NGO i wolontariat na rynku pracy - mbaranska

Transkrypt

WYBRANE ZAGADNIENIA RYNKU PRACY 1
NGO i wolontariat na rynku pracy
NGO - wywodzący się od angielskiego określenia non-governmental organization
(organizacja pozarządowa)
Organizacje pozarządowe określane też jako III sektor czy NGO to organizacje sformalizowane,
które działają na rzecz społeczeństwa. Działania te mogą być ukierunkowane na określoną
grupę społeczną, np. osoby bezrobotne, chore czy niepełnosprawne, lub też na konkretne
przedsięwzięcie np. budowę boiska dla młodzieży czy wyposażenie w sprzęt oddziału
szpitalnego. Wszystkie te działania, realizowane przez podmioty funkcjonujące formalnie, są
działaniami jednostek III sektora. Nazwa trzeci sektor wiąże się z podziałem gospodarki na trzy
sektory:
1) Sektor publiczny czyli administracja publiczna
2) Sektor rynkowy czyli firmy, przedsiębiorcy
3) Organizacje pozarządowe ( III sektor)
Klasyfikacja III sektora
III sektor stanowi bardzo ważną część społeczeństwa obywatelskiego, czyli społeczeństwa,
które działa niezależnie od organów państwowych. Społeczeństwo obywatelskie dostrzega
potrzeby różnych grup ludzi lub jednostek i dąży do ich realizacji. Istotne jest fakt, że nie
otrzymują z tego tytułu wynagrodzenia, lecz często do realizacji sowich zadań wykorzystują
środki publiczne, często dotacje unijne.
W skład III sektora wchodzą między innymi:
 Stowarzyszenia
 undacje
 wiązki
 ederacje
 Organizacje kościelne
 oła np. osiedlowe
akres działalności organizacji pozarządowych, rodzaje, formy współpracy III sektora z
podmiotami zewnętrznymi oraz ich prawa i obowiązki regulują między innymi następujące akty
prawne:
1. onstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. nr 78, poz. 483 z
późn. zm.).
2. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
(tekst jedn. Dz. U. z 2010 r., nr 236, poz. 1536).
3. Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r.,
nr 79, poz. 855 z późn. zm.)
Wspomniana ustawa (Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o
wolontariacie) wprowadza definicję działalności pożytku publicznego, i zgodnie z brzmieniem
art. 4 obejmuje następujące zadania:
pomoc społeczną, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz
wyrównywanie szans tych rodzin i osób;
wspieranie rodziny i systemu pieczy zastępczej;
działalność na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych
wykluczeniem społecznym;
działalność charytatywną;
podtrzymywanie i upowszechnianie tradycji narodowej, pielęgnowanie polskości oraz
rozwój świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
działalność na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego;
ochronę i promocję zdrowia;
działalność na rzecz osób niepełnosprawnych;
promocję zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy
zagrożonych zwolnieniem z pracy;
działalność na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn;
działalność na rzecz osób w wieku emerytalnym;
działalność wspomagającą rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości;
działalność wspomagającą rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz
rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce
gospodarczej;
działalność wspomagającą rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
naukę, szkolnictwo wyższe, edukację, oświatę i wychowanie;
wypoczynek dzieci i młodzieży;
kulturę, sztukę, ochronę dóbr kultury i dziedzictwa narodowego;
wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej;
ekologię i ochronę zwierząt oraz ochronę dziedzictwa przyrodniczego;
turystykę i krajoznawstwo;
porządek i bezpieczeństwo publiczne;
obronność państwa i działalność Sił brojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
upowszechnianie i ochronę wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich,
a także działań wspomagających rozwój demokracji;
ratownictwo i ochronę ludności;
pomoc ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za
granicą;
upowszechnianie i ochronę praw konsumentów;
działalność na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy
między społeczeństwami;
promocję i organizację wolontariatu;
pomoc Polonii i Polakom za granicą;
działalność na rzecz kombatantów i osób represjonowanych;
promocję Rzeczypospolitej Polskiej za granicą;
działalność na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony
praw dziecka;
przeciwdziałanie uzależnieniom i patologiom społecznym;
działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych
w art. 3, ust. 3 ustawy.
ZNANE ORGANIZACJE SEKTORA NGO (Polska + Poznań)
Polska Akcja Humanitarna
Wielka Orkiestra świątecznej Pomocy
Stowarzyszeni lon/Jawor
Stowarzyszenie Wiosna
ITAA
PC
Caritas
undacja Mam Marzenie
Polsko – Amerykańska undacja Wolności (Projektor – Wolontariat Studencki)
amilijny Poznań
undacja Na Rzecz ultury Akademickiej
undacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Stowarzyszenie Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich PISOP
Omówienie przykładu wybranej organizacji pozarządowej –Stowarzyszenie Wsparcie
Społeczna JA-TY-MY, Stowarzyszenie Business Coaching
Stowarzyszenie Wsparcie Społeczne "Ja-Ty-My"
Stowarzyszenie Wsparcie Społeczne "Ja-Ty-My" jest organizacją pozarządową działającą od
2002 r. Powstało ono w wyniku doświadczeń członków założycieli z trzyletniej współpracy z
Community Limited Trust w Szkocji w ramach realizowanego projektu firmy społecznej,
projektu wzorowanego na modelowym hotelu Six Mary's Place w Edynburgu. Stowarzyszenie to
wyrosło z Towarzystwa Przyjaciół Niepełnosprawnych — organizacji zajmującej się
rehabilitacją
osób
chorujących
psychicznie.
Pomysł
na
powstanie
stowarzyszenia
specjalizującego się we wspieraniu rehabilitacji społecznej i zawodowej osób wyrzuconych na
margines zatrudnienia z powodu niepełnosprawności lub trudnej sytuacji społecznej czy
życiowej oraz na propagowanie modelu przedsiębiorstwa społecznego jako sposobu
rozwiązywania problemów zawodowych tych osób był konsekwencją przeświadczenia
założycieli o konieczności zmiany w dotychczasowym podejściu do tej problematyki. miana ta
miałaby polegać na stworzeniu dla osób wykluczonych wyspecjalizowanej organizacji
zajmującej się przygotowywaniem miejsc pracy przez wdrażanie modelu przedsiębiorstwa
społecznego oraz na przekazywaniu posiadanej wiedzy i doświadczenia innym organizacjom, by
w ten sposób upowszechniać ten model przedsiębiorczości.
Celami nadrzędnymi Stowarzyszenia są:
wspieranie rehabilitacji społecznej i zawodowej osób, które znalazły się na marginesie
zatrudnienia z powodu niepełnosprawności lub trudnej sytuacji społecznej i życiowej,
zmiana postaw pracodawców dotycząca zatrudnienia osób, szczególnie osób
niepełnosprawnych oraz propagowanie zasad szeroko rozumianego równouprawnienia
w zatrudnianiu i podnoszeniu kwalifikacji zawodowych,
propagowanie modelu firmy społecznej jako sposobu rozwiązywania problemów
zawodowych grup dotkniętych bezrobociem i wykluczeniem społecznym,
wyrównywanie szans środowisk wiejskich z miejskimi poprzez wspieranie inicjatyw
gospodarczych na wsiach.
Stowarzyszenie realizuje swoje cele poprzez:
tworzenie nowych miejsc pracy dla osób cierpiących z powodu długotrwałego
bezrobocia,
wspomaganie organizowania firm opartych na modelu firm społecznych działających na
terenie Unii Europejskiej,
prowadzenie szkoleń dla pracodawców zatrudniających lub tworzących miejsca pracy
dla osób, które ze względu na swoją sytuację społeczną i życiową znalazły się na
marginesie zatrudnienia,
współpracę z organami władzy państwowej i samorządowej, innymi organizacjami
charytatywnymi,
instytucjami
ubezpieczeniowymi
i
dobroczynnymi,
związkami
zawodowymi oraz pokrewnymi stowarzyszeniami krajowymi i zagranicznymi,
organizacjami pozarządowymi
Dotychczasowa aktywność Stowarzyszenia Wsparcie Społeczne "Ja-Ty-My":
W 2004 r. Stowarzyszenie Wsparcie Społeczne "Ja-Ty-My" uczestniczyło w
przygotowaniu aplikacji do Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL i przystąpiło do
Partnerstwa oalicji Łamania Oporów Społecznych "ŁOS" realizowanego w ramach
tematu „Wzmocnienie krajowej gospodarki społecznej (trzeciego sektora), a w
szczególności usług na rzecz społeczności lokalnej oraz poprawę miejsc pracy".
Głównym celem projektu było stworzenie systemu wspieranego zatrudnienia socjalnego,
który ułatwiłby powrót na rynek pracy osobom niepełnosprawnym psychicznie oraz
długotrwale bezrobotnym.
Przykładowe projekty:
Od stycznia 2007 r. w ramach programu Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
uruchomiony został Ośrodek Wsparcia Spółdzielczości Socjalnej — OWSS, obejmujący
swoim zasięgiem województwo łódzkie i świętokrzyskie. W ramach programu
Stowarzyszenie ogłosiło konkurs na granty dla spółdzielni socjalnych.
Od września do grudnia 2007 r. Stowarzyszenie zrealizowało projekt pt. „Transfer
dobrych praktyk w dziedzinie gospodarki społecznej - TRANS" współfinansowany w
ramach programu polskiej pomocy zagranicznej Ministerstwa Spraw agranicznych RP
w 2007 r. Projekt wdrażany był na terenie Polski i Mołdawii w partnerstwie z
Towarzystwem Przyjaciół Niepełnosprawnych z Łodzi.
Od stycznia 2014 roku rozpoczęto realizację projektu „Praca dla wszystkich”. Projekt
realizowany jest w ramach Działania 7.4 Programu Operacyjnego apitał Ludzki. Projekt
współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego unduszu
Społecznego.
Głównym celem projektu „Praca dla wszystkich” jest zwiększenie integracji społecznej i
zawodowej u 60 niepełnosprawnych nieposiadających zatrudnienia, mieszkańców
miasta Łodzi. W toku realizacji projektu zamierzamy podnieść umiejętności uczestników
projektu w zakresie poruszania się po rynku pracy, podnieść ich kwalifikacje zawodowe i
zwiększyć doświadczenie zawodowe w taki sposób, by było adekwatne do rynku pracy.
W ramach projektu Stowarzyszenie oferuje:
1. Stworzenie IPD – Indywidualnego Planu Działania (m.in. planowanie ścieżki kariery
zawodowej)
2. Poradnictwo psychologiczne i psychospołeczne (m.in. zajęcia z motywacji, bilans
mocnych i słabych stron)
3. Poradnictwo zawodowe (m.in. aktywne metody poszukiwania pracy, zasady
przygotowania profesjonalnych dokumentów aplikacyjnych)
4. Szkolenia zawodowe – do wyboru różne szkolenia
Stowarzyszenie Business Coaching Polska
Stowarzyszenie Business Coaching Polska jest organizacją non-profit zrzeszającą wszystkich
praktyków i sympatyków coachingu. Tworzy je grupa młodych ludzi, których połączyło
zainteresowanie coachingiem. Ukończyli studia Profesjonalnego Coachingu w Wyższej Szkole
arządzania Polish Open University. Głównym celem stowarzyszenia jest dążenie do zmian, do
pokonywania problemów w życiu prywatnym i zawodowym.
Oferuje:
Coaching indywidualny
Coaching grupowy
Warsztaty
Prelekcje
Wykłady
Stowarzyszenie często poszukuje kandydatów do odbycia 3 miesięcznej praktyki w formie pracy
zdalnej z domu, kilka godzin dziennie. Szukają osób zainteresowanych tematyką coachingu,
zmotywowanych by zdobywać wiedzę i doświadczenie w branży edukacji i szkoleń. Oczekują
dobrej organizacji pracy, umiejętności i łatwości w nawiązywaniu kontaktów, a także obsługi
podstawowych programów pakietu MS Office. Oferują pracę przy projektach coachingowych,
współpracę z coachami i trenerami, różnorodność zajęć, możliwość wdrażania własnych
pomysłów.
Chętnie nawiązują współpracę z wszystkimi, którzy potrzebują rozwiązań w zakresie coachingu
- dotyczy to zarówno właścicieli dużych, średnich i małych przedsiębiorstw, instytucji
edukacyjnych, jak i organizacji non-profit działających w obszarach aktywizacji zawodowej i
szerszych projektach związanych z rozwojem zawodowym. Wspierają przygotowanie procesów
coachingowych, nastawionych na poprawę wyników indywidualnych, poprawę wydajności
zawodowej, planowanie kariery oraz wszystkie inne aspekty kluczowe dla prawidłowego
funkcjonowania w środowisku pracy.
Organizacje non-profit powstają z inicjatywy obywateli i nie zaistniałyby, gdyby nie
wolontariusze, którzy stanowią ich podstawowy kapitał i źródło
WOLONTARIAT
„Warunkiem dobroci jest wczuwanie się w cudze radości i cierpienia”
Wolontariuszem jest ten, kto dobrowolnie i świadomie oraz bez wynagrodzenia angażuje się w
pracę na rzecz osób, organizacji pozarządowych, a także rozmaitych instytucji działających w
różnych obszarach społecznych.
W Polsce funkcjonuje ogromna liczba fundacji i stowarzyszeń. W największej Bazie
Danych Organizacji Pozarządowych Stowarzyszenia lon/Jawor zarejestrowanych jest
ich ponad 80 tysięcy
orzyści dla organizacji wynikające ze współpracy z wolontariuszami
praca pozaetatowa;
wprowadzenie nowego wymiaru dla organizacji, bowiem wolontariuszy
charakteryzuje nowe, świeże spojrzenie na problemy, tworzą oni grupę ludzi
zaangażowaną w misję danej organizacji;
wolontariusze mają nowe pomysły, nie są ograniczeni strukturą organizacji;
zwiększają wiarygodność podejmowanych przez organizację działań;
propagują misję instytucji i pozyskują fundusze;
stanowią pewien rodzaj kontroli społecznej, uwiarygodniają działalność wśród
społeczności lokalnej.
Możliwa ścieżka rozwoju w organizacji pozarządowej
Źródło: Makowska M., Ścieżka rozwoju zawodowego w organizacji pozarządowej, Warszawa 2009, s. 231.
Wolontariat – dobrowolna, bezpłatna, świadoma praca na rzecz innych lub całego
społeczeństwa, wykraczająca poza związki rodzinno- koleżeńsko- przyjacielskie [...] to fundacje,
stowarzyszenia, organizacje, przedsięwzięcia o charakterze społecznym, służby publiczne i
instytucje, wszystkie non- profit. Wolontariat jako inicjatywa oddolna. „Ludzie dla ludzi”
Wolontariat a wolontariusz- zjawisko/czynność a osoba która to wykonuję.
WOLONTARIAT TO NIE WOLUNTARYZM
Woluntaryzm (z łac. voluntas – „wola”, „chęć”) to koncepcja filozoficzna wychodząca z ujęcia woli
jako pierwszoplanowej zasady rzeczywistości, najwyższej władzy człowieka, silniejszej od
rozumu czy intuicji (Aduszkiewicz, 2009, s. 541), a zatem w tym rozumieniu organizacje i ludzie
działający dla dobra społeczeństwa podejmowaliby decyzje tylko w oparciu swoje zdanie (wolę)
i nie licząc się z nikim narzucaliby je innym.
- długoletnia tradycja (okresy
aktywności i wyciszenia)
- Sieć Centrum Wolontariatu
- złe konotacje z „czynami
społecznymi”
- ograniczająca definicja
- dynamiczny rozwój działań
pomocowych o II Wojnie
Światowej
- 1/5 amerykańskiego
społeczeństwa angażuje się
w akcje wolontarystyczne
- w krajach o ugruntowanej
demokraci obecny od wielu lat
(bez konieczności definiowania)
- nagradzany w formie
stypendiów
- UE a wolontariat (powstanie
licznych programów
wolontariackich)
- dobrze oceniany społecznie ,
początek kariery politycznej
Definicja Centrum Wolontariatu - wolontariat jest świadomą, dobrowolną działalnością
podejmowaną na rzecz innych, wykraczającą poza więzy rodzinno-koleżeńsko-przyjacielskie.
godnie z tą ustawą wolontariuszem jest „osoba fizyczna, która ochotniczo i bez
wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie” (Dz.U. 2010: Nr 234,
poz. 1536 ze zm.), a więc praca na rzecz osób, organizacji pozarządowych, a także rozmaitych
instytucji działających w różnych obszarach społecznych
Polska a kraje zachodnie (Szwecja Irlandia)- brak definicji wolontariatu.
Rodzaje wolontariatu:
1. Ze względu na czas:
- wolontariat krótkoterminowy ( zadania jednorazowe-, okresowe i stałe)
- wolontariat bezterminowy
2. Ze względu na osoby;
- wolontariat indywidualny (warto jednak podkreślić, iż wolontariat indywidualny nie jest
uregulowany prawnie w Polsce, co wynika z tego, iż zaangażowanie pojedynczej osoby (nie
przynależącej do instytucji/organizacji) w opiekę nad osoba starszą lub inna działalność na
rzecz kogoś, nie wynikająca ze współpracy z żadną organizacją czy też instytucją, nie jest
uznawana za wolontariat w świetle przepisów cytowanej ustawy)
- wolontariat grupowy
3. wolontariat zagraniczny ( EVS)
Głównym celem wolontariatu europejskiego jest rozwijanie solidarności i promowanie
tolerancji, które mają przyczynić się do zwiększenia spójności społecznej w krajach Unii
Europejskiej. Wolontariat Europejski (EVS) jest kształcącą formą pracy, stanowiącą rodzaj
edukacji pozaformalnej, uwzględniającą takie elementy jak: ustalanie efektów pracy w
określonej perspektywie czasowej, uzgadnianie metod uczenia się, formalne poświadczenie
nabytych
umiejętności,
jak
również
udział
wolontariusza
w
obowiązkowych
i
nieobowiązkowych szkoleniach, permanentna pomoc merytoryczna i opieka w trakcie pracy
wolontariackiej.
EVS jest doskonałym połączeniem trzech niezwykle ważnych aspektów
funkcjonowania jednostki na współczesnym rynku pracy: nauki języka obcego, zdobywania
doświadczenia i wyjazdów zagranicznych. Wolontariat europejski różni się od pozostałych
rodzajów ograniczeniami wiekowymi, ponieważ aby wziąć w nim udział należy mieć ukończone
osiemnaście lat, ale nie przekroczone trzydzieści. W szczególnych przypadkach granica wieku
może być obniżona nawet do 16 roku życia. Projekty EVS dotyczą bardzo zróżnicowanych
obszarów i zagadnień związanych ze środowiskiem naturalnym, kulturą, sztuką, zajęciami z
dziećmi, młodzieżą i osobami starszymi, sportem i rekreacją, zapobieganiem rasizmowi,
narkomanii, bezrobociu oraz szerzeniem świadomości europejskiej
4. e – wolontariat
wolontariat świadczony za pomocą Internetu. umożliwia angażowanie się w akcje
wolontarystyczne osobom, które z różnych przyczyn nie mogą go świadczyć w sposób
tradycyjny.
5. wolontariat pracowniczy
Wolontariat pracowniczy, odbywany jest na rzecz potrzebujących, ale w miejscu pracy.
Jest to jedna z coraz popularniejszych form świadczenia usług wolontarystycznych w czasach,
których znamienną cechą jest to, że kariera zawodowa stawiana jest często na pierwszym
miejscu. Pojęcie wolontariatu pracowniczego jest mało znane w Polsce, ale sama idea społecznej
odpowiedzialności biznesu jest od wielu lat obecna w Europie achodniej. oncepcja jest
niezwykle prosta, przez co efektywna i zarazem aprobowana przez społeczeństwo. Sektor
Biznesu, którego zasadniczym celem funkcjonowania jest osiągnięcie zysków, z własnej
inicjatywy podejmuje działania na rzecz otaczającej go społeczności, bowiem odpowiedzialny
biznes charakteryzuje się podejściem strategicznym i długofalowym. undamentalnym celem
wolontariatu pracowniczego jest podejmowanie przez pracowników danej organizacji czy
instytucji bezinteresownych działań na rzecz potrzebujących. Cechą wyróżniającą tę formę
wolontariatu jest to, że jest stymulowany i – do pewnego przynajmniej stopnia – organizowany
przez pracodawcę. W ramach świadczenia usług wolontarystycznych pracownicy doskonalą
umiejętności, które już posiadają, bądź też nabywają nowe. Wolontariat pracowniczy
organizowany jest przy pełnej akceptacji i wsparciu ze strony firmy. Pracodawca realizując idee
kształcenia ustawicznego i rozwoju (nie tylko zawodowego) swoich pracowników, pozwala im
zaspokoić potrzeby i realizować pomysły, które nie zawsze mogą zostać wykorzystane w innych
warunkach. Daje to z jednej strony większe poczucie solidarności z firmą, a z drugiej powód do
dumy zaangażowanym pracownikom. Wiele firm z całego świata realizuje w ten sposób idee
edukacji permanentnej. Coraz częściej bowiem zdobywanie i rozwijanie kompetencji odbywa się
poza miejscem pracy czy formalnym nauczaniem w szkołach. Oprócz wiedzy niezbędnej do
wykonywania określonej pracy, pracodawcy poszukują kandydatów, których umiejętności będą
przekładały się na efektywność ich pracy. Poprzez wolontariat można ukierunkować własny
rozwój zawodowy, odkryć swój potencjał i ocenić swoje kwalifikacje. W wolontariacie
pracowniczym, zatrudnieni, po godzinach pracy angażują się w działania i akcje na rzecz
społeczności lokalnej.
KIM JEST WOLONTARIUSZ I JAKIE CECHY POWINIEN POSIADAĆ?
„Wolontariuszem może być każdy, w każdej dziedzinie życia społecznego, wszędzie tam gdzie taka
pomoc jest potrzebna”
Cechy:
- specyficzna motywacja
- chęci do dzielenia się „czymś” z innymi
- uważność na drugiego człowieka
- cierpliwość
- energia fizyczna i emocjonalna ( „naturalne ciepło”)
PROFIL WOLONTARIUSZA
Literatura
przedmiotu
(Przyszczypkowski,
Solarczyk-Ambrozik,
Przewłocka,
Gumkowska, Herbst) wskazuje, że osoby wspierające inicjatywy prospołeczne – wolontariusze,
to najczęściej osoby wykształcone i aktywne zawodowo. Badania wskazują, że w Polsce
większość wolontariuszy stanowią kobiety niezamożne, osoby z wykształceniem wyższym,
uczniowie i studenci.
Literatura przedmiotu i badania prowadzone przez Stowarzyszenie lon/Jawor w obszarze
specyfiki polskiej aktywności wolontariackiej dowodzą, że niezwykle istotne są: fachowość w
dziedzinie uprawianej działalności, dyspozycyjność odnosząca się do poświęcania swojego czasu
wolnego, oraz umiejętność podejmowania zadań, służby i wyzwań. Dlatego też, wolontariusza
powinny cechować samodzielność w działaniu, wyrażająca się w umiejętności planowania pracy
własnej, samokontroli i podejmowaniu inicjatywy; a także komunikatywność rozumiana jako
umiejętność nawiązywania i podtrzymywania kontaktu oraz utrzymywanie poprawnych relacji
z drugim człowiekiem. Dopełnienie powyższej charakterystyki stanowią: zaradność, stałość i
zdyscyplinowanie.
WOLONTARIAT A KWALIFIKACJE
Bardzo duża liczba działań nie wymaga kwalifikacji tylko chęci.
Istnieją jednak programy wolontariackie , w których posiadanie odpowiednich kwalifikacji jest
niezbędne Np.. Lekarze bez granic (ang. Doctors Without Borders)
ok. 30% to lekarze
ok. 30% to personel medyczny (pielęgniarki, akuszerki, laboranci, psycholodzy,
psychiatrzy)
22% to osoby odpowiedzialne za działania logistyczne (budownictwo, mechanika
samochodowa, hydraulika…)
10% to osoby zajmujące się zarządzaniem oraz finansowaniem misji czyli
administratorzy.
WOLONTARIAT A WYNAGRODZENIE
Ponieważ wolontariat -według Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie nie
może być opłacany pieniędzmi, mamy inne sposoby nagradzania wolontariuszy.
Może to być forma uznania (list z podziękowaniami, certyfikat) a także dostrzeganie
indywidualnych cech osobowości. Inne formy nagradzania wolontariuszy to np. ( obchody Dnia
Wolontariusza,
wręczenia
znaczka
zawierającego
logo
organizacji, wysyłanie
kartek
okolicznościowych, dbanie o rozwój i zdobywanie nowych umiejętności.) Od 2000r. Odbywa się
konkurs „Barwy wolontariatu”- którego celem jest wyróżnienie wolontariuszy na oficjalnej Gali
konkursu. Dodatkowym „wynagrodzeniem” są również oczywiście zdobyte umiejętności i
doświadczenie, na które z pewnością pracodawcy zwracają szczególną uwagę podczas
rekrutacji.
WARTOŚĆ RYNOWA PRACY WOLONTARIUSY. Czas pracy wolontariusza można oszacować,
porównując wartość godziny jego pracy do kosztu rynkowego godziny przepracowanej na
podobnym stanowisku przez płatnego pracownika lub do średniej pensji pracownika
organizacji. Oto kilka przykładów takich kalkulacji:
Przykład 1
17,00 zł za godzinę – świadczenie wolontariusza wymagające określonych
kompetencji, porównywalne z pracą wykwalifikowanego pracownika (np. nauczyciel,
koordynator projektu).
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie wyniosło 2943,88 zł
2943,88 zł : 168 godz. pracy w miesiącu = 17,52 zł za godzinę pracy.
Źródło danych dotyczących wynagrodzeń: Główny Urząd Statystyczny
Przykład 2
150,00 zł za godzinę – świadczenie wolontariusza o wysokich kompetencjach,
zbliżone do pracy w wolnym zawodzie (np. trener, tłumacz).
Średnie wynagrodzenie rynkowe za godzinę pracy tłumacza języka angielskiego (tłumaczenie
ustne): 150,00 – 190,00 zł.
Źródło danych dot. wynagrodzeń: strony www i cenniki różnych biur tłumaczeń
Przykład 3
7,00 zł za godzinę – świadczenie wolontariusza niewymagające specjalnych
kwalifikacji (np. pomoc biurowa, kserowanie dokumentów, pakowanie).
Najniższe krajowe wynagrodzenie: 1276,00 zł.
276,00 zł : 168 godz. pracy w miesiącu = 7,59 zł za godzinę pracy
Źródło danych dotyczących wynagrodzeń: Główny Urząd Statystyczny
ODBIORCY (BENEFICJENCI) WOLONTARIATU- ogo wspierają wolontariusze?
Dzieci i młodzież, seniorów, niepełnosprawnych, bezdomnych, uchodźców, biednych, chorych,
zwierzęta, instytucje mogące korzystać z pomocy wolontariuszy ( nie komercyjno – biznesowe)
PROGRAMY:
„Wolontariat- włącz się!”- Celem programu jest aktywizacja osób bezrobotnych poprzez
przeprowadzenie szkoleń oraz staży w organizacjach sportowych, aby ułatwić im wejście lub
powrót na rynek pracy. Narzędziem do osiągnięcia zamierzonego celu będzie wolontariat
sportowy. Poprzez udział w szkoleniach wolontariusze uzyskają niezbędną wiedzę do pracy
przy imprezach masowych: sportowych lub kulturalnych. ażdy z uczestników programu
zostanie też specjalnie przeszkolony z zakresu uczestnictwa w procesie rekrutacyjnym, pisania
CV i listu motywacyjnego, uczestnictwo w rozmowie kwalifikacyjnej.
Projekt „Wolontariat – włącz się!” był jednym z projektów rajowego Programu
Odpowiedzialności Społecznej UEA EURO 2012. Celem strategicznym Programu było
wykorzystanie przygotowań i organizacji Turnieju EURO 2012 w Polsce na rzecz aktywnego
zaangażowania mieszkańców całego kraju w działania promujące pozytywne postawy i relacje
społeczne. Projekt „Wolontariat-włącz się!” został sfinansowany z Programu Operacyjnego
apitał Ludzki, w ramach priorytetu VI – Rynek pracy otwarty dla wszystkich. Instytucją, którą
wnioskowała o pieniądze była Spółka PL.2012 – instytucja rządowa powołana do przygotowań
Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEA EURO 2012. Program „Wolontariat – włącz się!”
skierowany był do osób bezrobotnych i niepracujących. Jego celem było udzielenie im wsparcia
w powrocie na otwarty rynek pracy. Realizowany był w terminie od 1 grudnia 2011 r. do 30
września 2012 r. Uczestniczyć w projekcie mogły osoby, które: były nieaktywne zawodowo
lub posiadały status osoby bezrobotnej, znajdowały się w przedziale wiekowym miedzy 18 a
64 rokiem życia oraz zamieszkiwały na terenie miasta Poznania, powiatu poznańskiego,
gnieźnieńskiego,
grodziskiego,
kościańskiego,
międzychodzkiego,
nowotomyskiego,
obornickiego, szamotulskiego, średzkiego, śremskiego, wągrowieckiego lub wrzesińskiego
(http://www.wolontariat.rcie.poznan.pl/index.php/regulamin.html
–
12.01.2013).
Dzięki
uczestnictwu w projekcie wolontariusze i stażyści zostali wyposażeni w wiedzę i doświadczenie,
dzięki którym będą mieli możliwość ubiegania się o pracę w przedsiębiorstwach i organizacjach
realizujących imprezy sportowe i kulturalne. W ramach projektu zainteresowani poznawali
między innymi swój potencjał zawodowy poprzez indywidualne spotkania z doradcą
zawodowym oraz kursy i szkolenia dotyczące rynku pracy. dobywali i pogłębiali posiadane
kompetencje zawodowe, mieli możliwość zaprezentowania się w roli pracownika osobom
pracującym w organizacjach i instytucjach, które mogą pomóc w dalszym procesie szukania
pracy. W związku ze sportowym aspektem projektu, uczestnicy obowiązkowo przechodzili kurs
ratownictwa medycznego z zakresu udzielania pierwszej pomocy. rekrutowani uczestniczy
projektu brali również obowiązkowo udział w szkoleniach z technik aktywnego poszukiwania
pracy,
pisania
dokumentów
aplikacyjnych
oraz
zachowania
się
podczas
rozmowy
kwalifikacyjnej. Miały one przyczynić się do wzmocnienia kompetencji bazowych niezbędnych
do prezentacji swoich doświadczeń zawodowych i własnej osoby. Wolontariusze mieli
możliwość skorzystania również z dodatkowych, bardzo interesujących szkoleń, wśród których
znalazły się: kursy języka angielskiego lub niemieckiego, kursy prawa jazdy na auto osobowe,
ciężarowe czy autobus, kursy animatora czasu wolnego czy kierownika do spraw
bezpieczeństwa imprez masowych. Projekt oferował również kursy z zakresu obsługi ruchu
turystycznego a dokładnie kurs pilota wycieczek i pracownika biura podróży, który na
podstawie obowiązujących przepisów dawał możliwość pracy w danym zawodzie. Odbyte
szkolenia stanowiły podstawę do wykonywania zadań przez wolontariusza, a w późniejszym
okresie obowiązków stażysty. Dla każdego z uczestników zostało przewidziane 48 godzin
wolontariatu oraz 3 miesiące płatnego stażu w wymiarze pół etatu. arówno podczas
wolontariatu i stażu uczestnikami opiekowali się, wynagradzani w ramach projektu, mentorzy i
mentorki. Wolontariat i staż w organizacjach pozarządowych i instytucjach publicznych
umożliwiał nabycie przez uczestników i uczestniczki projektu doświadczenia w zakresie
funkcjonowania na rynku pracy. Dla wielu osób udział w takim projekcie stanowił pierwsze
doświadczenia związane z pracą zawodową (edas, Rogaczewska, 2012, s. 9-18). W program
„Włącz się!” zaangażowało się bardzo wiele organizacji o różnym charakterze, nie tylko
sportowym. Udział w programie stał się niezwykle istotny nie tylko dla wolontariuszy i
stażystów, ale dla samych organizacji, które nauczyły się jak wiedzę kumulować i
wykorzystywać, natomiast nie rozpraszać. arówno firmy, jak i poszczególne osoby dowiedziały
się jak istotny jest proces rekrutacji, jako klucz do realizacji założonych celów i odniesienia
sukcesu.
Fundacja Rozwoju Wolontariatu i PROJEKTOR – Wolontariat Studencki
undacja Rozwoju Wolontariatu funkcjonuje od lutego 2010 roku. Jej powstanie
zainicjowane zostało przez undusz Przedsiębiorczości1 autora i fundatora PolskoAmerykańskiej undacji Wolności, której misją jest „działanie na rzecz umacniania demokracji i
społeczeństwa obywatelskiego, wyrównywania szans rozwoju indywidualnego i społecznego
oraz wsparcia gospodarki rynkowej w Polsce” (Goławska, 2010, s. 178).
undacja Rozwoju Wolontariatu tworzy warunki do systematycznego, trwałego
p opartego o wiedzy rozwoju wolontariatu w Polsce. W rozumieniu undacji wolontariat
stanowi skuteczną metodę budowania kapitału ludzkiego, poprzez zwiększanie świadomości
i edukacji, zwraca uwagę na korzyści płynące z wolontariatu wśród różnych środowiskstudentów, uczniów, pracodawców, społeczności i władz lokalnych (www.projektor.org.pl).
Swoje poszczególne cele undacja realizuje w ramach programu „PROJETOR – Wolontariat
Studencki”, którego głównym partnerem i darczyńcą jest Polsko-Amerykańska undacja
Wolności. O znaczeniu propagowania idei wolontariatu, świadczy fakt objęcia przez
Ministerstwo Edukacji Narodowej honorowym patronatem tej inicjatywy. Głównym celem
programu „PROJETOR – Wolontariat Studencki” jest wspieranie rozwoju dzieci i młodzieży z
małych miejscowości. Działalność opiera się na wiedzy i kompetencjach wolontariuszystudentów, którzy swoją postawą zachęcają beneficjentów do podejmowania działań o
charakterze rozwojowym, poprzez dzielenie się swoją wiedzą i doświadczeniem. Efektem
działań jest wymiana doświadczeń i wzajemna inspiracja środowisk szkolnych i akademickich
(Goławska, 2010, s. 178; Czetwertyńska, 2005, s. 6). Poprzez swoją aktywność, pomysłowość i
zaangażowanie
oraz
najnowocześniejsze
metody
edukacyjne,
studenci-wolontariusze
wzbogacają ofertę edukacyjną. Udział w PROJETORE, daje szereg korzyści, do których według
uczestników programu niewątpliwie należą: kontakty i znajomości z ciekawymi ludźmi,
satysfakcja z wykonywanej pracy, nabycie praktycznych umiejętności, rozwinięcie umiejętności
w zakresie współpracy w grupie, wystąpień publicznych, umiejętności przywódczych i
liderskich, co koresponduje z wymaganiami rynku pracy w odniesieniu do kandydatów. Ponadto
uczestnicy programu podkreślają, że wolontariat to nie tylko pomaganie, to inwestycja w
przyszłość i niewątpliwie przygoda. Praca w PROJETORE daje możliwość udoskonalenia
pracy własnej, zapoznania się z formalną stroną funkcjonowania działań wolontariackich w
ramach różnych projektów. Wolontariusze Programu PROJETOR podkreślają, iż aktywność
wolontariacka wymaga umiejętności godzenia różnych obowiązków, co niejednokrotnie nie jest
1
Fundusz Przedsiębiorczości, utworzony został w 1990 roku, w celu wspierania gospodarki rynkowej w Polsce.
Jednym z założeń jest aktywne włączenie się USA w budowę gospodarki rynkowej w Polsce, między innymi
poprzez utworzenie Polsko-Amerykańskiego Funduszu Przedsiębiorczości. Fundusz utworzył i rozwinął wiele
firm oraz innych instytucji, które dzisiaj odgrywają ważną rolę w polskiej gospodarce
(http://www.pafw.pl/fundator).
zadaniem prostym. Wymaga dużej samodyscypliny oraz organizacji czasu, co w momencie
rozpoczynania właściwego życia zawodowego jest bezcennym atutem. . Gmitrzak sugeruje, iż
tego typu aktywność mogłaby stanowić jedno z kryteriów przyjęcia na studia o kierunku
pedagogicznym czy nauczycielskim, bowiem praca z drugim człowiekiem wymaga specyficznych
cech osobowościowych, które nie zawsze są widoczne (Gmitrzak, 2010, s. 172-173).
Regulamin programu bardzo jasno określa zasady współpracy stron. W programie mogą
wziąć udział studenci i absolwenci – do roku od ukończenia studiów. ajęcia mają formę
projektów edukacyjnych, oparte i wykonywane są o wcześniej przygotowane scenariusze, które
są tworzone w porozumieniu ze szkołą i stanowią odpowiedź na zaistniałe potrzeby oraz
problemy. Taka forma pozwala uczyć się młodzieży poprzez doświadczenie. Studenci prowadzą
zajęcia z różnych obszarów tematycznych, począwszy od lingwistycznych, artystycznych
poprzez związane z ochroną środowiska, informatyczne, humanistyczne, matematycznoprzyrodnicze, sportowe, dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa, projekty obywatelskie na
psychologiczno-pedagogicznych kończąc. akres podejmowanych działań jest niezwykle szeroki,
tematyka realizowanych projektów nie została ograniczona. W tabeli zestawiono wybrane
programy realizowane przez „PROJETOR – Wolontariat Studencki”.
Tabela Wybrane programy realizowane w ramach Programu „PROJETOR – Wolontariat
Studencki”
NAZWA PROGRAMU
CEL PROGRAMU
Nowoczesny Patriotyzm
Celem przedsięwzięcia jest popularyzowanie wiedzy na temat
patriotyzmu, zmiana postaw, nastawienia wśród uczniów szkół
podstawowych (z miejscowości poniżej 20 tys. mieszkańców),
oraz studentów, którzy zdobytą na szkoleniach wiedzę,
sprawdzą w praktyce.
Młody Nobel
To kampania edukacyjna, organizowana przy współpracy
z undacją PGNiG im. Ignacego Łukasiewicza, która ma na celu
popularyzację nauki przedmiotów ścisłych wśród dzieci
i młodzieży. luczowym jej elementem są pikniki naukowe,
które odbywają się w szkołach podstawowych i gimnazjach.
Własność = Jasność
Projekt mający na celu popularyzację wiedzy na temat
własności prywatnej i prywatyzacji. Projekt skierowany jest do
studentów,
którzy
realizują
warsztaty
po
przebytych
szkoleniach. Do udziału w projekcie zaproszeni są studenci
NAZWA PROGRAMU
CEL PROGRAMU
wszystkich kierunków studiów bez względu na rodzaj uczelni,
tryb studiów, bądź miejsce zamieszkania. Udział w projekcie to
szansa zdobycia wiedzy i doświadczenia, możliwość poznania
interesujących ludzi i nauki u profesjonalnych szkoleniowców,
to także ciekawy pomysł na wakacje. Udział w projekcie
potwierdza uznawany certyfikat z podpisem Ministra Skarbu
Państwa Aleksandra Grada. Studenci, którzy przygotują i
zrealizują
najciekawsze
scenariusze
projektów
zostaną
zaproszeni do udziału w bezpłatnych miesięcznych praktykach
w Ministerstwie Skarbu Państwa.
Wspólna Sztafeta
Projekt ma na celu popularyzowanie uprawiania sportu oraz
innych alternatywnych metod aktywnego spędzania wolnego
czasu wśród uczniów i osób z niepełnosprawnością. Pomaga on
też w przygotowaniu uczniów do samodzielnego animowania i
prowadzenia zajęć sportowych.
Noc odkrywców
Głównym celem projektu jest ukazanie różnorodności i piękna
nauk ścisłych oraz dyscyplin pochodnych; zaciekawienie
procesami, które wydają się być skomplikowane, a otaczają nas
w życiu codziennym, a także rozbudzenie w młodzieży pasji i
fascynacji światem, zjawiskami przyrody oraz nauką.
Mobilna Nauka
Tematem przewodnim projektu „Mobilna nauka” są nauki
przyrodnicze (chemia i fizyka) oraz informatyka z robotyką.
Celem projektu jest promowanie wolontariatu w środowisku
akademickim
powiatu
lubelskiego
(uczelnie
państwowe
i prywatne) oraz rozwijanie i pobudzanie kreatywności wraz
z szerzeniem innowacyjnych form edukowania młodzieży
gimnazjalnej z zakresu nauk przyrodniczych z miejscowości do
dwudziestu pięciu tysięcy mieszkańców.
NAZWA PROGRAMU
CEL PROGRAMU
Fenomenalia z IBM
Celem programu jest przekazywanie wiedzy inspirowanej
portalem
TRY
SCIENCE,
gdzie
w
różnych
kategoriach
tematycznych opisane są eksperymenty możliwe do realizacji.
Program obejmował 3 kategorie projektów: plastyczne –
rozwijające kreatywne myślenie, pobudzające do działania
i poszukiwania wiedzy; integracyjne – odnoszące się do
potrzeby integracji, wspólnego działania, współpracy i zaufania
w grupie; oraz laboratoryjne – wykorzystujące eksperymenty
podczas zajęć. Przeprowadzone zajęcia miały na celu ogólny
rozwój uczniów. Podczas zajęć pokazywano, że ważna jest nie
tylko wiedza wyuczona z podręczników, ale istotne jest również
czerpanie wiedzy z różnych źródeł oraz umiejętność jej
poszukiwania.
Inspiracja-Kreacja-Akcja
Celem
projektu
dziedzictwem
było
wzbudzenie
kulturowym.
zainteresowania
Uczestnicy
programu
odkrywali kulturę i historię regionu. Efekty pracy
przedstawiane były w formie wystaw fotografii, prezentacji
teatralnych czy dziennikarsko-filmowych.
Źródło: badania własne.
Opisane projekty realizowane są na obszarach różnych województw, w zależności od
potrzeb zgłaszanych przez środowisko lokalne. Część projektów została już zakończona.
Inicjatywy w ramach programu PROJETOR są realizowane systematycznie przez cały rok
szkolny, opracowywane są również projekty wakacyjne i feryjne. ontakt odbywa się przez
stronę internetową lub/oraz bezpłatną infolinię, co warto podkreślić, na stronie internetowej
osoby zainteresowane współpracą znajdą wszystkie niezbędne informacje.
Regulamin
programu „PROJETOR – Wolontariat Studencki” zawiera najważniejsze informacje dotyczące
celu, działań i misji, beneficjentów, oraz możliwości i ograniczeń finansowych programu.
awiera klasyfikacje i definicje projektów, oraz informacje o świadczeniach dla wolontariuszy,
do których należą: ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i odpowiedzialności
cywilnej wynikające z Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
zakwaterowanie i wyżywienia, zwrot kosztów oraz pomoc merytoryczna. Określa też rolę
Regionalnego oordynatora Programu, który nawiązuje współpracę z osobami i instytucjami ze
środowiska lokalnego, niezbędnymi do realizacji projektu. Regulamin zawiera ponadto
dodatkowe informacje oraz liczne załączniki w postaci dokumentów wraz z instrukcją ich
wypełniania i opisywania, takich jak oświadczenie wolontariusza, zestawienie kosztów czy
opisywanie faktur. Regulamin bardzo precyzyjnie określa warunki i procedury dotyczące
nawiązania współpracy, a także prawa i obowiązki uczestników projektu, których niespełnienie
może być równoznaczne z przerwaniem współpracy. atem należy podkreślić, iż strona
internetowa programu ma charakter nie tylko informacyjny, ale również edukacyjny, zgodnie z
założeniami undacji. Poprzez udział zaangażowanych młodych ludzi, szkoły bardzo wiele
zyskują. Między innymi wzbogacają ofertę edukacyjną poprzez najnowsze i innowacyjne metody
edukacyjne, zachęcają uczniów do aktywnego spędzania czasu, stymulują ich do dalszego
rozwoju, wskazują nauczycielom nowe lub inne możliwości pracy z uczniem, przyczyniają się do
patrzenia na szkołę jako centrum naukowo-kulturalnego (Przyszczypkowski, Andrzejczak,
Brzezińska, Solarczyk – Ambrozik, 2006) zwiększają również zakres współpracy między
samorządem i środowiskiem akademickim. Dowodem poparcia i akceptacji tego typu
aktywności i działań podejmowanych w ramach programu PROJETOR jest również list z 2011
roku Minister Edukacji Narodowej atarzyny Hall, wysłany do wszystkich dyrektorów polskich
szkół, zachęcający do korzystania z możliwości jakie daje udział w PROJETORE
(www.projektor.org.pl). „PROJETOR – Wolontariat Studencki” ma swoje siedziby w kilkunastu
polskich miastach, jest to przejaw wzrastającego zainteresowania działalnością wolontariacką.
Rekrutacja do projektu zawiera 3 etapy: zapoznanie się z regulaminem, rejestrację w bazie
projektów Programu PROJETOR oraz podpisanie oświadczenia. Wolontariuszem w programie
może zostać każdy student i absolwent, który wyraża chęć współpracy, dysponuje wolnym
czasem, i który pragnie efektywnie wykorzystać dla rozwoju społeczności lokalnej, jaki i
własnego. Należy tu jeszcze raz podkreślić, iż udział w tego typu inicjatywach umożliwia przede
wszystkim sprawdzenie siebie i wykorzystanie wiedzy zdobytej w trakcie studiów i nabytych
umiejętności w celu polepszenia sytuacji osób z mniejszych miejscowości lub gorzej
sytuowanych, które nie mają lub nie miałyby w przyszłości możliwości doświadczenia spotkań z
osobami z innych środowisk. Pasja i zaangażowanie są źródłem wzajemnych inspiracji, w celu
poprawy sytuacji określonych grup społecznych, a tym samym całego społeczeństwa. Udział w
programie „PROJETOR – Wolontariat Studencki” jest bardzo dobrym sposobem zdobywania
doświadczenia zawodowego, jak i planowania przyszłości edukacyjno-zawodowej. Uczestnicy
projektów uczą się poprzez doświadczenie, mają możliwość sprawdzenia nowatorskich
narzędzi. Ponadto udział w poszczególnych projektach poświadczony zostaje certyfikatem
instytucji współpracującej, a także kontynuowany w formie dalszej współpracy na zasadzie
praktyk, co pozwala na zapoznanie się z funkcjonowaniem placówki.
Program zapewnia wolontariuszom-studentom dużą swobodę w kreowaniu i realizacji
pomysłów, przez co przyczynia się do ich rozwoju, wzbudza kreatywność i zachęca do dalszej
współpracy. arówno undacja, jaki i program PROJETOR, poprzez podejmowane działania
wspierają idee edukacji całożyciowej, organizując kursy, szkolenia, warsztaty, sympozja,
konferencje, grupy samokształceniowe, targi, wystawy oraz programy stypendialne, podnosząc
kompetencje i kwalifikacje osób współpracujących, w tym wolontariuszy.
Wolontariat w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim
Program wolontariatu w Wielkopolskim Urzędzie Pracy, zainicjowano w listopadzie
2007 roku, od tej pory odbywają się dwie edycje programu rocznie. Program „Wolontariat w
Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim” w Poznaniu to ciekawa forma praktyk, które zgodnie z
idą jej twórców ma pozwolić na zdobycie doświadczenia zawodowego, wysoko cenionego przez
pracodawców. Inicjatywna pod hasłem „Pomyśl o swojej karierze” ma w roku 2013 już
dwunastą edycję, oznacza to, że taka forma współpracy i zdobywania doświadczenia cieszy się
dużym zainteresowaniem. Program skierowany jest głównie do studentów, absolwentów
studiów wyższych, doktorantów i słuchaczy studium policealnego, zachęca do jak
najwcześniejszego planowania swojej kariery zawodowej. Regulamin programu dokładnie
określa zasady współpracy oraz zobowiązania każdej ze stron. Uczestnictwo w programie
pozwala zdobyć cenne na współczesnym rynku pracy doświadczenie, poznać specyfikę pracy w
administracji rządowej, rozwinąć posiadane już umiejętności, zweryfikować wiedzę zdobytą na
studiach w konkretnych sytuacjach, wykazać się inicjatywą oraz spotkać i pracować z ciekawymi
ludźmi. Wolontariusze w ramach swojej pracy wykonują zadania powierzone przez swojego
opiekuna. Czas pracy wolontariuszy zależy od ich dyspozycyjności i osiąga wymiar 15-20 godzin
tygodniowo, należy podkreślić, że godziny pracy świadczone na rzecz urzędu są indywidualnie
ustalane z opiekunem. Osoby zainteresowane udziałem w programie mogą zdecydować się w
roku 2013 na 3- lub 5-miesięczny okres współpracy. Mają możliwość pracy w różnych
wydziałach instytucji między innymi, wydziale finansów i budżetu, wydziale zarządzanie
funduszami europejskimi, wydziale infrastruktury i rolnictwa, wydziale organizacyjnoadministracyjnym, wydziale polityki społecznej lub wydziale skarbu państwa i nieruchomości.
Osoby zainteresowane współpracą, mogą zgłaszać swoją kandydaturę na maksymalnie pięć
ofert do różnych oddziałów. Dzięki tak dużej różnorodności zainteresowani mają możliwość
zdobycia konkretnych i wymiernych umiejętności. Osoby zainteresowane udziałem w tego typu
działalności wypełniają formularz umieszczony na stronie Urzędu. Rekrutacja do programu
zawiera dwa etapy. Na pierwszym, w zgłoszeniu kandydat umieszcza informacje związane z
preferencjami co do miejsc odbywania świadczeń w określonej komórce organizacyjnej Urzędu
wraz z uzasadnieniem swojego wyboru. Określa czas, w którym chciałby współpracować, oraz
przedstawia swój profil, który zawiera informacje odnośnie trybu ukończonych szkół,
posiadanego zawodu i wykształcenia, jak również kierunku i roku studiów. Na kolejnym etapie
rekrutacji i po wstępnej selekcji przeprowadzona zostaje z kandydatami rozmowa
kwalifikacyjna, w wyniku, której wyłaniani są uczestnicy programu. ażda komórka
organizacyjna urzędu, wskazuje liczbę wolontariuszy jaką może przyjąć oraz określa wymagania
co do kandydata, jak i wyznacza zakres obowiązków, zapewnia opiekuna oraz podaje planowany
okres współpracy z wolontariuszem. Do głównych celów programu, określonych w regulaminie
należą: czynne włączenie się oraz inicjowanie przez Urząd programów wspierających,
zdobywanie nowych doświadczeń i umiejętności zawodowych, poznanie przez Wolontariusza
zasad funkcjonowania i działań realizowanych przez Urząd, aktywizowanie potencjału
twórczego
i organizacyjnego
uczestników
programu,
umożliwienie
zdobycia
przez
Wolontariusza doświadczenia zawodowego w pracy w administracji. Ponadto wolontariusze
stanowią wsparcie merytoryczne dla zadań realizowanych przez poszczególne komórki
organizacyjne Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego (www.poznan.uw.gov.pl).
Udział w programie jest potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez Urząd, co stanowi
dodatkowy atut dla kandydata, jako element skutecznego budowania życiorysu zawodowego.
Informacja o jego kolejnych edycjach jest wysyłana do Biur arier poznańskich uczelni i
umieszczana także na właściwych stronach internetowych.
Tabela
Wybrane statystyki z 11 edycji Programu „Wolontariat w Wielkopolskim
Urzędzie Wojewódzkim”
Liczba
zgłoszeń
Liczba
kandydatów
na początku
edycji
Liczba
kandydatów
na koniec
edycji
Liczba
zatrudnionych
Edycja
Termin
Ilość
miejsc
I
12.11.2007 –
12.02.2008
28
81
28
17
1
II
03.03.2003 –
03.06.2008
30
96
26
20
2
III
22.07.2008 –
22.10.2008
22
38
13
11
0
IV
06.04.2009 –
06.07.2009
16
87
13
10
0
V
05.11.2009 –
05.02.2010
19
190
21
21
1
VI
07.04.2010 –
07.07.2010
16
172
21
20
1
VII
09.22.2010 –
09.03.2011
15
131
17
12
1
VIII
01.04.2011 –
01.07.2011
28
308
28
24
0
IX
15.11.2011 –
15.02.2012
41
276
43
41
2
X
27.03.2012 –
27.06.2012
31
317
29
26
1
XI
19.11.2012 –
19.02.2013
35
277
36
31
1
281
1973
275
233
10
Źródło: sprawozdania otrzymane z Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Jak wskazuje tabela, Program „Wolontariat w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim”
cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem.  roku na rok wzrasta liczba zainteresowanych
zdobywaniem doświadczenia na drodze wolontariatu. W momencie inauguracji Programu na
jedno oferowane przez Urząd miejsce aplikowało 3 kandydatów. W ostatnich trzech edycjach
średnia liczba wzrosła prawie trzykrotnie, dochodząc do 8 kandydatów na jedno miejsce. W
jedenastu edycjach, w przeciągu pięciu lat trwania łącznie zgłosiło się prawie 2000 chętnych, a
odsetek rezygnacji był niewielki, spowodowany w głównej mierze podjęciem pracy zawodowej
lub płatnego stażu.
Po zakończeniu każdego z programów wolontariusze wypełniają ankietę, która ocenia jego
efektywność i przyczynia się do ustawicznego podnoszenia jakości oraz dostosowywania do
potrzeb uczestników. Arkusz indywidualnej oceny wolontariatu skonstruowany został w celu
oceny efektywności Programu oraz jako narzędzie służące do jego dalszego doskonalenia.
Arkusz zawiera informacje dotyczące czasu trwania wolontariatu, wydziału i komórki
organizacyjnej, w której był realizowany, jak również dane opiekuna. Ocenie podlegają trzy
obszary: warunki pracy, realizacja programu oraz postawa i kompetencje opiekuna, których
ewaluacja dokonywana jest w sześciostopniowej skali. Wolontariusz ocenia przygotowanie
stanowiska pracy, dostęp do komputera, czas pracy, dostęp do informacji o przepisach bhp,
prawach i obowiązkach. Ocena przebiegu Programu podlega weryfikacji na podstawie uwag
dotyczących: nabycia przez wolontariusza nowej wiedzy i umiejętności, sprecyzowania celów
stawianych przed wolontariuszem, dostosowania liczby godzin do zakresu powierzonych
obowiązków, poznania zasad funkcjonowania i zakresu działań realizowanych przez Urząd. W
odniesieniu do Programu wolontariusz ocenia również poziom rozwinięcia posiadanych już
umiejętności do których należą miedzy innymi: umiejętności interpersonalne, organizacyjne
oraz pracy z komputerem. Uczestnik Programu wyraża również opnie dotyczące: chęci podjęcia
zatrudnienia w organach administracji publicznej po przebytym wolontariacie, zgodności
programu z własnymi oczekiwaniami oraz poziomu zadowolenia wynikającego z podjętej
aktywności w określonym dziale Urzędu. Ocenie podlega również osoba opiekuna, która
dokonywana jest w oparciu o wprowadzenie wolontariusza do programu oraz postawę jaką
reprezentuje, a dokładniej jego chęć pomocy i poziom zaangażowania. Istotna w ocenie jest
także wiedza merytoryczna opiekuna, jak i umiejętność stworzenia przyjaznej atmosfery.
Wolontariusz ma także możliwość zredagowania różnych uwag w kierunku organizatorów
Programu. Mogą one dotyczyć obszarów wymagających w opinii wolontariusza naprawy lub
udoskonalenia, które nie zostały uwzględnione w arkuszu, takich jak promocja programu,
proces rekrutacji i selekcji. Wielkopolski Urząd Wojewódzki dokonuje ewaluacji prowadzonego
programu, a efekty przedstawia w formie corocznych sprawozdań. ażde sprawozdanie
dotyczące Programu „Wolontariat w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim” zawiera
informacje dotyczące:
–
terminu realizacji właściwej edycji;
–
liczby złożonych aplikacji;
–
liczby wyselekcjonowanych kandydatów;
–
komórek i wydziałów, w których wolontariusze świadczyli usługi;
–
liczby osób zakwalifikowanych po udziale w programie na staż;
–
liczby wolontariuszy wydłużających swój udział w Programie;
–
liczby osób, które zrezygnowały;
–
liczby zatrudnionych.
Na podstawie zgromadzonego materiału badawczego należy stwierdzić, iż Program
„Wolontariat w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim” jest pozytywnie oceniany przez
zdecydowaną
cydowaną większość wolontariuszy. Bardzo dobrze oceniani są opiekunowie z ramienia
Urzędu. Uczestnicy programu bardzo wysoko oceniają ich postawę oraz zaangażowanie w
realizację programu. Ankietowani wolontariusze podkreślają możliwość zdobycia nowej wiedzy
wiedz
i umiejętności w ramach udziału w Programie. Jak wskazują dane ze sprawozdań
Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, przeważająca większość wolontariuszy, jest
przekonana, że udział w programie zwiększy ich szanse na znalezienie zatrudnienia w
przyszłości. Ponadto część badanych wykazała zainteresowanie pracą
pracą w administracji
publicznej
REGULACJE PRAWNE:
Wolontariat w Polsce jest unormowany prawnie poprzez uchwaloną 24 kwietnia 2003 Ustawę o
działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Nad realizacją postanowień ustawy czuwa
powołany przy Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Departament Pożytku Publicznego.
STAŻ
•płatny
•sektor prywatny, państwowy, społeczny
•dobrowolny
•dla absolwentów i bezrobotnych
PRAKTYKA
•płatna lub bezpłatna
•sektor prywatny, państwowy, społeczny
•może
może wynikać z programu edukacji (wówczas jest obowiązkowa)
•dla uczniów i studentów
WOLONTARIAT
•bezpłatny (bez gratyfikacji finansowej)
•w
w wybranych instytucjach (nie może być realizowany w sektorze
prywatnym)
•dobrowolny
• dla wszystkich (nie ma ograniczeń)
Należy
ależy zwrócić uwagę na różnicę pomiędzy wolontariatem, stażem i praktyką. Pojęcia te
nie powinny być używane zamiennie, bowiem związane są one z motywami i charakterystyką
ch
wykonywanej pracy. Różnicę między wolontariuszem, praktykantem i stażystą kształtują
następujące determinanty: dobrowolność, bezinteresowność i brak wynagrodzenia.
Praktyka wynika z programu studiów i jest obowiązkiem studenta, zatem pomimo bezpłatności
(choć w niektórych przypadkach praktykanci otrzymują wynagrodzenie) praktykant nie może
być utożsamiany z wolontariuszem, bowiem nie spełnia kryterium dobrowolności, a czasem i
bezpłatności. Stażysta natomiast wykonuje obowiązki takie same jak pracownicy etatowi w celu
nabycia określonej wiedzy i umiejętności, zatem również nie spełnia powyższych kryteriów, a
zwłaszcza bezinteresowności.
STAŻE
Staż- oznacza nabywanie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych do wykonywania
zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. Staż to forma przyuczenia
do konkretnego zawodu. Odbywając staż możesz liczyć na wydzielone obowiązki i zadania,
wiążące się z określonym stanowiskiem pracy. W porównaniu z praktyką masz więc szansę na
zdobycie
większego
doświadczenia.
Najczęściej
jest
odpłatny
(stażysta
otrzymuje
wynagrodzenie). Może trwać maksymalnie 12 miesięcy. Trudniej się dostać na staż niż na
praktykę (wiąże się to z odpłatnością za staż).
PRAKTYKA ZAWODOWA
Praktykę można odbyć u dowolnego pracodawcy (w firmie, organizacji, instytucji), który się na
nią zgodzi. Przystępując do niej, powinieneś być przygotowany na zdobywanie doświadczeń w
jakimś obszarze, branży, ale niekoniecznie będziesz miał wyznaczony zakres obowiązków
charakterystyczny dla określonego stanowiska pracy. Bywa jednak, że po zakończeniu praktyki
zadowolony z praktykanta pracodawca proponuje mu pracę. Praktyka może trwać maksymalnie
3 miesiące. Odbywa się ją na podstawie umowy cywilnoprawnej (np. umowy o dzieło lub umowy
zlecenie) pomiędzy praktykantem a pracodawcą, bez udziału urzędu pracy. Łatwiej się dostać na
nią (często pomaga szkoła/uczelnia) niż na staż.
RODZAJE PRAC WYKONYWANE PRZEZ WOLONTARUSZY
Rodzaj pracy
% wolontariuszy
Organizowanie imprez, spotkań, kampanii, akcji, przygotowywanie uroczystości
81,6
Bezpośrednia pomoc osobom potrzebującym pomocy (np. robienie zakupów,
pomoc w pracach domowych, opieka)
31,1
Pomoc osobom potrzebującym w instytucjach (w szpitalach, domach pomocy
społecznej, domach dziecka)
23,2
bieranie pieniędzy, sprzedaż przedmiotów, chodzenie z puszką
28,9
bierania i dystrybucja informacji czyli rozklejanie plakatów, roznoszenie ulotek,
39,5
zbieranie podpisów, praca przy telefonie zaufania
Prace porządkowe
32,0
Prace administracyjno-biurowe
58,3
Gromadzenie danych, informacji, wiadomości niezbędnych do działania
organizacji
39,5
Poradnictwo, doradztwo, praca ekspercka
27,6
Prowadzenie zajęć, kursów, warsztatów, szkoleń
32,0
Ratownictwo – straż pożarna, GOPR, WOPR
4,4
Promocja organizacji
41,2
Praca w zarządzie, radzie, komitecie
29,8
Pomoc w zarządzaniu projektami, programami prowadzonymi przez organizację
31,6
Inne prace
6,6
DYNAMIKA ZMIAN
Dynamika zmian wolontariatu w Polsce w latach 2001-2010
2001
10%
(czyli ok. 3 mln dorosłych Polaków)
2002
11,1%
(czyli 3,3 mln dorosłych Polaków)
2003
17,7%
2004
18,3%
2005
23,2%
2006
21,9%,
2007
13,2%
(czyli 4 mln dorosłych Polaków)
2008
11%
2009
13%
2010
16%
KORZYŚCI WYNIKAJĄCE ZE ŚWIADCZENIA USŁUG WOLONTARIACKICH
dla placówek korzystających z pomocy
wolontariuszy
–
wspomaganie działalności danej placówki
dla do samego wolontariusza
–
wymiana doświadczeń
dla placówek korzystających z pomocy
wolontariuszy
–
dla do samego wolontariusza
umacnianie przekonania o potrzebie
–
nabywanie nowych doświadczeń w
pomaganiu
funkcjonowania placówki
nauka adekwatności udzielania pomocy
–
budzenie zaufania społecznego do placówki
–
budowa wizerunku otwartości na społeczne
do sytuacji i potrzeb osób z niej
inicjatywy
korzystających
–
–
wolontariusz w charakterze łącznika między
–
nabywanie nowych umiejętności np.
placówką a społecznością
lepszej organizacji pracy czy wykorzys-
inicjowanie nowych przedsięwzięć i rozszerzenie
tania czasu wolnego, nauka w grupie,
swojej działalności
asertywność, budzenie skłonności do
–
wzmocnienie skuteczności działań
poświęceń
–
zwrócenie uwagi na najsłabszych i najbardziej
–
–
bezpośrednie doświadczanie zawiłości
cierpiących
i komplikacji ludzkich losów, charakte-
–
reklamowanie działalności placówki
rów
–
stykanie się z autentyczną chęcią niesienia pomocy
–
kontakt z drugim człowiekiem, jego motywami i
potencjalnego pracownika w oczach
osobowością
pracodawcy
–
zwiększanie atrakcyjności jako
podnoszenie świadomości własnej
–
podnoszenie wiary w drugiego człowieka
–
stwarzanie, poprzez indywidualność kontaktów,
wartości, budowanie i/lub wzmacnianie
większej szansy na możliwość bardziej wnikli-
samoakceptacji
–
wego rozpoznania potrzeb i ich zaspakajania (np.
–
niematerialnych
czytanie, rozmowy, robienie drobnych zakupów,
wsparcie psychiczne)
–
–
osiąganie satysfakcji z dóbr
–
satysfakcja z osobistego wkładu w
obcowanie z wolontariuszem buduje przestrzeń
kierunek rozwoju pomocy i opieki
duchową, związaną z emocjonalną stroną
społecznej, czyli wpływanie na kształt
funkcjonowania człowieka
życia społecznego
budowa kompromisów i zachowań asertywnych
–
kształtowanie otwartości na nowe
pomysły i wyzwania
Według amerykańskiego portalu service.leader.org, aktywność wolontariacka budująca sieć
kontaktów, pozwalająca zdobyć referencje oraz wpis w życiorysie, może przyczynić się do
znalezienia pracy etatowej. Wolontariat pozwala aktywnym studentom i absolwentom na
zostanie dostrzeżonym na tle pozostałych. Wskazuje na posiadanie umiejętności praktycznych,
związanych z funkcjonowaniem w środowisku pracy, ale także świadczy o zaangażowaniu w
sprawy społeczności lokalnej. Administratorzy portalu podkreślają, że wolontariat to także
szansa dla osób zmęczonych obecną pracą, szukających nowych wyzwań, która pozwoli
sprawdzić
się
w
nowych
sytuacjach
i
podjąć
decyzję
o zmianie
(Ellis
J. Susan,
http://www.serviceleader.org/volunteers/resume – 26.09.2012). Pomimo, iż wolontariat nie
tworzy stosunku pracy i nie jest formą zatrudnienia, jak najbardziej powinien zostać zawarty w
dokumentach aplikacyjnych w kategorii doświadczenie zawodowe, bowiem jest w pełni
produktywny. Warto przeanalizować zakres umiejętności nabytych w trakcie wykonywania prac
wolontariackich, bowiem bardzo często są one niezbędne do funkcjonowania niemal w każdym
otoczeniu i środowisku pracy (Ellis J. Susan, http://www.serviceleader.org/volunteers/resume
– 25.09.2012).
WOLONTARAIAT KROKIEM DO KARIERY
- wykaz umiejętności jakie zdobywają wolontariusze wykonując swoje zadania.
Centrum Wolontariatu w jednej ze swoich publikacji określa dwanaście cech idealnego
kandydata do pracy. Cechy te kształtowane są między innymi przez pracę wolontarystyczną, a
należą do nich: wiedza fachowa, samodzielność w podejmowaniu decyzji, chęć w podnoszeniu
kwalifikacji, doświadczenie zawodowe, dyspozycyjność, umiejętność współpracy, lojalność
wobec pracodawcy, umiejętność organizowania sobie pracy, umiejętność tworzenia dobrego
obrazu
firmy/organizacji,
umiejętność
adaptacji,
umiejętność
kierowania
ludźmi,
komunikatywność (Portfolio-indeks umiejętności wolontariackich, 2007).
SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU (CSR)
z ang. CSR – Corporate Social Responsibility) – Społeczna odpowiedzialność
przedsiębiorstw to koncepcja, wedle której przedsiębiorstwa dobrowolnie uwzględniają
aspekty społeczne i ekologiczne w swoich działaniach biznesowych i relacjach z
interesariuszami. agadnienia te zyskują coraz większą popularność – wiele podmiotów
uwzględniło już taką postawę w swojej filozofii działania i strategii, inne rozważają taką
decyzję. westia zasadności, w tym zwłaszcza efektywności, takiego podejścia budzi
jednak kontrowersje. Wynika to z nierozstrzygniętego wciąż dylematu dotyczącego
zasadniczego celu funkcjonowania przedsiębiorstw: czy jest nim generowanie zysków
(punkt widzenia właścicieli – shareholders approach), czy też podmiot gospodarczy ma
także obowiązki wobec innych interesariuszy (punkt widzenia interesariuszy –
stakeholders approach) (Marcinkowska, 2010, s. 7-10)
Koncepcja społecznie odpowiedzialnego biznesu jest w Polsce żywo dyskutowana, chociaż
często pojawia się wokół niej dużo nieporozumień i – mówiąc wprost – nieprawdziwych
stwierdzeń, a także wiele stereotypów. Przyjmujemy tutaj, że odpowiedzialne prowadzenie
biznesu to proces poznawania i włączania zmieniających się oczekiwań społecznych
w strategię zarządzania, a także monitorowania wpływu takiej strategii na konkurencyjność
firmy na rynku (Kuraszko, Rok, 2007, s.5)
Według tego podejścia, bycie odpowiedzialnym nie oznacza tylko spełniania przez
organizacje biznesowe (przedsiębiorstwa) wszystkich wymogów formalnych i
prawnych, ale oprócz tego również zwiększone inwestycje w zasoby ludzkie, w ochronę
środowiska i relacje z interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na
efektywność działalności gospodarczej tych organizacji oraz ich innowacyjność.
atem wydatki tego rodzaju należy traktować jako inwestycję i źródło innowacji, a nie
jako koszt, podobnie jak w przypadku zarządzania jakością.

NGO i wolontariat na rynku pracy - mbaranska

Transkrypt

Podobne dokumenty

Podkarpacki Kurator Oświaty - Kuratorium Oświaty w Rzeszowie

Wolontariat Europejski-konferencja

EVS i jego wpływ na dalsze losy uczestników

Wojciech Szczepanik

Oferta szkolenia nr 1 Czy wolontariat może być dla mnie sposobem

Generuj PDF - Profilaktyka a Ty

,, WOLONTARIAT - PRZESTRZEŃ CZYNIENIA DOBRA ” 6 grudnia

Wolontariat Wolontariat to nie tylko bezinteresowna pomoc, to także

Formularz zgłoszeniowy