PEŁNOMOCNIK W POSTĘPOWANIU PODATKOWYM

PEŁNOMOCNIK W POSTĘPOWANIU PODATKOWYM
Kwestię udziału pełnomocnika w postępowaniu podatkowym regulują przepisy ustawy z dnia
29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.).
Z dyspozycji przepisu art. 137 § 3 ustawy Ordynacja podatkowa wynika, iż pełnomocnik dołącza do
akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny lub doradca
podatkowy może sam uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa. Dołączenie do akt
oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa jest obowiązkiem pełnomocnika.
W aktach zawsze musi być bowiem dokument, z którego wynika umocowanie do działania,
w konkretnej sprawie, w imieniu strony. Z treści pełnomocnictwa powinien jasno wynikać jego
zakres, tzn. jakich czynności, w jakim postępowaniu, przed jakim organem może dokonywać
pełnomocnik w imieniu swojego mocodawcy. W pełnomocnictwie należy także wskazać, czy
obejmuje ono wszelkie czynności procesowe, czy też tylko niektóre z nich, a ponadto określić, czy
dotyczy całego postępowania, czy też tylko określonego etapu.
Obowiązek złożenia pełnomocnictwa do akt sprawy, o którym mowa w powołanym przepisie
art. 137 § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, oznacza, że osoba, która zamierza występować
w postępowaniu jako pełnomocnik strony, musi złożyć do akt konkretnej sprawy pełnomocnictwo lub
jego odpis. W orzecznictwie sądowym utrwalił się pogląd, który odpowiada stanowisku wyrażonemu
przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 11 kwietnia 2008 r., sygn. akt II
FSK 128/08, w którym sąd stwierdził, że brzmienie art. 137 § 3 zdanie 1 Ordynacji podatkowej nie
pozostawia wątpliwości, iż pełnomocnik, chcąc występować w postępowaniu w takim charakterze,
jest zobligowany do przedłożenia do akt konkretnej sprawy dokumentu potwierdzającego
umocowanie do działania w cudzym imieniu i wyznaczającego jego zakres. Bez względu na zakres
udzielonego pełnomocnictwa to pełnomocnik decyduje o tym, czy będzie zastępował stronę
w zakresie, w jakim został umocowany. Tym samym złożenie dokumentu pełnomocnictwa do akt
jednej z kilku spraw prowadzonych przez ten sam organ podatkowy, nawet gdy będzie to
pełnomocnictwo ogólne, nie zwalnia pełnomocnika z obowiązku załączenia oryginału lub
poświadczonej urzędowo kopii takiego dokumentu do akt kolejnej sprawy. Podobny pogląd
wyrażony został w wyroku NSA z dnia 24 października 2007r., sygn. akt II FSK 1217/06.
Ponadto na mocy art. 306k ustawy Ordynacja podatkowa przepis art. 137 § 3 tej ustawy ma
zastosowanie do postępowania uproszczonego w sprawie wydawania zaświadczeń. Na podstawie art.
1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635,
z późn. zm.) opłacie tej podlega złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub
prokury albo ich odpisu, wypisu lub kopii – w sprawie z zakresu administracji publicznej lub
w postępowaniu sądowym.
Analiza powyższych przepisów wskazuje, iż samo ustanowienie pełnomocnika nie implikuje
obowiązku w zakresie opłaty skarbowej, bowiem to nie stosunek pełnomocnictwa jest przedmiotem
tej opłaty, ale złożenie dokumentu pełnomocnictwa w konkretnej sprawie administracyjnej.
Jednocześnie należy zauważyć, iż ten sam dokument stwierdzający udzielenie pełnomocnictwa nie
może być użyty (złożony) wielokrotnie. Mogą być natomiast składne jego odpisy, wypisy i kopie.
Jeżeli zatem pełnomocnik prowadzi w imieniu strony kilka spraw podatkowych lub wnioskuje
o wydanie kilku zaświadczeń i do każdej z tych spraw zobowiązany jest zgodnie z wyżej
wymienionymi przepisami Ordynacji podatkowej złożyć dokument stwierdzający udzielenie
pełnomocnictwa (lub jego odpis, wypis albo kopię), to każdy z nich podlega opłacie skarbowej, mimo
iż umocowanie pełnomocnika do działania w imieniu strony wynika tylko z jednego stosunku
pełnomocnictwa. Przepisy ustawy o opłacie skarbowej nie przewidują zwolnienia od opłaty
skarbowej w przypadku, gdy pełnomocnik występuje w różnych sprawach tego samego podatnika