Stanisław Bajor

ZASTOSOWANIE GRAMATYK GRAFOWYCH DO WERYFIKACJI DIAGRAMÓW UML
Stanisław Bajor
Międzynarodowe Studium Doktoranckie A.E. we Wrocławiu
54-236 Wrocław, ul. Popowicka 55/12, tel. ( 071 ) 790 45 37, 0505091893
Email: [email protected]
Streszczenie
Specyfikacja systemu informatycznego składa się ze zbioru różnych dokumentów.
Każdy z nich opisuje inny aspekt systemu. Systemy złożone, takie jak banki, firmy ubezpieczeniowe, firmy
handlowe posiadające swoje oddziały w różnych krajach, sieć rozległa WWW wymagają, aby ich systemy
informatyczne składające się z wielu programów działających w krytycznych warunkach przetwarzania ( czas
rzeczywisty, tysiące terminali na całym świecie działających w sieci, ryzyko finansowe każdej transakcji
)spełniały pokładane w nich nadzieje. Ta pogłębiająca się złożoność produktów informatycznych i procesów ich
wytwarzania jest przyczyna kryzysu tradycyjnego oprogramowania ( w tym relacyjnych baz danych ).
Nadzieją na opanowanie tego kryzysu i zredukowanie złożoności stała się obiektowość. Szczególnie
ostatnie 20 – lecie zaowocowało powstaniem wielu metodyk i notacji określanych jako „obiektowe”. Wśród
nich najpopularniejsze to: OMT (Rumbaugh), OOA/OOD (Czad/Yourdon), OOAD (Booch), OOSA
(Schlaer/Mellor)
i
inne.
Mimo
różnic,
głównie
syntaktycznych,
zarówno
w podejściu jak i przeznaczeniu, metodyki te maja ze sobą wiele wspólnego. Ostatnio na czoło wysunęła się
metodyka UML, która powstała w wyniku prac trzech wybitnych metodologów: Booch’a, Jacobsona i
Rumbaugh’a. W listopadzie 1997 r. UML został zaakceptowany przez OMG ( Object Management Group) jako
standardowy język wśród obiektowych języków modelowania. Mimo sukcesu ekonomicznego jaki osiągnęła
metodyka UML nie wszyscy specjaliści są nią zachwyceni. Niektórzy uważają ją za twór przereklamowany, nie
spójny, źle zdefiniowany. Z jednej strony UML jest językiem nadmiernie bogatym. Na skutek tej nadmiarowości
mogą
być
niejednoznaczności
w interpretacji modeli powstałych w wyniku swobodnego składania elementów języka.
Z drugiej strony można wskazać też na pewne niedostatki UML, które nie pozwalają na wyrażenie pewnych
własności, które są możliwe do wyrażenia w innych językach specyfikacji. Mimo braków, prawdopodobnie
przez wiele najbliższych lat, UML będzie dominował w obszarze analizy i projektowania. Istnieje więc potrzeba
transformacji diagramów UML do dobrze zdefiniowanego ( w sensie formalnym ) języka. W mojej pracy
proponuję zastosowanie gramatyk grafowych ( Graph Grammars) oraz systemów transformacji grafów ( Graph
Transformation Systems) jako odpowiedniego narzędzia do weryfikacji diagramów UML. W celu ilustracji
poruszonych w pracy koncepcji wykorzystałem jako przykład system bankowy.