AAnnnaaallliiizzzaaatttooorrr wwiiidddmmmaaa ssyyygggnnnaaałłłuu

Transkrypt

AAnnnaaallliiizzzaaatttooorrr wwiiidddmmmaaa ssyyygggnnnaaałłłuu
Forum Czytelników
Analizator
widma sygnału
Analizatory widma zazwyczaj przeznaczone
są do współpracy z korektorami graficzny−
mi. Umożliwiają też wizualną obserwację
widma sygnału. Proponowany wskaźnik
widma sygnału wskazuje nie tylko natężenia
przychodzącego sygnału, ale także rozkład
widmowy. Widmo dźwięku zostało podzie−
Rys. 1 Schemat ideowy
Elektronika dla Wszystkich
lone na osiem pasm o częstotliwościach
środkowych: 34Hz, 75Hz, 160Hz, 340Hz,
750Hz, 1,6kHz, 7,5kHz oraz 16kHz, a natę−
żenie w każdym z nich jest wskazywane
przez 10 diod LED.
Schemat ideowy układu znajduje się na
rysunku 1. Cały analizator jest zasilany na−
pięciem
symetrycznym
o
wartości
±12...±15V. Sygnał wejściowy audio zostaje
podany na wzmacniacz nieodwracający U1.
Amplituda sygnału wejściowego powinna
wynosić 0,7Vpp dla wskazania 0dB. Wzmoc−
nienie stopnia wejściowego zależy od warto−
ści rezystorów R1 i R2. Wzmacniacz wstępny
nie tylko dopasowuje wejściowy sygnał, ale
także odseparowuje wejścia filtrów od sygna−
łu wejściowego. Sygnał z wyjścia wzmacnia−
cza zostaje doprowadzony do ośmiu filtrów
pasmowo−przepustowych o częstotliwościach
podanych wyżej.
99
Forum Czytelników
W układzie
zastosowano fil−
try z wielokrot−
nym ujemnym
sprzężeniem
zwrotnym. Czę−
stotliwości fil−
trów zostały wy−
liczone przy sta−
łych wartościach
rezystancji. Tak
więc częstotliwo−
ści dobierane są
tylko przez war−
tości kondensato−
rów. W układzie
modelowym
wartości rezysto−
rów są następują−
ce: R1 − 47kΩ,
R2 − 560kΩ,
a R3 − 10kΩ.
Aby dostosować
filtr do potrzeb−
nej częstotliwo−
ści, wystarczy
zmieniać warto− Rys. 2
ści kondensato−
rów. Dla układu Rys. 3, 4 i 5 Schematy montażowe (skala 50%)
modelowego do−
broć
wynosiła
ok. 3,5 a wartość
wzmocnienia ok.
−10.
Sygnały
wyjściowe z fil−
trów zostały po−
dane na prostow−
niki jednopołów−
kowe zbudowane
z diod D1 do D8.
Tranzystory T1 −
T8 kompensują
Wykaz elementów
Rezystory
R1,R55. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100kΩ
R2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220kΩ
R3,R7,R10,R13,R16,R19,R22,R25,R46. . . . . . . 47kΩ
R4,R6,R9,R12,R15,R18,R21,R24 . . . . . . . 560kΩ
R5,R8,R11,R17,R20,R23,R26−R28,R49−R54 . 10kΩ
R14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3,6kΩ
R29−36,R45. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1kΩ
R37−R44 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1MΩ
R47 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2,2kΩ
R48 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12kΩ
Kondensatory
C1,C30 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100nF
C2,C3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56nF
C4,C5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33nF
C6,C7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15nF
C8,C9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6,8nF
C10,C11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3,3nF
C12,C13. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,5nF
C14,C15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330pF
C16,C17. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180pF
C18−C25. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330nF
C26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22nF
C27 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10nF
C28,C29 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 470µF
Półprzewodniki
D1 − D8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1N4148
U1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . TL081
U2,U3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . LM324
U4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4051
U5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . LM3916
U6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4520
U7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . NE555
U8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4028
T1 − T8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BC558
T9 − T16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BC548
W1 − W8 . . . . . . . . . . . . . . . bargrafy DC−10EWA
Pozostałe
JP1 . . . . . . . . . . . . . . . . goldpin 1x2 oraz zworka
Z1 . . . . . . . . . . . . goldpin 1x10 wraz z gniazdem
Z2 . . . . . . . . . . . . . goldpin 1x8 wraz z gniazdem
Z3,Z4 . . . . . . . . . goldpin 1 x 4 wraz z gniazdem
Z5. . . . . . . . . . . . . . goldpin 1x2 wraz z gniazdem
100
Elektronika dla Wszystkich
Forum Czytelników
rator został zastosowany popularny NE555. Od Redakcji.
Jego częstotliwość jest wyznaczona przez Ten interesujący układ nie trafił do działu
elementy R46, R45 i C27. Minimalna często− E−2000 przede wszystkim ze względu na
tliwość takiego generatora powinna wynosić usterki w działaniu dwóch kanałów o naj−
150Hz. Przy mniejszych częstotliwościach wyższych częstotliwościach. Aby polep−
będzie dostrzegalne migotanie wyświetlacza. szyć działanie, warto zastosować szybsze
Wyjście generatora U7 steruje licznikiem wzmacniacze operacyjne np. TL084.
U6B, którego wyj−
ścia sterują jednocze−
Ciąg dalszy ze strony 95.
śnie wejściami adre−
sowymi multiplekse−
Pozostałe elementy zalano klejem epoksydowym, co czyni owa−
ra i dekodera U8.
da wodo− i wstrząsoodpornym.
Kondensatory C1,
Układ można też
C28− C30 filtrują na−
zmontować na płytce
pięcie
zasilające
drukowanej przedsta−
układ. Do gniazd Z1
wionej na rysunku 2.
i Z2 powinien być
Zmieści się ona całkowi−
dołączony wyświe−
cie w pudełku po zapał−
tlacz, którego sche−
kach. Możliwe jest także
mat znajduje się na
zamknięcie owada w in−
rysunku 2. Jak wi−
nej obudowie, gdyż
dać, bargrafy W1 −
w płytce przewidziano
W8 zostały połączo−
Rys. 2 Schemat montażowy
otwory na małe śrubki
ne w matrycę, która
o trzymilimetrowej śre−
razem tworzy sieć 80
dnicy. Pod układ scalony montujemy podstawkę 14−nóżkową. Za−
diod LED.
nim to zrobimy, w płytkę trzeba wlutować rezystor R6.
Rozmieszczenie
Do punktów oznaczonych jako "A", "B" lutujemy przewody
elementów na płyt−
do przetwornika piezo Q1. Do otworów oznaczonych jak "+" i "−
kach zostało pokaza−
" podłączamy baterię zasilającą.
ne na rysunkach
Układ zlutowany ze sprawnych podzespołów powinien
3...5.
działać od razu po zapadnięciu zmroku. W zależności od eg−
Analizator został
zemplarza układu scalonego i tolerancji wykonania rezystorów
zmontowany
na
oraz kondensatorów może się okazać konieczne indywidualne
trzech dwustronnych
dobranie elementów R1 lub/i C1. Kto chce może wymienić
płytkach, złożonych
kondensator C2 na inny celem zmiany tempa narastania i opa−
w tzw. kanapkę. Moż−
dania dźwięku. Głośność owada ustala wartość rezystora R6
na spróbować zmie−
(w zakresie 1kΩ...4,7kΩ). Standardowo opornik ten jest wlu−
nić układ LM3916 na
towany pod układem scalonym. Jeśli będziemy częściej go wy−
LM3915 lub na linio−
mieniać na inny, lepiej wlutować go od strony druku.
wy LM3914 i spraw−
Warto się przekonać na sobie jak funkcjonuje układ. Usta−
dzić wizualnie działa−
wienie pożądanego działania może zająć parę dni albo raczej
nie analizatora z taki−
nocy, ale od tego zależy, jak szybko owada wykryje osoba nim
mi układami.
obdarzona. Ostatecznie wyregulowany układ podkładamy upa−
trzonej osobie, o której wiemy, że potrafi się śmiać nie tylko
Marcin
z innych.
Wiązania
Dariusz Knull
spadek na diodach w kierunku przewodze−
nia, który wynosi typowo dla diod krzemo−
wych 0,6V. Każdy z takich prostowników
składa się z diody prostowniczej, tranzystora
pnp i układu RC. Tranzystor w tym wypad−
ku pracuje jako wtórnik emiterowy, na wyj−
ściu którego występuje w stanie spoczynku
napięcie ok. 0,6V względem masy. Napięcie
to powoduje podniesienie składowej stałej
na diodzie, kompensując jej spadek w kie−
runku przewodzenia. Stała czasowa narasta−
nia oraz opadania sygnału zależna jest od
obwodu RC. Stała narastania wynosi ok.
4ms, natomiast opadania 330ms. Wyjścia sy−
gnałów z prostowników zostały dołączone
do wejść multipleksera analogowego U4,
a następnie do wskaźnika U5 − LM3916. Za
pomocą rezystora R47 można dobrać prąd
wyjściowy dla słupka diod, natomiast za po−
mocą R48 został dobrany poziom sygnału,
przy którym zapala się cały słupek diod.
Prąd diod został tak dobrany, by dla poje−
dynczej diody w słupku wynosił ok. 10mA.
Dużą zaletą układów LM39xx jest praca
w dwóch trybach pracy: punktowym lub
słupkowym. Tryb pracy można wybrać za
pomocą jumperka JP1. Przy założonej zwor−
ce układ będzie pracował w trybie słupko−
wym, natomiast po jej zdjęciu układ przej−
dzie do pracy w trybie punktowym.
Progi włączania kolejnych diod dla kostki
LM3916 są następujące: −20dB, −10dB, −
7dB, −5dB, −3dB, −1dB, 0dB, +1dB, +2dB
i +3dB.
Część cyfrowa układu odpowiedzialna
jest za prawidłową obsługę wyświetlacza.
Wyjścia kostki U5 zostały dołączone bezpo−
średnio do wierszy wyświetlaczy słupko−
wych. Natomiast kolumnami sterują tranzy−
story T9 − T16. Ich kolektory zostały dołą−
czone do plusa zasilania, gdyż prąd diod zo−
stał ograniczony przez układ U5. Tranzysto−
ry są sterowane poprzez dekoder kodu binar−
nego na kod 1 z 10. Najstarsze wejście tego
dekodera zostało zwarte do masy, przez co
kod wyjściowy jest kodem 1 z 8. Jako gene−
R E K L A M A
·
R E K L A M A
Elektronika dla Wszystkich
·
R E K L A M A
·
R E K L A M A
·
R E K L A M A
·
R E K L A M A
101

Podobne dokumenty