska.
Korytarze ekologiczne
Korytarze ekologiczne są faktycznie szlakami migracji roślin i zwierząt.
Specyficznymi korytarzami ekologicznymi są cieki wodne, które są wykorzystywane
- str. 37
do wędrówek przez rośliny, zwierzęta bezkręgowe i kręgowce (głównie ichtiofaunę,
herpetofauny i ptactwo).
W gminie tej można wyróżnić 4 główne korytarze ekologiczne o znaczeniu ponad
gminnym ważne dla migrującej flory i fauny. Są to:
•
rzeka Dziwna - korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym
•
rzeka Wołczenica - korytarz ekologiczny o znaczeniu ponadgminnym
•
rzeka Niemica - korytarz ekologiczny o znaczeniu ponadgminnym
•
rzeka Świniec - korytarz ekologiczny o znaczeniu ponadgminnym.
W obrębie gminy występują także korytarz ekologiczny o znaczeniu lokalnym. Ich
wykaz i znaczenie zostanie ustalony na podstawie wyników inwentaryzacji
i waloryzacji przyrodniczej gminy Kamień Pomorski (przewidywany czas jej
sporządzenia 2007 r.).
Zasady ochrony:
Powodzenie ochrony lokalnych populacji ryb, płazów i drobnych ssaków jest
uzależnione od zachowania lokalnych szlaków migracji tych zwierząt. Jednym
z większych zagrożeń dla tych organizmów jest przecięcie tych szlaków przez drogi
lub zabudowa cieków wodnych. Rozwiązaniem tego problemu powinno być
tworzenie w takich miejscach, które są punktami krytycznymi sieci przejść i
przepustów.
Do szczególnych zasad ochrony należy zaliczyć:
•
aktywną ochronę siedlisk przyrodniczych i stanowisk gatunków flory oraz
fauny ujętych w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej i załącznika I Dyrektywy
Ptasiej. Dotyczy to wyznaczonych już obszarów chronionych zgodnie z
warunkami określonymi w planach ochrony (o ile takie są obligatoryjne). Na
pozostałych obszarach, dla których nie sporządza się planów ochrony,
ochrona zasobów powinna odbywać się zgodnie z zasadami przyjętymi w
państwach Unii Europejskiej, a określonymi w specjalistycznych
podręcznikach ochrony siedlisk, flory i fauny zaakceptowanych przez Ministra
Środowiska. To samo dotyczy planowanych i proponowanych do wyznaczenia
obszarów chronionych
•
stan cennej fauny lub jej siedliska, w tym na gatunki chronione w ramach
europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000, musi być poprzedzona
analizie lokalnych zasobów przyrodniczych. W szczególności dotyczy to
lokalizacji farm elektrowni wiatrowych sytuowanych w obszarach cennych
przyrodniczo lub w ich sąsiedztwie.
- str. 38
3.2.
ŚRODOWISKO KULTUROWE
Ochronę dóbr kultury materialnej regulują odrębne przepisy, zawierające wykazy
i warunki ochrony konserwatorskiej obszarów i obiektów chronionych prawem.
"Studium" uwzględnia materiały instytucji związanych z ochroną kultury materialnej,
jako obligatoryjne wytyczne i ustalenia, do uwzględnienia w planach miejscowych
zagospodarowania przestrzennego (wykazy w załączeniu).
Warunki, które winny być przestrzegane przy:
1. określaniu praw miejscowych i przepisów gminnych
2. opracowywaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
3.
wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
4. wydawaniu decyzji dot. gospodarki terenami i podziałów własnościowych
5. wydawaniu decyzji dot. sposobu użytkowania i eksploatacji obiektów
(budynków i obszarów) objętych ochroną konserwatorską.
- str. 39
3.2.1.
Strefy ochrony konserwatorskiej
Wykaz wsi, w których wyznaczono strefy ochrony konserwatorskiej
A – strefa ścisłej ochrony konserwatorskiej
B – strefa pośredniej ochrony konserwatorskiej
K – strefa ochrony krajobrazu
E – strefa ochrony ekspozycji
A
Kamień Pom.
Benice
Borzysław
Jarszewo
Giżkowo
Górki
Miłachowo
Połchowo
Sibin
Strzeżewko
Śniatowo
Świniec
Trzebieszewo
Wrzosowo
Żółcino
Rarwino
B
Jarszewo'
Buniewice
Buszęcin
Chrząstowo
Giżkowo
Gościsław
Górki
Kukań
Radawka
Rekowo
Sibin
Stawno
Strzeżewo
Szumiąca
Grębowo
Płastkowo
K
Kamień Pom.
Benice
Borzysław
Buniewice
Chrząszczewo
Ducino
Dusin
Giżkowo
Górki
Grabowo
Grębowo
Jarzysław
Kukań
Połchowo
Radawka
Rarwino
Rekowo
Rozwarowo
Sibin
Stawnik
Stawno
Strzeżewo
Szumiąca
Śniatowo
Świniec
Trzebieszewo
Wrzosowo
Żółcino
E
Kamień Pom.
Wykaz obiektów oraz układów przestrzennych, które są objęte ochroną PSOZ oraz
wykaz reliktów i stanowisk archeologicznych, załączono w części dokumentacyjnej
opracowania.
- str. 40
Zasady ochrony konserwatorskiej
Historyczne układy przestrzenne:
1. Strefa "A" – ścisłej ochrony układów przestrzennych
Obowiązuje:
•
trwałe zachowanie elementów historycznego układu przestrzennego
•
konieczność uzyskiwania każdorazowo zezwolenia W.K.Z. na wszelkie prace
remontowo – budowlane
•
prace winny być projektowane i realizowane przez osoby posiadające
odpowiednie uprawnienia
•
uzyskiwanie opinii W.U.O.Z. przed wydaniem warunków zabudowy i
zagospodarowania terenu i uzgodnienia dokumentacji projektowej
•
uzgodnienie sposobu użytkowania obiektów zabytkowych z W.U.O.Z.
i powiadomienie o zmianie właściciela
•
opracowanie projektów rewaloryzacji obszaru objętego strefą
•
zabudowa uzupełniająca winna nawiązywać do skali i charakteru zabudowy
historycznej (gabarytami, usytuowaniem, ukształtowaniem elewacji)
•
należy wyłączyć spod zabudowy teren dawnych wałów i fos
•
należy ograniczyć ruch kołowy w obrębie strefy, poprzez organizację ruchu
ustalającą funkcje ulic jako docelowe oraz wprowadzić zakaz lokalizacji
wydzielonych placów parkingowych
•
konieczność opracowania planu rewaloryzacji Starego Miasta.
2. Strefa "B" – ochrony układów przestrzennych
Obowiązuje:
•
zachowanie zasadniczych elementów układu przestrzennego
•
utrzymanie skali i charakteru zabudowy uzupełniającej
•
uzgodnienie z W.U.O.Z. dokumentacji projektowej i prac remontowo –
budowlanych
•
postuluje się opracowanie planu szczegółowego miejscowości objętych
strefą "B".
- str. 41
3. Zasady ochrony konserwatorskiej strefy "K"
Obowiązuje:
•
zachowanie wyżej wymienionych elementów układu przestrzennego
•
zakaz wznoszenia obiektów kubaturowych na terenie parku im. Solskiego
•
rekultywacja terenu na płd. od pawilonu handlowego, przy ul. Wysockiego,
zamienionego obecnie na obszerny wyasfaltowany plac postojowy.
Należy ustalić wymiary placu dla obsługi pawilonu handlowego, pozostały teren
poddać rekultywacji, przywracając dawną funkcję parku
•
pielęgnacja zachowanego drzewostanu
•
uzgadnianie z W.U.O.Z. wszelkich prac budowlanych i inżynieryjnych
planowanych w sąsiedztwie zachowanych wysadzeń
•
uzupełnianie nasadzeń w uzgodnieniu z W.U.O.Z.
•
zabezpieczenie i nie dopuszczenie do dewastacji zachowanych nagrobków
(dotyczy terenów istniejących cmentarzy).
4. Strefa "E" – ochrony ekspozycji
Obowiązuje:
•
wyłączenie terenu spod zabudowy kubaturowej, ujemnie wpływającej na
ekspozycję obiektu zabytkowego.
5. Obiekty wpisane do rejestru zabytków
Obowiązuje:
•
trwałe zachowanie obiektu i jego funkcji.
- str. 42
3.2.2.
Strefy ochrony archeologicznej
Wykaz wsi, w których wyznaczono strefy ochrony archeologicznokonserwatorskiej
Wl
- pełnej ochrony
W II
- częściowej ochrony
W III
- ograniczonej ochrony
WI
W II
W III
Kamień Pom.(3)
Buniewice (2)
Gardziec(1) obręb
Śniatowo
Górki (1)
Kukułowo (1)
Połchowo (1)
Rozwarowo (1)
Sibin(1)
Kamień Pom.(7)
Borucin Buniewice (1)
Chrząszczewo (3)
Dusin(1)
Giżkowo (1)
Jarszewo (1)
Kukułowo (1)
Radawka (1)
Rarwino (2)
Rekowo (1)
Rozwarowo (3)
Sibin(1)
Skarchowo (1)
Strzeżewo (1)
Śniatowo (1)
Świniec (1)
Wrzosowe (1)
Żółci no (1)
Kamień Pom.(14)
Benice(15)
Borucin (4)
Buniewice (2)
Buszęcin (10)
Chrząstowo (9)
Chrząszczewo (28)
Ducino (3)
Dusin (17)
Gardziec (3) obręb
Śniatowo
Giżkowo (4)
Górki (10)
Grabowo (10)
Grębowo(16)
Jarszewo (10)
Kukułowo (11)
Miłachowo (3)
Mokrawica (10)
Peplewo (4) obręb Benice
Płastkowo (7)
Połchowo (14)
Radawka (8)
Rekowo (16)
Rozwarowo (15)
Rzewnowo (10)
Sibin(18)
Skarchowo (11)
Stawno (5)
Strzeżewo (10)
Strzeżewko (4)
Szumiąca (3)
Śniatowo (12)
Świniec (8)
Trzebieszewo (21)
Wrzosowo (20)
Żółcino (9)
- str. 43
Zasady ochrony archeologicznej
1. Strefa "W I" – pełnej ochrony archeologiczne - konserwatorskiej
Obowiązuje;
•
zakaz wszelkiej działalności inżynierskiej, budowlanej i innej
•
zachowanie istniejącego układu topograficznego wraz z obiektem ujętym
w rejestrze zabytków i ewidencji
•
w przypadku podjęcia jakiejkolwiek działalności na terenie objętym granicami
strefy, a wynikającej ze sposobu użytkowania terenu, obowiązuje występowanie
o wytyczne do Działu Ochrony Zabytków Archeologicznych - Muzeum
Narodowego w Szczecinie.
2. Strefa "W II" – częściowej ochrony archeologiczno-konserwatorskiej
Obowiązuje:
•
zachowanie stanowiska ujętego w ewidencji służby konserwatorskiej
•
uzgadnianie i opiniowanie wszelkich inwestycji inżynierskich i budowlanych
•
przez DOZA Muzeum Narodowego w Szczecinie.
Obowiązuje występowanie o wytyczne konserwatorskie i opinię
•
w przypadku podjęcia realizacji inwestycji na terenie objętym granicami strefy,
obowiązuje przeprowadzenie badań ratunkowych na koszt inwestora,
wyprzedzających proces przygotowania inwestycji
•
Inwestorzy i użytkownicy terenu zobowiązani są do zawiadomienia MNS-DOZA
o podjęciu działań inwestycyjnych z wyprzedzeniem rocznym, w celu
umożliwienia wykonania badań ratunkowych
3. Strefa "W III" – ograniczonej ochrony archeologicznej
Obowiązuje:
•
uzgodnienie i opiniowanie wszelkich prac inżynierskich i budowlanych
podejmowanych w obrębie stanowiska, przez MNS-DOZA
•
w przypadku podjęcia realizacji inwestycji obowiązuje prowadzenie nadzoru
archeologiczno – konserwatorskiego na koszt inwestora.
Inwestorzy i użytkownicy terenu zobowiązani są do zawiadomienia MNS-DOZA
o podjęciu działań inwestycyjnych z wyprzedzeniem min. 3-miesięcznym.
•
prace remontowo – konserwatorskie powinny być prowadzone przez
uprawnione osoby, po uzyskaniu opinii Woj. Konserwatora Zabytków.
- str. 44
4. Obiekty ujęte w ewidencji konserwatorskiej
Obowiązuje :
3.3.
•
zachowanie elementów obiektu
•
uzgodnienie prac remontowo – budowlanych z WKZ
•
w przypadku rozbiórki obiektu należy opracować dokumentację fotograficzną
lub inwentaryzację.
KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU
Wytyczne kształtowania krajobrazu zostały określone osobno dla przestrzeni
i osobno dla terenów zabudowanych.
3.3.1.
Przestrzeń
Strefy ochrony
Strefa ochrony krajobrazu
Zakłada się utrzymanie wszystkich elementów fizjonomii krajobrazu.
Zagospodarowanie przestrzeni musi być podporządkowane celom ochronnym
i nie może naruszać struktury krajobrazu.
Dotyczy to klifu w północnej części Wyspy Chrząszczewskiej.
Nie można pominąć tu przebiegu napowietrznej linii elektroenergetycznej 15 kV
[w parametrach 110 kV] relacji Kamień Pomorski – Łowno z przejściem przez
Wyspę Chrząszczewską i rzekę Dziwnę.
Dla ochrony krajobrazu terenów położonych wzdłuż brzegów rzeki Dziwny oraz
ochrony przelotnej awifauny przez rozbijaniem się o napowietrzne przewody
preferuje się kablowe przejście przez rzekę Dziwne tej linii elektroenergetycznej
15 kV.
Strefy kształtowania ochronnego krajobrazu
Zakłada się pielęgnację i kultywację krajobrazu, ochronę zasadniczych elementów
fizjonomii i wzbogacenie ekspozycji (wprowadzenie zadrzewień śródpolnych,
zalesienia ...). Dotyczy to terenów nad Zatoką Cichą proj. obszar chronionego
krajobrazu.
Strefy przekształceń krajobrazu
Zakłada się rewaloryzację struktury ekologiczno-biologicznej i antropogenicznej
-likwidację elementów pogarszających krajobraz oraz projektowanie nowych
wartości krajobrazu.
W celu ochrony krajobrazu kulturowego w przypadku planowania farm siłowni
wiatrowych należy wyłączyć z lokalizacji siłowni wiatrowych obszary: panoram i osi
- str. 45
widokowych, przedpól ekspozycji z dróg o nawierzchniach utwardzonych i kolei na
sylwetki historycznych układów osadniczych oraz obszary wykluczone z
zainwestowania ze względów kulturowych.
Na etapie opracowywania planów miejscowych zagospodarowania przestrzennego
i/lub planów realizacyjnych inwestycji o wysokich gabarytach, jakimi są elektrownie
wiatrowe, należy dokonać analizy ich wpływu na krajobraz kulturowy.
Opracowanie studium krajobrazowego w kontekście panoram i osi widokowych
w obrębie gminy będzie rozstrzygać o możliwości i zasadach realizacji danej
lokalizacji farmy siłowni wiatrowej (ilość generatorów, wysokości wież, konkretne
miejsce ich posadowienia).
3.3.2.
Krajobraz zabudowany
Wyznacza się podstawowe strefy działania:
A. Strefa ochrony krajobrazu:
a/ Zespoły o wyróżniających się walorach krajobrazowych:
•
Zespół Katedralny
•
Zespół Uzdrowiskowy
•
Wały, fosy, skarpy u podnóża Starego Miasta
•
Strefa ochrony ekspozycji miasta,
•
Strefy ochrony krajobrazu na terenie gminy:
Połchowo, Strzeżewko, Stawnik, Radawka, Płastkowo, Jarszewo, Gościsław,
Górki Pomorskie.
Zakłada się:
•
konserwatorską ochronę fizjonomii krajobrazu
•
pełne zachowanie układu przestrzennego i zabudowy
•
likwidację, przebudowę lub przysłonięcie dysharmonijnych elementów ekspozycji
b/ Zespoły o wyróżniających się walorach krajobrazowych, częściowo zdegradowane:
•
Stare Miasto, na którym zachował się historyczny układ przestrzenny.
Zakłada się:
•
rekonstrukcję zabudowy zachodniej części Placu Katedralnego
•
rekonstrukcję zabudowy wschodniej części Placu Katedralnego
•
rekonstrukcję zabudowy północnej pierzei rynkowej
•
rewaloryzację otoczenia kościoła Mariackiego
•
rewaloryzację zabudowy terenu dawnych wików
Na terenach wiejskich – zespoły o średnich walorach krajobrazu:
•
Benice, Trzebieszewo, Wrzosowo, Śniatowo, Szumiąca, Skarchowo,
Rozwarowo, Jarzysław, Borzysław
- str. 46
Parki wiejskie – wymagają uporządkowania i odpowiedniego
zagospodarowania, wg wytycznych konserwatora.
Zakłada się:
•
ochronę fizjonomii krajobrazu
•
zachowanie układu przestrzennego i harmonijnej zabudowy
•
rewaloryzację zabudowy dysharmonijnej przy integracji kompozycyjnej oraz
wzbogacenie kompozycji.
B. Strefy przekształceń krajobrazu:
Zespoły zdegradowane:
•
miasto – kwartał pomiędzy ulicami: Chrobrego, Rejtana, 5 - Marca
•
wsie: Świniec, Rarwino, Strzeżewo, Grabowo, Mokrawica, Miłachowo,
Rzewnowo, Stawno, Grębowo, Żółcino.
Zakłada się:
•
rewaloryzację i tworzenie nowych wartości estetycznych.
4. STAN ZAGOSPODAROWANIA TERENU
4.1.
UŻYTKOWANIE TERENU
MIASTO:
Wg danych ewidencyjnych (stan z 1.01.1993 r.), powierzchnia miasta Kamień
Pomorski wynosi 1 075 ha.
W strukturze użytków gruntowych przeważają użytki rolne, które stanowią 47,81 %
powierzchni ogólnej, co daje 514 ha.
Drugą pozycję stanowią wody płynące (204 ha), a następnie tereny zabudowane,
zajmujące 177 ha, co stanowi 16,5 % powierzchni ogólnej.
Struktura użytków gruntowych cechuje się:
•
słabym wykorzystaniem terenów, wzdłuż brzegów otwartych wód,
dla funkcji turystycznej i portowej
•
małą ilością terenów zielonych, w odniesieniu do uzdrowiskowego
charakteru miasta
•
małą ilością terenów komunikacyjnych w stosunku do zabudowy.
- str. 47
GMINA :
Wg danych ewidencyjnych, powierzchnia gminy Kamień Pomorski (bez miasta),
wynosi 19 778 ha.
W strukturze użytków gruntowych przeważają użytki rolne, które stanowią 65,5 %
powierzchni ogólnej, co daje 12 923 ha.
Wśród użytków rolnych dominują grunty orne, zajmujące powierzchnię 9 231 ha
(71 % użytków rolnych), a pozostałe tereny – to łąki (18,17 %) oraz niewielki areał
pastwisk i sadów.
Drugą pozycją wśród użytków gruntowych zajmują grunty pod wodami (2 481 ha)
oraz lasy i zadrzewienia (2 086 ha), stanowiące 22,5 % powierzchni całego obszaru.
Pozostałe użytki gruntowe zajmują 11,35 % powierzchni ogólnej, a z tego największy
areał zajmują nieużytki i tereny różne.
Gmina cechuje się niekorzystną strukturą użytkowania :
•
niski stopień lesistości
•
nieefektywne wykorzystanie użytków rolnych dobrej jakości
•
wysoka ilość nieużytków.
WYKAZ GRUNTÓW W GMINIE l W MIEŚCIE
Tab. 1
GMINA
Lp.
1.
Wyszczególnienie
UŻYTKI ROLNE – razem
Udział
Pow.
Udział
[ha]
[%]
[ha]
I%]
65.00
514
47.81
9231
71.43
324
63.04
71
0.55
6
1.16
łąki
2348
18.17
149
28.99
pastwiska
1273
9.85
35
6.81
LASY
2086
10.57
15
1.40
lasy
2032
97.41
15
1.40
54
2.59
2481
12.58
11
2182
0.44
87.95
288
11.61
sady
zadrzewienia
3.
Pow,
12923
grunty orne
2.
MIASTO
WODY
stojące
płynące
rowy
-
218
20.28
204
93.58
14
6.42
-
- str. 48
4.
UŻYTKI KOPALNE
3
0.01
5.
DROGI
6.
KOLEJE
7.
521
2.64
53
4.93
24
0.12
2
0.19
TERENY ZABUDOWANE
307
1.55
177
16.47
tereny zabudowane
tereny niezabudowane
268
9
87.30
2.93
125
31
70.62
17.51
30
9.77
21
11.87
399
2.02
30
2.79
zieleń
8.
TERENY RÓŻNE
-
GMINA
Lp.
9.
Wyszczególnienie
Pow,
MIASTO
Udział
Pow.
Udział
[ha]
985
[%]
5.00
[ha]
79
I%]
7.35
19729+49
100.00
1088-13
100.00
NIEUŻYTKI
RAZEM:
-
Stąd dla poprawy struktury użytkowania terenów należy:
4.2.
•
zwiększyć powierzchnię zieleni parkowej w mieście
•
zagospodarować istniejące nieużytki i słabe gleby dla funkcji wypoczynkowej
i rozwoju sportów wodnych
•
zwiększyć powierzchnię leśną poprzez zadrzewienie słabych gruntów i wzdłuż
cieków wodnych
•
zwiększyć ilość terenów komunikacji na miejsca parkingowe.
PRAWO WŁASNOŚCI GRUNTÓW
MIASTO:
Pierwszą pozycję w strukturze własności (stan z 1.01.1993 r.) zajmuje PFZ (Skarb
Państwa), który stanowi 1/4 powierzchni ogólnej.
Drugą pozycję zajmują państwowe wody otwarte (20 %), a dopiero na trzecim
miejscu klasyfikują się indywidualne gospodarstwa rolne.
Własność komunalna – tylko 17 % powierzchni całkowitej, z czego około 20 %
stanowią tereny zainwestowane.
Posiadanie własnego potencjału komunalnego jest istotne przy planowaniu funkcji
ogólnopublicznych, które decydują o warunkach życia w mieście.
- str. 49
STRUKTURA WŁADANIA GRUNTAMI
Tab. 2
GMINA
Wyszczególnienie
Pow.
ogólna
(ha)
MIASTO
Udział
(%)
Pow.
ogólna
(ha)
Udział
(%)
PGR zgrupowane w ANR
53/43
0.27/0.2
-
-
Lasy
1778
8.99
1
0.09
Inne państwowe gospodarstwa w mieście,
przekazane w użytkowanie wieczyste
2
0.01
22
2.05
Grunty państwowe w mieście, będące
w dyspozycji organów gosp. komunalnej
5
0.025
56
5.21
453
45
2.29
0.23
28
65
2.60
6.05
1819
9.20
-
4
0.02
20
1.86
4146
20.97
122
11.35
Inne gospodarstwa indywidualne
98
0.50
11
1.02
Ogrody działkowe
13
0.066
35
3.26
6942
711
35.10
3.59
195
84
18.15
7.82
2516
12.72
215
20
441
2.23
45
4.19
Inne tereny komunikacyjne
22
0.11
2
0.18
Powierzchnia wyrównawcza
49
0.25
-13
1.21
Inne państwowe i społeczne gospodarstwa
nie będące gospodarstwami rolnymi
K
P
RSP
Kółka rolnicze
Indywidualne gospodarstwa rolne i leśne
PFZ
Państwowe wody i rowy
Drogi publiczne
RAZEM:
A
K
19778
100.00
1075
-
100.00
GMINA:
Dominującą wielkość we władaniu ziemią stanowi mienie Skarbu Państwa (około
57%), z czego najwięcej gruntów skupia Agencja Nieruchomości Rolnych, która
włada areałem, o łącznej powierzchni 6 942 ha, co stanowi 35,1 % ogólnej
powierzchni gminy Kamień Pomorski.
Drugą pozycję pod względem udziału w posiadaniu gruntów, zajmuje sektor
indywidualny, skupiający 22 % areału gminy.
Pozostałe tereny stanowią własność lasów państwowych (9 %) oraz instytucji
użytkujących grunty pod wodami (12.7 %) i rolniczych spółdzielni produkcyjnych.
- str. 50
Nieznaczne obszary ziemi należą do mienia komunalnego.
Przestrzenne rozmieszczenie struktury własnościowej użytków rolnych
zamieszczono w Tab. nr 3.
Z analizy danych wynika, że własność gruntów ANR dominuje w południowo –
wschodniej i północno – zachodniej części gminy; własność prywatna w północno –
wschodniej i południowo - zachodniej części gminy; własność spółdzielcza w części
środkowej gminy.
Analiza struktury władania jest istotna ze względu na rozpoczęty proces
przekształceń sektora państwowego, którego podstawowym celem jest prywatyzacja
własności państwowej.
Należy spodziewać się, że na terenach o różnych kategoriach własności, proces
zagospodarowania mienia państwowego ma duże szansę realizacji.
Natomiast w obszarze dominacji gospodarki uspołecznionej, w dalszym ciągu
utrzymywać się będą gospodarstwa Skarbu Państwa.
Przewiduje się, że dotyczyć to będzie w szczególności obrębów:
Benice, Ducino, Giżkowo, Miłachowo, Rarwino, Świniec, Wrzosowe, Żółcino.
Ponadto, spodziewać się należy zmian w strukturze własności ziem, użytkowanych
przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne.
Zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem, grunty Skarbu Państwa będące
w dyspozycji tego sektora, zostaną przekazane w dalsze użytkowanie odpłatnie.
Spowodować to może upadek spółdzielni słabych, których nie stać będzie na dalsze
prowadzenie działalności.
ZASADY GOSPODARKI GRUNTAMI:
•
Zagospodarowanie i użytkowanie terenów w oparciu o założone kierunki
rozwoju oraz ustalenia planu.
•
Zagospodarowanie terenów z zachowaniem warunków określonych w ustawach
szczególnych i tytułu prawa własności.
•
Przestrzeganie prawa ochrony własności przy zagospodarowywaniu terenów
sąsiadujących.
•
Tworzenie zasobów gruntów na cele zabudowy miasta, w tym budownictwa
komunalnego oraz zadań publicznych, realizowanych zarówno przez gminę, jak
i organy administracji rządowej.
•
Tworzenie rezerw terenów własności gminy i Skarbu Państwa, na ewentualne
zamiany, na tereny nabywane na cele miasta lub gminy.
- str. 51
Oszczędna gospodarka gruntami w procesie wyłączania z produkcji rolnej,
szczególnie terenów o wysokiej jakości produkcyjnej i terenów cennych
przyrodniczo.
4.3.
•
Rekultywacja terenów zdewastowanych i zdegradowanych w wyniku
eksploatacji surowców mineralnych oraz innej działalności gospodarczej.
•
Ustalenie zasad promocji dla użytkowników wdrażających technologie
ekologiczne, służące poprawie stanu środowiska.
GŁÓWNE ELEMENTY ZAGOSPODAROWANIA OBSZARU
4.3.1.
Rolnictwo
Rolnictwo jest dominującą funkcją terenów wiejskich gminy, o rozwoju której
decydują takie czynniki jak:
•
dobra jakość gleb
•
korzystne warunki środowiska przyrodniczego (agroklimat, rzeźba terenu,
warunki glebowo – wodne)
•
istniejące zainwestowanie i utrzymanie jednostek gospodarczych o zwartych
rozłogach
•
przemysł mleczarski
•
położenie w strefie nadmorskiej, stanowiącej potencjalny rynek zbytu.
Czynnikami hamującymi rozwój rolnictwa są:
•
ograniczenia wynikające z wymogów ochrony środowiska
•
zaniedbany system melioracyjny
•
słabo rozwinięty przemysł rolno - spożywczy
•
brak chętnych na zagospodarowanie terenów ANR
•
proces przekształceń własnościowych (ANR, RSP).
Gmina objęta jest „Programem rozwoju rolnictwa i gospodarki żywnościowej
województwa szczecińskiego" opracowanym przez WODR w Barzkowicach.
Podstawową bazą produkcji rolnej są użytki rolne, które stanowią ponad 65 %
obszaru gminy.
Grunty orne zajmują z tego około 72 % powierzchni, a pozostałość, to łąki i
pastwiska.
Przewaga gleb (76 %), to grunty dobrej i średniej jakości, cechujące się
przestrzennym zróżnicowaniem i przeciętnym poziomem kultury.
Dominują grunty kompleksu żytniego, bardzo dobrego i dobrego.
Szczególnie dogodny rejon upraw rozpościera się pomiędzy Grabowem
- str. 52
i Strzeżewem oraz w okolicy Rekowa i Jarszewa.
Niekorzystne tereny do prowadzenia produkcji, to okolice Stawna, Szumiącej
i Grębowa.
Znaczna część terenów rolniczych posiada zdegradowane systemy melioracyjne.
Na terenie gminy nadal dominuje własność ANR. Majątek Agencji ulega
przekształceniom organizacyjnym i własnościowym.
Wyodrębniono 7 dużych gospodarstw rolnych w:
•
Miłachowie
•
Żółcinie
•
Świńcu
•
Wrzosowie
•
Buniewicach
•
Benicach
•
Sybinie.
Proces przekształceń obejmuje również sektor spółdzielczy, który zajmuje 9,2 %
całego obszaru i reprezentowany jest przez 3 spółdzielnie (Rzewnowo,
Trzebieszewo
i Górki Pomorskie).
Na terenie gminy prowadzonych jest ponad 350 gospodarstw indywidualnych.
Przeważają gospodarstwa większe, od 10 – 20 ha, stanowiące 52 % ogółu
gospodarstw Większość tych gospodarstw występuje w północno – wschodniej i
południowo – zachodniej części gminy.
Obszary te w niewielkim stopniu podlegać będą procesom przekształceń.
W zakresie obsługi rolnictwa, dominującą funkcję pełnią zakłady zlokalizowane
w mieście.
Na terenie gminy znajdują się zlewnie mleka, warsztaty naprawcze mechaniczne.
Przemysł rolno – spożywczy jest słabo rozwinięty.
Podstawowe zakłady zlokalizowane są głównie na terenie miasta.
Są to:
- mleczarnia (zasięg ponadgminny)
- elewatory, spichrz zbożowy
- młyn gospodarczy
- masarnia.
Na terenach wiejskich występują jedynie:
- suszarnie w Rekowie i Rarwinie
- str. 53
- mieszalnia pasz w Benicach.
Gmina leży w zasięgu cukrowni w Gryficach.
Zasady prowadzenia gospodarki rolnej
W odniesieniu do całego obszaru opracowania ustala się następujące zasady
prowadzenia gospodarki rolnej:
1/ W zakresie gospodarki użytkami rolnymi:
•
ochrona gleb wysokiej jakości, w szczególności objęcie ochroną gleb,
położonych pomiędzy Grabowem a Strzeżewem
•
zmiany sposobu użytkowania gruntów, na których prowadzenie działalności
jest mało opłacalne (okolice Stawna i Grębowa)
•
udrożnienie systemów melioracyjnych.
2/ W zakresie organizacji rolnictwa :
•
przekształcenia i zmiany własnościowe gruntów ANR, zgodnie z programem
restrukturyzacji
•
przy tworzeniu nowych jednostek produkcyjnych, uwzględniać istniejącą sieć
osadniczą.
3/ W zakresie obsługi rolnictwa :
•
rozbudowa istniejących obiektów
•
wzbogacanie programu usługowego o drobne zakłady
•
przekształcanie wiejskich systemów obsługi (skup mleka)
Preferencje – w zakresie zbytu produkcji rolnej
Zorganizowanie systemu dystrybucji produkcji rolnej, zorientowanej na
zaopatrzenie ośrodka gminnego oraz ośrodków wczasowych i
turystycznych, zlokalizowanych głównie na Wybrzeżu.
4/ W zakresie produkcji rolnej:
•
wykształcenie produkcji ogrodniczo - warzywniczej w strefie podmiejskiej
•
zmiany technologii bezściółowego chowu zwierząt na ściołowy (Żółcino).
Do czasu likwidacji, rolnicze wykorzystanie gnojowicy winno być zgodne
z zatwierdzonym operatem wykorzystania ścieków w gospodarstwie
•
rozwój produkcji rolniczej, zorientowanej na chów bydła mlecznego i rzeźnego
Preferencje – stosowanie biodynamicznych i ekologicznych metod produkcji
żywności na obszarach i w zlewniach chronionych gminy.
Opłacalność produkcji „zdrowej żywności" wynikać będzie z wyższych cen
na „czyste" produkty rolne, na które wzrastający popyt będzie społeczną
akceptacją tych cen.
- str. 54
5/ W zakresie przemysłu rolno - spożywczego:
•
dalszy rozwój przemysłu rolno - spożywczego na bazie lokalnych możliwości,
jakie stwarza zaplecze surowcowe rolnictwa, poprzez tworzenie małych
zakładów przetwórstwa o różnych formach własności
Preferencje – rozwój mleczarstwa i przemysłu zbożowo - młynarskiego.
4.3.2.
Leśnictwo
Na terenie gminy lasy zajmują 2086 ha, co stanowi 10,5 % ogólnej powierzchni
gminy.
Lasy rozproszone są po całej gminie.
Większe skupiska lasów znajdują się w obrębie wsi:
Benice, Grębowo, Stawno, Wrzosowo i w Górkach Pomorskich.
Lasy gminy Kamień Pomorski tworzą 9 rodzajów siedlisk.
Największą powierzchnię zajmują:
siedlisko boru mieszanego świeżego, boru mieszanego wilgotnego oraz lasu
mieszanego świeżego i lasu mieszanego wilgotnego, które w przewadze występują
w II kategorii wieku.
Lasy spełniają funkcje ochronne /przede wszystkim w obszarze chronionego
krajobrazu i ochrony uzdrowiskowej, w dolinach rzek, na terenach alimentacji wód
podziemnych, wód jeziora Śniatowskiego.
Gospodarkę leśną prowadzą Nadleśnictwa: Rokita i Gryfice.
Przewiduje się powiększenie zasobów leśnych, poprzez przeznaczenie do
zalesienia
słabych bonitacyjnie, niezagospodarowanych gruntów rolnych.
Wykaz terenów proponowanych do zalesień poniżej.
TABELA DOLESIEŃ *)
Tab. 4
N
komplek
su
Obręb
Działka
Powierzchnia
Właściciel
Uzasadnienie
1
2
3
4
5
6
1.
Benice
Nadleśnictwo Rokita
oddział 5c
cz. 5/2
3,57
teren przy kompleksie leśnym, niewykorzystany
rolniczo
- str. 55
2.
Benice
cz. 9/2
cz. 16
cz. 29/1
cz. 6/5
cz. 12/1
0,58
0,30
1,73
1,84
0,18
oddział 9j
oddział 8d
oddział 30j oddział 6j
oddział 12a
uzupełnienie kompleksu leśnego
3.
Benice
cz. 296
cz. 190
4,90
1,10
ANR
ANR
teren przy kompleksie leśnym, gleby piaskowe
słabogliniaste
4.
Sniatowo
cz. 102
0,81
ANR
teren przy kompleksie leśnym – LVI i N
5.
Giżkowo
756/3
756/6
756/4
6.
Szumiąca
3,65 PFZ PFZ Nadleśnictwo
5,25 Gryfice
0,72
cz. 751
22
12
19/3
21
2,06
2,10
0,30
0,25
1,88
teren przy kompleksie leśnym
Nadleśnictwo Gryfice
oddział 751a
RSP Górki P. RSP Górki
P. RSP Górki P. prywatna
7.
Rarwino
cz.750/1
9,92
Nadleśnictwo Gryfice
oddział 750i
8.
Płastkowo
58
59
61
63
2,62
1,37
0,05
8,37
RSP Górki P.
RSP Górki P.
RSP Górki P.
RSP Górki P.
grunty odłogowe;
przy kompleksie leśnym
9.
Stawno
oddział 418d
oddział 419j
oddział 435i
PFZ
PFZ
PFZ
PFZ
RSP Dargobądż
RSP Dargobądż
prywatna
prywatna
prywatna
prywatna
prywatna
prywatna
prywatna
prywatna
prywatna
prywatna
prywatna
ANR
ANR
ANR
ANR
ANR
ANR
ANR
PFZ
PFZ
PFZ
PFZ
PFZ
PFZ
teren przy
kompleksie leśnym
oddział 407a1
oddział 407a2
teren przy
kompleksie leśnym
cz.418/2
cz.419/1
cz.435
30/1
31
80
81
155/2
156
23/5
23/9
cz.152
cz.153
cz.154/1
92
94/1
94/2
100
cz.91
cz.90/1
98/6
102/2
102/3
5
6
7
8
10
11
15
16
17
18
10.
1,21
0,88
2,33
1,13
1,85
0,83
1,24
7,40
7,96
1,50
2,56
2,06
1,60
1,46
0,92
0,82
1,54
1,27
0,25
0,15
6,30
2,22
1,71
3,40
3,80
4,25
1,04
3,65
1,95
2,62
1,67
2,05
1,89
Rozwarowo
cz.407
1,53
0,61
- str. 56
11.
Rzewnowo
2,38
0,50 PFZ
0,28
cz.52/2
cz.48/2
47/1
12.
Grębowo
126/9
126/8
cz.110
cz.106
cz.33
1,73 RSP Trzebieszewo ANR
3,52 ANR
2,00 ANR
1,00
3,90
13.
Trzebieszewo
126/2
cz.195
170
138/2
138/3
cz.134
cz.133
cz.652/2
2,88
0,54
1,75
2,47
3,00
0,48
0,42
1,50
teren przy
kompleksie leśnym
RAZEM
*}
PFZ
RSP
Trzebieszewo
Nadleśnictwo
Gryfice
160,10
Dolesienia – propozycje: - Nadleśnictwa Gryfice,
- Nadleśnictwa Rokita,
- BSiPRPW w Szczecinie.
Zasady:
Ze względu na :
•
niski stopień lesistości obszaru
•
młody wiek drzewostanu
•
funkcję ochronną lasów
zakłada się prowadzić gospodarkę leśną, zgodnie z planami urządzeń lasów
Nadleśnictwa Rokita i Gryfice oraz prowadzić zalesienia na terenach mało
przydatnych dla rolnictwa oraz przylegających do kompleksów leśnych
(z wyłączeniem terenów zalegania torfu, nieużytków oraz niektórych łąk,
stanowiących strefy faunistyczne, ważne jako miejsca rozrodu i żerowiska).
4.3.3.
Rybactwo
Na terenie gminy, wody zajmują 2 481 ha, co stanowi 12,5 % ogólnej powierzchni
gminy.
Są to głównie wody Zalewu Kamieńskiego.
Na terenie gminy brak jest zakładu zajmującego się rybactwem.
Nie prowadzi się także hodowli ryb w stawach.
Rybactwo zalewowe prowadzi ok. 8 zespołów rybackich.
- str. 57
Rybactwo śródlądowe prowadzone jest jedynie na jeziorze Śniatowskim i niektórych
odcinkach rzek.
Jezioro Śniatowskie należy do typu linowo – szczupakowego, o potencjalnym
zakresie wydajności połowowej, na poziomie 25 – 30 kg/ha.
Na rzekach wydzielone zostały obwody rybackie, będące w użytkowaniu Polskiego
Związku Wędkarskiego:
Obwód rybacki nr 3
o powierzchni 36,04 ha, dł. 7.5 km, szer. 20 m, ustanowiony na części rzeki
Świniec dopływami rzek: Niemica, Wołcza, Stuchorska Struga (gm. Świerzno
i Golczewo).
Skład gatunkowy ryb:
płoć, okoń, krąp, lin. węgorz, szczupak.
Obwód rybacki nr 1
o powierzchni 56,7 ha, z czego około 25 ha przypada na gminę Kamień
Pomorski, obejmuje część rzeki Wołczenicy.
Charakterystyczny skład gatunkowy ryb:
płoć, okoń, węgorz, szczupak.
Możliwości rozwoju gospodarki rybackiej
Rozwój rybactwa warunkowany jest podniesieniem stanu czystości wód. Dlatego też,
zakłada się:
•
odtworzenie i dalsze prowadzenie hodowli ryb w istniejących zbiornikach
wodnych
•
dla rozwoju hodowli ryb słodkowodnych, należy opracować operat
hydrologiczny, określający pobór wody dla celów rybactwa
•
lokalizacje nowych stawów, poza terenami objętymi okresowym mieszaniem
wód morskich i rzecznych.
4.3.4.
Przemysł, usługi nieuciążliwe
Na terenie gminy t miasta Kamień Pomorski nie ma większych zakładów
przemysłowych, istniejące zakłady związane są z przetwórstwem spożywczym.
Są to:
mleczarnia, masarnia, wytwórnia wód gazowanych, młyny, piekarnie, elewatory
zbożowe, przetwórnie ryb itp.
Do zakładów przemysłowych należy zaliczyć Przedsiębiorstwo Górnictwa Naftowego,
które prowadzi 4 zakłady, tartak w Chrząstowie.
- str. 58
W zakresie budownictwa, większą rolę na terenie gminy odgrywa RPGKiM wraz ze
swym Zakładem Remontowo – Budowlanym oraz prywatne firmy rzemieślnicze.
Rozwój przemysłu uwarunkowany jest możliwością zaopatrzenia w wodę, dla celów
przemysłowych oraz winien odbywać się na bazie lokalnych możliwości, jakie
stwarza zaplecze surowcowe, poprzez tworzenie zakładów przetwórczych o różnych
formach własności.
Strefy uciążliwości dla tych inwestycji powinny zamykać się w granicach własnych
działek.
W przypadku prowadzenia działalności na terenach górniczych, wymaga się
uzgodnienia projektowanych inwestycji, z właściwym organem Państwowego
Nadzoru Górniczego.
W odniesieniu do kopalni ropy i gazu, zakłada się stopniową eliminację funkcji
przemysłowej z terenu Wyspy Chrząszczewskiej (związaną ze zmniejszaniem się
opłacalności eksploatacji i zasobów), na rzecz rozwoju uzdrowiska i turystyki.
Preferencje rozwojowe:
•
lokalizacja funkcji w sąsiedztwie miasta oraz możliwość wykorzystania terenów
lotniska w Śniatowie
•
rozwój przemysłu rolno – spożywczego, z uwzględnieniem przetwórstwa
rybnego
•
technologie – zastosowanie technologii niepowodujących degradacji
środowiska.
4.3.5.
Port
Port w Kamieniu Pomorskim położony jest na wschodnim brzegu Zalewu
Kamieńskiego. Posiada 2 małe baseny: rybacki i jachtowy, nabrzeże przeładunkowe
oraz molo o długości 60 m, wykorzystywane przez żeglugę pasażerską.
Na terenie gminy, wzdłuż brzegów rzeki Dziwny oraz morskich wód wewnętrznych
wyznaczony jest pas techniczny.
Zakłada się :
•
rozwój żeglugi towarowej, poprzez całkowite wykorzystanie potencjalnych
możliwości portu wraz z zapleczem magazynowym
•
rozwój żeglugi sportowo – rekreacyjnej i pasażerskiej (przewozy czarterowe)
•
dla poprawy żeglowności torów wodnych, należy pogłębić akweny Dziwny
i Zalewu Kamieńskiego, z czym wiąże się zarezerwowanie terenów dla
składowania urobku.
Wskazanie takiej lokalizacji wymaga opracowania specjalistycznego
(zadanie ponadlokalne rządowe]) w strefie pasa technicznego, utrzymanie
brzegów w stanie zgodnym, z wymogami bezpieczeństwa i ochrony
środowiska.
- str. 59
•
4.3.6.
dopuszcza się wykorzystanie pasa technicznego oraz pasa ochronnego (który
winien być określony przez Urząd Rejonowy w porozumieniu z dyrektorem
Urzędu Morskiego oraz Radą Gminy) dla celów innych niż ochronne, pod
warunkiem otrzymania zgody właściwego organu administracji morskiej.
Turystyka
Funkcja turystyczna gminy jest związana z obsługą ruchu turystycznego ludności
sezonowej, przybywającej do miasta oraz osób przebywających na Wybrzeżu. Baza
turystyczna w mieście szacowana jest na 1 000 miejsc (2 campingi, 2 hotele).
Na terenie gminy znajdują się pojedyncze obiekty rekreacyjno – turystyczne (ośrodek
wypoczynkowy w Żółcinie, ośrodek wypoczynkowy w Strzeżewie, plaża miejska nad
Zalewem Kamieńskim, ośrodek sportów wodnych w Kamieniu Pomorskim, camping
OSiR w Kamieniu Pomorskim, tor motokrosowy na Wyspie Chrząszczewskiej.
W pasie nadmorskim powstają obiekty zabudowy letniskowej.
Gmina posiada tereny cechujące się walorami przyrodniczymi, stąd też tereny
wiejskie gminy, jak i miasto Kamień Pomorski należy przewidzieć do szybkiej
rozbudowy bazy turystycznej i do budowy urządzeń obsługi turystyki.
Zakłada się :
•
powszechną dostępność walorów rekreacyjnych poprzez udostępnienie pasa
przywodnego
•
rozwijanie turystyki na bazie atrakcyjnych obiektów zabytkowych i parków
podworskich
•
przejmowanie na cele letniskowe opuszczonych zagród, w rejonach
atrakcyjnych wypoczynkowo
Dotyczy to wsi, położonych w obrębie strefy chronionego krajobrazu i na jej
obrzeżu oraz w pobliżu rzek, jezior i lasów (Połchowo, Kukułowo, Żółcino,
Radawka, Wrzosowo)
•
wyznaczenie szlaków wodnych
•
rozwijanie turystyki pieszej, trasowanie szlaków rowerowych, przy
wykorzystaniu starych, zabytkowych traktów i innych terenów atrakcyjnych
krajobrazowo (propozycja – ścieżka rowerowa wzdłuż północnej granicy gminy:
Wolin, Kukułowo, Kamień Pomorski, Żółcino, Wrzosowo, Łukęcin)
•
ochrona walorów turystycznych i wypoczynkowych miasta i gminy
•
zwiększenie rygorów ochrony przyrody i krajobrazu przy nadmiernej
koncentracji ruchu turystycznego w obszarach chronionych
•
rozwój bazy wypoczynkowej wysokostandardowej na terenie gminy, dotyczy to
głównie terenów położonych wzdłuż pasa nadmorskiego oraz styku miasta
Kamień Pomorski, z jego walorami zabytkowo – turystycznymi rozwój bazy
wypoczynkowej.
Dotyczy to głównie terenów położonych wzdłuż akwenów Dziwny i Zalewu
- str. 60
Kamieńskiego – rozwój wszelkich form turystyki wodnej i wypoczynku
przywodnego (turystyka krótkopobytowa).
Miasto Kamień Pomorski, predestynowane jest na żeglarski ośrodek
dyspozycyjny, koordynujący sporty wodne na rzece Dziwna (od Wolina po
Dziwnów + Zalew Kamieński).
4.4.
SIEĆ OSADNICZA l OBSŁUGA LUDNOŚCI
4.4.1.
Kształtowanie sieci osadniczej
Sieć osadniczą gminy stanowi 40 jednostek osadniczych. Struktura ludnościowa
jednostek osadniczych jest następująca:
do 50 osób
50 - 100
100-300
300 - 500
Szumiąca
Radawka
Świniec
Trzebieszewo
Borucin
Giżkowo
Stawno
Rekowo
Ducino
Skarchowo
Strzeżewo
Benice
Strzeżewko
Rozwarowo
Rzewnowo
Rzewnówko
Jarzysław
Rarwino
Połchowo
Mokrawica
Sybin
Kukań
Grębowo
Kukułowo
Chrząszczewko Płastkowo
Miłachowo
Gościsław
Chrząstowo
Jarszewo
Buszęcin
Żółcino
Borzysław
Grabowo
500 - 1 000
Wrzosowo
Górki
Dusin
Chrząszczewo
Buniewice
Śniatowo
Miasto Kamień Pomorski cechuje umiarkowany przyrost liczby ludności,
co związane jest częściowo z migracją ludności wiejskiej i z przyrostem własnym.
Mając na uwadze naturalne ciążenia miejscowości, zakłada się następującą
hierarchię sieci osadniczej:
- str. 61
•
ośrodek miejsko - gminny :
- Kamień Pomorski
•
ośrodki usług podstawowych :
- Wrzosowo
- Benice
- Jarszewo
•
ośrodki o poszerzonym programie usług :
- Trzebieszewo
- Kukułowo
- Górki Pomorskie
- Rekowo
- Śniatowo.
4.4.2 Obsługa ludności
OBSŁUGA OGÓLNA
Na terenie miasta znajduje się wiele instytucji państwowych, które obsługują
mieszkańców, kuracjuszy i turystów z całego obszaru obsługi (urzędy, banki, policja,
straż pożarna, spółdzielnie, przedsiębiorstwa gospodarki komunalnej).
Wzrost liczby ludności stałej i sezonowej spowoduje potrzebę wyposażenia miasta
w nowy, znacznie szerszy zestaw urządzeń usługowych.
Wspomnieć należy o cmentarzu komunalnym w mieście, który (na perspektywę)
wymagać będzie wyznaczenia nowej lokalizacji.
OŚWIATA
•
Przedszkola – większość z nich została zlikwidowana.
Oddziały przedszkolne funkcjonują przy istniejących 5 szkołach na terenie
wiejskich gminy.
W mieście czynne są tylko 2 przedszkola.
W okresie perspektywicznym, zorganizowana opieka przedszkolna w
mieście winna objąć ok. 75 % dzieci w wieku 3 – 6 lat.
Wlicza się w nią wszystkie formy opieki, łącznie z prywatnymi
przedszkolami.
•
Szkoły - czynnych jest 7 szkół podstawowych, w tym 6 ośmioklasowych
(w tym 2 w mieście) oraz 3 szkoły średnie (w tym 2 w mieście).
Dla obszaru gminy we wszystkich szkołach, docelowo, należy zapewnić
młodzieży naukę wyłącznie na pierwszą zmianę, z zagęszczeniami do 25
uczniów na jeden oddział.
Podtrzymuje się funkcjonowanie wszystkich szkół średnich, przy możliwej
ich restrukturyzacji z nowymi formami kształcenia.
- str. 62
KULTURA
Na terenie miasta Kamień Pomorski działa Dom Kultury, któremu podlega 10 świetlic
i punktów bibliotecznych na terenie gminy, amfiteatr, kino, biblioteka, katedra
i obiekty sakralne.
Podtrzymać należy działalność regionalnych towarzystw kulturalnych oraz imprezy
cyklicznej o skali międzynarodowej, jaką jest festiwal organowy.
HANDEL
Na terenie gminy znajduje się 30 sklepów, o ogólnej powierzchni 1 600 m2 (bez
miasta).
W mieście działa kilkadziesiąt podmiotów gospodarczych, świadczących usługi
w zakresie handlu, gastronomii i rzemiosła.
Jeśli chodzi o obsługę ludności, to za wyjątkiem szkół i ochrony zdrowia, jest ona
regulowana na zasadzie wolnego rynku.
Obiekty obsługi ludności o określonym profilu powstają tam, gdzie istnieje
zapotrzebowanie.
OCHRONA ZDROWIA
Ludność gminy korzysta z obiektów służby zdrowia, zlokalizowanych na terenie
miasta.
Są to: przychodnia obwodowa, pogotowie ratunkowe, szpital i 2 apteki, oddział
pomocy doraźnej.
Ponadto obszar gminy obsługiwany jest przez:
dwie przychodnie rejonowe (Golczewo i Wolin), dwa gminne ośrodki zdrowia
(Świerzno, Dziwnów), cztery wiejskie ośrodki zdrowia (Chomino, Gostyń, Kołczewo,
Wysoka Kamieńska).
Poprawa sytuacji ludności subregionu w lecznictwie zamkniętym, wyrażona zrostem
wskaźnika ilości łóżek szpitalnych na 10 000 ludności, z 57 obecnie, do ca 80
w roku 2010.
UZDROWISKO
Uznanie miejscowości za uzdrowisko, ma na celu stworzenie warunków
sprzyjających rozwojowi lecznictwa uzdrowiskowego oraz prowadzeniu działalności
wypoczynkowo – turystycznej.
W celu ochrony warunków naturalnych, niezbędnych do prowadzenia i rozwijania
lecznictwa uzdrowiskowego oraz w celu kształtowania innych czynników
środowiskowych, dla uzdrowiska Kamień Pomorski ustalono obszary ochrony
uzdrowiskowej: "A", "B", "C".
Granice tych obszarów oraz czynności zastrzeżone dla nich, precyzuje Statut
"Uzdrowiska Kamień Pomorski".
Warunkami sprzyjającymi rozwojowi funkcji uzdrowiskowej są:
•
bogata baza surowców leczniczych (solanki, borowiny, niektóre peloidy
pochodzenia morskiego)
•
względnie dobre warunki klimatyczne
- str. 63
•
stosunkowo niski stopień degradacji środowiska przyrodniczego
•
izolowanie położenia Kamienia Pomorskiego względem zanieczyszczeń
i hałasów (tzw. oaza ciszy i spokoju)
•
dobre warunki rozwoju wypoczynku, turystyki, głównie o typie wodnym
(żeglarskim).
Przewiduje się, że w przyszłości należy objąć funkcją uzdrowiskową także • Wyspę
Chrząszczewską. Obecnie koliduje ona z istniejącą kopalnią ropy i gazu oraz
Zakładem Resocjalizacji
4.5.
KOMUNIKACJA
Generalny, merytoryczny zakres przedmiotowy Studium, zawiera sieć dróg
krajowych, sieć dróg lokalnych, sieć kolejową oraz rodzaje środków komunikacji
publicznej, w połączeniu z jednostkami osadniczymi (w tym miasto Kamień
Pomorski).
4.5.1 Układ drogowy
Gmina Kamień Pomorski stanowi węzeł dróg krajowych i wojewódzkich.
Drogi krajowe to:
- droga nr 102 relacji Międzyzdroje - Kamień Pomorski - Kołobrzeg, IV kl. tech.
- droga nr 106 relacji Rzewnowo - Golczewo, IV kl. tech.
- droga nr 107 relacji Kamień Pomorski - Parłówko, IV kl. tech.
Udział poszczególnych rodzajów dróg w gminie wynosi:
drogi krajowe
- długość 36.9 km
- 30.31%
drogi wojewódzkie
- 63.16%
drogi gminne
- 6.53%
Przestrzenny wskaźnik gęstości dróg, dla gminy, wynosi 61,8 km /100 km2.
Przestrzenny wskaźnik dróg o nawierzchni twardej, wynosi 56.2 km /100 km2.
Według Instytutu Badawczego Dróg i Mostów, docelowa gęstość dróg twardych dla
województw rolniczych, ma wynosić 54.8 km /100 km2.
NATĘŻENIE RUCHU KOŁOWEGO
Dla potrzeb niniejszego Studium korzystano z pomiaru generalnego z. 1990 r.,
z którego wynika, że najbardziej obciążona jest droga nr 102 (odcinek Kamień
Pomorski - Dziwnówek) - 3929 pu/d i droga nr 107 (odcinek Kamień Pomorski Rzewnowo) - 2125 pu/d.
- str. 64
Można więc stwierdzić, że w miarę rozwoju gminy i terenów nadmorskich, na odcinku
Rzewnowo - Dziwnów, może nastąpić (czasowo, w okresie letnim) przekroczenie
przepustowości istniejącej jezdni.
Zatem, dla poprawy warunków ruchu kołowego na drogach krajowych 107 i 102,
w sezonie letnim należy wyeliminować ruch rolniczy, a w związku z tym, konieczna
byłaby modernizacja istniejących dróg wojewódzkich i gminnych, równoległych do
w/w. dróg krajowych.
W celu polepszenia układu komunikacyjnego w mieście Kamień Pomorski oraz
zaspokojenia w miarę właściwie potrzeb parkingowych, tylko w obrębie Starego
Miasta należy zarezerwować powierzchnię około 4 ha, na tzw. parkingi buforowe.
Należy zatem opracować koncepcję rozwiązań komunikacyjnych na terenie Starego
Miasta, w skali 1:1000, m.in. głównie pod kątem wyznaczenia miejsc parkingowych.
Potrzeby terenowe należy obliczać, przyjmując: 1 stanowisko parkingowe x 25 m2
terenu.
Przy realizacji nowych inwestycji należy zapewnić miejsca postojowe na swoim
terenie.
W celu równomiernego rozkładu ruchu kołowego w mieście, należy rozważyć
przywrócenie ruchu na ul. Mickiewicza.
Proponuje się doraźnie wprowadzenie ruchu ograniczonego (tylko samochody
osobowe) lub wprowadzenie tzw. strefy zamieszkania.
UKŁAD KOLEJOWY
W komunikacji kolejowej nie przewiduje się zmian.
Utrzymuje się istniejące linie kolejowe.
Istniejący dworzec PKP w Kamieniu Pomorskim pozostaje dworcem końcowym.
KOMUNIKACJA ZBIOROWA
Komunikacja zbiorowa będzie się opierać głównie na komunikacji autobusowej.
Zakłada się utrzymanie istniejących linii oraz modernizację dworca PKS.
Przy głównych drogach należy wybudować zatoki autobusowe i wiaty.
ZAPLECZE TECHNICZNE MOTORYZACJI
Proponuje się lokalizację nowej stacji benzynowej przy drodze krajowej nr 102,
na północ od Kamienia Pomorskiego (wieś Grabowo).
Lokalizacja nowych zakładów naprawczych, samochodowych, przy głównych
drogach oraz w miejscowościach rozwojowych i turystycznych.
4.5.2 Zasady rozwoju
W projektowanym układzie drogowym zakłada się :
•
Utrzymanie dróg krajowych, jako dróg IV klasy technicznej
- str. 65
4.6.
•
Budowa obejścia drogowego miasta Kamień Pomorski, w ciągu dróg
krajowych nr 107 i 102 (Parłówko - Kamień Pomorski - Międzyzdroje)
•
Budowa nowoprojektowanego odcinka drogi, łączącej dzielnicę
przemysłowo –składową w Kamieniu Pomorskim z drogą krajową nr 107 (w
południowo –zachodniej części miasta)
•
Budowa obejścia drogowego wsi Kukułowo, w ciągu drogi wojew. nr 41112
•
Modernizacja drogi wojewódzkiej nr 41125 (Rekowo – Jarszewo)
•
Budowa drogi gminnej, relacji Wrzosowo – Żółcino
•
Modernizacja drogi gminnej Trzebieszewo – Chrząstowo
•
Połączenie drogi krajowej nr 107 z drogą krajową nr 102
(nowoprojektowana trasa, obok nieurządzonej drogi wojewódzkiej nr 41191)
– Rzewnowo
•
Budowa ścieżki rowerowej, w relacji Dziwnówek – Wrzosowo – Żółcino –
Kamień Pomorski – Skarchowo – Dusin – Połchowo – Kukułowo – Sibin –
Wolin
•
Obejście drogowe wsi Rekowo, w ciągu drogi krajowej nr 107
•
Modernizacja skrzyżowania dróg krajowych 106 i 107 – złagodzenie
promienia skrętu
•
Sukcesywna modernizacja dróg wojewódzkich, polegająca na poszerzaniu
jezdni
•
Realizacja ciągów pieszych na terenach zurbanizowanych
•
Konieczność rezerwacji w obrębie Starego Miasta terenu na tzw. parkingi
buforowe
•
Przy realizacji nowych inwestycji należy zapewnić miejsca postojowe na
swoim terenie.
INŻYNIERIA
4.6.1 Zaopatrzenie w wodę
Na obszarze gminy Kamień Pomorski jedyną zasobną w wodę strefę stanowi
pradolina Świńca.
W jej obrębie zlokalizowane jest ujęcie Strzeżewo posiadające zatwierdzone
w kat. "B" zasoby w wysokości:
- ujęcie "na wysoczyźnie"
- 72 m3/h
- ujęcie "w dolinie Świńca"
- 196 m3/h
razem:
- 268 m3/h
Ujęcie to stanowi główne źródło zaopatrzenia w wodę gminy Dziwnów (wodociąg
grupowy):
Strzeżewo - Strzeżewko - Wrzosowo (gm. Kamień Pomorski) i Dziwnówek - Dziwnów
Międzywodzie (gm. Dziwnów).
- str. 66
Intensywna gospodarka rolna w zlewni Świńca spowodowała znaczny zrzut ładunku
mineralnego do wód podziemnych; w ujmowanych wodach obserwuje się wzrost
zawartości azotu, manganu i amoniaku, prócz znacznych ilości żelaza.
Na pozostałym obszarze nie rejestruje się zasobnych struktur wodonośnych w
utworach czwartorzędowych.
Znaczna ilość ujęć pobiera wodę z osadów jurajskich lub z warstwy kontaktu
czwartorzędu i jury.
Czynnikiem utrudniającym a nawet uniemożliwiającym korzystanie z jurajskich wód
podziemnych jest zasolenie.
Na mapie hydrogeologicznej Polski (arkusz Dziwnów - Szczecin) jądro antykliny
Kamienia Pomorskiego zostało wydzielone jako obszar praktycznie pozbawiony wód
słodkich.
Ujęcia pobierające wody z osadów jurajskich lub z warstwy kontaktu czwartorzędu
i jury są potencjalnie zagrożone zasoleniem (Żółcino, Jarszewo) lub nawet
wyłączone z eksploatacji, z uwagi na silne zasolenie (Grabowo, Buniewice).
Zasolenie wód podziemnych przenika również do warstwy płytszej, czwartorzędowej
i dość szybko się w niej rozprzestrzenia.
Przykładem może być ujęcie w Kamieniu Pomorskim.
BILANS WODY
L.P.
MIEJSCOWOŚĆ
STAŁA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
BIENICE
BORUCIN
BORZYSŁAW (KOL.)
BUNIEWICE
BUSZĘCIN
CHRZĄSTOWO
CHRZĄSZCZEWKO
CHRZĄSZCZEWO
DUCINO
DUSIN
GANIEC
GIŻKOWO
GOŚCISŁAW
GÓRKI POM.
GRABOWO KAM.
GRĘBOWO
JARSZEWO
JARZYSŁAW KAM.
KAMIEŃ POMORSKI
KUKAŃ
KUKUŁOWO
ZASOBY KAT.
„B”
LUDNOŚĆ
440
37
59
17
80
90
20
156
23
140
12
100
5
166
165
100
300
50
9738
20
140
SEZON.
(M3/D)
912
528
216
288
250
30
432
864
264
480
3240
250
POTRZEBY
LUDNOŚĆ
STAŁA
143
12
19
56
26
29
7
51
7
46
4
33
2
54
54
33
98
16
5922
7
46
INWENT.
SEZON.
RAZEM
58
39
38
5
44
31
38
201
12
19
94
26
29
7
88
12
46
4
76
2
85
54
33
98
16
5922
7
83
- str. 67
L.P.
MIEJSCOWOŚĆ
STAŁA
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
MIŁACHOWO
MOKRAWICA
PŁASTKOWO
POŁCHOWO
RADAWKA
RARWINO
REKOWO
ROZWAROWO
RZEWNOWO
RZEWNÓWKO
SIBIN
SKARCHOWO
STAWNO
STRZEŻEWKO
STRZEŻEWO
SZUMIĄCA
ŚNIATOWO
ŚWINIEC
TRZEBISZEWO
WRZOSOWO
ŻÓŁCINO
ZASOBY KAT.
„B”
LUDNOŚĆ
(M3/D)
SEZON.
261
70
57
40
70
209
352
80
265
14
142
90
110
31
136
42
240
100
360
640
110
432
20
100
50
432
912
600
264
100
360
200
150
6528
312
612
336
800
300
432
POTRZEBY
LUDNOŚĆ
STAŁA
INWENT.
SEZON.
85
23
19
13
23
68
114
26
86
5
46
29
36
10
44
14
78
33
117
208
36
RAZEM
49
3
15
8
50
31
23
15
27
30
23
120
45
29
26
21
60
31
134
26
19
28
23
118
153
26
109
5
88
29
36
40
67
14
107
58
138
388
111
Eksploatowane wodociągi grupowe:
1.
Rzewnowo - ZR Mokrawica (odłączony)
2.
Strzeżewo-Strzeżewko-Wrzosowo – (Dziwnów-Dziwnówek-Międzywodzie) gm. Dziwnów -(Zastań-Świętoujście) gm. Wolin
3.
Giźkowo-Ganiec
4.
Kamień Pomorski-Grabowo
5.
Kamień Pomorski-Chrząszcewo-Buniewice
Obecny stan zaopatrzenia w wodę Kamienia Pomorskiego jest niezadowalający.
Ujęcie miejskie posiada 10 czynnych studni do głębokości 18 m.
Ujecie to posiada ustanowioną strefę ochronną.
Zasoby w kat "B" wynoszą 135 m3/h; pobór w wysokości 2100 - 2200 m3/h
powodował obniżenie jakości wód poprzez podciąganie wód zasolonych.
Wydajność eksploatacyjną ujęcia określa się obecnie na około 85 m3/h i przy
depresji średniej dla poszczególnych studni w granicach 8 m.
Rozpoczęte w latach 80-tych badania hydrogeologiczne doprowadziły do lokalizacji
ujęcia w rejonie Rarwina i zatwierdzenie zasobów w kat. "C" w wysokości 330 m3/h.
Żadne z ujęć wiejskich nie posiada wyznaczonych i zatwierdzonych stref ochrony
pośredniej; stan wielu ujęć wód podziemnych stanowiących podstawę zaopatrzenia
ludności gminy w wodę jest w złym stanie technicznym.
Elementem mającym bezpośredni wpływ na sposób zagospodarowania obszaru
(obszarów) są strefy ochronne źródeł i ujęć wody służących do zbiorowego
zaopatrzenia ludności w wodę do picia, potrzeb gospodarczych oraz do produkcji
artykułów żywnościowych i farmaceutycznych. (Rozporządzenie MOŚZNiL z
5.11.1991r. Dz. U. nr 116, z 16.12.1991 r. poz. 504). Dotyczy to zarówno ujęć wód
podziemnych jak i projektowanego ujęcia wód powierzchniowych - zlewnia rzeki
Wołczenicy - Rekowo.
- str. 68
Kierunki rozwoju
Przyjęto następujące zasady i kierunki rozwoju zaopatrzenia w wodę:
•
uporządkowanie stanu formalno-prawnego ujęć i źródeł wody
•
ustanowienie stref ochronnych ujęć wody
•
pełne zaopatrzenie ludności gminy w wodę systemem wodociągów
zbiorowych
i grupowych.
Systemami wodociągów grupowych objęto:
a/ wodociągi grupowe
1) Rarwino - Kamień Pomorski - Buniewice, Grabowo - Żółcino, Chrząszczewo
i Rzewnówko
2) Miłachowo - Jarszewo - Skarchowo
3) Sibin - Kukułowo
4) Rekowo - Stawno - Borzysław
5) Rzewnowo - Mokrawica
6) Trzebieszewo - Borucin
7) Górki - Płastkowo
8) Strzeżewo - Strzeżewko - Wrzosowo - /Dziwnów, Dziwnówek, Międzywodzie/
9) Giżkowo – Ganiec
b/ wodociągi zbiorowe
Buszęcin, Dusin, Grębowo, Jarzysław, Połchowo, Rozwarowo, Szumiąca
c/ wodociągi zagrodowe
Ducino, Gościsław, Kukań, Chrząszczewko
ZAOPATRZENIE W WODĘ - KONCEPCJA OBSŁUGI
L.P.
MIEJSCOWOŚĆ
1 BENICE
2 BORUCIN
ZASOBY
KAT.”B”
(m3/d)
POTRZEBY
912
201
UWAGI
STAN ISTNIEJĄCY
wodociąg zbiorowy
STAN PROJEKTOWANY
bez zmian
-
12
indywidualne
wodociąg grupowy z Trzebieszewa
3 BORZYSŁAW (KOL.)
526
19
indywidualne
wodociąg grupowy z Rekowa
4 BUNIEWICE
216
94
ujęcie zasolone, wodociąg grupowy z Kamienia
bez zmian
-
26
indywidualne
proj. ujęcie wodociągu zbiorowego
bez zmian
5 BUSZĘCIN
6 CHRZĄSTOWO
288
29
wodociąg zbiorowy
7 CHRZĄSZCZEWKO
-
7
indywidualne
bez zmian
8 CHRZĄSZCZEWO
-
88
wodociąg grupowy z Kamienia
bez zmian
- str. 69
9 DUCINO
10 DUSIN
11 GANIEC
12 GIŻKOWO
13 GOŚCISŁAW
-
12
indywidualne
bez zmian
-
46
indywidualne
-
4
wodociąg grupowy z Giżkowa
bez zmian
432
76
wodociąg grupowy
bez zmian
-
2
indywidualne
bez zmian
14 GÓRKI POMORSKIE
864
85
wodociąg zbiorowy
bez zmian, wodociąg grupowy do Płastkowa
15 GRABOWO KAM.
264
54
ujęcie zasolone, wodociąg grupowy z Kamienia
bez zmian
16 GRĘBOWO
-
33
indywidualne
17 JARSZEWO
480
98
wodociąg zbiorowy
-
16
indywidualne
3240
5922
bez zmian, wodociąg grupowy do Skarchowa i
Miłachowa
zatwierdzenie zasobów eksploatacyjnych ujęcia w
Rarwinie, budowa ujęcia w Rarwinie, zakończenie
budowy magistrali wodociągowej Rarwino – Kamień
Pomorski
bez zmian, wodociąg grupowy do Skarchowa i
Jarszewa
wodociąg grupowy z Sibina
18 JARZYSŁAW KAM.
19 KAMIEŃ POMORSKI
wodociąg grupowy
20 KUKAŃ
-
7
21 KUKUŁOWO
-
83
indywidualne
indywidualne
22 MIŁACHOWO
432
134
wodociąg zbiorowy
bez zmian
23 MOKRAWICA
-
25
indywidualne
wodociąg grupowy z Rzewnowa
24 PŁASTKOWO
-
19
indywidualne
wodociąg grupowy z Górek
25 POŁCHOWO
-
28
indywidualne
26 RADAWKA
432
23
wodociąg zbiorowy
27 RARWINO
912
118
wodociąg zbiorowy
28 REKOWO
600
153
wodociąg zbiorowy
-
26
indywidualne
bez zmian
zatwierdzenie zasobów eksploatacyjnych ujęcia w
Rarwinie, budowa ujęcia w Rarwinie, zakończenie
budowy magistrali wodociągowej Rarwino – Kamień
Pomorski
bez zmian, wodociąg grupowy do Stawna i
Borzysławia
264
109
wodociąg zbiorowy
bez zmian, wodociąg grupowy do Mokrawicy
-
5
indywidualne
wodociąg grupowy z Rarwina
360
88
wodociąg zbiorowy
bez zmian, wodociąg grupowy do Kukułowa
29 ROZWAROWO
30 RZEWNOWO
31 RZEWNÓWKO
32 SIBIN
33 SKARCHOWO
-
20
indywidualne
wodociąg grupowy z Jarszewa i Miłachowa
34 STAWNO
-
36
indywidualne
wodociąg grupowy z Rekowa
35 STRZEŻEWKO
-
40
wodociąg grupowy ze Strzeżewa
bez zmian
5528
67
wodociąg grupowy
bez zmian
-
14
indywidualne
38 ŚNIATOWO
312
107
wodociąg zbiorowy
bez zmian
39 ŚWINIEC
672
58
wodociąg zbiorowy
bez zmian
40 TRZEBISZEWO
336
138
wodociąg zbiorowy
bez zmian, wodociąg grupowy do Borucina
-
388
wodociąg grupowy ze Strzeżewa
bez zmian
432
111
ujęcie zasolone
wodociąg grupowy z Kamienia
36 STRZEŻEWO
37 SZUMIĄCA
41 WRZOSOWO
42 ŻÓŁCINO
Wodociągi grupowe
1.
Rzewnowo – Mokrawica
2.
Strzeżewo – Strzeżewko - Wrzosowe – (Dziwnów - Dziwnówek – Międzywodzie), gm. Dziwnów – (Zastań – Świętouść), gm. Wolin
3.
Giżkowo - Ganiec
4.
Rarwino - Kamień Pomorski - Grabowo - Chrząszczewo - Buniewice - Żółcino - Rzewnówko
5.
Miłachowo - Jarszewo - Skarchowo
6.
Sibin - Kukułowo
7.
Rekowo - Sławno - Borzysław
8.
Trzebieszewo • Borucin
9.
Górki – Płastkowo
Wodociągi zbiorowe: Buszęcin, Dusin. Grabowo, Jarzysław, Połchowo, Rozwarowo, Szumiąca.
Wodociągi zagrodowe: Ducino, Gościsław, Kukań, Chrząszczewko.
4.6.2 Odprowadzenie ścieków
W gminie Kamień Pomorski eksploatowane są następujące oczyszczalnie ścieków:
•
Kamień Pomorski – oczyszczalnia mechaniczno - biologiczna o
przepustowości 8300 m3/d; odbiornik rzeka Wołcza.
•
Wrzosowo – oczyszczalnia mechaniczno - biologiczna o przepustowości
110 rn3/d; odbiornik Zalew Kamieński.
Oczyszczalnia w złym stanie technicznym.
- str. 70
•
Rekowo – oczyszczalnia mechaniczno - biologiczna typu Miniblok M-9
o przepustowości 58 m3/d; odbiornik rzeka Wołczenica.
•
Benice, Buniewice, Miłachowo, Rarwino – oczyszczalnie mechaniczne typu
osadnik imhoffa.
•
Śniatowo (Państwowy Dom Pomocy Społecznej) – oczyszczalnia
mechaniczno –biologiczna; odbiornik: rów melioracyjny i jezioro Śniatowo.
Poza oczyszczalnią w Kamieniu Pomorskim z powodu obciążeń i złej eksploatacji
wszystkie obiekty pracują z niską efektywnością.
Kierunki rozwoju
Przy ograniczeniach wynikających z Rozporządzenia MOŚZNiL z 5.11.1991 r. w
sprawie klasyfikacji wód oraz warunków, jakim powinny odpowiadać ścieki
wprowadzane do wód i ziemi (Dz.U. nr 116 z 16.12.1991 r. póz. 504), przyjmuje się
poniższe zasady i kierunki rozwoju obsługi w zakresie odprowadzania i
unieszkodliwiania ścieków:
•
likwidacja głównych źródeł zanieczyszczeń poprzez uporządkowanie
gospodarki ściekowej i wyposażenie wiejskich jednostek osadniczych w
systemy kanalizacyjne
•
przyjęto zasadę preferencji grupowych oczyszczalni ścieków
Systemem kanalizacji i oczyszczalni grupowych objęto następujące miejscowości:
1) oczyszczalnia Kamień Pomorski - Borucin, Buniewice, Chrząszczewo,
Grabowo, Mokrawica, Rarwino, Rzewnowo, Trzebieszewo, Radawka,
Wrzosowe, Żółcino
2) oczyszczalnia Kukułowo
- Sibin, Dusin, Połchowo
3) oczyszczalnia Jarszewo
- Skarchowo, Miłachowo
4) oczyszczalnia Benice
- Śniatowo, Giżkowo, Ganiec
5) oczyszczalnia Strzeżewo
- Strzeżewko
6) oczyszczalnia Górki
- Płastkowo
Systemem kanalizacji zbiorowych objęto: Chrząstowo, Grębowo, Rekowo (istn.),
Rozwarowo, Stawno, Świniec.
Kanalizacje zagrodowe - Borzysław, Buszęcin, Chrząszczewko Ducino, Gościsław,
Jarzysław, Kukań, Rzewnówko, Szumiąca.
- str. 71
ODPROWADZENIE ŚCIEKÓW – KONCEPCJA OBSŁUGI
L.P.
MIEJSCOWOŚĆ
ILOŚĆ ŚCIEKÓW
(m3/d)
UWAGI
STAN ISTNIEJĄCY
88
2 BORUCIN
7
3 BORZYSŁAW (KOL.)
12
4 BUNIEWICE
34
5 BUSZĘCIN
16
kanalizacja zagrodowa
6 CHRZĄSTOWO
18
oczyszczalnia M-B
7 CHRZĄSZCZEWKO
4
8 CHRZĄSZCZEWO
69
do Kamienia Pomorskiego
9 DUCINO
9
10 DUSIN
28
do Kukutowa
11 GANIEC
2
do Benic
12 GIŻKOWO
20
do Benic
13 GOŚCISŁAW
1
14 GÓRKI POM.
33
oczyszczalnia M-B, grupowa
15 GRABOWO KAM.
33
16 GRĘBOWO
20
oczyszczalnia M-B
rów rzeki Wołczenica
17 JARSZEWO
60
rów Zatoki Cichej
18 JARZYSŁAW KAM.
10
5234
ODBIORNIK ŚCIEKÓW
1 BENICE
19 KAMIEŃ POMORSKI
oczyszczalnia mech.
STAN PROJEKTOWANY
rzeka Wołcza
oczyszczalnia mech.
oczyszczalnia mech.-biol. o
przepustowości 8 800 m3/d
rów rzeki Świniec
rów rzeki Niemica
20 KUKAŃ
4
21 KUKUŁOWO
66
22 MIŁACHOWO
52
23 MOKRAWICA
17
24 PŁASTKOWO
11
do Górek Pomorskich
25 POŁCHOWO
23
do Kukułowa
26 RADAWKA
14
27 RARWINO
42
oczyszczalnia mech.
28 REKOWO
78
oczyszczalnia mech.-biol.
rozbudowa
rzeka Wołczenica
29 ROZWAROWO
16
oczyszczalnia M-B
rów rzeki Grzybnica
30 RZEWNOWO
53
31 RZEWNÓWKO
3
32 SIBIN
43
do Kukutowa
33 SKARCHOWO
18
do Jarszewa
34 STAWNO
22
oczyszczalnia M-B
35 STRZEŻEWKO
36
do Strzeżewa
36 STRZEŻEWO
50
37 SZUMIĄCA
8
33 SNIATOWO
48
do Benic
39 SWINIEC
20
oczyszczalnia M-B
40 TRZEBIESZEWO
72
41 WRZOSOWO
248
42 ŻÓŁCINO
67
oczyszczalnia mech.
rów rzeki Dziwna
do Jarszewa
oczyszczalnia mech.-biol.
wyeksploatowana
rów rzeki Dziwna
rzeka Świniec
rzeka Świniec
- str. 72
4.6.3 Regulacja stosunków wodnych
Na terenie gminy występują następujące urządzenia melioracyjne :
•
rzeki - 27,1 km
•
kanały - 92,4 km
razem - 119.5km
•
wały przeciwpowodziowe
- 35,0 km
•
obszar chroniony wałami
- 1148 ha
•
stacje pomp
- 11 szt.
•
powierzchnia gruntów ornych zmeliorowanych
- 263,4 ha
•
powierzchnia zmeliorowanych użytków zielonych
- 3153 ha
•
w tym nawadnianych
- 1123 ha
1. Podstawowym elementem mającym wpływ na sposób zagospodarowania obszarów
przywodnych jest ochrona przed powodzią; zjawiska powodziowe w rejonie Zalewu
Kamieńskiego wywoływane są głównie zjawiskami anemobarycznymi.
Północne wiatry powodujące gwałtowne nadpiętrzenie Zatoki Pomorskiej powodują
wlewanie się wód morskich do Zalewu cieśninami Pianą, Świną i Dziwną
i podniesienie poziomu wód Zalewu Kamieńskiego, Szczecińskiego i Odry.
Brak wodowskazu w Kamieniu Pomorskim uniemożliwia precyzyjne określenie
rzędnych poziomów maksymalnych, a pomiary wodowskazu Trzebież nie są
miarodajne dla brzegowych obszarów gminy Kamień Pomorski.
Rzędne wałów przedstawiają się następująco:
Świniec - lewy
Świniec – prawy
Niemica lewy i prawy
Chrząszczewo nr 1
Chrząszczewo nr 2
Skarchowo (nad Wołczenicą) – prawy
Skarchowo (nad kanałem Rarwino) – lewy
Skarchowo (nad kanałem Rarwino) – prawy
1,4 m npm
- 1,2-1,4 m npm
- 1,3-1,6 m npm
1,3 m npm
1,0 m npm
1,6 m npm
1,7 m npm
1,74 m npm
Zgodnie z wytycznymi projektowania wałów przeciwpowodziowych rzędne wałów
uzależnione są od sposobu zagospodarowania obszarów chronionych.
a/ Brzeg wschodni rzeki Dziwny
Z uwagi na fakt, iż rolę ochronną na wschodnim brzegu Dziwny pełnią w zasadzie
drogi ułożone na nasypach, przebudowy wymagać będą odcinki dróg (do
parametrów IV klasy tj. ochrona przed stanami o prawdopodobieństwie Hp = 3 %
- droga z m. Sibin (do rzędnej korony 1,5 m npm)
- droga w Kukułowie (do rzędnej korony 1,5 m npm)
- droga Skarchowo-Dusin (do rzędnej korony 1,5 m npm)
- droga wzdłuż jeziora Wrzosowskiego pełniąca na niektórych odcinkach
- str. 73
funkcję wału przeciwpowodziowego, przy przeznaczeniu tych terenów pod
zabudowę winna posiadać rzędną ok. 2 m npm.
b/ Doliny rzek Grzybnicy i Wołczenicy
Posiadają wały wymagające przebudowy i podniesienia rzędnych do 1,5 m npm.
c/ Rejon ujścia Świńca do zatoki Karpin Wały wymagają przebudowy do:
- wał północny - IV klasa - rzędna korony 1,5 m npm
- wał południowy - w przypadku zmiany funkcji obszaru chronionego (z użytków
zielonych na tereny zainwestowane) winien posiadać klasę wyższą niż IV.
d/ Wyspa Chrząszczewska
Wyspa Chrząszczewska jest obszarem bezpośredniego zagrożenia powodzią.
Obowiązują tam zakazy określone w ustawie Prawo Wodne. Obszar
rzeczywistego zagrożenia powodzią odmorską znajduje się w strefie brzegowej
Zalewu.
Istniejące wały winny być przebudowane do co najmniej IV klasy (w przypadku
eksploatacji obszarów chronionych jako użytki zielone) tj. do rzędnej 1,5 m npm.
W przypadku zmiany funkcji obszarów chronionych kipa wału zależna będzie od
nowego sposobu użytkowania obszaru chronionego.
2. Możliwości rozwoju funkcji turystycznej na terenach przywodnych warunkowana
jest zagrożeniem powodziowym.
Trwałą zabudowę należy lokalizować na terenach o rzędnych powyżej 2,0 m npm.
3. Do budowy wałów lub podniesienia rzędnych terenu należy rozważyć możliwości
wykorzystania refulatów pochodzących z prac pogłębiarskich na Dziwnie i Zalewie
Kamieńskim.
4. Za zadania pierwszoplanowe w ochronie wód należy uznać:
- ustanowienie i zatwierdzenie stref ochronnych ujęć wody oraz uporządkowania
gospodarki ściekowej na obszarze gminy.
- uporządkowanie gospodarki ściekowej na obszarze zlewni Wołczenicy projektowana zlewnia wód wysokiej jakości.
5. Na obszarze gminy projektuje się budowę następujących zbiorników retencyjnych:
- Szumiąca - Vu = 1,3 mln.m3 - rz. Niemica
- j. Śniatowo - Vu = 0,8 mln.m3 - poszerzenie w granicach wahań naturalnych
zwierciadła wody oraz przerzuty wody rzeki Wołczenicy (przekrój Rekowo) do
jeziora Ostrowo - projektowany zbiornik retencyjny dla potrzeb wodociągu
komunalnego.
- str. 74
4.6.4 Usuwanie i unieszkodliwianie odpadów
Na terenie gminy eksploatowane jest wysypisko odpadów bytowych w Chrząstowie.
Na terenie wysypiska zlokalizowany jest mogilnik.
Charakterystykę wysypiska i mogilnika zawiera tab. nr 5.
Wysypisko decyzją WOŚiNB Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie dopuszczone jest
do eksploatacji do 31.12.1995r.
Według opracowania fizjograficznego zarówno wysypisko jak i mogilnik powinny być
zlikwidowane i zrekultywowane zgodnie z odpowiednimi wymogami sanitarnymi,
a projektowana rozbudowa wysypiska w kierunku północnym (dolinka lokalnego
cieku), jest zagrożeniem dla jakości wód ujmowanych na pobliskim ujęciu w
Strzeżewie, jak i dla wód powierzchniowych (odpływ do jeziora Wrzosowskiego).
Celem wyjaśnienia kontrowersji należy:
- opracować i zatwierdzić strefę ochronną ujęcia wody Strzeżewo
- wykonać kompleksową ocenę oddziaływania na środowisko, eksploatowanego
wysypiska i mogilnika ze szczególnym uwzględnieniem oddziaływania na
środowisko wodne (wody powierzchniowe i podziemne - ujęcie Strzeżewo) - w
wypadku negatywnej oceny proponujemy rozpatrzenie następujących wariantów
rozwiązań :
SKŁADOWISKA ODPADÓW STAŁYCH W GMINIE KAMIEŃ POMORSKI
TAB. 5
lokalizacja
STRZEŻEWO
CHRZĄSTOEWO
STRZEŻEWO
CHRZĄSTOWO
wyróżnik składowiska
K
1,3,5,
mogilnik
1,4,5
rok uruchomienia
rok zamknięcia
1960
1992
1996
1970
2000
pow.
(ha)
0,6
0,5
pojemność
(tys. m3)
24
0,1315
wysokość głębokość
(m)
3
-
4,5
nagromadzone odpady
(tys. m3)
24
0,0226
przychód odpadów
(tys.ton/rok)
6
0,001
strefa ochronna
szerokość
istniejąca
300
istniejąca
300
ekranizacja. podłoża
+
+
stan formalno-prawny
legalne
OS-4//7623/12/92
do 31.12.1995 r.
legalne
- str. 75
W I - w studium wyznaczono cztery rejony lokalizacji wysypisk.
Obszary te winny być poddane szczegółowej analizie fizjograficznej,
przyrodniczej i hydrogeologicznej, celem ustalenia możliwości
lokalizacji wysypiska odpadów komunalnych.
Są to następujące lokalizacje :
a) Skarchowo
b) Grębowo
c) Jarzysław
d) Benice
e) Śniatowo
W II - Związek Gmin Wyspy Wolin podjął działania celem budowy wysypiska
odpadów wraz z ich utylizacją (segregacja, kompostowanie i in.). Proponuje
się rozpatrzenie przez Zarząd Miasta i Gminy Kamień Pomorski możliwości
partycypacji w tym przedsięwzięciu. (Związek G. W. W. obejmuje gminy
Międzyzdroje, Wolin i Dziwnów)
Ze względu na uwarunkowania hydrogeologiczne na obszarze gminy Kamień
Pomorski nie ma możliwości lokalizacji grzebowiska padliny.
4.6.5 Elektroenergetyka
UWARUNKOWANIA PONADGMINNE
Gmina Kamień Pomorski zasilana jest z GPZ - Kamień, o mocy 2x16 MVA.
Stacja 110/15 kV Kamień, zasilana jest napięciem 110 kV z GPZ Recław
i rezerwowana z GPZ Gryfice.
Sieć 15 kV zasila, oprócz gminy Kamień, gminy sąsiednie - większą część gminy
Dziwnów i zachodnią część gminy Świerzno.
Przy planowaniu zagospodarowania przestrzennego gminy Kamień Pomorski należy
uwzględnić, oprócz potrzeb własnych, również możliwości funkcjonowania i rozwoju
sieci elektroenergetycznych rangi ponadgminnej oraz rezerwacji awaryjnego
zasilania gminy Kamień z GPZ-tów: Recław, Golczewo i planowanego w Dziwnówku
W celu wzmocnienia zasilania gminy Dziwnów, przewiduje się budowę stacji
110/15 kV w rejonie Dziwnówka oraz linii 110 kV z Kamienia Pomorskiego,
zasilającej nowy GPZ 110/15 kV w Dziwnówku i łączącej się dalej z Niechorzem.
Wstępna trasa linii, na obszarze gminy Kamień, pokazana jest na planszy.
- str. 76
W związku z planowaną budową nowej stacji, zakłada się również zmianę
konfiguracji sieci 15 kV w północnej części gm. Kamień Pomorski.
Zakład Energetyczny projektuje budowę linii 15 kV z Kamienia Pomorskiego do
Łowna, zasilającej północno - wschodnią część wyspy Wolin, przez Wyspę
Chrząszczewską, z przejściem Dziwny przęsłem napowietrznym w parametrach
110 kV (preferowane przejście kablowe iinii elektroenergetycznej przez rzekę
Dziwnę) Perspektywicznie, linia ta będzie pracowała pod napięciem 110 kV.
UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE
Zużycie energii elektrycznej w województwie szczecińskim na 1 mieszkańca wynosi
ca 2.700 kWh/rok, co stanowi 70 % zużycia krajowego i 45 % zużycia krajów
europejskich naszej strefy klimatycznej (na 1 mieszkańca).
Zachowując daleko posuniętą ostrożność, na perspektywę roku 2010 przewiduje się
zużycie energii elektrycznej na mieszkańca, rzędu 5.000 kWh/rok.
Szacunkowa moc na poziomie 110 kV wyniesie :
m. Kamień
gm. Kamień
gm. Dziwnów
1/2 gm. Świerzno
razem
16,8 MW
9,5 MW
6,7 MW (do czasu budowy GPZ w Dziwnówku)
3,3 MW
36,3 MW
Istniejące stacje nie mogą przenieść docelowej mocy j.w., w związku z tym,
przyjmuje się realizację około roku 2010, stacji 110/15 kV w Dziwnówku, która
przejmie zasilanie gminy Dziwnów i ca 1/4 części gminy Kamień (część północna)
Zatem GPZ Kamień, docelowo będzie zasilał:
m. Kamień
3/4 gm. Kamień
1/2 gm. Świerzno
razem
16.8 MW
7.5 MW
3.3 MW
27.6 MW
Zasilanie terytorium gminy odbywa się na poziomie 15 kV.
Miasto Kamień Pomorski zasilane jest głównie liniami kablowymi, a obszary
pozamiejskie liniami napowietrznymi.
Magistralne linie 15 kV:
•
Kamień - Wyspa Chrząszczewska
•
Kamień - Skarchowo - Dusin - Rozwarowo - Dramino (gm. Wolin)/
•
Kamień - Rzewnowo - Rarwino - Ducino – Benice
- str. 77
Kamień - Mokrawica - Grębowo - gm. Świerzno (Margowo - Chomino Krzepocin)
•
Kamień - Grabowo - Chrząstowo - Świniec
•
Kamień - Wrzosowo - Dziwnówek (gm. Dziwnów)
•
Kamień - Grabowo - Chrząstowo - Wrzosowo - Dziwnówek (gm. Dziwnów)
•
3 linie kablowe zasilające m. Kamień.
Linie 15 kV mają w zasadzie długości optymalne (12,5 - 15 km) lub mniejsze,
co kwalifikuje obszar do dobrych warunków zasilania i nie wywołuje potrzeby
budowy nowych stacji 110/15 kV, dla zasilania samej gminy Kamień.
Na planszy, naniesiono promieniem 10 km obszary optymalnego zasilania
na poziomie 15 kV, z GPZ - Kamień i GPZ - Golczewo, co odpowiada powyższym
długościom linii.
Przewiduje się:
•
pełne wykorzystanie wszystkich tras linii 15 kV na terenie gminy
•
wprowadzenie na Wyspę Chrząszczewską drugiej linii 15 kV i zamknięcie
pętli w Chrząszczewku
•
w rejonie miejscowości Sibin - Kukułowo zamknięcie pętli 15 kV, co poprawi
pewność zasilania tego obszaru
•
zamknięcie pętli na odcinku Benice - Śniatowo oraz Wrzosowo - Koi.
Wrzosowo.
Na planszy nie naniesiono podłączenia niektórych stacji 15/0,4 kV których zasilanie
jest oczywiste.
ZASADY ROZWOJU SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH I INFRASTRUKTURY
SŁUŻĄCEJ POZYSKIWANIU ENERGII ELEKTRYCZNEJ ZE ŹRÓDEŁ
ODNAWIALNYCH
Gmina Kamień Pomorski ma dobre warunki do produkcji energii elektrycznej ze
źródeł odnawialnych oraz zasilania sieciami średnich napięć.
Powyższe dotyczy lokalizacji odbiorów o mocy do 1 MW.
Lokalizacje skupionych odbiorów o mocy do 3 MW, będą wymagały przebudowy
sieci 15 kV.
Odbiory większe niż 3 MW, mogą wywołać potrzebę budowy nowej stacji 110/15 kV.
Na perspektywę przewiduje się poniższe zasady:
1. Utrzymanie istniejących linii WN, z równoczesną rezerwacją tras zasilania
- str. 78
liniami 110 kV, planowanego GPZ-u w Dziwnówku.
2. Utrzymanie linii magistralnych średniego napięcia (15 kV), z zachowaniem
generalnych kierunków połączeń i możliwością korekty fragmentów tras,
wzdłuż naturalnych granic w terenie.
3. Pozostawienie modernizacji tras odgałęzień od linii magistralnych 15 kV,
lokalizacji stacji 15/0,4 kV i sieci niskich napięć, do ustalania w planach
miejscowych i w ramach warunków zabudowy i zagospodarowania terenu.
4. W miejscowościach, w których istniejące rezerwy mocy są małe lub ich
w ogóle brak, istnieją możliwości wymiany transformatorów na jednostki
o większej mocy.
5. GPZ - Kamień nie musi być rozbudowywany.
6. Utrzymanie współpracy sieci 15 kV, z siecią zasilaną z GPZ-tów:
Recław, Golczewo i Dziwnówek.
7 Przewiduje się uzupełnienie systemu zaopatrzenia gminy i regionu w energię
elektryczną poprzez budowę farm siłowni wiatrowych w rejonie Śniatowa
i Jarszewa
7.1. Przewiduje się realizację nowych Głównych Punktów Zasilania w rejonach
lokalizacji farm siłowni wiatrowych, kumulujących produkowaną energię
elektryczną.
7.2. Przewiduje się budowę nowych, kablowych, linii wysokiego napięcia
przesyłających wyprodukowaną energię elektryczną do istniejącego
systemu przesyłowego.
8. Dopuszcza się na terenie gminy stosowanie kolejnych lub innych, ekologicznych
systemów elektroenergetycznych, w tym lokalizacje dodatkowych farm
wiatrowych, bazujących na wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii.
4.6.6 Telekomunikacja
Gmina Kamień Pomorski ze wskaźnikiem 15,3 abonentów na 100 mieszkańców,
znajduje się w czołówce gmin woj. szczecińskiego (wskaźnik dla województwa
wynosi 20,3 ab/100 M, dla miast – 24,4 ab/100 M, a dla obszarów wiejskich
7,29 ab/100M).
Obszar gminy obsługiwany jest przez 9 central telefonicznych, z czego
4 znajdują się w granicach gminy (Kamień, Jarszewo, Górki Pomorskie i Wrzosowe).
Wszystkie centrale, to centrale automatyczne (CAM lub CAW).
Centrale spoza obszaru gminy obsługują razem 15 abonentów: Chomino (6 ab.),
Gostyń Szcz. (4ab.), Wolin (2 ab.), Wysoka Kam. (2 ab.), Świerzno (1 ab.).
UWARUNKOWANIA ROZWOJU
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego powinny uwzględniać
przestrzenne możliwości realizacji poniższych ilości łączy abonenckich:
-
1 telefon na każde mieszkanie,
-
1 telefon na każde 7-15 miejsc pracy [nie licząc indywidualnych rolników],
- str. 79
rezerwę ca 10 %, na łącza telefaxowe i łącza elektronicznego przekazywania
danych.
-
Daje to w sumie 30 - 35 linii abonenckich na 100 mieszkańców.
ZESTAWIENIE ILOŚCI ABONENTÓW TELEFONICZNYCH
U P.
MIEJSCOWOŚĆ
SOŁECTWO
GMINA KAMIEŃ POMORSKI
TELEF,
V.1995 r.
WSK.AB/100M
V.1995 r.
2261
16,3
CENTRALA
obsługująca
1 BENICE
BENICE
5
1,3
CHOMINO
2 BORUC1N
TRZEBIESZEWO
3
8,1
KAMIEŃ POM.
3 BORZYSŁAW /koi./
STAWNO
4 BUNIEWICE
CHRZĄSZCZEWO
0,6
KAMIEŃ POM.
5 BUSZĘCIN
BUSZĘCIN
1
1,5
JARSZEWO
6 CHRZĄSTOWO
CHRZĄSTOWO
1
1,1
WRZOSOWO
7 CHRZĄSTOWO SKR
CHRZĄSTOWO
8 CHRZĄSZCZEWKO
CHRZĄSZCZEWO
g CHRZĄSZCZEWO
CHRZĄSZCZEWO
14
9,6
KAMIEŃ POM.
10 DUCINO
SZUMIĄCA
1
5,9
CHOMINO
11 DUSIN
DUSIN
1
0,7
JARSZEWO
12 GANIEC
SZUMIĄCA
13 GIŻKOWO
SZUMIĄCA
1
1,1
GÓRKI POM.
14 GOŚCISŁAW
BUSZĘCIN
1
20,0
JARSZEWO
15 GÓRKI POM.
GÓRKI POM.
9
7,6
GÓRKI POM.
16 GRABOWO KAM.
GRABOWO KAM.
15
9,2
KAMIEŃ POM.
17 GRĘBOWO
GRĘBOWO
1
1,0
KAMIEŃ POM.
18 JARSZEWO
JARSZEWO
13
4,5
JARSZEWO
19 JARZYSŁAW KAM.
JARZYSŁAW KAM.
GÓRKI POM.
20 KAMIEŃ POM.
2
4,3
2064
22,2
KAMIEŃ POM.
21 KUKAŃ
GÓRKI POM.
1
5,9
GÓRKI POM.
22 KUKUŁOWO
KUKUŁOWO
3
2,3
JARSZEWO
23 MIŁACHOWO
JARSZEWO
6
2,3
JARSZEWO
24 MOKRAWICA
GRĘBOWO
6
8,7
KAMIEŃ POM.
25 PŁASTKOWO
GÓRKI POM.
1
1,8
GÓRKI POM.
26 POŁCHOWO
POŁCHOWO
1
2,5
JARSZEWO
27 RADAWKA
WRZOSOWO
4
6,6
WRZOSOWO
28 RARWINO
RZEWNOWO
2
1,0
KAMIEŃ POM.
29 REKOWO
JARZYSŁAW KAM.
5
1,4
GÓRKI POM.
30 ROZWAROWO
ROZWAROWO
1
1,4
WOLIN
31 RZEWNOWO
RZEWNOWO
2
0,8
KAMIEŃ POM.
32 RZEWNÓWKO
RZEWNOWO
1
7,1
KAMIEŃ POM.
33 SIBIN
KUKUŁOWO
1
0,7
WOLIN
34 SKARCHOWO
SKARCHOWO
2
2,4
JARSZEWO
35 STAWNIK
SZUMIĄCA
36 STAWNO
STAWNO
2
2,1
WYSOKA KAM.
37 STRZEŻEWKO
STRZEŻEWO
1
3,2
GOSTYŃ SZCZ.
38 STRZEŻEWO
STRZEŻEWO
3
2,3
GOSTYŃ SZCZ.
39 SZUMIĄCA
SZUMIĄCA
1
2,9
GÓRKI POM.
40 ŚNIATOWO
BENICE
3
1,3
GÓRKI POM.
- str. 80
41 ŚWINIEC
TRZEBIESZEWO
1
1,0
ŚWIERZNO
42 TRZEBIESZEWO
TRZEBIESZEWO
35
9,8
KAMIEŃ POM.
43 WRZOSOWO
WRZOSOWO
44
7,0
WRZOSOWO
44 WRZOSOWO /koi./
WRZOSOWO
45 ZACISZE
WRZOSOWO
46 ZÓŁCINO
GRABOWO KAM.
2
1,9
KAMIEŃ POM.
Znane obecnie trendy zmian rozwiązań technicznych, charakteryzują się
zmniejszaniem kosztów urządzeń centralowych i połączeń międzycentralowych,
w stosunku do kosztów linii abonenckich.
Wynika z tego wniosek, o celowości przewidywania instalacji większej ilości
urządzeń centralowych (komutacyjnych lub koncentrujących), co spowoduje
skrócenie długości linii abonenckich i polepszy jakość połączeń.
ZASADY ROZWOJU SIECI TELEKOMUNIKACYJNYCH
•
Przyjmuje się rezerwacje możliwości lokalizacji central w miejscowościach,
o liczbie mieszkańców ponad 150 osób (w przypadku zabudowy zwartej, ca
100 osób).
•
Zatem oprócz central istniejących, należy przewidzieć przestrzenne
możliwości lokalizacji nowych central w miejscowościach:
Benice
Rekowo
Dusin
Rzewnowo
Chrząszczewo
Sibin
Grabowo Kam.
Strzeżewo
Miłachowo
Śniatowo
Rarwino
Trzebieszewo
•
Urządzenia centralowe poza Kamieniem Pomorskim, z reguły nie będą
wymagać osobnych działek.
•
Połączenia międzycentralowe realizowane w formie sieci podziemnej lub
napowietrznej, lokowanej w pasach drogowych, nie wymagają szczególnych
rezerwacji przestrzennych, za wyjątkiem ustalenia odpowiedniej szerokości
pasa drogowego.
4.6.7 Gazownictwo
W gminie Kamień Pomorski rozwija się obecnie przewodowa sieć gazowa.
Jednak dla celów bytowych używany jest, w dużej ilości gospodarstw, gaz płynny
w butlach.
W północnej części Wyspy Chrząszczewskiej, w okolicach m. Chrząszczewko
- str. 81
oraz w rejonie Jarzysławia eksploatowana jest kopalnia ropy i gazu.
Gaz wydobywany tutaj jest jednak bardzo zanieczyszczony i nie nadaje się
do wykorzystania do celów bytowych, ani nawet do celów grzewczych zaś skąpe
zasoby pokładów roponośnych pretendują kopalnię do likwidacji około roku 2010.
Biuro SiPRPW w Szczecinie, opracowało w 1992 r. „Program rozwoju sieci
gazowniczej w woj. szczecińskim", który obejmował jednostki osadnicze o ludności
powyżej 300 mieszkańców.
Na podstawie w/w. programu oraz informacji uzyskanych w Zakładzie Gazowniczym
Szczecin, przewiduje się budowę sieci gazowej oraz wprowadzenie gazu
przewodowego na teren gminy Kamień i gazyfikację w pierwszej kolejności
miejscowości:
Kamień Pomorski, Benice, Jarszewo, Rekowo, Trzebieszewo i Wrzosowo.
Nie wyklucza się zasilania gazem średniego ciśnienia innych miejscowości
i obiektów, leżących przy trasach gazociągów.
Decydującym będzie zagadnienie opłacalności budowy sieci magistralnej i przyłączy,
według indywidualnych rachunków potencjalnych inwestorów, na podstawie
koncepcji gazyfikacji opracowanej dla gminy, obejmującej dokładne trasy
gazociągów zasilających, układ sieci rozdzielczych, lokalizacje stacji redukcyjnych
oraz nakłady inwestycyjne niezbędne do realizacji poszczególnych zadań.
W niniejszym studium przyjmuje się zasilanie w gaz przewodowy wszystkich
miejscowości.
ZASADY ROZWOJU SIECI GAZOWNICZYCH
•
Przyjmuje się zasilanie gminy Kamień gazem ziemnym wysokiego ciśnienia
z wojewódzkiej sieci gazowniczej z Wolina, poprzez zrealizowany w roku
2000 gazociąg Ø200 wysokiego ciśnienia Wolin - Kamień.
Konsekwencją tego jest lokalizowanie wszelkich obiektów budowlanych
względem tej sieci w zgodzie przepisami Rozp. Min. Przemysłu i Handlu
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci
i gazowe (Dz. U. z 1995 r. nr 139 poz.686)\, a także konieczność
uzgadniania z Regionalnym Oddziałem Przesyłu w Poznaniu wszelkich
zbliżeń, kolizji i ingerencji w strefę czynną tej sieci.
•
Stacje redukcyjne wc/sc zasilające poszczególne obszary gminy gazem
średniego ciśnienia lokalizuje się w Kamieniu Pomorskim oraz w rejonie
Dusina i Wrzosowa.
•
Docelowo należy przewidywać pełne rezerwowe zasilania magistral
średniego ciśnienia z sieci gazowych gmin sąsiednich.
•
Zasilanie odbiorców gazem średniego ciśnienia z zastosowaniem reduktorów
na ciśnienie użytkowe.
4.6.8 Ciepłownictwo
Na terenie gminy nie występują scentralizowane systemy ciepłownicze.
Ogrzewanie realizowane jest indywidualnie, z wykorzystaniem paliw stałych.
- str. 82
Większe źródła ciepła występują jedynie w mieście Kamień.
Są to źródła ciepła o „niskich parametrach" (do 100 °C):
- ul. Słowackiego 4
- 2.12 MW,
- ul. Świerczewskiego
- 1.47 MW,
- ul. Wysockiego 8
- 1.85 MW,
- Uzdrowisko, ul. Lenina 13
- 3.61 MW,
- masarnia, ul. 22 Lipca 27
- 2.00 MW.
ZASADY KSZTAŁTOWANIA SYSTEMÓW CIEPŁOWNICZYCH
•
Nie przewidywać scentralizowanych systemów ogrzewania w skalach
poszczególnych miejscowości, ani też ich zespołów.
•
Zapewnić przestrzenne możliwości korzystania z paliwa, wg decyzji
odbiorców, zależnie od relacji ekonomicznych.
•
Do ogrzewania obiektów na obszarach specjalnie chronionych oraz
sąsiadujących z tymi obszarami, należy stosować paliwa ekologiczne.
•
Program rozwoju sieci gazowniczej, przewiduje możliwości techniczne
pokrycia 100 % potrzeb cieplnych, na terenie gminy Kamień Pomorski,
energią gazową.
•
Ewentualne ograniczenia w kształtowaniu systemów ciepłowniczych, mogą
wyniknąć jedynie z zagadnień ochrony atmosfery przed nadmiernym
zanieczyszczeniem spalinami.
•
Należy dążyć do wyeliminowania źródeł ciepła na paliwo stałe.
5. WARUNKI BYTOWE i JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW
5.1. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA GMINY
LUDNOŚĆ l MIEJSCA PRACY
Ludność miasta Kamień Pomorski (1994 r.) wynosi – 9 738 osób,
a gminy – 5 693 osoby, co stanowi 37,2 % ogólnego zaludnienia.
Gęstość zaludnienia wynosi 29 osób na 1 km2.
Od dziesięciu lat ludność wiejska gminy utrzymuje się na niezmienionym poziomie,
co oznacza, że odpływ ludności równy jest jej przyrostowi naturalnemu.
Ludność miasta w tym okresie wzrosła o 0,8 tyś. osób, na co złożyły się:
przyrost własny plus migracja ze wsi.
Na perspektywę, dotychczasowe tendencje dla miasta mogą utrzymać się.
Dla terenów wiejskich, pełne wykorzystanie ich możliwości ekonomicznych może
spowodować zahamowanie odpływu i wzrost liczby ludności.
- str. 83
Przemiany struktury wieku ludności, dla gminy łącznie, nie odbiegają od tendencji
ogólnowojewódzkich.
Istotna różnica występuje w podziale na miasto i wieś.
Miasto skupia obecnie 62,2 % ludności produkcyjnej i 8,4 % poprodukcyjnej, a wieś
odpowiednio: 57,5 % i 11,5 %.
Jest to wynik systematycznego odpływu aktywnej zawodowo ludności ze wsi
do miasta.
Proces ten nie może trwać na perspektywę.
Gmina ma warunki rozwoju miejsc pracy i zamieszkania poza ośrodkiem gminnym
(rolnictwo, usługi, turystyka), a ewentualne zatrudnienie poza jej obszarem
realizować poprzez dojazdy do pracy.
Jest to znacząca pozycja w bilansie zatrudnienia, szacowana na 0,8 –1,0 tys.osób.
Jeżeli chodzi o ludność, to dla perspektywicznych prognoz demograficznych
struktura wieku ma istotne znaczenie.
MIASTO
WIEŚ
Wiek przedprodukcyjny
0-17 lat
29,3 %
31,6 %
Wiek produkcyjny
18 -60 lat
62,2 %
57,0 %
Wiek poprodukcyjny
powyżej 6O lat
8,5 %
1-1,4%
Ludność sezonowa wynosi 3 350 osób (średnia dobowa w sezonie ), z czego na
miasto Kamień Pomorski przypada 1 200 osób.
ZATRUDNIENIE l BEZROBOCIE
Zatrudnienie i miejsca pracy - na 15.4 tyś, osób w gminie, przy 46 % aktywności
zawodowej, zasoby pracy wynoszą? 160 osób.
Aktualne zatrudnienie wynosi 6 500 osób.
Na 6 054 mieszkańców Kamienia Pomorskiego, zatrudnione są 2 754 osoby,
co stanowi 45.5 % potrzeb.
Przez ostatnie lata utrzymuje się stały odsetek ludzi bezrobotnych, co stanowi
poważny problem gminy, również w aspekcie braku zatrudnienia na terenach
wiejskich
Bezrobocie w gminie i mieście łącznie, 1.4 tyś. osób, w tym w mieście 0.8 tyś. osób.
Stopa bezrobocia wynosi 19.6 % i jest wyższa od średniej w województwie.
- str. 84
Głównym problemem do rozwiązania w zakresie demografii, będzie - wysoki stopień
bezrobocia, przy braku nowych miejsc pracy i małej aktywności społeczeństwa, który
jest trudny do ograniczenia i tym samym obniża poziom życia mieszkańców.
ZESTAWIENIE ZATRUDNIONYCH W POSZCZEGÓLNYCH BRANŻACH
MIASTO
(osób)
WIEŚ
(osób)
przemysł
387
115
budownictwo
114
-
rolnictwo
65
1 200
gospodarka mieszkaniowa
89
-
transport
202
43
łączność
85
2
handel
183
62
oświata i wychowanie
333
100
7
15
ochrona zdrowia
921
76
administracja państw.
158
-
finanse
87
-
gospodarka komunalna
98
-
pozostałe
25
2
2 754
1 615
DZIAŁ GOSPODARKI
kultura i sztuka
Razem:
Działem dostarczającym najwięcej bezrobotnych (400 osób) jest rolnictwo.
Zatem na podstawie analizy zatrudnienia i rozwoju miejsc pracy, należy stymulować
następujące procesy w gminie:
•
wzrost zatrudnienia w rolnictwie, poprzez intensyfikację produkcji i rozwój
przemysłu rolno - spożywczego
•
utrwalenie usługowego charakteru zatrudnienia w mieście i na wsi
oraz w drobnym przemyśle
•
rozwój zatrudnienia związanego z turystyką, uzdrowiskiem i sanatoriami
•
przemiany w strukturze zatrudnienia, polegające na wzroście sektora
prywatnego
•
podnoszenie kwalifikacji zawodowych
- str. 85
5.2. WARUNKI MIESZKANIOWE
Stan zasobów mieszkaniowych w gminie wynosi 4,3 tys. mieszkań
(w tym 2,8 tys. mieszkań w mieście), ilość izb wynosi 15,4 tys. (w tym na miasto
przypada 10.0 tyś. izb).
Ilość gospodarstw domowych wynosi 4 600 (w tym miasto - 3 000).
Powierzchnia użytkowa mieszkań w gminie wynosi 256 500 m2 p.u.
(w tym miasto -157 800 m2 p.u.), zatem powierzchnia użytkowa na 1 mieszkańca
wynosi 16,7 m2, w tym w mieście 16,3 m2, a liczba osób na 1 mieszkanie kształtuje
się w granicach 3,6 (miasto 3,5).
Warunki mieszkaniowe od kilku lat kształtują się na niezmienionym poziomie i są
zbliżone do średnich wojewódzkich.
Przy czym warunki mieszkaniowe i wskaźniki je charakteryzujące dla obszarów
wiejskich, kształtują się bardziej korzystnie w stosunku do miasta
Standard wyposażenia mieszkań w podstawowe urządzenia, przedstawia się
korzystniej na terenie miasta niż na terenach wiejskich, np. z sieci wodociągowej w
mieście Kamień Pomorski korzysta blisko 100 % mieszkańców, z kanalizacji 87 %
i centralnego ogrzewania 71 %.
Na terenie gminy (bez miasta) eksploatowanych jest 19 zbiorowych ujęć wody.
Na ogólną ilość 42 miejscowości w gminie, wodociąg znajduje się w 22. wsiach.
Z analizy stanu istniejącego mieszkalnictwa w gminie, nasuwają się następujące
wnioski:
•
poprawa wskaźników w zakresie warunków mieszkaniowych, rozgęszczenia
np. do 20 m2 p.u. mieszkania na 1 osobę, 1 mieszkanie na 1 gospodarstwo
domowe
•
udział budownictwa jednorodzinnego i zagrodowego winien wynosić 90-100
%, na terenie miasta 60 - 70 %.
Perspektywiczny program budownictwa mieszkaniowego do 2010 roku,
po uwzględnieniu zaległości stanu istniejącego, szacuje się na ok. 900 mieszkań,
w tym 600 w mieście i 300 na wsi.
Odliczając 33 % na budownictwo wielorodzinne w mieście (200 mieszkań),
liczba działek budowlanych do wyznaczenia w planach zagospodarowania
przestrzennego wyniesie 700, z czego w mieście - 400.
Tereny pod budownictwo mieszkaniowe szacuje się na 60 ha, w tym 24 ha
w mieście i 36 ha na wsi.
- str. 86
5.3. ZASADY POPRAWY JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW
Na jakość życia mieszkańców wpływa :
•
wielkość miasta i gęstość zaludnienia
•
podział funkcjonalne miasta jako całości - część mieszkaniowa,
mieszkaniowo - usługowa, przemysłowa
•
struktura przestrzeni otwartych i zabudowanych wnętrz miasta oraz ich
wzajemne proporcje i sposób zagospodarowania
•
system zieleni miejskiej jako powierzchnia dostępnych terenów
spacerowo - rekreacyjnych, ważny element estetyki i ukształtowania klimatu
naturalnego
•
działanie systemów infrastruktury technicznej w zakresie zaopatrzenia w
wodę, energię, ciepło oraz odprowadzania ścieków
•
stan zanieczyszczenia środowiska
•
ukształtowanie urbanistyczno - architektoniczne poszczególnych fragmentów
miasta - sprzyjające poczuciu ładu
Po analizie uwarunkowań rozwoju miasta i gminy oraz występujących problemów
i konfliktów, formułuje się następujące zasady rozwoju, których realizacja
zapewni poprawę życia mieszkańcom i racjonalną ochronę środowiska kulturowego
i przyrodniczego:
1. Rozwój gminy odbywać się będzie głównie w aspekcie jakościowym,
przy utrzymaniu jej charakteru rolniczo - turystycznego a w odniesieniu
do terenu miasta - ośrodka uzdrowiskowe – turystycznego.
2. Stworzenie z miasta Kamień Pomorski - centrum obsługi poziomu
ponadregionalnego w zakresie różnych form gospodarki: zdrowia, oświaty,
gospodarki żywnościowej i usług komunalnych.
3. Restrukturyzacja obszarów zainwestowanych poprzez humanizację przestrzeni,
wyrażającą się w postaci realizacji usług i terenów zieleni urządzonej i
rekreacyjnej.
4. Zapewnienie ładu przestrzeni i estetyki gminy poprzez wyznaczenie stref różnych
form działalności i określenie zasad rozwoju, w dostosowaniu do walorów
obszaru oraz istniejącego zainwestowania i użytkowania.
5. Zapewnienie ekologicznych warunków funkcjonowania miasta, jako ośrodka
uzdrowiskowego poprzez ochronę przed zainwestowaniem terenów doliny
Świńca oraz terenów występowania borowiny, jako głównego korytarza
przewietrzania, odtworzenie zdegradowanych zadrzewień oraz rozbudowy
systemów i urządzeń infrastruktury ekologicznej.
6. Aktywizacja gospodarcza gminy poprzez wykorzystanie istniejącej bazy
gospodarczej dla działalności inwestycyjnej, w szczególności w zakresie
przetwórstwa rolno - spożywczego, a także stworzenie warunków rozwoju
drobnej wytwórczości i rzemiosła.
- str. 87
7. Usprawnienie układu komunikacyjnego poprzez :
•
wydzielenie ruchu tranzytowego z układu miasta
•
w okresie letnim, wyłączenie ruchu rolniczego z krajowych tras
komunikacyjnych
•
realizację obejścia drogowego miejscowości Rekowo i Kukułowo
•
realizację zespołu miejsc parkingowych na terenie miasta
8. Podniesienie standardu życia mieszkańców poprzez uzyskanie następującego
poziomu wskaźników:
•
dla terenów miasta:
- mieszkalnictwo -100 gospodarstw domowych na 100 mieszkańców,
- handel -1 000 m2 powierzchni użytkowej na 1 000 ludn.,
- gastronomia -100 miejsc konsumpcyjnych na 1 000 ludn.,
- motoryzacja - 200 samochodów na 1 000 mieszkańców,
•
dla terenów wiejskich:
-1 mieszkanie na 1 gospodarstwo domowe
- handel - 450 m2 powierzchni użytkowej na 100 ludn.
- gastronomia - 60 miejsc konsumpcyjnych na 100 ludn.
- przedszkole - dla 60 % dzieci w wieku 3 - 6 lat
- szkoła podstawowa - 25 uczniów na 1 oddział
- ochrona zdrowia -1 placówka lecznicza we wsiach usług podstawowych
- kultura elementarna -1 obiekt w każdej wsi.
9. Propozycje wyznaczenia nowej lokalizacji cmentarza komunalnego :
•
wykorzystanie (stopniowe) terenów ogrodów działkowych istniejących
w sąsiedztwie cmentarza
•
teren w rejonie oczyszczalni ścieków (wi. RSP - Rzewnowo)
•
teren położony w rejonie Rzewnówka, przy kompleksie lasu (wł. RSP Rzewnowo)
Wybór właściwej lokalizacji uzależniony jest od wcześniej wykonanych badań
hydrogeologicznych.
5.4. ZWIĘKSZENIE EFEKTYWNOŚCI PROCESÓW GOSPODARCZYCH
Odnosi się ono do produkcyjnych działów gospodarki, z których największe
znaczenie posiadają rolnictwo i turystyka (dla gminy) oraz uzdrowisko i obsługa
ludności (dla miasta).
W gospodarce żywnościowej, dla terenów pojeziernych Polski północnej,
a konkretnie w województwie szczecińskim, dla obszaru II-go nadmorsko-kamieńsko-
- str. 88
gryfickiego, polityka rolna państwa zmierza do:
•
Racjonalnego wykorzystania rolniczej przestrzeni produkcyjnej, przy
stosunkowo wysokim odsetku użytków zielonych (28 % użytków rolnych)
oraz stosunkowo wysokim stopniu ich zmeliorowania, preferownie chowu
bydła mlecznego i mleczno – mięsnego
•
Zorganizowania systemu dystrybucji produkcji rolnej, zorientowanej
na zaopatrzenie ośrodka gminnego oraz ośrodków wczasowych i
turystycznych, zlokalizowanych głównie na Wybrzeżu
•
Stosowania biodynamicznych i ekologicznych metod produkcji żywności
na obszarach i zlewniach chronionych gminy.
•
Opłacalność produkcji "zdrowej żywności" wynikać będzie z wyższych cen
na "czyste" produkty rolne, na które wzrastający popyt, będzie społeczną
akceptacją tych cen
•
Zwiększenia skuteczności ochrony użytków rolnych i nie przekazywania ich
na cele nierolnicze
•
Zwiększenia obsługi ludności wczasowej w asortyment produktów rolnych
W przemyśle, gmina ma warunki rozwoju zakładów przetwórstwa rolnego,
przy spełnieniu przez nie warunku, nie pogarszania środowiska przyrodniczego swoją
działalnością.
Z istnieniem portu wiąże się rozwój żeglugi pasażerskiej i jachtowej, co stanowić może
formę dużej aktywności gospodarczej i turystycznej.
W przemyśle wydobywczym, wpływ negatywnych skutków na środowisko należy
rozwiązać, poprzez ich ograniczenie bądź likwidację działalności zakładu.
W usługach, ośrodek gminny winien być kompleksowo wyposażony w obiekty
rzemiosła produkcyjnego i usługowego wyższego rzędu, o poziomie ośrodka
subregionalnego.
6. PODNOSZENIE OBRONNOŚCI PAŃSTWA
Obszar i zainwestowanie gminy nie wymagają działań restrukturyzacyjnych;
dla podniesienia stopnia obronności, ze względu iż:
•
gmina znajduje się w obszarach o umiarkowanej dynamice wzrostu ludności
i jej koncentracji
•
brak jest większej koncentracji działalności przemysłowej
•
rozwój strefy rekreacji wokół miasta daje możliwość rozśrodkowania ludności
w przypadku zagrożenia
•
istnieją możliwości przetwarzania płodów rolnych w małych, lokalnych
- str. 89
zakładach przetwórczych, których liczba będzie ulegała zwiększeniu
•
wykorzystanie bazy wczasowo - turystycznej dla zakwaterowania ludności,
w sytuacjach zagrożenia
Powyższe elementy zapewniają ochronę ludności, w sytuacji klęski żywiołowej, awarii
lub stanu wojny.
Dodatkowo zakłada się:
•
utrzymanie istniejących budowli ochronnych
W przypadku remontu lub modernizacji obiektu, projekt należy uzgodnić z
Wojewódzkim Inspektorem Obrony Cywilnej w Szczecinie
•
zachowanie awaryjnych studni publicznych na zaopatrzenie ludności w wodę
III. ZASADY PROWADZENIA GOSPODARKI
PRZESTRZENNEJ
1. STRUKTURA FUNKCJONALNO - PRZESTRZENNA GMINY
Zakładane zasady rozwoju gminy oraz przestrzenne zróżnicowanie obszaru
pod względem cech geoprzyrodniczych, pozwala na wyodrębnienie następujących
terenów o preferowanych funkcjach:
•
tereny rozwoju osadnictwa - miast i wsie położone w sąsiedztwie miasta
(Grabowo, Żółcino);
•
tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej podzielonej na strefy
gospodarowania
- średnio intensywne
- ekstensywne
•
tereny gospodarki leśnej
•
tereny rozwoju działalności inwestycyjnej
•
tereny predestynowane do rozwoju funkcji rekreacyjnej
•
tereny wyłączone z działalności inwestycyjnej
Na obszarach tych występuje ograniczenie rozwoju funkcji gospodarczych z tytułu
ochrony środowiska przyrodniczego, kulturowego i krajobrazu.
Zasady zagospodarowania terenów w obrębie tych ograniczeń podane zostały w
rozdziale II, podrozdział 3.
Ustala się zakaz zabudowy w strefach uciążliwości.
- str. 90
TERENY OSADNICTWA
Miasto
Dla obszaru miasta i terenów podmiejskich proponuje się wydzielenie stref
funkcjonalno - przestrzennych:
1. strefa usługowo - mieszkaniowa - obejmująca swoim zasięgiem teren Starego
Miasta oraz teren ograniczony linią PKP oraz Zatoką Karpinka.
Teren zabudowany z ograniczonymi możliwościami rozbudowy.
Preferencje funkcji:
•
usługi ogólnopubliczne
•
uzdrowisko.
Uwarunkowania:
•
strefy ochrony konserwatorskiej
•
występowanie stref ochrony archeologicznej
•
teren wschodni położony w zasięgu jednostki hydrologicznej pradoliny
Świńca
•
obszary (wschodni i południowo – zachodni) położone w strefie zalewowej.
Tereny położone poniżej rzędnej 2.5 m n.p.m. wymagają odpowiedniego
zabezpieczenia przeciwpowodziowego i regulacji stosunków wodnych.
Formy przekształceń:
Rozwój miasta następować powinien poprzez:
•
realizację zabudowy plombowej oraz wprowadzenie zieleni z urządzeniami
rehabilitacyjnymi
•
uporządkowanie istniejącej zabudowy
•
likwidację źródeł uciążliwości dla środowiska [strefy uciążliwości powstałe
w wyniku prowadzenia różnego typu działalności nie powinny wykraczać
poza granice własnych działek
•
podejmowanie działalności inwestycyjnej na terenie Starego Miasta w
oparciu o pian rewaloryzacji
•
dostosowanie formy architektoniczne - przestrzennej projektowanej
zabudowy do charakteru miasta.
•
maksymalna wysokość 2.5 kondygnacji, wysokie ceramiczne dachy - rejon
pomiędzy zespołem katedralnym a ul. Żwirki i Wigury wymaga
przekształcenia, polegającego na podniesieniu standardu i wyglądu
estetycznego zabudowy
- str. 91
•
teren na północ od ul. Promenada (obejmujący istniejące pole namiotowe
oraz teren przy byłej przepompowni ścieków) powinien ulec przekształceniu
w formę parkingu buforowego wraz z zapleczem socjalno - hotelowym,
z zachowaniem istniejącego drzewostanu.
W celu zachowania i podkreślenia chronionej strefy ekspozycji panoramy
miasta występuje ograniczenie wysokości nowej zabudowy
2. Strefa zabudowy mieszkaniowej z usługami - obejmuje tereny położone
w południowo - wschodniej części miasta, ograniczone torami kolejowymi.
Sąsiadują z terenami rolniczymi proponowanymi pod uprawy warzywnicze.
Teren zabudowany o dominacji funkcji mieszkaniowej, o niskiej intensywności
z zapleczem socjalnym i komunalnym.
Preferencje funkcji:
•
mieszkaniowa z zapleczem usługowym
•
ochrona ujęcia wody
Ograniczenia.
•
występowanie stref ochrony archeologicznej i konserwatorskiej
•
lokalizacja komunalnego ujęcia wody wraz z ustanowioną i zatwierdzoną
strefą ochrony pośredniej
•
lokalizacja cmentarza
Formy przekształcania zabudowy:
•
rozwój miasta poprzez realizację zabudowy plombowej i wprowadzenie
nowej zabudowy na terenach rolnych
•
sposób zagospodarowania terenu objętego strefą ochronną ujęcia
komunalnego ustala decyzja zatwierdzająca strefę
•
możliwość adaptacji istniejących obiektów o funkcji składowej
i magazynowej, na inne nieuciążliwe dla otoczenia funkcje
3. strefa zabudowy mieszkaniowej - obejmuje północne tereny miasta.
Teren stanowi potencjalny zasób obszaru pod zabudowę mieszkaniową
i rekreacyjną z zespołem usług.
Ograniczenia:
•
występowanie stref ochrony archeologicznej
•
ochrona krajobrazu zabudowanego (Stare Miasto)
•
niepełna obsługa terenów osadniczych w infrastrukturę techniczną
•
południowa i północno - zachodnia część położona jest w zasięgu jednostki
hydrologicznej pradoliny Świńca
•
tereny w zachodniej części wykorzystywane są do rolniczego
- str. 92
zagospodarowania gnojowicy
Formy kształtowania zabudowy:
•
realizacja nowej zabudowy mieszkaniowej - ograniczenie charakteru
i wysokości budynków, ze względu na walory krajobrazowe i sąsiedztwo
Starego Miasta (zachowanie ekspozycji Starego Miasta od strony północnej)
Uwarunkowania:
Realizacja nowej zabudowy wymaga pełnego uzbrojenia terenu i likwidacji
zlewni ścieków.
Tereny wiejskie
Ze względu na przyjęte zasady kształtowania sieci osadniczej oraz stan
zagospodarowania obszaru zabudowanego terenów wiejskich, zakłada się
intensywny rozwój osadnictwa ze zwiększaniem dostępności usług:
•
w sąsiedztwie miasta - Grabowo, Żółcino,
•
w miejscowościach uznanych jako ośrodki usług podstawowych (Benice,
Jarszewo, Wrzosowe) oraz w ośrodkach o wykształconych już w części,
usługach podstawowych (Trzebieszewo i Kukułowo),
•
jako uzupełnienie zagospodarowania terenów preferowanych do rozwoju
funkcji rekreacyjno – turystycznej,
Zakłada się ekstensywny rozwój osadnictwa w pozostałych wsiach polegający
na przekształceniu i uzupełnieniu zabudowy.
W odniesieniu do rodzaju i charakteru przekształceń zakłada się:
•
dostosowanie form architektoniczne - przestrzennych projektowanej
zabudowy do charakteru wsi,
•
na terenach położonych w sąsiedztwie miasta (obręb Grabowo, Żółcino)
kształtowanie zabudowy o charakterze podmiejskim
•
realizacja zabudowy, wyłącznie o niskiej intensywności
•
możliwość adaptacji istniejących obiektów na inne nieuciążliwe dla terenu
funkcje
•
zakaz lokalizacji obiektów kubaturowych w odległości mniejszej niż 50 m
od brzegów wód powierzchniowych
•
ograniczenie obudowy dróg krajowych i wojewódzkich.
- str. 93
TERENY ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ
Zakłada się wydzielenie obszarów o różnych poziomach intensywności
prowadzenia działalności rolnej, z uwzględnieniem nadrzędności funkcji
ochrony środowiska przyrodniczego:
1. średnio intensywny - obejmujący swoim zasięgiem praktycznie większość
obszaru gminy z wyłączeniem terenów w okolicy Stawna i Grębowa
oraz obszaru między Rzewnowem a Giżkowem.
Obszar predestynowany jest do uprawy zbożowo - okopowych,
a w szczególności pszenicy jarej, rzepaku, ziemniaków, buraków pastewnych.
Istnieje możliwość specjalizacji w kierunku uprawy warzyw i owoców
jagodowych dla potrzeb pasa nadmorskiego (gm. Dziwnów) oraz Uzdrowiska.
W zakresie produkcji zwierzęcej - chów bydła i uzupełniająco trzody chlewnej.
Lokalnie istnieją możliwości chowu ptactwa (gęsi) - w obszarze występowania
wód i użytków zielonych (Świniec, okolice Borucina, Jarszewo, Trzebieszewo).
Preferencje:
•
wykształcenie strefy podmiejskiej dla upraw specjalistycznych
•
produkcja zdrowej żywności, w szczególności na terenach występowania
stref ochronnych dla potrzeb Uzdrowiska i pasa nadmorskiego
•
rozwój przemysłu rolno - spożywczego w zakresie produkcji towarów wysoko
przetworzonych
•
zachowanie dla rolnictwa i ochrona gleb wysokiej jakości położonych
pomiędzy Grabowem i Strzeżewem.
2. ekstensywny - obejmujący swoim zasięgiem okolice Stawna, Grębowa,
Rzewnowa, Giżkowa.
Obszary te, ze względu na niską jakość środowiska agroprzyrodniczego,
cechują się małą przydatnością dla rolnictwa.
Zaleca się prowadzenie wielofunkcyjnego rozwoju obszaru.
Tereny okolic Stawna i Grębowa proponuje się do prowadzenia działalności o
kierunku rolno - leśnym (stosowanie dolesień w większej skali).
TERENY GOSPODARKI LEŚNEJ
Obejmują tereny kompleksów leśnych oraz grunty proponowane do zalesień.
Zakłada się :
•
zachowanie trwałości istniejących zasobów leśnych oraz obiektów
związanych z prowadzeniem gospodarki leśnej
•
wydzielenie terenów, ze względu na słabą jakość gleb, jako potencjalne
- str. 94
nowe tereny do prowadzenia działalności rolno - leśnej (okolice Stawna i
Grębowa)
•
prowadzenie gospodarki leśnej, wg postanowień planów urządzenia lasów
Nadleśnictwa Gryfice i Rokita
TERENY PREFEROWANE DO ROZWOJU DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNYCH
Wyznacza się tereny, które posiadają dobrą obsługę komunikacyjną:
1. Dla miasta Kamień Pomorski :
Tereny w południowo - zachodniej części miasta (pomiędzy torem kolejowym
a wodami Zalewu Kamieńskiego).
Są to tereny składowe - magazynowe oraz tereny usług rzemieślniczych.
Preferencje:
•
rozwój funkcji portowej,
•
rozwój funkcji rzemieślniczej,
•
rozwój terenów rekreacyjnych i warsztatowych związanych z obsługą
sportów wodnych
Czynnikami ograniczającymi rozwój działalności rzemieślniczo - portowej są
uzdrowisko oraz położenie w projektowanej strefie chronionego krajobrazu.
2. 2. Dla terenu gminy :
•
Tereny w rejonie Miłachowa, Jarszewa, Górek Pomorskich, Śniatowa.
Teren byłego lotniska w Śniatowie jako oferta dla regionu (wariantowe
wykorzystanie tego terenu):
- funkcje przemysłowo - składowe
- funkcje komunikacyjne - turystyczne.
Elementy ograniczające wykorzystanie tych terenów:
- część obszaru objęta jest strefą ochrony zlewni rzek Grzybnicy i
Wołczenicy
- część obszaru położona jest w strefie szczególnego narażenia na
zanieczyszczenia wód podziemnych
- teren byłego lotniska jest terenem zdegradowanym i wymaga rekultywacji
•
Tereny położone poza granicą miasta, po wschodniej stronie drogi krajowej
nr 102, w rejonie wsi Grabowo i Wrzosowe
- str. 95
Preferencja rozwoju :
- funkcji obsługi komunikacji
- funkcji obsługi turystycznej
- funkcji usługowej nieuciążliwej.
Elementem ograniczającym rozwój jest położenie tego terenu
w strefie chronionego krajobrazu.
•
Obszar północnej części Wyspy Chrząszczewskiej w rejonie wsi Buniewice:
Preferencje rozwoju:
- funkcje rekreacyjno-turystyczne
- funkcje osadnicze
Elementy ograniczające wykorzystanie tych terenów:
- obszar północnej części wyspy znajduje się w granicach terenu i obszaru
górniczego złóż ropy naftowej „Kamień Pomorski”,
- funkcjonowanie kopalni ropy naftowej - stopniowa eliminacja funkcji
przemysłowej z terenu Wyspy Chrząszczewskiej.
TERENY PREFEROWANE DO ROZWOJU FUNKCJI REKREACYJNO –
TURYSTYCZNEJ
Zakłada się:
• Rozwój funkcji rekreacyjnej na terenach:
- przywodnych, wzdłuż brzegów rzeki Dziwny, Zatoki Cichej i Zalewu
Kamieńskiego oraz Zalewu Wrzosowskiego - preferowana jest rekreacja
ogólnodostępna, obsługująca masowy oraz indywidualny ruch turystyczny
z całoroczną bazą noclegową (domy wypoczynkowe, hotele, pensjonaty,
pokoje gościnne),
- położonych wzdłuż pasa nadmorskiego - baza noclegowa dla terenów
nadmorskich (preferencje: zabudowa pensjonatowa, zabudowa o wysokim
standardzie estetycznym i komfortowym).
• Zwiększenie form i zaplecza wypoczynku czynnego (jazda konna, łowiectwo,
golf, sporty wodne.)
• Zagospodarowanie turystyczne wsi:
Sybin, Kukułowo, Połchowo, Chrząszczewo, Buniewice, Strzeżewo,
Strzeżewko, Żółcino.
We wsi Żółcino występuje kolizja funkcji rekreacyjnej z obiektami istniejącej
fermy zwierząt.
• Uzupełnienie funkcji rekreacyjnej w mieście Kamień Pomorski poprzez :
- rozbudowę bazy noclegowej
- rozbudowę urządzeń obsługi turystycznej:
obiekty sportowe
- str. 96
obiekty rozrywkowe
zaplecze gastronomiczno - handlowe.
• Rozwijanie turystyki pieszej, trasowanie szlaków rowerowych - przy
wykorzystaniu starych zabytkowych traktów i innych terenów atrakcyjnych
krajobrazowo.
Zasady rozwoju :
- udostępnienie pasa przywodnego
- prowadzenie podziałów na działki budowlane z ograniczeniem powierzchni
zabudowy do wielkości respektującej walory środowiska kulturowego
i krajobrazu
- zakaz zabudowy obiektami trwałymi, w pasie 50 m od brzegów rzek,
z wyłączeniem terenów zagospodarowania żeglarskiego
- preferencje rozwoju form rekreacji, najmniej szkodliwie oddziaływujących
na środowisko przyrodnicze i krajobraz.
TERENY CHRONIONE PRZED ZAINWESTOWANIEM LUB GDZIE
ZAINWESTOWANIE MUSI PODLEGAĆ OGRANICZANIU O ILE
ZAINWESTOWANIE POWODOWAŁOBY ZNACZĄCE ZAGROŻENIA DLA
UTRZYMANIA CELU OCHRONY
Ochronie podlegać będą tereny najcenniejsze przyrodniczo:
•
Wyznaczone obszary chronione, w tym obszary Natura 2000, o ile
przeprowadzona procedura ocen oddziaływania na środowisko (procedura
raportu uwarunkowań środowiskowych), bazująca na rzetelnie wykonanej
analizie lokalnych zasobów przyrodniczych, wykaże możliwość
zainwestowania.
•
Projektowane lub proponowane do objęcia ochroną prawną, w tym obszary
Natura 2000, o ile przeprowadzona procedura ocen oddziaływania na
środowisko (procedura raportu uwarunkowań środowiskowych), bazująca na
rzetelnie wykonanej analizie lokalnych zasobów przyrodniczych, wykaże
możliwość zainwestowania.
•
Zasoby złóż naturalnych (w szczególności dotyczy to złóż torfu borowinowego).
•
Strefa ekologiczna rzek (doliny rzek - korytarze ekologiczne).
W niewielkim zakresie dopuszczalna realizacja urządzeń i obiektów związanych
z rekreacją.
•
Zespoły zieleni śródpolnej.
2. ZASADY GOSPODARKI GRUNTAMI KOMUNALNYMI
Gospodarka nieruchomościami komunalnymi ma za zadanie doprowadzenie do
racjonalnych efektów w zagospodarowaniu przestrzennym obszaru gminy oraz
uzyskanie określonych efektów ekonomicznych z gospodarowania majątkiem
nieruchomym.
- str. 97
Obecnie gmina posiada niewielki zasób gruntów komunalnych.
Przewaga tych gruntów usytuowanych jest na terenie miasta.
Są to tereny rolne i zabudowane.
Natomiast grunty położone na terenach wiejskich wykorzystywane są głównie
na realizacje celów publicznych - boiska sportowe, szkoły, cmentarze.
Dlatego też aktywizacja gospodarki nieruchomościami winna polegać na:
•
stworzeniu warunków do inwestowania;
•
pozyskiwaniu terenów na cele inwestycji o charakterze publicznym,
w szczególności na obszarze:
- miasta - przy przeznaczaniu terenów na realizację zorganizowanego
budownictwa dla potrzeb obsługi komunalnej (zaplecze parkingowe centrum,
cmentarz)
- gminy - tworzenie zasobów we wsiach o zwiększonej dynamice rozwoju
•
właściwym wykorzystaniu terenów poprzez wprowadzenie nowych funkcji
na obszarach atrakcyjnie położonych:
- tereny położone nad Zatoką Karpinką - rozwój turystyki
- aktywizacja terenu w zachodniej części miasta - obsługa żeglarstwa,
- dopuszczenie uzupełnień w formie zabudowy mieszkaniowo - usługowej na
terenach zwartej zabudowy.
•
maksymalizacji pozyskiwanych dochodów z gospodarowania
nieruchomościami poprzez prowadzenie obrotu nieruchomościami na
zasadach komercyjnych (centrum miasta oraz obrót terenami o funkcjach
związanych z działalnością gospodarczą).
3. RODZAJE l ZAKRES DALSZYCH PRAC PLANISTYCZNYCH I ZADAŃ
PONADLOKALNYCH
3.1 MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
W granicach obszarów wskazanych do opracowania planów miejscowych
działalność inwestycyjna odbywa się na podstawie ustaleń tych planów.
Dopuszcza się możliwość wydawania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu
publicznego oraz o warunkach zabudowy bez konieczności sporządzenia planu
miejscowego (art.14) dla lokalizacji pojedynczych obiektów i urządzeń, stanowiących
uzupełnienie istniejącego zainwestowania i nie naruszających struktury funkcjonalnoprzestrzennej obszaru oraz generalnych zasad zagospodarowania ustalonych w
Studium (z dniem wejścia w życie Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy), w trybie art.50 i 59 ustawy o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym.
- str. 98
Ze względu na istniejące uwarunkowania oraz przepisy szczególne ustala się
potrzebę opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla
terenów:
•
miasta Kamień Pomorski:
- skoncentrowanej zabudowy mieszkaniowej (rejon ul. Żółcińskiej
i ul. Chopina)
- terenów portowo - rzemieślniczych (rejon ul.Orzeszkowej)
- nowych inwestycji miasta
- objętych strefą „A" ochrony konserwatorskiej (plan rewaloryzacji
obszaru historycznego)
•
byłego lotniska w Śniatowie
•
strefy proponowanej do rozwoju turystyki i rekreacji, obejmującej tereny
położone w pasie przywodnym rzeki Dziwny i Zalewu Kamieńskiego wraz
z terenami położonymi na Wyspie Chrząszczewskiej oraz w strefie pasa
nadmorskiego
•
o planowanym rozwoju infrastruktury komunikacyjnej (Kukułowo, Rzewnowo,
Rekowo)
•
o planowanym rozwoju infrastruktury technicznej
•
miejscowości o zwiększonej dynamice rozwoju (Wrzosowo)
•
obszarów projektowanej farmy siłowni wiatrowych „Jarszewo” w rejonie
Buszęcina, Jarszewa, Miłachowa, Rekowa, Rzewnowa i Skarchowa.
W pierwszej kolejności należy wykonać plany miejscowe zagospodarowania
przestrzennego dla:
•
wysypiska odpadów stałych (dla wybranej lokalizacji - po szczegółowym
przeanalizowaniu lokalizacji proponowanych w rozdziale 4.6.4.)
•
obwodnicy dla miasta Kamień Pomorski
•
byłego lotniska w Śniatowie
•
farmy siłowni wiatrowych „Jarszewo”
Kolejność opracowania w/w planów ustala się wg potrzeb.
3.2 ZADANIA PONADLOKALNE
•
Uszanowanie istniejących uwarunkowań przyrodniczych regionu w jego
rozwoju gospodarczym
•
Ochrona obszaru chronionego krajobrazu
•
Zatwierdzenie obszaru zlewni chronionych rzek Grzybnicy i Wołczenicy,
celem rezerwacji wody pitnej dla jednostek pasa nadmorskiego.
•
Rozwój funkcji lecznictwa uzdrowiskowego i utrzymanie strefy ochrony
uzdrowiskowej
- str. 99
•
Ochrona obiektów i układów zabytkowych
•
Rozwój obsługi tranzytowego ruchu turystycznego
•
Kontynuacja prowadzenia działalności kulturalnej (festiwale organowe
w Kamieniu Pomorskim).
•
Powiększenie terenów portowych oraz pogłębienie toru wodnego na rzece
Dziwna (rozwój żeglugi pasażerskiej)
•
Odrębnej analizy wymaga wyznaczenie i zarezerwowanie terenów dla
składowania urobku otrzymanego z pogłębienia akwenu Dziwny i Zalewu
Kamieńskiego dla poprawy żeglowności torów wodnych
•
Wykorzystanie terenu lotniska dla celów regionu
•
Modernizacja dróg nr 102 i 107 z realizacją obejścia drogowego miasta
Kamień Pomorski
•
Utrzymanie Domu Pomocy Społecznej Dla Dorosłych w Śniatowie.
•
Utrzymanie Zespołu Szkół Rolniczych w Benicach
•
Realizacja systemu gazyfikacji gminy
•
Zachowanie strefy ochrony pośredniej ujęcia wód pitnych w Strzeżewie
(podstawowe ujęcie dla gminy Dziwnów)
•
Rozpoznanie możliwości współpracy ze Związkiem Wyspy Wolin w zakresie
utylizacji odpadów stałych.
•
Opracowanie programu rekultywacji mogilnika [zadanie rządowe]
3.3 ZAKRES OPRACOWAŃ UZUPEŁNIAJĄCYCH
•
Opracowanie i zatwierdzenie dokumentacji stref ochronnych ujęć wody
•
Opracowanie i zatwierdzenie dokumentacji na budowę i eksploatację miejsc
gromadzenia odpadów
•
Opracowanie dokumentacji hydrologicznej dla wytypowanych lokalizacji
cmentarza dla miasta
•
Opracowanie określające formy prawne projektowanych terenów ochrony
środowiska
•
Analiza korekty granicy administracyjnej miasta w celu włączenia terenów
rozwojowych (część obrębów Żółcino i Mokrawica)
•
Rozwiązanie problemu rolniczego wykorzystania gnojowicy z fermy Żółcino,
na terenach proponowanych pod zabudowę mieszkaniową- kolizja funkcji
•
Opracowanie strefy ochronnej i zasobowej dla ujęcia wody w Strzeżewie,
z uwzględnieniem nowo wykonanych studni, zbadanie oddziaływania
składowiska odpadów w Chrząstowie
•
Opracowanie koncepcji zagospodarowania przestrzennego terenów objętych
obowiązkiem sporządzenia cząstkowych miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego
•
Operat hydrologiczny określający pobór wody dla celów rybackich
(w odniesieniu do hodowli ryb słodkowodnych)
- str. 100
•
Wykonać kompleksową ocenę oddziaływania na środowisko,
eksploatowanego wysypiska i mogilnika, ze szczególnym uwzględnieniem
oddziaływania na środowisko wodne (wody powierzchniowe i podziemne ujęcie Strzeżewo)
- str. 101
IV. ZAŁĄCZNIKI
1. WYKAZ OBIEKTÓW OBJĘTYCH OCHRONĄ PSOZ
1.1. Strefa ochrony konserwatorskiej elementów układów przestrzennych na
terenie miasta Kamień Pomorski.
1.1.1 Strefa „A" ścisłej ochrony konserwatorskiej
1. obejmuje obszar Starego Miasta, w granicach o następującym przebiegu:
•
na północnym zachodzie, granica przebiega nabrzeżem, na odcinku od
przedłużenia osi ul. Bohaterów Warszawy do południowej granicy działki
spichlerza przy ul. Wilków Morskich 5
•
na południu, krawężnik południowy ulic: Kościuszki i Wysockiego, zachodni
krawężnik ulicy Kopernika, od ulicy Wysockiego na północ i przed ul.
Pocztową granica biegnie południowym obrzeżem działki spichlerza
•
na wschodzie, granica biegnie wschodnim krawężnikiem ul. Mickiewicza
na odcinku od ul. Kościuszki do ul. Żeromskiego
•
od ul. Mickiewicza na wschód, południ ową granicą posesji przy
ul. Żeromskiego i Curie Skłodowskiej i ul. Sienkiewicza wraz z zabudową
•
po północnej stronie ul. Sienkiewicza oraz obustronną zabudową ul.
Kanałowej
•
od wschodu, tylnią granicą posesji po północnej stronie ul. Widokowej (Boh.
Stalingradu) i wschodnim krawężnikiem ul. Żwirki i Wigury, do Promenady
wraz z jej północnym krawężnikiem.
2. ochronie podlega:
•
Historycznie ukształtowana sieć ulic
•
Historyczne podziały własnościowe
•
Zachowane fragmenty układu przestrzennego średniowiecznego miasta
(formy brył, wysokość zabudowy, przekroje ulic, zasady kompozycyjne
elewacji):
- w obrębie murów (miasto lokacyjne):
- teren osiedla katedralnego
- zabudowa ulic : Fornalskiej, Sawickiej, Strzeleckiej
- na zewnątrz murów/tereny przedmieść -wików
- układ przestrzenny pomiędzy ulicami Mickiewicza, Kościuszki,
Curie Skłodowskiej, Widokową Żwirki i Wigury.
•
Historyczne linie zabudowy wyznaczone przez częściowo zachowaną
zabudowę przy ulicach : Sawickiej, Strzeleckiej, Fornalskiej, Obrońców
- str. 102
Warszawy, Mickiewicza, Żwirki i Wigury, Widokowej, Skłodowskiej i Krótkiej
•
Obiekty wpisane do rejestru zabytków, planowane do wpisu do rejestru
zabytków oraz ujęte w ewidencji Państwowej Służby Ochrony Zabytków
/patrz pkt 5/
•
Ukształtowanie terenu powstałe w wyniku działalności człowieka - wały, fosy,
skarpy u podnóża murów.
•
Zieleń /układ i skład gatunkowy/ - szczególnie na terenie d. fos i wałów,
między
ul. Pstrowskiego i ul. Pocztową a murami średniowiecznymi oraz na
pl. Wolności
•
Nawierzchnie brukowe i kostkowe ulic: Wilków Morskich, Kopernika, ulicy
przymurnej od Bramy Wolińskiej do ul. Jagiełły.
1.1.2 Strefa „K" obejmująca obszar na płd. od Starego Miasta
1. granica przebiega :
•
płd. krawężnik ul. Wysockiego i ul. Kościuszki, z wyłączeniem budynku przy
ul. Kościuszki nr 9 i Wysockiego 1
•
płn. krawężnik ul. Wojska Polskiego, na odcinku pomiędzy ul. Mickiewicza
a ul. Szpitalną
•
płn., wsch., płd. granica posesji Zakładu Przyrodoleczniczego
•
płn granica posesji szpitala (ZOZ) wzdłuż ogrodzenia
•
na zapleczu pawilonów uzdrowiskowych, przy ul. Wojska Polskiego, na jej
płd. odcinku
•
po przecięciu ul. Mickiewicza, na wysokości budynku nr 4, granica przebiega
wzdłuż skarpy na płd. granicy Parku im. Solskiego do ul. Parkowej i na tyłach
zabudowy przy ul. Rejtana i Kopernika, do przedłużenia osi uliczki parkowej
2. ochronie podlega :
•
Park im. Solskiego d. cmentarz w zach. części strefy do ul. Waryńskiego
w nim:
- układ kompozycyjny zieleni z czytelnym układem nasadzeń kwaterowych
dawnego cmentarza
- układ komunikacyjny
- skład gatunkowy zieleni
- konfiguracja terenu
- obiekty na terenie Parku, wpisane do rejestru zabytków, planowane do
wpisu i ujęte w ewidencji PSOZ
- str. 103
•
Układ zieleni pomiędzy Szpitalem Uzdrowiskowym "Chrobry" a Zakładem
Przyrodoleczniczym, we wsch. części strefy, w nim:
- układ kompozycyjny zieleni niskiej i wysokiej terenu uzdrowiska
- kompozycja i skład gatunkowy zieleni wysokiej podjazdu przed Szpitalem
Uzdrowiskowym "Mieszko"
- zachowany starodrzew
-
obiekty kubaturowe na terenie Uzdrowiska, ujęte w ewidencji PSOZ
planowane do wpisu do rejestru zabytków.
1.1.3 Strefa "K" obejmująca teren cmentarza komunalnego przy
ul. Szczecińskiej
1. w granicach :
•
ogrodzenia wzdłuż ul. Szczecińskiej
•
ogrodzenia biegnącego prostopadle od ul Konopnickiej do ul. Nowotki
•
od strony wsch. granica biegnie na przedłużeniu osi ul Nowotki
•
od płd. sąsiaduje z ogródkami działkowymi i murem otaczającym cmentarz
wojskowy.
2. ochronie podlegają:
•
granice cmentarza
•
układ komunikacyjny
•
starodrzew przy alejkach
•
starodrzew tworzący szpalery przy granicach kwater
•
starodrzew wewnątrz kwater
•
kaplica cmentarna z końca XIX w.
1.1.4 Strefa "K" obejmująca cmentarz wojskowy z lat 1939-1945,
1. w granicach:
•
na południe od cmentarza komunalnego, w granicach muru okalającego
teren cmentarza od strony ul. Szczecińskiej, od cmentarza komunalnego
i ogródków działkowych po wsch. i płd. stronie.
•
granice cmentarza
•
układ komunikacyjny
•
rozplanowanie kwater
•
zadrzewienie
- str. 104
1.1.5 Strefa "K" obejmująca cmentarz XIX/XX wieczny ewangelicki,
nieczynny
1. w granicach :
•
na wschód od cmentarza komunalnego, w granicach :
- od północnej strony ogrodzenia będącego przedłużeniem ogrodzenia
cmentarza komunalnego
- zachodnim krawężnikiem ul. Gryfickiej
- północnym ogrodzeniem ogródków działkowych
- od zachodu granica biegnie na przedłużeniu osi ul Nowotki.
•
granice cmentarza
•
układ alei
•
istniejący starodrzew
•
zachowane częściowo stare nagrobki i pomniki nagrobne.
1.1.6 Strefa "K" obejmująca teren d. cmentarza żydowskiego
1. w granicach :
•
położonego u zbiegu ulic Rejtana i Chrobrego - granice cmentarza są
obecnie zatarte, na jego terenie zlokalizowany jest pawilon handlowy.
•
teren dawnego cmentarza
3. warunki ochrony :
•
geodezyjne wykreślenie granic cmentarza na podstawie map z XVIII-XIX w
•
symboliczne zaznaczenie granic cmentarza oraz upamiętnienie miejsca
poprzez umieszczenie tablicy z odpowiednim napisem.
1.1.7 Strefa "K" obejmująca nasadzenia przy uliczne
•
ul. Dworcowa: nasadzenia obustronne i fragmenty dwóch szpalerów (lipa)
•
ul. Dziwnowska: nasadzenia obustronne, starodrzew (lipa, dąb)
•
ul. Gryficka: nasadzenia obustronne, starodrzew (kasztanowiec)
•
ul. 5-Marca: nasadzenia obustronne (jarząb szwedzki)
•
ul. Jedności Narodowej: nasadzenia obustronne, starodrzew (lipa, brzoza,
jesion)
•
ul. 5-Marca u zbiegu z ul. Chrobrego: komponowana zieleń wysoka,
- str. 105
starodrzew (jesion, lipa, cis)
•
ul. Nowotki: na południowym odcinku aleja w stronę cmentarza (klony)
•
ul. Szczecińska: nasadzenia obustronne, starodrzew mieszany
•
ul. Szpitalna: nasadzenia obustronne, starodrzew mieszany
•
ul. Wojska Polskiego: nasadzenia obustronne, starodrzew (lipa)
•
ul. Wolińska: nasadzenia obustronne (lipa, dąb piramidalny)
•
układ nasadzeń
•
skład gatunkowy nasadzeń
•
drzewostan istniejący.
2. warunki ochrony :
•
zachowanie i pielęgnacja istniejącego drzewostanu
•
uzupełnienie wypadów, zgodnie z układem i składem gatunkowym
•
uzgadnianie wszelkich prac dot. nasadzeń oraz ich otoczenia (wykonywanie
nawierzchni chodników, jezdni, roboty ziemne związane z pracami
inżynieryjnymi i budowlanymi) z PSOZ.
1.1.8 Warunki ochrony konserwatorskiej w strefie "E" ekspozycji
1. Strefą ekspozycji objęto :
•
Teren pomiędzy drogą biegnącą wzdłuż północnego brzegu zatoki Karpinki,
a północnymi granicami Starego Miasta od kościoła katedralnego a Bramy
Wolińskiej.
Ochroną obejmuje się ekspozycję dominant układu staromiejskiego, od
strony północnej, tj. północnego brzegu zatoki i wód zatoki. Warunki ochrony:
- dopuszczalna wysokość zabudowy, do jednej kondygnacji - na północnym
brzegu Zatoki Karpinki
- wyłączenie spod zabudowy terenu, na południowym brzegu Zatoki Karpinki
u podnóża murów
- urządzenia miejsca ekspozycji na północnym wybrzeżu Zatoki.
•
Teren na zachód od szosy dziwnowskiej
Miejsce ekspozycji dominant miasta ok. 50 m na południe i 50 m na północ
od mostu przez Świniec.
Ochroną obejmuje się ekspozycję zespołu staromiejskiego - osiedla
katedralnego od strony wschodniej.
- str. 106
Warunki ochrony:
- dopuszczalna wysokość zabudowy 1,5 kondygnacji
- urządzenie miejsca ekspozycji przy Szosie Dziwnowskiej,
1.1.9 Obiekty objęte ochroną WUOZ
1. Obiekty wpisane do rejestru zabytków:
•
teren Starego Miasta - nr rej. 66
•
obwałowania miejskie - nr rej. 330
•
kościół katedralny pw. św. Jana Chrzciciela - nr rej. 83
•
kościół św. Mikołaja - nr rej. 181
•
kościół mariacki - nr rej. 423
•
ratusz - nr rej. 85
•
pałac biskupi ob, biblioteka, pl Katedralny 7 - nr rej.84
•
kuria dziekańska, plac Katedralny 1, - nr rej. 881
•
kamienica, ob. Dom Pracy Twórczej, ul, H. Sawickiej 1 - nr rej.636.
2. Obiekty planowane do wpisu do rejestru zabytków:
•
ul. Jedności Narodowej 1(narożna kamienica)
•
ul. Fornalskiej 2 (XVIIl-w, budynek, przebudowany w XIX w)
•
pl. Katedralny 5 (budynek szkoły)
•
pl. Katedralny 8 (zabudowania mieszkalne i gospodarcze plebanii)
•
pl. Katedralny 9 (XVIII-wieczna kustodia, obecnie PTTK)
•
ul. Kościuszki 13 (budynek Sądu i Prokuratury)
•
ul. Mickiewicza 16 (narożna kamieniczka)
•
ul. Mickiewicza 53 (XIX-wieczna kamienica)
•
ul. Pocztowa 1 (budynek Poczty)
•
ul. H. Sawickiej 24 (kamienica z zachowanym detalem frontowej elewacji)
•
ul. Solskiego 9 (założenie willowo-ogrodowe obec. internat liceum
ogólnokształcącego)
•
ul. Szczecińska 2 (założenie pałacowo-parkowe obejmujące działkę od
ul. Szczecińskiej do ul. Wolińskiej)
•
ul. Szczecińska nr 3-5, 7-8, 11-13, 15-17, 19-21 (jednorodny zespół domków)
pracowniczych z pocz. XX wieku wraz z przedogródkami)
•
ul. Wilków Morskich 5 (spichlerz)
•
pl. Wolności 1a-1b (pałac)
•
pl. Wolności 3-3a (narożna kamienica)
- str. 107
•
budynek przy Bramie Wolińskiej.
3. Obiekty ujęte w ewidencji PSOZ (podlegające ochronie z tytułu art.4 ust.3 ustawy
ochronie dóbr kultury) - zabudowa ulic:
•
Chrobrego nr 3, 4 (Zakład Energet.), 5, 7, 8, 12a, 13, 14, 15 łącznie z
budynkiem
gospodarczym
•
Curie-Skłodowskiej nr 6, 13
•
Dziwnowska (d. Armii Czerwonej) - nr 1 do 1a (apteka łącznie z otaczającym
założeniem parkowym), nr 2 dworek wraz z całą działką, 4, 5, 6, 7, 12, 13,
14,15
•
Kopernika nr 34, 35
•
Kościuszki nr 1 (Straż Pożarna), 2, 3, 4, 9, 12
•
Krótka nr 2, 3
•
22-Lipca nr 4, 5, 8-9, 10-11, 23-24, 25-26, 27 (zespół budynków rzeźni)
•
5-Marca nr 3, 4, 5, 9, 9a, 12, 16, 17, oraz zagroda bez numeru (zabudowa
zrewaloryzowana, ochronie podlega działka siedliskowa) na narożniku ul. 5Marca
i ul. Rejtana
•
Mickiewicza nr 4, 34, 35, 36
•
Moniuszki nr 1, 2, 3
•
Obr. Warszawy nr 1, 2, 6, 7
•
Okrzei nr 1
•
Orzeszkowej nr 1, 18, 19, 22
•
Parkowa nr 1, 2, 3
•
Pocztowa nr 2, 3-4
•
Promenada - budynek PR "CERTA", budynek Urzędu Morskiego
•
Pstrowskiego nr 1, 2
•
Rejtana nr 3, 7, 8, 10, 14, 15,23
•
Słoneczna nr 4, 6
•
Strzelecka nr 2 (dwie kamieniczki pod jednym numerem)
•
Szczecińska (d. Świerczewskiego) nr 1
•
Szpitalna (d. Lenina) nr 4, 6, 8, (Zakład Przyrodoleczniczy), 11, 12, 13
(budynek Dyrekcji Uzdrowiska)
•
Widokowa (d. Boh. Stalingradu) nr 8
•
Wilków Morskich nr 3 (opuszczony XIX wieczny budynek magazynowy)
•
Wojska Polskiego nr 2 (Szpital Uzdrowiskowy "Mieszko", łącznie z
komponowaną zielenią wysoką przed frontem), nr 11
- str. 108
•
Zaułek Rybacki nr 4
•
Zielona nr 1 (dworek z oficynką)
•
Żeromskiego nr 4 (dwie kamieniczki)
•
Żwirki i Wigury nr 1, 18
1.2. Strefy ochrony konserwatorskiej elementów i układów przestrzennych na
terenie gminy Kamień Pomorski
1.2.1 CMENTARZE
Lp miejscowość
1. Benice
2. Buniewice
3. Chrząszczewo
4. Dusin
5. Górki
6. Grabowo
7. Jarszewo
8.
19.
10.
11.
12.
Połchowo
Radawka
Rekowo
Rzewnowo
Sibin
13. Szumiąca
14. Śniatowo
15. Trzebieszewc
16. Wrzosowo
17. Żółcino
przedmiot ochrony
- I cmentarz w centrum wsi (miejsce rozebranego kościoła)
- II cmentarz w północnej części wsi
- IIl cmentarz przy istniejącym kościele
- IV cmentarz rodowy (Góra Bukowa).
- cmentarz na północ od wsi.
- "dwudzielny" cmentarz - część wschodnia, cmentarz właściwy,
zachodnia - zespół starodrzewu.
- cmentarz.
- I cmentarz XIX w.
- II cmentarz przykościelny.
- cmentarz.
- I cmentarz XIX w.
- II cmentarz XIX w.
- III cmentarz przykościelny.
- cmentarz
- cmentarz
- cmentarz
- cmentarz
- I cmentarz XIX w.
- II cmentarz przykościelny.
- cmentarz.
- I cmentarz w południowej części wsi (dawny przykościelny)
- II cmentarz przy południowej granicy założenia pałacowoparkowego
- I cmentarz przykościelny
- II cmentarz
- I cmentarz przykościelny (kościół nie istnieje)
- II cmentarz XIX w.
- cmentarz
- str. 109
1.2.2 PARKI, ALEJE
Lp
miejscowość
przedmiot ochrony
1.
2.
Benice
Borzysław
-
3.
4.
5.
Buszęcin
Ducino
Giżkowo
-
6.
Górki
7.
8.
Grabowo
Grębowo
-
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
Jarszewo
Jarzysław
Kukań
Miłachowo
Płastkowo
Połchowo
Radawka
Rarwino
Rekowo
Rozwarowo
Stawno
Strzeżewko
Strzeżewo
-
22.
Śniatowo
-
23.
Swiniec
-
24.
Trzebieszewo
25.
Wrzosowo
26.
Żółcino
park (zespół pałacowy)
park (zespół dworsko-folwarczny)
droga polna ze starymi nasadzeniami od S-W narożnika
zespołu folwarcznego w kierunku południowym
starodrzew w zagrodzie nr 11
aleja dojazdowa do wsi i park przy dawnej rządcówce
park (zespół dworsko-foliwarczny)
aleja dojazdowa od szosy do zespołu dworskofolwarcznego
l j
h d i j t i
i
zadrzewienie głównej ulicy wiejskiej
zadrzewienie drogi przebiegającej wzdłuż toru kolejowego
park dworski
drzewa wzdłuż drogi wiejskiej
aleja dojazdowa do założenia folwarcznego
aleja (droga wiejska) od wjazdu z głównej szosy Kamień Świerzno w kierunku dworu, szpaler przedłużenie alei w
ki
k
i przy południowej ulicy wiejskiej
zadrzewienie
park
szpaler przy drodze wiejskiej
park (dworski)
park w dawnym folwarku
aleja w południowo - zachodniej części wsi
aleja (od szosy w kierunku cmentarza)
park dworski - park w płn.-zach. części wsi
aleja w zagrodzie młyńskiej - park dworski
aleja (do uzupełnienia ubytków w drzewostanie)
aleja i starodrzew przy byłym majątku
park (dworski)
aleja lipowo-klonowa (od zespołu uzdatniania wjazdu wody
do do wsi)
park (pałacowy)
szpaler drzew przydrożnych w obrębie wsi
park (dworski)
aleja od drogi wiejskiej na północ, na teren dziedzińca
folwarcznego
szpaler przy drodze dojazdowej do wsi z kierunku
Trzebieszewa
-
park
obsadzenie drogi w kierunku Świńca
park (dworski)
aleja prowadząca od szosy do dworu
aleja w północnej części wsi
-
park (dworski)
starodrzew zamykający podwórze folwarczne od stronyNE
- str. 110
1.2.3 OBIEKTY ZABYTKOWE OBJĘTE OCHRONĄ KONSERWATORSKĄ
Obiekty w rejestrze
Lp
miejscowość
przedmiot ochrony
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Benice
Borzysaw
Buszęcin
Ducino
Giżkowo
Górki
Jarszewo
Miłachowo
Połchowo
Rarwino
Sibin
Strzeżewko
Strzeżewo
-
14.
15.
16.
17.
18.
Śniatowo
Swiniec
Trzebieszewo
Wrzosowo
Żółcino
-
park
park zespół dworski
starodrzew w zagrodzie nr 11
aleja dojazdowa do wsi i park przy dawnej rządcówce
park
kościół z cmentarzem, park dworski
kościół
dwór, park
układ przestrzenny wsi, park
park z dworem
kościół, park
układ przestrzenny wsi, park
aleja lipowo-klonowa [od zespołu uzdatniania wody do wjazdu
do wsi)
park pałacowy
park dworski
kościół, park
park, dwór
park dworski
Obiekty planowane do wpisu do rejestru
Lp
1.
4.
5.
16.
17.
miejscowość
Benice
Chrząstowo
Giżkowo
Trzebieszewo
Wrzosowo
przedmiot ochrony
-
- kościół neogotycki, pałac
- budynek mieszkalny nr 2
-dwór
- cmentarz przykościelny
- budynek mieszkalny nr 39
1.2.4 OBIEKTY W EWIDENCJI KONSERWATORSKIEJ
Lp
miejscowość
1. Benice
2. Borzysław
przedmiot ochrony
-
cmentarz l, II, III, IV, kaplica grobowa
oranżeria, dom ogrodnika, powozownia (w obrębie parku)
zabudowania folwarku (4 budynki)
zagroda nr 7 (czworak i budynek gospodarczy)
budynki nr 1 1a-h (czworak, budynek "oficjalistów")
budynki mieszkalne nr 1 5b i 28
-
dwór (obecnie budynek mieszkalny nr 8)
trzy budynki gospodarcze z zespołu dworskiego (nr 8)
stodoła w zagrodzie nr 3
- str. 111
Lp miejscowość
3. Buniewice
4. Buszęcin
przedmiot ochrony
-
5. Chrząstowo
B. Chrząszczewo
7. Ducino
8. Dusin
9. Ganiec
10. Giżkowo
11. Gościsław
12. Górki
-
13. Grabowo
-
zespół budynków mieszkalnych nr 1/2, 3, 4, 5
szkoła nr 9
cmentarz
zagroda nr 1 -2 (budynek mieszkalny, dwa budynki
gospodarcze)
budynki mieszkalne nr 4, 7, 9, 1 3
b
d
k nr 3, 4,d5, 12, 13 5
zagrody
dawna szkoła i budynek nr 1 5
zagrody nr 1, 5, 1 2, 21, 30
budynki mieszkalne nr 11, 15, 22, 25
cmentarz
zagroda nr 9
budynki mieszkalne nr 4, 5
budynek mieszkalny nr 9
szkoła
cmentarz
4 budynki gospodarcze zespołu folwarcznego
czworaki nr 5, 7, 8, 9
budynek mieszkalny nr 2 (przy dworze)
zagroda nr 3-4
zespół budynków kolejowych: dworzec i dwa budynki
gospodarcze
dwór (obecnie szkoła podstawowa)
budynek inwentarski z byłego zespołu folwarcznego
budynki mieszkalne nr 1/2, 11, 15/16, 17, 21, 22, 26, 30 (dawna
karczma)
cmentarz
budynki mieszkalne nr 5, 7, 9a, 17
trzy budynki gospodarcze w zagrodzie nr 1 2
cmentarz
14. Grębowo
-
budynki mieszkalne nr 7 i 9 (dawny dwór)
stodoła i trzy budynki inwentarskie w obrębie zabudowań
folwarcznych
15. Jarszewo
-
szkoła nr 32 (dawny dwór)
budynki mieszkalne nr 15,31,34 (dawna szkoła), 35, 48, 52, 55
trzy cmentarze
16. Jarzysław
-
park, rządcówka (obecnie budynek mieszkalny nr 4)
spichlerz (obecnie budynek gospodarczy nr 3)
budynki mieszkalne nr 11, 14, szkoła (nr 5)
zagrody nr 2, 4
dwa spichlerze
budynki mieszkalne nr 1,2, (dawny dwór), 3, 6, 7-11, 16
dwa budynki gospodarcze z dawnego założenia folwarcznego
budynki mieszkalne nr 3, 5, 9
zagroda nr 4
cmentarz
-
budynki mieszkalne nr 1, 4, 7, 8, 10
zagrody nr 2,5, 12
cmentarz
17.
18.
19.
20.
Kukułowo
Kukań
Miłachowo
Płastkowo
21. Połchowo
22. Radawka
- str. 112
Lp
miejscowość
przedmiot ochrony
22. Rarwino
-
budynek mieszkalny nr 1 (czworak) i nr 4
remiza OSP
spichrz, budynek gospodarczy
obecnie magazynowy
dwa budynki inwentarskie
stodoła z czerwonej cegły
23. Rekowo
-
zespół dawnego folwarku (3 budynki gospodarcze)
zagrody nr 9, 10
budynek inwentarski w zagrodzie nr 12
szkoła
park
cmentarz
24. Rozwarowo
25. Rzewnowo
-
zagroda nr 22
dwa budynki gospodarcze w zagrodzie nr 5
26. Rzewnówko
27 Sibin
-
budynki gospodarcze nr 3
cztery budynki gospodarcze z dawnego folwarku
cmentarz I i II
28 Stawno
-
zagroda nr 6
stodoła nr 13, 18
szkoła nr 17
29 Strzeżewko
-
dawny dwór (obecnie ośrodek wypoczynkowy w organizacji)
zagroda nr 2
szkoła nr 4
-
zespół uzdatniania wody
zagrody nr 4,16,18, 21, 26
dawny dwór (nr 22)
dzwonnica na placu wiejskim
zespół nr 7 (szkoła i budynek gospodarczy)
-
kaplica cmentarna
dwa budynki folwarczne (spichlerz i stodoła przedzielone aleją)
zagroda nr 10 (dawna zagroda młynarza)
budynek gospodarczy w zagrodzie nr 11 (oranżeria)
-
pałac (Państw. Dom Pomocy Społ. dla Dorosłych)
folwark (zagroda nr 2, rządcówka, dwie stodoły, obora,
chlewnia)
dawny spichlerz (budynek mieszkalny w zespole pałacowym)
dawna szkoła (budynek mieszkalny nr 10)
budynki dawnego folwarku (mieszkalno-gospodarczy,
gospodarczy, spichlerz).
30 Strzeżewo
31 Szumiąca
32 .Sniatowo
33 Swiniec
-
34. Trzebieszewo
-
budynki mieszkalne nr 9, 14, 41, 45, 54, 66
zagroda nr 28 - szkoła nr 30
cmentarz
dawny dwór (obecnie mieszkalny nr 29 i budynek gospodarczy)
35. Wrzosowo
-
stajnia z zespołu folwarcznego
spichlerz z zespołu folwarcznego
budynki mieszkalne nr 4, 5, 6, 8, 11, 33b, 38, 58 (bezpośrednio
przy dworze, z tym samym numerem)
- str. 113
Lp
miejscowość
36. Żółcino
przedmiot ochrony
-
dwór (obecnie budynek mieszkalny nr 15)
dwa budynki gospodarcze z byłego zespołu folwarcznego
budynek gospodarczy
cmentarz
2. WYKAZ STANOWISK i RELIKTÓW ARCHEOLOGICZNYCH
2.1.
Strefa "Wl" – pełnej ochrony archeologiczne – konserwatorskiej
Strefa "WI"
obejmuje obiekty wpisane do rejestru zabytków, wymagające
badań wykopaliskowych /w ramach programu badań naukowych,
w przypadku powstania takich programów/
Wykaz stanowisk w obrębie strefy "W!"
1. Kamień Pom. stan. 1 (AZP 19-08/101) - grodzisko
wczesnośredniowieczne, wpisane do rejestru zabytków pod nr 674,
decyzją nr K1.1.6801/49/70
z dnia 16.12.1970 r.
2. Kamień Pom. stan. 2 (AZP 19-08/99) - podgrodzie, wpisane do rejestru
zabytków pod nr 672, decyzją nr K1.l.6801/43/70 z dnia 16.12.1970 r.
3. Kamień Pom. stan. 4 (AZP 19-08/98) - cmentarzysko
wczesnośredniowieczne, wpisane do rejestru zabytków pod nr 673, decyzją
nr K1.l.6801/48/70
z dnia 16.12.1970 r
2.2.
Strefa "WII" – częściowej ochrony archeologiczno-konserwatorskiej
Strefa "WII"
obejmuje obiekty wpisane do rejestru zabytków oraz obiekty ujęte
w ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
Wykaz stanowisk w obrębie strefy "WII"
1. Kamień Pom. stan. 3 (AZP 19-08/100) - zespół osadniczy, wpisany do
rejestru zabytków pod nr 671, decyzją nr K1.l.6801144/70 z dnia 16.12.1970
r.
2. Kamień Pom. stan.5 (AZP 19-08/78) - osada z wczesnego średniowiecza
6.
Kamień Pom. stan. 10 (AZP 19-08/81) - osada z wczesnego średniowiecza
7. Kamień Pom. stan. 11 (AZP 19-08/69) – osada z wczesnego średniowiecza
- str. 114
8. Żółcino stan.9 (AZP 18-08/62) - osada z wczesnego średniowiecza
9. Grabowo stan.1 (AZP 19-08/1) - osada z wczesnego średniowiecza
10. Grabowo stan. 12 (AZP 18-08/70) - osada ze starożytności
11. Chrząszczewo stan.4 (AZP 19-07/9) - osada z wczesnego średniowiecza
12. Chrząszczewo stan. 13 (AZP 19-07/18) - cmentarzysko kultury pucharów
iejkowatych z neolitu
13. Chrząszczewo stan.26 (AZP 19-07/31) - osada kultury łużyckiej
14. Chrząszczewo stan.27 (AZP 19-07/32) - osada z wczesnego średniowiecza
15. Chrząszczewo stan.28 (AZP 19-07/33) - osada kultury łużyckiej
2.3.
Strefa "WIII" – ograniczonej ochrony archeologicznej
Strefa "Will"
obejmuje obiekty ujęte w ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora
Zabytków
Wykaz stanowisk w obrębie strefy "Wli!"
1. Kamień Pom. stan. 13 (AZP 19-08/70) - ślad osadniczy z wczesnego
średniowiecza i średniowiecza
2. Kamień Pom. stan. 15 (AZP 19-08/72) - punkt osadniczy z wczesnego
3. Kamień Pom. stan. 19 (AZP 19-08/70) - punkt osadniczy z wczesnego
4. Kamień Pom. stan. 16 (AZP 19-08/70) - punkt osadniczy ze starożytności
5. Kamień Pom. stan. 17 (AZP 19-08/74) - ślad osadniczy z wczesnego
6. Kamień Pom. stan. 21 (AZP 19-08/92) - punkt osadniczy ze średniowiecza
7. Kamień Pom. stan. 22 (AZP 19-08/95) - osada z wczesnego średniowiecza
i średniowiecza
8. Kamień Pom. stan. 23 (AZP 19-08/97) -ślad osadniczy ze średniowiecza
9. Kamień Pom. stan. 24 (AZP 19-08/82) - ślad osadniczy ze starożytności
10. Kamień Pom. stan. 25 (AZP 19-08/83) - ślad osadniczy z epoki kamienia
i starożytności
12. Kamień Pom. stan. 27 (AZP 19-08/85) - ślad-osadniczy z epoki kamienia
i starożytności
14. Kamień Pom. stan. 29 (AZP 19-08/87) - punkt osadniczy ze starożytności
15. Grabowo stan. 13 (AZP 19-08/71) - ślad osadniczy z wczesnego
średniowiecza
- str. 115
16. Grabowo stan. 16 (AZP 19-08/4) - punkt osadniczy ze starożytności
i średniowiecza
17. Chrząszczewo stan. 1 (AZP 19-07/6) - ślad osadniczy kultury łużyckiej
18. Chrząszczewo stan. 2 (AZP 19-07/7) - punkt osadniczy kultury łużyckiej
19. Chrząszczewo stan. 3 (AZP 19-07/8) - punkt osadniczy ze starożytności
20. Chrząszczewo stan. 14 (AZP 19-07/19)- punkt osadniczy z wczesnego
21. Chrząszczewo stan. 22 (AZP 19-07/27) - punkt osadniczy z wczesnego
średniowiecza
i średniowiecza
24. Chrząszczewo stan. 25 (AZP 19-07/6) - ślad osadniczy z neolitu
25. Chrząszczewo stan. 29 (AZP 19-07/34) - ślad osadniczy ze starożytności
26. Chrząszczewo stan. 30 (AZP 19-07/35) - ślad osadniczy ze starożytności
27. Chrząszczewo stan. 31 (AZP 19-07/36) - punkt osadniczy ze starożytności,
kultury łużyckiej i średniowiecza
28. Rzewnowo stan. 15 (AZP 19-08/68) - ślad osadniczy ze starożytności.
- str. 116
3. WYKAZ OBOWIĄZUJĄCYCH PLANÓW MIEJSCOWYCH
stan na marzec 2006 r.
1. zmiana pl.m.z.p. gminy Kamień Pomorski – terenu dz. nr 33,36/1,38/1,47/5
obr. Chrząszczewo – tereny turystyczno-rekreacyjne z usługami
towarzyszącymi
Uchwała Nr XXXV/361/98 Rady Miejskiej w Kamieniu Pomorskim z dnia
18.06.1998 r. (Dz. Urz. Woj. Szczecińskiego Nr 18 z 3.08.1998 r.)
2. zmiana pl.m.z.p. gminy Kamień Pomorski – terenu dz. nr 138/1,149,143,177/1
obr. Wrzosowo – zabudowa mieszkalno-pensjonatowa i rezydencjonalna
z usługami towarzyszącymi
Uchwała Nr XV148/2000 Rady Miejskiej w Kamieniu Pomorskim z dnia
18.05.2000 r. Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 24, z 30.06.2000 r.)
3. zmiana pl.og.z.p. miasta Kamień Pomorski – terenów przy ul. Wolińskiej i przy
ul. Topolowej obr. 6 – zabudowa mieszkaniowa, jednorodzinna z usługami
Uchwała NR XVI/159/2000 Rady Miejskiej w Kamieniu Pomorskim z dnia
29.06.2000 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego. Nr 29 z 05.09.2000)
4. zmiana pl.m.z.p. gminy Kamień Pomorski – terenów na wschód od drogi
Wrzosowo-Dziwnówek – dz. nr 224/19, 224/20, 224/21, 224/22 224/27÷50,
224/24, 224/25, 224/26 obr. Wrzosowo – zabudowa mieszkaniowa,
pensjonatowa z usługami
Uchwała Nr XXVI/245/2001 Rady Miejskiej w Kamieniu Pomorskim z dnia
24.05.2001 r.(Dz.Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 22 z 06.07.2001 r.)
5. zmiana pl.m.z.p. gminy Kamień Pomorski – terenu dz. nr cz.253, cz.254, 255,
256 obr. 6 przy ul. Wolińskiej w Kamieniu Pomorskim – zabudowa
mieszkaniowa, jednorodzinna z usługami
24.05.2001 r (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 22 z 06.07.2001 r.)
6. zmiana pl.og.z.p. miasta Kamień Pomorski – terenu dz. nr cz.48, cz.49/2,
cz.52, cz.53, 49/1, 50 i 54 przy ul. Orzeszkowej obr. 5 w Kamieniu Pomorskim
– zabudowa mieszkaniowa, jednorodzinna wraz z towarzyszącą infrastrukturą
24.05.2001 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 22 z 06.07.2001 r.)
7. zmiana pl.og.z.p. miasta Kamień Pomorski – terenu dz. nr 32/1÷32/54 obr.
Radawka – zabudowa mieszkaniowa, pensjonatowa i usługowa
Uchwała Nr XXVIII/267/2001 Rady Miejskiej w Kamieniu Pomorskim z dnia
30.08.2001 r.(Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 36 z 31.10.2001 r.)
8. zmiana pl.m.z.p. gminy Kamień Pomorski – terenu dz. nr 1/2, 1/3, 1/5, 75 i
cz.76 obr. Radawka – zabudowa mieszkaniowa, pensjonatowa i usługowa
Uchwała Nr XXXV/328/2002 Rady Miejskiej w Kamieniu Pomorskim z dnia
25.04.2002 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 37 z 29.05.2002 r.
- str. 117
9. zmiana pl.m.z.p. gminy Kamień Pomorski – części obrębów geodezyjnych:
Śniatowo, Giżkowo i Płastkowo –: park siłowni wiatrowych, oraz tereny:
rolnicze, przemysłowo-składowe, mieszkalne i komunikacji
Uchwała Nr III/26/2002 Rady Miejskiej w Kamieniu Pomorski z dnia
10. zmiana pl.m.z.p gminy Kamień Pomorski – terenu dz. nr 115/23, 115/24,
115/26, 115/28, 115/29, 115/30, 115/32, 115/34 i 115/35 (po podziale działki
nr 115/36, 115/37 i 115/38) obr. Wrzosowo – zabudowa mieszkaniowa z
odpowiednią infrastrukturą techniczną
Uchwała Nr VII/94/2003 Rady Miejskiej w Kamieniu Pomorskim z dnia
11. zmiana pl.og.z.p. miasta Kamień Pomorski – terenu dz. nr 264 – powiększenie
cmentarza komunalnego
12. zmiana pl.m.z.p.gminy Kamień Pomorski dla dz. 2, 3, 5, 6, 9, 10, 11, 12/2,
13/2, 32/1, 33, 36, 37, 38/1, 38/2, 39, 40, 42, 48, 52, 54, 57, 58, 71, 2, 95 obr.
Połchowo – zabudowa mieszkaniowa, jednorodzinna. usług handlu i
gastronomii, tereny publicznych usług turystycznych, zieleni i komunikacji z
infrastrukturą techniczną
Uchwała Nr XII/144/04 Rady Miejskiej w Kamieniu Pomorskim z dnia
5.02.2004 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 16 z 12.03.2004.r.)

Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XII/77/07 Jednolity tekst studium

Transkrypt

Podobne dokumenty

KAMIEŃ POMORSKI Cena 99 000 zł, cena za m2 762 zł

MIESZKANIE NA SPRZEDAŻ (oferta nr.: 1086/CKN/MS

DOM NA SPRZEDAŻ (oferta nr.: 1338/CKN/DS)

Prezentacja - pobierz - Szkoła Podstawowa nr 15 w Zielonej Górze

Dąb Hindenburga

Okładziny ścienne

HARMONOGRAM ODBIORU ODPADÓW Z KAMIENIA

DOMONT - Oferta

Zalacznik2

KAMIEŃ POMORSKI OKOLICA, ul. Dziwnowska Cena 275 000 zł