Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w mieście

Monitoring zawodów deficytowych
i nadwyżkowych w mieście Białystok
za 2015 r.
Białystok, 2016 r.
1
Spis treści
Wstęp .............................................................................................................................................. 3
1.
Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy ................................................................................. 4
1.1
Analiza bezrobotnych oraz ofert pracy według wielkich grup zawodów. ....................... 4
1.2. Analiza bezrobotnych oraz ofert pracy według 4-cyfrowych kodów zawodów .................. 5
2.
Analiza umiejętności i uprawnień ........................................................................................... 8
3.
Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych ................................................................... 9
4.
Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw ........................................................................ 10
5.
Prognoza lokalnego rynku pracy ........................................................................................... 15
6.
Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych .............................................................. 18
7.
Zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe – informacja sygnalna za 2015 r......... 22
Wnioski ......................................................................................................................................... 23
Opracowanie – Dział Pośrednictwa Pracy i Poradnictwa Zawodowego Centrum Aktywizacji Zawodowej
Powiatowego Urzędu Pracy w Białymstoku
2
Wstęp
Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2015 r., poz. 149, art. 9 ust. 1 pkt 9) opracowanie badań
i analiz i sprawozdań, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych
jest jednym z zadań samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy.
Monitoring zawodów nadwyżkowych i deficytowych jest jedną z metod obserwacji,
analizy i oceny zjawisk zachodzących na rynku pracy. Umożliwia określenie kierunków,
specyfiki oraz stopnia zmian a przede wszystkim opisuje zjawisko kształtowania się popytu
na pracę oraz podaży pracy. Pozwala również określić w jakim stopniu zjawisko bezrobocia
w danym zawodzie ma charakter strukturalny oraz zdefiniować zawody: deficytowe (to takie,
na które istnieje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym
zawodzie), zawody zrównoważone (to takie, na które na rynku pracy występuje zapotrzebowanie
zbliżone do liczby bezrobotnych w danym zawodzie), zawody nadwyżkowe (to takie, na które
istnieje na rynku pracy niższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie).
Należy zauważyć, że przedstawiony raport odzwierciedla tylko ogólne tendencje zmian
zachodzących na lokalnym rynku pracy.
W raporcie wykorzystano dane źródłowe z: systemu Syriusz, wyników badań ofert pracy
podmiotów publicznych, badań kwestionariuszowych przedsiębiorstw na lokalnym rynku pracy,
Systemu Informacji Oświatowej (MEN). Ze względu na brak kompletnych danych
dot. absolwentów szkół ponadgimnazjalnych oraz analizy umiejętności i uprawnień, ujęcie tych
zagadnień nie jest ujęciem całkowitym i kompletnym i ogranicza się do przedstawionych
danych.
Powiatowy Urząd Pracy w Białymstoku, działa na terenie dwóch powiatów: powiatu
ziemskiego i powiatu grodzkiego – miasto Białystok. Dlatego też przeprowadzona analiza
została sporządzona osobno dla każdego z nich, jednakże wnioski dotyczą już obu powiatów
- łącznie.
3
1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy
Białystok jest największym miastem w regionie i stolicą województwa podlaskiego,
Zamieszkuje tu 295 624 osób. Swoja działalność prowadzi tu również 34 407 podmiotów
gospodarczych, ze zdecydowaną przewagą sektora prywatnego. Wiodącymi branżami
gospodarki są: handel i naprawy, budownictwo, przetwórstwo przemysłowe, transport,
gospodarka magazynowa, produkcja wyrobów spirytusowych, przemysł tekstylny oraz
działalność usługowa. Ponadto w celu zwiększenia inwestycyjnej atrakcyjności miasta powołano
do życia - Białostocką Podstrefę Specjalnej Suwalskiej Strefy Ekonomicznej. Poza tym powstał
tu również Białostocki Park Naukowo – Technologiczny, którego celem jest m.in. zwiększenia
atrakcyjności Białegostoku dla pozyskania inwestycji opartych na nowoczesnych technologiach.
Na dzień 31 grudnia 2015 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Białymstoku
zarejestrowanych było 20 049 osób bezrobotnych, tj. o 2 362 osoby (10,5%) mniej aniżeli
w tym samym okresie 2014 r. Z ogółu 20 049 osób zarejestrowanych - 13 272 (66,2%),
zamieszkiwało teren Miasta Białystok.
Stopa bezrobocia na terenie miasta Białystok spadła z 11,9% w 2014 r. do 10,7%
w grudniu 2015 r.
1.1 Analiza bezrobotnych oraz ofert pracy według wielkich grup zawodów.
Największy napływ osób bezrobotnych w 2015 r. obserwowaliśmy w następujących
grupach zawodów: specjaliści (29,5%), robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (19,1%), technicy
i inny średni personel (17,4%) oraz pracownicy usług i sprzedawcy (15,5%). Najmniejszy
napływ odnotowano w grupie siły zbrojne (0,03%) oraz rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy
(0,4%).
Natomiast najwyższy wskaźnik długotrwałego bezrobocia wystąpił w grupie robotnicy
przemysłowi i rzemieślnicy (70,17), najniższy w grupie kierownicy (47,67).
W 2015 r. pracodawcy z terenu miasta Białystok zgłosili do tut. Urzędu – 6 205 ofert
pracy i miejsc aktywizacji zawodowej (np. staże, prace społecznie użyteczne). Ponadto firmy
zamieściły w internecie 1956 propozycji zatrudnienia.
Wśród ofert pracy zgłoszonych do Urzędu największą grupę stanowiły oferty dla
robotników przemysłowych i rzemieślników (31,4%). Spośród ofert pracy zgłoszonych
w internecie najliczniejszą grupę stanowili specjaliści (34,3%).
4
Tabela nr 1. Wskaźnik niedopasowania struktury ofert pracy w 2015 r.
Wskaźnik struktury (%)
Nazwa wielkiej grupy
zawodów
kierownicy
operatorzy i monterzy
maszyn i urządzeń
pracownicy biurowi
pracownicy
usług
sprzedawcy
pracownicy wykonujący
prace proste
robotnicy przemysłowi i
rzemieślnicy
rolnicy,
ogrodnicy,
leśnicy i rybacy
specjaliści
technicy i inny średni
personel
Ogółem
63
646
182
66
Wskaźnik
niedopasowania
struktury ofert
pracy
0,12%
3,34%
412
1170
114
281
1,23%
1,42%
812
59
4,69%
1794
48
12,74%
27
-
-
393
392
666
530
0,2%
0,25%
5709
1946
-
oferty pracy w
PUP
oferty pracy w
Internecie
Najwyższy wskaźnik niedopasowania ofert pracy wystąpił w grupie robotników
przemysłowych i rzemieślników oraz pracowników wykonujących prace proste. Najniższy
natomiast grupie kierowników, specjalistów i techników i innego średniego personelu.
1.2. Analiza bezrobotnych oraz ofert pracy według 4-cyfrowych kodów zawodów
Wykres nr 1. Grupy, w których wystąpiła największa liczba
bezrobotnych
Ślusarze i pokrewni
225
Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne
229
Mechanicy pojazdów samochodowych
244
Robotnicy wykonujący prace proste w
budownictwie ogólnym
252
Technicy mechanicy
259
Specjaliści do spraw administracji i rozwoju
301
1062
Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci)
5
Największa liczba bezrobotnych wystąpiła wśród sprzedawców sklepowych. Znacznie
mniej zarejestrowano m.in. specjalistów do spraw administracji i rozwoju, techników
mechaników, robotników wykonujących prace proste w budownictwie ogólnym.
Najwyższy wskaźnik długotrwałego bezrobocia odnotowano m.in. grupach zawodów:














100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
Kierownicy do spraw finansowych
Kierownicy do spraw badań i rozwoju
Kierownicy w handlu detalicznym i hurtowym
Wizytatorzy i specjaliści metod nauczania
Nauczyciele szkół specjalnych
Nauczyciele sztuki w placówkach pozaszkolnych
Technicy górnictwa, metalurgii i pokrewni
Mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym
Operatorzy urządzeń energetycznych
Dealerzy i maklerzy aktywów finansowych
Rzeczoznawcy (z wyłączeniem majątkowych)
Funkcjonariusze celni i ochrony granic
Funkcjonariusze służby więziennej
Średni personel z dziedziny prawa i pokrewny
Wykres nr 2. Grupy zawodów o najwyższym wskaźniku płynności
bezrobotnych
Technicy weterynarii
2
Praktykujący niekonwencj. lub kompl. metody terapii
2
Technicy górnictwa, metalurgii i pokrewni
2
Projektanci aplikacji sieciowych i multimediów
2
2,2
Pomocniczy personel medyczny
Kierownicy do spraw finansowych
2,33
Sprzedawcy w stacji paliw
2,4
Robotnicy leśni i pokrewni
2,5
Specjaliści do spraw szkoleń zawodowych i rozwoju kadr
2,5
Pracownicy usług domowych
3
Pracownicy obsługi technicznej biur, hoteli i innych obiektów
4
Konduktorzy i pokrewni
4
Maszynistki i operatorzy edytorów tekstu
4
Kierownicy sprzedaży w marketach
5
0
1
2
3
4
5
Najwyższy wskaźnik płynności bezrobotnych określono dla następujących grup
zawodów: kierownicy sprzedaży w marketach, maszynistki i operatorzy edytorów tekstu,
konduktorzy i pokrewni, pracownicy obsługi telefonicznej biur, hoteli i innych obiektów.
6
6
Wykres nr 3. Grupy zawodów o najniższym wskaźniku płynności
bezrobotnych
0,65
0,64
0,6
0,56
Architekci krajobrazu
Technicy medyczni i dentystyczni
Analitycy systemów komputerowych
Nauczyciele kształcenia zawodowego
0,5
0,5
Ceramicy i pokrewni
Pracownicy biur informacji
Maszyniści kolejowi i metra
0,33
0,33
Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych
0,25
Operatorzy maszyn do szycia
Pracownicy zakładów pogrzebowych
0
0
0
0
0
Urzędnicy do spraw podatków
Agenci i administratorzy nieruchomości
Optycy okularowi
Sędziowie
0
0,2
0,4
0,6
0,8
Spośród wszystkich grup zawodów wyodrębniono m.in. następujące grupy zawodów
o najniższym wskaźniku płynności bezrobotnych: operatorzy maszyn do szycia, operatorzy
maszyn do produkcji wyrobów papierniczych, maszyniści kolejowi i metra.
7
2. Analiza umiejętności i uprawnień
Ze względu na niekompletne dane w informacji sygnalnej z Ministerstwa Rodziny, Pracy
i Polityki Społecznej nie mamy możliwości dokonania pełnej analizy umiejętności i uprawnień.
Tabela nr 2. Bezrobotni bez zawodu w 2015 roku
13 272
w tym bezrobotni
bez zawodu
1 663
Odsetek bezrobotnych
bez zawodu (%)*
12,53%
3 065
2 675
1 542
1 023
66
411
33,38%
2,47%
26,65%
3 082
153
4,96%
2 899
9
0,31%
1 150
69
6,00%
711
1 097
46
19
58
389
2 763
103
308
16
0
11
26
8
14,49%
28,08%
34,78%
0,00%
18,97%
6,68%
0,29%
Wyszczególnienie
Bezrobotni ogółem
Ogółem
wg poziomu
wykształcenia:
gimnazjalne i poniżej
zasadnicze zawodowe
średnie ogólnokształcące
policealne i średnie
zawodowe
wyższe
wg typu ukończonej
szkoły:
zasadnicza szkoła
zawodowa
szkoła przysposabiająca do
pracy
technikum
liceum ogólnokształcące
liceum profilowane
technikum uzupełniające
liceum uzupełniające
szkoła policealna
wyższa
*Odsetek bezrobotnych wyliczany jest jako stosunek bezrobotnych bez zawodu wg stanu w końcu okresu sprawozdawczego do
ogółu bezrobotnych w ramach danej analizowanej kategorii.
Bezrobotni bez zawodu stanowili 12,53% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych
w 2015 r. Wśród nich największą grupę – 33,38%, stanowiły osoby, które uzyskały
wykształcenie gimnazjalne lub niższe. Natomiast 26,65% osób ukończyło szkoły średnie
ogólnokształcące.
Biorąc pod uwagę typ ukończonej szkoły możemy zauważyć, że największy odsetek
zarejestrowanych bezrobotnych bez zawodu jest wśród absolwentów liceów profilowanych
(34,78%) i liceów ogólnokształcących (28,08%). Najmniejszy odsetek dotyczy absolwentów
szkół wyższych (0,29%) i zasadniczych szkół zawodowych (6%).
8
3. Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych
Tabela nr 3. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2015
roku
Liczba absolwentów
w roku szkolnym
poprzedzającym rok
sprawozdawczy
Typ szkoły
posiadający
ogółem
tytuł
zawodowy*
zasadnicza szkoła
zawodowa
szkoła
przysposabiająca
do pracy
technikum
liceum
ogólnokształcące
liceum
profilowane
liceum
uzupełniające
szkoła policealna
326
178
1 574
6 476
4 074
stan na
koniec maja
roku
sprawozdawczego
stan na koniec
grudnia roku
poprzedniego
stan na koniec
maja roku
sprawozdawczego
26
24
7,98%
7,36%
0
0
77
26
2,95%
1,00%
78
35
1,20%
0,54%
2
0
8
9
65
61
1,60%
1,50%
stan na koniec
grudnia roku
poprzedniego
52
2 610
Wskaźnik frakcji bezrobotnych
absolwentów wśród
absolwentów (%)
Liczba bezrobotnych
absolwentów
2 024
* Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe
Na koniec maja 2015 r. najwięcej bezrobotnych odnotowano wśród absolwentów szkół
policealnych, liceów ogólnokształcących i techników.
Na koniec 2015 r. najwięcej bezrobotnych absolwentów było zarejestrowanych
w następujących zawodach:






asystent prawny
pozostali specjaliści do spraw zarządzania i organizacji
pedagog
pozostali specjaliści do spraw administracji i rozwoju
sprzedawca
inżynier gospodarki przestrzennej
9
21
19
18
10
10
8
4. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw
W badaniu kwestionariuszowym przedsiębiorstw w mieście Białystok wzięły udział 94
przedsiębiorstwa. Większość z nich (61) zatrudniała do 9 osób. Tylko jedno przedsiębiorstwo
zatrudniało powyżej 250 pracowników.
Rysunek 1. Struktura badanych przedsiębiorstw pod względem liczby zatrudnionych
pracowników
Rysunek 2. Struktura badanych przedsiębiorstw według rodzaju działalności
Badane przedsiębiorstwa działały głównie w handlu, naprawach, transporcie, gospodarce
magazynowej (36,8%) i pozostałych usługach (36,67%).
10
Rysunek 3.1. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku
W 2015 r. w badanych przedsiębiorstwach zatrudnienie zwiększyło się w 23,14% firm,
zmniejszyło się w 9,85%, natomiast nie zmieniło się w 67%.
Rysunek 3.2. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2015
roku w ujęciu szczegółowym
11
Rysunek 4. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2015 roku
Siły zbrojne
0
Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy
0
Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy
i kierownicy
0
Technicy i inny średni personel
5,12
6,74
Pracownicy przy pracach prostych
Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy
6,93
7,8
Pracownicy biurowi
Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń
9,04
Pracownicy usług i sprzedawcy
9,47
Specjaliści
10,71
0
2
4
6
8
10
12
Najwyższy wskaźnik zatrudnienia netto wystąpił m.in. w grupach zawodów: specjaliści
(10,71), pracownicy usług i sprzedawcy (9,47), operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (9,04).
Najniższy (0) wystąpił w grupach: siły zbrojne, rolnicy, ogronicy, leśnicy i rybacy oraz
przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy.
W 2015 r. przedsiębiorstwa najczęściej zatrudniały pracowników m.in. w następujących
zawodach:












cieśla
doradca klienta
inżynier organizacji i planowania produkcji
kelner
księgowy
kucharz
mechanik maszyn i urządzeń do obróbki metali
operator koparki
pielęgniarka
pomoc kuchenna
recepcjonista hotelowy
spedytor
Pracodawcy najczęściej oczekiwali od pracowników następujących umiejętności:

planowanie i organizacja pracy własnej
12






współpraca w zespole
sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna
doświadczenie zawodowe
komunikacja ustna / komunikatywność
czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim
wykonywanie obliczeń
Rysunek 5. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw
z pozyskiwaniem nowych pracowników w 2015 roku
deklarujących
problemy
Większość pracodawców (50,27%) nie deklaruje problemów z pozyskiwaniem nowych
pracowników. Problem ten dotyczy ok. 20% badanych przedsiębiorców.
W 2015 r. pracodawcy mieli największy problem ze znalezieniem odpowiednich
kandydatów do pracy m.in. w następujących elementarnych grupach zawodów:











Kierowcy samochodów ciężarowych
Kierownicy do spraw logistyki i dziedzin pokrewnych
Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni
Kucharze
Lekarze specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty)
Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i pokrewni
Monterzy linii elektrycznych
Operatorzy maszyn do szycia
Pielęgniarki bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji
Projektanci grafiki i multimediów
Spawacze i pokrewni
13
Z przeprowadzonej analizy wynika,
od pracowników następujących umiejętności:






że
pracodawcy
najczęściej
oczekiwali
planowanie i organizacja pracy własnej
komunikacja ustna / komunikatywność
sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna
współpraca w zespole
czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim
wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków
Rysunek 6. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw dotyczących sposobu poszukiwania
nowych pracowników
Badani przedsiębiorcy najczęściej poszukiwali pracowników przez:




ogłoszenia w internecie (30,57%)
z polecenia znajomych (26,61%)
Powiatowy Urząd Pracy (15,65%)
ogłoszenia w prasie (12,68%).
Wskaźnik struktury dla zawodów, w których pracodawcy z terenu miasta
Białegostoku najczęściej zgłaszają oferty pracy do Powiatowego Urzędu Pracy
w Białymstoku (wybrane zawody):
Zawód





Wskaźnik struktury
Sprzedawca
Inżynier organizacji i planowania
produkcji
Kamieniarz
Mechanik maszyn i urządzeń do obróbki
metali
Nauczyciel przedszkola
14
6,32%
4,55%
4,55%
4,55%
4,55%











Pomoc kuchenna
Spawacz
Sprzątaczka biurowa
Księgowy
Kucharz
Asystent nauczyciela przedszkola
Asystentka stomatologiczna
Inżynier geodeta - kataster i gospodarka
nieruchomościami
Kierownik magazynu
Laborant mikrobiologiczny
Operator suwnic (suwnicowy)
4,55%
4,55%
4,55%
4,21%
3,33%
2,74%
2,74%
2,74%
2,74%
2,74%
2,74%
5. Prognoza lokalnego rynku pracy
Rysunek 7.1. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku
W 2015 r. przedsiębiorcy w większości (66,23%) nie planują zmian w liczbie
zatrudnionych pracowników. Zwiększenie zatrudnienia planuje 29,93% badanych, natomiast
zmniejszenie przewiduje 3,94% pracodawców.
15
Rysunek 7.2. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku
w ujęciu szczegółowym
Obserwując wykres dotyczący szczegółowego ujęcia przedsiębiorstw przewidujących
zmiany w zatrudnieniu możemy zauważyć, że w 2015 r. w ponad 66% przedsiębiorstw stan
zatrudnienia nie uległ zmianie.
Rysunek 8. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2015
roku
Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy
0,00%
Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i
kierownicy
0,00%
Siły zbrojne
5,79%
Specjaliści
10,64%
Technicy i inny średni personel
11,56%
Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy
11,56%
Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń
11,56%
Pracownicy usług i sprzedawcy
12,73%
Pracownicy przy pracach prostych
12,73%
13,69%
Pracownicy biurowi
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
Najwyższy wskaźnik zatrudnienia netto dotyczy pracowników biurowych, pracowników
przy pracach prostych i pracowników usług i sprzedawców. Najniższy wskaźnik (0) wystąpił
w grupie rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy oraz przedstawiciele władz publicznych, wyżsi
urzędnicy i kierownicy.
16
Wskaźnik struktury dla zawodów w jakich firmy mają zamiar zatrudnić
pracowników w nadchodzącym roku (wybrane zawody o najwyższym wskaźniku):
Zawód














Wskaźnik struktury
5,75%
4,14%
3,83%
3,49%
3,32%
3,16%
3,03%
2,50%
2,50%
Technik prac biurowych
Recepcjonista
Przedstawiciel handlowy
Kucharz
Pokojowa
Księgowy
Pomoc kuchenna
Elektromonter linii kablowych
Inżynier budownictwa budownictwo ogólne
Krawiec
Operator suwnic (suwnicowy)
Recepcjonista hotelowy
Sekretarka
Wykładowca na kursach
(edukator, trener)
Pracodawcy
umiejętności:








najczęściej
oczekują
2,50%
2,50%
2,50%
2,50%
2,50%
od
przyszłych
pracowników
doświadczenie zawodowe
komunikacja ustna / komunikatywność
planowanie i organizacja pracy własnej
sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna
współpraca w zespole
czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim
dodatkowe uprawnienia
wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków
17
następujących
6. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych
Zawody deficytowe to takie, na które istnieje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie
niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie.
Zawody zrównoważone to to takie, na które na rynku pracy występuje zapotrzebowanie
zbliżone do liczby bezrobotnych w danym zawodzie.
Zawody nadwyżkowe to takie, na które istnieje na rynku pracy niższe zapotrzebowanie
niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie.
Tabela nr 4. Ranking elementarnych grup zawodów deficytowych w 2015 roku.
MAKSYMALNY DEFICYT*
Kod
Elementarna grupa zawodów
1345
2529
3123
Liczba
Odsetek ofert
dostępnych subsydiowanych
ofert pracy
(%)
(0kt)
1
0,00
1
0,00
Kierownicy w instytucjach edukacyjnych
Specjaliści do spraw baz danych i sieci
komputerowych gdzie indziej
niesklasyfikowani
Mistrzowie produkcji w budownictwie
1
0,00
Odsetek
wolnych
miejsc pracy
(%)
0,00
0,00
0,00
* W przypadku maksymalnego deficytu liczba bezrobotnych równa jest zero. W rezultacie wskaźnik dostępności
ofert pracy równa się zero, a pozostałe mierniki nie osiągają wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej
grupy według malejącej liczby dostępnych ofert pracy tj. 0 kt-1 + N0 kt/12.
DEFICYT
Kod Elementarna Średni Średni Wskaźnik Wskaźnik Wskaźnik
Odsetek
Odsetek
grupa
omiesię omiesię dostępnoś długotrwa płynności
ofert
wolnych
zawodów
czna
czna
ci ofert
łego
bezrobotny subsydiow
miejsc
liczba liczba
pracy
bezroboci
ch
anych (%) pracy (%)
bezrob dostęp
(B/0kt)
a
(WPBkt)
k
otnych nych
(WDB t)
k
(B t)
ofert
pracy
(0kt)
4222
Pracownicy
0,67
7,25
0,09
2,00
0,00
100,00
centrów
obsługi
telefonicznej
(pracownicy
call center)
2512
Specjaliści do
3,58
7,92
0,45
33,33
1,00
0,00
0,00
spraw
rozwoju
systemów
informatyczny
ch
18
Tabela nr 5. Ranking elementarnych grup zawodów zrównoważonych w 2015 roku.
RÓWNOWAGA
Kod Elementarna
grupa
zawodów
5243
Agenci
sprzedaży
bezpośredniej
Średniomiesięc Średniomiesięcz Wskaźnik Odsetek ofert
Odsetek
zna liczba
na liczba
dostepności subsydiowanyc
wolnych
bezrobotnych
dostępnych
ofert pracy
h (%)
miejsc pracy
(Bkt)
ofert pracy
(B/0kt)
(%)
(0kt)
5,58
5,08
1,10
0,00
Tabela nr 6. Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w 2015 roku.
MAKSYMALNA NADWYŻKA*
Kod
Elementarna grupa zawodów
3142
3355
2652
2655
8171
7314
7116
6112
Liczba
bezrobotnych
(Bkt)
86
6
5
5
5
Technicy rolnictwa i pokrewni
Policjanci
Kompozytorzy, artyści muzycy i śpiewacy
Aktorzy
Operatorzy urządzeń do wyrobu masy papierniczej i
produkcji papieru
Ceramicy i pokrewni
Robotnicy budowy dróg
Sadownicy
4
3
2
* W przypadku maksymalnej nadwyżki liczba ofert pracy równa jest zero. W rezultacie wskaźnik dostępności ofert
pracy nie przyjmuje wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej przeciętnej
miesięcznej liczby bezrobotnych.
NADWYŻKA
Kod Elementarna
grupa
zawodów
Średniomiesi Średniomiesi Wskaźn Wskaźnik Wskaźnik Odsetek Odsete
ęczna liczba ęczna liczba
ik
długotrwa płynności
ofert
k
bezrobotnyc dostępnych dostępn
łego
bezrobotn subsydiow wolnyc
h
ofert pracy
ości
bezroboci
ych
anych (%)
h
(Bkt)
(0kt)
ofert
a
(WPBkt)
miejsc
pracy
(WDBkt)
pracy
(B/0kt)
(%)
18,50
0,08
222,00
71,43
0,91
0,00
0,00
3431
Fotografowie
7421
Monterzy i
serwisanci
urządzeń
elektronicznych
24,50
0,17
147,00
74,07
0,89
0,00
0,00
1213
Kierownicy do
spraw strategii i
planowania
3,58
0,08
43,00
66,67
0,60
0,00
0,00
19
NADWYŻKA
Kod Elementarna
grupa
zawodów
Średniomiesi Średniomiesi Wskaźn Wskaźnik Wskaźnik Odsetek Odsete
ęczna liczba ęczna liczba
ik
długotrwa płynności
ofert
k
bezrobotnyc dostępnych dostępn
łego
bezrobotn subsydiow wolnyc
h
ofert pracy
ości
bezroboci
ych
anych (%)
h
(Bkt)
(0kt)
ofert
a
(WPBkt)
miejsc
pracy
(WDBkt)
pracy
k
(B/0 t)
(%)
35,58
0,92
38,82
70,00
0,96
0,00 100,00
5329
Pracownicy
opieki osobistej
w ochronie
zdrowia i
pokrewni gdzie
indziej
niesklasyfikow
ani
4214
Windykatorzy i
pokrewni
6,42
0,17
38,50
75,00
0,75
0,00
0,00
4212
Bukmacherzy,
krupierzy i
pokrewni
3,08
0,08
37,00
75,00
0,67
0,00
0,00
3412
Pracownicy
wsparcia
rodziny,
pomocy
społecznej i
pracy socjalnej
45,75
1,67
27,45
67,35
0,93
0,00
0,00
8311
Maszyniści
kolejowi i
metra
3,25
0,17
19,50
100,00
0,33
0,00
0,00
3522
Operatorzy
urządzeń
telekomunikacy
jnych
15,58
2,00
7,79
68,75
0,86
7111
Monterzy
konstrukcji
budowlanych i
konserwatorzy
budynków
9,00
1,92
4,70
66,67
0,69
W wyniku analizy elementarnych grup zawodów otrzymano:
20
0,00
0,00
0,00





3 grupy o maksymalnym deficycie (kierownicy w instytucjach edukacyjnych, specjaliści
do spraw baz danych i sieci komputerowych gdzie indziej niesklasyfikowani, mistrzowie
produkcji w budownictwie)
2 grupy zawodów deficytowych (pracownicy centrów obsługi telefonicznej, specjaliści
do spraw rozwoju systemów informatycznych)
1 grupę zawodów zrównoważonych (agenci sprzedaży bezpośredniej)
8 grup o maksymalnej nadwyżce (m.in. technicy rolnictwa i pokrewni, sadownicy,
kompozytorzy, artyści muzycy i śpiewacy)
10 grup zawodów nadwyżkowych (m.in. fotografowie, bukmacherzy, krupierzy
i pokrewni, maszyniści kolejowi i metra).
21
7. Zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe – informacja sygnalna za 2015 r.
RÓWNOWAGA
DEFICYT
Sekcja Zaklasyfikowanie
Grupa elementarna
Kierownicy w instytucjach edukacyjnych
zawód
Mistrzowie produkcji w budownictwie
maksymalnie
Specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych
deficytowy
gdzie indziej niesklasyfikowani
Pracownicy centrów obsługi telefonicznej (pracownicy call
zawód deficytowy center)
Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych
zawód
zrównoważony
NADWYŻKA
zawód
nadwyżkowy
zawód
maksymalnie
nadwyżkowy
Agenci sprzedaży bezpośredniej
Fotografowie
Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych
Kierownicy do spraw strategii i planowania
Pracownicy opieki osobistej w ochronie zdrowia i pokrewni
gdzie indziej niesklasyfikowani
Windykatorzy i pokrewni
Bukmacherzy, krupierzy i pokrewni
Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy
socjalnej
Maszyniści kolejowi i metra
Operatorzy urządzeń telekomunikacyjnych
Monterzy konstrukcji budowlanych i konserwatorzy
budynków
Technicy rolnictwa i pokrewni
Policjanci
Kompozytorzy, artyści muzycy i śpiewacy
Aktorzy
Operatorzy urządzeń do wyrobu masy papierniczej i
produkcji papieru
Ceramicy i pokrewni
Robotnicy budowy dróg
Sadownicy
*Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych został wykonany według nowej metodologii przygotowanej
w ramach projektu współfinansowanego ze środków UE w ramach EFS „Opracowanie nowych zaleceń
metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy”.
22
Wnioski
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych za 2015 r. przeprowadzono według
nowej metodologii. Z uwagi na brak pełnych danych dotyczących absolwentów szkół
ponadgimnazjalnych oraz analizy umiejętności i uprawnień, niemożliwe było kompleksowe
ujęcie tych zagadnień. Ponadto przeprowadzenie monitoringu według nowej metodologii
uniemożliwia pełne porównanie danych do lat poprzednich, w związku z tym niniejsze
opracowanie skupia się na danych możliwych do porównania.
Na dzień 31.12.2015 r. w ewidencji PUP zarejestrowanych było 20 049 osób
bezrobotnych, tj. o 2362, czyli o 10,5% mniej niż w końcu 2014r. Z tej ogólnej liczby powiat
grodzki zamieszkiwały 13 204 osoby, a powiat ziemski 6 845 osób. W okresie styczeń –
grudzień 2015 r. pracodawcy zgłosili do PUP 8 380 ofert pracy.
Stopa bezrobocia na dzień 31.12.2015 r. wynosiła:
 10,7 % w powiecie grodzkim, tj. o 1,2% mniej w stosunku do 31.12.2014 r.
 14,3% w powiecie ziemskim, tj. o 2% mniej niż 31.12.2014 r.
Wśród zarejestrowanych bezrobotnych, podobnie jak w roku 2014, najwięcej osób
legitymowało się zawodem:
 sprzedawca – 1132 (5,65% ogółu)
 technik mechanik – 411 (2,05% ogółu)
 ślusarz – 407 (2,03% ogółu)
 pomocniczy robotnik budowlany – 378 (1,89% ogółu)
 kucharz – 299 (1,49% ogółu)
 technik ekonomista – 279 (1,39% ogółu)
 murarz – 278 (1,39% ogółu)
 ekonomista – 227 (1,12% ogółu)
 specjalista administracji publicznej – 224 (1,12% ogółu)









Wśród noworejestrujących się (24 234 osoby) zaobserwowano podobne tendencje:
sprzedawca – 1077 (4,44% ogółu nowozarejestrowanych)
technik mechanik – 446 (1,84% ogółu)
kucharz – 341 (1,4% ogółu)
ślusarz – 322 (1,33% ogółu)
ekonomista – 301 (1,24% ogółu)
specjalista administracji publicznej – 287 (1,18% ogółu)
pedagog – 277 (1,14% ogółu)
technik ekonomista – 253 (1,04% ogółu)
pomocniczy robotnik budowlany – 245 (1,01% ogółu)
Najmniej osób zarejestrowało się m.in. w zawodach:
 kierownik działu zarządzania zasobami ludzkimi
 optoelektronik
23










specjalista do spraw dietetyki
psycholog kliniczny
kowal
nauczyciel akademicki - nauki fizyczne
specjalista fizjoterapii
doradca zawodowy
maszynista kotła
barista
radca prawny
galwanizer
W 2015 r. przeprowadzono badanie kwestionariuszowe 183 przedsiębiorstw z terenu
działania Urzędu, z którego wynika, że pracodawcy najczęściej mieli problem ze znalezieniem
pracowników w następujących grupach zawodów:
 kierowcy samochodów ciężarowych,
 operatorzy maszyn do szycia,
 projektanci grafiki i multimediów,
 spawacze i pokrewni,
 kucharze,
 monterzy linii elektrycznych.
Z badania przedsiębiorstw wynika również, że w bieżącym roku pracodawcy planują
zatrudnić pracowników m.in. w następujących zawodach:
 technik prac biurowych,
 recepcjonista,
 przedstawiciel handlowy,
 technik handlowiec,
 kierowca samochodu ciężarowego,
 cukiernik,
 kucharz,
 księgowy,
 magazynier,
 krawiec,
 operator spycharki,
 operator sprzętu ciężkiego,
 elektromonter linii kablowych,
 inżynier budownictwa – budownictwo ogólne.
Na lokalnym rynku pracy duże znaczenie odgrywają nowe miejsca pracy tworzone przy
wsparciu tut. Urzędu. W 2015 r. Urząd udzielił wsparcia w postaci:
 625 prac interwencyjnych,
 120 robót publicznych,
24




518 dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej,
369 refundacji kosztów zatrudnienia bezrobotnych,
1 190 staży,
186 prac społecznie użytecznych.
Pracodawcy korzystający ze wsparcia w postaci prac interwencyjnych najczęściej
zatrudniali nowych pracowników na stanowiskach: pracownik administracyjno-biurowy,
sprzedawca, sprzątacz, magazynier, przedstawiciel handlowy i pracownik fizyczny. Roboty
publiczne najczęściej realizowano na stanowiskach: robotnik i robotnik gospodarczy. Miejsca
pracy tworzone w wyniku refundacji kosztów zatrudnienia bezrobotnego najczęściej powstawały
na stanowiskach sprzedawcy (sprzedawcy sklepu internetowego, kasjera), pomocy kuchennej,
stolarza, pracownika budowlanego, kierowcy (magazyniera, zaopatrzeniowca), mechanika
(serwisanta), pracownika biurowego, kosmetyczki i krawcowej. Bezrobotni najczęściej odbywali
staże na stanowiskach referent, magazynier, sprzedawca – kasjer, pomoc księgowa, asystent
prawny, pomoc kuchenna i pracownik produkcji. Prace społecznie użyteczne odbywały się
na stanowisku robotnika gospodarczego. Natomiast osoby otrzymujące jednorazowe środki
na rozpoczęcie działalności gospodarczej rozpoczynały ją w branżach: działalność usługowa
(81,9%), handel (13,3%) i produkcja (4,8%).
W analizowanym okresie znacznie wzrosła również ilość propozycji zatrudnienia
wpływających do Powiatowego Urzędu Pracy w Białymstoku w postaci wolnych zgłoszeń.
W 2015 r. pracodawcy zgłosili o 1 306 ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej, czyli
o 18,5% więcej niż w roku 2014.
Nie bez znaczenia dla kondycji lokalnego rynku pracy jest liczba planowanych inwestycji
na terenie działania tut. Urzędu. Powstają one zarówno na terenie Podstrefy Białostockiej
Suwalskiej Strefy Ekonomicznej (planowane zatrudnienie ok. 490 nowych pracowników
w 4 firmach w najbliższych latach), Podstrefy Łapy Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy
Ekonomicznej (85 nowych miejsc pracy w 3 zakładach pracy), jak i w innych miejscach
Białegostoku i powiatu białostockiego.
25