"SPOŁEM" Powszechna Spółdzielnia Spożywców w

WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR
INSPEKCJI HANDLOWEJ
Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań
D/KA.ŻG.8361.41.2013
Poznań......... maja 2013r.
"SPOŁEM" Powszechna
Spółdzielnia Spożywców w
Ostrowie Wlkp.
ul. Wrocławska 13-15
63-400 Ostrów Wlkp.
NIP 6220005729
DECYZJA
Na podstawie art. 61 § 1 i § 4 w związku z art. 28 Kodeksu postępowania
administracyjnego (Dz. U. 2000, nr 98 poz. 1071 ze zm.) oraz art. 25 ust. 1 pkt 5b ustawy z dnia
25 czerwca 2009r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. Nr 116, poz. 975 ze zm.), oraz art. 104
ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. Nr 98,
poz. 1071 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego,
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
wymierza
przedsiębiorcy: "SPOŁEM" Powszechna Spółdzielnia Spożywców w Ostrowie Wlkp.
ul. Wrocławska 13-15 63-400 Ostrów Wlkp. karę pieniężną w wysokości: 500 zł ( słownie:
pięćset złotych)
z tytułu wprowadzenia do obrotu produktów:
- jaja wiejskie 10 świeżych jaj, - M-średnie, klasa A w ilości 17 op. a 5,99 zł/op.
o wartości 101,83 zł, data minimalnej trwałości 09.03.2013r. wyprodukowano dla: BjoBjo
S.A. ul. Rondo ONZ1, 2OP, 00-124 Warszawa, przez: Ferma Kur Niosek Linek, CibórzOlszowo, 13-230 Lidzbark,
- jaja wiejskie 6 świeżych jaj, M-średnie, klasa A w ilości 5 op. a'3,79 zł/op. o wartości
18,95 zł, data minimalnej trwałości 16.03.2013r., wyprodukowano dla: BjoBjo S.A.
ul. Rondo ONZ1, 2OP, 00-124 Warszawa, przez: Ferma Kur Niosek Linek, CibórzOlszowo, 13-230 Lidzbark,
które zostały oznakowane jako produkty rolnictwa ekologicznego, z naruszeniem
art. 23-26 rozporządzenia 834/2007 z 28 czerwca 2007 w sprawie produkcji ekologicznej
i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2090/91 (Dz. Urz.
L 189 z 20.07.2007, s 1 z późn. zm.).
tel. 61 852 35 07 fax. 61 851 75 76 e-mail: [email protected]
http://www.poznan.wiih.gov.pl
1
Art. 25 ust. 1 pkt 5b ustawy z dnia 25 czerwca 2009r. o rolnictwie ekologicznym
(Dz. U. Nr 116, poz. 975 ze zm.) stanowi, że osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która wprowadza do obrotu
produkt który został oznakowany jako produkt rolnictwa ekologicznego, z naruszeniem art.
23-26 w/w rozporządzenia nr 834/2007 podlega karze pieniężnej w wysokości do 200 %
korzyści majątkowej uzyskanej lub którą mógłby uzyskać za wprowadzone do obrotu
produkty, nie niższej jednak niż 500 zł.
UZASADNIENIE
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w dniach 26.02.2013r.
i 01.03.2013r. przeprowadził kontrolę w "SPOŁEM" Powszechna Spółdzielnia Spożywców
w Ostrowie Wlkp., ul. Wrocławska 13-15 - Sklep "Grosik" nr 6 w Ostrowie Wlkp.
ul. Gorzycka 45.
W wyniku oględzin stwierdzono w oznakowaniu niżej wymienionych produktów:
- jaja wiejskie 10 świeżych jaj, - M-średnie, klasa A w ilości 17 op. a 5,99 zł/op.
o wartości 101,83 zł, data minimalnej trwałości 09.03.2013r. wyprodukowano dla: BjoBjo
S.A. ul. Rondo ONZ1, 2OP, 00-124 Warszawa, przez: Ferma Kur Niosek Linek, CibórzOlszowo, 13-230 Lidzbark,
- jaja wiejskie 6 świeżych jaj, M-średnie, klasa A w ilości 5 op. a'3,79 zł/op o wartości
18,95 zł, data minimalnej trwałości 16.03.2013r., wyprodukowano dla: BjoBjo S.A.
ul. Rondo ONZ1, 2OP, 00-124 Warszawa, przez: Ferma Kur Niosek Linek, CibórzOlszowo, 13-230 Lidzbark,
▪ następujące nieprawidłowości:
- nadruk "BjoBjo", przy czym litera "j" stylizowana, przypominająca literę "i",
wyeksponowana i pogrubiona nazwa "jaja wiejskie" łącznie z szatą graficzną tj. tło zielonej
trawy, oraz "wolne od GMO"
 co może sugerować ekologiczną metodę produkcji oraz że produkt został uzyskany
zgodnie z przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego co stanowi naruszenie
art. 23 rozporządzenia Rady (WE) Nr 834/2007 z 28 czerwca 2007 w sprawie produkcji
ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr
2090/91 (Dz. Urz. L 189 z 20.07.2007, s 1 ze zm.).
Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 5b ustawy z dnia 25 czerwca 2009r. o rolnictwie
ekologicznym (Dz. Urz. Nr 116, poz. 975 ze zm.) osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która wprowadza do obrotu
produkt który został oznakowany jako produkt rolnictwa ekologicznego, z naruszeniem art.
23-26 w/w rozporządzenia nr 834/2007 podlega karze pieniężnej w wysokości do 200 %
korzyści majątkowej uzyskanej lub którą mógłby uzyskać za wprowadzone do obrotu
produkty, nie niższej jednak niż 500 zł.
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej pismem z dnia 24.04.2013r.
zawiadomił przedsiębiorcę: "SPOŁEM" Powszechna Spółdzielnia Spożywców w Ostrowie
Wlkp. ul. Wrocławska 13-15 63-400 Ostrów Wlkp. o wszczęciu postępowania
administracyjnego w sprawie ukarania karą pieniężną na podstawie art. 25 ust. 1 pkt 5b
ustawy z dnia 25 czerwca 2009r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. Nr 116, poz. 975 ze zm.).
tel. 61 852 35 07 fax. 61 851 75 76 e-mail: [email protected]
http://www.poznan.wiih.gov.pl
2
Na podstawie art. 10 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz.
1071 ze zm.) zawiadomiono stronę, że może brać czynny udział w każdym stadium
postępowania, a w szczególności wypowiadać się, co do zebranych dowodów oraz zapoznać
się ze zgromadzonymi w sprawie materiałami w siedzibie Wojewódzkiego Inspektoratu
Inspekcji Handlowej w Poznaniu, Delegatura w Kaliszu, ul. Kolegialna 4, a także
przedstawić stanowisko w powyższej sprawie oraz składać wnioski dowodowe
w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia o wszczęciu postępowania
administracyjnego.
Przedsiębiorca skorzystał z przysługującego mu uprawnienia i pisemnie wniósł
o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej.
"Wprowadzenie do obrotu" oznacza zgodnie z art. 2 pkt 8 w/w ustawy czynność
w rozumieniu art. 3 ust. 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego
i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski
Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności
(Dz. Urz. L 31 z 01.02.2002r. ze zm.) - posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży lub
innej formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż dystrybucję i inne formy
dysponowania.
Zatem dotyczy każdego etapu obrotu i nie jest zawężone jedynie do pierwszego
wprowadzenia na rynek, a więc wprowadzający do obrotu może być odpowiedzialny
za jakość nawet w sytuacji, gdy jako zwykły dystrybutor wprowadza do obrotu produkt
w postaci dostarczonej przez producenta.
Przedsiębiorca w skierowanym wniosku o odstąpienie wymierzenia kary pieniężnej
słusznie wskazuje, że sposób oznakowania przedmiotowych jaj winien być oceniony
całościowo czyli biorąc pod uwagę zawarte na opakowaniu informacje łącznie
z szata graficzną i sposobem wyeksponowania liter użytych do oznakowania produktu.
Oznakowanie kwestionowanych produktów tj. nadruk "BjoBjo", przy czym litera "j"
stylizowana, przypominająca literę "i", wyeksponowana i pogrubiona nazwa "jaja wiejskie"
łącznie z szatą graficzną tj. tło zielonej trawy, oraz "wolne od GMO"; zostało ocenione
kompleksowo i całościowo uwzględniając czynnik społeczny (m.in. wiek) grup
konsumentów. Oceniając możliwość wprowadzenia potencjalnego nabywcy w błąd musimy
brać pod uwagę całokształt odbieranych przez niego wrażeń wizualnych, związanych z
analizą szaty graficznej opakowania. I to ze względu na te okoliczności (nadruk "BjoBjo",
przy czym litera "j" stylizowana, przypominająca literę "i", wyeksponowana i pogrubiona
nazwa "jaja wiejskie" łącznie z szatą graficzną tj. tło zielonej trawy, oraz "wolne od GMO" )
uznać należy oznaczenie kwestionowanych jaj za mogące przyczynić się do wprowadzenia
w błąd, ponieważ jaja te pochodzą z chowu klatkowego, o czym świadczy podana na tylnej
części opakowania informacja - "Sposób chowu kur 3 - Jaja z chowu klatkowego".
Bezpośrednio na skorupce jajka oznaczono również sposób chowu kur cyfrą "3". Potencjalni
nabywcy obserwując najczęściej wyeksponowaną na półce sklepowej przednią stronę
opakowania produktu mogli nabrać fałszywego przekonania, że mają do czynienia
tel. 61 852 35 07 fax. 61 851 75 76 e-mail: [email protected]
http://www.poznan.wiih.gov.pl
3
z produktem wytworzonym ekologiczną metodą produkcji w efekcie której konsument
nabędzie produkt odmienny od tego, jaki pierwotnie zamierzał kupić.
Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 5b ustawy z dnia 25 czerwca 2009r. o rolnictwie
ekologicznym (Dz. U. Nr 116, poz. 975 ze zm.) osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która wprowadza do obrotu
produkt który został oznakowany jako produkt rolnictwa ekologicznego, z naruszeniem art.
23-26 w/w rozporządzenia nr 834/2007 podlega karze pieniężnej w wysokości do 200 %
korzyści majątkowej uzyskanej lub którą mógłby uzyskać za wprowadzone do obrotu
produkty, nie niższej jednak niż 500 zł.
Przepis karny ma zatem również zastosowanie do znakowania produktów
nieekologicznych i wykorzystywania jakiegokolwiek oznakowania sugerującego,
że produkt, jego składniki lub materiały paszowe zostały uzyskane zgodnie z przepisami
dotyczącymi rolnictwa ekologicznego. Dodatkowo biorąc pod uwagę powyższe, należy mieć
na uwadze, iż udzielone prawo ochronne na znak towarowy może nie być równoznaczne z
możliwością używania go w odniesieniu do konkretnych produktów np. produktów, które
nie są produktami rolnictwa ekologicznego, jeżeli narusza to inne przepisy np. dotyczące
rolnictwa ekologicznego.
Natomiast art. 23 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 stanowi, że produkt
opatrzony jest terminem odnoszącym się do ekologicznej metody produkcji jeżeli przy
znakowaniu, w materiałach reklamowych lub dokumentach handlowych taki produkt, jego
składniki lub materiały paszowe opisywane są za pomocą terminów sugerujących nabywcy,
że produkt ten, jego składniki lub materiały paszowe zostały uzyskane zgodnie z przepisami
określonymi w ww. rozporządzeniu. Zwłaszcza terminy wymienione w załączniku, ich
pochodne lub wersje skrócone, jak np. "bio" i "eko", używane samodzielnie lub łącznie, mogą
być stosowane na terenie Wspólnoty i we wszystkich językach Wspólnoty w znakowaniu
i reklamie produktu, który spełnia wymogi określone na mocy wspomnianego
rozporządzenia lub zgodnie z tym rozporządzeniem.
Przy znakowaniu i w reklamie żywych lub nieprzetworzonych produktów rolnych
można stosować terminy odnoszące się do ekologicznej metody produkcji wyłącznie wtedy,
gdy wszystkie składniki tego produktu również zostały wyprodukowane zgodnie
z wymogami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.
Należy zwrócić uwagę, że ww. zakres terminów, ich pochodne nie jest zakresem
zamkniętym. Skrót "bio" jest jedynie jednym z wielu oznaczeń wymienionych w ww.
przepisach. Zabronione jest wykorzystywanie jakiegokolwiek oznakowania sugerującego, że
produkt ten, jego składniki lub materiały paszowe zostały uzyskane zgodnie z przepisami
dotyczącymi rolnictwa ekologicznego.
Zgodnie z definicja zawartą w art. 2 lit k rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007
z dnia 28 czerwca 2007r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych
i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 (Dz. Urz. UE.L 2007 Nr 189, poz. 1 ze zm.)
"znakowanie" oznacza wszelkie terminy, słowa, dane szczegółowe, znaki towarowe, nazwy
tel. 61 852 35 07 fax. 61 851 75 76 e-mail: [email protected]
http://www.poznan.wiih.gov.pl
4
firmowe, ilustracje lub symbole powiązane z wszelkimi opakowaniami i umieszczane na
nich, a także na dokumentach, materiałach informacyjnych, etykietach, tabliczkach,
pierścieniach lub opaskach towarzyszących produktowi lub odnoszących się do niego.
Rolnictwo ekologiczne kategorycznie wyklucza możliwość produkcji jaj z użyciem
pasz dla kur niosek z udziałem surowców modyfikowanych genetycznie.
Twierdzenia strony, że nigdy nie otrzymała od swoich klientów jakichkolwiek
sygnałów świadczących o tym, że oznakowanie zakwestionowanych produktów wywołało
w nich mylne przeświadczenie o metodzie produkcji nie stanowi podstawy do ustalenia,
że przedmiotowe jaja są prawidłowo oznakowane. Niewielka ilość znajdujących się
w ofercie handlowej sklepu kwestionowanych jaj może wskazywać, że trafiły do niewielkiej
liczby konsumentów.
Zgodnie z art. 91 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września
2008r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr
834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do
produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli (Dz. Urz. WE Nr l 250, 18.9.2008 ze zm.), państwa
członkowskie podejmują wszelkie środki i sankcje w celu zapobieżenia możliwości
oszukańczego używania oznaczeń, o których mowa w tytule IV rozporządzenia Rady (WE)
nr 834/2007 oraz w tytule III lub załączniku XI do rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008.
Odpowiednie sankcje związane są z niewłaściwym znakowaniem produktów wchodzących
w zakres rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 zostały wprowadzone na mocy ustawy
o rolnictwie ekologicznym z dnia 25 czerwca 2009r. (Dz. U. Nr 116, poz. 975).
Mając na uwadze treść wyżej przytoczonych przepisów Wielkopolski Wojewódzki
Inspektor inspekcji Handlowej uznał, że zachowanie strony wypełniło znamiona czynu,
o którym mowa w art. 25 ust. 1 pkt 5b ustawy z dnia 25 czerwca 2009r. o rolnictwie
ekologicznym (Dz. U. Nr 116, poz. 975 ze zm.), a naruszenie to jest o tyle istotne, że nie ma
podstaw do uwzględnienia wniosku strony o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej.
Na skutek przeprowadzonego postępowania Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji
Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu przedsiębiorcy: "SPOŁEM" Powszechna
Spółdzielnia Spożywców w Ostrowie Wlkp. ul. Wrocławska 13-15 63-400 Ostrów Wlkp.,
kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę:
1. wysoki stopień szkodliwości czynu, gdyż oznakowanie przedmiotowych jaj mogło
wprowadzić konsumentów w błąd w szczególności co do metod wytwarzania, sugerując
ekologiczną metodę produkcji, iż są to jaja pochodzące od kur z wolnego wybiegu,
uzyskane zgodnie z przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego, natomiast jaja te
pochodzą z chowu klatkowego, o czym świadczy podana na tylnej części opakowania
informacja - "Sposób chowu kur 3 - Jaja z chowu klatkowego". Bezpośrednio na skorupce
jajka oznaczono również sposób chowu kur cyfrą "3". Oznakowanie w istotnym stopniu
naruszało interesy konsumentów, uniemożliwiając dokonanie świadomego wyboru.
2. wysoki stopień zawinienia, nieprawidłowe oznakowanie powstało na etapie procesu
produkcyjnego z winy producenta to jednak strona jako profesjonalista prowadzący
tel. 61 852 35 07 fax. 61 851 75 76 e-mail: [email protected]
http://www.poznan.wiih.gov.pl
5
działalność w zakresie obrotu artykułami żywnościowymi, powinna znać obowiązujące
w tym zakresie przepisy i stosować je odpowiednio.
3. wysoki zakres naruszenia, z punktu widzenia właściwości produktów oraz
przepisów prawa, gdyż rzetelne informacje o nazwie i składzie produktów stanowią
jeden
z najważniejszych elementów oznakowania.
4. dotychczasową działalność gospodarczą, kontrolowany w okresie ostatnich
24 miesięcy nie był karany na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 2009r. o rolnictwie
ekologicznym (Dz. U. Nr 116, poz. 975 ze zm.)
5. wielkość obrotów podana przez przedsiębiorcę będącego stroną.
W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania,
a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 26
ustawy z dnia 25 czerwca 2009r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. Nr 116, poz. 975 ze zm.),
oraz ustalenia wynikające z treści:
- Art. 25 ust. 1 pkt 5b ustawy z dnia 25 czerwca 2009r. o rolnictwie ekologicznym
(Dz. U. Nr 116, poz. 975 ze zm.) osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna
nieposiadająca osobowości prawnej, która wprowadza do obrotu produkt który został
oznakowany jako produkt rolnictwa ekologicznego, z naruszeniem art. 23-26
w/w rozporządzenia nr 834/2007 podlega karze pieniężnej w wysokości do 200 % korzyści
majątkowej uzyskanej lub którą mógłby uzyskać za wprowadzone do obrotu produkty, nie
niższej jednak niż 500 zł.
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
orzekł jak w sentencji wymierzając karę minimalną w wysokości 500zł.
Na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 2009r. o rolnictwie ekologicznym
(Dz. U. Nr 116, poz. 975 ze zm.) karę pieniężną w wysokości: 500 zł ( słownie: pięćset
złotych) stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca: SPOŁEM" Powszechna
Spółdzielnia Spożywców w Ostrowie Wlkp. ul. Wrocławska 13-15 63-400 Ostrów Wlkp.,
powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej
w Poznaniu, Nr konta NBP O/O Poznań nr 96 1010 1469 0032 7422 3100 0000 w terminie 30
dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna.
Pouczenie:
1. Zgodnie z art. 127 § 1 i 2 oraz art. 129 §1 i 2 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071
ze zm.) stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, 00-950 Warszawa,
Plac Powstańców Warszawy 1. Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Wielkopolskiego
Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań.
2. Zgodnie z art. 40a ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005r., Nr 187, poz. 1577 ze zm.)
w zakresie nieuregulowanym w ustawie do kar pieniężnych stosuje się przepis działu III ustawy Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2005, Nr 8, poz. 60
ze zm.)
................................................................
(imię, nazwisko, stanowisko służbowe, podpis)
K.K. A.K.
tel. 61 852 35 07 fax. 61 851 75 76 e-mail: [email protected]
http://www.poznan.wiih.gov.pl
6